BAHASA MELAYU

Disediakan oleh :

MOHD.MUKHTAR NOOR
(Guru Cemerlang B.Melayu)

SENARAIKAN PERKATAAN YANG MENGELIRUKAN

1. memastikan : mempastikan
2. mengagumkan : mengkagumkan
3. menghadkan : mengehadkan
4. mempercepat : mempercepatkan
5. raksaksa : raksasa
6. beterbangan : berterbangan
7. mengetepikan : mengenepikan
8. atau pun : ataupun
9. tauke : taukeh
10. memperoleh : memperolehi
11. tandatangan :tanda tangan
12. berkerja : bekerja
13. ke - 18 : ke 18
14. perlantikan : pelantikan
15. peninju : petinju
16. ayat contoh: contoh ayat
17. mengembirakan : menggembirakan
18. label : lebal
19. atur cara : aturcara
20. ko-kurikulum : kokurikulum
21. justeru : justeru itu
22. selesema : selsema
23. lembab : lembap
24. kereta api : keretapi
25. masaalah : masalah

26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.

anti-dadah : antidadah
bandaraya : bandar raya
Oleh kerana itu : oleh sebab itu
ransangan : rangsangan
guru besar-guru besar:guru-guru besar
kata-kata aluan : kata alu-aluan
mencangkul : menyangkul
analisa : analisis
bergu : beregu
waswas : was-was
agung : agong
pekarangan : perkarangan
guni : gundi
gulung : gelung
kekatu : kelekatu
manfaat : manafaat
stesen : stesyen
Kau ibu ku : kauibuku
satay : sate
janji temu : temu janji
pelanggaran : perlanggaran
setia usaha : setiausaha
helo : hello
merbahaya : berbahaya
pendalaman : pedalaman

Morfologi
(pembentukan kata)

TATABAHASA
Sintaksis
(pembentukan ayat)

IMBUHAN BER
DUA R DALAM SATU PERKATAAN
terbang
serban
derma
ternak

berterbangan
berserban
berderma
berternak

R BERGABUNG
rasa
renang
raja
rendam
runding

berasa
berenang
beraja
berendam
berunding

KEKECUALIAN
kerja
ajar
unjur

be + kerja = bekerja
be + ajar = belajar
be + unjur = belunjur

AWALAN MENGE...

Menge

pam
=
tut
=
cat
=
bom =
kod
=
had
=
lap
=
sah
=
cap
=
tin
=
tepi
=
tengah =

mengepam
mengetut
mengecat
mengebom
mengekod
mengehad
mengelap
mengesah
mengecap
mengetin
mengetepi
mengetengah

KATA SENDI NAMA

Dari
DariATM
ATM
ARAH
ARAH

sini
sini
sana
sana
situ
situ
utara
utara

MASA
MASA

TEMPAT
TEMPAT

Jepun
Jepun
sekolah
sekolah
Langgar
Langgar
sungai
sungai

jam
jam
tahun
tahun
minggu
minggu
hari
hari

Daripada
DaripadaNAB
NAB
NAMA
NAMA

Rahmat
Rahmat
isteri
isteri
tunang
tunang
MADA
MADA

BANDINGAN
BANDINGAN

ASAL/USUL
ASAL/USUL

daripada
daripadakayu
kayu
daripada
daripadabesi
besi
daripada
daripadaemas
emas

Tinggi/rendah
Tinggi/rendah
tua/muda
tua/muda
tebal/nipis
tebal/nipis
jauh/dekat
jauh/dekat

PENGGUNAAN KAN DAN AKAN

KATA
KATANAMA
NAMA

KATA
KATAADJEKTIF
ADJEKTIF

KATA
KATAKERJA
KERJA

kan
kan
KATA
KATAKERJA
KERJA
bukukan
bukukan
pasarkan
pasarkan
sekolahkan
sekolahkan

besarkan
besarkan
panjangkan
panjangkan
sejukkan
sejukkan

bacakan
bacakan
kirimkan
kirimkan
masakkan
masakkan

AKAN
AKAN
PERASAAN
PERASAAN

HENDAK
HENDAK

kasih
kasih

ke
kemasjid
masjid
sayang
sayang

rindu
rindu

ke
kepejabat
pejabat
ke
kesekolah
sekolah

Penggunaan di dan pada

Di
Di
ARAH
ARAH

didiutara
utara
didisana
sana
didiatas
atas
didiluar
luar
didibawah
bawah
diditengah
tengah

TEMPAT
TEMPAT

KATA
KATAKERJA
KERJA

ditulis
ditulis
dibuat
dibuat
diguna
diguna
dipetik
dipetik
disiram
disiram
disepak
disepak

didiJepun
Jepun
didiKedah
Kedah
didisekolah
sekolah
didikedai
kedai
didikantin
kantin
didihutan
hutan

Pada
Pada
MASA/WAKTU
MASA/WAKTU
malam
malam
siang
siang
pagi
pagi
petang
petang

waktu
waktu
masa
masa
tahun
tahun
bulan
bulan
minggu
minggu
alaf
alaf

saat
saat
minit
minit
jam
jam
hari
hari

KATA SENDI NAMA

manusia

ke
masa

tidak
haiwan

arah

boleh
tempat

waktu

institusi

manusia

- MADA
- UPM
- JPN

kepada
pecahan
- per lima
- tiga per empat
- separuh bulatan

- Mohamad
- kakak
-cikgu

haiwan
- Lembu
- Kucing
-Ayam

dengan
perbandingan

bersama-sama
(berserta)

menggunakan
(memakai)

KESALAHAN AYAT
AYAT CONTOH :
salah
1. a) Ani melukis dengan menggunakan cat merah.
b) Ani melukis dengan cat merah.
betul
betul
C) Ani melukis menggunakan cat merah.
2. a) Ayah ke pasar bersama-sama dengan ibu.salah
b) Ayah ke pasar bersama-sama ibu.
betul
c) Ayah ke pasar dengan ibu.
betul
3. a) Saya belajar demi untuk masa depan.
b) Saya belajar demi masa depan.
c) Saya belajar untuk masa depan.

salah
betul
betul

KATA PENGUAT
HADAPAN
Terlalu
Paling
Agak

BELAKANG
Sekali
Benar
Nian

Hadapan
1. Pokok di belakang rumahku terlalu tinggi.
2. Masakan ibunya paling sedap.
3. Sungai itu agak dalam.
Belakang
1. Lambat benar bas itu tiba.
2. Kelakuan budak-budak itu baik sekali.
3. Indah nian Puteri Bunian.
Bebas
1. Sungai itu amat dalam.
2. Sungai itu dalam amat.
1. Baju yang dipakainya sangat besar.
2. Baju yang dipakainya besar sangat.

BEBAS
Amat
Sangat
Sungguh

KATA GANDA
BERULANG
BERULANG
NAMA/TUNGGAL
NAMA/TUNGGAL

PALING
PALING

- kuda-kuda
- benang-benang
-tupai-tupai
-kisi-kisi

BANYAK
BANYAK

- licin-licau
- coreng-moreng
- terang-benderang
- hitam-legam
- herot-berot

- garu-garu
- ulang-alik
- angguk-angguk
- sedu-sedan
- lambai-lambai

SALING
SALING
Sejenis
Sejenis
- sayur-sayuran
- bukit-bukit
- rumput-rumput
- kuih-kuih

Pelbagai
Pelbagai
- sayur-mayur
- bukit-bukau
- rumput-rampai
- kuih-muih

- tolong-menolong
- kejar-mengejar
- bantu-membantu
- salam-bersalaman
- tolak-menolak

KATA PEMERI
PENGGUNAAN KATA ADALAH :
- Mesti diikuti oleh kata adjektif
PENGGUNAAN KATA IALAH :
-Mesti diikuti oleh kata nama
**Kedua-dua ialah dan adalah tidak boleh diikuti oleh :KATA NAFI dan KATA KERJA
Contoh:
1. Warna kereta bapa saya ialah merah. (SALAH)
2. Warna kereta bapa saya adalah merah.(BETUL)
(SALAH)
1. Nama adik saya adalah Murni.
(BETUL)
2. Nama adik saya ialah Murni.
1. Khabar angin itu adalah tidak benar.
2. Khabar angin itu ialah tidak benar.
3. Khabar angin itu tidak benar.

(SALAH)
(SALAH)
(BETUL)

1. Kegemarannya adalah membaca buku. (SALAH)

2. Kegemarannya ialah membaca buku. (SALAH)
3. Kegemarannya membaca buku.
(BETUL)

PENGUNAAN SENDI NAMA

OLEH

TIDAK BOLEH DIGUNAKAN SEBELUM

GANTI NAMA
PERTAMA
SAYA
AKU
PATIK
BETA
HAMBA

BOLEH
DIGUNAKAN

GANTI NAMA
KEDUA

GANTI NAMA KETIGA

KAMU
AWAK
ENGKAU
TUANKU

MEREKA, BELIAU, DIA, BAGINDA, BAPA, GURU

AYAT CONTOH :
a) Buku itu dikarang oleh saya.
b) Kereta itu dipandu oleh kamu.
c) Buku itu dikarang saya.
d) Kereta itu dipandu awak.

salah
salah
betul
betul

a) Ayam-ayam itu dipelihara oleh mereka. betul

b) Muzik itu dimainkan oleh guru.
betul
c) Masjid itu dirasmikan oleh baginda sultan.betul
d) Baju itu dibeli oleh bapa.
betul

HUKUM D - M

Mini Zoo
Basikal Mini
Fauzi Klinik
Restoran Hajjah
Tenggara Asia
Parlimen Mini
Bertempiaran lari
Lain-lain hal
bas ekspres
esok malam
bas mini
perkara-perkara lain
janji temu
kuning telur
goreng pisang
segera pulang
terbentang luas

Zoo Mini
Mini Basikal
Klinik Fauzi
Hajjah Restoran
Asia Tenggara
Mini Parlimen
Lari bertempiaran
bertempiara
Hal-hal lain
ekspres bas
malam esok
mini bas
lain-lain perkara
temu janji
telur kuning
pisang goreng
pulang segera
luas terbentang

Memper (adjektif)
luas
luas @
@ meluaskan
meluaskan
dalam
dalam@
@ mendalamkan
mendalamkan
hijau
hijau @
@ menghijaukan
menghijaukan
memper...
memper...

cepat
cepat @
@ mencepatkan
mencepatkan
murah@
murah@ memurahkan
memurahkan
cantik@
cantik@ mencantikkan
mencantikkan
banyak@
banyak@membanyakkan
membanyakkan

Memper...
Memper...

oleh
oleh

AYAT LEWAH
AYAT CONTOH :
a) Rumah itu amat cantik sekali.
Rumah itu amat cantik.
Rumah itu cantik sekali.
Rumah itu cantik amat.
Rumah itu teramat cantik.
Rumah itu teramat cantik sekali.
b) Sungai itu sangat dalam sekali.
Sungai itu sangat dalam.
Sungai itu dalam sekali.
Sungai itu tersangat dalam.
Sungai itu tersangat dalam sekali.

betul
betul
betul
betul
betul
salah
betul
betul
betul
betul
salah

* Hanya kata penguat : amat, sungguh, sangat

hadir sekali gus dengan sekali

LEWAH
1.

2.

(salah penggunaan)

saling bantu-membantu
saling tolak-menolak...
sentiasa hormat-menghormati...
sentiasa pandang-memandang
sering bertambah-tambah...
sering berkejar-kejar
Antara penonton-penonton
Semua murid-murid
Seluruh pekerja-pekerja...
Beberapa orang penonton-penonton
Pelbagai projek-projek

TANDA BACAAN
Penggunaan tanda : koma

1. Selepas penanda wacana.

Contoh : Oleh sebab ,itu
2. Sebelum iaitu
Contoh : Tiga orang kawan baik saya
iaitu
,
3. Sebelum seperti
Contoh : Barang-barang yang dibeli
sepert
,
4. Sebelum dan lain-lain dan sebagainya
contoh : - Di pasar malam ada dijual limau
,
durian
, dan sebagainya.
- Adik membeli buku
pensil
dan la
,
,
lain.
Peringatan : Jika objek disebut berulang-ulang teta
dalam satu kelompok tidak ada koma
sebelum dan.
Contoh : Emak membeli sayur seperti ,lobak, sawi
terung dan bayam.

KATA PETIK

1. Saya menonton filem Idola dengan adik , kata aku.

2. Saya membaca buku yang berjudul Subuh.
3. Kata abang ,Jalan cerita filem Gerak Khasamat baik.
4. Drama yang menggondol johan ialah Si Tanggang .

PENGGUNAAN SEMPANG
Imbuhan Yunani - Latin - Inggeris
(Pro, Anti, Poli, Auto, Sub, Supra.)
NAMA AM

NAMA KHAS

probarat
prokerajaan
antidadah
kokurikulum

pro
pro
anti
anti

LAIN-LAIN
se - Malaysia
60 - an
hamba - Mu
Naib - Canselor

Taliban
Malaysia
Israel
Amerika

SERUAN (!)
CONTOH KATA SERU :

Cis, Eh, Hei, Amboi, Tahniah, Aduh ...

1. Cis , berani engkau melawan aku !
2. Aduh , bisanya tikaman itu !
3. Tahniah , kau mengharumkan nama sekolah !
4. Eh , bila engkau sampai !
5. Berhenti ! Engkau telah dikepung.
6. Api ! Api ! Selamatkan aku .

PENGGUNAAN HURUF K DAN KK

kk

Menunjukkan
Menunjukkankata
kata
kerja/perbuatan
kerja/perbuatan

- jolokkan
- masakkan
- sepakkan

Contoh :
1. Jolokkan buah itu.
2. Tolong masakkan lauk ini.
3. Sepakkan bola itu kemari.
- sepakan
Menunjukkan
adjektif
Menunjukkan adjektif - tolakan
/ /bukan
bukankata
katakerja
kerja
- galakan
Contoh :
1. Sepakannya amat kencang.
2. Tolakan yang kuat itu telah...
3. Ia memberi galakan kepada...

PENGGUNAAN IMBUHAN
AYAT CONTOH :

1. Ayah menghadiah kan basikal kepada adik.

Ayah menghadiah i
2. Abang mengirim i

adik sebuah basikal.

adik sepucuk surat.

Abang mengirim kan sepucuk surat kepada adik.

3. Mahkamah menjatuhi Abu dua tahun penjara.
Mahkamah menjatuhkan hukuman dua tahun
penjara kepada Abu.

KESALAHAN-KESALAHAN LAIN.
Setengah murid tidur lewat.

(salah)

Setengah-setengah murid tidur lewat.

(betul)

Sesetengah murid tidur lewat.

(betul)

Di dalam kejohanan itu Ali mendapat ...

(salah)

Dalam kejohanan itu Ali mendapat ...

(betul)

Di antara barangan yang dijual ialah...

(salah)

Antara barangan yang dijual ialah...

(betul)

Saya akan pulang bila selesai bertugas.

(salah)

Saya akan pulang apabila selesai bertugas.

(betul)

PENGGANDAAN KATA MAJMUK

KATA MAJMUK MANTAP
setiausaha
sukarela
suruhanjaya
olahraga
warganegara

setiausaha-setiausaha
sukarela-sukarela
suruhanjaya-suruhanjaya
olahraga-olahraga
warganegara-warganegara

KATA MAJMUK BIASA

alat tulis
Guru Besar
Menteri Besar
balai raya
suku kata

alat-alat tulis
Guru-Guru Besar
Menteri-Menteri Besar
balai-balai raya
suku-suku kata

JENIS SOALAN PERANGKAP

1.

2.

Pak Mat menjual se___

ikat petai di pasar malam.
A.

papan

B.

longgok

C
C.

ikat

D.

tandan

genggam garam
Emak memasukkan se________
ke dalam kawah gulai.
A.

buku

B. genggam
B

C.

cubit

D. mangkuk

TEKNIK PERANGKAP SOALAN

ANEKA PILIHAN
3. I
II
III
IV
A
B
B
C
D

Agenda terakhir ialah lain-lain hal.

Kakak mendapat biasiswa daripada Bank Islam.
Adik menerima surat dari abang.
Kami berjuang demi negara tercinta.
I dan III sahaja.
II dan IV sahaja.
I, II dan III sahaja.
I, II, III dan IV.

4. I Pokok itu luntur kerana tidak mendapat air.

II Air sungai itu luntur selepas hujan turun.
III Ingatan kepada keluarganya tidak luntur
walaupun berjauhan.
IV Warna kain itu luntur setelah dibasuh.
A
B
C
D

I dan II sahaja.
III dan IV sahaja.
I, II dan III sahaja.
II, III dan Ivsahaja.

KATA GANDA PALING

5. I
II
III
IV
A
B
C
D

Jalan ke rumah Ali licin-licau.

Mereka bantu-membantu dalam hal kebajikan.
Rumahnya gelap-gelita apabila bekalan elektrik terputus.
Rambutnya kusut-masai apabila ditiup angin.
II dan III sahaja.
II dan IV sahaja.
I, III dan IV sahaja.
I, II, III dan IV.

AYAT SAMA MAKSUD

6.

Kapak itu tajam kerana baru sahaja diasah

oleh ayah.

A. Ayah baru sahaja mengasah kapak yang tajam itu.

B.
B Kapak yang baru diasah oleh ayah itu menjadi tajam.
C. Kapak baru yang tajam itu telah diasah oleh ayah.
D. Ayah mengasah kapak baru itu sehingga tajam.

Disediakan oleh :
Mohd Mukhtar Noor (GC)
Norazli M. Mukhtar (animasi)