V gio dc trung hc B gio dc v o to

Hng dn thc hin chun kin thc k nng Ca chng trnh gio dc ph thng
Mn ho hc lp 10 Chng trnh chun

H ni - 2008

CHNG 1: NGUYN T Bi 1: THNH PHN NGUYN T A. Chun kin thc v k nng Kin thc Bit c : Nguyn t gm ht nhn mang in tch dng v v nguyn t mang in tch m ; Kch thc, khi lng ca nguyn t. Ht nhn gm cc ht proton v ntron. K hiu, khi lng v in tch ca electron, proton v ntron. K nng So snh khi lng ca electron vi proton v ntron. So snh kch thc ca ht nhn vi electron v vi nguyn t. B. Trng tm Nguyn t gm 3 loi ht: p, n, e (k hiu, khi lng v in tch) C. Hng dn thc hin Dng TN vt l hoc m phng v cu to nguyn t (s bn ph ca ht anpha qua mt l kim loi) thy: nguyn t c cu to rng gm ht nhn tch in dng tm v xung quanh c cc electron tch in m to nn v nguyn t. Ht nhn gm proton tch in dng v ntron khng mang in So snh khi lng, kch thc ca p, e, n vi nguyn t thy: p, e, n c kch thc v cng nh v nguyn t c cu to rng, khi lng nguyn t hu nh tp trung ht nhn. 0 (khi lng tnh theo n v u, kch thc tnh theo n v ) Bi 2: HT NHN NGUYN T - NGUYN T HA HC NG V A. Chun kin thc v k nng Kin thc Hiu c : Nguyn t ho hc bao gm nhng nguyn t c cng s n v in tch ht nhn. S hiu nguyn t (Z) bng s n v in tch ht nhn v bng s electron c trong nguyn t. K hiu nguyn t : A X. X l k hiu ho hc ca nguyn t, s khi (A) l tng s Z ht proton v s ht ntron. Khi nim ng v, nguyn t khi v nguyn t khi trung bnh ca mt nguyn t. K nng Xc nh s electron, s proton, s ntron khi bit k hiu nguyn t ngc li. Tnh nguyn t khi trung bnh ca nguyn t c nhiu ng v. B. Trng tm c trng ca nguyn t l in tch ht nhn (s p) nu c cng in tch ht nhn (s p) th cc nguyn t u thuc cng mt nguyn t ha hc, khi s n khc nhau s tn ti cc ng v. Cch tnh s p, e, n v nguyn t khi trung bnh C. Hng dn thc hin Nu quy tc trung ha in tch thy: nguyn t trung ha in nn S n v in tch ht nhn (Z) = s p = s e. Nguyn t gm 3 loi ht: p, n, e; S khi ca ht nhn (A) = Z + N (s ntron)

 Nguyn t khi l khi lng tng i ca nguyn t. So snh khi lng e vi khi lng mt nguyn t thy: electrron c khi lng nh hn rt nhiu (khng ng k) so vi khi lng nguyn t nn c th coi nguyn t khi xp x s khi ca ht nhn. nu bit Z v A s tnh c s p, s e, s n. p dng tnh s p, e, n ca mt s nguyn t Nguyn t ha hc l nhng nguyn t c cng s p v c k hiu:
A
S khi S hi u

p dng: t k hiu nguyn t Z X tnh s p, e, n v ngc li Nguyn t khi l khi lng tng i ca nguyn t v c coi bng s khi (A). Cc ng v ca cng mt nguyn t ha hc l nhng nguyn t c cng s p nhng khc nhau v s n s khi A khc nhau mt nguyn t c th c nhiu ng v nn khi lng tng i ca nguyn t l nguyn t khi trung bnh ca cc ng v x1 + y 2 = x+ y p dng vi ng v ca cc nguyn t H, Cl, O, K, Ar... Bi 4. CU TO V NGUYN T A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: - Cc electron chuyn ng rt nhanh xung quanh ht nhn nguyn t khng theo nhng qu o xc nh, to nn v nguyn t. - Trong nguyn t, cc electron c mc nng lng gn bng nhau c xp vo mt lp (K, L, M, N). - Mt lp electron bao gm mt hay nhiu phn lp. Cc electron trong mi phn lp c mc nng lng bng nhau. - S electron ti a trong mt lp, mt phn lp. K nng Xc nh c th t cc lp electron trong nguyn t, s phn lp (s, p, d) trong mt lp. B. Trng tm - S chuyn ng ca cc electron trong nguyn t - Lp v phn lp electron C. Hng dn thc hin GV dng hnh nh hoc th nghim m phng hng dn HS nu c: - Cc electron chuyn ng rt nhanh trong khu vc xung quanh ht nhn khng theo mt qu o xc nh to nn v nguyn t. - V nguyn t gm cc electron chim cc mc nng lng khc nhau trong nguyn t to nn lp v phn lp electron. - Lp e (K, L, M...) gm cc electron c mc nng lng gn bng nhau. Lp K c mc nng lng thp nht v gn ht nhn nht. S electron ti a trong mi lp l 2n2( n l s th t ca lp (1,2,3,4). - Phn lp electron (s,p,d, f...) gm cc electron c mc nng lng bng nhau. Phn lp s c mc nng lng thp nht. S electron ti a trong mi phn lp s, p, d, f... tng ng l 2, 6, 10, 14... Nu th d minh ha vi nguyn t c th.

Xc nh s electron v biu din c s phn b cc electron trn mi lp trong nguyn t c th N, Mg.

Bi 5. CU HNH ELECTRON CA NGUYN T A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: - Th t cc mc nng lng ca cc electron trong nguyn t. - S phn b electron trn cc phn lp, lp v cu hnh electron nguyn t ca 20 nguyn t u tin. - c im ca lp electron ngoi cng: Lp ngoi cng c nhiu nht l 8 electron (ns2np6), lp ngoi cng ca nguyn t kh him c 8 electron (ring heli c 2 electron). Hu ht cc nguyn t kim loi c 1, 2, 3 electron lp ngoi cng. Hu ht cc nguyn t phi kim c 5, 6, 7 electron lp ngoi cng. K nng - Vit c cu hnh electron nguyn t ca mt s nguyn t ho hc. - Da vo cu hnh electron lp ngoi cng ca nguyn t suy ra tnh cht ho hc c bn (l kim loi, phi kim hay kh him) ca nguyn t tng ng. B. Trng tm - Th t cc mc nng lng ca cc electron trong nguyn t. - S phn b electron trn cc phn lp, lp v cu hnh electron nguyn t. - c im cu hnh ca lp electron ngoi cng. C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Bit cc mc v phn mc nng lng theo th t tng dn: 1s 2s 2p 3s... 5s c ch s chn mc nng lng 4s v 3d. - Nu c quy c cch vit cu hnh electron nguyn t v vn dng vit c cu hnh electron ca 20 nguyn t u tin. - Da vo cu hnh electron lp ngoi cng ca mt nguyn t, HS xc nh c: + l nguyn t s hay p, d, s v p ty thuc vo v tr ca e lp ngoi cng. Nu th d minh ha. + Tnh cht c bn ca nguyn t thuc loi kh him (8e) hay kim loi (thng 1e3e) hoc phi kim (5e- 7e). Nu th d minh ha. CHNG 2. BNG TUN HON CC NGUYN T HO HC V NH LUT TUN HON Bi 7. BNG TUN HON CC NGUYN T HO HC A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: - Nguyn tc sp xp cc nguyn t trong bng tun hon. - Cu to ca bng tun hon: , chu k, nhm nguyn t (nhm A, nhm B). K nng T v tr trong bng tun hon ca nguyn t (, nhm, chu k) suy ra cu hnh electron v ngc li. B. Trng tm - nguyn t. - Chu k nguyn t. - Nhm nguyn t. - Mi lin h gia cu hnh electron v v tr nguyn t trong bng tun hon.

C. Hng dn thc hin GV hng dn HS Nu c: - Cc nguyn t sp xp theo chiu tng dn ca in tch ht nhn nguyn t, dn ra th d minh ha. - nguyn t gm : k hiu, tn nguyn t, s hiu nguyn t, nguyn t khi, cu hnh electron, m in, s oxi ha, dn ra th d minh ha. - Chu k gm cc nguyn t m nguyn t ca chng c cng s lp e c xp theo chiu in tch ht nhn tng dn, dn ra th d minh ha. - Nhm gm cc nguyn t m nguyn t ca chng c s e ha tr bng nhau v bng s th t ca nhm, c xp cng mt ct, dn ra th d minh ha. - c im ca mi khi cc nguyn t s, p, d, f v dn ra th d minh ha. Nu v gii thch c mi lin h gia cu hnh electron v v tr ca nguyn t trong bng tun hon, dn ra th d minh ha. Bi 8. S BIN I TUN HON CU HNH ELECTRON NGUYN T CA CC NGUYN T HO HC A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: - c im cu hnh electron lp ngoi cng ca nguyn t cc nguyn t nhm A; - S tng t nhau v cu hnh electron lp ngoi cng ca nguyn t (nguyn t s, p) l nguyn nhn ca s tng t nhau v tnh cht ho hc cc nguyn t trong cng mt nhm A; - S bin i tun hon cu hnh electron lp ngoi cng ca nguyn t cc nguyn t khi s in tch ht nhn tng dn chnh l nguyn nhn ca s bin i tun hon tnh cht ca cc nguyn t. K nng - Da vo cu hnh electron ca nguyn t, suy ra cu to nguyn t, c im cu hnh electron lp ngoi cng. - Da vo cu hnh electron, xc nh nguyn t s, p. B. Trng tm c im cu hnh electron lp ngoi cng ca nguyn t cc nguyn t nhm A - Trong mt chu k. - Trong mt nhm A. C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Phn tch thy c c lp li s bin i cu hnh e ca cc nguyn t nhm A sau mi chu k 2, 3. Rt ra quy lut chung v s bin i tun hon cu hnh e sau mi chu k v dn ra th d minh ha. - Phn tch thy c s ging nhau v cu hnh e ngoi cng ca cc nguyn t trong cng nhm IA, VIIA, VIIIA. Rt ra quy lut chung cho cc nhm A v dn ra th d minh ha.

Bi 9. S BIN I TUN HON TNH CHT CA CC NGUYN T HO HC. NH LUT TUN HON A. Chun kin thc k nng Kin thc - Bit v gii thch c s bin i m in ca mt s nguyn t trong mt chu k, trong nhm A. - Hiu c quy lut bin i tnh kim loi, tnh phi kim ca cc nguyn t trong mt chu k, trong nhm A (da vo bn knh nguyn t). - Hiu c s bin i ho tr cao nht vi oxi v ho tr vi hiro ca cc nguyn t trong mt chu k. - Bit c s bin i tnh axit, baz ca cc oxit v hiroxit trong mt chu k, trong mt nhm A. - Hiu c ni dung nh lut tun hon. K nng - Da vo qui lut chung, suy on c s bin thin tnh cht c bn trong chu k (nhm A) c th, th d s bin thin v: - m in, bn knh nguyn t. - Ho tr cao nht ca nguyn t vi oxi v vi hiro. - Tnh cht kim loi, phi kim. - Cng thc ho hc v tnh axit, baz ca cc oxit v hiroxit tng ng. B. Trng tm Bit: - Khi nim tnh kim loi, tnh phi kim, m in. - Quy lut bin i bn knh nguyn t, m in, tnh kim loi, tnh phi kim, ho tr cao nht vi oxi v ho tr vi hiro ca mt s nguyn t trong mt chu k, trong nhm A . (Gii hn nhm A thuc hai chu k 2, 3). - nh lut tun hon C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Nu c s bin i bn knh nguyn t theo mt chu k, nhm A v dn ra th d minh ha. - Phn tch tm ra mi lin h gia cu hnh e lp ngoi cng cc nguyn t nhm IA, VII A vi tnh cht ha hc c bn ca chng. Rt ra nhn xt chung i vi cc nhm cn li. Ch mt s trng hp c bit nhm IV A v nhm VA. - Phn tch tm ra s lp li cu hnh e lp ngoi cng v s lp li s bin i tnh kim loi, phi kim t chu k 2 n 3. Rt ra nhn xt chung i vi cc nguyn t nhm A i vi cc chu k cn li, c ch c im ring ca chu k 4,5,6. - Nu c khi nim m in, mi lin h gia gi tr m in vi tnh phi kim, tnh kim loi v dn ra th d minh ha. Phn tch thy c s bin i gi tr m in ca cc nguyn t nhm A trong 1 chu k, trong 1 nhm A. - Nu c s bin i ha tr ca cc nguyn t nhm A trong chu k v dn ra th d i vi chu k 2,3. - Nu c s bin i tnh axit- baz ca oxit cao nht v hiroxit tng ng ca cc nguyn t nhm A trong mt chu k v dn ra th d minh ha vi chu k 2,3. - Pht biu c nh lut tun hon cc nguyn t ha hc v ly c th d c th minh ha.

Bi 10. NGHA CA BNG TUN HON CC NGUYN T HO HC A. Chun kin thc k nng Kin thc Hiu c: Mi quan h gia v tr cc nguyn t trong bng tun hon vi cu to nguyn t v tnh cht c bn ca nguyn t v ngc li. K nng T v tr nguyn t trong bng tun hon cc nguyn t, suy ra: - Cu hnh electron nguyn t - Tnh cht ho hc c bn ca nguyn t . - So snh tnh kim loi, phi kim ca nguyn t vi cc nguyn t ln cn. B. Trng tm Mi quan h gia v tr cc nguyn t trong bng tun hon vi cu to nguyn t v tnh cht c bn ca nguyn t. C. Hng dn thc hin GV hng dn HS : Phn tch th d c th rt ra c mi lin h gia: - V tr ca nguyn t ( , chu k, nhm) trong bng tun hon vi cu to nguyn t ( Z, e, p, s lp e, s e lp ngoi cng) ca nguyn t . - V tr ca nguyn t trong bng tun hon vi tnh cht ( kim loi, phi kim, kh him) ca nguyn t . So snh tnh cht ca mt nguyn t nhm A c th vi: - Nguyn t ng trc v sau n, lin k trong mt chu k. - Nguyn t ng trn v di n, lin k trong mt nhm A. Vn dng suy on tnh cht ca nguyn t nhm A c th khi bit v tr ca n trong bng tun hon. CHNG 3. LIN KT HO HC Bi 12. LIN KT ION. TINH TH ION A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: - V sao cc nguyn t li lin kt vi nhau. - S to thnh ion, ion n nguyn t, ion a nguyn t. - nh ngha lin kt ion. - Khi nim tinh th ion, tnh cht chung ca hp cht ion. K nng - Vit c cu hnh electron ca ion n nguyn t c th. - Xc nh ion n nguyn t, ion a nguyn t trong mt phn t cht c th. B. Trng tm - S hnh thnh cation, anion. - Ion n nguyn t, ion a nguyn t. - S hnh thnh lin kt ion. - Tinh th ion. C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Nu c khi nim ion, ion dng, ion m v dn ra th d minh ha.

- Phn tch, m t s hnh thnh ion dng, ion m trong trng hp c th. - Nu c khi nim ion n nguyn t , ion a nguyn t v dn ra th d minh ha. - M t c s to thnh lin kt ion trong phn t NaCl v mt s phn t n gin, hnh khi nim lin kt ion. Vit phng trnh ha hc biu din s to thnh lin kt ion. - Quan st v m t c c im tinh th NaCl. - Nu c mt s tnh cht chung ca hp cht ion , dn ra th d minh ha. Vn dng vit c cu hnh e ca mt ion n nguyn t c th. Bi 13. LIN KT CNG HO TR A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: - nh ngha lin kt cng ho tr, lin kt cng ho tr khng cc (H2, O2), lin kt cng ho tr c cc hay phn cc (HCl, CO2). - Mi lin h gia hiu m in ca 2 nguyn t v bn cht lin kt ho hc gia 2 nguyn t trong hp cht. - Tnh cht chung ca cc cht c lin kt cng ho tr. - Quan h gia lin kt cng ho tr khng cc, lin kt cng ho tr c cc v lin kt ion. K nng - Vit c cng thc electron, cng thc cu to ca mt s phn t c th. - D on c kiu lin kt ho hc c th c trong phn t gm 2 nguyn t khi bit hiu m in ca chng. B. Trng tm - S to thnh v c im ca lin kt CHT khng cc, c cc. - Mi lin h gia hiu m in ca 2 nguyn t v bn cht lin kt ho hc. - Quan h gia lin kt ion v lin kt CHT. C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Phn tch th d c th v lin kt CHT trong phn t H2, N2, hnh thnh khi nim lin kt CHT khng cc. Dn ra th d minh ha v vit cng thc electron v cng thc cu to. - Phn tch th d c th v lin kt CHT trong phn t HCl, CO 2 , hnh thnh khi nim lin kt CHT c cc. Dn ra th d minh ha v vit cng thc electron v cng thc cu to. - Nu mt s tnh cht ca hp cht c lin kt CHT v dn ra th d minh ha. - Nu c mi lin h gia v tr ca cp e chung vi s to thnh lin kt CHT khng cc, CHT c cc v lin kt ion. Nu th d minh ha v vit cng thc electron v cng thc cu to (nu c). - Nu c quy c v hiu m in vi vic xc nh loi lin kt CHT khng cc, CHT c cc, lin kt ion. Vn dng xc nh loi lin kt khi bit m in ca hai nguyn t c th. Bi 14. TINH TH NGUYN T V TINH TH PHN T A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c:

- Khi nim tinh th nguyn t, tinh th phn t. - Tnh cht chung ca hp cht c tinh th nguyn t, tinh th phn t. K nng Da vo cu to loi mng tinh th, d on tnh cht vt l ca cht . B. Trng tm c im v mt s tnh cht chung ca mng tinh th nguyn t, tinh th phn t. C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Nu c c im ca mng tinh th nguyn t (lc lin kt cng ha tr trong tinh th ln nn tinh th nguyn t bn vng) mt s tnh cht chung ca tinh th nguyn t (rt cng, nhit nng chy v nhit si kh cao). M t mng tinh th kim cng minh ha. - Nu c c im ca mng tinh th phn t (cc phn t vn tn ti nh cc n v c lp v ht nhau bng lc tng tc yu gia cc phn t nn tinh th phn t khng bn) mt s tnh cht chung ca tinh th phn t (d nng chy, d bay hi). M t mng tinh th iot minh ha. - So snh mng tinh th nguyn t vi mng tinh th phn t v mng tinh th ion, dn ra th d minh ha. Bi 15. HO TR. S OXI HO A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: - in ho tr, cng ha tr ca nguyn t trong hp cht. - S oxi ho ca nguyn t trong cc phn t n cht v hp cht. Nhng quy tc xc nh s oxi ho ca nguyn t. K nng Xc nh c in ho tr, cng ha tr, s oxi ho ca nguyn t trong mt s phn t n cht v hp cht c th. B. Trng tm - in ho tr, cng ha tr ca nguyn t trong hp cht. - S oxi ho ca nguyn t C. Hng dn thc hin GV hng dn HS : - Nu c khi nim in ha tr v dn ra th d minh ha. - Nu c khi nim cng ha tr v dn ra th d minh ha. - Nu c khi nim s oxi ha, quy tc xc nh s oxi ha v dn ra th d minh ha. - Vn dng tnh c cng ha tr, in ha tr v s oxi ha da vo cng thc phn t ca mt s cht c th. CHNG 4. PHN NG OXI HO - KH Bi 17. PHN NG OXI HO- KH A. Chun kin thc k nng Kin thc Hiu c:

10

- Phn ng oxi ho - kh l phn ng ho hc trong c s thay i s oxi ho ca nguyn t. - Cht oxi ho l cht nhn electron, cht kh l cht nhng electron. S oxi ho l s nhng electron, s kh l s nhn electron. - Cc bc lp phng trnh phn ng oxi ho - kh, - ngha ca phn ng oxi ho - kh trong thc tin. K nng - Phn bit c cht oxi ha v cht kh, s oxi ho v s kh trong phn ng oxi ho - kh c th. - Lp c phng trnh ho hc ca phn ng oxi ho - kh da vo s oxi ho (cn bng theo phng php thng bng electron). B. Trng tm Phn ng oxi ho - kh v cch lp phng trnh ha hc ca phn ng oxi ha - kh C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Phn tch mt s th d c th hnh thnh khi nim cht kh, cht oxi ha, qu trnh oxi ha, qu trnh kh, phn ng oxi ha - kh theo quan im nhng, nhn e v quan nim v s thay i s oxiha ca nguyn t trc v sau phn ng. - Nu c c s ca phng php thng bng electron, cc bc v p dng cn bng phng trnh ha hc ca phn ng oxi ha- kh theo 4 bc. - Nu c mt s cc phn ng oxi ha kh v ng dng ca chng trong thc tin. - Vn dng xc nh c phn ng oxi ha- kh v vai tr cc cht trong phn ng Bi 18. PHN LOI PHN NG TRONG HA HC V C A. Chun kin thc k nng Kin thc Hiu c: Cc phn ng ho hc c chia thnh 2 loi: phn ng oxi ho - kh v khng phi l phn ng oxi ho - kh. K nng Nhn bit c mt phn ng thuc loi phn ng oxi ho - kh da vo s thay i s oxi ho ca cc nguyn t. B. Trng tm Phn loi phn ng thnh 2 loi. C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Tnh s oxi ha ca cc nguyn t trong mt s phng trnh ha hc c th biu din cc loi phn ng bit (phn ng ha hp, phn hy, th, trao i) nhn thy c: C hai loi phn ng: Phn ng trong c s thay i s oxi ha ca mt s nguyn t (phn ng oxi ha- kh) v phn ng trong khng c s thay i s oxi ha ca mt s nguyn t ( khng phi phn ng oxi ha- kh). + Phn ng trao i chc chn khng phi l phn ng oxi ha kh + Phn ng th chc chn l phn ng oxi ha kh + Phn ng ha hp v phn ng phn tch c th l phn ng oxi ha kh (nu c s thay i s oxi ha ca mt s nguyn t) v c th khng phi l phn ng oxi ha kh (nu khng c s thay i s oxi ha ca cc nguyn t) - Bit cch nhn ra phn ng oxi ha - kh trong s cc phng trnh ha hc c th da vo vic tnh s oxi ha ca cc nguyn t.

11

Bi 20. THC HNH PHN NG OXI HO - KH A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c mc ch, cc bc tin hnh, k thut thc hin ca cc th nghim: + Phn ng gia kim loi v dung dch axit, mui.. + Phn ng oxi ho- kh trong mi trng axit. K nng - S dng dng c v ho cht tin hnh an ton, thnh cng cc th nghim trn. - Quan st hin tng, gii thch v vit cc PTHH. - Vit tng trnh th nghim. B. Trng tm - Phn ng ca kim loi vi dung dch axit v dung dch mui - Phn ng oxi ho- kh trong mi trng axit: C. Hng dn thc hin Hng dn HS cc thao tc ca tng TN nh: + Rt cht lng vo ng nghim + Nh git cht lng vo ng nghim bng cng t ht (Ch thao tc nh tng git KMnO4 v lc nh) + Th cht rn vo ng nghim c cht lng + Lc ng nghim + un nng ng nghim Hng dn HS quan st hin tng xy ra v nhn xt Th nghim 1. Phn ng gia kim loi v dung dch axit + C bt kh thot ra; + Kim loi l cht kh; ion H+ trong axit l cht oxi ha Th nghim 2. Phn ng gia kim loi v dung dch mui + Lp cht rn mu (Cu) bm trn inh st (phn ngm trong dung dch). + Kim loi l cht kh; ion Cu2+ trong mui l cht oxi ha Th nghim 3. Phn ng oxi ha kh trong mi trng axit + Mu tm hng ca git KMnO4 b mt mu khi lc nh dung dch trong ng nghim + FeSO4 l cht kh; KMnO4 l cht oxi ha; H2SO4 l mi trng GV hng dn HS: - Nu v gii thch mc ch, cc bc tin hnh, k thut thc hin mi th nghim: * Zn + dung dch H2SO4, * Fe + dung dch CuSO4, * Fe + KMnO4 (c dung dch H2SO4). - Chn dng c, ha cht, tin hnh th nghim bo m hin tng r rng, bo m an ton, khng xy ra , v, bn ha cht, tai nn... - Quan st, m t, gii thch hin tng mi phn ng v vit PTHH. - in ng kt qu th nghim vo bn tng trnh quy nh. CHNG 5. NHM HALOGEN Bi 21. KHI QUT V NHM HALOGEN A. Chun kin thc k nng

12

Kin thc Bit c: - V tr nhm halogen trong bng tun hon. - S bin i m in, bn knh nguyn t v mt s tnh cht vt l ca cc nguyn t trong nhm. - Cu hnh lp electron ngoi cng ca nguyn t cc nguyn t halogen tng t nhau. Tnh cht ho hc c bn ca cc nguyn t halogen l tnh oxi ho mnh. - S bin i tnh cht ha hc ca cc n cht trong nhm halogen. K nng - Vit c cu hnh lp electron ngoi cng ca nguyn t F, Cl, Br, I. - D on c tnh cht ha hc c bn ca halogen l tnh oxi ha mnh da vo cu hnh lp electron ngoi cng v mt s tnh cht khc ca nguyn t. - Vit c cc phng trnh ha hc chng minh tnh cht oxi ho mnh ca cc nguyn t halogen, quy lut bin i tnh cht ca cc nguyn t trong nhm. - Tnh th tch hoc khi lng dung dch cht tham gia hoc to thnh sau phn ng. B. Trng tm - Mi lin h gia cu hnh lp electron ngoi cng, m in, bn knh nguyn t... vi tnh cht ho hc c bn ca cc nguyn t halogen l tnh oxi ho mnh. C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Nu c lp ngoi cng ca nguyn t halogen u c 7e, d nhn thm 1e nn cc halogen u c tnh oxi ha mnh v l phi kim hot ng mnh. Dn ra th d minh ha. - Nu c s bin i Z, bn knh nguyn t, s lp e, nguyn t khi, nhit nng chy, nhit si, m in... quy lut bin i tnh oxi ha (tnh phi kim) t flo n iot. Dn ra th d chng minh v vit PTHH nu c. - Vn dng gii mt s bi tp c ni dung lin quan Bi 22. CLO A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: Tnh cht vt l, trng thi t nhin, ng dng ca clo, phng php iu ch clo trong phng th nghim, trong cng nghip. Hiu c: Tnh cht ho hc c bn ca clo l phi kim mnh, c tnh oxi ho mnh (tc dng vi kim loi, hiro). Clo cn th hin tnh kh . K nng - D on, kim tra v kt lun c v tnh cht ha hc c bn ca clo. - Quan st cc th nghim hoc hnh nh th nghim rt ra nhn xt. - Vit cc phng trnh ha hc minh ho tnh cht ho hc v iu ch clo. - Tnh th tch kh clo ktc tham gia hoc to thnh trong phn ng. B. Trng tm Tnh cht ho hc c bn ca clo l phi kim mnh, c tnh oxi ho mnh C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Nu c tnh cht ha hc c bn ca clo l tnh oxi ha mnh. Gii thch v vit c PTHH minh ha. - Nu c clo cn th hin tnh kh trong phn ng ha hc v dn ra PTHH minh ha.

13

- Nu tm tt mt s ng dng ca clo, phng php iu ch clo v thu kh clo trong phng th nghim, trong cng nghip v vit c PTHH minh ha ( nu c). - Vn dng gii bi tp: kh cht thi c hi, tnh th tch kh clo trong phn ng. Bi 23. HIRO CLORUA - AXIT CLOHIRIC V MUI CLORUA A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: - Cu to phn t, tnh cht ca hiro clorua (tan rt nhiu trong nc to thnh dung dch axit clohiric). - Tnh cht vt l, iu ch axit clohiric trong phng th nghim v trong cng nghip. - Tnh cht, ng dng ca mt s mui clorua, phn ng c trng ca ion clorua. - Dung dch HCl l mt axit mnh, c tnh kh . K nng - D on, kim tra d on, kt lun c v tnh cht ca axit HCl. - Vit cc PTHH chng minh tnh cht ho hc ca axit HCl. - Phn bit dung dch HCl v mui clorua vi dung dch axit v mui khc. - Tnh nng hoc th tch ca dung dch axit HCl tham gia hoc to thnh trong phn ng . B. Trng tm - Cu to phn t, tnh cht ca hiro clorua v axit clohiric. - Nhn bit ion clorua. C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Vit c cng thc e , cng thc cu to v nu c im lin kt trong phn t HCl, s oxi ha ca clo l -1 thp nht, s oxi ha ca hiro l +1. T suy on tnh cht ca HCl v dung dch HCl. Vit cc phng trnh ha hc minh ha tnh cht axit, tnh oxi ha, tnh kh ca dung dch HCl. - Vn dng gii bi tp: phn bit cc cht/dung dch, tnh % khi lng hoc th tch trong hn hp, tnh nng hoc th tch dung dch... Bi 24. S LC V HP CHT C OXI CA CLO A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: Thnh phn ha hc, ng dng, nguyn tc sn xut. Hiu c: Tnh oxi ha mnh ca mt s hp cht c oxi ca clo (nc Gia-ven, clorua vi). K nng - Vit c cc PTHH minh ho tnh cht ha hc v iu ch nc Gia-ven, clorua vi . - S dng c hiu qu, an ton nc Gia-ven, clorua vi trong thc t. B. Trng tm Tnh oxi ha mnh, ng dng, nguyn tc sn xut ca mt s hp cht c oxi ca clo. C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Nu c cng thc ha hc cc hp cht c oxi ca clo, s oxi ha ca clo trong cc hp cht , nu c tnh oxi ha mnh ca nc Gia-ven, clorua vi v gii thch. - Nu tm tt mt s ng dng quan trng ca nc Gia-ven, clorua vi.

14

- Nu tm tt nguyn tc v phng php sn xut mt s hp cht c oxi ca clo, vit c cc phng trnh ha hc minh ha (nu c). - Vn dng: Tnh ton lng nguyn liu v sn phm, s dng c nc Gia-ven, clorua vi trong thc t. Bi 25. FLO, BROM, IOT A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: S lc v tnh cht vt l, trng thi t nhin, ng dng, iu ch flo, brom, iot v mt vi hp cht ca chng. Hiu c : Tnh cht ho hc c bn ca flo, brom, iot l tnh oxi ho, flo c tnh oxi ho mnh nht; nguyn nhn tnh oxi ho gim dn t flo n iot. K nng - D on, kim tra v kt lun c tnh cht ho hc c bn ca flo, brom, iot. - Quan st th nghim, hnh nh...rt ra c nhn xt . - Vit c cc phng trnh ha hc chng minh tnh cht ho hc ca flo, brom, iot v tnh oxi ha gim dn t flo n iot. - Tnh khi lng brom, iot v mt s hp cht tham gia hoc to thnh trong phn ng. B. Trng tm Tnh cht ho hc c bn ca flo, brom, iot l tnh oxi ho, flo c tnh oxi ho mnh nht; nguyn nhn tnh oxi ho gim dn t flo n iot C. Hng dn thc hin GV hng dn HS : - Nu v gii thch c flo c tnh oxi ha mnh, v mnh nht trong cc halogen. Vit phng trnh ha hc minh ha. - Nu v gii thch c brom c tnh oxi ha mnh nhng km flo v clo, mnh hn iot. Vit phng trnh ha hc minh ha. - Nu v gii thch c iot c tnh oxi ha mnh, nhng yu nht trong cc halogen. Vit phng trnh ha hc minh ha. - Nu s lc v tnh cht vt l, trng thi t nhin, ng dng, iu ch flo, brom, iot. - Vn dng gii mt s bi tp: + Phn bit mt s dung dch, + Kh cht thi sau phn ng, + Tinh ch cht, + Tnh ton lng cht (khi lng dung dch) trong phn ng, + Tnh % cht trong hn hp. Bi 27. THC HNH TNH CHT HO HC CA KH CLO V HP CHT CA CLO A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c mc ch, cc bc tin hnh, k thut thc hin ca cc th nghim: + iu ch clo trong phng th nghim, tnh ty mu ca clo m. + iu ch axit HCl t H2SO4 c v NaCl . + Bi tp thc nghim nhn bit cc dung dch, trong c dung dch cha ion Cl-.

15

K nng - S dng dng c v ho cht tin hnh an ton, thnh cng cc th nghim trn. - Quan st hin tng, gii thch v vit cc PTHH. - Vit tng trnh th nghim. B. Trng tm - iu ch Cl2 v th tnh ty mu - iu ch HCl v th tnh cht axit - Nhn bit ion Cl . C. Hng dn thc hin Hng dn HS cc thao tc ca tng TN nh: + Cho cht rn vo ng nghim + Nh git cht lng vo ng nghim bng cng t ht + Th giy ch th vo ng nghim khi phn ng xy ra + Rt H2SO4 m c vo ng nghim + Lp b dng c TN nh hnh v 5.11 (trang 120 SGK) + un nng ng nghim + Lc ng nghim Hng dn HS quan st hin tng xy ra v nhn xt Th nghim 1. Tnh ty mu ca kh clo m + C kh mu vng (Cl2) bay ln; + Bng giy mu m b mt mu Th nghim 2. iu ch axit clohiric + Bt kh xut hin ng nghim (2) ri tan ngay + Giy qu tm chuyn mu Th nghim 3. Bi tp thc nghim phn bit cc dung dch + Th giy qu tm nhn ra dung dch HCl lm qu tm + Nh dung dch AgNO3 vo hai ng nghim cn li nhn ra dung dch NaCl c kt ta trng xut hin GV hng dn HS: - Nu v gii thch c mc ch, cc bc tin hnh, k thut thc hin mi th nghim: * HCl c + tinh th KMnO4, * NaCl rn+ H2SO4 c, * Phn bit cc dung dch HCl, NaCl, HNO3). - Chn dng c, ha cht, tin hnh th nghim bo m hin tng r rng, bo m an ton, khng xy ra , v, bn ha cht, tai nn... - Quan st, m t, gii thch hin tng mi phn ng v vit PTHH - in ng kt qu th nghim vo bn tng trnh quy nh - Kh cht thi sau th nghim bng nt bng tm nuc vi, chu ng nc vi. Bi 28. THC HNH TNH CHT HO HC CA BROM, IOT A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c mc ch, cc bc tin hnh, k thut thc hin ca cc th nghim: + So snh tnh oxi ho ca clo v brom. + So snh tnh oxi ho ca brom v iot. + Tc dng ca iot vi tinh bt. K nng - S dng dng c v ho cht tin hnh an ton, thnh cng cc th nghim trn.

16

- Quan st hin tng, gii thch v vit cc PTHH. - Vit tng trnh th nghim. B. Trng tm - So snh hat ng ha hc ca clo, brom v iot - Nhn bit I2 bng h tinh bt. C. Hng dn thc hin Hng dn HS cc thao tc ca tng TN nh: + Rt cht lng vo ng nghim + Nh git cht lng vo ng nghim bng cng t ht + un nng ng nghim + Lc ng nghim Hng dn HS quan st hin tng xy ra v nhn xt Th nghim 1. So snh tnh oxi ha ca brom v clo + C mt lp cht lng mu vng nu khng tan lng xung y ng nghim; + Clo hot ng mnh hn brom nn y brom ra khi mui Th nghim 2. So snh tnh oxi ha ca brom v iot + C kt ta mu tm en khng tan lng xung y ng nghim; + Brom hot ng mnh hn iot nn y iot ra khi mui Th nghim 3. Tc dng ca iot vi h tinh bt + Dung dch h tinh bt c mu xanh + Khi un nng mu xanh bin mt dung dch h tinh bt tr li nh lc u GV hng dn HS: - Nu v gii thch c mc ch, cc bc tin hnh, k thut thc hin mi th nghim nc clo + dung dch NaBr, nc brom + dung dch NaI , dung dch h tinh bt + nc iot. - Chn dng c, ha cht, tin hnh th nghim bo m hin tng r rng, khng xy ra , v, bn ha cht, tai nn... - Quan st, m t, gii thch hin tng mi phn ng v vit PTHH. - in ng kt qu th nghim vo bn tng trnh quy nh. - Kh cht thi sau th nghim bng nc vi. CHNG 6. OXI - LU HUNH Bi 29. OXI - OZON A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: - Oxi: V tr, cu hnh lp electron ngoi cng; tnh cht vt l, phng php iu ch oxi trong phng th nghim, trong cng nghip. - Ozon l dng th hnh ca oxi, iu kin to thnh ozon, ozon trong t nhin v ng dng ca ozon; ozon c tnh oxi ho mnh hn oxi. Hiu c: Oxi v ozon u c tnh oxi ho rt mnh (oxi ho c hu ht kim loi, phi kim, nhiu hp cht v c v hu c), ng dng ca oxi. K nng - D on tnh cht, kim tra, kt lun c v tnh cht ho hc ca oxi, ozon. - Quan st th nghim, hnh nh...rt ra c nhn xt v tnh cht, iu ch. - Vit phng trnh ha hc minh ho tnh cht v iu ch.

17

- Tnh % th tch kh oxi v ozon trong hn hp . B. Trng tm Oxi v ozon u c tnh oxi ho rt mnh nhng ozon c tnh oxi ha mnh hn oxi. C. Hng dn thc hin GV hng dn HS : - Nu v gii thch c oxi c tnh oxi ha mnh. Vit c cc phng trnh ha hc minh ha. - Nu v gii thch c ozon c tnh oxi ha mnh nhng mnh hn oxi. Vit c cc phng trnh ha hc minh ha. - Nu c phng php iu ch oxi, s hnh thnh ozon v mt s ng dng. Vit cc phng trnh ha hc nu c. - Vn dng gii bi tp: + Phn bit cht kh, + Tnh % th tch hoc % khi lng cc cht trong hn hp. Bi 30. LU HUNH A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: - V tr, cu hnh electron lp electron ngoi cng ca nguyn t lu hunh. - Tinh cht vt l: Hai dng th hnh ph bin (t phng, n t) ca lu hunh, qu trnh nng chy c bit ca lu hunh, ng dng. Hiu c: Lu hunh va c tnh oxi ho( tc dng vi kim loi, vi hiro), va c tnh kh (tc dng vi oxi, cht oxi ho mnh). K nng - D on tnh cht, kim tra, kt lun c v tnh cht ho hc ca lu hunh. - Quan st th nghim, hnh nh... rt ra c nhn xt v tnh cht ho hc ca lu hunh. - Vit phng trnh ha hc chng minh tnh cht ho hc ca lu hunh. - Tnh khi lng lu hunh, hp cht ca lu hunh tham gia v to thnh trong phn ng. B. Trng tm Lu hunh va c tnh oxi ho va c tnh kh. C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Nu c v gii thch c: Lu hunh va c tnh oxi ho( tc dng vi kim loi, vi hiro), va c tnh kh (tc dng vi oxi, cht oxi ho mnh). - Nu c hai dng th hnh ph bin ca lu hunh, ly th d minh ha. - Vn dng gii bi tp: + Tnh % khi lng trong hn hp, + Tnh khi lng lu hunh, hp cht ca lu hunh tham gia v to thnh trong phn ng. Bi 31. THC HNH TNH CHT CA OXI V LU HUNH A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c mc ch, cc bc tin hnh, k thut thc hin ca cc th nghim: + Tnh oxi ho ca oxi.

18

+ S bin i trng thi ca lu hunh theo nhit . + Tnh oxi ho ca lu hunh. + Tnh kh ca lu hunh. K nng - S dng dng c v ho cht tin hnh an ton, thnh cng cc th nghim trn. - Quan st hin tng, gii thch v vit cc PTHH. - Vit tng trnh th nghim. B. Trng tm - Tnh oxi ha ca oxi - Tnh oxi ha kh ca lu hunh - S bin i trng thi ca lu hunh theo nhit C. Hng dn thc hin Hng dn HS cc thao tc ca tng TN nh: + Cun dy thp xon hnh rut g v cm mu than vo u on xon + t mu than u on xon v a vo bnh ng kh O2. + un nng ng nghim Hng dn HS quan st hin tng xy ra v nhn xt Th nghim 1. Tnh oxi ha ca oxi + Mu than chy hng ngoi khng kh; chy sng khi a vo bnh O2; sau dy thp chy sng bn ra nhiu tia sng + ng nghim b nt Th nghim 2. S bin i trng thi ca lu hunh theo nhit + Lc u lu hunh chy lng ra c mu vng; sau chuyn mu nu + Thy c mt phn hi mu vng nu bay ln Th nghim 3. Tnh oxi ha ca lu hunh + Hn hp chy lng v nng ri pht sng + St l cht kh; lu hunh l cht oxi ha Th nghim 4. Tnh kh ca lu hunh + Lu hunh chy hng ngoi khng kh; chy sng khi a vo bnh O2; + Lu hunh l cht kh; O2 l cht oxi ha GV hng dn HS: - Nu v gii thch c mc ch, cc bc tin hnh, k thut thc hin mi th nghim t st trong oxi, un nng lu hunh, t nng hn hp bt st v lu hunh, t lu hynh trong khng kh v trong oxi. - Chn dng c, ha cht, tin hnh th nghim bo m hin tng r rng, bo m an ton, khng xy ra , v, bn ha cht, tai nn... Ch : Ha cht m bo kh, sch th th nghim mi thnh cng. - Quan st, m t, gii thch hin tng mi phn ng v vit PTHH: st chy sng, bn ra cc ht; s thay i trng thi, mu sc ca S theo nhit , hn hp bt st v lu hunh bc chy sng rc, lu hunh chy vi ngn la mu xanh. - in ng kt qu th nghim vo bn tng trnh quy nh. - Kh cht thi sau th nghim bng nc vi. Bi 32. HIRO SUNFUA. LU HUNH IOXIT. LU HUNH TRIOXIT A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: - Tnh cht vt l, trng thi t nhin, tnh axit yu, ng dng ca H2S.

19

- Tnh cht vt l, trng thi t nhin, tnh cht oxit axit, ng dng, phng php iu ch SO2, SO3. Hiu c tnh cht ho hc ca H2S (tnh kh mnh) v SO2 (va c tnh oxi ho va c tnh kh). K nng - D on, kim tra, kt lun c v tnh cht ho hc ca H2S, SO2, SO3. - Vit phng trnh ha hc minh ho tnh cht ca H2S, SO2, SO3. - Phn bit H2S, SO2 vi kh khc bit. - Tnh % th tch kh H2S, SO2 trong hn hp. B. Trng tm Tnh cht ho hc ca H2S (tnh kh mnh) v SO2 (va c tnh oxi ho va c tnh kh). C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Nu v gii thch c H2S c tnh kh mnh. Dn ra cc phn ng ha hc v vit phng trnh ha hc minh ha. Nu c tnh cht vt l, trng thi t nhin, tnh axit yu, ng dng ca H2S. Vit phng trnh ha hc minh ha nu c. - Nu v gii thch c SO2 va c tnh oxi ho va c tnh kh. Dn ra cc phn ng ha hc v vit phng trnh ha hc minh ha. Nu c tnh cht vt l, trng thi t nhin, tnh oxit axit, ng dng, phng php iu ch SO2. Vit phng trnh ha hc minh ha nu c. - Bit H2S v SO2 l cht gy c hai, gy nhim mi trng. - Vn dng gii bi tp: + Phn bit cht kh (dung dch), + Tnh % th tch kh trong hn hp. Bi 33. AXIT SUNFURIC- MUI SUNFAT A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: - Cng thc cu to, tnh cht vt l ca H2SO4, ng dng v sn xut H2SO4. - Tnh cht ca mui sunfat, nhn bit ion sunfat. Hiu c: - H2SO4 c tnh axit mnh ( tc dng vi kim loi, baz, oxit baz v mui ca axit yu...) - H2SO4 c, nng c tnh oxi ho mnh (oxi ho hu ht kim loi, nhiu phi kim v hp cht) v tnh ho nc. K nng - Quan st th nghim, hnh nh... rt ra c nhn xt v tnh cht, iu ch axit sunfuric. - Vit phng trnh ha hc minh ho tnh cht v iu ch. - Phn bit mui sunfat , axit sunfuric vi cc axit v mui khc (CH3COOH, H2S ...) - Tnh nng hoc khi lng dung dch H2SO4 tham gia hoc to thnh trong phn ng. B. Trng tm - H2SO4 c, nng c tnh oxi ho mnh (oxi ho hu ht kim loi, nhiu phi kim v hp cht) v tnh ho nc. - H2SO4 long c tnh axit mnh. C. Hng dn thc hin

20

GV hng dn HS: - Nu c tnh axit mnh ca H2SO4v dn ra cc phn ng ha hc minh ha. - Nu v gii thch c H2SO4 c, nng c tnh oxi ho mnh (oxi ho hu ht kim loi, nhiu phi kim v hp cht) v tnh ho nc. Dn ra cc phng trnh ha hc minh ha. - Nu c mt s tnh cht ca mui sunfat, phng php nhn bit ion sunfat v vit cc phng trnh ha hc (nu c). - Vn dng gii bi tp: + Phn bit cht rn, dung dch, + Tnh % khi lng cht trong hn hp, + Tnh khi lng hoc nng cht trong phn ng. Bi 35. THC HNH TNH CHT CC HP CHT CA LU HUNH A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c mc ch, cc bc tin hnh, k thut thc hin ca cc th nghim: + Tnh kh ca hiro sunfua. + Tnh kh ca lu hunh ioxit, tnh oxi ho ca lu hunh ioxit. + Tnh oxi ho ca axit sunfuric c. K nng - S dng dng c v ho cht tin hnh an ton, thnh cng cc th nghim trn. - Quan st hin tng, gii thch v vit cc PTHH. - Vit tng trnh th nghim. B. Trng tm - iu ch v th tnh kh ca H2S - Tnh oxi ha kh ca SO2. - Tnh oxi ha ca H2SO4. C. Hng dn thc hin Hng dn HS cc thao tc ca tng TN nh: + Lp b dng c TN nh hnh v + Sc cht kh vo cht lng trong ng nghim + Rt cht lng vo ng nghim + Nh git cht lng vo ng nghim bng cng t ht + un nng ng nghim + Lc ng nghim + Th cht rn vo cht lng trong ng nghim Hng dn HS quan st hin tng xy ra v nhn xt Th nghim 1. iu ch v chng minh tnh kh ca H2S + Kh H2S chy mu vng, ta mi hc (SO2); + H2S l cht kh; O2 l cht oxi ha Th nghim 2. Tnh kh ca lu hunh ioxit + Mu nu ca brom nht dn; + SO2 l cht kh; Br2 l cht oxi ha Th nghim 3. Tnh oxi ha ca lu hunh ioxit + C vn c mu vng (S) xut hin + SO2 l cht oxi ha; H2S l cht kh; Th nghim 4. Tnh oxi ha ca axit sunfuric c + Khi un nng, bt u c bt kh (SO2) khng mu thot ra v dung dch c mu xanh dn (Cu2+) ;

21

+ H2SO4 l cht oxi ha; Cu l cht kh; GV hng dn HS: - Nu v gii thch c mc ch, cc bc tin hnh, k thut thc hin mi th nghim iu ch kh H2S t dung dch HCl v FeS v t kh thot ra, nc brom + kh SO2, kh SO2 vi dung dch H2S , axit sunfuric c, nng vi Cu. - Chn dng c, ha cht, tin hnh th nghim bo m hin tng r rng, bo m an ton, khng xy ra , v, bn ha cht, tai nn... - Kh cht thi sau th nghim bng nt bng tm nc vi v chu ng nc vi. Ch lm vic an ton vi axit sunfuric c, nng. - Quan st, m t, gii thch hin tng mi phn ng v vit PTHH. - in ng kt qu th nghim vo bn tng trnh quy nh. - Kh cht thi sau th nghim bng nc vi. CHNG 7. TC PHN NG V CN BNG HO HC Bi 36. TC PHN NG HO HC A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: - nh ngha tc phn ng v nu th d c th. - Cc yu t nh hng n tc phn ng: nng , p sut, nhit , din tch tip xc, cht xc tc. K nng - Quan st th nghim c th, hin tng thc t v tc phn ng, rt ra c nhn xt. - Vn dng c cc yu t nh hng n tc phn ng lm tng hoc gim tc ca mt s phn ng trong thc t i sng, sn xut theo hng c li. B. Trng tm Tc phn ng v cc yu t nh hng n tc phn ng C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Nu c nh ngha tc phn ng v nu th d c th. - Nu c nh hng n tc phn ng khi thay i nng , p sut, nhit , din tch tip xc, cht xc tc v dn ra cc th d minh ha. - Vn dng gii bi tp: + D on hin tng khi lm thay i mt hoc mt vi yu t, + xut bin php thc hin tng tc phn ng c li v gim tc phn ng c hi. Bi 37. THC HNH TC PHN NG HO HC A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c mc ch, cc bc tin hnh, k thut thc hin ca cc th nghim: + nh hng ca nng n tc phn ng. + nh hng ca nhit n tc phn ng. + nh hng ca din tch tip xc n tc phn ng.

22

K nng - S dng dng c v ho cht tin hnh an ton, thnh cng cc th nghim trn. - Quan st hin tng, gii thch v vit cc PTHH. - Vit tng trnh th nghim. B. Trng tm - Tc phn ng ha hc. - Cc yu t nh hng n tc phn ng C. Hng dn thc hin Hng dn HS cc thao tc ca tng TN nh: + Rt cht lng vo ng nghim + Nh git cht lng vo ng nghim bng cng t ht + un nng ng nghim + Lc ng nghim + Th cht rn vo cht lng trong ng nghim Hng dn HS quan st hin tng xy ra v nhn xt Th nghim 1. nh hng ca nng n tc phn ng + Bt kh thot ra ng nghim (2) chm hn; + Khi tng nng cht phn ng tc phn ng tng Th nghim 2. nh hng ca nhit n tc phn ng + Bt kh thot ra ng nghim c un si nhanh v nhiu hn; + Khi tng nhit h phn ng tc phn ng tng Th nghim 3. nh hng ca din tch b mt cht rn n tc phn ng + Bt kh thot ra ng nghim c th mu c kch thc ht nh hn nhanh v nhiu hn; + Khi tng din tch b mt cht rn tc phn ng tng GV hng dn HS: - Nu v gii thch c mc ch, cc bc tin hnh, k thut thc hin mi th nghim Hai dung dch HCl c nng khc nhau cng tc dng vi 2 vin km c kch thc ging nhau, Hai dung dch H2SO4 c nhit khc nhau cng tc dng vi 2 vin km c kch thc ging nhau, 2 vin km c kch thc khc nhau cng tc dng vi 2 dung dch H2SO4 c nng ging nhau. - Chn dng c, ha cht, tin hnh th nghim bo m hin tng r rng, bo m an ton, khng xy ra , v, bn ha cht, tai nn... - Quan st, m t, gii thch hin tng mi phn ng v vit PTHH. - in ng kt qu th nghim vo bn tng trnh quy nh. - Thu hi km, kh cht thi sau th nghim bng nc vi. Bi 38. CN BNG HO HC A. Chun kin thc k nng Kin thc Bit c: - nh ngha phn ng thun nghch v nu th d . - Khi nim v cn bng ho hc v nu th d. - Khi nim v s chuyn dch cn bng ho hc v nu th d. - Ni dung nguyn l L Sa- t- li v c th ho trong mi trng hp c th. K nng - Quan st th nghim rt ra c nhn xt v phn ng thun nghch v cn bng ho hc.

23

- D on c chiu chuyn dch cn bng ho hc trong nhng iu kin c th. - Vn dng c cc yu t nh hng n cn bng ho hc xut cch tng hiu sut phn ng trong trng hp c th. B. Trng tm Cn bng ha hc, s chuyn dch cn bng ha hc, nguyn l L Sa- t- li. C. Hng dn thc hin GV hng dn HS: - Nu c nh ngha v cn bng ho hc v dn ra th d minh ha. M t c th d v s chuyn dch cn bng ho hc v rt ra nh ngha. - Trnh by c s nh hng ca cc yu t nhit , nng , cht xc tc... n s chuyn dch cn bng ha hc v rt ra kt lun chung : Ni dung nguyn l L Sa- t- li. - Vn dng: + Phn bit phn ng thun nghch v phn ng mt chiu, + Trng thi cn bng ca phn ng thun nghch v s chuyn dch cn bng; + D on chiu ca phn ng thun nghch khi thay i mt yu t c th; + xut bin php lm tng hiu sut phn ng theo sn phm mong mun

24