Kodeks Wykroczeń

Kancelaria Sejmu
s. 1/49
Dz.U. 1971 Nr 12 poz. 114

Opracowano na
podstawie:
t.j.
Dz. U. z 2015 r.
poz. 1094, 1485,
1634, 1707.
USTAWA
z dnia 20 maja 1971 r.
Kodeks wykrocze
CZ OGLNA
Rozdzia I
Zasady odpowiedzialnoci
Art. 1. 1. Odpowiedzialnoci za wykroczenie podlega ten tylko, kto popenia
czyn spoecznie szkodliwy, zabroniony przez ustaw obowizujc w czasie jego
popenienia pod grob kary aresztu, ograniczenia wolnoci, grzywny do 5000
zotych lub nagany.
2. Nie popenia wykroczenia sprawca czynu zabronionego, jeeli nie mona
mu przypisa winy w czasie czynu.
Art. 2. 1. Jeeli w czasie orzekania obowizuje ustawa inna ni w czasie
popenienia wykroczenia, stosuje si ustaw now, jednake naley stosowa ustaw
obowizujc poprzednio, jeeli jest wzgldniejsza dla sprawcy.
2. Jeeli wedug nowej ustawy czyn objty orzeczeniem nie jest ju
zabroniony pod grob kary, ukaranie uwaa si za niebye.
Art. 2a. 1. Jeeli wedug nowej ustawy czyn objty prawomocnym
wyrokiem skazujcym za przestpstwo na kar pozbawienia wolnoci stanowi
wykroczenie, orzeczona kara podlegajca wykonaniu ulega zamianie na kar aresztu
w wysokoci rwnej grnej granicy ustawowego zagroenia za taki czyn, a jeeli
ustawa nie przewiduje za ten czyn kary aresztu, na kar ograniczenia wolnoci, a
jeeli ustawa nie przewiduje za ten czyn kary ograniczenia wolnoci na kar
grzywny, przyjmujc jeden dzie pozbawienia wolnoci za rwnowany grzywnie w
kwocie od 10 do 250 zotych i nie przekraczajc grnej granicy tego rodzaju kary
przewidzianej za ten czyn.
2. Jeeli wedug nowej ustawy czyn objty prawomocnym wyrokiem
skazujcym za przestpstwo na grzywn lub kar ograniczenia wolnoci stanowi
wykroczenie, orzeczone kary ulegaj zamianie tylko wwczas, gdy kara grzywny
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 2/49
lub ograniczenia wolnoci podlegajca wykonaniu przekroczyaby grn granic

ustawowego zagroenia przewidzian za ten czyn. Wwczas orzeczon kar
grzywny lub ograniczenia wolnoci zamienia si na kar w wysokoci grnej
granicy ustawowego zagroenia przewidzianej za dany czyn. Jeeli za dany czyn nie
jest przewidziana kara ograniczenia wolnoci, orzeczon kar ograniczenia wolnoci
zamienia si na kar grzywny, przy czym miesic ograniczenia wolnoci przyjmuje
si za rwnowany grzywnie od 100 do 2500 zotych nieprzekraczajcej grnej
granicy ustawowego zagroenia za ten czyn.
skazujcym za przestpstwo stanowi wykroczenie, orzeczone rodki karne, rodki
kompensacyjne,
rodki
zwizane
poddaniem
sprawcy
prbie,
rodki
zabezpieczajce, o ktrych mowa w art. 93a Kodeksu karnego, oraz przepadek

podlegaj wykonaniu na podstawie przepisw dotychczasowych.
skazujcym na kar pozbawienia wolnoci za przestpstwo stanowi wykroczenie i
kara ta bya podstaw orzeczenia kary cznej, kara czna traci moc. Jeeli wedug
nowej ustawy czyn objty prawomocnym wyrokiem skazujcym na kar
ograniczenia wolnoci albo grzywny stanowi wykroczenie i kary te byy podstaw
orzeczenia kary cznej, kara czna traci moc tylko w razie wydania postanowienia
w wypadku, o ktrym mowa w 2. W razie potrzeby sd wydaje wyrok czny.
5. Przepisw 14 nie stosuje si, jeeli ich zastosowanie powoduje skutki
prawne mniej korzystne dla sprawcy ni stosowanie ustawy obowizujcej
poprzednio.
Art. 3. 1. Na zasadach okrelonych w niniejszej ustawie odpowiada ten, kto
popeni wykroczenie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak rwnie na
polskim statku wodnym lub powietrznym.
2. Odpowiedzialno za wykroczenie popenione za granic zachodzi tylko
wtedy, gdy przepis szczeglny tak odpowiedzialno przewiduje.
Art. 4. 1. Wykroczenie uwaa si za popenione w czasie, w ktrym sprawca
dziaa lub zaniecha dziaania, do ktrego by obowizany.
2. Wykroczenie uwaa si za popenione na miejscu, gdzie sprawca dziaa
lub zaniecha dziaania, do ktrego by obowizany, albo gdzie skutek nastpi lub
mia nastpi.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 3/49
Art. 5. Wykroczenie mona popeni zarwno umylnie, jak i nieumylnie,

chyba e ustawa przewiduje odpowiedzialno tylko za wykroczenie umylne.
Art. 6. 1. Wykroczenie umylne zachodzi wtedy, gdy sprawca ma zamiar
popenienia czynu zabronionego, to jest chce go popeni albo przewidujc
moliwo jego popenienia na to si godzi.
2. Wykroczenie nieumylne zachodzi, jeeli sprawca nie majc zamiaru jego
popenienia, popenia je jednak na skutek niezachowania ostronoci wymaganej w
danych okolicznociach, mimo e moliwo popenienia tego czynu przewidywa
albo mg przewidzie.
Art. 7. 1. Niewiadomo tego, e czyn jest zagroony kar, nie wycza
odpowiedzialnoci, chyba e niewiadomo bya usprawiedliwiona.
2. Nie popenia wykroczenia umylnego, kto pozostaje w bdzie co do
okolicznoci stanowicej znami czynu zabronionego.
Art. 8. Na zasadach okrelonych w niniejszej ustawie odpowiada ten, kto
popenia czyn zabroniony po ukoczeniu lat 17.
Art. 9. 1. Jeeli czyn wyczerpuje znamiona wykrocze okrelonych w dwch
lub wicej przepisach ustawy, stosuje si przepis przewidujcy najsurowsz kar, co
nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu rodkw karnych na podstawie innych
naruszonych przepisw.
2. Jeeli jednoczenie orzeka si o ukaraniu za dwa lub wicej wykrocze,
wymierza si cznie kar w granicach zagroenia okrelonych w przepisie
przewidujcym najsurowsz kar, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu rodkw
karnych na podstawie innych naruszonych przepisw.
Art. 10. 1. Jeeli czyn bdcy wykroczeniem wyczerpuje zarazem znamiona
przestpstwa, orzeka si za przestpstwo i za wykroczenie, z tym e jeeli orzeczono
za przestpstwo i za wykroczenie kar lub rodek karny tego samego rodzaju,
wykonuje si surowsz kar lub rodek karny. W razie uprzedniego wykonania
agodniejszej kary lub rodka karnego zalicza si je na poczet surowszych.
2. Przy zaliczaniu kar przyjmuje si jeden dzie aresztu za rwnowany
jednemu dniowi pozbawienia wolnoci, dwm dniom ograniczenia wolnoci oraz
grzywnie w kwocie od 20 do 150 zotych.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 4/49
3. Kar aresztu orzeczon za wykroczenie uwaa si za kar tego samego

rodzaju co kara pozbawienia wolnoci orzeczona za przestpstwo.
4. Zaliczeniu, o ktrym mowa w 1, nie podlegaj rodki karne w postaci:
1)
nawizki, jeeli za wykroczenie i za przestpstwo orzeczono je na rzecz

rnych podmiotw;
2)
obowizku naprawienia szkody, jeeli za wykroczenie i za przestpstwo

orzeczono je w zwizku z rnym rodzajem szkd.
Art. 11. 1. Odpowiada za usiowanie, kto w zamiarze popenienia czynu
zabronionego swoim zachowaniem bezporednio zmierza do jego dokonania, ktre

jednak nie nastpuje.
2. Odpowiedzialno za usiowanie zachodzi, gdy ustawa tak stanowi.
3. Kar za usiowanie wymierza si w granicach zagroenia przewidzianego
dla danego wykroczenia.
4. Nie podlega karze za usiowanie, kto dobrowolnie odstpi od czynu lub
zapobieg skutkowi stanowicemu znami czynu zabronionego.
Art. 12. Odpowiada za podeganie, kto chcc, aby inna osoba dokonaa czynu
zabronionego, nakania j do tego.
Art. 13. Odpowiada za pomocnictwo, kto w zamiarze, aby inna osoba
dokonaa czynu zabronionego, swoim zachowaniem uatwia jego popenienie, w
szczeglnoci dostarczajc narzdzie, rodek przewozu, udzielajc rady lub
informacji; odpowiada za pomocnictwo take ten, kto wbrew prawnemu,
szczeglnemu obowizkowi niedopuszczenia do popenienia czynu zabronionego
swoim zaniechaniem uatwia innej osobie jego popenienie.
Art. 14. 1. Odpowiedzialno za podeganie i pomocnictwo zachodzi wtedy,
gdy ustawa tak stanowi i tylko w razie dokonania przez sprawc czynu
zabronionego.
2. Kady ze wspdziaajcych w popenieniu czynu zabronionego
odpowiada w granicach swojej umylnoci lub nieumylnoci, niezalenie od
odpowiedzialnoci pozostaych wspdziaajcych.
3. Kar za podeganie lub za pomocnictwo wymierza si w granicach
zagroenia przewidzianego dla danego wykroczenia.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 5/49
Art. 15. Nie popenia wykroczenia, kto w obronie koniecznej odpiera

bezporedni bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem.
Art. 16. 1. Nie popenia wykroczenia, kto dziaa w celu uchylenia
bezporedniego niebezpieczestwa grocego dobru chronionemu prawem, jeeli
niebezpieczestwa nie mona inaczej unikn, a dobro powicone nie przedstawia
wartoci oczywicie wikszej ni dobro ratowane.
2. Przepisu 1 nie stosuje si, gdy sprawca powica dobro, ktre ma
szczeglny obowizek chroni nawet z naraeniem si na niebezpieczestwa
osobiste.
Art. 17. 1. Nie popenia wykroczenia, kto, z powodu choroby psychicznej,
upoledzenia umysowego lub innego zakcenia czynnoci psychicznych, nie mg
w czasie czynu rozpozna jego znaczenia lub pokierowa swoim postpowaniem.
2. Jeeli w czasie popenienia wykroczenia zdolno rozpoznawania
znaczenia czynu lub kierowania postpowaniem bya w znacznym stopniu
ograniczona, mona odstpi od wymierzenia kary lub rodka karnego.
3. Przepisw 1 i 2 nie stosuje si, gdy sprawca wykroczenia wprawi si w
stan nietrzewoci lub odurzenia powodujcy wyczenie lub ograniczenie
poczytalnoci, ktre przewidywa albo mg przewidzie.
Rozdzia II
Kary, rodki karne i zasady ich wymiaru
Art. 18. Karami s:
1)
areszt;
2)
ograniczenie wolnoci;
3)
grzywna;
4)
nagana.
Art. 19. Kara aresztu trwa najkrcej 5, najduej 30 dni; wymierza si j w
dniach.
Art. 20. 1. Kara ograniczenia wolnoci trwa 1 miesic.
2. W czasie odbywania kary ograniczenia wolnoci ukarany:
1)
nie moe bez zgody sdu zmienia miejsca staego pobytu;
2)
jest obowizany do wykonywania nieodpatnej kontrolowanej pracy na cele

spoeczne;
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
3)
s. 6/49
ma obowizek udzielania wyjanie dotyczcych przebiegu odbywania kary.

Art. 21. 1. Obowizek okrelony w art. 20 2 pkt 2 polega na wykonywaniu
nieodpatnej kontrolowanej pracy na cele spoeczne w odpowiednim zakadzie

pracy, placwce suby zdrowia, opieki spoecznej, organizacji lub instytucji
nioscej pomoc charytatywn lub na rzecz spoecznoci lokalnej w wymiarze od 20
do 40 godzin.
2. W stosunku do osoby zatrudnionej organ orzekajcy, zamiast obowizku
okrelonego w 1, moe orzec potrcenie od 10 do 25% wynagrodzenia za prac na
rzecz Skarbu Pastwa albo na cel spoeczny wskazany przez organ orzekajcy; w
okresie odbywania kary ukarany nie moe rozwiza bez zgody sdu stosunku
pracy.
3. (uchylony)
Art. 22. Wymierzajc kar ograniczenia wolnoci, organ orzekajcy moe
zobowiza ukaranego do:
1)
naprawienia w caoci albo w czci szkody wyrzdzonej wykroczeniem;
2)
przeproszenia pokrzywdzonego.
Art. 23. 1. Jeeli ukarany uchyla si od odbywania kary ograniczenia
wolnoci lub wykonania naoonych na niego obowizkw, a take w przypadku

gdy ukarany wykona cz kary ograniczenia wolnoci, sd zarzdza wykonanie
zastpczej kary aresztu w wymiarze odpowiadajcym karze ograniczenia wolnoci
pozostaej do wykonania, przyjmujc, e jeden dzie zastpczej kary aresztu jest
rwnowany dwm dniom kary ograniczenia wolnoci.
2. Na postanowienie w przedmiocie zarzdzenia wykonania zastpczej kary
aresztu przysuguje zaalenie.
Art. 24. 1. Grzywn wymierza si w wysokoci od 20 do 5000 zotych,
chyba e ustawa stanowi inaczej.
2. Jeeli za wykroczenie popenione w celu osignicia korzyci majtkowej
wymierzono kar aresztu, orzeka si obok tej kary rwnie grzywn, chyba e
orzeczenie grzywny nie byoby celowe.
3. Wymierzajc grzywn, bierze si pod uwag dochody sprawcy, jego
warunki osobiste i rodzinne, stosunki majtkowe i moliwoci zarobkowe.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 7/49
Art. 25. 1. Jeeli egzekucja grzywny okazaa si bezskuteczna lub z

okolicznoci sprawy wynika, e byaby ona bezskuteczna, sd moe zamieni
grzywn na prac spoecznie uyteczn, okrelajc czas jej trwania. Praca spoecznie
uyteczna trwa najkrcej tydzie, najduej 2 miesice. Przepisy art. 20 2 i art. 21
1 stosuje si odpowiednio.
2. Jeeli egzekucja grzywny okazaa si bezskuteczna lub z okolicznoci
sprawy wynika, e byaby ona bezskuteczna, sd zarzdza wykonanie zastpczej
kary aresztu, gdy:
1)
ukarany owiadczy, e nie wyraa zgody na podjcie pracy spoecznie

uytecznej zamienionej na podstawie 1 albo uchyla si od jej wykonania, lub
2)
zamiana grzywny na prac spoecznie uyteczn jest niemoliwa lub

niecelowa.
3. Zarzdzajc wykonanie zastpczej kary aresztu sd przyjmuje, e jeden
dzie zastpczej kary aresztu jest rwnowany grzywnie od 20 do 150 zotych; kara
zastpcza nie moe przekroczy 30 dni aresztu.
4. Na postanowienie w przedmiocie kar zastpczych, o ktrych mowa w 1 i
2, przysuguje zaalenie.
Art. 26. Nie mona wymierzy kary aresztu lub zastpczej kary aresztu, jeeli
warunki osobiste sprawcy uniemoliwiaj odbycie tej kary.
Art. 27. 1. Od zastpczej kary aresztu sprawca moe by uwolniony w
kadym czasie przez wpacenie kwoty pieninej przypadajcej jeszcze do
uiszczenia.
2. Jeeli grzywna zostaa uiszczona w czci, kar zastpcz zmniejsza si w
sposb odpowiadajcy stosunkowi kwoty zapaconej w wysokoci grzywny.
Art. 28. 1. rodkami karnymi s:
1)
zakaz prowadzenia pojazdw;
2)
przepadek przedmiotw;
3)
nawizka;
4)
obowizek naprawienia szkody;
5)
podanie orzeczenia o ukaraniu do publicznej wiadomoci w szczeglny

sposb;
6)
inne rodki karne okrelone przez ustaw.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 8/49
2. rodki karne mona orzec, jeeli s one przewidziane w przepisie

szczeglnym, a orzeka si je, jeeli przepis szczeglny tak stanowi.
3. Przepadek przedmiotw mona orzec, choby zachodzia okoliczno
wyczajca ukaranie sprawcy.
4. Obowizek naprawienia szkody orzeka si w sposb okrelony w przepisie
szczeglnym.
Art. 29. 1. Zakaz prowadzenia pojazdw wymierza si w miesicach lub
latach, na okres od 6 miesicy do 3 lat.
2. Orzekajc zakaz prowadzenia pojazdw okrela si rodzaj pojazdu,
ktrego zakaz dotyczy.
3. Zakaz, o ktrym mowa w 1, obowizuje od uprawomocnienia si
orzeczenia.
Orzekajc
zakaz
nakada
si
obowizek
zwrotu
dokumentu
uprawniajcego do prowadzenia pojazdu, jeeli dokument ten nie zosta zatrzymany.

Do chwili wykonania tego obowizku okres, na ktry orzeczono zakaz, nie biegnie.
4. Na poczet zakazu prowadzenia pojazdw zalicza si okres zatrzymania
prawa jazdy lub innego dokumentu uprawniajcego do prowadzenia pojazdu.
Art. 30. 1. Przepadek przedmiotw obejmuje narzdzia lub inne przedmioty,
ktre suyy lub byy przeznaczone do popenienia wykroczenia, a jeeli przepis
szczeglny tak stanowi take przedmioty pochodzce bezporednio lub porednio
z wykroczenia.
2. Przepadek przedmiotw niebdcych wasnoci sprawcy wykroczenia
mona orzec tylko wtedy, gdy przepis szczeglny tak stanowi.
3. Przepadek przedmiotw nastpuje z chwil uprawomocnienia si
orzeczenia.
4. Przedmioty objte przepadkiem przechodz na wasno Skarbu Pastwa,
chyba e ustawa stanowi inaczej.
5. Przepadku nie orzeka si, jeeli byoby to niewspmierne do wagi
popenionego wykroczenia, chyba e chodzi o przedmiot pochodzcy bezporednio
z wykroczenia.
Art. 31. 1. Podanie orzeczenia o ukaraniu do publicznej wiadomoci w
szczeglny sposb orzeka si wtedy, gdy moe to mie znaczenie wychowawcze.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 9/49
2. Kara okrelona w 1 polega na ogoszeniu orzeczenia w zakadzie pracy,

w uczelni, w miejscu zamieszkania ukaranego, w innym waciwym miejscu lub w
inny stosowny sposb. Ogoszenie moe nastpi na koszt ukaranego.
Art. 32. Nawizk orzeka si na rzecz pokrzywdzonego w wypadkach
przewidzianych w przepisach szczeglnych.
Art. 33. 1. Organ orzekajcy wymierza kar wedug swojego uznania, w
granicach przewidzianych przez ustaw za dane wykroczenie, oceniajc stopie
spoecznej szkodliwoci czynu i biorc pod uwag cele kary w zakresie spoecznego
oddziaywania oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze, ktre ma ona osign w
stosunku do ukaranego.
2. Wymierzajc kar, organ orzekajcy bierze pod uwag w szczeglnoci
rodzaj i rozmiar szkody wyrzdzonej wykroczeniem, stopie winy, pobudki, sposb
dziaania, stosunek do pokrzywdzonego, jak rwnie waciwoci, warunki osobiste
i majtkowe sprawcy, jego stosunki rodzinne, sposb ycia przed popenieniem i
zachowanie si po popenieniu wykroczenia.
3. Jako okolicznoci agodzce uwzgldnia si w szczeglnoci:
1)
dziaanie sprawcy wykroczenia pod wpywem cikich warunkw rodzinnych

lub osobistych;
2)
dziaanie sprawcy wykroczenia pod wpywem silnego wzburzenia wywoanego

krzywdzcym stosunkiem do niego lub do innych osb;
3)
dziaanie z pobudek zasugujcych na uwzgldnienie;
4)
prowadzenie przez sprawc nienagannego
ycia przed
popenieniem
wykroczenia i wyrnianie si spenianiem obowizkw, zwaszcza w zakresie

pracy;
5)
przyczynienie si lub staranie si sprawcy o przyczynienie si do usunicia

szkodliwych nastpstw swego czynu.
4. Jako okolicznoci obciajce uwzgldnia si w szczeglnoci:
1)
(uchylony)
2)
dziaanie sprawcy w celu osignicia bezprawnej korzyci majtkowej;
3)
dziaanie w sposb zasugujcy na szczeglne potpienie;
4)
(uchylony)
5)
uprzednie ukaranie sprawcy za podobne przestpstwo lub wykroczenie;
6)
chuligaski charakter wykroczenia;
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
7)
s. 10/49
dziaanie pod wpywem alkoholu, rodka odurzajcego lub innej podobnie

dziaajcej substancji lub rodka;
8)
popenienie wykroczenia na szkod osoby bezradnej lub osoby, ktrej sprawca

powinien okaza szczeglne wzgldy;
9)
popenienie wykroczenia we wspdziaaniu z maoletnim.

5. Przepisy 14 stosuje si odpowiednio do rodkw karnych.
Art. 34. Okolicznoci wpywajce na wymiar kary i rodka karnego
uwzgldnia si tylko co do osoby, ktrej dotycz.

Art. 35. Jeeli ustawa daje mono wyboru midzy aresztem a inn kar,
areszt mona orzec tylko wtedy, gdy czyn popeniono umylnie, a zarazem za
orzeczeniem kary aresztu przemawia waga czynu lub okolicznoci sprawy wiadcz
o demoralizacji sprawcy albo sposb jego dziaania zasuguje na szczeglne
potpienie.
Art. 36. 1. Nagan mona orzec wtedy, gdy ze wzgldu na charakter i
okolicznoci czynu lub waciwoci i warunki osobiste sprawcy naley
przypuszcza, e zastosowanie tej kary jest wystarczajce do wdroenia go do
poszanowania prawa i zasad wspycia spoecznego.
2. Nie mona orzec nagany za wykroczenie o charakterze chuligaskim.
Art. 37. Jeeli wykroczeniem o charakterze chuligaskim zostaa wyrzdzona
szkoda,
mona
orzec
nawizk
do
wysokoci
1000
zotych
na
rzecz
pokrzywdzonego albo na rzecz Polskiego Czerwonego Krzya lub na inny cel

spoeczny wskazany przez organ orzekajcy.
Art. 37a. (uchylony)
Art. 38. Ukaranemu co najmniej dwukrotnie za podobne wykroczenia
umylne, ktry w cigu dwch lat od ostatniego ukarania popenia ponownie
podobne wykroczenie umylne, mona wymierzy kar aresztu, choby byo
zagroone kar agodniejsz.
Art. 39. 1. W wypadkach zasugujcych na szczeglne uwzgldnienie mona
biorc pod uwag charakter i okolicznoci czynu lub waciwoci i warunki
osobiste sprawcy zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary albo odstpi od
wymierzenia kary lub rodka karnego.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 11/49
2. Nadzwyczajne zagodzenie polega na wymierzeniu kary poniej dolnej

granicy ustawowego zagroenia albo kary agodniejszego rodzaju.
3. (uchylony)
4. W razie odstpienia od wymierzenia kary mona zastosowa do sprawcy
rodek oddziaywania spoecznego, majcy na celu przywrcenie naruszonego
porzdku prawnego lub naprawienie wyrzdzonej krzywdy, polegajcy zwaszcza na
przeproszeniu pokrzywdzonego, uroczystym zapewnieniu niepopeniania wicej
takiego czynu albo zobowizania sprawcy do przywrcenia stanu poprzedniego.
Rozdzia III
Zastosowanie rodkw oddziaywania wychowawczego
Art. 40. (uchylony)
Art. 41. W stosunku do sprawcy czynu mona poprzesta na zastosowaniu
pouczenia, zwrceniu uwagi, ostrzeeniu lub na zastosowaniu innych rodkw
oddziaywania wychowawczego.
Rozdzia IV
Warunkowe zawieszenie wykonania kary aresztu
Art. 42. 1. Wykonanie kary aresztu mona warunkowo zawiesi, jeeli ze
wzgldu na okolicznoci popenienia wykroczenia, waciwoci i warunki osobiste
sprawcy oraz jego zachowanie si po popenieniu wykroczenia naley przypuszcza,
e pomimo niewykonania kary nie popeni on nowego podobnego przestpstwa lub
wykroczenia.
2. Warunkowe zawieszenie wykonania kary nastpuje na okres prby, ktry
nie moe by krtszy ni 6 miesicy i nie moe przekroczy roku. Okres prby
biegnie od uprawomocnienia si orzeczenia.
3. Jeeli wykroczeniem zostaa wyrzdzona szkoda w mieniu, warunkowe
zawieszenie wykonania kary moe by orzeczone tylko wtedy, gdy szkoda zostaa w
caoci naprawiona.
Art. 43. Warunkowego zawieszenia wykonania kary nie stosuje si do
sprawcy, ktry:
1)
w cigu 2 lat przed popenieniem wykroczenia by ju karany za podobne

przestpstwo lub wykroczenie albo
2)
popeni wykroczenie o charakterze chuligaskim

2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 12/49
chyba e ze wzgldu na wyjtkowe okolicznoci organ orzekajcy uzna

zawieszenie wykonania kary za celowe.
Art. 44. 1. Sd, ktry orzek kar aresztu zarzdza wykonanie kary, jeeli
ukarany w okresie prby popeni podobne do poprzedniego przestpstwo lub
wykroczenie.
2. Sd, ktry orzek kar aresztu moe zarzdzi wykonanie kary, jeeli
ukarany w okresie prby popeni inne przestpstwo lub wykroczenie ni
wymienione w 1.
3. Jeeli w okresie prby i w cigu dalszych 2 miesicy nie zarzdzono
wykonania kary, ukaranie uwaa si za niebye.
4. Na postanowienie w przedmiocie zarzdzenia wykonania kary aresztu
przysuguje zaalenie.
Rozdzia V
Przedawnienie orzekania, wykonania kary oraz zatarcie ukarania
Art. 45. 1. Karalno wykroczenia ustaje, jeeli od czasu jego popenienia
upyn rok; jeeli w tym okresie wszczto postpowanie, karalno wykroczenia
ustaje z upywem 2 lat od popenienia czynu.
2. W razie uchylenia prawomocnego rozstrzygnicia, przedawnienie biegnie
od daty uchylenia rozstrzygnicia.
2a. W wypadku wszczcia postpowania mediacyjnego czasu jego trwania
nie wlicza si do okresu przedawnienia.
3. Orzeczona kara lub rodek karny nie podlega wykonaniu, jeeli od daty
uprawomocnienia si rozstrzygnicia upyny 3 lata.
Art. 46. 1. Ukaranie uwaa si za niebye po upywie 2 lat od wykonania,
darowania lub przedawnienia wykonania kary.
2. Jeeli ukarany przed upywem okresu przewidzianego w 1 popeni nowe
wykroczenie, za ktre wymierzono mu kar aresztu, ograniczenia wolnoci lub
grzywny, ukaranie za oba wykroczenia uwaa si za niebye po upywie 2 lat od
wykonania, darowania albo od przedawnienia wykonania kary za nowe
wykroczenie.
3. Jeeli orzeczono rodek karny, uznanie ukarania za niebye nie moe
nastpi przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem wykonania.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 13/49
Rozdzia VI
Wyjanienie wyrae ustawowych
Art. 47. 1. Czynem zabronionym jest zachowanie o znamionach okrelonych
w ustawie karnej.
2. Przestpstwami i wykroczeniami podobnymi s przestpstwa i
wykroczenia nalece do tego samego rodzaju; przestpstwa i wykroczenia z
zastosowaniem przemocy lub groby jej uycia albo przestpstwa i wykroczenia
popenione w celu osignicia korzyci majtkowej uwaa si za przestpstwa i
wykroczenia podobne.
3. Osob najblisz jest maonek, wstpny, zstpny, rodzestwo,
powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostajca w stosunku
przysposobienia oraz jej maonek, a take osoba pozostajca we wsplnym
poyciu.
4. Instytucj pastwow, samorzdow lub spoeczn jest rwnie
przedsibiorstwo, w ktrym Skarb Pastwa lub jednostka samorzdu terytorialnego
jest udziaowcem, spdzielnia, zwizek zawodowy, inna organizacja spoeczna lub
jednostka wojskowa.
5. Charakter chuligaski maj wykroczenia polegajce na umylnym
godzeniu w porzdek lub spokj publiczny albo umylnym niszczeniu lub
uszkadzaniu mienia, jeeli sprawca dziaa publicznie oraz w rozumieniu
powszechnym bez powodu lub z oczywicie bahego powodu, okazujc przez to
race lekcewaenie podstawowych zasad porzdku prawnego.
6. Przy ocenie stopnia spoecznej szkodliwoci czynu bierze si pod uwag
rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrzdzonej lub grocej szkody,
sposb i okolicznoci popenienia czynu, wag naruszonych przez sprawc
obowizkw, jak rwnie posta zamiaru, motywacj sprawcy, rodzaj naruszonych
regu ostronoci i stopie ich naruszenia.
7. Rzecz ruchom lub przedmiotem jest take polski albo obcy pienidz lub
inny rodek patniczy oraz dokument uprawniajcy do otrzymania sumy pieninej
albo zawierajcy obowizek wypaty kapitau, odsetek, udziau w zyskach albo
stwierdzenie uczestnictwa w spce.
8. Dokumentem jest kady przedmiot lub inny zapisany nonik informacji, z
ktrym jest zwizane okrelone prawo, albo ktry ze wzgldu na zawart w nim
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 14/49
tre stanowi dowd prawa, stosunku prawnego lub okolicznoci majcej znaczenie
prawne.
9. Minimalnym wynagrodzeniem jest wynagrodzenie za prac ustalane na
podstawie ustawy z dnia 10 padziernika 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za
prac (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157,
poz. 1314).
Rozdzia VII
Stosunek do ustaw szczeglnych
Art. 48. Przepisy czci oglnej Kodeksu wykrocze stosuje si do wykrocze
przewidzianych w innych ustawach, jeeli ustawy te nie zawieraj przepisw
odmiennych.
CZ SZCZEGLNA
Rozdzia VIII
Wykroczenia przeciwko porzdkowi i spokojowi publicznemu
Art. 49. 1. Kto w miejscu publicznym demonstracyjnie okazuje
lekcewaenie
Narodowi
Polskiemu,
Rzeczypospolitej
Polskiej
lub
jej
konstytucyjnym organom,
podlega karze aresztu albo grzywny.
2. Tej samej karze podlega, kto narusza przepisy o godle, barwach i hymnie
Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 49a. 1. Kto wbrew przepisom przekracza granic Rzeczypospolitej
Polskiej, podlega karze grzywny.
2. Usiowanie i pomocnictwo s karalne.
Art. 50. Kto nie opuszcza zbiegowiska publicznego pomimo wezwania
waciwego organu,
Art. 50a. 1. Kto w miejscu publicznym posiada n, maczet lub inny
podobnie niebezpieczny przedmiot, a okolicznoci jego posiadania wskazuj na
zamiar uycia go w celu popenienia przestpstwa,
podlega karze aresztu, ograniczenia wolnoci albo grzywny nie niszej ni
3000 z.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 15/49
1a. Tej samej karze podlega, kto bdc uczestnikiem przejazdu

zorganizowanej
grupy
uczestnikw
masowej
imprezy
sportowej,
posiada
przedmioty okrelone w 1 lub wyroby pirotechniczne.

2. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 1 lub 1a orzeka si
przepadek przedmiotw stanowicych przedmiot wykroczenia, choby nie stanowiy
wasnoci sprawcy.
Art. 51. 1. Kto krzykiem, haasem, alarmem lub innym wybrykiem zakca
spokj, porzdek publiczny, spoczynek nocny albo wywouje zgorszenie w miejscu
publicznym,
podlega karze aresztu, ograniczenia wolnoci albo grzywny.
2. Jeeli czyn okrelony w 1 ma charakter chuligaski lub sprawca
dopuszcza si go, bdc pod wpywem alkoholu, rodka odurzajcego lub innej
podobnie dziaajcej substancji lub rodka,
3. Podeganie i pomocnictwo s karalne.
Art. 52. 1. Kto bierze udzia w zgromadzeniu, posiadajc przy sobie bro,
materiay wybuchowe, wyroby pirotechniczne lub inne niebezpieczne materiay lub
narzdzia
podlega karze aresztu do 14 dni, karze ograniczenia wolnoci albo karze
grzywny.
2. Kto:
1)
przeszkadza lub usiuje przeszkodzi w organizowaniu lub w przebiegu

niezakazanego zgromadzenia,
2)
organizuje zgromadzenie bez wymaganego zawiadomienia lub przewodniczy

takiemu zgromadzeniu lub zgromadzeniu zakazanemu,
3)
przewodniczy zgromadzeniu po rozwizaniu go,
4)
bezprawnie zajmuje lub wzbrania si opuci miejsce, ktrym inna osoba lub
organizacja prawnie rozporzdza jako organizator lub przewodniczcy
zgromadzenia
podlega karze ograniczenia wolnoci albo grzywny.

3. Kto:
1) bdc przewodniczcym lub organizatorem zgromadzenia, umylnie nie
podejmuje rodkw niezbdnych dla zapewnienia zgodnego z przepisami prawa
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 16/49
przebiegu zgromadzenia oraz zapobieenia powstaniu szkd z winy uczestnikw

zgromadzenia,
2) nie podporzdkowuje si daniom lub poleceniom przewodniczcego
zgromadzenia lub jego organizatora, o ktrych mowa w ustawie z dnia 24 lipca 2015
r. Prawo o zgromadzeniach (Dz. U. poz. 1485),
3) wzbrania si opuci miejsce zgromadzenia po jego rozwizaniu
podlega karze grzywny.
Art. 52a. Kto:
1)
publicznie
nawouje
do
popenienia
przestpstwa
lub
przestpstwa
skarbowego,
2)
publicznie nawouje do przeciwdziaania przemoc aktowi stanowicemu

rdo powszechnie obowizujcego prawa Rzeczypospolitej Polskiej,
3)
publicznie pochwala popenienie przestpstwa,
jeeli zasig czynu albo jego skutki nie byy znaczne

Art. 52b. Kto zuywa olej opaowy do celw napdowych, podlega karze
grzywny do 500 z.
Art. 53. (uchylony)
Art. 54. Kto wykracza przeciwko wydanym z upowanienia ustawy przepisom
porzdkowym o zachowaniu si w miejscach publicznych,
podlega karze grzywny do 500 zotych albo karze nagany.
Art. 55. Kto kpie si w miejscu, w ktrym jest to zabronione,
Art. 56. 1. Kto bez wymaganego zgoszenia zbirki publicznej lub
niezgodnie ze zgoszeniem zbirki publicznej organizuje lub przeprowadza
publiczn zbirk ofiar,
3. Mona orzec przepadek przedmiotw uzyskanych ze zbirki publicznej
przeprowadzonej niezgodnie ze zgoszeniem, orzeka si za ich przepadek, gdy
zbirk publiczn przeprowadzono bez zgoszenia.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 17/49
4. Mona orzec przepadek przedmiotw uzyskanych z czynu okrelonego w

1 take wtedy, gdy zostay one przekazane przez sprawc innej osobie lub
instytucji, jak i przepadek pienidzy uzyskanych za zebrane ofiary w naturze i
rzeczy nabytych za uzyskane ze zbirki publicznej pienidze.
5. Przedmioty, co do ktrych orzeczono przepadek, naley przekaza
instytucji pomocy spoecznej lub instytucji kultury.
Art. 57. 1. Kto organizuje lub przeprowadza publiczn zbirk ofiar na
uiszczenie grzywny orzeczonej za przestpstwo, w tym i przestpstwo skarbowe,
wykroczenie lub wykroczenie skarbowe albo nie bdc osob najblisz dla
skazanego lub ukaranego uiszcza za niego grzywn lub ofiarowuje mu albo osobie
dla niego najbliszej pienidze na ten cel,
3. Zebrane ofiary lub pienidze uzyskane za zebrane ofiary w naturze a take
pienidze wpacone na poczet grzywny lub ofiarowane na ten cel podlegaj
przepadkowi.
4. Przedmioty, co do ktrych orzeczono przepadek, naley przekaza
instytucji pomocy spoecznej lub instytucji kulturalno-owiatowej.
Art. 58. 1. Kto, majc rodki egzystencji lub bdc zdolny do pracy, ebrze
w miejscu publicznym,
podlega karze ograniczenia wolnoci, grzywny do 1500 zotych albo karze
nagany.
2. Kto ebrze w miejscu publicznym w sposb natarczywy lub oszukaczy,
podlega karze aresztu albo ograniczenia wolnoci.
Art. 59. (uchylony)
Art. 60. (uchylony)
Art. 601. 1. Kto wykonuje dziaalno gospodarcz bez wymaganego
zgoszenia do ewidencji dziaalnoci gospodarczej, wpisu do rejestru dziaalnoci
regulowanej lub bez wymaganej koncesji albo zezwolenia, podlega karze
ograniczenia wolnoci albo grzywny.
2. Tej samej karze podlega, kto nie dopenia obowizku zgaszania do
ewidencji dziaalnoci gospodarczej zmian danych objtych wpisem.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 18/49
3. Kto bdc przedsibiorc wprowadza do obrotu towar bez wymaganych

oznacze, podlega karze grzywny.
4. Kto:
1)
wykonuje
odpatnie
zadania
przewodnika
grskiego
bez
uprawnie
wymaganych dla okrelonego obszaru grskiego,

1a) prowadzi szkolenie dla kandydatw na przewodnikw grskich bez
wymaganego wpisu do rejestru organizatorw szkole,
2)
wiadczc usugi hotelarskie uywa nazw rodzajowych lub okrelenia kategorii

obiektw hotelarskich bez decyzji lub niezgodnie z decyzj,
2a) wiadczc usugi hotelarskie, uywa oznacze, ktre mog wprowadzi

klientw w bd co do rodzaju lub kategorii obiektu hotelarskiego,
3)
wbrew obowizkowi wiadczy usugi hotelarskie w obiekcie niezgoszonym do

ewidencji,
4)
wiadczy usugi hotelarskie wbrew decyzji nakazujcej wstrzymanie ich

wiadczenia,
5)
nie zawiadamia organu prowadzcego rejestr dziaalnoci regulowanej

organizatorw
turystyki
porednikw
turystycznych
zawieszeniu
wykonywania dziaalnoci organizatora turystyki lub porednika turystycznego

w terminie 7 dni od dnia tego zawieszenia
5. (uchylony)
6. (uchylony)
7. (uchylony)
Art. 602. (uchylony)
Art. 603. 1. Kto prowadzi sprzeda na terenie nalecym do gminy lub
bdcym w jej zarzdzie poza miejscem do tego wyznaczonym przez waciwe
organy gminy,
2. W razie popenienia wykroczenia, okrelonego w 1, mona orzec
przepadek towarw przeznaczonych do sprzeday, choby nie stanowiy wasnoci
sprawcy.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 19/49
Art. 61. 1. Kto przywaszcza sobie stanowisko, tytu lub stopie albo
publicznie uywa lub nosi odznaczenie, odznak, strj lub mundur, do ktrych nie
ma prawa,
2. Kto ustanawia, wytwarza, rozpowszechnia publicznie, uywa lub nosi:
godo, chorgiew albo inn odznak lub mundur, co do ktrych zosta wydany
zakaz, albo odznak lub mundur organizacji prawnie nieistniejcej, albo odznak lub
mundur, na ktrych ustanowienie lub noszenie nie uzyskano wymaganego
zezwolenia,
3. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 1 mona orzec, a w
razie popenienia wykroczenia okrelonego w 2 orzeka si przepadek
wymienionych w tych przepisach przedmiotw, jak rwnie innych przedmiotw
sucych do popenienia wykroczenia, takich jak pieczcie, stemple, papier
firmowy lub bilety wizytowe, choby nie stanowiy wasnoci sprawcy.
Art. 62. (uchylony)
Art. 63. 1. Kto bez zoenia pisemnego wniosku o dokonanie wpisu do
rejestru
przedsibiorcw
telekomunikacyjnych
wykonuje
dziaalno
telekomunikacyjn,
podlega karze aresztu, ograniczenia wolnoci lub grzywny.
2. (uchylony)
3. Kto wprowadza do obrotu urzdzenia radiowe i telekomunikacyjne
urzdzenia kocowe podlegajce obowizkowej ocenie zgodnoci z zasadniczymi
wymaganiami, nieposiadajce wymaganego znaku zgodnoci,
4. (uchylony)
Art.
63a.
1.
Kto
umieszcza
miejscu
publicznym
do
tego
nieprzeznaczonym ogoszenie, plakat, afisz, apel, ulotk, napis lub rysunek albo
wystawia je na widok publiczny w innym miejscu bez zgody zarzdzajcego tym
miejscem,
1a. Podeganie i pomocnictwo s karalne.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 20/49
2. W razie popenienia wykroczenia mona orzec przepadek przedmiotw

sucych lub przeznaczonych do popenienia wykroczenia, choby nie stanowiy
wasnoci sprawcy, oraz nawizk w wysokoci do 1500 zotych lub obowizek
przywrcenia do stanu poprzedniego.
Art. 63b. 1. Kto umieszcza reklam, o ktrej mowa w art. 4 pkt 23 ustawy z
dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 460, 774 i 870)
z naruszeniem warunkw jej sytuowania okrelonych w art. 42a tej ustawy, o
gabarytach wikszych ni dopuszczalne lub wykonane z wyrobw innych ni
dopuszczalne,
sucych lub przeznaczonych do popenienia wykroczenia, choby nie stanowiy
wasnoci sprawcy, lub obowizek przywrcenia do stanu poprzedniego.
Art. 64. 1. Kto, bdc wacicielem, administratorem, dozorc lub
uytkownikiem
nieruchomoci,
nie
dopenia
obowizku
umieszczenia
odpowiednim miejscu albo utrzymania w naleytym stanie tabliczki z numerem

porzdkowym nieruchomoci, nazw ulicy lub placu albo miejscowoci,
2. Tej samej karze podlega, kto nie dopenia obowizku owietlenia tabliczki
z numerem porzdkowym nieruchomoci.
Rozdzia IX
Wykroczenia przeciwko instytucjom pastwowym, samorzdowym i
spoecznym
Art. 65. 1. Kto umylnie wprowadza w bd organ pastwowy lub instytucj
upowanion z mocy ustawy do legitymowania:
1)
co do tosamoci wasnej lub innej osoby,
2)
co do swego obywatelstwa, zawodu, miejsca zatrudnienia lub zamieszkania,

2. Tej samej karze podlega, kto wbrew obowizkowi nie udziela waciwemu
organowi pastwowemu lub instytucji, upowanionej z mocy ustawy do
legitymowania, wiadomoci lub dokumentw co do okolicznoci wymienionych w
1.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 21/49
Art. 66. 1. Kto, chcc wywoa niepotrzebn czynno, faszyw informacj

lub w inny sposb wprowadza w bd instytucj uytecznoci publicznej albo organ
ochrony bezpieczestwa, porzdku publicznego lub zdrowia,
podlega karze aresztu, ograniczenia wolnoci albo grzywny do 1500 z.
2. Jeeli wykroczenie spowodowao niepotrzebn czynno, mona orzec
nawizk do wysokoci 1000 zotych.
Art. 66a. Osoba, wobec ktrej wykonuje si kar, rodek karny lub rodek
zabezpieczajcy, w systemie dozoru elektronicznego, albo osoba chroniona, ktra
umylnie dopuszcza do zniszczenia, uszkodzenia, uczynienia niezdatnym do uytku
nadajnika, rejestratora stacjonarnego lub przenonego stanowicych rodki
techniczne suce do wykonywania dozoru elektronicznego, podlega karze aresztu,
ograniczenia wolnoci albo grzywny.
Art. 67. 1. Kto umylnie uszkadza lub usuwa ogoszenie wystawione
publicznie przez instytucj pastwow, samorzdow albo organizacj spoeczn lub
te w inny sposb umylnie uniemoliwia zaznajomienie si z takim ogoszeniem,
2. Kto umylnie uszkadza lub usuwa ogoszenie, afisz lub plakat wystawiony
publicznie przez instytucj artystyczn, rozrywkow lub sportow albo w inny
sposb umylnie uniemoliwia zaznajomienie si z takim ogoszeniem, afiszem lub
plakatem,
Art. 68. 1. Kto bez waciwego zamwienia wyrabia piecz, godo lub znak
instytucji pastwowej, samorzdowej albo organizacji spoecznej lub te tak
piecz, godo lub znak wydaje osobie nieupowanionej do odbioru,
2. Tej samej karze podlega, kto bezprawnie posiada, zamawia lub nabywa
tak piecz.
3. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 1 lub 2 piecz, godo
lub znak podlegaj przepadkowi.
Art. 69. Kto umylnie niszczy, uszkadza, usuwa lub w inny sposb czyni
bezskutecznymi znaki umieszczone przez organ pastwowy w celu stwierdzenia
tosamoci przedmiotu, zamknicia go lub poddania rozporzdzeniu wadzy,
podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 22/49
Rozdzia X
Wykroczenia przeciwko bezpieczestwu osb i mienia
Art. 70. 1. Kto, bdc niezdolny do czynnoci, ktrej nieumiejtne
wykonanie moe wywoa niebezpieczestwo dla ycia lub zdrowia czowieka, tak
czynno przedsibierze albo kto porucza j osobie do jej wykonania niezdolnej lub
wbrew obowizkowi nadzoru dopuszcza do wykonania takiej czynnoci przez osob
niezdoln,
2. Tej samej karze podlega, kto wbrew obowizkowi zachowania trzewoci
znajduje si w stanie po uyciu alkoholu, rodka odurzajcego lub innej podobnie
dziaajcej substancji lub rodka i podejmuje w tym stanie czynnoci zawodowe lub
subowe.
3. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 1 lub 2, mona orzec
podanie orzeczenia do publicznej wiadomoci w szczeglny sposb.
Art. 71. Kto przez wadliwe wykonanie urzdze lub uczynienie ich
niezdatnymi do funkcjonowania zgodnie z przeznaczeniem albo przez niewaciwe
ich uytkowanie lub samowolne uruchomienie wywouje stan niebezpieczny dla
ycia lub zdrowia czowieka,
Art. 72. Kto wbrew swemu obowizkowi nie dokonuje odpowiedniego
zabezpieczenia miejsca niebezpiecznego dla ycia lub zdrowia czowieka,
Art. 73. Kto wbrew swemu obowizkowi nie zawiadamia odpowiedniego
organu lub osoby o wiadomym mu niebezpieczestwie grocym yciu lub zdrowiu
czowieka albo mieniu w znacznych rozmiarach,
Art. 74. 1. Kto niszczy, uszkadza, usuwa lub czyni nieczytelnymi znaki lub
napisy ostrzegajce o grocym niebezpieczestwie dla ycia lub zdrowia czowieka
albo ogrodzenie lub inne urzdzenie zapobiegajce takiemu niebezpieczestwu,
2. W razie popenienia wykroczenia mona orzec obowizek zapaty
rwnowartoci zniszczonego lub uszkodzonego przedmiotu albo obowizek
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 23/49
przywrcenia do stanu poprzedniego, a take orzec podanie orzeczenia o ukaraniu

do publicznej wiadomoci w szczeglny sposb.
Art. 75. 1. Kto bez zachowania naleytej ostronoci wystawia lub wywiesza
cikie przedmioty albo nimi rzuca, wylewa pyny, wyrzuca nieczystoci albo
doprowadza do wypadania takich przedmiotw lub wylewania si pynw,
2. Jeeli sprawca dopuszcza si czynu okrelonego w 1 ze zoliwoci lub
swawoli,
Art. 76. Kto rzuca kamieniami lub innymi przedmiotami w pojazd
mechaniczny bdcy w ruchu,
Art. 77. Kto nie zachowuje zwykych lub nakazanych rodkw ostronoci
przy trzymaniu zwierzcia,
Art. 78. Kto przez dranienie lub poszenie doprowadza zwierz do tego, e
staje si niebezpieczne,
Art. 79. 1. Kto wbrew swemu obowizkowi zaniecha owietlenia miejsc
dostpnych dla publicznoci,
2. Kto ze zoliwoci lub swawoli owietlenie takie gasi,
podlega karze grzywny do 500 zotych.
Art. 80. 1. Kto:
1)
przejeda pojazdem lub konno albo przepdza zwierz gospodarskie przez

wa przeciwpowodziowy w miejscu do tego nieprzeznaczonym lub przejeda
pojazdem innym ni rower lub konno albo przepdza zwierz gospodarskie
wzdu po wale przeciwpowodziowym, na ktrym nie ma drogi o dostatecznie
mocnej nawierzchni,
2)
orze lub bronuje ziemi na wale przeciwpowodziowym albo obok wau w

odlegoci mniejszej ni 3 m od stopy wau,
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
3)
s. 24/49
rozkopuje wa przeciwpowodziowy, wbija sup lub osadza znak albo zasadza

drzewo lub krzew na wale,
4)
kopie studni, sadzawk, d lub rw obok wau przeciwpowodziowego w

odlegoci mniejszej ni 50 m od stopy wau,
5)
pasie na wale przeciwpowodziowym zwierz gospodarskie,
6)
uszkadza umocnienie na wale przeciwpowodziowym,
podlega karze grzywny albo karze nagany.

2. Tej samej karze podlega, kto narusza inne ni okrelone w 1
ograniczenia w uytkowaniu waw przeciwpowodziowych, wprowadzone przez
waciwy organ administracji pastwowej lub samorzdowej.
3. W razie popenienia wykroczenia mona orzec obowizek przywrcenia
do stanu poprzedniego.
Art. 81. Kto niszczy lub uszkadza urzdzenia suce do ochrony brzegw
wd morskich lub rdldowych, a w szczeglnoci wszelkie umocnienia lub
rolinno ochronn,
Art. 82. 1. Kto dokonuje czynnoci, ktre mog spowodowa poar, jego
rozprzestrzenianie si, utrudnienie prowadzenia dziaania ratowniczego lub
ewakuacji, polegajcych na:
1)
niedozwolonym uywaniu otwartego ognia, paleniu tytoniu i stosowaniu

innych czynnikw mogcych zainicjowa zapon materiaw palnych,
2)
wykonywaniu prac niebezpiecznych pod wzgldem poarowym bez ich

wymaganego zabezpieczenia,
3)
uywaniu instalacji, urzdze i narzdzi niepoddanych wymaganej kontroli lub

niesprawnych technicznie albo uytkowaniu ich w sposb niezgodny z
przeznaczeniem lub warunkami okrelonymi przez producenta, jeeli moe si
to przyczyni do powstania poaru, wybuchu lub rozprzestrzeniania ognia,
4)
napenianiu gazem pynnym butli na stacjach paliw, stacjach gazu pynnego i w

innych obiektach nieprzeznaczonych do tego celu,
5)
nieprzestrzeganiu zasad bezpieczestwa przy uywaniu lub przechowywaniu

materiaw niebezpiecznych poarowo, w tym gazu pynnego w butlach,
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
6)
garaowaniu
s. 25/49
pojazdu
silnikowego
obiektach
pomieszczeniach
nieprzeznaczonych do tego celu z nieoprnionym zbiornikiem paliwa i

nieodczonym na stae zasilaniem akumulatorowym,
7)
skadowaniu materiaw palnych na drogach komunikacji oglnej sucych

ewakuacji lub umieszczaniu przedmiotw na tych drogach w sposb
zmniejszajcy ich szeroko albo wysoko poniej wymaganych wartoci,
8)
skadowaniu materiaw palnych na nieuytkowych poddaszach lub na drogach

komunikacji oglnej w piwnicach,
9)
skadowaniu materiaw palnych pod cianami obiektu bd przy granicy

dziaki, w sposb naruszajcy zasady bezpieczestwa poarowego,
10) uniemoliwianiu lub ograniczaniu dostpu do urzdze przeciwpoarowych,

ganic, urzdze uruchamiajcych instalacje ganicze i sterujcych takimi
instalacjami oraz innymi instalacjami wpywajcymi na stan bezpieczestwa
poarowego obiektu, wycznikw i tablic rozdzielczych prdu elektrycznego,
kurkw gwnej instalacji gazowej, a take wyj ewakuacyjnych oraz okien
dla ekip ratowniczych,
11) uniemoliwianiu lub ograniczaniu dostpu do rde wody do celw
przeciwpoarowych,
2. Kto, bdc obowizany na podstawie przepisw o ochronie
przeciwpoarowej do zapewnienia warunkw ochrony przeciwpoarowej obiektu
lub terenu, nie dopenia obowizkw polegajcych na:
1)
zapewnieniu osobom przebywajcym w obiekcie lub na terenie odpowiednich

warunkw ewakuacji,
2)
wyposaaniu obiektu lub terenu w urzdzenia przeciwpoarowe i ganice,
3)
utrzymywaniu urzdze przeciwpoarowych i ganic w stanie penej

sprawnoci technicznej i funkcjonalnej,
4)
umieszczeniu w widocznych miejscach instrukcji postpowania na wypadek

poaru wraz z wykazem telefonw alarmowych oraz wymaganych informacji,
5)
oznakowaniu obiektu odpowiednimi znakami bezpieczestwa,
6)
utrzymywaniu drg poarowych w stanie umoliwiajcym wykorzystanie tych

drg przez pojazdy jednostek ochrony przeciwpoarowej,
7)
zapewnieniu usuwania zanieczyszcze z przewodw dymowych i spalinowych,
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
8)
s. 26/49
zachowaniu pasa ochronnego o szerokoci minimum 2 m i nawierzchni z

materiaw
niepalnych
lub
gruntowej
oczyszczonej,
wok
placw
skadowych, skadowisk przy obiektach oraz przy obiektach tymczasowych o

konstrukcji palnej,
9)
przestrzeganiu zasad zabezpieczenia przeciwpoarowego podczas zbioru,

transportu lub skadowania palnych podw rolnych,
10) zapobieganiu powstawaniu i rozprzestrzenianiu si poarw w lesie poprzez

wykonywanie wymaganych zabiegw ochronnych,
3. Kto na terenie lasu, na terenach rdlenych, na obszarze k, torfowisk i
wrzosowisk, jak rwnie w odlegoci do 100 m od nich roznieca ogie poza
miejscami wyznaczonymi do tego celu albo pali tyto, z wyjtkiem miejsc na
drogach utwardzonych i miejsc wyznaczonych do pobytu ludzi,
4. Kto wypala trawy, som lub pozostaoci rolinne na polach w odlegoci
mniejszej ni 100 m od zabudowa, lasw, zboa na pniu i miejsc ustawienia stert
lub stogw bd w sposb powodujcy zakcenia w ruchu drogowym, a take bez
zapewnienia staego nadzoru miejsca wypalania,
5. Kto w inny sposb nieostronie obchodzi si z ogniem,
6. Kto zostawia maoletniego do lat 7 w okolicznociach, w ktrych istnieje
prawdopodobiestwo wzniecenia przez niego poaru,
Art. 82a. 1. Kto w razie powstania poaru nie dopenia obowizku
okrelonego w przepisach o ochronie przeciwpoarowej oraz Pastwowej Stray
Poarnej w postaci:
1)
niezwocznego zawiadomienia osb znajdujcych si w strefie zagroenia oraz:

centrum powiadamiania ratunkowego lub jednostki ochrony przeciwpoarowej
albo Policji bd wjta albo sotysa,
2)
podporzdkowania si zarzdzeniu kierujcego dziaaniem ratowniczym,
3)
udzielenia niezbdnej pomocy kierujcemu dziaaniem ratowniczym, na jego

danie,

2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 27/49
2. Tej samej karze podlega, kto utrudnia prowadzenie dziaa ratowniczych,

a w szczeglnoci utrudnia dojazd do obiektw zagroonych jednostkom ochrony
przeciwpoarowej, prowadzcym dziaania ratownicze.
3. Kto uniemoliwia lub utrudnia przeprowadzenie czynnoci kontrolno-rozpoznawczych z zakresu ochrony przeciwpoarowej przez uprawnionego
straaka Pastwowej Stray Poarnej,
Art. 83. 1. Kto nieostronie obchodzi si z materiaami wybuchowymi, atwo
zapalnymi lub substancjami promieniotwrczymi albo wykracza przeciwko
przepisom o wyrobie, sprzeday, przechowywaniu, uywaniu lub przewoeniu
takich materiaw,
stanowicych przedmiot wykroczenia.
Rozdzia XI
Wykroczenia przeciwko bezpieczestwu i porzdkowi w komunikacji
Art. 84. Kto wbrew obowizkowi nie oznacza w sposb odpowiadajcy
wymaganiom i atwo dostrzegalny, zarwno w dzie, jak i w porze nocnej,
jakiejkolwiek przeszkody w ruchu drogowym, urzdzenia lub przedmiotu
znajdujcych si na drodze lub te miejsca prowadzonych robt, jeeli to moe
zagrozi bezpieczestwu ruchu albo utrudni ruch na drodze,
Art. 85. 1. Kto samowolnie ustawia, niszczy, uszkadza, usuwa, wcza lub
wycza znak, sygna, urzdzenie ostrzegawcze lub zabezpieczajce albo zmienia
ich pooenie, zasania je lub czyni niewidocznymi,
2. Tej samej karze podlega, kto samowolnie niszczy, uszkadza, usuwa lub
ustawia znak turystyczny.
3. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 1 lub 2 mona orzec
obowizek zapaty rwnowartoci zniszczonego lub uszkodzonego przedmiotu albo
obowizek przywrcenia do stanu poprzedniego.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 28/49
Art. 85a. 1. Kto narusza przepisy dotyczce sposobu znakowania drg

wewntrznych, podlega karze grzywny.
2. Tej samej karze za czyn okrelony w 1 podlega ten, kto zleci wadliwe
dokonanie tej czynnoci.
Art. 86. 1. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie
ruchu, nie zachowujc naleytej ostronoci, powoduje zagroenie bezpieczestwa
w ruchu drogowym,
2. Kto dopuszcza si wykroczenia okrelonego w 1, znajdujc si w stanie
po uyciu alkoholu lub podobnie dziaajcego rodka,
3. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 1 przez osob
prowadzc pojazd mona orzec zakaz prowadzenia pojazdw.
Art. 87. 1. Kto, znajdujc si w stanie po uyciu alkoholu lub podobnie
dziaajcego rodka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu ldowym, wodnym lub
powietrznym,
podlega karze aresztu albo grzywny nie niszej ni 50 zotych.
1a. Tej samej karze podlega, kto, znajdujc si w stanie nietrzewoci lub
pod wpywem podobnie dziaajcego rodka, prowadzi na drodze publicznej, w
strefie zamieszkania lub w strefie ruchu inny pojazd ni okrelony w 1.
2. Kto, znajdujc si w stanie po uyciu alkoholu lub podobnie dziaajcego
rodka, prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu inny
pojazd ni okrelony w 1,
podlega karze aresztu do 14 dni albo karze grzywny.
3. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 1 orzeka si zakaz
prowadzenia pojazdw.
4. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 1a lub 2 mona orzec
zakaz prowadzenia pojazdw innych ni okrelone w 1.
Art. 88. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu
prowadzi pojazd bez wymaganych przepisami wiate lub pozostawia pojazd bez
wymaganego przepisami owietlenia,
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 29/49
Art. 89. Kto, majc obowizek opieki lub nadzoru nad maoletnim do lat 7,
dopuszcza do przebywania maoletniego na drodze publicznej lub na torach pojazdu
szynowego,
Art. 90. Kto tamuje lub utrudnia ruch na drodze publicznej, w strefie
zamieszkania lub strefie ruchu,
Art. 91. Kto zanieczyszcza drog publiczn lub na tej drodze pozostawia
pojazd lub inny przedmiot albo zwierz w okolicznociach, w ktrych moe to
spowodowa niebezpieczestwo lub stanowi utrudnienie w ruchu drogowym,
Art. 92. 1. Kto nie stosuje si do znaku lub sygnau drogowego albo do
sygnau lub polecenia osoby uprawnionej do kierowania ruchem lub do kontroli
ruchu drogowego,
2. Kto w celu uniknicia kontroli nie stosuje si do sygnau osoby
uprawnionej do kontroli ruchu drogowego, nakazujcego zatrzymanie pojazdu,
3. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 2 mona orzec zakaz
Art. 92a. Kto, prowadzc pojazd, nie stosuje si do ograniczenia prdkoci
okrelonego ustaw lub znakiem drogowym, podlega karze grzywny.
Art. 93. 1. Prowadzcy pojazd, ktry, uczestniczc w wypadku drogowym,
nie udziela niezwocznej pomocy ofierze wypadku,
2. W razie popenienia wykroczenia o ktrym mowa w 1 orzeka si zakaz
Art. 94. 1. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu
prowadzi pojazd, nie majc do tego uprawnienia, podlega karze grzywny.
2. Tej samej karze podlega, kto prowadzi na drodze publicznej, w strefie
zamieszkania lub strefie ruchu pojazd pomimo braku dopuszczenia pojazdu do
ruchu.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 30/49
3. W razie popenienia wykroczenia, o ktrym mowa w 1, mona orzec

zakaz prowadzenia pojazdw.
Art. 95. Kto prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie
ruchu pojazd, nie majc przy sobie wymaganych dokumentw,
Art. 95a. Kto posuguje si dowodem rejestracyjnym zawierajcym dane o
spenieniu przez pojazd wymaga technicznych okrelonych w przepisach ustawy z
dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarw i usug (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz.
1054, z pn. zm. 1)) niezgodne ze stanem faktycznym, podlega karze grzywny do
500 z.
Art. 96. 1. Waciciel, posiadacz, uytkownik lub prowadzcy pojazd, ktry
na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu dopuszcza:
1)
do prowadzenia pojazdu osob niemajc sprawnoci fizycznej lub psychicznej

w stopniu umoliwiajcym naleyte prowadzenie pojazdu,
2)
do prowadzenia pojazdu osob niemajc wymaganych uprawnie,
3)
do prowadzenia pojazdu osob znajdujc si w stanie po uyciu alkoholu lub

podobnie dziaajcego rodka,
4)
pojazd do jazdy pomimo braku wymaganych dokumentw stwierdzajcych

dopuszczenie pojazdu do ruchu,
5)
pojazd do jazdy, pomimo e pojazd nie jest naleycie zaopatrzony w

wymagane urzdzenia i przyrzdy albo pomimo e nie nadaj si one do
spenienia swego przeznaczenia,
6)
do korzystania z pojazdu samochodowego w sposb niezgodny z jego

przeznaczeniem,

2. Tej samej karze za czyny okrelone w 1 pkt 1, 36 oraz za nieumylne
dopuszczenie do prowadzenia pojazdu na drodze publicznej przez osob niemajc
wymaganych uprawnie podlega dyspozytor pojazdu lub osoba, do ktrej
obowizkw nale jego czynnoci, a jeeli takiej osoby nie wyznaczono
kierownik jednostki dysponujcej pojazdem.
1)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 1342,
1448, 1529 i 1530, z 2013 r. poz. 35, 1027 i 1608, z 2014 r. poz. 312, 1171 i 1662 oraz z 2015 r.
poz. 211, 605 i 978.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 31/49
3. Tej samej karze podlega, kto wbrew obowizkowi nie wskae na danie
uprawnionego organu, komu powierzy pojazd do kierowania lub uywania w
oznaczonym czasie.
Art. 96a. 1. Kto, nie bdc do tego uprawnionym, posiada w pojedzie
urzdzenia stanowice obowizkowe wyposaenie pojazdu uprzywilejowanego w
ruchu, wysyajce sygnay wietlne w postaci niebieskich lub czerwonych wiate
byskowych albo sygna dwikowy o zmiennym tonie, a take elementy
oznakowania w postaci napisw,
2. Kto, nie bdc do tego uprawnionym, uywa w pojedzie sygnaw
wietlnych w postaci niebieskich lub czerwonych wiate byskowych albo sygnau
dwikowego o zmiennym tonie,
podlega karze aresztu do 14 dni albo grzywny.
3. Urzdzenia lub elementy oznakowania, o ktrych mowa w 1 i 2,
podlegaj przepadkowi, choby nie stanowiy wasnoci sprawcy.
Art. 96b. Kto, nie bdc do tego uprawnionym, posuguje si kart
parkingow, o ktrej mowa w art. 8 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o
ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z pn. zm. 2)),
podlega karze grzywny do 2000 zotych.
Art. 97. Uczestnik ruchu lub inna osoba znajdujca si na drodze publicznej, w
strefie zamieszkania lub strefie ruchu, a take waciciel lub posiadacz pojazdu,
ktry wykracza przeciwko innym przepisom ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r.
Prawo o ruchu drogowym lub przepisom wydanym na jej podstawie,
Art. 98. Kto, prowadzc pojazd poza drog publiczn, stref zamieszkania lub
stref ruchu, nie zachowuje naleytej ostronoci, czym zagraa bezpieczestwu
innej osoby,
Art. 99. 1. Kto:
1)
2)
(uchylony)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 1448, z
2013 r. poz. 700, 991, 1446 i 1611, z 2014 r. poz. 312, 486, 529, 768, 822 i 970 oraz z 2015 r.
poz. 211, 541, 591, 933, 1038 i 1045.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
2)
s. 32/49
niszczy lub uszkadza drog publiczn lub drog w strefie zamieszkania,

przynalenoci lub urzdzenia drogowe,
3)
usuwa lub niszczy zasony odniene,
4)
(uchylony)

2. Tej samej karze podlega, kto przy zadrzewianiu lub zakrzewianiu albo
przy prowadzeniu robt ziemnych nie zachowuje przepisowej odlegoci od linii
kolejowych.
Art. 100. Kto:
1)
zaorywa lub w inny sposb zwa pas drogowy lub pas przydrony,
2)
wczy po drodze publicznej lub porzuca na niej przedmioty albo uywa

pojazdw niszczcych nawierzchni drogi,
3)
uszkadza rowy, skarpy nasypw lub wykopw albo samowolnie rozkopuje

drog publiczn,
4)
wypasa zwierz gospodarskie w pasie drogowym,

Art. 101. Kto uchyla si od obowizku oczyszczania i usuwania z odcinkw
drg publicznych o twardej nawierzchni, przechodzcych przez obszary o
zabudowie cigej lub skupionej poza miastami i osiedlami, bota, kurzu, niegu lub
lodu,
Art. 102. Kto uchyla si od obowizku utrzymania w naleytym stanie
zjazdw z drg publicznych do przylegych nieruchomoci,
Art. 103. Kto bez wanej przyczyny uchyla si od naoonego obowizku
wiadcze osobistych lub rzeczowych, majcych na celu zwalczanie zagroenia
przerwania komunikacji na skutek zasp nienych, powodzi lub usuwisk, albo
wykonuje te wiadczenia nienaleycie,
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 33/49
Rozdzia XII
Wykroczenia przeciwko osobie
Art. 104. Kto skania do ebrania maoletniego lub osob bezradn albo
pozostajc w stosunku zalenoci od niego lub oddan pod jego opiek,
Art. 105. 1. Kto przez race naruszenie obowizkw wynikajcych z
wadzy rodzicielskiej dopuszcza do popenienia przez nieletniego czynu
zabronionego przez ustaw jako przestpstwo, w tym i przestpstwo skarbowe,
wykroczenie lub wykroczenie skarbowe i wskazujcego na demoralizacj
nieletniego,
2. Jeeli czyn okrelony w 1 popenia osoba, pod ktrej nadzr
odpowiedzialny oddano nieletniego,
podlega karze ograniczenia wolnoci, grzywny albo karze nagany.
3. W wypadkach okrelonych w 1 i 2, jeeli nieletni czynem swym
wyrzdzi szkod, mona orzec nawizk do wysokoci 1000 zotych.
Art. 106. Kto, majc obowizek opieki lub nadzoru nad maoletnim do lat 7
albo nad inn osob niezdoln rozpozna lub obroni si przed niebezpieczestwem,
dopuszcza do jej przebywania w okolicznociach niebezpiecznych dla zdrowia
czowieka,
Art. 107. Kto w celu dokuczenia innej osobie zoliwie wprowadza j w bd
lub w inny sposb zoliwie niepokoi,
nagany.
Art. 108. Kto szczuje psem czowieka,
Rozdzia XIII
Wykroczenia przeciwko zdrowiu
Art. 109. 1. Kto:
1)
zanieczyszcza wod przeznaczon do spoycia przez ludzi, lub
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
2)
s. 34/49
dostarcza wod przeznaczon do spoycia przez ludzi, nie speniajc wymaga

okrelonych w przepisach o zbiorowym zaopatrzeniu w wod i zbiorowym
odprowadzaniu ciekw, lub
3)
nie bdc do tego uprawnionym, dostarcza wod przeznaczon do spoycia

przez ludzi w myl przepisw o zbiorowym zaopatrzeniu w wod i zbiorowym
odprowadzaniu ciekw,

2. Kto zanieczyszcza wod suc do pojenia zwierzt, znajdujc si poza
urzdzeniami przeznaczonymi do zaopatrywania ludnoci w wod,
3. Tej samej karze podlega, kto umylnie zanieczyszcza wod w pywalni,
kpielisku lub w innym obiekcie o podobnym przeznaczeniu lub dostarcza do tych
obiektw wod niespeniajc wymaga okrelonych w przepisach o zbiorowym
zaopatrzeniu w wod i zbiorowym odprowadzaniu ciekw.
Art. 110. Kto zatrudnia przy pracy, przy wykonywaniu ktrej istnieje
moliwo przeniesienia zakaenia na inne osoby, osob, ktra ze wzgldu na stan
zdrowia
potwierdzony
aktualnymi
badaniami
dla
celw
sanitarno-
-epidemiologicznych, w rozumieniu przepisw o zapobieganiu oraz zwalczaniu

zakae i chorb zakanych u ludzi, nie moe by zatrudniona przy tego rodzaju
pracy lub ktrej stan zdrowia utrudnia utrzymanie higieny osobistej,
Art. 111. 1. Kto nie dopenia obowizku zapewnienia naleytego stanu
sanitarnego, zwaszcza w zakresie utrzymania czystoci oraz uywania przez
pracownikw wymaganego ubioru:
1)
w zakadzie produkujcym lub wprowadzajcym do obrotu rodki spoywcze,
2)
w miejscu uzyskiwania mleka,

2. Tej samej karze podlega, kto nie zachowuje naleytej czystoci w
produkcji lub w obrocie rodkami spoywczymi.
Art. 113. Kto nie zachowuje naleytej czystoci przy wiadczeniu usug w
zakadach
ywienia
zbiorowego,
kpieliskach,
zakadach
fryzjerskich,
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 35/49
kosmetycznych, pralniczych lub noclegowych albo kto dopuszcza do takich

czynnoci osob dotknit chorob zakan,
Art. 114. Kto odmawia udzielenia organowi suby zdrowia wyjanie
mogcych mie znaczenie dla wykrycia grulicy, choroby wenerycznej lub innej
choroby zakanej lub rda zakaenia albo dla zapobiegania szerzeniu si takich
chorb,
Art. 115. 1. Kto, pomimo zastosowania rodkw egzekucji administracyjnej,
nie poddaje si obowizkowemu szczepieniu ochronnemu przeciwko grulicy lub
innej chorobie zakanej albo obowizkowemu badaniu stanu zdrowia, majcemu na
celu wykrycie lub leczenie grulicy, choroby wenerycznej lub innej choroby
zakanej,
2. Tej samej karze podlega, kto, sprawujc piecz nad osob maoletni lub
bezradn, pomimo zastosowania rodkw egzekucji administracyjnej, nie poddaje
jej okrelonemu w 1 szczepieniu ochronnemu lub badaniu.
Art. 116. 1. Kto, wiedzc o tym, e:
1)
jest chory na grulic, chorob weneryczn lub inn chorob zakan albo
podejrzany o t chorob,
2)
styka si z chorym na chorob okrelon w punkcie 1 lub z podejrzanym o to,

e jest chory na grulic lub inn chorob zakan,
3)
jest nosicielem zarazkw choroby okrelonej w punkcie 1 lub podejrzanym o

nosicielstwo,
nie przestrzega nakazw lub zakazw zawartych w przepisach o zapobieganiu tym

chorobom lub o ich zwalczaniu albo nie przestrzega wskaza lub zarzdze
leczniczych wydanych na podstawie tych przepisw przez organy suby zdrowia,
2. Tej samej karze podlega, kto, sprawujc piecz nad osob maoletni lub
bezradn, nie dopenia obowizku spowodowania, aby osoba ta zastosowaa si do
okrelonych w 1 nakazw, zakazw, wskaza lub zarzdze leczniczych.
Art. 117. 1. Kto, majc obowizek utrzymania czystoci i porzdku w
obrbie nieruchomoci, nie wykonuje swoich obowizkw lub nie stosuje si do
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 36/49
wskaza i nakazw wydanych przez waciwe organy w celu zabezpieczenia

naleytego stanu sanitarnego i zwalczania chorb zakanych,
2. Tej samej karze podlega przewonik obowizany do zapewnienia
podrnym odpowiednich warunkw higieny, ktry nie utrzymuje rodka transportu
we waciwym stanie sanitarnym.
Art. 118. 1. Kto:
1)
dokonuje uboju zwierzcia bez wymaganego zezwolenia lub niezgodnie z

warunkami okrelonymi w tym zezwoleniu,
2)
usuwa czci zwierzcia przed wykonaniem wymaganego badania po uboju,
3)
nie poddaje misa badaniu, jeeli takie badanie jest wymagane

2. Kto wprowadza do obrotu miso:
1)
bez wymaganego oznakowania i wiadectwa,
2)
warunkowo zdatne do spoycia lub niezdatne do spoycia, wbrew okrelonemu

sposobowi jego wykorzystania

3. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 1 i 2, mona orzec
przepadek misa, chociaby nie stanowio wasnoci sprawcy wykroczenia.
Rozdzia XIV
Wykroczenia przeciwko mieniu
Art. 119. 1. Kto kradnie lub przywaszcza sobie cudz rzecz ruchom, jeeli
jej warto nie przekracza 1/4 minimalnego wynagrodzenia,
2. Usiowanie, podeganie i pomocnictwo s karalne.
3. Jeeli sprawca czynu okrelonego w 1 dopuci si go na szkod osoby
najbliszej, ciganie nastpuje na danie pokrzywdzonego.
4. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 1, mona orzec
obowizek zapaty rwnowartoci ukradzionego lub przywaszczonego mienia,
jeeli szkoda nie zostaa naprawiona.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 37/49
Art. 120. 1. Kto w celu przywaszczenia dopuszcza si wyrbu drzewa w

lesie albo kradnie lub przywaszcza sobie z lasu drzewo wyrbane lub powalone,
jeeli warto drzewa nie przekracza 1/4 minimalnego wynagrodzenia,
2. Usiowanie oraz podeganie i pomocnictwo s karalne.
3. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 1 orzeka si nawizk
w wysokoci podwjnej wartoci wyrbanego, ukradzionego lub przywaszczonego
drzewa, a ponadto, jeeli ukradzione lub przywaszczone drzewo nie zostao
odebrane, orzeka si obowizek zapaty jego rwnowartoci.
Art. 121. 1. Kto, pomimo nieuiszczenia dwukrotnie naoonej na niego kary
pieninej okrelonej w taryfie, po raz trzeci w cigu roku bez zamiaru uiszczenia
nalenoci wyudza przejazd kolej lub innym rodkiem lokomocji,
2. Tej samej karze podlega, kto bez zamiaru uiszczenia nalenoci wyudza
poywienie lub napj w zakadzie ywienia zbiorowego, przejazd rodkiem
lokomocji nalecym do przedsibiorstwa niedysponujcego karami pieninymi
okrelonymi w taryfie, wstp na imprez artystyczn, rozrywkow lub sportow,
dziaanie automatu lub inne podobne wiadczenie, o ktrym wie, e jest patne.
3. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 2 mona orzec
obowizek zapaty rwnowartoci wyudzonego mienia.
Art. 122. 1. Kto nabywa mienie, wiedzc o tym, e pochodzi ono z kradziey
lub z przywaszczenia, lub pomaga do jego zbycia albo w celu osignicia korzyci
majtkowej mienie to przyjmuje lub pomaga do jego ukrycia, jeeli warto mienia
nie przekracza 1/4 minimalnego wynagrodzenia,
2. Kto nabywa mienie, o ktrym na podstawie towarzyszcych okolicznoci
powinien i moe przypuszcza, e zostao uzyskane za pomoc kradziey lub
przywaszczenia, lub pomaga do jego zbycia albo w celu osignicia korzyci
majtkowej mienie to przyjmuje lub pomaga do jego ukrycia, jeeli warto mienia
nie przekracza 1/4 minimalnego wynagrodzenia,
3. Usiowanie wykroczenia okrelonego w 1 oraz podeganie do niego i
pomocnictwo s karalne.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 38/49
Art. 123. 1. Kto z nienalecego do niego ogrodu bezprawnie zabiera w

nieznacznej iloci owoce, warzywa lub kwiaty,
2. ciganie nastpuje na danie pokrzywdzonego.
3. W razie popenienia wykroczenia mona orzec nawizk do wysokoci 50
zotych.
Art. 124. 1. Kto cudz rzecz umylnie niszczy, uszkadza lub czyni niezdatn
do uytku, jeeli szkoda nie przekracza 1/4 minimalnego wynagrodzenia,
2. Usiowanie, podeganie i pomocnictwo s karalne.
rwnowartoci wyrzdzonej szkody lub obowizek przywrcenia do stanu
poprzedniego.
Art. 125. Kto w cigu dwch tygodni od dnia znalezienia cudzej rzeczy albo
przybkania si cudzego zwierzcia nie zawiadomi o tym organu Policji lub innego
organu pastwowego albo w inny waciwy sposb nie poszukuje posiadacza,
Art. 126. 1. Kto zabiera w celu przywaszczenia, przywaszcza sobie albo
umylnie niszczy lub uszkadza cudz rzecz przedstawiajc warto niemajtkow,
Art. 127. 1. Kto samowolnie uywa cudzej rzeczy ruchomej,
podlega karze grzywny albo nagany.
Art. 128. 1. Kto w celu osignicia korzyci majtkowej urzdza gr
hazardow albo uycza do niej rodkw lub pomieszczenia,
2. Pienidze i inne przedmioty suce do gry podlegaj przepadkowi,
choby nie stanowiy wasnoci sprawcy.
Art. 129. 1. Kto:
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
1)
s. 39/49
wyrabia, posiada lub nabywa wytrychy, jeeli nie trudni si zawodem, w

ktrym s one potrzebne,
2)
dostarcza wytrychw osobie nietrudnicej si takim zawodem,
3)
wyrabia, posiada lub nabywa klucze do cudzego domu, mieszkania lub innego
pomieszczenia albo schowania bez zezwolenia osoby uprawnionej lub organu
administracji,

2. Tej samej karze podlega, kto wyrabia, posiada lub nabywa narzdzia
przeznaczone do dokonywania kradziey albo kto dostarcza takich narzdzi innym
osobom.
3. Wytrychy, klucze lub narzdzia podlegaj przepadkowi, choby nie
stanowiy wasnoci sprawcy.
Art. 130. 1. Przepisw art. 119, 120, 122 i 124 nie stosuje si:
1)
(uchylony)
2)
jeeli przedmiotem czynu jest bro, amunicja, materiay lub przyrzdy

wybuchowe.
2. Przepisu art. 119 nie stosuje si, jeeli sprawca popenia kradzie z
wamaniem.
3. Przepisw art. 119 i 120 nie stosuje si, jeeli sprawca uywa gwatu na
osobie albo grozi jego natychmiastowym uyciem, aby utrzyma si w posiadaniu
zabranego mienia, a gdy chodzi o zabranie innej osobie mienia w celu
przywaszczenia, take wtedy, gdy sprawca doprowadza czowieka do stanu
nieprzytomnoci lub bezbronnoci.
4. (uchylony)
Art. 131. Przepisy art. 119, 122 i 124 stosuje si rwnie w razie popenienia
wykroczenia za granic.
Rozdzia XV
Wykroczenia przeciwko interesom konsumentw
Art. 133. 1. Kto nabywa w celu odprzeday z zyskiem bilety wstpu na
imprezy artystyczne, rozrywkowe lub sportowe albo kto bilety takie sprzedaje z
zyskiem,
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 40/49

2. Usiowanie oraz podeganie i pomocnictwo s karalne.
Art. 134. 1. Kto przy sprzeday towaru lub wiadczeniu usug oszukuje
nabywc co do iloci, wagi, miary, gatunku, rodzaju lub ceny, jeeli nabywca
ponis lub mg ponie szkod nieprzekraczajc 100 zotych,
2. Tej samej karze podlega, kto przy nabyciu produktw rolnych lub
hodowlanych oszukuje dostawc co do iloci, wagi, miary, gatunku lub ceny, jeeli
dostawca ponis lub mg ponie szkod nieprzekraczajc 100 zotych.
3. Usiowanie wykroczenia okrelonego w 1 lub 2 oraz podeganie i
Art. 135. Kto, zajmujc si sprzeda towarw w przedsibiorstwie handlu
detalicznego lub w przedsibiorstwie gastronomicznym, ukrywa przed nabywc
towar przeznaczony do sprzeday lub umylnie bez uzasadnionej przyczyny
odmawia sprzeday takiego towaru,
Art. 136. 1. Kto z towarw przeznaczonych do sprzeday umylnie usuwa
utrwalone na nich oznaczenie okrelajce ich cen, termin przydatnoci do spoycia
lub dat produkcji, jako lub ilo nominaln, gatunek lub pochodzenie,
2. Kto przeznacza do sprzeday towary z usunitym trwaym oznaczeniem
ich ceny, terminu przydatnoci do spoycia lub daty produkcji, jakoci, gatunku lub
pochodzenia albo towary niewaciwie oznaczone,
podlega karze ograniczenia wolnoci albo grzywny do 1500 zotych.
3. Usiowanie wykroczenia okrelonego w 1 oraz podeganie do niego i
Art. 137. 1. (uchylony)
2. Kierownik punktu sprzeday detalicznej lub zakadu gastronomicznego,
ktry nie ma faktur albo innych dowodw dostawy lub przyjcia na towary
przechowywane w punkcie sprzeday detalicznej lub zakadzie gastronomicznym,
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 41/49
Art. 138. Kto, zajmujc si zawodowo wiadczeniem usug, da i pobiera za

wiadczenie zapat wysz od obowizujcej albo umylnie bez uzasadnionej
przyczyny odmawia wiadczenia, do ktrego jest obowizany,
[Art. 138b. 1. Kto, bdc zobowizany na mocy orzeczenia sdu do
zaniechania wykorzystywania lub do odwoania zalecenia stosowania oglnych
warunkw umw albo wzoru umowy, nie stosuje si do tego obowizku, zawierajc
w umowie niedozwolone postanowienia umowne, podlega karze grzywny.
2. Jeeli orzeczenie sdu, o ktrym mowa w 1, dotyczy przedsibiorcy
niebdcego osob fizyczn, odpowiedzialno przewidzian w 1 ponosi osoba
kierujca przedsibiorstwem lub osoba upowaniona do zawierania umw z
konsumentami.]
Art. 138c. 1. Kto w zakresie dziaalnoci swojego przedsibiorstwa zawiera z
konsumentem umow o kredyt konsumencki z racym naruszeniem wymaga
dotyczcych informacji przekazywanych konsumentowi przed zawarciem umowy
lub treci umowy albo z pominiciem obowizku dorczenia jej dokumentu,
1a. Tej samej karze podlega, kto zawierajc z konsumentem umow o kredyt
konsumencki nie dopenia obowizku oceny zdolnoci kredytowej.
2. Kto w reklamach dotyczcych kredytu konsumenckiego zawierajcych
dane dotyczce kosztu kredytu konsumenckiego, nie podaje:
1)
stopy oprocentowania kredytu wraz z wyodrbnieniem opat uwzgldnianych

w cakowitym koszcie kredytu,
2)
cakowitej kwoty kredytu,
3)
rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania,

3. Kto przyjmuje od konsumenta weksel lub czek niezawierajcy klauzuli
nie na zlecenie w celu spenienia lub zabezpieczenia wiadczenia wynikajcego z
umowy o kredyt konsumencki, podlega karze grzywny.
4. Jeeli przedsibiorc jest podmiot niebdcy osob fizyczn,
odpowiedzialno przewidzian w przepisach 13 ponosi osoba kierujca
przedsibiorstwem lub osoba upowaniona do zawierania umw z konsumentami.
2015-11-30
Przepis
uchylajcy art.
138b wejdzie w
ycie
z
dn.
18.04.2026 r. (Dz.
U. z 2015 r. poz.
1634).
Kancelaria Sejmu
s. 42/49
Art. 138d. 1. Kto, podejmujc zadania przewodnika grskiego na

okrelonym obszarze grskim wprowadza w bd co do posiadanych uprawnie,
2. Tej samej karze podlega organizator turystyki, ktry wprowadza klientw
w bd co do uprawnie osb, ktrym powierza wykonywanie zada przewodnika
grskiego.
Art. 139a. 1. Kto w zakresie dziaalnoci swojego przedsibiorstwa:
1)
zawiera z konsumentem umow timeshare, umow o dugoterminowy produkt

wakacyjny,
umow
porednictwa
odsprzeday
timeshare
lub
dugoterminowego produktu wakacyjnego, lub umow o uczestnictwo w

systemie wymiany, bez zachowania waciwych wymogw, dotyczcych jej
treci lub formy,
2)
da od konsumenta, z ktrym zawar umow timeshare, umow o

dugoterminowy produkt wakacyjny lub umow o uczestnictwo w systemie
wymiany, wiadczenia przed upywem okrelonego w ustawie terminu do
odstpienia od umowy, lub wiadczenie takie przed upywem tego terminu od
konsumenta przyjmuje,
3)
da od konsumenta, z ktrym zawar umow porednictwa w odsprzeday

timeshare lub dugoterminowego produktu wakacyjnego, wiadczenia przed
rozwizaniem umowy lub przed doprowadzeniem do nabycia lub zbycia przez
konsumenta praw z umowy timeshare lub z umowy o dugoterminowy produkt
wakacyjny, lub wiadczenie takie przed rozwizaniem umowy lub przed
doprowadzeniem do nabycia lub zbycia przez konsumenta praw z umowy
timeshare lub z umowy o dugoterminowy produkt wakacyjny od konsumenta
przyjmuje,
4)
da od konsumenta, z ktrym zawar umow przedwstpn, zobowizujc do

zawarcia umowy timeshare, umowy o dugoterminowy produkt wakacyjny,
umowy porednictwa w odsprzeday timeshare lub dugoterminowego
produktu wakacyjnego, lub umowy o uczestnictwo w systemie wymiany,
wiadczenia okrelonego w umowie przedwstpnej przed upywem terminu do
odstpienia od umowy przedwstpnej, lub wiadczenie takie przed upywem
tego terminu od konsumenta przyjmuje
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 43/49

2. Kto zawierajc umow timeshare sprzecznie z treci nabywanego prawa
owiadcza, e przedmiotem umowy jest wasno
3. Kto w zakresie dziaalnoci swojego przedsibiorstwa, po upywie
okrelonego w ustawie terminu do odstpienia od umowy timeshare, umowy o
dugoterminowy produkt wakacyjny, umowy porednictwa w odsprzeday timeshare
lub dugoterminowego produktu wakacyjnego lub umowy o uczestnictwo w
systemie wymiany, nie przekazuje konsumentowi informacji wymaganych ustaw
4. Karze okrelonej w 3 podlega rwnie ten, kto w zakresie dziaalnoci
swojego przedsibiorstwa, po upywie okrelonego w ustawie terminu do
odstpienia od umowy przedwstpnej, zobowizujcej do zawarcia umowy
timeshare, umowy o dugoterminowy produkt wakacyjny, umowy porednictwa w
odsprzeday timeshare lub dugoterminowego produktu wakacyjnego, lub umowy o
uczestnictwo w systemie wymiany, nie przekazuje konsumentowi informacji
wymaganych ustaw.
Art. 139b. Kto w zakresie dziaalnoci swojego przedsibiorstwa zawierajc
umow z konsumentem nie spenia wymaga dotyczcych udzielenia informacji lub
wydania dokumentu, przewidzianych w przepisach ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o
prawach konsumenta (Dz. U. poz. 827), podlega karze grzywny.
Rozdzia XVI
Wykroczenia przeciwko obyczajnoci publicznej
Art. 140. Kto publicznie dopuszcza si nieobyczajnego wybryku,
podlega karze aresztu, ograniczenia wolnoci, grzywny do 1500 zotych albo
karze nagany.
Art. 141. Kto w miejscu publicznym umieszcza nieprzyzwoite ogoszenie,
napis lub rysunek albo uywa sw nieprzyzwoitych,
nagany.
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 44/49
Art. 142. Kto natarczywie, narzucajc si lub w inny naruszajcy porzdek

publiczny sposb, proponuje innej osobie dokonanie z ni czynu nierzdnego, majc
na celu uzyskanie korzyci materialnej,
Rozdzia XVII
Wykroczenia przeciwko urzdzeniom uytku publicznego
Art. 143. 1. Kto ze zoliwoci lub swawoli utrudnia lub uniemoliwia
korzystanie z urzdze przeznaczonych do uytku publicznego, a w szczeglnoci
uszkadza lub usuwa przyrzd alarmowy, instalacj owietleniow, zegar, automat,
telefon, oznaczenie nazwy miejscowoci, ulicy, placu lub nieruchomoci, urzdzenie
suce do utrzymania czystoci lub awk,
rwnowartoci wyrzdzonej szkody albo obowizek przywrcenia do stanu
poprzedniego.
Art. 144. 1. Kto na terenach przeznaczonych do uytku publicznego niszczy
lub uszkadza rolinno lub te dopuszcza do niszczenia rolinnoci przez zwierzta
znajdujce si pod jego nadzorem albo na terenach przeznaczonych do uytku
publicznego depcze trawnik lub zieleniec w miejscach innych ni wyznaczone dla
celw rekreacji przez waciwego zarzdc terenu,
2. Kto usuwa, niszczy lub uszkadza drzewa lub krzewy stanowice
zadrzewienie przydrone lub ochronne albo ywopot przydrony,
3. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 1 lub 2 mona orzec
Art. 145. Kto zanieczyszcza lub zamieca miejsca dostpne dla publicznoci, a
w szczeglnoci drog, ulic, plac, ogrd, trawnik lub zieleniec,
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 45/49
Rozdzia XVIII
Wykroczenia przeciwko obowizkowi ewidencji
Art. 146. 1. Kto nie dopenia w terminie obowizku zgoszenia w urzdzie
stanu cywilnego faktu urodzenia lub zgonu,
2. Sprawca nie podlega odpowiedzialnoci, jeeli pomimo niedokonania
zgoszenia akt stanu cywilnego zosta sporzdzony we waciwym czasie.
Art. 147a. 1. Kto prowadzi zakad opieki zdrowotnej lub zakad leczniczy
dla zwierzt bez wymaganego wpisu do rejestru lub ewidencji, podlega karze
aresztu, ograniczenia wolnoci albo grzywny.
2. Tej samej karze podlega ten, kto podaje do wiadomoci publicznej
informacje o zakresie i rodzajach udzielanych wiadcze zdrowotnych lub usug z
zakresu medycyny weterynaryjnej majce form i tre reklamy.
Rozdzia XIX
Szkodnictwo lene, polne i ogrodowe
Art. 148. 1. Kto:
1)
dokonuje w nienalecym do niego lesie wyrbu gazi, korzeni lub krzeww,

niszczy je lub uszkadza albo karczuje pniaki,
2)
zabiera z nienalecego do niego lasu wyrbane gazie, korzenie lub krzewy

albo wykarczowane pniaki,

2. Jeeli czyn godzi w mienie osoby najbliszej, ciganie nastpuje na
danie pokrzywdzonego.
3. W razie popenienia wykroczenia mona orzec nawizk do wysokoci
500 zotych.
Art. 149. Kto nabywa gazie, korzenie, krzewy lub pniaki wiedzc o tym, e
pochodz one z wykroczenia okrelonego w art. 148, lub pomaga do ich zbycia albo
w celu osignicia korzyci majtkowej przyjmuje je lub pomaga do ich ukrycia,
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 46/49
Art. 150. 1. Kto uszkadza nienalecy do niego ogrd warzywny, owocowy

lub kwiatowy, drzewo owocowe lub krzew owocowy,
podlega karze ograniczenia wolnoci albo grzywny do 1500 zotych.
3. W razie popenienia wykroczenia orzeka si nawizk do wysokoci 1500
zotych.
Art. 151. 1. Kto pasie zwierzta gospodarskie na nienalecych do niego
gruntach lenych lub rolnych albo przez takie grunty w miejscach, w ktrych jest to
zabronione, przechodzi, przejeda lub przegania zwierzta gospodarskie,
2. Jeeli grunt jest zaorany, zasiany lub obsadzony, znajduje si w stanie
sztucznego zalesienia, naturalnego odnowienia lub stanowi modnik leny do lat 20,
sprawca
3. Karze okrelonej w 2 podlega rwnie ten, kto przejeda lub przegania
zwierzta gospodarskie przez wod zamknit i zarybion.
5. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 1, 2 lub 3 mona orzec
Art. 152. 1. Kto niszczy lub uytkuje kosodrzewin znajdujc si na
siedliskach naturalnych w grach lub na torfowiskach,
500 zotych.
Art. 153. 1. Kto w nienalecym do niego lesie:
1)
wydobywa ywic lub sok brzozowy, obrywa szyszki, zdziera kor, nacina
drzewo lub w inny sposb je uszkadza,
2)
zbiera mech lub cik,
3)
zbiera gazie, kor, wiry, traw, wrzos, szyszki lub zioa albo zdziera dar,
4)
zbiera grzyby lub owoce lene w miejscach, w ktrych jest to zabronione, albo
sposobem niedozwolonym,
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 47/49

Art. 154. 1. Kto na nienalecym do niego gruncie lenym lub rolnym:
1)
wydobywa piasek, margiel, wir, glin lub torf,
2)
niszczy lub uszkadza urzdzenia suce do utrzymania zwierzt lub ptakw,
3)
(uchylony)
4)
kopie d lub rw,

2. Tej samej karze podlega, kto wyrzuca na nienalecy do niego grunt polny
kamienie, mieci, padlin lub inne nieczystoci.
Art. 155. 1. Kto na gruncie lenym lub rolnym niszczy lub uszkadza
urzdzenia melioracyjne,
rwnowartoci wyrzdzonej szkody lub obowizek przywrcenia do stanu
poprzedniego.
Art. 156. 1. Kto na nienalecym do niego gruncie lenym lub rolnym
niszczy zasiewy, sadzonki lub traw,
500 zotych.
Art. 157. 1. Kto wbrew daniu osoby uprawnionej nie opuszcza lasu, pola,
ogrodu, pastwiska, ki lub grobli,
podlega karze grzywny do 500 zotych lub karze nagany.
Art. 158. 1. Waciciel lub posiadacz lasu, ktry dokonuje wyrbu drzewa w
nalecym do niego lesie albo w inny sposb pozyskuje z tego lasu drewno
niezgodnie z planem urzdzenia lasu, uproszczonym planem urzdzenia lasu lub
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 48/49
decyzj okrelajc zadania z zakresu gospodarki lenej albo bez wymaganego

pozwolenia,
2. W razie popenienia wykroczenia okrelonego w 1 orzeka si przepadek
pozyskanego drewna.
Art. 159. Kto, wbrew cicemu na nim obowizkowi w zakresie ochrony
lasw, nie wykonuje zabiegw zapobiegajcych, wykrywajcych i zwalczajcych
nadmiernie pojawiajce si i rozprzestrzeniajce si organizmy szkodliwe,
Art. 160. 1. Kto, dziaajc bez wymaganego zezwolenia, zmienia las na
upraw roln,
obowizek przywrcenia do stanu poprzedniego.
Art. 161. Kto, nie bdc do tego uprawniony albo bez zgody waciciela lub
posiadacza lasu, wjeda pojazdem silnikowym, zaprzgowym lub motorowerem do
nienalecego do niego lasu w miejscu, w ktrym jest to niedozwolone, albo
pozostawia taki pojazd w lesie w miejscu do tego nieprzeznaczonym,
Art. 162. 1. Kto w lasach zanieczyszcza gleb lub wod albo wyrzuca do
lasu kamienie, mieci, zom, padlin lub inne nieczystoci, albo w inny sposb
zamieca las,
2. Jeeli czyn sprawcy polega na zakopywaniu, zatapianiu, odprowadzaniu
do gruntu w lasach lub w inny sposb skadowaniu w lesie odpadw, sprawca
nawizk, a w razie popenienia wykroczenia okrelonego w 2 orzeka si
nawizk do wysokoci rwnej kosztom rekultywacji gleby, oczyszczenia wody,
wydobycia, wykopania, usunicia z lasu, a take zniszczenia lub neutralizacji
odpadw.
Art. 163. Kto w lesie rozgarnia cik i niszczy grzyby lub grzybni,
2015-11-30
Kancelaria Sejmu
s. 49/49

Art. 164. Kto wybiera jaja lub pisklta, niszczy lgowiska lub gniazda ptasie
albo niszczy legowiska, nory lub mrowiska znajdujce si w lesie albo na
nienalecym do niego gruncie rolnym,
Art. 165. Kto w lesie, w sposb zoliwy, poszy albo ciga, chwyta, rani lub
zabija dziko yjce zwierz, poza czynnociami zwizanymi z polowaniem lub
ochron lasw, jeeli czyn z mocy innego przepisu nie jest zagroony kar
surowsz,
Art. 166. Kto w lesie puszcza luzem psa, poza czynnociami zwizanymi z
polowaniem,
2015-11-30

Kodeks Wykroczeń

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Kodeks Wykroczeń

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Kancelaria Sejmu

Dz.U. 1971 Nr 12 poz. 114

lub ograniczenia wolnoci podlegajca wykonaniu przekroczyaby grn granic

zabezpieczajce, o ktrych mowa w art. 93a Kodeksu karnego, oraz przepadek

Art. 5. Wykroczenie mona popeni zarwno umylnie, jak i nieumylnie,

3. Kar aresztu orzeczon za wykroczenie uwaa si za kar tego samego

nawizki, jeeli za wykroczenie i za przestpstwo orzeczono je na rzecz

obowizku naprawienia szkody, jeeli za wykroczenie i za przestpstwo

zabronionego swoim zachowaniem bezporednio zmierza do jego dokonania, ktre

Art. 15. Nie popenia wykroczenia, kto w obronie koniecznej odpiera

nie moe bez zgody sdu zmienia miejsca staego pobytu;

jest obowizany do wykonywania nieodpatnej kontrolowanej pracy na cele

ma obowizek udzielania wyjanie dotyczcych przebiegu odbywania kary.

nieodpatnej kontrolowanej pracy na cele spoeczne w odpowiednim zakadzie

naprawienia w caoci albo w czci szkody wyrzdzonej wykroczeniem;

wolnoci lub wykonania naoonych na niego obowizkw, a take w przypadku

Art. 25. 1. Jeeli egzekucja grzywny okazaa si bezskuteczna lub z

ukarany owiadczy, e nie wyraa zgody na podjcie pracy spoecznie

zamiana grzywny na prac spoecznie uyteczn jest niemoliwa lub

zakaz prowadzenia pojazdw;

obowizek naprawienia szkody;

podanie orzeczenia o ukaraniu do publicznej wiadomoci w szczeglny

inne rodki karne okrelone przez ustaw.

2. rodki karne mona orzec, jeeli s one przewidziane w przepisie

uprawniajcego do prowadzenia pojazdu, jeeli dokument ten nie zosta zatrzymany.

2. Kara okrelona w 1 polega na ogoszeniu orzeczenia w zakadzie pracy,

dziaanie sprawcy wykroczenia pod wpywem cikich warunkw rodzinnych

dziaanie sprawcy wykroczenia pod wpywem silnego wzburzenia wywoanego

dziaanie z pobudek zasugujcych na uwzgldnienie;

prowadzenie przez sprawc nienagannego

wykroczenia i wyrnianie si spenianiem obowizkw, zwaszcza w zakresie

przyczynienie si lub staranie si sprawcy o przyczynienie si do usunicia

dziaanie sprawcy w celu osignicia bezprawnej korzyci majtkowej;

dziaanie w sposb zasugujcy na szczeglne potpienie;

uprzednie ukaranie sprawcy za podobne przestpstwo lub wykroczenie;

chuligaski charakter wykroczenia;

dziaanie pod wpywem alkoholu, rodka odurzajcego lub innej podobnie

popenienie wykroczenia na szkod osoby bezradnej lub osoby, ktrej sprawca

popenienie wykroczenia we wspdziaaniu z maoletnim.

uwzgldnia si tylko co do osoby, ktrej dotycz.

pokrzywdzonego albo na rzecz Polskiego Czerwonego Krzya lub na inny cel

2. Nadzwyczajne zagodzenie polega na wymierzeniu kary poniej dolnej

w cigu 2 lat przed popenieniem wykroczenia by ju karany za podobne

popeni wykroczenie o charakterze chuligaskim

chyba e ze wzgldu na wyjtkowe okolicznoci organ orzekajcy uzna

1a. Tej samej karze podlega, kto bdc uczestnikiem przejazdu

przedmioty okrelone w 1 lub wyroby pirotechniczne.

przeszkadza lub usiuje przeszkodzi w organizowaniu lub w przebiegu

organizuje zgromadzenie bez wymaganego zawiadomienia lub przewodniczy

przewodniczy zgromadzeniu po rozwizaniu go,

podlega karze ograniczenia wolnoci albo grzywny.

przebiegu zgromadzenia oraz zapobieenia powstaniu szkd z winy uczestnikw

publicznie nawouje do przeciwdziaania przemoc aktowi stanowicemu

publicznie pochwala popenienie przestpstwa,

jeeli zasig czynu albo jego skutki nie byy znaczne

4. Mona orzec przepadek przedmiotw uzyskanych z czynu okrelonego w

3. Kto bdc przedsibiorc wprowadza do obrotu towar bez wymaganych

wymaganych dla okrelonego obszaru grskiego,

wiadczc usugi hotelarskie uywa nazw rodzajowych lub okrelenia kategorii

2a) wiadczc usugi hotelarskie, uywa oznacze, ktre mog wprowadzi

wbrew obowizkowi wiadczy usugi hotelarskie w obiekcie niezgoszonym do

wiadczy usugi hotelarskie wbrew decyzji nakazujcej wstrzymanie ich

nie zawiadamia organu prowadzcego rejestr dziaalnoci regulowanej

wykonywania dziaalnoci organizatora turystyki lub porednika turystycznego