BAB 7 ASAS FOTOGRAFI

7.1 Sejarah Ringkas Fotograf

Photography secara literal bermaksud menulis
dengan cahaya.
Sekitar abad 17-18, kamera Abscura dicipta untuk
kemudahan melukis imej berbantukan cahaya.
Sekitar 1888, George Eastmen mencipta
kamera Kodak.
Tahun 1900, kamera Mammoth dicipta (beratnya
1400 paun).
7.2 Komponen Asas Kamera
LENSA - Lensa, @ dikenali sebagai kanta, digunakan
untuk membentuk imej yg jelas di atas permukaan
flem di dalam kamera.
1. Lensa Bidang
Ukurannya 6 mm 45 mm.
Luas
Digunakan untuk
penggambaran pemandangan jauh
yg luas.
2. Lensa Biasa
Ukurannya 43 mm 50 mm.
Sudut pandangan
sisesuaikan dengan pandangan
biasa mata.
3. Lensa Foto
85 mm 120 mm : untuk
Jauh
gambar potret.
135 mm 200 mm : sesuai
untuk sukan.
300 mm 600 mm : sesuai
untuk pergerakan, alam semula

jadi, dan hidupan liar.

4. Lensa Zoom

Gabungan beberapa jenis

kanta pada satu unit. 28 mm 50
mm : sudut luas ke normal 50 mm
100 mm : normal ke sederhana 70
mm 200 mm : normal ke jauh 135
mm 300 mm : sederhana ke jauh
Sesuai pada subjek yg
berubah-ubah dengan cepat.

*Fokus ialah satu proses untuk mengubah jarak lensa

(kanta) dari permukaan flem supaya satu imej subjek
yg jelas akan terbentuk di atas permukaan flem.
7.3 Apertur (Saiz Bukaan Lensa)
1. Apertur ialah gegelang yg boleh membesar dan
mengecil, berfungsi untuk mengawal kemasukan
cahaya yg akan menuju ke flem.
2. Skala pada apertur ini berukuran / ditanda
dengan f @ f/stops.
3. Skala pada apertur akan ditanda dengan 2.8/3.8, 4,
5.6, 8, 11, 16, dan 22. (skala dari besar ke kecil).
7.4 Shutter (Pengatup)
1. Shutter @ pengatup ialah sebuah tingkap yg
menutup permukaan flem daripada terkena cahaya.
1

2. Tingkap pengatup akan hanya dibuka untuk jangka

masa dedahan tertentu yg sesuai untuk mendapatkan
gambar foto yg baik.
3. Indeks kelajuan pengatup B, 1, 2, 4, 6, 15, 30, 60,
125, 250, 500, 1000, dan 2000 yg bermaksud setiap
tanda 1 menunjukkan kecepatan 1/1 saat kelajuan
pengatup.
4. Lebih besar indeks kelajuan maka lebih singkat
masa dedahan dibenarkan dan lebih indeks kelajuan
maka lebih lama dedahan dibenarkan.

Kepekaan Filem
Kadar kepekaan flem yg berlainan ukuran adalah
tidak sama.
Semakin tinggi nombor, kepekaannya semakin tinggi
dan sebaliknya.
Dedahan cahaya yg tepat (correct exposure) kepada
flem bergantung pada tiga faktor utama : - sensitiviti /
kelajuan flem - bukaan apertur lensa - kelajuan
shutter.
7.6 Penggunaan Lampu Kilat (Flash)

7.5 Filem
Filem ialah kepingan plastik khas yg mempunyai satu
permukaan bahan kimia (silver halide crystals) yg
peka cahaya.
Kepekaan flem disukat berdasarkan skala :
-ASA (American Standard Association)
-JIS (Japan Industrial Standards)
-DIN (Deutche Industrie Norme)
-ISO (International Organization of Standardization)
Jenis-jenis flem :
-Filem hitam putih negatif hitam putih menghasilkan
cetakan gambar hitam putih.
-Filem warna negatif warna untuk membuat gambar
foto berwarna-warni.
-Filem slaid Filem positif untuk mendapatkan slaid
berwarna dan boleh dicetak.

Banyak teknik yg boleh dipraktikkan ketika

menggunakan flash :
1. Halaan terus ke objek (direct flash)
2. Halaan pantulan (bounce flash) sesuai untuk
potret
3. Penggunaan flter pada flash
4. Flash berkembar beri tambahan cahaya
5. Simbahan manual sesuai dengan teknik low
shutter speed
7.7 Jenis Kamera

Ada beberapa jenis kamera yg terdapat di pasaran.

Antaranya ialah :
Kamera piring (disk)
Kamera segera (instant) @ polaroid
Kamera katrij (catridge)
Kamera pembalikan
2

Kamera format besar (large format view)

1. Kamera Kompak
(Kamera Fokus
Tetap)

2. Kamera Satu
Lensa Refleks
(SLR)

3. Kamera Digital

-Tidak mempunyai mekanisme

fokus, sebaliknya yg ada hanya
sebuah penilik pandangan yg
kedudukannya jauh sedikit dari
lensa.
-Mempunyai apertur pelaras yg
mudah dengan simbol.
-Tidak mempunyai tingkap penilik
pandang di sebelah depannya. Ia
hanya mempunyai tingkap
menenang di sebelah belakang.
-Sistem lensa yg boleh ditukar
ganti.
-Kegemaran jurufoto profesional
dan penggiat seni foto.
-Mempunyai sensor elektronik yg
menggantikan flem.
-Pengguna dapat melihat dengan
segera imej, menyimpan,
memadam, @ merakam semula.
-Menggunakan sistem CCD
(charge-coupled-device) bagi
menukar imej cahaya kepada
signal @ informasi digital.
-CMOS (complementary metal
oxide semiconductor) digunakan
bagi kamera yg berharga murah.
-Camcorder juga boleh

menghasilkan imej pegun, tetapi

resolusinya agak kasar. Imej tidak
jelas apabila diperbesar saiznya.
7.8 Teknik Penggambaran

Secara umum :
1. Kamera hendaklah dipegang dengan teguh supaya tidak
bergoyang semasa anda memetik punat pelepas shuttle,
terutama apabila melibatkan penggunaan lensa zoom @
kelajuan shuttle yg perlahan.
2. Jangan menghalang bidikan bagi mengelakkan gambar
kelihatan sebahagian gelap @ terlindung.
Teknik Jarak Dekat
Imej yg dirakamkan dari jarak dekat dapat menjadi
sumber yg membantu P&P apabila guru ingin fokus terhadap
sesuatu kandungan pengetahuan kepada pelajar.
Teknik Jarak Sederhana Untuk Foto Pemandangan
Sangat sesuai dijadikan BBM kerana imej yg
menyeluruh itu meluaskan pemandangan dengan pelajar
terhadap sesuatu perkara.
Teknik Panning Foto Aksi @ Sukan
Kamera digerakkan mengikut arah pergerakan objek
ketika menekan shutter pada kelajuan shutter yg agak perlahan.
Hasilnya, imej objek yg bergerak itu kelihatan jelas,
tetapi objek yg statik akan kelihatan kabur.
3

7.9 Muat Turun Imej

1. Muat turun imej ke komputer
2. Muat turun imej dari telefon bimbit
3. Menggunakan mesin pengimbas

1. Suatu alat pengganti papan tulis yg dapat

memprojeksikan imej dari transparensi ke skrin.
2. Jenis model OHP jenis meja dan jenis mudah alih
(boleh dibuka pasang, ringan dan mudah di bawa ke
mana-mana).
Kelebihan

7.10 Peranan Fotograf Dlm P&P

1. Menarik minat pelajar.
2. Meningkatkan pemahaman pelajar terhada sesuatu
konsep @ tema.
3. Merangsang pemikiran pelajar untuk berfkir lebih
jauh dan mendorong penerokaan dan perkembangan
idea pelajar.
4. Memudahkan tugas guru dalam menerapkan nilai
dan kesedaran dalaman ke dalam jiwa pelajar

BAB 8 PENGGUNAAN OHP & TRANSPARENSI

Kelemahan

Pengganti kepada papan tulis.

Memudahkan pengawalan bilik
darjah.
Mengekalkan komunikasi lisan dan
bukan lisan dengan pelajar.
Mudah disimpan dan boleh
digunakan secara berulang-ulang.
Tidak memerlukan kemahiran
teknikal yg kompleks.
Memerlukan kuasa bekalan
elektrik.
Kos agak tinggi untuk membeli alat
membuat transparensi normal,
transparensi untuk fotokopi dan
cetakan.
Jika projektor tidak diletakkan
dengan betul, masalah keystone akan
berlaku.
- Perlu mempunyai kemahiran grafk
untuk menghasilkan transparensi yg
sempurna dan bermutu.

8.2 Panduan mnggunakan OHP

8.1 Projektor OHP

4

1. Projektor dan skrin perlu diletakkan pada

kedudukan yg betul dan sesuai untuk mengelakkan
dua bentuk keystone.
2. Pastikan jarak antara projektor dengan skrin
disesuaikan supaya imej yg dipancarkan itu memenuhi
seluruh kawasan skrin.
3. Pastikan permukaan lensa platen dan kepala adalah
bersih.

1. Tranparensi Urutan / Progresif - untuk

memperkenalkan isi pelajaran secara urutan.
2. Transparensi Tindih-tindan - membolehkan
tokok tambah maklumat sehingga memberikan
gambaran secara keseluruhan secara bersistem
dengan bantuan tranparensi tindan.
3. Penggunaan Animasi - boleh dibuat melalui OHP
seperti dalam persembahan aliran dan pergerakan.

8.3 Prinsip Asas dlm Penyediaan Transparensi OHP

1. Jangan cuba masukkan terlalu banyak maklumat
dalam satu transparensi.
2. Reka letak transparensi harus sistematik.
3. Pastikan semua bahan pameran dalam transparensi
dapat diprojeksikan pada skrin.

*Keberkesanan OHP bergantung pada :

a) Tulisan pada transparensi harus sesuai dan jelas.
b) Jarak antara baris sesuai.
c) Bahan pada transparensi tidak padat dan hanya
terdiri daripada isi-isi penting sahaja.

8.4 Cara Penyediaan Transparensi OHP

BAB 9 BAHAN AUDIO

1. Secara Write-on @ Tulis Terus - memerlukan

pengguna menggunakan pen tranparensi untuk
menulis pada transparensi.
2. Jenis Termal @ Peka Haba - mempunyai
permukaan bersalut lapisan bahan kimia termal. dimasukkan ke dalam alat pembuat stensel.
3. Dicetak dan Salinan Foto - dicetak terus @
salinan foto amat jelas. - menggunakan mesin fotostat
@ pencetal laser berwarna.

9.1 Proses Mendengar dlm Kalangan Murid

8.5 Teknik utk Persembahan Transparensi OHP dgn

Bkesan

1. Pendengaran ialah proses fsiologi - berlaku apabila

gelombang bunyi masuk ke dalam saluran telinga,
menggetarkan gegendang telinga dan tulang-tulang
osikel di telinga tengah, memasuki telinga dalam
(koklea) dan bertukar menjadi denyutan saraf (nerve
impulse), dan bergerak ke otak untuk ditafsirkan.
2. Mendengar pula berlaku secara psikologi bermula
apabila seseorang itu menyedari dan memberikan
perhatian kepada sesuatu bunyi @ bentuk percakapan.

1. Kemahiran
Bahasa

Tahap perbendaharaan kata @

kemahiran bahasa yg dimiliki
oleh kanak-kanak mempengaruhi
keberkesanan proses mendengar.

2. Kejelasan Punca
Audio

3. Nada Audio yg
Tdk Sekata
4. Kesediaan
Mendengar

Kelantangan optimum dan

kejelasan punca audio
membolehkan kanak-kanak
mendengar dengan jelas dan
memahami mesej yg hendak
disampaikan.
Intonasi suara pengulas mestilah
pelbagai dan beragam.
Kesediaan seseorang pendengar
secara fzikalnya meningkatkan
keupayaan mereka memahami
mesej yg hendak disampaikan.

*Dua elemen penting dalam menentukan

keberkesanan proses mendengar semasa sesi P&P
ialahpenyampai mesej (guru) dan penerima
mesej(pelajar).
9.2 Penghasilan Bhn Audio Pendidikan
Langkah-langkah perlu dilakukan bagi menghasilkan
penerbitan audio :
Langkah 1 : Tetapkan matlamat.
Langkah 2 : Penyelidikan dan mengumpulkan bahan.
Langkah 3 : Pemilihan bahan.
Langkah 4 : Menulis skrip.
Langkah 5 : Menyediakan peralatan.
Langkah 6 : Membuat rakaman.
Langkah 7 : Prebiu.
Langkah 8 : Penggunaan bahan audio.
Langkah 9 : Penilaian dan penambahbaikan.

9.3 Format Audio

Format-format audio :
Kaset audio
Kaset mikro
Fonograf @ piring hitam
Cakera padat @ CD

9.4 Penerbitan Audio

Untuk menerbitkan bahan audio, anda memerlukan

beberapa bahan dan peralatan asas seperti berikut :
Mikrofon. (rujuk ms 146-148)
Alat perakam (perakam dan pemain kaset).
Pita audio @ kaset audio.
Studio (tempat rakaman yg khusus)
Bilik kawalan (pilihan)
Kesan bunyi (untuk menghasilkan keadaan
sebenar)
Muzik (sebagai muzik latar)
Kabel.
9.5 Pengadun Suara
1. Pengadun audio ialah alat yg mempunyai banyak
saluran input yg boleh dilaras bahananya dan satu
output.

3. Sebelum memulakan rakaman, skrip hendaklah

disediakan dan membuat latihan membaca skrip.
Singkatan-singkatan yg perlu anda ketahui dan
gunakan sewaktu anda menyediakan skrip :
1.
2.
3.
4.
lahan.
5.

FI (Fade In) Muzik masuk perlahan-lahan.

FO (Fade Out) Muzik hilang perlahan-lahan.
FUp (Fade Up) Muzik menaik perlahan-lahan.
FD (Fade Down) Muzik menurun perlahanBG (Background) Muzik latar.

9.6 Suntingan
Boleh melakukan penyuntingan melalui beberapa cara
seperti melalui perisian Sound Forge. (rujuk ms 151157)
9.7 Format Fail Audio
1. Audio Interchange File Format (AIFF dan AIF)
2. Musical Instrument Digital Interface (MID, MDI dan
MFF)
3. Sound (SND)
4. Roll (ROL)
5. Wave (WAV)
6. Sun Audio (AU)
7. Voice (VOC)
8. MPEG Level 3 (MP3)
9. RealAudio atau RealMedia (.RA dan .RAM)

2. Alat ini biasanya terdapat di studio-studio rakaman.