Zbirka PDF

Zbirka rjeenih zadataka iz matematike za prijemni ispit
Test broj 1
1.
a) Izraunati
1 3 9 7
+ : : 1
5 4 5 30
+ log 2 0,0625.
x
y (x y )
4
.
2
2
x +y
x y4
2
b) Uprostiti
2.
Rjeiti jednaine:
a)
2 x + 1 x + 2 5x + 2
=
2x
5
4
3
b)
( f (x ))2 + f (x ) = 0,
x + 1, x < 2
ako je f ( x ) =
.
x 1, x 2
3.
Rjeiti trigonometrijsku jednainu: cos 2 x 3 sin x cos x = 1 .
4.
Rjeiti nejednainu: x log 2 x 3 log 2 x +1 < 8 .
5.
Nai jednaine zajednikih tangenti parabole y 2 = 8 x i krunice x 2 + y 2 = 2 .
6.
Izraunati obim i povrinu jednakokrakog trapeza opisanog oko kruga, ako je

duina vee osnovice 3 cm, a jedan njegov unutranji ugao 60.
7.
Povrina prave kupe je 96 cm2, a duina izvodnice je 10 cm. Izraunati

zapreminu kupe.
8.
Zbir svih lanova beskonane geometrijske progresije je 16, a zbir kvadrata

lanova te iste progresije je 153,6. Nai peti lan i kolinik te progresije.
9.
Izraunati cos 20 o cos 40 o cos 60 o cos 80 o.
10.
Od 5 oficira, 4 podoficira i 10 vojnika treba formirati grupu od 4 osobe u kojoj e

biti bar po jedan oficir i podoficir. Na koliko naina je to mogue uiniti?
Univerzitet u Istonom Sarajevu Mainski fakultet
Rjeenje testa broj 1

1. a)
1 3 9 7
+ : : 1
5 4 5 30
+ log 2 0,0625 =
1 3 9 30
= + :
5 4 5 37
37 30
=
60 37
b)
+ log 2 (0,25)
1
+ 2 2 log 2 2 1 =
2
12 + 25 30
=

37
60
+ 2 log 2 0,5 2 =
+ 4 ( 1) = 4 4 = 0.
x
y (x y )
x
y (x y )
4
= 2
2
=
2
2
4
2
x +y
x y
x +y
x y2 x2 + y2
x
y (x y )
=
= 2
2
(x + y ) x 2 + y 2
x +y
2
)(
1
x(x + y ) y ( x y ) x + xy xy + y 2
=
,
=
2
2
2
2
x+ y
(x + y ) x + y
(x + y ) x + y
uz uslov x -y x y.
2. a)
Ako se data jednaina pomnoi sa NZS (3,4,5), tj. sa 60, dobija se:
2 x + 1 x + 2 5x + 2
=
2 x 12(2 x + 1) 15( x + 2 ) = 20(5 x + 2 ) 120 x
5
4
3
9 x 18 = 20 x + 40
x=2
b)
Ako je x < 2, jednaina glasi ( x + 1) + (x + 1) = 0. Tada je:

2
(x + 1)2 + (x + 1) = 0 x < 2 x 2 + 3x + 1 = 0 x < 2

(x = -1 x = -2) x < 2
x = -1 x = -2
Ako je x 2, jednaina glasi ( x 1) + x 1 = 0. Tada je:

2
(x 1)2 + (x 1) = 0 x 2 x 2 x = 0 x 2
(x = 0 x = 1) x 2
x (nema rjeenja).
Rjeenja jednaine su: x = -1 ili x = -2.
3.)
Za cos x = 0 ili sinx = 0, tj. za x = k
, k Z jednaina je nemogua.
2
Dalje, data jednaina je ekvivalentna sa :
cos 2 x 3 sin x cos x = 1
cos 2 x + 1 3 sin x cos x = 0
cos 2 x + sin 2 x + cos 2 x 3 sin x cos x = 0
2 cos 2 x + sin 2 x 3 sin x cos x = 0
(dijeljenjem sa cos 2 x 0)
2 + tg 2 x 3tgx = 0
tgx = t t 2 3t + 2 = 0
tgx = t (t = 2 t = 1)
tgx = 2 tgx = 1
x = arctg 2 + k , k Z x =
4.)
+ l , l Z .
Nejednaina x log 2 x 3 log 2 x +1 < 8 ima smisla za x > 0. Ako uvedemo smjenu log 2 x = t , onda
je x = 2 t , pa dobijamo:
(2 )
2
t t 3t +1
2t
3t + t
<8
< 23
t 3 3t 2 + t < 3
t 2 (t 3) + (t 3) < 0
(t 3) t 2 + 1 < 0
t<3
Prema tome, log 2 x < 3 , tj. log 2 x < log 2 2 3 , odakle slijedi da je x < 8 i kako je x > 0, skup
rjeenja nejednaine je interval (0,8).
5.)
Uslov dodira prave y = kx + n i krunice x 2 + y 2 = r 2 je (1 + k 2 ) r 2 = n 2 . Uslov dodira

prave y = kx + n i parabole y 2 = 2 px je p = 2kn. Kako je r 2 = 2 i p = 4 rjeavanjem
sistema
1 + k 2 2 = n2
dobija se da je
4 = 2kn
n = 2 i k = 1 ili n = 2 i k = 1 .
Prema tome, jednaine traenih

zajednikih tangenti su:
t1 : y = x + 2
t 2 : y = x 2.
Slika 1.
6.)
Neka je E podnoje visine h iz tjemena D

c
(Slika 2). Tada je AE = x i c cos 60 o =
2
Trapez je jednakokraki, pa je
ab
c ab
x=
, odnosno =
, a kako je
2
2
2
trapez tangentni to je 2c = a + b.
c a b
=
i a = 3, odakle je
Dakle, 2c = a + b,
2
2
2c = 3 + b
6 2b = 3 + b
3 = 3b
b = 1
.
c = 3b
c = 3b
c = 3 b
c = 2
Slika 2.
Visinu h dobijamo iz pravouglog trougla AED:

c 3 2 3
h = c sin 60 o =
=
= 3.
2
2
To znai da je obim trapeza O = 2c + a + b = 2 2 + 3 + 1 = 8 cm,
a+b
3 +1
a povrina trapeza je P =
h =
3 = 2 3 cm2.
2
2
7.)
Na osnovu formule za povrinu kupe

P = B + M = r2 + r s
dobijamo da je 96 = r (r + 10 ),
odnosno, da je
r 2 + 10r 96 = 0 i r = 6.
Kako je H 2 = s 2 r 2 , to je H = 8 cm.
Slika 3.
Zapreminu kupe izraunavamo po formuli
1
1
V = B H , pa je V = 6 2 8
3
3
3
tj. V = 96 cm .
8.)
Prema uslovu zadatka je a1 + a1 q + a1 q 2 + ... = 16 i q < 1 , jer progresija ima sumu.

Kvadrati lanova geometrijske progresije obrazuju, takoe geometrijsku progresiju sa
q 2 , 0 < q 2 < 1 i prvim lanom a12 za koju je
kolinikom
a12 + a12 q 2 + a12 q 4 + ... = 153,6.
Zbir svih lanova progresije izraunava se po formuli

a
a
a12
S = 1 , pa iz 1 = 16 i
= 153,6 slijedi :
1 q
1 q
1 q2
a1 = 16 (1 q )
256 (1 q )
1 q2
a1 = 12
a1 = 16 (1 q )
a1 = 16 (1 q )
1 .
= 153,6 256 (1 q ) = 153,6 (1 + q ) 102,4 = 409,6 q q =
4
Dakle, q =
9.)
1
12
3
1
i a5 = a1 q 4 = 12 =
= .
4
256 64
4
Znajui da je cos =
sin 2
i sin 180 o = sin , dobijamo da je
2 sin
cos 20 o cos 40 o cos 60 o cos 80 o =
10.
sin 40 o
sin 80 o
sin 120 o sin 160 o
=
2 sin 20 o 2 sin 40 o 2 sin 60 o 2 sin 80 o
1 sin 120 o sin 160 o

1 sin 180 o 60 o sin 180 o 20 o
1
= .
o
o
o
o
16 sin 60
16
16
sin 20
sin 60
sin 20
Mogue sastave grupe prikaimo pomou skupova (jer redosled nije bitan):
{O, O, O, P}, {O, O, P, P}, {O, P, P, P}, {O, P,V ,V }, {O, P, P,V }, {O, O, P,V },
gdje O oznaava oficira, P podoficira, i V vojnika.
5 5 4 3
= 10 naina.
Od 5 oficira moemo izabrati 3 oficira na =
3 1 2 3
4 4
etvrti lan grupe mora biti podoficir, za iji izbor imamo = = 4 mogunosti.
1 1
Svakom izboru 3 oficira od 5 oficira odgovaraju 4 izbora podoficira pa za ovu
kombinaciju imamo 10 4 = 40 mogua naina formiranja grupe. Slino rasuivanje
primjenjuje se i u ostalim sluajevima. Ukupan broj traenih naina je:
5 4 5 4 5 4 5 4 10 5 4 10 5 4 10
+ + + + + =
3 1 2 2 1 3 1 1 2 1 2 1 2 1 1
= 40 + 60 + 20 + 900 + 300 + 400 = 1720.
Test broj 2
1.)
a) Izraunati
b) Uprostiti
2.)
15
4
12
1
:
.
6 2 3 6 6 + 11
6 +1
a2 + b2
a2
b2
+
.
ab
ab b 2 a 2 ab
Rjeiti jednaine: a)
x 1 3x 1 2 x 4 x + 1
+
=
+
,
2
4
3
6
b) x 2 4 x + 12 = 7 4 x x 2 .
3.)
Rjeiti trigonometrijsku jednainu: cos 6 x + sin 6 x =
4.)
Rjeiti nejednainu: log 3 (3 x ) < log 1

3
15
1
cos 2 x .
8
2
x +1
.
4
5.)
Taka A (3,0) polovi tetivu krunice x 2 + y 2 4 x + 2 y + 1 = 0.

Odrediti jednainu prave kojoj pripada tetiva navedene krunice.
6.)
Stranice trougla su a = 13, b = 14 i c = 15. Dvije od njih (a i b) su tangente kruga, iji je

centar na treoj stranici. Odrediti poluprenik kruga.
7.)
Izvodnica prave zarubljene kupe je s = 5 cm, a poluprenici osnova su R = 5 cm i

r = 2 cm. U kupu je upisana pravilna zarubljena etvorostrana piramida tako da je donja
osnova piramide upisana u donju osnovu kupe, a gornja osnova piramide u gornju osnovu
kupe. Izraunati zapreminu zarubljene piramide.
8.)
Odrediti duine stranica trougla, ako se zna da one obrazuju aritmetiku progresiju sa
razlikom d = 4 i ako jedan unutranji ugao trougla ima 120.
9.)
x 2 1, x (- 1,1)
Data je funkcija f ( x ) = 1
2
ln x , x (- ,-1] [1, )
2
a) Skicirati grafik funkcije f.
b) U zavisnosti od realnog parametra a, odrediti broj realnih rjeenja jednaine
f (x ) = a.
10.)
a)
Izraunati granine vrijednosti:
log 2 2 + log 2 4 + ... + log 2 2 n

,
n +
n2
lim
b)
lim
x 0
1+ x2 1
x2

1. a)
15
1
4
12
+
:
=
6 2 3 6 6 + 11
6 +1
15 6 1 4 6 + 2 12 3 + 6
=
+
6 1
64
96
[ ( 6 1) + 2 ( 6 + 2) 4(3 + 6 )] (
= ( 6 11) ( 6 + 11) = 6 121 = 115.
= 3
) (
6 + 11 =
6 + 11 =
b)
a2 + b2
a2
b2
a2 + b2
a2
b2
+
=
+
=
ab
ab
b (a b ) a (a b )
ab b 2 a 2 ab
+ b 2 )(a b ) a 3 + b 3 a3 + ab 2 a 2 b b 3 a 3 + b 3
=
=
ab (a b )
ab (a b )
ab (b a )
=
= 1, uz uslov a 0, b 0 i a b.
ab (a b )
2. a)
b)
(a
Ako datu jednainu pomnoimo sa NZS (2,3,4,6), tj. sa 12, dobijamo:

x 1 3x 1 2 x 4 x + 1
6 ( x 1) + 3 (3 x 1) = 4 (2 x 4 ) + 2 ( x + 1)
+
=
+
2
4
3
6
15 x 9 = 10 x 14 5 x = 5 x = 1.
Ako uvedemo smjenu x 2 4 x = t , dobijamo da je:
(x
4 x + 12 = 7 4 x x 2 x 2 4 x = t t 2 + 7t + 12 = 0
x 2 4 x = t (t = 3 t = 4) x 2 4 x = 3 x 2 4 x = 4
x 2 4 x + 3 = 0 x 2 4 x + 4 x = 3 x = 1 x = 2.
3.)
Koristei identitete:
a 3 + b 3 = (a + b ) a 2 ab + b 2 ,
a 4 a 2b 2 + b 4 = a 2 + b
2 sin x cos x = sin 2 x i
2 2
3a 2 b 2 ,
sin 2 x = 1 cos 2 x,
transformiemo lijevu stranu jednaine na sledei nain:
(
) ( )
= (cos x + sin x )(cos x cos x sin x + sin x ) =
4 sin
= 1 [(cos x + sin x ) 3 cos x sin x ] = 1 3
3
cos 6 x + sin 6 x = cos 2 x + sin 2 x =

2
x cos 2 x
=
4
3
3
1 sin 2 2 x = 1 1 cos 2 2 x .
4
4
3
15
1
1 cos 2 2 x = cos 2 x , odakle se sreivanjem
4
8
2
2
dobija ekvivalentna jednaina, odnosno 2 cos 2 x 5 cos 2 x + 2 = 0. Uvoenjem smjene
1
cos 2 x = t dobija se jednaina 2t 2 5t + 2 = 0 , ija su rjeenja t = 2 ili t = . Jednaina
2
1
cos 2 x = 2 je nemogua, a jednaina cos 2 x = ima rjeenja x = + 2k , k Z .
2
6
Data jednaina sada ima oblik 1
4.)
Nejednaina log 3 (3 x ) < log 1

3
x +1
x +1
ima smisla ako je 3 x > 0 i
> 0 , odnosno
4
4
ako je x ( 1,3) . Kako je log 1 a = log n a bie da je

n
x +1
x +1
x +1
log 1
= log 3
= log 3
4
4
4
3
= log 3
4
.
x +1
Osnova logaritma je vea od 1, pa je logaritamska funkcija rastua, a nejednaina

4
4
se svodi na nejednainu 3 x <
Odavde dobijamo da je
log 3 (3 x ) < log 3
x +1
x + 1.
(x - 1)2 > 0.
x 2 2x + 1
4
> 0 ili
3 x
< 0 , odnosno
x +1
x +1
x +1
Rjeenja poslednje nejednaine su svi brojevi vei od -1 i razliiti od 1. Ako uzmemo u
obzir da je x ( 1,3) , konano rjeenje date nejednaine je x ( 1,1) (1,3).
5.)
Kanonski oblik jednaine kruga je ( x 2 ) + ( y + 1) = 4. Centar kruga je taka C (2,-1),

a poluprenik je r =2. Jednaina prave l, odreene takama A i C, prema formuli
y y1
(x x1 ), glasi y 0 = 1 0 (x 3), odnosno y = x 3.
y y1 = 2
23
x 2 x1
2
Prava l i prava p, kojoj pripada tetiva, su

ortogonalne, to slijedi iz podudarnosti trouglova
PAC i QAC (Slika 4.). Koeficijent pravca prave l
je kl = 1, a prave p je kp. Iz uslova ortogonalnosti
pravih k l k p = 1 sledi da je kp = -1. Jednaina
prave p kojoj pripada taka A(3,0) sa
koeficijentom pravca kp= -1 je y 0 = 1 ( x 3) ,
odnosno y = -x +3.
Slika 4.
9
6.)
Kako su poznate sve tri stranice trougla njegovu povrinu moemo izraunati na osnovu
a+b+c
poluobim
Heronovog obrasca P = s (s a )(s b )(s c ) , pri emu je s =
2
trougla ije su stranice a, b i c.
U ovom zadatku je s = 21 pa je PABC = 21(21 13)(21 14 )(21 15) = 84. Na osnovu
uslova zadatka, povrinu trougla ABC moemo dobiti i kao zbir povrina trouglova AOC
i BOC, gdje je O centar upisanog polukruga (Slika 5.).
Dakle, PABC = PAOC + PBOC , odnosno
br ar
PABC =
+
, odakle je r (13 + 14) = 84 ,
2
2
2
56
pa je r = .
9
Slika 5.
7.)
Na osnovu Pitagorine teoreme (Slika 6.) dobijamo da je H 2 = s 2 (R r ) , tj. H = 4.

Prenik donje osnove zarubljene kupe je 2R , a kako je i dijagonala D donje osnove
upisane zarubljene piramide takoe jednaka 2R (Slika 7.), to e biti D = 2 R = 10 = a 2 ,
pa je a = 5 2 . Slino se iz d = 2r = 4 = b 2 dobija da je 2 2 .
2
Slika 6.
Slika 7.
Slika 8.
Povrine baza zarubljene piramide su:

B1 = a 2 = 50 cm 2 i B2 = b 2 = 8 cm 2 , pa je zapremnina zarubljene piramide
H
4
V =
B1 + B1 B2 + B2 = 50 + 50 8 + 8 = 104 cm 3 .
3
3
8.)
) (
Neka su stranice trougla

x=
a, b = a 4 i c = a + 4 . Sa slike 8. vidi se da je
a 3
a
i y = . Prema Pitagorinoj teoremi je:
2
2
2
2
a 3 a
+ + a 4 = (a + 4)2 ,
x + ( y + a 4) = (a + 4) pa je
2 2
2
odakle se sreivanjem dobija jednaina 2a 20a = 0 , ija su rjeenja a = 0 ili a = 10.
Dakle stranice trougla su: a = 10, b = 6 i c = 14.
2
10
Do jednaine 2a 2 20a = 0 smo mogli doi i na drugi

nain.
Na osnovu kosinusne teoreme vai (Slika 8.):
(a + 4)2 = a 2 + (a 4)2 2a(a 4) cos120 o .
1
Kako je cos120 o = (Slika 9.) sreivanjem prethodne
2
jednaine dobija se jednaina 2a 2 20a = 0 .
Slika 9.
9.)
1
x, x 0
1
ln x 2 = ln (x 2 )2 = ln x 2 = ln x i x =
2
x , x < 0
funkcija f bie zadata formulom
Kako je
ln( x ),
f ( x ) = x 2 1,
ln x,
x 1
x ( 1,1)
x 1
Grafik funkcije prikazan je na slici 10.
Slika 10.
U istom koordinatnom sistemu, na slici 11, predstavljeni su grafici funkcija
g (x ) = a a R i
ln( x ),
f ( x ) = x 2 1 ,
ln x,
x 1
x ( 1,1)
x 1
11
Slika 11.
Apscise zajednikih taaka grafika funkcija f i g predstavljae rjeenja date jednaine.
Na slici 11 to su take A i B. To znai za a < 0 jednaina nema rjeenja, za
a (1, ) {0} ima 2 rjeenja, za a = 1 jednaina ima tri rjeenja, za a (0,1) jednaina
ima 4 rjeenja.
10. a)
log 2 2 + log 2 4 + ... + log 2 2 n

log 2 2 4 8 ... 2 n
log 2 21+ 2+ 3+...+ n
lim
lim
=
=
=
n +
n +
n +
n2
n2
n2
1
n(n + 1)
1+
2
(1 + 2 + 3 + ... + n ) log 2 2
+
n
n
n = 1.
2
= lim
= lim
= lim
= lim
2
2
2
n +
n +
n + 2n
n +
2
2
n
n
lim
b)
(
(
)
)
2
2
3
3
1+ x2 1
1+ x2 1 3 x +1 + x +1 +1
lim
=
lim
=
2
x 0
x 0
2
3
2
3
x2
x2
x +1 + x +1 +1
3
= lim
x 0
( x + 1) 1
3
2
x 2 3 x 2 + 1 + 3 x 2 + 1 + 1
= lim
x 0
x2
x 2 3
1
= .
2
3
x 2 + 1 + 3 x 2 + 1 + 1
12
Test broj 3
1.)
a) ta je vee: 13 % od 200 ili 30 % od 90?

b) Uprostiti izraz
2.)
a 2 + b 2
a 1 + b 1
a2 + b2

ab
a 1 b 1
: 2
.
a b2
Rjeiti jednaine:
a) x
2
3
x
x 5 x 3
3 =
4 +
2
4
4
3
1+
b) log 1 (x 2 + 2 x ) = 1
3
3.)
Dokazati identitet 3 + 4 cos 2 + cos 4 = 8 cos 4 .
4.)
Rjeiti nejednainu
5.)
Odrediti jednainu tangenti elipse x 2 + 4 y 2 = 100 povuenih iz take A (2,7).
6.)
Dijagonale jednakokrakog trapeza su uzajamno normalne. Izraunati njegovu povrinu

ako je krak c = 2 5 cm , a odnos osnovica je 3:1.
7.)
Osnova piramide je trougao ije su stranice a = 12 cm, b = 16 cm i c = 20 cm , a bone

ivice su jednake i imaju duinu 26 cm. Izraunati zapreminu piramide.
8.)
Deveti lan aritmetike progresije je pet puta vei od drugog lana, a pri dijeljenju
trinaestog lana sa estim lanom dobija se kolinik 2 i ostatak 5. O kojoj progresiji je
rije?
9.)
Odrediti najmanju i najveu vrijednost funkcije
2 +1
6 x 6
x +1
2 1 .
2x , x 0
f ( x) = 2
na segmentu [-1,8].
x + 8 x + 1, x > 0
10.)
Skicirati grafike funkcija:

a) y = 2 sin x ;
x
b) y = cos ;
2
c) y = log 2 2 x ;
d) y =
1
.
x
13
1. a)
200
13
30
= 26 < 27 = 90
.
100
100
b)
a 2 + b 2
a 1 + b 1
a2 + b2

ab
1
1
1
+
a 1 b 1 a 2 b 2
ab
a2 b2
: 2
=
=
1 1 a2 + b2 1 1
a b2
a b
a b
b2 + a2
2 2
(a b )(a + b ) = b 2 + a 2 ab (a b )(a + b ) ab = ab
ab
= a b 2
a + b a + b2
ba
ab(a + b ) a 2 + b 2
(a b )
ab
ab
uz uslov ab 0, a b, a b.
2. a)
b)
2
3
x
x 5 x 3
3 =
4 +
2 pomnoimo sa NZS (3,4), tj, sa 12,
Ako jednainu x
4
4
3
x
2
3
dobijamo ekvivalentnu jednainu 12 x 31 + x + 3 5 x 4 3 = 0 odakle
3
2
4
39
sreivanjem dobijamo da je
x = 0 , odnosno da je x = 0.
4
1+
Jednaina ima smisla za x 2 + 2 x > 0, tj. za x 0 i kako je

1
x, x 0
1
2
2
bie log 1 (x + 2 x ) = 1 x + 2 x =
x =
3
x , x < 0
3
2
2
x + 2x 3 = 0 x > 0 x 2x 3 = 0 x < 0
) (
(( x = 1 x = 3) x > 0 ) (( x = 3 x = 1) x < 0 ) x = 1 x = 1.
3.)
Koristei formule:
cos 2 = cos 2 sin 2 ,
sin 2 = 2 sin cos ,
sin 2 + cos 2 = 1
a 4 + b 4 = (a 2 + b 2 ) 2a 2 b 2 , dobijamo da je
2
14
3 + 4 cos 2 + cos 4 =
(
)
= 3 + 4(cos sin ) + (cos sin ) (2 sin cos )
= 3(sin + cos ) + 4(cos sin ) + cos + sin 6 sin cos
= 7 cos sin + (sin + cos ) 2 cos sin 6 sin cos
= 3 + 4 cos 2 sin 2 + cos 2 2 sin 2 2
2
= 7 cos 2 sin 2 + 1 8 sin 2 cos 2

= 7 cos 2 sin 2 + sin 2 + cos 2 8 sin 2 cos 2
= 8 cos 2 8 sin 2 cos 2
= 8 cos 2 1 sin 2
= 8 cos cos
2
= 8 cos 4 .
4.)
Zadatak ima smisla, ako je x 1. Tada je:
2 +1
6 x 6
x +1
2 1
2 +1
x
6 x 6
x +1

2 1
6 x 6
1
2 +1
2 + 1 x +1
2 +1

2 1 2 +1
(osnova eksponencijalne funkcije je > 1)
6 x 6
x +1
2 +1
6x 6
6x 6 x 2 x
x
0
x +1
x +1
(x + 2)(x + 3) 0
x 2 5x + 6
0
x +1
x +1
(vidjeti slike 12. i 13. i tablicu)
x (- 1,2] [3,+ ).
Slika 12.
( ,1)
( 1, 2)
(2, 3)
(3, + )
x 5x + 6
x +1
2
x 5x + 6
x +1
+
-
+
+
+
+
Slika 13.
15
5.)
Neka je y = kx + n
jednaina tangente elipse x 2 + 4 y 2 = 100 , iji je kanonski oblik
x2
y2
+
= 1. Uslov dodira ove elipse i prave y = kx + n je 100k 2 + 25 = n 2 .
10 2 5 2
Taka A (2,7) pripada pravoj y = kx + n , pa je 7 = 2k + n. Rjeavanjem sistema
3
25
jednaina 100k 2 + 25 = n 2 7 = 2k + n dobijamo da je k =
, ili da je
i n=
8
4
2
25
, pa su jednaine traenih tangenti:
k= i n=
3
3
t1 : 3 x 8 y + 50 = 0 i t 2 : 2x + 3y - 25 = 0.
6.)
Trouglovi ABO i CDO su slini, jer su im odgovarajui uglovi jednaki, pa su im parovi

odgovarajuih stranica proporcionalni. Kako je AB:CD = OB:OC, tj. 3:1= OB:OC, bie
OB = 3OC. Oznaimo du OB, OC i BC redom sa y, x i c. (Slika 14.).
Trougao BOC je pravougli, pa je:
( )
c2 = x2 + y2 2 5
= x 2 + (3x ) x 2 = 2
2
iz ega slijedi da je x = 2 .
Dijagonale jednakokrakog trapeza su uzajamno
normalne i jednake, pa ako oznaimo dijagonale
AC i BD sa d, slijedi da je:
PABCD =
7.)
(x + y ) =
d
=
2
2
2
2 +3 2
2
) = (4 2 )
2
Slika 14.
= 16 cm 2 .
Iz podudarnosti trouglova VOB, VOC i VOA (Slika 15.; podudarne su po dvije

odgovarajue stranice i ugao naspram vee od njih) zakljuujemo da se podnoje visine
piramide nalazi u centru opisanog kruga oko trougla ABC. Povrina baze moe se
izraunati pomou Heronovog obrasca:
B = PABC = s (s a )(s b )(s c ) = 24 12 8 4 = 96 cm 2 .
Kako je P =
abc
abc 12 16 20
, to je R =
=
= 10 cm.
4R
4 P
4 96
Slika 16.
Slika 15.
16
Visinu piramide (Slika 16.) izraunavamo pomou Pitagorine teoreme:

H = d 2 R 2 = 26 2 10 2 =
(26 10) (26 + 10) = 4 6 = 24.
Sada moemo izraunati zapreminu piramide:

V =
1
1
BH = 96 24 = 768 cm 3 .
3
3
Napomena:
Ako uoimo da je bazni trougao pravougli, jer je 12 2 + 16 2 = 20 2 , moemo
c
koristiti formulu R = .
2
8.)
Neka je a1 prvi lan, a d razlika date aritmetike progresije.

Prema uslovu zadatka slijedi da je:
a1 + 8d = 5 (a1 + d )
3d = 4a 1
a13 = 2 a 6 + 5 a1 + 12d = 2a1 + 10d + 5 2d 5 = a1

a9 = 5 a 2
3d = 4 (2d 5) d = 4
.
a1 = 2d 5
a1 = 3
Prvih nekoliko lanova progresije je : 3, 7, 11, 15, 19,... .
9.)
1
, f (0 ) = 1 .
2
y = x 2 + 8x + 1
Funkcija y = 2 x je rastua i f ( 1) =
Koordinate tjemena parabole

b
D
= 4 i yT =
= 17.
su: xT =
2a
4a
Grafik funkcije je prikazan na slici 17.
1
i postie
Najmanja vrijednost funkcije je
2
se u taki x = 1 , a najvea vrijednost
funkcije je 17 i postie se u taki x = 4 .
Slika 17.
17
10. a)
2 sin x, sin x 0
y = 2 sin x =
2 sin x, sin x < 0
Slika 18.
b)
Osnovni period funkcije y = cos
x
x
2
y
2sinx
x
2 2
je T =
=
= 4 .
1
2
0
0
1
2
0
-1
3
3
2
0
Grafik funkcije prikazan je na slici 19.
Slika 19.
c)
y = log 2 2 x, x > 0
x
y
1/4
1/2
-1
Slika 20.
18
d)
1
x , x > 0
y=
1 , x < 0
x
Slika 21.
19
Test broj 4
1. a)
b)
2.)
Izraunati: 2 2 : 2 2 .
Za a = 0,003 i b = 5,994 odrediti vrijednost izraza
1
6b b (2a + b )
1
: 2
.
I (a, b ) =
+ 2
2
2
a 3b a + 3b a 9b a 9b
Rjeiti jednaine
a) 2 x + 1 3x 2 = 4 x + 5 1 ;
7
3
21
3
b) ( f (x ))2 + f (x ) = 0
log x, x 1
ako je f (x ) = 2
.
x 1, x < 1
3.)
Rjeiti trigonometrijsku jednainu sin 2 2 x + sin 2 3x = 1.
4.)
Za koje vrijednosti realnog parametra k jednaina

pozitivna rjeenja?
5.)
Na krivoj 3 x 2 4 y 2 = 72 odrediti taku najbliu pravoj 3x + 2 y + 1 = 0 .
6.)
U trouglu ABC je BC = 5, AC = 8, BAC = 30 o i ABC < 90 o. Odrediti AB.
7.)
Izraunati zapreminu prave zarubljene kupe ako su povrine njenih osnova 25 cm2 i
4 cm2, a povrina omotaa 35 cm2.
8.)
Hipotenuza jednakokrakog pravouglog trougla je 1. Nad njegovom katetom, kao nad

hipotenuzom, konstruisan je novi jednakokraki pravougli trougao. Nad katetom novog
trougla, kao nad hipotenuzom, konstruisan je opet, jednakokraki pravougli trougao, itd do
beskraja. Koliki je zbir povrina svih tako dobijenih trouglova (ukljuujui i polazni)?
9.)
Rjeiti sistem jednaina
10.)
U xOy - ravni za k R skicirati linije odreene jednainama:
a)
y = x+k
b)
(k 2) x 2 2kx + k 1 = 0 ima
log y x + log x y = 2
.
x 2 y = 2
x2 + y y = 1
c)
y = kx 2 2kx + k + 1.
20
1. a)
b)
2. a)
b)
2 2 : 2 2 = 2 4 : 2
1
4
= 2 4 2 4 = 2 2 = 2.
1
6b b (2a + b ) a + 3b (a 3b ) + 6b a 2 9b 2
1
I (a, b ) =
+ 2
: 2
=
=
2
2
b (2a + b )
a 2 9b 2
a 3b a + 3b a 9b a 9b
b
12b
12
=
=
, a , b 0.
b(2a + b ) 2a + b
2
12
12
I (0,003 ; 5,994 ) =
=
= 2.
2 0,003 + 5,994 6
2 x + 1 3x 2 4 x + 5 1
pomnoimo sa NZS (7,3), tj. sa 21 dobijamo
=
7
3
21
3
ekvivalentnu jednainu 3 (2 x + 1) 7 (3x 2 ) = 4 x + 5 7 , koja se sreivanjem svodi na
jednainu 19 x + 19 = 0 , a njeno rjeenje je x = 1.
Ako jednainu
1 Za x 1, je f ( x ) = log 2 x.
log 22 x + log 2 x = 0 log 2 x(log 2 x + 1) = 0
log 2 x = 0 log 2 x = 1
1
,
2
pa je, zbog uslova x 1 , jedino rjeenje ove jednaine x = 1.
x = 1 x =
2 Za x < 1, je f ( x ) = x 1
(x 1)2 + (x 1) = 0 (x 1)((x 1) + 1) = 0
x 1 = 0 x = 0
x = 1 x = 0,
pa je zbog uslova x < 1, jedino rjeenje ove jednaine je x = 0.
Dakle, skup rjeenja date jednaine je {0,1}.
3.)
Koristei identitete:
1 cos 2 x
sin 2 x =
2
cos + cos = 2 cos
+
2
cos
dobija se:
21
1 coc 4 x 1 cos 6 x
+
=1
2
2
cos 4 x + cos 6 x = 0
sin 2 2 x + sin 2 3 x = 1
2cos5 x cos x = 0
cos5 x = 0 cosx = 0
5x =
x=
4.)
10
+ k , k Z x =
+k
, kZ x =
+ l , l Z
+ l , l Z .
Da bi rjeenja x1 i x 2 jednaine ax 2 + bx + c = 0 bila pozitivna, treba da budu ispunjeni

sledei uslovi: x1 + x 2 > 0, x1 x 2 > 0 i D 0.
(1)
b
2k
=
> 0, tj. 2k (k 2 ) > 0
a k 2
pa je k ( ,0 ) (2, ).
(2)
c k 1
=
> 0, tj. (k 1)(k 2 ) > 0,
a k 2
pa je k ( ,1) (2, ).
x1 + x 2 =
x1 x 2 =
D = b 2 4ac = 4k 2 4(k 2 )(k 1) 0,

(3)
4k 2 4k 2 + 12k 8 0
2
4 (3k - 2 ) 0 k , .
3
Presjek skupova rjeenja uslova (1), (2) i (3) je traeno rjeenje i nalazimo ga koristei
sliku 22.
Slika 22.
Prema tome,
2
k , k ( ,0 ) (2, ) k ( ,1) (2, ) k (2, ).
3
22
5.)
x2 y2
= 1. Dodirna taka hiperbole i

24 18
njene tangente, paralelne datoj pravoj, bie traena taka. Data prava ima koeficijent
3
3
pravca k p = . Tangenta mora biti paralelna sa pravom p, pa je kt = . Uslov dodira
2
2
2
2
x
y
prave y = kx + n i hiperbole 2 2 = 1 je a 2 k 2 b 2 = n 2 .
a
b
Data kriva je hiperbola iji je kanonski oblik
3
Iz jednaine 24 18 = n 2 dobija se da je n = 6 ili n = 6. Tangente hiperbole,
2
paralelne pravoj p imaju jednaine:
t1 : 3 x + 2 y 12 = 0 i t 2 : 3 x + 2 y + 12 = 0
3 x 2 4 y 2 = 72
3 x 2 4 y 2 = 72
i
3 x + 2 y + 12 = 0
3 x + 2 y 12 = 0
dobijaju se take P1(6,-3) i P2 (-6,3). Prema formuli za rastojanje take od prave slijedi:
Rjeavanjem sistema
d (P1 , p ) =
36 23 +1
9+4
13
13
i d (P2 , p ) =
36 + 23 +1
9+4
11
13
Dakle, taka P2 (-6,3) je traena taka.
6.)
Na osnovu sinusne teoreme vai
a
b
5
8
=
, tj. =
(Slika 23.).
1 sin
sin sin
2
Na osnovu implikacije
4
16 3
sin = 0 < < cos = 1

=
5
2
25 5
i na osnovu kosinusne teoreme vai
Slika 23.
3
b = a + c 2 a c cos , odnosno 64 = 25 + c 2 5 c ,
5
2
odakle je c 6c 39 = 0.
Rjeavanjem kvadratne jednaine i uzimajui u obzir da je c > 0 proistie da je
c = 3 + 4 3.
2
7.)
Kako je poznato da je B1 = 4 cm 2 i B2 = 25 cm 2 , to se mogu odrediti poluprenici

baza: r12 = 4 r1 = 2 cm i r22 = 25 r2 = 5 cm.
Sada, iz M = 35 cm 2 moe se odrediti izvodnica zarubljene kupe:
(r1 + r2 ) s = 35 s = 5 cm.
23
Pomou Pitagorine teoreme nalazi se visina zarubljene kupe:

2
H = s 2 (r2 r1 ) = 25 9 = 4 cm.
Na osnovu poznatog obrasca za zapremninu zarubljene kupe slijedi da je:
V =
8.)
) (
H
4
B1 + B1 B2 + B2 = 25 + 25 4 + 4 = 52 cm 3 .
3
3
a12 1
= .
2 4
2
a
a2 1
1
1
a 22 + a 22 = a12 a 2 = 1 = , pa je P2 = 2 = = P1 .
2 8
2
2 2
a12 + a12 = 1 a1 =
a + a = a a3 =
2
3
2
3
2
2
, pa je P1 =
a2
1
1
=
= P1 .
, pa je P3 = 3 =
2 16
2 2 2
2
a2
Indukcijom se moe dokazati da je niz P1 , P2 , P3 ,...Pn ,... geometrijski niz sa kolinikom

1
q= .
2
n
1
1
1
1
1
2
Kako je S n = P1 + P2 + ...Pn = = 1 n ,
1
2 2
4
1
2
prelaskom na graninu vrijednost, kada se n
neogranoneno uveava, dobijamo da je
1
1 1
lim S n = lim 1 n = .
n
n 2
2 2
9.)
Slika 24.
Sistem ima smisla za x > 0, y > 0, x 1 i y 1.

1
= 2 log 2y x + 1 = 2 log y
log y x + log x y = 2 log y x +
log y x
x 2 y = 2
x2 2 = y
x 2 2 = y
(log
2
log y x = 1
x= y
x 1) = 0
2
2
.
x x 2 = 0
x 2 = y
x 2 2 = y
24
Iz druge jednaine se dobije da je x = 2 ili x = 1. Prema uslovu zadatka, jedino

rjeenje sistema je x = 2, y = 2.
10.a) Linije u
xOy -ravni odreene jednainama y = x + k , k R

su prave paralelne sa pravom y = x, (Slika 25.).
Slika 25.
b) Jednainu
y = kx 2 2kx + k + 1 napiimo u obliku y = k (x 2 2 x + 1) + 1 , odnosno u
obliku y = k ( x 1) + 1. Sada se vidi da su linije odreene ovim jednainama parabole

koje prolaze kroz taku M (1,1) za k 0, i prava y = 1 za k = 0, (Slika 26.).
2
Slika 26.
Slika 27.
y0
y,
y =
, to jednaina x 2 + y y = 1 za y 0 glasi x 2 + y 2 = 1 , a linija
y,
y
<
0
koja joj odgovara je dio krunice u prvom i drugom kvadrantu (Slika 27.). Za y < 0
dobija se dio hiperbole x 2 y 2 = 1 u treem i etvrtom kvadrantu.
c) Kako je
25
Test broj 5
1. a)
b)
2)
Izraunati
( 2)
+9
1
2
2 2
81
(
a + b)
Uprostiti izraz 3
ab
+3
1
log 2 3
b a a3 + b3
: 2 2 .
a b a b
Rjeiti jednaine:
a)
b)
3 x 1 2 x = 1,
1
1 + x + x + x + ...
2
4x 1
.
2
3)
Rjeiti trigonometrijsku jednainu cos 2 x + sin 2 x = cos x.
4.)
Rjeiti nejednainu
5.)
Odrediti taku krive 2 x 2 + y 2 = 3 koja je na najkraem odstojanju od prave

2 x y + 4 = 0.
6.)
Kroz proizvoljnu taku u datom trouglu povuene su prave paralelne stranicama i tako su
dobijena tri manja trougla ije su povrine P1, P2 i P3. Kolika je povrina datog trougla?
7.)
U pravu krunu kupu sa poluprenikom osnove r = 4 cm i visinom H = 6 cm upisan je

valjak maksimalne zapremine. Izraunati tu zapreminu.
8.)
Trei lan aritmetike progresije je 9, a razlika izmeu sedmog i drugog lana je 20.
Koliko lanova progesije treba sabrati da bi njihova suma bila 91?
9.)
Rjeiti sistem jednaina
10.)
U xOy - ravni predstaviti skupove odreene relacijama:
1
2x
>
.
x + 1 2x 1
x + xy + y = 14
.
x 2 + xy + y 2 = 84
a) (x 2 + y ) ( y x + 1) 0 , b) ( y ln x ) (x 1) 0
c) (x 2 + y 2 1) ( y + x ) 0
26

1. a)
( 2)2
= 2+
b)
2. a)
+9
1
2
1
2
81 2 + 3 log 2 3 = 2 +
( )
1
3
3
1
4 4
+2 = 2+
1
9
81
1
4
+ 3 log3 2 =
1 1
+ 2 = 4.
3 3
(a + b )2 b a : a 3 + b 3 = 3ab a 2 2ab b 2 b 2 a 2 a 2 b 2 =
3
ab a b a 2 b 2
ab
ab
a3 + b3
a 2 ab + b 2 (b a )(b + a )
=
= a b, uz uslov ab 0, a b.
(a + b ) a 2 ab + b 2
x
3 x 1,
2 x, x 2
3
Kako je 3 x 1 =
i 2 x =
(2 x ), x > 2
(3 x 1), x < 1
3
jednainu 3 x 1 2 x = 1, emo rjeavati posebno u sledeim intervalima:
1 1
, , ,2 i (2,+ ).
3 3
1
1
(1) x < ( 3 x + 1 2 + x = 1) x < 2 x = 2 x = 1

3
3
(2) x 2 (3 x 1 2 + x ) = 1 x 2 4 x = 4 x = 1
3
(3) [x > 2 (3 x 1 ( 2 + x ) = 1)] [x > 2 2 x = 0] x = .

Prema tome, skup rjeenja date jednaine je { 1,1}.
b)
Kako zbir lanova beskonane geometrijske progresije postoji samo q < 1 , a kvadratni
korjen postoji za negativne brojeve, to e, s obzirom na to da lijeva strana ne moe biti 0,
1
4x 1
jednaina
=
imati smisla za 4 x 1 > 0 i x < 1 , tj. za
2
3
2
1 + x + x + x + ...
1
< x < 1.
4
27

Kako je q = x pozitivno to e biti S =
4x 1
1
1
1 + x + x + x + ...
1 x
5
1
4 x 2 12 x + 5 = 0 x = x = .
2
2
2
1
, pa vai:
1 x
4x 1
2
=
4 (1 x ) = 4 x 1
2
1
Prema uslovu zadatka, rjeenje jednaine je samo x = .
2
3.)
cos 2 x + sin 2 x = cos x cos 2 x sin 2 x + sin 2 x = cos x
cos 2 x cos x = 0
cosx (cosx - 1) = 0
cos x = 0 cos x = 1
x=
4.)
Nejednaina
+ k , k Z x = 2l , l Z .
1
2x
1
>
ima smisla za x 1 i x .
x + 1 2x 1
2
2x 2 1
1
2x
1
2x
>
>0
>0
(x + 1)(2 x 1)
x + 1 2x 1
x + 1 2x 1
5.)
2x 2 + 1
1
> 0 ( x + 1)(2 x 1) < 0 x 1, .

(x + 1)(2 x 1)
2
Traena taka je dodirna taka elipse 2 x 2 y 2 = 3 i njene tangente koja je paralelna

datoj pravoj p : 2 x y + 4 = 0. Koeficijent pravca tangente jednak je koeficijentu pravca
p. Eksplicitni oblik jednaine prave p je y = 2 x + 4 , iz ega slijedi da je k p = 2 pa je i
kt = 2. Iz kanonskog oblika jednaine elipse e:
x2 y2
+
= 1 nalazimo da je
3
3
2
3
i b 2 = 3 , pa iz uslova dodira n 2 = a 2 k 2 + b 2 prave y = kx + n i elipse
2
2
x
y2
+
= 1 , gdje je k = 2 , dobijamo da je n 2 = 9 .
2
2
a
b
a2 =
Jednaine tangenti su t1 : y = 2 x + 3 i t 2 : y = 2 x 3.
28
2 x 2 + y 2 = 3
2x 2 + y 2 = 3
i
2 x y = 3
2 x y = 3
dobijamo dodirne take P1 ( 1,1) i P2 (1,1).
Rjeavanjem sistema
Rastojanja ovih taaka do prave p : 2 x y + 4 = 0 su:

d (P1 , p ) =
2 ( 1) 1 + 4
4 +1
1
5
2 1 + 1 + 4
i d (P2 , p ) =
4 +1
7
5
Dakle, taka P1 ( 1,1) je taka elipse koja je najblia datoj pravoj p.
6.)
Trouglovi MB1 B2 , A1 MA2 i C 2 C1 M su slini

trouglu ABC (Slika 28.), jer su im odgovarajui
uglovi jednaki kao uglovi sa paralelnim kracima.
Ako je CB = a, B2 M = a1 , A1 A2 = a2 i A1B = a3 ,
prema uslovu zadatka slijedi da je
a1 + a 2 + a3 = a .
Slika 28.
Povrine slinih trouglova se odnose kao kvadrati odgovarajuih stranica, pa je:
a
P a12
P1 a12
= 2 P1 =
P1 = 1 P
2
a
P a
a
2
2
a
P a2
P2 a 2
= 2 P2 =
P2 = 2 P
2
a
P a
a
2
2
a
P a3
P3 a3
= 2 P3 =
P3 = 3 P
2
a
P a
a
Iz (1), (2) i (3) se dobija da je
iz ega slijedi da je
7.)
P=
(1)
(2)
(3)
a + a 2 + a3
P1 + P2 + P 3 = P 1
,
a
P1 + P2 + P3 .
Neka je H1 visina valjka upisanog u kupu (Slika 29). Prema uslovu zadatka, visina kupe
H = 6 cm, a poluprenik osnove kupe je r = 4 cm. Na osnovu slinosti trouglova
6 H1
24 6r1
H1
. Zapremina valjka je
(Slika 29.) slijedi da je
=
H1 =
4 r1
4
r1
funkcija od r1 , tj. V = f (r1 ) i
3
3
VV = B1 H 1 = r12 H 1 = r12 6 r1 = r13 + 6 r12 .
2
2
29
9
8
Iz f , (r1 ) = r12 + 12 r1 i f , (r1 ) = 0 r1 = 0 r1 =
2
3
slijedi da funkcija f
Vmax =
prima svoju maksimalnu vrijednost za
r1 =
64
128
2 =
cm 3 .
9
9
8
3
pa je
Slika 29.
8.)
Zbir
prvih n lanova aritmetike

n
S n = [2a1 + (n 1) d ], n N .
2
progresije
izraunava
se
po
formuli
Kako je po uslovu zadatka:

a 7 a 2 = 20 a1 + 6d a1 d = 20
5d = 20 d = 4
,
a3 = 9
a1 + 2d = 9 a1 + 2d = 9 a1 = 1
n
[2 1 + (n 1) 4], odnosno 2n 2 n 91 = 0 .
2
27
Rjeenja jednaine su n = 7 ili n = . Dakle, treba uzeti 7 lanova progresije da bi
4
njihov zbir bio 91.
to je 91 =
9.)
Sistem ima smisla za xy 0.

Kako je
(14 x y )2 = 142 + x 2 + y 2 2 14 x 2 14 y + 2 xy =
= 196 + x 2 + y 2 28 x 28 y + 2 xy,
to je
30
xy = 196 + x 2 + y 2 28 x 28 y + 2 xy
xy = 14 x y
x 2 + xy + y 2 = 84
x 2 + xy + y 2 = 84
x 2 + xy + y 2 = 28 (x + y ) 196 28 ( x + y ) = 196 + 84
2
x + xy + y 2 = 84
x 2 + xy + y 2 = 84
x = 10 y
2
2
x + xy + y = 84 (10 y ) + y + (10 y ) y = 84
x + y = 10
2
x = 10 y
.
y 10 y + 16 = 0
2
Rjeavanjem druge jednaine sistema dobijamo da je y = 8 ili y = 2.

Skup rjeenja sistema je {(8,2 ), (2,8)}.
2. Nain
Kako je x 2 + xy + y 2 = ( x + y ) xy, to e dati sistem biti ekvivalentan sistemu:

2
x + y + xy = 14
.
(x + y )2 xy = 84
Uvoenjem smjene a = x + y, b = xy dobija se da je
a + b = 14
a + b = 14
a + b = 14 a = 10
.
a b = 84 (a b )(a + b ) = 84 a b = 6 b = 4
2
Prelaskom na stare promjenjive, jednostavno se dolazi do rjeenja sistema.
10. a)
(x + y )( y x + 1) 0
(x + y 0 y x + 1 0 ) (x
( y x y x 1) ( y x
2
+ y 0 y x +1 0
y x 1 .
31
y x2
Slika 30.
y x 1
Slika 31.
y x 2 y x 1
Slika 32.
Presjek skupova prikazanih na slikama 30. i 31. predstavljen je na slici 32.
y x 1
Slika 34.
y x2
Slika 33.
y x 2 y x 1
Slika 35.
Presjek skupova prikazanih na slikama 33 i 34 predstavljen je na slici 35
.
y x y x 1 y x y x 1
Slika 36.
2
) (
Unija skupova prikazanih na slikama 32. i 35., tj. konano rjeenje prikazano je na slici
36.
32
b)
( y ln x )(x 1) 0 ( y ln x 0 x 1 0) ( y ln x 0 x 1) 0
( y ln x x 1) ( y ln x x 1)
y ln x
Slika 37.
y ln x x 1
Slika 39.
x 1
Slika 38.
x 1
Slika 40.
y ln x
Slika 41.
y ln x x 1
Slika 42.

.
( y ln x x 1) ( y ln x x 1)
Slika 43.
Unija skupova prikazanih na slikama 39. i 42. predstavljena je na slici 43., to je i
konano rjeenje zadatka.
33
c)
(x
(x
(x
+ y 2 1 (y + x ) 0
+ y 1 0 y + x 0 x2 + y2 1 0 y + x 0
+ y 1 y x x + y 1 y x
) (
x2 + y2 1
Slika 44.
) (
yx
x2 + y2 1 y x
Slika 45.
Slika 46.
Presjek skupova prikazanih na slikama 44. i 45. pretstavljen je na slici 46.
x2 + y2 1
Slika 47.
yx
x2 + y2 1 y x
Slika 48.
Slika 49.
Presjek skupova prikazanih na slikama 47. i 48. pretstavljen je na slici 49.
(x
) (
+ y2 1 y x x2 + y2 1 y x
Slika 50.
Unija skupova prikazanih na slikama 46. i 49. predstavljena je na slici 50., to je i
konano rjeenje zadatka.
34

Zbirka PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Zbirka PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Zbirka rjeenih zadataka iz matematike za prijemni ispit

Rjeiti trigonometrijsku jednainu: cos 2 x 3 sin x cos x = 1 .

Rjeiti nejednainu: x log 2 x 3 log 2 x +1 < 8 .

Nai jednaine zajednikih tangenti parabole y 2 = 8 x i krunice x 2 + y 2 = 2 .

Izraunati obim i povrinu jednakokrakog trapeza opisanog oko kruga, ako je

Povrina prave kupe je 96 cm2, a duina izvodnice je 10 cm. Izraunati

Zbir svih lanova beskonane geometrijske progresije je 16, a zbir kvadrata

Izraunati cos 20 o cos 40 o cos 60 o cos 80 o.

Od 5 oficira, 4 podoficira i 10 vojnika treba formirati grupu od 4 osobe u kojoj e

Univerzitet u Istonom Sarajevu Mainski fakultet

Zbirka rjeenih zadataka iz matematike za prijemni ispit

Rjeenje testa broj 1

Ako je x < 2, jednaina glasi ( x + 1) + (x + 1) = 0. Tada je:

(x + 1)2 + (x + 1) = 0 x < 2 x 2 + 3x + 1 = 0 x < 2

Ako je x 2, jednaina glasi ( x 1) + x 1 = 0. Tada je:

Univerzitet u Istonom Sarajevu Mainski fakultet

Zbirka rjeenih zadataka iz matematike za prijemni ispit

Za cos x = 0 ili sinx = 0, tj. za x = k

Uslov dodira prave y = kx + n i krunice x 2 + y 2 = r 2 je (1 + k 2 ) r 2 = n 2 . Uslov dodira

Prema tome, jednaine traenih

Univerzitet u Istonom Sarajevu Mainski fakultet

Zbirka rjeenih zadataka iz matematike za prijemni ispit

Neka je E podnoje visine h iz tjemena D

Visinu h dobijamo iz pravouglog trougla AED:

Na osnovu formule za povrinu kupe

Prema uslovu zadatka je a1 + a1 q + a1 q 2 + ... = 16 i q < 1 , jer progresija ima sumu.

Univerzitet u Istonom Sarajevu Mainski fakultet

Zbirka rjeenih zadataka iz matematike za prijemni ispit

Zbir svih lanova progresije izraunava se po formuli

cos 20 o cos 40 o cos 60 o cos 80 o =

1 sin 120 o sin 160 o

Univerzitet u Istonom Sarajevu Mainski fakultet

Zbirka rjeenih zadataka iz matematike za prijemni ispit

Rjeiti trigonometrijsku jednainu: cos 6 x + sin 6 x =

Rjeiti nejednainu: log 3 (3 x ) < log 1

Taka A (3,0) polovi tetivu krunice x 2 + y 2 4 x + 2 y + 1 = 0.

Stranice trougla su a = 13, b = 14 i c = 15. Dvije od njih (a i b) su tangente kruga, iji je

Izvodnica prave zarubljene kupe je s = 5 cm, a poluprenici osnova su R = 5 cm i

Univerzitet u Istonom Sarajevu Mainski fakultet

Zbirka rjeenih zadataka iz matematike za prijemni ispit

Izraunati granine vrijednosti:

log 2 2 + log 2 4 + ... + log 2 2 n

Univerzitet u Istonom Sarajevu Mainski fakultet

Zbirka rjeenih zadataka iz matematike za prijemni ispit

Rjeenje testa broj 2

Ako datu jednainu pomnoimo sa NZS (2,3,4,6), tj. sa 12, dobijamo:

Univerzitet u Istonom Sarajevu Mainski fakultet

Zbirka rjeenih zadataka iz matematike za prijemni ispit

cos 6 x + sin 6 x = cos 2 x + sin 2 x =

Data jednaina sada ima oblik 1

Nejednaina log 3 (3 x ) < log 1

ako je x ( 1,3) . Kako je log 1 a = log n a bie da je

Osnova logaritma je vea od 1, pa je logaritamska funkcija rastua, a nejednaina

Kanonski oblik jednaine kruga je ( x 2 ) + ( y + 1) = 4. Centar kruga je taka C (2,-1),

Prava l i prava p, kojoj pripada tetiva, su

Zbirka rjeenih zadataka iz matematike za prijemni ispit

Na osnovu Pitagorine teoreme (Slika 6.) dobijamo da je H 2 = s 2 (R r ) , tj. H = 4.

Povrine baza zarubljene piramide su:

Neka su stranice trougla

Univerzitet u Istonom Sarajevu Mainski fakultet

Zbirka rjeenih zadataka iz matematike za prijemni ispit

Do jednaine 2a 2 20a = 0 smo mogli doi i na drugi

Grafik funkcije prikazan je na slici 10.