¶ÂÚÈÔ‰ÈÎfi “™∆ƒ∞∆πø∆π∫∏ π™∆√ƒπ∞”

∆‡¯Ô˜ 89, π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ 2004

∞ƒª∞∆√§√π ∫∞π ∫§∂º∆∂™

√π ∂¡√¶§√π ∆√À À¶√¢√À§√À °∂¡√À™
™∆∞Àƒ√™ ∫∞ƒ∫∞§∂∆™∏™
πÛÙÔÚÈÎfi˜

∫·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ Ì·ÎÚfi¯ÚÔÓ˘ Î·È ÛÙ˘ÁÓ‹˜ ÙÔ˘ÚÎÈ΋˜ ηٿÎÙËÛ˘ o ˘fi‰Ô˘ÏÔ˜

EÏÏËÓÈÛÌfi˜ ·ÓÙÈÛÙ¿ıËΠÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓÔ˜ ÛÙÔ˘˜ ·Ó˘fiÙ·ÎÙÔ˘˜ ¤ÓÔÏÔ˘˜: ÙÔ˘˜ ÎϤÊÙ˜
Î·È ÙÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜. √È ‰‡Ô ıÂÛÌÔ› ÍÂΛÓËÛ·Ó ·fi ‰È·ÌÂÙÚÈο ·ÓÙ›ıÂÙË ‚¿ÛË, ·ÊÔ‡
·ÔÛÙÔÏ‹ ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ ‹Ù·Ó Ë ‰›ˆÍË Î·È Ë ÂÍfiÓÙˆÛË ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ. ™ÙËÓ ÔÚ›· ÙˆÓ
·ÈÒÓˆÓ fï˜ Û˘Ó·ÓÙ‹ıËÎ·Ó Î·È Ù·˘Ù›ÛÙËηÓ, ÚÔÛʤÚÔÓÙ·˜ ÛÙÔ Á¤ÓÔ˜ ÙË ‚·ÛÈ΋
ÚÔ¸fiıÂÛË ÁÈ· ÙËÓ ·ÔÙ›Ó·ÍË Ù˘ ‰Ô˘Ï›·˜: ÂÌÂÈÚÔfiÏÂÌÔ˘˜ Î·È ÛÎÏËÚÔÙÚ¿¯ËÏÔ˘˜
Ì·¯ËÙ¤˜...

∂ÓÔÏÔÈ ∂ÏÏËÓ˜ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó Ó· ‰ÚÔ˘Ó Û¯Â‰fiÓ ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÏˆÛË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘.
∏Ù·Ó ·˘ÙÔ› Ô˘ ÔÈ ËÁ¤˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜, ΢ڛˆ˜ ‚ÂÓÂÙÈΤ˜, ÔÓfiÌ·Û·Ó "ÛÙÚ·ÙÈÒÙ·˜" Î·È ÔϤÌËÛ·Ó
·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔÈ ‹ ÂÓÙfi˜ ÙˆÓ ‚ÂÓÂÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ Î·Ù¿ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ ∆Ô‡ÚΈÓ.
√ˆÛ‰‹ÔÙ ÔÈ "ÛÙÚ·ÙÈÒÙ·È" ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ıˆÚËıÔ‡Ó ˆ˜ ÔÈ Úfi‰ÚÔÌÔÈ ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ Î·È ÙˆÓ
·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ. ∆ÔÓ ÚÒÙÔ ·ÈÒÓ· Ù˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ηٿÎÙËÛ˘ ‹Ù·Ó Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ÔÈ ÌfiÓÔÈ ¤ÓÔÏÔÈ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ
˘fi‰Ô˘ÏˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Î·È Ë ÂÈÏÔÁ‹ ÙÔ˘˜ Ó· ÔÏÂÌÔ‡Ó ‰›Ï· ÛÙÔ˘˜ µÂÓÂÙÔ‡˜, ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ
ÌÂÁ¿ÏˆÓ ‚ÂÓÂÙÔÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ ÔÏ¤ÌˆÓ ÙÔ˘ 16Ô˘ ·ÈÒÓ·, ÙÔ‡˜ ÚÔÛ¤ÊÂÚ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÂÎ·›‰Â˘ÛË Î·È ›ڷ.
∞fi Ù· ‚ÂÓÂÙÈο ¤ÁÁÚ·Ê· Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ‰È·Ê·›ÓÂÙ·È fï˜ Î·È Î¿ÙÈ ¿ÏÏÔ, ÂÍ›ÛÔ˘ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi: √È "ÛÙÚ·ÙÈÒÙ·È"
‰ÂÓ ÂÓÙ¿¯ıËÎ·Ó ÛÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ °·ÏËÓÔÙ¿Ù˘ ¢ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜ ‚ÈÔÔÚÈÛÌÔ‡ ηÈ
ÌÂ Û˘Ó›‰ËÛË ÌÈÛıÔÊfiÚÔ˘. ™ÙÔ ÚfiÛˆÔ Ù˘ µÂÓÂÙ›·˜, Ô˘ ΢ÚÈ·Ú¯Ô‡Û Û ÔÏϤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙÔ˘
∂ÏÏËÓÈÛÌÔ‡ (¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ∫Ú‹ÙË, ∫‡ÚÔ Î·È ·ÏÏÔ‡), ÔÈ ÚÒÙÔÈ ¤ÓÔÏÔÈ ÙÔ˘ ˘fi‰Ô˘ÏÔ˘ Á¤ÓÔ˘˜ ›‰·Ó
¤Ó·Ó ·ÓÙÈ·ıËÙÈÎfi Î·È ÚÔÛˆÚÈÓfi, ÏËÓ fï˜ ÔχÙÈÌÔ Û‡ÌÌ·¯Ô ÚÔ˜ ·Ó·¯·›ÙÈÛË Ù˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜
ÚԤϷÛ˘ Î·È ÚÔ‚ÔÏ‹ ·ÓÙ›ÛÙ·Û˘.
™Ò˙ÂÙ·È ·fi οÔÈ· ËÁ‹ Ë ÚÔÙÚÔ‹ ÂÓfi˜ ·Ú¯ËÁÔ‡ "ÛÙÚ·ÙȈÙÒÓ" Ì ÙÔ fiÓÔÌ· £ˆÌ¿˜, Ô˘ ¤‰Ú·ÛÂ
Á‡Úˆ ÛÙÔ 1550. ∞˘Ùfi˜ Ô‰ËÁÔ‡Û ÙÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘ ÛÙȘ Ì¿¯Â˜ ηٿ ÙˆÓ ∆Ô‡ÚΈÓ, ÂÌ„˘¯ÒÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ ÌÂ
Ù· ÏfiÁÈ· "∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÂÛÌ¤Ó ·›‰Â˜, Î·È ‚·Ú‚¿ÚˆÓ ÛÌ‹ÓÔ˜ Ô˘ ÙÔÔ‡ÌÂı·".
√È ·Ó·ÊÔÚ¤˜ ηٿ ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· 1500-1550 ÂÚȤÁÚ·„·Ó Ì ٤ÙÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ÙÔ˘˜ "ÛÙÚ·ÙÈÒÙ·˜", ÒÛÙ ӷ
Û˘ÌÂÚ·›ÓÂÙ·È Ì ·ÛÊ¿ÏÂÈ· ˆ˜ ‹Ù·Ó ÔÈ Ê˘ÛÈÎÔ› ÚfiÁÔÓÔÈ ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ Î·È ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ.
÷ڷÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·Ó ÏÈÙÔ‰›·ÈÙÔÈ, ÛÎÏËÚÔÙÚ¿¯ËÏÔÈ Î· Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔÈ ÛÙËÓ ÔÏÂÌÈ΋ ˙ˆ‹. ∏Ù·Ó ¿ÚÈÛÙÔÈ È›˜
Î·È ÂÍ›ÛÔ˘ ÈηÓÔ› ˆ˜ Â˙Ô› Ì·¯ËÙ¤˜. √ ÔÏÈÛÌfi˜ ÙÔ˘˜, Û˘¯Ó¿ ·˘ÙÔÛ¯¤‰ÈÔ˜ Î·È ÂÏ·ÊÚ‡˜, ·›¯Â ·fi Ù·
‰˘ÙÈο (ÊÚ·ÁÎÈο) ÚfiÙ˘· ÙÔ˘ ‡ÛÙÂÚÔ˘ ÌÂÛ·›ˆÓ·. ™Â ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ÙÔ˘˜ ‚·Ú˘ÊÔÚو̤ÓÔ˘˜ ÈfiÙ˜, ÔÈ
∂ÏÏËÓ˜ "ÛÙÚ·ÙÈÒÙ·È" ¤ÊÂÚ·Ó ¤Ó·Ó Ì¿ÏÏÔÓ ÂÏ·ÊÚ‡ ıÒڷη Î·È Ô˘‰¤ÔÙ ÂÚÈÎÂÊ·Ï·›·. √ ÔÏÈÛÌfi˜
ÙÔ˘˜ ÂÚÈÔÚÈ˙fiÙ·Ó Û ¤Ó· ‰fiÚ˘ (·ÚÁfiÙÂÚ· Í›ÊÔ˜), ¤Ó· Ì·¯·›ÚÈ Î·È, ÂÈÎÔ˘ÚÈο, ÛÊÂÓ‰fiÓË ‹ Úfi·ÏÔ.
√È "ÛÙÚ·ÙÈÒÙ·È" ‰ÂÓ ÂÓÂÚÁÔ‡Û·Ó ··Ú·›ÙËÙ· ˘fi ÙȘ ÛËÌ·›Â˜ ÙˆÓ µÂÓÂÙÒÓ. ∫·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ 16Ô˘
·ÈÒÓ· Û˘¯Ó¿ ÏÂÈÙÔ‡ÚÁËÛ·Ó ·˘ÙfiÓÔÌ·, ÚÔ¯ˆÚÒÓÙ·˜ Û ÂÍÂÁ¤ÚÛÂȘ ‹ Û˘Ó¯‹ fiÏÂÌÔ ÊıÔÚ¿˜ ηٿ ÙˆÓ
Ó¤ˆÓ ηٷÎÙËÙÒÓ, ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ ∆Ô‡ÚΈÓ. °ÓˆÛÙfiÙÂÚ˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ "ÛÙÚ·ÙȈÙÒÓ", ÛÙȘ Ôԛ˜
‰È·ÙËÚÔ‡ÓÙÔ Â˘Ï·‚Èο Ë ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎfiÙËÙ· ÛÙË ÌÂÙ·‚›‚·ÛË Ù˘ ÔÏÂÌÈ΋˜ Ù¤¯Ó˘ Î·È ·ÍÈˆÌ¿ÙˆÓ ·fi
ÁÂÓÈ¿ Û ÁÂÓÈ¿, ‹Ù·Ó ÔÈ ∫Ï·‰·›ÔÈ Î·È ÔÈ ªԇ˜, ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. °Âӿگ˘ ÙˆÓ ÚÒÙˆÓ ‹Ù·Ó Ô
∫ÚÔÎfi‰ÂÈÏÔ˜ ∫Ï·‰¿˜, Ô˘ ÚˆÙÔÛÙ¿ÙËÛ Û ÛÂÈÚ¿ ÂÍÂÁ¤ÚÛˆÓ, fiˆ˜ Î·È Ô ¶È¤ÚÚÔ˜ ∫Ï·‰¿˜. ∆Ô ›‰ÈÔ
ÔÓÔÌ·ÛÙfi˜ ˘‹ÚÍÂ Ô Ô›ÎÔ˜ ªÔ‡·. √È £Âfi‰ˆÚÔ˜, ªÂÚÎÔ‡ÚÈÔ˜ Î·È °Î›Ó˘ ‹Ù·Ó ÔÈ ÁÓˆÛÙfiÙÂÚÔÈ,
·Ú¿ÏÏËÏ· ‰Â ¤ÊÂÚ·Ó Î·È ÙÔ Â›ıÂÙÔ °Ú›‚·˜. ∆Ô 1585 Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ªÔ‡·˜-°Ú›‚·˜ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜
ηÂÙ¿ÓÈÔ˘˜ ¢Ú¿ÎÔ Î·È ª·Ï¿ÌÔ ÍÂÛ‹ÎˆÛ·Ó ÙËÓ ∞ηÚÓ·Ó›· Î·È Î·Ù¤Ï·‚·Ó ÙËÓ ∞ÚÙ·. √ ·ÁÒÓ·˜
ÂÍÂÏ›¯ıËΠ۠ÔχÌËÓÔ fiÏÂÌÔ ÊıÔÚ¿˜. ∆ÂÏÈο ÔÈ Â·Ó·Ûٿ٘ ˘¤Î˘„·Ó ÛÙȘ ÔÏ˘¿ÚÈı̘ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜
‰˘Ó¿ÌÂȘ Ô˘ ÚÔˆı‹ıËÎ·Ó ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·. √ £Âfi‰ˆÚÔ˜ ªÔ‡·˜ ÙÚ·˘Ì·Ù›ÛÙËΠı·Ó¿ÛÈÌ· ÌÂÙ¿
·fi Ì¿¯Ë Ì ÙÔ˘˜ ∆Ô‡ÚÎÔ˘˜ ÛÙÔÓ ∞¯ÂÏÒÔ Î·È Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ °Î›Ó˘ ÊÔÓ‡ıËÎÂ.
√È "ÛÙÚ·ÙÈÒÙ·È" ‹Ù·Ó ÏÔÈfiÓ ÔÈ ÚÒÙÔÈ ¤ÓÔÏÔÈ ÙÔ˘ ˘fi‰Ô˘ÏÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÛÌÔ‡. ™ÙËÓ ÔÚÂÈÓ‹ ÂÓ‰Ô¯ÒÚ·,
·fi ÙÔ µ¤ÚÌÈÔ Î·È Ù· ÿÛÈ· ˆ˜ ÙÔÓ ¶·ÚÓ·ÛÛfi Î·È ÙË °ÎÈÒÓ·, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó ÔÈ ÚÒÙÔÈ ˘Ú‹Ó˜
ÂÓfiÏˆÓ ·Ù¿ÎÙˆÓ: ÔÈ ÎϤÊÙ˜.

∫§∂º∆∂™ ∫∞π ∞ƒª∞∆√§√π: °∂¡∂™∏ ∫∞π ∞¡∞¶∆À•∏ ∆√À™

∏ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ηٿÎÙËÛË, ·Ú¿ Ù· fiÛ· ‰È·Ù›ÓÔÓÙ·È Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· ÔÈ ıˆÚËÙÈÎÔ› Ù˘ "ÂÈÚËÓÈ΋˜
Û˘Ó‡·Ú͢" Î·È Ù˘ "·ÓÂÎÙÈÎfiÙËÙ·˜ Ù˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘", ‰È·ÎÚ›ıËΠ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ·fi
Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ‚›·È· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο: ·È‰ÔÌ¿˙ˆÌ·, Ì·˙ÈÎÔ› ÂÍÈÛÏ·ÌÈÛÌÔ›, ·˘ı·ÈÚÂۛ˜ ¿Û˘ ʇÛˆ˜,
·fi ÙȘ ϤÔÓ Î·ıËÌÂÚÈÓ¤˜ ˆ˜ Î·È Î¿ÔȘ ÂÍ¢ÙÂÏÈÛÙÈΤ˜. √È ‰ÈÓÔ› ÂÏÏËÓÈÎÔ› ÏËı˘ÛÌÔ›
·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ‰Â¯ıÔ‡Ó ÙË Ó¤· ηٿÛÙ·ÛË ‹ Ó· ·ÔÛ˘ÚıÔ‡Ó ÛÙ· ÔÚÂÈÓ¿. ™Â ·˘Ùfi Û˘Ó¤‚·ÏÂ Î·È Ô
ÂÔÈÎÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ÂÎÙÂÙ·Ì¤ÓˆÓ ‰ȿ‰ˆÓ Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜ Î·È ÙÔ˘ £ÂÛÛ·ÏÈÎÔ‡ οÌÔ˘ Ì ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡˜ ‹
ÂÎÙÔ˘ÚÎÈṲ̂ÓÔ˘˜ ÏËı˘ÛÌÔ‡˜. ∏ ÂÚ›ÙˆÛË ÙˆÓ ∫ÔÓÈ¿ÚˆÓ (·fi ÙÔ πÎfiÓÈÔ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜), Ô˘
ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ÛÙȘ ‰ȿ‰Â˜ Ù˘ ∫·Ú‰›ÙÛ·˜ Î·È Ù˘ §¿ÚÈÛ·˜, Â›Ó·È ÂÓ‰ÂÈÎÙÈ΋.
√È ˘fi‰Ô˘ÏÔÈ ∂ÏÏËÓ˜ ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‹ıÂÏ·Ó Ó· ·ÔʇÁÔ˘Ó ÙË Û˘Ì‚›ˆÛË Î·È ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ ÙËÓ ·ÊÔÌ›ˆÛË,
‰È¿ ÙÔ˘ ÂÍÈÛÏ·ÌÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘˜, ‡ÎÓˆÛ·Ó ÙÔ˘˜ ·Ú·ÈÔ‡˜ ÏËı˘ÛÌÔ‡˜ Ù˘ ¶›Ó‰Ô˘. ∂›Ó·È ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi fiÙÈ
Ù· ¯ˆÚÈ¿ ÙˆÓ ∞ÁÚ¿ÊˆÓ ·˘Í‹ıËÎ·Ó ·fi 100 ÂÚ›Ô˘ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ Ù˘ ÙÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜ Û 300 ˆ˜ ÙÔ 1530.
π‰›ˆ˜ ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›· ·Ú·ÙËÚ‹ıËΠÂÎÙÂٷ̤ÓË ‰È·ÚÚÔ‹ ÏËı˘ÛÌÒÓ ÚÔ˜ Ù· ÔÚÂÈÓ¿. √È ÚÒÙÔÈ ·˘ÙÔ›
·Ó˘fiÙ·ÎÙÔÈ Âί¤ÚÛˆÓ·Ó ÌÈÎÚ¤˜ ÂÎÙ¿ÛÂȘ Û Ï·ÁȤ˜ ‹ ÎÔÈÏ¿‰Â˜ Î·È ÚÔÛ·ıÔ‡Û·Ó Ì ÚˆÙfiÁÔÓ· ̤۷
Ó· ÙȘ ηÏÏÈÂÚÁ‹ÛÔ˘Ó, ÁÈ· Ó· ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÔ˘Ó ÙË ÛÙÔȯÂÈÒ‰Ë ‰È·ÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘˜.
ªÂ ÙȘ ÌÂÙ·ÎÈÓ‹ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ÂÎÙÂٷ̤Ó˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ fiˆ˜ Ù· ∞ÁÚ·Ê·, Ù· ∆˙Ô˘Ì¤Úη, ÙÔ µ¤ÚÌÈÔ, Ô
¶·ÚÓ·ÛÛfi˜, Ô ¶¿ÚÓˆÓ·˜ Î·È Ô ∆·¸ÁÂÙÔ˜, ¤ÌÂÈÓ·Ó ÂÎÙfi˜ Ù˘ ‰ÈηÈÔ‰ÔÛ›·˜ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ. ∞˘Ù‹ Ë
‰È·‰Èηۛ· ÍÂΛÓËÛ ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÏˆÛË Ù˘ ¶fiÏ˘. √Ù·Ó ÙÔ 1465 ÙÔ˘ÚÎÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ¤Êı·Û·Ó
ÛÙË §·ÎˆÓ›·, ‰ÂÓ ÙfiÏÌËÛ·Ó Ó· ÚÔˆıËıÔ‡Ó ÛÙË ª¿ÓË Î·È ÛÙÔÓ ∆·¸ÁÂÙÔ. ∆ËÓ ›‰È· ‰ÈÛÙ·ÎÙÈÎfiÙËÙ·
¤‰ÂÈÍ·Ó ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ Î·È ÛÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ ÙÔ˘ ¶ËÏ›Ô˘ Î·È Û ¿ÏϘ ·Ó¿ÏÔÁ˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ.
¢È·ÌÔÚÊÒıËΠ¤ÙÛÈ, Û ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ· ·ÚÁÔ‡ ÌÂÙ·Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ‡, ÌÈ· Ó¤· Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, ·fi ÙÔÓ
¶·ÚÓ·ÛÛfi Î·È ÙËÓ ∆ÚȯˆÓ›‰· ˆ˜ ÙȘ ¶Ú¤Û˜ Î·È ÙÔ µ¤ÚÌÈÔ. √ ·Ó˘fiÙ·ÎÙÔ˜ ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜, Ì·ÎÚÈ¿ ·fi Ù·
ÙÔ˘ÚÎÔÎÚ·ÙÔ‡ÌÂÓ· ÌÂÁ¿Ï· ·ÛÙÈο ΤÓÙÚ·, ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ ‰ÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ıÂÛÌÔ‡˜, Î·È ˙ˆ‹. ª¤Û· Û ·˘Ùfi ÙÔÓ
¯ÒÚÔ ÁÂÓÓ‹ıËÎ·Ó ÔÈ ÎϤÊÙ˜, Ô˘ ¤ÊÂÚ·Ó ÙËÓ ·Ï·È¿ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿ ÙˆÓ "ÛÙÚ·ÙȈÙÒÓ", ¯ˆÚ›˜ ‚¤‚·È· ÙË
ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÂÎ·›‰Â˘ÛË ÙˆÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ.
∫ϤÊÙ˜ Ì ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÙÔ˘ ·Ó˘fiÙ·ÎÙÔ˘ ÏËÛÙ·ÓÙ¿ÚÙË ˘‹Ú¯·Ó ÛÙÔÓ ÔÚÂÈÓfi ÂÏÏ·‰ÈÎfi ¯ÒÚÔ Î·È ÚÈÓ
·fi ÙËÓ ÙÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·. ∆Ô 1489 ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÛÙÔÓ √Ï˘ÌÔ Ô ÚÒÙÔ˜ ÎϤÊÙ˘, Ô ∫·Ú¿ ªÈ¯¿Ï˘ - fiˆ˜
ÙÔÓ ÔÓfiÌ·Û·Ó ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ - ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó ÌÂÏ·„fi˜. ™Ùfi¯Ô˜ ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ Î·Ù¿ ÙȘ ÂȉÚÔ̤˜ Ô˘ ‰ÈÂÍ‹Á·Ó
‹Ù·Ó ‡ÔÚÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ, fiˆ˜ ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ ‹ ¤ÌÔÚÔÈ, ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·fi ÙÔ ·Ó ‹Ù·Ó ∆Ô‡ÚÎÔÈ ‹ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ›.
√È ÎϤÊÙ˜ Ô˘ Ï‹ÛÙ¢·Ó ÊÙˆ¯Ô‡˜ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·Ó "ηÙÛÈÎÔÎϤÊÙ˜" Î·È ÔÈ ¿ÏÏÔÈ ÎϤÊÙ˜ ÙÔ‡˜
·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙·Ó ÌÂ ÂÚÈÊÚfiÓËÛË.
™ÙË £ÂÛÛ·Ï›· Î·È ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· ÔÈ ÚÒÙÔÈ ÎϤÊÙ˜ ‰ÂÓ ¤ÊÂÚ·Ó ˘ÚÔ‚fiÏ· fiÏ·, fiˆ˜ ¿ÏÏÔÈ ÛÙËÓ
¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· - Ô˘ Ù· ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈ˙·Ó ·fi ÙÔ˘˜ µÂÓÂÙÔ‡˜. ∞ÔÌÔӈ̤ÓÔÈ ÛÙȘ
ÔÚÔÛÂÈÚ¤˜ Ù˘ ÎÂÓÙÚÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ ·Ó·Áο˙ÔÓÙ·Ó Î·È Î·Ù·Û··˙·Ó ·˘ÙÔÛ¯¤‰È· fiÏ·, Û˘Ó‹ıˆ˜ ÙfiÍ· ηÈ
Í›ÊË. ∏ Ì·˙È΋ ÂÁηٿÛÙ·Û‹ ÙÔ˘˜ ÛÙ· ¤ÚÈÍ Ù˘ ıÂÛÛ·ÏÈ΋˜ ‰ȿ‰·˜ fiÚË ÙÔ‡˜ ÌÂÙ¤‚·Ï ÛÂ
·Ó˘fiÙ·ÎÙÔ˘˜ Î·È ÛÎÏËÚÔÙÚ¿¯ËÏÔ˘˜ ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜, Ô˘ ¤Ì·ı·Ó Ó· ˙Ô˘Ó Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙˆÓ
ηٷÎÙËÙÒÓ.
ª¤¯ÚÈ ÙÔ 1700 ÂÚ›Ô˘ ÔÈ ÎϤÊÙ˜ ‰ÂÓ ·›ÏËÛ·Ó ¿ÌÂÛ· ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›·. √È ÔÌ¿‰Â˜ ÙÔ˘˜
·Ú¤ÌÂÓ·Ó ·˘ÙfiÓÔ̘ Î·È ÔÏÈÁÔÌÂÏ›˜, ·ÚÎÔ‡ÌÂÓ˜ ÛÙÔ Ó· ˙Ô˘Ó ·Ó˘fiÙ·ÎÙ˜ ÛÙ· fiÚË. √È ÎϤÊÙ˜ ‰ÂÓ
›¯·Ó ·ÓÙÈÏËÊı› ̤¯ÚÈ ÙfiÙ ÙÔÓ ÚfiÏÔ ÙÔ˘˜ ˆ˜ ÚÔ·ÛÈÛÙÒÓ ÙÔ˘ ˘fi‰Ô˘ÏÔ˘ Á¤ÓÔ˘˜, Ô‡ÙÂ
ÂӉȷʤÚÔÓÙ·Ó Ó· ÚÔÛ‰ÒÛÔ˘Ó ÂıÓÈÎÔ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈο ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÛÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘˜. ¶ÂÚÈÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó
·Ï¿ ÛÙÔ Ó· ˙Ô˘Ó Û·Ó "·Ó·Ú¯Ô·˘ÙfiÓÔÌÔÈ" Î·È Ë ÂÈ‚›ˆÛ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙËÚÈ˙fiÙ·Ó Î·Ù¿ ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ÛÙË
ÏËÛÙ›·.
 ™Ùfi¯Ô˜ ÙÔ˘˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÌfiÓÔ ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ ·ÏÏ¿ Î·È ÔÈ ÔÌÔÂıÓ›˜, Û˘¯Ó¿ ‰Â ÚÔÛ¤‚·ÏÏ·Ó Î·Ú·‚¿ÓÈ·
Ú·Ì·ÙÂ˘Ù¿‰ˆÓ. ∞¤Ê˘Á·Ó fï˜, fiˆ˜ ÚԷӷʤÚıËÎÂ, Ó· ÏËÛÙÂ‡Ô˘Ó ÊÙˆ¯Ô‡˜ Î·È ·‰‡Ó·ÌÔ˘˜.
∆·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ì ÙÔÓ ¿Ù˘Ô ıÂÛÌfi ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎÂ Î·È ·˘Ùfi˜ ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ, Ô˘ ÌÔÚ›
Ó· ÂÍÂÙ·ÛÙ› ˆ˜ Û˘ÁÁÂÓ‹˜ Î·È ·Ú¿ÏÏËÏÔ˜ Ì ·˘ÙfiÓ ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ, fi¯È fï˜ ˆ˜ Ù·˘ÙfiÛËÌÔ˜. ∏ ÈÛÙÔÚ›·
ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ ÍÂΛÓËÛ ϛÁ· ¯ÚfiÓÈ· ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ¿ÏˆÛË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, Ù˘ ÔÔ›·˜
ÚÔËÁ‹ıËÎÂ Ë Î·Ù¿ÎÙËÛË Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜ ·fi ÙÔ˘˜ √ıˆÌ·ÓÔ‡˜ ∆Ô‡ÚÎÔ˘˜. ∂Λ ·ÎÚÈ‚Ò˜, ÛÙÔ˘˜ ÔÚÂÈÓÔ‡˜
fiÁÎÔ˘˜ ÙˆÓ ∞ÁÚ¿ÊˆÓ Î·È ÙÔ˘ ∞ÛÚÔÔÙ¿ÌÔ˘, ÔÈ Î·Ù·ÎÙËÙ¤˜ ›‰Ú˘Û·Ó Ù· ÚÒÙ· ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ·, ÂÚÈÔ¯¤˜
fiÔ˘ Ë ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ·Ó¤ıÂÛ ÙË Ê‡Ï·ÍË ÛÙÚ·ÙËÁÈÎÒÓ ÛËÌ›ˆÓ (ÂÚ¿ÛÌ·Ù·, Ô¯˘ÚÒÛÂȘ, Ê·Ú¿ÁÁÈ·)
Û ÓÙfiÈÔ˘˜. ∏ Ú·ÎÙÈ΋ ·˘Ù‹ ÁÂÓÈ·ÙËΠηıÒ˜ ÔÈ ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜ Ù˘ √ıˆÌ·ÓÈ΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜
ÚԤϷ˘Ó·Ó ‚·ıÈ¿ ÛÙË ‚·ÏηÓÈ΋ ÂÓ‰Ô¯ÒÚ·, ¤¯ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË ‰È·ÛÊ¿ÏÈÛ˘ ÙˆÓ ÌÂÙfiÈÛıÂÓ.
™Â ÚÒÙË Ê¿ÛË Ô ÚfiÏÔ˜ ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ ‹Ù·Ó Û·ÊÒ˜ ·ÓÙ›ıÂÙÔ˜ Ì ÙË ‰Ú¿ÛË ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ, ·ÊÔ‡ ÔÈ
ÚÒÙÔÈ fiÊÂÈÏ·Ó Ó· ‰È·ÛÊ·Ï›˙Ô˘Ó ÙËÓ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Î·È Ó· ÚÔÊ˘Ï¿ÛÛÔ˘Ó
ÙÔ˘˜ ÏËı˘ÛÌÔ‡˜ ·fi ÙȘ ÏËÛÙÚÈΤ˜ ÂȉÚÔ̤˜ ÙˆÓ ‰Â‡ÙÂÚˆÓ.
∆È Î›ÓËÙÚ· ›¯Â fï˜ οÔÈÔ˜ ÁÈ· Ó· Á›ÓÂÈ ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜, ÂÈÛÂÚ¯fiÌÂÓÔ˜ Û ÌÈ· ·Ó·ÁηÛÙÈ΋ Û˘ÓÂÚÁ·Û›·
Ì ÙÔ˘˜ ‰˘Ó¿ÛÙ˜; ∆Ô ‚·ÛÈÎfi ‹Ù·Ó ˆ˜ ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Ì ÊÈÚÌ¿ÓÈ· Ù˘ À„ËÏ‹˜ ¶‡Ï˘ ··ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·Ó ·fi
ÙË ÊÔÚÔÏÔÁ›·, Ô˘ Ù·Ï·ÈˆÚÔ‡Û ÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜ Ú·ÁÈ¿‰Â˜. ¶·Ú¤¯ÔÓÙ·˜ ˘ËÚÂۛ˜ ʇϷ͢ ηÈ
ÂÈÙ‹ÚËÛ˘ ÛÙÔ˘˜ ηٿ ÙfiÔ˘˜ ∆Ô‡ÚÎÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜ ‰ÈÔÈÎËÙ¤˜ ‰È·ÊÔÚÔÔÈÔ‡ÓÙÔ ·fi ÙÔ˘˜ ÏÔÈÔ‡˜
˘fi‰Ô˘ÏÔ˘˜, Ô˘ η٤‚·Ï·Ó, ȉ›ˆ˜ ÔÈ ÁˆÚÁÔ›, ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÂÈÛÔ‰‹Ì·Ùfi˜ ÙÔ˘˜ ÛÙÔÓ Î·Ù·ÎÙËÙ‹. ™ÙËÓ
ÔÚ›· Î·È ÂÓÒ Ë ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ÂÂÎÙÂÈÓfiÙ·Ó ˆ˜ ÙȘ ·Ú˘Ê¤˜ Ù˘ ∞˘ÛÙÚÔÔ˘ÁÁ·Ú›·˜, ÔÈ ·Ó¿ÁΘ ʇϷ͢
ÛÙÚ·ÙËÁÈÎÒÓ ÛËÌ›ˆÓ ·˘Í‹ıËηÓ. ∂ÚÂ ӷ Î·Ï˘Êı› ÌÈ· ·¯·Ó‹˜ ÂÚÈÔ¯‹, ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙˆÓ ÛËÌÂÚÈÓÒÓ
µ·ÏηӛˆÓ. √È ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔÈ ¤‰ˆÛ·Ó ÚfiÛıÂÙË ÛËÌ·Û›· ÛÙÔÓ ıÂÛÌfi ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÈÎÈÒÓ È‰Ú‡ÔÓÙ·˜ Ó¤· ηÈ
ÔÏ˘¿ÚÈıÌ·, fi¯È ÌfiÓÔ ÛÙÔÓ ·Ï·ÈÔÂÏÏ·‰ÈÎfi ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙÔÓ ÛÂÚ‚ÈÎfi Î·È ÛÙÔÓ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈÎfi ¯ÒÚÔ.
∂ÈÚfiÛıÂÙ· ÛÙÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜, Ô˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Û·Ó ϤÔÓ "Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈο", ηٷ‚·ÏÏfiÙ·Ó ÌÈÛıfi˜, Ô˘
‚‚·›ˆ˜ Ô›ÎÈÏÏ ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Î·È ÙË ÛÔ˘‰·ÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ·ÚÌ·ÙÔÏÈÎÈÔ‡, ηıÒ˜ Î·È ÙȘ
ÚÔÛÊÂÚfiÌÂÓ˜ ˘ËÚÂۛ˜.
∞fi ÙȘ ËÁ¤˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÚÔ·ÙÂÈ fiÙÈ Î·Ù¿ ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· 1550-1700 Ù· ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· ·˘Í‹ıËηÓ
ÚÔԉ¢ÙÈο Î·È ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ ÔÏÔ¤Ó· ·˘Í·ÓfiÌÂÓÔ˘ ·ÚÈıÌÔ‡ ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ.
∂ΛÓÔ˜ Ô˘ ·Á›ˆÛ ÙÔÓ ıÂÛÌfi Î·È ÔÚÁ¿ÓˆÛ ηٿ ÙÚfiÔ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi Ù· ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· ‹Ù·Ó Ô
™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó ∞' Ô ªÂÁ·ÏÔÚÂ‹˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ˆ˜ ÙÔ 1566 Ô˘ ÎÚ¿ÙËÛ ٷ ËÓ›· Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜,
·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠfiÛÔ Î·Ó¤Ó·˜ ÚÈÓ ÙË ÛËÌ·Û›· ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÈÎÈÒÓ ÁÈ· ÙËÓ ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ·ÛÊ¿ÏÂÈ·. ∏ ÂÚ›ÙˆÛË
ÙˆÓ ∞ÁÚ¿ÊˆÓ ˘‹ÚÍ ÂÓ‰ÂÈÎÙÈ΋ Ù˘ Ù·ÎÙÈ΋˜ ÙÔ˘.
√ ™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó ∞' ˘¤ÁÚ·„ ÙÔ 1525 ÛËÌ·ÓÙÈ΋ Û˘Ìʈӛ· Ì ÙÔ˘˜ ·Ó˘fiÙ·ÎÙÔ˘˜ ∞ÁÚ·ÊÈÒÙ˜, ÛÙËÓ
∞Ó·‡Ú·, ÎÔÓÙ¿ ÛÙȘ ™ÔÊ¿‰Â˜ ∫·Ú‰›ÙÛ·˜. µ¿ÛÂÈ ÙˆÓ Û˘ÌʈÓËı¤ÓÙˆÓ Ë ÂÚÈÔ¯‹ ¤ÌÂÓ ·˘ÙÔ‰ÈÔÈÎÔ‡ÌÂÓË
Î·È ‰ÂÓ ÂÂÙÚ¿Ë Û ∆Ô‡ÚÎÔ˘˜ Ó· ηÙÔÈÎÔ‡Ó ÂΛ. °È' ·˘Ùfi Ù· fiÚË ÂΛ Ó· ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎ·Ó ¤ÎÙÔÙ ∞ÁÚ·Ê·,
ÂÂȉ‹ Ë √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ‰ÂÓ Ù· η٤ÁÚ·Ê ÛÙÔ˘˜ ηٷÏfiÁÔ˘˜ ÙˆÓ Â·Ú¯ÈÒÓ Ù˘.
√ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ fï˜ ‰ÂÓ ·ÚΤÛÙËΠÛÙËÓ ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÈÎÈÒÓ. ÃÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ¿ÓÙ· ÙÔ
ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi ‰¤ÏÂ·Ú Ô‰‹ÁËÛ ÛÙÔÓ ÂÍÈÛÏ·ÌÈÛÌfi ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ·ÚÈıÌfi ∏ÂÈÚˆÙÒÓ, Ô˘ ˘ËÚ¤ÙËÛ·Ó ÌÂ
ÂÈÙ˘¯›· ÛÙȘ ÔıˆÌ·ÓÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ˆ˜ Û·¯‹‰Â˜ (È›˜). ∂ÙÛÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó ÔÈ ÏÂÁfiÌÂÓÔÈ ÙÛ¿Ìˉ˜,
Ô˘ ÛÙ·‰È·Î¿ ÂÍÂÏ›¯ıËÎ·Ó Û ÚfiÛıÂÙÔ˘˜ ‰˘Ó¿ÛÙ˜ ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÛÌÔ‡, ·fi Ù· ÛÏ¿¯Ó· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘
ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó.
∞˘Ùfi Ô˘ Â›Ó·È ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ Â›Ó·È ÙÔ fiÙÈ ÚÈÓ ·fi ÙÔ 1680 ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó Û ÁÂÓÈΤ˜
ÁÚ·Ì̤˜ ÈÛÙÔ› ÛÙË ÛÔ˘ÏÙ·ÓÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·, ÙËÓ ÔÔ›· ÂÍ¿ÏÏÔ˘ ˘ËÚÂÙÔ‡Û·Ó. ™Ù¿ÛÂȘ ‹ ÂÍÂÁ¤ÚÛÂȘ ηٿ
ÙˆÓ ∆Ô‡ÚÎˆÓ ‰ÂÓ ÌÓËÌÔÓ‡ÔÓÙ·È Î·È Ë Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙÔ˘˜ ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÙËΠ·fi ÓÔÌÈÌÔÊÚÔÛ‡ÓË Î·Ù¿ ÙËÓ
ÂÎÙ¤ÏÂÛË ÙˆÓ Î·ıËÎfiÓÙˆÓ ÙÔ˘˜, ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ӷ ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙ÂÙ·È Ë ‰È·Ù‹ÚËÛË ÙˆÓ ÚÔÓÔÌ›ˆÓ ÙÔ˘˜.
∏ ηٿÛÙ·ÛË ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÌÂÙ·‚¿ÏÏÂÙ·È fiÙ·Ó ÂÍÂÚÚ¿ÁË Ô ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ‚ÂÓÂÙÔÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ fiÏÂÌÔ˜ ÛÙȘ
·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1684. ™Ù· ‰Âη¤ÓÙ ¯ÚfiÓÈ· Ô˘ ‰È‹ÚÎÂÛÂ, Ë Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ·˘Ù‹ ·ԉ›¯ıËΠ·fi ÙȘ
ηٷÛÙÚÔÊÈÎfiÙÂÚ˜, Ì ٷ ‰Â‰Ô̤ӷ Ù˘ ÙfiÙ ÂÔ¯‹˜. √È Ó›Î˜ ÙˆÓ µÂÓÂÙÒÓ ÂÈÙ‡¯ıËÎ·Ó Û ÌÂÁ¿ÏÔ
‚·ıÌfi Ì ‚¿ÛË ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ô˘ ¤Ï·‚·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ∂ÏÏËÓ˜ Ì·¯ËÙ¤˜. ¶ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi 2.000 ÎϤÊÙ˜ ηÈ
·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Û˘Ó¤Ú·Í·Ó Ì·˙› ÙÔ˘˜. ∂ÓÒ Ô ‚ÂÓÂÙÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ÂȯÂÈÚÔ‡Û ÛÙ· ∂Ù¿ÓËÛ·, ÔÈ ÊËÌÈṲ̂ÓÔÈ
·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ∞ÁÁÂÏ‹˜ µÏ¿¯Ô˜ Î·È ¶·Ó¿ÁÔ˜ ªÂ˚ÓÙ¿Ó˘ ·Ó¤Ï·‚·Ó ‰Ú¿ÛË ÛÙ· ·¤Ó·ÓÙÈ ·Ú¿ÏÈ· ηÈ
·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ·Ó ÙËÓ ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·.
 ∞ӷʤÚıËÎ·Ó Î·È ¿ÏϘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ Ô˘ Ù¿¯ıËÎ·Ó Ì ÙÔ˘˜ µÂÓÂÙÔ‡˜, ˘ÔÏÔÁ›˙ÔÓÙ·˜
ÛÙË ‚Ô‹ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ·ÔÙ›Ó·ÍË ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ˙˘ÁÔ‡. ∆Ô 1687 ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Ù˘ µÔȈٛ·˜ ∫Ô‡ÚÌ·˜ ηÈ
™·Ófi˜ ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó Î·Ù¿ ÙˆÓ ∆Ô‡ÚΈÓ, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ηٷÙÚfiˆÛ·Ó Û ÛÂÈÚ¿ Ì·¯ÒÓ. ™Â ÛÊÔ‰Ú‹
Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ¤Íˆ ·fi ÙË £‹‚·, ÙÔÓ ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ ÙÔ˘ 1687, Ô Î·ÂÙ¿Ó ∫Ô‡ÚÌ·˜ Û˘Ó¤ÙÚÈ„Â ÙÔÓ Ù·ÎÙÈÎfi
ÙÔ˘ÚÎÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi - ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ ‹Ù·Ó ÔÈ ÊÔÓ¢ı¤ÓÙ˜ ∆Ô‡ÚÎÔÈ.
ªÂÙ¿ ÙÔ 1700 ·˘Í‹ıËΠÚÔԉ¢ÙÈο Ë Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ Î·È ÎÏÂÊÙÒÓ. ∂Ó· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi
ÂÚÈÛÙ·ÙÈÎfi Û˘Ó¤‚Ë ÛÙÔ µ¤ÚÌÈÔ ÙÔ 1705. ∂ΛÓÔ ÙÔ ¤ÙÔ˜ ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ Â¯›ÚËÛ·Ó ÂÎÙÂٷ̤ÓÔ
·È‰ÔÌ¿˙ˆÌ· ÛÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ µ¤ÚÔÈ·˜ Î·È ¡¿Ô˘Û·˜, ÒÛÙ ӷ ÂÓÈÛ¯˘ıÔ‡Ó ÌÂ Ó¤Ô ·›Ì· ÔÈ ÁÂÓ›ÙÛ·ÚÔÈ. ∆fiÙ Ô
ÔÓÔÌ·ÛÙfi˜ ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ ÙÔ˘ µÂÚÌ›Ô˘ ∑‹Û˘ ∫·Ú·‰‹ÌÔ˜ ‰È·¯ÒÚÈÛ ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ·fi ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋
ÂÍÔ˘Û›· Î·È ˘ÂÚ·Û›ÛÙËΠÙÔÓ ÏËı˘ÛÌfi. ∂Ó·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ÎÈÓ‹ıËÎ·Ó ÈÛ¯˘Ú¤˜ ÌÔÓ¿‰Â˜ ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡
Ù·ÎÙÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡, Ô˘ ·ÎÏˆÛ·Ó Î·È ÂÍfiÓÙˆÛ·Ó ÙÔÓ ›‰ÈÔ Î·È ÙË ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘, 120 ÂÚ›Ô˘ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜. ∏
ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ ∫·Ú·‰‹ÌÔ˘ ›¯Â ȉȷ›ÙÂÚË ÛËÌ·Û›·, ηıfiÛÔÓ ‹Ù·Ó Ô ÚÒÙÔ˜ ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·
Ô˘ ·„‹ÊËÛ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙˆÓ Î·Ù·ÎÙËÙÒÓ Î·È ÛÙ·Û›·ÛÂ.
∆· Ê·ÈÓfiÌÂÓ· ·ÔÛÙ·ÛÈÔÔ›ËÛ˘ ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ ÁÚ‹ÁÔÚ· ÔÏÏ·Ï·ÛÈ¿ÛÙËηÓ, ʤÚÓÔÓÙ·˜ ÛÂ
‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·. ∆Ô 1720 Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ·Ô΋ڢÍÂ Î·È Î·Ù¿ÚÁËÛ ÔÏÏ¿ ÛÒÌ·Ù·
·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ ÛÙÔ ¶·ÁÁ·›Ô Î·È ÛÙË ƒÔ‰fiË, ‰ÈfiÙÈ Ë ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘˜ ›¯Â ÂÍÂÏȯı› Û ·ÚÔÎ¿Ï˘Ù·
·ÓÙÈÙÔ˘ÚÎÈ΋.
™Ù·‰È·Î¿ ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ·˘ÙÔÓÔÌ‹ıËÎ·Ó Î·È ‰È·¯ÒÚÈÛ·Ó ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘˜ ·fi ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·, ÙËÓ
ÔÔ›· ̤¯ÚÈ Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 17Ô˘ ·ÈÒÓ· ˘ËÚÂÙÔ‡Û·Ó. ∂ÙÛÈ Ô ıÂÛÌfi˜ ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ ÌÂÙ·ÎÈÓ‹ıËΠÚÔ˜
·˘ÙfiÓ ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ. ∂ÓÒ ÂÓÈÛ¯˘fiÙ·Ó Ë ÂıÓÈ΋ ·˘ÙÔÁÓˆÛ›· ÙˆÓ ˘fi‰Ô˘ÏˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ÁÈÓfiÙ·Ó
Û˘Ó›‰ËÛË Ë ·Ó¿ÁÎË ÁÈ· ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈÎfi ·ÁÒÓ·, ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ¤ÁÈÓ·Ó Û˘Ì̤ÙÔ¯ÔÈ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ‰È·‰Èηۛ·˜.
∫·Ù¿ ÙË ÌÂÁ¿ÏË Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1770 ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ÛÙ‹ÚÈÍ·Ó ÙÔÓ ·ÁÒÓ·, Ì¿Ù·È· fiˆ˜
·ԉ›¯ıËÎÂ, ·ÊÔ‡ ÔÈ ƒÒÛÔÈ ‰ÂÓ Ù‹ÚËÛ·Ó ÙȘ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ ÙÔ˘˜. ∞Ó¿ÌÂÛ· Û ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ÛÙ·Û›·Û·Ó ηÈ
ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó Î·Ù¿ ÙˆÓ ∆Ô‡ÚÎˆÓ ‹Ù·Ó Ô °È¿ÓÓÔ˜ ∫·ÏÔ‡˙Ô˜, ÊËÌÈṲ̂ÓÔ˜ ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ Ù˘ §È‚·‰ÂÈ¿˜, ÔÈ
ÃÚ‹ÛÙÔ˜ °Ú›‚·˜ Î·È ™Ù¿ı˘ °ÂÚÔ‰‹ÌÔ˜ ÛÙËÓ ∞ηÚÓ·Ó›·, Ô ªËÙÚÔÌ¿Ú·˜ ÛÙ· ª¤Á·Ú·, ÔÈ §ÒÚ˘ ηÈ
∆Ú¿Áη˜ ÛÙÔÓ ¶·ÚÓ·ÛÛfi. ∂ÓÒ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÔÈ ª·ÓÈ¿Ù˜ Ì¿¯ÔÓÙ·Ó Ì ¢„˘¯›·, ÚÔṲ̂ÓÔÓÙ·˜ ÙÔÓ
ÚˆÛÈÎfi ÛÙfiÏÔ, ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· ÔÈ ÚÔ·Ó·ÊÂÚı¤ÓÙ˜ ÔÏ·Ú¯ËÁÔ›, fiÏÔÈ ÚÒËÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ›, ÛËÌ›ˆÛ·Ó
ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ÂÈÙ˘¯›Â˜. √ °ÂÚÔ‰‹ÌÔ˜ ·ÒıËÛ ÙÔ˘˜ ∆Ô‡ÚÎÔ˘˜ ¤Ú· ·fi ÙËÓ ∞ÚÙ· Î·È ÙÔÓ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎfi, Ô
°Ú›‚·˜ ÔÏÈfiÚÎËÛ ÙÔ µÚ·¯ÒÚÈ (∞ÁÚ›ÓÈÔ) Î·È Ô ªËÙÚÔÌ¿Ú·˜ ÙËÓ ∞ı‹Ó·.
∏ ·ÚÓËÙÈ΋ ÔÚ›· Ù˘ Â·Ó¿ÛÙ·Û˘, Ì ÙËÓ ¤ÏÏÂÈ„Ë (ÂΠ̤ÚÔ˘˜ ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ) Ô˘ÛÈ·ÛÙÈ΋˜
Û˘Ó‰ÚÔÌ‹˜, ‹Ù·Ó ‰Â‰Ô̤ÓË. √È ∆Ô‡ÚÎÔÈ ÛÙÚ·ÙÔÏfiÁËÛ·Ó ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ·Ù¿ÎÙÔ˘˜ ∞Ï‚·ÓÔ‡˜, Ô˘ ÛÙ· ΛÌÂÓ·
Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ˆ˜ ∆Ô˘Úης·ÓÔ›. √È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ÃÚ‹ÛÙÔ˜ Î·È ∆Û¤ÁÈÔ˜ °Ú›‚·˜ ÊÔÓ‡ıËÎ·Ó ÛÙÔ
∞ÁÁÂÏfiηÛÙÚÔ Ù˘ ∞Èوϛ·˜, ÂÓÒ Ô ªËÙÚÔÌ¿Ú·˜ (Ô˘ ›¯Â ·ÂÏ¢ıÂÚÒÛÂÈ ÙËÓ ∞ÙÙÈ΋) ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ
Ô¯˘Úˆı› ÛÙË ™·Ï·Ì›Ó·. √ ÙÚ·ÁÈÎfi˜ Â›ÏÔÁÔ˜ Ù˘ Â·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÁÚ¿ÊËΠÛÙË ª¿ÓË. ∞Ù·ÎÙ· ÛÙ›ÊË
∆Ô˘Úης·ÓÒÓ ÏÂËÏ·ÙÔ‡Û·Ó Î·È Î·Ù¤ÛÙÚÂÊ·Ó ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· Â› ¯ÚfiÓÈ·.
∏ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1770 Â¤ÊÂÚ ÙËÓ ÔÚÈÛÙÈ΋ ‰È¿ÚÚËÍË ÙˆÓ Û¯¤ÛÂˆÓ ÌÂٷ͇ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ Î·È
∆Ô‡ÚΈÓ. √È ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ ·Ó¤ıÂÛ·Ó Ù· ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· Û ∆Ô˘Úης·ÓÔ‡˜ Î·È ÚÔ¤‚ËÛ·Ó Û ‰ÈÒÍÂȘ ηٿ ÙˆÓ
ÚÒËÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, Ô˘ ¤‰Ú·Û·Ó ϤÔÓ ˆ˜ ÎϤÊÙ˜.
ªÈ· Ù¤ÙÔÈ· ÌÂÁ¿ÏË ÂÎηı·ÚÈÛÙÈ΋ Âȯ›ÚËÛË Î·Ù¿ ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ Î·È ÙˆÓ ·Ï·ÈÒÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ,
ÂÍ·¤Ï˘Û·Ó ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ ÛÙ· ∞ÁÚ·Ê· ÙËÓ ¿ÓÔÈÍË ÙÔ˘ 1794. ∂ÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó Ô ‰È·‚fiËÙÔ˜ °ÈÔ˘ÛÔ‡Ê
∞Ú¿˘. ™ÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿ ÚˆÙÔÛٿ٘ Ù˘ ·ÓÙ›ÛÙ·Û˘ Ô˘ Â¤‚·ÏÏÂ Ë ÎϤÊÙÈÎË ·Ú¿‰ÔÛË ‹Ù·Ó Ô
∞Ó‰Ú¤·˜ πÛÎÔ˜, Ô °ÈÒÚÁÔ˜ ª·ÎfiÏ·˜, Ô °È¿ÓÓÔ˜ ƒ¿ÁÎÔ˜ Î·È Ô ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ∫·ÙÛ·ÓÙÒÓ˘.
∆Ș ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ‰ÂηÂٛ˜ ÚÈÓ ·fi ÙË ÌÂÁ¿ÏË Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1821 ÔÈ Î·ÂÙ¿ÓÈÔÈ ·¤ÎÙËÛ·Ó Ï‹ÚË
Â›ÁÓˆÛË ÙÔ˘ ÂıÓÈÎÔ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈÎÔ‡ ȉ·ÓÈÎÔ‡ Ô˘ ÂÓÛ¿ÚΈӷÓ. √ ÙÔÈÎÈÛÌfi˜ ÂÁηٷÏ›ÊıËΠηÈ
¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· Û˘ÓÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È Û ¢ڇÙÂÚË ‚¿ÛË. ∆Ô ÂӉȷʤÚÔÓ ÙÔ˘˜ ‰ÂÓ ÂÚÈÔÚÈ˙fiÙ·Ó ÛÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË ÙÔ˘
·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ˘ ϤÔÓ ·fi ÙÔ˘˜ ∆Ô‡ÚÎÔ˘˜, ·ÚÌ·ÙÔÏÈÎÈÔ‡. ∫·ÂÙ¿ÓÈÔÈ, ÚˆÙÔ·Ï›Î·Ú· Î·È ÔÈ Ì·¯ËÙ¤˜ ÙÔ˘˜
¤ÁÈÓ·Ó ÎÔÈÓˆÓÔ› Î·È Û˘Ì̤ÙÔ¯ÔÈ ÙÔ˘ ·ÓÂÏÏËÓ›Ô˘ fiıÔ˘: ·ÔÙ›Ó·ÍË ÙÔ˘ ÔıˆÌ·ÓÈÎÔ‡ ˙˘ÁÔ‡. ∫ÔÌ‚ÈÎfi
ÛËÌÂ›Ô Û ·˘Ù‹ ÙË ‰È·‰Èηۛ· ·ÂÙ¤ÏÂÛ ÙÔ Û˘Ó¤‰ÚÈÔ ÙˆÓ ÔÏ·Ú¯ËÁÒÓ ÛÙÔ ∫·ÚÂÓ‹ÛÈ, ÙÔ 1805. °È·
ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó Î·ÂÙ¿ÓÈÔÈ ·fi ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔÓ ÂÏÏ·‰ÈÎfi ËÂÈÚˆÙÈÎfi ¯ÒÚÔ, ·fi ÙË
ª·Î‰ÔÓ›· ¤ˆ˜ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ™ÙÔ Û˘Ó¤‰ÚÈÔ ÚˆÙÔÛÙ¿ÙËÛ Ì ÙË ÚËÙÔÚÈ΋ ÙÔ˘ ‰ÂÈÓfiÙËÙ· Ô £‡ÌÈÔ˜
µÏ·¯¿‚·˜, ÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ ˆ˜ ÎÔÈÓfi ÛÎÔfi Î·È fiıÔ ÙËÓ ÂıÓÈ΋ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛË.
 ∏ Û˘Ó¿ÓÙËÛË ·˘Ù‹ ÂÈÛËÌÔÔ›ËÛ ÌÈ· ‰È·‰Èηۛ· Ô˘ ˆÚ›Ì·˙ Â› ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ·. √È Î·ÂÙ¿ÓÈÔÈ
·ÓÙÈÏ‹ÊıËÎ·Ó ϤÔÓ ÙÔÓ ÚfiÏÔ ÙÔ˘˜ fi¯È ˆ˜ ÙÔ¿Ú¯Â˜, fiˆ˜ Û˘Ó¤‚·ÈÓ ̤¯ÚÈ ÙfiÙÂ, ·ÏÏ¿ ˆ˜ ÂıÓÈÎÔ›
·ÁˆÓÈÛÙ¤˜. ∏ ÂıÓÈ΋ ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔÁÓˆÛ›· ‰È·Ê¿ÓËΠÍÂοı·Ú· Û ¿ÌÔÏϘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ. √Ù·Ó ÙÔ 1808
Û˘Ó‹Ïı·Ó Û ۇÛÎÂ„Ë ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ÙÔ˘ √χÌÔ˘ Î·È ÙˆÓ Ã·Û›ˆÓ, ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó ÙËÓ Î‹Ú˘ÍË Â·Ó¿ÛÙ·Û˘
ÛÙȘ 29 ª·˚Ô˘, Â¤ÙÂÈÔ Ù˘ ¿ÏˆÛ˘ Ù˘ ¶fiÏ˘, ÁÈ· Û˘Ì‚ÔÏÈÎÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜.

¶√§∂ªπ∫∏ ∆∂á∏ ∫∞π µπ√™ ∞ƒª∞∆√§ø¡ ∫∞π ∫§∂º∆ø¡

∫·Ù¿ ÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜ Ù˘ ‰Ô˘Ï›·˜, fiÙ·Ó ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙÔ˘
ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘, Ë ‰È·‰Èηۛ· Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ‡ ÂÓfiÏÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ÙÂÏÔ‡Û ·Ó·fiÊ¢ÎÙ· ˘fi ÙËÓ ÂÔÙ›· ÙˆÓ
ηٷÎÙËÙÒÓ. √ ˘Ô„‹ÊÈÔ˜ ·Ú¯ËÁfi˜ οı ÛÒÌ·ÙÔ˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ, Ô Î·ÂÙ¿ÓÈÔ˜, ÂÚ¯fiÙ·Ó ÛÂ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË ÌÂ
ÙÔÓ ÙÔÈÎfi √ıˆÌ·Ófi ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯Ô, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰È‚›‚·˙ ıÂÙÈ΋ ‹ ·ÚÓËÙÈ΋ ÂÈÛ‹ÁËÛË ÛÙËÓ À„ËÏ‹ ¶‡ÏË. ∞Ó
Ë ÎÂÓÙÚÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· Û˘ÌʈÓÔ‡ÛÂ, ÂΉȉfiÙ·Ó ÊÈÚÌ¿ÓÈ Î·È Ô Î·ÂÙ¿ÓÈÔ˜ Û˘ÁÎÚÔÙÔ‡ÛÂ Î·È ÔÚÁ¿ÓˆÓ ÙÔ
¤ÓÔÏÔ ÛÒÌ·, ¿ÓÙ· ˘fi ÙËÓ ÂÔÙ›· ∆Ô‡ÚÎˆÓ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯ˆÓ. √ ηÂÙ¿ÓÈÔ˜ ‹Ù·Ó ˘‡ı˘ÓÔ˜ ÁÈ· ÙȘ
Ú¿ÍÂȘ Î·È ÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ ÙÔ˘. ∞ÓÙÈÚÔÛÒ¢ ÙËÓ ·ÓÒÙÂÚË ·Ú¯‹ Î·È ·˘Ùfi ›Û¯˘Â fi¯È ÌfiÓÔ
ÁÈ· Ù· ÛÒÌ·Ù· ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ÂΛӷ ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ, Ô˘ ·˘Í‹ıËÎ·Ó Î·È Â›¯·Ó ¿„ÂÈ ÚÔ
ÔÏÏÔ‡ Ó· Â›Ó·È ÌÈÎÚ¤˜ ÔÌ¿‰Â˜ ÙˆÓ ¤ÓÙ ‹ ‰¤Î· ·Ó˘fiÙ·ÎÙˆÓ.
√Ù·Ó ÂÙ›ıÂÙÔ ˙‹ÙËÌ· ‰È·‰Ô¯‹˜ Ô Ó¤Ô˜ ηÂÙ¿ÓÈÔ˜ ·Ú¯Èο ÂÎÏÂÁfiÙ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘ Î·È ‹Ù·Ó
Ê˘ÛÈο Ô ÈÔ ‰˘Ó·ÌÈÎfi˜ Î·È ÈηÓfi˜ ÛÙ· ÔÏÂÌÈο. ªÂ Ù· ¯ÚfiÓÈ· fï˜, ηıÈÂÚÒıËΠÛÙ· ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· ÔÈ
ηÂÙ¿ÓÈÔÈ Ó· ηٿÁÔÓÙ·È ·fi ·Ú¯ÔÓÙÈ΋ Ê¿Ú·, ·fi «Ù˙¿ÎÈ», οÙÈ Ô˘ ‚‚·›ˆ˜ ‰ÂÓ ›Û¯˘Â ÁÈ· ÙÔ˘˜
ÎϤÊÙ˜. ∂ÙÛÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó ‰˘Ó·ÛÙ›˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ Î·È ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ηÂÙ¿ÓÈÔ˘ η٤ÛÙË
ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎfi, ÌÂÙ·‚È‚·˙fiÌÂÓÔ ·fi ·Ù¤Ú· Û ÁÈÔ. √È Ù›ÙÏÔÈ Î·È Ù· ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ‰È·ÛÊ·Ï›˙ÔÓÙ·Ó Ì Á¿ÌÔ˘˜
·Ó¿ÌÂÛ· Û ʿÚ˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ.
∏ ÂÚ›ÙˆÛË ÙˆÓ ∆ÛÈ·Ú·›ˆÓ ‹Ù·Ó ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈ΋ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ϤÁÌ·ÙÔ˜ ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ Û¯¤ÛÂˆÓ Ô˘
·Ó·Ù‡ÛÛÔÓÙ·Ó Î·È ÛÙ‹ÚÈ˙·Ó ÙÔ˘˜ ‰ÂÛÌÔ‡˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ÌÂÁ¿Ï˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ. √ ¶¿ÓÔ˜
∆ÛÈ¿Ú·˜ ·fi Ù· °È·ÓÓˆÙ¿ ÙˆÓ Ã·Û›ˆÓ ‰ÈÔ›ÎËÛ ˆ˜ ηÂÙ¿ÓÈÔ˜ ÙÔ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ ÙÔ˘ √χÌÔ˘ fiÙ·Ó ¤ÁÈÓÂ
Á·ÌÚfi˜ ÙÔ˘ ÂÚ›ÊËÌÔ˘ ∑‹‰ÚÔ˘, Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ ˆ˜ Úԛη. √Ù·Ó ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ıËΠ·fi ∆Ô˘Úης·ÓÔ‡˜,
ÔÈ ‰‡Ô ·Ó‹ÏÈÎÔÈ ÁÈÔÈ ÙÔ˘, Ô ∫ÒÛÙ·˜ Î·È Ô ¡›ÎÔ˜ (Ô ÌÂÙ¤ÂÈÙ· ıÚ˘ÏÈÎfi˜ ¡ÈÎÔÙÛ¿Ú·˜), ˘ÈÔıÂÙ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙË
Ê¿Ú· ÙˆÓ §·˙·›ˆÓ, Ô˘ ÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏˆÛ·Ó Û·Ó ‰Èο ÙÔ˘˜ ·È‰È¿. ∆¤ÙÔȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ·Ó¿ÌÈ͢ ÙˆÓ
ÌÂÁ¿ÏˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÈÎÒÓ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈÒÓ Ì Á¿ÌÔ˘˜ ‹ ˘ÈÔıÂۛ˜ ˘‹ÚÍ·Ó ÔÏϤ˜.
ªÂ ÙËÓ ·Á›ˆÛË Ù˘ ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎfiÙËÙ·˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó ÏÔÈfiÓ ‰˘Ó·ÛÙ›˜, ˘‹ÚÍ·Ó ‰Â ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ·
Ô˘ ‰ÈÔÈ΋ıËÎ·Ó ·fi ÙËÓ ›‰È· Ê¿Ú· Â› ÔÏϤ˜ ÁÂÓȤ˜. ∞Ó Î¿ÔÈÔ˜ ·fiÁÔÓÔ˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÈηÓfi˜ ÁÈ· ËÁ¤Ù˘,
·Ú·ÌÂÚÈ˙fiÙ·Ó Î·È ÔÈ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘ ·ÚÌ·ÙÔÏÈÎÈÔ‡ ÂͤÏÂÁ·Ó Ó¤Ô Î·ÂÙ¿ÓÈÔ.
√È Î·ÂÙ¿ÓÈÔÈ ·ÛÎÔ‡Û·Ó Û˘¯Ó¿ fi¯È ÌfiÓÔ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ·ÏÏ¿ Î·È ÔÏÈÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·, ‰›Ï· ÛÙÔ˘˜
ÚÔÂÛÙÔ‡˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ ‰ËÌÔÁ¤ÚÔÓÙ˜. ªÂ ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ¿ÁÚ·ÊˆÓ ÓfiÌˆÓ Î·È ÂıÈÌÈÎÔ‡ ‰Èη›Ô˘ ›¯·Ó
‰ÈηÛÙÈΤ˜ ÂÍÔ˘Û›Â˜ Î·È ·Ó ‹Ù·Ó ÈηÓÔ› Î·È ‰˘Ó·ÌÈÎÔ› ÂÎÙfiÈ˙·Ó ÙÔ˘˜ ‰ËÌÔÁ¤ÚÔÓÙ˜ ÛÙËÓ ·˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛË
ÙˆÓ ¯ˆÚÈÒÓ. ∏ ·Ú·‰ÔÛȷ΋ ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· (ÎÔÙ˙·Ì¿Ûˉ˜, ÚÔÂÛÙÔ›) ›¯Â ·Ó¿ÁÎË ÙÔ˘˜
·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜, ›Ù ÁÈ· Ó· ‰È·ÙËÚÔ‡ÓÙ·È Î·Ï¤˜ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË, ›Ù ÁÈ· Ó· Ì›ÓÂÈ ÙÔ
·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ "·ÚÔÛ·ÓËÙÔ", ‰ËÏ·‰‹ ÂχıÂÚÔ Î·È ·˘ÙÔ‰ÈÔÈÎÔ‡ÌÂÓÔ.
∆Ô ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ηÂÙ¿ÓÈÔ˘, ›Ù ηÙ' ÂÎÏÔÁ‹Ó, ›Ù ÎÏËÚÔÓÔÌÈο, ‰ÈÂÙ‹ÚËÛ ÙËÓ ·›ÁÏË ÙÔ˘ ηÈ
ÌÔÓ·‰È΋ Ï·ÌÚfiÙËÙ·. ∏ ·Ó·Î‹Ú˘ÍË ÂÓfi˜ ·ÏÈηÚÈÔ‡ Û ηÂÙ¿ÓÈÔ Â›¯Â ÂÈÛËÌfiÙËÙ· Î·È Ì·ÎÚ‡
ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁÈÎfi, Ô˘ ı‡ÌÈ˙ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ‰fi͘ Î·È ÌÂÁ·Ï›·. √È ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·Ó ÛÙÔ
ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ¯ˆÚÈfi ÙÔ˘ ·ÚÌ·ÙÔÏÈÎÈÔ‡, ÙÔ ÎÂÊ·ÏÔ¯ÒÚÈ, Î·È ·Ú·Ù¿ÛÛÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ Ï·Ù›· ‹ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙËÓ
ÂÎÎÏËÛ›·. ¢›Ï· ÙÔ˘˜, Û ÙÈÌËÙÈ΋ ı¤ÛË, ÛÙ¤ÎÔÓÙ·Ó ÔÈ ‰ËÌÔÁ¤ÚÔÓÙ˜ Î·È ›Ûˆ ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ. ™ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜
¿ÏˆÓ·Ó ÙËÓ Î¿· Ô˘ ı· ¤·ÈÚÓÂ Ô Î·ÂÙ¿ÓÈÔ˜, ÂÚ›Ù¯ӷ ÎÂÓÙË̤ÓË, Ë ÔÔ›· ı· ‹Ù·Ó ÙÔ Û‡Ì‚ÔÏÔ Ù˘
ÂÍÔ˘Û›·˜ ÙÔ˘. ¶¿Óˆ ÛÙËÓ Î¿· ηıfiÙ·Ó Ô Î·ÂÙ¿ÓÈÔ˜, ÛÙ·˘ÚÔfi‰È. ∆Ô ÚˆÙÔ·Ï›Î·ÚÔ Î·È ÙÚÂȘ ·ÎfiÌ·
¿Ó‰Ú˜ ÙËÓ ¤È·Ó·Ó ·fi ÙȘ ¿ÎÚ˜ Î·È ÙË Û‹ÎˆÓ·Ó ÛÙÔÓ ·¤Ú· Ì·˙› Ì ÙÔÓ Î·ÂÙ¿ÓÈÔ. ∞˘Ùfi ÁÈÓfiÙ·Ó ÙÚÂȘ
ÊÔÚ¤˜ ÂÓÒ ÔÈ ·Ú¢ÚÈÛÎfiÌÂÓÔÈ ÊÒÓ·˙·Ó "¿ÍÈÔ˜". ∆ËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ ÔÈ ·Ú·ÙÂÙ·Á̤ÓÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ‹
ÎϤÊÙ˜, ÂÓ Â›‰ÂÈ ·Á‹Ì·ÙÔ˜, ˘ÚÔ‚ÔÏÔ‡Û·Ó ÛÙÔÓ ·¤Ú·. ∏ ¢¯‹ Ô˘ Û˘Ófi‰Â˘Â ÙËÓ ÙÂÏÂÙ‹ ‹Ù·Ó Ô
ηÂÙ¿ÓÈÔ˜ "Ó· ¿ÂÈ ·fi ‚fiÏÈ" Î·È Ó· ÌËÓ ÙÔÓ ÚÔÏ¿‚ÂÈ Ê˘ÛÈÎfi˜ ı¿Ó·ÙÔ˜, οÙÈ ÙÔ ÔÔ›Ô ·ÓÙ·ÔÎÚÈÓfiÙ·Ó
ÛÙÔ ËÚˆÈÎfi ÚfiÙ˘Ô Ô˘ ÂΛÓÔ˜ ·ÓÙÈÚÔÛÒ¢Â.
™ÙËÓ ÈÂÚ·Ú¯›· ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ÙÔ ÚˆÙÔ·Ï›Î·ÚÔ, Ô˘ ·ÛÎÔ‡Û ηı‹ÎÔÓÙ· ÙfiÛÔ ˘·Ú¯ËÁÔ‡, fiÛÔ Î·È
˘·ÛÈÛÙ‹. ∆Ô ÚˆÙÔ·Ï›Î·ÚÔ ¤ÚÂ ӷ ÂȉÂÈÎÓ‡ÂÈ Í¯ˆÚÈÛÙfi ı¿ÚÚÔ˜ Î·È ·˘ÙÔı˘Û›· fiÙ·Ó ÎÈÓ‰‡Ó¢ Ô
ηÂÙ¿ÓÈÔ˜ (ÙÔ 1821 Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ ∫·Ú·˚Ûο΢ ¤¯·Û ‰È·‰Ô¯Èο Û ·ÏÏÂ¿ÏÏËϘ Ì¿¯Â˜ ÙÚ›·
ÚˆÙÔ·Ï›Î·Ú¿ ÙÔ˘). ∂͢·ÎÔ‡ÂÙ·È fiÙÈ ÁÈ· Ó· ÂÎÏÂÁ› οÔÈÔ˜ ηÂÙ¿ÓÈÔ˜, fiÔ˘ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯Â
ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎfiÙËÙ·, ¤ÚÂ ÚÒÙ· Ó· ‰È·ÙÂϤÛÂÈ ÚˆÙÔ·Ï›Î·ÚÔ.
√Ù·Ó ¤Ó· ¤ÓÔÏÔ ÛÒÌ· ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ ‹ ÎÏÂÊÙÒÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ Û ·ÚÈıÌfi, ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜ ÂÈ‚›ˆÛ˘,
ÂÊԉȷÛÌÔ‡ Î·È ÙÚÔÊÔ‰ÔÛ›·˜ ¯ˆÚÈ˙fiÙ·Ó Û ÌÈÎÚfiÙÂÚ· ÙÌ‹Ì·Ù·. ∞˘Ù‹ Ë Ù·ÎÙÈ΋, ·ÓÙ·ÔÎÚÈÓfiÌÂÓË ÛÂ
Ú·ÎÙÈÎÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜, ¤ÁÈÓÂ Û˘Ó‹ı˘ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ 18Ô˘ ·ÈÒÓ·, fiÙ·Ó ÔÏÏ¿ ÛÒÌ·Ù· ˘ÂÚ¤‚ËÛ·Ó
ÙÔ˘˜ 200 ‹ 300 ¿Ó‰Ú˜. ∂ÙÛÈ Ë ‰‡Ó·ÌË ¯ˆÚÈ˙fiÙ·Ó Û ηÂÙ·Ó¿Ù· (‹ ڈٿٷ, fiˆ˜ ϤÁÔÓÙ·Ó ·ÏÏÈÒ˜).
∫¿ı ÚˆÙ¿ÙÔ ‰È¤ıÂÙ ÙÔÓ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ ‰·ÊÈÎfi ¯ÒÚÔ Î·È ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ÙËÓ ›‰È· ‰ÔÌ‹, Ì ηÂÙ¿ÓÈÔ Î·È
ÚˆÙÔ·Ï›Î·ÚÔ. √È Î·ÂÙ¿ÓÈÔÈ ÙˆÓ ÚˆÙ¿ÙˆÓ ‹Ù·Ó fï˜ ¿ÁÚ·ÊÔ˜ ηÓfiÓ·˜ Ó· ˘·ÎÔ‡Ô˘Ó ÛÙÔÓ
ηÂÙ¿ÓÈÔ ÙÔ˘ ÌËÙÚÈÎÔ‡ ÛÒÌ·ÙÔ˜.
∂ÓÒ Ì ÙËÓ ¿ÚÔ‰Ô ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ Ù· ¤ÓÔÏ· ÛÒÌ·Ù· ·ÓÂÍ·ÚÙËÙÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙËÓ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·
Î·È ÂÔÙ›·, ÂÍÂÏ›¯ıËÎÂ Î·È Ë ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ‰ÔÌ‹ Î·È Ë ÈÂÚ·Ú¯›· ÙÔ˘˜. °‡Úˆ ÛÙÔ 1800 Ù· ÈÔ ÌÂÁ¿Ï· ·fi
·˘Ù¿ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·Ó Û "ÛοϘ", Û˘Ó‹ıˆ˜ ÙÚÂȘ. ™ÙËÓ ÚÒÙË "ÛοϷ" ÙÔÔıÂÙÔ‡ÓÙÔ ·fi ÙÔÓ Î·ÂÙ¿ÓÈÔ Î·È
ÙÔ ÚˆÙÔ·Ï›Î·ÚÔ ÔÈ ϤÔÓ ¤ÌÂÈÚÔÈ Î·È ÈηÓÔ›. ªfiÓÔ ·˘ÙÔ› ›¯·Ó ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ·Ú·Ù¿ÛÛÔÓÙ·È
ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔÓ Î·ÂÙ¿ÓÈÔ Î·È Ó· Û˘˙ËÙÔ‡Ó Ì·˙› ÙÔ˘. ∂ΛÓÔÈ Ô˘ ·Ó‹Î·Ó ÛÙȘ ¯·ÌËÏfiÙÂÚ˜ "ÛοϘ" ‰ÂÓ
›¯·Ó ‰Èη›ˆÌ· Ó· ÎÔÈÙÔ‡Ó Î·Ù¿Ì·Ù· ÙÔÓ Î·ÂÙ¿ÓÈÔ Î·È Ó· ÙÔ˘ ÌÈÏÔ‡Ó. √ ÌÈÛıfi˜ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ˜
Î·È fiÊÂÈÏ·Ó, ‰Â›¯ÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·Ó‰Ú›· ÙÔ˘˜ ηٿ ÙË Ì¿¯Ë, Ó· ÂȉÈÒÎÔ˘Ó ÙËÓ ÚÔ·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘˜.
∫ϤÊÙ˜ Î·È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ÂͤÏÈÍ·Ó Ôχ ·˘Ùfi Ô˘ ˆ˜ Û‹ÌÂÚ· ηıÈÂÚÒıËΠӷ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È
"ÎÏÂÊÙÔfiÏÂÌÔ˜". ¶ÚÒÙÔ Î·È Î·›ÚÈÔ ÁÓÒÚÈÛÌ· Ù˘ ÔÏÂÌÈ΋˜ ÙÔ˘˜ Ù¤¯Ó˘ ‹Ù·Ó Ô ·ÈÊÓȉȷÛÌfi˜. ∂›¯·Ó ÙËÓ
¢¯¤ÚÂÈ· Ó· ÂÈϤÁÔ˘Ó ÙÔÓ ¯ÒÚÔ Î·È ÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ, ÚÔÛ‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ ÙȘ ¯ıÚÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Û ÂÚÈÔ¯¤˜ Ô˘
ÁÓÒÚÈ˙·Ó ¿ÚÈÛÙ·. ÃÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜ Î·È ÙȘ ÂÍ¿ÚÛÂȘ ÙÔ˘ Ôχ ÈÔ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈο ·fi ÙÔ˘˜
∆Ô‡ÚÎÔ˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Û˘Ó‹ıÈ˙·Ó Ó· ÂÈÙ›ıÂÓÙ·È ·Î¿Ï˘ÙÔÈ. √È Î·ÂÙ¿ÓÈÔÈ, fiÙ·Ó ‰ÂÓ ÂÙ‡¯·ÈÓ Ô
·ÈÊÓȉȷÛÌfi˜ Î·È ·Ó·Áο˙ÔÓÙ·Ó Ó· ‰ÒÛÔ˘Ó Ì¿¯Ë ÂÎ ·Ú·Ù¿Íˆ˜, ¤‰ÈÓ·Ó ÂÓÙÔÏ‹ ·ÎÚÔ‚ÔÏÈÛÌÔ‡, ÛÙÔÓ
ÔÔ›Ô ÔÈ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó Â·ÚÎÒ˜ ÂÎ·È‰Â˘Ì¤ÓÔÈ. ∏ ‰È¿Ù·ÍË Ì¿¯Ë˜ Î·È Ô ·ÎÚÔ‚ÔÏÈÛÌfi˜ ˘ÏÔÔÈÔ‡ÓÙÔ
Û ‚¿ıÔ˜. √È ÌfiÓÔÈ Ô˘ Û˘Ó‹ıÈ˙·Ó Ó· ·ÎÚÔ‚ÔÏ›˙ÔÓÙ·È Û ¢ı›· ÁÚ·ÌÌ‹ ‹Ù·Ó ÔÈ ™Ô˘ÏÈÒÙ˜. √È ∆Ô‡ÚÎÔÈ,
·ÓÙ›ıÂÙ·, ‰ÂÓ Û˘Ó‹ıÈ˙·Ó Ó· Ì¿¯ÔÓÙ·È ·ÎÚÔ‚ÔÏÈṲ̂ÓÔÈ Î·È ÂÈÙ›ıÂÓÙÔ ÛˆÚ¢ÙÈο, ηٿ ÌÔ˘ÏÔ‡ÎÈ·, ÌÂ
·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ˘Ê›ÛÙ·ÓÙ·È ÌÂÁ¿Ï˜ ·ÒÏÂȘ, Ô˘ ›¯·Ó ‚¤‚·È· ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ·Ó·ÏËÚÒÓÔ˘Ó.
∆· ÏÈÁÔÛÙ¿ ˘ÚÔÌ·¯Èο ÂÚÈfiÚÈ˙·Ó ÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘ "˘Ú ÔÌ·‰fiÓ" ·fi ÎϤÊÙ˜ Î·È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜.
™˘Ó‹ı˘ ÂÈÏÔÁ‹ ·Ú¤ÌÂÓ ÏÔÈfiÓ ÙÔ Ó· ˘ÚÔ‚ÔÏÔ‡Ó Î·Ù¿ ‚Ô‡ÏËÛË. ∏ ÛÎÔ¢ÙÈ΋ ‰ÂÈÓfiÙËÙ· ıˆÚ›ÙÔ
··Ú·›ÙËÙÔ ÚÔÛfiÓ. ∫ϤÊÙ˜ Î·È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ·ÛÎÔ‡ÓÙÔ Û˘¯Ó¿ ÛÙË ÛÎÔÔ‚ÔÏ‹. ™Ù· ∞ÁÚ·Ê· ‰ÈËÁÔ‡ÓÙÔ ÁÈ·
ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ· ˆ˜ Ô ∫·Ú·˚Ûο΢ ÊfiÓ¢Û ÙÔÓ ‰È·‚fiËÙÔ ∆Ô˘Úης·Ófi µÂÏËÁΤη ˘ÚÔ‚ÔÏÒÓÙ·˜ ÙÔÓ
·fi ÂÍ·ÈÚÂÙÈο ÌÂÁ¿ÏË ·fiÛÙ·ÛË.
∂›Ó·È ·˘ÙÔÓfiËÙÔ fiÙÈ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÎϤÊÙ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ Ë ÂȉÂÍÈfiÙËÙ· ÛÙÔÓ ¤ÓÔÏÔ ·ÁÒÓ· ‹Ù·Ó
··Ú·›ÙËÙË ÁÈ· Ó· ‰Â¯ıÔ‡Ó Î¿ÔÈÔÓ ˆ˜ Û˘Ó·ÁˆÓÈÛÙ‹ ÙÔ˘˜. √È ¿Ó‰Ú˜ ¤ÚÂ ӷ ¯ÂÈÚ›˙ÔÓÙ·È Ôχ ηϿ
ÙÔ ÙfiÍÔ Î·È ÙÔ ÁÈ·Ù·Á¿ÓÈ, ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÔ Î·Ú˘ÔÊ›ÏÈ Î·È ÙȘ ÈÛÙfiϘ. √ÊÂÈÏ·Ó Ó· ‰È·ı¤ÙÔ˘Ó Â˘„˘¯›· ηÈ
·ÓÙÔ¯‹, ηıÒ˜ Î·È Ù·¯‡ÙËÙ· ÛÙÔ ‚¿‰ÈÛÌ·, ÒÛÙ ӷ ··ÁÎÈÛÙÚÒÓÔÓÙ·È ÁÔÚÁ¿ Î·È Ó· ·ÔÙÚ¤Ô˘Ó
˘ÂÚÊ·Ï¿ÁÁÈÛË Î·È Î‡Îψۋ ÙÔ˘˜. √ ∫·ÛÔÌÔ‡Ï˘, Ô˘ ¤˙ËÛ Ì ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ ÛÙÔÓ √Ï˘ÌÔ Î·È ÛÙÔÓ
∞ÛÚÔfiÙ·ÌÔ Ï›ÁÔ ÚÈÓ ÙÔ 1821, ÂÚȤÁÚ·„ ÁÏ·Ê˘Ú¿ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜ ˆ˜ ·›ÛÙÂ˘Ù· ÛÎÏËÚ‹. ∂›¯·Ó fï˜
fiÏÔÈ ÙÔ˘˜ ¤Ó·Ó ÎÔÈÓfi ·ÚÔÓÔÌ·ÛÙ‹: «∞Û›Á·ÛÙÔÓ Î·Ù¿ ÙˆÓ ∆Ô‡ÚÎˆÓ Ì›ÛÔ˜». ∞˘Ùfi ÈÛÙÔÔÈ› fiÙÈ ÔÈ ¤ÓÔÏÔÈ
˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ›¯·Ó Ï‹ÚË Û˘Ó›‰ËÛË Ù˘ ÂıÓÈÎÔ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈ΋˜ ÙÔ˘˜ ·ÔÛÙÔÏ‹˜,
Ú¿ÁÌ· Ô˘ ‰ÂÓ Û˘Ó¤‚·ÈÓ ηٿ Ù· ÚÒÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ∆Ô˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜ Ì ÙÔ˘˜ ÎϤÊÙ˜.
∫ϤÊÙ˜ Î·È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ·Á·Ô‡Û·Ó ÙÔ ÎÚ·Û› Î·È ÙÔÓ ¯ÔÚfi. ∏ ÂȉÂÍÈfiÙËÙ· ÛÙÔÓ ÙÛ¿ÌÈÎÔ
·ÓÙ·Ó·ÎÏÔ‡Û ÙË ‰ÂÈÓfiÙËÙ· ÛÙ· ÔÏÂÌÈο. √ ∫·Ú·˚Ûο΢ ÛÙ· °È¿ÓÓÂÓ·, Ó¤Ô˜ ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ ·ÎfiÌ·, ¯fiÚ„Â
οÔÙ ¤Ó·Ó ÙÛ¿ÌÈÎÔ ÙfiÛÔ Ï‚¤ÓÙÈη Î·È ÂȉÂÈÎÙÈο ÒÛÙÂ Ô ªÔ˘¯Ù¿Ú ·Û¿˜ ·Ú·ÔÓ¤ıËΠÛÙÔÓ
·Ù¤Ú· ÙÔ˘, ÙÔÓ ∞Ï‹ ·Û¿, ˙ËÙÒÓÙ·˜ ÙËÓ ÙÈ̈ڛ· ÙÔ˘. ¡· ˆ˜ ÂÚȤÁÚ·„ ËÁ‹ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ¤Ó·
Û˘ÌfiÛÈÔ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ, ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ Ù˘ Â·Ó¿ÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ 1821: «∂ÛÈÁ˘Ú›˙ÔÓÙÔ ‰‡Ô ÛÊ·ÎÙ¿ ÛÔ˘‚ÏÈṲ̂ӷ
Î·È ÏËÛ›ÔÓ ·˘ÙÒÓ, Â› ÂÏ·ÊÚ¿˜ ·ÓıÚ·ÎÈ¿˜, ÙÔ ÎÔ˘ÎÔ˘Ú¤ÙÛÈ. ∆·˜ ÂÚÁ·Û›·˜ ·˘Ù¿˜ ¤Î·Ì·Ó Ó¤ÔÈ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ·È
∂ÏÏËÓ˜. ∂ÊÂÚÔÓ ÂȘ ÙËÓ ˙ÒÓËÓ Ù· ÈÛÙfiÏÈ· Î·È Ù· ÁÈ·Ù·Á¿ÓÈ· ÙÔ˘˜. ¡¤Ô˜ ˆÚ·›Ô˜, ˘„ËÏÔ‡ ·Ó·ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜,
ÙÚ·ÁÔ˘‰Ô‡Û ‰È¿ÊÔÚ· ËÚˆ˚ο Î·È ÂÚˆÙÈο ¿ÛÌ·Ù·. √ÏÔÈ ¤ÙÚˆÁ·Ó Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ Î·È ¤Ó·˜ „˘¯ÔÁÈfi˜
ÂÚȤÊÂÚ ÂÓ ·ÁÔ‡ÚÈÔÓ Ì ڷ΋Ó, ·fi ÙÔ ÔÔ›ÔÓ ÂÙÚ¿‚· ¤Î·ÛÙÔ˜ ÛÊ˘Ú›˙ÔÓÙ·˜ ‰˘Ó·Ù¿ ÙÔ Ú·Î›ÔÓ».
 √È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ›, fiˆ˜ Î·È ÔÈ ÎϤÊÙ˜, ÛÙËÚ›¯ıËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÓÙfiÈÔ˘˜ ÏËı˘ÛÌÔ‡˜ Î·È ¯¿ÚË Û ·˘ÙÔ‡˜
ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈ˙·Ó ÙËÓ ÂÈ‚›ˆÛ‹ ÙÔ˘˜. √È ÔÚÂÛ›‚ÈÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ¶›Ó‰Ô˘, ÙˆÓ Ã·Û›ˆÓ Î·È ÙˆÓ ∞ÁڿʈÓ
·Ú›¯·Ó ÙÚfiÊÈÌ· Î·È ¿ÏÏ· ÂÊfi‰È· ÛÙÔ˘˜ ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜ ·˘ÙÔ‡˜, Ô˘ ·ÓÙÈÚÔÛÒ¢·Ó ÙËÓ ÂÏ›‰· ÙÔ˘
Á¤ÓÔ˘˜ Î·È ÂÓÛ¿ÚÎˆÓ·Ó ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›·. µÏ¿¯ÔÈ, ۷ڷηÙÛ¿ÓÔÈ Î·È ÏÔÈÔ› ‚ÔËıÔ‡Û·Ó ˆ˜ ·ÁˆÁÈ¿Ù˜-
Ô‰ËÁÔ›, ˆ˜ Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ ‹ ÛÙËÓ ÙÚÔÊÔ‰ÔÛ›· ÙˆÓ ÂÓfiÏˆÓ ÛˆÌ¿ÙˆÓ. √ ∫·ÛÔÌÔ‡Ï˘ ¤ÁÚ·„ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο
ˆ˜ ‰ÂÓ ˘‹ÚÍ Âȯ›ÚËÛË ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ Î·Ù¿ ÙˆÓ ∆Ô‡ÚÎˆÓ Ô˘ Ó· ÌË ÙË ÁÓÒÚÈ˙·Ó ÔÈ ÓÔÌ¿‰Â˜ ÙˆÓ
ÔÚÂÈÓÒÓ Î·È Ó· ÌË Û˘Ó¤‰Ú·Ì·Ó. √È ÓÔÌ¿‰Â˜ ·˘ÙÔ› ·ÂÙ¤ÏÂÛ·Ó Î·Ù¿ οÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ÙȘ Âʉڛ˜ ÙˆÓ
ÎÏÂÊÙÒÓ Î·È ÙˆÓ ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ. √Ù·Ó ˘‹Ú¯Â ·Ó¿ÁÎË ÂÓ›Û¯˘Û˘ ÚÔÛ¤ÙÚ¯·Ó Î·È ÂÓÙ¿ÛÛÔÓÙ·Ó ÛÙÔ
ÏËÛȤÛÙÂÚÔ ¤ÓÔÏÔ ÛÒÌ·. √Ù·Ó Ë Âȯ›ÚËÛË ¤ÏËÁÂ, Â¤ÛÙÚÂÊ·Ó ÛÙȘ ηıËÌÂÚÈÓ¤˜ ÙÔ˘˜ ·Û¯Ôϛ˜, Ô˘
Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·Ó Ì ÙËÓ ÎÙËÓÔÙÚÔÊ›·.
√Ù·Ó Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÁÈÓfiÙ·Ó ÂÍ·ÈÚÂÙÈο ‰‡ÛÎÔÏË Î·È ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ ÚÔ¤‚·ÈÓ·Ó Û ¢Ú›˜ ÂÎηı·ÚÈÛÙÈΤ˜
ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ, ÎϤÊÙ˜ Î·È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·˙·Ó Ó· ‰È·Ê‡ÁÔ˘Ó ÚÔÛˆÚÈÓ¿ Û ÈÔ Ì·ÎÚÈÓ¿ ̤ÚË, ÚÔ˜
·Ó·Û‡ÓÙ·ÍË. √È Î·ÂÙ¿ÓÈÔÈ Ù˘ ∞ÈÙˆÏԷηÚÓ·Ó›·˜, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Û˘¯Ó¿ Î·Ù¤Ê˘Á·Ó ÛÙ· ∂Ù¿ÓËÛ·,
fiˆ˜ Î·È ÔÈ £ÂÛÛ·ÏÔ› ÛÙË ™ÎfiÂÏÔ Î·È ÛÙË ™ÎÈ¿ıÔ.

√π ª∂°∞§∂™ ∞ƒª∞∆√§π∫∂™ º∞ƒ∂™

™ÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ ÔÚÈṲ̂ӷ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· ÂÂÎÙ¿ıËÎ·Ó Â‰·ÊÈο ¤Ú· ·fi Ù· ÛÙÂÓ¿ ·Ú¯Èο ÙÔ˘˜
fiÚÈ·, Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ‹Ù·Ó Ì›· ‰È¿‚·ÛË ‹ Ì›· ÎÔÈÏ¿‰·. ∂Êı·Û·Ó Ó· ηχÙÔ˘Ó ÙÂÚ¿ÛÙȘ ÂÎÙ¿ÛÂȘ, fiÔ˘
ÏfiÁˆ ÙÔ˘ ÔÚÂÈÓÔ‡ ‰¿ÊÔ˘˜ ‰ÂÓ Â˘ÓÔ‹ıËÎÂ Ë ÌfiÓÈÌË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ·ÚÔ˘Û›· ÙˆÓ ∆Ô‡ÚΈÓ.
™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1800 ·fi Ù· ›ÎÔÛÈ ÂÚ›Ô˘ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· Ù˘ ËÂÈÚˆÙÈ΋˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, Ù· ÌÈÛ¿
‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·, Ì ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ· ÂΛӷ ÙÔ˘ √χÌÔ˘, ÙˆÓ Ã·Û›ˆÓ, ÙÔ˘ ∞ÛÚÔfiÙ·ÌÔ˘ Î·È ÙˆÓ
∞ÁڿʈÓ. ∞˘Ù¿ Ì ÙË ÛÂÈÚ¿ ÙÔ˘˜ ‰È·ÈÚÔ‡ÓÙÔ Û ÌÈÎÚfiÙÂÚ·. ∂ÙÛÈ ÙÔ ÙÂÚ¿ÛÙÈÔ Û ¤ÎÙ·ÛË ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ ÙÔ˘
√χÌÔ˘ ˘ԉȷÈÚ›ÙÔ Û ·˘Ù¿ Ù˘ ¢ÂÛοÙ˘, ÙˆÓ ™ÂÚ‚›ˆÓ, ÙÔ˘ §È‚·‰ÈÔ‡, Ù˘ ƒ·„¿Ó˘ Î·È ÙÔ˘
§ÈÙÔ¯ÒÚÔ˘. ∂Ó· ¿ÏÏÔ ÌÂÁ¿Ï˘ ¤ÎÙ·Û˘ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ ‹Ù·Ó ·˘Ùfi ÙˆÓ ∞ÁڿʈÓ. ∞Ú¯È˙ ·fi Ù· ¯ˆÚÈ¿ ‰˘ÙÈο
Ù˘ ∫·Ú‰›ÙÛ·˜ (ªËÙÚfiÔÏË, º·Ó¿ÚÈ, ∫·Ó¿ÏÈ·, ¶‡ÏË) Î·È ¤Êı·Ó ÓfiÙÈ· ˆ˜ ÙÔ µÂÏÔ‡¯È Î·È ÙÔ ∫·ÚÂÓ‹ÛÈ.
∞fi ÙÔ˘˜ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÂÒÓ˘ÌÔ˘˜ Î·È ·ÓÒÓ˘ÌÔ˘˜ Ô˘ ¤‰Ú·Û·Ó ˆ˜ ηÂÙ¿ÓÈÔÈ Î·È ·Ú¯ËÁÔ› Û ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ·
‰È·ÛÒıËÎ·Ó ÔÏÏ¿ ÔÓfiÌ·Ù·. ™Ù· ∞ÁÚ·Ê· ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ·Ó ÁÈ· ÁÂÓȤ˜ ÔÈ ÂÚ›ÊËÌÔÈ ªÔ˘ÎÔ˘‚·Ï·›ÔÈ, ÛÙÔ
¶‹ÏÈÔ Î·È ÛÙÔÓ ∫›ÛÛ·‚Ô ÔÈ ª·Û‰¤Îˉ˜ Î·È ÔÈ §È¿ÎÔÈ ·ÓÙ›ÛÙÔȯ·. ™ÙÔÓ √Ï˘ÌÔ, ÙÔ ÛÎÏËÚfiÙÂÚÔ Î·È
‰˘Ó·ÌÈÎfiÙÂÚÔ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ, ¤‰Ú·Û·Ó ÔÈ ∑ˉڷ›ÔÈ, ÔÈ ∆ÛÈ¿Úˉ˜, Ì ÁÓˆÛÙfiÙÂÚÔ ÙÔÓ ¡ÈÎÔÙÛ¿Ú·, ÔÈ °Ô˘Ï·›ÔÈ
Î·È ÔÈ §·˙·›ÔÈ. √È ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ ‹Ù·Ó ÔÈ ÈÔ ÔÓÔÌ·ÛÙÔ› Î·È Û˘Ó‰¤ıËÎ·Ó ‰È·¯ÚÔÓÈο Ì ÙÔÓ √Ï˘ÌÔ. °Âӿگ˘
Ù˘ Ê¿Ú·˜ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó Ô ÂÚ›ÊËÌÔ˜ §¿˙Ô˜, Ô˘ ¿ÊËÛ ‰È·‰fi¯Ô˘˜ ÙÔ˘˜ Ù¤ÛÛÂÚȘ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘: ÙÔÓ ∫ÒÛÙ·,
ÙÔÓ ¢‹ÌÔ, ÙÔÓ ∆fiÏÈÔ Î·È ÙÔÓ §fiÏÈÔ. ∆Ô 1802 Ô ¡ÈÎÔÙÛ¿Ú·˜ ¯ÒÚÈÛ ÙÔ ÌÂÁ¿Ï˘ ¤ÎÙ·Û˘ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ ÙÔ˘
√χÌÔ˘, ÁÈ· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜. √È ∆˙·¯ÂÈÏ·›ÔÈ ‹Ú·Ó ÙË ƒ·„¿ÓË, ÔÈ §·˙·›ÔÈ ÙÔ §È‚¿‰È, ÔÈ ∑Ȉٷ›ÔÈ Ù·
™¤Ú‚È·, Ô ∆˙·ÎÓ¿Î˘ ÙÔÓ ¶Ï·Ù·ÌÒÓ· Î·È Ô ™·ÏÙ·‹‰·˜ ÙÔÓ ∞ÏÈ¿ÎÌÔÓ· Î·È Ù· ∫·Ì‚Ô‡ÓÈ·.
∆Ô ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ ÙÔ˘ √χÌÔ˘ ·ÚÔ˘Û›·˙ ̛· ‰È·¯ÚÔÓÈ΋ ȉÈÔÌÔÚÊ›·: ¤ÓˆÓ ÙȘ ‰‡Ô ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙÔ˘
ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ fiÔ˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· Î·È Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ
ÎϤÊÙ˜: ÙËÓ ÔÚÂÈÓ‹ £ÂÛÛ·Ï›· Î·È ÙË ª·Î‰ÔÓ›·. ™ÙÔÓ √Ï˘ÌÔ "Û˘Ó·ÓÙ‹ıËηÓ" ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Î·È ÙˆÓ ‰‡Ô
Ï¢ÚÒÓ, Ô˘ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó Û ÎÔÈÓÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ÍÂʇÁÔÓÙ·˜ ·fi ÙÔ Û‡Ó‰ÚÔÌÔ ÙÔ˘ ÙÔÈÎÈÛÌÔ‡. ∫¿ÙÈ
·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô Û˘Ó¤‚Ë Û ¤Ó· ¿ÏÏÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ, ·˘Ùfi ÙˆÓ ∞ÁڿʈÓ, fiÔ˘ £ÂÛÛ·ÏÔ› ηÂÙ¿ÓÈÔÈ
Û˘Ó¤Ú·Í·Ó Ì ƒÔ˘ÌÂÏÈÒÙ˜ ·fi ÙËÓ ∂˘Ú˘Ù·Ó›· Î·È ÙË ºıÈÒÙȉ·. ∂ÙÛÈ Ù· ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ÛÙËÓ
ÂÓ›Û¯˘ÛË Ù˘ ·ÓÂÏÏ‹ÓÈ·˜ ÂıÓÈ΋˜ Û˘Ó›‰ËÛ˘, Û ÂÔ¯¤˜ ηٿ ÙȘ Ôԛ˜ ΢ÚÈ·Ú¯Ô‡ÛÂ Ô ÙÔÈÎÈÛÌfi˜.
¢˘ÙÈο ÙÔ˘ √χÌÔ˘, ÛÙ· ÿÛÈ· Î·È ÛÙ· ∞ÓÙȯ¿ÛÈ·, ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ·Ó ÔÈ µÏ·¯·‚·›ÔÈ, Ì ÂÎÏÂÎÙfiÙÂÚÔ
·fiÁÔÓÔ ÙÔÓ £‡ÌÈÔ µÏ·¯¿‚·. ¡ÔÙÈfiÙÂÚ·, ÚÔ˜ ÙËÓ ∂˘Ú˘Ù·Ó›· Î·È ÙËÓ ∞ÚÙ·, ¤‰Ú·Û·Ó ÔÈ ™ÙÔÚÓ·Ú·›ÔÈ, ÔÈ
§··›ÔÈ, ÔÈ §È·Î·Ù¿‰Â˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ. ªÂÁ¿ÏË ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ, Ô˘ ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ ÛÙË §ÔÎÚ›‰·, ‹Ù·Ó ÔÈ
∫ÔÓÙÔÁÈ¿ÓÓˉ˜, Ì ¤‰Ú· ÙÔ˘˜ ÙËÓ À¿ÙË. ™ÙÔ ∫·ÚÂÓ‹ÛÈ ‰¤ÛÔÛ·Ó Â› ÁÂÓȤ˜ ÔÈ µÏ·¯fiÔ˘ÏÔÈ. ™ÙÔÓ
¶·ÚÓ·ÛÛfi ÔÓÔÌ·ÛÙfi˜ ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ ˘‹ÚÍÂ Ô ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ °Ú·ÌÌ·ÙÈÎfi˜, ·Ô‡˜ ÙÔ˘ ∞ı·Ó·Û›Ô˘ ¢È¿ÎÔ˘.
ºËÌÈṲ̂ÓÔ˜ ÎϤÊÙ˘ Ù˘ ›‰È·˜ ÂÚÈÔ¯‹˜ ‹Ù·Ó Ô °Ô‡Ï·˜ ™Î·ÏÙÛ¿˜, ÛÙÔ ¤ÓÔÏÔ ÛÒÌ· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ı‹Ù¢ÛÂ
Ô ¢È¿ÎÔ˜.
∏ ª·Î‰ÔÓ›· Á¤ÓÓËÛ ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ù˘ ÎϤÊÙ˜ Î·È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜, Ô˘ ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ·Ó ‚fiÚÂÈ· ÙÔ˘
√χÌÔ˘. °ÓˆÛÙfiÙÂÚÔÈ ‹Ù·Ó Ô ƒÔÌʤ˘ ÛÙË ¡¿Ô˘Û· Î·È Ô ∫·Ú·Ù¿ÛÔ˜ ÛÙË µ¤ÚÔÈ·. ∞ÎfiÌ· ‚ÔÚÂÈfiÙÂÚ·,
ÛÙÔÓ µfiÚ· Î·È ÛÙÔ ¶¿ÈÎÔ, ¤‰Ú·Û·Ó ¿ÏÏÔÈ, Ì ÈÔ ÔÓÔÌ·ÛÙfi ÙÔÓ °¿ÙÛÔ. °ÓˆÛÙ‹ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ‹Ù·Ó Î·È ÔÈ
º·ÚÌ¿Îˉ˜, ·fi ÙÔ ªÏ¿ÙÛÈ (ÛËÌÂÚÈÓ‹ µÏ¿ÛÙË) Ù˘ ∫Ô˙¿Ó˘. °ÓˆÛÙfiÙÂÚfi˜ ÙÔ˘˜ ¤ÁÈÓ Ì ÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘
Ô πˆ¿ÓÓ˘ º·ÚÌ¿Î˘, Ô˘ ¤ÂÛ ËÚˆÈο ÛÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ ™¤ÎÔ˘ ÙÔ 1821, ‰›Ï· ÛÙÔÓ °ÂˆÚÁ¿ÎË
√χÌÈÔ.
√ °ÂˆÚÁ¿Î˘ √χÌÈÔ˜, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜, ‹Ù·Ó ·fiÁÔÓÔ˜ ÙˆÓ
§·˙·›ˆÓ. §›ÁÔ ÚÈÓ ·fi ÙÔ 1821 ¿ÏÏÔÈ ÛÔ˘‰·›ÔÈ Î·ÂÙ¿ÓÈÔÈ ˘‹ÚÍ·Ó Ô ¡›ÎÔ˜ ™ÙÔÚÓ¿Ú˘ ÛÙÔÓ
∞ÛÚÔfiÙ·ÌÔ, Ô £·Ó¿Û˘ ª¿ÓÙ·ÏÔ˜ ÛÙ· ÿÛÈ·, Ô ∫˘ÚÈ¿ÎÔ˜ ª·Û‰¤Î˘ ÛÙÔ ¶‹ÏÈÔ. ™Â ·˘ÙÔ‡˜
Û˘ÁηٷϤÁÂÙ·È Î·È Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ ∫·Ú·˚Ûο΢, ·Ú¿ ÙÔ fiÙÈ ¤ÁÈÓ ¢ڇÙÂÚ· ÁÓˆÛÙfi˜ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘
Â·Ó¿ÛÙ·Û˘.
¶ÚÈÓ ·fi ÙÔ 1821 Ô ∫·Ú·˚Ûο΢ ı‹Ù¢Û ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ∫·ÙÛ·ÓÙÒÓË Î·È Û˘ÓÂÚÁ¿ÛÙËΠ̠ÙÔ˘˜
ηÂÙ¿ÓÈÔ˘˜ ÙˆÓ ∞ÁÚ¿ÊˆÓ µ·ÚÓ·ÎÈÒÙË Î·È ª·ÎfiÏ·. ∫·ÈÓÔÙfiÌËÛ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·˜ ÛÙÔ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ ÙÔ˘
‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡˜ ıÂÛÌÔ‡˜ ·˘ÙÔ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ Î·È ‰È·Ê¿ÓÂÈ·˜. ¶ÚÔÒıËÛ ÙÔ˘˜ ÈηÓfiÙÂÚÔ˘˜ Ì·¯ËÙ¤˜ ÙÔ˘,
¯ˆÚ›˜ Ó· ˘ÔÏÔÁ›˙ÂÈ ·Ó ηٿÁÔÓÙ·Ó ·fi ÂÒÓ˘ÌË ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ηÈ, fiˆ˜ ¤ÁÚ·„Â Ô µÏ·¯ÔÁÈ¿ÓÓ˘,
ÚÔÙÈÌÔ‡Û ӷ ‰›ÓÂÈ ·ÍÈÒÌ·Ù· ÛÙÔ˘˜ Ó·ÚÔ‡˜ ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜ ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Î·Ù¿ÁÔÓÙ·Ó ·fi ÊÙˆ¯¤˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ.
¶·Ú¿ÏÏËÏ· ›‰Ú˘Û "ÙÚ¿Â˙·Ó ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ‹Ó ÙˆÓ ÂÛfi‰ˆÓ Î·È ÙˆÓ ÂÍfi‰ˆÓ", Ô˘ ‰È·¯ÂÈÚÈ˙fiÙ·Ó Ì ‰È·Ê¿ÓÂÈ·
ÙȘ ÂÈÛÊÔÚ¤˜ ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ Î·È ÙË Ï›· ·fi ÙȘ Ì¿¯Â˜.
∞ÓÙ›ıÂÙ· Ì ÙËÓ Ù·ÎÙÈ΋ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ Î·È ÙË ‚fiÚÂÈ· ∂ÏÏ¿‰·, ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ ‰ÂÓ
¢ÓfiËÛ·Ó ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ·ÚÌ·ÙÔÏÈÎÈÒÓ. ¶ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Â˘‰ÔΛÌËÛ ÂΛ Ô ıÂÛÌfi˜ ÙˆÓ ÎÏÂÊÙÒÓ. √̈˜ ηÈ
·˘ÙÔ› ¤‰Ú·Û·Ó ÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜ Ù˘ ÙÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜ ÂÍ·ÈÚÂÙÈο ÂÚÈÔÚÈṲ̂ӷ. ∏ ¤ÏÏÂÈ„Ë ÂÓ‰Ô¯ÒÚ·˜
Î·È ÙÔ fiÙÈ Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜ ÂÚÈ‚¿ÏÏÂÙ·È ·fi ı¿Ï·ÛÛ·, ·¤ÙÚ„·Ó ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ
ÂÓfiÏˆÓ ÛˆÌ¿ÙˆÓ. ∂ÈϤÔÓ ÛÙ· ‰È¿Û·ÚÙ· οÛÙÚ· Ô˘ ÂÁη٤ÏÂÈ„·Ó ÔÈ µÂÓÂÙÔ›, ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ
ÂÁη٤ÛÙËÛ·Ó ÈÛ¯˘Ú¤˜ ÊÚÔ˘Ú¤˜, Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÒÓÙ·˜ ÛÙÂÓ‹ ÂÈÙ‹ÚËÛË. ¶·Ú¿ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ·˘Ù‹ Ë
¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜ ·Ó¤‰ÂÈÍ ÔÓÔÌ·ÛÙÔ‡˜ ÎϤÊÙ˜, ÂÎÙfi˜ ‚¤‚·È· ·fi ÙËÓ ·fiÚıËÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ Ù˘ ª¿Ó˘.
∞Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙ· Ë ÈÔ ÊËÌÈṲ̂ÓË Ê¿Ú· ÎÏÂÊÙÒÓ Ô˘ Á¤ÓÓËÛÂ Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜ ‹Ù·Ó ÔÈ
∫ÔÏÔÎÔÙÚˆÓ·›ÔÈ. √ ·Ú¯ËÁ¤Ù˘ ÙÔ˘˜ ∆ÚÈ·ÓÙ·Ê˘ÏÏ¿ÎÔ˜ ∆ÛÂÚÁ›Ó˘ Î·È Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ¢ËÌËÙÚ¿Î˘ ¤˙ËÛ·Ó Î·È
ÔϤÌËÛ·Ó ˆ˜ ·Ó˘fiÙ·ÎÙÔÈ ÎϤÊÙ˜ ÛÙ· ‚Ô˘Ó¿ Ù˘ ∞Ú牛·˜ ÙÔÓ 16Ô ·ÈÒÓ·. √ £Âfi‰ˆÚÔ˜
∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘ ‰ÈËÁ›ÙÔ Ì ˘ÂÚËÊ¿ÓÂÈ·: "… ∞fi ÙÔ 1553, fiÔ˘ ÂÊ¿ÓËÎ·Ó ÂȘ Ù· ̤ÚË Ì·˜ ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ,
ÔÙ¤ ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ·ÓÂÁÓˆÚ›Û·Ì ÔÈ ∫ÔÏÔÎÔÙÚˆÓ·›ÔÈ, ·ÏÏ' ›̷ÛÙ·Ó ÂȘ ·ÈÒÓÈÔÓ fiÏÂÌÔÓ". √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ‹˜
∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ˘, ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ £Âfi‰ˆÚÔ˘, ¤‰Ú·Û ¤ÓÙÔÓ· ÚÈÓ Î·È ÌÂÙ¿ ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1770.
¶ÔϤÌËÛÂ Î·È ˆ˜ ÎϤÊÙ˘ Î·È ˆ˜ ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜, Û ̛· ÂÔ¯‹ ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· ÔÈ ‰‡Ô ȉÈfiÙËÙ˜ Û˘¯Ó¿
ÂÌÊ¿ÓÈ˙·Ó ÂÈηχ„ÂȘ. ¢ÈÔ›ÎËÛ ÙÔ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ Ù˘ ÔÚÂÈÓ‹˜ ∫ÔÚÈÓı›·˜, ÂÍÔÓÙÒÓÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜
∆Ô˘Úης·ÓÔ‡˜ ªÂ˚˙Ô Î·È ªÂÎÈ¿ÚË. ∞ÚÓ‹ıËΠfï˜ Ó· ÚÔÛ΢ӋÛÂÈ ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ηÈ
¤ÂÛ ËÚˆÈο Ì·¯fiÌÂÓÔ˜ ÛÙËÓ ∫·ÛÙ¿ÓÈÙÛ· (ÛËÌ. ∫·ÛÙ¿ÓÈ·) Ù˘ ª¿Ó˘.
¶Ò˜ ›‰Â, fï˜, Ô Ï·fi˜ ÙÔ˘˜ ÎϤÊÙ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜; ™Ù·‰È·Î¿ Î·È ÂÓÒ ÛÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÙˆÓ
·ÈÒÓˆÓ Ù· ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· ·ÓÂÍ·ÚÙËÙÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·, ·Ó¤Ï·‚·Ó ηı‹ÎÔÓÙ·
«¯ˆÚÔÊ˘Ï·Î‹˜» ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ÂÚÈÔ¯¤˜. √È ÂÏÏËÓÈÎÔ› ÏËı˘ÛÌÔ› ›‰·Ó ÛÙ· ÚfiÛˆ· ÙˆÓ
·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ, fiˆ˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ ÎϤÊÙ˜, ÙÔ˘˜ ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ Ù˘ ›ÛÙ˘ Î·È Ù˘ ÙÈÌ‹˜ ÙÔ˘˜.
√È ÈÔ ÔÓÔÌ·ÛÙÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ÎϤÊÙ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ ¿ÊËÛ·Ó ÂÔ¯‹ Ì ٷ ηÙÔÚıÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜,
ÛÙ· ÔÔ›· Ë Ï·˚΋ Ì˘ıÔÏ·Û›· ¤‰ˆÛ ˘ÂÚÊ˘ÛÈΤ˜ ‰È·ÛÙ¿ÛÂȘ. ∆Ô‡ÚÎÔÈ Î·È ∆Ô˘Úης·ÓÔ› ·¤Ê¢Á·Ó,
fiÙ·Ó Î·È fiÛÔ ÌÔÚÔ‡Û·Ó, ÙËÓ ·Ó·Ì¤ÙÚËÛË Ì·˙› ÙÔ˘˜, ÙË ‰Â „˘¯ÔÏÔÁ›· ÙÔ˘˜ ÂÈ‚¿Ú˘Ó·Ó Î·È ÔÈ ÚÔÏ‹„ÂȘ,
Ì·˙› Ì ‰ÂÈÛȉ·ÈÌÔӛ˜. ∆ÔÓ ¡ÈÎÔÙÛ¿Ú·, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÔÈ ∆Ô˘Úης·ÓÔ› ÙÔÓ ıˆÚÔ‡Û·Ó ¿ÙÚˆÙÔ Î·È
›ÛÙ¢·Ó fiÙÈ ÙÔ ÎÔÚÌ› ÙÔ˘ ÂÔÛÙÚ¿ÎÈ˙ ÙȘ ‚ÔÏ›‰Â˜.
™˘¯Ó¿ ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ ·ÓÂÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÂÎηı·ÚÈÛÙÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ¢Ú›·˜ ¤ÎÙ·Û˘, Û ‚¿ÚÔ˜ ÎÏÂÊÙÒÓ Î·È
·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ. √Ù·Ó ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ ÂÚȤگÔÓÙ·Ó Û ‰ÂÈÓ‹ ı¤ÛË ÁÈÓfiÙ·Ó ¤Ó· ›‰Ô˜ Û˘Ì‚È‚·ÛÌÔ‡, Ù·
ÏÂÁfiÌÂÓ· "η¿ÎÈ·". √ ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ ‹ (Û·ÓÈfiÙÂÚ·) Ô ÎϤÊÙ˘ ‰Â¯fiÙ·Ó Ó· Û˘Ì‚È‚·ÛÙ› Î·È Ó· ‰Â›ÍÂÈ
ÓÔÌÈÌÔÊÚÔÛ‡ÓË, ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙ÔÓÙ·˜ ·ÌÓËÛÙ›·. °È· Ó· Á›ÓÔ˘Ó "η¿ÎÈ·" ¤ÚÂ ÙfiÛÔ ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ, fiÛÔ Î·È ÔÈ
·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Ó· ‰È·Ó‡Ô˘Ó ‰‡ÛÎÔϘ Ê¿ÛÂȘ, ¤ÙÛÈ ÒÛÙÂ Ô Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi˜ Ó· Â›Ó·È ·ÌÔÈ‚·›· ÂˆÊÂÏ‹˜. √Ù·Ó Ë
ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ¤ÓȈı ¿ÏÈ ·ÛÊ·Ï‹˜ ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·˙ ӷ ηٷ·Ù‹ÛÂÈ ÙË Û˘Ìʈӛ·.
÷ڷÎÙËÚÈÛÙÈ΋ Â›Ó·È Ë ÂÚ›Ô‰Ô˜ Á‡Úˆ ÛÙÔ 1685, fiÙ·Ó ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ ÂÚÈ‹Ïı·Ó Û ÂÍ·ÈÚÂÙÈο ‰‡ÛÎÔÏË
ı¤ÛË ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂˆÓ ÙˆÓ µÂÓÂÙÒÓ. ∂Âȉ‹ Ô Î‡ÚÈÔ˜ fiÁÎÔ˜ ÙˆÓ
ÛÔ˘ÏÙ·ÓÈÎÒÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ ·ÂÛÙ¿ÏË ÂΛ, ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· Î·È ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›· ÚÔÛÂÙ·ÈÚ›ÛÙËÎ·Ó ÙÔ˘˜
ηÂÙ¿ÓÈÔ˘˜ Ì "η¿ÎÈ·" Î·È ·ÍÈÒÌ·Ù·. √Ù·Ó ¤ÏËÍÂ Ô ‚ÂÓÂÙÔÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ fiÏÂÌÔ˜, ·Ì¤Ûˆ˜ ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ
ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó Î·Ù¿ ÙˆÓ Î·ÂÙ¿ÓÈˆÓ Î·È ÂÍfiÓÙˆÛ·Ó ·ÚÎÂÙÔ‡˜, ·Ú¿ ÙÔ fiÙÈ Â›¯Â Û˘ÌʈÓËı› ÂÈÚ‹ÓË.
∆· "η¿ÎÈ·" ıˆڋıËÎ·Ó ˆ˜ ¤Ó· ›‰Ô˜ ·Ó·Áη›Ô˘ Û˘Ì‚È‚·ÛÌÔ‡. ∞˘Ùfi Ô˘ ‰ÂÓ Û˘Á¯ˆÚ›ÙÔ ‹Ù·Ó Ë
¿Ó¢ fiÚˆÓ ·Ú¿‰ÔÛË, ÙÔ "ÚÔÛ·ÓËÌ·". ™Â Ù¤ÙÔÈ· ÂÚ›ÙˆÛË Ô Î·ÂÙ¿ÓÈÔ˜ ¤ÂÊÙ ÛÙË Ï·˚΋ Û˘Ó›‰ËÛË
Î·È ÂÎÙ›ÌËÛË. √Ù·Ó ÙÔ 1823 Ô ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ ÙÔ˘ ∞ÛÚÔfiÙ·ÌÔ˘ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ™ÙÔÚÓ¿Ú˘ ·Ú¤‰ˆÛ ÙÔ
·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ ÛÙÔ˘˜ ∆Ô‡ÚÎÔ˘˜ Î·È ÚÔÛ·ÓËÛÂ, Ù·ÂÈÓÒıËΠÛÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÔ›Ù˜ ÙÔ˘ Î·È Ë ˘fiÏË„‹ ÙÔ˘
·Ì·˘ÚÒıËÎÂ. ¶·Ú·ÈÙ‹ıËΠÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘ ·fi ηÂÙ¿ÓÈÔ˜ Î·È ¤˙ËÛ Ì ÙÔÓ Êfi‚Ô Èı·Ó‹˜ ‰ÔÏÔÊÔÓ›·˜ ÙÔ˘
·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÌÔÏÂÌÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘.
ªÂÙ¿ ÙËÓ ‡ÎÓˆÛ‹ ÙÔ˘˜ Î·È ÙËÓ ·ÎÌ‹ ÛÙËÓ ÔÔ›· ÂÚÈ‹Ïı·Ó, Ù· ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· ‹Ù·Ó Ê˘ÛÈÎfi Ó·
·ÔÛÙ·ÛÈÔÔÈËıÔ‡Ó ·fi ÙÔ˘˜ ∆Ô‡ÚÎÔ˘˜. √È ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ Ù‹ÚËÛ·Ó ÈÔ ÂÏ·ÛÙÈ΋ ÛÙ¿ÛË Î·Ù·ÓÔÒÓÙ·˜ ˆ˜
‰ÂÓ ‹Ù·Ó Û ı¤ÛË Ó· ÂÍÔÓÙÒÛÔ˘Ó ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜. ∂ÙÛÈ ·Ó·Ù‡¯ıËÎ·Ó Ù·ÎÙÈΤ˜ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛ˘
ÎÏÂÊÙÒÓ Î·È ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ, ‰ˆÚÔ‰ÔΛ·˜, Ú·‰ÈÔ˘ÚÁÈÒÓ Î·È ‰ÔÏÔÏÔÎÈÒÓ. √Ù·Ó ·˘Ù¿ ·ÔÙ‡Á¯·Ó·Ó, ÔÈ ∆Ô‡ÚÎÔÈ
·ÓÂÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÂÎÛÙÚ·Ù›˜ ÂÍ¿ÚıÚˆÛ˘ ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÂÓfiÏˆÓ ÛˆÌ¿ÙˆÓ, Ì ·ÌÊ›‚ÔÏ· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù·.
∫·Ù¿ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· 100 ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ∆Ô˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜, fiÛÔ ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ·˘ÙÔÓÔÌÔ‡ÓÙÔ ·fi ÙËÓ
ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·, ·˘Ù‹ ·ÓÙ¤‰Ú·Û ·ÓÙÈηıÈÛÙÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ Ì ∆Ô˘Úης·ÓÔ‡˜. √È ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ, ¤¯ÔÓÙ·˜
ÂÍÈÛÏ·ÌÈÛÙ› ·fi ηÈÚfi, ·Ú›¯·Ó ηχÙÂÚ· ¯¤ÁÁ˘· ÛÙÔ˘˜ ∆Ô‡ÚÎÔ˘˜ Î·È ıˆÚÔ‡ÓÙÔ ÈÔ ÈÛÙÔ›. ∞˘Ù‹ Ë
‰È·‰Èηۛ· ÂÈÙ¿¯˘Ó ÙËÓ "ÂıÓÈÎÔÔ›ËÛË" ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÂÓfiÏˆÓ ÛˆÌ¿ÙˆÓ. ¶·ÚfiÌÔÈÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ
·Ú·ÙËÚ‹ıËΠÛÙËÓ ÔÚÂÈÓ‹ ™ÂÚ‚›·. ∂Λ ÔÈ ÎϤÊÙ˜ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó ¯·˚ÓÙÔ‡ÎÔÈ. ™ÙË ÛÂÚ‚È΋ ‰ËÌÔÙÈ΋
·Ú¿‰ÔÛË ÔÈ ¯·˚ÓÙÔ‡ÎÔÈ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ·È Ì¤Û· ·fi Ù· ÙÚ·ÁÔ‡‰È· ÙÔ˘ Ï·Ô‡ ·ÎÚÈ‚Ò˜ fiˆ˜ Î·È ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜
ÎϤÊÙ˜. ∞fi ·˘Ù‹ ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË ·ÓÙ›ÛÙ·Û˘ Î·È ·ÁÒÓˆÓ ÍÂ‹‰ËÛ·Ó Î·ÂÙ¿ÓÈÔÈ Ô˘ ÚˆÙ·ÁˆÓ›ÛÙËÛ·Ó
ÛÙË ÌÂÁ¿ÏË ÛÂÚ‚È΋ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1804. ∞ÚÎÂÙÔ› ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÌÂÙ¤‚ËÛ·Ó ÙÔ 1821 ÛÙËÓ
Â·Ó·ÛÙ·ÙË̤ÓË ∂ÏÏ¿‰·, fiˆ˜ Ô ªÏ¿ÓÙÈÙ˜ Î·È ¶ÚÔÓÙ¿ÓÔ‚ÈÙ˜, Ô˘ ÔϤÌËÛ·Ó ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·, ‹ Ô
ÃÚ‹ÛÙÔ˜ ¡Ù¿ÓÎÔ‚ÈÙ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·ÁˆÓ›ÛÙËΠÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ.
∞˘Ùfi Ô˘ ¤¯ÂÈ È‰È·›ÙÂÚË ÛËÌ·Û›· Â›Ó·È fiÙÈ ÛÙËÓ ÔÚ›· ÎϤÊÙ˜ Î·È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› "Û˘Ó·ÓÙ‹ıËηÓ" ηÈ
·Ó·Ì›¯ıËηÓ. ™˘¯Ófi Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ‹Ù·Ó ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› ηÂÙ¿ÓÈÔÈ, fiÙ·Ó ·Ú¿ÎÔ˘·Ó ÂÓÙÔϤ˜ ÙˆÓ ∆Ô‡ÚΈÓ
·ÍȈ̷ÙÔ‡¯ˆÓ, Ó· ·Ó·Î·ÏÔ‡ÓÙ·È ÛÙËÓ Ù¿ÍË. ∆· ÚÔÓfiÌÈ¿ ÙÔ˘˜ ·Ê·ÈÚÔ‡ÓÙÔ. ∂ÙÛÈ ·˘ÙÔ› ÌÂÙ¤ÈÙ·Ó ÛÂ
ÎϤÊÙ˜, ‰È¤ÎÔÙ·Ó Î¿ıÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙÔÓ Î·Ù·ÎÙËÙ‹ Î·È Á›ÓÔÓÙ·Ó ϤÔÓ Â¯ıÚÔ› ÙÔ˘. ™Â ·˘Ù¿ Ù·
ÂχıÂÚ· Î·È ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·fi ÙÔ˘˜ ∆Ô‡ÚÎÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· ÂÓÙ¿¯ıËÎ·Ó ÛÙ·‰È·Î¿ ÔÏÏÔ› ÎϤÊÙ˜. ∏
Û˘ÓÂȉËÙÔÔ›ËÛË Ù˘ ÂıÓÈ΋˜ ÙÔ˘˜ Ù·˘ÙfiÙËÙ·˜ ÙÔ‡˜ ˆıÔ‡Û ӷ ÔÏÂÌ‹ÛÔ˘Ó ˘¤Ú ›ÛÙˆ˜ ηÈ
·ÙÚ›‰Ô˜. ∂Áη٤ÏÂÈ·Ó ÏÔÈfiÓ ÙË ÏËÛÙ›· Î·È ‡ÎÓˆÓ·Ó ÙȘ Ù¿ÍÂȘ ÙˆÓ ÂÓfiÏˆÓ ÛˆÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘
˘fi‰Ô˘ÏÔ˘ Á¤ÓÔ˘˜. √ ∫ԇ̷˜, Ô˘ ¤˙ËÛ fiˆ˜ Î·È Ô ∫·ÛÔÌÔ‡Ï˘ ·fi ÎÔÓÙ¿ ÙÔ˘˜ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ Ù˘
£ÂÛÛ·Ï›·˜, ÂȂ‚·›ˆÛ fiÙÈ ÛÙËÓ ÔÚ›· ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Î·È ÎϤÊÙ˜ ÂÓÒıËÎ·Ó Û ¤Ó·. √ ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜ ¿ÏÏ·˙Â
Î·È ÁÈÓfiÙ·Ó ÎϤÊÙ˘, fiˆ˜ Î·È Ô ÎϤÊÙ˘ ·ÚÌ·ÙÔÏfi˜. √ ∫·ÛÔÌÔ‡Ï˘ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚÈÛ ÎϤÊÙ˜ ηÈ
·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ ˆ˜ «ÙÔ˘ÚÎÔÊ¿ÁÔ˘˜» Î·È «ÚÔÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ Ó· ·Ó·Ï¿‚Ô˘Ó ÙË ÛˆÙËÚ›· ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜». ™ÙË Ï·˚΋
Û˘Ó›‰ËÛË ·˘ÙÔ› Â͢„ÒıËηÓ, ÙÚ·ÁÔ˘‰‹ıËÎ·Ó Î·È ˘ÌÓ‹ıËηÓ, Ì·˙› Ì ٷ ‚Ô˘Ó¿ Î·È ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ì ÙȘ
Ôԛ˜ Û˘Ó‰¤ıËηÓ. ∫ÔÚ˘Ê·›Ô ۇ̂ÔÏÔ Ù˘ ·ÓÙ›ÛÙ·Û˘ ÎÏÂÊÙÒÓ Î·È ·ÚÌ·ÙÔÏÒÓ ·Ó·‰Â›¯ıËÎÂ, fi¯È
Ù˘¯·›·, Ô √Ï˘ÌÔ˜ Î·È Ù· ·ÚÌ·ÙÔÏ›ÎÈ· ÙÔ˘. √ˆ˜ ÂÁÚ¿ÊË ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο, "… ‰È·ÚÎÔ‡Û˘ Ù˘ ÊÔ‚ÂÚ¿˜
‰Ô˘Ï›·˜ ηı' ËÓ ÂÙÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›ÙÔ ·' ¿ÎÚÔÓ ÂȘ ¿ÎÚÔÓ Ô ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜, Ô √Ï˘ÌÔ˜ ‹Ù·Ó Ë ∞Á›· ∫È‚ˆÙfi˜,
ÙÔ Î·Ù·Ê‡ÁÈÔÓ… ∂Λ Î·Ù¤Ê˘ÁÂÓ Ë ÂÏ¢ıÂÚ›·, ÂΛ ÂÁÂÓÓ‹ıËÛ·Ó Î·È ÂÁ·ÏÔ˘¯‹ıËÛ·Ó ÔÈ ·ÚÌ·ÙÔÏÔ› Î·È ÔÈ
ÎϤÊÙ˜… ∂ΛıÂÓ ÔÈ ËÌ›ıÂÔÈ ÙÔ˘ÚÎÔÊ¿ÁÔÈ ·ÁÓ¿ÓÙ¢·Ó ÙËÓ ‰Ô˘ÏˆÌ¤ÓËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏÈÓ,
ÎÏ·›ÔÓÙ˜…".
¶ÚÔ‚·›ÓÔÓÙ·˜ Û ̛· Û˘ÓÔÏÈ΋ ·ÔÙ›ÌËÛË ·Ó·ÓÙ›ÚÚËÙ· ı· Û˘ÌÂÚ·›Ó·Ì fiÙÈ ÎϤÊÙ˜ Î·È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ›,
·fi ÎÔÈÓÔ‡ Ì ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· Î·È ÙÔ˘˜ ÎÔÈÓÔÙÈÎÔ‡˜ ıÂÛÌÔ‡˜, ·ÂÙ¤ÏÂÛ·Ó ÙÔ˘˜ ‚·ÛÈÎÔ‡˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜
ÂÈ‚›ˆÛ˘ ÙÔ˘ ˘fi‰Ô˘ÏÔ˘ Á¤ÓÔ˘˜ ̤۷ ÛÙÔ ÛÎÔÙ¿‰È Ù˘ ÛÎÏ·‚È¿˜. √ˆ˜ ¤ÁÚ·„Â Î·È ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ Ô
ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ §¿˙·ÚÔ˜ ∞ÚÛÂÓ›Ô˘, ¯ˆÚ›˜ ÎϤÊÙ˜ Î·È ·ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜ Î·È Ì ÙÔ˘˜ ÂÍÈÛÏ·ÌÈÛÌÔ‡˜ Ó· ¤¯Ô˘Ó
ÚÔÛÏ¿‚ÂÈ Ì·˙È΋ ÌÔÚÊ‹ ÛÙÔ˘˜ οÌÔ˘˜, ‰ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ÔÈ· ηٿÛÙ·ÛË ı· ›¯Â ‰È·ÌÔÚʈı› ÁÈ· ÙÔ
ÂÏÏËÓÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô ÛÙËÓ ËÂÈÚˆÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰·. ∞Ó Ô ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ ηٿÊÂÚ ӷ ÂÈ‚ÈÒÛÂÈ Î·È Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ
·ÏÒ‚ËÙË ÙËÓ ÂıÓÈ΋ ÙÔ˘ Ê˘ÛÈÔÁӈ̛·, ÙÔ ¯ÚˆÛÙ¿ÂÈ ÛÙÔ˘˜ ¤ÓÔÏÔ˘˜ ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘: ÙÔ˘˜ ∫ϤÊÙ˜
Î·È ÙÔ˘˜ ∞ÚÌ·ÙÔÏÔ‡˜.
µπµ§π√°ƒ∞ºπ∞
(1) πˆ¿ÓÓ˘ µ·Û‰Ú·‚¤ÏÏ˘: ∞ƒª∞∆√§√π ∫∞π ∫§∂º∆∂™ ∂π™ ∆∏¡ ª∞∫∂¢√¡π∞¡, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, 1970.
(2) πˆ¿ÓÓ˘ µÏ·¯ÔÁÈ¿ÓÓ˘: ∫§∂º∆∂™ ∆√À ª√ƒπ∞, ∞ı‹Ó·È, 1935.
(3) ∆¿Î˘ ∫·Ó‰ËÏÒÚÔ˜: √ ∞ƒª∞∆√§π™ª√™ ∆∏™ ¶∂§√¶√¡¡∏™√À, ∞ı‹Ó·È, 1924.
(4) ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ∫·ÛÔÌÔ‡Ï˘: ∂¡£Àª∏ª∞∆∞ ™∆ƒ∞∆πø∆π∫∞ ∆∏™ ∂¶∞¡∞™∆∞™∂ø™ ∆ø¡ ∂§§∏¡ø¡, ∞ı‹Ó·È, 1939.
(5) ∏Ï›·˜ √ÈÎÔÓÔÌfiÔ˘ÏÔ˜: ∞ƒª∞∆√§√π ∫∞π ∫§∂º∆∞π, ÂΉfiÛÂȘ ∂χıÂÚË ™Î¤„Ș, ∞ı‹Ó·, 1998.
(6) ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¶··ÚÚËÁfiÔ˘ÏÔ˜: π™∆√ƒπ∞ ∆√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™, ÂΉfiÛÂȘ °·Ï·Í›·˜, ∞ı‹Ó·È, 1971.
(7) ∞Ó‰Ú¤·˜ ¶ÔÏ›Ù˘: ∆√ ¢∏ª√∆π∫√ ∆ƒ∞°√À¢π: ∫§∂º∆π∫∞, ∞ı‹Ó·È, 1973.
(8) ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ƒ¿‰Ô˜: √π ™√À§πø∆∞π ∫∞π √π ∞ƒª∞∆ø§√π ∂¡ ∂¶∆∞¡∏™ø, ÂÂÙËÚ›˜ "¶·ÚÓ·ÛÛÔ‡", ∞ı‹Ó·È, 1916.
(9) ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ™¿ı·˜: ∆√Àƒ∫√∫ƒ∞∆√Àª∂¡∏ ∂§§∞™, ∞ı‹Ó·È, 1869.
(10) ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ™¿ı·˜: ∂§§∏¡∂™ ™∆ƒ∞∆πø∆∞π ∂¡ ∆∏ ¢À™∂π ∫∞π ∞¡∞°∂¡¡∏™π™ ∆∏™ ∂§§∏¡π∫∏™ ∆∞∫∆π∫∏™,
∞ı‹Ó·È, 1885.