SOUK VE SICAK

HAVADA BETON
DKM
Dersin Sorumlusu: Yrd.Do.Dr. Nurhayat Deirmenci

Souk Hava Nedir?

Souk hava, gnden fazla srede ortalama hava
scaklnn +4C nin altnda olmas ile tanmlanr. Bu
nedenle beton yerletirilirken, bitirilirken ve kr
(bakm) yaplrken nlemler alnmas gerekmektedir.
Souk havann betona olumsuz etkileri olabilecei
bilinmektedir. Ayrca sadece souk hava deil, hava
scaklndaki ani deiim de nlem alnmasn
gerektiren bir durumdur.

Souk Havada Beton Nasl Yerletirilir?

Hazr beton reticisi beton scakln, karm suyunu

ve agregay starak kontrol edebilir.Aada tavsiye

edilen beton scaklklar vardr:

Beton scaklnn beton tabakasnn kalnlna gre deiimi
Beton Tabakas Beton Scakl
Kalnl
30 cmden az

13

30-90

10

90-180

Souk havada yerletirilen betonun scakl yukardaki

scaklk deerlerini kesinlikle 10 oCden fazla
gememelidir. nk scaklk arttka betonun su kayb da
artar. Bunun sonucu beton atlamaya kar daha hassas
olur.
Yava priz alma ve dayanm kazanma beton iinin daha
uzun srmesine, kalplarn daha uzun sre kullanlmasna
neden olur. Ancak betona katlacak kimyasal katklar ile
betonun priz alma ve dayanm kazanma hz
hzlandrlabilir. K mevsiminde bu nedenle hzlandrc ve
su kesici kimyasal katklar kullanlr. Kullanlacak katkda
bulunan maddeler nemlidir. zellikle donatl ve nekmeli betonlarda baz katklar korozyona neden olabilir.
Bu nedenle katk seimine dikkat edilmelidir. Aslnda
souk havada uygun yaplan

Hzlandrc kimyasal katklar betonu donmadan koruyamaz.

nk beton scaklna herhangi bir etkileri yoktur.
Beton pratik olarak ilenebilecei en dk kvam snfnda
olmaldr. Bu terleme miktarn ve priz alma sresini drr. Su
eklenmesi priz alma sresini uzatr ve beton terlemeye devam
eder. Terlemenin devam etmesi bitirme ilemlerine balanmasn
geciktirir. Erkenden yaplan bitirme ilemi sonucunda beton yzeyi
zayf kalabilir.
Beton yzeyinde kar, buz ya da kra bulunmamaldr. Bunlar
hemen beton yzeyinden atlmaldr. Ayrca beton scakl ve
kalplarn scakl (zelikle metal kalp) donma scaklndan
yksek olmaldr. Bu daha nceden zeminin ve temas yzeylerinin
yaltlmasn ya da stlmasn gerektirebilir.
antiyede, betonu yerletirirken ya da yerletirdikten sonra
erken yata donmaya ve hidratasyon ssna kar koruyacak
gerekli malzeme ve ekipman bulundurulmaldr. Genelde yaltkan
battaniyeler ve plastik rtler kullanlr. Ke ve u noktalar s
kaybna en hassas yerlerdir ve daha fazla nem isterler.

Yaltkan battaniyeler
Bir temel ayann plastik rt
ile korunmas

Betonun plastik halde iken kurumas plastik rtre

atlaklarna neden olur. Scak havalarda betonun
nemlendirilmesi uygun iken souk havada uygun
deildir. nk beton iindeki su donma sonucu
hacimce artar ve betonda gerilmeye neden olur.
Souk havada en iyi kr uygulamas beton yzeyini
su kaybndan ve souktan koruyacak malzemeler
kullanlarak yaplr.
zellikle beton kesitinin kaln olduu ve ok souk
havalarda yaltkan battaniye ve plastik rt
kullanlmaldr. Bu malzemeler evre koullarna,
beton karakteristiine ve yapya etkiyen yk
durumuna gre 1 ile 7 gn arasnda beton yzeyinde
bulunmak zorundadr. Yerinde beton basn dayanm
tespiti iin koruyucu malzemeler kaldrlmadan ve yk
uygulanmadan hasar vermeyen metotlar kullanlr.
Yap kalite gvenlii iin karot alnmayabilir.

Souk Havada Hazr Beton Dkmnde

Alnacak nlemler

Donma riski olan havalarda dkmden kanlmaldr.

2. Yksek imento dozu ve dk su / imento oran
tercih edilmelidir. Yksek hidratasyon ss veren
imentolar tercih edilmeli, kimyasal katklarla
hidratasyon ss ykseltilmelidir.
3. Betonun ilk scaklnn donma derecesine
dusmemesi iin agrega, imento ve zellikle su
stlmaldr.
4. Beton yerletirilmeden nce, kalplarn betona
deecek btn yzeyleri kar, buz ve dnmus
ksmlardan temizlenmelidir.
5. Betonla temas edecek yzeylerin scakl ile dklen
betonun scakl arasndaki farkn byk
olmamasna zen gsterilmelidir. Gerekirse beton
dklecek yer stlmal, scakln belli bir yerde
younlamas da nlenmelidir.
6. Istlm yerlerde dklen betonun ani kurumas
uygun bir kur ile nlenmelidir.
1.

7.
8.
9.

10.

Kalp skme sureleri don yapan gnler kadar

uzatlmaldr.
Betonu koruma nlemleri rt, izolasyon, kaplama
veya stma olarak nceden belirlenmelidir.
zolasyon malzemesi olarak polietilen kopuk levha,
poliretan kopuk, vinil rt, seluloz lif, saman veya
plastik rtler kullanlabilir.
Dk kvaml beton dklmesine dikkat
edilmelidir.

Scak Havada Hazr Beton Dokumu

Beton dokumu iin en olumsuz ortam, ar scak,
kuru ve rzgarl havalardr. Yeni yerletirilmis taze
betonda, hzl buharlama sonucu ar su kayb olur.
Bunun sonucunda ckme kayb, priz hzlanmas, hava
boluklar ve yzeyde plastik rtre atlaklar oluur.
Bu da betonun dayanklln olumsuz ynde etkiler.
Beton dkerken hava scaklnn 30oCden fazla
olmas beton iin nlemler alnmasn gerektirir.

Scak Havada Hazr Beton Dkmnde

Alnacak nlemler
1.
2.

3.
4.
5.

6.

Taze betonun scakl, rzgarn hz, bal nem ve

ortam scakl denetlenmelidir.
imento su ve agregalar olabildiince souk olmaldr.
Agrega glgede stoklanmal, karsm suyu beyaza
boyanm tanklarda tutulmaldr.
Agregalar periyodik olarak slatlmal ama agregalarda
farkl nem oranlarnn olumamasna dikkat edilmelidir.
Dk imento dozu ve hidratasyon ss duuk
imentolar tercih edilmelidir.
Dkm yerine ulasan beton bekletilmeden
yerletirilmeli ve vibrasyon ksa surede
tamamlanmaldr.
Dokumun gecikmesi halinde priz geciktirici kimyasal
katklar kullanlmaldr.

7.
8.

9.

10.
11.

Gece beton dokumu tercih edilmelidir.

Dokum srasnda taban ve kalplara su pskrtlmesi
beton karmndaki suyun emilmemesi asndan
yararldr. Bylece, betonla temas edecek yzeylerin
scakln drerek nem miktar arttrlabilir.
Dkmden sonra ilk yarm saatten balayarak 72
saat boyunca su kuru uygulanmal, buharlama ve su
kaybna kars yzeyler su geirmez rtler ile
rzgara kars da rzgar koruyucularla rtlmelidir.
Normal betonarme yaplarda kur suresi yaz aylarnda
en az gn olmal, yzey srekli nemli tutulmaldr.
Gnes ve rzgarn dorudan etkisine kars korumak
iin akta kalan beton yzeyler, slak uval ve
plastik rt gibi malzemelerle rtlmelidir.