Professional Documents
Culture Documents
1 PDF
1 PDF
Σελ. 1 από 9
ος
Καλλιδροµίου 30 και Ζωοδόχου Πηγής, Εξάρχεια 11473 ΑΘΗΝΑ, 1 όρ., Τηλ/φαξ 210-3823.850
Φωκίωνος Νέγρη 82, Κυψέλη Τ.Κ.113 61 ΑΘΗΝΑ, φαξ: 210-8215.946
decleris@environ-sustain.gr * www.environ-sustain.gr
Υγροβιότοπος Βουρκάρι Μεγάρων::
Η συνεχιζομένη παράλειψις οφειλομένης προστασίας.
1.
Εκ των τεθέντων υπ’ όψιν του Επιµελητηρίου στοιχείων, προκύπτει ότι ο
υγροβιότοπος Βουρκάρι είναι ο µεγαλύτερος υγροβιότοπος της ∆υτικής
Αττικής. Η ευρυτέρα περιοχή του καταλαµβάνει µία έκταση περίπου επτά (7)
τετραγωνικών χιλιοµέτρων. Η υγροτοπική έκταση αυτού, καλυπτοµένη από
αλοφυτική βλάστηση, περιβάλλει ένα αβαθή κολπίσκο πεταλοειδούς σχήµατος
µεταξύ Περάµατος και Αγίας Τριάδος. Ο χαρακτήρ και η διατήρησις του
οικοτόπου αυτού, οφείλεται ιδίως στον συνδυασµό των αβαθών υδάτων του
όρµου και της τοπογραφίας του µε την ύπαρξη εκτεταµένης και περιοδικώς
κατακλυζοµένης περιοχής εις το εσωτερικόν του µυχού του, λόγω των πολύ
χαµηλών υψοµέτρων της. Ο θαλάσσιος αυτός όρµος κείται έναντι της Σαλαµίνος
και αποτελεί σηµαντικό σταθµό µεταναστευτικής ορνιθοπανίδος. Εις τον
συνηµµένο πίνακα, καταρτισθέντα από το Τµήµα Περιβάλλοντος του
Πανεπιστηµίου Αιγαίου, καταγράφονται περισσότερα από 104 είδη πτηνών,
µεταξύ των οποίων φαλαρίδες, τουρλιά, αβοκέτες, πάπιες, στακτόχηνες,
κουταλάδες, ερωδιοί κ.ά.. Μερικά εξ αυτών, όπως η χαλκόκοτα, ο
πορφυροτσικινάς και ο καλαµόκυρκος, θεωρούνται σπάνια και απειλούµενα
είδη.
Σελ. 2 από 9
ος
Καλλιδροµίου 30 και Ζωοδόχου Πηγής, Εξάρχεια 11473 ΑΘΗΝΑ, 1 όρ., Τηλ/φαξ 210-3823.850
Φωκίωνος Νέγρη 82, Κυψέλη Τ.Κ.113 61 ΑΘΗΝΑ, φαξ: 210-8215.946
decleris@environ-sustain.gr * www.environ-sustain.gr
Υγροβιότοπος Βουρκάρι Μεγάρων::
Η συνεχιζομένη παράλειψις οφειλομένης προστασίας.
Παρ’ όλα αυτά, και παρά τον θόρυβο που κατά καιρούς εγείρεται όταν το θέµα
αυτό απασχολεί τον Τύπο, ο σηµαντικός αυτός υγρότοπος της ∆υτικής Αττικής
έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη του, υφιστάµενος συνεχώς εναποθέσεις
απορριµµάτων, καταπατήσεις και επιχωµατώσεις. Μολονότι δε η υποβάθµισή
τους είναι πρόδηλος, ο υγροβιότοπος εµφανίζει σηµεία εκπληκτικής αντιστάσεως
και διατηρεί ακµαία την ορνιθοπανίδα του. Οι κάτοικοι της περιοχής, όµως,
έχουν ενδείξεις ότι επίκειται η επαλήθευση του µεγίστου των κινδύνων, δηλ. της
δοµήσεως και δη υπό βιοµηχανικών µονάδων. Φοβούνται, ιδίως, την
εγκατάσταση εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικού ρεύµατος και εργοστασίου
επισκευής θαλασσίων σκαφών. Σηµειωτέον ότι οι φόβοι αυτοί δεν είναι
φανταστικοί, διότι η ∆ιοίκηση, και δη ο Οργανισµός Ρυθµιστικού Σχεδίου Αθηνών
και το ΥΠΕΧΩ∆Ε έχονται της αντιλήψεως ότι στην περιοχή εξακολουθεί να ισχύει
το Π.∆. 84/84 δυνάµει του οποίου η ηµετέρα περιοχή είχε χαρακτηρισθεί ως
βιοµηχανική ζώνη!
Σελ. 3 από 9
ος
Καλλιδροµίου 30 και Ζωοδόχου Πηγής, Εξάρχεια 11473 ΑΘΗΝΑ, 1 όρ., Τηλ/φαξ 210-3823.850
Φωκίωνος Νέγρη 82, Κυψέλη Τ.Κ.113 61 ΑΘΗΝΑ, φαξ: 210-8215.946
decleris@environ-sustain.gr * www.environ-sustain.gr
Υγροβιότοπος Βουρκάρι Μεγάρων::
Η συνεχιζομένη παράλειψις οφειλομένης προστασίας.
2.
Επί του ανωτέρω προβλήµατος, το Επιµελητήριο φρονεί τα ακόλουθα:
«.. η προστασία των φυσικών οικοσυστηµάτων δεν πηγάζει από την ένταξή των σε
διεθνή Κοινοτικά ή εγχώρια προγράµµατα προστασίας, (λ.χ. πρόγραµµα ΟΗΕ κατά
της Ερηµοποιήσεως, Ευρωπαϊκό ∆ίκτυο Natura, Περιφερειακό Πρόγραµµα κ.λπ.),
αλλά από αυτήν ταύτην την φύση των οικοσυστηµάτων αυτών ως άκρως
ευαισθήτων και προστατευτέων ευθέως υπό του Συντάγµατος και των
νοµολογιακών αρχών του ΣτΕ περί της σχέσεως ανθρωπογενών συστηµάτων και
φυσικών οικοσυστηµάτων. Τονίζεται δε τούτο, διότι η ∆ιοίκηση αρέσκεται να
συντηρεί την πλάνη ότι για να προστατευθεί ένα φυσικό οικοσύστηµα πρέπει πρώτα
να κηρυχθεί προστατευτέο από την ∆ιοίκηση, η δε προστασία του παρέχεται υπό
τους όρους που εκείνη καθορίζει και τις εξαιρέσεις που εκείνη αναγνωρίζει. Η
αντίθετος αρχή της νοµολογίας εκκινεί από την αρχή ότι η διάσωση ενός αθίκτου
φυσικού αποθεµατικού, αναγκαίου για την διατήρηση της βιοποικιλότητος, δεν
συνιστά τρόπον τινά ένα αξιοθέατο ζωντανό µουσείο της φύσεως, αλλά την βάσιν
της επιβεβληµένης ανακτήσεως του φυσικού περιβάλλοντος που είναι αναγκαίο
για την εξισορρόπηση της σχέσεως του ανθρώπου µε την φύση στο µέλλον. Την
ανάκτηση αυτή επιβάλλει, επίσης, η αρχή της βιωσιµότητος. ∆ιότι παντού η σχέση
αυτή ανατρέπεται επί το δυσµενέστερον για την φύση. Κατά την ακολουθουµένη δε
τακτική, ο άνθρωπος πρώτα διεισδύει στο άθικτο φυσικόν οικοσύστηµα
προφασιζόµενος την δήθεν συµβατή συνύπαρξή του µε τούτο. Βαθµηδόν, όµως, οι
χρήσεις επιβαρύνονται, το οικοσύστηµα αλλοιούται και εν τέλει υποβιβάζεται σε
διάκοσµο των συνεχώς επεκτεινοµένων ανθρωπογενών παρεµβάσεων. Η αντίληψη,
όµως, της Νοµολογίας και του Επιµελητηρίου περί των επιτρεπτών σχέσεων
Σελ. 4 από 9
ος
Καλλιδροµίου 30 και Ζωοδόχου Πηγής, Εξάρχεια 11473 ΑΘΗΝΑ, 1 όρ., Τηλ/φαξ 210-3823.850
Φωκίωνος Νέγρη 82, Κυψέλη Τ.Κ.113 61 ΑΘΗΝΑ, φαξ: 210-8215.946
decleris@environ-sustain.gr * www.environ-sustain.gr
Υγροβιότοπος Βουρκάρι Μεγάρων::
Η συνεχιζομένη παράλειψις οφειλομένης προστασίας.
3.
Κατ΄ ευθείαν εφαρµογή της ανωτέρω νοµολογίας στην περίπτωση του
υγροβιοτόπου Βουρκάρι, επιβάλλονται τα εξής πορίσµατα:
3.1.
Ο υγρότοπος αυτός, αποτελών σηµαντικόν και ευπαθές οικοσύστηµα, ενέπεσεν
στη προστασία του ισχύοντος Συντάγµατος δυνάµει του άρθ. 24 παρ. 1 αυτού,
ευθύς άµα τη ψηφίσει του εν έτει 1975 και τελεί έκτοτε υπό την προστασίαν
αυτή.
3.2.
Η ∆ιοίκηση είχεν έκτοτε την υποχρέωσιν να προβεί εις δεσµίαν ενέργειαν,
περιλαµβάνουσα τουλάχιστον την χαρτογράφησιν και οριοθέτησιν του
υγροτόπου και τα υπό της επιστήµης υποδεικνυόµενα µέτρα προστασίας αυτού.
3.3.
Οίκοθεν νοείται ότι µετά την ισχύν του Κώδικος του Ν. 1650/1986 ‘Περί
προστασίας του περιβάλλοντος’, η ∆ιοίκησις είχε την υποχρέωσιν, εάν δεν είχε
Σελ. 6 από 9
ος
Καλλιδροµίου 30 και Ζωοδόχου Πηγής, Εξάρχεια 11473 ΑΘΗΝΑ, 1 όρ., Τηλ/φαξ 210-3823.850
Φωκίωνος Νέγρη 82, Κυψέλη Τ.Κ.113 61 ΑΘΗΝΑ, φαξ: 210-8215.946
decleris@environ-sustain.gr * www.environ-sustain.gr
Υγροβιότοπος Βουρκάρι Μεγάρων::
Η συνεχιζομένη παράλειψις οφειλομένης προστασίας.
πράξει τα ανωτέρω, να εφαρµόσει την διαδικασία των άρθ. 18 και επ. του
Κώδικος αυτού, παραλειποµένων των ρητρών που αναθέτουν εις αυτήν κρίσεις
διακριτικής ευχερείας.
3.4.
Αν η ∆ιοίκησις δεν εκινήθη αυτεπαγγέλτως προς τις ανωτέρω κατευθύνσεις, πας
έχων έννοµο συµφέρον δύναται να ζητήσει παρ’ αυτής να συµµορφωθεί προς τις
ειρηµένες επιταγές του άρθ. 24 παρ. 1 διά την προστασίαν του υγροτόπου
Βουρκάρι, τοσούτω µάλλον καθ’ όσον, µετά την αναθεώρησιν του ανωτέρω
άρθρου εν έτει 2001, έχει αναγνωρισθεί η ύπαρξις ατοµικού δικαιώµατος διά την
ενεργοποίησιν της προστασίας του περιβάλλοντος.
3.5.
Εάν υποβληθεί τοιαύτη αίτησις διοικουµένου και η ∆ιοίκησις αδρανήσει, µετά
παραύλευσιν απράκτου τριµήνου στοιχειοθετείται παράλειψις οφειλοµένης
ενεργείας της ∆ιοικήσεως, η οποία δύναται να προσβληθεί ενώπιον του ΣτΕ εντός
προθεσµίας 60 ηµερών µετά την συµπλήρωσιν της παραλείψεως.
3.6.
Εν όψει των ανωτέρω, δεν τίθεται θέµα ισχύος του Π.∆. 84/84 εις την περιοχήν
του περί ού πρόκειται υγροτόπου, και εάν τούτο εφηρµόσθη εντός των ορίων
του, οιαδήποτε πράξις αντικειµένη εις το ειδικόν καθεστώς προστασίας του
ευπαθούς τούτου οικοσυστήµατος πάσχει ακυρότητα.
3.7.
∆ιά τον αυτόν λόγον, τυχόν άλλα µέτρα προβλεπόµενα ή µελετώµενα υπό του
Οργανισµού Ρυθµιστικού Σχεδίου Αθήνας, ή εντός των πλαισίων ευρυτέρας
µελέτης οία η αφορώσα εις την «Ολοκληρωµένη ∆ιαχείριση Παρακτίας Περιοχής
∆υτικού Σαρωνικού» κ.ά., είναι πράγµατι αλυσιτελή εφ’ όσον, κατά τα
προεκτεθέντα, ο υγρότοπος Βουρκάρι απολαύει ευθέως εκ του άρθ. 24 παρ. 1
του Συντάγµατος το ευεργετικό νοµικό καθεστώς της ηυξηµένης προστασίας των
ευπαθών οικοσυστηµάτων.
3.8.
Η συγκεκριµένη νοµική υποχρέωσις την οποίαν έχει η ∆ιοίκησις, εν προκειµένω,
είναι να προβεί εις έκδοσιν αναγνωριστικής πράξεως του υγροτόπου Βουρκάρι,
Σελ. 7 από 9
ος
Καλλιδροµίου 30 και Ζωοδόχου Πηγής, Εξάρχεια 11473 ΑΘΗΝΑ, 1 όρ., Τηλ/φαξ 210-3823.850
Φωκίωνος Νέγρη 82, Κυψέλη Τ.Κ.113 61 ΑΘΗΝΑ, φαξ: 210-8215.946
decleris@environ-sustain.gr * www.environ-sustain.gr
Υγροβιότοπος Βουρκάρι Μεγάρων::
Η συνεχιζομένη παράλειψις οφειλομένης προστασίας.
της οποίας η νοµική αξία θα συνίσταται ιδίως στην οριοθέτηση αυτού, επί τη
βάσει πάντοτε των υποδείξεων των αρµοδίων επιστηµόνων και όχι κατά την ιδίαν
αυτής κρίση και σκοπιµότητα. Η πράξις αυτή δέον οπωσδήποτε να συµπεριλάβει
ειδικόν καθεστώς προστασίας του υγροτόπου, πάντοτε κατά τις υποδείξεις των
αρµοδίων επιστηµόνων.
4.
Το Επιµελητήριον εφιστά την προσοχή της ∆ιοικήσεως, των οικείων Οργανισµών
Τοπικής Αυτοδιοικήσεως Α’ και Β’ βαθµού, αλλά και των ενδιαφεροµένων
πολιτών, επί της σπουδαιότητος της παρούσης υποθέσεως. Το κρίσιµον
πρόβληµα της εποχής µας είναι η ραγδαία καταστροφή των φυσικών
οικοσυστηµάτων, των οποίων το 60% έχει ήδη απολεσθεί. Τοιουτοτρόπως, η
φυσική βάση του τεχνολογικού πολιτισµού µας καθίσταται ανεπαρκής. Άλλη
περαιτέρω απώλεια του φυσικού κεφαλαίου δεν συγχωρείται. Η διαφύλαξις των
επιβιούντων οικοσυστηµάτων καθίσταται η υπερτάτη υποχρέωσις της
ανθρωπότητος. Τούτο ανεγνωρίσθη και κατά την τελευταίαν Σύνοδο του
Ευρωπαϊκού Συµβουλίου στις Βρυξέλλες.
Εν όψει τούτων, τυχόν απώλεια του υγροτόπου Βουρκάρι, µοναδικού εις µέγεθος
και σηµασίαν διά την περιβαλλοντικώς βεβαρυµένη ∆υτικήν Αττικήν, εξ ακηδίας ή
αδρανείας, ή παραχωρήσεως εις οικονοµικά, πολιτικά ή άλλα συµφέροντα, θα
είναι πράγµατι ασυγχώρητος απώλεια κρισίµου φυσικού κεφαλαίου.
Επίµετρον
Η παρούσα Γνωµοδότηση είχε καταρτισθεί όταν υπό των ενδιαφεροµένων
προσεκοµίσθη αντίγραφον της υπ’ αρ. 11 της 12.3.2008 Γνωµοδοτήσεως της
Ρυθµιστικής Αρχής Ενεργείας (ΡΑΕ), η οποία συνηγορεί υπέρ της
χορηγήσεως αδείας παραγωγής ηλεκτρικής ενεργείας στην Α.Ε. Ελληνικά
Πετρέλαια, εγκατεστηµένη στα παράκτια συστήµατα του Θριασίου Πεδίου και του
Κόλπου Ελευσίνος και ειδικώτερον στην περιοχή Πέραµα Μεγάρων, για την
ίδρυση µονάδος ηλεκτροπαραγωγής ισχύος 390 MW µε την χρήση φυσικού
Σελ. 8 από 9
ος
Καλλιδροµίου 30 και Ζωοδόχου Πηγής, Εξάρχεια 11473 ΑΘΗΝΑ, 1 όρ., Τηλ/φαξ 210-3823.850
Φωκίωνος Νέγρη 82, Κυψέλη Τ.Κ.113 61 ΑΘΗΝΑ, φαξ: 210-8215.946
decleris@environ-sustain.gr * www.environ-sustain.gr
Υγροβιότοπος Βουρκάρι Μεγάρων::
Η συνεχιζομένη παράλειψις οφειλομένης προστασίας.
Μιχαήλ ∆εκλερής
Σελ. 9 από 9
ος
Καλλιδροµίου 30 και Ζωοδόχου Πηγής, Εξάρχεια 11473 ΑΘΗΝΑ, 1 όρ., Τηλ/φαξ 210-3823.850
Φωκίωνος Νέγρη 82, Κυψέλη Τ.Κ.113 61 ΑΘΗΝΑ, φαξ: 210-8215.946
decleris@environ-sustain.gr * www.environ-sustain.gr