Minimoen Ariketa Sorta

ZIENTIFIKO-TEKNIKOA
MATEMATIKA I
EDUKI MINIMOEN ARIKETAK
ARRASATE BHI (Eibar)

ARRASATE B.H.I. (ARRASATE)
Eduki minimoen ariketak (Zientifiko-Teknikoa 1. maila)
Ekuazio esponentzialak
Ariketa ebatziak:
1− x
= 1
2
a) 3
27
1 1 = 1 = −3
adieraziko dugu 3 oinarriko berretura moduan: 3 3
27 27 3
1− x
= 1 → 31− x = 3 − 3 → 1 − x 2 = − 3 → x 2 = 4 → x = ± 2
2 2
3
27
x − 5x + 6
=1
2
b) 5
1 zenbakia 5 oinarriko berretura moduan adieraziko dugu: 1 = 5
0
± 25 − 24
x − 5x + 6
→ x 2 − 5x + 6 = 0 → x = 5
= 50
2
5
2
Soluzioak: x1 = 2 ; x 2 = 3
x +1
d ) 2 + 2 = 12
x
Aldagai aldaketa hau egingo dugu: 2 = a

x
x +1
Horrela, 2 = 2 . 2 = 2a izango da.
x
Beraz, a + 2a = 12 → 3a = 12 → a = 4 → 2 = 4 → x = 2
x
x +1
5 = 125 6 − x
( 5) 2x + 3
2 x+3
x +1− +
5 2
= 5
3( 6 − x )
→ x + 1 - 2 x 3 = 3( 6 - x)
2
→ 6x = 37 → 37
2x + 2 - 2x - 3 = 36 - 6x soluzioa: x =
6
3 + 3 = 10
x 2− x
2
3 = 10 ± 100 − 36 = 10 ± 8
3 =a → a+ 10 → a − 10a + 9 = 0 → a =
x 2
a 2 2
a = 9 eta a =1 ; 3 =9 → x=2
x
3 =1 → x = 0
x
1
Ebatzi ondoko ekuazioak:

1
1 x +1
a) 2 = 16 b) 7 = =8 d) 2 + 2 = 3
x x x x 1− x
; ; c) 2 . 2 ;
49
= 0,53 x + 2 4− x
=1 g ) 10 .100 = 100
2
3x x 2
e) 2 ; f)3 ;
9
i) 2
x −1
+ 2 x + 2 x +1 − 7 = 0 ;
x+2
j ) 9 − 2 . 3 + 81 = 0
x
Logaritmoak
1.- Aurkitu x-ren balioak ondoko ekuazioetan:

1 =− 1
log 2 128 = x ; log x 4 ; log 4 x =
81 2
2.- Kalkulagailua erabili barik, lor itzazu ondoko balioak:

1
a ) log 5 625 ; b) log 0,001 ; c) log 3
3
3.- Aurkitu hurrengo logaritmoen balioak kalkulagailuaren

laguntzaz.
a ) log 60 ; a ) log 2 1500 ;
4.- Egia ala gezurra al dira ondoko erlazioak? Arrazoitu.

a ) log 2 x + log 1 = log (2 x + 1)
b) log x + log 10 = 3 → x .10 = 3
c) log 5 x − log 5 = log x
d ) log x + log 7 = log y → x + 7 = 7
e) log 1 8 = − 3
2
5.- Har itzazu logaritmo hamartarrak ondoko kasuetan:

0,01 1000
a) A = 3 b) B = 5
5 80 . 6
6.- Logaritmoen definizioa erabiliz, kalkulatu:
a) log(0,0001) ; b) log 
1 
  ; c) log3 ( 3);
5
 125 
d) log 5 
3
 ; e) ln 1

8
2
2
 5  e
Soluzioak: a) –4 ; b) –3/2 ; c) 1/5 ; d) 7/6 e) –2
2
Ekuazio logaritmikoak. Ariketa ebatziak:
log x + log 50 = 3
Kontuan izan log A + log B = log (A.B) dela eta 3 = log 1000 dela.
Beraz, log (50 x ) = log1000 → 50 x = 1000 → x = 20
5 log 2 ( x + 3) = log 2 32
Kontuan izango dugu a log b = log b dela.

a
Beraz, log 2 ( x + 3) = log 2 2 → x+3= 2 → x =−1

5 5
 1 =
log (x + 1) − log   2
2 x − 8 
 
 + 
( x 1) 
log = log 100
 1 
 
2 x − 8 
(x + 1) (2x - 8) = 100 → 2x - 6x - 8 = 100 → x - 3x - 54 = 0 →

2 2
3 ± 9 + 216 → x = 9
x= x = - 6 soluzioak ez du balio
2 x = −6
Soluzioa: x = 9
Ariketa. Ebatzi ondoko ekuazio logaritmikoak:
x
a ) 3 log x − log 32 = log ; b) 2 log x − log ( x − 16) = 2 ; c ) 3 log x − 2 log ( x / 3) = 2 log 3 + log 2
2
x
d ) 2 log x = 3 + log ;
10
1
e) log (2 x + 3) = log x ; f ) log ( x − 1) + log ( x + 6) = log (3 x + 2)
2
Soluzioak: e) x=3 ; f) x=2
3
Ekuazio sistemak
Hiru "butaka" eta sei "palko" sarrerengatik 150 euro ordaindu dira . Aztertu honako
hauek ordaindu diren kasuak ere :
a) Bi butaka eta bi palko sarrerengatik 70 euro
b) Butaka sarrera bat eta bi palkogatik 50 euro ordaindu dira
c) Bi butaka eta lau palko sarrerengatik 110 euro.
Bilatu jarleku bakoitzaren prezioa, posible den kasuetan .
3 x + 6 y = 150 → x + 2 y = 50 x = 20
a)  
2 x + 2 y = 70  x + y = 35  y = 15 Soluzio bakarra.
Sistema bateragarri determinatua
3x + 6 y = 150 → x + 2 y = 50 → Infinitu soluzio.

b)   x = 50 - 2y
x + 2 y = 50  x + 2 y = 50 Sistema bateragarri indeterminatua
3 x + 6 y = 150  → x + 2 y = 50 → Ez du soluziorik.

c)   0=5?
2 x + 4 y = 110 x + 2 y = 55 Sistema bateraezina
Sailkatu eta ebatzi, posible bada, honako sistema hajek. Erabili

Gauss-en metodoa
2x + y − z = 5 2x + y = 4

 

− +
x y 2z = − 3  ; x + =
z 4
 
− +
3x 2 y z = − 2
 + + =
3x y z 8 
x − 2y + z = 0 
x − 2 y + 3 z = − 3 

 +
x y 2z− = − 3 
+
2x y = 2  ; ;
 − 2 x + 5 y − z = 5
− x − 8 y + 9z = 3 
 
3x − 2 y + z = 2  
2 x + 5 y = 16  3x + 2 y + z = 1 
 
x + 3 y − 2 z = − 2 (Baterag. det: x=-2, y=4, z=6) ; 5 x + 3 y + 3z = 3(Bateraezina)
 
x+z=4  x+ y− z=0 
2 x + y + 3z = 0
 λ
4 x + 2 y − z = 0 (Baterag indet: x = − ; y = λ ; z = 0)
 2
6 x + 3 y + 2 z = 0
4
x + 2y + z = 9 

x − y − z = − 10(Baterag. det: x=-1 , y=1 , z=8)

2x − y + z = 5 
Tarteak
1- Adierazi tarte moduan eta zuzen errealean ondorengo zenbaki multzoak:

a) 3 baino zenbaki handiagoak
b) {x ∈ℜ / 2 ≤ x < 5 }
d) {x ∈ℜ / 3 ≤ x ≤ 7 }
2- Idatzi tarte hauetako x zenbakiak egiaztatzen dituen desberdintzak:

a) [-2, 7] b) [13, ∞) c) (- ∞ , 0)
3- Adierazi zuzen errealean honako zenbaki multzo hauek:

a) (-3, -1) b) [4, ∞) c) {x ∈ℜ / − 2 ≤ x < 5 }
d) [-2, 5) ∪(5, 7] e) (- ∞, 0) ∪(3, ∞) f) (- ∞, 1) ∪(1, ∞)
4- Idatzi tarte bidez deberdintza hauek egiaztatzen dituzten zenbakiak:

a) x<3 edo x ≥ 5
b) x>0 eta x<4
5- Aurkitu x-ren zein baliok beteko duten hau:
a) x ≤ 7 ;b) x ≥ 6 ; c) x − 5 < 2 ; d) x +1 < 2
Segiden limiteak
Kalkulatu hurrengo limiteak:
3n + 2
lim ( 3 − 4 n + 5 n ) lim (3 + 4n − 5 n ) ; lim (n − 4n + 5 n ) ;
3 3 2 3
lim ;
4
3n + 2 n +2
1 2
2 5n −5 n n
lim ; lim ; lim 2 ; lim 2 ; lim 2 ; lim
4 + 5n 5n + 4 3n − n
2
n3 + 3n n 3 − 4n  9n − 2 n + 6n − 2
2
n +5
2
 + −
lim 
 , lim ; lim ; lim 3 ;
3n − 6 3n + 1 3n + 6
2 2
n 1 n 
n +1 n +1 n +1
n + 6n − 2 n 2 + 3n 4n 
2
2
lim ; lim 6 2n
; lim 6 2n3
; lim 4 2n
lim
 + . 2−  
3n + 1
5
 n 1 n 1
5
Trigonometria
Ariketak
1.- Adierazi radianetan:

a) 90º ; b) 60º ; c)270º
d) 45º ; e) 15,65º ; f) 20º 10’ 10’’
2.- Adierazi sistema hirurogeitarrean:

π 5π
a) rad ; b) rad ; c) 1,43 rad
6 3
Formula trigonometrikoak:
sin α cos α = 1
sin α+ cos α= 1 tg α= cot g α=
2 2
; ; ;
cos α sin α tg α
1 = 1 =
tg α+ 1 = sec α 1 + cot g α= cos ec α
2 2 2 2
;
cos
2
α sin
2
α
Ariketak
3.- Kalkulatu α angeluaren arrazoi trigonometrikoak, sin α= 0,5
dela eta α angelua lehenengo koadrantekoa dela jakinik.
4.- Lor itzazu tg β= 1 balioari dagozkion arrazoi

trigonometrikoak, β angelua hirugarren koadrantekoa dela
jakinik.
5.- Froga itzazu ondoko berdintzak:

a) cot g α. sec α= cos ecα ; b) sec α− cos α= tg α. sin α
3
6.- Kalkulatu sin α eta tg α, baldin cos α= bada eta α angelua
2
laugarren koadrantekoa dela jakinik.
7.- cos ecα= − 2 bada, eta α angelua hirugarren koadrantekoa dela

jakinik, kalkula itzazu cos α eta cot g α
6
1
8.- Badakigu cot g α = − eta cos α≥ 0 direla.Zein koadrantekoa
3
da α angelua? Lor itzazu gainontzeko arrazoi trigonometrikoak.
9.- Sinplifika ezazu sin α.sec α. cot g α
10.- Lehenengo koadranteko angelu bat erabiliz, kalkulatu 120º,

225º eta 330º-ko angeluen arrazoi trigonometrikoak.
11.- Bigarren koadranteko zein angeluren sinuak balio du 0,5?
12.- Kalkulatu 1590º-ko angeluaren arrazoi trigonometrikoak
13.- Lehenengo koadranteko angelu bat erabiliz, kalkula itzazu

ondoko angeluen arrazoi trigonometrikoak: 135º, 210º, 300º,
315º, -30º, 1230º, 1575º.
14. Aldatu formaz ondoko angeluak :

a) α= 15º 43 ' 21 ' ' ; b) α= 36º 34 ' 25 ' ' ; c) α= 25 ,1646º ; d ) α= 42 , 5216º
Em.: a) 15,7225º ; b) 36,5736º ; c) 25º 9’ 53’’ ; d) 46º 31’ 18’’
15.- Adieraz itzazu radianetan.

a) 60º 12’ 45’’ ; b) 126º 12’ 54’’
Em.: a) 1,05 rad ; b) 2,20 rad
16.- Adieraz itzazu sistema hirurogeitarrean.

7π
a) rad ; b) 0,75 rad Em.: a) 105º ; b) 43º
12
17.-Lortu α angelu zorrotzari dagozkion gainerako arrazoi

trigonometrikoak, tg α= 1,5 dela jakinik.
Em.: sin α= 0,83 ; cos α= 0,55 ; sec α= 1,80 ; cos ec α= 1,20 ; cot g α= 0,67
18.-Adierazi lehen koadranteko angelu baten arrazoi baten

funtziopean:
a)cos 135º ; b)tg 210º ; c)sin 150º ; d)sin 315º ; e)cos 300º
7
Triangelu zuzenen ebazpena. Ariketa ebatziak:

1.- Ebatzi triangelu zuzen bat, kateto bat 4 cm-koa eta angelu bat 50º-koa direla
kontuan hartuta.
Datuak: b = 4 cm eta Bˆ = 50º
Ĉ = 90º – B̂ = 90º - 50º = 40º

4 4 =
sin 50º = → a= 5,22 cm
a sin 50º
4 4 =
tg 50º = → c= 3,36 cm
c tg 50º
2.- Antena baten punturik altuenaren gorapen-angelua 30º-koa

da, lurrean antenaren oinetik 50 m-ra begiratuz gero.
Kalkulatu antenaren altuera.
Irudiaren arabera, honako hau dugu:

h → 3=
tg 30º = h = 50 . tg 30º = 50 . 28 , 87 m
50 3
3.- Mendi baten gailurreko puntuaren gorapen-angelua 32º-koa da puntubatetik begiratuz gero.
Mendirantz 1000 m hurbilduz gero, gorapen-angelua 41º-koa da. Zein da mendiaren altuera,
puntu biak itsas mailan daudela kontuan hartuta?
OAM triangeluan hauxe betetzen da:

h
tg 32º =
x + 1000
BAM triangeluan hauxe betetzen da:
h
tg 41º =
x
Bi ekuazioek osaturiko sistema ebatziz,

mendiaren altuera lortuko dugu, baita gailurraren oinetik zein distantziatara gauden ere.
h 
tg 32º = ⇒ h = ( x + 1000) tg 32º 
x + 1000 
 ⇒ x = 2546,94 m ; h = 2213,29 m
tg 41º =
h ⇒ h = x tg 41º 
x 

8
4.- Kalkula ezazu pentagono erregular baten azalera, aldeek 6 cm-ko luzera dutela kontuan
izanik
perimetroa . apotema (a)

Pentagonoaren azalera: A =
2
Pentagonoa bost triangelu isoszeletan zatitu ahal da, eta triangelu
horien altuerak poligonoaren apotema da.
Kontsidera dezagun lorturiko

triangeluetako bat.
M delakoa AB aldeko erdiko puntua da eta α angelua

poligonoaren AOB angelu zentralaren erdia da.
360º = α= 72º = 36º
AOB = 72º ⇒
5 2
3
OMB triangeluan tg 36º = ⇒ a = 4,13 cm
a
6 . 5 . 4,13 =
Beraz, pentagonoaren azalera honako hau da: A =
2
61,95 cm
2
Ariketak
19.- Ebatz ezazu ABC triangelua honako kasu
hauetan:
a) a = 5 ; b = 2
b) b = 5 ; Ĉ = 30º
20.- Kalkula ezazu eraikin baten altuera, bere oinetik 20 m-ra

dagoen puntu batetik begiratuta eraikinaren punturik altuenaren
gorapen-angelua 50º-koa dela kontuan izanik.
21.- 20m-ko distantziara dauden bi radarren

bidez, radarren plano bertikalean higitzen
ari den hegazkin bat behatzen ari dira, 36º
eta 52º-ko angeluez, hurrenez hurren. Zein
altueratan doa hegazkina?
22.- Kalkula ezazu 5 cm-ko aldeak dituen exagono erregular baten

azalera.
9
23.- Triangelu isoszele baten alde desberdina 8 cm luze da, eta

horren aurrez aurreko angelua 24º-koa da. Lor itzazu
triangeluaren perimetroa eta azalera.
Em.: P = 46,48 cm ; A = 75,27 cm2
24.- Kalkula ezazu trapezio isoszele baten azalera, oinarriak 24

cm eta 8 cm-koak direla eta barne-angeluetako bat 120º-koa dela
jakinik. 2
Em.: 221,70 cm
25.- Aldiune batean, elkarrengandik 500

m-ra dauden bi behatzailek arrano bat
ikusten dute beren gaineko plano
bertikalean 36º eta 52º-ko angeluez.
Zein altueratan zebilen arranoa?
Em.: 231,81 m
26.- Kalkula ezazu irudiko

eraikinaren altuera, α= 15º , β= 20º
eta d = 10 m izanik.
Em.: 10,16 m
Formulak:
sin (α+ β) = sin α. cos β+ cos α. sin β

sin (α− β) = sin α. cos β− cos α. sin β
cos (α+ β) = cos α. cos β− sin α. sin β
cos (α− β) = cos α. cos β+ sin α. sin β
sin 2α= 2 sin α. cos α cos 2α= cos α− sin α
2 2
;
1. adibidea
2 3+ 2 1= 6+ 2
sin (45º + 30º ) = sin 45º . cos 30º + cos 45º . sin 30º = . .
2 2 2 2 4
2. adibidea
2 3− 2 1= 6− 2
cos ( 45º + 30º ) = cos 45º . cos 30º − sin 45º . sin 30º = . .
2 2 2 2 4
10
4. adibidea
2 3− 2 1= 6− 2
sin (45º − 30º ) = sin 45º . cos 30º − cos 45º . sin 30º = . .
2 2 2 2 4
5. adibidea
2 3+ 2 1= 6+ 2
cos ( 45º − 30º ) = cos 45º . cos 30º + sin 45º . sin 30º = . .
2 2 2 2 4
6. adibidea . Kalkulatu sin 40º eta cos 40º arrazoien balioak, sin 20º = 0,34 eta cos 20º
=0,94 direla jakinik.
sin 40º = sin 2 . 20º = 2 sin20º . cos20º = 2 . 0,34 . 0,94 = 0,64
2 2 2 2
cos 40º = cos 2 . 20º = cos 20º - sin 20º = (0,94) – (0,34) = 0,77
Ariketak
27.- Kalkula ezazu cos 105º arrazoiaren balio zehatza. Kontuan

izan 105º=60º+45º dela.
28.- Kalkula itzazu ondoko arrazoien balio zehatza. Horretarako,

adieraz ezazu angeluek ezagunak dituzun bi angeluren batura
modura.
a) sin 75º ; b) cos 135º ; d)sin 120º
29.-Kalkulatu sin 40º eta cos 40º arrazoien balioak, sin 20º =
0,34 eta cos 20º =0,94 direla jakinik.
30.- sin 14º = 0,24 dela jakinik, lor ezazu 28º angeluaren
arrazoi trigonometrikoak.
31.- cos α= − 0,6 eta α angelua bigarren koadrantekoa izanik,

kalkula itzazu angelu bikoitzaren sinua eta kosinua.
Em.: sin 2α= − 0,96 ; cos 2α= − 0,28
32.- Kalkula ezazu cos 46º, jakinik sin 23º = 0,39 dela.
Em.: 0,6958
11
Zenbaki konplexuak
Ariketak.
1.- Kalkulatu bigarren mailako ekuazio hauen soluzioak:
a) x2 – 4x + 13 = 0 ; b) x2 – x + 5 = 0
2.- Kalkula itzazu

a) (3 – 2i) + ( 2 +4i)
b) –3 – (2 – 4i) + (2 – 7i)
c) (5 – i) . (3 + 2i)
d) (2 + i) . (2 – i)
3.- Kalkula itzazu
2−i 4 + 3i 3i 5− i
a) ; b) ; c) ; d)
1 − 5i i −
2 4i 2i
4.- Kalkula ezazu z = -1+2i zenbaki konplexuaren alderantzizkoa.
5.- Kalkula itzazu i76 , i175 ,(2i)10 , (1-2i).(2+i).3i
12
Planoko geometria
Ø Ø
c a
Ø Ø
1.- Adierazi alboko irudiko b v
r r Ø
bektoreen osagaiak, u eta v u
bektoreek eraturiko oinarrian.
Ø
Ø e
d
Ø
r
r r
2.- Adieraz itzazu irudiko r , s Ø
r s Ø
eta t bektoreen osagaiak j
r r
B = { i , j } oinarrian. Ø
i
Ø
t
r r
3.- Oinarri jakin batean u eta v bektoreen osagaiak
r r
u =(2,-5) eta v =(-3,2) dira.
uur uur uur uur uur
a) u + v , b) 3 u eta c) 4 u − v
Kalkulatu:
4.- A = (7 , 5) eta B = (-2 , 4) puntuak emanda:

uuur
• Kalkulatu AB bektorearen koordenatuak
• Lor itzazu M, N eta P puntuen koordenatuak, hiru
puntu horiek AB segmentua lau parte berdinetan
zatitzen dutela jakinik.
5.- Froga ezazu A=(1,2), B=(-2,3) eta C=(0,5) puntuak

alineaturik dauden ala ez.
13
6.- Idatz ezazu (0 , -3) puntutik pasatu eta

v = ( − 2 , 4) bektore zuzentzailea duen zuzenaren ekuazioaren
formak.
7.- 3x – 2y +1 = 0 ekuazioko zuzena emanda, zein da

bektore zuzentzailea? Eta malda? Eman zuzeneko puntu bat.
Ondoren, adierazi zuzena era parametrikoan.
8.- Aurkitu P=(2 , 1) puntutik pasatu eta malda –3 duen

zuzenaren ekuazioa.
9.- Zein dira bi ardatz cartesiarren (OX eta OY)

ekuazioak?
10.- A eta B puntuak emanda, lor ezazu A=(2 , 1) eta

B=(3, -1) puntuetatik pasatzen den zuzenaren ekuazioa.
11.- Esan zein diren r eta s zuzenen arteko posizio

erlatiboak.
a) r: 5x – 3y + 2 = 0 ; s: -5x+3y – 2 = 0
b) r: 2x – 3y + 1 = 0 ; s: -3x + 2y – 2 = 0
c) r: -3x + 5y – 4 = 0 ; s: 6x – 10y + 7 = 0
12.- Idatzi r: x – 2y + 3 = 0 zuzenarekiko paraleloa izan

eta (-1,3) puntutik pasatzen den zuzenaren ekuazioa.
13.- Idatz ezazu (2 , 3) puntutik pasatu eta ondoko

zuzenen paraleloak diren zuzenak:
a) r: y = -3x +2
− x + 2 y −1
b) =
1 −3
c) -3x + y = -5
14.- Oinarri ortonormal batean u = (1 , - 2) eta v = (− 2,2) bektoreak

emanda, kalkulatu:
a) u . v ; b) 2 u . v ; c) ( u + v ) . v
14
15.- Aurkitu k-ren balioa, ondoko bektoreak ortogonalak

(perpendikularrak) izan daitezen:
r r
a = (1,3); b = (k , − 2)
= = −
16.- Oinarri ortonormal batean u (2 ,1) eta v ( 3 , 2)
bektoreak emanik, kalkula itzazu:
u v cos (u , v )
u. v ; ; ;
17.- Kalkula ezazu zein den A = (-1 , 4) eta B = (4 , 2)

puntuen arteko distantzia
18.- Kalkula ezazu zein den P = (-2 , 3) eta Q = (3 , -4)

puntuen arteko distantzia
19.- Lor ezazu, kasu bakoitzean, A=(2 , 0) puntutik pasatu

eta r-ren perpendikularra den zuzena:
r: y = 3x – 6
r: 3x + 2y +1 = 0
x +1 = −
r: y 2
4
20.- Lor ezazu, kasu bakoitzean, A = (1 , -1) puntutik

pasatu eta s-ren perpendikularra den zuzena:
x = 3−t 
a) s: x – 4y + 1 = 0 ; b) y = -2x +5 ; c) 
y = 2 + 2t 
21.- P = (1,2) puntua eta r: x + 3y = 0 zuzena emanda,

aurkitu ondoko hauek:
a) P-tik pasatu eta r-ren paraleloa den zuzenaren
ekuazioa.
b) P-tik pasatu eta r-ren perpendikularra den
zuzenaren ekuazioa.
22.- Kalkulatu P(-3 , 1) puntutik x – y + 2 = 0 zuzenera

dagoen distantzia.
15
B
23.- A=(-4,1) eta B=(9,4) puntuen arteko
segmentua kontsideraturik, lor itzazu
N
segmentu hori hiru parte berdinetan zatitzen
duten M eta N puntuen koordenatuak.
M
1 2
Oharra : Kontuanizan AM == AB eta AN == AB direla.
3 3
A
Em.: M ==( 1 , 2) , N ==( 14 , 3)

3 3
ur ur
a = (3, − 5) eta b = (k,2)
24.- bektoreen biderkadura eskalarra 7
bada, aurkitu k-ren balioa.
25.- Kalkula ezazu a-ren balioa, r: 2x+ay=3 eta s: 3x+5y=1

zuzenak elkar paraleloak izan daitezen.
Em.: a = 10/3
26.- Kalkula itzazu r eta s zuzenen ebaki puntuaren

koordenatuak ondoko kasuetan:
a) r: 2x-4y=5 ; s: 3x-6y=-2 Em.: a) Ez du
= +
x 2 3k  25 29
b) r :  ; s : 3x + 2 y = 1 b) ( , − )
y = − 1 + 4k  17 17
27.- Erpinak A=(1,1), B(-3,5) eta C(-1,-2) puntuetan

dituen triangelua emanik, kalkula itzazu ondoko zuzenen
ekuazioak:
a) A puntutik pasatu eta BC aldearen paraleloa den
zuzena. Em.: a) 7x+2y=9
b) B puntutik irteten den erdibidekoa. Em.: b) 11x+6y+3=0
c) C puntutik irteten den altuera. Em.: c) x-y-1=0
28.- Aurkitu A(-3,4) eta B(1,0) segmentuaren zuzen

erdibitzailearen ekuazioa. Em.: y=x+3
29.-Kalkula ezazu P = (2 , -5) puntuaren eta 3x+2y+1= 0

ekuazioko zuzenaren arteko distantzia.
16
Funtzioen limiteak
Aurki itzazu ondoko funtzioen existentzia-eremua:
1
y = x -1 y=+ x−4 y=
2
; ;
x
x − 100
2
5 5
y= y= y= y= x −9
2
; ; ;
x − 100 x + 100
2 2
5
x −1
y= 9− x y = x + 2x − 3 y = 3 − 2x − x y=
2 2 2
; ; ;
x − 6x + 5
2
x+2 x− 2
y= 2− x y= y= y = x − 4x
2 3
; ; ;
x −1 x+3
4 ; x≤1
2
2.- Demagun f ( x ) = x + 2 ; − 1 < x ≤ 2 funtzioa.
−
8 x ; x>2
Kalkulatu lim
→−
f ( x) eta lim f ( x)
x 1 x →2
3.- Demagun ondoko grafikoa. Kalkula itzazu:

lim f ( x)
x → −∞
lim f ( x)
x → +∞
lim
x →0
f ( x)
lim
x →6
f ( x)
lim
x →3
f ( x)
x x
4.- Zenbat da lim eta lim ?
→ − x 2 2− x x→ +2 2− x
Ariketa ebatziak:
x − x+2 = 2 − 2+2 = 4 =
2 2
lim ( x + 2) = (− 2) + 2 = 6
2 2
; lim 1
x → −2 x →2
x+2 2+2 4
x − 2 = (∞) − 2 = + ∞
2 2
x =0=
lim 0 ; lim
x →0 −
5 x 5 x →∞
5 5
x −1 = ( x − 1) . ( x + x + 1) =
3 2
( x + x + 1) = 1 + 1 + 1 = 3
2 2
lim lim lim
x →1
x 1− x →1
( x 1)− x →1
17
x −9 = ( x + 3) . ( x − 3) = x +3 = 3+3 =
2
lim lim lim 3

x →3
2 x − 6 x→1 2( x − 3) x →1
2 2
x + 2x + 1 =
3 3
x = x = +∞
lim lim lim
x →∞
2x − x → ∞ → ∞
2 x 2 x
2x 2
1 + 2x − x = − x3 −
3
lim lim = lim x = −∞

x →∞
5x + 1 x →∞ x→∞
2 2
5x 5
2x + 3 = 2x = 2 = 2 =
lim lim lim 0
x →∞ 2
5x 1+ x →∞
5x
2 x →∞
5x ∞
4x + 2x + 1 =
3 3
4x = 4
lim lim
x →∞
5x − 1 x →∞
3 3
5x 5
Ariketak
x −1 x −9
3 2
5.- Kalkulatu lim eta lim
x →1
x −1 x →3
2x − 6
x − 10 x + 25 x − 5x + 6
2 2
6.- Kalkulatu: lim ; lim
x →5
5− x x →2
x + 3x − 10
2
7.- Kalkula itzazu:

x − 5x x − 5x x − 5x x − 5x
2 3 2 3 2 3 2 3
a) lim
x →0
b) lim x →0 2 c ) lim
x →0 3 d ) lim
x →∞ 3
7x 7x 7x 7x
x − 5x x − 5x
2x 2x
2 3 2 3
5 x   x 
e) lim f ) lim g ) lim   h) lim  
x →∞ 2 x →1 x → ∞ +  x → ∞ + 
7x 7x x 1 5x 1
x +3 x+3
2
i ) lim
x →∞ 2 j ) lim
x →∞ 2
9x x
3− x ; x <1

8.- f ( x) = 2 ; 1 ≤ x ≤ 3 funtzioa emanda, kalkula itzazu lim
x →1
f ( x)
+
x 1 ; x>3
eta lim
x →3
f ( x)
18
9.- Demagun f(x) funtzioaren

grafikoa.
Kalkulatu:
lim f ( x )
x → −2
; lim− − f ( x) ; lim+ f ( x )
x →0 x →0
lim+ f ( x) ; lim f ( x)
x →−∞
; lim f ( x)
x →+∞
x →3
f (0) ; f (− 2) ; f (3)
10.- Demagun g(x) funtzioaren grafikoa. Kalkula itzazu:
lim g ( x)
x → −6
; lim− g ( x)
x →− 4
lim+ g ( x ) ; lim g ( x)
x →− 2
x → −4
lim
x →0
f ( x) ; lim g ( x )
x →−∞
lim g ( x )
x → +∞
; g (0 )
g (− 4) ; g ( − 6)
11.- Kalkulatu:
3x −1
(1 − x + 2 x ) (1 + x − 2 x )
3 3
a) lim
x →∞
b) lim
x →∞
c) lim
x →∞ −
d ) lim
x →0 2
1 x x
x − 5x + 6 2x − 4
2
2
e) lim g ) lim h) lim
1+ x x − 4x + 4 x →3 3 − x
−
x →3 x →2 2
5x − 1 x −1 x − 2x
2 2
j ) lim
x →∞ + 2
k ) lim m) lim
x →1
( x − 1) x →0
2
1 x 4x
x+2
x + 4x  x 
3 2
5x
lim ; lim   ; lim
x →∞
7+x x → ∞ −  x →∞ +
2 2
2x 1 1 2x
x 2 − 1 3 x 2 + 1  4x
2
2x
 −  x
x →∞ 
lim ; lim 2 ; lim ; lim
 x 3x  x → −∞ x→∞
x +1 x→∞
5x + 1
2
19
12.- Aztertu ondoko funtzioen jarraitutasuna:
x<2 1+ x ; x ≤ −1
2
3 ;
y=  2
x − 2 ; x≥2 ; y=1 ; −1< x < 0 ; y=
+ x−3
x 1 ; x≥0
2 x − 3 ; x <1
=
x 2 ; x≤1 
y  ; y = x + 1 ; 1≤ x ≤ 3
3− x ; x >1 
4 ; x>3
2
x
13.- Demagun f ( x) = funtzioa. Kalkulatu:
4
- Batez besteko aldaketa-tasa [1 , 4] tartean.
- x = 1 eta x = 4 abzisa puntuetatik pasatzen den zuzen ebakitzailearen malda.
2
x
14.- Demagun f ( x) = funtzioa. Kalkulatu:
4
- Aldiuneko aldaketa-tasa x = 1balioko abzisa puntuan.
- x = 1 abzisa puntutik pasatzen den zuzen ukitzailearen malda.
2
x
15.- Lortu f ( x) = funtzioaren grafikoak x = 1 abzisako puntuan duen zuzen
4
ukitzailearen ekuazioa.
16.- Eman dezagun y = x3 funtzioa.

a) Lortu batez besteko aldaketa-tasaren balioa [1,2] tartean.
Zein da bere esangura geometrikoa?
b) Lortu aldiuneko aldaketa-tasa x = 1 puntuan. Zein da bere
esangura geometrikoa?
c) Lortu x = 1 eta x = 2 abzisa-puntuetatik pasatzen den
zuzen ebakitzailearen malda
d) Lortu x = 1 puntutik pasatzen den zuzen ukitzailearen
malda. Idatz ezazu zuzen horren ekuazioa.
17.- Zein da f(x) = x3 – x –2 ekuazioko kurbak x = -2 abzisako

puntuan duen zuzen ukitzailearen malda? Idatz ezazu zuzen horren
ekuazioa
20
18.- Kalkula ezazu ondoko funtzioen grafikoei aipaturiko

puntuetan zuzen ukitzaileen ekuazioak.
1
a) y = , x = 2 abzisako puntuan
x
b) y = x3+2x+10 , x = -1 abzisako puntuan
2
x
19.- Kalkula ezazu f ( x) = funtzioaren grafikoaren zuzen
x +1
2
ukitzailea x = 1 abzisako puntuan.
20.- Konparatu f(x) = x3 eta g(x) = 3x funtzioen batezbesteko

aldaketa-tasak [1,2] tartean eta esan bietatik zein hazten den
gehiago tarte horretan. Egizu grafikoak.
21.- Lor ezazu f(x) = 2x5 +6 ekuazioko kurbaren zuzen

ukitzailearen ekuazioa x = -1 abzisako puntuan.
23.-Kalkulatu ondoko funtzioen deribatuak:

1 1− x
b) y = c) y = x d) y =
3 2
a)y = 3x3 – 2x + 4
4− x
2
x
x 2
e) y = f ) y = 4. x g) y = 7 5 h) y = (5 x − 3x ) . (7 x − x)
5 4 6 2 4
2 x
7x
y= y = ln x y = ln x y = 4 2x + 1 ;
3
; ; ;
−
( 2 3x)
2
y = ax + bx + cx + d y = e2 y = 5 ln(3 − x )
3 2 2
; ;
x
x .5
y= y= 3 y = x . 6 . ln 6 x
2x 6 x
; ;
ln x
(
y= 1+ x + x
2 ) 2
; y = 1+ x + x
2
; y=
7x
; y = 4 2x + 1
3
(2 − 3 x)
2
ln(3 − x )
2
x.2
x
(x − 2)2 2x
y= ; y= ; y= ; y=
( x + 2) x −1
2
4 ln x
21
Estatistika
1. Ondoko koadroan 50 familien seme-alaba kopurua adierazten da:

2 1 0 3 0 1 1 2 2 0
1 1 3 2 2 4 1 0 5 2
3 2 1 0 1 2 2 1 1 0
4 2 2 3 3 1 0 1 2 2
5 4 3 2 2 3 2 1 0 1
Bildu datuak taula batean

Adierazi maiztasun absolutuak eta metatuak.
Egin adierazpen grafikoa
2. 40 lagunen pisuak honako hauek dira:

62 64 60 56 55 70 48 46 62 76
40 44 48 50 68 48 60 69 78 46
76 72 65 49 50 52 54 65 68 62
43 64 60 60 54 75 70 55 58 60
Bildu datuak taula batean

Adierazi maiztasun absolutuak eta metatuak.
Egin adierazpen grafikoa
3. Batxilergoko lehen mailan matrikulatutako ikasleek lau aukera hautatu dituzte:

Aukerak A B C D
72 54 42 30
Ikasle kopurua
Egizu bi grafiko hauek:

a) Barra-diagrama
b) Sektore-diagrama
4. Institutu batean matrikulatutako lehen mailako 100 ikasleei 100 galderen test bat
banandu zaie, eta hona hemen ateratako puntuazioak:
Puntuazioak [20 , 30) [30 , 40) [40 , 50) [50 , 60) [60 , 70) [70 , 80) [80 , 90) [90 , 100)
Ikasle kopurua 8 8 12 20 18 14 12 8
a) Egizu maiztasun taula

b) Adierazi grafikoki banaketa
22

Minimoen Ariketa Sorta

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Minimoen Ariketa Sorta

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ZIENTIFIKO-TEKNIKOA

EDUKI MINIMOEN ARIKETAK

ARRASATE BHI (Eibar)

Aldagai aldaketa hau egingo dugu: 2 = a

Ebatzi ondoko ekuazioak:

1.- Aurkitu x-ren balioak ondoko ekuazioetan:

2.- Kalkulagailua erabili barik, lor itzazu ondoko balioak:

3.- Aurkitu hurrengo logaritmoen balioak kalkulagailuaren

4.- Egia ala gezurra al dira ondoko erlazioak? Arrazoitu.

c) log 5 x − log 5 = log x

d ) log x + log 7 = log y → x + 7 = 7

5.- Har itzazu logaritmo hamartarrak ondoko kasuetan:

6.- Logaritmoen definizioa erabiliz, kalkulatu:

Ekuazio logaritmikoak. Ariketa ebatziak:

Kontuan izango dugu a log b = log b dela.

Beraz, log 2 ( x + 3) = log 2 2 → x+3= 2 → x =−1

(x + 1) (2x - 8) = 100 → 2x - 6x - 8 = 100 → x - 3x - 54 = 0 →

Ariketa. Ebatzi ondoko ekuazio logaritmikoak:

3x + 6 y = 150 → x + 2 y = 50 → Infinitu soluzio.

3 x + 6 y = 150  → x + 2 y = 50 → Ez du soluziorik.

Sailkatu eta ebatzi, posible bada, honako sistema hajek. Erabili

1- Adierazi tarte moduan eta zuzen errealean ondorengo zenbaki multzoak:

2- Idatzi tarte hauetako x zenbakiak egiaztatzen dituen desberdintzak:

3- Adierazi zuzen errealean honako zenbaki multzo hauek:

4- Idatzi tarte bidez deberdintza hauek egiaztatzen dituzten zenbakiak:

Kalkulatu hurrengo limiteak:

1.- Adierazi radianetan:

2.- Adierazi sistema hirurogeitarrean:

4.- Lor itzazu tg β= 1 balioari dagozkion arrazoi

5.- Froga itzazu ondoko berdintzak:

7.- cos ecα= − 2 bada, eta α angelua hirugarren koadrantekoa dela

9.- Sinplifika ezazu sin α.sec α. cot g α

10.- Lehenengo koadranteko angelu bat erabiliz, kalkulatu 120º,

11.- Bigarren koadranteko zein angeluren sinuak balio du 0,5?

12.- Kalkulatu 1590º-ko angeluaren arrazoi trigonometrikoak

13.- Lehenengo koadranteko angelu bat erabiliz, kalkula itzazu

14. Aldatu formaz ondoko angeluak :

15.- Adieraz itzazu radianetan.

16.- Adieraz itzazu sistema hirurogeitarrean.

17.-Lortu α angelu zorrotzari dagozkion gainerako arrazoi

18.-Adierazi lehen koadranteko angelu baten arrazoi baten

Triangelu zuzenen ebazpena. Ariketa ebatziak:

Ĉ = 90º – B̂ = 90º - 50º = 40º

2.- Antena baten punturik altuenaren gorapen-angelua 30º-koa

Irudiaren arabera, honako hau dugu:

OAM triangeluan hauxe betetzen da:

Bi ekuazioek osaturiko sistema ebatziz,

perimetroa . apotema (a)

Kontsidera dezagun lorturiko

M delakoa AB aldeko erdiko puntua da eta α angelua

20.- Kalkula ezazu eraikin baten altuera, bere oinetik 20 m-ra

21.- 20m-ko distantziara dauden bi radarren

22.- Kalkula ezazu 5 cm-ko aldeak dituen exagono erregular baten

23.- Triangelu isoszele baten alde desberdina 8 cm luze da, eta

24.- Kalkula ezazu trapezio isoszele baten azalera, oinarriak 24

25.- Aldiune batean, elkarrengandik 500

26.- Kalkula ezazu irudiko

sin (α+ β) = sin α. cos β+ cos α. sin β

27.- Kalkula ezazu cos 105º arrazoiaren balio zehatza. Kontuan

28.- Kalkula itzazu ondoko arrazoien balio zehatza. Horretarako,

31.- cos α= − 0,6 eta α angelua bigarren koadrantekoa izanik,

2.- Kalkula itzazu

3.- Kalkula itzazu

4.- Kalkula ezazu z = -1+2i zenbaki konplexuaren alderantzizkoa.