PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS

LESONTWERP
Student: Mary Rose Andries
Studietrajectbegeleider: Nadine Bongaerts
Klasitularis:
Feedback op lesvoorbereiding
in orde
kleine aanpassingen nodig
te herwerken en opnieuw
indienen

FLLLEX:
traject 1: student met bachelor- of master
diploma met onderwijservaring
traject 2.1: student met bachelor- of master
diploma zonder onderwijservaring eerste jaar
traject 2.2: student met bachelor- of master
diploma met beperkte onderwijservaring
tweede jaar

Aanvraag materiaal en voortaken:

Vul de gevraagde informatie in:

stageschool

stageklas

aantal
leerlingen

21

lesonderwer :
p

Datum
realisatie

24 februari 2015

lestijden

1.

Sint Anna Duisburg

4de leerjaar

leergebied

Wiskunde

onderdeel

Meten en metend rekenen

Toepassingen: tabellen, grafieken en

diagrammen
van 8.30
10.25

tot

9.20

uur

11.15

SITUERING IN EINDTERMEN EN/OF LEERPLANNEN

Gemeenschapsonderwijs (georganiseerd door de Vlaamse Gemeenschap)
Gesubsidieerd Officieel Onderwijs (georganiseerd door de steden, gemeenten of
provincies)
Gesubsidieerd Vrij Onderwijs (georganiseerd op priv-initiatief bijv. katholiek, joods,
methode, )
Privscholen (niet erkend door de overheid bijv. Europese en internationale scholen)
Leerplandoelen:
G40 MR 78 MR 82 MR 83 MR 90 DO1 DO 2 DO 3 DO 4

2. BEGINSITUATIE

Welke achtergrondinformatie over de leerlingen/klas/school is belangrijk voor deze les? (Zie

infowijzer). Wat moeten de leerlingen al kennen/kunnen zodat de lesdoelen gerealiseerd
kunnen worden?
Leerlingen hebben reeds kennis gemaakt met tabellen en grafieken in vorige leerjaren. Tijdens
deze les bouwen we hierop verder met complexere grafieken en diagrammen die gebonden zijn
aan temperatuur, weersvoorspellingen, enzovoort.
Hiervoor gaan leerlingen gemiddelde en mediaan moeten toepassen. Ook dit hebben ze voorbije
lessen / leerjaren geoefend.
3. BRONNEN

Welke handleidingen, naslagwerken, websites, bestaande praktijkvoorbeelden, heb je

geraadpleegd om deze les voor te bereiden? Formuleer volgens de APA-methode.
.., Toepassingen, tabellen, grafieken en diagrammen, Nieuw Tal Rijk Plantyn, 2010, pag.
44.
Professionele bachelor in het onderwijs: lager onderwijs flexibel traject

Lesontwerp 2014 - 2015

Professionele bachelor in het onderwijs: lager onderwijs flexibel traject

Lesontwerp 2014 - 2015

TIJD

DOELEN: Wat wil je dat de

leerlingen kennen/kunnen aan het
einde van deze les/lesfase? Noteer in
observeerbaar gedrag.

Basisdoelen:

10
I
n
t
r
o

LEERPROCESBEGELEIDING (instructie, vraagstelling, verwachte

antwoorden)

MEDIA/MATERIAAL/ORGANISA
TIE

LEERLING LERAAR-ACTIVITEIT/WRKVORMEN

MOTIVATIEFASE
Motiveringsprincipe

Weerbericht van VTM / EEN /

Lln. kunnen in eigen woorden OLG

omschrijven wat de weersituatie voor
een bepaald gebied gaat zijn.
Lkr. vraagt lln. al het nodige materiaal klaar te leggen voor de les
= alleen hun pennendoos.
Lkr. laat lln. filmpje zien van een weerbericht en stelt voordien enkele gericht
vragen.
- Wat zien jullie in het filmpje
- Leerlingen X kijken wat belangrijk is voor de kust
- Leerlingen Y kijken wat belangrijk is voor het binnenland
- Leerlingen Z kijken wat belangrijk is voor de Ardennen
Lln. bekijken het weerbericht.
Lkr. bespreekt het weerbericht en vraagt of de lln. goed hebben kunnen zien
welk weer het is voor hun gebied (kust binnenland Ardennen)
Lkr. gaat over naar het eigenlijke doel van de les en vermeldt dit aan de lln.

Professionele bachelor in het onderwijs: lager onderwijs flexibel traject

Lesontwerp 2014 - 2015

Basisdoelen:
Zie verdere fases

INSTRUCTIEFASE
DOCEREN
Lkr. vermeldt dat alle leerlingen tijdens deze les eventjes weer mannen en
weervrouwen in opleiding gaan zijn.

K
e
r
n

Als weerman moet je:

- gemiddelde temperaturen berekenen.
- tabellen, grafieken en diagrammen leren aflezen.
- Meetresultaten verwerken in staafdiagrammen e.a.
- over verschillende weertermen zoals neerslag, zonneschijnduur
temperatuur e.a. juist gebruiken.
Lkr. biedt allerlei bronnen aan. Lln. kunnen deze onderzoeken er gebeurt
een vastzetting en er wordt overgegaan naar een volgende opdracht.

Opdr
acht
1:
15

TOEPASSINGSFASE
Activiteitsprincipe

Basisdoel:

V
e
r
w
e
r
k
i
n
g

Opra
cht
2:
20

Overzicht
temperatuur

neerslag en zonneschijn duur

(zie volgende paginas)

KLASSIKAAL / DUO WERK

OPDRACHT 1

Lkr. geeft lln. de weerbericht pagina uit de krant. Hierop kunnen de lln. de
Witte bordjes voor de lln. om op
Lln.
kunnen
de
gemiddelde temperatuur, de neerslag en de zonneschijnduur aflezen.
temperaturen,
zonneschijnduur,
te schrijven.
neerslag e.a. berekenen.
Lkr. stelt enkele gericht vragen over deze pagina.
Lln. kunnen informatie aflezen uit een tabel / grafiek / diagram e.a.
-

Opdr
acht
Lln. kunnen zelf informatie in een
3:
tabel / grafiek of diagram zetten.

Tabel
van
Nieuw
Tal-rijk
opdrachtenkaarten 108/01

Zijn de rode temperaturen overdag of s nachts?

Heeft het tijdens deze week gevroren? (Hoe zie je dit?)
Hoeveel % was er kans op regen op maandag?
Hoeveel uren zonneschijn was er op woensdag?
Hoeveel uren heeft de zon gemiddeld geschenen?
(alle zonnetjes optellen en delen door 7)
Hoeveel liter neerslag is er gevallen op dinsdag?
Hoeveel liter is er deze week gemiddeld gevallen?
(aantal liters optellen en delen door 7)

Smartboard.

20
Lln. noteren hun antwoorden op een wit bordje en tonen hun antwoorden.

Professionele bachelor in het onderwijs: lager onderwijs flexibel traject

ZRM

Lesontwerp 2014 - 2015

OPDRACHT 2
Om de temperaturen, zonneschijn en neerslag overzichtelijk weer te geven,
wordt er gebruik gemaakt van staafdiagrammen. Lkr. vraagt lln. dit uit te
Lln.
kunnen
de
gemiddelde
leggen in eigen woorden.
temperaturen,
zonneschijnduur,
neerslag e.a. berekenen.
Lkr. geeft de lln. een A3 papier. Daarop staat een lege indeling voor een
staafdiagram.

A3
Stiften / lijm / gekleurd papier.
Gegevens om de tabel aan te
vullen.
(zie volgend paginas)

Lln. kunnen informatie aflezen uit een

Lkr. legt de opdracht uit:
tabel / grafiek / diagram e.a.

V
e
r
w
e
r
k
i
n
g
v
e
r
v
o
l
g

Jullie gaan per 2 een staafdiagram maken van het weekoverzicht van in het
begin van de les. Sommigen lln. maken staafdiagram van de zonneschijn, de
neerslag en de temperatuur.
Lln. kunnen zelf informatie in een
tabel / grafiek of diagram zetten.
Lkr. toont voorbeeld van een staafdiagram.
Lln. maken staafdiagrammen
voor zonneschijn, neerslag en temperatuur.

Lkr. deelt de benodigdheden uit.

Lkr. begeleidt waar nodig.
Lkr. en lln. bespreken de staafdiagrammen.

Professionele bachelor in het onderwijs: lager onderwijs flexibel traject

Lesontwerp 2014 - 2015

OPDACHT 3
Lkr. deelt een tabel uit. (zie opdrachten fiche nieuw tal-rijk) 108/01

Tabel Nieuw Talrijk 108/01

Lln. bekijken deze tabel per 2.

Lln.
kunnen
de
gemiddelde
temperaturen,
zonneschijnduur,
Lkr. geeft instructie: Ik ga jullie nog niets vragen over deze tabel. Maar
neerslag e.a. berekenen.
bekijk deze eens goed en schrijf zelf 3 goede vragen op waar jij een
antwoord op wilt weten. (op bordjes)
Lln. bedenken samen met
Lln. kunnen informatie aflezen uit een
hun buur 3 vragen.
tabel / grafiek / diagram e.a.

V
e
r
w
e
r
k
i
n
g

Lkr. overloopt deze vragen en zoekt klassikaal een oplossing.

10

Voorbeelden van vragen zouden kunnen zijn:

Lln. kunnen zelf informatie in een ALGEMEEN:
tabel / grafiek of diagram zetten.
- Wat is er in deze tabel af te lezen?
SPECIFIEK:
In welk jaartal was de temperatuur het warmste? (1976)
OPDRACHT 4
Het weer in Belgi ondergaan we elke dag. Maar als weerman / vrouw is het
soms ook handig om te weten welk weer het in andere landen is.
Lln.
kunnen
de
gemiddelde
temperaturen,
zonneschijnduur,
Lkr. toont een grafiek van het weer in Duitsland (Berlijn)
neerslag e.a. aflezen.

Klimatogram Duitsland (KMI)

Lkr. overloopt samen met de lln. en stelt enkele vragen.

Op deze grafiek, kunnen we 2 zaken lezen. Welke?
Lln. kunnen informatie aflezen uit een
We zien de staven en we zien de rode lijn.
tabel / grafiek / diagram e.a.
Waarom dienen de staven?
Waarom dient de lijn?
Als we de temperatuur willen weten, waar moet ik dan
kijken?
lln. kunnen een verband leggen
Als ik het aantal neerslag wil weten, waar moet ik dan
tussen landen en hun klimaat.
kijken?
Hoeveel graden was het in Duitsland in januari.
In welke maand is er het meeste neerslag gevallen?
Wanneer was de temperatuur het hoogste?

Lkr. stelt allerlei vragen.

lln. beantwoorden klassikaal.
OPDRACHT 5

Professionele bachelor in het onderwijs: lager onderwijs flexibel traject

Lesontwerp 2014 - 2015

20

Lln. krijgen nu per 2 elk hun eigen land. (verschillende klimatologische

tabellen van verschillende landen).
lln. lossen allerlei vragen op over hun land.
Nadien komen ze als echte weermannen en vrouwen het weer in hun land
vertellen. (lln. verdelen de tekst vb. lln. X = temperatuur lln. Y= neerslag).
+/- 2 min per duo
Lkr. toont land telkens op de wereldkaart voor de start van het weerbericht.

Professionele bachelor in het onderwijs: lager onderwijs flexibel traject

Lesontwerp 2014 - 2015

BORDSCHEMA
Welke kernwoorden, schemas, geheugensteuntjes, bied je aan ter visuele ondersteuning? Welke borden zijn
beschikbaar: digibord, krijtbord, magneetbord,?

Overzichten van temperatuur zonneschijn en neerslag

Tabel van Nieuw Talrijk
Voorbeeld van een staafdiagram

STAAFDIAGRAM OVER HET WEER

1. Schijf of je A3 blad een titel op de bovenste stippellijn.
2. Schrijf op de onderste stippellijnen de dagen van de week.
3. Schrijf op de linkerzijde van je staafdiagram welke gegevens je verwerkt.
Bijvoorbeeld: aantal leerlingen, temperatuur, neerslag, zonneschijn
4. Bekijk de gegevens en zorg ervoor dat deze op de juiste manier worden
ingedeeld op de tabel.
Bvb:

Professionele bachelor in het onderwijs: lager onderwijs flexibel traject

Lesontwerp 2014 - 2015

Naam:
Datum:..
Nummer: .

Het weerbericht in
..

Bekijk je grafiek en beantwoord de volgende vragen over de

weersomstandigheden in jouw land.
Over welk land gaat jouw grafiek ?

Welke maand valt er het meeste neerslag?

Hoeveel neerslag is dit?

Welke 3 maanden hebben de warmste temperaturen?

Welke 3 maanden hebben de koudste temperaturen?

Welke temperatuur heeft de allerkoudste maand?

Welke temperatuut heeft de allerwarmste maand?

Professionele bachelor in het onderwijs: lager onderwijs flexibel traject

Lesontwerp 2014 - 2015

Naam:
Datum:..
Nummer: .

Noem 2 zaken die verschillend zijn met het weer in Belgi.

Noem 2 zaken die hetzelfde zijn met het weer in Belgi.

Leg uit waarom je wel / niet graag in dit land zou wonen nu je weet welk weer het daar is.

Groeit in februari het

gras, dan is het met
Pasen een dikke jas !

Professionele bachelor in het onderwijs: lager onderwijs flexibel traject

Lesontwerp 2014 - 2015

Naam:
Datum:..
Nummer: .

Professionele bachelor in het onderwijs: lager onderwijs flexibel traject

Lesontwerp 2014 - 2015

Professionele bachelor in het onderwijs: lager onderwijs flexibel traject

Lesontwerp 2014 - 2015

Professionele bachelor in het onderwijs: lager onderwijs flexibel traject

Lesontwerp 2014 - 2015

Professionele bachelor in het onderwijs: lager onderwijs flexibel traject

Lesontwerp 2014 - 2015