Bij de boze idealisten draait

HANS SCHOUWENBURG studeert geschiedenis in Utrecht en Lancaster.

alles om het huismerk ik

Problemen in de grote boze wereld waren voor hen bijzaak. Het protest werd zo een performance van de hypernarcistische, postmoderne ik. Belangrijker dan hongersnoden in Afrika, egostische bankdirecteuren in New York, of wereldwijde milieuproblemen waren de ludieke bordjes en spandoeken: Ik ben zo boos dat ik een bordje gemaakt heb. Of, verwijzend naar een Geenstijl-hype, Dit is niet mijn crisis vriend!. Er was zelfs een demonstrant die zichzelf citeerde: Stop met het uitbuiten van de planeet voor je eigen gewin, ondertekend: me. Tijdens de protesten van 1968 in Parijs, waar afgelopen zaterdag in discussies regelmatig naar werd verwezen, vormden de studenten en arbeiders samen een geheel. Grote spandoeken begonnen met nous en werden door tientallen mensen gedragen. Miljoenen mensen streden voor hetzelfde ideaal. De 1.500 semikapitalisten in Amsterdam kwamen het merk ik promoten. Het was zien en gezien worden rond de Beurs van Berlage, en de wereld mocht het weten: door de vele ik-twitterberichten raakte het lokale netwerk overbelast. En na een dag gezellig protesteren werd er nog een patatje gehaald bij de Febo op het station, waarna de voldane demonstranten thuis weer achter de plasmatelevisie kropen, met de iPad op schoot, om te kijken of hun spandoek op het nieuws te zien was. Een kleine minderheid bleef slapen op het plein. Sommigen haakten gedurende de avond alsnog af wegens de kou, maar voor de dappere overblijvers werd s ochtends warme koffie geschonken onder een partytent van Gamma. Wie het grootkapitaal echt wil onttronen en de hongersnood wil verhelpen, wie de aarde echt wil redden en de banken aan wil pakken, zal zijn levenspatroon grondig moeten veranderen. We zijn tegen de egostische bankdirecteuren en tegen het grootkapitaal, maar ondertussen zijn we zelf net zo hebzuchtig met onze onuitputtelijke drang naar spullen. Raakt de olie op en de lucht vervuild door die kwaadaardige 1 procent of door de gewone man die de fiets laat staan en met zijn auto naar de supermarkt gaat? Zijn de grootkapitalisten zo rijk uit hebzucht of omdat de 99 procent steeds nieuwe telefoons, televisies en andere consumptiegoederen blijven kopen? Wie is er eigenlijk schuldig als zelfs demonstreren een door het kapitalisme mogelijk gemaakte vorm van ik-reclame wordt?

OCCUPY-BEWEGING Anders dan de 68ers naar wie ze zo graag verwijzen, zijn de Occupy-activisten overwegend ijverige consumenten.
fgelopen zaterdag werd op verschillende plaatsen in Nederland gezellig gedemonstreerd tegen de hebzucht van het grootkapitaal. Op het Beursplein in Amsterdam droegen idealistische

demonstranten borden met teksten als: bankers are wankers en breek de macht van het kapitaal. De organisatie had laptops en dure digitale spiegelreflexcameras mee, want alles moest wel worden vastgelegd en openbaar gemaakt. Een klein kindje met Nike-schoentjes aan de voetjes mocht op de straat stroepkrijten, terwijl de gemeente een aantal Dixitoiletten afleverde. We blijven gezellig slapen. Jij ook?, stond op een in Azi vervaardigde koepeltent van Perry Sport. Kortom: het gehate grootkapitaal was goed zichtbaar, want demonstreren moet wel leuk blijven. En het moet ook iets opleveren, want protesteren doe je in de eerste plaats voor jezelf. Occupy Amsterdam was demonstratietechnisch dan ook een laffe aangelegenheid. Het was vooral een uiting van een nieuw soort manifes-

We zijn net zo zelfzuchtig als de graaiers tegen wie we ageren

tatie waarbij niet een breed gedeeld ideaal wordt uitgedragen, maar waar individuen zichzelf komen profileren. Veel idealisten die zaterdag naar de hoofdstad waren getrokken, deden dat uit eigenbelang.