Verslag: Graadoverschrijdend lesgeven met

rupsen, poppen en vlinders.

Situering
In mijn stageschool: Sint-Annaschool te Duisburg zijn de leerkrachten sinds enkele
maanden een graadoverschrijdend project gestart in de 3de graad van de lagere
school.
Een sterk team heeft zich aan dit project gezet en wil op deze
vernieuwende manier van lesgeven tegemoet komen aan de verschillende noden
van de leerlingen.
De werking
Elke week krijgen de leerlingen een graadoverschrijdend weekcontract. Dit
weekcontract omvat 5 tot 7 klastaken met betrekking tot Nederlands, spelling en
wiskunde.
Spelling blijft op klasniveau en is niet graadoverschrijdend.
Wiskundige inhouden worden geselecteerd uit zowel bronnenmateriaal voor het
5de als het 6de leerjaar. Deze inhouden worden gebundeld en op een doordachte
en opbouwende manier aangeboden aan de leerlingen.
Voor Nederlands wordt er per week gewerkt aan n of meerdere leerplandoelen.
Zo heb ik tijdens mijn stage gewerkt aan het doel TB13: Werkwoorden. Tijdens
de opmaak van mijn werkbundel heb ik TB13 en diens subdoelen proberen te
verwerken in de bundel. Net zoals bij Wiskunde worden inhouden ook geselecteerd
uit bronnenmateriaal voor het 5de en het 6de leerjaar en op een doordachte en
opbouwende manier aangeboden aan de leerlingen.
De voorpaginas van de bundel is telkens een overzicht van geconcretiseerde
leerplandoelen die geformuleerd worden op niveau van de leerlingen. Zo is het
voor de leerlingen zeer duidelijk wat er van hen verwacht wordt.
Weekrooster voor de leerlingen
Samen met de werkdocumenten (klas- en huistaken) krijgen de leerlingen ook een
weekrooster en overzichtsblad bij hun contract.
In dit weekrooster kunnen leerlingen terugvinden wanneer er van bepaalde
lesinhouden instructies gegeven worden gegeven.
Maandag worden werkuren voor contract voorzien. Maandag het 3de lesuur is
bijvoorbeeld een vast moment voor de instructie van de woordpakketten.
Ook dinsdag, donderdag en vrijdag worden werk en instructiemomenten
voorzien.
Wanneer de leerlingen hun contract ontvangen op maandagochtend, wordt dit kort
overlopen. De leerlingen krijgen voorproefjes te zien van de inhoud van het
weekcontract. Nadien wordt hen gevraagd om zichzelf in te schalen.

In elke werkbundel die de leerlingen aangeboden krijgen, wordt naast een selectie
oefeningen ook een theoriegedeelte aangeboden. Leerlingen kunnen dit ten alle
tijden raadplegen.
Inschaling door de leerlingen
Leerlingen krijgen de kans om zichzelf in te schalen op basis van 3 niveaus. De
rupsen, de poppen en de vlinders. Bij elk niveau worden inhouden op hun eigen
manier verwerkt. Dit om tegemoet te komen aan de noden van de leerlingen.
Rupsen:
Rupsen volgen verplicht de geplande instructiemomenten. Nadien worden zij
tijdens de oefeningen begeleid door de leerkracht. Zijn mogen ten alle tijden
vragen stellen.
Poppen:
Poppen volgen ook de geplande instructiemomenten. Nadien verwerken zij
zelfstandig de oefeningen. Zij kunnen vragen stellen aan de vlinders.
Vlinders:
Vlinders mogen de geplande instructiemomenten volgen indien zij dit willen. Toch
is het voor hen ook toegelaten om de inhouden zelfstandig te verwerken dankzij
het theoriegedeelte aanwezig in de werkbundels. Vlinders stellen vragen aan
elkaar en helpen ook poppen indien nodig.
De aangeboden oefeningen voor de rupsen, poppen en vlinders kan verschillen.
Dit op basis van tempodifferentiatie, niveaudifferentiatie, verlengde instructies en
dergelijke.
Overzicht
Dankzij het overzichtsblad dat de leerlingen ontvangen samen met hun
weekschema en werkbundels, is het zowel voor de leerlingen als voor de leerkracht
duidelijk hoe leerlingen zichzelf ingeschaald hebben voor de thematieken. Ook in
de klas zelf wordt deze inschaling afgebeeld op het bord of op de voorziene plaats
in de klas.
Huiswerk
Tenslotte wil ik ook aanhalen dat bij elke klastaak ook een gedifferentieerde
huistaak hoort. Net zoals de klastaken, zijn ook de huistaken op 3 niveaus
georganiseerd.
Visualisaties
Bij het onderdeel bijlages worden enkele visualisaties weer weergegeven van het
graadoverschrijdend project.
Stempel van de school: