FAKULTET ZA POMORSTVO KOTOR

BRODOMAŠINSKI ODSJEK

KIŠIĆ SPASOJE 75/09

1
 ANAFILAKTIČKI ŠOK
I
EPILEPSIJA

2
 ANAFILAKSIJA
 ANAFILAKSIJA JE BURNA ALERGIJSKA REAKCIJA
KOJA ZAHVATA VIŠE ORGANSKIH SISTEMA I
ZAHTJEVA HITNO LIJEČENJE.
 ANAFILAKSIJU MOŽE IZAZVATI VIŠE UZROČNIKA ALI
SE NAJČEŠĆE JAVLJA KAO ALERGIJSKA REAKCIJA
NA BJELANČEVINE UNESENE HRANOM,LIJEKOVIMA
ILI DRUGIM ALERGENOM
 UKLJUČUJUĆI CIJELI ORGANIZAM OBIČNO SE U
POČETKU JAVLJA U SIMPTOMIMA GORNJEG
RESPIRATORNOG ILI KOŽNIM SIMPTOMIMA KOJI SE
JAKO BRZO MOGU RAZVITI U VIŠI STEPEN A
PONEKAD UGROZITI I ŽIVOT.

3
 ANAFILAKSIJA
 IDIOPATSKA ANAFILAKSIJA JE SINDROM AKTIVACIJE
MASTICITA I JAVLJA SE PONEKAD BEZ POZNATOG
UZROKA.
 UČESTALOST TAKVE VRSTE ANAFILAKSIJE MOŽE BITI
RAZLIČITO,JER SE JAVLJA U NEKOLIKO EPIZODA ILI
NAPADA GODIŠNJE (OBIČNO SEST NAPADA GODIŠNJE) ALI
SE JAVLJA I U VIŠE OD SEST EPIZODA ILI NAPADA.
 HISTAMINI IZ MASTOCITA SE OBIČNO OSLOBADJAJU U
VELIKIM KOLIČINAMA I IZAZIVA SIMPTOME ANAFILEKSIJE.
 HISTAMINI SU ORGANSKA JEDINJENJA AZOTA KOJA
UČESTVUJU U FIZIOLOŠKOJ FUNKCIJI STOMKA I DJELUJE
KAO NEUROTRANSMITER.
 MASTOCITI SU ĆELIJE VEZIVNOG TKIVA KOJI SE STVARAJU
U KOŠTANOJ SRŽI I KRVLJU TE DOSPJEVAJU DO
VEZIVNOG TKIVA.

4
 ANAFILAKTIČKI ŠOK

 ANAFILAKTIČKI ŠOK PREDSTAVLJA RANU

ALERGIJSKU REAKCIJU SA AKUTNOM
SISTEMSKOM SIMPTOMATIKOM I MOGUĆIM
SMRTNIM ISHODOM KOD POTPUNO
RAZVIJENOG ŠOKA.
 NASTAJE KOD BOLESNIKA KOJI JE VEC
PRETHODNO BIO U DODIRU SA
ODGOVARAJUĆIM ALERGENOM PUTEM UNOSA
ANTIGENA,VEĆINOM PENETRALNO I TO
INJEKCIJOM,INFUZIJOM,UBODOM INSEKTA A
RIJETKO PUTEM PREHRAMBENIH PROIZVODA ILI
LIJEKOVA.

5
 ANAFILAKTIČKI ŠOK - MOGUĆI UZROCI

 LIJEKOVI ( ANTIBIOTICI,ANTISTETICI )
 SERUMI
 OTROVI INSEKATA ( PČELA,STRŠLJENA,OSA )
 HORMONI ( INZULIN )
 ENZIMI ( STREPTOKINAZA )
 PREHRAMBENE NAMIRNICE
( ORASI,BRAŠNO,MLIJEKO,RIBA,ŠKOLJKE )
 MEDJU NAJČEŠĆIM UZROČNIKA ANAFILAKTIČKOG ŠOKA
UBRAJA SE PRIMJENA PENICILINA ALI I OTROVI INSEKATA.
 IAKO SU PENICILIN ILI UBODI INSEKATA NAJČEŠĆI UZROCI
ŠOKA,MANJE OD 10% SLUČAJEVA ZAVRŠI SMRTNIM
ISHODOM U TOM SLUČAJU.

6
 ANAFILAKTIČKI ŠOK- SIMPTOMI
NAJVAŽNIJI SIMPTOMI ANAFILAKTIČKOG ŠOKA SU:
 SVRABEŽ KOŽE I CRVENILO
 OTEŽANO DISANJE
 RINOREJA ( ŠMRCANJE )
 OTEŽANO GUTANJE
 MUČNINA,POVRAĆANJE,PROLIV,BOLOVI U TRBUHU
 UBRZAN PULS,NIZAK PRITISAK,ARITMIJA
 SLABOST ORGANIZMA
 PROŠIRENE ZENICE
 OSJEĆAJ UZNEMIRENOSTI I STRAH
 OTICANJE USNE I JEZIKA STO MOŽE DOVESTI DO
OTEŽANOG GUTANJA I DISANJA.

7
 ANAFILAKTIČKI ŠOK- LIJEČENJE
 RAZVOJ ANAFILAKSIJE JE BRZ I NEOČEKIVAN.
 OVA ZBIVANJA BI TREBALO BRZO PREPOZNATI JER
OBIČNO DOVODI DO ANAFILAKTIČKOG ŠOKA KOJI MOŽE
ZAVRŠITI SA SMRTNIM ISHODOM.
 POTREBNO JE ODMAH PRESTATI UZIMATI LIJEKOVE,AKO
SU ONI UZROČNICI,PRATITI VITALNE FUNKCIJE TJ. RITAM I
RAD SRCA,PRITISAK,PULS I ORGANIZOVATI BRZ
TRANSPORT BOLESNIKA.
 POTREBNO JE BOLESNIKA POSTAVITI U LEŽEĆI POLOŽAJ I
POČETI SA DAVANJEM KISEONIKA PUTEM SONDE ILI
MASKE.
 POTREBNO JE PREKINUTI UNOS ANTIGENA TE OSIGURATI
VENSKI PRISTUP DAVANJEM INFUZIJE.
 NAJVANIJI LIJEK JE ADRENALIN

8
 EPILEPSIJA
 EPILEPSIJA JE JEDNA OD NAJČEŠĆIH NEUROLOŠKIH
BOLESTI.
 JAVLJA SE U 1% OPŠTE POPULACIJE.
 EPILEPSIJA JE POVREMENI POREMEĆAJ ŽIVČANOG
SISTEMA KOJI SE DOGADJA ZBOG PREKOMJERNOG I
NEPRAVILNOG IZBIJANJA ŽIVČANIH IMPULSA U MOZGU.
 PREMA ETIOLOGIJI DJELIMO JE NA:
 SIMPTOMATSKU
 IDOPATSKU
 SIMPTOMATSKA EPILEPSIJA PODRAZUMJEVA ONU VRSTU
KOJA SE JAVLJA KAO SIMPTOM POZNATOG POREMEĆAJA
U MOZGU..
 IDIOPATSKA EPILEPSIJA JE EPILEPSIJA NEPOZNATOG
UZROKA.

9
 EPILEPSIJA-UZROCI I VRSTE
 NAJČEŠĆI POZNATI UZROCI EPILEPSIJE SU:
POVREDE GLAVE, KRVARENJA U MOZGU,
MOŽDANI UDAR, BAKTERIJSKI I VIRUSNI
ENCEFALITIS, HIRUŠKE OPERACIJE NA MOZGU,
KOMPLIKACIJE PRILIKOM PORODA ILI
RODJENJA, ALKOHOL,TUMORI.
 POSTOJI VIŠE OBLIKA EPILEPSIJE A SVAKI OD
NJIH IMA DRUGAČIJE SIMPTOME :
 Grand ma!
 Petit ma!
 Psihomatički ekvivalenti!

10
 EPILEPSIJA-VRSTE I SIMPTOMI
GRAND MA!
 NEKOLIKO SATI PRIJE NAPADA KOD BOLESNIKA SE JAVLJAJU
SIMPTOMI KAO ŠTO SU GLAVOBOLJA I SMETNJE SENZIBILITETA.
 NEPOSREDNO PRIJE NAPADA JAVLJAJU SE AURE I OSJEĆAJI
DAŠKA VIJETRA.
 PACIJENT ŠKRIPI ZUBIMA,IMA ZUJANJE U UŠIMA,ČUJE
GLASOVE,DOLAZI DO JAKIH KONTRAKCIJA
MIŠIĆA,NEKONTROLISANIH POKRETA KAPCIMA,ŽALI SE NA
HALUCINACIJE.
 NAKON AURE SLIJEDI EPILEPTIČKI NAPAD.
 PACIJENT PADA NA TLO GUBEĆI SVIJEST,UDOVI SU
UKOČENI,VILICE STISNUTE I JAVLJAJU SE SIMPTOMI GUŠENJA
 POSLIJE OVE FAZE NASTUPA KLONIČKA FAZA,LIJEČENJE
PLJUVAČKE JE INTEZIVNO A ČESTO DOLAZI DO OSLOBADJANJA
URINA I STOLICE

11
 EPILEPSIJA-VRSTE I SIMPTOMI
 NAPAD TRAJE NEKOLIKO MINUTA ILI DUŽE.
 DUGAČAK UZDAH I NAGLO OPUŠTANJE OZNAČAVAJU
KRAJ NAPADA.
 NAREDNIH PAR SATI PACIJENT LEŽI BEZ SVIJESTI.
PETIT MA!
 PACIJENT IZNENADA GUBI SVIJEST TOKOM NEKOLIKO
SEKUNDI A NAKON TOGA SE NE SJEĆA STA JE BILO
PSIHOMOTORIČKI EKVIVALENTI
 NE JAVLJAJU SE GRČEVI,PACIJENT JE U MRAČNOM
STANJU,KREĆE SE I GESTIKULIRA BEZ CILJA A KASNIJE SE
NE SJEĆA ŠTA JE BILO.

12
 EPILEPSIJA-LIJEČENJE
 VELIKI BROJ PACIJENATA SE LIJEČI RASPOLŽIVIM LIJEKOVIMA, A
SAMO MALI DIO NJIH NE REAGUJE NA FARMAKOLOŠKU
TERAPIJU.
 KOD TIH PACIJENA SE VRŠE HIRUŠKI ZAHVATI. NAJČEŠĆI
HIRUŠKIMZAHVAT JE UKLANJANJE DIJELA MOŽDANOG TKIVA U
KOJEM SE NALAZI EPILEPTIČKO ŽARIŠTE.
 PRI FARMAKOLOŠKOM MLIJEČENJU TREBA BITIM OPREZAN JER
RAZLIČITI OBLICI BOLESTI RAZLIČITO REAGUJU NA LIJEKOVE.
 KADA SE IZABERE LIJEKPOČINJE SE SA MINIMALNIM DOZAMA.
AKO PACIJENT NE REAGUJE POZITIVNO, DOZA SE POVEĆAVA A
U SLUČAJU POJAVE TOKSIČKIH POJAVA LIJEKA, DOZA SE
SMANJUJE A PACIJENTU SE DAJE DRUGI LIJEK.
 KOD EPILEPTIČARA JE VRLO VAŽAN REŽIM ISHRANE.POTREBNO
JE POTPUNO IZBACITI ALKOHOL,IZBIJEGAVATI UNOS TEŠKE
HRANE A OGRANIČITI UNOS TEČNOSTI U ORGANIZAM.

13