Cuoc Tranh Dau Cua Toi - Adolf Hitler

You might also like

You are on page 1of 1053

Cu anh u

t
Tc Gi: Adolf Hitler

Th Loi: Bt k, Nhn vt
lch s

Tn gc: Mein Kampf

Ngun: nguyentandung.org

Ebook: o Tiu V eBook


- http://www.dtv-ebook.com

Ebook c website o Tiu


V hon thnh vi mc ch
phi thng mi, nhm chia s
vi nhng bn xa hoc
khng c iu kin mua sch,
khi sao lu xin ghi r ngun.
Trong iu kin c th bn
hy mua sch ng h nh

xut bn v tc gi.

LI BAN BIN TP
LI NGI DCH
LI GII THIU
CA ABRAHAM FOXMAN
LI TA
Tp 1: Toan Tnh
Chng 1: NH B M
Chng 1:1: B HITLER

CHONG VNG KHI


NGHE QUYT NH
MN HC CON MNH
Chng 1:2: IU G
QUYT NH TNG
LAI CA HITLER?
Chng 2: NHNG NM
THNG HC TP V
GIAN KH VIENNA
Chng 2:2: SUY NGH
CA HITLER TRONG
MI TRNG SNG
KH S V BN THU

Chng 2:3: CUC


CHM TRN U TIN
CA HITLER
Chng 2:4: GIAI CP T
SN CHNG BAO GI
C TH B P C
TI LI CA MNH
Chng 2:5: NHNG
SUY NGH V TH LC
XU CA HITLER
Chng 2:6: B MT
QU QUYT CA CH
NGHA MARX

Chng 2:7: TT C MI
CHUYN VI TI
DNG NH QU TN
C
Chng 2:8: S GH
TM CA DN DO THI
Chng 2:9: KHNG
TH BT TI T B
QUAN IM CM
GHT DN DO THI
Chng 2:10: HITLER
NHN NHN S RN
LUYN T VIENNA

Chng 3: NHNG T
DUY CHNH TR CHUNG
THI TI VIENNA
Chng 3:1: HITLER:
KHNG AI HIU R
CHNH TR HN TI
Chng 3:2: CUC
CCH MNG NM 1848
Chng 3:3: LNH O
V NGH THUT GII
THCH
Chng 3:4: CP I
TR TU CA NH BO

LU MANH
Chng 3:5: T CHC
V NHNG CON CHUT
DI TR HNG NHT
Chng 3:6: TH GII
CHNG TN TI CHO
NHNG DN TC YU
HN
Chng 3:7: NGUYN
NHN SP PHONG
TRO TON C TRN
O
Chng 3:8: BIN NG

LN TRN TH GII
C CH O BI
NGI BT?
Chng 3:9:
Chng 3:10: TRIT L
THIN TI CA BC
TH LNH C LN?
Chng 3:11: NHNG
THU HOCH T VIENNA
Chng 4: MUNICH
Chng 4:1: C 4 CON
NG TRNH MT

TNG LAI NG S
Chng 4:2: S PHN
V VIN CNH CA
NC C S RA
SAO?
Chng 4:3: LIN MINH
C THT S D HI ?
Chng 4:4: HITLER:
TNG LAI CA DN
TC C CHNH L
PHI TIU DIT CH
NGHA MC
Chng 5: TH CHIN

Chng 5:1: HITLER


THAM GIA CUC CHIN
Chng 5:2: CHNG
CHIN S NGY NO
GI TR THNH
NGI LNH GI
Chng 6: TUYN
TRUYN CHIN TRANH
Chng 7: CUC CCH
MNG
Chng 7:1: HITLER B
TRNG C

Chng 8: TI BT U
HOT NG CHNH TR
Chng 9: NG CNG
NHN C

LI BAN BIN TP
C mt tc phm ni ting khp th
gii ca Adolf Hitler t nm 1924 m
cho n thi im hin ti t ai bit
n v cha c phin bn ting Vit.
Vi tn gc l Mein Kampf, cun
sch i tranh u ca ti trnh
by t tng v m mu ca Adolf
Hitler v ch c khi ng ta ln
nm quyn. Chnh v s hp dn ca
tc phm nn BBT chia s vi
qu bn c trong mc chuyn k
ny bng ting Vit.

Tc phm ni ting ca Adolf Hiter (Mein


Kampf).

Ni dung trong tp 1 cp n vic


Hitler xch ng v o chnh Nh
hng bia ngy 8 thng 11 nm 1923,
nhng b n p mt cch m mu,
b n t bt u t ngy 1 thng 4
nm 1924. n t ny to cho Hitler
mt thi gian tnh lng suy ngh,
phn tch v t ra nhng k hoch
kinh thin ng a cho tng lai, v
cng trong thi gian ny Hitler
vit ln tc phm Mein Kampf.
Hitler mun t ta cho quyn
sch l Bn nm ri tranh u
chng li nhng di tr, ngu xun v
hn nht, nhng Max Amann, nhn
vin qun tr cng u trong ngnh

xut bn ca Quc x, ngi s lo


pht hnh quyn sch, phn i ci
ta nng n v khin cho sch kh
bn chy nn ngh ta l Cuc
tranh u ca ti (Mein Kampf).
Amann cm thy tht vng no n v
ni dung Thot tin, ng hy
vng mt cu chuyn c nhn trong
Hitler s k li bc ng tin
th t mt anh cng nhn v danh
Wien n v th ni ting c th
gii. Nh qun tr cng u ca
Quc x cng mong nhng chi tit
ni tnh ca v bo lon nh hng
bia, tm kch v tr nc i ca
ng chc chn s khin quyn sch
thu ht ngi c. Nhng Hitler
qu khn lanh v im ny, khng

mun khi li ng tro tn trong khi


ng Quc x ang b loi ra ngoi
vng php lut. Khng c my li ni
n v bo lon bt thnh trong
quyn Mein Kampf.
Trong tc phm Mein Kampf, Hitler
din gii thm t tng ca ng ta
v p dng c bit vo vn
khng nhng phc hi mt nc
c b tht trn v nhiu nhng
n mt v th cha tng t c
bao gi trc y, m cn to nn
mt quc gia mi, mt quc gia da
trn chng tc v quy t mi ngi
c cn ang sng bn ngoi bin
gii c. Trong quc gia s thit
lp ch c ti tuyt i di
quyn mt Lnh t chnh l ng ta

ban hnh mnh lnh cho mt


tng lp lnh o nh hn, ri nhng
ngi ny s truyn lnh xung bn
di.
V th, quyn sch trc nht vch
ra nc c tng lai v cch thc
m c s tr thnh ch nhn ca
th gii, nh cch tc gi pht biu
trang cui.
Lm th no ch c mi s
chim li v th cng quc trn th
gii v t lm ch nhn ca th
gii? Hitler suy ngh v cu hi ny
trong tp u tin, phn ln c
vit trong thi gian ng ta ngi t
nm 1924, ri tr li vit thm chi
tit trong tp hai, c hon tt nm
1926.

Lm th no ch c mi s chim li
v th cng quc trn th gii v t
lm ch nhn ca th gii?

Bnh trng ra ni khc? Ni no?


V vn ny, Hitler dn n trng
tm ca chnh sch ngoi giao m
ng s trung kin theo ui khi tr
thnh nh lnh o c. ng ni
thng thng: c phi bnh trng
v hng ng ch yu l chim
t ca Nga.
Theo Hitler, Hong tc c ngy
xa Hohenzollern sai lm khi tm
kim thuc a xa xi Chu Phi,
nhng t Chu u b chim
ht ri. Hitler nhn ra: thin nhin
khng dnh sn t ny c bit cho
quc gia hoc chng tc no, t

ny l cho dn tc no c sc
mnh m ln chim. Nhng nu ch
nhn hin ti phn i th sao? Th
th lut t sinh tn s pht huy, nu
khng c phng php n ha th
phi dng v lc.
Theo Hitler, ch c th chim t
min ng Nu cn t Chu u
th ch c th chim ly t ca
Nga.
Nu mt u c bnh hon suy ngh
ra nhng t tng m ngi bnh
thng trong th k 20 thy l qui
n th khng ni lm g? iu k l
l hng triu ngi c, sau khi
c qua quyn Mein Kampf li tip
thu mt cch cung tn lung t
tng nh th, v cn b t tng

y dn n ch hy dit cho hng


triu con ngi v ti bn trong v
c bit bn ngoi nc c.
Mi bn c theo chng ti nghin
cu ht tc phm hp dn ny.

LI NGI DCH
i u tranh ca ti c
vit theo vn phong ca mt
ngi dn min nam nc
c thi k hin i, mt
ngi t hc v c ti nng
hng bin. D nhin, hnh nh
y khng hon ton m t con
ngi Hitler nhng ti ngh
rng n hn phi l gii mt
vi iu trong phng cch ca
ng ta.

Khi Vienna, Hitler l mt


ngi rt ham c bo. Vn
phong bo ch nc o, c
nh Karl Kraus nhn nh, li
rt cu th, thiu logic v rt
ging khoe m. Hin nhin l
chnh s ng c ca ngi
Czech, Hungary v nhng
ngoi bang khc ti o
kinh thng nn th ng php
ngi ta dng trn bo ch tr
nn v cng t hi.
Hn l Hitler c nhng

cun sch nho nh v lch s,


tm l hc, phn bit chng
tc v chnh tr. Tuy vy,
Hitler chng h mun h thng
ha nhng g mnh c.
ng ta gi li hu ht nhng
kin thc trong sch v ri
tch ri nhng s kin mun
s dng cho mc ch ring v
nht ra nhng cm t m nn
khiu hng bin mch bo ng
cn ghi nh. Tuy th, hu ht
nhng cu ni ng ta yu thch

xut pht t cc v nhc kch.


Hitler thuc nhiu trch dn
ni ting ca Goethe v
Schiller cng nh nh nhiu
thut ng ht sc kh hiu ca
Wagner. Khng c du hiu
no khng nh Hitler tng
c cc tc phm ca tc gi
c, hung chi l cc tc gi
c in nc ngoi, c th
kt lun rng ng ta chu nh
hng t li vn phong ca
cc tc gi .

Hitler tng c coi l k


hoang tng; trong mi trng
hp, quan im ca ng ta u
nng tnh ch quan c nhn.
Ngay c khi bn v nhng vn
c tnh l thuyt nh l
nh nc, chng
tc,v.v, him khi thy ng
ta theo ui mt lp lun logic
gn kt vi cc ch .
ng ta a ra nhng lun iu
khc thng m chng bun
tm cch chng minh l mnh

ng. t khi thy c s lin h


r rng gia cc on vn
trong tc phm ca ng ta.
Lp lun y hon ton
mang tnh tm l: Hitler ang
u tranh chng li b l i
lp, tn dng thi phng v
bn thn mnh, to ra mt th
gii khng tng no m
y ng ta l nhn vt rt quan
trng. Trong mt vi on c
th hn mt cht, Hitler li
chin u chng li cc i

th chnh tr cng tham gia


phong tro vi mnh. Ngay c
khi , ngi c vn thy rt
kh hiu v chng bao gi ng
ta h l mnh ang lp lun
chng li ai nhng li a ra
mi mu chnh tr v coi
nh l tn ch hot ng.
Chnh s theo ui thuyt
nhn cch y bin Hitler
thnh mt ngi c c quan
st ti. Vn phong ca ng ta
vng bng nhng sc mu v

s chuyn ng. Him khi


thy c hnh nh xut hin,
nu c cng ch li ni thun
ty v kh m mng tng
c, kiu nh nn mng
kt thc s thng tr ca ngi
c trong nn qun ch, hay
buc nhng k km mnh m
hn phi lui v chn v danh
vnh hng. S dng php n
d l nt c trng trong vn
phong bo ch c thi hin
i nhng phi ni rng Hitler

l mt chuyn gia thc ti v


php n d. Chng hn, ng
m t Phner l ci gai
trong mt cc quan chc
chnh ph d b mua chuc.
Mt tc gi khng phi l
ngi c c cng trnh
nh Hitler s c li hnh vn
theo mt cch khc. c l
t nc c nn vn ha i
chng cao, vi s lng ngi
c sch ln nht trn th gii.
tn lp trung lu, mong

mun c hc hnh l rt
ln. Ngi dn cc nc
khc hay c cc tiu thuyt
nh nhng hay nhng tp ch
thng thng ch ngi c
th am m nhng tc phm v
ngh thut, khoa hc, lch s
v trn ht l trit hc. C
nhng c t trit hc tr
thnh khun mu trong vn
hc bo ch. Hitler lc no
cng ni ti cc khi nim
hay nhng th theo ng

ngha ca n. Khng ch th,


ng ta cn lun c gng t ra
mnh cng l mt ngi c vn
ha. l l do ng ta vit
nhng cu vn di dng, kh
hiu m chnh bn thn ng ta
cn thy ri tinh ln chng bit
u m ln; hay l dng ton
nhng li khoa trng khoe
m m u cho Chng
Mi.
S thiu tinh chuyn ng v
pht trin trong cun i

tranh u ca ti hn l c
lin quan ti vit Hitler t ch
tm ti th gii khch quan.
Tuy nhin ci li din t
chung s dng th t nhiu
hn ng t mt ln na
khng nh Hitler chu nh
hng ca vn phong bo ch
c. Rt nhiu tc gi ngi
c, trong c c cc hc
gi hn lm, dng nh cho
rng th t l loi t mnh
nht v c tnh cm xc su

sc nht. Xu hng chung


th t cn thy c trong cc
bo co ca gii cnh st c.
Thay v ni ngi ny b bt
h s ni l vic bt ngi
ny din ra. Cch ni
cng l c im ni bt nht
trong phong cch ca Hitler.
i khi, bn cnh nhng cu
c nng n, t nht, Hitler
bng nh b nh thc bi mt
cn thnh n. Th l ng ta vt
b hnh trang quen thuc ca

mnh v cho ra i mt bi
din vn y tnh hng bin v
ch trch mnh m.
Nt c trng v khc thng
trong phng cch ca Hitler
ni chung khng gy nhiu
kh khn cho dch gi. Vic
kt hp php n d cng
thng thy trong cc ngn
ng no. Mt Hitler ca ngn
ng Anh cng c th rm r
di dng nh mt Hitler ngi
c m thi; mt nh vn hc

hnh dang d, vi nhng


tng khng c rnh mch
cho lm, thng cho rng nu
ni mt iu g m khng
lp li th khng nhn mnh
c tm quan trng.
Tuy vy c nhng nt tiu biu
trong phong cch Hitler mang
m c trng ngn ng c
cng khin ngi dch gp kh
khn, ch yu l ch cc
cu vn rt di v s dng
nhiu th t v tiu t.

Mt mt, phi ni rng, bn


dch sang ting Anh khng
nht thit phi tht hay v mt
ngn t nhng phi tht s l
ngn ng Anh, nh th l do
cc tc gi ngi Anh vit ra
vy. Nhng mt khc, tht sai
lm khi c bin Hitler thnh
mt ngi ni ting Anh bi l
phong cch ca Hitler nht
thit phi thun c.
Ch c ngi c mi vit
nhng cu vn phc tp di

dng nh vy. Nhim v ca


ngi dch dy thng v
nh ti ngh ca din vin xic
i trn dy l phi th hin
c ci bun t, chn ngt,
thm ch phi truyn ti c
ci hng v c ca tc
phm, ch khng phi vit ra
mt th lai tp Anh v c.
Ni chung, ti ch chia nh
cc cu vn trong trng hp
khi dch sang ting anh, s di
dng lm cho ngi thy

qu kh hiu. (Ngn ng c
vi c trng v ging v cch
cho php ngi c c th
hiu c nhng cu di dng
rc ri trong khi nhng ngn
ng khng bin hnh iu
rt kh thc hin). Tri ngc
hn quan im ca nhiu
ngi, nguyn bn ting c
ch c mt hoc 2 cu m
thot c tng chng v
ngha.
Dng th t li l mt vn

khc. y, s thay i ca
dch gi l cn thit bi trong
rt nhiu trng hp, vic s
dng danh ng t khng
thch hp lm khi dch sang
ting Anh. Nhng k a ph
trng, cc nh chnh tr hay
m dn, hay cc th k s
cnh st khng bao gi vit
nh vy. Ti vn s dng cu
trc chng no trong ting
Anh ngi ta cn hiu c
nhng nhiu ch ti buc

phi b cu trc i. Mt s
tc gi ngi c c th cho
rng vic s dng trn lan cc
th t ca Hitler lm mt v
p ca ting c, nhng thc
t li cho thy rt nhiu nh
vn c cng lm nh Hitler,
trong khi nhc im ny
hu nh khng tn ti trong
ting Anh.
Khi tm hiu cch s dng tiu
t ca Hitler, cn nh rng
Hitler sng vng h Bavaria

v chu nh hng bi phng


ng vng. K c khi khng
phi do phng ng th nhiu
ng vn xui ca tc gi c,
ngay c nhng tc phm
khng ti, cng tha rt nhiu
nhng t v ngha nh: wohl,
ja, denn, schon, noch,
eigentlich, v.v vng Nam
c ngi ta cn nghin s
dng nhng t nh vy, v
phi n mt na cc cu vn
ca Hitler s dng y ry cc

tiu t , y l cha ni n
nhng t m c nhn Hitler
ht sc chung nh besonders
v damals xut hin trn lan
khng cn thit. Thm ch cc
tiu t m Hitler s dng cn
mang mt ngha chnh tr
nht nh b l theo nhng b
c t sn b nh, cc tiu t,
ging nh nhng th c
chm khc, l hin thn ca
nhng gi tr c trng c.
Hnh vi trnh khng dng tiu

t c coi l c tnh ngoi lai


v hin i. Tic l trong qu
trnh dch, ti buc phi lc
b hu ht cc tiu t bi
khng tm c t tng
ng trong ting Anh.
Bn dch ny da trn n bn
u tin. Nhng thay i thc
v hn trong cc ln ti bn
bng ting c sau ny
c nu mc ghi ch. Khi
s din t ca Hitler thch
thc tnh c tin ca c gi, ti

trch cc dn cc cu
nguyn vn ting c trong
mc ghi ch. Trm nghe
khng bng mt thy.

LI GII THIU
CA ABRAHAM FOXMAN
Gn su mi nm sau khi i chin
th gii ln 2 kt thc, i tranh
u ca ti vn khng b bin thnh
mt t liu lch s thun ty. M lun
thuyt trong b gt ra t lu,
nh hng hin thi ca cun sch
cng c hn ch ti a nhng n
vn khng chp nhn tr thnh mt
vn bn chnh tr li thi. C nhc
n cun sch xem, th no cuc ni
chuyn xoay quanh l s tr nn
rc ri; ni n cun sch ny, vi
nc khc cn tm cch ngn chn
vic dch cun sch. Vic ti bn
cun sch khng phi l mt s kin
truyn thng quan trng nhng li

khi dy s phn khng, chng i


v i khi c nhng v kin co.

Hitler cho diu qun Ba Lan, ngy 5-101939 sau cuc xm lc ca c. ng


sau Hitler, t tri sang phi: i tng
Walther von Brauchitsch, Trung tng
Friedrich von Cochenhausen, i t Tng
Gerd von Rundstedt, v i T Tng
Wilhelm Keitel.

mt chng mc no , kh nng
lm dy ln s tc gin nhiu
ngi ca cun sch li bt ngun
t ch tht khng may, n vn tip
tc l ngun cm hng ca nhiu
ngi khc. Cun kinh thnh ca
ch ngha quc x tm thy th
h tn mi ca mnh, nhng k
cung tn ca tam Quc x. Nhn
thc c iu ny, nhiu ngi
khng mun cun sch ny c ti
bn. i vi hc gi cn nghin cu,
h hon ton c th tm thy cun

sch th vin hay cc tim sch


c. Mt s ngi cho rng tt hn l
chng nn lm cho i tranh u
ca ti tr nn d tm d kim bi
n c th ri vo tay nhng k m
mu khi li ci phong tro m tc
gi cun sch khi xng.
Lp lun ny ng c xem xt
nghim tc v c chnh ph
nhiu nc Chu u chp nhn.
Nhng nc ny kim sot vic
pht hnh v truyn b cc ti liu
v quc x theo nhiu cch khc
nhau. B ti chnh Bang Bavaria hin
gi bn quyn ca i tranh u
ca ti v lun t chi cc ngh
trch dn hay ti bn cun sch.
Nhiu nc Chu u xit cht hn

vic bn cc n bn ca i tranh
u ca ti cho cc nh hc thut
uy tn. Thng 12 nm 2000, mt nh
xut bn ting Czech ca cun sch
ny.
Trong mt nhiu ngi dn nc
M, cc bin php ny c xem l
cc oan. Ngi M chng ta yu
thch Tu chnh n u tin v nhn
quyn v c bit ght s kim
duyt. Tuy vy cng ng qun
rng, chng ta may mn tri qua
hai th k M trong bnh n v
chnh tr v an ton b ci, trong khi
cc nc Chu u khng may
mn c nh vy. H phi chu
ng ch ngha quc x v nhng
hot ng, chng ph x hi trn

chnh mnh t ca mnh. Chng ta


cn trn trng nhng n lc ca cc
nc nhm kim sot tn d ca
ch ngha cc oan, cho d M
chng ta c nhng bin php khc
vi h.
i tranh u ca ti a ra mt
vn su sc hn nhng li khng
lin quan ti nhng mi quan tm
thc t nh l kim sot ch ngha
cc oan. N khi dy s lo lng v
bt n. N che y nhng m mu
d man, tn bo v lm cho ngi ta
khng thc c iu . Khi bt
cht gp nhng iu p , l t
nhin chng ta u mun ph by s
p y; y mi th i theo
chiu ngc li v c th thy r

xa sch s xu xa i bi che
du trong cun sch.
Chng ta khng nn s cm d
y li cun bn thn. Hy xa hn
k c Amalek khi di gm tri,
Kinh thnh dy nh vy khi ni v
mt trong nhng k th truyn kip
ca ngi Israel; nhng thc t l
chnh Kinh thnh li khi dy k c
v l ngi him c khp ni
trn tri t v lu truyn n qua
bao nhiu thi gian. Hy ghi nh,
chng ta c dy nh th, khng
ch l ghi nh nhng nn nhn m
phi ghi nh c nhng ti c xy
ra vi h. Ghi nh ti c khc
t ti c; khc t ti c nhng
khng c qun ti c. Hy ghi

nh, v v th chng ta lu gi cun


kinh thnh ca ng quc x.
S ghi nh tip thm sc mnh cho
nhng sng st, xoa du ni au ca
nhng gia nh c ngi thn b
mng, v l ti sn cui cng m
nhng ngi hy sinh li cho
chng ta. Cn hn th s ghi nh
nhng v thm st ngi Do thi
di thi Hitler, nh nhng nguyn
nhn, tin trnh din ra hu qu ca
n, gip chng ta hiu hn v ti c
dit chng v nhn thc c nguy
c him ha t cc cuc xung t
sc tc.
Trc khi cc v thm st xy ra,
cc nc phng Ty khng c
nhiu kinh nghim v nhng vn

sc tc. Bi vy, chng ta b qua


nhng im bo tai ha: nhiu ngi
b tc quyn t do cng dn ti
c ngay t nm 1933, tri tp
trung Dachau c thit lp cng
trong nm (y l ni giam gi
cc t nhn chnh tr i lp vi
chnh ph), Quc hi c thng qua
Lut chng tc Nuremberg vo nm
1935. Tt c nhng ng thi ny
nh ra phi cnh tnh chng ta v
mi him nguy m Hitler mang n.
Ci ch cui cng ca Hitler nhm
ti c phi by rt r rng
trong cun i tranh u ca ti
ngay t khi n xut hin vo nhng
nm 1926, l: tin hnh ti v
trang, th tiu ch dn ch, bnh

trng lnh th, thc hin thuyt u


sinh, loi tr mi nguy dn Do thi.
Hn l cc nc phng Ty
khng ch ti i tranh u ca ti
khi n c xut bn. Khi ngi
ta cho rng y ch l cun sch
mang tnh l thuyt v Hitler cn
thiu mt chng trnh hnh ng r
rng c th t c nhng mc
ch m ng ta nu ra trong cun
sch. Trn thc t, Hitler tin
hnh tng bc c th hin thc
mc tiu ca mnh. Tuy vy, khng ai
c bt k hnh ng no c. Ngay
c n nhng nm 1940, khi bo
co v cc tri tp trung git ngi
c cng b, chng ta vn c x
vi Hitler theo ng khun kh cc

quy c qun s; chng ta hiu r


v chin tranh nhng li khng th
hiu ng ni s dit chng, ngay c
khi mi chng c phi by ngay
trc mt. Thm ch cho n hn
nay, chng ta vn mun nhm mt
lm ng trc ti c dit chng
trong Th chin ln th hai, vn
mun xem nn thm st ngi Do
thi l mt hu qu ph ca mt
cuc xung t chnh tr, d thm
khc nhng cng bnh thng nh
nhng cuc xung t khc. Nhng
n lc tin hnh c h thng nhm
tn dit c mt cng ng tn gio
hay mt nhm sc tc l mt
tng ng gh s ti mc bn
nng con ngi khin chng ta

khng dm nhn thng vo n.


Tuy nhin, ngi ta dn dn hiu
ra bi hc . Khi nim dit chng
ra i vo nm 1944. Bn nm sau
Hi ng Lin hip quc chnh thc
coi dit chng l hnh vi vi phm
php lut ca quc t. V xt x cc
ti phm chin tranh c Quc x
ti ta n quc t Nuremberg nm
1946 l mt s kin bt ng nhng
k t nhng vn c bn ca
ti c chng nhn loi c lm
r v cc ta n ti phm chin
tranh tr thnh mt kha cnh
c chp nhn trong ngh thut
lnh o t nc. Trong nhng
nm 1940, ngi Do thi t nn phi
i mt vi vic ng ca bin gii

v thi th , dng dng ca cc


nc phng Ty. Ngy nay, cc
nc ny c hc v lng trc
n dnh cho ngi t nn. Bi kch v
may mn thay, chnh nn thm st
dn Do thi li gip nhn loi c
c nhng bc tin mi trong vn
minh loi ngi.

Quc hi c.

Phi tha nhn rng chng ta cn


phi hc rt nhiu iu na. Ti
thm st dn Do thi xy ra
mt t nc vn minh, ni sn sinh
cc chin binh kin cng trn mt
trn; nn nhn ca ti c y rt r
rng v hu ht khng c kh nng
t v. y th nhng gn y, chng
ta vn phi ng u vi cc v
dit chng thm khc cc nc
thuc Th gii th ba, ni m
nhng ngi hm nay l nn nhn,
ngy mai c th tr thnh ti nhn,
ni m cc khi ng minh lun
phin thay i v s hn lon khp
mi ni ngn cn n lc cu tr
nhng ngi ang cn c nhiu

iu hn v nhng him ha m
ngi ph n phi i mt trong cc
cuc xung t lin quan ti sc tc.
Gn y, chnh quyn Raliban
Afghanistan bt ngi Hindu phi
eo ph hiu nhn dng. Nhng li
cnh bo quc t li vang ln; chng
ta nh n biu tng ngi sao vng
m c quc x bt ngi Do thi
phi em theo hn nm mi nm
trc. Ph hiu y l c im nhn
dng ca nhng ngi thuc ging
khc, im bo nn khng b tn
khc s xy ra. Th gii ghi nhn
nhng n lc ca Taliban v chm
ch theo di hot ng ca ci chnh
quyn hn lon .
Chng ta lu gi cun i tranh

u ca ti trn tinh thn ghi nh


nhng g din ra; chng ta nghin
cu n vi hi vng bo m mt
tng li sng lng hn cho nhn
loi.
Nhng ngi tm n cun i tranh
u ca ti vi mc ch tm ra s
tht v con ngi Hiler v qu trnh
nm quyn lc ca ng ta, hn s
tht vng hay t hn na, h s b
nh la. Cc nh s hc ghi
nhn rng nhng on vit di dng
mang tnh t truyn trong cun sch
l s thi phng, phng i v th
hin nhng n lc v thng v pht
ca tc gi nhm t v chn dung
bn thn. Cn phi hiu nhng on
vit nh l mt phn ca s

tuyn truyn, trong tc gi ch


ng b qua, xuyn tc v bp mo
nhng d kin nhm to ra hiu ng
mong mun.
Qung thi gian gia nm 1924 v
1926, khi Hitler vit cun i tranh
u ca ti, l lc ng ta ang n
lc nh bng bn thn mnh. T
nm 1921, Hitler l th lnh ng
Lao ng c, mt ng lin c
kh nh quy t Munich. Vi ti
hng bin si ni, Hitler thnh
cng khi a t chc ng ca mnh
ln bn chnh tr bang Bavaria.
Tuy nhin, vo lc , chng h c
du hiu no cho thy Hitler hay
ng phi ca ng ta s thnh cng
phm vi quc gia. Trn thc t,

Hitler vit cun sch i tranh u


ca ti khi ang chu n t v ti cm
u v bo lon chng chnh quyn
Bavaria v tht bi mt cch khi
hi.
Cuc sng thi th u ca Hitler li
cng khng c g l cao sang nh
ng ta th hin vo nm 1926. Mt
c cha v m tui 18, Hitler mt
mnh ti khu nh tr dnh cho nam
sinh Linz v Vienna. D m mng
tr thnh ha s, Hitler li trt c
hai ln thi vo Hc vin M thut v
cha bao gi tin xa hn bc trung
hc. ng ta dnh phn ln thi gian
trong phng c ca khu nh tr.
ng sng nh s tin tr cp t i
cho tr m ci v tin bn cc tm

bu thip do ng ta t v. Thng 2
nm 1914 Hitler ng k tham gia
qun i o nhng b t chi v
khng sc khe. Thnh cng ln
nht n vi Hitler khi ng ta phc v
trong qun i Bavaria. ng tng
l giao lin trong Th chin th nht
v sau l chnh tr vin tuyn
truyn.
Mi ti gia nhng nm 1920 Hitler
mi bc l mong mun tr thnh
lnh o trn chnh trng nc
c. Ngay c khi kim sot ng
Lao ng c, Hitler vn tp trung
cho tuyn truyn v nhng n lc
nhm kch ng ngi dn c
bng nhng thng ip bi dn ch,
ni v ch ngha dn tc cc oan,

ch ngha bo th kinh t, v thuyt


chng tc thng ng. ng ta t
chc cc cuc mt-tinh v diu hnh,
bt u nhng tay vo cc hot
ng chnh tr c.

Bavaria.

Ngay c thi im cuc o chnh


ti nh hng bia tht bi vo nm
1923, Hitler vn xem mnh nh mt

tay nh trng h ho cho ch ngha


dn tc hn l mt chnh khch hay
mt v lnh t tim nng.
Tuy nhin, vo gia nhng nm
1920, khi xung quanh ton nhng
ng vin cung tn v phn chn
bi th quyn lc gn nh l c ti
m mnh ang nm gi trong ng
Lao ng, Hitler ngy cng thy
mnh khng cn ch l mt k gy
kch ng bo lon. Vi Hitler, gy
dng s nghip chnh tr tr thnh
mt s mnh v cc bi din thuyt
ca ng ta ngy cng tp trung vo
vn hp nht nhng thnh phn
cng u cng c ca ch ngha
dn tc vo di mi trng ca
mnh. i tranh u ca ti l s n

lc ca Hitler nhm xa i hnh nh


mt chnh tr gia m dn c hi v
chim ly vai tr ngi dn dt, mt
lnh t anh hng, ngi cu nc
c khi s suy yu v hn lon.
Ging iu ca cun sch cho thy
mt s t tin, nu khng ni l
hoang tng t i. Hitler din t
cuc i ca mnh nh mt bin nin
s v mt ng cu th ang trng
ch khonh khc cu ri thn dn
ca mnh. Theo nh cc nh s hc
ch ra, trong khi tm cch to ra
hiu ng , Hitler l i khng h ni
n nhng sai lm hay s do d,
dao ng ca mnh nhng li c lm
cho mnh c khen ngi v nhng
thnh tu m thc t l do ngi

khc to ra.
Chng hn, Hitler kch ha khi ni
v quyt nh gia nhp ng Lao
ng c (sau ny i tn thnh
ng Quc x, hay ng Nazi) vo
nm 1919. ng ta m t vic
din ra tht kh khn v rng ng ta
ch a ra quyt nh sau khi t
vn lng tm mt cch su sc.
iu l nhm t v chn dung bn
thn nh mt v nhn cha l din
ang c gng cn nhc vi s cn
trng cao v vic nn hng ti
nng ca mnh vo u, hm rng
vn mnh ca mt dn tc c th
ph thuc vo quyt nh ca ng ta.
y th nhng nh vit tiu s Ian
Kershaw nhn thy s gia nhp

khng phi hon ton do Hitler t


quyt nh. Chnh cp trn ng ta,
i t Karl Mayr sau ny khng
nh rng ng ta ra lnh cho Hitler
phi gia nhp ng v lm cho n
ln mnh hn. M t ca Hitler
trong cun i tranh u ca ti
khng nh tuyt i rng, ng ta l
thnh vin th by ca ng, v nh
th vi s lng t i ngi tham gia
khi y ng ta tr thnh mt trong
mt trong s cc thnh vin sng lp
ca ng, mt iu m ng ta rt
thch k li nhng nm sau ny. Tuy
nhin trn thc t ng Lao ng
c khi c 554 thnh vin. S
tht c chnh Anton Drexler, v ch
tch u tin ca t chc ny ch ra

trong l th vit nhng khng gi


cho Hitler: khng ngi no bit r
hn ngi, tha Lnh t, rng ngi
cha bao gi l thnh vin th by
ca ng, nhng trong iu kin
kin thun li nht l thnh vin th
by ca Hi ng, ti ngh
ngi gia nhp v gi trng trch
tuyn m thnh vin cho ng. My
nm sau, ti buc phi tri trnh
by vi mt v lnh o ca ng
rng chic th ng vin DAP ca
ngi c ch ca Schuissler v ti
thc ra l gi mo, trn con s
555 c xa i v thay vo l
con s 7.

ng Quc X c vo nm 1932.

V nh th, i tranh u ca ti
c xem l ngun ti liu lch s
khng ng tin cy du rng n c
th hu ch cho nhiu s gi c ti
pht hin ra nhng li di tr, nhng
s b st c v nhng iu ch c
mt na l s tht trong cun sch
.
D nhin hu ht ni dung trong i
tranh u ca ti l s thuyt trnh
ca Hitler v nhng t tng ca
ng ta ch khng phi l m t lch
s. Nh vy, gi tr ca cun sch
c l nm chnh s trnh by ging
gii v cc tng ca Hitler.
C l vy. Tuy nhin, y chng ta
cng phi xem xt n tht cn trng,

khng nn lm cho ngi c b m


mui bi nhng g Hitler vit.
c sng tc t nhng nm u
hot ng chnh tr ca Hitler, i
tranh u ca ti n trnh nhng vn
c th khin Hitler mt i s ng
h ca qun chng; dn chng r
rng nht l vic ca Hitler tuyt
nhin khng nhc ti cc vn ca
C c gio, d s chng i o
gio ny ca ng ta th hin r rng
trong nhiu ti liu.
Khng nhng vy, chng ta cng
khng nn xem cun i u tranh
ca ti nh phn m u trong k
hoch ca Hitler. Thc ra ng ta
hiu bn thn nh mt nh t tng;
c nhng lc ng ta khng h ni

n nhng chi tit m hin thc


ha quan im ca mnh ng ta cn
phi lm. Chng hn, Hitler ht
sc c th khi vit v cc t chc
cng on, v s kim sot gii
truyn thng v cc ng minh nc
ngoi, nhng li l khng chi tit lm
khi m t h thng gio dc ca mt
nh nc c l tng hay k
hoch th tiu cn bnh giang mai.
Hitler hay vit v mi nguy him m
ngi Do thi c th em ti cho
ngi c, cho th gii, v v ra
vin cnh mt ngy no ngi
c s bt ngi dn Do thi phi
n ti, v r rng ng ta s tiu dit
him ha Do thi. y th nhng ng
ta li chng a ra mt chi tit no

v chuyn s thc hin iu ra


sao.
c gi cng khng nn xem cun
kinh thnh ca Ch ngha Quc x
l s th hin tin b nht ca t
tng c quc x. iu c l
nn thuc v Alfed Rosenberg vi
cun Thn thoi th k hai mi xut
bn nm 1930 (Hitler cha tng c
cun ny). Theo nh s hc Hajo
Holbrn, sc mnh ca Hitler trong t
cch mt nh t tng nm ch
bit bin nhng tng n gin
thnh nhng iu thm ch n gin
v khi tin vo nhng iu l thc
ra ta t ti s thng thi cao
hn. Bt chp nhng n lc m
nhng k theo ch ngha Quc x v

c nhng k khng ng h Quc x


phng Ty thc hin nhm
a Hitler vo hng ng cc trit gia
v i ca c, sch cng Leibniz,
Kant, Fuchite,v Hegel. Hitler vn
gy n tng nh mt k phn bit
chng tc t hc v sng bi ch
ngha dn tc. Hitler c v vi
Adolf Lanz (gi l Lanz von
Liebenfels), ng ch ca t bo l
ci bi Do thi Ostara, v Houston
Stewart Chamberlain, tc gi cun
Nn mng ca th k hai mi ni
ting, vit v ch ngha phn bit
chng tc.
Nhng ng gp tng ca Hitler
c th tm thy qua nhng pht biu
r rng v y sc thuyt phc v

v s cc lun thuyt m ngi ta


thng bn n u nhng nm ca
th k 20, ch khng phi l trong
nhng l thuyt do chnh ng ta a
ra. Nhiu tng trong cun sch
i tranh u ca ti c cc
t chc chnh tr c, Chu u v
thm ch c Hoa K thu np nhiu
mc khc nhau, trc c khi
Hitler tp hp chng li thnh c s
nn mng ca ch ngha Quc x.
Chng hn, thi ch trch nn dn
ch ca Hitler thng c so snh
vi ch ngha pht xt . Cng
trong cun sch ny Hitler bc l s
lo ngi v khng tin tng vo ch
ngha Marx; thc t l khng th c
mnh Hitler ngh nh vy. Ch ngha

Do thi d c tuyn trng n sau


hn mi nm b buc ti v cn c;
Mt th ca cc trng lo Do thi
b coi l gi mo cho n tn nm
1921 nhng trc c cng
b hng k trn t tp ch Dearborn
c lp ca Henry Ford (Hoa k)
ngi do thi b cm khng c
vo cc khch sn hay tham gia cc
cu lc b. Ngay c Winston
Churchill, ngi c coi l thn bo
ng ca Hitler, cng tng cng khai
ni v lin minh qu d ca dn
Do thi quc t khi nhc ti ch
ngha cng sn.
Cht keo m Hitler s dng kt
dnh cc mng tng ln xn ca
mnh chnh l nhng quan im cc

oan ca thuyt Darwin x hi thin


v phn bit chng tc, nhng ngay
c tng ny cng khng ch gii
hn trong phm vi nc c. Khoa
hc hin i v chng tc c
bc tin vi thi i Khai sng, l
khi s phn bit gia cc chng tc
c vn ha v man r t thi
Aristote li sng dy v xut hin
cc khi nim vn minh v nguyn
thy. Bng cch khng nh mt s
chng tc tha k tnh nguyn
thy, nhng ngi da trng thuc
thi k khai sng c th bo cha
cho hnh vi p bc ngi n l da
en v m mu thit lp ch ngha
quc nhng ni nh Chu Phi.
S khc bit gia cc chng tc

c minh chng bng cc k thut


khoa hc nh nhn trc hc (l k
thut tp hp v nghin cu cc o
c chnh xc ch s c th ngi);
sau cc chng tc s c xp
hng rt c on trong ngi
Chu u lun gi v tr cao nht.
Cc hc thuyt v chng tc ngy
cng tr nn cc oan khi c kt
hp thm vi cc quan im trong
hc thuyt Darwin lan rng cc
nc phng Ty t na th k 19.
tng v s tin ha v s sng
st ca k mnh nht c p dng
vo vn chng tc c a
ln lch s nhn loi, v c th gii
ng i, tr thnh lch s ca
xung t sc tc. Khi sng i cng

ch ngha dn tc, thuyt Darwin


chng tc (hay Darwin x hi) to
ra cc nguyn mu dn tc, v vy,
nhng ngi c gio dc cui
th k 19 c th tuyn b nghim tc
rng cc c trng c o v vn
ha ca ngi Anh, Php, M v
c l c c s sinh hc. Anh,
cc nc trn bn o Scandinavia
v M, dy ln cc phong tro ng
h thuyt u sinh vi cc mc tiu l
ci thin dng di cho dn tc
bng sinh sn chn lc (v sau ny
c xem l c mi quan h cht
ch vi b my c quc x).
L thuyt chng tc ca Hitler
gn kt mi trit l ca ng ta li vi
nhau. Ch ngha i c, ch ngha

dn tc cc oan, ch ngha bi Do
thi in cung, t tng chng ch
ngha Marx, v c nhng l thuyt v
xung t sc tc u dn Hitler ti
trit l Mani gio v chng tc Aryan
v Do thi. Mi mt kha cnh trong
h t tng Hitler u tn ti u
; thnh cng ca Hitler nm ch
ng ta lin kt chng li vi nhau
thnh mt th ru d lm ngi ta
say m nhng tn ngi c if
bi v ang tranh ginh quyn li
kinh t khng sao khc t c.
Mc du nhng ngi khc c th
a ra cng lnh quc x theo mt
cch tinh t hn nhng nhng iu
m Hitler vch ra trong cun sch
ca mnh v nhiu bi pht biu khc

li c kh nng kch ng ngi dn


c theo nhng cch khng ai lm
ni.
C l bi hc chng ta rt ra t i
tranh u ca ti l quan trng nht.
Nhc im ca cun sch c v
tht r rng; li vit tn nhn, s lc
c phn non nt, v thi say
m bn thn qu mc rt d dng
nhn ra ngay c vi v c gi bnh
thng nht. Cc l thuyt ca n
tht cc oan, v o c, v thm
ch nu tht s p dng c th dn
ti chin tranh v thm ha. Nhng
bng mt cch no , cun sch v
tc gi ca n li c chp nhn
mt dn tc vn minh v cc k
hoch in r ca n thm ch

c thc hin. Cun sch v ra v


ch ngha dn tc cc oan, phn
bit chng tc, bnh trng lnh th,
thi coi thng kiu pht xt dnh
cho dn ch v nhn quyn, i khi
c v nh bc tranh t bim ha, y
th m cun sch tng c
pht min ph cho tt c cc i v
chng ngi c va kt hn sut
t nhng nm 1930 v sau . Nu
chng ta c cun sch k quc ny
v gn vi bi cnh lch s xung
quanh n, s tung h Seig Heils in
cung, cc cuc mt-tinh ln, s
truyn b t tng phn bit chng
tc cui cng l s d nam v t
tng dit chng m cun sch
khi dy, chng ta s c c bc

tranh ton cnh lch s thi im


, c th m ra cnh ca dn ti
mt th gii khc vi th gii chng
ta ang sng.

Khu ph Oberwallstrasse, ni din ra cc


trn chin c lit nht ginh quyn kim

sot Berlin thng 4/1945.

Trong i tranh u ca ti, Hitler


v ra th gii tng lai bng ci
nhn en ti ca bn thn. Nhiu nm
tri qua trc khi Hitler ginh c
quyn lc hin thc ha bc
tranh ca mnh, nhng s tn ti ca
cun sch ph nhn lun iu ca
th gii khi cho rng mnh khng bit
g v iu . Chng ta b qua
s tht rng Hitler l k in r v
cng pht l trc cun sch c th
gy nn thm ha ca ng ta. Kt
qu l chng ta phi chu ng tm
bi kch thm khc nht cha tng c
trong lch s. Vn cn mt iu na
chng ta c th rt ra t i tranh
u ca ti: bi hc v s cnh gic

v trch nhim, khng lm ng trc


nhng ti c xung quanh ta. K t
Th chin th hai, nhn loi c
th bc tin tch cc theo chiu
hng ny. m bo cho xu hng
vn minh y tip tc pht trin l
trch nhim ca mi chng ta.

LI TA
Ngy 1 thng 4 nm 1924, theo
phn quyt ca Ton n Nhn dn
Munich, ti bt u nhng ngy
thng b giam cm ti pho i
Landsberg am Lech.

Mein Kampf - Cuc i tranh u ca ti.

Ln u tin sau bao nhiu nm lm


vic lin tc, ti c c hi bt tay
vo mt cng vic m nhiu ngi
mong mi ti thc hin v cng l
cng vic m ti thy s ng gp
nhiu cho phong tro. Ti quyt nh
vit hai tp sch v mc ch v qu
trnh hnh thnh pht trin ca phong
tro. Qua cc cun sch ny, cc
bn s hc c nhiu iu hn bt
k th lun thuyt thun ty gio
iu no.
Vit sch cng l c hi ti gii by
v qu trnh ti trng thnh,
chng mc no s gip cc bn
hiu r hn ni dung cun sch v
xa b nhng chuyn ba t di tr

m bn ngi Do thi ru rao v


ti trn bo ch.
Cun sch ny khng dnh cho
nhng k ngoi cuc m dnh cho
nhng con ngi trung thnh gn
b vi phong tro bng c tri tim,
cho nhng tr tu vn thit tha tm
n s khai sng tuyt i. Ti hiu
rng con ngi thng d b nh
bi bi li ni hn l nhng g c
vit ra. Ti cng hiu rng s ln
mnh ca tt c nhng phong tro
ln trn tri t u l nh vo
nhng nh hng bin v i ch
khng phi l nhng i vn ho.
Tuy vy, mt hc thuyt mun c
truyn b mt cch thng nht v
cht ch v l lun th cng cn

c ghi chp lu li. Vi mc


ch y, ti mong mun cun sch
ny s l nn mng t chng
t cng xy nn ngi nh chung.
NH T PHO I

Tp 1: Toan Tnh

Chng 1: NH
B M
Ngy hm nay, dng nh s phn
u i ti khi chn thnh ph
Braunau bn dng sng Inn l ni ti
sinh ra. Thnh ph nh b ny nm
ranh gii gia hai bang ca nc
c nn t ra th h tr bn ti cng
phi gng hp nht bng mi gi v
xem l s nghip c i.

Bn dng sng Inn, ni m Hitler tng sinh


sng.

Nc o-c phi tr v t m
c v i, nhng khng phi v bt
k toan tnh kinh t no. Khng,
ngn ln khng, ngay c khi xt t
gc kinh t, s hp nht
chng ch li g. ng th, ngay c
khi vic l c hi th nht thit vn
phi tin hnh. Mi dng mu u
i mt ch. Nc c s khng
bao gi c quyn can d vo chnh
tr vng thuc a tr khi a con
ca c li tr v vi m trong mt
ngi nh chung. Ch khi no ch
cn li mt ngi c cui cng m
khng th m bo c bnh m
hng ngy cho anh ta, lc mi c
ginh ly t ai ngoi bang t chnh

ni thng kh ca ngi dn chng


ta. Li kim ca h s tr thnh
cy cuc cho chng ta v bnh m
cho th h tng lai s mc ln t
nc mt ca cuc chin tranh. V
th, vi ti, ci thnh ph vng bin
gii ny l biu tng ca mt s
mnh v i. Ni cch khc, n l li
nhc nh ti v ngy hm nay. Hn
mt trm nm trc, vng t tm
thng ny c trao s mnh
lu danh s sch, ch t l trong lch
s nc c, bi y l ni chng
kin mt thm ha bi kch lm chn
ng khp nc c. Vo lc ni s
nhc quc gia ln n nh im th
chnh ti y, Johannes Palm, mt
dn thng, mt ngi bn sch,

mt ngi theo ch ngha dn tc


khng tha hip v mt ngi cm
th qun Php, hy sinh cho nc
c m ng ta yu say m ngay
c khi t nc ang trong cn
hon nn. ng kin quyt t chi
khai bo cc cng s cng ng thi
l cp trn ca mnh. ng lm nh
n Leo Schlageter. Ging nh
Schlageter, ng b chnh mt
thnh vin trong chnh ph t co.
Ci ting tm chng ai thm mun
y thuc v mt tn cnh st
trng Ausburg. cng l mt v
d v hnh nh bn quan chc chnh
ph trong ch ca ngi Severing.
Ci thnh ph b nh bn dng sng
Inn ny, ni nh ln nhng tia hy

vng ca nhng s phn c thng


kh, ni thuc v Bavaria t trong
mu tht nhng li l t ca bn o,
cng chnh l ni b m ti sng
trong nhng nm 1880. B ti l mt
cng chc mn cn cn m ti th
dnh c i chm sc gia nh v
hin dng cho bn tr chng ti tt
c s chm sc v tnh yu thng
bt t. Ti khng nh nhiu lm v
nhng ngy thng sng y v ch
vi nm sau, b ti buc phi ri b
ci thnh ph b nh m ng hng
yu qu, chuyn xung vng h lu
sng Inn nhn mt cng vic mi
ti Passau.
Ngy , vic di chuyn lin tc l
chuyn thng thy cc cn b

hi quan nc o. t lu sau, b ti
c c ti Linz. Ti ng v hu
v sng bng tr cp hu tr. y th
nhng iu khng c ngha l
thoi mi vi mt ngi gi c nh
b ti. L con trai ca mt nng dn
ngho, khi cn tr, ng khng th
chu ni vic ngi nh. Cha y
mi ba tui, ng khoc ba l
trn khi nh vng Waldviertel. Bt
chp li khuyn ngn ca nhng
ngi cng lng dy dn kinh
nghim, ng t tm ng ti Vienne
v hc cch kinh thng ti .
l vo nhng nm 1850. Mt quyt
nh liu lnh, ln ng ch vi ba
gunn lm l ph v lao vo nhng
th mnh khng h bit. tui mi

by, ng kt thc giai on tp s


nhng chng ly th lm hi lng.
Tri li l ng khc. ng vt
qua qung thi gian vt v v ng
ng, nhng kh nhc bt tn v
bao au n, nh th cng thm
quyt tm t b vic bun bn
tr thnh mt iu g tt p
hn. Trc kia, chng trai ngho coi
linh mc l biu tng ca s cao
quy nht m con ngi t c,
gi y gia thnh ph ln, ng
m rng tm mt hn v thy rng
cao qu nht l tr thnh mt vin
chc. Bng tt c lng kin tr ca
mt chng trai tr, mi mi by
tui nhng gi i bi nhng lo
toan v vt v, ng theo ui n

cng quyt nh ca mnh v cui


cng tr thnh vin chc nh
nc. Sau gn hai mi ba nm,
ng i ti ch. Nh vy, ng
dng nh hon thnh li th t
thi th u: khng bao gi tr v ni
chn rau ct rn nu cha lm c
iu g cho bn thn.
Mc tiu t c nhng chng
ai cn nh ti cu b ca nhng
ngy xa, v ti ng, ngi lng xa
cng tr nn xa l.

Chn dung nh Hitler cn nh (tri) v nh


lc 12 tui (phi).

Cui cng, khi v hu tui nm


mi su, ng khng th no chu
ni mt ngy nhn ri ngi khng.
ng mua mt trang tri gn khu ch
lng Lambach vng thng o,
ng t lm vic v nh th, tip ni
qung i cn c lao ng, ng li
tr v vi cng vic m t tin
tng lm.
Cng chnh vo thi gian , trong
ti hnh thnh mu hnh l tng u
tin. Nhng cuc rong chi ngoi
tri, qung ng di i b ti
trng, v nht l s giao du vi
my cu bn to con, iu m i khi
vn lm m ti kh tm, bin ti
thnh mt ngi khng th nh.

D rng khi ti him khi suy ngh


nghim chnh xem sau ny s lm
ngh g nhng r l ti khng th
ng tnh vi nh hng ngh
nghip ca b ti trong bt k hon
cnh no. Ti tin rng k c khi
ti hng bin ca ti c ny n
qua nhng ln tranh ci t nhiu c
phn hung d vi bn cng lp. Ti
tr thnh mt k u s; trng,
ti hc hnh d dng v c th ni l
rt tt, nhng mt khc ti li l hc
sinh hay gy rc ri. Thi gian rnh,
ti hc ht tu vin Lambach.
chnh l c hi tuyt vi lm cho ti
m ra m mn s trng l, uy nghi
ca cc l hi honh trng nh
th. tng mun tr thnh cha

trng tu vin n vi ti t nhin


nh khi xa b ti tng mun lm
linh mc, mt mu hnh cao qu
ng thm mun nht trn i. t
nht th nh cng ko di mt
thi gian. Tuy nhin, chnh v b ti,
vi nhng l do c th thng cm
c, t ra khng th nh gi cao
ti hng bin ca cu con trai ng
ngc, hay ch t cng a ra nhng
kt lun c li cho tng lai ca con
mnh, nn ng khng th, l tt
nhin ri, c cht thng cm no vi
nhng tng ca tui tr. ng lo
ngi quan st s xung t ca bn
cht t nhin.

Alois Hitler: cha ca Hitler v Adolf Hitler.

Cng tnh c, nim khao kht vn


ti mu hnh l tng ca ti sm
tan bin, bt lun th no, v
nhng ch cho nhng hy vng ph
hp vi tnh kh ca ti hn. Trong
khi lc li th vin ca b, ti tnh c
tm thy rt nhiu sch v qun s
trong c mt n phm ni ting
vit v cuc chin c-Php thi
nhng nm 1870-1971. n phm
gm hai s bo trong mt tp ch
nh k ca thi m ti gi vn l
th ti thch c. Chng bao lu,
cuc chin v i v anh hng tr
thnh nhng tri nghim ni tm su
sc nht trong i ti. K t ti
ngy cng say m tt c nhng g

lin quan ti chin tranh theo mi


cch, hay nhng g vit v i sng
ca ngi lnh.
gc khc, s thay i ny tht
quan trng i vi ti. Ln u tin,
trong nhn thc ca ti ny ra nhiu
cu hi, du rng cn c phn ln
xn, buc ti phi tr li: C s khc
nhau no v nu c th khc
im no gia nhng ngi c
tham gia cc trn chin v nhng
ngi c khc? Ti sao nc o
li tham gia chin tranh? ti sao b
ti v nhng ngi khc khng chin
u?
Liu chng ta c ging nh
nhng ngi c khc?
Liu chng ta c thuc v cng mt

ni hay khng? Ln u tin, tr c


non nt ca ti day dt bi nhng
cu hi . Ti t ra nhng cu hi
thn trng v nhn c cu tr li
rng khng phi ngi c no
cng c ci may mn c thuc v
ch Bismarck.
iu ny vt qu kh nng hiu
bit ca ti.

Chng 1:1: B
HITLER CHONG
VNG KHI NGHE
QUYT NH MN
HC CON MNH
Gia nh quyt nh ti s hc ln
trung hc.
B ti tin chc rng vi bn cht ca
ti, nht l vi ci tnh kh ca ti,
theo hc mt trng Gymnasium
thin v x hi nhn vn l khng
ng nng lc. Mt trng theo kiu
Realschol c v hp ng hn. ng
cng khng khng kin ca mnh
khi thy ti b l rt r nng khiu v

vi, mt th m ng cho rng lun b


b b trong cc trng Gymnasium.
L do na c th l do nhng tri
nghim ngh nghip ca bn thn
khin ng cho rng cc mn hc khi
x hi nhn vn tht chng ch li g
c v v th m ng khng thch. V
c bn, ng ngh v co nh rng
con trai ng nht nh s tr thnh
mt vin chc ging nh ng. Cng
l l t nhin khi ng tin rng chnh
nh nhng gian kh thi trai tr m
ng c c thnh tu nh hm nay,
v nht l ng thnh ng bi ngh
lc v cn c ca bn thn. Chnh
lng kiu hnh v t mnh lm nn
thnh cng y thc y ng mong
mun con trai cng phi lm c

nh vy, v tt nhin c th cn lm
hn th na. Mong mun y cng
c cng c khi ng tin rng ng
c th gip con trai mnh rt nhiu
trong bc ng pht trin.

Hnh nh Hitler chp vi hc sinh nm 1936


v hnh nh Hitler lc cn i hc nm 1904.

Vi ng, vic ti t chi tr thnh


ngi m c i ng mong mun l
iu khng th tng tng c.
Bi vy, quyt nh ca ng rt n
gin, dt khot, r rng; tt nhin
y l bn thn ng thy vy. Rt
cuc, vi bn tnh c on p t
ngi khc hnh thnh t nhng
ngy thng vt ln mu sinh vt v,
ng dng nh khng th chu ng
ni khi phi t b quyt nh v s
nghip ca cu con trai cha tri i
m cng chng c t thc g v
trch nhim. Khng ch th, vi ng,
l s yu ui ti li v ng
trch bi khng p t c ci

quyn lm cha m v khng thc


hin c trch nhim vi tng lai
ca cu con trai, v ni cho ng th
iu hon ton tri ngc vi
khi nim ca ng v bn phn v
ngha v.
Mi vic sau ny ha ra hon
ton khc.
Va trn mi mt tui, ln u tin
trong i ti buc phi chng i
ngi khc. Vi mt ngi lun
cng rn v kin quyt thc hin
bng c cc k hoch v nh
ca mnh nh b ti, ci vic cu
con trai c khng khng v ngoan c
khng chp nhn kin ca mnh l
mt iu khng d chu mt cht
no.

Ti khng mun tr thnh mt vin


chc.
S thuyt phc v cc cuc tranh
lun nghim tc cng chng h lm
ti nao lng. Khng, nghn ln khng,
ti khng mun lm mt vin chc.
D b ti c c ht sc k nhng
cu chuyn v chnh cuc i ng
lm cho ti thy yu qu ci ngh
v hnh din v c l vin chc,
vn ch c mt kt cc l s chng
i. Ti ngn ngm v n n tn c
vi ngh ngi trong mt vn phng,
mi t do b tc ot, khng c
lm ch thi gian ca mnh v buc
phi lm cho c i mnh trng rng
thay v y p nhng iu th v.
Vy ci vin cnh y khi ln

nhng suy ngh g mt cu b


trong thc t ch c coi l kh
tt theo ng ngha thng thng?
Vic hc trng th qu d nn
thi gian ti bn ngoi cn nhiu
hn l nh. Ngy hm nay, khi cc
i th chnh tr ca ti dnh nhng
tnh cm quan tm ti cuc iu tra
v cuc i ti, ngc dng thi
gian tm v nhng ngy th u y v
cui cng khm ph ra nhng tr
a qu qut m Hitler ny chi
ngay t thi trai tr, ti cm t ng
thng v lu gi trong ti
nhng k c p ny. Nhng khu
rng v nhng bi c cng chnh l
chin trng, ni gii quyt cc
cuc xung t vn tn ti khp mi

ni trong i sng.
Xt gc y, vic hc hnh ca
ti mi bt u trng Realschule
qu c hi khc bit.
Nhng lc ny, chc chn rng c
mt cuc xung t cn gii quyt.
Chng no ci nh bt ti lm vin
chc ca b ch gp phi thi kh
chu ca ti v mt l thuyt th cuc
xung t cn c th mc chu
ng c. V th cho ti lc y,
mt chng mc no ti c th
gi kn suy ngh ca mnh; khng
phi lc no ti cng ci li b. Ti
xc nh rt r s khng bao gi
tr thnh vin chc v th l
ti c c s bnh yn tuyt i
trong tm tng. Vi ti, quyt nh

y l khng th thay i. Mi chuyn


kh khn hn khi k hoch m ti
tin hnh li hon ton i lp vi k
hoch ca b. iu xy ra khi ti
mi hai tui. Bn thn ti cng
chng r n xy ra th no, ch bit
mt ngy ti bng nhn ra r rng
rng ti s tr thnh mt ha s, mt
ngh s. ng l chnh v nng khiu
v ca ti m b ti cho ti hc
trng Realschule, nhng chng
bao gi ng ngh rng y ti li
c dy d theo chiu hng y.
Mi vic din ra tri vi suy ngh ca
b. Sau mt ln ci li mun ca
b, ln u tin ti c hi mun
lm ngh g sau ny, ti but
ming ni ra quyt nh ca mnh,

khin b ti trong khonh khc bng


chong vng lng i.
Ha s ? Ngh s ?
B ng rng ti khng c minh
mn, hay c th ng cho rng
nghe nhm hoc hiu sai ti.
Nhng khi hiu r mi chuyn, v
nht l khi cm thy ti rt nghim
tc vi nh ca mnh, ng bt u
phn i bng tt c s quyt tm
trong bn cht ca mnh. Quyt nh
ca ng cc k n gin bi nht
quyt l khng c cn nhc g ht,
bt k ti c nng khiu g i chng
na.

Bc nh do Hitler v: Mt t bo Anh gi
bc chn dung t ha ny l khun mt
ca qu d.

Ha s , khng i no, chng no


tao cng sng! Nhng ri cu con
trai, ngoi nhng phm cht ca
mnh li tha hng s ngoan c
ca b nn vn c khng khng cu
tr li ca mnh. Tt nhin, ln ny
cu tr li n cha s chng i.
Cuc chin gia hai bn xy ra. B
ti nht quyt Khng i no! Cn
ti cng khng khng C ch !.
Kt qu d nhin chng vui v g. B
tc in ln cn ti, d rt yu qu
b, cng cm thy v cng bc bi.
B ngn cm ti khng c nui
bt k hy vng no d mong manh
nht rng ti c th theo hc ngh

thut. Ti tin thm mt bc v


tuyn b rng nu vy ti s khng
hc hnh g na. D nhin, vi tuyn
b y ti chuc ly s trng
pht; b bt u p t quyn hnh
bt ti nghe theo ng mt cch
khng thng xt. Chnh v th m
v sau ti ch im lng nhng li hnh
ng ng nh e da. Ti tin
rng mt khi b ti thy ti hc hnh
khng tin b, ng s ti dnh
thi gian cho c m ca mnh, cho
d ng c thch iu hay khng.
Ti khng r mnh tnh ton nh vy
c ng khng. Lc , ch c mt
iu l chc chn: phi lm sao ai
cng thy l ti hc hnh chng ra
g. Ti ch hc nhng g m ti thy

thch v c th cn cho ti khi tr


thnh ha s. Cn nhng ci ti thy
v b v nht nho ti ch ph m
thi. Th nn phiu kt qu hc tp
ca ti, v ph thuc vo mn hc v
s tnh ton ca ti, ton thy nhng
iu i nhau chan cht. Ngay cnh
nhng nhn xt xut sc, gii, li
thy ngay li ph trung bnh, thm
ch di trung bnh. Ti c im
cao nht mn a l v mn lch
s. cng l nhng mn hc ti
yu thch v lun dn u trong lp.
Gi y, sau bao nhiu nm, khi nhn
kt qu ca giai on ny, ti ch
thy hai iu c bit c ngha:
Mt: Ti tr thnh mt ngi
theo ch ngha dn tc.

Hai: Ti hc hiu v nm bt
c ngha ca lch s nc o
c l t nc ca cc dn tc.
Nhn chung, vn ca ch c,
t ra ti thi im , l hon ton
khng th nm bt c ngha ca
thc t ny i vi cuc sng ca
ngi dn. Sau chin thng v vang
ca i qun anh dng trong cuc
chin Php-c, mi ngi dn dn
bt quan tm ti nhng ngi c
sng nc ngoi; nhiu ngi
khng th, c ngi cn khng c
kh nng nh gi c tm quan
trng ca mnh. c bit l khi nhc
n nhng ngi o gc c, ngi
ta rt hay nhm tng ci triu i
thoi ha ny vi nhng con ngi

khe mnh, trng kin.

y c cho l nhng bc tranh Hitler v


khi cn tr, v bc chn dung c cho l
t ha ca Hitler. Cc bc tranh u c
ch k ca Hitler.

iu m h khng th nhn thc


c l: ch khi no nhng ngi
c sng ti o tht s l dng
ging u vit nht h mi ginh
c ci quyn khc du n ca
mnh vo mt t nc ca nm
triu tm hn, vi s su sc ti
mc ngay c c, ngi ta cng
nhm tng rng o chnh l mt
bang ca nc c. l mt s
ngu xun ko theo nhng hu qu
thm khc, v cng l tm bng
khen chi li tng cho mi triu
ngi c sinh sng trong ch
Ostmark. Ch c vi ngi c ca

ch c khi nim m h v cuc


chin u khng ngng v quyt lit
bo v ngn ng c, trng
hc c v li sng c. Ch n
hm nay, khi chnh nhng ni thng
kh au n xy n vi nhng
ngi c ca ch, nhng ngi
trong ch thng tr ca ngoi bang
vn m v t quc chung v u
tranh bo v quyn li thing
ling ca mnh vi ting m ,
ngi ta mi hiu ra rng th no l
b buc phi chin u cho dn tc.
Ngy hm nay, c l nhiu ngi
nhn ra s v i ca nhng ngi
c trong ch Ostmark xa c,
nhng ngi ch bit da vo chnh
bn thn mnh v hng th k nay

vn bo v ch khi xm nhp t
pha ng, ri cui cng tin
hnh cuc chin tranh du kch nhm
bo tn bin gii ngn ng c, vo
ng thi im ch ang mi m
quan tm ti cc thuc a nhng li
th vi mu tht ca chnh mnh.
Cng ging nh mi cuc chin
khc, trong cuc chin ngn ng
nc o c, lun lun c s tham
gia ca ba tng lp:
Cc chin s, nhng ngi ngoi
cuc th , v bn phn bi.
Qu trnh sng lc phn loi bt u
t trong nh trng. S tht ng
ghi nhn v cuc chin ngn ng ny
l cc phong tro u tranh ni ln
mnh m nht khu vc trng

hc, bi y l ni gieo mm cho


th h tng lai. l cuc u
tranh v tm hn ca th h tr, v
li ku gi u tin dnh cho nhng
ngi tr tui l:
Cc chng trai c, ng qun bn
l ngi c, v Hi cc c gi,
hy nh rng cc bn s tr thnh
nhng ngi m c.
Bt k ai hiu r tm l ca m
thanh nin th cng s hiu rng
chnh chng ta l nhng ngi lng
nghe thch th nht nhng li ku gi
chin u. Chng tin hnh u tranh
vi v vn hnh thc khc nhau, theo
cch thc v bng v kh ca ring
chng. Chng t chi ht nhng bi
ht khng phi l ting c. Mi

ngi cng c tch chng khi nc


c anh hng v i th lng nhit
tnh chin u ca chng cng tr
nn cung nhit; chng nhn n
tit kim tng ng xu cho cuc
chin, nhy cm vi nhng bi ging
ca cc gio vin khng phi l
ngi c v ng thi cng phn
i kch lit cc gio vin ; chng
eo cc ph hiu b cm biu
tng cho dn tc mnh v thy
hnh phc vi ai trng pht hay
nh p chng v iu . Nh vy,
xt phm vi hp, chng l hnh nh
phn nh trung thc v cha m
mnh, tr mt iu l nim tin ca
chng th mnh m v chn thc
hn.

Hitler rt thch c sch. ng hc rt gii

mn lch s v a l.

Bn thn ti, khi cn tr, cng c


c hi tham gia cuc chin dn tc
quc o c. Bn ti quyn gp
cho Sudmark v cc hip hi trong
nh trng; chng ti cng c nim
tin bng cch ci hoa xa cc lam v
mc trang phc vi ba mu , en
v vng; Heil, chng ti cho nhau
nh vy, v thay v ht quc ca ca
quc chng ti ht bi
Deutschland uber Alles, bt chp
nhng li cnh bo v s trng
pht. C nh vy, bn tr c dy
v chnh tr trong mt thi k m
theo thng l, mn hc v quc gia
dn tc hu nh chng chc g ti
quc tch hay ngn ng ca chng.

Khi phi ni, ngay c khi ti


cng phi l k th lnh m. Ch
trong mt thi gian ngn, ti tr
thnh mt ngi theo ch ngha dn
tc c cung nhit, du rng khi
nim y khng ging vi khi nim
m ng ca chng ta ngy nay
ang ni ti.
iu ny em li cho ti nhng
bc tin b nhanh chng, mi lm
tui, ti hiu c s khc bit
gia ch ngha yu nc ca
vng triu v ch ngha dn tc
ca nhn dn; v ngay c khi ti
cng ch quan tm ti khi nim sau:
Vi nhng ngi cha tng kh
cng tm hiu v nhng iu kin ni
ti ca nn qun ch Habsburg, tht

kh c th hiu ht mt qu trnh
nh vy. t nc ny, vic dy
mn lch s th gii buc phi cung
cp nhng mm mng ban u cho
qu trnh pht trin y, bi l thc t
l hu nh khng c th no tng
t nh lch s nc o. Vn mnh
ca t nc ny gn cht vi i
sng v s pht trin ca tt c
nhng ngi c ti mc s chia
ct lch s thnh cc giai on ca
c v o dng nh l iu khng
tng tng ni. Thc vy, khi rt
cuc nc c b chia thnh hai
phm vi quyn lc, chnh s phn
chia y li l mt phn trong lch s
nc c.
Biu tng cho vinh quang ca triu

i trc, c gi gn Vienna,
dng nh vn mang mt li nguyn
ma thut; n tn ti nh mt bng
chng cho s hp nht vnh vin ca
hai s phn y.
Li ku gi mnh lit ca nhng
ngi o gc c i ti hp vi
nc m c v i c ct ln
trong nhng ngy vng triu
Habsurg sp chnh l kt qu ca
nim khao kht by lu ng yn
trong tri tim ca mi ngi khao
kht c tr v ni qu cha t t.
iu ny tht kh l gii nu s gio
dc lch s ca nhng ngi o gc
c khng khi dy mt nim kht
khao ln n vy. n trong s gio
dc y l mt ging nc khng bao

gi cn, vo chnh thi im ca s


qun lng, li dng ln cao hn c
s phn thnh khi , khng ngi
nhc nh v qu kh v kh th thm
mt tng lai mi.

Chng 1:2: IU
G QUYT NH
TNG LAI CA
HITLER?
Ngay c by gi, vic dy v lch s
th gii trong cc trng trung hc
cng vn trong nhng iu kin rt
km. Rt t gio vin hiu rng mc
ch hc lch s khng th l ch hc
thuc lng nhng ngy thng v s
kin lch s v ni li nh mt con
vt; v rng vn khng phi ch
liu hc sinh c bit c chnh xc
khi no th cuc chin ny hay cuc
chin kia din ra, v tng n sinh

ngy thng nm no, hay thm ch


ngy thng ln ngi ca v vua (mt
s kin thng c coi l chng
ng ). Khng, th c Cha,
iu ny chng h quan trng.

Hc vin Vienna (xy dng nm 1878) ni


m Hitler tng theo hc.

Hc lch s l phi tm hiu v tm


ra nhng yu t, nguyn nhn dn
ti nhng s kin lch s .
Ngh thut c cng nh ngh thut
hc hi l ch phi gi li nhng
iu quan trng v b qua nhng
iu khng quan trng.
May mn khin ti c hc mt
thy gio lch s vn trong s t
ngi tun theo nguyn tc ny
trong dy hc v kim tra, mt iu
m c l nh hng ti ton b cuc
i ti sau ny. Tin s Leopold
Potsch, thy gio ca ti ti trng
Realschule thnh ph Linz, l
ngi a yu cu ny ti mc

l tng. Ngi gio s gi i


x rt tt vi chng ti, ti hng bin
ng kinh ngc ca thy khin
chng ti nh b b ba v tht s
li cun chng ti. Ngay c hm nay
ti vn nh v tnh cm n cn ca
ngi thy mi tc hoa rm, ngi
khin chng ti qun i thc ti bi
nhng li k sinh ng; ngi
a bn ti tr v qu kh, nh th
bng php thut, vt qua mn
sng m c nghn nm nay, bin
nhng k c lch s thnh thc ti
sng ng. Nhng gi hc ca thy,
chng ti thng thy trong lng rc
chy ngn la nhit tnh v i khi c
nim xc ng n tro nc mt.
iu khin chng ti thy may mn

hn na l ngi thy gio ny bit


cch soi ri qu kh bng nhng v
d t hin ti v rt ra nhng kt
lun cho hin ti chnh t qu kh.
V th, thy hiu bit hn bt k
ngi no nhng vn hng ngy
vn khin chng ti cng thng n
ngt th. Thy tn dng s cung
nhit ng h ban u cho ch ngha
dn tc ca chng ti thng
xuyn k gi chng ti thc v t
ho dn tc. Ch cn th thy c
th thit qun lut vi l hc sinh ng
ngc chng ti d dng hn bt k
cch thc no khc.
Chnh thy lm ti yu thch mn
lch s.
Thc l th, mc du thy khng

dng tm nh vy nhng chnh vo


lc ti tr thnh mt nh cch
mng nh tui.
Vi mt gio vin nh vy, ai c th
hc mn lch s c m khng thy
mnh tr thnh k th ca mt nh
nc thng qua vng triu thng tr
ca mnh v p bc cc s phn ca
dn tc?
Chng l chng ta, k c nhng hc
sinh, li khng bit rng t nc o
v khng th c tnh yu vi
ngi c chng ta?

Hitler v m.

Cc kin thc lch s v nhng cng


trnh Vng triu Habsurg ngy
cng nhiu thm nh nhng tri
nghim hng ngy. pha Nam v
pha Bc, cht c ca nhng nc
ngoi bang ang dn n mn c th
t nc ca chng ta, v r rng l
ngay c Vienna cng ngy cng b
bin thnh mt thnh ph khng phi
ca ngi c. Hong gia ang tm
cch Czech ha mi ni c th, v
chnh bn tay ca n thn cng l
bt t v s trng pht khng khoan
nhng khin cho Archduke
Francis Ferdinand, k th tn bo
nht ca nhng ngi o gc c,
phi cht v nhng vin n m chnh

ng ta gip lm ra.
Gnh nng ngi c phi chu mi
to ln lm sao, nhng hy sinh ca h
trong nhng th thch v cc cuc
tn st mi phi thng lm sao, v
ch c k no ui m hon ton mi
buc phi cng nhn tt c nhng
iu l v ch. iu m chng ta
au n nht l chnh phe ng minh
c li thanh minh cho ton b h
thng ny, v kt qu l s hy dit
dn dn ca ch ngha sng bi
nc c trong vng triu c,
mt kha cnh nht nh, li chnh
nc c ng tnh. Thi o c
gi ca Habsburg cho php b
thng tr ngi o to ra cc v b
ngoi rng nc o cng l nc

c, bin lng cm ght vi


vng triu ny tr thnh s phn
n sc si v cng lc l s khinh
mit.
Ch c nhng k bn trong ch,
c coi l nm quyn lc trong tay,
mi khng nhn thy iu g c.
Dng nh b s m qung che
mt, chng ta vn sng bn cnh
nhng xc ngi cht v ch nhn
thy nhng du hiu ca mt cuc
sng mi trong nhng triu chng
ca s thi nt.
Ci lin minh xu xa v o gia
ch non tr v t nc o gi mo
cha ng nhng mm mng ca
chin tranh th gii sau ny v ca
c s sp .

Trong khi vit cun sch ny, ti s


c dp cp n vn ny y
v chi tit. n y hon ton c th
nhn nh rng ngay c trong nhng
ngy th di nht ti c c s
hiu bit sng sut khng nhng
khng bao gi ri b ti m cn tr
nn ngy cng su sc:
Ch ngha sng bi nc c ch c
th c bo v bng cch tiu dit
nc o, v hn th na, quan im
dn tc khng bao gi ng nht vi
lng trung qun i quc; v trn ht
s phn nh sn Vng triu
Habsburg l mi ha ca nc c.
Ti c c mt iu t nhn thc
ny: tnh yu mnh lit dnh cho qu
hng c-o ca ti.

Archduke Francis Ferdinand. Thi t ca


quc o. V m st thi t o l mt
trong nhng v m st gy chn ng nht
th gii th k 20.

Thi quen t duy lch s hnh thnh


t hi i hc vn theo ti sut nhng
nm sau ny. Cng ngy, lch s th
gii cng tr thnh mt ngun kin
thc v hn ti hiu c nhng
s kin lch s thi hin ti, ni cch
khc, hiu c chnh tr. Ti khng
mun hc, ti mun nhng iu
dy ti.
Vy l, tui tr, ti tr thnh
mt nh cch mng chnh tr, v ti
cng tui tr nh vy, ti tr
thnh mt nh cch mng v ngh
thut.
Khi , th ph va vng Thng

o, c mt nh ht kch, ni mt
cch tng i, cng khng ti. Rt
nhiu v nhc kch ra i. Mi
hai tui, ti ln u xem v kch
Wilhelm Tell, v vi thng sau li ln
u xem mt v opera c tn l
Lohergrin. Ti b quyn r ngay lp
tc. Lng nhit tnh tui tr dnh cho
bc thy ca Bayreuth qu l v
hn. Ti b li cun vo cc tc
phm ca ng ht ln ny n ln
khc, v dng nh ti qu may
mn khi nhng cuc trnh din bnh
thng ni tnh l li em n cho
ti mt tri nghim su sc v sau
ny.
Tt c mi chuyn, nht l sau khi
ti thot ra khi thi thanh nin (vi

ti l mt hnh trnh nhiu au


kh), cng lm ti thm chn ght
ci ngh m b chn cho ti.
Cng ngy ti cng tin chc rng
khng th hnh phc nu tr thnh
vin chc. Thc t nng khiu v
ca ti c ghi nhn trng
Realschule khi cng lm cho
quyt nh ca ti vng chc hn
bao gi ht.
Khng mt s e da hay khn cu
no my may thay i c iu .
Ti mun lm ha s v khng mt
th lc no trn th gii c th bt
ti lm mt vin chc.
Tuy vy, c v hi k l, ti ngy
cng yu thch ngh thut kin trc.
Khi , ti coi iu ny nh mt s

b sung t nhin cho nn khiu hi


ha ca mnh, v ch cn vui khi thy
phm vi ngh thut ca mnh c
m rng.
Ti chng h ng rng mi vic sau
ny li din ra khc hn.
Vn ngh nghip ca ti c
quyt nh nhanh hn ti ngh.
B mt khi ti mi ba tui. Mt cn
t qu ly i mng sng ca
ngi n ng tuy tui cao nhng
cn sc khe mnh, kt thc khng
au n kip sng trn tc ca ng,
y chng ti vo tn cng ca s
au kh, tic thng. Mong mun
mnh lit nht ca ng l gip con
trai tip ni s nghip ca mnh, ci
s nghip gip ng thot khi

nhng vt c kh s trc kia. Vic


ny, xt theo b ngoi, ng khng
thnh cng. Tuy nhin, du khng
ch tm, ng gieo mt ht ging
tng lai m c ng v ti khi
u cha nhn thc c.

Bia m Alois Hitler cha ca Hitler. (18371903). Bn thn Hitler c cho l ch thm
m cha m mnh c 1 hay 2 ln k t khi
nm quyn vo nm 1933.

Vo lc , khng xy ra bt k thay
i b ngoi no.
M ti, hn l th ri, cm thy c
trch nhim phi tip tc cho ti hc
hnh theo nguyn vng ca b; ni
cch khc, bt ti hc hnh tr
thnh vin chc. V phn mnh, ti
cng ht sc kin quyt khng lm
ci ngh . Th ri mt trn m
bng nhin n gip ti v vi tun
sau quyt nh tng lai ca ti
v gii quyt cuc ci c bt tn
trong gia nh. Sau trn vim phi
nng ca ti, bc s khuyn m ti
nht thit khng nn cho ti lm

vn phng. Khng ch th, vic i hc


trng Realschule cng b ngt
qung t nht l trong mt nm. Mc
tiu m ti hn thm mong c v
lun u tranh t c, nh s
vic ny bng tr thnh hin thc,
hu nh l t nguyn.
Lo lng v trn m ca ti, m ng
cho ti thi hc Realschule v
chuyn sang hc Hc vin.
l nhng ngy hnh phc nht
i ti, nh th mt gic m; v
ng l n ch l gic m. Hai nm
sau, m ti qua i, chm dt cc
k hoch v i ca ti.
l kt cc ca mt trn m di v
au n m ngay t u mi ngi
gn nh khng hy vng s hi phc.

qu l mt n ch t, nht l vi
ti. Tnh cm ca ti vi b l lng
knh trng, nhng vi m l tnh yu
tht s.
Ngho i v thc t khc nghit
buc ti phi nhanh chng quyt
nh. Cht tin b li tiu gn
ht vo vic cha chy cho m;
khon tr cp tr m ci m ti
c hng khng sng, v
th l ti i mt vi chuyn phi
xoay s th no kim tin.

Vienne - ni m ngy xa Hitler bt u


cuc hnh trnh ca mnh.

Vi mt chic va-li y qun o v


lt trong tay, mt ch bt khut
trong tim, ti bt u hnh trnh ti
Vienne. Ging nh b, ti cng hy
vng s ginh ly t s phn nhng
g ng t c nm mi nm
trc; cng mong mun tr thnh
mt iu g tt nhin khng
phi l vin chc d v bt k l do
no.

Chng 2: NHNG
NM THNG HC
TP V GIAN KH
VIENNA
Khi m ti qua i, s phn, xt
mt no , c nhng quyt nh
ca mnh.
Trong nhng thng cui cng m b
bnh ti buc phi ti Vienne
tham d k thi vo Hc vin. Ti ln
ng mang theo cc bc ha, tin
tng rng vt qua k thi cng nh
mt tr chi con tr. Khi hc
Realschule, ti gii hn ht thy mi
bn b trong lp v mn v, v k

t kh nng v ca ti ny n
mt cch ng ngc nhin; s hi
lng ca bn thn khin ti thy
t ho vui sng khi hy vng vo
nhng iu tt p nht.

Adolf Hitler.

Tuy nhin i khi mt git ng bng


li ri xung: ti nng ha dng
nh vt tri ti nng hi ha, nht
l trong hu ht lnh vc v kin trc.
Cng lc , s hng th vi ngh
thut kin trc ca ti c th u
u tng ln, v cng mnh m hn
sau chuyn du hnh hai tun
Vienna khi ti cha trn mi su
tui. Mc nh ca chuyn i vn l
tm cc bc tranh trng by Vin
bo tng Hong gia, nhng ti hu
nh khng th ri mt khi chnh ta
vin y. Sut t sng n ti mun,
ti i t ht iu thch th ny ti
iu thch th khc, nhng lun lun
ch c cc ta nh lm ti th v

nht. Ti c th ng trc nh ht
Opera hay ngm Ta nh Quc Hi
hng gi ng h lin; vi ti, ton
th i l Ring ging nh mt php
mu trong th gii Nghn l mt
m.
y l ln th hai ti n thnh ph
p ny, ch i kt qu ca k
thi vo Hc vin trong s st rut
sc si, nhng cng y t tin. Ti
tin chc mnh ti mc ci tin
khng vi ti nh st nh ngang
tai. Du vy mi vic xy ra nh
th. Khi ti n gp n gp gim
c hc vin ngh gii thch
v vic khng c nhp nhn vo
hc, ng ta qu quyt rng nhng
bc v ca ti np cho thy r

rng rng ti khng ph hp vi hi


ha, v nng khiu ca ti chc chn
nm lnh vc kin trc. iu ng ta
khng th hiu ni ti cha tng i
hc mt trng kin trc hay
c dy d t no v kin trc.
Chn nn, ti ri ta nh trng l
ca kin trc s Von Hansen trn
qung trng Schiller, ln u tin
trong cuc i trai tr, thy mu
thun chnh vi bn thn mnh.
Nhng iu ti c nghe v kh
nng ca mnh ging nh nh chp,
t nhin phi by ci mu thun vi
nhng iu lu nay lm ti au kh,
mc d trc khi ti khng h c
khi nim r rng no v nguyn
nhn v l do ca n.

Trong mt vi ngy, t ti bit rng


mt ngy no ti nn tr thnh
kin trc s.
Chc chn rng l mt chng
ng v cng gian kh; bi nhng
mn hc m v cm ght ti b
qua khi hc Realschule gi y li
ht sc cn thit. Khng th vo hc
trng kin trc v cha hc qua
cc trng k thut v xy dng
ly bng trung hc. Ti chng c g
c. Gic mng ca ti dng nh l
iu khng th.
Sau khi m ti mt, ti ti Vienne ln
th ba, sau mt qung thi gian m
cng vi n ti ly c s bnh tnh
v quyt tm. ch thch thc trc
y tr li vi ti v mc tiu ca

ti by gi tht r rng v chc


chn. Ti mun tr thnh kin trc
s, nhng chng ngi kia khng
phi lm ti u hng m l phi ph
v. Ti quyt tm vt qua nhng
chng ngi y, vi hnh nh ca b
ti, ngi khi u ch l mt
ngi con trai ca mt th ng
giy min qu, vn ln bng
n lc ca chnh mnh tr thnh
mt quan chc nh nc. Ti c nn
tng vng chc hn vn ln, v
th kh nng thng ca ti trong
cuc u ny cng nhiu hn, v
nhng iu tng chng l s khc
nghit ca s phn, gi y vi ti
li l s thng thi v ban phc
ca thng . Khi N thn thng

kh m ti trong vng tay ca ngi,


e da tiu dit ti, ch phn khng
ca ti li ny n v cui cng ch
y chin thng.
Ti c c iu l nh qung
thi gian trng thnh khc nghit
v gi y ti cng vn khc nghit.
Thm ch cn hn th, ti cao
iu v n gip ti thot khi
s trng rng ca cuc sng an
nhn; v ko a con cng ca
m ra khi chic ging m m v
thi lo lng v mt ngi m mi; v
qung ti vo mt th gii ca s
kh sai v i ngho bt chp mi
khng c, nh th m ti c quen
bit vi nhng ngi sau ny v h
ng ln u tranh.

Qung thi gian ny, ti bit n hai


mi e da m ti ch va ri mi
bit tn v nh hng gh gm ca
n vi s tn ti ca ngi c ti
cha c bit: ch ngha Marx v
dn Do thi.

Hitler vn mang nh tr thnh ha s.


(nh minh ha)

Thnh ph Vienna, trong mt rt


nhiu ngi, l hnh nh thu nh ca
nhng th vui v hi, l sn chi
nhn nhp ca nhng k thch a hi
h, th vi ti li tng trng cho
nhng k c ang sng v qung
i au bun nht ca ti.
Ngay c ngy y, thnh ph ny vn
khng th khi dy iu g trong ti
ngoi nhng suy ngh m m, bun
thm. Vi ti, ci tn ca thnh ph
Phaeacian nhc ti nm nm gian
nan v kh s. Trong nm nm y,
ti buc phi kim sng, u tin l
lm cng theo ngy, ri lm ha s;
mt cuc sng tht m bc, chng

bao gi lm nui cn i ca ti.


Ci i l thn h v trung thnh ca
ti khi ; hn chng ri ti n mt
khc v chia s tt c nhng g ti
c, chia u ht. Mi cun sch ti
c hn u thy thch th, mt
chuyn thm nh ht Opera cng
khin hn quan tm n my ngy
lin; cuc sng ca ti l s u
tranh lin min v g bn c c. V
chnh trong thi gian ny ti hc
hnh nhiu hn bt k lc no. Bn
cnh nhng ta kin trc v nhng
chuyn thm him hoi ti nh ht
Opera, ti ch c th vui: c sch.
Lc ti c rt nhiu v rt k.
Mi thi gian rnh ri khng lm vic
ti u dnh ht vo c. C nh

vy, sau vi nm ti tch ly c


nhng nn tng kin thc m n
hn nay vn l ngun sng trong ti.
V hn th na:
Trong thi gian y, hnh thnh trong
ti nhng hnh nh v th gii v mt
trit l v sau ny tr thnh nn
mng vng chc trong mi hot
ng ca ti. Ngoi nhng g ti to
ra khi , ti hu nh hc rt t; v
ti cha h phi thay i iu
g. Tri li l ng khc.
Gi y, ti tin chc chn rng, v
c bn v xt mt cch tng qut ,
tt c nhng tng sng to u
c sinh ra khi chng ta cn tr.
Ti phn bit r s khc nhau gia
s hiu bit do tui tc, ct nm

ch suy ngh thu o v cn thn


do thi gian tng tri nhiu, v
ci thin t ca tui tr, ci tui ca
nhng tng phong ph tng
nh v tn nhng li khng c
pht trin cng chnh vi s qu
phong ph y. Chnh nhng kh nng
thin ph ca tui tr l vt liu
xy dng ng thi vch ra nhng
k hoch cho tng lai, t ,
chn chn hn, ta n nhn
nhng vin gch nn mng, to hnh
cho chng v hon thnh ngi nh,
mt chng mc s khng ngoan ca
tui gi khng dp tt ti nng ca
tui tr.

Chnh nhng kh nng thin ph ca tui


tr l vt liu xy dng ng thi vch ra
nhng k hoch cho tng lai

Cho n nay ci cuc sng m ti


sng khi nh chng khc my
thm ch chng khc g so vi cuc
sng ca nhng ngi khc. Chng
h u t, ti c th ch i mt
ngy mi, v vi ti chng c vn
g v mt x hi. Th gii ca ti khi
cn tr y nhng k tng lp tiu
t sn, v bi th hu nh chng c
mi lin h no vi nhng ngi lao
ng chn tay thun ty. iu ny
thot nhn c v k l nhng ci
khong cch gia tng lp tiu t
sn, hiu theo ngha kinh t vn
chng c v tr cao sang cho lm, vi
nhng ngi lao ng chn tay

thng ln hn rt nhiu so vi
nhng g chng ta tng tng. L
do cho s th ch ny, chng ta c
th coi nh vy, nm ch mt
nhm x hi t bn thn mnh
cao hn v tr ca nhng ngi lao
ng chn tay nhng li s rng
mnh s b nhn chm tr li ci tng
lp c k v b khinh mit y, hay ch
t l b ng nht vi n. Trong nhiu
trng hp, chng ta phi thm vo
nhng k c ng ght v s ngho
nn vn ha cng tng lp thp ny,
s th tc thng xuyn din ra
trong giao tip x hi; ci v tr tng
lp ca tiu t sn trong x hi, du
cho chng quan trng g trong x
hi, cng lm cho mi s lin h vi

th i sng nh vn ha tng
mt i tr nn khng th chu ng
ni.
Kt qu l, nhng tng lp trn
thng t cm thy min cng,
gng go khi tip xc vi nhng k
thuc thp km nht trong tng lp
ca mnh hn l vi nhng k mi
pht.
Ai cng l mt k mi pht, mt k
bng n lc bn thn thot khi v
tr c trong cuc sng v vn ln
ti v tr cao hn.
Rt cuc, cuc vt ln y, vn
thng l khc nghit, th tiu
mi tnh cm xt thng, trc n.
Cuc u tranh y au n tn
ti git cht tnh thng dnh cho

nhng s phn kh s ca nhng k


b b li pha sau.
V mt ny, s phn qu l nhn
t vi ti. S phn buc ti phi
tr li v ci th gii i ngho bt
n, ni m t cha ti vn
ln. V nh th lm thot khi s
nui dng theo u c tiu t sn
hp hi trc y. Ch n gi ti
mi c hc bit th no l
nhn vn, bit phn bit gia ci v
rng tuch hay v ngoi hung c vi
bn cht bn trong.
y l ln th hai ti n thnh ph
p ny, ch i kt qu ca k
thi vo Hc vin trong s st rut
sc si, nhng cng y t tin. Ti
tin chc mnh ti mc ci tin

khng vi ti nh st nh ngang
tai. Du vy mi vic xy ra nh
th. Khi ti n gp n gp gim
c hc vin ngh gii thch
v vic khng c nhp nhn vo
hc, ng ta qu quyt rng nhng
bc v ca ti np cho thy r
rng rng ti khng ph hp vi hi
ha, v nng khiu ca ti chc chn
nm lnh vc kin trc. iu ng ta
khng th hiu ni ti cha tng i
hc mt trng kin trc hay
c dy d t no v kin trc.
Chn nn, ti ri ta nh trng l
ca kin trc s Von Hansen trn
qung trng Schiller, ln u tin
trong cuc i trai tr, thy mu
thun chnh vi bn thn mnh.

Nhng iu ti c nghe v kh
nng ca mnh ging nh nh chp,
t nhin phi by ci mu thun vi
nhng iu lu nay lm ti au kh,
mc d trc khi ti khng h c
khi nim r rng no v nguyn
nhn v l do ca n.
Trong mt vi ngy, t ti bit rng
mt ngy no ti nn tr thnh
kin trc s.
Chc chn rng l mt chng
ng v cng gian kh; bi nhng
mn hc m v cm ght ti b
qua khi hc Realschule gi y li
ht sc cn thit. Khng th vo hc
trng kin trc v cha hc qua
cc trng k thut v xy dng
ly bng trung hc. Ti chng c g

c. Gic mng ca ti dng nh l


iu khng th.
Sau khi m ti mt, ti ti Vienne ln
th ba, sau mt qung thi gian m
cng vi n ti ly c s bnh tnh
v quyt tm. ch thch thc trc
y tr li vi ti v mc tiu ca
ti by gi tht r rng v chc
chn. Ti mun tr thnh kin trc
s, nhng chng ngi kia khng
phi lm ti u hng m l phi ph
v. Ti quyt tm vt qua nhng
chng ngi y, vi hnh nh ca b
ti, ngi khi u ch l mt
ngi con trai ca mt th ng
giy min qu, vn ln bng
n lc ca chnh mnh tr thnh
mt quan chc nh nc. Ti c nn

tng vng chc hn vn ln, v


th kh nng thng ca ti trong
cuc u ny cng nhiu hn, v
nhng iu tng chng l s khc
nghit ca s phn, gi y vi ti
li l s thng thi v ban phc
ca thng . Khi N thn thng
kh m ti trong vng tay ca ngi,
e da tiu dit ti, ch phn khng
ca ti li ny n v cui cng ch
y chin thng.
Ti c c iu l nh qung
thi gian trng thnh khc nghit
v gi y ti cng vn khc nghit.
Thm ch cn hn th, ti cao
iu v n gip ti thot khi
s trng rng ca cuc sng an
nhn; v ko a con cng ca

m ra khi chic ging m m v


thi lo lng v mt ngi m mi; v
qung ti vo mt th gii ca s
kh sai v i ngho bt chp mi
khng c, nh th m ti c quen
bit vi nhng ngi sau ny v h
ng ln u tranh.
Qung thi gian ny, ti bit n hai
mi e da m ti ch va ri mi
bit tn v nh hng gh gm ca
n vi s tn ti ca ngi c ti
cha c bit: ch ngha Marx v
dn Do thi.

Hitler vn mang nh tr thnh ha s.


(nh minh ha)

Thnh ph Vienna, trong mt rt


nhiu ngi, l hnh nh thu nh ca
nhng th vui v hi, l sn chi
nhn nhp ca nhng k thch a hi
h, th vi ti li tng trng cho
nhng k c ang sng v qung
i au bun nht ca ti.
Ngay c ngy y, thnh ph ny vn
khng th khi dy iu g trong ti
ngoi nhng suy ngh m m, bun
thm. Vi ti, ci tn ca thnh ph
Phaeacian nhc ti nm nm gian
nan v kh s. Trong nm nm y,
ti buc phi kim sng, u tin l
lm cng theo ngy, ri lm ha s;
mt cuc sng tht m bc, chng

bao gi lm nui cn i ca ti.


Ci i l thn h v trung thnh ca
ti khi ; hn chng ri ti n mt
khc v chia s tt c nhng g ti
c, chia u ht. Mi cun sch ti
c hn u thy thch th, mt
chuyn thm nh ht Opera cng
khin hn quan tm n my ngy
lin; cuc sng ca ti l s u
tranh lin min v g bn c c. V
chnh trong thi gian ny ti hc
hnh nhiu hn bt k lc no. Bn
cnh nhng ta kin trc v nhng
chuyn thm him hoi ti nh ht
Opera, ti ch c th vui: c sch.
Lc ti c rt nhiu v rt k.
Mi thi gian rnh ri khng lm vic
ti u dnh ht vo c. C nh

vy, sau vi nm ti tch ly c


nhng nn tng kin thc m n
hn nay vn l ngun sng trong ti.
V hn th na:
Trong thi gian y, hnh thnh trong
ti nhng hnh nh v th gii v mt
trit l v sau ny tr thnh nn
mng vng chc trong mi hot
ng ca ti. Ngoi nhng g ti to
ra khi , ti hu nh hc rt t; v
ti cha h phi thay i iu
g. Tri li l ng khc.
Gi y, ti tin chc chn rng, v
c bn v xt mt cch tng qut ,
tt c nhng tng sng to u
c sinh ra khi chng ta cn tr.
Ti phn bit r s khc nhau gia
s hiu bit do tui tc, ct nm

ch suy ngh thu o v cn thn


do thi gian tng tri nhiu, v
ci thin t ca tui tr, ci tui ca
nhng tng phong ph tng
nh v tn nhng li khng c
pht trin cng chnh vi s qu
phong ph y. Chnh nhng kh nng
thin ph ca tui tr l vt liu
xy dng ng thi vch ra nhng
k hoch cho tng lai, t ,
chn chn hn, ta n nhn
nhng vin gch nn mng, to hnh
cho chng v hon thnh ngi nh,
mt chng mc s khng ngoan ca
tui gi khng dp tt ti nng ca
tui tr.

Chnh nhng kh nng thin ph ca tui


tr l vt liu xy dng ng thi vch ra
nhng k hoch cho tng lai

Cho n nay ci cuc sng m ti


sng khi nh chng khc my
thm ch chng khc g so vi cuc
sng ca nhng ngi khc. Chng
h u t, ti c th ch i mt
ngy mi, v vi ti chng c vn
g v mt x hi. Th gii ca ti khi
cn tr y nhng k tng lp tiu
t sn, v bi th hu nh chng c
mi lin h no vi nhng ngi lao
ng chn tay thun ty. iu ny
thot nhn c v k l nhng ci
khong cch gia tng lp tiu t
sn, hiu theo ngha kinh t vn
chng c v tr cao sang cho lm, vi
nhng ngi lao ng chn tay

thng ln hn rt nhiu so vi
nhng g chng ta tng tng. L
do cho s th ch ny, chng ta c
th coi nh vy, nm ch mt
nhm x hi t bn thn mnh
cao hn v tr ca nhng ngi lao
ng chn tay nhng li s rng
mnh s b nhn chm tr li ci tng
lp c k v b khinh mit y, hay ch
t l b ng nht vi n. Trong nhiu
trng hp, chng ta phi thm vo
nhng k c ng ght v s ngho
nn vn ha cng tng lp thp ny,
s th tc thng xuyn din ra
trong giao tip x hi; ci v tr tng
lp ca tiu t sn trong x hi, du
cho chng quan trng g trong x
hi, cng lm cho mi s lin h vi

th i sng nh vn ha tng
mt i tr nn khng th chu ng
ni.
Kt qu l, nhng tng lp trn
thng t cm thy min cng,
gng go khi tip xc vi nhng k
thuc thp km nht trong tng lp
ca mnh hn l vi nhng k mi
pht.
Ai cng l mt k mi pht, mt k
bng n lc bn thn thot khi v
tr c trong cuc sng v vn ln
ti v tr cao hn.
Rt cuc, cuc vt ln y, vn
thng l khc nghit, th tiu
mi tnh cm xt thng, trc n.
Cuc u tranh y au n tn
ti git cht tnh thng dnh cho

nhng s phn kh s ca nhng k


b b li pha sau.
V mt ny, s phn qu l nhn
t vi ti. S phn buc ti phi
tr li v ci th gii i ngho bt
n, ni m t cha ti vn
ln. V nh th lm thot khi s
nui dng theo u c tiu t sn
hp hi trc y. Ch n gi ti
mi c hc bit th no l
nhn vn, bit phn bit gia ci v
rng tuch hay v ngoi hung c vi
bn cht bn trong.
Chng c thnh ph no ca nc
c m cc vn x hi li
c nghin cu theo ci cch m
ngi ta lm Vienna. Nhng ch
c lm tng. Ci s nghin cu

ny khng th hin c tin hnh


t trn nh cao sng sng. Ch c
nhng k b kt cng gia cc hm
rng ca l rn git ngi ny mi
bit c rng nanh ca chng y
nc c. Nu khng, kt qu s
chng c g ngoi li ni hi ht v
s y m gi di. C hai u tai hi
nh nhau. Tai hi ch ci u tin
khng bao gi nhn nhn thu o
ct li vn , cn ci th hai s lm
ng vn y. Khng hiu iu g t
hn; s th vi nhng ni thng kh
ca x hi, nhng ci chng ta vn
nhn hng ngy hu ht nhng k
c s phn u i hay vn ln t
l lc bn thn, hay l s khinh b
hm hnh, c khi cn sng sng v

lm phin ngi khc, trong thi


h mnh ca nhng qu b n vn
hp thi, nhng ngi t cho l bit
xt thng loi ngi. Trong mi
trng hp, dng ngi ny du
khng c bn nng, vn c bn nng
nhn thc c. V vy, chng kinh
ngc tt khi nhng n lc ca
chng ch mang li con s khng,
thc t ci chng nhn c l s
t chi y cm phn, du vy s
khc t ny, tt nhin ri, li c
xem nh l bng chng cho thi
v n ca loi ngi.
Nhng b c ny hnh nh khng th
hin ra rng n lc x hi chng c
g chung vi kiu x hi ny; v quan
trng hn n chng th khi dy

lng bit n bi l nhng n lc y


khng nhm ban pht n m l nhm
lp li cc quyn li.
Ti khng c nghin cu vn
x hi theo cnh thc nh vy. Bng
cch dn mnh trong lnh vc au
kh ny, n dng nh khng cho
mi ti nghin cu n, nhng kinh
nghim v n ngm su trong
mu tht ca ti. Ging nh mt vt
th nghim tri qua s phu thut
an ton thnh cng.
C c cng chng th k ht nhng
tnh cm ti tri qua sut thi k
; bi th ti ch ra y nhng
cm xc ct yu nht, khin ti xc
ng nht, v nhng bi hc m cm
xc y em li cho ti.

Thc cht kim vic lm thng


khng phi l kh khn i vi ti,
bi l ti khng phi l mt th th
cng lnh ngh m l mt k buc
phi kim ming bnh m hng ngy
vi cng vic tr gip ngi khc
v i khi l ngi khng c cng
vic c nh.
Ti k tha quan im ca nhng k
xi tung t chu u vi
nht quyn phi tm ra s tn ti ca
Tn th gii v chim ly cho mnh
mt ngi nh mi. Nhng ngi ny,
thot khi tt nhng t duy c k v
cng nhc v ngh nghip v v tr
x hi, thot khi mi trng quen
thuc v truyn thng, vi vng chp
ly mi c hi ngh nghip c th

gip h tng bc tng bc tin


ti nhn thc rng mt cng vic
lng thin, cho d l g i chng
na, cng khng khin ai phi h
thn. Ti cng quyt tm lao vo
th gii mi m ny, bng i chn
mnh, v s chin u vt qua
chng ng y.

Mt k buc phi kim ming bnh m hng

ngy vi cng vic tr gip ngi khc v


i khi l ngi khng c cng vic c
nh. (nh minh ha)

Ti sm hc c rng lun lun c


mt cng vic theo kiu no , v
cng ti cng nhn ra c th d
dng nh mt n th no. Nhng
ngy kim n khng n nh l mt
trong nhng thi gian en ti nht
trong cuc i ti.
Mt ngi lao ng lnh ngh t phi
ngoi ng nh nhng ngi
khng lnh ngh; nhng khng c
ngha l anh ta hon ton khng gp
iu trong i. Vi anh ta, mt i
k sinh nhai do kham him cng vic
c thay bng s ng sp cnh
ca cng vic hoc nh cng vi
chnh bn thn mnh. Xt gc

ny ton b nn kinh t cng phi


lao ao khi cc c nhn trong tinh
trng kim sng bp bnh.
Mt chng nng thn ra thnh ph
ln, b hp dn bi nhng cng vic
d lm hn (d trn thc t hay
trong tng tng), i hi t thi
gian hn, nhng nht l bi th nh
sng rc r chi la ni thnh ,
thng quen vi s n nh v ngh
nghip. Cu ta ch t b cng vic
trc y khi t nht cu ta c trin
vng v mt cng vic mi. Bi l
s thiu ht lao ng nng nghip l
rt ln nn kh nng tht nghip
trong mt thi gian di l rt thp.
Tht sai lm khi tin rng nhng
ngi tr tui ra thnh ph l nhng

k ngho hn so vi nhng th h
trc , nhng ngi n lc kim
sng lng thin t mnh t vng
thn qu. Tri li ng khc: kinh
nhim cho thy trong tt c cc nhn
t ca ngi di c, ngoi nhng
ngi ti M, chng ta cn phi
k n, mt mc tng
ng, nhng t in tr tui, nhng
ngi quyt tm ri b qu hng
ti nhng thnh ph xa l. H
cng c chun b i mt vi
cuc sng bt n. L thng chng
trai tr s ti thnh ph vi mt s
tin no trong ti; anh ta s
khng cn phi mt dng kh ngay
trong u tin khi s phn khng u
i cho anh tm c mt cng vic

bt k thi hn di ngn th no.


Nhng chuyn s ti t khi anh
tm c vic ri m li nhanh chng
mt vic. Tm mt cng vic mi,
nht l trong ma ng, qu l rt
kh nu khng ni l khng th tm
ni. Ngay c vy, nhng tun u
tin vn c th chp nhn c. Anh
ta s nhn c tin tr cp tht
nghip v c gng xoay s cng lu
cng tt. Nhng khi nhng ng xu
cui cng ra i v khi nghip on
cng t chi tip tc tr cp bi thi
gian tht nghip qu di, nhng gian
kh tht s mi bt u. Anh lang
thang trn ng, bng i meo,
cm c v em bn nhng ti sn
cui cng, qun o ngy cng ti t;

v ri anh ta ln sau vo cuc sng


bn ngoi , ci iu kinh khng hn
c nhng gian kh au th xc,
u c tm hn ca anh ta. Nu
anh li b ui vic v nu (iu ny
hay xy ra) s vic li din ra vo
ma ng, s kh s ca anh li
cng gp bi. Ri cuc, anh s li
tm c mt cng vic mi. Nhng
ri cu chuyn c li gp li. iu
tng t din ra n ln th hai, ri
th ba th mi s cng t hi hn,
v dn dn anh ta hc c cnh
chu ng ci bt n b ngoi vi
thi bng quan ngy cng ln.
Cui cng, vic chu ng lp i lp
li y tr thnh thi quen.
Chng trai tr trc y cn c lao

ng l th, gi y ngy cng tr


ln d di khi nhn nhn v cuc
sng v dn dn bin thnh cng c
nhng k khc khai thc v li ch
ca bn chng. Anh thng xuyn b
mt vic m khng phi v li ca
mnh n ni i khi anh ta chng
thy chuyn nghim trng na,
ngay c khi mc ch ca anh ta
khng cn l li ch kinh t m l tiu
dit cc gi tr vn ha, chnh tr hay
x hi. Anh ta khng nht thit phi
nhit tnh vi cc cuc bi cng na
m tr nn lnh m, dng dng.
Vi i mt to, ti c th theo du
ci tin trnh ny vi hng ngn v
d. Cng chng kin nhiu, ti cng
thm gh s ci thnh ph to ln,

u tin th li cun ngi ta mt


cch mnh m ri sau nghin
nt h mt cch khng thng xt.

Tc phm ti hin mt khu ph c Vienna


do chnh tay Hitler v ra.

Khi mi ti y, ngi ta vn thuc


v con ngi ca mnh; sau vi nm,
h tr nn lc lng vi chnh mnh.
Ti cng tri qua tung hng ca
cuc sng ni thnh v tr ca
ti, ti c th cm nhn c nhng
tc ng ca s phn y v nm tri
n bng chnh tm hn mnh. Ti cn
nhn ra mt iu na; s thay i
nhanh chng t ch c vic n mt
vic v ngc li, cng vi ci hu
qu ca n l s bp bnh v thu
nhp, cui cng li khin mt ngi
mt ht c mong mun tit kim v
khng th thng cm c vi s
chi tiu tn tin. Dng nh c th
anh ta ngy cng quen vi ngi mt
n bt vng khi thun li v sng i

kht khi kh khn. Thc vy, nhng


cn i p tan mi c gng chi
tiu hp l ca anh ta khi cuc sng
kh hn. N v ra trc mt nhng
nn nhn kh s bi cn i, ci o
tng vnh cu v mt cuc sng tt
p v y gic m y ti s kht
khao tt nh n mc ngay khi c
tin trong tay anh ta qun pht tt c
nhng ngh v k lut v nguyn
tc v bt u sng xa hoa tn
hng cuc sng. Ngay c qu chi
tiu nh nhoi hng tun cng b o
ln, nht l khi chng h c bt k
s phn chia sng sut no; ban u
s tin c tnh sng cho
nm ngy thay v by ngy , ri sau
ch cho ba ngy cng khng

, v rt cuc ngay m u tin


b tiu ht vo cc cuc ru.
Thng th cc anh chng nh vy
c v v con nh. i khi, v con
anh ta cng b nh hng bi kiu
sng y, nht l khi ngi n ng
lun lun i x tt vi h v tht
lng yu theo cch ca anh ta. Th
l c gia nh tiu ht sch s tin
cng ca mt tun ch trong hai hay
ba ngy; h n v ung chng no
c tin v nhng ngy cui tun c
nh li i. Ngi v li sang nh
hng xm, vay mn cht t, xin mua
chu cc ca hng thc phm, v
theo cch y xoay x vt qua
nhng ngy cui tun kh s. n
tra, h cng nhau ngi trc ba

n m bc v i khi l nhng chic


bt rng khng, ch i tin cng
ca ngy k tip, bn lun v s tin
y, v ra cc k hoch, v trong cn
i kht l m v nim hnh phc s
ti. Bi vy, ngay t khi ngy u
tin, l tr quen vi cch sng
kh s.
Mi vic s kt thc t hi khi ngi
n ng sng theo cch cn
ngi v, v li ch bn tr, t thi
chng i anh ta. Th l n ra
cc cuc ci c, xch mch v ri khi
ngi n ng b v ght lnh, anh
ta li cng thn thit vi ru hn.
Th by no anh ta cng say v vi
bn nng t bo v mnh v cc
con, ngi v s phi u tranh

ginh ly d ch vi xu ca anh ta; v


ri, ti t hn na, chuyn
thng xy ra khi anh ta ang trn
ng t ni lm vic ti qun
ru. Rt cuc anh ta tr v vo
Ch nht, hay thm ch l m ngy
th hai, say kht v hung d, lun
lun tiu ht n ng xu cui cng,
cnh tng din ra thng xuyn
ti mc Cha cng phi r lng nhn
t.

Bc tranh mu nc v cy cu Hero v
nh th Karl ti Vienna do chnh tay Hitler
v.

Ti chng kin hng trm trng


hp nh vy. Ban u ti thy gh
tm thm ch cm thy b s nhc,
nhng v sau ti hiu c ton
b tm thm kch ca ni c cc y
v nhng nguyn nhn su xa ca
n. Nhng con ngi ny ch l nn
nhn bt hnh ca honh cnh khn
kh m thi.
Nhng ci ti t nht l iu kin n
khi . S kh s m nhng
ngi lao ng cng nhn Vienna
phi chu ng ng tht ng s.
Ngay c by gi, ti vn trn ngp
cm gic hi hng khi nh li nhng
khu nh ti tn, ngp nga rc
ri bn thu, nhng li tc tu gh
tm v cn t hi hn th.

iu g s xy ra khi mt ngy, t
tn cng au kh, nhng ngi n l
vng ln, ph tung h ro cm tr
th thm ch c nhng ngi khng
trc tip gy ra thng kh cho h?
Ch v nhng k khng bn
tm!
V t l, h n mi vic c th tri
qua, v bi hon ton thiu kh nng
trc gic, h thm ch khng th ng
rng sm hay mun, s phn s
trng pht h, tr khi trong lc cn
thi gian h xoa du c s phn.
Ngy hn nay ti phi v cng cm
n thng v cho ti c hc
ngi trng y. Chnh ti
khng cn ph hoi cc mn hc m
ti khng a. Chnh ngi trng y

dy d ti, mt cch nhanh chng


v thu o.

Chng 2:2: SUY


NGH CA HITLER
TRONG MI
TRNG SNG
KH S V BN
THU
Nu nh ti khng tng ao c s
tht vng v nhng con ngi y,
nhng con ngi to nn mi
trng sng ca ti khi , ti s
phi hc cch phn bit gia nhng
nt tnh cch v cuc sng b ngoi
ca h vi nhng nn tng s pht
trin ca chnh h. Ch khi mi c

th chu ng c mi chuyn m
khng h nht ch. V nh th, sinh
ra t nhng ni kh s v tuyt
vng, t s thoi ha tm thng v
bn thu, khng cn l nhng con
ngi m kt qu ti t ca nhng
lut l ti t; v nhng khn kh
trong i ti, chng h t hn nhng
ngi khc, gip ti khng u
hng trong s y m st mt
trc nhng sn phm thoi ha ca
qu trnh pht trin ny.

Vienna, ni Hitler tng sinh sng. Hnh ngi


nh do chnh tay Hitler v.

Khng khng phi l cch gii


quyt mi chuyn!
Ngay c khi ti nhn thy ch
c hai chng ng c th dn ti
mc tiu ci thin nhng iu kin ti
t y:
thc su sc nht v trch nhim
x hi vi vic to dng nhng nn
tng pht trin tt hn, v quyt tm
p tan khng thng xt nhng l
li c hu thnh bnh nan y.
Chnh vo lc to ha khng ch
ti vic gn gi nhng g ang tn
ti, nhng li quan tm ht mc ti
s sinh sn duy tr ni ging cc loi
v ngi, th vic lm gim bt

nhng ci xu ang tn ti vn c
cho l theo quan im v bn cht
con ngi, chn mi chn phn
trm khng thc hin c, xem ra
khng quan trng bng vic bo m
mt khi ngun lnh mnh hn t
ban u cho s pht trin tng lai.
Trong sut cuc u tranh sinh tn
Vienna, ti nhn ra r rng:
Hot ng x hi khng bao gi v
v bt k l do g c php hng
ti nhng chuyn to lao v lng
nhn t bc i, m phi hng ti
vic th tiu nhng thit st c bn
trong qu trnh t chc i sng kinh
t, x hi ca chng ta m hu qu
chc chn hay trong hu ht cc
trng hp u c th l s suy

thoi ca cc c nhn.
Ci kh ca vic p dng cc
phng php cc oan v tn nhn
bc nht nhm chng li nhng k
ti phm gy nguy him cho quc
gia, du y cha phi l iu kin
kh nht, nm s nh gi khng
chc chn ca chng ta v ng c
hay cc nguyn nhn bn trong ca
nhng s vic.
S thiu chc chn y ch c c s
theo nhn thc ca chnh chng ta
v nhng ti li lin quan ti cc bi
kch suy thoi ni ging; d s tht
l nh vy, n vn lm t lit mi
quyt nh nghim tc v chc chn
v phn no phi chu trch nhim
cho s yu km v thiu nhit tnh,

hu qu ca thi do d, trong
vic thc thi cc bin php t bo
ton ti cn thit.
Ch khi no chng ta khng cn b
m nh bi thc ca chnh chng
ta v s ti li, chng ta mi c th
t ti s bnh yn bn trong v sc
mnh bn ngoi, d tn nhn v
khng thng xt nh sch nhng
mm cy hoang v c di.
Chnh bi quc o thc t khng
h c php ch x hi hay pht lut
nn ta c th thy rnh rnh nhng
nhc im ca n khi chin u
chng li nhng khi u c tnh.
Ti khng bit iu g khin ti s
hi nht khi ; cnh sng c cc
ca nhng ngi bn, s th tc v

o c v lun l h, hay l trnh


pht trin tr tu thp km ca
h.
bao nhiu ln tng lp t sn ca
chng ta dy ln s cm phn cao
v mt o c khi nghe li
tuyn b ca nhng k lang thang
khn cng rng i vi h th th c
thi, du h l ngi c hay
khng, cho d u i chng na,
h vn thy hnh phc nh nhau,
chng no h cn tin sng!
Khng c tinh thn t ho dn tc
nh vy tht ng trch ht sc, v
tht ng s khi thi y li c
biu th r rng v c quyt n vy.
Bao nhiu ngi tng hi bn
thn u l l do thc s khng

nh cc quan im ca h l u
vit?
Bao nhiu ngi nhn bit c v
vn nhng k c ri rc v s v i
ca t quc trong mi lnh vc i
sng vn ha v ngh thut, nhng
ngi m thng li hon ton ca h
ch l nhm truyn cho bn thn lng
t ho c l thnh vin ca mt
t nc thn thnh?
Bao nhiu ngi h nghi rng mc
ca lng t ho dn tc ph
thuc vo nhng hiu bit ca mi
ngi v s v i ca t nc
trong mi lch vc?
C bao gi gii thiu tiu t sn thi
quan tm ti mc t i l bch m
iu kin kin quyt ca lng t ho

dn tc truyn ti c nhng thn


dn ca n hay khng?
Chng ta khng th tha th cho iu
ny ch bng cu ni cc nc khc
cng khng tt p g hn, v rng
ngay c cc nc y, ngi lao
ng vn c cng khai tha nhn
quc tch ca mnh. Cho d s tht
c nh vy th cng khng phi l
ci c chng ta b qua mi
chuyn. Nhng nu s tht khng
phi nh vy; vi nhng th m
chng ta vn lun gi l gio dc
kiu s-vanh; chng hn ngi
Php lc no cng nhn mnh tuyt
i v s v i ca nc Php
thng ni. Thc t l th h tr ca
Php khng c nui dy bit

suy ngh khch quan m b nhi nht


nhng quan im ht sc ch quan
nhiu ti mc chng cng quan tm
n s v i v chnh tr v vn ha
ca t nc mnh.
S gio dc kiu lun c gii
hn nhng gi tr ton din v
hon ton khi qut khi cn phi
c khc su vo tr nh v tnh
cm ca mi ngi thng qua s
nhc i nhc li khng ngng.

Adolf Hitler.

Tuy nhin, t nc ny khng ch


phm phi ci ti li xu xa l b
qua mi chuyn m cn tch cc ph
hy nhng iu nh nhoi m nhiu
ngi may mn c hc trng.
B l phn bi u c t nc
chng ta v mt chnh tr gi li cn
gm nhm c nhng th t i y
trong tri tim v k c ca qun
chng nhn dn, mc gh gm
hn c nhng g m i ngho v
gian kh tng gy ra.
Hy th hnh dung th ny:
Trong mt cm h tng hm hai
bung ngt ngt, c mt gia nh
gm by ngi ang sinh sng.
Trong s nm a tr c mt cu b

ba tui, gi d vy. y l ci tui


m thc ca a tr s to nn n
tng ban u. Nhng ngi ti
nng c th gi li nhng du vt k
c thi k ny mi ti khi v gi. S
cht chi v ng c qu mc
trong cn phng khng em li
nhng iu kin d chu. Kt qu l
ci c xy ra rt thng xuyn.
Trong hon cnh y, con ngi
khng sng cng nhau m l nn,
dn p nhau. Mi cuc tranh lun, k
c v nhng chuyn vt vnh nht,
nu xy ra trong mt cn h rng ri
hn c th c ging ha khi
mi ngi trnh mt nhau vi thi
ha nh, v nh vy mi chuyn t
c gii quyt, nhng y, ch

em li nhng cuc ci ln gay gt


khng c hi kt. D nhin, bn tr
vn c th chu c mi chuyn;
trong hon cnh y chng lun nh
ln ri li nhanh chng qun ngay.
Nhng nu cuc chin y li din ra
gia b m chng, v hu nh ngy
no cng din ra theo chiu hng;
cuc chin tranh ci din ra vi
nhng cnh b hung d lao vo m,
ri nhng trn n trong cn say, ai
cha tng bit n hon cnh ny
s kh m hnh dung c ci tnh
cch chc chn s hnh thnh bn
tr sau nhng cuc ci ln y. Ln
su tui cu b ng thng nghi
ng s tn ti ca nhng th chng
em li iu g cho mi ngi, k c

ngi ln, ngoi ni khip s. B u


c v mt o c, th cht m
yu v n ung thiu thn, u tc
y chy rn, v cng dn tr tui
vo hc mt trng cng lp. Vt
ln mi cu b cng bit c, bit
vit, nhng ch c vy m thi. Cu
khng th lm bi tp v nh c.
Trong khi , b m cu, ngay trc
mt con ci, dng nhng t ng kinh
khng khng th nhc li c v
thy c v trng hc ca cu, v
c nhiu hng chi ra thng vo
h l hn dy con mnh c iu g
t t. Tt c nhng iu m cu b
nghe c nh khng lm cu
thm knh trng nhng ngi thn
yu ca mnh. Chng cn du vt g

v nhng iu tt p ca lng nhn


i, chng c t chc no khng b
chi ra; t cc thy c gio ti cc
v ng u chnh quyn, bt k l
vn lin quan ti tn gio, o
c, nh nc x hi, tt c u b
s v vi nhng t tc tu nht v
u b nm vo ng rc ri ca
nhng ci nhn h ng nht. B ui
khi trng khi mi bn tui, chng
trai tr tht kh quyt tm iu g
mnh hn c bn thn mnh. S dt
nt khng th tin ni n mc ch c
kin thc v nng lc tht s mi
bit c, hay l thi xc lo
cng vi li sng v o c, cho d
cn t tui, khin ngi khc phi
dng tc gy.

Th hi c nh m n gi chng c
g khin anh ta tn th, mt ngi
chng gp c mt s cao qu
no, tri li cn h nghi v iu
v nhn bit c mi s tin
ca cuc sng, c th c c v tr
trong ci cuc sng m anh ta chun
b bc vo?
Cu b ba tui tr thnh mt k
lun khinh mit. Cho n lc ,
ngoi s bn thiu v th tc, chng
trai tr chng h thy iu g c th
khi dy nhit tnh mnh m hn.
Nhng ch ti gi chng trai mi
bc vo trng hc tht s v
nhng th tn ti y.
Gi y chng trai bt u mt cuc
sng nh trc y, mt cuc sng

m cha cu tng sng v cu


tng chng kin iu trong sut
nhng ngy th u. Chng trai lang
thang trn nhng gc ph, nhng
qun bar, Cha mi bit cu tr v
nh vo lc no; v i khi thay
i khng kh, cu nh c ngi
ph n m yu tng l m cu,
nguyn ra Cha v c th gii, ri
rt cuc b kt ti trong v tn cng
no v b bt n tri ci to.
cu ta c nh bng ln
cui cng. Nhng ngi bn tiu t
sn ng qu ngc nhin cc khi
thy v cng dn tr tui ny chng
h c ci gi l lng nhit tnh dn
tc.
Ngy thng tri i, qua nhng v

kch hay nhng b phim, nhng tc


phm vn ha vit dm di v nhng
t bo l ci, h nhn thy hng x
cht c ang dn vo nhn dn, v
kinh ngc trc tnh trng o c
thp km v thi th vi dn
tc ca qun chng nhn dn.

Hnh nh Hitler chp vi hc sinh nm 1936


v hnh nh Hitler lc cn i hc nm 1904.

C nh th l nhng b phim r tin,


nhng t bo l ci, v nhng th
nh bn nh vy c th to nn nn
tng ngi ta hiu v s v i
ca t quc, ngoi nhng g mi
ngi c hc t khi b.
Nhng ci trc y ti cha tng
t mi nghi ng th trong nhng
nm y ti c hc mt cch
nhanh chng v thu o.
Vn Quc gia ha ca mt dn
tc, xt trong tng quan vi nhng
vn khc, ct yu l vic to ra
nhng iu kin x hi lnh mnh,
xy dng nn mng cho trin vng
gio dc c nhn. Ch nhng ngi

c hc nh trng v c
nui dy nhn bit tm vc to ln
v kinh t, vn ha, v nht l v
chnh tr ca t nc mnh c th
v chc s c th ginh c nim
t ho khi c hng ci quyn l
thnh vin ca mt dn tc nh vy.

Chng 2:3: CUC


CHM TRN U
TIN CA HITLER
Nhng g ti bit v Dn ch X Hi
t thi tr cc k t i v hon ton
khng chnh xc.
Ti ht sc hi lng v ng Dn ch
X hi xc tin cuc u tranh i
ph thng u phiu v b phiu kn.
Bi l ngay c khi tr thng minh
mch bo ti rng iu chc chn
s lm suy yu ch Habsburg m
ti v cng cm ght. Ti tin chc
chn rng quc o khng th
no gi c, tr khi tiu dit c
ht ngi c , nhng ngay c

nhng nh i trong qu trnh tng


bc sla-v ha cc nhn t c
cng khng em li mt s bo m
no cho kh nng sng st tht s
ca ci ch y, bi l th quyn
lc m bn ngi sla-v dng
duy tr t nc hon ton m h.
Vi nim tin y, ti hoan nghnh mi
s pht trin m theo quan im ca
ti, chc chn s dn n s sp
ca mt nh nc khng th chp
chn c, ci nh nc kt n
t hnh mi triu ngi dn c.
Ta thp Babel v hnh cng gm
mn v ph hoi t chc ca Quc
hi bao nhiu, gi khc tan r khng
trnh khi ca ci ch kiu
Babylon cng ti gn by nhiu, v

cng vi n s l nhng gi pht t


do ca nhng ngi o gc c
chng ta. Ch c bng cch y mi
c th khi phc mi Lin minh chnh
tr c o vi nc m ngy xa.

Ta thp Babel m Hitler m t.

Do vy hnh ng ny ca ng
Dn ch X hi khng h khin ti
pht lng. V ci thc t n c
ht sc ci thin iu kin sng
ca ngi lao ng, dng nh
ln ting ng h hn l chng li.
iu lm ti kh chu nht l ci thi
th ch m ng Dn ch X hi
dnh cho cuc u tranh gi gn v
bo v nhng gi tr c, s tranh
th ng h thn l ngi sla-v m
chng gi l ng ch, nhng k
mt mt chp nhn li tuyn ngn v
tnh thng trong chng mc n
phi gn cht vi s nhng b
thc t, nhng mt khc li gi ci
thi ngo mn, trch thng, ban

pht cho l n my kh a phn


thng xng vi chng.
V th, mc d mi by tui ti
nhng ti hu nh cha bit n ci
t ch ngha Marx trong khi vi
ti, khi nim Dn ch X hi v
ch ngha x hi l hai khi nim
ng nht vi nhau. y, mt ln
na li cn n bn tay ca s phn
gip ti m mt thy c s
phn bi cha tng c con ngi.
Cho n lc , ti mi ch bit v
ng Dn ch x hi vi t cch mt
ngi ngoi cuc bng quang ng
ng nghing my cuc biu tnh vi
ng o qun chng tham gia, m
khng nhn thu c, du ch l
thong qua nht, ci tm tnh ca

nhng ng vin ca ng ny cng


nh bn cht hc thuyt ca chng;
nhng gi y, ch vi mt cuc gp
bt thnh lnh, ti c tip xc vi
nhng sn phm ca nn gio dc
v trit l kiu Dn ch x hi y.
Trong vi thng, ti thu c
nhng iu l ra phi my hng chc
nm mi c c: ti c c hi bit
n gi im thm c nhng li
khoc v ngoi ca c hnh x hi
v tnh bng hu anh em, t
nui nim hy vng rng lng nhn i
s gii thot th gii mt cch nhanh
nht, bi nu khng th gii s sm
mt ht tnh ngi.
Cuc chm trn u tin vi cc
ng vin ng Dn ch X hi din

ra khi ti ang l mt cng nhn xy


dng.
Ngay t ban u mi chuyn
khng c hay ho cho lm. Lc
ti qu bn rn vi s mnh ca
chnh mnh ti mc ti chng my
bn tm v nhng ngi xung
quanh. Qun o hu nh vn nghim
chnh, li n ting ni vn c trao
di, v li hnh x th vn khng thay
i. Ti kim vic lm ch khi
cht i, c c hi c tip tc
hc hnh, du tht l chm chp. C
l ti khng h bn tm ti mi
trng mi ca mnh nu nh vo
ngy th ba hay th t g , khng
xy ra mt s kin buc ti ngay lp
tc phi nhn mt v tr. Ngi ta

yu cu ti gia nhp ng.


Thc t l ti chng h bit g v t
chc cng on c. Ti chng th
chng minh c s hiu bit y
nu c th c li hay c hi na. Khi
ngi ta bo ti phi tham gia, ti
t chi. L do ca ti khi l ti
khng hiu mi chuyn, rng ti s
khng b p phi tham gia bt k
th g. C l l do u tin ca ti
khin ti khng b ngi ta qung
i. C l ngi ta hy vng c th
bin i ti hay b gy s khng c
ca ti trong vi tun g . Trong
mi trng hp, h u phm sai
lm nghim trng. Sau hai tun ti
khng h tham gia, ngay c khi ti
mun lm th. Trong hai tun y, ti

bt u hiu r hn nhng ngi


xung quanh mnh, v khng mt th
lc no trn th gii c th buc ti
phi gia nhp mt t chc m cc
thnh vin ca n xut hin trc
mt ti trong theo ci cch thiu
thin ch n vy.
Trong nhng ngy u ti rt gin
d.
Bui tra, mt vi cng nhn n
my qun ru gn cn nhng
ngi khc li cng trng v n
ba tra, nh thng l, ht sc
m bc. l nhng ngi n
ng c gia nh c v mang
cho mn sp ba tra c ng
trong nhng ci bt trng tht thm
hi. Cng n cui tun, s ngi

li n tra cng ng, l do ti sao


th mi v sau ti mi bit. Trong
nhng lc n tra y, ngi ta bn
lun v chnh tr.
Ti ung chai sa v n mu bnh
m b mc mt vi ch, cn thn
d xt nhng ngi bn mi hay suy
ngm v s phn kh s ca mnh.
Tuy vy, ti vn nghe c rt nhiu
iu; v thng th c v nh mi
ngi c tnh tin gn n ch ti,
c l l bt ti phi tham gia.
Trong mi trng hp, nhng iu
ti c nghe khin ti gin d cng
cc. Nhng con ngi ny khc
t mi th; khc t t nc vn
l pht minh ca bn t sn (sao
m ti buc phi nghe n ci t ny

nhiu th!); khc t mnh t qu


hng b bin thnh cng c
bn t sn bc lt ngi lao ng;
khc t nhng lut l c dng
lm phng tin n p ngi v
sn; khc t trng hc bin
thnh ni nui dng ngi ta thnh
n l v ch n; khc t tn gio
b bin thnh phng tin khin
con ngi tr nn n n cho k
khc d bc lt hn; khc t th
o l thc cht l triu chng ca
cn bnh ch bit ngoan ngon v
ngu dt chu ng; v cn khc t
v s nhng th khc. Hon ton
khng tm thy bt k iu g i qua
bn ly ca vc thm ng s y.

Hitler tng lm vic ti cng trng.

Thot u, ti c gi im lng. Nhng


cui cng, ti khng th chu c

na. Ti bt u nhp cuc v


chng li. nhng ti buc phi tha
nhn rng mi chuyn hon ton v
vng cho ti khi ti c c nhng
hiu bit r rng v chc chn v
nhng im gy tranh ci. V th l
ti bt u kim tra ngun gc bn
t bn v c th thu c ci m
chng tng l s thng thi. Ti
nghin cu sch v ht cun ny
n cun khc.
T lc , nhng cuc tho lun ni
lm vic thng rt si ni. Ti phn
bc, v ngy qua ngy li cng bit
nhiu iu hn nhng k i lp vi
mnh, cho ti mt ngy chng s
dng th v kh c th ch ng l tr
mt cch d dng nht: khng b v

bo lc. Mt vi k din thuyt ca


phe i lp buc ti la chn hoc
phi ri khi cng trng ngay lp
tc hoc chng s qung ti xung
t t dn gio. Bi l ti hon ton
n c v s khng c dng nh
v vng, ti, gi y c nhiu
kinh nghim hn, quyt nh chn
cch th nht.
Ti ra i lng y cm phn, nhng
cng lc ti ht sc bi ri bi ti
tht s khng th hon ton quay
lng vi cng vic y. Sau cn gin
u tin, ci tnh ng ngnh ly
li quyn kim sot trong ti. Ti
quyt nh n lm mt cng
trng khc bt chp nhng g
xy ra. Quyt nh y cng c

cng c bi ch vi tun sau , khi


ti d tiu ht s tin tit kim t i
t ng lng, ti li b sit cht
trong vng tay nhn tm ca Thn
i ngho. Ti buc phi tr li cho
d c mun hay khng i na. Cu
chuyn c li lp li v kt cc chng
khc ln u l my.
Ti u tranh vi ni su kn nht
tm hn: nhng k ny c phi l
con ngi khng, c xng ng
thuc v mt dn tc v i hay
khng?
Tht l mt cu hi au n; bi l
nu cu tr li l c, cuc u tranh
v dn tc ca ti tht s khng
xng ng vi nhng gian kh v hy
sinh m nhng ngi u t nht

trong s chng ta phi chu ng v


li ch ca l ngi cn b ; cn
nu cu tr li l khng, dn tc ca
chng ta tht s n thng v
thm hi lm sao gia cc dn tc
khc.
Trong nhng ngy suy ngh v
nghin ngm y, ti ngh nhiu v
s ng nhng k khng cn thuc
v dn tc mnh v chng kin m
ngi ngy cng phnh ln gn
ti s lng ca mt i qun ng
s.
Vi nhng cm xc thay i, gi
y ti chm ch di theo nhng
hng ngi biu tnh ca tn lp lao
ng thnh Vienna khi h vai k vai
diu hnh bn nhau. Trong hai ting

ng h, ti ng , hi hp nhn
ngm dng ngi ng c nh mt
con rng khng l chm chm un
mnh qua cc ph. Trong ni lo u
nng tm can, cui cng ti ri
khi ni v thong th cuc b v
nh. Trn ng v, ti nhn thy t
Cng nhn Nht bo trong mt hiu
thuc l, t bo c coi l c quan
ngn lun ch yu ca ng Dn ch
X hi nc o c. N vn c mt
cc qun c-f dnh cho nhng
ngi t tin, ni ti vn thng ti
c bo; nhng ti lc ti
cha tng dnh qu hai pht vo
nhng trang bo m ging iu ca
n vi ti ging nh s kch v
o c. Tht vng v cuc biu

tnh, ti b sai khin bi mt ging


ni bn trong buc phi mua v c
t bo y mt cch cn thn. Ti
ti lm nh th, c nn cn
cung gin c thi thong dng ln
bi th dung dch c c ca nhng
li di tr.

Cuc biu tnh trc Ngh vin Vienna nm


1918.

Hn c bt c l thuyt no, vic


c hng ngy t bo ca ng Dn
ch X hi gip ti tm hiu bn
cht bn trong ca cc qu trnh t
duy y.
Bi l tht l khc bit gia nhng
li l p v t do, v ci p vi
nhng chn l gi tr trong ci th l
thuyt chng qua l mt m hn n
nhng ngn t bp bm nhng ngoi
mt li th hin mt s hiu bit
uyn thm v kh cng tch ly, mt
chun mc o l v lng nhn o
ng gh tm tt c nhng th
c vit ra vi s xc phm khng
th tin ni cng nhng li tin tri

on chc v vi t nht bo y
d tm, bng nhng hnh vi hn,
s dng mi th on vu khng,
la bp mi ngi bng s iu
luyn bc thy c th b gy nhng
thanh rm lm bng st, tt c u
nhn danh nim tin v mt lng nhn
i mi. T bo ny nhm ti nhng
k ngu ngc tng lp gia, ch
khng phi l nhng k tng lp
trn, c gio dc, c a v, nhng
k khng cng pha vi qun chng
nhn dn.
Vi ti, khi m mi vi nhng th l
thuyt v bo ch ca hc thuyt hay
t chc ny cng l khi ti tm
ng quay v vi dn tc ti. iu
trc y vi ti dng nh l vc

thm khng th vt qua gi y li


tr thnh ngun nui dng tnh yu
ngy cng mnh m hn bao gi
ht.

Chng 2:4: GIAI


CP T SN
CHNG BAO GI
C TH B P
C TI LI CA
MNH
Ch c k ngc mi c th ngm
nhn cng trnh ca k u c
hn ny m vn kt ti nhng nn
nhn. Cng tr nn c lp hn
trong nhng nm thng tip theo,
trin vng thnh cng ca ti cng r
rng, nh th ti thu hiu c
nhng cn nguyn bn trong ca

ng Dn ch X hi. Gi y ti
hiu c ngha ca nhng i hi
kht khe buc ti ch c bo ca
cng sn, ch tham d cc cuc hp
ca cng sn, ch c sch ca cng
sn, v.v Ti nhn thy r rng
trc mt kt qu khng th trnh
khi ca th gio l v s khng
khoan nhng ny.
Tm l ca phn ng qun chng l
khng th tip thu nhng th yu t
v hi ht na vi.

Mt bc tranh ca Hitler - ng sn xut


v bn hng trm bc ha kim sng
trong 1908-1913.

Ging nh ph n, nhng ngi m


trng thi tm l d b nh hng
bi ci cm xc mong mi m h v
mt sc mnh c th b sung cho
nhng thiu st trong bn cht ca
h hn l nhng l l tru tng, v
v th cng l nhng ngi th cui
u khut phc trc mt ngi n
ng mnh m cn hn l lm ch
mt k yu ui, qun chng nhn
dn cng thng yu qu mt ngi
bit ch huy hn l mt k ch bit
cu xin, v thm tm thy hi lng
bi mt th gio l, chng tn hi
n ai ngoi chnh bn thn n, hn
l chp nhn quyn t do kiu t do

ch ngha m vi s t do y, nhng
g h c th lm l rt t v h d
cm thy b cm on. Nhng ngi
ny u khng nhn thc c s
khng b tm linh v lim s dnh
cho h v s lm dng gh tm
quyn t do con ngi ca h, bi
l h hon ton khng h nghi ng
s in r bn trong ca ton b th
gio l ny. Tt c nhng g h thy
c l mt sc mnh tn c v s
d man trong nhng biu hin c
tnh ton k lng ca th gio l y
m rt cuc h lun phi phc tng.
Nu c mt hc thuyt khc vi mt
chn l mnh m hn, nhng
phng php tin hnh cng tn bo
nh th, xut hin chng li ch

ngha Dn ch X hi, th chc chn


n s chin thng, du rng iu
c th em n mt cuc chin u
khc lit nht.
Trc khi khong thi gian hai nm
tri qua, ti hiu r l thuyt cng
nh phng php vn hnh ca phe
Dn ch X hi.
Ti hiu c tr khng b tm linh
b i m ci phong tro ny p dng,
nht l vi giai cp t sn, nhng k
kh nng i ph vi nhng cuc
tn cng y c v kha cnh o v
tinh thn; vi mt du hiu r rng,
n t ra mt chng ngi vt thc
s bng nhng li di tr v vu
khng cn bc bt k k i lp
no c v nguy him nht, cho ti

khi tinh thn ca nhng k b tn


cng y hon ton quy sp, v
lp li ha bnh, h buc phi hy sinh
ci c th ng khinh ca mnh.
Tuy vy, l ngc u c nhn
c ha bnh.
Tr chi bt u v lp i lp li ti
khi ni s hi l ngi tin in r
rt cc khin cho nn nhn hon
ton t lit.
Nhng k theo ch ngha Dn ch
X hi bit r hn ai ht gi tr ca
sc mnh nh kinh nghim ca chnh
bn thn mnh, bi th chng tn
cng vi s tn bo nht vo nhng
k c mc tiu tin quyt l tm ra
chn tng ca mi s vic. Ngc
li chng tn dng nhng k yu

ui ca phe i lp, khi th rt thn


trng, khi li rt m , ty theo mc
tr tu tht s hay chng cho
rng th nhng ngi ny.
Chng s bn cht mnh m ca
nhng b c tm tm hn l nhng
thin ti tht s nhng li yu ui
v nhu nhc.
Nhng vi lng nhit tnh mnh m
nht, chng ca ngi nhng k yu
ui c v tr tu v sc mnh.
Chng bit cch to ra ci o tng
rng l con ng duy nht
duy tr ha bnh, v cng lc , ln
lt nhng rt iu n, chng chim
ly ht v tr ny n v tr khc, khi
th ngm ngm tng tin, khi th trm
cp tht s, vo nhng thi im khi

mi ngi mi hng ti nhng vn


khc, v hoc gi khng mun b
lm phin hay cho rng vn
qu nh chng cn lm m ln, th
nn mt ln na li chc tc k i
lp b i.
y l mt chin thut da trn s
tnh ton chnh xc nhng nhc
im ca con ngi, v kt qu l
s thnh cng vi s chc chn gn
nh chnh xc tr khi pha i
phng cng bit cch p tr theo
kiu d dc tr c.
Ngha v ca chng ta l phi lm
cho tt c nhng k yu bit rng
y l vn tn ti hay khng tn
ti.
Ti li c hiu r v ngha ca

tr khng b th cht i vi cc c
nhn v qun chng nhn dn.
y mt ln na hiu ng tm l
c th cng c tnh ton chnh
xc.
Hnh ng khng b ni lm vic,
trong cc x nhip, ni hi hp, v
vo nhng dp biu tnh i chng s
lun thnh cng tr khi vp phi s
chng i vi mc khng b
tng t.
Trong trng hp ny, khng nghi
ng g, cc phe phi s ku gi s
tn st m mu; mc d coi
khinh mi quyn lc quc gia t lu,
chng s bt u ku go i mt
th quyn lc tng t v hu nh
ln no chng cng t c mc

tiu y gia lc mi ngi cn ang


hn lon: chng s tm ra mt v
quan chc cp cao n n no ,
k hy vng ngu xun rng th no
cng xoa du c nhng k i lp
ng s v l k s gip chng n
p nhng k chng i.

Adolf Hitler.

Ch nhng ai thu hiu tm hn con


ngi, khng phi t nhng g c
trong sch v, m t chnh cuc
sng mi nh gi c chnh xc
ci n tng m s thnh cng y
em li cho qun chng d pha
ng h hay chng i.
Cng bit r hn, ch yu l v
nhng bin php khng b th cht,
ti cng khoan dung hn vi hng
trm ngn ngi khng th chng c
li nhng hnh vi khng b y.
iu khin ti bit n nht vi giai
on kh s y l chnh n a
ti tr li vi dn tc ca mnh, dy
cho ti bit phn bit u l nn
nhn v u l k la gt.

Kt qu ca s la phnh ny ch c
th c xem l nn nhn. Bi l
nu ti c gng v ra vi bc tranh
t cuc sng, m t ci thc cht
ca nhng tng lp thp km nht,
ti s khng th hon thnh bc
tranh y m khng tin chc rng t
trong ci h su ti tm y vn c
nhng im sng tn ti di hnh
thc ca lng t nguyn hy sinh
him hoi, ca tnh bn trung thnh,
ca tnh tit kim l lng, v s e d
khim tn, nht l nhng ngi lao
ng nhiu tui. Cho d nhng c
tnh tt p y khng cn th h
tr hn, gi m l v nh hng
to ln ca th, vn cn rt nhiu
ngi, k c nhng ngi tr, vi

dng mu lnh mnh chy trong


huyt qun, vn c gng vt
qua nhng tr bp bm di tr ca
cuc sng. Tuy nhin, nu chng
may trong khi hot ng chnh tr,
nhng con ngi c hnh, v
thng l rt tt bng ny, li gia
nhp cng k th ca dn tc ta, v
nh th m cng c vng chc a v
ca h, th hn l do h khng bit
hoc khng th bit s tin ca
th hc thuyt gio l mi, v bi
chng c ai c cng quan tm n
h c, v cui cng l v nhng iu
kin x hi c sc mnh ln hn mi
ch chng i c th c khi . S
ngho i m sm hay mun h
cng khng chng ni li h

tin v doanh tri ca phe Dn ch


X hi.
Khng bit bao nhiu ln giai cp t
sn chng li mt cch v cng
vng v v sai tri nhng i hi
c chng mnh l chnh ng theo
quan im chung ca nhn loi, li
thm hu nh khng nhn c, hay
ch t cng hy vng s nhn c,
bt k li ch no t thi y, nn
ngay c nhng ngi lao ng t
trng nht cng b li ko ra khi t
chc nghip on v tham gia cc
hot ng chnh tr.
Hng triu cng nhn, ti chc chn
vy, khi u u coi ng Dn ch
X hi l k th t trong su thm
tm hn, nhng s phn khng ca

h b nh bi theo mt cch cc
k in r; l khi cc ng phi
t sn gi thi th ch vi mi
yu cu ca mt c nhn x hi. S
khc t n gin v thin cn mi
n lc nhm ci thin iu kin lm
vic, a ra cc thit b an ton cho
my mc, ngn cm lao ng tr em
v bo v ph n, ch t l trong qu
thi gian h sinh cho chng ta ngi
ng ch tng lai, gp phn li
phn ng qun chng nhn n vo
ci cm by ca phe Dn ch X hi
vn lun chp ly, vi lng bit n,
mi c hi tn dng ci thi ng
xu h y. Giai cp t sn chng
bao gi c th b p c ti li
ca mnh theo chiu hng y, bi l

vi vic t chi nhng n lc loi b


s ngc i, h li gieo vo nhn
dn lng th hn v thm ch dng
nh cn bin minh cho s khng nh
ca k th nguy hi ca quc gia
rng ch c ng Dn ch X hi
mi i din cho li ch ca ngi
lao ng.
Theo cch y, thot u h to ra
c s o c cho s tn ti tht
s ca cc nghip on vn lun
c coi l k dt mi hiu qu nht
ca cc ng phi chnh tr.
Trong thi gian Vienna, ti b buc
phi tham gia nghip on, bt chp
ti c thch hay khng.
Ti coi nghip on l thnh phn
khng th tch ri ca ng Dn

ch X hi theo ng ngha ca n,
v th ti quyt nh ngay lp tc
ti sai lm.
Ti dt khot t chi m chng cn
suy ngh g ht.
V trong vn v cng quan trng
ny, cng nh bao chuyn khc, s
phn li tr thnh ngi dn dt ti.
Kt qu li l s o ngc vi
nhn nh ban u ca ti.
Tri qua hai mi nm, ti hc
c cch phn bit s khc bit
gia mt lin hip, c coi l
phng tin bo v cc quyn li
x hi chung ca nhng ngi lm
cng n lng v t c
nhng iu kin sng tt hn cho
bn thn vi t cch mt c th, vi

mt nghip on, c s dng lm


cng c ca cc ng phi trong
cuc u tranh ca cc giai cp
chnh tr.

Adolf Hitler, 35 tui, trong ngy ra t t nh


t Landesberg, vo ngy 20 thng 12 nm

1924.

Chnh s nhn thc ca phe Dn ch


X hi v tm quan trng v cng to
ln ca cc phong tro trong nghip
on khin h tin chc vo cng c
y v v th cng vng tin vo s
thnh cng; cn giai cp t sn v
khng nhn thc c iu
phi tr gi bng chnh a v chnh
tr ca mnh. Giai cp t sn ngh
rng mnh c th chn ng mt qu
trnh hp l bng mt thi khc
t xc lo, nhng trn thc t,
chng li thc y s pht trin y
theo mt hng khng hp l. Bi
l, gn cho cc phong tro ca
nghip on ci tn khng i quc
tht l mt vic lm v ngha v sai

tri. Phn no nhng iu ngc li


mi ng s tht. Nu nh hot
ng ca nghip on nhm n lc
v thnh cng trong vic ci thin s
phn ca mt tng lp c coi l
mt trong nhng lc lng ng h
cn bn nht ca mt t nc,
cng vic ca n khng nhng khng
phi l ni lon hay phn i lng i
quc, m cn c coi l c tnh
dn tc theo ngha chn thc nht
ca t ny. Bi l, bng cch y,
nghip on gip to ra nhng tin
x hi m thiu n chng ta
khng th c mt nn gio dc quc
gia i chng. N ginh c phn
thng cao qu nht v tiu th
nhng cn bnh x hi, tn cng s

ly nhim v mt tr tu hay th
cht, v nh th gp phn em li
s lnh mnh cho t chc chnh tr.
V th, vic nghi ng vai tr thit yu
ca nghip on thc s l khng
cn thit.

Chng 2:5:
NHNG SUY NGH
V TH LC XU
CA HITLER
Chng no vn cn nhng ng ch
vi vn hiu bit x hi t i hay thiu
thc v tnh cng bng v s ng
mc, chng nhng ngi lm
cng, nhng ngi gp phn cu
thnh nn dn tc ca chng ta,
khng ch c quyn m cn c ngha
v phi bo v li ch ca ng o
qun chng chng li s tham lam
v v l ca cc c nhn; bi l i
vi li ch ca mt dn tc, s bo

v lng trung thnh v nim tin vo


mt t chc x hi cng quan trng
nh bo v sc khe ca mi ngi.

Hitler m t hnh vi th tiu mi cn nguyn


ca mt qu trnh pht trin nh vy l phc
v li ch dn tc v khng khi no li mang
ngha ngc li.

C hai iu u b e da nghim
trng bi nhng tn ch ng khinh,
nhng k khng h thy rng xt cho
cng chng cng l thnh vin ca
cng ng dn tc. Chnh nhng hu
qu thm khc do s tn nhn v
tham lam ca chng nui dng
nhng th lc xu xa v trong
tng lai.
Hnh vi th tiu mi cn nguyn ca
mt qu trnh pht trin nh vy l
phc v li ch dn tc v khng khi
no li mang ngha ngc li.
Khng ai c th ni rng mi c nhn
u t nguyn chuc ly hu qu t

mt s bt cng thc s hay c


cho l nh vy; ni cch khc l t
nguyn b vic. Chc chn l khng.
y l mt tr nh bng tng
tng v phi c coi l s c
lm chch hng mi quan tm ca
ca mi ngi. Vic loi b nhng
iu kin khng tt, phi x hi c th
s phc v li ch quc gia hoc
cng c th khng phi nh vy. Nu
c, cuc u tranh chng li hnh
ng y phi c tin hnh vi
nhng v kh c th m bo hy
vng v s thnh cng. Tuy vy, cc
c nhn ngi lao ng khng bao
gi vo v tr t bo v mnh
chng li th lc ca cc nh t bn
cng nghip ln, bi l trong nhng

vn nh vy, k chin thng


khng th l bn cng bng hn
(nu iu ny c chp nhn, c
cuc chin s khng cn thiu ng
c na) chc chn l khng, vn
y l k thng li l k c
quyn lc cao hn. Mt khc
ngha ca s cng bng ch ring n
a cuc chin ti mt kt cc
hp l, hay ni mt cch chnh xc
hn, cuc chin chng bao gi c
xy ra.
Khng phi vy, nu s i x khng
ph hp hoc phi x hi dnh cho
con ngi nht thit i hi phi
phn khng th cuc chin ny,
chng no cc c quan thm quyn
t php cha c hnh thnh nhm

loi nhng th xu xa ny, ch c th


c gii quyt bi bn nm quyn
cao hn. V iu hin nhin cho
thy quyn lc ca gii ch tp trung
mt c nhn ring l ch c th b
nh bi s lin kt ca nhng
ngi lm cng cng nhau chng li
n, nu h khng vi t chi kh
nng chin thng.
Do vy, t chc nghip on c th
cng c nhng tng x hi n
cha trong cc tc ng thc t ca
n ti cuc sng thng ngy, v
bng cch tin ti loi b cc
nhn t gy kh chu lun lm ny
sinh s bt mn v khng hi lng.
Nu s vic khng nh vy, s l sai
lm v cng ln vi nhng ngi c

th by ra cc chng ngi vt ngn


cn ng i ca mi quy nh lut
php do cc th lc xu trong x hi
t ra hoc c th dng nh hng
chnh tr gy kh khn cho cc th
lc y.
mc tng t, bi cc nh t
sn khng hiu, hoc c tnh khng
mun hiu, vai tr quan trng ca
cc t chc nghip on,v chng
li n, phe Dn ch X hi chim
ly cc phong tro u tranh. V th,
vi tnh cht nhn xa trng rng,
chng to ra mt nn tng vng
chc nng cho mnh trong nhng
thi im gay go, khi m mi lc
lng ng h khc tht bi. Theo
cch , nhng mc tiu bn trong

ngy cng b p o, nhng ch


cho nhng mc tiu mi.
Phe Dn ch X hi khng bao gi
gii hn ci phong tro m chng
chim gi y trong khun kh nhng
nhim v ban u ca n.
Chc chn l khng, iu khng
h nm trong nh ca chng.

Tm nh cho l Hitler c mi d i thm


Rudolf Hess (th hai t bn phi) khi ng
ang trong nh t Landsberg.

Sau mt vi thp k, th v kh
bo v cc quyn li x hi ca con
ngi, di bn tay y kinh nghim
ca chng, tr thnh cng c
tiu dit nn kinh t t nc. V
chng khng h cho li ch ca
ngi lao ng cn bc mnh,
hon ton khng. Bi l trong chnh
tr, cng nh cc lnh vc khc, vic
gy p lc kinh t lun lun cho
php hnh ng e da tng tin,
min l mt ny vn cn s thiu
nguyn tc o c mc cn
thit v mt kia l s chu ng
ngoan ngon khng khng c mc
va .
Trong trng hp ny, c nhng
iu ng c hai mt.

bc ngot ca th k, hot ng
ca nghip on khng cn gi
nhng chc nng ban u ca mnh
na. Sau nhiu nm, n ngy cng
tin vo lnh a chnh tr ca ng
Dn ch X hi v cui cng khng
cn tc dng g ngoi vai tr ca
mt th v kh cng ph trong cuc
u tranh giai cp. Mc ch ca n
l lm sp ton b nn kinh t rt
kh khn mi xy dng c bng
nhng c nh lin tc, v nh th,
sau khi nhng nn tng kinh t c
loi b, s cng d dng hn
chun b dnh cho t nc mt s
phn tng t. S quan tm dnh
cho vic bo v cc quyn li tht
s ca giai cp lao ng ngy cng

t i, v cui cng nhng ng c li


ch chnh tr bin vic xoa du
nhng ni thng kh v x hi v vn
ha ca ngi dn tr thnh mt
vic hon ton khng c mong
mun, bi l, xt gc khc, mt
dn chng tha mn nhng mong
c ca mnh, s chng th li dng
v bin h thnh i qun xung kch
d bo c na.
Cc th lnh ca cuc chin giai cp
nhn vo s pht trin y vi mt linh
tnh xu v ni lo s rng cui cng,
chng s loi b mi s ci thin li
ch x hi thc s ra khi tay mnh,
v thm ch cn tn cng nhng iu
vi ch quyt tm ln nht.
V khng khi no chng cm thy

bi ri khi phi gii thch cho hng


lot nhng hnh ng dng nh
khng th l gii c.
Vi vic sit cht cc yu cu ngy
cng mnh m hn, chng khin
nhng hnh ng ca mnh tr nn
tm thng v v gi tr n mc lc
no chng cng c th ni vi qun
chng rng thc ra chng chng i
ph vi ci g c m ch nhm nhe
ci d tm lm suy yu, thc t l
nu c th chng cn mun lm t
lit hon ton, th quyn lc m
chng thy chng tai gai mt ca
tng lp lao ng theo mt cch
thc r tin nht, bng s tha mn
n l l bch i vi nhng quyn
li cn bn nht. C nhn vo kh

nng suy ngh yu t ca qun


chng, chng ta cng chng ly lm
ngc nhin khi nhng bin php ny
li thnh cng.
Phe giai cp t sn ht sc phn n
trc s gi di r rnh rnh trong
cc chin thut ca phe Dn ch T
sn, nhng li khng h rt ra c
bi hc no, d l nh nht, cho
chnh hnh ng ca mnh. S lo s
ca phe Dn ch X hi rng tng
lp lao ng s thc s ni dy,
thot khi vc thm ca nhng ni
thng kh v vn ha v x hi,
thc y nhng n lc ln nht theo
ci chiu hng y, ri s dn
ginh ly v kh t tay nhng ngi
ng h cuc u tranh giai cp.

Tuy nhin, chng khng thc hin


c iu .
Thay v tn cng v chim ly v tr
ca k th, giai cp t sn li t ra
thch th vi vic b dn ti chn
tng v cui cng li trng cy vo
nhng th thay th tm thi khng
h tha ng, thm ch cn v ch
bi chng n qu mun, v khng
nhng th, cn d b khc t bi
s tm thng qu i. V vy, thc
t l mi vic vn y nguyn nh
trc y, ch ring s bt mn l
ln hn.

Hitler s dng thi gian mnh ang cn


trong t Landsberg vit ln cun sch
"Mein Kampf".

Nh th mt m my bo nguy
him, cc t chc nghip on t
do bay l lng trn vng tri chnh
tr v s sinh tn ca cc c nhn.
l mt trong nhng cng c
khng b ng s nht e da an
ninh v c lp ca nn kinh t t
nc, e da s vng mnh ca
mt quc gia, v quyn t do con
ngi.
V hu ht nhng th ny khin
cho khi nim dn ch tr thnh mt
cm t bn thu v l bch, v cn ni
ti hnh anh em bng nhng t cha
ng y khinh mit: V nu cc
bn, nhng ngi ng ch ca

chng ti, khng lm nh th, chng


ti s m v u cc bn ngay
d nh m mt, hai, ba vy!.
cng l cch ti quen vi ngi
bn nhn o ny. Sau nhiu nm,
cch nhn ca ti m rng v su
sc hn, nhng ti chng h cn
thay i n.

Chng 2:6: B
MT QU QUYT
CA CH NGHA
MARX
Cng hiu r v ci tnh cch b
ngoi ca bn ngi Dn ch X hi,
ti cng thm mong mun hiu hn
ci ct li bn trong hc thuyt ca
chng.
Da vo nhng ti liu vn bn chnh
thc ca ng Dn ch X hi xem
ra khng gip ch g nhiu cho mc
ch ca ti. Trong khi cp ti
cc vn kinh t, n li a ra
nhng khng nh v cc bng

chng gi mo; trong khi bn v cc


mc tiu chnh tr, n li di tr.
Khng nhng th, thm tm ti thy
kh chu vi kiu ng c tn thi v
b qu ch trng nhng chi tit vn
vt v c li hnh vn ca nhng th
ti liu y. Trong khi s dng qu
nhiu t ng m h, kh hiu, chng
lp ba lp bp m cu c h ln m
chng t cho l d dm nhng thc
cht hon ton v ngha. Ch c
nhng k phng tng suy i mi c
th cm thy thoi mi gia ci m
cung l lun v nht ra c ci gi
l tri nghim ni tm t i hi
thi ca th vn hc theo ch ngha
dada ny, li c c xy bi tnh
khim tn m ai cng bit n mt

tng lp trong s chng ta, nhng


k lun kim tm s thng thi uyn
thm trong nhng th m bn thn
chng ta chng th hiu ni. Tuy vy,
nh cn bng s gi di v l thuyt
v nhng li v ngha ca hc thuyt
ny vi s tn ti thc t ca hin
tng, ti dn c c bc tranh r
rt v nh tht s bn trong ca
cc hc thuyt Dn ch X hi.

Adol Hitler: ti b ch ng bi nhng linh


tnh xu v ni lo s v ci c.

Vo nhng lc y nh vy, ti b ch
ng bi nhng linh tnh xu v ni lo
s v ci c. V ri ti nhn thy
trc mt mt th hc thuyt, c
hnh thnh bi thuyt duy ng c
tn v lng cm ght, c th dn ti
s chin thng theo ng nhng quy
lut c tnh ton chnh xc, nhng
trong khi lm vy nht thit s t
du chm ht cho loi ngi.
Trong lc y, ti hc c cch
nhn bit mi lin h gia th hc
thuyt git ngi y vi bn cht
ca mt dn tc m cho ti khi
ti cha h bit g v n.
Ch c s hiu bit v ngi Do thi

mi em li cho ta chic cha kha


hiu dc nhng mc ch bn
trong, v v th cng l nhng mc
ch thc s, ca ng Dn ch X
hi.
Nhng khi nim sai lm v mc tiu
v ngha ca ng phi ny nh
bc mn che mt ta bng ri xung,
mt khi bit v dn tc ny, t trong
mn sng m ca nhng cu t
bng hin ln b mt qu quyt ca
ch ngha Marx.
Ngy hm nay, tht kh khn, nu
khng ni l khng th, ti ni
rng t khi no hai ch Do thi
em li cho ti l do c nhng
suy ngh c bit nh vy. Khi cn
nh, ti khng nh l tng nghe

n ci t ny lc b ti cn sng.
Ti tin rng hn l b ti xem mi s
nhn mnh c bit no vi ci t
ny l mt s lc hu v vn ha.
Trong sut cuc i mnh, ng
tng t nhiu c quan im v ch
ngha th gii, bt chp tnh cm c
nhn rt r rt dnh cho t quc,
khng nhng khng h thay i m
cn phn no tc ng n ti.
Cng nh vy, lc trng, ti
khng thy c dp no khin ti c
th thay i c ci hnh nh ti k
tha t b.
Ti trng Realschule, ti chc vy,
ti gp mt cu b Do thi m tt
c chng ti u i x rt thn
trng, nhng ch bi nhng kinh

nghim khc nhau m chng ti nghi


ng s chn chn ca cu ta v
chng ti rt khng tin cu ta; nhng
c ti v mi ngi trng u
chng suy ngha g v chuyn .
Mi ti khi mi bn hay mi lm
tui g ti mi bt u tnh c bt
gp ci t Do thi, rt nhiu ln,
phn no lin quan ti cc cuc tho
lun v chnh tr. iu khin ti
hi bc mnh, v ti khng th thot
khi cm gic kh chu c lun xm
chim ti bt c khi no ti c mt
cc cuc tranh lun v tn gio.
Khi ti chng h ngh ngi g v
chuyn ny.
Linz c rt t dn Do thi. Sau
nhiu th k, v b ngoi ca chng

b bin i ging nh ngi chu


u v mang mt din mo ca
con ngi; trn thc t, ti thm ch
cn tng chng l ngi c. Ti
chng suy ngh g bi l ti khng
nhn ra mt c im khc bit no
ngoi th tn gio k quc. Ti tin
rng, ci vic chng b hnh h v
chuyn ny i khi khin s kh chu
ca ti v nhng li nhn xt thiu
thin ch dnh cho chng tr thnh
s gh tm.
V ri ti ti Vienna.

Mt gc thnh ph Linz by gi (l thnh


ph ln th ba ca o).

B phn tm bi nhng n tng


phong ph vi lnh vc kin trc, li
thm b mt s phn vt v nng
trong lng, thot u ti khng h
nhn bit c s ngm phn tng
cc loi ngi ni thnh ph ln
ny. Mc d thnh Vienna ngy y
c gn hai trm nghn dn Do thi
trong s hai triu c dn ca thnh
ph, ti li chng h nhn thy
chng. Trong nhng tun u tin,
tm tr v i mt ca ti khng
kh nng tip nhn nhng gi tr v
tng c p ti nh thc l. Mi ti
khi s bnh tm dn tr li v khi
bc tranh m h tr nn r rng, ti

mi bt u nhn ng xung quanh th


gii mi ca mnh mt cch k
lng hn, v gia bao nhiu iu
ti bng bt gp cu hi v dn Do
thi.
Khng th ni rng ci cch ti quen
bit dn Do thi em li iu g rt
th v. Bi l vi ti, dn Do thi ch
khc bit bi th tn gio ca
chng, v v th, v lng nhn t vi
con ngi, ti vn khc t mi s
cng kch tn gio trong mi trng
hp. Chnh v th, ti cm thy ci
ging iu, nht l ca nhng t bo
bi Do thi Vienna khi , dng
nh khng xng ng vi b dy vn
ha ca mt t nc v i. Ti b
m nh vi nhng k c v nhng

s kin nht nh xy ra thi Trung


c, nhng th m ti chng h mong
mun s lp li. Bi l nhng t bo
m ti ang ni ti khng c mi
ngi nh gi cao lm (khi y, ti
khng bit chnh xc l do cho
chuyn ), ti coi ch l sn
phm ca cn gin d v k hn
l kt qu ca mt quan im da
trn cc nguyn tc, du rng c th
cn sai lm.

Vienna trc khi b hy.

Ti cng tin chc nh vy khi chng


kin nhng hnh thc v cng tn
qu m nhng t bo thc s ln
s dng p li mi s cng
kch, hay nhng iu m ti cho l
cn ng ca ngi hn th, l
khng h nhc n nhng cuc cng
kch ; ni cch khc, th tiu
chng mt cch n gin bng s
im lng tuyt i.
Ti st sng tm c nhng t bo
ca th gii (nh l Neue Freie
Presse, Wiener, Tageblatt, v.v) v
ngc nhin trc phm v kin thc
m nhng t bo ny em ti cho
c gi v tnh khch quan trong cc
bi bo. Ti trn trng ging iu

cao qu ca cc t bo y, d rng
li hnh vn trau chut qu mc i
khi khin ti khng hi lng, hay
thm ch cn lm ti kh chu. Tuy
nhin c th l nhp sng ni th
lm nn iu .
Ngy , ti nhn thnh Vienna
di ci nh sng nh vy, v th, ti
cho rng bn thn mnh c l do
chnh ng chp nhn li l gii
y nh mt ci c hon ton ng
n.

Qung trng Stephans, trung tm ph


c ca thnh ph Vienna (o).

Nhng iu khin ti i khi cm


thy kh chu l ci xu hng thp
km m nhng t bo ny dng
xu nnh, tn tng triu nh. Him c
s kin no v Hong gia c
thng bo cho c gi m li khng
cha ng lng nhit tnh say m
hay cm xc u su, v tt c nhng
th huyn no y, nht l khi ni ti
v hong thng thi nht ca mi
thi i, hu nh lun lm ti nh ti
ting gy gi bn tnh ca mt ch
g rng.
Vi ti, tt c mi th dng nh l
gi to.
Trong mt ti, l vt nh ca nn

dn ch t do.
Xu nnh triu nh theo nhng cch
ng xu h nh vy chnh l git
cht s cao qu ca t quc.
l bng en u tin lm xu i
mi lin h c tnh tri thc ca ti vi
nhng t bo ln ca thnh
Vienna.

Chng 2:7: TT
C MI CHUYN
VI TI DNG
NH QU TN C
Ging nh mi khi, ti tip tc
Vienna theo di nhng s kin v
nc c vi Nim say m si sc,
bt k nhng s kin lin quan
ti vn ha hay chnh tr. Trong nim
t ho v thn phc, ti so snh s
i ln ca ch c vi s suy
yu ca quc o. Nu nh nhng
s kin v chnh tr nc ngoi
em li cho ti nim vui trn vn th
nhng kha cnh km vui hn ca

i sng trong nc thng khi


dy trong ti ni bun phin, lo lng.
Ti khng ng tnh vi cuc chin
chng li William nh khi . Vi
ti, ng khng ch l v Hong ca
nc c, m cn l ngi u tin
v trc ht kin to nn i qun
c. S kin Quc hi hn ch
quyn pht biu ca ng khin ti
v cng tc gin bi l iu li
bt ngun t mt nguyn c m
theo ti khng h c mt c s no,
v bi nhng g l ngh s dt nt lp
ba lp bp trong mt phin hp cn
v ngha hn tt thy nhng iu m
mi triu i hay mi v hong
tng lm trong hng th k nay.

Adolf Hitler.

Ti thy b xc phm bi mt t
nc, ni m nhng tn ngc khng
nhng c quyn ch trch m cn c
gh trong Quc hi v c t do
iu hnh t nc vi t cch k
lp php, trong khi nhng con
ngi mang vng min hong gia
li phi tip thu li khin trch t
nhng k lm iu nht ca mi thi
i.
Nhng ti cn phn n hn khi cng
nhng t bo ca thnh Vienna y,
vn vn ci u khm nm trc
nhng ch nga gy yu trong Triu
nh, v ci ph ln vui sng nu
tnh c thy chng ve vy ui, gi
y li t ra ch trch Hong c,

vi mt v tng nh quan tm, y


th nhng vi ti, li l s c tm
khng kho che du. D nhin,
nhng t bo ny chng h c
nh cn tr nhng iu kin bn
trong ch c i, khng, Cha
khng cho php iu nhng
bng cch t nhng ngn tay ca
mnh ln nhng vt thng y theo
mt cch thn thin nht, chng li
thc hin ci nhim v c tinh
thn lin minh giao ph, v ngc li
tha mn cc yu cu v s tht
bo ch, v.v V by gi y chng
li thc ngn tay vo nhng vt
thng mt cch ty thch.
Nhng lc nh th, trong ti mu
bc ln tn u.

Chnh iu ny khin ti dn dn
c cc t bo ln vi s cn trng
hn trc y.
V trong mt ln nh th ti buc
phi tha nhn rng, mt trong
nhng t bo chng Do thi, t
Deutsches Volksblatt, c cung cch
c x t t hn cc t bo khc.
Mt iu na khin ti pht cu l
s tn th ng khinh m nhng t
bo ln dnh cho nc Php. Mt
ngi c khng th khng cm
thy nhc nh hn v mnh l ngi
c khi nhn li ca tng ngt xt v
ci gi l t nc vn ha ln.
Hnh ng lim gt giy qun Php
ny hn mt ln khin ti qung
ngay mt trong nhng t bo ca

th gii y i. V nhng ln nh
vy, i khi ti nht ly t Volksblat,
mt t bo nh hn nhng trong
nhng vn th ny c phn d
lm ngi c ngon ming hn. Ti
khng ng tnh vi ging iu bi
Do thi gay gt, nhng i khi ti
cng c nhng lp lun em li cho
ti nhng iu ng phi suy ngh.
Trong mi trng hp, nhng ln
nh vy dn lm ti quen vi mt
con ngi v mt phong tro m
trong nhng ngy y ng vai tr
dn dt cc s phn ca thnh
Vienna, l Tin s Karl Lueger v
ng X hi Thin cha gio. Khi
mi ti Vienna, ti th ght c hai
th . Con ngi v phong tro

trong mt ti u l phn ng.


Tuy nhin, thc v s cng bng
buc ti dn thay i nhn nh
y khi c bit con ngi y v
cng trnh ca ng ta; v dn dn
nhng nhn nh ca ti bin
thnh su thn phc khng du
dim. Ngy hm nay, hn bao gi
ht, ti coi con ngi y l th
trng v i nht t trc ti nay
ca nc c.
S thay i thi vi phong tro
X hi Thin cha gio nh
bao nhiu l nguyn tc c bn ca
ti!
V nh th, nhng quan im v bi
Do thi ca ti khng chng c
c trc s tri i ca thi gian,

v l bin i ln nht ca ti.


iu buc ti phi tri qua
nhng cuc u tranh ni tm quyt
lit nht, v phi vi thng sau cuc
chin vi tnh cm, l tr ca ti mi
bt u ginh c thng li. Hai
nm sau, tnh cm ca ti hon
ton khut phc l tr, v k t n
tr thnh ngi bo v v canh gc
trung thnh nht ca l tr.
Vo lc xy ra cuc chin u gay
go gia s gio dc v tm hn v
l tr lnh lo, nhng ch dn bng
hnh nh ca cc ng ph Vienna
l s gip v gi i vi ti.
n lc ti khng cn nh trc
y, lang thang m mm trong thnh
ph ln m gi y vi i mt m

to, ti khng chi thy nhng ta nh


m cn thy c nhng con ngi
ca thnh ph.
Mt ln, khi ti i do qua khu trung
tm, ti bng bt gp mt ngi
trong b captan m en vi nhng
m tc qun di mu en. ngh
u tin ca ti l Chng l y l
mt tn Do thi?
Bi v r rng l ngi ny trng
khng ging dn Do thi ti tng gp
Linz, ti bn quan st mt cch
ngm ngm v cn thn, nhng cng
nhn chm chm vo b mt ngoi
bang y, xem xt k lng tng c
im mt, ci cu hi ban u li
cng bin dng thnh: Chng l y
l mt ngi c?

i cu ha Linz vo nm 1920

Ging nh mi ln, gi y ti bt

u c gng lm gim mi nghi ng


qua nhng cun sch m ti tm
mua. Ti mua cun sch u tin v
ch bi Do thi. Tht khng may,
cun sch c vit da trn gi
nh rng ni chung, ngi c
bit hoc thm ch hiu v vn
dn Do thi mt mc no .
Bn cnh , ci ging iu trong
cun sch phn ln li khi dy ni
ng vc trong ti, phn l v nhng
lp lun ngu dt v thiu khoa hc
mt cch ng ngc nhin c a
ra bo v quan im bi Do thi.
Ti li ri vo trng thi c trong
nhiu tun k tip, thm ch hng
thng tri.
Tt c mi chuyn vi ti dng nh

qu tn c v li buc ti qu sc
tng tng ti mc, b dy v bi
ni s hi lm mt iu khng
cng bng, ti li tr nn lo u v
khng chc chn.
Tuy th ti khng cn nghi ng nhiu
rng cc mc tiu nghin cu ca ti
li khng phi l nhng ngi c
ca mt thc tn gio c bit no
, m l mt dn tc trong bn
cht ca chnh n; bi l t khi ti
bt u quan tm ti vn ny v
bt u c nhn thc v dn Do thi,
thnh Vienna bng hin ra trc ti
di mt th nh sng hon ton
khc so vi trc. Bt c ni no
ti n, ti bt u nhn thy dn Do
thi, v cng nhn thy chng nhiu

hn, trong mt ti chng li cng tr


nn c bit r rt vi phn cn li
ca nhn loi. Nht l khu trung
tm hay cc khu ph bc Knh
Danube, nhung nhc l ngi m v
b ngoi khng cn bt k im
tng ng no vi ngi c.
Mi ni ng vc trong ti cui cng
b xua tan bi chnh thi ca
mt b phn dn Do thi.

Dn Do thi lang thang trn ng ph ti


Vienna vo nm 1915.

Trong m Do thi xut hin mt


phong tro ln, vi s tham gia ca
kh nhiu ngi Do thi Vienna,
nhm khng nh bn sc dn tc
ca mnh: l phong tro phc
quc Do thi.
C nh th l, iu ny c v chc
chn, ch c mt b phn dn Do
thi ng tnh quan im trn, trong
khi i a s ph phn v thm tm
t chi ci tng . Nhng khi
c xem xt k lng, ci v b
ngoi thc ra ch l ci c che y
nhng ng c c nhn, nu khng
ni l che y nhng li di tr. Bi
l nhng k c gi l Do thi t

do khng h coi nhng k theo ch


ngha phc quc Do thi l phi Do
thi m ch l nhng ngi Do thi
cng khai tha nhn bn sc ca
mnh mt cch khng thc t, thm
ch l nguy him.
Thc cht chng vn cng mt loi
vi nhau chng c g thay i c.

Chng 2:8: S
GH TM CA DN
DO THI
Chng bao lu cuc chin u v
vnh gia nhng k thuc phi Do
thi t do v phc quc Do thi
lm ti gh tm; bi l n hon ton
gi di, da trn nhng li di tr v
him khi thy c s cao qu hay
trong sch v mt o c nh bn
ngi ny vn tuyn b.

Qun o ca ngi Do Thi trong thi


Trung c.

Phi ni rng, s sch s ca ci


chng tc ny, xt c v o c v
c cc mt khc, cng l mt vn
trong chnh bn thn n. C suy t
v b ngoi ca nhng k ny, ta
hn cho rng chng khng a dng
nc,v tht ng bun, ta li
thng nhm mt m vn bit c
iu . V sau ny, ti pht bun
nn bi ci mi bc ra t nhng k
mc o captan y. Li thm c
nhng b qun o bn thu v ci v
ngoi n hn ca chng na.
Tt c nhng th khng th gi l
hp dn c; nhng n li tr nn
hon ton gh tm khi m, ngoi b

dng bn thu, ta cn pht hin ra


nhng vt nh nhuc v o c
th chng tc c la chn ny.
Chng my chc ti tr nn suy t
hn bao gi ht nh ngy cng hiu
thu hn nhng hnh thc hot ng
m bn Do thi tin hnh trong
nhng lnh vc nht nh.
C hnh thc tc tu hay phng ng
no, nht l trong i sng vn ha,
m khng c t nht mt tn Do thi
tham gia vo!
K c khi ta m x vo bn trong
mt khi p xe nh vy, ta vn tm
thy, ging nh l gii sng trong
mt c th ang mc ra, v
thng la mt bi th nh sng t
ngt mt tn Do thi!

Trong mt ti nhng g buc phi


toan tnh k chng li dn Do thi
l khi ti tr nn quen vi cc hnh
ng ca chng qua bo ch, ngh
thut, vn hc v nh ht. Tt c
nhng li cam oan ngt xt gi di
hu nh khng hoc hon ton
khng gip ch c g. Ch cn nhn
vo mt bng co th, hc nhng ci
tn n sau nhng ngn t kinh tm
m chng dng qung co l
ta si mu. l mt th bnh
dch hch, dch hch trong tm hn,
ti t hn c nn dch hch thi xa
v n ang u c mi ngi! Chc
chn rng trnh tr tu ca nhng
k lm ngh thut ny cng thp
km th s sinh sn ca chng cng

tr nn khng c gii hn, v tn v


li s kt thc ging nh chic my
tch rc, vng vi s bn thu ca
mnh vo mt c nhn loi. Hy nh
rng s lng bn chng khng gii
hn. Tht kinh khng, nhng khng
th b qua, khi chnh bn Do thi,
vi s lng khng l, li dng nh
c To ha chn n nhn ci
nghip nhc nh ny.
Liu c phi l l do m dn Do
thi c gi l nhng k c
chn?
Gi y ti bt u tm hiu k
lng nhng ci tn ca tt c
nhng k to ra nhng th bn thu
trong i sng ngh thut i chng.
Kt qu cng khin ti thm cm

ght qun Do thi. Bt k tnh cm


khng c th no, l tr ca ti vn
buc phi rt ra kt lun ca mnh.
Thc t l chn phn mi tt c
nhng th tc tu vn chng, rc
ri ngh thut v nhng li l ngu
ngc trn sn khu kch u thuc v
mt chng tc chim cha y mt
phn trm s dn c c nc, ci
thc t ny khng n gin c i
l xong; l mt s tht phi by
ngay trc mt.
V by gi ti li bt u tm hiu
nhng t bo ca th gii m ti
yu thch t trn quan im .
Cng d tm su hn, ci i tng
khin ti thn phc trc y cng
rm r teo tp hn. Vn phong ca

nhng t bo y ngy cng tr nn


khng th chu ni; ti khng th
khng coi nhng th l nng cn
v so rng; tnh khch quan ca
nhng bi bo gi y vi ti dng
nh ngy cng gn vi nhng li di
tr hn l s tht chn chnh; v k
vit ra nhng th chnh l dn Do
thi.
Bao nhiu iu trc y ti khng
nhn thy th by gi p thng vo
nhn thc ca ti, v vi nhng th
trc y tng em li cho ti
nhng iu ng suy ngh th gi
y ti hc c cch nm bt v
hiu thu chng.
Gi y ti nhn ci tinh thn t do
ca nhng t bo y di con mt

khc; ci ging iu ngo mn dng


p tr cc cuc cng kch v
tiu dit chng bng cch im lng
gi y l ra l mt tr bp bm
va khn kho va xo tr; nhng
li bnh lun tn dng dnh cho
cc v kch lun hng ti cc tc
gi Do thi, v thi khng tn
ng chng nhm vo ai khc m
chnh l nhng tc gi ngi c.
C chm trch nh nhng nhng bn
b dnh cho William nh phi
by phng php, v cng l r thi
tn dng m chng dnh cho
nn vn ha v vn minh Php quc.
Nhng mu chuyn ngn vi ni
dung rc ri gi y vi ti l mt
s khim nh hon ton, v trong

ngn ng ca n ti nhn ra ci
ging iu ca mt dn tc ngoi
bang, tt c mi th u th hin s
th ch vi nhng gi tr c r rt
ti mc ch c th ni l s ch
.
Nhng ai l k hng th vi nhng
chuyn ny?
Liu tt c c phi ch l mt tai nn
khng c ?
Cng ngy ti cng tr nn khng
chc chn.
Qu trnh pht trin c thc y
bi ci nhn thu bn cht ca mt
s vn khc. Ti ang ni ti
quan im chung v o c v o
l, nhng th m phn ng bn Do
thi hay ph by cng khai v vic

p dng thc t nhng th y c th


nhn thy c.
y, mt ln na ng ph li
day cho ti mt bi hc v mt th
i khi l s xu xa hon ton.

Leopoldstadt hn 150 nm l im p
dnh cho du khch quc t.

Mi lin h ca bn ngi Do thi ti

nn mi dm, v thm ch hn th
na, ti nn bun n l da trng, c
th c nhn thy r rng nht
thnh Vienna, r hn bt k thnh
ph no khc Ty u, ch tr khi
cng pha nam nc Php. Nu
bn c dp do b trong m cc
con ph v ng hm ca vng
Leopoldstadt, mi bc i bn s
chng kin nhng s v vn c
phn ng ngi dn c du gim
mi ti khi Chin tranh khin nhng
ngi lnh mt trn pha ng c
c hi nhn thy nhng th tng
t, hay ni ng hn, buc h phi
nhn thy.
V th, ln u tin khi ti nhn ra
bn Do thi l nhng k mu lnh,

v lim s v tnh ton cm u


nhng v mua bn i bi ng kinh
tm trong lp cn b x hi, ti thy
mt cn rng mnh n lnh chy dc
sng lng.
Nhng ri mt ngn la bng ln
trong ti. Ti khng cn n trnh cc
cuc tho lun v vn Do thi;
tri li, gi y ti cn tm kim
chng. V khi ti hc cch tm ra
bn Do thi trn mi ng ng ca
i sng vn ha v ngh thut, v
c trong nhng hnh dng khc nhau
ca chng, ti bng chm trn chng
mt ni ti cha tng ngh chng
s xut hin.
Khi ti nhn ra dn Do thi l th lnh
ca phe Dn ch X hi, ti bng

sng mt ra. Cuc u tranh dai


dng trong tm hn ti hi kt
thc.
Ngay c trong cc mi quan h hng
ngy vi ng nghip, ti cng quan
st kh nng thch nghi ng ngc
nhin khin h c nhng quan im
khc nhau v cng mt vn , i
khi trong vng vi ngy, c khi ch vi
gi. Ti thy tht kh c th hiu
c lm th no m nhng con
ngi khi ni chuyn ring vi nhau
cng bc l vi kin hp l, th m
bng nhin li tiu tan mi tng
di nh hng ca s ng.
Thng th th l tht vng.
V khi, sau hng gi tranh ci, ti tin
tng rng cui cng mnh ph

b c tng bng ngn cch, dp


ht nhng suy ngh v vn v bt
u tn hng chin thng th ngay
ngy tip theo, trc s phn n, ti
buc phi bt u li tt c mi
chuyn; mi th lm chng em
li kt qu g. Ging nh mt con lc
vnh cu, kin ca h c lc qua
lc li v im ngu dt ban u.
Ti c th hiu c tt c nhng
iu ny: h bt mn vi s phn
ca mnh v nguyn ra s phn
khc nghit vi h; h cm ght gii
ch v cho l nhng k chp
php v lng tm ca s phn; h
nguyn ra cc nh cm quyn m
trong mt h l l ngi v cm
trc s phn ca h. Nhng iu

ti khng sao hiu ni c l lng


th hn v bin ca nhng con ngi
ny vi dn tc ca chnh mnh,
khinh mit su v i ca t nc,
bi nh lch s, v dm cc v nhn
xung bn en.
Cuc u tranh chng li chnh ging
loi ca mnh, th tc ca mnh, qu
hng ca mnh tht in r v
khng sao hiu ni. iu tri vi
t nhin.
Ta c th tm thi cha tr cho h
khi cn bnh xu xa , nhng ch
c vi ngy hay vi tun m thi.
Nu sau bn gp li k m bn
tng bin i c y, bn s
thy hn vn y nh trc.
Trng thi qui n tri vi t nhin

y chim lnh ton b con ngi


hn.

Chng 2:9:
KHNG TH BT
TI T B QUAN
IM CM GHT
DN DO THI
Dn dn ti nhn ra rng bo ch
ca phe Dn ch X hi ch yu l
do bn ngi Do thi nm gi,
nhng ti khng gn cho iu mt
ngha c bit no, bi l cc t
bo khc cng trong hon cnh y
ht. Tuy nhin c mt thc t c v
ng ch : khng c mt t bo
no ca ngi Do thi c th c
xem l mang tnh dn tc chn

chnh, xt theo li suy ngh ca ti v


nhng g ti c hc.
Ti nut tc gin vo lng v c
gng c nhng t bo theo kiu
Mc-xt ny, nhng ni khip s iu
tr nn ln ti mc ti c gn
tr nn gn gi hn vi nhng k
to ra b sn phm ny.
T ch bo tr i, tt c u l dn
Do thi.

Hitler khng a thch my dn Do Thi:


"khng c mt t bo no ca ngi Do
thi c th c xem l mang tnh dn tc
chn chnh, xt theo li suy ngh ca ti v
nhng g ti c hc."

Ti ly tt c nhng sch bo ca
phe Dn ch X hi m ti c c
v tm kim tn ca cc tc gi bi
vit: ton nhng ci tn Do thi. Ti
ghi ch nhng ci tn ca nhng k
cm u cng nh nhng thnh vin
ca bn ngi c chn, xem
liu chng c phi l i biu Quc
hi hay th k cng on, lnh o
cc t chc hay k gy bo ng
ng ph. Ti lun thy nhng hnh
nh khng khip ging nhau. Nhng
ci tn nh Austerlitzes, Davids,
Adlers, Ellenbogens,v.v, s mi

mi ghi khc trong tr nh ca ti.


C mt iu tr nn ng qu vi
ti: ti nhn ra ci t chc ng m
ti c cuc u tranh khc lit
nht hng thng tri vi nhng thnh
vin tin ca n, hu nh hon
ton thuc v mt dn tc ngoi
bang, v vi s hi lng su sc v
vui sng, cui cng ti i n
kt lun rng dn Do thi khng phi
l ngi c.
Ch ti by gi ti mi bit r k dn
d dn tc ta.
Ch mt nm Vienna lm ti
thm nhun nim tin rng khng c
ngi lao ng no li ng ngnh
ti mc khng khut phc trc tr
tu thng hiu hn v nhng li gii

thch hp l hn. Dn dn ti tr
thnh mt chuyn gia v hc thuyt
ca h v dng n nh mt th v
kh u tranh bo v nim tin su
sc ca mnh.
Thnh cng hu nh lun ng v
pha ti.
Nhn dn c th c cu thot,
nu nh c s hy sinh ln lao nht
v lng kin tr bn b.
Nhng khng th bt mt tn Do thi
t b quan im ca mnh.
Khi ti vn ngy ng lm nn c
c lm cho chng hiu s in r
trong nhng hc thuyt ca chng;
trong phm vi nh b ca mnh, ti
ni n khn c c, t c li,
tng rng chc chn s thuyt

phc chng hiu c nhng


tng in r Mc-xt tai hi n th
no; nhng nhng g ti t c li
thng khc hn. Mi chuyn c
nh th cng hiu r nhng tc ng
c tnh hy dit ca nhng l thuyt
Dn ch X hi v cc kt qu ca
n, chng li cng thm quyt tm
theo ui tng ca mnh.
Cng tranh ci vi chng, ti cng
hiu thm v php bin chng ca
chng. Ban u chng k l tng s
ngu xun mt m phe i lp mc
phi, v ri, khi ht cch, chnh
bn thn chng li gi ngu xun.
Nu tt c u khng ch g, chng
li ra v khng hiu, hoc nu b
thch thc, chng lp tc vi v thay

i ch , trch dn nhng li v v,
t nht m nu ngi ta chp nhn,
ngay lp tc chng dn dt ti
nhng vn hon ton khc, v ri,
nu li b tn cng, chng s li thoi
lui v v nh khng hiu ngi ta
ang ni v ci g. Bt k khi no ai
tm cch tn cng chng, h s
thy tay mnh chm vo mt th
nht nht qunh nh thch s tch
ra v chay qua cc k tay mnh,
nhng ngay sau li t li vi
nhau. Nhng nu ngi ging cho
chng mt n ch ng ti mc,
theo nh cc c gi quan st thy,
chng khng th lm g hn l ng
vi h, v nu h tin rng nh vy
l mnh tin c mt bc th

h s rt i ngc nhin vi nhng


g din ra ngy hm sau. Tn Do
thi chng h nh cht g v ngy
trc , li tip tc ra r nhng li
v ngha nh th cha h xy ra vic
g, v hn chng th nh mt iu
g, ngoi tr vic hn chng minh
tnh ng n ca nhng li hn
khng nh ngy hm trc.
i khi ti ng sng s nh b
st nh.
Ti khng bit iu g ng kinh
ngc hn: ging li ln lo hay
s di tr iu luyn ca chng.
Dn dn ti bt u cm ght chng.
Tuy th, tt c nhng chuyn ny
cng c mt mt tt: cng nhn thy
nhiu k cm u thc s hay t

nht l nhng k truyn b ca phe


Dn ch X hi, ti li cng thm
yu qu dn tc mnh. Bi l nu xt
ti nhng mnh khe c c ca
nhng k dn d ny, ai c th ch
trch nhng nn nhn bt hnh c
ch? Tht l kh bit bao, k c vi
ti, khi nh bi ci ging di tr
bin chng ny! V tht v ch khi
thng nhng k dm bp mo s
tht nhng g ta ni ra, nhng k
chng h mt xu h khi ph nhn
nhng g mnh va ni ri ngay
sau li tha nhn nhng iu .
Cng hiu hn v bn Do thi ti li
cng thm bao dung vi nhng
ngi lao ng. Trong mt ti, li
lm ln nht khng phi l h m

l nhng ngi cho rng chng


nn bn tm thng xt h, vi lng
chnh trc qu cm trao cho ngi
con ca dn tc nhng g h ng
c hng, v dn nhng k dn
d v mua chuc kia vo chn
tng.
Thi thc bi nhng iu tri qua
hng ngy, gi y ti bt u ln
tm du vt ngun gc ca hc
thuyt Mc-xt. Ti thy r nh
hng ca n qua cc trng hp
ring l; mi ngy thnh cng ca n
li hin r rnh rnh trc i mt
chm ch ca ti, v dng thm cht
u c tng tng, ti c th phc
ra nhng hu qu ca n. Cu hi
duy nht cn li l liu kt qu

c sn trong tin liu ca ngi to


ra hc thuyt hay ch l nn nhn
ca mt sai lm.
Ti cm thy, c hai iu ny u c
th xy ra.

Bn ngi lnh ca ng cng nhn x hi

c ht trc mt chi nhnh Berlin ti ca


hiu Woolworth Co trong cuc vn ng ty
chay ngi Do Thi hin ang c, vo
thng 3 nm 1933. Hitler tin rng nhng
ngi sng lp nn ca hiu Woolworth
Co. l ngi Do Thi.

Nu l trng hp u tin, ng
nhin ngha v ca mt ngi bit
suy ngh l phi buc mnh ng
hng u trong ci phong tro chng
ha hn iu g tt p, nu th cn
c th ngn chn thm ha xy ra;
ch trong trng hp kia, k to ra
thm ha hn phi l nhng th lc
v cng c c bi l ch trong
u l qui vt ch khng th l
u c con ngi th kt hoch v
mt t chc mi c c hnh hi v
ngha thc s, v nhng hnh

ng ca l qui vt y chc chn s


dn ti kt qu cui cng l s sp
ca nn vn minh nhn loi v k
tip l s hy dit th gii.
Trong trng hp ny, nim hy vng
cn li duy nht l u tranh, bng
tt c nhng v kh m tm hn, l
tr v ch con ngi c th to ra
c, bt k s phn s ban s
may mn cho bn no.
V th ti bt u bt mnh phi lm
quen vi nhng k to ra hc
thuyt , hiu hn v nhng c
s nn tng trong s vn ng ca
chng. Nu nh ti c t c mc
ch ca mnh nhanh hn l trc
ti tin tng th l nhng kin
thc m ti mi thu nhn c, du

khi cn cha tht su sc, v vn


dn Do thi. Ch ring iu
cng gip ti phc ra mt s so
snh thc t gia hin thc v
nhng l lun to lao ca nhng k
hi sinh ra ng Dn ch X hi,
bi l chnh n dy ti hiu c
ngn ng ca dn Do thi, nhng k
m li ni l che y hay ch t
cng ngy trang nhng suy ngh ca
mnh; mc tiu thc s ca chng v
th khng tm thy c ngay trong
nhng dng ch vit ra m c
giu rt kho ng sau .
Vi ti l thi im ti phi tri
nhng bin ng tinh thn mnh m
nht cha tng c.
Ti khng cn l k theo ch ngha

th gii yu ui m tr thnh
mt ngi ng h bi Do thi.
Li mt ln na v y l ln cui
cng nhng ngh ng s, nng
n n vi ti trong ni thng kh
su sc c v th xc ln tm hn.
Khi tm hiu k lng hnh ng ca
dn Do thi trong sut lch s loi
ngi, ti bng ny ra mt cu hi
ng s, liu s phn kh lng, c
th no v nhng l do m chng ta,
nhng sinh linh ti nghip, khng bit
c, bng ch quyt tm khng
bao gi thay i, li mong mun ci
chng tc ti tin ny ginh c
chin thng cui cng.
C th no tri t ny tng c
ha hn lm phn thng dnh cho

ci chng tc y, ci chng tc sng


l v tri t ny?
Liu chng ta c c quyn li
khch quan u tranh t bo tn,
hay phi c iu ny ch c bin
minh mt cch ch quan chng ta
hay khng?
Khi ti o su nghin cu lun iu
gio hun ca ch ngha Marx v tip
em nhng hnh vi ca bn
ngi Do thi ra nghin ngm trong
s r rng im tnh, chnh s phn
trao cho ti cu tr li ca mnh.
Hc thuyt ca ch ngha Marx ca
dn Do thi bc b nguyn tc cao
qu ca To ha v thay th nhng
sc mnh v quyn lc c n bng
s lng ln cc con s v sc

nng cht ngi ca n. Theo cch


, n ph nhn cc gi tr nhn
cch trong con ngi, khng tha
nhn ngha quan trng ca dn tc
v sc tc, v bng cch y ly mt
ca con ngi nhng tin cho s
sinh tn v vn ha ca mnh. Ly
hc thuyt ny lm nn tng cho vn
vt th t n s chm dt mi trt t
m tr tu con ngi c th hiu
c. V khi vic p dng mt lut
l nh vy ch em li s hn lon,
s khng cn g ngoi s dit vong
ca nhn loi trn hnh tinh ny.
Ch ring iu cng s khin
nhng ngi c bn nng chnh tr
khc tr thnh k th ca hn; trong
mi s vn ng hn s nh hi

thy mt iu c th l khi u cho


s kt thc ca hn, v trong mi
con ngi d ln nh th no, hn
u ngi thy ci mi nguy him e
da hn.
Ti s cn nhiu iu na ni v
hng ngi mt rp ca ngh vin
ny.

Chng 2:10:
HITLER NHN NHN
S RN LUYN
T VIENNA
Ngay c mt ngi tui ba mi
cng s phi hc rt nhiu trong sut
cuc i mnh, nhng nhng ci
ch mang tnh cht b sung v lp
y ci khung m anh ta xy dng
t nhng trit l c anh ta tip
nhn v c bn. Khi anh ta hc th
vic hc khng phi l lm thay
i nhng nguyn l m ch l s
nghin cu b sung, v nhng ngi
ng h ca anh ta s khng c cm

gic nhng g anh dy h t trc


ti nay l sai lm. Tri li l ng
khc: s pht trin c h thng v
nhn thy c ngi lnh o s
lm nhng ngi ng h thy hi
lng, bi l vi vic hc , ngi
lnh o ch c lm cho nhng trit
l ca h su sc hn m thi. V
trong mt h iu ny m bng
chng cho tnh ng n ca nhng
quan im m h c t trc ti
gi.
Mt nh lnh o buc phi t b
nhng trit l ca mnh v nhn ra n
hon ton sai lm, ch hnh x ng
chun mc x hi nu, khi nhn ra
sai st trong cch nhn trc y
ca mnh, anh ta sn sng chuc ly

nhng hu qu sau cng. Trong


trng hp nh vy, ti thiu anh ta
cng phi thi khng tin hnh bt k
hnh ng chnh tr cng khai no
na. Bi l khi mt ln phm phi
sai lm th hon ton c kh nng
iu s xy ra ln th hai. V
khng mt kh nng no cho php
anh ta gi li ci quyn tip tc i
hi, ch ng ni l yu cu, s tin
tng t nhng ngi ng ch ca
mnh.

Hitler t ho mnh hc c nhiu iu ti


Vienna.

Ci cch ngi ta xem thng s


ng mc x hi ngy nay c
chng thc qua s thoi ha ca l
tin dn t thy mnh c l do
tham gia hot ng chnh tr ngay
thi im .
Ti cn thn trnh mi s xut
hin trc cng chng, mc d ti
cho rng mnh nghin cu v
chnh tr su sc hn bt k k no.
Ch c trong phm vi rt nh vi rt
t ngi ti mi ni ti nhng th
khin ti thy hp dn hay xc ng
trong lng. iu ny c nhiu mt
tt: ti hc c cch bt din
thuyt v tm hiu quan im ca

mi ngi cng nh nguyn nhn


thng l ht sc nguyn thy
khin h cm thy bt bnh. V ti t
rn luyn bn thn m khng h mt
thi gian hay c hi tip tc con
ng hc vn ca mnh. Chc chn
l khng c ni no trn nc c
li cho ti c hi rn luyn thun li
nh Vienna.
Cng mt thi im, nhng t tng
chnh tr v nn qun ch Danube c
tnh khi qut v ton din hn
nhng t tng v nc c c,
khng tnh cc vng ca nc Ph,
Hamburg v b bin pha Bc. Trong
trng hp ny, khng nghi ng g,
ti hiu rng, di tn gi quc
o, ci vng t ca ch

Habsurg v i y, vn l kt qu ca
qu trnh bnh n nc c, khng
ch l nguyn nhn lch s ca s
hnh thnh t nc ny m hn th
na, s dn ca n cn th hin th
quyn lc m nhiu th k nay
thi vo cu trc ny, hiu theo
ngha chnh tr ch l th nhn to,
mt i sng vn ha bn trong.
Theo thi gian, s sinh tn v tng
lai ca t nc ny ngy cng ph
thuc vo vic c bo v c t
bo ht nhn ca ch hay
khng.
Nu nhng vng t cha truyn con
ni t xa l tri tim ca ch, lin
tc a dng mu ti tun hon
khp c th sng vn ha v chnh

tr th Vienna chnh l khi c v


ch.
Ch ring v b ngoi cng ta
c l do gn cho thnh ph ny
th quyn lc thng tr ca mt v n
hong hp nht cc nhm ngi, v
vi v p rng ngi nng khin
chng ta qun i nhng triu chng
ti t ca tui gi ang tim n trong
ton b cu trc ny.
ch c th run ry v rung ln
di trn chin m mu ca cc
dn tc khc nhau, nhng nhng
ngi nc ngoi, v nht l ngi
c li ch nhn thy gng mt yu
kiu quyn r ca thnh ph ny m
thi. iu khin s di tr ny ln
hn bao gi ht l thnh Vienna khi

dng nh tham gia vo mt qu


trnh c th coi l s phc hng cui
cng v d nhn thy nht ca mnh.
Di s lnh o ca mt th trng
thc s ti nng, ni c ng ca cc
v hong thuc ch c mt ln
na thc tnh trc tui tr diu k.
Con ngi c v i cui cng sinh
ra trong mt dn tc chim
Ostmark lm thuc a khng c
chnh thc xp vo hng ng nhng
ngi s tr thnh chnh khch;
nhng vi t cch th trng thnh
Vienna, mt thnh ph quan trng v
l ni ca hong tc, Tin s
Lueger to ra ht thnh tch ng
ny ti thnh tch khc trong tt c
cc lnh vc kinh t v v vn ha

chnh tr ca thnh ph, nh th


cng c sc mnh cho vng trung
tm ca c ch, v gin tip tr
thnh mt chnh khch v i hn tt
c nhng ngi c gi l nh
ngoi giao t trc ti gi.
Nu nh v th m khi cc dn tc
c gi l nc o cui cng s
dit vong, iu khng h lm
gim mt cht no nng lc chnh tr
ca nhng ngi c trong ch
Ostmark c, nhng li l kt qu
tt yu cho thy khng th dng
mi triu ngi duy tr mt t
nc ca nm mi triu dn thuc
cc dn tc khc nhau, tr phi
nhng tin r rng chc chn
c thit lp kp thi.

tng ca nhng ngi o gc


c cn hn c v i.
quen vi vic sng trong mt
ch v i v cha tng ht cm xc
vi nhng nhim v ngn. L ngi
duy nht trong t nc ny, ngi
m vt xa c ranh gii t ai ca
nh vua cht hp, vn nhn thy
nhng ng bin gii ca ch;
thc vy, khi s phn cui cng
tch anh ta ra khi mnh t qu
hng chung, anh vn tip tc u
tranh lm ch nhim v ln lao v
bo v cho dn tc c nhng g
m cha ng tng ginh c t
pha ng trong nhng cuc u
tranh lin min. Trong mi lin h
ny chng ta cn nh rng iu

c thc hin vi mt sc
mnh b chia ct; bi tri tim v tr
nh ca nhng con ngi u t nht
khng cn tnh cm vi nc m
chung, v ch cn mt du vt c
li cho qu hng.

Nc o nm 1900.

Vo nhng lc minh mn, s sng

sut nhn ra quyn lc ti thng.


Nhng theo thi quen, n sm b
qun lng hay xp x v kh thc
hin. Mi ngh v mt c cu lin
bang cho ch tt s tht bi bi
thiu mt mt t bo chnh tr tt lm
nn th quyn lc thc s ni bt.
Thm vo l nhng iu kin ni
ti ca nc o khc hn vi
ch Bismarck ca c. c,
ch l vn khc phc cc iu kin
chnh tr, bi l lun lun c mt nn
tng vn ha chung. Quan trng nht
l, ngoi nhng nt ngoi bang rt
nh, ch c bao gm nhng
thnh vin ca mt dn tc duy nht.
nc o, s th hon ton tri
ngc.

y, cc tnh ring l, tr Hungary,


u khng c nh g v tm vc ca
chnh mnh, hoc v iu b
thi gian xa khi tr nh, hay t nht
cng b che y v lm m i. Tuy
th, trong thi im nguyn tc
chung ca cc dn tc ang hnh
thnh, cc lc lng dn tc tri dy
nhiu tnh, v vic chng li cc
lc lng y kh hn bao gi ht khi
m ngay trn ng bin bao quanh
nn qun ch bt u hnh cc quc
gia dn tc m dn c ca n,
tng ng hoc c quan h v mt
chng tc vi dn tc o, gi y c
th to ra mt lc ht ln hn c.
Ngay c thnh Vienna cng khng
th chu ng c cuc chin ny

mi.
Khi Budapest pht trin thnh mt
thnh ph ln, ln u tin Vienna c
mt ch th m nhim v ca n
khng cn l gi gn nn qun ch
nh mt tng th m l cng c sc
mnh cho mt b phn ca nn qun
ch y. Ch trong mt thi gian ngn,
Prague cng theo gng m lm,
ri ti Lemberg, Laibach, v.v T
nhng thnh ph nh tr mnh vn
ln tr thnh th ph ca cc nc
thuc quc, cc trung tm hnh
thnh nn mt i sng vn ha c
lp cc nc ny. V ch khi ,
bn nng chnh tr dn tc mi ginh
c nn mng v chiu su tinh
thn ca mnh. Chc chn n lc

sc mnh cng ph ca cc dn tc
ring l tr nn mnh m hn sc
mnh ca cc li ch chung, v
s l s kt thc ca quc o.
Sau ci cht ca Joseph nh, qu
trnh vn ng bin i ny cng tr
nn r rng. S pht trin mau l
ca qu trnh ny ph thuc vo
hng lot cc yu t mt phn nm
trong chnh bn thn nn qun ch,
mt phn l kt qu ca quan im
nht thi v chnh sch i ngoi ca
ch. Nu cuc u tranh nhm
bo tn t nc ny c tip tc
v tin hnh mt cch nghim tc,
ch c mt chnh sch tp trung ha
kin tr v khng khoan nhng mi
c th dn ti thnh cng. Trc

ht, cn phi nhn mnh s gn kt


chnh thc qua vic thit lp cc
nguyn tc v ngn ng chung chnh
thc, v b my chnh quyn cng
phi c cung cp cc phng tin
k thut m thiu n mt quc gia
thng nht khng th tn ti. Tng
t nh vy, mt thc v quc gia
thng nht ch c th c nui
dng mi mi bng trng hc v
gio dc. iu khng phi l iu
c th thc hin c trong mi
hay hai mi nm; chc chc phi
cn hng trm nm; bi l trong tt
c cc vn v thuc a, s bn
b, kin tr c vai tr quan trng hn
c sc mnh ca thi khc.

Hallsatt (o) l mt lng c nh vi 800 h


dn. N c UNESCO cng nhn l Di
sn th gii t nm 1997 bi gi tr kin
trc c sc cng nh nhng pht hin
kho c thi i st t hng trm nm
nay.

Chc chn rng vic iu hnh t


nc v nh hng chnh tr phi
c tin hnh vi s ging nhau
st sao. Vi ti, nhn bit chc chn
l do ti sao iu ny khng xy ra
l mt bi hc quan trng, hay ng
hn l, v sao n khng c thc
hin. Ngi no phm phi li lm
b qua iu s phi gnh ti
cho s sp ca ch.
Hn bt k nc no khc, nc o
c ph thuc rt nhiu vo tm vc
ca nhng nh lnh o. Thit ch

ny ang cn mt nh nc dn tc
m trong bn cht dn tc ca mnh,
lun s hu mt sc mnh sng
st, bt k ban b lnh o ca n
c km ci th no. Mt nh nc
dn tc thun nht, chnh v tnh tr
tr c hu ca ngi dn, v sc
mnh khng c, i khi c th vn
tr vng mt cch ng kinh ngc c
trc s iu hnh hay lnh o yu
km nht trong mt thi gian di m
khng h b tan r t bn trong. Vo
nhng thi im y nh th khng
cn cht sc sng ny trong mt c
th nh vy, nh th n cht,
nhng ri mt ngy p tri, ci c
th tng nh ch y t nhin
tri dy v cho c nhn loi thy

nhng du hiu kinh ngc ca mt


sc sng khng th dp tt.
Tuy vy, iu hon ton khc vi
mt ch bao gm nhng dn tc
khng ging nhau, c tp hp li
khng phi bi mt dng mu chung
m l cng mt bn tay kim sot.
Trong trng hp ny, kh nng lnh
o yu km khng to ra s ngng
tr ca t nc m l s thc tnh
ca mi bn nng c nhn hin c
trong dng mu nhng cha th bc
l khi vn cn mt ch chi phi. Ch
c mt nn gio dc chung ko di
nhiu th k, nhng truyn thng
chung, nhng quyn li chung, v.v,
mi c th lm gim nguy c ny. V
th cc quc gia c thnh lp

cng non tr th chng cng ph


thuc vo s ln mnh ca cc nh
lnh o, v nu quc gia y c
to nn bi nhng ngi lnh u t
v nhng anh hng tinh thn, chng
s sp ngay sau khi ngi sng
lp v i duy nht qua i. Nhng
ngay c sau hng th k, nhng
nguy c ny vn khng c xem l
vt qua c; chng ch tm
ng yn v thng t nhin thc
gic ngay khi s yu km ca nh
lnh o v sc mnh ca gio dc
cng nh nhng truyn thng cao c
khng th chin thng s ln ti ca
li thc gic mang tnh sng cn ca
cc b tc ring l.
y c l l li rm bi thm ca

Vng triu nh Habsburg.


Ch v mt trong nhng li lm y, s
phn mt ln na ging cao
ngn uc soi ri tng lai ca t
nc ny, v ri n b dp tt m
mi.
Joseph nh, Hong La m tr
v nc c, trong ni lo s v bi
ri, nhn thy c vng triu
ca mnh, b y ti gc tn cng
nht ca ch, mt ngy no
chc chn s bin mt gia m hn
n s tranh ginh ca cc dn tc,
tr khi vo pht cui cng h u b
qua t tin v qu kh. Vi sc
mnh phi thng, ngi bn ca loi
ngi ny gng ht sc khng lp
li iu s sut ca t tin v c

gng ly li trong mi nm iu m
c trm nm nay cha ai lm c.
Nu nh ngi ch c ban tng bn
mi nm thc hin iu ny, v
nu nh hai th h ni tip tip
tc cng vic ngi khi xng,
iu k diu c th xy n. Nhng
khi ngi mt i, sau vn vn mi
nm trn chic ngai vng, kit qu
c v th cht v tm hn, s nghip
ca ngi s b chn vi theo, chng
cn nh thc c ai v ng yn
vnh vin trong hm m Capuchin.
Nhng ngi k nhim ngi khng
kh nng thc hin nhim v, c
trong tm tr v ch.
Khi nhng tia chp cch mng ca
mt thi i mi le sng trn bu

tri chu u, nc o cng bt la


v dn dn chy sng.
Cuc cch mng nm 1848 nh ra
c th l mt cuc u tranh giai cp
khp ni, nhng o n li l
khi u ca mt cuc chin tranh
sc tc mi. Khng tha nhn hay
qun i ngun gc ca mnh v t
mnh vo bin mnh thnh k phc v
cho cuc cch mng, ngi c
nh ot s mnh ca chnh mnh.
H gp phn khi dy tinh thn v
nn dn ch phng Ty m chi
trong mt thi gian ngn chnh n
xa b nhng nn tng tn ti ca
h.
S hnh thnh ca c quan i din
quc hi m khng cn phi thit lp

v kt tinh mt ngn ng chung ca


t nc t vin gch nn u
tin, chm dt s thng tr nn qun
ch ca nc c. T thi khc y,
chnh bn thn t nc mt i.
Tt c nhng g din ra sau ch l
s chm dt mang tnh lch s ca
mt ch.

Bo tng Vienna.

Theo di qu trnh tan r y l mt


vic lm va au lng va mang li
nhiu bi hc b ch. Vic thi hnh
bn n ca lch s c tin hnh
chi tit di v vn hnh thc. Thc
t rt nhiu ngi bc i m qung
trong nhng biu hin ca s suy tn
chi cho thy mt iu: Cha
mong mun nc o phi dit vong.
Ti s khng bn chi tit im ny
v y khng phi l nhim v ca
cun sch ny. Ti s chi a ra mt
ci nhn trit hn vi nhng s
kin lun l nhng nguyn nhn
khng bao gi thay i dn ti s
sp ca cc quc gia v dn tc,
v v th cng c ngha quan trng

vi thi i ca chng ta, v cng l


nhng iu gp phn cng c c s
nn tng trong nhng suy ngh chnh
tr ca chnh bn thn ti.
H thng hai vin ca ngi Anh
c phc hi mt cch nghim
trang trong Ngh vin v Vin nguyn
lo. Ch tr mt vic l bn thn hai
vin phn no c im khc bit. Khi
Barry xy dng cc ta nh quc hi
ca mnh trn dng sng Thames,
vic lm dn mnh vo lch s
ca ch Anh v ly ra t
nhng mu trang ch cho mt nghn
hai trm hc tng, thanh v ct
chng trong cng trnh ca mnh. V
th, vi cc bc ha v cc tc
phm iu khc, hai ta Thng vin

v H vin tr thnh Nh Lu
danh ca t nc.
chnh l ch kh khn u tin
ca thnh Vienna. Khi Hansen, mt
kin trc s ngi an-mch, hon
thnh phn cui cng ca ta quc
hi xy bng cm thch, ng ta
khng bit ly g trang tr ngoi
tr nhng th vay mn t cc tc
phm m thut c xa. Hnh nh
nhng chnh khch v cc trit gia
La M v Hy Lp gi y t im
cho nh ht Opera ca nn dn ch
Ty phng, v trong s ma mai
biu trng, c xe t m thi La m
c bay ln khp bn hng pha
trn hai ta nh, em li n tng
bn ngoi mnh m nht v nhng

hot ng din ra bn trong ta kin


trc.
Tnh a dn tc nghim cm
mi hnh ng nhm tn v p ca
lch s nc o trong cng trnh ny
v xem l s khiu khch v lng
m, cng ging nh trong bn thn
ch c, ch c di sm st c
cc cuc chin tranh th gii ngi
ta mi dm dng Ta nh Quc hi
ca Wallot cho ngi c bng mt
li tng.
Vo lc cha y hai mi tui, khi
ti ln u tin t chn ti ta nh
hng v Franzensring tham d
mt phin hp ca H vin vi t
cch ngi xem v ngi nghe, lng
ti trn ngp nhng cm gic xung

t nhau mnh m.

Chng 3: NHNG
T DUY CHNH TR
CHUNG THI TI
VIENNA
Nay ti tin chc rng, ni chung tr
cc trng hp thin ti c bit,
ngi ta khng nn cng khai lm
chnh tr trc tui ba mi. K
chng nn lm vy, bi l n tn
thi im thng mi hnh thnh
c mt cng lnh chung, m t
y ng ta thm tra cc vn
chnh tr khc nhau v xc nh lp
trng dt khot ca mnh. Ch sau
khi tip thu c mt th gii qua

c bn nh vy, cng cch quan st


ring lin tc ca mnh i vi tng
vn thi s m qua thnh tu,
k chn chn trong ni tm mi
nn tham gia vo vic lnh o chnh
tr trong cng ng.

Ta nh Quc hi Vienna.

Nu khc th, th c nguy c mt


ngy kia: hoc l ng ta phi thay
i lp trng ca mnh v nhng
vn c bn hoc, tri vi tri thc
v nhn thc r hn ca mnh, dng
li mt quan im, m t lu n
chi t s hiu bit v sc thuyt
phc. Trong trng hp u, iu
ny rt kh x cho chnh c nhn
ng ta, v by gi ng ta t thy
mnh lung lay v c l khng
c php ch i rng nim tin
ca cc tn (ca ng ta, ND), vn
hng v ng ta vi bn chc
khng g lay chuyn ni nh trc;
cn i vi nhng ngi do ng ta
lnh o th mt thay i quan im

ca lnh t nh vy em n s lng
tng, cng vi cm gic v mt s
nhc nh nht nh no trc
nhng ngi m cho n nay vn b
h chng li (phe i lp, ND).
Nhng trong trng hp sau, xut
hin iu m c bit ngy nay
chng ta thng thy l: lnh t
cng khng cn tin iu ng ta ni,
th s t v ca ng ta cng nng
cn v trng rng, cng vi n l s
tin trong cch la chn phng
tin. Trong khi chnh ng ta khng
cn ngh n vic nghim tc bnh
vc cc chnh kin ca mnh (ngi
ta chng cht v iu m chnh ngi
ta chng tin vo n), th nhng i
hi i vi cc tin ca mnh theo

chnh t l ni trn ngy cng ln v


cng tr trn hn, cho n khi cui
cng ng ta hy sinh nt phn st li
ca lnh t, h cnh nh
chnh tr, ngha l loi ngi m
chnh kin thc duy nht l khng c
chnh kin, km theo s quy ry
n hn xc v mt ngh thut di
tr pht trin ti mc tr trn.
Thc bt hnh cho nhng ngi
nghim tc, nu mt g nh vy li
len vo c ngh vin v ngay t
u, ngi ta nn bit rng, bn
cht chnh tr i vi hn ch cn l
cuc hin ngoan c ginh quyn s
hu mi mi ming cm manh o
cho cuc i v gia nh hn. V
con cng ph thuc vo n, hn

cng tranh u bn b hn v s y
quyn ny. Qua , bt k ai khc,
ch ring c bn nng chnh tr l
k th c nhn ca hn: hn nh
hi thy mi phong tro mi l
bc khi mu c th cho on kt
ca hn v mi con ngi v i
no, l mi nguy c e da trc tip
t ngi .
Ti s cn ni cn k hn v loi
rp ngh vin ny.
Ngay c ngi ba mi tui cng
cn phi hc nhiu khi cuc i mnh
ngy cn tin trin, tuy nhin iu
ch l mt s b sung v lp y cho
ci khung m th gii quan c
chp nhn lm c bn, t ra cho
ng ta. Vic hc ca ng ta khng

cn l s hc li cc nguyn tc
na, m ch l s hc thm, v cc
tn ca ng ta khng phi c nht
vo hng mnh ci cm gic bn
chn rng, cho n nay nhng iu
ng ta dy l sai; m tri li: s tng
trng hu c th hin ca lnh t
cho php h hi lng, bi l vic hc
ca ng ta thc ra ch l s o su
ci hc thuyt ca chnh h. Trong
mt h, iu li l bng chng
cho s ng n ca nhng quan
im tnh n nay ca h.
Tuy nhin, ngy nay tng ng vi
mt php x giao nh vy l iu t
i ra sao, th ch ring s sa ng ni
chung ca l sc sinh hin ang t
cm thy mnh c b nhim lm

chnh tr, chng minh.


Hu nh chng c ai trong bn
chng c tuyn chn cho vic .
Hi y, bng cch no ti trnh
xut hin trc cng chng, mc
du tin rng mnh tm hiu v
chnh tr nhiu hn rt nhiu k khc.
Ti ch ni, trong gii ht sc nh,
v nhng iu kch ng hay cun
ht ni tm mnh. Ci cch ni trong
khun kh hn hp nht ny mang li
nhiu thun li: ti hc c cch t
din thuyt hn v nh vy ti hiu
bit con ngi vi nhng quan im
v phn khng thng ht sc c s
ca h. Khi y ti t o to mnh
m khng mt thi gian v kh
nng tip tc t o to. lm

vic , chc chn thi y c


chng u c c hi thun li nh
Vienna.
Trc ht xt v phm vi ca mnh,
th t duy chnh tr chung nn qun
ch Danub ln hn v bao qut hn
nc c gi ci cng thi gian
loi tr cc phn ca Ph,
Hambourg v vng ven b Baltic.
Tuy nhin trong trng hp ny, ti
hiu tn gi o quc (sterreich,
ngha en theo ting c: ch
ca ngi min ng, ND) l ci
vng ca ch Habsbourg (nguyn
vn: Habsburgerreich, ND) v i m
do c nhiu ngi c n c tr,
theo bt c phng din no khng
ch hon ton l nguyn c lch s

cho s hnh thnh nh nc ny, m


n c th hin lc lng duy nht
tn ti trong c dn ca n, c kh
nng ban tng cho ci thc th qu
nhn to v mt chnh tr ny mt
cuc sng vn ha ni ti s tn ti
nhiu th k na. Thi gian cng tri
i, th s tn ti v tng lai ca nh
nc ny cng ph thuc vo s
duy tr t bo ca ch.
Nu nh cc nc tha k l tri tim
ca ch lun lu chuyn mu ti
cho s tun hon ca cuc sng nh
nc v vn ha, th Vienna ng
thi cng l no b v ch. Ngay
b cc bn ngoi ca n, ta c
th quy cho thnh ph ny ci ng
lc chm ch ngi trn ngi n

hong, c sc thng nht mt c kt


cc dn tc nh vy. Nh m qua
s trng l kiu dim ca chnh
mnh, n cho php lm qun i
nhng biu hin gi nua ti t ca
tng th.
Nu nh trong ct li ca mnh,
ch ang cn dy da v cc cuc
u tranh m mu ca cc tc
ngi n vy; th nc ngoi, c
bit l nc c, vn ch thy hnh
nh ng yu ca thnh ph ny. S
nhm ln li cn ln hn na, khi
vo thi ny, Vienna c v nh ang
ly thc hin bc nhy vt th
hin cui cng v cng l v i nht.
Di s cai tr ca mt v th trng
tht s thin ti, ci dinh ng knh

ca cc hong ch c mt ln
na bng tnh sng li cuc i
tr trung k diu. Ngi c cui
cng, m dn tc gm nhng kiu
dn Ostmark (ngha en: vng bin
min ng, y ch o quc v
vng ph cn, ND) ny t hng ng
mnh ra, tuy khng chnh thc
c lit vo hng nhng ngi
thng gi l chnh khch cp cao;
nhng vi vic v tin s Lueger
cng v th trng ca th
ch v thnh ph dinh th' Vienna
ph php ra ht thnh tu ln ny
n thnh cng cha tng c khc,
trn tt c mi lnh vc v chnh
sch kinh t vn ho a phng, th
ngi ta c php ni rng, ng ta

khch l tri tim ton th ch v


bng con ng vng ny tr
nn mt chnh khch cp cao, hn
na to thnh tp hp ton th
nhng ngi khi c gi l nh
ngoi giao.

Nh th Kafederalny ti Vienna.

Nu nh mc du vy, cui cng th


thc th cc dn tc c gi l o
quc vn i n ch dit vong, th
iu cng chng phn bc cht
no kh nng chnh tr ca cht c
( y xin hiu l ton b gc kinh t
v vn ho ca cng ng dn tc
c, ND) ti Ostmark c, m ch l
kt qu tt yu ca iu khng th
cho mi triu ngi ng vng
lu di trc mt nh nc nm
mi triu cc tc ngi khc nhau,
nu nh khng kp thi c nhng
iu kin nht nh. Ngi o quc
c
(nguyn
vn
Deutschsterreicher: tc gi mun
ni ngi o gc c, v o quc

cng l nc a chng tc, ND) ngh


nhiu hn ci ch l v i.
Trc nay hn vn quen sng trong
khun kh mt ch v i v cha
bao gi mt i nhng nhim v lin
quan ti iu . Hn l ngi duy
nht nh nc ny cn nhn ra
ngoi bin hn hp ca ngi nh vua
thy c bin gii ca ch;
thm ch khi cui cng s phn bt
hn phi tch khi t quc chung, th
hn vn cn c lm ch ci nhim v
phi thng l gn gi cht c, iu
m cha ng hn nh nhng cuc
chin lin min hi y vn ginh li
c t pha ng. Khi y vn lun
phi nh rng, vic ch c th xy
ra vi lc lng b chia x; bi l

tri tim v khi c ca nhng ngi


con u t nht cha bao gi ngng
cm nhn v nc m chung, v ch
c mt s t l cn gi li vi qu
hng ring.
Ngay tm mt chung ca ngi o
quc c cng tng i xa hn.
Cc mi quan h kinh t ca hn
thng bao gm hu nh ton b
ch a dng. Gn nh tt c cc
doanh nghip thc s ln u nm
trong tay hn, s cn b k thut v
quan chc cp lnh o phn ln do
hn ch nh. Hn cng l ngi ch
cht ngnh ngoi thng, chng
mc m ngi Do Thi cha dnh
dng n lnh vc thin bm nht
ny. V mt chnh tr, duy nht ch

mnh hn cn gn kt c nh
nc li lm mt. Ngay thi gian
qun dch, hn vt xa ra ngoi
bin gii hn hp ca qu hng.
Anh tn bnh ngi o quc c c
th nhp ng mt trung on c,
th nhng chnh trung on li c
th ng Herzegowina (vng Nam
T c, ND), Vienna hoc Galizien
(vng Bc Ty Ban Nha hin nay,
chc tc gi nhm v khng bao gi
thuc nc c hay o quc, ND)
cng th. Gii s quan vn lun l
c, gii quan chc cao cp th
chim u th. Nhng cui cng th
c l ngh thut v khoa hc.
Khng k n nhng sn phm ti
bc pht trin gn y ca ngh

thut, m du sao thm ch n dn


mi en cng sn sinh ra c, th
ch nhn v c ngi truyn b quan
nim ngh thut chn chnh ch c
th duy nht l ngi c m thi.
Cn trong m nhc, kin trc, iu
khc v hi ho th Vienna l ngun
cung cp cm hng v tn cho ton
b nn qun ch kp (nguyn
vn Doppelmonarchie: tc gi
mun ni l nc c v o quc,
ND) m chnh mnh cha bao gi
cn kit.

Chng 3:1:
HITLER: KHNG AI
HIU R CHNH TR
HN TI
Cui cng cht c cng cn l ci
ct li cho ton b ngnh ngoi giao,
nu ta b qua s t ngi Hung. Tuy
nhin toan tnh no c duy tr ci
ch y cng l v ch bi thiu
hn ci tin quyt nh nht.
Ch c mt kh nng cho nh nc
a dn tc o quc l phi khng
ch bng c nhng lc lng ly
khai cc b tc ring l. Hoc nh
nc phi c cai tr t trung ng

tr xung, m nh vy th bn
trong cng phi t chc ging th;
hoc tuyt khng th hnh dung ra
n.

Hitler tuyn b mnh hiu rt r v Chnh tr.

Vo nhng thi im sng sa khc


nhau th ci nhn thc y cng
tng lt ln c n tn v tr cao
nht, nhng ri ch mt qung thi
gian ngn ngi sau li b lng
qun hoc gi li b xp x v kh
thc hin. tng no nhm to
dng mt ch c mu sc lin
bang hn, tt yu ri cng tht bi,
bi lm g vi ci mm mng kho
khon ca mt th quyn lc tri
hn hn. Ri li cn nhng tin
bn trong ca nh nc o quc,
khc hn so vi khun hnh kiu
Bismarck (nh lnh o nh nc
ca nc Ph (1815-1898). Sau khi
tin hnh chin tranh vi an Mch,

o quc, 1867 ng thnh lp Lin


Bang Bc c, ri tin hnh chin
tranh vi Php. 1871/1890 ng tr
thnh
Th
tng

ch
(Reichskanzler), ND) ca ch
c. c ch c vn phi
khng ch cc truyn thng chnh tr,
bi v vn ho lun lun sn c
mt nn tng chung. Nht l, b qua
nhng dm vn ngoi lai, ch ch
gm c ngi ca mt dn tc duy
nht.
o quc, tnh hnh ngc li.
y k c chnh tr trong cc bang
ring r, ngoi tr Hungary, v tm
vc ca chnh mnh li, hoc ang
cn qu m nt, hoc cha b s
bt ca thi gian dp cho tt hn,

ch t cng l xo m tr nn
khng r rng. Thay v th, trong
thi i ca nguyn l dn tc c
nhng lc lng b tc ni dy, m
vic khng ch cng kh ch bn
l ca ch qun ch tm nghin
thy, bt u hnh thnh nhng nh
nc ca dn tc; v cc dn tc
ca nh nc ny, xt di gc
chng tc, li gn vi hoc chnh l
cc mnh vn v dn tc ca o
quc, cha ni l t pha h, h c
nhiu kh nng thu ht hn l o
quc c ngc li.
V lu di th chnh Vienna cng
khng th gii quyt c cuc u
tranh ny na.
Vi s pht trin ca Budapest,

thnh ln u tin c i th,


nhim v li khng phi l thu
gom c nc qun ch m l gia
c mt phn ca n. Ch trong mt
thi gian ngn thi, tt n lt
Praha, ri Lemberg (nay l Lwow,
thuc nc cng ho Ucraina, ND),
Laibach(nay l Ljubljana, th
nc Slovenia, ND) v.v; vn trc
ch l cc th tnh l, nay tin ln
thnh th bang, tt cng thnh
tm im ca mt i sng vn ho
cng ngy cng c lp. Song c
nh th th tim thc chnh tr dn
tc mi c c nn tng tinh thn
v chiu su ca n. Tt ri s n
thi im, nhng lc y y ca cc
dn tc ring l t mt lc ca

nhng quyn li chung, v l


chuyn a xy ra vi o quc.
S pht trin y cng r nt sau
ngy Joseph II. (1741-1790, hong
cc nc tha k Habsbourg t
1765 cho n khi qua i, nhiu ci
cch t bn ch ngha, ND) qua i.
Nhanh, v n b chi phi c lot yu
t, c phn nm chnh nn qun
ch, phn khc l kt qu ca lp
trng chnh tr i ngoi ca
ch.
Chp nhn tin hnh cuc u tranh
duy tr nh nc y, th i ti
ch ch c mt cch l tp trung
ha, kin tr m cng khng nng
tay. Trc ht phi quy nh nguyn
tc: nh nc ch c mt ngn ng

thng nht, va nhn mnh s


rng buc chnh thc v php l va
cho h hnh chnh nm c
trong tay th phng tin k thut,
m thiu n th khng th thnh mt
quc gia thng nht. V lu v di li
cn phi thng qua nh trng,
thng qua gio dc m gy dng
cho c mt thc thng nht v
nh nc. Khng th ch mi, hai
mi nm c th lm c, m phi
tnh hng trm nm; y cng nh
mi vn thc dn khc, kin tr
cn quan trng hn quyt tm tc
thi. Ri th, l ng nhin, qun l
hnh chnh cng nh ch o chnh tr
phi c thng nht trit .
By gi ti mi tht v l v cng,

thy ti sao li cha tng c vic


ny hay ni cho ng hn, ti sao h
li chng h lm vic ny. Mt khi
ch sp , k duy nht c ti chnh
l k b li vic ny.
o quc c vn gn b vi tm vc
ca b phn lnh o n hn bt k
nh nc no khc. y thiu hn
ci nn tng nh nc dn tc vn
hy cn l mt sc mnh duy tr
trong c s dn chng, mt khi lnh
o vi t cch y ri m vn khng
p ng c. C i khi nh nc
dn tc thng nht, do qun tnh t
nhin ca c dn cng vi sc
khng gn vi n, tng thi k ko
di n k l, li vn c th chu
ng c s qun l hay l ch o

ti t vo bc nht m ni tnh khng


v vy suy sp i. Ri lm khi c ng
trong ci c th y lm g cn s
sng n cht hn, bng nhin
li thy n t ngt hi sinh, li bc
l nhng du hiu k l ci sc sng
chng th hy dit ca loi ngi.
Nhng trong mt ch li khc:
khng cng dn tc, thay v do huyt
thng chung th li do mt bn tay
chung nm gi. y, s yu km
ca lnh o s khng ru c nh
nc vo mt gic ng ng no c,
m n s to dp cho mi tim
thc c nhn bng tnh, nhng ci
vn sn c trong mu huyt, song
khng th pht trin cc thi k c
mt ch tri hn hn. Ch c tri

qua hng trm nm gio dc chung,


truyn thng chung, quyn li chung
mi c th lm du i ci nguy c y.
Vy nn nhng hnh thi nh nc
nh th, cng non tr li cng l
thuc vo tm c ca lnh o
qu l tc phm ca nhng bc
quyn uy kit xut, nhng ng anh
hng v tinh thn tht, song li cng
d tan r, v thng l tan r ngay
sau khi con ngi n c lp ra
n qua i. Phi hng trm nm na
mi c th khng ch ni cc nguy
c y; chng ch thim thip ng th
thi, thng l bng tnh tht t
ngt, ngay khi m lnh o chung
bc l yu km v sc mnh ca
gio dc, mi truyn thng cao qu

khng cn t ni sc tri dy ca
cc b tc khc nhau vng ln i
quyn sng ring.
C khi li lm bi thm ca nh
Habsbourg li ch khng nhn
thc ra c iu y.
S phn cn dng cao ngn uc
soi sng tng lai t nc thm
mt ln na, ch cho duy nht mt
ngi trong nh y, ri sau li
dp cho n li hn mi mi.

Joseph II., v hong La M ca dn tc


c.

Joseph II., v hong La M ca


dn tc c lo lng nhiu khi nhn
thy triu nh ca ng b y ra
n tn st l ngoi cng ca
ch, ri tt s phi bin i trong vng
xoy suy tn ca cc dn tc, nu
nh n thi khc cui cng ri m
thiu st ca cc bc cha ng vn
cha c b p. Gi nh ng
c n hn ch bn chc nm thi
cho cng vic, v gi nh ch hai i
sau ng thi, vn lm tip cng nh
th ci cng vic c khi
ng, th hn l c chuyn thn
k xy ra.
Song ng tr v u c c chc

nm, r ri c v th xc ln tinh
thn, ng ra i v s nghip ca
ng cng theo ng xung m, ri
chng c ai nh thc, cng li
vnh vin ng lun di m.
Nhng ngi k v ng thy u
khng ngang tm nhim v, v c
tinh thn v ch.
n khi nhng du hiu ging bo
cch mng u tin ca mt thi i
mi bng ln khp chu u th
o quc la cng t t tun t bn.
Ri cui cng chy bng ln, sc
thiu t ca m chy thi im
y li t do cc nguyn nhn t x
hi, t chc x hi hay l thm ch
chnh tr chung, m do cc lc y
c ngun gc t dn l chnh.

Chng 3:2: CUC


CCH MNG NM
1848
Cuc cch mng nm 1848 c th l
cuc u tranh giai cp cc ni,
nhng o quc th ngay t u,
vn n l mt cuc tranh chp
chng tc. ch l ngy y ngi
c, qun bng mt hay l khng
tha nhn ci ngun cn y,
ng ln phng s cuc ni dy
cch mng, tc th chp nhn s
phn ca chnh mnh. Ngi c
gp phn thc tnh tinh thn dn ch
phng Ty, ci tinh thn chng my
lu sau rt rut cuc sng ca

chnh h, khin n mt ht nn tng.


Dng ln c mt gii i din ngh
vin m li chng ra v xc nh
t trc mt ngn ng chung ca
nh nc, vy l hn tng
c t sn chm dt dn
ci th p o ca tnh cch c
trong nn qun ch. K t thi im
tr i cng mt lun c chnh nh
nc. Tt c nhng g xy ra sau
th ch l s tan r lch s ca c
mt ch.

Cuc cch mng nm 1848.

Di theo s gii th y, mi thy tht


ng kinh ngc m cng b ch na.
Bn n ca lch s v chi tit
c thi hnh thng qua c ngn
dng thc. M s ng ngi ta li
chng h thy cc hin tng tan r;
vy ch c th l do ca thnh thn
quyt hu dit o quc.
y ti khng mun sa vo chi
tit, bi khng phi l nhim v
ca cun sch ny. Ti chi c nh
ko vo phm vi nghin cu cho c
bn hn na, chnh nhng qu trnh
vn vn lun lun l nhng nguyn
nhn lm cho cc dn tc v cc nh
nc suy sp m vn hy cn c
ngha cho n tn thi i ca chng

ta ngy nay, v cui cng gp


phn cho ti bo m c cc nn
tng cho t duy chnh tr ca mnh.
Trong cc thit ch, m n ngi
tiu th dn bo th hp hi khng
c tri ph cho i mt sc so
cng thy rnh rnh, xu x nn
qun ch o quc ri th vn c ci
t cho rng mnh nhiu quyn lc
nht ngh vin hoc gi hi ng
ch nh ngi o quc thng gi.
Thy r l hnh mu ca ci thit ch
y mi tn bn Anh, t nc ca
nn dn ch c in. Ngi ta
tip thu t bn ci t hp em li
hnh phc y ri c th b n
nguyn si v Vienna.
H thng lng vin ca ngi Anh

nh th c cho mng s ti
sinh ca n trong Abgeordnetenhaus
(ngha en: vin cc i biu, ngha
bng: h vin c v o, ND) v
Herrenhaus (ngha en: vin cc ng
ch, ngha bng: thng vin c v
o, ND). Ch c chnh cc to nh
l hi khc i cht t. Khi Barry(kin
trc s Anh (1795- 1860), y l
cng trnh ln nht ca ng, ND) bt
u cho dng to lu i ca ngh
vin bn dng sng Thames, ng
b cng lc li lch s ca quc
Anh, c tm nht ra cc tit trang
tr dnh cho 1200 ci hc tng,
rm cha, ct tr cng trnh trng
l ca ng. Vy l trong ngh thut
kin trc v m thut, ngi nh ca

cc Lord (c ng, ting Anh trong


nguyn bn, ND) v ca nhn dn
tr thnh du n vinh quang ca
quc gia.
n y th ny sinh ci kh u tin
cho Vienna. Bi khi Hansen (kin
trc s, ND), ngi an Mch, hon
thin xong cc bu ca cui cng
to nh hoa cng ca ngh vin
mi, th lm p, ng ta cng
chng cn cch no khc, li phi
da vo c i. Vy l cc chnh
khch v trit gia La M v Hy Lp
lc ny li phi lm p cho to din
trng y ca nn dn ch phng
Ty, v nh th mt s ma mai
biu tng, trn hai ta mi bn c
xe t m li phng to ra bn

phng, do vy th hin r nt nht


ci lc y bn trong hng ngoi
thi y.
Loi tr cc th tnh dn tc bi
lch s o quc s c ngi ca
trong cng trnh y, ta nh xc
phm v khiu khch, trong ch
ngi ta ng l phi i mi cho
n tn khi r ln ting sng cc
trn nh ca th chin mi dm
khc ln ci cng trnh Reichstag
(ngh vin c, ND) ca Wallot (kin
trc s c, 1841-1912, cng trnh
chnh l ngh vin c, ND) dng
ch tn vinh dn tc c.
Ngy ti cn cha ti tui hai
mi, ln u tin n ci to nh
trng l vnh ai Franzen y,

d khn v d thnh mt phin hp


ca h vin, c ngay cm gic
thy chi.
Ti vn cm ght ngh vin t
trc ri, song tuyt khng phi v
n l thit ch. Ngc li ch, l
ngi cm nhn t do, ti khng
th no t hnh dung ni mt kh
nng cai tr khc, bi do thi ca
ti i vi nh Habsbourg; vi ti
tng v bt k mt nn chuyn
chnh no cng l ti c, chng t do
v chng mi l phi.
Li cng khng t phn v ti l ngi
cn tr, c bo ch nhiu m khng
t hnh dung c tht r, cho nn t
nhiu cng b tim nhim lng
cm mn ngh vin Anh, m ti

khng nh cho n d dng mai


mt. Cng sc m bn , c h
vin na b ra ch tm n
cc ngha v ca h (nh bo ch
ca chng ta tng bit cch m t
rt hay) li trong ti nhng n
tng mnh. Liu c th c c
mt dng thc no cn thanh cao
hn th, cho mt cng ng dn
tc t qun ly mnh?
Song chnh v th m ti l k th
ca ngh vin o quc. Ti cho rng
ci dng thc hin ra ton cnh y
tht chng xng tm vi tm gng
ln kia. Song thm vo by gi
li cn c chuyn sau y.
S phn ca cht c trong nh
nc o quc ph thuc vo ci v

th ca n trong hi ng ch.
Cho n khi quyn b phiu ph
thng v b mt (kn, ND) c p
dng th trong ngh vin vn cn
mt a s c, tuy rng khng ng
k. Ch ci tnh th y thi l
ng cho nghi ngi, bi l ng
X hi Dn ch vi hnh tung khng
ng tin cy v mt dn tc ca n:
c mi khi c vn gay cn lin
quan n cng ng ngi c
cho ngi i theo (ng, ND) cc
dn tc khc khi quay lng li vi
n l n lun lun chng cc i
hi ca ngi c. Nhng vi vic
a quyn b phiu ph thng vo
thc thi th ci th p o ca ngi
c u cn na, thun tu ch trn

nhng ch s thi cng vy. By gi


chng cn c tr ngi no na trn
con ng phi c ho nh nc.
V l do nn ngay t hi y, do
bn nng t bo tn dn tc, ti
chng thy a mt th c quan i
din cho dn, m trong cng
ng c b phn bi ch khng
phi c i din. Ch tng y thi
l nhng thiu st m, cng nh
cn nhiu ci khc na, khng th
em gn cho t thn s vt c,
m phi quy v cho nh nc o
quc mi tht ng. Trc, ti hy
cn tin l vi vic ti lp a s ca
ngi c trong cc c quan i
din ri s hnh thnh mt lp trng
nguyn tc, th nay ngc li, khng

cn vn hi na chng no m ci
nh nc gi ci ny vn c tn ti.
t xc nh trong lng nh th,
ln u tin ti bc chn vo
nhng cn phng vn c tn
phong m cng gy tranh ci. Tuy
nhin ti li thy l chng c tn
phong ch v v p thanh nh ca
kin trc trng l. Mt k quan thuc
thi c Hy Lp ngay trn t c.

Dng sng Thames nm 1884.

Song no c c my lc, ti
ni gin ngay khi c chng kin

ci mn kch thm thng din ra


ngay trc mt mnh.
C khong vi trm v i din cho
dn ang c mt , h cn phi
ni ln quan im ca mnh v mt
vn c ngha kinh t quan trng.
Ch mt ngy u tin y l
vi ti, gi cho ti ngh ngi mi
hng tun l sau.
Ni dung tinh thn ca ci c ni
ra qu l mt tm cao c th
tht s lm cho ta suy sp trong
chng mc m ta cn c th hiu ra
li ni, bi dm ba v no u c ni
ting c, m li ni cc th ting
Xlav m , hoc ng hn, cc
th phng ng. Ci m cho ti
hm ti bit qua bo ch, th

by gi ti c nghe tn tai ca
mnh. Mt m ng no lon, la ht
om sm trong mi m vc, khoa
chn ma tay, cn trn kia l mt
ng bc gi, v hi, trong m
hi ca kip ngi, ang ra sc lc
cho tht mnh mt ci chung v,
lc th d dnh, lc li cnh co, c
gng h ho l hy cho phm
cht ca vin c quay li dng
chy.
Ti phi bt ci.
My tun sau ti li n to nh y.
Hnh nh khc chng cn nhn ra
c. Hi trng trng trn. Ngi
ta ng bn di. Dm i biu
ngi gh ang ngp vt vi nhau, li
c mt v ang din thuyt. Mt v

ph ch tch vin c mt v thy


r l ng ta ang chn trong hi
trng.
Nhng suy xt u tin tro ln
trong ti. By gi, h c thi gian
to cho kh nng th no l ti li
chy ti, m thm chm ch quan
st tng hnh nh, lng nghe cc
din t trong chng mc cn hiu
c, nghin cu cc gng mt
thng minh hn hay km ca nhng
con ngi c chn lc ra t
cc dn tc ca ci nh nc ng
bun ny v ri dn dn c th t
hnh thnh ly nhng kin ring ca
mnh.
Mt nm c lng l quan st nh th
, m hoc l thay i, hoc

l b hn i ci quan im trc ca
ti v thc cht ca ci thit ch
ny. Lng ti khng cn chng i
ci hnh th b bin dng m tng
y bn o quc chp nhn;
khng, ti khng cn c th nhn ra
ngh vin l nh vy. Cho ti khi ,
ti vn cho rng iu chng may ca
ngh vin o quc l ch khng c
mt a s c, by gi th ti li
thy l ni bt hnh khng trnh
c kia nm chnh trong ton b
bn cht v bn sc ca ci c cu
y.
Ngy y, c mt lot cu hi r
ln trong ti.
Ti bt u hiu ra ci nguyn l
dn ch trong quyt nh ca a s

vn l c s ca ton b ci thit
ch y, v cng ch khng km
n gi tr tinh thn v o l ca
nhng v c cc dn tc bu
chn ra phng s cho ci mc
tiu y.
Nh vy cng lc ti c lm
quen vi c thit ch v nhng
ngi gnh vc n.
Ch mt c vi nm thi, m
thnh hnh xong trong ti, c v nhn
thc v cch nhn, ci kiu hnh ca
th hin tng sng gi nht thi
i mi, m rnh rt nh c, nh
nn: con ngi ngh s. ng ta bt
u in du trong ti mt dng thc
m khng bao gi cn c th b lm
cho thay i v c bn.

Ln ny cng th, ci cch hc bng


trc quan chnh chn l ca thc
t bo v cho ti khi b bp
nght bi mt th l thuyt m mi
xem c ng s hp dn nhiu ngi,
song tuy th li thuc v nhng hin
tng lm suy sp loi ngi.
Nn dn ch phng Ty ngy nay
vn c t trc ch ngha Mc,
khng c n th tuyt khng th
tng tng ra ch ngha Mc.
Chnh n lc u cung ng mnh
t nui dng cho cn bnh dch
ny, ri dch bnh ly lan ra t
chnh mnh t y. Trong ci hnh
thi th hin ra ngoi ca n, l ch
i ngh, n cn t to ra cho
mnh mt th ng kinh tm ton

bn vi la, m vo ng thi im
y, tic l hnh nh ti li ch nhn
thy c la chy ri.
Ti mc n s phn cn hn c hm
n, ch n t cng cu hi y
cho ti nghim xem t hi ang
cn Vienna, bi ti e rng khi y
m c th bit u, ti chng
tr li qu khinh xut. Gi nh ti
c bit n ch l lng ca ci
thit ch gi l ngh vin y Berlin
trc, th c khi ti b sa vo ch
i nghch v t mnh, chng phi
khng c l do hnh nh l xc ng,
ng ngay sang pha nhng ai ch
trng thy vn hi ca dn v nc
duy nht trong mi vic gia tng sc
mnh cho tng hong , m

nh th th ng trc thi i vi
con ngi cng lc li thnh ra va
ui m va xa l.
Bn o quc khng th c iu y
c.
o quc ngi ta u c d dng
t mt sai lm ny li sa vo sai lm
khc c. Mt khi ngh vin chng
c vic g th vic c ca nh
Habsbourg li t hn th nhiu
tuyt khng cn trng hp y.
y ch ring vic chi b ch
i ngh th cha l g c, bi nh
th th cu hi vn ang cn b b
ng: ci g by gi? Vic chi b v
loi tr hi ng quc s dn n
ch cn nh Habsbourg lm quyn
lc duy nht iu hnh t nc,

mt tng hon ton khng chp


nhn c i vi ti.

Chng 3:3: LNH


O V NGH
THUT GII THCH
Kh khn ca trng hp c bit
ny dn ti ti vic xem xt k cng
hn na bn cht vn , iu vn
xut hin t thi tr.
iu u tin m cng l iu gy
cho ti nhiu suy ngh nht l s
thiu ht r rng bt c trch nhim
no ca mt c nhn.
Ngh vin i n mt ngh nh no
m d cho n c th dn n
nguy hi th no chng na khng
ai chu trch nhim cho vic ,
chng c ai phi bo co v n c.

Bi l l nhn trch nhim , khi


m sau mt v v nh vy th
chnh ph mc li t chc? Hay lin
minh thay i, thm ch gii tn ngh
vin?
Liu bao gi c th hon ton quy
trch nhim cho mt a s ngi
ang lung lay chng?
Phi chng mi ngh v trch
nhim phi gn cho mt c nhn?

Adolf Hitler.

Nhng liu trn thc t, ngi ta c


th quy trch nhim cho c nhn lnh
o mt chnh ph v nhng hnh
ng m bc hnh thnh v vic
thc thi hon ton t vo ti khon
ch v xu hng ca nhiu ngi?
Hoc: Phi chng l nhim v ca
v lnh o nh nc, thay v ch
ra tng sng to hay nhng k
hoch, li ch ch trng vo ngh
thut gii thch, cho mt n cu
vi nhng ci u b u hiu c
tnh thin ti cc bn phc tho ca
ng ta, v sau ni n xin s ng
tnh d di ca h?
Liu c phi l tiu chun cho v
lnh o nh nc, l ng ta c

ngh thut thuyt phc ngang bng


ngh thut ca s khn ngoan lnh
o nh nc trong vic ra
nhng hng ln hay nhng quyt
nh?
Liu chng minh c s thiu
nng lc ca mt lnh t qua s kin
ng ta khng thnh cng vi vic
thuyt phc a s mt m ngi,
c ghp li nh nhng s ngu
nhin nhiu hay t sch s hn,
h theo mt tng nht nh?
Liu mi hnh ng thin ti th
gii ny c phi l s phn khng r
rt ca thin ti chng li tnh tr
ca m ng?
Nhng v lnh o nh nc phi
lm g khi ng ta khng thnh cng

vi vic nnh ht ginh c s


ng h ca m ng ny cho nhng
k hoch ca mnh?
Hay ng ta phi mua chng?
Hay ng ta, do s ngu dt ca ng
bo mnh, phi t b vic thc thi
nhng nhim v c coi l h trng
cho t nc; rt lui, hay du sao
vn c nn li?
Trong trng hp ny, liu nhn
cch c tht i n mu thun khng
gii quyt ni, gia nhn thc v
nghi thc, hay ni ng hn l chnh
kin trung thc chng?
y u l bin gii cch bit
trch nhim ca tnh cng ng vi
nhim v danh d ca c nhn?
Liu mi lnh t chn chnh c phi

t cm mnh khng c bng cch


ny h cp xung thnh k ch en
chnh tr chng?
Ngc li, phi chng mi k ch
en khng c php cm thy thi
c n lm chnh tr do chng
bao gi anh ta phi nhn trch nhim
cui cng, m l ci khng ai
nhn thc c?
Liu nguyn tc a s ngh vin ca
chng ta c nht thit dn ti vic
ch tm ph hy ci tng lnh t
chng?
Hay ngi ta tin rng, tin b trn
th gii ny xut pht t no b s
ng ch khng phi t khi c c
nhn?
Hay ngi ta tng rng, c th b

qua iu kin ny ca vn minh nhn


loi cho tng lai chng?
Phi chng tri li, ngy nay cn
iu hn bao gi ht?
Bng cch cho nguyn tc ngh
vin l a s quyt nh ph nhn uy
tn c nhn, v thay vo l con s
ca ci m no , nguyn tc ny
phm ti chng li tng c bn
ca t nhin v gii qu tc, tuy
nhin y quan im v gii qu
tc khng nht thit bng bt c
cch no th hin s suy i hin
nay ca tng lp mi ngn (ngi,
ND) trn.
Ci c quan quyn uy ngh vin dn
ch hin i ny gy bao nhiu
hoang tn, th d nhin bn c ca

nhng t bo Do Thi kh hnh


dung, chng no anh ta cn cha
suy ngh t lp v cha hc c
cch kim chng. Trc ht n l
nguyn c cho vic ton b i sng
chnh tr b trn ngp bi cc hin
tng thp km nht ca thi hin
ti.
Chng no m lnh t cn li bc
trc hnh ng chnh tr, ch yu
n khng th bao gm nng lc v
cng vic sng to, m phn ln
trong vic bun bn v mc c
ginh s u i ca a s, th chng
chnh hnh ng ny li tng
ng vi t tng tiu nhn v t
cng ko theo n.
Ngy nay mt tn hon ln nh vy

cng c t duy v nng lc ca g


ln hn, nhn nhn ca chnh hn v
s thm hi th hin tht ca hn
cng i vo thc r rt hn, th
hn cng ca ngi ci h thng chng
h i hi hn sc lc v thin ti
ca mt v khng l, m tri li hn
cng bng lng hn vi tnh lu c
ca anh trng thn, thm ch thch
thy mt loi thng thi nh vy hn
mt vin qu. Khi mt k ngy
ng nh vy chng bao gi phi dy
v bi trch nhim v hnh ng ca
mnh. V c bn hn r b trch
nhim ny, bi l hn bit rt r, d
kt qu ca vic lm cu th lnh
o nh nc ca hn c ra sao i
na th kt cc ca hn vn c

ghi trn s t vi: mt ngy kia hn


s nhng ch cho mt nh t
tng cng ln ht nh vy. Bi l
y cng l mt c trng cho mt
s suy vong nh th, khi s lng
cc nh lnh o nh nc tng
theo cng t l vi s ht gim ca
c nhn (lnh o, ND). Nhng c
nhn phi cng ngy cng t theo s
gia tng s ph thuc vo a s
trong ngh vin, bi l cc nh t
tng ln s t chi lm tn mt
thm cho nhng k v tch s n
n v khoc lc, ht nh ngc li
cc i din cho a s, ngha l cho
s ngu dt, ght cay ght ng hn
na b c vt tri.

Adolf Hitler l mt nh lnh o nhng ng


vn thnh lp mt kt ni vi hng triu
ngi dn c rt thn thin.

lun l mt cm gic khuy kho


cho mt cuc hp hi ng lnh o
thnh ph Schilda (thnh ph ng
c ni ting vi cc tr tinh nghch
Schildbrger, ND), bit rng ang c
mt lnh t ng u, m s thng
thi ca v ny ch tng ng vi
mc ca nhng ngi hin din: mi
ngi vn u c nim vui sng i
lc cng c th nht t tng ca
mnh vo c. Nhng trc ht l:
khi lc ny Hinze c th l ng
ch, ti sao Peter lc khc li
khng?
Th nhng su xa nht th pht minh
dn ch ny li ng vi tnh cht, m

gn y ln ln thnh mt ni
nhc tht s chnh l s hn nht
ca phn ln ci gi l gii lnh
o ca chng ta. Hnh phc xit
bao, nu nh trong mi quyt nh
tht s c th du mnh di vy
ca ci gi l a s!
Ta ch cn mt ln ngm mt k cp
chnh tr nh vy, khi hn mi cng
vic phi tin hnh, li i n xin s
chp thun ca a s, qua
bo m c s ng mn ti tin
cn thit v nh vy bt c lc no
cng r b c trch nhim. Nhng
cng li l nguyn nhn chnh sao
cho mt loi hnh ng chnh tr nh
vy b mt ngi, c ni tm ng
n v dng cm, gh tm v cm

th n th; trong khi ngc li, n


thu ht tt c cc nhn cch khn
nn. V nhng ai khng mun c
nhn mnh ng ra chu trch nhim
cho hnh ng ca mnh, m i tm
ci che, u l k tin hn nht.
Nhng mt khi nhng ngi lnh o
mt quc gia li ch gm nhng k
ng thng nh vy, th ch mt
thi gian ngn sau, iu s b tr
gi nng n. Sau ngi ta s
chng cn c gan quyt tm i n
mt hnh ng no na s d
dng chp nhn ngay c s ph bng
d nhc nh nht, thay v c ng
ln i n mt quyt nh, v chng
cn ai na t nguyn sn sng a
c nhn vi ci u mnh ra cho mt

quyt nh nhn tm.


Bi l c mt iu m khng ai
c php qun: Ngay y, a s
cng chng bao gi thay th c
con ngi. N khng ch lun lun l
i din cho s ngu dt, m c s
hn h. V ht nh trm ci u b
u chng th cho mt ci u thng
thi, th t trm k hn nht cng
chng th i n quyt nh anh
hng.
Nhng nu c nhn lnh t cng d
nhn trch nhim, th s nhng
ngi ngay quy m d ti nghip
nht vn cm thy mnh c b
nhim ng gp sc lc bt t ca
mnh cho t nc. Thc vy, h s
chng khc c cui cng cng

n lt ng trong hng v m s
ngi ng ch trc mnh vi s
nui tic v cng, v tnh trc
c gi m theo cch nh gi con
ngi, a h ra tu. Bi vy h k
vng vo mi s thay i v v tr
trc h, v cm n mi v b bi
lm cho hng ca h di. Nhng
nu c ai khng chu nhng v tr
ly, h c cm gic gn nh ph
hoi mt hip nh thn thnh v tnh
on kt chung. Ri h s bc bi
v khng chu yn chng no k
khng bit ngng, cui cng cng
b nh , hin ci ch ang cn
nng hi cho cng ng. Hn
chng nhanh chng ly li c ci
v tr . Bi l khi mt trong nhng

k sc sinh ny b buc phi b chc


v ca mnh, th y li phi c gng
len vo ci hng chung ca nhng
ngi ng i, nu nh khng b
ting la ht, chi ra ca nhng k
khc ngn li.
H qu ca tt c nhng ci l
s thay i nhanh mt cch ng s
nhng v tr v chc v quan trng
nht ca mt th ch nh nc nh
vy, mt kt qu m trong bt c
trng hp no cng l bt li, nu
khng mun ni, thm ch i khi l
tai ho. Bi l gi th khng phi ch
k ngu n v bt ti trong phm
cch tr thnh nn nhn, m hn th
l c lnh t tht s, nu nh s
phn cn a c mt ngi nh

vy vo v tr . Ch cn mt khi
nhn ra iu ny, ngay lp tc hnh
thnh mt mt trn nht tr nhm
phng th, c bit khi mt ci u
nh vy li khng xut pht t chnh
hng ng mnh, m vn dm len li
vo ci x hi thanh cao ny. V
nguyn tc, l ra ngi ta ch mun
l ngi trong nh vi nhau thi v
ght t cch k th vi bt c ci
u no m c th t ti im mt
trong ci nhm ton s khng. V
theo hng ny th bn nng nhy
bn hn, d cho v tt c cc mt
khc th n c yu chng na.

Chng 3:4: CP
I TR TU CA
NH BO LU
MANH
Th nn, hu qu l mt s cng
ngy cng ngho i v tr tu lan to
tng lp lnh o. Qua iu g
s mang li cho quc gia v nh
nc, th ai cng c th tin liu
c, chng no c nhn anh ta
khng thuc vo loi cc lnh o
ny.
o quc c xa vn c cch iu
hnh ngh vin dng thun tu.
Chc rng cc th tng u do

hong hay nh vua c, ch


ring s c ny cng khng g
khc hn l vic thc thi mun ngh
vin. Tuy nhin s mua bn v mc
c tng chc b trng ring l li
l nn dn ch phng Ty dng
tinh khit nht. Cc kt qu cng
tng ng vi nhng nguyn tc
thc dng. c bit, vic thay i
tng nhn vt ring l li xy ra
theo nhng thi hn ngy cng ngn
i, cui cng tr nn mt cuc
sn ui thc s. Theo cng mc
th tm c ca lnh o nh
nc tng ng cng ngy cng co
li, cui cng ch cn li ci th
loi nh nhoi ca nhng k bun lu
ngh vin m gi tr lnh o nh

nc ca chng ch c o c v
cng nhn nhiu hn theo nng lc
m vi n, chng thnh cng vi vic
nho nn lin minh tng ng, ngha
l tin hnh nhng phi v bun bn
chnh tr nh b nht, m ch ring
iu c th l gii cho s ph
hp ca cc v i din nhn dn ny
vi cc cng vic thc tin.
Vy nn trong lnh vc ny, trng
phi Vienna c th cung cp nhng
n tng tt nht.

iu cun ht ti chng t l s so
snh gia kh nng v hiu bit sn
c ca nhng i biu nhn dn ny
vi nhng nhim v ang ch h. D
nhin, d mun hay khng ngi ta
vn phi t mnh quan st k hn
tm t duy ca nhng ngi c
cc dn tc la chn ny, khi s
hon ton khng trnh c vic
phi dnh s lu cn thit cho c
nhng qu trnh dn ti s pht hin
ra nhng nhn vt tuyt vi ny ca
cng chng.
C ci cch m kh nng tht s
ca cc qu ng c a vo dng
phc v t quc, ngha l qu
trnh k thut hot ng ca h,
ng c nghin cu v kim tra

k cng.
Khi s thy ton b bc tranh i
sng ngh vin cng ng thng
hn, nu ngi ta quyt nh cng i
su hn vo cc mi quan h ni ti
ny, nghin cu cc c nhn v c
s chuyn mn bng s khch quan
sc bn ti mc nhn tm. ng
vy, iu ny rt ng cho mt th
ch m, n t thy c c l do
qua nhng ngi i din cho n,
sau mi cu li lu ti tnh khch
quan nh l c s cng bng duy
nht i vi bt c vic kim tra v
by t thi no. Ngi ta hy
kim tra chnh cc qu ng ny v
nhng quy lut s tn ti cay ng
ca h, v ngi ta s ch c th

ngc nhin v kt qu m thi!


Chng c nguyn tc no, nu xt
tht khch quan, li sai hn ci
nguyn tc ngh vin.
Khi ngi ta cn c php hon
ton b qua ci cch, tin hnh
s la chn cc qu ng i biu
nhn dn, m h i n chc v v
phm gi mi ca mnh nh th no.
Vic y ch xoay quanh mt phn
thc s t xu ca s tho mn c
vng chung hay thm ch mt nhu
cu, th ai cng nhn ra ngay, nu
nh ngi t khai sng mnh
rng: hiu bit chnh tr ca qung
i qun chng hon ton cn cha
pht trin, c th t mnh i n
nhng quan im chnh tr khi qut

nht nh v tm ra nhng ngi


ng cho vn .
Ci m chng ta hay gi bng t
cng lun, ch da mt phn nh
vo nhng kinh nghim t mnh c
kt hay thm ch nhn thc ca tng
ngi; tri li a phn da vo
tng pht sinh thng t mt th
loi hon ton c sc thuyt phc v
kin tr ca ci gi l s khai sng.
Ht nh quan im tn gio l kt
qu ca gio dc v chi c chnh nhu
cu tn ngng mi m bn trong
con ngi, th lp trng chnh tr
ca qun chng cng chi th hin kt
qu cui cng ca s x l i khi
bn b v k lng ti mc rt kh
tin v tm linh v tri thc.

Phn r rng ln nht ca gio dc


chnh tr, m trng hp ny
ngi ta c th gi rt ch ng
bng t tuyn truyn, ri vo ti
khon ca bo ch. Trc ht n
chm sc cng tc khai sng ny
gn nh l mt trng hc dnh cho
ngi ln. Ch c iu vic hc ny
khng nm trong tay nh nc, m
trong nanh vut ca nhng lc lng
phn no rt thp km. Chnh
Vienna, khi cn l mt ngi tr tui,
ti c c hi tt nht tm hiu
chnh xc cc ng ch tinh thn v
cc nh sn xut ra c my gio dc
qun chng ny. Lc u ti phi
ngc nhin rng, ch vi khong thi
gian ngn ti mc no m ci cng

quc by b bn trong nh nc ny
c th to ra mt kin nht nh,
du cho xoay quanh s xuyn
tc hon ton nhng c nguyn ni
tm v quan im chc chn vn d
tn ti trong qun chng. Ch
trong vi ngy, t mt s kin nc
ci lm ra mt phong tro nh
nc trng i; trong khi ngc li,
trong cng thi gian , nhng vn
h trng ti cuc sng li b mi
ngi lng qun, hay ni ng hn
l d dng nh cp chng ra khi
tr nh ca qun chng.
Nh vy l ch cn vi tun c th
ph php t s khng nn tn tui,
gn nhng k vng khng tin ni ca
cng lun rng ri vo , thm ch

to cho chng tnh i chng m


ngay vi mt ngi tht s ni ting
c i cng kh t c. Tn tui
m mt thng trc chng ai bit,
ngay c chng bao gi nghe n,
trong khi cng thi gian nhng
nhn vt c, qua th thch hot
ng nh nc hay cc mt khc
ca i sng x hi, ang c sc
kho sung mn nht li n gin
bin mt khi th gii lin i, hay b
dm pha t hi ti ni trong chc lt
tn h c nguy c bin thnh biu
tng cho mt s u gi ht mc.
Ngi ta phi tm hiu ci cch ti
tin ny ca bn Do Thi nhm trt
trong ch mt ln nhng th bn thu
nht v vu khng thp hn v bi nh

danh d ln mt ngi, c th
nh gi ht mi nguy c ca nhng
tn lu manh bo ch ny.
Sau s chng c g khng hp
vi mt tn cp ng tr tu
hn i n nhng mc tiu trong
sch ca hn.
Hn s rnh m nhng vn gia
nh thm kn nht v khng ngh
chng no ci bn nng ch sn mi
ca hn cha tm ra bt k mt bin
c ti nghip no, sau quyt
nh tiu dit nn nhn bt hnh.
Nhng nu ngay khi nh hi k
cng nht m chng tm thy g, c
i sng cng ng ln cuc sng
ring t, th mt g nh th n gin
l dng ngay s vu khng vi nim

tin st rng d c ti ngn ln ci


chnh th vn lun cn lu li ci g
; v do hng vn ln lp i lp li,
vic bi nh vn xy ra ngay c
nh tt c nhng ng i gm
gio ca hn. Tri li, trong phn ln
trng hp, nn nhn chng th
chng c; th nhng y nhm
cn ny chng bao gi tm nhng
nguyn c m l ra nhm ngi
khc l ng tin hay t nht l cng
cn hiu c. Xin Cha cu xt!
Bng cch k lu manh ny tn cng
th gii ng yu xung quanh vi s
tin nht, th con c mc cng
lc li tung ra m my ca s tht
th v nhng ngn t thnh tm,
trng giang i hi v trch nhim

ca bo ch v nhng th gi di
tng t, thm ch c nhng cuc
hi m hay hi ngh ngha l
nhng dp m tai ng ny nhm
hp s ng hn na, cn lng
ngn v mt ci ht sc c bit,
chnh l danh d bo ch, m sau
l v li ang t tp ny khng
nh vi nhau y tn knh.
Tuy nhin nhm qun sc sinh ny li
to ra c hn hai phn ba ci gi
l cng lun, m lp bt ca n v
sau cn vt qua c Aphrodite (n
thn Hy Lp, sinh ra t bt bin
ND) ngh vin.
m t ng phng php ny v
th hin c ton b tnh gi di v
ca n, ngi ta phi vit hng

pho sch. Ch ring, ngay c khi


ngi ta c hon ton b qua n v
ch xem xt sn phm sinh ra t
hot ng ca n, th vi ti c v
nh gi ln chng in
khng khch quan nht ca t chc
ny, ngay c vi nhng tm hn
ngoan o nht.

Lnh c Quc X ch p ngi Do Thi.

Vy l ngi ta s hiu, sm nht v


d nht, s nhm ln c v l ln
nguy him ny ca loi ngi, chng
no ngi ta so snh ch i
ngh dn ch vi mt nn dn ch
c quc tht s.
iu ng lu ca khi nim u l
ch, chng hn nm trm ng, hay
thi gian gn y l c b, c
bu m h c quyn quyt nh cui
cng tng v mi vic. Vy duy
nht h l quyn lc; bi l d cho
c mt hi ng ni cc c h
bu ra m vi bn ngoi th n thc
hin iu hnh cng vic nh nc,
song cng ch lm v. Trn thc
t th ci gi l chnh ph chng tin

hnh c d ch l mt bc, nu
trc khng ly c s chp
thun ca i hi ng. Qua th
n (chnh ph, ND) cng chng nhn
trch nhim g, bi l trch nhim
cui cng li khng bao gi n,
m a s ca ngh vin. Trong mi
trng hp, th n ch l ngi thc
thi ca ch a s . L ra ngi
ta cng c th nh gi kh nng
chnh tr ca n qua ngh thut m
n hiu: hoc thch nghi vi ch a
s, hoc cho ko a s v mnh.
Nhng qua th n tt t tm cao
ca mt chnh ph tht s xung mt
k i n my a s tng ng.
Vng, vy th nhim v trng yu
nht ca n by gi ch cn l t

trng hp ny sang trng hp


khc: hoc bo m s u i ca a
s ang tn ti, hoc tip nhn vic
lp mt a s mi c xu hng tt
hn. Nu thnh t, th n li c
php tip tc iu hnh mt thi
gian ngn sau , cn nu khng, n
c th phi ra i. Tnh ng n
nhng nh ca n, khi v c
bn chng h ng mt vai tr g.
Nhng qua th trn thc t, mi
trch nhim u c r b.
iu ny dn n hu qu g, ch t
quan st rt n gin sau l r:
Cu to ni ti ca nm trm i
biu nhn dn c bu theo ngh
nghip hay thm ch theo kh nng
ca tng ngi cho ta mt hnh nh

ca s chp v m thng cng cn


rt thm hi. Bi l ngi ta chng
th tin rng, nhng v c chn ny
ca quc gia li cng c lc
la v c t duy ln tr tu! Hy vng
ngi ta s khng cho rng t
nhng l phiu ca tp th nhng
ngi i bu c mi th, ch tr t
duy, m mc ln c trm v lnh o
nh nc. Thc vy, ngi ta chng
th chng li iu v l ln l: t
nhng ph thng u phiu sinh
thnh ngay cc thin ti.

Chng 3:5: T
CHC V NHNG
CON CHUT DI
TR HNG NHT
Trc tin, trong mt quc gia mi
thi i, mt ln ch c mt lnh o
nh nc v khng th hng trm
hay hn th mt lt; th na l s
nhy cm ca qun chng i vi
mi nhn ti xut chng l mnh n
gn nh l bn nng. Con voi qua l
kim d hn l mt con ngi v i
c pht minh qua cuc bu.
Ci thc s vt qua chun thng
thng t c nhn s thng bo trn

lch s th gii.

Adolf Hitler: Th tng c t nm 1933, l


"Lnh t v Th tng quc" (Fhrer
und Reichskanzler) kim nguyn th quc
gia nm quyn quc c k t nm
1934.

Nhng nh vy l nm trm ngi


qu tm thng li quyt nh v
nhng li ch trng i nht ca
quc gia, thnh lp chnh ph m
sau chnh ci chnh ph ny t
mnh li phi i ly, trong mi trng
hp c th v mi vn c bit,
s chun y ca cuc hp hi ng
thng lu. Vy l qua chnh tr
c lm bi nm trm. V n cng
thng mang mu sc .
Nhng ngay khi hon ton b qua
tnh thin ti ca nhng i biu
nhn dn ny, ngi ta vn phi ngh

cc vn ch i c gii
quyt c th loi khc bit nhau n
th no, phi i n quyt nh v
tm gii php cho cc lnh vc xa
nhau n th no th ngi ta s
d dng nm bt, mt t chc chnh
ph phi thiu nng lc v vic
n th no m n chuyn quyn
quyt nh cui cng cho mt hi
ngh qun chng ca nhng ngi
m lun ch c mt s ht sc nh
trong s c tri thc v kinh
nghim vn ang ch x l.
Vy l, nhng bin php kinh t quan
trng nht c truyn i trong mt
ngh trng m ch c mt phn
mi s thnh vin chng minh
c l c o to trc v kinh t.

Nhng iu li chng ni g khc


hn l: quyt nh cui cng trong
mt s vic li nm trong tay nhng
ngi hon ton thiu bt c iu
kin g cho vic !
Tuy nhin iu li cng ng cho
mi vn khc na. Lun l qu a
s, nhng k khng hiu bit v
khng kh nng, s quyt nh bi
l ci kt cu ca t chc ny lun
khng i, trong khi nhng vn
cn gii quyt li tri rng khp hu
nh ton b cc lnh vc ca i
sng x hi, i hi tng ng mt
s thay i lin tc cc ngh vin
nh gi v quyt nh chng. Nhng
bt kh khng, nu dng cng nhng
ngi v cc vn giao thng,

chng hn, cho c mt vn cao


siu v ngoi giao. Nu vy th
chc phi ton l cc thin ti vn
nng m trong c trm nm hu nh
h chng xut hin thc s n mt
ln. ng tic l y li thng
lin quan ti chng phi l nhng
u c no, m l cc nh ti t
c hn hp ln t ph, c thi
phng v mt na, th gii thn kinh
thuc loi tin nht. V l nn
cng xut hin s khinh xut thng
chng th hiu ni, m vi chng,
cc qu ng ny tho lun v quyt
nh v nhng vic m chnh nhng
b c v i nht cng phi lo lng
suy ngh di di. Cc bin php c
ngha trng i cho tng lai c mt

nh nc, thm ch c mt quc gia


khi c quyt nh, c nh trn
mt bn ch l mt vn Schaftskopf
hay Tarock (cc tr chi bi ty
c, ND), l ra chc chn hp vi
h hn l s mnh ca c mt tc
ngi.
Khng, hon ton khng.
Nhng khi h thng ny bt tng c
nhn phi nu quan im v nhng
vn m hn chng tho, th n
dn lm hng tnh cch. Chng cn
ai dm dng cm tuyn b: Tha
cc ngi, ti tin rng, chng ta khng
hiu cht g v vn ny. t nht,
ring c nhn ti tuyt nhin khng.
(Hn na iu ny cng chng lm
thay i my, v loi ngay thng ny

khng nhng hon ton khng c


cm thng, m thm ch ngi ta
cn chng bao gi mt con la
tht th ph bnh cuc chi chung).
Nhng ai hiu c lng d con
ngi, s nhn ra l, mt x hi
danh ting th chng ai mun l k
ngu nht, v trong mt s gii no
th tht th lun ng ngha vi
ngu mui.
Vy nn ngay v i biu lc u cn
tht th, ri cng buc sa vo qu
o ny ca s di tr v la o
ton din. Chnh nim tin rng s
khng tham gia ca mt c l vo
vic (di tr v la o, ND) cng
chng lm thay i mt cht g, s
git cht mi hnh ng tht th, m

n cn c th khi ln ngi ny
hay ngi khc. Cui cng hn cn
t an i rng c nhn hn cn lu
mi l k xu nht nu so vi nhng
ngi khc, v qua s cng chu
chi ca hn, hn cn trnh c
nhng kh chu ln hn.
D nhin ngi ta s a ra li phn
i rng v ngh vin khng c
hiu bit c bit trong lnh vc ny
hay khc, nhng lp trng ca ng
ta ng l c phe nhm, t
cch b trng nhm chnh tr ph
trch ng lin i , t vn; b ny
li c nhng u ban c bit m
chng du sao i na cng c
khai sng qu ri.
Lt qua th c v nh iu

ng. Nhng cu hi s l: ti sao


ngi ta bu nm trm, trong khi ch
vi v c s thng thi cn thit
nu quan im nhng vn quan
trng nht?
Vng, thc cht vn chnh l
y.

Mt s ngi Do Thi sng trong khu tp


th. Hitler lun c thnh kin vi ngi dn
Do Thi.

khng phi l mc tiu ca ch


i ngh dn ch ngy nay ca
chng ta, chng hn lp mt hi
ngh cc nh thng thi, m ng
hn l, tp hp mt l cc con s,
khng ph thuc v tr tu, vic
iu khin (tp hp , ND) theo
nhng phng chm nht nh cng
d hn, nu s thin cn c nhn
ca tng thnh vin cng ln hn.
Ch nh vy th mi c th lm chnh
tr ng phi theo ci ngha thng
thng ngy nay. Nhng cng v th
m cn c th xy ra l: k chnh
thc git dy li lun c th d
chng ng n sau v chng bao

gi phi lnh trch nhim c nhn.


Bi l by gi mi quyt nh d c
hi cho quc gia n my chng na
cng chng thuc v tn v li hin
hin trc mt mi ngi, m trch
nhim li trt ln vai c mt nhm.
Nhng qua th bt c trch nhim
thc t no cng bin mt, bi vi n
ch c th nm bn phn ca mt
c nhn ch khng cam kt ca
mt hi on nhng k tn lu l
ngh vin.
T chc ny ch c th ng yu v
c gi tr vi nhng con chut di tr
hng nht, rt s nh sng ban
ngy; trong khi n phi ht sc ng
ght vi mi ngi trung thc, thng
thn, sn sng nhn trch nhim.

Bi th loi dn ch ny cng tr
nn cng c ca chng tc, m t
nhng mc ch ni ti ca mnh s
hi nh sng mt tri, by gi v
mi mi sau ny. Ch c dn Do Thi
mi c th ca ngi mt t chc bn
thu v gi di nh chnh hn.

Chng 3:6: TH
GII CHNG TN
TI CHO NHNG
DN TC YU HN
i ngc vi n l nn dn ch
c thc s vi vic t do la chn
lnh t, vi ngha v phi hon ton
nhn mi trch nhim v hnh ng
v quyn hn ca mnh. Trong nn
dn ch ny khng c biu quyt a
s v tng vn ring l, m ch c
quyt nh duy nht ca mt ngi,
ngi vi kh nng v cuc sng
ca mnh ng ra bo m cho n.
Nu c ngi phn i rng: trong

nhng iu kin nh th kh m tm
ra ngi dm hy sinh c nhn mnh
cho mt nhim v qu nhiu ri ro
nh vy, th ch c th c mt cu
tr li m thi: Ly Cha, chnh
l ngha ca mt nn dn ch c,
sao cho khng phi l k qu nhiu
tham vng, chng gii nht, khng
t cch v hn nht v o c,
bng ng vng li c th vo
c v tr lnh o ng bo mnh;
m ch ngay qua ln ca trch
nhim gnh chu lm cho nhng
k bt ti v n hn phi lnh xa.

Th gii chng tn ti cho nhng dn tc


yu hn

Nu mc d th, mt ngy kia vn


c k nh vy th ln vo, th ngi
ta vn d dng tm ra hn v qut:
Ct i, thng khn hn h kia! Hy
rt chn li, mi ch lm bn cc bc
thang m thi, bi l li vo in
Pantheon ca lch s khng dnh
cho nhng k n hn, m ch dnh
cho cc v anh hng!.
Ti i n quan im ny sau hai
nm ti d ngh vin Vienna.
Sau ti chng n na.
Nhng nm qua, trung on ngh
vin gp phn chnh lm cho s suy
yu ngy cng gia tng ca nh
nc Habsbourg c l. Nu nh tc

ng ca n cng ph v s thng
tr ca cht c, th cng ngy cng
thy ci h thng ny b cc dn tc
s dng chng li nhau. Cn
chnh trong hi ng quc th iu
lun xy ra nh vo cng sc ca
ngi c v d nhin qua cui
cng l bng cng sc ca c
quc; bi v vo bc chuyn giao
th k (chuyn t th k 19 sang th
k 20 ND) th ngay k ngu si nht
cng thy, sc li cun ca nn qun
ch chng cn khc phc c
nhng n lc tch ra ca cc bang.
Tri li:
Cc phng tin m nh nc dng
gn gi n cng ngho nn bao
nhiu, th s khinh mit chung i vi

n cng to ln by nhiu. Khng ch


Hungary, m tng tnh Xlav,
ngi ta cng t cm thy s ng
nht vi nn qun ch chung ti
mc, s yu km ca n hon ton
khng c cm nhn nh ni nhc
ca chnh mnh. Ngi ta thm ch
cn vui mng v nhng du hiu nh
vy v s gi nua ang n gn; du
sao th ngi ta k vng vo ci
cht ca n hn l s hi phc.
ngh vin, s sp hon ton
cn ngn chn c nh vic thoi
lui v lim x v tho mn (ca n,
ND), v cng nh c sc p, m
ngi c phi tr gi, qua vic s
dng cng kho lo cng tt, cc
dn tc chng li nhau. Ring c

ng hng chung cho pht trin


th vn chng ngi c. c bit
k t khi sau v nhng ngi,
Erzherzog (chc thi t o quc,
ND) Franz Ferdinand bt u c
sp xp cho c cht t nh hng
hn, th vic Sc ho (c lnh t
trn xung) i vo k hoch v trt
t. Vi tt c phng tin c th c,
bc vng tng lai ny ca nn
lng qun ch c gng thc y
vic phi c ho v t mnh khuyn
khch n, hoc t nht cng bo v
n. Vy l qua ng vng ch
quan chc nh nc chm chp
nhng chc chn ti mc khng h
nao nng, nhng a phng thun
c b ko vo khu vc nguy him

ca ngn ng hn hp. Ngay vng


H o quc, qu trnh ny cng bt
u cng ngy cng tin trin nhanh
hn; v i vi nhiu ngi Sc,
Vienna tr thnh th ln nht
ca h.
tng ch o ngi hng mi
ny ca nh Habsbourg, m gia nh
ng ta ch cn ni ting Sc l chnh
(v Erzherzog, vi t cch trc
y l n cng tc Sc, chi c
lm l ci khng chnh thc cng
thi t; b ny vn xut thn t gii
c truyn thng chng c), l dn
lp nn mt nh nc Xlav Trung
u to nn s an ton, chng li
nc Nga da trn c s Gia t
gio chnh thng. Qua tn

ngng, nh vn thng xy ra
trong nh Habsbourg, c dng
lm cng c phc v cho mt
tng chnh tr thun tu; thm vo
cn c mt ngh t nht l xt
t gic c en i.
Kt cc, xt trn nhiu phng din,
cn bun hn ngi ta tng: C
nh Habsbourg ln nh th Gia t
gio nhn c phn thng vn
mong i.
Nh Habsbourg mt ngai vng,
Roma mt mt nh nc to ln. Bi
l mt khi vng min cng dng
cc gi pht tn gio phc v
nhng cn nhc chnh tr ca mnh
th n ng thi gi nn mt ngh,
m lc u d nhin chnh n cng

chng h cho l c th ny ra c.
T n lc bng tt c mi phng
tin hu dit tn gc cht c
nn qun ch trc y, ti o quc
bng ln phong tro ton c nh l
cu tr li.
Vo nhng nm tm mi, ch
ngha t do mang tnh Manchester
vi quan im c bn l Do Thi
cng t c nh im, nu chng
mun ni l vt qu ngng
ri. Tri li, phn ng nh mi s
o quc c, trc ht khng n
t nhng gic x hi, m li t
quan im dn tc. Bn nng t bo
tn buc cht c phi ng ln
bo v mc quyt lit nht.
tuyn hai, c nhng cn nhc kinh t

cng dn dn bt u mang n nh
hng quyt nh. Vy l t m hn
n chnh tr ni chung, hnh thnh
nn hai thc th ng phi, ci ny
nhiu tnh dn tc, ci kia nhiu tnh
x hi hn, nhng c hai u rt l
th v mang tnh gio dc ht sc
cho tng lai.
Sau kt cc nng n ca cuc chin
tranh nm 1866, nh Habsbourg
nung nu ch tr th trn chin
trng. Ch c ci cht ca hong
Max von Mexiko (i cng tc
o Ferdinand Maximilian Joseph von
sterreich, 1832-1867, cht ti
Mehico, trong cuc chin tranh
Mehico, c ngi Php a ln
lm hong Mehico t 1864-1867,

ND) m cuc thm him bt hnh


ca ng phi quy cho Napoleon III.,
v vic ngi Php b ri ngi vn
gi mi ni phn n ni chung, ngn
cn bc i n gn nhau hn vi
nc Php. Tuy nhin khi nh
Habsbourg vn th mai phc. Nu
nh cuc chin tranh 1870/71 khng
tr thnh mt chin thng c o
nh th, th triu nh Vienna chc
cn dm m tr chi m mu
tr th cho Sadovva (tn lng gn
thnh ph Knigsgratz, nay l
Hradec Krlov thuc Sc, ni din
ra trn nh m Ph thng ngy 3.
7.1866 quyt nh cho cuc chin
o Ph, ND). Nhng khi nhng cu
chuyn anh hng, k l n kh tin

nhng li l s thc, t chin trng


v n, th v qun ch thng thi
nht mi thi, nhn ra c ci gi
bt li v c lm b mt thnh thin
nht c th, lao vo cuc chi c.
Cuc u tranh anh dng ca hai
nm ny mang li mt k tch cn v
i hn, bi l nh Habsbourg s
thay i quan im chng bao gi
ng vi nim am m t tri tim, m
vi iu thi thc t cc mi quan
h. Nhng nhn dn c Ostmark
li b nim hn hoan ca chin thng
li ko, v ht sc xc ng thy s
tri dy gic m ca cha ng tr
thnh hin thc huy hong.
Bi l ngi ta chng lm: ngi o
mang thc tht s c, ngay

Knigsgratz th k t gi pht ny
cng nhn ra iu kin va bi ai
nhng va cn thit dng nn
mt ch, khng cn gn lin vi
tnh trng tiu tu ra nt ca lin
bang c, m iu cng chng cn
ng na. Anh ta trc ht cng hc
cch cm nhn su xa nht t tn
y lng rng nh Habsbourg cui
cng th cng kt thc s mng
lch s ca mnh v quc mi nay
ch c php bu ngi no ln
lm hong , nu nh ngi , vi
ch anh hng ca mnh v vng
min ca dng Rhein c th chng
din mt b mt kh knh. Nhng
cn hn th phi ngi khen s phn,
bi l n thc hin vic sinh ra

mm non ny cho mt vng triu


m vi Friedrich dem Groen
(Friedrich i hay Friedrich II.,
1712-1786, vua Ph, c xem l
ngi i din cho chnh th chuyn
ch khai sng, ND) t thi xa xa n
ban tng mt biu tng sng
chi cho s ni dy.
Nhng, sau cuc chin tranh v i
nh Habsbourg bng quyt tm cui
cng bt u c gng hu dit tn
gc, chm ri nhng kin tr ci cht
c nguy him ca nn lng qun
ch (m quan im ni ti ca n
chng th nghi ng c bi l
iu phi l kt cc ca chnh
sch Xlav ho), khi ni ln sc
khng ca dn tc c xc

nh cho hi kt ri, ln n mc m
lch s hin i c cha h bit ti.
Ln u tin, nhng ngi mang
tng dn tc ch ngha v yu
nc tr thnh k phin lon.
Nhng k phin lon chng phi
chng quc gia, m cng khng phi
chng nh nc theo chnh th, m
k phin lon chng li mt th loi
chnh ph, m theo nim tin ca h
th chnh n s dn dn tc mnh ti
s suy tn.
Ln u tin trong lch s hin i
c, ch ngha yu nc thng
mang tnh vng triu tch ra khi
tnh yu t quc v dn tc.
l cng lao ca phong tro ton
c nhng ngi o gc c trong

nhng nm chn mi khi h xc


nh r rng v n nht rng, mt
uy quyn nh nc ch c quyn i
hi c tn trng v bo v khi n
tng ng vi cc quyn li ca mt
dn tc, t nht l khng lm hi dn
tc ny.

Chin tranh o - Ph nm 1866.


Uy quyn nh nc vi t cch l
ngha t thn chng th c, bi l

trong trng hp bt c ch
bo cha no trn th gii ny cng
s l bt kh xm phm v c tn
th.
Nu mt dn tc, qua cc phng
tin bo lc ca chnh ph b dn ti
suy tn, th s phin lon ca mi
thnh vin dn tc ny khng ch l
quyn li, m cn l ngha v na.
Tuy nhin cu hi, bao gi c trng
hp nh th, khng c quyt nh
bi cc lun vn l thuyt, m qua
bo lc v s thnh cng.
Bi l mi bo lc chnh ph d nhin
i hi cho mnh ngha v bo v uy
quyn nh nc, nn d n c xu
n u chng na v phn bi li
ch dn tc c n c ngn ln, th

bn nng t bo tn dn tc nhm
nh tan mt th lc nh vy,
ginh t do hay c lp, cng phi
dng chnh th v kh m i th
dng c gng gi mnh. Bi vy
cuc chin u s c tin hnh
vi cc phng tin hp php,
chng no ci th lc phi nh
cng dng chng; nhng n cng
chng ngn ngi dng nhng th bt
hp php, nu nh k n p dng
n chng.
Nhng ni chung, khng bao gi
c php qun rng, vic gn gi
mt nh nc hay thm ch mt
chnh ph l mc ch ti thng ca
s tn ti nhng con ngi, v l
vic gn gi loi ngi.

Nhng nu mt khi chnh loi ngi


gp nguy c b n p hay thm ch
b loi b, th cu hi v tnh hp
php chi ng vai tr ph. C th
xy ra l, trong cch thc hnh ng
ca mnh, th lc cm quyn dng
n c ngn ln nhng phng tin
gi l hp php, th nhng bn
nng t bo tn ca nhng k b p
bc th lun l s bin minh cho
cuc chin bng mi th v kh.
Ch t chp nhn cu ni ny th
thy nhng v d lch s to ln t
cc cuc u tranh v t do, chng
li nhng v n l ho cc dn tc
trn tri t ny t trong v c
ngoi.
Quyn con ngi b gy quyn nh

nc.
Nhng nu mt dn tc trong cuc
u tranh ca mnh b thua, th d
nhin l bi trn cn cn s phn, n
b hng ln i li nim kht khao
c tip tc tn ti trn tri t.
Bi v nu ai khng sn sng hay
khng c kh nng tranh u cho s
tn ti ca mnh, th thin mun i
cng bng quyt nh hi kt cho
k .
Th gii chng tn ti cho nhng
dn tc yu hn.

Chng 3:7:
NGUYN NHN SP
PHONG TRO
TON C TRN
O
Th nhng v d o quc li cho
thy r nht v cng c sc thuyt
phc nht, d dng bit bao i vi
mt ch bo cha qung vo
mnh ci gi l tnh hp php.
Uy quyn nh nc hp php khi
da trn nn tng th ch c vi
ngh vin c a s khng phi ngi
c v gia nh nh cm quyn
cng th ch vi c ht vy. Trong

hai yu t ny th hin ton b uy


quyn nh nc. Mun t y
thay i s phn ca dn tc co l iu ng ngn. Nhng l ra
theo kin nhng k hm m ca
chng ta, l con ng duy nht
c th hp php v vi uy quyn
nh nc th phi dp b i bt c
mt phn khng no; bi l n chng
kh thi bng cc phng tin hp
php. Nhng li l s cn thit
(s phn khng, ND) bt buc
chnh l thi gian ngn nht nu
khng s c ngha l s kt liu ca
dn tc c trong nn qun ch.
Thc ra, vic cu cht c khi s
phn cng ch duy nht c th
qua s sp ca nh nc ny.

D nhin l lun gia eo knh cn lun


lun mun cht v hc thuyt ca bn
thn hn l v dn tc mnh.

Mt gc ca Vienna.

Bi l u tin con ngi to ra lut,


nn anh ta tin rng, sau ny chng
tn ti l cho nhng ngi ny.
l cng lao ca phong tro ton
c hi o quc, khi h dp b
n tn gc r ci iu ng ngn
gy kinh ngc cho tt c cc l lun
gia lun ci trn nhng nguyn tc
cng nh cc dn o quc l tn
theo bi vt gio l nh nc.
Khi nhng ngi nh Habsbourg c
gng dng mi bin php cng
kch cht c, th ng ny tn
cng chnh nh cm quyn cao c,
v thc l thng tay.
Ln u tin, h dm t ng d
vo nh nc mc nt ny v m

mt cho hng chc vn ngi. l


cng lao ca h khi dm tch khi
nim tuyt vi v tnh yu t quc ra
khi s m p ci nn qun ch
ng bun ny.
Vo thi u khi mi xut hin, s
ng ch ca ng qu ng, thm
ch c nguy c bin thnh cn lc
tht s. Tuy nhin, duy nht thnh
cng li ch gang tc. Khi ti ti
Vienna, phong tro t lu b ln
t bi ng x hi Thin cha gio
nay tr nn cm quyn, thm ch
b dn xung ch gn nh hon ton
v ngha.
i vi ti, mt mt th ton b qu
trnh sinh t ca phong tro ton
c, v mt khc l s thng tin

khng ngng ca ng x hi Thin


Cha gio s l i tng nghin
cu kinh in y ngha.
Khi ti ti Vienna, thin cm ca ti
hon ton thuc v pha xu hng
ton c.
Vic ngi ta c dng kh dm
h
vang
khu
hiu
Hoch
Hohenzollern (Hohenzollem mun
nm, Hohenzollern vn l bang lch
s Ty Nam c, 1849 1945
thuc Ph, nay thuc bang BadenWrtemberg ca CHLB c, vi
ngi c c ngha nh vng t
T, ND) cng gy n tng cho ti,
ht nh ti vui sng rng, ngi ta
lun coi l mnh ch tm thi l phn
tch bit khi quc c ch

chng b l d giy pht cng


khai tuyn b iu ny, nh thc
ni ti nim tin mnh lit l ngi ta
cng khai tha nhn, thng thng
mang mu sc c tt c mi vn
lin quan ti cht c v khng
bao gi cho php c nhng b. N
ch ra cho ti rng, c l l con
ng duy nht cn c th i theo
cu ri dn tc chng ta, tuy
nhin vic phong tro ny sau bc
thng tin ngon mc ban u ca
mnh, nay li suy sp nhanh nh vy,
th ti chng th hiu ni. Cn t hiu
hn na l vic ng x hi Thin
cha gio trong cng thi gian li
t ti quyn lc ln lao n th. Khi
h t ti tuyt nh vinh

quang.
Khi ti bt u so snh hai phong
tro, th ngay y, s phn cng
ban cho ti, c tng tc qua trng
hung ni chung ng bun ca ti,
bi hc hay nht ng tm ra c
li gii cho bi ton ny.
Trc ht bt u cn nhc gia hai
ngi n ng c coi l lnh t v
ngi sng lp ca hai ng: Georg
v. Schnerer v TS. Karl Lueger.
Nu xt v mt thun ty con ngi,
h, ngi ny cng nh ngi kia,
u vt xa ci khung v kch c
ca nhng thc th vn gi l ngh
vin. Trong vng ly ca tham nhng
chnh tr trn lan, c cuc i h
trong sch v khng ai c th ng

n c. Nhng ban u ti dnh


ht tnh cm c nhn cho v ton
c Schnerer, sau dn dn
cng quan tm n lnh t x hi
Thin cha gio.
Nu so snh v nng lc ca h,
ngay t thi , ti c cm
tng nh v nhng vn thuc
nguyn tc, Schnerer l nh t
tng gii hn v su sc hn. Hn
bt c ngi no khc, ng nhn
thc ng v r hn ci kt cc tt
yu ca nh nc o quc. c
bit, nu nh trong quc ngi ta
bit lng nghe nhng li cnh bo
ca ng v nn qun ch Habsbourg,
th cuc th chin bt hnh ca nc
c chng li ton u chu

khng bao gi xy ra.


Khi duy nht ch Schnerer nhn bit
cc vn theo ng bn cht ni
ti ca chng, th ng li cng nhm
ln hn vi gia mun ngi.
Nhng y li chnh l im mnh
ca TS. Lueger.
ng ny l mt ngi am hiu con
ngi mc him hoi, nhng ng
c bit trnh khng nhn thu vo
con ngi hn nh h vn l vy.
Bi vy ng cng tnh k hn n
nhng kh nng thc ca cuc sng,
trong khi v vn , Schnerer li
t hiu bit. Tt c nhng g m v
ton c suy ngh, nu xt v l
thuyt th u ng, duy chi thiu
mt sc lc v tri thc truyn b

ci nhn thc l thuyt ny cho


qung i qun chng, ngha l
chuyn chng v dng sao cho n
tng xng vi kh nng tip nhn
ca mi tng lp nhn dn, v du
sao kh nng ang v vn hn
hp. V th m mi nhn thc u
ch l ci thng thi ca nh tin tri
ch chng bao gi i vo thc tin
c.
Nhng chnh ci thiu am hiu con
ngi thc s ny trong bc tip
theo s dn n s nhm ln trong
vic nh gi lc lng ca c
nhng phong tro ln nhng th ch
c xa.
Du sao cui cng th Schnerer
cng nhn thc ra rng, y vn

xoay quanh cc th gii quan,


nhng li khng hiu c rng, ch
c qung i qun chng ca mt
dn tc mi trc ht v lun lun
tng thch vi s tip nhn mt
nim tin gn thnh tn ngng nh
th.
ng thy ng tic chi mt mc
rt nh ci tnh ht sc hn hp
trong ch chin u ca ci gi l
gii tiu t sn ngay do v th kinh
t ca h, lm cho tng c nhn lo
s mt qu nhiu v bi vy cng
cn tr h nhiu hn.
Tuy nhin, ni chung th gii quan
chi c tng lai cho thng li, khi
qung i qun chng vi t cch
ngi tip thu hc thuyt mi tuyn

b sn sng nhn v chnh mnh


cuc chin khng sao trnh khi .
Nhng sau , s thiu hiu bit v
ngha ca cc tng lp di trong
nhn dn lm ny sinh ra quan nim
hon ton ht hng v vn x hi.
Trong tt c nhng vn nh th,
TS. Lueger tng phn vi
Schnerer. S am hiu cn k con
ngi cho php ng nh gi ng
tng quan lc lng, cng nh qua
thn trng trc vic nh gi
thp nhng th ch ang tn ti,
thm ch c th chnh v th hc
c cch tn dng nhng th
cho vic t ti cc nh ca mnh.
ng cng hiu qu r rng sc chin
u chnh tr ca tng lp t sn

thi nay qu yu, khng ginh


thng li cho mt phong tro ln.
Bi vy ng t trng tm hot ng
chnh tr ca mnh vo vic thu phc
nhng gii, m s tn ti ca h
ang b e do. Cng vy, ng c xu
hng mun tn dng nhng cng
c quyn lc vn c sn nhng t
chc y quyn lc ang tn ti phi
thin v mnh, ng c th rt ra
c nhng ch li ln nht c th,
t nhng ngun lc c nh vy.
Chn dung Georg Schnerer nm 1899.

Nh vy ng iu chnh ng mi
ca mnh trc ht hng vo gii
trung lu ang b e do hu dit v
qua bo m cho mnh mt m
qun chng cm tnh kh lay chuyn

c, c tnh sn sng hy sinh ln


lao cng nh sc chin u bn b.
Quan h v cng khn kho ng to
dng c vi nh th Gia t gio
cn lm cho ng trong thi gian ngn
thu ht c gii tng l tr m ci
ng gio c hoc buc phi dn
dp chin trng hoc nu thng
minh hn, u qun vo ng mi
bng cch chim li dn dn
tng v th mt.
Nhng nu ch duy nht coi nhng
iu l bn cht c trng ca
ngi n ng ny th ta bt
cng vi ng. Bi l ngoi vic l
nh chin thut khn ngoan, ng cn
c thm nhng tnh cht ca mt
nh ci cch v i v thin ti. Tuy

nhin ngay y cng hn ch bi


vic nhn bit chnh xc nhng kh
nng vn c cng nh nng lc ca
bn thn mnh. l mt mc ch
v cng thc t m ngi n ng
thc s ni ting ny t t ra
cho mnh, ng mun chinh phc
Vienna.
Vienna l tri tim ca nn qun ch,
t thnh ph ny cn tro ra sc
sng cui cng cho c th m yu
v gi nua ca ci quc mt
rung. Tri tim cng kho th l ra c
phn c th cn li cng phi ti
mt bng ln. l mt ngh ng
trn nguyn tc, nhng li chi c th
a vo ng dng cho mt khong
thi gian hn hp nht nh m thi.

V y chnh l im yu ca ngi
n ng ny.
Nhng g ng lm cng v th
trng thnh Vienna l bt t, theo
ng ngha nht ca t ng, song
ng khng cn c th cu vn
nn qun ch qu mun ri.
iu th i th ca ng,
Schnerer, thy r.
Trong thc t TS. Lueger, nh u
l c , rt tuyt; mong th li
khng thy n.
Cn Schnerer mun cng chng
c; m lo th li vn c gp, tht
ng s.
Th l c hai u khng t c
ci ch xa ca h. Lueger khng
th cu c o quc; Schnerer

khng ngn ni thoi tro ca dn


c.
Tht l b ch v cng cho thi i
ca chng ta ngy hm nay, nu chu
tm hiu su vo cc nguyn nhn
khin cho c hai ng u b tc.
S c bit c li cho cc ng bn
ti, bi tnh hnh ngy nay cng na
n nh hi y nhiu im, c th
trnh c nhng sai rm khin
phong tro ny phi kt thc cn
phong tro kia th v hiu.
Nh ti thy th phong tro ton c
trn o quc sp v ba nguyn
nhn:
Mt l ng mi, cch mng t bn
cht bn trong, th m nim v
tm quan trng ca vn x hi li

khng r.
Do Schnerer v ngi ca ng
trc ht nhm vo cc gii t sn
c nn kt qu ch l rt yu, rt
m nht.
Tng lp t sn c, nht l cc
gii pha trn, tuy l t cng c khi
vt qu mong i, thng ha bnh
ch ngha ti mc c th dt khot
t ph nh, mi khi chm n cc
cng vic ca nh nc hay ca dn
tc. Thi bui m thun, ni y l
c mt chnh ph tt, th ci thi
y chnh l c s ca cc gi tr n
cc k ca cc tng lp i vi
nh nc; song gp thi bui cai tr
d th chnh n li ph phch gh
gm. Ngay c th tin hnh mt

cuc u tranh tht s nghim tc,


vn phong tro ton c phi
tranh th qun chng trc ht. Li
khng lm nh th, nn ngay t
u n ci s ng nht m mt
phong tro nh th phi c cng
chng c, vy l ch sau mt thi
gian ngn n yu v thiu hn.
Ngay t u khng n,
khng thc hin ci nguyn l c
bn y, ng mi sau cng mt
kh nng sa li thiu st. V kt
np qu nhiu phn t t sn n
ha, lp trng trong ng t b cc
phn t ny chi phi, th th trin
vng thu ht lc lng ng k t
qung i qun chng tt phi chu
thit thi.

Mt phong tro nh th lm sao


thot ra c khi tnh trng ch bit
c phn nn v ch trch. Khng cn
bao gi thy c lng tin t nhiu
mang tnh tn gio, gn vi tinh thn
x thn cng t nhiu mang tnh tn
gio. Th vo ch l ci xu th
cng tc tch cc, ni y l
chp nhn ci sn c, mi mn
dn ch u tranh, ri cui cng
i n mt nn ha bnh cam chu.
Vi phong tro ton c cng th,
ngay t u khng t nng vic
tranh th ngi theo mnh t cc
gii ca m ng rng ri. N
tr thnh t sn, qu tc, cp tin
va phi.
T sai lm y ny sinh ci

nguyn nhn th hai ca thoi tro


nhanh chng.
Hi mi c phong tro ton c th
v th ca khi ngi c trn t
o quc vn l mp m. Mi nm
qua i ngh vin cng thin v trit
tiu t t dn tc c. Mun th
cu vn vo gi cht, gi th mi
hai, th ch cn mi cch l xa b
ci thit ch y th mi c c ci
trin vng nh nhoi chuyn bi
thnh thng.
Khi y th phong tro li s ng
trc mt vn mang tnh nguyn
tc. xa b ngh vin, liu c nn
vo ri, nh ngi ta hay ni
ph t trong ph ra khng, hay l
ch t ngoi nh vo?

Vo ri thua m ra? ng nhin


phi vo.
Chng li mt quyn lc nh th t
bn ngoi c ngha l phi dng cm
n cng, sn sng hy sinh khng
gii hn. Nm sng con b tt, chu
cho n hc nhiu ln, hc mnh,
c khi b ht vng xung t, gy tay
gy chn, may lm mi gng ng
dy c. Ch khi vt ln n
mc cam go nht thng li mi ng
sang pha ngi tn cng gan d.
Tm vc ca hy sinh s ko thm
chin s mi n vi chnh ngha,
ri cui cng chin thng s l phn
thng dnh cho s do dai, bn b.
Nhng th th phi c nhng a
con ca dn, nhng ngi ca

qung i qun chng. Ch h mi


quyt tm v kin tr a cuc
chin m mu kia n ch kt thc.
Vy m phong tro ton c li
chng nm c ng o qun
chng, cho nn chng cn cch no
khc, nh chu vo ngh vin.
S l sai lm nu cho rng ci quyt
nh vn l kt qu ca nhng
nm thng dn vt ni tm, suy lui
ngh ti. Khng, h u c ngh n
ci g khc. Chng qua h tham gia
vo ci tr v b y chi v h tht
bi, h hnh dung sai v ngha
v tc ng ca vic tham gia vo
mt thit ch m nhn thc ca h
v nguyn tc cng sai. Nhn
chung h nhng tng s bt i

c vic tuyn truyn trong qun


chng rng ri, bi c c hi, gi
y ch vic c ln din n ca
ton dn tc. M dng nh h
thy nh th l nh vo tn gc r
ca ung nht t phi c hiu qu
cng kch t bn ngoi. c quyn
min tr bo v t l cng an ton
cho ngi lnh xung kch, nh th
sc mnh cng ph phi cng ln
hn.
Trong thc t s vic li din ra
khc hn.
Din n, ch cc v i biu ca
ton dn ln ting li khng ln hn
m ngc li, nh hn. V mi ngi
ch ni trc c mt m ngi
mun nghe; c khi m ngi y li

nhn thng bn thng co bo ch


thut li li ngi ni.
M ci din n ln nht, trc tip
nht vi ngi nghe u c phi ci
hi trng ca ngh vin, m l hi
hp cng khai vi ng o qun
chng.

Tng i n hong Marie Theresa


Vienna.

Bi l khi hng ngn ngi ko


n, vi ch mc ch xem din
gi ni g? Cn hi trng ca
ngh vin gii lm c vi trm,
lm khi h n ct ch n ba n
theo ch , tuyt chng h c
nh s uyn bc ca dn biu
ny hay l dn biu kia soi sng
cho bn thn mnh.
M ngn ngm nht l bao gi cng
vn mt m ngi y, h chng
bao gi mun hc thm ci g, v h
khng c c ci vn hiu bit cn
thit v cng khng c c ch na,
d ch cht nh.
Khng bao gi c mt v dn biu t

nguyn nhn vinh d v chn l m


ng ra phc v n. Khng, chng
mt ai, tr phi h khp khi hy vng
l nu quay ngot li nh vy th
may ra cu c nhim chc ca
mnh thm mt kha na. Vy l ch
khi tinh thn ca thi i thay i,
cm thy ng hin nay kh lng
trn vn vt qua c k bu c
sp ti, nhng hnh nm trang tr kia
mi bt u ng y, tm hiu xem
liu c nn v c cch no chuyn
sang ci ng hoc ci phong tro
phng on l ri s thnh cng hn
hay khng v l ng nhin, phi
c v vn l do gii thch cho
bc chuyn i v tr y. Vy l bao
gi cng th, n khi mt ng hin

hu ri vo vng sa st, n ni mt
gn ht tn nhim ca ngi dn,
cm chc nguy c tht bi v gii
th, tc th dy ln mt cuc di tr
ln: l chut ngh vin t b con tu
ca ng.
Khng c vn bit hn hay mun
hn m y ch c ci ti nh hi
thy trc, n cnh bo cho con rp
ht mu ngh vin kia va ng
lc, cn kp tm n ci ging
ca ng khc m p hn.
Ln ting t mt din n nh th
khc g qung ht trai cho l th.
Tht khng b. Kt qu y dt
khot khng th l g khc hn con
s khng.
M cng ng l th. Cc ng ngh

ton c c vic rt hng din


thuyt: hon ton chng thy tc
ng g.

Chng 3:8: BIN


NG LN TRN
TH GII C
CH O BI NGI
BT?
Bo ch li thng hay l tt i hoc
gi ct xn vn vt, khin ni dung
mt lin tc, ngha ca din t b
mo m, thm ch mt hn; ch cn
ph ra trc cng lun mt th hnh
nh rt xu xa v cc quan im ca
phong tro mi. Thnh th li tng
v ni ra hon ton v ngha; ngha
vn nm trong ci m ngi ta
c ra c t chnh cc v: y ch

l trch lc din t, x l nh vy
t ch cn c th v tt phi tc ng
v ngha. M ci din n duy nht,
ni cc v ln ting, tht s cng ch
m c vn vn c nm trm ng
ngh ch iu ny thi cng ni
ln qu .

Cha tng c bao gi m nhng bin ng


ln nht trn th gii ny li c ch o
bi ngi bt!

Tuy nhin ci sau y mi li l ci


ti t nht:
Phong tro ton c ch c th tnh
n thnh cng nu nh ngay t
ngy u tin nhn ra c l
y khng c vn ng mi m
ch c vn th gii quan mi. Ch
c th gii quan mi mi em li ni
lc vo cuc chin y cam go
y. Cng ch nhng ci u sng gi
nht v gan d nht mi xng tm
th lnh.
Khi cuc u tranh v mt th gii
quan li khng do nhng nhn vt
chnh sn sng x thn cm u th
ch mt thi gian ngn sau s

khng th tm ra c nhng chin


s dng cm n mc dm hy sinh
tnh mng. Ch v s tn ti ca ring
mnh th chng cn g nhiu cho ci
chung.
c c tin y th tng
ngi li cn bit l phong tro mi
s ch em li danh d v vinh quang
cho mai sau thi ch cha em li
c g cho hin ti. Phong tro
cng sp t nhiu chc trch, v th
d vi ti th cng lm k tm
thng ko nhau n, ri cui
cng b l c hi chnh tr y p o
hn v s lng. Ngi chin s
trung thnh khng cn nhn ra c
ci phong tro gc na v s b
nhng k n sau kin quyt khc

t, xem nh ngi ngi khng ng


ch, ch hay quy nhiu, thm kh
chu. Tuy nhin, vy l s mng
ca mt phong tro kiu y c
hon tt.
Do phong tro ton c nguyn
s ht mnh v ngh vin, t n li
cng c ngh vin thay v thng lnh
v chin binh. Tc l t n tt
xung trnh ca mt trong nhng
phe ng chnh tr s v tm
thng, khng cn sc , vi ch
t v o, chng chi vi s phn
vn cn y ry bt trc. Thay v
chin u, by gi n cng hc n
ni, hc thng lng. Song ri
chng bao lu, v ngh vin mi kia
cm thy ngay rng, vi nhim v

chin u n cng cho th gii


quan mi ton bng v kh tinh
thn ca php hng bin, chng c
g nguy him, tht s cn th v hn
nhiu so vi lao u vo mt cuc
chin c th mt mng, m kt cc
li khng chc chn, v d th no i
na th c vn chng c g.
V ngi lc ny ngi trong ngh
trng cho nn bn ngoi m
ngi ng h m ngy khc khoi
hy vng, trng ch php mu. L
ng nhin php mu khng ti v
cng chng bao gi ti c. Th
cho nn chng my chc ngi ht
kin nhn; cn v mt l na, nhng
g m ngi c nghe tht ra t
ming cc ng ngh u c ng vi

lng mong mi ca c tri. D hiu


iu ny, bo ch th nghch vn thn
trng lm, h mun gii thiu vi dn
mt hnh nh trung thc v tc ng
ca cc v i din cho ton dn ca
nc c.
Cc v i din mi cho dn cng
bn mi u tranh cch mng n
ho trong ngh vin v trong cc hi
ng cp bang, th li cng t v thy
mnh sn sng quay v vi ci vic
c phn nguy him hn th, l i gii
thch trong nhng tng lp nhn dn
rng ri.
Th cho nn vic hi hp vi qun
chng, con ng duy nht tht s
c hiu qu, bi c nhn trc tip
tc ng vo dn v cng ch nh

vy mi thu ht c i b phn
dn, c lun lun b gt li li pha
sau.
Khi m bn bi a ni phng hp
dt khot b thay th bi din n
chn ngh trng, ri t din n
y mi din t chng c rt thng
xung n dn, m li ch dnh cho
cc nhn vt quan trng nht trong
ci m gi l c dn bu,
th i thi, phong tro ton c u
cn l mt phong tro ca ngi dn
na; n tt hng, chng my lu sau
, thnh mt th cu lc b ca
nhng cuc lun bn mang tnh hn
lm, ng xem trng nhiu hay t th
cn tu.
V vy, n tng xu do bo ch loan

truyn tuyt nhin khng cn c


hot ng hi hp c nhn ca tng
v nh chnh, thnh th cui cng ci
t ton c m ra nghe chi tai
trong qung i qun chng.
Bi xin tt c cc v hip s v nhng
con ngi thi thng l lng vn
hay ch tt hy chu kh nghe cho:
cha tng c bao gi m nhng
bin ng ln nht trn th gii ny
li c ch o bi ngi bt!
Khng, cng vic dnh cho ngi bt
ch l to dng c s l lun.
Cn sc mnh, ci sc mnh
tng lay chuyn n c nhng khi
bng s, tn gio hay chnh tr,
ca lch s th t ngn xa vn vn
ch c th l sc mnh ca li l ni

ra ming.
Qung i qun chng trc ht v
khi no cng ch chu tc ng gh
gm ca li ni. Mi phong tro ln
thy u l phong tro ca dn, l
nhng t phun tro ni la ca
am m v xc cm t trong lng
ngi, c khuy ng bi bn tay
nghit ng ca n thn i kht hoc
bi ngn uc ca li ni bng chy
trong qun chng, ch khng phi
bi th nc mt ngt ngo ca cc
v bc thy m hc hay cc v anh
hng trong phng khch.
Ch ging bo ca am m chy
bng mi xoay chuyn c s
phn ca ngi dn, v ch ngi
vn mang sn am m trong tm

hn mi thc tnh c am m.
Ch am m mi gi m c cho
ngi c n, tng li l nh ting
ba g m cnh ca i vo tri
tim ca nhn dn.

Hitler cng nhn ch c am m mi gi


m c cho ngi c n. Nh ng tng
am m vic v tranh.

K khng c am m, k ming
kho, Tri khng chn lm ngi
ni ra nh ca Tri.
V vy xin mi ngi vit hy chu
kh ngi li bn l mc ca mnh
nu c hiu bit v nng lc, bi
khng c sinh ra lm th
lnh.
V vy mt phong tro vi nhng
mc tiu ln phi bit lo, c gng
khng mt lin h vi qung i
qun chng.
Phi sot xt tng vn trc ht
di quan im y v phi ra tng
quyt nh theo chiu hng y.
Phi trnh tt c nhng g lm mt

i, thm ch ch lm yu i, kh nng
tc ng vo qun chng chng
phi v m dn u, khng, m n
gin ch v nhn thc: khng c sc
mnh gh gm ca qung i qun
chng th s khng c mt tng
no, cho d cao qu n u, c th
thnh hin thc.
Con ng i n ch phi do duy
nht thc t khc nghit xc nh.
Trn th gian ny, khng mun i
nhng li cam go, d mun hay
khng thng vn c ngha l t b
mc ch.
V phong tro ton c, thin v
quan im ngh trng, chuyn
trng tm hot ng t dn vo ngh
vin nn n nh mt tng lai v

ch thu c nhng thnh qu r tin


trc mt.
N chn cch u tranh nh
nhng, vy nn khng cn gi tr lin
quan n thng li cui cng.

Chng 3:9:
Hi cn Vienna ti tng suy
ngh rt su v chnh nhng vn
v cng thy: vic khng nhn
thc ra chng chnh l mt trong
nhng nguyn nhn ch yu dn n
s sp ci phong tro, m trong
mt ti hi y, vn l thch ng nht
nm ly quyn lnh o khi ton
dn c.
Hai sai lm u khin phong tro
ton c khng thnh cng, c quan
h gn gi vi nhau. Khng hiu bit
ht ni lc ca nhng bin ng ln
nn khng nh gi c ht tm
quan trng ca qung i qun
chng, dn n t quan tm ti vn
x hi, thiu tranh th tm hn

ca nhng tng lp dn bn di v
thin v quan im ngh trng.

Vic s dng linh mc v nhng ngi


chm sc tm linh l ngi Sc ch l mt
trong nhiu th on tin n ci ch
y, Xlav ho o quc trn tng th.

Gi m nhn thc c ci sc
mnh tuyt vi y, sc mnh chng
i mang tnh cch mng vn tim
tng trong qun chng mi thi
i, th hn lm khc v mt x
hi cng nh v mt tuyn truyn
vn ng. Hn khng chuyn
trng tm vn ng vo ngh vin,
m t trong cng xng v ngoi
ng ph.
Ri n sai lm th ba cng li
mang mm mng ca vic khng
nhn thc c gi tr ca qun
chng, lc u khi pht t my b

no u t cho li n i theo mt
chiu nht nh, ri nh c ,
sau n in cung v bo cng
ph phch.
Cuc u cam go m phong tro
ton c gy ra chng nh th
cng gio cng ch c th c gii
thch nh th: v thiu hiu bit m
ngi ta c tnh i ngc li mt
thin hng vn n su bt r
trong lng ngi.
ng mi cng kch d di Roma
v nhng nguyn nhn sau:
Ngay sau khi nh Habsbourg quyt
nh dt khot ti c cu o quc
thnh mt nh nc Xlav th ngi
ta khng t mt th on no xem
ra tng thch vi chiu hng .

n c cc thit ch tn gio cng b


ci triu vua v thc nht y khng
ngn ngi bt phi phc v cho
tng nh nc mi.
Vic s dng linh mc v nhng
ngi chm sc tm linh l ngi
Sc ch l mt trong nhiu th on
tin n ci ch y, Xlav ho
o quc trn tng th.
Qu trnh i khi nh sau:
Linh mc ngi Sc c iu ng
v nhng gio x thun c; tng
bc song chc nch, h bt u t
quyn li ca dn gc Sc ln trn
c quyn li ca nh th v tr
thnh nhng mm mng ca ton b
qu trnh tun t phi c ho.
ng tic l hng gio phm ngi

c li gn nh chng c phn ng
g trc mt din tin nh vy.
Khng nhng h chng pht ng
c mt cuc u tranh tng t
no theo tinh thn c, m cng
chng thy h chng chi vi mc
phi c trc cc t tn cng
ca nhng ngi kia. Vy l, mt
mt qua con ng vng lm dng
c tin, mt khc v khng thy
khng y , c th tng bc
song khng h dng, bn th c
b y li.
Trong tiu tit din bin l nh
th, tic rng trn tng th cng
chng c g khc my.
Ngay ch ny, mu toan chng
c ca nh Habsbourg, trc ht

thng qua gii tng l b trn l


chnh, khng h gp sc
khng ng phi c, m n chnh
phi l ra phi i din cho cc
quyn li c li cng t nguyn
rt hon ton vo hu trng.
n tng chung khng khc c,
ch ny cc quyn li c b
hng gio phm Gia t gio xm
phm trng trn.
Nh vy l dng nh nh th
khng h ng cm vi dn tc c,
m li bt cng ng sang pha i
th. Ci r ca tt c ci d ny,
theo Schnerer, ch yu l do lnh
o nh th Gia t gio khng h
sng trn t c v ch v th thi
h hn hc vi yu cu ca

dn c chng ta.
Cc vn gi l vn ho ni ,
cng nh mi ni trong o quc
thi y, hu nh b gt hn v v tr
ph. Lp trng ca phong tro ton
c i vi nh th Gia t gio t b
chi phi bi thi ca nh th i
vi nhng vn , nh khoa hc
chng hn, m b chi phi nhiu bi
thi ca nh th thiu quan tm
n cc quyn ca ngi c m
ngc li, thng xuyn c bit
khch l tnh ngo ngc v lng
tham ca ngi Xlav.
Georg Schnerer khng phi l con
ngi ch lm n na chng ri b.
ng lao vo cuc u tranh chng
nh th vi nim tin st l ch c

u tranh mi bo ton c dn
tc c. Phong tro Tch khi
Roma dng nh l phong tro
mnh nht hi , v ng nhin
cng l n nng nht, ging cho i
bn doanh ca i th phi tan nt.
Gi m chin thng hn nh th trn
t c khng b chia ct v li,
vi ni lc ca nc c, dn c
thng li cc ln.
Ch c iu, tin ca cuc u
tranh khng ng, kt cc cng
khng ng.
Khng cn nghi ng g na, sc
mnh khng mang tnh dn tc
ca hng gio phm Gia t gio c
quc tch, trong mi vn lin quan
n tnh c, khng th snh vi ci

sc mnh y ca ng cp khng
phi ngi c, c bit ca ng
cp ngi gc Sc.
ng th, ch k dt nt mi khng
th thy, gii tng l c hu
nh khng bao gi dm, thm ch
ch ngh n, tn cng bo v
quyn li ca ngi c.
Cng ng th n k lo cng
phi tha nhn, l trc ht do mt
tnh hung m mi ngi c, tt
tt, u phi gnh chu cc k
nng n, y chnh l thi ngoi
cuc ca chng ta trc vn tnh
c ca chng ta, ht nh trc bt
c vn no khc.
Hng gio phm Sc ch quan i
vi dn tc h v ch khch quan i

vi nh th nh th no, th gii
tng l c li ch quan i vi nh
th v khch quan i vi dn tc h
nh th y. Mt hin tng m bt
hnh thay, chng ta cn c th thy
ht nh vy c ngn trng hp
khc na.
N tuyt khng ch l mt di sn c
bit ca gio l Gia t gio m n
nut gn ch trong mt thi gian
ngn, hu nh tt tt; nht l nhng
c s nh nc hoc tinh thn.
Ngi ta ch cn so snh v th m
gii quan chc chng ta nm bt khi
c nhng n lc hi sinh t nc,
vi cng trng hp gii quan
chc mt nc khc. Hay liu ta c

th tin rng, gii quan chc ca ton


th ci th gii cng tng t
nh ta t nm nm nay l tt
nhin t li ch quc gia bn di
so ng uy quyn nh nc, thm
ch coi l ng gp c bit?
Chng hn trong vn Do Thi,
ngy nay c hai tn gio (Tin lnh v
Gia t gio, N.D.) u ly chung mt
lp trng m n chng h tng
ng vi li ch quc gia ln nhng
nhu cu tht s ca tn ngng?
Ngi ta cng ch cn so snh quan
im ca mt thy tu Do Thi v mi
vn chi cn c cht t ngha i
vi dn Do Thi ngha chng tc
vi lp trng ca phn ln hn rt
nhiu cc tu s chng ta, nhng xin

nh l c hai tn gio!
Chng ta lun c hin tng ny khi
n lin quan ti vic i din cho mt
tng tru tng.

Nh th Kafederalny ti Vienna
Quyn lc ca nh nc, nn dn
ch, ch ngha ho bnh, tnh
on kt quc t v.v ton l nhng
khi nim nc ta gn nh lun
lun tr thnh nhng hnh nh cng
nhc, thun tu hc thuyt, n ni
ch c php duy nht i t nhng
quan im y mi khi nh gi cc
tt yu sng cn ca dn tc nhn
chung.
Ci kiu cch v li y nhn nhn
mi vn di gc ca mt
nh kin c trc, bp cht mi
kh nng suy ngh ch quan vo su
mt s vic; n mu thun khch
quan vi chnh hc thuyt, cui cng
dn n o ngc hn phng tin

v mc ch. Ngi ta s chng bt


k mt cuc th ni dy no m nu
nh lm c th phi mt trc
mt trung on ti. V th l vi phm
quyn lc ca nh nc, th
quyn lc nh nc m di mt
ca k cung nhit khch quan u
c phi phng tin phc v cho
mc ch; chnh l mc ch
chong ht c cuc i khn kh
ca mnh. Chng hn, ngi ta s
phn n ng ln chng chuyn
chnh, d cho c l Friedrich i
cm u i na, d cho chnh lc
ny nhng k ang din tr a s
ngh vin chi l nhng ch ln bt
lc, thm ch l v tch s. Bi, vi
ngi cng rn v nguyn tc n

th th sc lut dn ch thm ch cn
thing ling hn hnh phc ca dn
tc. Vy l, ngi ny th che chn
cho ci vng cu thc ti t nht,
ang lm cho c mt dn tc i n
ch ln bi song lc ny l hin
thn ca quyn lc nh nc;
trong khi chnh ngi kia th y y
khc t ci hnh thi chnh quyn,
c th giu nng lc nht, ch bi n
khng tng thch vi nim dn
ch ring ca mnh.
Ht nh vy, d cho dn tc c b
hip p m mu n u bo
lc qun s c dung tng, th
ngi theo ch ngha ho bnh trn
t c vn c im lng v: tuy rng
ch c chng li cng bng bo lc

th mi mong thay i s phn,


nhng nh th li l i ngc tinh
thn x hi ho bnh. Con ngi x
hi theo ch ngha quc t nc
c c th b thin h ni khc trn
lt tn t trong tnh on kt, anh ta
vn lo liu chu o trn tinh thn anh
em, khng h ngh n chuyn c
n p m cng khng h ngh n
phn ng, ch v anh ta chnh l
ngi c.
C th l bun, song mun thay i
s vt th phi nhn chn ra n .
Mt b phn tng l yu i din
cho quyn li ca ngi c, cng
ht nh vy.
Tht tnh khng c c ( xu v cn
b lnh trn chi phi), m s thiu

kin quyt v dn tc ny chi l h


qu ca mt qu trnh gio dc
thanh nin thiu mt bn th c,
mt khc cn do s khut phc hon
ton trc ci tng thnh
tng Thnh.

Chng 3:10: TRIT


L THIN TI
CA BC TH LNH
C LN?
Gio dc v dn ch, v ch ngha
x hi kiu quc t, v ch ngha ho
bnh kh cng v c nht nh th
nn nhn t pha h, thun tu khch
quan, ci hnh nh chung ca th gii
cn li di ci nim c s y
cng b chi phi, trong lc quan im
v bn th c li rt ch quan sut
t thi tr tui. Vy, ngi theo ch
ngha ho bnh, bi ch quan vn
ton tm ton vi tng ca

mnh, nn mi ln dn tc b e do
d bt cng, d nghim trng th
no th anh ta (nu vn cn ng l
ngi c) bao gi cng c i tm
cc quyn li khch quan trc ,
v chng bao gi v bn nng t bo
tn thun tu m ng vo hng ng
ca by n cng chin u.

Hitler: Vi th lnh chnh tr, cc tn iu v


c s tn gio ca dn tc bao gi cng
phi l bt kh xm phm, bng khng th
khng th l nh chnh tr

ng n u vi tng c tin th li
nh sau y:
o Tin lnh t thn n i din cho
cc quyn li ca ngi c tt
hn, bi l vn c c s t lc
mi sinh v c trong truyn thng
sau , tuy nhin n cng b tc khi
phi bo v quyn li cho dn tc
trn lnh vc m ng li chung
v th gii quan v qu trnh pht
trin truyn thng ca n li khng
c hay khng c chp nhn v
mt nguyn nhn no .
Vy nn, v tt c nhng g lin quan
n tnh c bao gi n cng t

thn vo cuc, ngay khi c nhng


vn ny sinh nh thanh lc ni b,
chiu su ca tnh dn tc bo tn
bn th c, ngn ng c, t do
c, bi tt c u tng cng lc
hnh thnh, bn r su trong n.
Song n li tc thi v cc k kin
quyt chng bt k mt th nghim
no nhm gii thot cho dn tc ra
khi ci vng km kp ca k t th
s mt ca mnh. L bi lp trng
ca n i vi vn ngi Do Thi
c xc lp, chc chn t nhiu
c tnh gio iu. M y li chnh l
vn , m nu nh khng c gii
quyt, th mi th nghim khc
cho nc c ti sinh hay l ni
dy ht thy u hon ton v

ngha, ang v s cn l bt kh thi.


Hi Vienna, ti c thi gian
rnh ri v c dp , khng nh
kin, xem xt li vn ny v qua
giao tip thng ngy kim chng
li n n c ngn ln.
chn hi t a sc tc nhiu mu
nhiu v nht ny th thy cc r
ngay, l ch c ngi c theo ch
ngha ho bnh mi lun lun tm
cch khch quan xem xt quyn li
ca dn tc mnh. Vi quyn li ca
dn tc mnh th dn Do Thi cha
bao gi c nh th. Li ch c
ngi c theo ch ngha quc t
mi chu i cu xin cng bng cho
dn tc mnh, bi l tinh thn y cm
h lm khc h ch c php

khc lc, rn r vi cc ng ch
quc t. n ngi Sc, ngi Ba
Lan cng chng thm lm theo cch
bao gi. Ni ngn gn, hi y ti
nhn thc c, ch c mt phn
bt hnh nm t thn cc hc
thuyt y, cn phn khc nm ch
tnh dn tc c dy d hon
ton khng y v v vy t c
tinh thn cng hin, x thn v n.
Th l ri rng mt ci c s
thun tu l thuyt u tin ca
phong tro ton c trong cuc
chin chng Gia t gio.
Ngi ta gio dc dn chng c
ngay t khi cn tui th ch dy
tha nhn quyn ca chnh dn tc
mnh, m khng lm u tm

hn con tr bng cu ch tnh


khch quan ca chng ta, c trong
vic gi gn ci Ti ca chnh mnh.
Nn ch trong mt thi gian ngn,
thy (min rng cng l mt chnh
ph dn tc cp tin) ging nh Ai
Len, Ba Lan hoc Php, c c
na, ngi Gia t gio lun lun l
ngi c.
Minh chng thuyt phc nht vn
c t ci thi m ln cht v bo v
s tn ti, dn tc ta phi ra
trc to n lch s trong cuc u
tranh sng cn ca mnh.
Thi thiu lnh o t trn, dn
vn gng mnh lo y ngha v v
trang tri ht n nn. Mc s Tin
lnh hay linh mc Gia t gio cng

nh nhau, cng gp sc chung lng


khng hn ch bo tn sc
khng lu di, khng ch ngoi trn
tuyn m ngay hu phng li cn
hn th. Nhng nm y v nht l
khi mi bng chy, c hai bn tht
s ch c mt nc c thing ling
mi bn c mt khong tri ring,
song u cu nguyn cho s sng
v tng lai ca n.
L ra c lc m phong tro ton
c trn o quc phi t hi
mnh: Liu c bo tn c cht
c trn o quc di mt c tin
Gia t gio? Nu c th ng phi
chnh tr chng cn quan tm n
cc vn tn gio hay thm ch
c tin; nu khng th li phi c mt

cuc ci cch tn gio v khng bao


gi c c mt ng phi chnh tr.
Cho thy l, vi nhng ai tng
vng qua mt t chc chnh tr c
th i ti cuc ci cch tn gio, nh
sng lp lnh ca cc nim tn
gio, cc hc thuyt tn ngng v
nhng tc ng ca chng vo nh
th la b chnh h.
y tht tnh khng th cng lc v
c hai ng ch. Theo ti th dng ln
hay l dp i mt tn gio l chuyn
ln, ln hn dng hay dp mt nh
nc nhiu, hung l mt ng phi.
Ngi ta khng ni tn cng, m chi
l p tr tn cng ca i phng.
Tt nhin l thi no cng c a
bt lng khng ngn ngi lm dng

n c tn gio mc c chnh tr
(vi k nh th hu nh khi no cng
l v ch th). Song (cng hn nhin)
l sai nu li trch nhim cho tn
gio hoc c tin (hn nhin cng b
n lm dng), bi l tho mn
dc vng thp hn a lu manh s
khng t b bt k th on no.
trch nhim cho cho tn gio
hoc c tin v n xu , tc th n
lu loa om sm, n xin thin h chng
gim l cho ti hnh x ca n
khng xu, v ch nh n vi ci li
do quo ca mnh m cu c
tn gio, cu c nh th. Lc
v om sm nh th, m ngi
ng ngn li chng qun kia, tt
khng th nhn chn ai mi ch

thc l ngi ng ra pht ng


c cuc u tranh, thm ch h cn
chng nh ra n l ngi no na.
Th l a lu manh t c mc
ch ca n.
Tha bit chng c g lin quan n
tn gio ht, con co gi bng
ming ci thm. Trong lc i th
trung thc nhng vng v b thua
cuc ri n mt ngy, khng cn
lng thnh v nim tin i vi mi
ngi na, nh ngm ngm b
cuc.
M mt khc cng khng phi l,
nu buc t thn tn gio hay buc
chnh nh th phi chu trch nhim
v tng ngi. i chiu ci tm vc
hin hin ngay trc mt vi ci

km ci bnh qun ca con ngi


nhn chung t hn phi tha nhn, t
l tt xu y hn hn bt c
u khc. Tt nhin ri, trong gii tu
s cng c v xem ci gio chc
thing ling ca mnh ch nh ci
cng c nhm tho mn tham vng
c nhn, qu m mi u tranh chnh
tr cho nn qun pht c ngha v l
phi bo v mt chn l thing ling
hn ch khng phi l i bin h cho
di tr v la bp. C mt ngi
khng xng danh nh th th vn cn
c ngn ngi ng trng, ht mc
trung thnh vi s mng l nhng
ngi chm sc linh hn, tuy s
ngi nh th ny ch ta nh m
t nh tri ln gia m snh ly l

ci x hi by gi va gi di va
cha hon thin.
Nu ti khng n v khng dm
cng kch nh th v ch c mt ai
bn o chong linh mc m li lm
u o l, th ti cng khng nh
lng v khng th lm nh vy khi
ch c mt ngi no trong s
ng li lm vy bn v phn bi dn
tc mnh, vo thi m ci vic nh
vy mc nhin ng l chuyn cm
ba thng ngy. c bit hm nay
y xin ng qun, l c gp phi
mt Ephialtes (c hai ngha: lnh
o nh nc Hy Lp, cht nm 461
trc cng nguyn; v ngi khng
l theo truyn thuyt Hy Lp, c l
y tc gi mun ni theo th hai,

ND) nh vy th vn cn gp c
c ngn con ngi tm huyt, v ht
nh nhng ngi con u t nht ca
dn tc h vn au u ch mong
n mt ngy ri ng Tri s li rng
r mm ci vi tt c chng ta.

Ephialtes: ngi khng l theo truyn thuyt


ca Hy Lp (nh minh ha).

Song ai dm p li rng y
khng c vn ca thng ngy,
ch c vn chn l hay gio iu
th xin gii p cho mt vn na:
Bn tin l bn c chn truyn
b chn l, th th c vic, nhng
hy dng cm, ng tnh n chuyn
i con ng vng ca mt ng
chnh tr bi nh vy l r ngang.
Xin hy dng ln ci tt hn ca
ngy mai th vo ch ci xu ca
ngy hm nay; d th no i na th
cng xin ng tnh chuyn vng qua
con ng ca mt phong tro chnh
tr m vi ti, bng mnh kho
kn o, ci m bn cm chc l
khng th c nu c sng phng v
minh bch.

ng chnh tr chng c g phi bn


bu v tn gio, chng no m tn
gio khng xa la dn, bung b tp
qun v o l dn tc; ht nh vy,
tn gio khng phi lo ng chnh tr
ng x khng tho ng.
Mt khi hng gio phm li s dng
cc c s hay hc thuyt ca tn
gio c hi cho dn tc th (ngi
ta, ND) khng th i theo v cn
c php chng tr vi chnh
nhng v kh y.
Vi th lnh chnh tr, cc tn iu v
c s tn gio ca dn tc bao gi
cng phi l bt kh xm phm,
bng khng th khng th l nh
chnh tr m (ng ta, ND) nn l nh
ci cch nu c c cng c cn

thit!
Mt thi khc (vi trn, ND) c
th s dn n thm ho, c bit
c.
Kho st phong tro ton c v
cuc u tranh chng Roma ca n
ngay t hi v nht l c nhng
nm tip sau, ti i n ch tin
rng: v phong tro y thiu hiu bit
ngha ca vn x hi cho nn n
mt qun chng tht s c sc
chin u; i vo ngh vin, n b
mt ci vn mnh ri li phi
gnh vc tt c cc im yu ca
chnh ci thit ch y; cuc u
tranh chng nh th Gia t gio, lm
cho n thnh ra khng chp nhn
c i vi nhiu gii va v nh,

cp i ca n v s phn t u
t nht.
Kt qu thc t ca cuc u tranh
vn ho trn o quc gn nh bng
khng.
Cng li ko c ca nh th
khong 100.000 thnh vin tht, ch
c iu l s ngi ny chng phi
mt mt g c bit. Nh th
trng hp ny, nh th khng cn
khc con chin nh bi n ch mt
ci m ni tm t lu khng cn
hon ton thuc v n. Ch khc
gia ci cch mi vi ci cch trc
y chnh l : trc y nhng
con chin ngoan ngon nht v
c tin tn gio trong ni tm m
quay li nh th, th by gi b i li

l nhng k mi ch c c na
ch tm, mc nhin v nhng cn
nhc chnh tr.
Nhn di gc chnh tr, ci kt
qu ny tht s ng ci m cng
li ng bun.
Li c mt phong tro chnh tr cu
nc ha hn thnh cng cho dn
tc c b dit vong bi l n khng
c lnh o bng s tinh to n
tn nhn cn thit, m li b ri vo
nhng lnh vc ch dn n n s
phn r.
Bi l c iu sau l ht sc ng
n:
Phong tro ton c s khng phm
sai lm , nu nh n khng am
hiu qu t tm l m ng. Nu

nh lnh t ca n bit rng, mun


ginh thng li th nhng cn nhc
thun tu tnh cm khng bao gi
c php qun chng cng lc
thy hai i th hay nhiu hn th, v
nh vy sc chin u s hon ton
b x l; l ra hng cng kch ca
phong tro ton c phi nhm vo
ch mt i th m thi. Khng c g
nguy him hn cho mt ng chnh
tr l lc ra cc quyt nh li b
cho li bi nhng k g cng bit
song li chng lm c mt t g
cho tht trn vn.
Ngay c khi m tng c tin thy
s ph by qu nhiu i na, th
ng chnh tr cng khng c ri
mt ch mt lc khi ci s tht l,

theo tt c kinh nghim xa nay,


trong lch s cha tng c bao gi
mt ng chnh tr thun tu vo
nhng tnh th nh vy li c th
i n ci cch c tn gio. Ta
khng hc lch s ri n lc cn
vn dng vo thc t li khng nh
hay l khng tin vo nhng bi hc
ca n, cho rng s vt thi li
khc kia, vy nn khng cn vn
dng c nhng nguyn l ca ci
thi xa xa y na; m ta hc n
cch vn dng c li cho hin ti. Ai
khng lm c iu th xin ch
m tng lm lnh t chnh tr; tht
tnh anh ta ch l mt k nng cn,
lm khi cn l mt k rt cao ngo,
ho huyn ng thng, v d thin

ch c n u cng khng bin h


c cho ci bt ti trong thc t.
Ngh thut ca cc v th lnh tht s
ln mi thi i chnh l khng
phn tn s ch tm ca nhn dn,
m bit lun tp trung vo chi mt
i th duy nht. Sc chin u ca
dn cng c thng nht huy ng
th lc ht ca phong tro cng ln
v sc cng ph cng mnh. Thin
ti ca bc th lnh c ln chnh l
ch: i th th nhiu tht song li
bit gom tng nh ch c mt, bi
l nhng ngi c tnh yu ui,
khng kin nh th nu nhn ra lm
k th qu rt d l ngay t u
sinh nghi nhng quyn chnh ng
ca mnh.

Qun chng dao ng vo cuc


tranh u m li thy lm k th
qu, tc thi tnh khch quan thc
tnh v cu hi c t ra: C tht
ch c dn, ch c phong tro mi l
ng cn tt c nhng ngi kia l
sai khng?
Vy l ni lc bt u t lit. V th
phi bit gom, sao i th th
nhiu v khc nhau ni tnh song
qun chng li thy nh ch c mt
k th. H s cng tin vo l phi
ca mnh v cng cm th i
phng.
T ban u phong tro ton c
vn khng nhn thc ra c nh
th nn tht bi.
Mc tiu t ng, ch trong sch,

song i sai ng. Nh ngi leo


ni, ngc ln nhn thy nh, quyt
tm cao, ra sc leo; song bi ch
nhn ln inh m khng nhn xung
nn khng thy r, khng nm chc
c con ng leo ln, cui cng
tht bi.

Chng 3:11:
NHNG THU
HOCH T VIENNA
Tnh hnh i th ln ca n l ng
x hi Thin cha gio dng nh
ngc li.
Con ng m ng ny chn l
ng v khn ngoan, song mc tiu
li khng c r rng. Trong mi
yu cu, ni phong tro ton c b
khuyt, th cch ng chn ca
ng x hi Thin cha gio li ng
v rt c k hoch.
ng y c s hiu bit phi c
v ngha ca s ng v tranh
th c ch t cng l mt phn

qun chng nh cng khai nhn


mnh tnh x hi ngay t nhng ngy
u. Bng cch nh hng c bn
nhm thu ht cc gii tiu th cng
nh v va lp di, ko theo
c on ngi va trung thnh
va kin nh, li c tinh thn x
thn. V ng trnh mi cuc u
tranh chng tn gio nn cng rt
c cc c s ca ci t chc cc
mnh ny, nh nh th chng hn,
ng h. Th l ng ch cn c mt
i th ln, ch thc v duy nht.

Hitler v nhng ngy sng ti Vienna.

ng nhn thc c gi tr ca vic


tuyn truyn rng ri v l bc k ti
trong cch thc tc ng n tn
su thm trong tm hn ca m
ng theo mnh.
Tuy vy khng t n c mc
ch tng m c l gii cu cho o
quc v ng c hai thiu st v
chnh mc ch vn cng cha tht
r rng.
Ch trng bi Do Thi ca phong
tro mi thay v c xy dng trn
nhn thc v chng tc li xut
pht t nim tn gio.
Nguyn nhn phm phi ci sai lm
y cng cn l nguyn nhn dn n
sai lm th hai na.

C nh nhng ngi sng lp ra


n suy ngh th mun gii cu o
quc, ng x hi Thin cha gio
khng th ng trn nguyn l chng
tc c, v ch trong mt thi gian
ngn na nh nc ni chung tt
phi b gii th. Song c bit tnh
hnh chnh Vienna khi li i
hi, nh lnh t ca ng nhn nh,
phi c gng n ti a gt sang
bn tt c cc mmen chia r v
thay vo hy ra sc cao mi
quan im c sc mnh thng nht.
Vienna hi p t mnh ti
mc, c bit vi nhng ngi gc
Sc, l ch c khoan dung n ti a
trong mi vn chng tc mi gi
c h li trong mt ci ng

vn khng phi l chng c t u.


Mun gii cu o quc th khng th
khng c h. Ngi ta bn tm cch
tranh th nhng ngi Sc lm cc
ngh tiu th cng, c bit rt ng
o Vienna, thng qua cuc u
tranh chng tro lu kinh t t do
kiu Manchester, v nhng tng
vy l tm c mt th khu
hiu u tranh bi Do Thi trn c
s tn gio, vt qua mi khc bit
sc tc ca o quc ngy xa.
Nhng tng u tranh trn c s
nh th cm chc khng c g nhiu
ng lo ngi, trng hp ti t
nht th ch cn vy t nc ra ti l
cng lc cu vn c c cng
chuyn ln ngi Do Thi.

C s hi ht n th th chng bao
gi x l nghim tc v khoa hc
c ton b vn , ch t y ra
xa qu nhiu ngi, bi h khng
th hiu cch bi Do Thi nh th.
Vy nn sc mnh thu ht ca
tng hu nh ch n c nhng
gii m vn hiu bit ch c hn, v
cm xc thun tu nhiu hn l do
nhn thc tht s. Gii tr thc th
kin quyt khc t. Cng lc cng
l r, c nh ton b cng chuyn
ch l mt th nghim ngi Do
Thi ci to, thm ch l mt cht
ganh t trong cnh tranh. Vy l cuc
u tranh mt i c im ca mt
cuc cng hin trong tm linh v cao
c hn; nhiu ngi m khng ch

nhng k ti t nht, thy n phi o


l v ng nguyn ra. Thiu nim tin
rng y chnh l vn sng cn
ca c nhn loi, m s phn ca
mi dn tc khng phi Do Thi li
ph thuc vo cch gii quyt vn
ny.
Na vi nh vy nn lp trng bi
Do Thi ca ng x hi Thin cha
gio khng cn c gi.
Bi Do Thi gi v cn ti t hn
khng bi v chc chn c ngi b
ru ng. Nhng tng ko c tai
i th m thnh ra chnh mnh b dt
mi!
Song, ngi Do Thi ch sau mt
thi gian ngn quen vi kiu bi
Do Thi y ti mc, vi anh ta chc

chn th b b qun cn hn l b
chnh s tn ti ca mnh cn
ng.
y nh nc a sc tc phi
chu hy sinh nng n, song quyn li
ca ngi c cng phi hy sinh
cn nng n hn th.
Khng c php l ngi theo ch
ngha dn tc nu nh khng mun
mt t ng chnh gia Vienna.
Ngi ta c tng nh nhng lng
trnh vn y th cu c nh
nc Habsbourg, song chnh nh
vy li y n nhanh i n dit
vong. Phong tro b mt ci ngun
lc cn cho mt ng phi chnh tr.
Phong tro x hi Thin cha gio
vn tr thnh c mt ng nh

bt k mt ng no khc chnh l
nh th.
Hi y ti ht sc chm ch theo
di c hai phong tro: phong tro
ny th bi t nhp p su thm
trong con tim, phong tro kia th do
b hp dn bi con ngi him c,
ngay hi dng nh l mt
biu tng ln ca c khi ngi
c trn t o quc.
Lc m tang linh nh ca v th
trng qua i bt u chuyn
ng t to th chnh ra pha con
ng bao quanh Ringstrae, ti
cng ng ln trong s my trm
ngn ngi n xem tang l. Xc
ng su sc trong lng nh bo ti
rng, th l s nghip ca con ngi

ny tht s v vng bi ci nh
nc ny ri cng tiu vong, mt s
phn bt kh khng. Gi nh TS
Karl Lueger sng bn c, t
l s c xp vo hng nhng b
c v i ca dn tc chng ta; song
ng li hot ng ci nh nc
khng th chp nhn c ny, l
ni bt hnh cho s nghip ca ng
v ca chnh ng.
ng va mt i, th la vi bng
chy trn di t Balcan, cng lc
cng d dn, thng ny qua thng
khc; v nh s phn khoan dung
mun cho ng khng phi thy n,
ci m ng vn tng tin l c th
ngn chn c.
Ti li th c tm hiu xem v u m

mt phong tro b tc, mt phong


tro tht bi v i n ch tin chc
rng, loi tr chuyn cng c nh
nc trn t o quc c vn l
chuyn khng th c, th nhng sai
lm ca hai ng nh sau y:
Phong tro ton c ng l c
quan im nguyn tc r rng v
mc ch cuc canh tn ca ngi
c, song li khng may mn khi
chn ng i. Phong tro c tnh
dn tc, song tic rng li khng
tnh x hi tranh th s ng.
Tnh bi Do Thi cng ly nhn thc
ng v ngha ca vn chng
tc lm c s ch khng da vo
cc nim tn gio. Nhng, vic n
u tranh chng ch mt c tin nht

nh th li l sai. Sai c v thc tin


ln chin thut.
Phong tro x hi Thin cha gio
hnh dung mc ch cuc ti sinh ca
ngi c khng r rng, nhng
hiu v may mn tm c ng i
cho mnh nh th mt ng phi.
Nm c ngha ca vn x
hi, song lm lc trong u tranh
chng ngi Do Thi v khng c
khi nim g v sc mnh ca t
tng dn tc.
Gi nh ng x hi Thin cha
gio, vi nhn thc khn ngoan v
qun chng li c thm nim v
ngha ca vn chng tc nh ca
phong tro ton c na, th chnh
n cui cng cng theo ch ngha

dn tc. Hoc gi nh phong tro


ton c thm vo nhn thc ng
n ca n v mc ch vn Do
Thi v v tm quan trng ca t
tng dn tc, c s khn ngoan
trong thc tin ca ng x hi
Thin cha gio na v c bit, lp
trng ca ci ng y v ch ngha
x hi th t s tr thnh ci phong
tro m nh ti tin tng hi ,
kh nng can thip thnh cng
vo s phn ca ngi c.
Li khng c th, phn ln
nht do t bn cht ca nh nc
o quc.
V ti khng tin vo bt c ng no
khc na nn v sau ti quyt
nh khng gia nhp mt t chc no

ht trong s cc t chc c,
thm ch cn khng cng u tranh
vi h. Ngay hi ti cho rng
tt c cc phong tro chnh tr u
c ch khim khuyt v khng c
kh nng, khng th lm ni mt
cuc ti sinh quy m ln ch
khng ch v ngoi cho dn tc
c.
c cm ca ti i vi nh nc ca
dng h nh Habsbourg khng
ngng gia tng. Ti cng bt u
ch tm c bit n cc vn
chnh tr i ngoi th nim tin ca ti
cng c thm c s, l cc hnh thi
nh nc y ri s tr thnh ci ho
cho dn tc c. Cui cng ti cng
cng thy r l s phn ca dn tc

c khng cn c quyt nh t
ni na, m phi l trong
nc. Khng ch ni v cc vn
chnh tr chung, m v mi hin
tng ca ton b i sng vn ho
cng hon ton nh vy.
y cng th, trn lnh vc cc
cng vic thun tu vn ho hay
ngh thut, nh nc o cng cho
thy mi c im ca mt trng
thi mt mi, ch t cng l ca mt
s v ngha i vi dn tc c.
Thng thy nhiu nht trn lnh vc
kin trc. V vy ngh thut xy
dng mi khng th c thnh qu
c bit ln trn o quc. Tnh t
khi m rng con ng bao quanh
Ringstrae, ch t cng Vienna,

khng c cng trnh no ng k


na so vi nhng k hoch vn
khng ngng ct cnh trn nc
c.

Trng hc Vienna nm 1910. Ni Hitler


tng theo hc.

Vy l ti bt u cng lc hai cuc

sng; kin thc v chn l bt ti


phi tri qua mt trng hc tht
nghit ng song cng giu thu hoch
trn o quc, ch duy tri tim th c
tn u u.
Cng nhn ra ch trng rng ca ci
nh nc y, thy chng cn c th
cu vn n th cng bt bnh day
dt, song cng cng tin chc n ch
cn l ni bt hnh ca dn tc c,
hon ton l th.
Ti tin l vi ci nh nc y, c ci
g l c tht s tt n phi hn ch
v ngn cn; cn ngc li, c ci
g khng phi l c hn n ri s
khuyn khch.
Ti rt ngn khi sc tc t hi th
, ngn v cng ci khi pha trn

y, no ngi Sc, ngi Ba Lan,


ngi Hung, ngi Ruthenen (tn
gi xa nhng ngi Ucraina sng
ti nn qun ch o Hung, ND),
ngi Scbia, ngi Croatia, v ln
ln gia h, nhng con khun vnh
hng ca nhn loi ngi Do Thi
v li ngi Do Thi.
Ti thy ci thnh ph khng l y
nh th l hin thn ca t lon lun.
Ting c ca ti thi cn tr l th
phng ng m Niederbayern h
cng ni, ti khng c nh qun n
i m cng chng c mun hc ly
th bit ng ca Vienna. Cng nn
li lu ci thnh ph y th cng
cm ght ci m h ln sc tc xa
l, n bt u gm nhm ci di

sn vn ho c xa y ca ngi
c.
Tuy nhin vi ti, ngh rng nh
nc ny cn tn ti di di, t ra
kh nc ci.
Vo thi , o quc nh l mt
bc tranh ghp hnh m cht keo kt
dnh cc hnh c nt v d v;
chng no cha ai ng ti n th
tc phm ngh thut ny cn tip tc
gi v nh vn hin hu c mi,
song nu c va chm th n s v ra
mun mnh ngay. Cu hi lun l,
bao gi th c va chm n s n.
Bi tri tim ti p, khng bao gi v
o quc qun ch m lun lun ch v
nc c, cho nn vi ti, gi sp
ca ci nh nc y ch c th l

lc khi u gii thot dn tc


c.
V tt c cc l do y m ti cng
ngy cng nung nu kht khao, cui
cng s n ci ni m nhng c
m v nhng mi tnh thm kn
tng thu ht ti t nhng thng nm
ti cn tr.
Ti mong mi sau ny ri s l mt
k thut vin ngnh xy dng c tn
tui, v trong phm vi nh hay ln th
cn tu theo s phn, c trung
thc phc v dn tc.
Rt cuc ti mun c chia s ci
may mn c sng v tc ng
, ni m nm xa ti phi t
ra i v kht vng chy bng nht
trong ti, ng nh vy, l sp nhp

chn qu hng yu du ca ti vo
t quc chung, vo vng lnh th ca
ngi c.
Lm ngi cho n tn ngy nay
vn cha thc c tm vc ca
ci kht vng y. Ti ch xin ni vi
nhng ai m s phn, hoc khng
cho hng hoc nghit ng tc
i mt ci may mn y. Xin ni vi
tt c nhng ai b tch ra khi t
m phi chng chi d ch
c gi ly cht di sn ngn ng
thing ling, tng b bt b t
y ch vi trung thnh vi t quc,
nhng ai lc ny y vn ang au
u mong i tng gi ci ngy li
c v sng gia lng t m. Xin
ni vi tt c nhng con ngi m

ti bit y: Cc ngi s hiu ti!


Ch ai t cm nhn c tn su
thm trong tm, ngi c l nh
th, m li khng c thuc v
chnh t quc thn yu ca mnh th
mi c th bit n v o c ci
nim kht khao vo mi lc mi thi
vn khng ngng chy bng trong
tm khm ca nhng a con
phi la xa t m. N dn vt ngi
ta, chng cho ai c yn hng
hnh phc, chng no m cnh ca
ngi nh ca b m cn rng m,
cho dng mu chung c thy li
ho bnh v no m trong vng lnh
th chung.
D sao trc sau g Vienna vn c
l ci trng hc nghit ng nht

nhng cng li c bn nht ca i


ti. Lc n, ti hy cn l mt cu
b. Lc i, ti thnh ngi trm
tnh v ng mc. Ti thu hoch
c ci c s cn cho mt
th gii quan phm vi rng v mt
tm nhn chnh tr phm vi hp;
ng nhin l sau ti cn phi
b sung cho chi tit, song ci c s
th ti s chng bao gi qun
c. Gi tr ch thc ca nhng
nm thng mit mi hc hi , cng
ng nhin, ch by gi ti mi
nh gi c ng v .
Vy nn ti x l c thi k y c
phn su k, bi l chnh n ban
pht cho ti bi hc u i v quan
im nhng vn m sau ny li

thuc v c s ca ci ng, lc
mi sinh cn nh b n cc k, vy
m ch sau nm nm vt ln
thnh c mt phong tro qun chng
rng khp. Ti khng bit l v vn
Do Thi, v nn dn ch x hi,
thm ch v ton b ch ngha v.v
lp trng ca ti c th ra sao?
Nu nh khng sn c ngay t
bui sm mai y ci vn ling ban
u , m v p lc ca s phn v
cng nh t hc, ti t to c
cho mnh.
V, d bt hnh ca dn tc c gi
m cng suy ngm v cc nguyn
nhn ni ti ca s sp cho c
ngn ngn ngi i na, th cng
chng bao gi c th hnh thnh ci

chnh xc t m kia, vn phi mt


nhiu nm ln ln lm ch s phn
mi c c.

Chng 4: MUNICH
u nm 1912, cui cng th ti
cng n Munich.
Ti bit v thnh ph k n mc c
tng nh mnh y t nhiu
nm ri. iu xut pht t l do
l t thi ti cn i hc, mi bc i
u hng v th ph ny ca
nn ngh thut c. Nu ta cha
bit Munich, ta khng ch cha bit
nc c. Khng, l ta cha bit
trc ht nn ngh thut c, nu
ta cha bit Munich.
D sao i na th thi tin chin ny
l qung thi gian hnh phc v tho
mn nht, vt xa mi thi khc ca
cuc i ti. Du cho thu nhp ca
ti vn cn rt thp th ti cng

chng sng c v, m ch v
qua bo m kh nng cho
cuc i ti, ni ng hn l, qua
cho php ti c tip tc hc. Ti
tin chc rng, nhng mc tiu m ti
t t ra cho mnh th du sao
cng phi t cho c mt. V duy
chi iu thi cho php ti d
dng v v t chu ng mi lo toan
nho nh khc trong i sng thng
nht.

Hitler in Munich.

Tuy nhin, thm vo y cn c tnh


yu thm lng m ti dnh cho thnh
ph ny hn mi ni ti bit, hu
nh ngay t pht u n . Mt
thnh ph c! Khc bit bit bao
so vi Vienna. Ti thy chong vng
ngay khi ch cn thong ngh n ci
thnh Babylon y chng tc kia.
Thm na, th m y rt gn gi
vi ti, c bit khi ti tip xc vi
ngi Niederbayern (ngi vng H
Bavaria, ND) ti lun c th nh li
thi trai tr ca mnh. C hng ngn
hay hn th nhng th m t thm
tm ti v dn cm thy yu mn
v qu trng. Nhng cun ht ti
nhiu nht l s hn phi tuyt diu

gia sc mnh hoang s vi khng


kh ngh thut ca n, ci tuyn duy
nht ny t Hofbruhaus (nh
Hofbru, l mt lu i bia ni ting
ton cu ca Munich, t xa xa vn
l xng bia Hofbru, nm khu
ph c, gn Platzl, ND) n Odeon
(Qung trng Odeon, nm khu
ph c. Mang tn ny v t 1827 c
phng ho nhc Odeon do vua
Ludwig I. xy pha nam qung
trng,
ND);
t
Oktoberfest
(Oktoberfest l Hi bia thng mi,
cng cn gi theo ting th m l
dWiesn, mt trong nhng l hi dn
gian ln nht hnh tinh, t chc hng
nm t 1810. Mi nm n khong
trn su triu khch v cc xng

bia Munich sn xut loi bia vi gia v


c bit v lng cn khong 6-7%
c tn l Wiesn Mrzen dnh cho l
hi , ND) n Pinakothek (bo
tng ngh thut Munich gm ba bo
tng con: Alte Pinakothek
Pinakothek c trng by tc phm
ca cc ho s thi Trung c n th
k
18;
Neue
Pinakothek

Pinakothek mi, th k 19 n u
th k 20; Pinakothek der Moderne
Pinakothek thi hin i, th k 20
v 21, ND) v.v Vic ti ngy nay
gn b vi thnh ph ny hn bt c
a im no khc trn th gii, chc
cn c l do s kin l n v
vn gn cht ti mc khng ai tch
ni vi bc ng pht trin chnh

cuc i ti; th nhng vic ngay t


thi ti cm nhn c dim
phc ca mt s tho mn ni tm
thc s th ch c th quy v php
mu m Wittelsbacherresidenz (dinh
Wittelsbacher, khu bit th, mt
trong nhng a danh ni ting nht
thnh ph Munich, xy t 1508 n
1518, gm kin trc cc thi phc
hng, Barock, Rococo v ch ngha
kinh in. vn l ni v lm
vic ca vua cha v gii qu tc
Bavaria, bng chng cho nn vn
ho cung nh Bavaria. N nm
khu ph c, ND) tuyt diu gy ra
nhng ai khng ch c khi c tnh
ton m cn c Cha tri ban
cho mt tm hn y cm xc.

Ngoi cng vic chuyn mn, ci li


cun ti nhiu nht y vn l vic
nghin cu cc s kin chnh tr
thng nht, trong c bit l
nhng qu trnh thuc v chnh sch
i ngoi. Ti n vi chng qua
chnh sch lin minh ng vng ca
c m ngay t thi ti cn o
quc ti nht thit cho rng l sai.
Tuy nhin khi Vienna ti cn cha
tht r v ton th phm vi s t
huyn hoc ca quc. Khi ti
thin v gi thit hay c l cng ch
t ni vi mnh nh li xin li rng
c th ngay Berlin ngi ta bit
l trn thc t ngi yu v t ng
tin cy n mc no, nhng do
nhng nguyn nhn t nhiu b n

vn nn iu hiu thu ny li tr
gip chnh sch lin minh m chnh
ch thn Bismarck trc y l
gii v vic t nhin ct t khng
th l iu ng mong, v khng
mun gy s khip m cho pha
nc ngoi ang st rut ch i
hoc lm nhng tn thin cn bn
trong phi lo ngi.
D nhin ci cch ng x, trc ht
trong chnh qun chng, ch sau thi
gian ngn lm ti hi hng thy
ngay rng nim tin ny l sai. Mt
cch ngc nhin, u ti cng
nhn thy rng chnh ngay n gi l
ra phi rt thng tho li chng h
c mt cht khi nim g v bn cht
ca nn qun ch Habsbourg. Li

chnh trong qun chng, ngi ta b


giam trong cn in khng rng c
th coi cc ng ch trong lin minh
nh l mt th lc ng n m trong
gi pht lm nguy chc chn s a
ra ngay c ngi ca mnh. Trong
qung i qun chng, ngi ta lun
coi nn qun ch nh l mt nh
nc c v cng c th t lp
nn s nghip. Ngi ta cho rng,
ngay y lc lng cng c th
n s hng triu, ht nh chnh
c chng hn m hon ton qun
rng, th nht: t lu o quc
ngng l mt th ch nh nc c;
v cn c im th hai: nhng mi
quan h ni ti ca ch ny ngy
cng tin su vo giai on gii th.

Khi ti bit v ci thc th nh


nc ny k hn ci gi l gi
ngoi giao chnh thc , ci gii
m qung, lun gn nh vy, chao
o ri vo tai ng; bi l tm
trng ca nhn dn lun chi l ca
cng cng lun cho ci m t trn
ngi ta rt xung. Nhng t trn
ngi ta ang cng cc ng ch
trong lin minh chm bm t sng
bi nh chm bm con b vng.
Chc ngi ta hy vng rng c th
dng s nh nhn thay cho th
ngi ta ang thiu l s ngay
thng. ngi ta lun coi li ni
l gi tr sn c.
Vienna i khi ti in ln khi
thy s khc bit xut hin gia cc

bi din vn chnh thc ca cc v


lnh o nh nc vi ni dung bo
ch Vienna. M khi Vienna vn
cn l, t nht theo b ngoi, mt
thnh ph c. Tuy nhin s th mi
khc bit lm sao khi ngi ta i t
Vienna hay r hn na l t vng o
quc tnh c ti nhng tnh l
Xlav ca quc. Ngi ta ch cn
cm ln tay cc t bo Praha
bit, ton b ci tr o thut
ca lin minh tay ba c nh gi
nh th no. chng cn g
khc hn cho ci cng trnh ti ba
mang tnh lnh o nh nc ngoi
li ch diu v ma mai thm tha.
Ngi ta ho nh nht khi hai v
hong m hn nhau thn thin,

nhng vn chng h giu gim rng


lin minh ny s bin mt vo ci
ngy m c ngi c gng a n
t Schimmer des Nibelungen Ideals
(nguyn vn: m o ca cc t
tng Nibelungen truyn thuyt
c, tm dch l lun, ND) vo thc
t.
Nhng sau vi nm ngi ta mi
bi ri lm sao khi vo ci gi cui
cng phi n , lc lin minh c
th thch, th Italia li rt khi lin
minh hai ngi ng ch t ko
cy, ri cui cng thm ch li thnh
k th ca nhau. Vic trc y
ngi ta dm tin rng, d ch mt
pht, Italia s cng chin u vi o
quc, th vi bt c ai nu khng b

php ngoi giao lm m mt, u


n gin l khng th tin ni. Tuy
nhin duy nht o quc th mi th
li din ra chng khc i, d ch mt
si tc.
o quc, nhng ngi mang
tng lin minh ch l nhng ngi
thuc nh Habsbourg v ngi c.
Nhng ngi nh Habsbourg do t
mu toan v bt buc, nhng ngi
c t nim tin y thin v s
ngu xun v chnh tr. T nim tin
y thin , bi l h tng nhm,
qua lin minh tay ba mang c
cho chnh quc c mt cng
hin v i, gip cng c v bo v
n. Tuy nhin li t ngu xun v
chnh tr, v iu ni trn l khng

ng, m tri li qua h ch gip


buc cht quc vo mt thy ma
nh nc m n s ko c hai xung
vc, nhng trc ht v ch qua lin
minh ny m chnh h cng ngy
cng b phi c ha. Bi l trong khi
ngi nh Habsbourg qua lin minh
vi quc tin rng mnh c th
chc l an ton trc s ha trn t
pha ny v ng tic cn coi l
ng, th r rng h dm thc thi
chnh sch i ni dn dn ln t
cht c d dng hn v t ri ro
hn. Khng ch c vic ngi ta
hon ton chng cn phi s tnh
khch quan, m mt khc ngi ta
c th bt c lc no cng lp tc
lm chnh m ngi c o

quc vi ting ni bt bnh ang


mun ct ln chng li ci cch
Xlav ho (c th l) qu hn h,
phi cm hng ngay, khi lu ti lin
minh.
Ngi c o quc liu cn phi
lm g na khi chnh m ngi c
ca quc li th hin s cng
nhn v tin cy vi chnh ph
Habsbourg? Liu anh ta phi chng
i, ri s b s nhc l k phn
bi chnh dn tc mnh trc ton
b cng lun c chng? Chnh anh
ta, ngi t hng thp nin nay
chu nhng hy sinh cha tng c
nht cho dn tc mnh!
Nhng liu lin minh ny c gi tr g,
mt khi trc tin cht c b

xo b khi nn qun ch
Habsbourg? Liu ci lin minh tay ba
c ph thuc vo chnh vic gi a
v thng tr ca ngi c o
quc chng? Hay ngi ta thc s
tin l cn c th chung sng trong
mt lin minh vi quc Habsbourg
Xlav?
Lp trng ca gii ngoi giao chnh
thc ca c cng nh ton b
cng lun khng ch ngu trc vn
a dn tc o quc, m n
gin l in! Ngi ta to dng mt
lin minh, c thch nghi tng lai v
s an ton ca mt dn tc 70 triu
dn vo v t nm ny sang nm
khc ngm nhn ci c s duy nht
cho lin minh ny b i tc kin tr

ph hu mt cch c k hoch v
chc chn. Mt ngy kia tt s chi
cn li mt hp ng vi gii ngoi
giao Vienna v s tr gip ca mt
quc cho lin minh s bin mt.
Vi Italia, trng hp ny xy ra
ngay t u.

Hnh v Munich nm 1912.

L ra, nu nh c ngi ta ch
cn nghin cu k hn lch s v
kho st su hn tm l hc dn
tc, th ngi ta chng bao gi c
th tin rng, mt lc no chnh
ph Italia v hong cung Vienna s
ng chung trong mt chin ho.
Italia l ra bin thnh mt ni la
trc khi mt chnh ph dm gi ch
mt ngi lnh Italia ra mt trn v
ci b ght n cung nhit l nh
nc Habsbourg, ch tr trng hp
khi n l k th. Ti tng thy,
nhiu hn mt ln, ngn la ca s
khinh b tt v cm th gh gm
m ngi Italia u i dnh cho nh
nc o quc, bng ln Vienna.

Nhng ti m nh Habsbourg gy
ra vi nn c lp t do Italia trong
nhiu th k qua l qu ln ngi
ta, du cho ch c mun chng
na, c th hu qun i. Nhng iu
chng bao gi tn ti, c trong
nhn dn ln chnh ph Italia. Bi
vy vi Italia ch c hai kh nng
trong cuc chung sng vi o quc:
hoc lin minh hoc chin tranh.
Bng cch chn ci th nht, ta to
bnh yn cho mc hai.
c bit k t khi mi quan h vi
Nga cng ngy cng x ti mt cuc
xung t gn nh chin tranh, th
chnh sch lin minh i vi c l
hon ton v ngha v nguy him.
l trng hp kinh in, th

hin s thiu vng bt k mt ng


hng suy ngh ln v ng n
no.
Ti sao ngi ta li c phi lp lin
minh? Chc rng v qua bo v
c tt hn tng lai ca quc,
cn nu ch mt mnh th chng
c. Nhng tng lai ny ca
quc li chng c g khc hn l s
bo m kh nng tn ti ca dn
tc c.
Nhng khi cu hi ch c th l:
s sng ca dn tc c trong mt
tng lai gn phi c t chc nh
th no, v lm sao ngi ta c th
bo m nhng c s cn thit v
s an ton cn c trong khun kh
mi tng quan lc lng chung ca

chu u?

Chng 4:1: C 4
CON NG
TRNH MT
TNG LAI NG
S
Khi quan st k cc iu kin cho
hot ng ngoi giao ca ngh thut
iu hnh nh nc c, ngi ta
phi i n nhn thc sau:
Nc c c mc gia tng dn s
hng nm gn 900.000 ngi. Kh
khn nui sng i qun nhng cng
dn mi ny ngy cng tng v s
kt thc bng thm ho, nu khng
tm ra c phng tin v ng

li sm trnh khi nguy c cht


i ny.
C bn con ng trnh mt
tng lai ng s nh vy:
1. Ngi ta theo gng nc Php
hn ch mt cch nhn to s gia
tng sinh sn v qua i mt
c vi nn d tha dn s.

Hitler: C bn con ng trnh mt


tng lai ng s.

Ngay chnh thin nhin cng thng


i n mt s hn ch sinh sn
mt s nc hay chng tc nht nh
trong nhng thi i km gh gm
hay thin tai c lit; tuy nhin li theo
nhng phng cch c khn ngoan
ln nhn tm. l khng ngn cn
chnh kh nng sinh sn, m ngn
cn s tip tc tn ti ca loi va
sinh ra, bng cch cho chng chu
nhng s th thch v thiu thn
gh gm sao cho mi th thiu sc
lc, yu ui u bt buc phi quay
v ci ni h khng vnh hng. V
nhng th vt qua c cc kh
khn ca s-tn ti, c n

(thin nhin, ND) th nghim c ngn


ln v v rt kh khn nn gi y
qu thch hp sinh sn tip, m
sau s la chn k cng lp li
t u. Bng cch hnh x rt th
bo nh vy i vi tng c th, n
(thin nhin, ND) bo v chnh chng
tc v cc loi mnh m, thm ch
gia tng chng ln nhng kh nng
ti a.
Song qua th vic gim s lng
li l s tng cng cho c th v
cui cng l cho s cng c ging
loi.
Th nhng s vic s khc i khi
con ngi d nh tin hnh t hn
ch s lng ca mnh. Anh ta
khng c gt t th g ca thin

nhin, m mang nhn tnh. Anh ta


gii giang hn n hong tn bo ny
ca mi s thng thi (thin nhin,
ND). Anh ta khng hn ch vic tip
tc tn ti ca tng c th m hn
th hn ch chnh s sinh si. Vi
anh ta iu c v nh nhn o
v hp l hn con ng ngc li,
bi l anh ta lun thy trc mt
mnh l bn thn ch khng phi
chng tc. Nhng ng tic l cc
hu qu cng tri ngc:
Trong khi thin nhin, bng cch cho
t do sinh v bt vic tip tc tn
ti ca tng c th phi chu s ngt
ngho nht, t s qu ng cc c
th chn ra nhng ci qu nht lm
th ng sng v nh th cho php

chng thnh k mang s mnh; th


con ngi hn ch sinh nhng li
c gng ht sc sao cho mi sinh
linh khi ra i s c duy tr bng
mi gi. i vi anh ta, s hiu chnh
ny cho ch Cha c v nh c c
thng thi ln nhn tnh, v anh ta vui
mng vi thm mt ln na vt
tri hn so vi thin nhin, thm ch
cn chng minh c s khim
khuyt ca n. D nhin ch vn
ca to ho ny li ght nghe hoc
thy rng: song trn thc t tuy con
s c hn ch nhng cng v th
m c gi tr tng c th b suy
gim.
Bi l sinh sn ngay khi chnh n b
hn ch v s tr sinh ra gim, thay

cho cuc u tranh sinh tn ch cho


php k kho mnh v cng trng
nht c sng, d nhin xut hin
chng nghin mun cu k yu
nht, thm ch bnh tt nht, qua
gieo mm mng cho mt th h k
cn tt l cng ngy cng thm hi
hn, nu s nho bng thin nhin
v ch ca n nh th c tip din.
Nhng cui cng ri s l, mt ngy
kia dn tc s bin mt khi Tri
t; bi l trong khong thi gian
nht nh, loi ngi chc c th coi
thng cc nh lut mun thu v
ch duy tr ni ging, tuy nhin s
bo th phi n chng chng th
chy. Mt ging mnh hn s ui
nhng k yu i, bi v ch mun

sng dng ti hu ca n nht nh


s lun b gy mi xing xch nc
ci v ci gi l tnh nhn o ca
tng ngi thay cho tnh nhn o
ca thin nhin n tiu dit k yu
ban tng ch cho k mnh.
Vy l, ai mun bo m s tn ti
cho dn tc c bng con ng t
hn ch sinh sn chnh l cp i
tng lai ca n.
2. Con ng th hai l, nh chng
ta ngy nay hay nghe pht biu v
tn dng: thc dn ho ni ti.
l kin ngh do nhiu ngi nu ln
vi dng tt, nhng li hay b phn
ln mi ngi hiu nhm, gy nn
mi hi ln ti mc ngi ta ch c
th mng tng hoc ngh ra c

m thi.
Chng nghi ng g na, ph nhiu
ca t c th gia tng. Nhng ch
n mt gii hn nht nh ch
khng v hn c. Vy, trong mt
thi gian nht nh c th cn bng
gia gia tng dn s c bng tng
hiu qu s dng t m chng s
nn i. Tuy nhin iu i hi li
phi i mt vi s tht l cc yu
cu cuc sng ni chung tng nhanh
hn l chnh dn s. i hi ca con
ngi v n mc tng mi nm v
chng theo mt t l no so vi yu
cu ca t tin ta trc y mt
trm nm. Vy s l in khng nu
cho rng, tng sn xut cng to
iu kin cho tng dn s: Khng;

iu ch ng mc nht
nh, khi t nht mt phn s sn
phm d ra ca t ai c dng
ht nhm tho mn nhu cu gia tng
ca con ngi. D cho ngay chnh
khi mt mt c hn ch ti a, mt
khc chm ch n cc , th y
vo lc no vn i n mt gii
hn m t ai t n t ra. Cho d
c chm ch n my na, cng s
khng t c vic c th kim li
thm nhiu hn t n, v khi tai
ho mt ln na li xut hin. Trc
ht l nn i, xy ra khi mt ma.
Khi dn s tng, n xy ra thng
xuyn hn n ch khng xy ra khi
nhng nm c ma him hoi nht
y cc va la. Nhng ri cui

cng cng s n lc khng dp


c ngho i na, v n tr nn
bn ng hnh thng xuyn ca
dn tc. By gi thin nhin li phi
tr gip v chn ra nhng ngi m
n la cho sng tip, hoc
con ngi li phi t gip chnh
mnh: ngha l anh ta s dng s
hn ch sinh sn bng cch nhn to
v n c nhng hu qu nng n,
nh ni trn, cho ni ging.
Tuy nhin ngi ta vn c th phn
bc l tng lai ny ang ng
trc ton th nhn loi theo cch
ny hay cch khc v bi th m d
nhin tng dn tc mt cng chng
th trnh c.
iu thc tnh l ng nu nhn

s qua. Tuy nhin y vn nn


ngm ngh nh sau:
Chc chn n mt thi im nht
nh, ton th nhn loi (do khng
cn kh nng khc, bt buc phi
tip tc cn bng vi s lin tc tng
dn s) ngng s sinh si ny n
hoc thin nhin quyt nh hoc
qua vic t gip, khi c th, d nhin
bng con ng ng hn ngy hm
nay to mc cn bng cn
thit. Nhng iu ny s ng cho
mi dn tc, trong khi hin ti c
nhng chng tc b i kh n vy,
bi v h khng sc lc bo
m cho mnh s t ai cn cho h
trn ci th gii ny. Bi l s vt
vn th, trn Tri t ny hin vn

cn t vi din tch v cng ln


ang nm yn khng s dng v ch
ch ngi n khai khn. Nhng
tng t, cng ng l t ai ny
chng do thin nhin ch trao ring
cho mt dn tc hay chng tc nht
nh t cch l bo tn din tch
bo lu dnh cho tng lai, m n l
t ai cho ngi dn ci dn tc
no c sc mnh chim ly n
v c tnh chuyn cn khai
khn n.
Thin nhin chng h bit n bin
gii chnh tr. Trc ht n ri con
ngi ln Tri t ri ng nhn cuc
chi t do ca cc lc lng. Sau
k mnh nht v lng dng cm
v tnh chuyn cn, vi t cch a

con ngoan nht ca n, nhn quyn


lm ng ch ca s sng.
Nu mt dn tc chi gii hn thc
dn ho ni ti do bi cc chng tc
khc gi cht nhng din tch t
ai ngy cng ln hn, n mt lc
no n bt buc phi chim ly,
v nhng dn tc cn li vn lun gia
tng. Trng hp ny s xy ra, v
d nhin cng sm hn, nu khng
gian sng thuc quyn s dng ca
dn tc cng hp. Nhng v,
ng tic ni chung, qu thng
xuyn cc dn tc gii nht, hay
chnh xc hn l duy nht cc dn
tc thc s vn minh, l nhng
ngi nm gi tt c mi tin b ca
loi ngi, trong cn m qung ho

bnh ch ngha ca mnh quyt


nh khc t vic xm chim t
ai mi t hi lng vi s thc
dn ho ni ti, chp nhn cc
dn tc thp km t gi cho mnh
nhng din tch sng bao la. iu
s dn n nhng hu qu sau:
Nhng chng tc vn ho cao hn,
song t nhn tm hn, vi thi gian
phi t hn ch sinh sn v c t
ai hn hp, trong khi nhng dn tc
vn ho thp hn v d nhin v bn
cht tn bo hn do din tch sng
bao la nn cng s c kh nng sinh
sn i n v . Ni cch khc:
Qua mt ngy kia, th gii s ri
vo quyn s hu ca ci loi ngi
vn ho thp km hn, nhng hiu

dng hn.
Khi th trong mt tng lai d cho
l kh xa ch c hai kh nng: Hoc
th gii c iu hnh theo nhng
tng ca nn dn ch hin i
ca chng ta, khi trng tm ca
mi quyt nh ph thuc vo cc
chng tc nhiu hn v con s; hay
th gii li c thng tr theo cc
nh lut ca trt t sc mnh thin
nhin, khi cc dn tc c ch d
man, v d nhin khng phi l ci
dn tc bit t hn ch, s thng.
Th nhng vic ci th gii ny hin
vn cn b iu khin bi nhng cuc
u tranh cam go nht v s tn ti,
th chng ai nghi ng c. Cui
cng th mi mi ch cn nghin ca

s t tn ti l thng. Di n, ci
gi l nhn o tnh s tan ra nh
l biu hin ca hn hp gm ngu
dt, hn h v s lm tng mnh
hiu bit hn mi ngi, ht nh
tuyt di nh nng mt tri cui
xun. Trong cuc u tranh mun
thu loi ngi ln ln. Trong
ha bnh mun thu n s tn t.
Tuy nhin vi ngi c chng ta th
ngay v th, khu hiu thc dn ho
ni ti l khng khip, bi l n
s gia tng ngay trong chng ta
kin l tm ra phng tin cho
php c th t ti s tn ti cuc
sng m mui m du ca tng
theo ch ngha ho bnh. Hc thuyt
ny, mt khi c chng ta coi l

nghim chnh, s c ngha l kt cc


ca n lc gn gi trn ci th gii
ny v tr m chng ta xng ng
c hng. Cng ht nh khi
ngi c trung bnh i ti nim tin
rng, cng bng con ng ny c
th bo m cuc sng v tng lai,
nn s tan bin mi c gng th
hin mt cch tch cc v qua
duy nht hiu qu tnh sng cn ca
dn tc c. Nhng vi mt lp
trng nh vy th mi chnh sch
i ngoi tht s hu hiu s c
xem l a dn tc c cng tng
lai ca n xung m.
Khi nhn thc ra nhng hu qu ny,
chng tnh c l trc tin, ngi
Do Thi lun lun l k c gng v

bit cch tim nhng n suy ngh


nguy him cht ngi nh th vo
dn tc chng ta. Hn hiu qu r
im yu ca k khc bit rng,
k s cm n bt c tn Ty mi
l (Ty Ban Nha, ND) mua thy bn
bn no v t bin chnh mnh thnh
vt hin khi tn ny bit cch chng
minh rng, tm ra c bin php
bin cuc u tranh cam go,
khng khoan nhng v s tn ti
tr nn v b v thay cho n, qua
lao ng, i khi ch cn qua duy
nht mi ngi ngi ri tu thch,
m thnh ng ch ca ci hnh tinh
ny.

Trng i hc Khoa hc ng dng Mnchen (Munich) c thnh lp vo nm

1971

Kh ni cho sc bn l bt k
cng cuc thc dn ha ni ti no
ca ngi c cng nhm trc
tin xa s cc ri ren x hi, trn
ht trt b ch ng chn cho t nn
u c ni chung, song li khng
bao gi c th bo m chc
chn nn mng v t ng mi cho
tng lai ca dn tc.
Hnh ng khc i th ch mt thi
gian ngn sau khng nhng chng
cn t m lc cng chng cn.
Cui cng li cn phi thy nh sau:
Thc dn ha ni ti m li gii hn
ch ni trong mt din tch t ai
hp nht nh ri cng lc hn ch
dn s, tt s dn n mt v th

chnh tr qun s cc k bt li cho


dn tc.
a bn c tr ca mt dn tc rng
hay hp, ch chng thi l mt
nhn t c th quyt nh an ninh ca
dn tc i vi bn ngoi. Khng
gian c trong tay cng ln th kh
nng c bo v t nhin cng ln.
V l quyt nh chng bng qun s
cc dn tc co cm trn a bn hp
bao gi cng nhanh hn, tc l d
hn, c bit hiu qu v hon thin
hn so vi khi chng li cc nh
nc c lnh th rng bao la. Tc
l, nc ln bao gi cng t nhin t
nhiu c bo v v l nu nh d
tn cng n th ch c th thng sau
cuc chin rt lu di v quyt lit,

cha ni ri ro c th qu ln do
xm lc liu lnh, tr phi v nhng l
do tht c bit. Nh th tm c to
ln ca t nc l mt c s
gi t do v c lp cho dn tc;
cn ngc li, b nh ch d khu
gi cho ngi ta xm chim.
Trong thc t th c hai kh nng
to cn bng gia dn s gia tng
vi t ai vn u khng c
nhng gii gi l quc gia chp
nhn. Tt nhin lp trng y c
nhng l do khc nhng g ni
trn kia. Khng chp nhn hn ch
sinh sn trc tin vi cm nhn o
l; phn i thc dn ha ni ti v
thy tn cng vo gii i a ch
nh th cng l bt u cuc chin

chng ch t hu ni chung. Vi
ci dng m c bit bn thng ip
cu ri th hai c xut th
qu tht ngi ta d cho l nh th.
Nhn chung th vi m ng rng ri
phn kch nh vy khng c khn
ngoan lm m cng khng nhm
trng ct li ca vn .
Vy chi cn c hai con ng
bo m cng n vic lm cho dn
s gia tng.
3. Tm kim t ai mi gin my
triu tha hng nm, v nh vy vn
duy tr c dn tc trn nn tng
t nui mnh. Hay l:
4. Chuyn qua to ra cng nghip v
thng mi cho nhu cu bn
ngoi, c thu nhp m trang tri

cho i sng.
Vy: hoc t ai hoc chnh sch
thc dn v thng mi.
C hai con ng tng c
xem xt t nhiu pha khc nhau,
c r sot, c xut, c
ginh git ri, cui cng, i con
ng th hai.
ng nhin, con ng lnh mnh
ng l l con ng th nht.
Kim t ai mi di s dn tha
c v vn ci li, c bit nu khng
chi nhn thy hin ti m nhn c v
tng lai.
Cha h bao gi, kh nng duy tr
mt gii nng dn khe mnh lm
nn mng cho ton dn tc c
nh gi cao cho xng tm. Lm ni

kh ca chng ta ngy hm nay


chnh l h qu ca mi quan h
khng c lnh mnh gia dn
nng thn v dn thnh th.

Chng 4:2: S
PHN V VIN
CNH CA NC
C S RA SAO?
Mt khi vng chc ca trung v tiu
nng mi thi i vn l ci v bo
v tt nht chng li cc cn
bnh x hi nh ca x hi chng ta
ngy nay. M cng l gii php
duy nht cho mt dn tc tm ra
c ming n hng ngy trong
vng chu chuyn ni ti ca mt nn
kinh t. Cng nghip v thng mi
rt khi ci v tr dn u khng lnh
mnh v t xp mnh vo trong ci

khun chung ca mt nn kinh t


quc dn c nhu cu v cn i. C
hai khng cn l nn tng m by
gi l mt phng tin tr gip
nui sng dn tc. V ch cn c vic
gi cn i gia sn xut v nhu cu
cho chnh mnh trn tt c cc lnh
vc, m ci n ca ton dn nhiu
hay t khng cn ph thuc vo nc
ngoi, v nh th cng l tr gip
bo m nh nc t do v dn tc
c lp, nht l trong nhng ngy
kh khn.

Ton cnh Munich chp nm 1900.

Tuy nhin mt chnh sch t ai


nh th ngy nay hu nh ch c th
chu u m khng th thnh hin
thc Camerun c. Th th phi
lnh lng v tnh to m ng sang
quan im, chc chn chng c
tri no li nh ban pht t ai
cho dn tc ny nhiu gp nhng
nm chc ln dn tc khc trn tri
t ny. trng hp ny khng
c php cho nhng ng
bin chnh tr ko ra khi cc bin
gii ca ci quyn vnh cu. Ch khi
tri t ny c khng gian
sng cho ht thy mi ngi th
ngi ta mi c th sn lng cho ta
phn t mnh cn sng.

L ng nhin l ngi ta chng


d n th u. Th khi y quyn t
bo tn pht huy tc dng. Ci
khng c tri tim cho, phi ginh
ly bng nm m. Nu nh t tin
ca chng ta thi xa xa cng b chi
phi bi tinh thn ho bnh ch ngha
nh chng ta gi y trong mi
quyt nh th hn ch cn
phn ba t ai hin nay l ca
chng ta; hn mt dn tc c
khng th lm cho chu u cn phi
ngn ngi. Khng chnh l nh
quyt tm chin u rt t nhin v
l sng cn m chng ta c c
hai ng ranh gii pha ng ca
vng lnh th, c c ci ni
lc v i ca vng quc gia v dn

c cho chng ta tn ti n
tn ngy nay.
Gii php y l ng, chc cn vi
mt nguyn nhn na:
Nhiu vng quc gia chu u ngy
nay ging nhau, u ng trn
ngn thp. Phn t ai chu u ca
h li nh b n tc ci so vi
nhng g cn li trong vng tc ng
ca h thuc a, ngoi thng
v.v C th ni: ngn chu u m
y li khp th gii. Lin bang
Hoa K li khc, y ngay trong
lc a ca chnh mnh, ch c ngn
tip gip vi th gii cn li. Ci ni
lc gh gm ca quc gia ny chnh
l v th v ci yu ca s ng cc
cng quc thc dn chu u cng

bi v vy.
Ngay nc Anh cng khng phi l
minh chng ngc li. Khng th
em v th ca nc Anh so vi bt
k mt quc gia chu u no khc
bi nc Anh chung ngn ng v
nn vn ho ch vi mi Hoa k.
Th th thi hnh mt chnh sch
t ai lnh mnh, nc c ch c
cch duy nht l tm kim t mi
ngay ti chu u. Thuc a khng
p ng c mc ch, v khng
th t a ngi u di tr n .
M th k 19 vn cng khng
cn c th chim thuc a ch bng
ng li ho bnh. C chin u
quyt lit mi c thuc a, m khi
t ai mi c li ngoi chu

u th tht chng b, phi l t


ngay trn chu lc ca mnh.
Quyt ri l phi i n cng. Khng
c chuyn na vi, cng khng th
rt r, vo cuc l phi gng
mnh cng sc mi c th thnh. Khi
y lnh o chnh tr phi tp trung v
ci mc ch duy nht , tng bc
i khng th v cn nhc ny n m
phi v nhim v v tnh hnh. Phi
dt khot l ch c chin u th mi
n ch v nh th phi nh c v
ng hong i mt vi chin trn.
Cn r sot li tt c mi mi lin
minh, nh gi li kh nng khai
thc. Cng di quan im y, t
ai chu u nhn i th ch cn c
bn Nga, th th quc gia mi tt

phi i li con ng m cc hip s


i xa tng i; thanh kim c
lt t cho li cy c, v dn tc
c c bnh m m n hng ngy.
Tuy nhin vi chnh sch nh th th
chu u ch cn mi nc Anh l
cng hi cng thuyn.
Ch vi nc Anh thi l lng kn,
ngi c c th ln ng
hnh tin. Ci quyn y khng h
nh hn ci quyn ca t tin chng
ta thi xa xa. n bnh m ca pha
ng, ri s khng mt v ho bnh
ch ngha no ca chng ta t chi,
cho d nguyn thu ci cy vn
c tn l thanh kim!
Tranh th nc Anh ng tnh th
cng khng phi hy sinh qu ln.

Khc t thuc a, thi tc ng


ngoi bin khi, ng cnh tranh vi
cng nghip Anh. Lp trng c r
rng dt khot th mi i c n
ch: khng giao thng quc t v
thuc a, khng hm i, tp trung
ht mi phng tin cho lc qun.
Kt qu c v nh b hp trc
mt, nhng tng lai li rng m.
Tng c do nc Anh ng kh
nng trao i trn tinh thn y. Nc
Anh tha hiu l nc c b v dn
s gia tng ang mun tm li ra;
hoc l cng vi nc Anh ngay
chu u, hoc l khng c nc Anh
trn th gii ngoi kia.
Cm nhn ny xut pht t ch vn
t do u th k, nc Anh

tng tm cch nhch li gn vi nc


c. T do y tng c du hiu
ca ci m nhng nm sau ,
chng ta thy v tht s kinh
ngc. Do y ngi ta kh chu
lm, bi cho rng ngi Anh c
gp la b tay ngi, rng vy hn
l lin minh trn mt c s no khc
ch khng phi trn c s i bn
cng c li. Ngoi giao Anh vn
thng minh hiu rng, khng c i
th ng mong c li.
Song ngi ta li hnh dung rng,
khn ngoan ra th chnh sch i
ngoi ca c c l nn l tip nhn
ly vai tr ca Nht nm 1904, v
ngi ta chng lng c, ri vic
c th c nhng h qu nh

th no cho nc c.
Chc l khng khi no i n mt
cuc th chin.
Chc l lng mu nm 1904
tit kim c cho cc nm 19141918, khi lng mu cn nhiu
gp mi.
Song ri nc c s ng v th
no trn ci th gii ngy hm nay?
Hn th ri, nh th lin minh vi o
quc l v ngha.
V ci nh nc xc p nay i vi
c khng phi l lm chin
tranh, m l gi ly mt nn ho
bnh vnh ca ri kho lo s dng
n, chm chm song chc chn, xo
s dt im ci cht c ca nn
qun ch.

Song lin minh y li cn l khng


th v l, khng th c ngi m
trng ch mi mt nh nc ng
ra tch cc bnh vc quyn li dn
tc cho ngi c, mt khi ch
chm dt tin trnh phi c ho
ngay ng bin st nch thi m
n cng khng c c sc
mnh v quyt tm. Nu nc c
cha c tinh thn v dn tc th
bt chp m tc ly quyn
quyt nh s phn ca mi triu
con em mnh t tay ci nh nc
Habsbourg khng chp nhn c
y, th tht th xin ng trng ch l
ri cng n lc n s tip tay cho
cc k hoch nhn xa to bo kia.
Thi ca nc c chnh l hn

th vng, th thch hnh x ca


n trong cuc u tranh v s sinh
tn ca ton th dn tc.
D th no cng khng c ngi
nhn tnh c c th b y lui ht
nm ny qua nm khc; chi c duy
tr nhn t c mi quyt nh c
gi tr cho kh nng lin minh ca
pha o quc.
R rng khng th i theo con
ng y.
Khng s g bng s chin u m
cui cng n lc bt li nht vn c
phi chin u.
Lnh s phn th s phn t n p
n. Thi gi gn ho bnh th gii
th sa vo th gii chin tranh.
chnh l nguyn nhn quan trng

nht khin ngi ta cha tng c


ln no mt n con ng th
ba to dng mt tng lai cho
ngi c. Ch c th kim c
t mi pha ng, ngi ta
bit. Th th phi c mt cuc chin,
ngi ta thy. Song ngi ta li
mun ho bnh bng bt c gi no.
Bi l t lu lm ri, chnh
sch i ngoi ca c, khu hiu
chng cn l bo tn dn tc c
bng mi con ng, m li l bo
v ho bnh th gii bng mi cch.
Ri chuyn g xy ra th chng ta
bit c.
Ti s cn c bit tr li vn
ny.
Cn kh nng th t: cng nghip v

thng mi th gii, sc mnh trn


bin v cc thuc a.

nh tm bu thip Munich nm 1890-1905.

Pht trin cch ny hn nhin lc


u d hn v i ti cng nhanh hn
nhiu. i cho t c dn thng rt
chm, nhiu khi phi mt hng th
k. Nhng ni lc li nm y,
khng bc pht, pht trin t t, bn
b song chc chn. Pht trin cng
nghip th khc, c khi ch vi nm
sau phnh to ra, song li nh
bong bng x phng, khng phi th
ni lc bn b. ng mt hm i
hn nhin nhanh hn to ra mt vng
c dn kin tr lp nng h ri a
dn n, nhiu ln. Song hy dit
mt hm i cng nhiu ln nhanh
hn hy dit mt vng c dn.
Nu m nc c, mc d vy, vn

c theo con ng ny th ch t
cng phi thy c l ri cng n
mt ngy tt cch pht trin ny
phi kt thc bng mt cuc chin.
Ch con tr mi tin l nh ngi ta
thch ni qu cho vui: hy c hnh
x cho hu ngh v ng mc, hy
c lun ming nhn mnh tinh thn
ho hon, ri tt s c n chui
trong cuc thi ua ho bnh gia
cc dn tc. ni chng cn ng
n v kh!
Khng: nu i con ng y tt c
ngy nc Anh thnh k th. Cn
hn c v ngha nu c phi lo m
ng th vi khu kh ho hon ca
chng ta, c ngy nc Anh p li
ng x hin ho ca chng ta bng

bo lc th thin ca k v k.
Song chng ta khng bao gi
lm.
Khi chnh sch t ai chu u ch
nhm chng nc Nga v xem nc
Anh l bn th ngc li, chnh sch
thuc a v thng mi quc t li
ch c th l chng nc Anh, xem
nc Nga l bn. Nh th th phi
khng c ngn ngi rt t y ra
cc h lu m trc ht tht nhanh
tay dp b nc o.

Chng 4:3: LIN


MINH C THT S
D HI ?
Nhn nhn theo chiu no i na th
lin minh vi o quc hi u th k
vn c l d hi tht s.
Trc kia, khng mt ai ngh n
lin minh vi Nga chng Anh,
cng chng mt ai ngh n lin minh
vi Anh chng Nga v cho rng c
hai trng hp ri kt cc vn l
chin tranh. Ngh rng vn c mt
phng sch tin dng l chim th
gii bng kinh t ho bnh, n s
vnh vin xo x phng sch bo
lc. Song dng nh li thy cng

khng c chc chn, c bit l v


t pha ngi Anh thnh thong vn
c nhng e do hon ton kh
hiu. Bn quyt nh xy dng mt
hm i, tuy nhin khng phi tn
cng tiu dit ngh vin Anh, m ct
bo v ci ho bnh th gii
kia, bo v cuc ho bnh chim
ot th gii. Nn cng quyt nh
i th l quy m s ch khim
nhng, khng ch v s lng con
tu, m v c ti trng v trang b
ca tng con tu, ct cui cng
li mt ln na cho thy r ho
bnh.

Hitler khng nh in minh vi o quc hi


u th k vn c l d hi.

Chuyn v vn i chim th gii


bng kinh t ho bnh ng l
chuyn to lao nht, th m c
n ln thnh nguyn l ch o
chnh sch quc gia. Cng to lao
khi h khng ngn dn nc Anh ra
lm nhn chng sng cho ci kh
nng y. Nhng g cc v dy s,
vit s nc ta tng tng phm
tht kh sa, song cng chng minh
r, bit bao ngi hc s song
chng hiu, chng nm c s.
Phi thy nc Anh chnh l phn
chng thuyt phc nht: khng dn
tc no hn c dn tc Anh, bo
ngc khi chim ot bng gm

ri cng khc lit lc bo v bng


gm. T sc mnh chnh tr rt ra
thnh qu kinh t ri khi kinh t
mnh, li rt n tr vo sc mnh
chnh tr: chng phi chnh l c
im ngh thut iu hnh nh
nc ca h sao? S tht sai lm,
nu ngh nc Anh ch thn hnh
nh hn qu, chng dm mu
ca chnh h cho chnh sch kinh t
ca mnh! Bo ngi Anh khng c
qun i nhn dn, song vn
u c hnh thi t chc qun i,
m li ch v quyt tm s dng
qun i. Ngi Anh lun c lc
lng cn phi c. Chng no h
thy lnh nh thu l th h nh
bng lnh nh thu. Nhng h vn

sn sng hy sinh c dng mu qu


gi ca dn tc h, mt khi h thy
chin thng i hi phi th. Chin
u quyt tm, chin u kin tr,
lnh o kin quyt th trc sau
vn nh mt.
Th nhng c qua nh trng,
bo ch, chuyn hi v bn cht
ngi Anh v ch Anh, ngi ta
li dng ln mt hnh nh i
n mt o nh vo hng ti t nht.
Ri iu phi l c vy t t truyn
lan m h lu l s xem thng vi
nhng tc ng xu xa nht. Xuyn
tc su n mc ngi ta tin chc,
ngi Anh vn ch l dn thng li
mu mo m con ngi th li n
hn n kh tng tng. Mt

quc tm c n nh th b bu riu,
b bi bc, vy m dng nh cc v
hc gi uyn bc ca chng ta
khng nhn thc ra. Cng c ngi
cnh bo. Song chng ai thm nghe
hoc h gi ic. Ti cn nh nh in
gng mt kinh ngc ca cc bn
ti hi y Flandern (phn cc Ty
ng bng Trung u t H Lan ti
Bc Php, ND), khi chng ti c
thy cnh Tommies tn mt. Ch sau
vi thi u, u c ca tng ngi
sng ra: ngi Scotland u c
phi nh ngi ta vn t v lu nay
trong cc chuyn hi v phng s.
Hi y ti bt u ngm ngh v
tnh mc ch ca hnh thc tuyn
truyn.

Xuyn tc nh th tuy nhin t nhiu


cng c ci hay cho ngi i vn
ng: mc d ly v d khng ng
li chng minh c xm chim
th gii bng kinh t l ng. Ngi
Anh lm c th ta tt lm c.
c bit, ta cn hn v ta vn c
ting l tht th hn, chng c ci
xo ring ca ngi Anh. Mong
mi nh d tranh th thin cm
ca cc dn tc nh v lng tin ca
cc dn tc ln.
Ni nh th qu tht l c ti vi
ngi khc, song hi y chng ti
cha thy, bi chng ti ang cn
hon ton nghim tc tin l tht th,
trong lc c th gii thy ch
l chuyn hoang ng, ba t

nh bng. K cho n khi cch


mng em li mt ci nhn su sc
hn, mt nhn thc trung thc,
chng ti mi git mnh ng ngc v
cng.
Ch t ci to lao ca cuc chim
ot th gii bng kinh t trong ho
bnh l r ra v hiu c ngay
ci to lao ca lin minh tay ba. Vy
c th lin minh vi nh nc no
y? Vi o quc th hn nhin l
khng th pht ng chin tranh
chim t, cho d ch chu u.
chnh l ch yu ni ti ca lin minh
ngay t ngy u tin: Mt Bismarck
c th vi n ci phng sch bn
cng y, nhng mt hu du bt ti
th quyt khng th, nht l khi

khng cn na nhng tin c bn


c cho lin minh ca Bismarck.
Bismarck thi y vn tin o quc l
mt nh nc ca ngi c. Song
k t khi thc hin ph thng u
phiu, cho ngh vin cai tr, nh
nc y tt hng, ch cn l mt
m bng bong phi c.
Ch nhn t gc chng tc
thy lin minh vi o quc chng th
bn. Chp nhn hnh thnh mt
cng quc Xlav mi st nch
nc c th ri sm mun g n
cng s chng c ch khng
chng Nga. Qua tng nm, nhng ai
c v cho tng y trong nn
qun ch m yu th i, mt chc
quyn i, th ri tt lin minh cng

rng rut, yu i theo.


Ngay t hi u th k, lin minh vi
o quc sa vo tnh trng ht
nh lin minh gia o quc vi Italia.
y chi c hai kh nng: hoc vn
lin minh vi nn qun ch
Habsbourg, hoc phi chng s y
lui ngi c. Song nu li bt u
cch ny th kt thc thng l s
ginh git cng khai.
Nhn t gc tm l cng thy
gi tr ca lin minh tay ba tht
khim nhng. Cng thu v gi
nguyn hin trng th tnh bn ca
lin minh cng km. Ngc li, cng
mnh khi cc i tc cng mong vi
n nhng mc tiu bnh trng
nht nh trong tm tay. u cng

th c: sc mnh chng th m
cng.
Ngay hi y tng c ngi nhn
thy tnh hnh , ng tic li khng
phi l ngi thch hp. Bn ghi
nh nm 1912 ca i t Ludendorff
B tng tham mu tng ch ra
cc ch yu . L ng nhin l
b cc chnh khch xem thng,
khng thm bn tm. V nh nhng
con ngi rt i bnh thng kia
sng sut sao c, trn nguyn tc
h ch l nhng nh ngoi giao.
May cho nc c l chin cuc
nm 1914 lc n ra i vng qua
o quc, nh Habsbourg buc phi
tham gia. Khng th ch c mt
mnh nc c. Nh nc

Habsbourg khng bao gi mun


hoc t c mun tham gia mt
cuc chin do nc c gy ra.
Chuyn ny ngi ta trch Italia th
hi c o quc: gi trung lp
th ch t cng cu c nh nc
trc cuc cch mng ngay t lc
u. Thay v gip c, ngi
Xlav t s p tan nn qun ch
ngay trong nm 1914.
Lin minh vi nn qun ch vng
anup nguy him kh khn bao
nhiu, li ch c rt t ngi thy.
Mt l o quc vn lm k th m
k no cng ao c tha k ci nh
nc xp x y. Th ri dn dn
sinh ra cm ght nc c v cho
rng vt cn, khin s sp m t

pha cng trng ch kia chm din


ra, chnh l nc c. H tin rng
chi c qua c Berlin th mi lt ni
Viena.
Hai l nh th nc c mt
nhng kh nng lin minh tt nht,
giu trin vng. Thay v, vi Nga v
c vi Italia na, cng thng gia
tng. Roma s thn c, ging
nh thn o quc cng tn li,
lm khi thm ch bng pht n tn
trong tm th ca ngi Italia cui
cng.
ng sang chnh sch thng mi
v cng nghip th cn c c g
m gy chin chng Nga. Ch k th
ca c hai dn tc mi c th c
quyn li sng cn trong vn ny.

M th tht, trc tin l ngi Do


Thi, ngi Mc xt, h thng vn
tm mi cch kch ng c dy
ln mt cuc chin tranh gia hai
nh nc.
Cui cng, ba l lin minh y tim n
mt nguy c v cng ln cho nc
c, bi l ci cng quc vn l
k th ca ch thi Bismarck, bt
k khi no cng c th d dng ng
vin c mt lot quc gia cng
chng c, vi li ha ri s c
phn cho tng ngi trn lng anh
chng ng minh l o quc.
Chng nn qun ch anup th phi
huy ng c khi ng u, c bit
Nga v Italia. S khng bao gi
thnh c mt lin minh quc t,

vn tng c nh vua Eduard


(Eduard VII., 1841-1910, vua Anh,
ngi tch cc to dng thnh lp
lin minh chng vic cc quc
knh ch nhau, ND) khi xng, nu
nh khng c anh chng ng minh
o quc ca ngi c lm ming
mi nh. Chi nh vy mi li ko ni
vo mt trn tn cng duy nht
nhng k m m c v mc ch
qu khc nhau n vy. Ai cng m
mng i vi ri s c phn. Nu li
ko c c nc Th vo ci lin
minh bt hnh y lm thnh vin na
th mc nhin nguy c ni trn cng
ln n tt cng.
Gii ti phit quc t ngi Do Thi
vn cn ming mi nh y hon

thnh k hoch hng m c, l tiu


dit ci nc c bng bnh vn
ng ngoi vng khng ch kinh t
v ti chnh siu quc gia ca h.
Ch c vy mi ra i c mt khi
lin minh sc mnh v sc thuyt
phc, vi qun s hng triu, m
dn p anh chng Siegfried (nhn
vt chnh trong huyn thoi c, anh
hng dit rng i din cho ci c,
ND) c sng c m.

Siegfried: nhn vt chnh trong huyn thoi

c, anh hng dit rng - i din cho ci


c. nh minh ha.

Ti hoi nghi lin minh vi nn


qun ch Habsbourg ngay t ngy
cn bn o quc. Ti suy ngh thm
nhiu v n sut mt thi gian di
nhng vn thy kin trc ca
mnh l ng.
Ngy ti tng khng ngn ngi
ni toc ra ca mnh tng nhm
nh, ni ti vn lui ti, rng k kt
vi mt ci nh nc khn kh
trc sau g cng s s l mt
thm ho cho nc c nu khng
kp bung b. Ti tng tin chc
nch nh th, chng h dao ng d
chi giy lt cho n tn khi ging t
ca cuc th chin p n khin l

tr dng nh b ru ng v c nhng
ngi, vn ch quen lnh lng toan
tnh, vi vng hoan h. Ra mt
trn ri, bt k u m vn
c bn ti, ti vn gi kin l r
c lin minh y cng nhanh cng
tt cho dn tc c, tr gi cho nn
qun ch Habsbourg u phi l hy
sinh, nc c c th bt c k
th. Hng triu ngi i m st u
phi gi ly mt triu i ang
ngc ngoi m chnh l cu vn
dn tc c.
Trc chin tranh c i lc, ch t
cng l mt phe, thy ni ln
thong cht nghi ngi v tnh ng
n ca chnh sch lin minh
c chn, cng thong thy gii

bo th c bt u ln ting
cnh bo ng vi qu sng tn. Ch
c iu li cnh bo y ri cng nh
bt k ci g khc thuc v l tr li
ch nh gi thong. Ngi ta vn c
m mi tin l ang i ng ng
chim ot th gii c s v
cng m mt chng bao nhiu.
Con ngi khng thch ng u
cn cch no khc, nh ngm tm
ng nhn nhng con ngi thch
ng thng ng hnh tin n
dit vong, ko dn tc thn yu lch
thch theo sau, ta nh trong
chuyn c ngy xa Hameln
(thnh ph nh Trung c, xin xem
thm Truyn c Grimm, ND) c
k ch thi tiu m d c c n

chut ra ngoi th trn.

Chng 4:4:
HITLER: TNG
LAI CA DN TC
C CHNH L PHI
TIU DIT CH
NGHA MC
S d h vch ra li cn d c
ton dn ly chim ot bng kinh
t lm mc tiu thc t, ly gi gn
ho bnh th gii lm mc tiu chnh
tr cn do mt nguyn nhn su xa
na: by lu nay ton b t duy
chnh tr ca chng ta ni chang
m yu, qu qut ri.

Chui thng li lin tip ca k thut


v cng nghip c, nhng thnh
qu khng ngng i ln ca thng
mi c lm lu m mt ci nhn
thc l c nh nc mnh lm tin
th mi c th. Ngc li,
nhiu gii h li tin l chnh nh nc
phi hm n cc hin tng y
m tn ti, trc tin n phi l mt
nh ch kinh t, phi cai tr th theo
yu cu kinh t trn ht; v th kinh
t quyt nh thc cht ca n, tu
theo kinh t thy v nh gi trng
thi no l lnh mnh nht cng nh
l t nhin nht.

nh chp Hitler tham gia l hi m ng


Munich ngy 02/08/1914.

Song nh nc chng lin quan g


n mt quan nim kinh t hay l
mt ng li pht trin kinh t nht
nh no.
N u c phi l mt tp hp cc
i tc kinh t ni trong mt khng
gian sng hn nh thc thi cc
nhim v kinh t. M l t chc ca
mt cng ng nhng con ngi nh
nhau v th cht cng nh tm hn,
to iu kin tt hn nhm lu di
th bo tn c bn sc, trc mt
th t c ci mc tiu tn ti m
nh nhn xa trng rng t vch ra
c. Mc tiu v ngha ca mt
nh nc chnh l ch chng

u khc. Kinh t ch l mt trong


nhiu th phng tin h tr thi,
tuy c n th mi vi ti c mc
tiu. Khng bao gi n li l ngha
hay mc tiu ca nh nc, v nu
nh th th ngay t u nn tng ca
nh nc sai, bi phi t nhin.
Nh nc vi danh ngha y (kinh t
l nn tng, ND) t thn khng cn
c gii hn lnh th. iu ny (nh
nc c gii hn lnh th, ND) ch
cp thit vi nhng dn tc vn
mun t nui sng, tc th sn sng
ginh git vi cuc sng bng lao
ng ca chnh mnh. C nhng dn
tc li ch a kn o lun lch, sng
bm vo nhn loi cn li, vi mi
nguyn c, ch chc ngi khc

lao ng ct lc cho mnh th th


h, cho d chng c ly mt khng
gian sng nht nh no, h vn lp
nh nc c. iu ny c bit
ng vi mt dn tc m ngy nay
tt c nhn loi lng thin vn ang
phi chu nui bo c: ngi Do
Thi.
Nh nc Do Thi cha h c gii
hn khng gian bao gi, v khng
gian th n khng c gii hn trn c
a cu, nhng v chng tc th n
li c gii hn, duy nht mt. V vy
dn tc y lun lun thnh ra mt
nh nc bn trong cc nh nc.
Cho cc nh nc y giong bum ra
khi nh th tn gio, qu l
ngh ra c mt trong nhng ci

mo thin ti bc nht xa ny; vn


l ngi Arier (dn tc chnh gc du
mc, hi th k th 2 trc cng
nguyn n dch dn bn a n
ri dng nn x hi c giai cp v
cc nh nc theo ch n l,
nhng thi pht xt c b lm dng
ch dn tc c mt xanh tc vng,
l ra khng khoa hc nu xt t gc
nhn chng hc, ND) xa nay
bao gi cng sn lng cng nhn
c tin. M trong thc t ci tn
gio nh ghp mnh y u c l ci
g khc, chnh l gio l bo tn
chng tc Do Thi. Nn n bao qut
gn nh mi lnh vc x hi,
chnh tr, khoa hc, tt c nhng g
c th cn n.

Xu th bo tn ni ging vn l
nguyn nhn u tin dn n hnh
thnh nhng cng ng ngi. Th
th nh nc phi l mt c cu ca
dn ch khng th l mt t chc
kinh t. Khc nhau n th m lm
k c gi l chnh khch thi
nay li khng nm c. Vy nn h
mi tin l c th dng c nh
nc bng kinh t, trong lc tht ra
th mi mi n vn ch l kt qu tc
ng ca trc ht l ch bo tn
bo tn ging ni v chng tc.
Th th li rt cn n cc c tnh
ca ngi anh hng v ti k thi v
k hm li lt vt. Bi tin duy
tr s sng cn cho mt ging ni
chnh l tinh thn sn sng hy sinh

ca tng con ngi mt. C thi c


cu Khng dm liu mng sng th
chng c cuc sng chnh l th: c
nhn dm x thn th mi gi c
ni ging. Song nh th th ci tin
c bn nht dng v gi mt
nh nc cn phi l tnh cm c
kt trn c s cng ci ngun, cng
bn sc v ch quyt s dng ht
tt c cc phng tin v ci ch
y. iu ny nhng dn tc
sng trn t ai ca chnh mnh tt
s dn n cc c tnh anh hng,
m nhng k li nhc sng da
dm t s dn n thi gian di, xo
tr v thi mu mo tn bo, nu
nh cc tnh cht li cha phi l
tin vn sn c trong hnh thi

ca cc nh nc rt khc nhau .
hnh thnh mt nh nc ch t
lc nguyn thu, bao gi cng ch c
mi cch l vn dng cc tnh cht
, th ri trong cuc vt ln nhm
t bo tn th no cng c nhng
dn tc nh thua cuc, tc l chu
b nn v b dit vong, hoc sm
hoc mun. Tuy th ngay trng
hp ny thng vn khng phi v
h thiu khn ngoan, m ch yu v
h thiu kin cng, dng mnh v
thng li l n trong ci v bc ca
tnh ngi.
Cc tnh cht dng v gi nc
t lin quan n kinh t th no th
s kin ch r: ch nhng
trng hp cc him mi thy sc

mnh bn trong ca nh nc khp


ng vo thi k gi l thng hoa
ca kinh t, cn v s vi d khc
dng nh s thng hoa li l du
hiu bo trc nh nc sp n
hi suy tn. Thnh nh nc m
trc ht li do t cc lc lng
hay l ng lc kinh t th thi k
kinh t pht trin nht cng phi l
thi k nh nc mnh nht, ch
khng th ngc li.
c bit, lng tin sc mnh dng
v gi nc ca nn kinh t khin
cho kh hiu vi sao n li ng
nghim c mt x s m by lu
r rng i th ch nhn thy rt
nhng phn chng ca lch s.
Chnh l nc Ph, rt su sc,

cho thy khng phi cc tnh cht


vt cht, m ch cc c tnh tinh
thn l dng c nc.
Th ri kinh t cng n r di s
bo tr ca cc c tnh y, lu di,
k cho n khi cc kh nng dng
nc suy sp th nn kinh t mi
suy thoi theo; mt qu trnh m cho
n tn nay chng ta c th vn cn
thy tic n l lng. Mi quan tm
vt cht ca ngi ta chng no
ang cn np bng c hnh th vn
cn c th pht trin cc tt, th
nhng nu nh n li tm cch len li
vo cuc sng ngay t vng u th
n t ph i tin s tn ti
ca chnh n.
Thng l c, c mi ln quyn

lc chnh tr ni ln th kinh t cng


bt u i ln, ri n khi kinh t tr
thnh ni dung duy nht ca cuc
sng trong dn v bp nght cc
c tnh l tng, th nh nc li
suy sp v ch mt thi gian ngn
sau n lt kinh t cng sp
theo.
Tuy nhin nu t cu hi, tht s
cc sc mnh dng nc v gi
nc y l g, th c th gi gn tt
c ch trong mt m hiu duy nht, l
kh nng v ch hy sinh ca tng
ngi v tt c mi ngi. Bo cc
c tnh y chng c g mc mu vi
kinh t chnh v xut x t nhn thc
n gin, l con ngi khng khi no
li chu hy sinh v nhng th (vt

cht, ND) , c ngha: ngi ta


khng hy sinh v nhng doanh v m
v cc l tng.
Tht khng c g tt hn minh chng
cho tnh hn hn v tm l ca
ngi Anh trong nhn thc v tm
hn ca dn chng l ci ng c
ca h trong chin u. Chng ta
ginh git v ming n, cn ngi
Anh li v t do, khng v t do ca
chnh h u, khng, m v t do
ca cc dn tc b nh. ta c khi
ngi ta ci cho s cao ngo y
hay l ngi ta ni gin v n song
cng li l minh chng, rng ci
gi l ngh thut iu hnh nh nc
c ngay t hi trc chin tranh
ti tm tu tin ti mc no.

khng cn c mt khi nim m nht


no v bn cht ca ci sc mnh
dn dt ngi ta t nguyn v quyt
tm i vo ch cht.
Chng no dn c nm 1914 cn
tin mnh chin u v l tng th cn
tr c; nu cho chin u ch
v ming n th chc b cuc.
Song cc chnh khch sng sut
ca ta hnh nh li ngc nhin v s
thay i tinh thn y. H khng
khi no hiu l con ngi, k t lc
chin u vi quyn li kinh t, li c
ht sc trnh ci cht, v nu th th
mi mi cn hng sao c thnh
qu cuc chin u ca mnh. Lo
cu a con ca chnh mnh th n
ngi m yu ui nht cng s tr

thnh anh hng v ch cuc chin


gi ly ni ging, qu hng v nh
nc ca chnh n mi y c
trai trng lao vo mi gio ca qun
th.
Ngi ta c th xem iu sau y l
chn l c gi tr vnh vin:
Cha tng bao gi c mt nh nc
c dng bng kinh t trong ho
bnh, lun lun phi do bn nng bo
tn ging ni; hoc bng hnh ng
anh hng hoc bng mu m xo
tr: mt ng sinh ra cc nh nc
c lao ng, c vn ho ca ngi
Arier, mt ng sinh ra cc tp on
di thc, n bm ca ngi Do Thi.
V l ch trong mt dn tc hay
trong mt nc, nn kinh t mi bt

u sinh si ny n, nn chnh n li
thnh nguyn nhn cu nh xch
xing v nn.
Nim tin thi tin chin, rng dn
tc c bng chnh sch thng
mi v thuc a trn con ng ho
bnh s c th khai thc, thm ch
chim ot c c th gii, chnh
l mt du hiu kinh in, nh
mt quan im dng nc ch
thc, mt sc mnh ch, mt c
quyt tm hnh ng. Ci gi
phi tr, theo ng quy lut t nhin,
chnh l cuc th chin vi nhng h
lu ca n.
Vi ngi nghin cu khng su th
lp trng ca dn tc c v
tht tnh n ch ni chung c khi li

ch l mt cu khng gii c;
tuy nhin chnh nc c vn li l
mt v d tuyt vi cho mt ch
xut x t nhng c s thun tu
chnh tr quyn lc. Nc Ph, mm
mng ca ch, sinh ra t ch
ngha anh hng chi li ch khng
phi t cc hot ng ti chnh hay
l cc doanh v thng mi, v
chnh bn thn ch cng khng
phi l thnh qu rc r ca lnh
o chnh tr quyn lc v tinh thn
dng cm dm khng s cht ca
binh s. vy v u m bn nng
chnh tr ca dn chng c li thnh
ra m yu qut quo n mc y?
V y khng chi l th hin tng
ring l, l cc mmen tan r vi

s lng tht s khng khip, c


nh nh sng ma tri lc xung lc
ln chp chn loe lt, hay l nh ung
nht c hi gm nhm dn dn c
th dn tc. Dng nh c mt th
cht c vnh cu b mt sc
mnh thn b no y ra cho n
tn nhng mch mu ngoi bin, lm
cho l tr lnh mnh v ri n c
bn nng t bo tn na cng cng
ngy cng t lit i.
V quan im ca ring ti v chnh
sch lin minh v chnh sch kinh t
ca ch vi c trong nhng
nm 1912 1914, khng bit bao
nhiu ln tt c nhng cu hi y li
lt trong ti. Li gii cho cu n
chc ch cn th hin ci sc

mnh m trc , t do cn
Viena v nhng quan im khc, ti
tng c bit n, l hc thuyt
ca Mc vi th gii quan cng nh
tc ng ca n v mt t chc.

Ch ngha Mac.

l ln th hai trong i, ti khoan

su vo cc hc thuyt mang tnh


hu dit y. Ln khng cn v
cm xc v tc ng ca mi trng
thng nht quanh mnh na, m v
quan st cc tin trnh chung ca i
sng chnh tr. Mt ln na bi su
vo m ti liu v l lun ca ci
chn tri mi , ti tm cch lm r
cho mnh nhng tc ng c th c,
ri li i chiu nhng tc ng y
vi nhng hin tng v s kin c
tht v hiu qu ca chng trong i
sng chnh tr, vn ho v c kinh t
na.
l ln u tin ti hng s
ch ca mnh vo c nhng vic
th tin n lm ch ci bnh
dch y ca th gii.

Ti tng kho st rt k o lut


ngoi l ca Bismarck v , k
hoch v kt qu. Qua tun t
thu hoch c cho nim tin ca
ring mnh mt ci nn tng chc
nh hoa cng, v th k t ngy
khng cn t thy mnh phi thay
i quan im ni tm v vn
na. Cng nh th, quan h vi
ch ngha ho bnh Mc v vi vn
Do Thi c r sot li thm
tht k.
Hi cn Viena trc kia, ti c
bit thy nc c c nh mt g
khng l chng th lay chuyn c.
Gi th thi thong li bt u thy
bn khon lo ngi. Ch dm m thm
bn bc vi nhau trong tng nhm

nh nhng ngi ti quen bit v


chnh sch i ngoi ca c cng
nh v ci phng cch ti thy
nh d n kh tng tng, m
ngi ta thng x l ci vn ti
h trng ca nc c hi y, vn
ch ngha Mc. Ti tht tnh
khng hiu ni, vi u m ngi ta
li c th m qung v chao o n
th trc mi him ho, m c nh
ch thc ca ch ngha Mc
th tc ng t phi cc k khng
khip. Ngay hi trong mi trng
quanh ti v gi y trong mt mi
trng ln hn th, ti tng cnh
bo v ci khu hiu ru ng m l
ngi yu ui n hn thng vn
ru rao l khng g c th xy n

cho chng ta! Tng c mt


ch khng l tan nt ch v mt th
dch bnh tinh thn tng t. Liu ri
y nc c c phi chu khut
phc vn nhng quy lut nghit ng
y, nh tt c mi cng ng ngi
khc chng?
T nhng nm 1913 1914, cng
ln u tin trong nhng gii khc
nhau m mt b phn cho n tn
nay vn cn trung thnh vi phong
tro quc gia x hi, ti tng
tuyn b rng ti tin chc, vn
tng lai ca dn tc c chnh l
vn phi tiu dit ch ngha Mc.
chnh sch i ngoi ca c, ti
ch nhn thy c mi mt trong s
nhng hin tng h lu do tiu tr

ci hc thuyt y ng vy, v iu
ng s nht chnh l ri ci nc c
khng nhn thy y s lm bng hoi
gn nh tt c nhng nn tng ca
mt quan nim lnh mnh v kinh t,
v nh nc, vy m ri chnh
nhng ai phi hng chu li cng ch
cm nhn m h c rng ng l
phi kin quyt c tuyt, th vi
mong mun v bng hnh ng,
chnh h li thng ng cho ci
th gii quan y.
Suy thoi t bn trong ca dn tc
c bt u ngay t hi . Th
m nh vn thng xy ra, ngi
ta li chng thy r k ph hoi cuc
sng. i khi cn cha chy loanh
quanh, tuy nh th ch lm thay i

hnh thi ca hin tng. V khng


bit hay l khng mun bit mm
bnh nn cui cng, cuc u tranh
chng ch ngha Mc cng li chi c
gi tr nh tr lang bm huyn
thuyn khoc lc.

Chng 5: TH
CHIN
Khi cn lm th sn th, trong nhng
nm thng thoi mi ca ti, ti
chng h bun phin v c sinh ra
trong chnh ci thi m r rng n
ch trao ngn c vo tay nhng tn
hng xn hay nhng v quan chc
nh nc. Cn sng ca cc s
kin lch s c v nh tht s
cho li sao cho ch c cuc thi ua
ho bnh ca cc dn tc l c
tng lai, ngha l trong mt cuc
la di ln nhau mt cch thanh bnh
khi gt b cc phng php t v
dng bo lc. Cc nc bt u
ngy cng ging nhau hn v cc d

n chim dng t ai, cp


khch hng hay n hng ca nhau
v c tm mi cch kim li hn
ngi, v nh vy a mi vic vo
mt kch bn gy mt ting ku tht
to m cng tht v t l. S pht
trin ny chng nhng c v nh
mun tip tc, m trong tng lai s
cn (theo yu cu chung) bin ton
th gii thnh mt siu th ln, cc
tin snh ca n s trng bc tng
bn thn nhng tn u c lo luyn
nht v nhng v quan chc qun l
v hi nht ca s bt t. Cc
doanh nhn sau s c th t
hng ngi Anh lm, cc v quan
chc qun l th ngi c, th
nhng lm ng ch th phi hin

ngi Do Thi, bi l theo li


nhn ca chnh h th cha bao
h bit kim chi cht tin, m
mt tin v ngoi ra li cn
nhiu ngoi ng nht na.

th
gi
ch
ni

nh minh ha.

Ti sao ngi ta chng th sinh ra


trc y c trm nm nh? Chng
hn vo thi cc cuc chin ginh
c lp, khi ngi ta chng cn
phi qua Geschft (tm dch vic
bun bn, ND) cn c gi mt
cht?!
Nh th, ti thng c nhng suy
ngh khng vui v chuyn l hnh
trn th c tin hnh, m ti c
tng th, qu chm v xem khong
thi gian pha trc ti ca bnh an
v trt t nh l mt hnh ng
tin chng ng ca s phn. Ngay
t khi cn nh, ti chng l k
ho bnh ch ngha v tt c mi
n lc dy d theo hng ny u

tht bi.
Khi , cuc chin Boer (hu sinh
ngi nhp c c H Lan ti
Nam Phi, ND) bng lo ln trong ti
ht nh mt tia chp.
Hng ngy ti theo di bo ch v
ngu nghin nut chng nhng bc
in v bo co, v th l
hnh phc ri, t nht c l
nhn chng t xa cho cuc u
tranh anh hng ny.
Cn cuc chin tranh Nga Nht li
c ti quan st khi chn chn
nhiu hn ri, v cng k lng hn.
ti xc nh c lp
trng, a phn t nhng l do dn
tc v khi th hin cc kin ca
chng ta nh th, ti t t mnh

ngay vo phe ngi Nht. Ti thy


ngay vic bi trn ca ngi Nga
cng l tht bi ca ch n l o
quc.
T n nay tri qua nhiu
nm, v ci m thi tr ti coi nh l
tnh trng m yu n thi ra, th
nay ti cm nhn nh l gi pht
lng yn trc cn bo t. Ngay t
thi Vienna, vng Balcan l
lng ci oi nng kh chu m trn
cung phong thng hay cho thy,
v i khi cng lo ln mt tia
chp sng lng, nhng li bin mt
ngay vo ci m huyn b. Nhng
ri cuc chin tranh Balcan bng ln,
v vi n, cn gi u tin cun qua
t chu u tr nn bn tnh.

Thi gian sp ti tc ng ln con


ngi nh cn m sng nng n,
nng chy da nh ci nng nhit i,
ti mc cm gic v tai ho gn
n, do ni lo m nay cui cng
tr thnh c vng: Vo on kch
ny th ng Tri hy cho s phn,
vn chng th cn na, c tin
trin t nhin. V xem ka, tia chp
mnh m u tin ging xung
tri t: cn ging t bt u ni ln,
v trong ting sm ca Tri ho
trn ting gm tht ca nhng pho
i Th chin.
Khi tin v v m st i cng tc
Franz Ferdinand (1863-1914, l i
cng tc o quc v thi t
quc o Hung, l con vua Karl

Ludvvig o quc v cng cha Maria


Annunziata ca Neapel Sicil v
chu Franz Joseph I., ND) n
Munich (ti ang ngi nh v ch lng
mng nghe v tin trnh v vic), th
trc ht ti cm thy lo rng, c
khi l vin n bn ra t nng sng
ca nhng sinh vin ngi c, vn
cm th v thi t v cng vic n
dch lin min, mun gii phng nhn
dn c khi ch k th ni xm
ny. Ngi ta c th ngh ra ngay
ci g s c th l hu qu: Mt t
bt b mi m s c vin c v
bo cha trc ton th gii.
Nhng khi ngay sau ti nghe thy
tn ca nhng nghi phm v ngoi ra
cn c c xc nhn chng l

ngi Xcbi, trong ti bt u lan


to ni hi hng nh nh v bc
bo on ca s phn cha c
thm tra ny.
Ngi bn ln nht ca ngi Xlav
li ng xung di ln n ca
nhng tn cung tn Xlav. Ai trong
nhng nm cui c c hi lin tc
quan st mi quan h o quc vi
Xcbi, ngi chc hu nh chng
h c n mt pht nghi ng rng,
bnh xe ln v khng g cn cn
li c na.
S bt cng vi chnh ph Viena khi
ngy nay trch mng t tt h v
hnh thc v ni dung ca ti hu th
do h xut. Khng c th lc
khc no trn th gii c th hnh

ng khc c khi cng v tr v


hon cnh. o quc c bin gii
ng nam ca mnh mt k th sng
cn tn nhn m c lun theo nhng
chu k ngy cng ngn hn dm
thch thc nn qun ch v chng
bao gi yn cho ti khi cui cng t
xy ra gi pht thch hp ph tan
quc. Ngi ta c l do s
rng trng hp ny chm nht phi
n vi ci cht ca v hong gi;
nhng nu th th nn qun ch c l
hon ton chng c kh nng chng
i mt cch nghim tc. Trong
nhng nm qua, ton b nh nc
qu chng li bi nhn quan ca
Franz Joseph (1830- 1916 t nh
Habsbourg; 1848-1916 hong o

quc cng nh vua Hungary v


Croatia 1848/67- 1916., ND) cho
nn ci cht ca s th hin c xa
cho quc, ngay t u s c
qung i qun chng cm nhn nh
ci cht ca chnh ch. Thm ch
thuc nhng ngh thut lu c
nht ca nn chnh tr c bit Xlav
l gy cm gic rng du sao th s
tn ti ca nh nc o quc hon
ton da trn ngh thut c bit
tuyt diu ca v qun ch ny; mt
li ve vn m vi hong cung cng
ng qu hn v n tng ng t
nht vi nhng ng gp tht s ca
v hong ny. Ngi ta chng th
c kh nng tm ra ci gai ngm mai
phc trong li khen ny. Ngi ta

chng thy, hay c l cng chng


mun thy rng, nu nn qun ch
cng da ch vo ci ngh thut lnh
o siu vit nh ngi ta thng
ni, ca nh qun ch khn ngoan
nht mi thi i, th hon cnh s
cng phi mang tnh thm ho hn
na, nu mt ngy kia ngay y
s phn cng n g ca ly
cng vt ca mnh.
Phi chng hon ton c th tng
tng ra ci o quc c l m
khng c v hong gi nua?!

Ngui Boer tn cng tu ca Anh ti


Transvaal, thng 10 nm 1899.

Liu bi kch m ngy xa xy n


vi Maria Theresia (1717-1780) l

n cng tc nh Habsbourg. B l
i cng tc, n hong Hunggary
v Bohemia (1740-1780) v thuc
nhng nh qun ch gy du n cho
thi i ch chuyn ch khai
sng, cng l v hong c La
M Franz I. Stephan v cc hong
c La M k v, ND) s lp li
ngay?
Khng, ta s thc s bt cng vi
cc gii trong chnh ph Vienna khi
ta trch h, rng h c lao thng
vo cuc chin m l ra c th
trnh c n. Khng th trnh
c n u, cng lm l ch li
c mt hai nm l nhiu. Ch ring
iu thi l h qu ti hi ca
nn ngoi giao c v o quc khi

h lun c gng y ra xa ci gi
tnh s khng trnh c cho n
khi cui cng n im vo ci thi
gian chng thun cht no. Ta c th
tin chc rng, mi c gng vn hi
ha bnh, ch y cuc chin xy ra
vo thi im cn bt thun hn
na.
Khng, ai khng mun cuc chin
tranh ny, ngi phi dng cm
chp nhn cc h qu. M chng li
c th l s hy sinh o quc.
Chin tranh vn s xy ra, duy nht
c th khng cn l cuc chin tt
c chng li chng ta m dng
ph tan nn qun ch nh
Habsbourg. Khi ngi ta phi
quyt nh, cng tham gia hay chi

ng nhn chp nhn s phn


ging xung v tay khng ra i.
Nhng chnh nhng ai gi y chi
bi nhiu nht v ci bt u ca
cuc chin v nh gi thng thi
nht, li l nhng k nguy him nht
kn o gi gn li vo .
Nn x hi dn ch t nhiu thp
nin xi by chin tranh khn nn
nht chng Nga, tuy nhin t cc
quan im tn gio th trung tm,
nh nc o quc li lm im ta
tch cc nht cho chnh sch c.
Khi li ca chnh ph c l,
gi gn ha bnh n lun l ci
gi cho chin s n ra, b li cun
vo lin minh bo v ha bnh th
gii v nh vy cui cng l vt t

cho mt lin minh th gii m n do


c gng gi gn ha bnh th gii li
cho chng trc quyt tm m
cuc th chin.

Mai phc tn cng ng st trong cuc


chin Boer.

Nhng nu nh khi chnh ph


Vienna trao ti hu th mt
dng khc, mm do hn, th hon
cnh cng chng c g thay i, hay
nhiu nht cng ch l, n s b chnh
nhn dn tc gin m qut sch. Bi
l trong con mt qung i qun
chng th ging iu ca ti hu th
cn kh trn trng v hon ton
khng i qu xa hay tn nhn. Ai
ngy hm nay c gng ph nhn
iu , hoc l ci u b u hay
qun hay l k di tr ch tm.
Cuc chin u nm 1914 khng do
qun chng; l Cha Tri tht s p
buc m c ton dn khao kht.

Ngi ta mun cui cng chun b


mt hi kt cho s bt n chung. Ch
bng cch ngi ta mi hiu
rng, i n cuc u cam go
nht ny, trn hai triu thanh nin v
nhng ngi n ng c t
nguyn ng di c sn sng
bo v n n git mu cui cng.

Chng 5:1:
HITLER THAM GIA
CUC CHIN
Ring vi ti, nhng gi pht thi
nh mt bc gii thot ra khi
nhng cm xc bun bc thi tr.
Ngay hm nay y, ti cng chng
thn thng m bo, b chong ngp
v s phn chn tt , ti qu
xung v t su thm tri tim cm
n c Cha Tri cho ti ci
dim phc c sng thi i ny.

Hitler cng nhng ngi ng hnh trn


chin.

Mt cuc cuc u tranh cho t do


va n ra, mnh m nht t trc
ti nay trn Tri t ny; bi l cng
vi bt hnh va bt u, cng
h m cho qung i qun chng
nim tin rng ln ny vn mnh
khng ch xoay quanh Xcbi hay c
o quc, m trc ht quanh s tn
ti hay khng tn ti ca chnh dn
tc c.
Ln cui cng sau bit bao nm,
nhn dn li tin tri c v
tng lai ca chnh mnh. Th nn
ngay vo on khi u ca cuc
vt ln v cng gay go, cng xut
hin ngay ging trm nghim tc cn

thit ho vo cn say ca nim hng


phn thi qu; bi l duy ch c nhn
thc ny mi khng bin cuc ni
dy tm c quc gia thnh ngn la
rm. S nghim tc ny l qu
cn thit; bi v khi ni chung
ngi ta chng h c n c tng
tng nh nht v vic cuc u
ang bt u c th lu n mc
no. Thm ch ngi ta cn m thy
n ma ng c th v nh
li tip tc vi cng vic ca thi
bnh.
Ci m con ngi mun th hn hy
vng v tin tng. a s p o
ton quc gia t lu chn ngy
vi tnh trng bt an mun thu; nn
vic tuy ngi ta hon ton chng tin

vo mt bc ho hon cho cuc


xung t o quc Xcbi, nhng li
t nim hy vng rng v tranh chp
s kt thc dt khot, qu l d
nhin. Trong s hng triu ngi ny
cng c ti.
Khi ci tin v v mu st va c
loan bo Munich, trong u ti
bng ngay ln hai ngh: u tin,
cui cng chin tranh cng l iu
khng th trnh khi, nhng th na
l nh nc Habsbourg nay bt
buc phi cng c lin minh; bi l
iu ti lun lo lng nht l kh nng
chnh nc c mt ngy kia, c
th ngay do lin minh ny, s lao vo
mt cuc xung t m chng cn o
quc phi to ra mt nguyn c trc

tip, v bi vy t nhng l do i
ni, nh nc o quc chng hi t
c sc mnh quyt nh tham
gia lin minh. a s ngi Xlav
trong quc s bt u ph hoi
ngm ngay tp l mt tng va
nhen nhm nh th v sn sng hu
dit ngay ton th nh nc thay v
ban pht s tr gip m cc ng
minh yu cu. Tuy nhin nguy c ny
va c loi b. Gi th ci nh
nc gi ci ny phi u sng, cho
d n c mun hay khng cng vy.
Lp trng ca ti v cuc xung t
cng rt n gin v r rng trc
chnh mnh; vi ti, o quc chng
tranh u v mun lm iu g va
cho Xcbi, m v s tn ti ca

nc c, v s tn ti hay khng
tn ti ca chnh quc gia c, v t
do v tng lai. Cng trnh ca
Bismarck phi c trin khai; iu
m trc y cha ng bng ging
mu anh hng ca mnh chin
u cc trn t Weienburg
(thnh ph Bavaria, ND) n
Sedan (thnh ph Php, u lin
quan n cuc chin tranh ca
Napoleon III., ND) v Paris, th gi
y ci nc c non tr ny li
phi c hng. Nhng nu cuc
u tranh ny thnh cng th dn tc
chng ta li c tham gia vo
nhm cc nc ln vi ci uy th i
ngoi ca h, chi khi th quc
c mi c th khng nh mnh l

ch da vng chc cho nn ho bnh


m con em ca n chng h phi
nhn n hng ngy v ci nn ho
bnh ng yu n.
Thi nhi ng v thanh nin, ti
thng c c mun t nht qua
hnh ng chng minh rng, lng
yu nc ca ti chng l o tng
ho huyn. Ti gn cm thy nh
mc ti khi h vang mun nm m
c l cha nm quyn dng tm cho
n; bi l ai c php dng t
khi cha mt ln c th la, khi
m mi cuc chi kt thc, v cnh
tay khng h bit thng tic ca v
thn s mnh bt u cn ong tng
ngi v tng dn tc v s tht v
bn cht chnh kin ca h? Vy l

tri tim ti, cng nh hng triu


ngi khc tro dng nim hnh
phc kiu hnh, cui cng ri cng
thot c ra khi cm gic qu
qut ny. Ti phi chng tng
thng xuyn ht vang Deutschland
ber alles (Nc c trn ht,
quc ca thi c quc x, ND) v
khn c ht Heil (mun nm, cu
cho thi c quc x, ND), ti
mc gn nh l mt n hu ban trao
mun mn, khi gi y bui dng
thnh l vi v quan to mun thu,
ti c lm nhn chng cho bui
tuyn th trung thnh vi chnh kin
ny. Bi v ngay t u ti cng
quyt rng, khi chin tranh m ti
thy l bt kh khng n ra, th

bng cch no i chng na, ti vn


phi xp vic bt nghin. Tng t
nh vy ti cng bit r rng, v tr
ca ti s l ch m ci ging ni ni
tm ny ch ra.
T cc l do chnh tr, trc tin ti
ri o quc; nhng iu cn tt
nhin hn l, bi l cuc u tranh
bt u, th ti cng (phi c
trch nhim vi chnh kin ny. Ti
chng h mun u qun cho nh
nc Habsbourg, tuy bt c lc no
cng sn sng cht cho dn tc
mnh v quc biu trng cho n.
Ngy mng ba thng tm ti gi mt
n xin khn ti vua Ludwig III. (vua
ca Bavaria (1845 1921) k v vua
Ludvvig II., l anh em h cng tui,

cht nh trong mn kch, 1913 ln


ngi v tr v ch trong 6 nm. 1918
cch mng ui ng i, ND) vi
li ngh c nhp ng ti mt
trung on x Bavaria. Vo nhng
ngy ny, chc vn phng ni cc
chng thiu vic phi lm; vy nn
nim vui ca ti cng ln hn khi
ngay ngy hm sau ti nhn
c th tr li. Khi ti, vi tay cn
ang run, m l th v thy trong
li chp thun yu cu ca mnh
cng i hi ti ti ng k mt
trung on x Bavaria, th nim hn
hoan v lng bit n trn ngp. t
hm sau ti mc b qun phc m
gn su nm sau ti mi trt b.
Vy l, nh vi mi ngi c, vi

ti cng bt u ci thi gian kh


qun nht v cng v i nht trong
cuc i h gii ca ti. So vi cc
s kin ca cuc u v i nht ny
th mi s qua ri v mt ci h
v nht thch. Chnh vo nhng ngy
ang k nim mi nm s kin v
i ny, cng ni u su kiu ngo
ti hi tng li nhng tun u ny
ca cuc u tranh anh hng ca
dn tc ta m s phn rng lng
cho php ti tham gia.
Tng hnh nh mt lt qua ti nh
mi xy ra hm qua, ti thy mnh
c thng b qun phc trong m
bn b thn thuc, ri ln u hnh
qun, luyn tp, v.v cho n cui
cng l ngy hnh qun ra trn.

Vo thi gian ny c ni lo duy nht


dy v chng ti, ti v rt nhiu
ngi khc na, l liu chng ti n
chin trng c chm qu chng.
Tt c nhng iu ny thng chng
ti c yn. Vy vi mi ting
hoan h chin thng v mt hnh
ng anh hng li n du mt git
nh nim cay ng, vi vi mi chin
thng li lm tng nguy c cho vic
chng ti n mun.

Bc nh v thng binh c tr n.

Vy cui cng cng n ci ngy m


chng ti ri Munich bc vo
vic hon thnh trch nhim ca
chng ti. Ln u tin ti thy sng
Rhein, khi chng ti i v pha Ty
ngc theo cc con sng ca n;
bo v n, con sng m ca cc con
sng, trc lng tham ca k th c.
Khi qua bc mn mnh ca lp
sng m bui sng, nhng tia nng
du du cho phn chiu v pha chng
ti hnh i k nim Niedervvald
(ngha en: rng cy thp nh. Nm
vng bin khu bo tn thin nhin
Niedervvald
gn
thnh
ph
Rdesheim am Rhein m di
chn n l cc vn nho ca dy ni

Rdesheim. i k nim ca ngi s


thng nht nc c nm 1871 v
xy t ti 1883 mi xong. Cng
cc i tng nim khc, i k
nim Niedervvald c xp vo
nhm cc cng trnh tng nim v
i nht c, ND), ngi lnh canh
gi bn dng sng Rhein lt qua
chuyn tu ch hng di v tn ln
bu tri sm, lm ti cm ng n
nght th.
Ri m lnh m n, chng ti im
lng hnh qun, v khi ngy tch ra
khi mn sng ban mai, bng c
mt li cho bng st rt qua u
chng ti ri mt ting n anh tung
nhng vin bi nh gia hng qun
chng ti, qut mnh trn nn t

m; nhng trc khi m my nh


bay qua, th t hai trm ci ming
vang ln ting Hoan h chng li
tn hiu u tin ca t thn. Sau
bt u ting m vang di, ting
ht v ht, v ko mi ngi vi cp
mt hng hc ln pha trc, ngy
cng nhanh hn, cho n khi trn
cc cnh ng c ci v cc thm
c, cuc chin u bt u, cuc
chin mt chi mt. Nhng t xa
vng li ting mt bi ht ti tai
chng ti, n n cng lc cng gn
hn, lan ti t ht i i ny sang
i i khc, v trng ka, khi chnh
lc t thn hng hi b xung hng
ng chng ti, th bi ht cng
n vi chng ti v chng ti li

truyn i tip: Nc c, nc c
trn ht, trn mi th ni th gian
ny!
Sau bn ngy, chng ti quay tr li.
Ngay bc i by gi cng khc
trc. Nhng a tr mi by by
gi trng ging nh nhng ngi
n ng trng thnh.
Nhng lnh tnh nguyn ca trung
on List c l cha hc k cch
nh cho tt, ring cch cht th h
u bit nh nhng ngi lnh gi.
l bc khi u.
S vic c th tip tc nm ny qua
nm khc, th nhng thay vo ci
lng mn chin trn, ni rng rn li
n. Nim hn hoan ngui dn v s
phn kch thi qu nght li trc

cn s cht. n thi im m
mi ngi phi vt ln gia bn
nng sinh tn v ngha v ang ku
gi. Ngay vi ti, cuc u tranh ny
cng chng t. Lun lun mi khi t
thn n gi, c mt ci g bt
nh mun ni lon, nhn danh l tr
bt c th yu ui phi tng
tng, nhng ri li ch l s n
hn ngu trang nh vy bao vy
tng ngi. C ci li ko ri cnh
tnh ni ln, ti thng ch cn mu
cui cng ca lng tm mang tnh
quyt nh. Nhng n ci ging
nhc phi cn thn cng c ln ting,
nu n cng ln ting v khn khon
quyn r hn, th sc phn khng
cng cng mnh lit hn, cho n

cui cng sau cuc vt ln ni tm


rt lu, thc trch nhim thng th.
Ngay t ma ng 1915/16, ti
cuc u tranh ny kt thc. Cui
cng ch hon ton lm ch.
Nu nh nhng ngy u ti cn hn
hoan ci ni tham gia tn cng, th
gi y ti bnh thn v quyt tm.
Nhng chnh ci mi bn lu. Ch
n khi s phn mi c th i n
nhng cuc th cui cng m cc
dy thn kinh khng b t hay l tr
t ra bt lc.

Chng 5:2:
CHNG CHIN S
NGY NO GI
TR THNH NGI
LNH GI
T chng chin s tnh nguyn tr
thnh ngi lnh gi.
Nhng cuc chuyn bin ny cng
xy ra trong ton th on qun.
N i ln t cc trn chin lin min,
tr nn gi dn v kin nh, v
nhng g khng chu c bo t, d
nhin b gy .
Nhng trc ht ngi ta phi nh
gi on qun ny. Gi y sau hai,

ba nm, khi n b vt ht t trn


chin ny sang trn chin khc, lun
phi u li vi k ch vt tri v
qun s v v kh, chu i kht v
thiu thn, th by gi n lc
phi kim li cht lng ca on
qun c mt khng hai ny.

nh minh ha.

Nhiu thin nin k s tri qua,


nhng ngi ta s chng c php
din thuyt hay m lun m khng
nhc n on qun c ca th
chin. Khi , t mn khi d vng
s hin ln chin tuyn thp ca
chic m st xm lnh, khng lung
lay m cng chng lui bc, mt
tng i bt t. Chng no cn c
ngi c sng th h cn tng
nh rng, c thi chnh l con em
dn tc h.
Khi y ti l ngi lnh v chng h
mun chnh tr ho. M mun vy th
tht ra, cng chng l thi im
thch hp. Ngay ngy hm nay y,
ti vn tin chc l, ci anh ngi hu

tn y vn c nhng ng gp qu
gi cho t quc hn hn chnh ngi
ng u, chng hn nh v ngh
vin. Ti cm ght ci bn mch lo
ny hn bao gi ht li chnh vo ci
thi gian m mi chng trai chn
chnh nu mun ni g th phi
tht vo mt k th, hay tt hn ht
l ct ci ming hn li nh ti
u im lng lm ngha v ca
mnh. Vng, khi y ti cm ght
tt c nhng nh chnh tr ny, v
nu nh ti c quyt nh, th ti
ngay lp tc lp mt tiu on
lnh ngh vin xc t, cho chng
tha h mch lo vi nhau tho thch
m chng h chc gin hay thm ch
lm hi nhn loi ngay thng v tht

th.
Vy l khi ti chng h mun dnh
dng g n chnh tr, nhng li
khng lm khc c l phi th
hin lp trng trc mt vi hin
tng no m chng lin quan
n ton t nc, nht l n gii
lnh chng ti.
C hai vic, khi ti coi l chng
chc tc ni tm v lm hi mnh.
Ngay sau nhng tin thng trn u
tin, mt s t bo bt u chm
chm, v c l s ng lc u
khng nhn ra c, nh vi git
ru Wermut (ngi ng, ND) vo
nim hn hoan chung. iu ny din
ra di v bc mt tt v ho tm
no , thm ch mt mi bn tm

nht nh. Ngi ta lo lng v mt


s thi qu trong cc bui l chin
thng. Ngi ta s rng iu ,
dng ny, khng xng ng vi mt
quc gia ln nh vy. S dng cm
v kh phch anh hng ca ngi
lnh c l ra l iu hon ton d
nhin n mc khng phi v th m
ngi ta b cun ht vo nhng cch
biu hin vui mng bng bt thiu
suy ngh; ngay c xut pht t gc
nc ngoi, m vi h, mt dng
vui mng lng l m xng ng s
ni c nhiu hn l la ht khng
kim ch, v.v Cui cng vi ngi
c chng ta, ngay gi y cng
chng nn qun l chin tranh khng
phi l nh ca chng ta v chng

ta cng khng phi h thn ni


thng thn vi t cch ngi n
ng rng, bt c lc no chng ta
cng sn sng ng gp phn mnh
vo s ho gii ca nhn loi. Nhng
chnh vy, chng khn ngoan khi lm
vy bn s trong sch ca cc hnh
ng ca qun i qua ting la ht
m , bi l th gii cn li s t
thng cm vi mt hnh vi nh th.
Chng c g lm ngi ta trn trng
hn l s khim nhng m vi n
mt v anh hng chn chnh lng l
v bnh thn qun i, bi l tt c
mi chuyn cn vn xa hn th
na.
Thay v l ra phi bt hai ci tai di
ca mt g nh th ra m buc hn

vo ct di ri ko ln,
Tintenritter (ngha en: hip s mc,
tm dch: anh hng rm, ND)
khng cn c th lng m c ci dn
tc ang hnh l bng cm xc thm
m ca mnh, th ngi ta li tht s
bt u tin hnh nhc nh v ci
cch khng thch hp hoan
nghnh chin thng.
Ngi ta chng bit t g rng mt
khi nim hn hoan b dp tt, th khi
cn s khng cn nh thc li
c na. N l mt cn say v
phi tip tc c gi trng thi
ny. Nhng lm sao ngi ta c th
chng dng quyn uy ca s gy
phn kch m thng trong mt cuc
u tranh, nu ly theo tiu chun

con ngi, s t ra nhng yu cu


gh gm nht v nhng tnh cht
tm linh ca c dn tc?
Ti qu bit tm l qung i qun
chng li khng bit rng, y
ngi ta chng th bng cch nng
cao thm m c th gi la
chy sao cho st lun nng. Trong
mt ti ngi ta in c khi ngi ta
chng h lm g c nng cao
ngn la am m; nhng chnh ci
am m may mn c cng dp
i, th ti chng th hiu ni.
iu th hai lm ti bc l ci cch
ngi ta cho l hay nu t em mnh
i chiu vi ch ngha Mc. Trong
mt ti qua ngi ta ch minh
chng rng, ngi ta chng bit t g

v cn bnh dch hch ny. D cho


nghim tc nht, ngi ta vn c v
mun tin rng, qua vic khng nh
khng bit n cc ng phi na, l
a c ch ngha Mc v tnh
ng v t kim ch.
Nhng s vic y hon ton
chng h lin quan g n ng, m
l c mt hc thuyt tt phi dn
n s hu dit ton th nhn loi,
th ngi ta li cng bit t hn na
bi l d nhin cc trng i hc
b Do Thi ho chng th nghe
c v n; m li cn qu nhiu
ngi, c bit l gii quan chc
cao cp chng ta do ci tnh kiu
ngo ngu xun c tp thnh
thi quen, khng bao gi thy cn

phi cm ln tay mt cun sch m


hc ci iu vn khng nm trong
gio trnh trng i hc ca mnh.
Chuyn bin mnh nht cng hon
ton i mt tm khi nhng ci u
ny, v vy m cc c quan nh
nc cng thng tt hu so vi cc
n v t nhn. Vi h th, ly Cha,
ng nht l cu tc ng dn gian:
Ci nh nng khng bit, hn chng
gp.
L iu ngu xun chng g snh kp
khi vo nhng ngy thng tm nm
1914 ng nht giai cp cng nhn
c vi ch ngha Mc. Vo gi
pht th ngi cng nhn c
tch c khi vng tay m p ca
ci cn bnh dch th t ny, bi l

nu khng th anh ta chng th


bao gi tham gia vo cuc u tranh
c. Nhng ngi ta li ngu
ngc ni rng, c l by gi ch
ngha Mc tr thnh mang tnh
quc gia; mt nh chp tng m
n chi lo ln chng t rng,
trong nhng nm di va qua, chng
c mt ai trong ci m lnh o
nh nc mc o quan chc ny
chu d ch kh nhc cht nh
nghin cu bn cht ci hc thuyt
y, bi nu khng th mt iu v l
nh vy khng xy ra.
Ch ngha Mc, m mc tiu cui
cng ca n ang v vn s l tiu
dit tt c mi nh nc khng phi
l Do Thi, phi hi hng thy

rng vo nhng ngy thng by nm


1914, giai cp cng nhn c vn
c n m p trong vng tay mnh
bng bng tnh cng ngy cng
tin nhanh hn vo vic phc v t
quc. Ch trong vi ngy, ton b ci
tin l m v c di tr ca c la
nhn dn tin ny tan bin, m
lnh o ngi Do Thi bng ng
tr ra n ci, c nh chng cn
bt c du tch g ca nhng iu
ng ngn v in khng m trong
su mi nm chng tim nhim
vo qun chng. l gi pht nhc
nh cho nhng k la di giai cp
cng nhn ca dn tc c. Nhng
mt khi m th lnh nhn thc ra
mi nguy c ang e do chng,

chng nhanh chng eo ngay ci


mt n di tr ra pha trc v hn
ho ng gi cuc ni dy ton
quc.
Nhng gi n thi im tin
hnh u tranh chng li ton b ci
tp on di tr gm nhng tn u
c nhn dn ngi Do Thi ny.
Gi y phi ngay lp tc x chng
m khng thm d ch cht nh
n nhng ting ku la khc lc.
Thng tm nm 1914, li bp bm
Do Thi v tnh on kt quc t tc
th bin mt khi khi c giai cp
cng nhn c, thay vo , ch vi
tun sau n ci M o o trt
nhng li ban phc v tnh anh em
xung u cc n v ang hnh

qun. Gi y ngi cng nhn c


li tm thy con ng v vi dn
tc v l ra trch nhim ca gii lnh
o nh nc l phi lun bn tm,
khng thng tic dit n tn gc
ci l kch ng dn tc.
Khi nhng ngi con u t nht
mu trn chin trng th t ra,
hu phng ngi ta cng phi tit
tr l su b.
Nhng thay vo , ch thn v
hong ti cao li bt tay nhng
k vn phm ti v qua lng th
cho nhng tn git ngi xo quyt
v tin, k th quc gia, v to
cho chng iu kin ly li tinh thn.
Vy l l rn c li c th tip
tc lm vic, cn trng hn trc

kia, nhng chnh v th li nguy him


hn. Trong khi nhng ngi lng
thin m v mt cuc tm ngng
chin th l ti phm bi th li ang
t chc cuc cch mng.
V ni tm, ti cng ngy cng bt
bnh hn v vic khi ngi ta i
n quyt nh na vi ng s ny;
nhng vic ci kt cc ca n li
khng khip n th, th lc ti
hon ton chng ng c.
Nhng ngi ta phi lm g y?
Bt giam l th lnh ca ton b
phong tro, xt x chng loi b
chng ra khi quc gia. Ngi ta
phi nhn tm s dng ton b
phng tin qun s trit n tn
gc ci bnh dch ny. Phi gii tn

cc ng phi, nn cn dng v lc
gii tn (ngh vin c, ND) lm
cho chng thy l phi, tuy nhin tt
nht l bi nhim ngay. Nh ngy
nay nn cng ho c th gii tn cc
ng phi, l ra thi ngi ta
cng phi c ci c p dng bin
php ny. Khi vn mnh sng cn
ca c mt dn tc ang b mang
treo ln si tc!
D nhin cn c mt vn c
t ra: Liu ngi ta hon ton c
th trit n tn gc nhng l tng
ch bng mi gm? Liu ngi ta
c th dng v lc th thin tit
tr cc th gii quan?
Thi ti nhiu ln t t cho
mnh cu hi .

Khi ngm li ht nhng trng hp


tng t, c bit nhng ci da
trn c s tn gio th t lch s thu
c nhng nhn thc sau:
Cc quan nim v tng, cng nh
cc phong tro vi c s tinh thn
nht nh, d chng l ng hay sai,
s c th b b gy bng nhng
phng thc quyn lc ngay t mt
thi im nht nh trong bc pht
trin ca chng, nu nh nhng v
kh vt cht ny ng thi chnh
mnh cng l vt mang cho mt
ngh mi mang tnh chm ngi,
mt tng hay mt th gii quan.
Vic ch dng thun v lc m khng
ng ti lc y ca mt khi nim
tinh thn c bn lm iu kin, s

chng bao gi dn ti vic hy dit


mt tng v s truyn b n, mt
s trit n tn gc c vt mang
cng ci ri rt cui cng. Bi l
theo kinh nghim, vt hin sinh s
ri vo thnh phn tuyt nht ca
nhn dn, v chnh l mi s truy n
xy ra m cha c iu kin tinh
thn ban u, u phi coi l khng
cng bng v mt o c v nhng
thnh phn cn tuyt hn trong nhn
dn s ng ln phn i, nhng
iu ny li tc ng n s lnh hi
ni dung tinh thn ca phong tro
ang b truy n mt cch bt cng.
iu xy ra nhiu ngi n
gin t cm gic chng i vi n
lc nh mt tng bng v

lc.
Nhng qua s ngi ng h t
ni tm s tng cng vi mc gia
tng truy n. Qua ch c th tin
hnh hy dit hon ton mt hc
thuyt mi bng con ng trit tn
gc rt ln v ngy cng tng, ti
mc v vic m cui cng tt c
g l thc s tinh ty s b rt ht
khi dn tc hay nh nc . iu
li b tr th bng cch l c th
xy ra mt ci gi l thanh tr t
bn trong, duy nht bi mt s bt
lc chung. Nhng ngay t u, mt
qu trnh nh vy lun l v ch, mt
khi hc thuyt cn nh vt
qu mt nhm nh nht nh.
Bi vy ngay y, nh vi mi s

tng trng, thi gian u ca tui


u th cn c nhiu kh nng nht
hy dit, trong khi vi nm thng,
sc chng i tng ln mi khi
tui gi p n cng sc khe suy
gim, th li phi nhng bc cho
tui tr, d cho dng khc v vi
nhng l do khc.
Tuy nhin hu nh mi c gng trit
tn gc mt hc thuyt v tc ng
t chc ca n bng v lc m
khng c c s tinh thn, u dn
n tht bi, thm ch khng him
khi kt thc hon ton ngc vi
iu mong mun, v nhng l do sau:
iu kin u tin cho cch chin
u trn tri bng v kh l, v vn
lun l, tnh kin nh. Ngha l, n

nm s vn dng u n v lin
tc cc phng php trn p mt
hc thuyt hoc kh nng hon
thnh mt nh. Nhng chng no
y ch cn do d chuyn i bo
lc vi khoan hng, th khng ch
hc thuyt cn trn p lun lp li,
m thm ch t mi ln trn p n
tm ra nhng gi tr mi c kh
nng, sau khi mt t sng p lc
nh th gim i th s cm gin v
ni kh nhc phi chu ng, gp
thm nhiu ngi cm tnh mi cho
hc thuyt, cn nhng ngi c s
ngoan c v cm th hn lc trc
gn vi n, thm ch nhng k
vn phn bi v vng vi t
tung, nay sau khi nguy him tri qua

li c gng quay tr li vi lp
trng c.
Duy ch c vic vn dng lun lun
u n bo lc mi l iu kin u
tin cho thnh cng. Tuy nhin tnh
kin nh ny lun ch l kt qu ca
mt nim tin tinh thn nht nh. Bt
c bo lc no khng xut pht t
mt c s tinh thn vng chc, s
do d v chm chn. N thiu tnh
n nh, ci vn chi c th da trn
mt th gii quan cung tn. l li
thot ra cho nng lng tng ng
v quyt tm n tn bo ca mt
c nhn, nhng tng ng quy thun
l s thay i v nhn cch, bn
cht v sc mnh.
Nhng thm vo cn c im

khc:
Mi th gii quan, d n l tn gio
hay chnh tr i khi bin gii
kh xc nh khng tranh u v s
hu dit mang tnh tiu cc th gii
t tng ca k th, m v vic thc
hin mang tnh tch cc th gii t
tng ca chnh mnh. Qua , cuc
u tranh ca n khng phi l t v
m l tn cng. Khi y, ngay vic
xc nh mc tiu n c u th
ri, bi v mc tiu ny th hin s
thng li t tng ca chnh mnh,
trong khi ngc li rt kh xc nh,
bao gi th c th bo m c
php coi mc tiu tiu cc hu dit
hc thuyt ca k th l t
c. Ngay v vy m cuc tn cng

ca th gii quan c k hoch hn


v cng v i hn l s t v n;
cng hon ton nh vy, quyt nh
l dnh cho tn cng ch khng phi
l t v. Nhng cuc u tranh
chng li quyn lc tinh thn bng
cc phng sch bo lc vn cn
ch l t v, chng no m chnh
li gm cha xut hin nh l
ngi mang, ngi thng bo v
ngi tuyn truyn cho mt hc
thuyt tinh thn mi.
Vy ta c th tm tt li nh sau:
Mi n lc u tranh nhm tiu dit
mt th gii quan bng cc phng
tin quyn lc cui cng s tht bi,
chng no cuc u tranh khng c
ci dng ca cuc tn cng v mt

quan im tinh thn mi. Ch trong


cuc vt ln gia hai th gii quan
vi nhau th v kh ca quyn lc
bo tn, c vn dng mt cch
kin nh v nhn tm, mi c th
dn ti quyt nh cho pha m n
b tr.
Tuy nhin cho n nay chnh vic
, cuc u tranh nhm tiu dit
ch ngha Mc cn lun lun tht
bi.
l nguyn nhn v sao vic ban
hnh o lut ca nhng ngi x
hi ca Bismarck cui cng d sao
cng tht bi; v nht nh phi tht
bi. N thiu c s cho mt th gii
quan mi m l ra v s vn ln
ca n c th tin hnh cuc u

tranh. Bi l ch c s thng thi


in hnh ca nhng quan chc cao
cp cp b mi dm ni c rng,
cu chuyn v vn v ci gi l uy
quyn nh nc hay yn bnh v
trt t l ra l nn tng thch
hp cho bc khi ng tinh thn
cuc u tranh mt mt mt cn.

Adolf Hitler.

Nhng v thiu mt vt mang tinh


thn tht s cho cuc u tranh ny
nn Bismarck cng phi trao vic
thc thi s ban hnh o lut ca
nhng ngi x hi cho s mong
mun v nh gi ca ci th ch
m chnh n vn l chn sinh ra
ci qui thai l np t duy mc xt.
Bng cch trao vn mnh cuc chin
ca ng vi nhng ngi mc xt
cho thin ca nn dn ch t sn,
v Th tng thp bin con cu
thnh ngi chn cu.
Nhng tt c nhng iu li ch l
h qu tt yu ca s thiu ht mt
th gii quan mi c bn, i khng
vi ch ngha Mc, c ch chim

ot mnh m.
Bi vy kt qu cuc u tranh ca
Bismarck ch l mt s tht vng
ch.
Th nhng cc iu kin trong th
chin hay lc khi u th chin c
khc chng? ng tic l khng.
Khi y, ti cng tm n suy ngh
v cn phi thay i lp trng ca
lnh o nh nc i vi nn dn
ch x hi t cch l biu hin
ng thi ca ch ngha Mc th ti
cng nhn thc ra c s thiu ht
mt ci thay th kh d cho hc
thuyt ny. Ngi ta mun cho qun
chng ci g, nu gi d, nn x hi
dn ch v? Chng sn c mt
phong tro m ngi ta c th

mong ch rng n s thnh cng


trong vic li ko v mnh m ng
nhng ngi cng nhn t nhiu
tr nn khng c th lnh. L iu v
l v hn na l ngu xun khi ni
rng k cung tn quc t mt khi
ri b ng giai cp by gi s ngay
lp tc gia nhp mt ng t sn,
ngha l mt t chc giai cp mi.
Bi l d cho iu c gy kh
chu n my cho cc t chc khc
nhau, th vn chng th ph nhn
rng vi cc chnh tr gia t sn th
s phn giai cp a phn l hin
nhin chng no v mt chnh tr n
khng bt u tc ng xu cho h.
Ph nhn s kin ny chi minh chng
khng ch thi hn xc, m c s

ngu dt ca nhng k di tr.


Ngi ta nn trnh xem qung i
qun chng ngu hn l n vn vy.
Trong cc vn chnh tr, khng
him khi tnh cm quyt nh ng
hn l l tr. Tuy nhin kin cho
rng, vi s khng ng ca tnh
cm ny ca qun chng th quan
im quc t ngu dt ca n
tng ng, li c th ngay lp tc
phn bc tn gc bi dn chng n
gin l nn dn ch theo ch ngha
ho bnh cng chng h t in
khng hn, m ngi mang n li
hu nh hon ton xut pht t phe
t sn. Chng no cn c hng triu
cng dn mi sng li knh cn tn
th t bo dn ch Do Thi ca h

th cc qu ng rt kh m tiu v
s ngu ngc ca ngi ng ch,
ngi ny ri cui cng cng ch xi
mn phn ht nh vy, d c trnh
by khc i. Trong c hai trng
hp th ngi sn xut vn lun ch
duy nht l mt k Do Thi.
Vy l ngi ta rt nn trnh ph
nhn nhng iu m chng vn l
vy. S kin l vn giai cp, n
hon ton khng ch xoay quanh cc
vn thuc t tng nh ngi ta
c bit trc cc cuc bu c vn
thng hay mun khai t, chng th
ph nhn c. Tnh kiu ngo v
th bc ca mt b phn ln nhn
dn chng ta, cng nh trc ht s
coi thng ngi lao ng chn tay,

l mt hin tng chng h xut


pht t c tng tng ca mt k
mc tt nghin mt trng.
Nhng thy r rng, d hon ton b
qua ci kh nng t duy ln ca ci
gi l tr thc ca chng ta, khi chnh
trong nhng gii ny ngi ta
khng hiu l mt tnh hung m n
khng cn s lan truyn cn bnh
dch hch m ch ngha Mc vn l
vy, th ngy nay cng khng c kh
nng ly li ci g nh mt.
Cc ng t sn, nh h t gi
mnh nh vy, s chng bao gi na
kh nng ko qun chng v
sn v phe mnh, bi l y c
hai th gii i din nhau, mt phn
b chia ct t nhin, phn kia nhn

to, m trng hung ng x ln nhau


ca chng chi c th l cuc u
tranh m thi. Nhng y phn
thng phi thuc k tr hn v
l ch ngha Mc.
Thc ra t nm 1914 c th ngh
ti mt cuc u tranh chng li nn
x hi dn ch, duy chi, c th duy
tr ci trng thi ny vi s thiu ht
bt c mt s th chn thc t no,
c th l ng ng.
y ang c mt l hng ln.
Ti c kin ny t rt lu trc
chin tranh v bi vy cng chng
quyt nh c trc vic nhch
gn n mt trong nhng ng ang
tn ti. Trong tin trnh cc s kin
a cuc th chin, ti cn c cng

c thm kin ny thng qua iu r


rng bt kh thi l, chnh v thiu mt
phong tro nh th m n phi hn
l mt ng ngh vin, nhn tm
tin hnh cuc u tranh chng li
nn x hi dn ch.
Ti thng thn ni ht v nhng iu
vi cc ngi bn gn gi ti.
Rt cc, by gi nhng ngh cng
n vi ti ln u tin, sau ny s
c lc no i lm chnh tr.
Nhng chnh iu ny li l nguyn
c ti lun khng nh nhm
nh cc bn ti rng sau chin tranh
ti mun lm nh din thuyt nghip
d.
Ti tin l vi ti, iu rt nghim
tc.

Chng 6: TUYN
TRUYN CHIN
TRANH
Chm ch theo di mi din bin
chnh tr bao gi ti cng tm n
hot ng tuyn truyn v thy n
ht sc hp dn. Thy n chnh t
ci cng c, vi ti khn kho bc
thy, nm c rt chc cc t
chc x hi mc xt v li ko c
cc t chc y hnh ng hot
dng. Ti sm nhn ra rng s dng
tuyn truyn cho chun xc thc s
l mt ngh thut, by lu nay cc
ng t sn gn nh khng bit, vn
cha bit. Chi c mi phong tro x

hi Thin cha gio, c bit thi


Lueger, l cn a c th cng
c ny ln mc t nhiu nhun
nhuyn v s d thnh cng nhiu
cng chnh l nh c n.
Song vn phi mi n thi chin
mi thy, lm tuyn truyn ng n
th kt qu gh gm nh th no.
Tic rng li phi hc i phng
tt tt, v bn ta hot ng y vn
qu khim nhng. Ngi lnh no
cng thy bn pha c hon ton
khng c chuyn gii thch, tuyn
truyn; th l khin ti cng i
su hn vo vn tuyn truyn.

Tuyn truyn chin tranh (nh minh ha).

Thi gian ngm ngh lm khi qu


tha, tic l li phi hc thc hnh
i phng m h dy tt qu.
Nhng g bn ta bung tri th h li
bit kp thi nm bt, khn kho n
v cng m tnh ton cng thc s
iu luyn. cch h lm tuyn
truyn chin tranh hc mi vn chng
ht. Th m bn ta c nhng ci
u, l ra phi hc t lu m c
mc thi gian ph hoi qua i,
phn v cho l mnh khi cn hc ai
v cng c phn khng tht tnh
mun hc.
Bn ta c tuyn truyn khng?
Tic rng ti ch c th tr li l
khng. Tt c nhng g c lm

theo chiu hng ny ngay t bui


ban u khng , sai, cho
nn chng li lc g m i khi li c
hi.
Bt cp v hnh thi, sai v bn cht,
nu r sot li cch ngi c
tuyn truyn chin tranh th kt qu
l th.
Ngay v vn u tin, ti thy
khng r: tuyn truyn l phng
tin hay l mc tiu?
N l phng tin, nn phi nh gi
n di quan im ca mc tiu.
Hnh thi ca n l mt th h tr
cho mc ch m n phc v, vy tt
phi ph hp vi mc ch. Cng r
l ngha ca mc ch c th l
mt ngha khc nhn t gc ca

nhu cu chung, m nh th th tuyn


truyn trong ci gi tr ni ti ca n
phi khc i. Trong chin tranh vn
mc ch chin u l ci cao qu
nht v d di nht khin con ngi
phi ngm ngh: n l t do, c lp
ca ton dn, l an ninh lng thc
cho tng lai, l danh d ca dn
tc. Mc ai ni ngc ni xui, n l
ci g hin ang c hay l cn
phi tt hn th na. V dn tc mt
danh d tt trc sau g cng mt
t do, c lp; cng l ng vi l
phi mt cp cn cao hn na:
i i chu rch ri, danh th
xng ng hng t do sao c.
Chu lm n l n hn tt l khng
c, m cng khng th c danh d;

danh d b tiu ma nhanh lm, chp


mt khng cn c ai tn trng
mnh.
Dn tc c chin u tn ti,
ng h chin u l mc tiu ca
tuyn truyn, h tr mc ch l
chin thng.
Song khi m cc dn tc trn hnh
tinh ny ng ln chin u v
cuc sng ca chnh mnh, tc th
ni ln vn s phn, tn ti hay
khng tn ti. Khi y khng th cn
c nhng chuyn cn nhc v nhn
o, v m hc, bi tt c cc quan
nim y u phi l lng sn trong
khng gian m ch do con ngi
huyn tng mi c v ch gn vi
con ngi. Con ngi gi t th gii

th cc khi nim n cng i vo h


khng bi chng khng phi l ca
t nhin. M gia ngi vi ngi
th cng chi l ni trong i ba dn
tc hoc ni cho ng hn, chng
tc v xut x t cng mt cm xc.
Nhn o, m hc thm ch ri cng
mt theo, khi nhng tc ngi vn
tng sinh ra n v mang n trong
mnh khng cn tn ti na.
Th th trong cuc chin ca mt
dn tc cn tn ti trn th gii
ny tt c cc khi nim y lm g
cn c ngha quyt nh; s hon
ton khng cn quyt nh c cc
hnh thi ca cuc chin na nu
nh v chng m sc mnh t bo
tn ca dn tc b t lit i. M cng

chi thy duy nht ci kt qu y.


V vn nhn o, Moltke (18001891, nguyn soi Ph, 1866 thng
o quc, 1857/88 thng Php,
ngi to c s cho vic ch huy
nhng on qun ln hin i, ly
chin lc tn cng lm ch o,
ND) ni rng trong chin tranh
cn tu lu mau ca chin s,
ngha l tng ng vi phng thc
chin u nghit ng nht.
Nu trong nhng chuyn y li c
tm cch m nhch ln vi m bng
bong m hc th thc s ch c mi
mt cu tr li: khng c bt k
ngha v m hc no cc vn
h trng nh u tranh sng cn.
ch n l xa nay vn l v vn l

ci xu xa nht trong i ngi. Hay


l ngi Schvvaben (vng t nng
nghip Ty Nam Bavaria gia cc
con sng Iller v Lech l cc nhnh
sng anup; th l Augsburg vi
cng nghip ch to my v cng
nghip dt, ND) ngy ng n n
kia li c thy s phn ca dn tc
c hin nay l p. Vi m Do
Thi, vi t cch k pht minh ra th
mi v vn ho y th thc s chng
cn bn lm g. S tn ti ca h
vn phi chng l s phn khng
n thnh mu tht chng li m hc
chnh hnh nh ca Cha.
Nu cc quan im nhn o v m
hc khng cn t ng chn trong
chin u, tt khng th dng lm

thc o cho tuyn truyn c


na.
Tuyn truyn l mt phng tin
nhm n mc tiu trong chin tranh,
m chin tranh li l cuc u tranh
v s sng cn ca dn tc c, th
th ch c th t m suy ra cc
nguyn tc c bn phi c! n khi
y, nu em c chin thng n
sm hn th nhng th v kh man
r nht vn c l nhn o, v p
th ch c nhng phng sch no
h tr gi c phm gi ca t do
cho dn tc.
l lp trng duy nht c th c
lc tuyn truyn chin tranh trong
cuc chin sng cn.
Mt khi nhng im gi l thc o

nh th r th khng cn c th
bp bnh lc dng n n v hnh
thi ca n v n cng ch l mt
th v kh, thm ch mt th thc s
khng khip trong tay ngi bit
dng.
Vn th hai c ngha cng
quyt nh l: Tuyn truyn cho ai?
Cho gii tr thc c hc hay l m
qun chng t hc?
Bao gi tuyn truyn cng hng
vo qun chng!
Vi tr thc hoc gi vi nhng
ngi, hi i, lu nay vn t nhn l
tr thc, chng c vn tuyn
truyn m phi l thuyt ging khoa
hc. Song tuyn truyn li qu t
khoa hc trong ni dung, v cch th

hin n i khi ch l th ngh thut


p phch. Ngh thut trn p phch
tu kh nng ca ngi thit k, lu
ni dung bng hnh thc v mu
sc. p phch trin lm ngh thut
ch lu ngi xem n ngh thut
trin lm, cng thnh cng th p
phch cng c tnh ngh thut cao.
p phch cn phi gi ra cho ngi
xem t hnh dung ly ngha ca
trin lm, tuyt nhin khng th thay
th c ngh thut trin lm. Ai
quan tm n ngh thut th phi
xem p phch cho k hn, nhng
ngi ny tuyt nhin khng ch xem
lt qua trin lm c. Xem tht
k, m mnh vo tng tc phm th
ri dn dn t nh gi ly.

Tnh trng cng tng t nhng


vn m ngy nay ta vn gi l
tuyn truyn.
Nhim v ca tuyn truyn khng
phi l o to tng ngi v
mt khoa hc, m ch ra cho qun
chng thy nhng thc t, qu trnh,
tt yu v.v no , m ch qua
ri ngha s phi lt dn vo tm
ngm ca s ng.
Ngh thut ch nm ch u tin
lm cch no ri s thnh mt tn
iu chung l thc t y c tht, qu
trnh y l tt yu, tt yu y l
ng nhin v.v V t thn n li
khng phi v cng khng c th l
tt yu, v nhim v ca n ht nh
ca p phch l phi li ko c s

ch ca m ng, ch khng phi


l thuyt ging khoa hc cho ngi
cn t hiu bit hoc ang ham hc
hi hiu bit, nn tc ng ca n
nhiu phn phi nhm vo cm xc
l chnh v ch hng vo ci gi l
hiu bit rt hn hu.
Tuyn truyn g th cng phi dn
d, phi iu chnh mc tr tu
sao cho va khp vi kh nng tip
thu ca k u c hn hp nht
trong s ngi m tuyn truyn
hng ti. Nh vy qun chng nh
nhm vo cng ng th phi t
mc tr tu thun tu cng thp.
Nhng khi tuyn truyn mun ng
vng c trong mt cuc chin m
vn l phi tc ng vo c mt

dn tc th cho d c thn trng, c


gng trnh, khng qu tr tu n
my i na th vn c l cha .
Phn khoa hc ti tha cng khim
tn, cng tm n v ch tm
n cm xc ca qun chng th
thnh cng cng thm thu sut. M
li chnh l minh chng cho tnh
ng n hay l khng ng n,
ch khng phi cho s th l
tho mn c i ba hc gi hoc
dm by chng trai vn ham h m
hc.
Ngh thut ca tuyn truyn chnh l
ch nm c th gii quan theo
xc cm ca m ng, bit tm ra
con ng c hnh thi tm l ng
ginh ly s quan tm ri ginh

ly tri tim ca qun chng. Th m


c nhng v chn ln thng thi ca
chng ta li chng hiu, ch chng t
hoc h li suy ngh, hoc h t
huyn qu nng cn.
Hiu c tt yu phi hng ngh
thut thu ht ca tuyn truyn ri, th
t ci hiu bit y m c bi hc
sau:
L sai nu nh gn cho tuyn truyn
ci a dng, v d ca ging dy
khoa hc.
Kh nng tip thu ca m ng hn
ch lm, hiu t m li qun
nhiu. Suy t thc t ra, mun
hiu qu th phi gii hn bt i, thu
v ch rt t im, din t xc tch
m d hiu, sao cho ngi cui cng

cng c th qua hnh dung ra iu


nh ni. Nu li hy sinh ci nguyn
tc c bn y v mun cho phong
ph, th tc ng s r ra tng mng
ri rc, bi l vi lng y ni dung
s hoc l kh tiu hoc l kh nh.
Nh vy kt qu t c gim dn
i v cui cng s trit tiu.
Ni dung phi th hin cng nhiu th
xt tm l cng phi chn chin thut
cho ng.
Chng hn, bu riu i th nh
trong cc chuyn ci trc ht ca
ngi o quc, ngi c dt
khot l sai. Bi l n lc ngi ta
gp c i th tc th c ngay
mt n tng khc, ri h lu tht
khn lng. Trc p lc chng tr

trc tip ca i th, n lt nh


nc t thy, th ra lu nay chnh
mnh b lm bi nhng k ni nng
di dt kia v nh vy thay v cng
c c ch hoc chi sc bn b
chin u thi, th tc dng li ngc
li. Ngi ta mt lng tin.
i li, pha ngi Anh, ngi M li
c mt phng sch tuyn truyn
chin tranh rt ng n v mt tm
l. H cho dn tc h hnh dung
ra ngi c nh th nhng k man
r, chung in cung ph phch; h
chun b trc cho binh s quen dn
vi nhng iu khng khip ca
chin tranh sau ny khi tht
vng. n khi ngi lnh phi i
mt vi th v kh khng khip nht,

anh ta s ch thy l iu chnh ph


ni by gi c xc nhn, anh
ta cng tin nhng g chnh ph ni
l ng v cng cm th k ch.
Tc ng tn bo ca v kh n t
pha ch, anh ta thy chnh l minh
chng cho thi man r in cung
ph phch ca k th tn c nh
tng nghe ni v khng khi
thong c lc tic, ng ra th v kh
ca mnh c th, thm ch phi tc
ng cn khng khip hn th.
Ngi lnh Anh khng cm thy b
pha nh mnh la di. Ngi lnh
c, tic thay, ngc li, cui cng
anh ta thy chi, th ra tt c nhng
g c nghe t pha bn mnh li
ton l tr ln gn, bp bm. V h

lu l c ng tuyn truyn kiu y th


ri s la c c con la t n
n nht (hay l con ngi t bt
thng nht), m khng h bit rng
ch n nh tm l hc ti ba nht
vo ci vic y cng vn cn gp
kh khn na l.
Tc th, v hon ton thiu hiu bit
ng n tm l hc m kiu tuyn
truyn chin tranh ca ngi c
thnh mt v d c mt khng hai v
gii thch vn ng dn n cc
tc ng thc s nghch chiu.
Ai chu m to mt nhn, v cm xc
cng cha b vi ho n i chng
cn nghin ngm c, th hn l
sut bn nm ri tri nghe i
phng o t tuyn truyn thy

c rt nhiu iu hc.
Ti t nht chnh l cch hiu tin
tin quyt ca hot ng tuyn
truyn, c th l lp trng nguyn
tc ch quan, mt chiu trc tng
vn m n phi x l. Sai trn
lnh vc ny ngay t u cuc chin
tranh, sai sut t trn xung di,
nn ngi ta c quyn nghi ng, liu
c ng ch v dt nt m lm iu
v l n th chng.
Ni g y v mt tm p phch
chng hn, ng l phi cao mt
nhn x phng, th li cng bo cc
nhn khc tt?
Ch cn c th lc u ngao ngn.
Qung co chnh tr cng ht vy
thi.

Nhim v ca tuyn truyn chng


hn khng phi l so o cn nhc
nhng th quyn khc nhau, m l
nhn mnh ch mt th quyn m n
phi i din. Khng c nhim v
khch quan kho st ngay c chn
l, khi thy li thun cho nhng
ngi khc, ri gio iu thnh
tht a ra trc qun chng, m
phi khng ngng ngh phc v cho
chnh ci ca mnh.
Tm hiu nguyn nhn su xa ca
chin tranh, chnh l sai tn gc nu
li i t quan im cho rng khng
th ch buc ti mt mnh nc c
gy thm ho, m ng hn, phi
tt c trch nhim cho i th,
cho d khng ng th, m thc tnh

th din bin chnh l nh th.


H lu ca s na vi ny ra sao?
Qung i qun chng nhn dn u
phi ch rt cc nh ngoi giao, cc
hc gi v lut php nh nc,
nhng bc tr gi bit ng phn
x c m li chnh l nhng a tr
thin v dao ng hay hoi nghi,
thiu vng vng. Nu nh do tuyn
truyn ca mnh m ch lp lnh mt
cht thi ci l cng c pha bn
kia tha nhn, th c c s
m nghi ng ci l ca mnh. Qun
chng khng th phn nh c ci
phi l ca pha bn kia n u th
ht cho ci l ca mnh bt u.
trng hp ny h m ra bp
bnh chng tin, nht l nu nh i

phng khng lm cng ci iu


ngc nghch y, m h li cht ht
mi ti li ln u i th. Cn g d
hiu hn, th ri cui cng dn mnh
li tin tuyn truyn ca ch hn l
ca ta, bi l n cht ch hn, nht
qun hn. Li l mt dn tc vn
xa nay vn chung n mc gn
nh nghin khch quan nh dn tc
c! Bi ni by gi ai ai cng
c tm cch ch ng c bt cng
vi ch, cho d dn tc mnh v nh
nc mnh c b co buc cc nng,
c b e do bi nguy c hu dit.

Tm hiu nguyn nhn su xa ca chin

tranh, chnh l sai tn gc nu li i t quan


im cho rng khng th ch buc ti mt
mnh nc c gy thm ho...

Qun chng chng h bit l nhng


ngi cm cn ny mc l ng
nhin u c ngh th.
Tuyt i a s nhn dn v c
sp t, iu chnh nn n b n
ni t t duy n hnh ng t theo
n o suy ngm m theo cm nhn,
cm tnh nhiu hn.
M cm nhn khng phc tp, rt
n gin, rt nht qun, khng nhiu
bit ho, ch c tch cc hay tiu
cc, yu hay ght, c l hay phi l,
s tht hay di tr. Khng bao gi
c na th ny na th kia, hoc
phn no, v.v
Tuyn truyn ca ngi Anh c bit

quan tm n v cng nm c
tt c nhng iu mt cch thc
s iu luyn. Thc s khng c
chuyn na vi gy nghi ng.
Du hiu ca s tinh thng v tnh
nguyn thu trong cm nhn ca
qun chng nm ngay ci cch
tuyn truyn kch ng hp vi tnh
trng y khng n o m cng
tht ti tnh, nhm to tin gi
vng tinh thn trn trn tuyn, ngay
c nhng khi b thua au. V cn
cch ng anh k th c nh l
k duy nht c ti gy chin: mt
iu di tr m cch a n
phng, v iu kin, trng tro,
ngo mn li tnh n c thin
hng cm tnh v lun lun qu

khch ca m ng nn cng
chim c lng tin.
Ci cch tuyn truyn ny hiu qu
n u th s kin cho thy hin
hin nht l sau bn nm, n khng
ch c th tc ng c k th
nghim ngt gi n cng, m thm
ch cn bt u gm nhm c vo
chnh nhn dn chng ta.
Vic tuyn truyn ca chng ta
khng t c thnh cng ny
chng lm ai thc ca ngc nhin.
N cha mm mng cho tnh
khng hiu qu ngay t tnh mang
hai ngha trong ni tm ca mnh.
Cui cng th ngay t ni dung ca
mnh, t xc sut l n s gy c
n tng cn thit qun chng.

Ch c cc v lnh o nh nc
u b u ca chng ta mi dm
hy vng rng, vi loi nc ra bt
nng mi ca nhng ngi theo ch
ngha ho bnh, n thnh cng trong
vic m hoc ngi ta i n ca
t.
Bi vy, ci sn phm ti t ny l
v dng, thm ch c hi. Nhng tt
c ci thin ti ca b cc tuyn
truyn s chng dn n mt thnh
cng no, nu nh khng lun c
bit lu ti mt nguyn tc c bn.
l gii hn v t nht v lp li
iu mi mi. y tnh kin tr
cng nh vi bit bao th khc trn
th gian ny l iu kin u tin v
cng quan trng nht dn n thnh

cng.
Chnh trong lnh vc tuyn truyn
ny khng bao gi ngi ta c
cho l duy m hc hay k khoe
khoang dn dt: khng l u, bi
v nu khng th ni dung v hnh
dng v sc th hin trong thi gian
ngn nht s ch tp trung pht trin
sc ht cho cc hi tr o vn
chng, ch khng thch hp vi
qun chng; cn l th hai ngi
ta phi lo lng gi gn, bi l do
chng thiu cm xc c nhn ti
mt nn lun i tm nhng kch thch
mi l. Vi loi ngi ny ch sau
thi gian ngn mi th u tr nn
chn ngy; h mong thay i v
khng bao gi hiu cch i vo

nhng nhu cu ca th gii xung


quanh m h cha thuc k hay
thm ch lnh hi chng. H lun l
nhng nh ph bnh u tin cho
tuyn truyn hay ng hn l v ni
dung ca n, m vi h th ci ny t
ra qu c knh, qu nhm chn, ri
th li qu li thi. H lun mun ci
mi, i tm s phong ph a dng v
qua tr thnh nhng k t th
thc s ca bt c php chinh phc
chnh tr qun chng hiu qu no.
Bi l mt khi vic t chc v ni
dung s tuyn truyn bt u hng
vo cc nhu cu ca n, th chng
nh mt ngay mi s on kt nht
tr v thay vi th, hon ton tan r.
Tuy nhin tuyn truyn chng nhm

mc ch lin tc cung cp cho cc


qu ng kiu ngo nhng thay i
th v m l thuyt phc, c th l
thuyt phc qun chng. Nhng vi
s tr n ca mnh th qun chng
li lun cn mt thi gian nht nh,
ngay khi ch sn sng ch n
mt vic g, v ch sau hng ngn ln
lp li cc khi nim n gin nht,
cui cng chng mi dnh b nh
ca mnh cho n.
Mi s thay i khng bao gi c
php lm bin i ni dung ca ci
m qua tuyn truyn mun mang n
v phi lun ni ra cng iu khi
n kt. Vy chc phi ri sng t
thng dng t cc pha khc nhau,
duy ch mi khi lp li th hi kt ca

mi ln quan st li phi nm
chnh t thng dng . Ch c vy
th tuyn truyn mi c th v s tc
ng c bng mt cch ng b
v nht tr.
Ch vi ci ng nt ln ny, m ta
khng bao gi c php ri xa,
cho php ci thnh cng cui cng
chn mui, khi lun nhn mnh u
n v bn b. Ri ngi ta s c
th kinh ngc m xc nh rng, mt
tnh kin tr nh th s dn n
nhng kt qu v i n mc no,
hu nh chng hiu c v sao.
Mi s qung co, d thuc lnh
vc thng mi hay chnh tr, ch
mang li thnh cng khi vn dng n
lu di v vi tnh thng nht hi

ho.
Ngay y th v d v tuyn truyn
chin tranh ca k th cng l tm
gng: gii hn v mt s t nhng
gic , tnh ton hon ton cho
qun chng, c theo ui bng
tnh kin nh chng h bit mt mi.
Trong ton b cuc chin tranh ch
dng nhng tng c bn v dng
thc thi mt khi c nhn ra l
ng, m khng bao gi tin hnh
mt s thay i d ch l nh nht.
Lc du n c v in r trong
nhng li khng nh hn ho ca
mnh, sau l kh chu nhng cui
cng li c tin. Sau bn nm ri
c n ra mt cuc cch mng
m nhng t thng dng ca n

xut pht t tuyn truyn chin tranh


ca k th.
Nhng Anh ngi ta cn lnh hi
ci ny: chnh l vi th v kh
tinh thn ny th thnh cng c th
t c s chi thy vn dng cho
qun chng, nhng thnh cng li s
ho phng tr gi cho mi ph tn.
tuyn truyn c coi l th v
kh thng hng, trong khi ta n
ch l ming cm manh o tha cn
dnh cho cc chnh khch tht
nghip v l v tr ng qun xa ch
him nguy dnh cho cc v anh hng
khim nhng.
Thnh cng ca h d nhin, khi ly
tng, ch l con s khng.

Chng 7: CUC
CCH MNG
Nm 1915 tuyn truyn ca k th
bt u vo trong nc, t 1916
cng ngy n cng mnh lit hn,
ri cui cng n u nm 1918 n
cun cun ln thnh mt cn l tht
s. Vy l mi ni cng nhn
ra cc tc ng ca cch tm bt
tm hn ny. Dn d qun i hc
cch ngh theo cch m k th mun
th.
Nhng tc ng ngc t pha c
li hon ton tht bi.
ngi ch huy thi y v tinh thn
v ch, qun i chc c nh v
quyt tm, cng tin hnh cuc chin

c trn mt trn ny, duy nht y


h li thiu ci cng c cn thit cho
vic . C v mt tm l cng sai
khi ph mc cho qun i t tin
hnh s khai sng ny. L ra tht
s c hiu qu, n phi t trong
nc n. Ch khi ngi ta mi
hng tnh n thnh cng nhng
ngi v qu hng m t gn
bn nm nay, trong thiu thn v
cng, hon thnh nhng hnh ng
bt t ca ngi anh hng.

Adolf Hitler.

Tuy nhin, ci g n y t qu
hng?
Tht bi ny l ngu dt hay ti
phm?
Gia h 1918, sau khi phi rt lui
khi b nam sng Marne (nhnh
sng Seine, ND), trc ht l bo
ch c ng x vng v n khn
nn, thm ch ngu si gn nh ti
phm, ti mc cng ngy ti cng
gin d t hi, liu tht s chng c
ai ng ra kt thc ci s phung
ph tinh thn v lng dng cm ca
qun i nh th ny chng?
Ci g xy ra Php khi vo nm
1914, trong cn lc chin thng
cha tng c, chng ta o t lao

vo t nc ny? Vo nhng ngy


mt trn Isonzo (tn Italia, tn
Slovenia l Soca; l khu gip ranh
hai nc, ly gc l sng Soca bt
ngun t chn ni Travnik (2379 m)
thuc dy Anp, c chiu di 140
km ko n thnh ph Triest
vo vnh Adriatic. Mi hai trn nh
Isonzo trong th chin I bt u
ngy 23.5.1915 khi Italia tn cng
qun o Hung, chin trn ko n
tn Isonzo. Ri tip bn trn Isonzo
nm , nm sau 6 trn, 1917 hai
trn na nhng u v ch. Italia
nng hng chc vn qun m
khng nh ti c Triest. Chi trn
cui cng thng su 1918 Piave
qun o Hung mi thua kt thc

th chin I, ND) v, Italia lm ci


g? Cn Php s c ng thi g,
vo ma xun 1918 khi cuc tn
cng ca cc s on c c v
nh mun ct v cc trn a v
cnh tay di ngong ca cc i i
i pho tm xa bt u g ca
Paris?
, cn say si sc lng nng nn
yu nc ca chin s cc trung
on ang phi vi v rt lui b di
go nc lnh vo mt t ti n th
no! Khi ngnh tuyn truyn lm
g v cch nh hng ti tnh ln
qun chng lc ny cng phi lm g
bm nim tin vo chin thng
cui cng vo li tri tim khi c
cc mt trn b v!

Thay vo , ci g xy ra ti
nc ta?
Chng mt cht g hay thm ch cn
t hn th.
Thi trong ti thng bng ln
ni bc dc v cm hn khi ti cm
ln tay nhng s bo mi nht v
trc mt ti hin ln ti dit chng
tm l.
Nhiu ln ti qun qui vi ngh,
nu nh mnh tri t ti ngi
vo v tr ny ca ngnh tuyn truyn
nc ta thay cho nhng tn bt ti
v v dng, thm ch l ti phm
ny, th l ra cuc u tranh
mang s phn khc.
nhng thng ny, ln u tin ti
cm nhn tt c mi nham him ca

ci tai ch ang giam gi ti ti mt


trn v ci v tr m pht n tnh
c ca bt c mt tn mi en no
cng c th bn nt ti, trong khi t
quc l ra cn ti phc v ni khc
vi cng v khc!
Bi l ngay khi ti to tn
tin rng ti s hon thnh vic
ny.
iu duy nht cn tr l ti ang l
k v danh, mt trong s tm triu!
Th nn tt nht l im ming v lm
tt, ti mc c th, trch nhim
ci v tr ny.
H 1915, nhng l truyn n u
tin ca k th bay n tay chng
ti.
Ni dung ca chng hu nh lun ht

ging nhau, du cho c t nhiu thay


i v hnh thc trnh by, l:
nc c cng ngy cng khn kh
hn, chin tranh s ko di bt tn
trong khi kh nng chin thng cng
ngy cng tan bin, bi vy nhn
dn qu nh ao c ho bnh, duy
ch ch ngha qun phit cng nh
hong khng cho php iu ny
xy ra; bi vy ton th gii
ai cng bit iu trn cng khng
tin hnh chin tranh chng li nhn
dn c m tri li ch chng tn ti
phm duy nht chnh l hong ;
bi vy cuc chin cha kt thc
chng no k th ca nhn loi yu
ho bnh ny cha b loi; sau khi
chin tranh kt thc, cc quc gia

dn ch yu t do s kt np dn
tc c vo lin minh vnh vin ca
ho bnh th gii m n s c
bo m mt khi ch ngha qun
phit Ph b tiu dit.
Sau minh ho tt hn cho
nhng iu va trnh by, khng
him cc bn in th t qu hng
m ni dung ca chng c v nh
mun chng thc cho nhng khng
nh trn.
Khi ni chung ngi ta ch ci
trc tt c nhng n lc ny.
Nhng t truyn n c c ri
gi v cc b t lnh cp cao hn
v thng b lng qun ngay, cho ti
khi cn gi li mang t trn tri
xung chin ho mt t mi;

thng l t my bay chuyn ti


nhng t truyn n ny.
th loi tuyn truyn ny ni bt
ln ngay mt iu, l mi vng
hnh qun m c ngi Bavaria th
u lun xy ra trn chin rt quyt
lit vi ngi Ph, vi iu khng
nh rng khng chi mt mt th
ng ra ngi Ph mi l k phm
ti v k chu trch nhim chnh cho
ton b cuc chin tranh, cn mt
khc th ring vi ngi Bavaria vn
chng c mt cht xu hn th g; tt
nhin ngi ta cng chng th gip
ch g anh ta c, chng no anh
ta cn ang tham gia phc v ch
ngha qun phit Ph gi u
chu bng cho n.

Ci cch gy nh hng ny tht ra


bt u t c nhng tc ng
nht nh ngay t nm 1915. Khng
kh chng Ph trong qun i tng
ln trng thy m khng h c
bc ng y no t trn, d ch
mt ln. iu cng hn ch l
mt ti s sut n gin m sm
mun ri cng phi c qu bo
mc khng khip nht, d nhin
khng phi vi ngi Ph, m vi
dn tc c, v tt nhin cng
chng phi cui cng mi k n
chnh ngi Bavaria.
Theo hng ny, ngay t nm 1916
ngnh tuyn truyn ca k th
t nhng kt qu v song.
Cng vy, t lu nhng l th ca

thn t qu nh gy tc ng.
Hon ton chng cn k th phi
c bit truyn ti mt trn qua
nhng t truyn n, v.v chng
li, y cng chng h c cht g
ngoi tr mt s khuyn co t
pha chnh ph m v mt tm l l
cc k ngu xun. Trc sau th mt
trn vn chong ngp bi cht c
ny, th m cc m gi v thc (cc
v lnh, ND) nh un nu nn m
chng lng trc rng, chnh l
phng tin ng h n mc ti
a nim tin chin thng cho k th,
ngha l qua ko i v gia tng
au kh cho ngi thn ngoi mt
trn. Nhng l th v ngha ca cc
b v c vo thi gian sau

gy nn ci cht cho hng vn ng


chng.
Vy l vo nm 1916 xut hin
nhiu hin tng ng lo. Mt trn
chi ra v im may bt ng, bi
l bt bnh t nhiu iu v i
lc c l cm gin. Trong khi h
i kht v gia quyn hu
phng phi chu cng cc, th
ch khc li tha ma cng l n
chi trc tng. Thm ch ngay chnh
mt trn th theo hng ny, mi
s cng chng m p.
Nh vy ngay t thi ni ln
khng hong, d nh ch mi l
nhng vn ni b. Vn con
ngi , trc th cn gm g
nguyn ra, nhng t pht sau vn im

lng lm ngha v ca mnh nh l


iu tt yu. Cng i i , lc
u cn bt bnh, nhng ngay sau
vn c gi on ho m h phi c
th, c nh s phn nc c ch
ph thuc s trm mt nhng h bn
ny. vn cn l mt trn ca i
qun anh hng tuyt diu thi xa!
Nhng ri ti s phi hc bit s
khc bit gia ci v qu hng.
Cui thng chn 1916 s on ti
chuyn sang chin dch h. Vi
chng ti l trn chin vt ln gh
gm ln u tin mi xut hin v n
tng bi vy cng rt kh t a
ngc ch khng cn l chin tranh
n thun na.
Trong cn lc ko di nhiu tun ca

bn ph cp tp trn tuyn c vn
vng vng, i lc hi b y li li,
nhng ri vn tin ln, v khng bao
gi lui bc.
Ngy mng 7.10.1916 ti b thng.

Ngy mng 7.10.1916 Hitler b thng.


(nh minh ha).

Ti may mn c gi v hu
phng v theo mt on vn ti v
c.
Vy l hai nm tri qua k t khi
ti khng cn thy qu nh, trong
nhng hon cnh nh th ny,
gn nh l mt thi gian di v tn.
Ti hu nh hon ton chng th
hnh dung ra ni mt ngi c m
khng mc qun phc s trng nh
th no. Khi ti nm bnh vin d
chin qun on Hermies (mt
lng tnh Pas-de-Calais thuc bit
khu
Nord-Pas-de-Calais,
nc
Php, ND), ti rng mnh s hi n
gn nh bt tinh khi cht nghe ting

mt ngi ph n c, mt c t,
dn d ngi nm cnh.
Sau hai nm ln u tin nghe mt
ting ni nh vy!
Nhng khi tu ho a chng ti v
qu nh cng gn n bin gii th
trong ni tm mi ngi cng bn
chn hn.
Tt c cc a im khi cn l anh
lnh tr hai nm trc chng ti
qua, nay li lt tri: Bruxelles,
Lowen, Lige (cc thnh ph thuc
B, ND), ri cui cng chng ti tin l
nhn ra ngi nh c u tin
nh vo ci hi nh cao v nhng
cnh bt ca xinh p ca n.
i t quc!
Thng mi 1914 trong chng ti

tro dng ni hn hoan n nght


th khi chng ti vt qua bin gii,
cn gi y (1916, ND) chi l yn
ng v cm ng. Mi ngi u
sung sng rng s phn li cho
php anh ta c nhn thy nhng
g m anh ta vn hng bo v mng
sng mnh nhm vn ti; v ai ai
cng u gn nh ngng ngng khi
phi nhn vo mt nhau.
Ti n qun y vin Beelitz gn
Berlin gn trng ngy ti ln ng
nhp ng.
i thay bit bao! T bn ry ca
chin dch h n ngay nhng chic
ging m trng phau ca ngi nh
k diu ny! Lc u ngi ta thm
ch cn chng dm ng hong t

mnh vo . Ch t t, ngi ta mi
li lm quen c vi ci tn th
gii ny.
Tuy nhin ng tic l th gii ny
cng cn mi theo mt ngha khc.
Tinh thn qun i ngoi chin
trng c v nh chng cn l v
khch qu y na. C ci g
m ngoi chin trng cn l lm th
nay y ln u tin ti c
nghe: bi ngi ca s hn nht ca
chnh mnh. Bi l ngay nhng g
y ngi ta c th nghe thy chi
ra v im may bt ng th
cng chng bao gi l yu cu bt
tun lnh hay thm ch tn tng g
th . Khng! K hn nht vn lun
l k hn nht v chng th l ci g

khc; v s khinh bi dnh cho hn


nhn chung vn lun ln ngang vi s
knh trng ngi ta dnh cho v anh
hng ch thc. Nhng y, trong
qun y vin th phn no gn nh
ngc li: nhng tn xi by v
lng nht li to ting nht v c
gng bng mi phng tin ca ci
ti lng ngn thm hi ca mnh
trng by cc khi nim ca ngi
lnh chn chnh nh l ng nc
ci, cn s thiu t cch ca k
hn nht li l gng sng. Vi k
ng tm li ch tr trc tin.
Mt k t khoe dng tay trn ko
dy thp gai qua m c v
nm qun y; d b thng n tc
ci nh vy m c v nh hn

y lu n v tn, cng nh hon


ton ch bng di tr th hn mi lt
vo on qun vn v c. Nhng
ci thng rn c ny cn i xa ti
mc gi ci trn gi hn ho
trng din cho s hn nht ca mnh
nh l khi ngun cho s dng cm
cn hn c ci cht oanh lit ca
ngi anh hng chn chnh. Nhiu
ngi im lng nghe, k khc b i,
nhng li cng c k ng tnh.
Trong ti ni gh tm tro ln tn
c, th nhng ci tn xi by vn
c dung th li tri. Liu ngi
ta phi lm g y? Hn l ai th ban
lnh o phi bit k v cng bit
k. Du sao vn chng c g xy ra.
Khi ti c th i li bnh thng th

ti c i php v Berlin.
u u cng thy r ni kh n
cng cc. Thnh ph triu dn ny
ang i. Ni bt bnh rt ln. Trong
cc tri c cha lnh, ging iu
cng ging nh qun y vin. C
cm tung nh nhng tn ny c
ch n chnh nhng ni ny
truyn b quan im ca chng.
Th nhng tnh trng chnh Munich
cn ng gin hn rt nhiu!
Khi ti lnh, c ra vin v
thuyn chuyn v tiu on d b, ti
chng tin l mnh cn nhn ra ci
thnh ph xa na. Tc ti, bt mn
v chi bi, d ngi ta c n u
chng na! chnh tiu on d b
th tm trng thm ch cn di mc

ph phn. y vn cn tc ng
ca ci cch vng v v bin khi
nhng s quan hun luyn thi xa,
cha h c mt gi no tham gia
trn mc v ngay v l do ny th chi
c mt phn cn c th lp mi quan
h ng mc vi m lnh c, phi
i x vi lnh ngoi mt trn. Nhng
ngi ny, do phc v ngoi mt
trn, gi c nhng tnh cch hon
ton chng hiu ni i vi cc v
lnh o cc n v qun d b,
trong khi v s quan va mt trn
v t nht cng gii thch c. D
nhin anh ny cng c cc n v
trng n hon ton khc v t lnh
lp hun luyn. Nhng b qua mi
chuyn, tm trng chung l rt d;

s hn nht li hu nh c coi l
du hiu cho thng minh hn, cn
tnh kin tr trung thnh li b coi l
c trng cho yu ui ni tm v
tnh cng c. Cc vn phng u do
ngi Do Thi nm gi. Hu nh
mi th k u l ngi Do Thi v
mi tn Do Thi li l mt vin th
k. Ti kinh ngc v ci m y
nhng chin s ca ci dn tc
c tuyn lc ny v chng cn
cch no khc l phi so snh chng
vi con s i din t i ngoi mt
trn.
Vi kinh t vn cn trm trng
hn. y dn Do Thi thc s tr
nn khng th thiu c. Con
nhn bt u dn dn ht ht mu

nhn dn. Bng ng vng qua


nhng cng ty chin tranh ngi ta
tm ra cng c git cht nn
kinh t quc dn t do.
c nhn mnh ti s cn thit
phi c tp trung ho v . Vy nn
thc s l ngay t nm 1916/17 hu
nh ton b nn sn xut nm
di s kim sot ca gii ti phit
Do Thi.
Nhng ni cm hn ca nhn dn
hng vo ai?
thi ny ti kinh ngc thy ni bt
hnh ang n gn, m n, nu
khng c li ngot i kp thi,
nht nh phi dn ti s ph sn.
Trong lc ngi Do Thi bc lt v
nn ton th dn tc th ngi ta

li kch ng chng Ph. Ht nh


ngoi mt trn, nh cng chng
thy bn trn chng li th tuyn
truyn du c y. C v nh ta
chng h cm thy nc Ph sp
chc g x Bavaria ln v, ngc
li, bn ny tt bn kia phi tt
h, khng th ch.
Thy s th y ti au lng v cng.
Ch c th thy ngi Do Thi tht
mu mo ti tnh, h li c s
quan tm chung t chnh mnh qua
nhng k khc. Gia lc Bavaria
tranh chp vi Ph th h dt mi c
hai, trong khi Bavaria chi bi Ph
th ngi Do Thi t chc cch
mng cng lc p tan c
Bavaria v Ph.

Khng chu ni mi t him qu ng


y gia tc ngi c vi nhau, ti
mong li sm c ra mt trn, cho
nn ti ng k ngay sau hm
n Munich.
u thng ba 1917, th l ti li
c mt trung on ca ti.

Chng 7:1:
HITLER B TRNG
C
Cui nm 1917 qun i tng
chng qua c chn dc ca
tht bi. Sau khi nc Nga sp ,
ton th qun i c c hy
vng mi, kh th mi. Binh s bt
u tin tng l kt thc cuc chin
th no nc c cng thng. Li
nghe thy ting ht h v vn xui
cng tha i. Ngi ta li tin
tng lai ca t nc.
c bit v sp ca nc Italia
ma thu nm 1917 c tc ng
tm l cc k tuyt vi; ngi ta

thy chin thng y minh chng cho


kh nng cn c th chc thng
c trn tuyn c bn ngoi
chin trng Nga. Phn khi li
ngp trn hng triu tri tim v lng
ngc cng y tin tng, ngi ta
nng lng n i ma xun 1918.
Thy r i phng xung tinh
thn. Ma ng y c im ng hn
mi khi. Cn lng trc bo t.

nh minh ha.

Tuy nhin ng lc mt trn hi h


bc vo nhng t chun b cui
cng tin n kt thc cuc
chin, xe c tng on di v tn
nm np ch ngi v qun
dng sang mt trn pha Ty, binh s
cng c hun luyn tng
tin cng, th c li n ra v
manh ng ln nht trong c cuc
chin tranh.
Nc c khng c thng: n
gi pht cui cng, khi m chin
thng l dng trn ngn c c
th ngi ta vi n phng
cch, m ch p mt ci l dit
cuc tin cng ma xun ngay t
trong trng, lm cho khng th chin

thng.
Ngi ta t chc cuc bi cng ca
m qun kh.
V ny m thnh, t l dm Tin
ln thc hin c c m, mt
trn ca ngi c sp , chin
thng khng th php phi trn l c
ca nc c. Mt trn thiu sng
n s b chc thng ch ni trong vi
ba tun, cuc tn cng khng cn
xy ra c, ng minh c cu
vn, gii t bn quc t ln lm ch
nc c. m ngi mc xt
chuyn i la cc dn tc s t
c mc ch bn trong.
p tan nn kinh t quc dn
dng nn thng tr ca t bn quc
t ci ch ri cng t, v s dt

nt v nh d c tin ca bn ny v
s n hn n khng khip ca
bn kia.
Tuy nhin cuc bi cng nhm b i
mt trn v sng n li khng
trn vn nh mong i, n tan sm
qu, tan trc khi qun i kp r
nh mong i v thiu sng n.
Ch c iu thit hi v o l m n
gy ra th khng khip gp nhiu ln!
Mt l, th th qun i cn chin
u v ci g y khi m chnh t
quc khng h mun chin thng. Hy
sinh v chu gian kh cho ai y?
Ngi lnh chin u ginh chin
thng m t quc li bi cng
chng chin thng .
Hai l, tc ng vo ch ra sao?

T ma ng 1917/18 bu tri pha


ng minh vn m m. ngt
bn nm lao vo ci thn hnh lc
lng ca g ngi c m khng
sao ng qu c g. Vung kim
pha ng th chm phi tay khin
ca g, vung kim pha Nam cng
ch chm c vo khin. n lc
g b h lng. Mu tun xi x, cho
n lc g h gc hn c mt i
th. Phi ging kim xung tm khin
pha Ty, lu nay ch khng b gy
ni s khng (ca g, ND), th
by gi phi n lt ch b (g,
ND) tn cng.
Ngi ta khip g v ngi ta php
phng lo cho chin thng.
London, Paris hi m ni tip

hi m. n ch cng kh tuyn
truyn, v u cn d chng minh l
pha c khng c hy vng chin
thng.
Ngoi mt trn cng th, im ng nh
th ngi ng, ngay bn qun i
ng minh. t nhin cc v ht cao
ngo. Trong cc v le li dn mt
th nh sng thn b. Quan im v
ngi lnh c gi y khc hn.
Khng cn l thng in tt thua, l
chnh k dit ng bn ng minh
Nga. V kh khn m ngi c
buc phi gii hn tin cng, ch
nhm pha ng; gi y dng
nh mt chin thut thin ti. ba
nm l ngi c y lao vo nc
Nga, mi u v nh khng c c

cht thnh cng no. Ngi ta c


ci v ci bui ban u v ch y,
v l g khng l Nga ngi ng
gp bi tt phi l ngi chin
thng. c phi thua v mt mu. V
hnh nh thc t xc nhn iu
trng i y.
T nhng ngy thng 9/1914, sau
trn Tannenberg (lng pha nam
Ostrda, Sc, nhng ngy 20-30
thng tm nm 1914, qun c
di s ch huy ca cc tng
Hindenburg v Ludendorff thng
qun Nga di s ch huy ca tng
Samsonov, ND), trn cc ng ng
ln nh i sang c bt u thy
xut hin tng on di t binh Nga
lch thch ko nhau i. Dng ngi

tng chng nh v tn, bi c


qun on ny thua ling xing, va
b tiu dit, li c mt qun on
khc ra trn. Ci quc rng mnh
mng y s chng bao gi ht c
ngi i lnh cho Nga hong v
cht trn. Liu nc c chy ua
vi h c bao lu? Liu c hm
no ngi c thng n trn
cui cng ri m vn c cha phi l
nhng qun on cui cng ngi
Nga nh nm vo trn nh ti hu.
Ri ra sao y? Nh cch tnh ca
con ngi th chi c th y lui c
chin thng ca nc Nga thi, ri
tt n phi n.
By gi mi hy vng tiu tan ht,
ng bn ng minh vn tng gp

nhiu mu nht trn bn th quyn


li chung phi bung sng, sc
cng lc kit nh nm phc trn
mt t trc k tin cng khng h
bit khoan nhng. S st, hi hng
len li vo n tn trong tim
ngi lnh by lu ch bit tin tng
m qung. H lo ma xun sp n.
Bi lu nay ngi c mi ch s
dng c mt phn qun lc mt
trn pha Ty m vn chng thng
c h. Vy lm sao thng ni mt
khi ci nh nc anh hng y sp
dn ton lc, nm trn gi vo cuc
tin cng sang pha Ty?
Bng ni vng Nam Tirol (Tirol l mt
bang vn thuc o quc, chia lm ba
vng: Bc Tirol l vng ni vi

Anp, th l thnh ph Innsbruck;


ng Tirol l vng sn dc pha
nam dy ni Hohe Tauern, th l
thnh ph Lienz, u vn ca o
quc; ring Nam Tirol l vng ni
Anp tch vi Bc bi o Brenner,
ri i ti gip Italia, cnh ni p vi
nhiu im du lch, t th k 6 ngi
Bavaria n nh c , nhng
1919 b sp nhp vo Italia, ND)
nng ln huyn tng, ri n khi
sng m x Flandres (khu vc c
xa ven bin Baltic thuc B, H Lan
v Php, kinh t ch yu nh cc
ngh hi sn v i bin, ND) lng
ng trn nhng gng mt m m
ca o qun Cardonas (thnh ph
thuc tnh Barcelona, Ty Ban Nha,

ND) tht trn, th ni lo sp thua


cng th chn lun cho nim tin s
thng.
m lnh, bn chn php phng c
tng nh nghe r ting bnh xe ln
qua ch cc qun on xung kch
ca qun i c, mt trn mt dt
c ng nhn thy mn n sp c
dn ra. Th bng nhin t bn t
c li thy bng ln vng sng
n lo mt, soi ri vo n tn cc
h n bn kia phng tuyn. ng
lc m qun i c c hun
luyn k tng tn cng th cuc
tng bi cng n ra ngay trn t
c.
Mi u c th gii ng ngc.
Nhng ri tc th ly hi, tuyn

truyn ca ch nm bt ngay ci
khon cu tr gi th mi hai
y. Ch trong chp nhong th l
c phng tin trong tay m ln
gn ln ct cho m binh s ng
minh vn xung tinh thn. Xc
sut chin thng li c nu ra l
chc chn. Lo cc s kin sp n
th chuyn thnh quyt tm vng
vng. Gi y c th truyn n
cc trung on, vn ang bn chn
i pha c tin cng, nim tin vo
ci trn nh ln nht mi thi i.
Rng chng phi s liu lnh ca
qun xung kch c s quyt nh
bc kt thc chin cuc, m chnh
l s bn b ca sc mnh
khng. Lnh c c vic mc sc

ginh git ly chin thng, qu


hng h ng trc mt cuc
hnh tin, chng phi ca on qun
chin thng no c m li l ca
cch mng.
Bo ch Anh, Php, M bt u
kho lo cy trng nim tin y vo
tn trong tim bn c; cng lc y
ngoi mt trn, rt ti tnh, tuyn
truyn cng rng sc nng cnh cho
b i.
Nc c ng trc cuc cch
mng! Chin thng ca ng minh l
chng th ngn cn! , th thuc
hu hiu nht gip anh Poilu, anh
Tommy vn ang chao o cn ng
vng c trn i chn. Gi y li
c th cho n sng trng, sng

my v chng c trong hy vng thay


cho b chy trong hong lon.
Kt qu ca cuc bi cng qun kh
l th. N cng c nim tin chin
thng cho bn ch, xua tan mi hoi
nghi khin mt trn ca ng
minh b t lit hn h lu l ci gi
phi tr bng mu ca hng ngn
binh s c. M nhng k tc
ng gy ra ci tr n hn nht
hng y li chnh l nhng k vn
ch ri ngi vo nhng chic
gh cao nht trong b my nh
nc ca mt nc c cch
mng.
Pha c th dng nh mi u c
thy l khc phc c tc ng
phn hi ca s kin y. Pha ch

tuy nhin h lu ang cn .


khng mt tnh cht khng mc
ch ca mt o qun bung b tt,
thnh mt cuc chin thc s c
lit nhm ginh chin thng.
C nh tnh ton gi y ca con
ngi th tt chin thng phi n,
chi cn mt trn pha Ty cm c
c i ba thng trc cuc tn
cng t pha c. Cc ngh vin bn
phe ng minh nm c ci kh
nng tng lai y nn chng tic
duyt thm phng tin cho tuyn
truyn tip tc ph ri nc c.
Ti may mn c d vo c hai
t tin cng u v cui.
l nhng n tng k v nht
trong i ti, k v ch ln cui

cng li ging nh nm 1914 cuc


chin mt tnh phng ng v
chuyn sang tin cng. Mt cm
gic khoan khoi, nh nhng lan ra
khp mi hm ho, cng s ca
qun i c, v sau ba nm ri
kin tr c th trong ci a ngc ca
k ch, gi y ngy tr a
n. Mt ln na mng vui v o
trong cc tiu on dy dn chin
tch, cc vng nguyt qu bt t li
c treo ln ngn nhng l c bay
phn pht, ting ht say sa ngi ca
t quc li vang ln sut dc nhng
hng qun tng di n v tn
trong hnh tin. V cng ln cui
cng, n sng ca c Cha Tri
mm ci vi n con bt hiu ca

Ngi.
Gia ma h nm 1918 l bu
khng kh bc bi m trn khp
mt trn. ang c chuyn bt n
trong nc. V ci g? Trong tng
khi b i ca lc qun h k cho
nhau nghe lm th lm. Cuc chin
gi y hnh nh v vng, ch l in
mi cn c th tin thng li. Dn
tnh chng cn quan tm g ti cm
c na, ch cn c vn t bn
vi qun ch th ny vn t nc
ngoi n v cng c lnh trng
bn tn ngay mt trn.
Mi u h cn rt t phn ng. Ph
thng u phiu th lin quan g n
mnh? Chin u rng r bn nm li
v th ? Tr cp bc hn h,

trn lt n c mc ch chin tranh


ca ngi t s nm yn di
m. Hi cn Flandres m lnh tr
ca trung on dn thn vo ch
cht, h h Nc c trn ht
ci i ny ch h u c h Mun
nm quyn ph thng u phiu.
Khc bit nh song khng hn v
ngha. Song gi theo lut bu c th
s ng li khng c , ni vn
h tng mun ginh git. C ng
ng phi chnh tr; mt trn u c
bit n. Ch thy mt phn cc ngi
ngh s , ni m nhng ngi
c trung thc nu hy cn l thnh
vin, tng ngi do y.
Th l vi vn ling c k ca n,
mt trn rt km nhy cm trc ci

mc tiu chin tranh mi ca cc v


Ebert (1871-1925, nh x hi dn
ch c hi ch ngha cnh hu, ngh
s, ND), Scheidemann (1865-1939,
nh x hi dn ch ci cch; 1919
th tng quc c, tham gia
dp tan cuc cch mng thng mi
mt c do cng sn lnh o,
ND), Barth (1886- ?), nh thn hc
Thu S, chng chin tranh v ch
ngha pht xt, ND), Liebknecht
(Karl, 1871-1919, ngi cng sn
kin cng, lut s, t 1912 ng
vin x hi dn ch, kin quyt
chng chin tranh; 1914 cng Rosa
Luxemburg lp nhm Quc t;
1916 Lin on Spartakus, nm
b n t 4 nm chng chin tranh;

1918 cng nhm Bnsvich lp ng


cng sn c; 15.1.1919 b gii s
quan st hi cng Rosa Luxemburg,
ND) v.vngi ta tuyt nhin chng
hiu v u nhng k thoi thc
ngha v kia bng nhin li c
quyn thng qua qun i, bt hp
php leo ln n tn b my cai tr
ca nh nc.
Ngay t u ti c quan im
cng rn: ti cc k cm ght ci
m lu manh khn nn, ch bit la
bp dn ci ng ng phi y. T
lu ri, ti nhn thy r chng th
c chuyn v dn ci m x hi
en y, m ch c chuyn vt cho
y ti. Gi y chnh bn chng li
ang mu m th c ton dn v nu

cn th x nc c xung vc lun
th, ti thy n lc phi treo c
chng. Chiu c tham vng ca
chng c ngha l th c ton dn lao
ng ch v mt l mc ti, tho mn
tham vng ca chng c ngha l ch
cn cch hy sinh nc c.
Vy m trong o qun ang chin
u vn c rt nhiu ngi cn suy
ngh nh th. Qun tip vin t hu
phng ra ti t i nhanh lm, cng
ngy cng t hn, khng thnh tng
cng na m li lm yu sc chin
u. c bit la tng vin tr tui,
i b phn v gi tr. Lm khi thc
kh tin l con em ca chnh
nhng ngi dn y, nhng ngi
cng tng c con em i nh trn

Ypern
(thnh
ph
thuc
Westflandres, Bi, c bo tng th
chin I, ND).
Thng tm, thng chn cc hin
tng tan r cng ngy cng nhanh,
tuy rng v tnh khc lit th sc
mnh tin cng ca k th vn cha
th snh c vi cc trn phn
cng ca ta ngy trc. Trn sng
Somme (nm vng Picardie, Php.
th chin I c cc trn chin c
lit nm 1916, ND) ri trn vng
Flandern ngy mi thc rn
ngi.
Cui thng chn, ln th ba s on
ca ti ko n nhng v tr m
trc , t hi cn l nhng trung
on thanh nin tnh nguyn chng

ti c ln tin nh, i k nim!


Chng ti c th la hi
thng mi, thng mi mt 1914.
Tnh yu t quc trong con tim, ting
ht trn mi, trung on tr tui ca
chng ti lao vo trn nh c nh
i v hi. Sn sng vui v mu
trong nim tin v c lp v t do
ca t quc.
Thng by 1917 ln th hai ti li
n mnh t y, vn l thing ling
vi tt c chng ti. nm yn
ngh ni y, nhng ngi ng i
thn thit, gn nh hy cn l nhng
a tr; ngy y mt rc sng h
lao vo ci cht v t quc yu
qu duy nht.
Trung thnh v phc tng n cht,

chng ti lnh cu, lc theo trung


on rt i, ng knh cn mc
nim hi lu ni t th y.
Cng t y m trung on nh
chim cch y ba nm th by gi
li phi gi ly n trong mt trn
nh cng c lit.
Ngi Anh n pho sut ba tun
l dn ng cho trn tin cng
ln vo vng Flandern. V nh linh
hn ca cc t s sng li. C
trung on ngi b bt bn t,
cn rng m bm chc vo tng h
n pho mt, khng di cng khng
di, mc d cng nh tng din
ra chnh ni ny cng ngy cng
thu nh li, cng mng i v kin
cng i. Cui cng th ngi Anh

cng tin cng, l ngy 31 thng


by 1917.
Sang u thng tm th c t thay
qun.
T mt trung on gi y ch cn
li vi ba i i rt ra: vn b bt
bn t, ngi i lo o, hn ma
th ng hn hnh ngi. Cn ngi
Anh? Ngoi tr my trm mt h
n pho, h chi ginh c c
mi ci cht, vy m ma thu nm
1918, ln th ba chng ti li
ng chn trn mnh t chin s
ca nm 1914. Th trn Comines
(thnh ph bin gii Php B c
sng Lys lm ng bin chy qua;
cng nghip dt, ND) vn l hu c
ca chng ti nm y gi y cng

l chin trng. Tt nhin vn l


chin a y, song con ngi li khc
mt ri, v binh s cng c
chnh tr ho. Gi y, lp vin
qun tr tui hon ton l v tch s
h t nh ra m!
Sut m 13 sang 14 thng mi,
pha Anh bt u bn n pho ri
kh c trn ton tuyn Nam pha
trc mt Ypern. H s dng Ch
thp vng, loi kh ny ai cn cha
bit tc dng th m y c
bit. Chng ti ang tr qun trn
mt ngn i pha Nam Werwick
(thnh ph thuc Westflandres, B,
ND) th trn pho kch ri kh c
bt u, ngay t lc chp ti ri lc
khoan lc nht, c nh th ko di

sut m. Ngay t lc gn na m
bn chng ti c nhng ng i,
thn thit cng c, ra i vnh vin.
n gn sng th ti lt ti trng
c, cng lc cng thy au d di,
nh chu rt, mt cay s, ngi ng
nghing, bc chnh chong, vn
kp em theo bn bo co cui cng
ca ti trong thi chin.
Vi ting ng h sau , hai mt c
nh hai cc than hng, ch cn thy
ti sm khp xung quanh.
Ti c a v trm qun y
Pasewalk (thnh ph huyn l pha
ng bang Brandebourg, bn b
sng Uecker; giao im ng st,
chn nui, cng nghip st thp v
ch to my, ND) v buc phi

sng trong cch mng!


Khng kh c ci g khng r
nhng m chi lm. Thy h c th
tho vi nhau l ch vi tun na l
n, ti khng hiu m cng cha
hnh dung c l ci g. Mi u ti
chi ngh n mt cuc bi cng nh
hi u nm. Ri t hi qun, tin tc
bt thun c dn dp; c ci g
ang m ni y. Ch c vy th
dng nh l cu chuyn huyn
tng non ca dm ba chng trai
no nhiu hn l mt cu chuyn
nghim chnh ca cc m ng.
Ngay trong trm qun y thy ai cng
ni may ra sp ht chin s, song
ni ht ngay th li chng c mt
ai. Bo ch chng c m c.

Sang thng mi mt, khng kh


chung thm cng thng.
Ri mt hm, t ngt v chng hn
trc, bt hnh cht p n. Lnh
thu ko n bng xe ti, h ho lm
cch mng; th lnh trong cuc u
tranh y v t do, ci p v phm
gi ca nhn dn chng ta chnh l
my g Do Thi tr tui. Ba l c
hiu ca hu cn em tr li cho t
quc, h ko ln ba mnh vi .
n khong thi gian cui, ti c
hn. Mt nhc but, ri dn dn
cng l m nhn ra c bng dng
xung quanh mnh. Khp khi hy
vng, ch t th cng phi nhn c
ri cn tm ly mt ngh nghip.
Gi nh m ri li v c, l

ng nhin chng dm mong hn


th na. Gia lc ti cn ang hi
phc th iu khng khip xy ra.
Ti vn hng mong mi, rng t
nc b phn bi ch l chuyn t
nhiu ca a phng. Ti tm cch
cng c tinh thn cho my ng bn
theo hng y. c bit my ng
ngi Bavaria d nht tr vi ti.
x kh th vn khc lm, ch
chng cch mng. Ti khng th
tng tng ra l ti c Munich
chuyn in r y cng s xy ra.
C nh ti thy th ch ca
my g Do Thi lm sao c th
mnh lit bng lng trung thnh vi
nh Wittelsbach (gia nh thng tr
Bavaria t 1180 n 1918. Lc u

l mt gia nh sng ti lu i
Wittelsbach, ND) ng knh. Nn ti
vn ch tin rng, t ngy na thi
chc chn m thu binh ni lon y
tt b dp.

Hitler (ba tri) hi Th chin 1

Nhng ngy sau , li em theo


n ci s tht khng khip nht i
ti. Tin n cng ngy cng cng
thng hn na. Ci m ti vn cho
ch l v vic a phng th gi
y l mt cuc cch mng chung.
Li cn nhng tin tc gh gm t
mt trn di v. H c nh u
hng. Thc vy , c th th c
chng?
Hm 10 thng mi mt c mt v
mc s n trm x gp chng ti
trao i ngn: gi th chng ti c
bit tt c.
Ti c mt lc , cuc ni chuyn
ngn kch ng ti n cc .
v nh chnh ng gi ng knh y

cng run ry, lc bo cho chng ti


bit l nh Hohenzollern (dng h
quyn qu lu i c, t 1191
c giao t lnh cha Niirnberg,
1227 tch lm hai nhnh, nhnh
Franken cn c thm Bayreuth v
Ansbach vo Nrnberg, ri 1415 cn
nhn thm Brandenburg, v 1701
tc vua, 1871 ln ngi hong
c cho n 1918; cn nhnh
Schwaben 1576 li tch ln na
thnh cc nhnh HohenzollernHechingen
v
HohenzollerSigmaringen, c hai t 1623 mang v
cng tc ch, 1849 thoi v
trc Ph; nhnh sau cng 1866 ln
ngi vua Rumani cho n 1947, ND)
khng cn nh gi ngi hong

na, l t quc sp thnh mt nc


cng ho, l lc ny phi cu xin
ng Ti Cao, xin Ngi ng v
cuc i i y m li bt n sng
i, xin Ngi ng bung b con dn
trong nhng thi k kh khn sp
n. M ng gi lm khc sao c,
trong i cu ngn gn thi, ng phi
by t li tri n i vi hong gia,
phi ngi ca cc thnh tch ca
hong gia Pommern (mnh t lch
s c (Ph) ven bin Baltic t ngn
sng Elbe; ng bng vi nhiu h,
rng v i nh; nng nghip, chn
nui v cng nghip quanh Szczecin,
ND), Ph; khng: v c nc c
ch. V n lc ng bt khc lng l
th gian phng nh nh chm trong

su lng, u bun nng mi con


tim, khng mt ai cn ngn c
nc mt. n lc ng gi c
gng ni thm cho bit tip, l
ri cng phi kt thc cuc chin
ko di, l chng ta thua trn v
phi nh cy lng bao dung ca
k thng trn thi, l s cn phi
chu nhiu sc p nng n, l ch cn
mong k th rng lng sm chp
nhn cho ngng chin th khng
cn c th chu ng c na! Mt
li ti sm, ti phi l d, r rm
mi mi v li c n ch ng,
nm vt ra , ko gi chn p kn
mt ci u nng bng.
K t sau hm ng trc m m,
ti khng cn khc. Thi thanh nin

nhng khi s phn qu nghit ng


vn ch thng t an i. Vo nhng
nm chin tranh di dng dc, ci
cht c cp i mt nhng ng
i, bn b thn thit th cng khng
than vn, v cho rng th l ng xu
h h cht cho nc c kia m!
Ri n nhng ngy cui ca cuc
ginh git c lit n lt chnh
mnh cui cng b th kh c kia len
li, bt u gm nhm hai mt, s
ri m hn mi mi, cng cht c lc
thoi ch, tc th lng tm gay
gt ln ting ngay: hn, nh khc
, cn c ngn ngn ngi au kh
gp trm ln na th sao th l li
lng l, m thm chu ng s phn.
Ti chng th khc c. Ti

nhn thc ra rng lc ny, au kh


ca mt c nhn u c ng g so
vi bt hnh ca c t quc.
Vy l v ch, tt tt. V ch tt
c mi hy sinh v gian kh, v ch
nhng ngy thng i kht trin min
tng chng nh v tn, v ch
nhng gi pht ci cht quy quanh
m vn lm trn ngha v, v ch ci
cht ca hai triu con ngi ra i
vnh vin. Liu c khi no nm m
ca c vn vn con ngi kia ri t
m ra khng nh, vn vn con ngi
mt thi v t quc ra i khng
bao gi tr li? T m ra i v tr
v cho qu hng i, hn oan ca
nhng ngi anh hng lng cm, b
bt bn v mu y, nhng con ngi

tng t nguyn hy sinh n c ci


cao qu nht m mt con ngi c
th hy sinh cho ton tc mnh trn
tri t ny. Vy m lc ny y li
ang b di la trng tro. H cht
cho ci ?, nhng ngi lnh ca
thng tm thng chn nm 1914, ri
li nhng trung on tnh nguyn
theo gt cc ng i lnh cu ma
thu nm y. H ng xung cho ci
?, nhng chng trai mi mi by
tui i, trn t Flandern y.
ngha hy sinh li nh vy sao, khi b
m c ngm ngi a chn nhng
a con yu qu nht ca mnh
s khng bao gi gp li. Tt tt
l nh th, cho mt dm k phn
bi hn ln nm vn mnh ca t

quc sao? V chng m ngi lnh


c trong nng la v bo tuyt
phi chu nhn i, nhn kht, chu rt,
chu mi mt qua nhng m di mt
ng, trong nhng cuc hnh tin trin
min n v tn sao?
Li v chng m ngi lnh c,
khng cht mm lng, chi mt d lo
ngha v, phi sng trong a
ngc ca bo n, phi gnh ly
nhng cn au in lon do trng
kh c chin tranh, chi ct bo v
c t quc khi t quc b k th
xm phm, li v chng na sao?
Thc vy, nhng con ngi anh
hng y rt xng ng c mt
tm bia tng nim:
Hn vong c v n c th hy

trnh ln t quc, l chng ti nm


y vn trung thnh vi t quc, vn
chp hnh ngha v.
Th cn t quc?
Ch c iu c nht thit phi hy sinh
nh vy, chng cn cch no khc
na sao? Khng ng chng ta
t ho v vinh quang ca qu kh
sao? M sau ri bin minh th no
y cho ci hnh ng y?
L phn bi khn nn v ti t!
Lc ny cng c hiu ci s kin
khng khip y cng thy u c
bng bng tc gin v nhc nh. Ni
au ca hai con mt u c l g so
vi ni au ny?
Tip theo l nhng ngy di thc
ng s v nhng m y c mng

ti bit l mt ht. Trng mong


lng bao dung ca k th ? Ch
m ngu n, l n gian ni di, bn
ti phm mi c th ngh th. Nhng
m y ti cng thm cm th
nhng k ch mu dn n ci
hnh ng y.
Nhng ngy sau na li cng
r s phn ca chnh mnh. Mi
trc khng lu lm c ngh n
tng lai ca chnh mnh l khng
khi bn chn cay ng, nay ngh li
thy c nc ci. M khng ci
sao c, khi c nh xy nh trn
ci nn ct y? Cu n su vo
ti ri, ci ti thng vn s, ch
cha bao gi mun tin v cm tnh.
Wilhem II (1859-1941, con vua

Wilhem I, hong v vua Ph


1888-1918, i din cho ch ngha
quc t sn c, chu trch
nhim v th chin I bng n 1914;
1918 b nh do cuc cch mng
thng mi mt, chy trn sang H
Lan, ND) l v hong ngi c
u tin cha bn tay ho hon ra
cho cc v th lnh mc xt, m khng
bit rng nhng k lu manh lm g
c danh d. Bn tay ny cn nm
cht ly bn tay ca v hong th
bn tay kia qu ly c kim.
Vi bn ngi Do Thi khng th c
ho gii. Ch c mt cch, cng rn.
M ti quyt nh s l nh chnh
tr.

Chng 8: TI BT
U HOT NG
CHNH TR
Ti tr li Munich t cui thng mi
mt 1918. Tiu on d b ca ti
lc y vo tay cc hi ng qun
nhn. Mi s th ngn n i nu
c, ti s quyt nh i ngay.
Cng vi Schmiedt Ernst l mt
ng i chung thu, ti n
Traunstein (thnh ph huyn l
Thng Bavaria pha ng h
Chiemsee ni ting, ND) v nn li
ch gii th tri.
Thng ba 1919 chng ti quay v
Munich. y cng khng gi c

tri m buc phi lm cch mng


tip. Ci cht ca Eisner (Kurt,
1867-1919, nh vn, nh x hi dn
ch; th tng Bavaria 1918-1919,
sau b m st, ND) thc y
s vic tin trin m cui cng l
ch c ti ca cc hi ng, hay
ng hn l ch thng tr qu ca
ngi Do Thi, mc ch trc mt
m nhng k pht ng c cuc
cch mng ny vn tng m mng.

Adolf Hitler.

Bit bao nhiu k hoch lt qua


u ti khi y. C th lm c g
y, suy ngh mt bao nhiu ngy
th m ri, cn i nhc li, cui cng
vn c nh phi tnh to nhn thy
l: mnh, k v danh, vn chng c
cht tin no m hnh ng
cho bt k mt mc tiu no. V u
m hi y ti li khng th quyt
vo mt ng no trong cc ng
c, ti s cn ni v chuyn ny.
Trong din tin ca cuc cch mng
c nh th vi hnh x ca ti m hi
ng trung ng ln u mt ng
thun. H nh bt ti sng sm hm
27 thng t 1919. Nhng khi ba ch
b thy khu cacbin ging ln

tc th ht dng cm, lnh cho nhanh.


t ngy sau khi Munich c gii
phng, c lnh buc ti trnh din
trc tiu ban iu tra v cc qu
trnh cch mng ngay trung on
b binh s 2.
l hot ng tch cc u tin t
nhiu thun tu chnh tr ca chnh
ti.
Sau vi tun li c lnh phi i
d mt lp hun luyn dnh cho
binh s. Ni y ngi lnh s c
bi dng mt s cc c s cn
phi c ca t duy cng dn. Vi ti
th gi tr ca c ci t y l c
dp lm quen vi dm ngi bn
cng ch hng, bn bc su v
tnh hnh trc mt. t nhiu tt c

u tin rng, t cc phe ng ca


ci ti c thng mi mt, phe trung
ng v phe x hi dn ch, m
thnh ra v phng cu vn nc
c trc cuc sp ang n
gn. Li ngay n nhng th gi vin
nh t sn dn tc cng vy, g th
g ch d thin ch nht i th vn
chng bit iu chnh cch no. Thi
gian sau chng minh cch
nhn ca chng ti l ng.
Vy l trong nhm nh chng ti bn
nhau vic thnh lp mt ng mi.
Nhng tng c bn chp chn
trong u chng ti khi chnh l
nhng ci m sau ny c thc
hin trong ng cng nhn c.
Tn ca phong tro mi thnh lp

ngay t u phi cho php i n


c qung i qun chng; bi l
nu khng c tnh cht ny th ton
b cng vic s l tha, v ch. Cui
cng chng ti i n tn ng
cch mng x hi khi cho rng
nhng quan im x hi ca t chc
mi ny thc s c ngha l mt
cuc cch mng.
Th nhng nguyn nhn su xa cho
vn ny l nh sau:
D cho trc y ti quan tm
rt nhiu ti cc vn kinh t th
du sao vn lun ch dng nhng
gii hn xut pht t nhng vn
x hi. Ch sau ny ci khun kh
mi m rng ra c nh vic kim
tra li chnh sch lin minh ca c.

Thc ra phn ln n l kt qu ca
c vic nh gi sai nn kinh t ln
s khng r rng v nhng c s c
th nui sng nhn dn c trong
tng lai. Th nhng tt c nhng
ngh ny li da trn nim rng
trong bt c trng hp no th
ngun t bn vn chi l kt qu ca
lao ng v v th nh chnh n, s
chu s hiu chnh ca nhng nhn t
m hnh ng ca con ngi c th
thc y hay ngn cn. Vy ngha
quc gia ca t bn cng nm ,
cho nn chnh t bn cng hon ton
ph thuc vo ln, tnh t do v
quyn lc nh nc, ngha l quc
gia, sao cho ch ring ci tnh gn
kt ny phi dn n s thc y

nh nc v quc gia t pha ngun


t bn ny, xut pht n gin t
bn nng sinh tn hoc tip tc sinh
sn. Vy s ph thuc ny ca t
bn vo nh nc c lp t do bt
n phi bo m cho quc gia ci t
do, quyn lc, sc mnh, v.v
Qua nhim v ca nh nc i
vi t bn l tng i n gin v
r rng: n ch cn lo sao cho t bn
lun ch l n bc ca nh nc ch
khng lm tng mnh l ng ch
ca nh nc. Lp trng c th
gi c theo hai ng bin:
mt ny l bo tn mt nn kinh t
quc gia c lp v sung sc, mt
khc l bo v cc quyn x hi ca
ngi lao ng.

Khc bit ca ci t bn thun tu


ny t cch l kt qu cui cng
ca lao ng sng to i vi mt t
bn m s tn ti v bn cht ca
n hon ton ch da trn s u
c, trc y ti cha nhn thc
c vi r rng ng c. Mun
vy ti phi c ci hch u tin,
nhng nht thi n chng n.
Gi y, iu c lo liu n
mc k cng nht qua mt trong s
nhng qu ng ang tham gia c
ci bi ging nu: Gottfried Feder
(1883-1941, chnh tr gia, t 1919 l
ng vin ng cng nhn c m
sau ny l ng Nazi NSDAP, c rt
nhiu nh hng ln Hitler, nht l
nh thuyt Ch ng n l li sut

tin t, nhng ti mt nh hng khi


Hitler tm s tr gip ca gii doanh
nhn, ND).
Ln u tin trong i, ti nhn
c s gii thch mang tnh nguyn
l v t bn chng khon v cho vay
quc t.
Sau khi ti nghe bi ging u tin
ca Feder, trong u ti lp tc
bng ln tng, n by gi mi
tm ra c con ng i ti mt
trong nhng iu kin c bn nht
thnh lp mt ng mi.
Cng lao ca Feder, trong mt ti,
da vo im l, mt khi xc nh
vi tnh bo tn n nhn tm ci
tnh cht c u c ln kinh t quc
dn ca t bn chng khon v cho

vay, th s bc trn ra c n gc
r ci iu kin c xa ca li sut.
Cch trnh by ca ng l ng
trong tt c cc vn c bn n
mc nhng nh ph bnh v chng
ngay t u t tranh lun v tnh
ng n ca tng v mt l
thuyt, m tri li ch nghi ng kh
nng tin hnh chng trn thc tin.
Ci m trong con mt nhng ngi
khc l im yu ca nhng iu m
Feder trnh by, th trong mt ti li
l im mnh.
Nhim v ca ngi lp k hoch
khng phi l xc nh cc mc
khc nhau v tnh thc thi ca mt
vic, m l lm sng t vic
chnh ci t cch y; ngha l: anh ta

t cn lo v con ng, m lo v
mc tiu. Nhng y l tnh ng
n mang tnh nguyn l ca mt
tng ch khng phi kh ca
vic thc thi n. Mt khi ngi lp
k hoch gng tnh n ci gi l
tnh hp l v tnh st thc thay
cho chn l tuyt i, cng vic ca
anh ta s ngng l kim ch nam cho
loi ngi ang i tm kim, m thay
vo li tr thnh ci thc n ca
thng nht. Ngi lp k hoch
cho mt phong tro phi xc nh
mc tiu ca n, chnh tr gia hng
ti vic thc thi n. Theo , trong
t duy ca mnh, ngi ny b quyt
nh bi chn l mun thu, ngi
kia bng cc hnh ng bi thc ti

tng ng. Ci v i ca ngi ny


nm tnh ng n tuyt i
tng tru tng ca anh ta; ci v
i ca ngi kia li lp trng
ng n trc nhng s kin
cho v s ng dng hu ch ca
chng, vi mc tiu ca ngi lp k
hoch c anh ta dng lm kim ch
nam. Trong khi ngi ta c php
coi thnh cng ca cc k hoch v
hnh ng ca chnh tr gia l thuc
th cho ngha ca anh ta, ngha l
S Tr Thnh Thc Tin ca nhng
ci ny, th s thc thi nh cui
cng ca ngi lp k hoch chng
bao gi xy ra, bi phi chng c l
tng ca loi ngi mun nm
bt chn l s c th lp nn nhng

mc tiu trong nh gng, nhng s


hon thnh chng ti mc tuyt i
li s tht bi bi tnh khng hon
chnh v s khim khuyt chung ca
loi ngi. Nu nh tng tru
tng cng ng n v v th cng
v i hn, th vic hon thnh trn
vn n cng cng kh thc hin hn,
chng no n cn ph thuc vo con
ngi nh vy. Bi th nn tm quan
trng ca ngi lp k hoch cng
khng c o theo vic hon thnh
cc mc tiu ca anh ta, m tnh
ng n ca chng v nh hng
m chng tc ng ln s pht trin
ca loi ngi. Nu n khng vy th
nhng ngi sng lp ra cc tn
gio khng c k vo nhng con

ngi v i nht Tri t ny, bi l


vic thc hin cc nh lun l ca
h khng bao gi l hon ton d ch
gn nh vy. Ngay o v i tnh
trong tc ng ca n cng ch l
mt phn x yu mun ca ci con
ngi thanh cao sng lp ra n; duy
ngha ca n li nm tnh ng
n m con ngi c gng t c
trong s pht trin chung ca loi
ngi v vn ha, phm cch v o
c.
S khc bit qu ln gia nhim v
ca ngi lp k hoch v nh chnh
tr cng l nguyn nhn, ti sao hu
nh khng bao gi thy s hp nht
hai ngi ny trong mt c nhn.
iu ny c bit ng vi ci gi l

chnh tr gia thnh t tm c


nh m hot ng ca anh ta thc ra
thng ch l mt ngh thut ca
ci c th, nh Bismarck hi khim
tn nh ngha chnh tr. Nu mt
chnh tr gia nh vy cng t do
hn trong vic nh gi cc tng
v i, anh ta s t ti cc thnh
cng d hn v thng cng lun
nhanh hn. Tt nhin qua chng
cng chu ci tnh thong qua ca
trn th v i khi s chng sng lu
hn cha ca chng. V i th,
tc phm ca nhng chnh tr gia
nh vy l chng c ngha g cho
hu th, bi l cc thnh tu ca h
thi hin i ch da trn vic xa
lnh tt c nhng vn v tng

thc s ln v trit m chng s


c gi tr ln cho cc th h mai sau.
Vic thc hin cc mc tiu c gi tr
v ngha cho tng lai xa nh vy,
thng t ng gi cho ngi bo v
chng v ch him khi c thng
cm qung i qun chng; vi h
s gim gi bia hay sa d hiu hn
l nhng k hoch tng lai nhn xa
trng rng m vic thc hin chng
ch n sau ny v li ch ca n
hon ton ch mi hu th mi vn
dng c.

Karl Marx.

Vy l ch t mt cht ph trng
nht nh, lun l lng ging ca ngu
dt, m phn ln cc chnh tr gia xa
lnh tt c mi d kin thc s nng
k cho tng lai khng lm mt
thin cm chc lt ca m ng.
Thnh cng v tm quan trng ca
mt chnh tr gia nh vy ri chi duy
nht dnh cho hin ti m hon ton
chng cho hu th. Chng v th
m nhng ci u nh ny phi thy
xu h; chng hi lng.
Vi ngi lp k hoch tnh hnh li
khc. Vi anh ta, tm quan trng
hu nh lun nm tng lai bi l
chng him khi anh ta l ci m
ngi ta gi l ngi sng trong

thp ng. Bi v mt khi ngh thut


ca chnh tr gia thc s l mt ngh
thut ca ci c th, th ngi lp k
hoch thuc v nhng ngi m vi
h ta bit l h ch lm Cha hi lng
nu h i v mun ci khng th.
Anh ta hu nh lun t chi s cng
nhn ca hin ti, nhng v th li
gt hi vinh danh ca hu th, nu
nh cc tng ca anh ta l bt
t.
Trong nhng giai on di di ca
nhn loi i khi vn c ln xy ra l
nh chnh tr kt hn vi ngi lp
k hoch. Th nhng nu s kt hp
ny cng v ni tm th nhng phn
khng chng li tc ng t nh
chnh tr cng cng ln hn. Anh ta

khng cn lm theo nhng i hi


sng t ngay vi mi tiu th dn tm
thng nht, m cho nhng mc tiu
m ch t ngi hiu. Bi th cuc
sng ca anh ta ri b ging x gia
yu v ght. Phn i t hin ti m
anh ta khng hiu ni, vt ln vi s
cng nhn ca hu th m anh ta
lm v n.
Bi l nhng cng trnh m mt
ngi dnh cho tng lai cng ln
th hin ti cng kh lnh hi chng,
nn cuc u tranh cng khc lit
hn v thnh cng th li cng him
hn na. Nhng nu du vy m
trong hng th k, n vn mm ci
vi mt ngi th c l thi gian
sau, s c mt vng ho quang nh

ca vinh quang n bng ln quanh


anh ta. Tt nhin nhng con ngi v
i ny ch l cc vn ng vin mn
chy ng di ca lch s; vng
nguyt qu ca thi hin ti ch chm
ti trn ngi anh hng ang i vo
ci cht.
Tuy nhin phi lit vo s h nhng
nh u tranh v i th gii ny,
nhng ngi chng c hin ti
hiu n, nhng li sn sng u v
n cng trong cuc tranh lun v
nhng tng v l tng ca
mnh. H thuc s nhng ngi c
thi s n gn nht tri tim nhn
dn, lm cho mi ngi cm ng
y hm n, v c bit trong nhng
ngy m m li c th kch ng

cc tri tim tan nt v nhng tm


hn tuyt vng.
Thuc s ny khng ch c cc nh
lnh o nh nc thc s ln, m
tt c mi nh ci cch v i khc.
Ngoi Friedrich i y cn c
c Martin Luther (1483-1546, nh
sng lp ra o Tin lnh c; 1505
vo nh tu kn Erfurt nghin cu
thn hc; 1512 gio s trit hc i
hc Wittenberg, qua tm hiu k
lng nhng xu hng ci cch m
i n nhng quan nim mi v
Thin Cha gio khng chp nhn
nhng hnh l c th ; 1919
cng khai khc t nh th Thin
Cha gio; 1521 ngay trc vua
Karl V ti ngh vin tuyn b khng

quay li, ri c cha ca mnh l


Friedrich der Weisen bo v; 1522
dch li ton b kinh thnh n
1534 hon thnh. ND) cng nh
Richard Wagner (1813-1883, nh
son nhc ni ting c, nh hng
nhiu nht ti trng phi siu lng
mn, quyt nh ch yu ti trng
phi lng mn mun, phn no b
nh gi l dn tc ch ngha, ND).
Khi ti nghe bi ging u ca
Gottfried Feder v Ch ng n l li
sut tin t, ti hiu ngay rng
y vn xoay quanh mt chn l
mang tnh l thuyt l ra phi c
ngha v cng ln lao cho tng lai
dn tc c. S tch bit r rng
gia t bn chng khon vi nn

kinh t quc dn cho ta kh nng


chng li s quc t ho nn kinh t
c m khng ng thi qua cuc
u tranh chng t bn, c bit e
da ti c s cho mt s t bo tn
c lp dn tc. Vi ti, s pht
trin ca nc c qu r
rng trc mt ti khng th
khng bit rng, phi m ra cuc
u tranh cam go nht, khng cn l
chng cc dn tc th ch m l
chng t bn quc t. Trong bi
ging ca Feder ti cm nhn
mt li ni v i cho cuc vt ln
ang ti gn ny.
V ngay y, s pht trin sau
ny cng chng minh l cm gic
ca chng ti hi ng bit bao.

Ngy hm nay th chng ti khng


cn b nhng ci u ma lanh ca
cc chnh tr gia t sn ca chng ta
ci nho na; ngy nay chnh h,
chng no h khng phi l nhng
k la di mt cch ch tm, cng
thy l, t bn chng khon quc t
khng ch l k gy hn chin tranh
ln nht, m chnh lc ny y, sau
khi cuc giao tranh kt thc li khng
ngng bin ho bnh thnh a ngc.
Cuc u tranh chng t bn ti
chnh v cho vay quc t tr thnh
im quan trng nht trong chng
trnh cuc u tranh ca dn tc
c v t do v c lp kinh t ca
mnh.
Cn v li phn bc ca ci gi l

nhng ngi thc hnh, th c th


tr li nh sau: Tt c nhng lo ngi
v nhng h qu kinh t kinh khng
ca vic thc thi mt s Ch ng
n l li sut tin t l tha; bi l
u tin l cc n thuc kinh t cho
n nay l ht sc xu cho dn tc
c, vic xc nh lp trng v
nhng vn t khng nh quc gia
lm chng ta nh nhiu n cc bi
phn bin ca nhng chuyn gia nh
vy thi trc, chng hn ca
on bc s Bavaria nhn cu hi v
vic tin hnh xy dng ng st.
Tt c nhng lo ngi khi y ca ci
nghip on kh knh sau ny ai
cng bit l chng ng: nhng hnh
khch cc chuyn tu mi do

nga hi nc ny ko khng
chng mt, c nhng ngi ng
xem cng khng m, v ngi ta cn
b qua c vic xy nhng
hng ro chn cho mi ngi
khi phi thy ci thit b mi ny
ch c nhng hng ro trong u cc
v c gi l chuyn gia ny l
vn cn ng mi hu th.
Nhng th na l ngi ta phi nh
rng: Mi tng v ngay c
tng hay nht cng s tr nn nguy
him khi n c tng rng mnh l
mc ch t thn, tuy thc ra li ch
l mt phng tin n tuy
nhin vi ti v vi tt c nhng
ngi dn tc ch ngha x hi
(Nationalsozialisten, gi tt l Nazi,

ND) chn chnh ch c mt hc


thuyt duy nht: dn tc v t quc.
iu m chng ta phi u tranh,
l vic bo m cho s tn ti v
pht trin ca chng tc v dn tc
chng ta, s nui dng con em
chng ta v gi sch dng mu
chng ta, c lp v t do ca t
quc m dn tc ta chng chn
mi thc hin ci nhim v m
Cha Sng To V Tr trao cho
n.
Mi suy ngh v mi tng, mi
hc thuyt v tt c mi tri thc ch
nhm phc v mc tiu ny. T quan
im ny th phi kim tra li tt c
mi th v phi s dng theo tnh
tin ch ca n hay chi t. Nh vy

chng c hc thuyt no c th s
cng thnh ch ngha cht, bi l tt
c mi th ch nhm phc v cuc
sng m thi.
Vy l nhng kin thc ca Gottfried
Feder l nguyn c ti o su
suy ngh v lnh vc m cho n lc
ti cn t quen bit.
Ti li bt u hc v mi by gi
mi hiu ni dung iu m cng trnh
c cuc i g Do Thi Karl Marx
mun ni. Mi cho n gi ti mi
hiu cun T bn ca hn, cng
ht nh cuc u tranh ca nn x
hi dn ch chng li nn kinh t
quc dn, m thc ra cuc u tranh
ny li ch chun b ci nn tng cho
s thng tr ca t bn ti chnh v

chng khon m thi.


Nhng mt kha cnh khc th
nhng bi ging cng c tc
ng ln lao cho ti sau ny.
Mt ngy kia ti xin pht biu. Mt
trong s nhng ngi tham gia t
thy mnh phi ng v pha l Do
Thi, ri bt u ni di dng bo
v chng. iu ny kch ng ti ln
ting phn cng. Phn ln nhng
ngi tham gia lp hc ng tnh vi
lp trng ca ti. Kt qu l t ngy
sau ti c iu ng v mt trung
on Munich lm ci m khi gi l
s quan hun luyn.
Vo thi gian ny th k lut qun
i cn kh yu. l do nhng nh
hng mun ca thi k hi ng

qun nhn. Rt cn trng v rt lu


ngi ta mi chuyn c, t s
tun lnh t nguyn nh ngi ta
hay ni mt cch m miu v ci
chung ln thi Kurt Eisner (xem ch
thch trn, ND), a v k lut
qun s v quan h trn di.
Tng t chnh bn thn qun i
phi hc cch cm nhn v suy ngh
v dn tc v t quc. Theo hai
hng ny l cc lnh vc cng tc
mi ca ti.
Ti bt u vi tt c am m v
tnh yu. Bng dng li m ra cho
ti c hi c ni trc m ng
ngi nghe; v iu trc y ti
lun ch n gin gi thit t cm
xc thun tu ch chng h bit, th

nay l ng: ti c kh nng din


thuyt. Ngay c ging ni cng
hay hn nhiu, n mc t nht th
u u nhng phng nh ca tiu
i, ngi ta u hiu ti.
Chng c nhim v no c th lm
cho ti hnh phc hn nhng nhim
v ny, bi l trc khi gii ng, ti
cn c th lm nhng vic c ch
ci th ch m n gn vo tri tim ti
ti mc v tn: trong qun i.
Ti cng cn k ra c thnh cng:
trong qu trnh c cc bi ging
ca mnh, ti a hng trm,
thm ch hng ngn cc ng i tr
v li vi dn tc v t quc mnh.
Ti dn tc ha qun i v
bng cch gip cng c k

lut chung.
y ti lm quen c vi mt
lot cc ng i cng ch hng
m sau ny cng nhau xy nn tng
cho phong tro mi.

Chng 9: NG
CNG NHN C
Mt ngy kia t cp trn, ti nhn
c lnh i xem xt tnh hnh ca
mt hip hi c v nh l chnh tr
mang tn gi ng cng nhn c
ang d nh trong nhng ngy ti
t chc mt cuc hp m
Gottfried Feder cng s ni; ti phi
n v quan st ci hi ny lp
bo co tng trnh.
D nhin qu d hiu v ci hiu k
m khi qun i dnh cho cc
ng phi chnh tr. Cch mng
mang li cho ngi lnh quyn hot
ng chnh tr v nay chnh nhng k
t kinh nghim nht li l nhng k

thch dng n nht. Ch n khi c


Trung tm ln nn x hi dn ch
phi au lng nhn thc ra rng,
nhng ngi lnh ang bt u ly
li cm tnh vn c lc em cho
cc ng cch mng gi y
dnh n cho phong tro quc gia v
ti thit, th ngi ta mi tm ci c
rt li quyn bu c ca qun i
v cm n hot ng chnh tr.

ti chnh thc gia nhp ng cng nhn


c v c trao cho tm th ng tm
thi vi con s: by.

Vic Trung tm v ch ngha Mc


dng n bin php ny l r rng,
bi l nu nh ngi ta sm ct
b cc quyn cng dn nh nc
nh ngi ta vn gi quyn bnh
ng ca binh s sau cch mng
th sau t nm khng sinh ra
nh nc thng mi mt, v qua
cng khng c nt c s ph bng
v ni nhc cho quc gia. Khi
qun i ang trn con ng thun
li nht ngay t bn trong bt ra
khi c ca quc gia l a ht mu
v bn tip tay cho chnh sch lin
minh. Nhng vic c nhng ng vn
gi l quc gia cng ho hng ng

h s iu chnh nhng quan im


cho n nay ca l ti phm thng
mi mt v qua tr gip v hiu
ho ci cng c thc hin mt
cuc ni dy ton quc, li cho thy
nhng quan nim lun cng nhc
ca nhng k hn nhin nht trong
nhng k hn nhin li c th a
n u. Ci gii tiu t sn thc s
lm bnh thn kinh ca tui gi ny
bng s nghim tc tt nh li cho
rng qun i s phi tr li l ci
n vn l vy, ngha l ci m qun
s c, trong khi Trung tm v ch
ngha Mc ch ngh n vic b chic
rng c quc gia nguy him ra khi
chng, th nhng nu khng c
chic rng ny th mt qun i s

mi mi ch l cnh st m thi, ch
chng l qun i c th chin u
chng qun th; chnh l ci iu m
thi gian sau ny c chng minh
qu .
Hay cc nh chnh tr quc gia ca
chng ta tin rng qun i cng c
th pht trin cch khc, khng c
phi l mt qun i quc gia
chng? Khn nn l iu ging
ht vi cc qu ng ny v ch xy
ra do trong chin tranh ngi ta
chng phi l lnh chin m li l
nhng thng bm mp, ngha l ngh
vin v lnh t chng bit cht g v
nhng g xy ra trong tri tim nhng
ngi lun nh ti qu kh ho hng
nht, v c thi h l nhng ngi

lnh s mt trn th gii.


Vy l ti quyt nh i n cuc hp
ni ca ci ng m cho n khi
ti hon ton chng bit g v n.
Bui
ti
khi
ti
n
ci
Leiberzimmer (phng bng b,
ND) sau ny vi chng ti tr
nn lch s ca cn nh vn l
Sterneckerbrue (qun bia ngm
sao gc ng, hai a im ni
ting ca Munich, ND), Munich, ti
gp khong 20-25 ngi, ch
yu l t gii h lu.
Bi ging ca Feder th ti bit t
nhng bui hc cho nn ti c th
dnh nhiu thi gian hn cho vic
quan st hip hi.
n tng vi ti chng xu m cng

chng tt; mt t chc mi thnh lp


ht nh nhiu t chc khc. Khi
chnh l thi im m mi ngi u
cm thy mnh c kh nng lp
ra mt ng mi nu khng hi lng
vi s pht trin hin ti v chng
cn tin g vo nhng ng c.
Vy l u u nhng hip hi cng
mc ln nh nm sau mt thi
gian li bin i khng kn khng
trng. Nhng sng lp vin hu ht
chng h c cht khi nim g v
vic t mt hip hi phi lm sao
dng nn mt ng hay mt phong
tro. Bi vy nn nhng t chc mi
lp ny hu nh lun t cht ngt
trong s thin cn nc ci ca
chnh mnh.

Ti chng h nh gi g khc hn
sau khong hai gi lng nghe ci
ng cng nhn c. Khi cui
cng ri Feder cng kt thc, ti
mng qu. Ti thy qu ri v
ang mun b i th cuc tho lun
t do va c thng bo li lm ti
phi cn nhc xem c nn li
khng. Nhng ng tic ngay y
tt c mi vic cng din ra hu nh
v ngha, cho n khi mt gio s
ln ting, ng ny nghi ng tnh ng
n ca cc l do m Feder nu,
nhng ri sau khi Feder tr li
rt kho bng dng ng ta i vo
nn tng ca cc s kin m
khng b qua vic khuyn ci ng
non tr ny phi nhn vo im su

nht, l nu ln cuc u tranh


tch Bavaria khi Ph lm im
ngh s c bit quan trng. Bng
ging hn ho ngi n ng ny
khng nh, rng trong trng hp
ny th c bit l phn o quc ca
ngi c s lp tc sp nhp vo
Bavaria, rng nn ho bnh s c
cng c tt hn nhiu v nhng iu
v ngha tng t. Khi ti chng
th lm khc hn l cng ln ting v
ni cho qu ng Gelahrten (hc gi,
tc gi chi ch nho bng, ND)
ny kin ca ti v im ny vi
thnh cng ti mc l ngay c khi ti
cha kt thc, v thuyt trnh n
phi li i nh mt con ch b di
go nc lnh. Lc ti ni, mi

ngi lng nghe bng b mt kinh


ngc; v khi ti chun b cho tm
bit cuc hp v i xung th bng
c mt v lao v pha ti, t gii
thiu (ti chng nghe r tn l g) v
nht mt cun s nh, chc l mt
cng lnh chnh tr, vo tay ti cng
li ngh phi c n.
Ti rt hi lng v iu , bi l ti
c th hy vng gi y bng cch
n gin hn hiu bit v ci hip
hi ngn ngm ny m chng phi
tip tc d nhng cuc hp hp dn
n th na. Cht li, ci ngi
chc l cng nhn ny li gy mt n
tng tt cho ti. V th l ti b i.
Vo thi ti ang doanh tri
trung on b binh s 2, trong mt

cn phng nh cn mang m hi
hng cuc cch mng. Ban ngy
ti ngoi, thng ti trung on
bo v 41 hay nhng cuc hp,
cc bui thuyt trnh ti mt n v
no v.v Ch c m ti mi v
phng ng. Bi l ti c tp qun
dy t trc 5 gi, nn ti dn quen
c vi tr chi cho m chut
nht vn chy t tung trong cn
phng nh vi mu bnh vn ri nh
trn trn sn m ngm l chut ng
nghnh tranh ginh nhau ci mn
ngon ngt ny. Trong cuc i mnh
ti tri ng cay hnh dung
ra qu r ci i v bi th c nim
hn hoan ca nhng sinh linh nh b
ny.

Cng vy, khong 5 gi sng hm


sau cuc hp ti nm trong
ci ging gp qun i m ngm
nhn cuc cu ch hn lon. Bi l
chng th ng c na, nn ti
bng ngh li ti qua, v cht nh ti
cun s m ngi cng nhn trao
cho ti. l mt cun sch nh m
tc gi, chnh l anh cng nhn kia,
m t anh ta vt qua c m
hn tp ca nhng so ng mc xt
v cng on quay v vi t duy
dn tc nh th no; chnh v vy m
cng c ta Thc tnh chnh tr
ca ti. Mi bt u thy thch
th nn ti c mt mch c cun
sch; trong phn nh mt qu
trnh tng t, m mi hai nm

trc chnh ti cng tng tri


qua. Bt gic ti thy li ton b
bc ng pht trin ca chnh
mnh hin ra sng ng. Trong c
ngy, ti nhiu ln ngm li chuyn
ny. Cui cng cng mun qun
n i, th cha y mt tun tri
qua, bng ngc nhin nhn c
mt tm bu thip vi ni dung l ti
c kt np vo ng cng
nhn c: ti phi pht biu kin
v vn v bi vy th t ti
phi n d mt cuc hp ban ca
ng ny.
Ti cn hn c ngc nhin v ci
cch thu np ng vin nh th ny
m chng hiu nn ci hay khc v
vic . Ti chng h ngh ti

vic vo mt ci ng thnh lp,


m ti mun t lp nn ng mi
ca chnh mnh. Vi ti, mt xut
nh th l hon ton khng chp
nhn c.
L ra ti mun tr li cc v ny
bng vn bn, nhng ri tnh hiu k
thng th v ti quyt nh vo ngy
nh phi xut hin trc cuc
hp gii thch ming cc l do
ca mnh.
Ngy th t n. Nh hng ni
din ra cuc hp bo, l Alte
Rosenbad ph Herrnstrae; mt
ci tim n ti tn m c v nh ch
vo nhng thi im thnh thn nht
mi c ngi lc vo. Chng c g
ng l, v trong nm 1919, thc

n ca ngay c cc nh hng ln
cng rt khim tn v kh mi c
khch ti. D nhin cho n gi pht
, ti hon ton chng bit c mt
tim n nh vy.

Phng Leiberzimmer.

Ti i qua phng khch n m t


m chng c ma no ngi, tm ca

sang phng bn v thy hi ngh


ngay trc mt. Trong nh tranh ti
tranh sng ca mt ci n kh nn
sp hng, bn bn c bn thanh nin
ngi, trong s c c tc gi cun
sch nh v anh ta cho n ti
nng nhit nht ri chc mng ti
l ng vin mi ca ng cng
nhn c.
Ti hi b bt ng. Bi l ti c
thng bo, ch tch ton quc thc
ra cha n nn ti tm ch cha
cng b vi. Cui cng th v trn
cng n. ng ta cng l ch tch
cuc hp nhn bui Feder thuyt
trnh ba trc.
Khi ti li tr nn hiu k hn v
ch xem s th ri ra sao. t nht l

gi y ti bit c tn tng v
mt. Ch tch t chc ton quc l
mt ngi Harrer, cn ch tch ca
thnh ph Munich l Anton Drexler.
By gi ngi ta c bin bn cuc
hp hm trc v by t tn nhim
th k. Ri n bn bo co ti
chnh trong quyn s hu ca hip
hi tng cng c 7 mc 50 pfennig
(tin xu c bng mt phn trm
mc, ND) m v s tin th qu
nhn c s tin cy hon ton.
iu ny cng li c ghi vo bin
bn. Ri nhng th tr li ca ch
tch th nht cho mt bc th n t
Kiel, mt t Dsseldorf (cc thnh
ph ln ca c, tng ng l th
cc bang Schleswig-Holstein v

Nordrhein-Westfalen, ND) v mt t
Berlin, c c to ln, tt c mi
ngi u ng . Ri li cng b
bu phm n: mt bc th n t
Berlin, mt t Dsseldorf v mt t
Kiel, m c v nh chng gy nn
nim tho mn v bin. Ngi ta gii
thch s gia tng trao i th tn ny
nh l du hiu tuyt nht v hin
hin tm quan trng lan to ca
ng cng nhn c; ri sau
l mt cuc tho lun l th v
nhng th tr li mi s phi vit.
ng s, ng s tht. Thc l mt
tr hip hi hng xn theo cch ng
s nht hng. Ti phi nhp vo ci
cu lc b ny ?
Sau n phn kt np ng vin

mi, ngha l: tho lun vic kt np


ti.
Ti bt u hi tuy nhin ngoi vi
cu mo u th chng c g c,
chng c chng trnh, chng c
truyn n, hon ton chng c giy
t in n g ht, chng c th ng,
thm ch n mt con du ngho kit
xc cng khng, c nht ch l nim
tin v ch tch cc.
N ci trn mi ti bin mt ngay,
bi l y l ci g nu khng phi l
du hiu ca s lng tng v bt lc
hon ton ca tt c cc ng phi
cho n nay, cc chng trnh ca
h, cc d kin v hot ng ca
h? Ci m vi chng trai tr ny hi
t i n mt hot ng nhn t

ngoi ng nc ci n th, th
li l li ra cho ting ni ni tm ca
h, chc l xut pht t cm xc
nhiu hn l ch tm, cho thy cch
hot ng cho n nay ca cc ng
phi l khng cn thch hp cho mt
cuc ni dy ca dn tc c cng
nh s hn gn cc vt thng ni
tm. Ti c nhanh cc cu khu
hiu c vit trn my ch, v t
ti cng nhn ra ch mi l mt
cuc tm kim ch khng phi l mt
kin thc bit chc. Nhiu th trong
m o khng r, lm ci thiu v
hu nh tt c li l du hiu ca
nhn thc trng rng.
iu m nhng con ngi ny cm
nhn th ti cng bit: l c

vng c mt phong tro mi, v


ngha vt tm cc ng c cho
n nay.
m khi v li doanh tri, ti
t phc ra bn phn xt ca mnh v
ci hip hi ny.
C l ti ang ng trc cu hi
quan trng nht i mnh: ti phi
gia nhp ng ny hay ti phi c
tuyt?
L tr bo c tuyt, nhng tnh cm
li chng ti c yn; v cng
c ngh n tt c ci v l ca ci
cu lc b ny th ti li cng c
nhiu cm tnh hn vi n.
Nhng ngy sau ti chng c yn.
Ti bt u suy i ngh li. T lu ti
i n quyt nh phi hot ng

chnh tr; ti cng hon ton r rng


iu phi xy ra trong mt phong
tro mi, duy nht ch cn thiu c
hch cho hnh ng. Ti chng thuc
loi ngi hm nay bt u ci g
, n mai li b chuyn sang
mt vic khc. Nhng chnh n li l
mt trong nhng l do chnh yu
nht, ti sao ti li kh i n mt
quyt nh cho vic thnh lp mt t
chc mi nh th, ci t chc m
hoc phi l tt c hoc tt nht l
thi ng lm. Ti bit rng, i vi
ti n s phi l mt quyt nh cho
mi mi m khng bao gi bit
n t rt lui. Vi ti sau s
khng phi l mt tr chi thong
qua m l mt vic nghim trng

sng cn. Ngay thi , t bn nng


ti lun ght nhng k bt u
vi mi th nhng chng bit tin
hnh mt vic g. Ti ght cay ght
ng ci loi ngi hay xa vo mi
ni mi ch nh th. Ti coi hot
ng ca loi ngi ny thm ch
cn ti t hn l ngi khng.

ng Cng nhn c: ng k, sau ny l


quc k c Quc x.

Nhng chnh lc ny s phn li c

v mun vy gi ti. Ti chng bao


gi gia nhp mt trong nhng ng
ln ang tn ti v s gii thch cn
k hn v sao. Vi ti, ci sinh linh
nh nhoi ng ci ny vi vi ba
thnh vin c v nh c u th
ch cha x cng thnh mt t
chc m vn cn to ra kh nng
cho tng c nhn thc s t do
hnh ng. y ngi ta cn c
th lm vic, v khi t chc cng
nh, cng c nhiu c hi a n
vo qu o ng. y cn c th
quyt nh v ni dung, mc ch v
con ng i, iu m nhng
ng ln ang tn ti ngay t u
l khng th. Cng c suy ngm
lu, ti cng cng c nim tin rng

chnh t mt ci phong tro nh nhoi


ny mi c th chun b cho mt
cuc ni dy ton quc c cn
chng bao gi t nhng ng chnh
tr ang tham gia ngh vin c bm
gi vo nhng quan nim c hay
thm ch hng li t ch mi.
Bi l ci cn tuyn b ni y phi
l mt th gii quan mi ch chng
phi l mt cu khu hiu bu c
mi.
Tuy nhin l mt quyt nh v
cng kh khn chuyn d nh
ny thnh hin thc.
T mnh ti mang n c bao
nhiu iu kin ban u cho nhim v
ny?
Vic ti ngho v chng c cht ti

sn g, vi ti vn cn c v l iu
d chu nht, nhng iu kh hn l
ti vn thuc loi nhng k v danh
tiu tt, mt trong s hng triu m
du c may tnh c cho sng hay
cht th th h sau cng chng h
my may quan tm. Thm vo
cn l nhng kh khn ny sinh t
vic ti theo ui qu t trng lp.
Ci gi l gii tr thc du sao vn
lun thc s v cng ngo mn nhn
xung bt c k no cha tri qua
nhng trng lp bt buc qua
t bm cho mnh ci kin thc
cn c. Cu hi cha bao gi t ra
l: ngi c th lm c g,
ch khng phi l anh ta hc ci
g? Ci u b u ca nhng

ngi c hc nhy nhy, c bao


bc bi loi chng ch hn sao
c bt c chng trai sng lng
nht no d c thiu my ci giy lt
qu gi kia. Vy l ti d tng
tng rng, ci th gii c hc
hnh ny s chng ti th no, v
nu c khi ti cng lm cht nh,
th duy nht ch v ti coi nhng
ngi ny tt hn l trn thc t
nghit ng m phn ln h vn vy.
Tt nhin, nh bt k u khc,
vn c nhng c bit to sng v khi
y li cng sng hn. Nh th m ti
hc c cch phn bit gia
nhng hc tr mun thu vi cc
chuyn gia thc th.
Sau hai ngy suy ngm n au

n, cui cng ti i n nim tin l


phi t bc.
l quyt nh mang tnh h trng
nht trong i ti.
Khng th v khng c php rt
lui na.
Vy l ti chnh thc gia nhp ng
cng nhn c v c trao cho
tm th ng tm thi vi con s:
by.

END.
Mi bn gh thm o Tiu
V eBook ti nhiu ebooks
hn na.

You might also like