Professional Documents
Culture Documents
ဓမၼ၀ီရဂ်ာနယ္ အတြဲ (၁၉) အမွတ္ (၃)
ဓမၼ၀ီရဂ်ာနယ္ အတြဲ (၁၉) အမွတ္ (၃)
tjynf j ynf q k d i f & m ax&0g'Ak ' o moemjyKwu o k d v f ygarmu c sKyf q &mawmf a'guf w m eE r mvmbd 0 H o (,cif t ywf r S t quf ) t&S i f o m&d y k w & m&J U pd w f " mwf 'Dae&mrSm t&Sifom&dykw&m&JU pdwf"mwf[m tifrwefrS twkcdk;p&maumif;w,f/ ynm&SdyDow,fayhg/ b,fvdkynm&Sd yDo owk e f ; qd k & if t&S i f o m&d y k w & mrax&f j rwf [ m wpf c gwk e f ; u ouFef;Hkxm;wmav;u rnDrnm wGJavmif;av;usaeawmh udk&if av;wpfyg;u avQmufw,fwJh/ ]]t&S i f b k & m; ouF e f ; av; a[m'D r S m wG J a vmif ; av; usaew,f}} qdkawmh t&Sifom&dykw&mrax&fjrwfu udk&ifav;ajym wJhtwkdif; [kwfaeawmh olYouFef;av;udk oljyifHkNyD; vuftkyf uav;csDNyD; ]]nDoGm;ygNyDvm;}} vdkY ajymw,fwJh/ aus;Zl;wifw,fu&if? aus;Zl;wifw,fvYkd ud&ifaygufpav;u kd k ajymwm owday;wmudk vufcHw,f/ vufcHNyD;awmh oHCm y&dowf Mum;xJrSm bmajymvJqdk&iftouf ]]'D u aeY r S m ud k & if j zpf v mNyD ; tou f t &G , f u vnf ; ckepfESpfyJ&Sdao;w,f? tJ 'Dudk&if0wfpckepfESpft&G,f udk&ifav;u 'D olukd qH;k rMo0g'ay;r,fq&if OD;xdyyefqifyghr,f}} vdkY 'Dvdkajymwm Y kd f aemf/ 'g..pHerlem ,l&rSmyJ/ tJ ' D a wmh rd w f a umif ; aqG a umif ; ud k tif r wef wefzdk;xm;w,fqdkwJh t"dym,fay: w,fayhg/ at;..aumif;NyD ]]0wm 0peu r }} ol r sm;u qH k ; r&if v nf ; vuf c H E d k i f & r,f / tJ ' D vufcHEdkifwmvnf;yJ rdwfaumif;aqGaumif;&JU t*Fg&yfyJ/ aemufwpfcku (6) ]]aemp |mae eda,mZaum}} olrsm;udk acsmufrwGef;&bl;/ rsm;aomtm;jzihf vlawGu udk,fvGwfkef;NyD; awmh ol r sm;ud k acsmuf w G e f ; wwf w J h tavh t x av;&S d w ,f a yh g / acsmufwGef;w,fqdkwm raumif;rSef;od&JUom;eJY wGef;ydkYwmrsdK;ayhg/ tJ'DvdkrsdK;vnf; rvkyfbl;qdkwJh q&morm;rsdK;udk a&G;NyD;awmh ukd;uG,fygwJh/ ]]yda,m *k bm0eda,m 0wmp 0peuarm}} tJ'D yk*dKvfrsdK;udk udk;uG,fyg/ xdkYtwlyJ avmurSm vnf; tJ'DrdwfaqGawG &Sdw,f/ raygif ; oif ; &rJ h rd w f a qG w k (4) a,muf tJ'DrdwfaqGqdkwJhtxJrSm yxr- rdwfaqGr[kwfbJeJY rdwfaqG a,mifxifae&wJh yk*dKvfrsdK;u (4) rsdK;&Sdw,f/ av;a,muf&Sdw,f/ 'gudk jrwfpGmbk&m;u od*Fgavm0g' okwefrSm od*Fgv owd k Y o m;ud k qH k ; rMo0g'ay;wJ h t aeeJ Y a[mxm;wm&S d w ,f / ]]rdwywdlyu}} wJh/
avmurSm a&Ttppfudkwkxm;wJh a&Twk&Sdovdk rdwfaqGppfudk wkaewJh rdwfaqGtwk&ao;w,f/ 'gudowdxm;&r,f? owdxm; qdkwm dS k udk,fwdkifuvnf; rdwfaqGwk rjzpfapeJY/ udk,faygif;wJh yk*dKvfuvnf;yJ rdwfaqGtwk rjzpfap&bl;/ tJ'Dawmh rdwfaqGtwk qdkwmbmwJhvJ jrwfpGmbk&m;u oH;k xm;wJh ]]rdwy#dyu}} wJh/ rdwfaqGtwkvdkYqdkuwnf;u rdwfaqG l r[kwb;l wJ/ f h twkqdkwm tppfr[kwfbl;wJhaemf/ rdwfaqGtwku ygVdvdk (1) ]]tn'wK[&}} wJh/ tn'wK[&qdkwm udk,fhzufu wpfbuf owf udk,faygif;oif;wJhyk*dKvfxHuaeNyD;awmh bmjzpfjzpf olu&atmif ,lwwfw,faemf/ [dk[mav;awmif;r,f? 'gav;awmif;r,f? 'gav; ,lr,f? [kd[mav;,lr,f? tNrJwrf; &atmif,l wwfw,f/ tJ'gudk tn'wK[&wJh/ olucsnf; yJ ,loGm;wm tJ'Dvdk rdwfaqGrsdK;uvnf; avmurSm &Sdao;w,f/ pmrsuf E S m 16 ok d Y
VOW
Aka'gaAma",sH
opmw&m;ukigodovk?d d a0ae,swoap&rnf Ydk d
'kdYwm0efta&;oHk;yg; jynfaxmifpk rNydKuJGa&; wkdif;&if;om; pnf;vHk;nDnGwfrI rNydKuJGa&; tcsKyftjcmtmPmwnfwHhckdifNrJa&; -
rkawmarmap,sH
b0taESmiftzJGrS igvwovkd a0ae,swYdk h G f vGwap&rnf f
wdaPmwma&,sH
oHo&m0J*,ufrS igu;l ajrmufEiovkd dk f a0ae,swYdk ul;ajrmufapEki&rnf d f
"r0&*sme,f D
'kdYta&; 'kdYta&; 'kdYta&;
Head Office: Blk (1), Rm(R6), Myanmar InfoTech, Hlaing Ts, Yangon. Branch Office: No. 50, 2nd Fl. Bank St, Kyauktada Ts, Yangon. Ph: 0980 23992 , 0950 01401 e-Mail - dhammavira@gmail.com
uavmif&Sifrsm; pmrsufESm t*r[my@dw b' E ukrm& - v,fwDq&mawmfbk&m; - - - 20 'kw,ygarmucsKyq&mawmf(pDr)H d f - t,f'Dwmtmabmf - - - - 3 jynfolYoabmxm; t*r[m*E0gpuy@dw b' EaZmwdu(M.A) - OD;oDvmpm& jynfytm;ukd;ykqdefkd;tqkd;jrif0g'Drsm;tm;qefYusifMu - - - - - - 5 'kw,ygarmucsKyq&mawmf(ynm) d f Ekiiawmf wnfNirat;csr;f a&;ESihf Ekiiawmfw;dk wufa&;ukd dfH df dfH - a'gufwmeErmvmbd0Ho - - 1 tbd"rmyd#ur[mXme? XmerSL;^ygarmuq&mawmf aESmifh,SufzsufqD;olrsm;tm; qefYusifMu - b'EZedEom& - - - - - - - 4 t*r[m*E0gpuy@dw a'guwmb' Eax&dE(Ph.D) f Ek d i f i H a wmf \ jynf w G i f ; a&;uk d 0if a &muf p G u f z uf aESmifh,Sufaom jynfyEkdifiHrsm;tm; qefYusifMu yd#uwfqi&mygVpmayXme? XmerSL;^ygarmuq&mawmf - &SifP(zsmykH) - - - - - - - 6 dk f d jynfwGif;? jynfytzsuform;rsm;tm; bHk&efoltjzpf t*r[m*E0gpuy@dw b' Ey@dwmbd0o(M.A) - t&Sifpm&dE(csif;wGif;iayv) - 24 H 27 owfrSwfacsrIef;Mu okw Ey#uwfr[mXme? XmerSL;^ygarmuq&mawmf - t&Sif0dpdwmvuFm& - - - d (a&T p k e f ; acsmif ; ) r[m*E0gpuy@dw b' Eore(M.A) k EkdifiHa&;OD;wnfcsuf (4)&yf Ak'a'oemjyefym;a&;ynmXme? XmerSL;^ygarmuq&mawmf - wuokdvfoQifoD&d - - - - - - 7 hG EkdifiHawmfwnfNidrfa&;? &yf&Gmat;csrf;om,ma&;ESifh t*r[m*E0gpu y@dw b' Eynm0Ho(M.A) - Nidrf;csrf;OD; - - - - - - - - 11 w&m; Oya' pkd;rkd;a&; - cifarmifrkd;(awmifBuD;) - - - 12 armfue;f xde;f q&mawmf G trsKd;om;jyefvnf pnf;vHk;nDnGwfa&; - oDwmOD;(jrefrmpm) - - - - - 13 ckdifrmonfh zJGYpnf;yHk tajccHOya'opfjzpfay:vma&; pmwnf;csKyf - wuokdvfa&Tqifh - - - - - - 9 jzpfay:vmonfh zJGYpnf;yHktajccHOya'opfEitnD S hf acwfrzYGH NzKd ;wk;d wufaomEkdifiHawmfopfwpf&yf D - MunfvGif - - - - - - - - - 10 r[mo'raZmwdu"Z wuovoQio&d dk f f D wnfaqmufa&; - {'if-aomif;ZH - - - - - - - 23 ("rmp&d,? bDat) - tvif;(rauG;) - - - - - - - 25 pD;yGm;a&;OD;wnfcsuf (4)&yf pmwnf;tzJG Y ? jynfpkd;? "rxufukd - "r0D&-oEmatmif - - - - - - 40 pkdufysKd;a&;ukdtajccH tjcm;pD;yGm;a&;u@rsm;ukvnf; d - aZmfaemif - - - - - - - - - - 38 bufpHkzHGUNzdK;wkd;wufatmif wnfaqmufa&; pDrHa&;&m? NzKd ;rmrm - cifolZmjrifh - - - - - - - - 31 aps;uGufpD;yGm;a&;pepf yDjyifpGmjzpfay:vma&; jynfwi;f ? jynfyrStwwfynmESit&if;tES;D rsm; zdwac: G hf f - armifZifa,mf - - - - - - - 28 xk wff a0 ol w pD;yGm;a&;zHYG NzKd ;wk;d wufatmif wnfaqmufa&; - - - - - - - 29 wifp;dk (NrJ -04266) vIiMf unfjzL "r0&pmaywkuEihf - armifodef;pkd; d D d fS EkdifiHawmfpD;yGm;a&;wpf&yfvHk;ukd zefwD;Ekirpr;f tm;onf dfIG (ausmuf y ef ; awmif ; ) 'D*spw,fpmMunfwuf f h dk EkdifiHawmfESifhwkdif;&if;om; jynfolwkdY\vuf0,fwGif&Sda&; - armifrsKd;jrifh(atmifvH) - - - 32 - ynmEG , f ( {&majr "Ek j zL) - - 33 vlrIa&;OD;wnfcsuf (4)&yf tjyiftqif uGefysLwm - odef;(OD;) - - - - - - - - - 35 wpfrsK;d om;vH;k \ pdw"mwfEihf tusipm&dwj rifhrm;a&; f S hf rk;d Bu;D ? NzKd ;NzKd ;Zmjcnf? jrwfE;dk ykif d trsKd;*kPf? Zmwd*kPfjrifhrm;a&;ESifh ,Ofaus;rItarG - a&Tbkef;odef; - - - - - - - - 23 tESprsm;? trsK;d om;a&;vuPmrsm;raysmufysuatmif f f wkYdk w \txl;aqmif;yg;? owif;ESihf jzefYcsda&; xde;f odr;f apmifa&Smufa&; h uAsmrsm;/ rsKd;cspfpdwf"mwf &Sifoefxufjrufa&; vIiMf unfjzL"r0&pmaywkuf d D d wpfrsK;d om;vH;k use;f rmBucia&;ESiynm&nfjrifrm;a&; hH dk f hf h zke;f - 0980 23992? 0950 01401? 01-507208 rk;d aumif;uifpmay? &mpkopf\ pdefac:rIrsKd;pkHukd trSw(f 134)? tcef;(6)? 36-vrf;(v,f)? Nidrf;csrf;aompdwf Address ausmufwwm;NrKd e,f? &efueNf rKd /YU H U k Hlaing Kyi Phyu Dhamma Vira Publishing &J&ifhwnfMunfaom zke;f -01-253255 House xGe;f OD;pmay(rEav;) zke;f 02-39801 avmutjrifjzifh
Mo0g'gp&d,q&mawmfrsm;
yH k E S d y f
wifatmif0if;? bk;d &mZmykEywuf H dS f dk trSw(f 162)? (45)vrf;? AkvwaxmifNrKd e,f/ d f U
zvif
Empire Colour Repro
EDITORIAL
"r0D&onf "ropmudk Tefjyonf/
vlom;wdkYaexdkifMuaom vlYabmifavmuBuD;wGif vltrsKd;rsKd;pdkuftaxGaxGudk awGU&ygrnf/ vlYobm0t& tumukd tESpfxifNyD; tESpfudktum[k xifMuolrsm; ra&rwGufEkdifatmif &SdaeMuygonf/ tay:,Ha&GrIefBuJ? txJuEGm;acs;cHolrsm;vnf; 'kESihfa';&Sdaeygonf/ tumESihftESpfwGif tumaMumihf tESpfudkrjrifEkdifMu yg/ aMumifolawmf<uufolcdk;rsm;uvnf; rsm;vS ygonf/ wHvQyfudk a&xifrSwfrSm;olrsm;vnf; r&Sm;? tqif;r&Sd tcsif;rJhol[k xifoluxif tqefr&SdbJ [efvkyfolrsm;uvnf; rsm;rSrsm;? avmuvlYobm0rsm;u todtvdrm? Pfynmr&SdMuu tjzpfrsKd;rsm;pGmjzpfay:aeMuayrnf/ rdrdrSmtjypf&Sdygvsuf tjypfr&Sdol[k xifjrifatmif zHk;uG,frIudk rm,m[kac: vSnhfywfjcif;[kt"dyg,f&ygonf/ Oyrm tjypfusL;vGefrdaomolonf xdktjypfudk zHk;uG,f&ef wm0ef&Sdoludk rm,mjzihf vSnhfywfouJhodkY Opmr&Sd? Pfr&Sd? oDvr&SdbJ &Sd [efaqmifrI ponfudk omaX,s[kac:ygonf/ pOf;vJ? aumufuspfjcif;[k t"dyg,f&ygonf/ Oyrm vlr&Sdaomtcg awmfovdk? avsmfovdkaeNyD; vlvmaomtcg [efaqmifaeol? pmrwwfbJ ESihf wwf[efaqmifol? tusihfraumif;bJESihf aumif;a,mifaqmifol? w&m;xl;rsm;r&bJ w&m;xl;&[efaqmifol? omrPpGrf;tm; raumif;bJ aumif;atmif[efaqmifolwdkYuJhodkYjzpfygonf/ avmuwGif tcsKdUyk*dKvfu oyf&yfvSypGm0wfpm;qif,ifNyD; [efyeftjynfh ESihf aeonfudkawGUu tjyifA[d'o@efudk MunhfNyD; olum;tusihfoDv&Sdrnfhol? olawmf aumif;bJ[k aumufcsufcswwfMuygonf/ cyfEGrf;EGrf;0wfNyD; [efyefr&Sdoludkrl txiftjrif ao;wwfMuygonf/ [efESihfyefESihf aexdkifoludk txifBuD;Muovkd [efyefr&Sdoludk txifao; tjrifao;wwfMuonfrSm "robm0yif jzpfaeygonf/ trSefrSm tcsKdUyk*dKvfwdkYonf tay:,HtoGiftjyifrSm t&nftcsif;&Sdovdk xif&aomfvnf; aocsmpdppfygu t&nftcsi;f rJorsm;jzpfaeonfuawGU&ygonf/ tcsKUd yk*Kd vwrm tay:,HMunhvQif t&nftcsi;f r&So[k xifapumrl pdppfvuygu h l kd f Ykd S f d l dk f t&nftcsif; odumrsm; xifonfxufydkaeonfudkawGU&ygonf/ w&m;udk trSevvm;Muaom t&d,mESifh olawmfaumif;wdonf olwpfyg;txif Bu;D atmif ypn;f vmbfvmbaygrsm;atmif f kd Yk *kPft&Sdeft0gxifay:ausmfMum;atmif oDvr&SdbJ oDv&Sdcsifa,mifaqmifrI? pmrwwfbJ pmwwf[efaqmifrI? tusihfraumif;bJ? tusihfaumif;[efaqmifrIponfrsm;udk pufqkyfMuonf/ ypnf;? *kPf? tmPmudk wG,fwmrufarmol w&m;udk rav;pm;rvdkvm; olwdkYuom xdkuJhodkY rdk;rom; vSnhfywfrItrsKd;rsKd;wdkYudk jyKvkyfMuavh&Sdygonf/ ,aeYacwftcgwGif rdk;rom;usihfolrsm;ESihf 0rf;a&;twGuf rwwfbJESihf wwfcsifa,mifaqmifNyD; omoemudk vma&mufzsufqD;olrsm;ay:xGufaeonfudk owdjyKMu&ef vdktyfygonf/ Opmypnf;wefcdk;? tmPmrsm;pGm r&Sdaomfvnf; o'g? oDv? okw? pm*? ynm? [d&dMowy[laom olawmfaumif;w&m; (7)yg;udk azG&Smvsuf rdrdb0udk avmb? a'go? arm[? rme? =rp&d,? w&m;rsm;y,f&Sm;NyD; tbdZm? Asmyg'? rdpm'd|d w&m;wdkYuif;vsufaewwf? xdkifwwf? ajymwwf? qdkwwf? pOf;pm;wwf? qifjcifwwfaom t&d,molawmfaumif; yk*dKvfrsm;udk r&Sd &Sdol[kqdk&ygrnf/ xdkYaMumihf rdrdwdkYvlYb0 w'*Fa&mufvmaomumv omoemawmfESihf awGUBuHK&aomtcsdef0,f vljzpfrHI; omoem ESihfawGUBuHK&rI tjrwfxGufMuap&ef &Sdr&Sdol rjzpfMuapbJ r&Sd &SdoljzpfMu&avatmif b0tESpfudk &,lMuyg[k "r0D&u todtvdrfrmrsm; ay;aeygonf/ rdrdb0tESpfudk &,lEkdifMuygap[k wdkufwGef; today;tyfygonf/ t,f ' D w m
FORE ARTICLES
]o&P*H k } qd k w m o&P*re [laom ygVdudk jrefrmrIjyKxm;jcif;jzpfygonf/ o&Pt& bk&m;? w&m;? oHCm? &wemoHk;yg; udk aumufonf/ *reqdkwmu udk;uG,fqnf; uyfjcif; o&P*re o&P*krf= o&P*Hk= &wemoH;k yg;wdukd Munf,rcqnf;uyfu;kd uG,f Yk kH DS kd jcif;[l t"dyg,f&ayonf/ o&Pyk'fudk 0pewjyKaomf ][d Howd 0demaowDwd o&PH} y,f azsmufz,f&m;wwfaom teufoabm&Saom S d aMumihf ]o&P} rnf\/ bmawGukd y,fazsmufz,f&m;ay;Ekif S d ygovJqdkygvQif (1) b,H [d Howd 0demaowDwd o&PH= ab; tE&m,ftaygif;udk y,fazsmuf z,f&Sm;ay; wwf a omaMumih f o&P=ab;tE & m,f taygif;udk y,fazsmufumuG,fay;Ekdifjcif;/ (2) oEmyH [d Howd 0demaowDwd o&PH= ylyefaomu[lorQukd y,fazsmufay;wwfaom aMumihf o&Prnf\/ ylyefp;kd &draomursm;udk f z,f&Sm;ay;Ekdifjcif;/ (3) 'kuH [d Howd 0demaowDwd o&PH= udk,f qif;&J pdwfqif;&Jrsm;udk z,f&Sm;ay;wwfaom aMumihf o&Prnf\/ qif;&J'kursm; cHpm; awGUBuHK&aomtcg &wemoHk;yg;jzihf umuG,f vQif qif;&J'kucHpm;&rIrsm; oufom aysmuf Nidrf;jcif;/
(4) 'k*wd H[d Howd 0demaowdwd o&PH= raumif;ojzihfvm;&m usa&muf&mXmersm;jzpf aom i&J? wd&pmef? Nydwm? tol&um,f[kqdk tyfaom tyg,fav;bHkwdkYrS z,f&Sm;umuG,f ay;wwfaomaMumihf o&Ptrnf&av\/ 'k*wdbHkb0vm;jcif;rS z,f&Sm;ay;Ekdifjcif;/ (5) y&dudavoH [d Howd 0demaowDwd o& PH=ud,npfEr;f jcif;? EIwnpfEr;f jcif;? pdwnpf k f G f G f EGrf;jcif;rsm;udk z,f&Sm;ay;wwfaomaMumihf vnf; ]o&P} rnfay\/ ud k , f E G r f ; jcif ; ? pd w f y if y ef ; jcif ; ? pdwfqif;&Jjcif;wdkYudk yaysmufapEkdifjcif;wdkYjzpf avonf/ (5)yg;wdkYudk ]uG,fjcif;ig;yg;} [k ac:ygonf/ ]udk;jcif;av;oG,fESihf jynhfpHkvQif uG,fjcif;ig;yg;? tusKd;w&m;wdkYudk &&SdrSefpGm {uef j zpf a yonf / tud k ; rS e f z d k Y v d k a yonf / tudk;rSefrSvnf; tuG,fig;yg;tusKd;w&m;&&Sd rnfjzpfonf/ (C) uG , f y H k i g;yg; om"ursm; ab;tE&m,fumuG,fEkdifyHkrsm;pGm&Sd onfteuf "ry't|uxmwGif vSn;f orm;\ h om;i,f0wKonf xif&Sm;yg\/ xif;ckwfoGm; Mu&if; rd;k csKyom;ojzihf NrKd UxJor0ifEiawmhbJ f G Ykd dk f NrKd Ujyifwif tdyc& om;tzESpO;D teuf ntcg G f hJ f wGif om;i,fukd bDv;l qGc&onf/ vSn;f jzKwNf y;D J H vSnf;atmufwGif tdyfaeaom om;i,ftm; bDvl;u ajcaxmufudkqGJvdkufpOf om;i,fu ]earmAk ' ....earm"r ...earm
FORE ARTICLES
"r0D&onf Ak'w&m;jzifh avmuudk apmihfa&Smuf&efjzpfonf/ pGmaom tvdrfrmajrrav;jzpfjcif;? wG,fwm jcif;wdkYaMumihfom pdk;&drfaomua&mufvsuf idka<u;ylaqG;&jcif;jzpfayawmhonf} Ak'bk&m;&Sifonf ajr;raoqHk;oGm; rIaMumihf idkBuD;csufrjzihf pdk;&drfylaqG; aomu waxG ; BuD ; ES i h f a&muf v maom 0d o mcg ausmif;trBuD;tm; ]yD , awm Zm, wD aomaum? ayr awm Zm,wD b,H ? ayrawm 0d y r k w ? ewd a omaum uk a wm b,H } cspfcifwG,fwmrIaMumihf pdk;&drfjcif; jzpf\/ cspfcifwG,fwmrIaMumifh ab;tE&m,f jzpf&\? cspfcifwG,fwmrI uif;vGwfoltm; b,f t aMumif ; aMumih f r S pd k ; &d r f j cif ; ab;? tE&m,fjzpfjcif;r&Sacs[aom w&m;aq;awmf d l BuD;udk wdkufauR;awmfrlvkdufavonf/ xdtcg 0domcg\ ESv;kH om;wGif pl;0if k aeaom aomujrm;? ESvHk;om;wGif pGJNidavmif NrdKufaeaom aomurD;onf EIwfy,fNyD;jzpf oGm;av\/ Nidrf;at;NyD;jzpfoGm;avownf;/ ("ry'? yd,0*f? 0domcg0wK) &if r S m avmif u Rrf ; ES v H k ; rNid r f ; csrf ; aomolwdkYtwGuf "r&wem[laom o&P*Hk onfvnf; &ifrStylrD;udk Nidrf;owfay;Ekdifav onf/ ESv;kH Niraq;? pdwNf iraq;? tdyaq;awG d f d f f aomufum? ylyefrIrsm;udk z,f&Sm;ae&olrsm; twGuf ]"raq;awmfBu;D } udk rS0aomufo;kH jcif; D J tm;jzihf &ifrSmjzpfaom ylyefrIaomurD;awG at;Nidrf;? csrf;omapEkdifaMumif; odomvSay onf/ aomuNid r f ; at; w&m;aq;ud k aomufoHk;EkdifMuygap/ usrf;Tef;- "ry'a'oemawmf (quf v uf a zmf j yygrnf / ) earm or m or K ' rH k & G m aeZm
Ak'*wum D d
q&mawmf OD;oDvmpm&
k hf h dk f h pum;ajy/ / wefaqmifre;f v yGiaom ukrjk 'mMumyef;ukd vufjzifui jzwfouJoYdk rdrd\cspfjcif;wPSmukd (t&[wr*fjzifh) jzwfavmh/ bk&m;&Sifonf wPSmuif;&m edAmef udk a[mMum;awmfr\/ (olawmfaumif;wkYd ckatmif;&mrSe) at;edAmefoa&mufaMumif;jzpf l d f Ydk aom r*ifukdom yGm;rsm;ygavmh/
apwD ykxkd; ausmif; "rmkH toD;oD;wkdYwGif ukokdvf,l aqmif&uaeMuolrsm;twGuf G f wuovoQio&(r[mo'raZmwdu"Z) a&;om;aom dk f f D d a*gyuESihf Ak'b@mawm pmtkyxuNf yD f G @mawmf
pmrlcGifhjyKcsuftrSwf rsufESmzkH;zGifhjyKcsuftrSwf 3207461107 3203320708
omuD0ifwdkY\b0ESihf uydv0wfEdkifiHawmf
f P(zs H &SiP(zsmyk)
omuD 0 if w d k Y \ b0ed ' gef ; tydkif; (1) ousomuD0ifvrsKd ;rsm;onf Moum l urif;Bu;D udk taMumif;jyK ay:aygufvmjcif; jzpf\/ Moumurif;BuD; rdzk&m;ig;a,muf&Sd onf/ xdkrdzk&m;ig;a,mufrSm [wm? ZEK? ZmvdeD? pdwm? 0domcgwdkYjzpfonf/ rdzk&m;BuD; jzpfaom [wmrdzk&m;onf Oumrkc? u& u@K? [weu? odeo&trnf&aom om;awmf d d d l dS av;yg;ESifh yd,m? okyd,m? tmeEm? 0dZdwm? 0dZwaoem trnf&aom orD;awmfig;yg;wdukd d dS Yk zGm;jrifNyD;aemuf ewf&GmpHawmfrlcJhavonf/ rdz&m;Bu;D ewf&mpHavvQi?f Moumu k G rif;Bu;D u ZEKtrnf&aom rdz&m;ud?k rdz&m;Bu;D dS k k tjzpf csD;ajrmufvdkuf\/ xdkZEKrdzk&m;BuD;rS om;awmfav;zGm;jrifonf/ ig;&ufajrmufaom tcg? om;i,fukd 0wfaumif;pm;vS0wfqifay; NyD; rif;BuD;udkjyo&m? ESpfoufoabmus rif;BuD;u ]]vdk&mqkawmif;ap}} [k cGifhjyKvkduf onf/ xdktcg rdzk&m;BuD;u aqGrsdK;rsm;ESifh wdiyifNy;D aemuf? om;i,ftm; xD;eef;tarGay; k f &ef awmif;qdkavonf/ yxrwGif rif;Bu;D u ]]om;awmfBu;D wdYk \ tE&m,fudk vdkvm;ol}} [k ajymqdkrefrJum jiif;y,fvdkufonf/ odkY&mwGif rdzk&m;BuD;ZEKu ZGJUravsmhbJ? rif;BuD;udk jyKpk&if; tcGihfoifhwkdif; om;twGuf ta&;qdc\/ ]]t&Sirif;Bu;D ? rif;wdYk k hJ f rnfonf ajymMum;tyfonhfpum;udk rkom; rjzpfapoifhyg? ay;rnfqdkonhf uwdpum; twkdif; ay;apvdkygonf..}} [k tBudrfBudrf tcgcg avQmufxm;awmif;yefaeonf/ xdkYaMumifh rif;BuD; rjiif;omawmhbJ? om;awmfBuD;av;a,mufudkac:NyD;? igonf Ek w f v G e f c J h r d \ / ,ck t cg ZE K rd z k & m;BuD ; u om;awmfi,fudk xD;eef;tarGay;yg&ef awmif; ae\/ xdtaMumif;aMumifh om;awmfBu;D wdonf k Yk crnf;awmf\ r*Fvmqifawmf? jrif;awmf? &xm;awmfwdkYudkcsefvSyf tvdk&Sdaom qif? jrif;? &xm;wdEiwuG pm;a&;&dumrsm;,laqmif Yk S hf um? wkdif;jynfrSvGwf&mt&yfodkY oGm;a&muf Ny;D aeMuacs/ crnf;awmf uG,veonhaemuf f G f f rS wk d i f ; jynf u d k vma&muf t k y f p d k ; Mu[k rdefYMum;NyD;? trwfBuD; &Spfa,muf trSL;&Sdaom tNcHt&Hrsm;ESifhwuG wdkif;jynfrSxGufcGmcdkif;cJh avonf/ crnf ; awmf \ pum;ud k Mum;&vQif- om;awmfBuD; Oum rkcESifh om;awmfav;a,muf pvHk; 0rf;enf;ylaqG;idka<u;vsuf? om; awmfrsm; tjypf&SdvQif cGifhvTwf yg&ef avQmufxm;NyD;? crnf;awmf rif;BuD;tm;uefawmh wkdif;jynfrS xGufcmcJMh uonf/ rif;Bu;D \ orD; G awmfig;a,mufuvnf; armifawmf wdkYESifhtwl vkdufygoGm;vdk aMumif; crnf;awmfrif;Bu;D tm; avQmufxm; awmif;yefum vkuygvmcJMh uonf/ d f ta>ct&Hrsm;pGmwdkYvnf; rif;om;wdkY ESitwl vkuygvmMujyef\/ rif;om;? rif;orD; hf d f armifErud;k a,mufwonf olwaemufvuyg S Ykd Ykd dk f vmaom ppfonfAdkvfygtNcHt&Htiftm;jzihf EdkifiHwpfckudk odrf;ydkufvdkaomf odrf;ydkufEdkifpGrf; &Sdonf/ odkYaomf EdkifhxufpD;eif;vk,l&jcif;udk tvdkr&SdMu/ us,f0ef;vSonhf ZrL'dwfuRef;\ vGwfvyfaomae&m NrdKUopf? jynfopfwnf axmifaexdkifMurnf[k wdkifyifqHk;jzwfum? [dr0Emawmifajct&yfqD OD;wnfvmcJhMu avonf/ uyd v 0w K Nrd K U? uyd v 0w K wk d i f ; jynf uydv&aohBu;D onf [dr0Emawmif ajc? uRef;awmBuD;twGif; opf&GufwJausmif; jzihf oDwif;oH;k aexdivsu&\/ xduydv&aoh k f f dS k onf ajrMueftwwfynmwwfuRr;f ajray: ajratmuf tawmif&Spfq,fwdkifatmif ajr\ tusKd ;tjypfukd odayonf/ uydv&aohaexdif k &m e,fajrwpf0dkufrSm jruf? opfyifcsHKEG,fwdkY onf vusfm&pfvnfum ta&SUt&yfodkY a&SUI vsuf aygufa&mufavonf/ xdkYtjyif jcaohF? usm;tp&Sdaom Murf;wrf;onhfow0grsm;? orif? '&,fwdkYudk vkuvzrf;qD;aomtcg? uydv&aohaexdi&m d f H k f ajrt&yfua&mufvQi?f orif? '&,fwu jcaoFh kd Ykd ESiusm;wdukd jyefvnfNcr;f ajcmuf&efrMl uojzihf fh Yk d jcaoF h E S i h f u sm;wd k Y y if quf v uf & ef r jyK&J b J
jyefvnfxGufajy;Mu&\/ xdkYaMumihf ae&m onf &efowukd atmifjrif&m ajrjrwfre;f od l Ykd S ajrae&mrSm ausmif;ocFPf; aqmufvkyf aexdkifjcif;jzpfonf/ OumrkcwdkYarmifESrudk;a,mufESihf wuG? tNcHt&HppfonfAdkvfygy&dowfwdkYonf uHtm;avsmfpGm uydv&aohausmif;ocFPf;qD qduquNf rKd uNf rKd ua&muf&vmMuonf/ uydv k f kd f dS &aohtm; rif;om;wdu wki;f jynfrxucmvm Yk d S G f G cJh&yHktaMumif;pHkudkavQmufMu&m? &aohBuD;u rd r d a exd k i f & majrt&yf o nf &ef o l w d k Y u d k atmifjrif&majrt&yfjzpfaMumif;rdefYMum;NyD; ae&m NrdKUopf? eef;opfwnfaqmufaexdkif Mu&ef? olaexdi&majrt&yfukd rif;om;wdtm; k f Yk ay;tyfavonf/ ]t&Sif&aoh tb,frSm oDwif;oHk; rnfenf;} [k rif;om;wdu ar;jref;avQmufxm; Yk Mu&m? ae&monf &Si&aohae&m[l rrSwf f MuESihf? ig\tzdkYrSm tpGeftjzm;wpfae&mwGif ausmif;ocFP;f aqmufvyaexdivQif &ay\/ k f k f oifwdkYonf igTefjyaom ae&m NrdKUeef; wnfaqmufaexkiMf uacs/ NrKd Uemrnfukd uydv d 0wKNrKd U[k rSnac:Mu&ef rdeMYf um;cJ\/ rif;om; fh h rsm;vnf; uydv&aohrSmMum;onhftwkdif; NrdKUopf? jynfopf? eef;opfwnfaqmufMuNyD; aemuf NrKd UESiEiiawmftrnfukd uydv0wKNrKd U? hf kd f H pmrsuf E S m 8 ok d Y
a*gwrAk ' E S i h f ok a ' g 'erif ; aqG r sKd ; wd k Y x H < ua&muf j cif ; ES i h f aqGrsKd;wkdY\ rmefrmeudk ajz&S i f ; rI
r[mou&mZf 103 jymodkvjynhf ausmftcsdefumvjzpfonf/ Ak'onf &mZN*dK[f jynf a0VK0efausmif; oDwif;oHk;aexdkifvsuf &SpOf ud,awmfxarSmufoYkd vma&mufcsO;f uyf d k f H Muaom vl? ewf? jA[m? ow0gwdkYtm; w&m; a&at; wdkufauR;ay;aeonf/ tcsKd U aom a0ae,sow 0 gwd k Y u d k o&P*HkoDv wnfapvnf;aumif;? tcsKdUaom t*Fwdkif;om;? rm*"wdkif; om;? trsKd ; aumif ; om;wd k Y u d k &[ef ; tjzpf a&muf? r*faygufzdkvf0if csD;ajrmufawmfrl vnf;aumif;? uRwfvGwfyGJobifBuD; aeYpOf qif,ifusi;f yay;aeonf/ xdtcsewif uydv0wKjynfrS bcif k d f G oka'g'erif;Bu;D onf ]ig\ om;awmfonf 'ku&p&d, ajcmufESpfMum usihfNyD;aemuf jrwfaom bkk&m; tjzpfodkYa&muf "rpMumw&m;OD; a[mMum; awmfrNl y;D vQif aumif;uiftv,f Mu,fwm&m euwftaygif;wdkY 0dkif;0ef; NcH&Hum wifhw,fpGm wnfaeaom vrif;BuD;uJhodkY &mZN*dK[fjynf? a0VK0efausmif;wdkuf0,f &[ef;taygif;wdkYjzihf 0dkif;0ef;NcH&HNyD;vQif tvGefBuD;rm;jrifhjrwfonfh bk&m;wdkY\ toa&jzihf a0ae,swdkYudk acscRwf vsuf aexdkifawmfrl\} [laom owif;pum; udk Mum;od& trwfwpfOD;udk a&SUodkYac:um ]tarmiftrwf oifonf aemufvuaemufyg kd f rif;csif;a,musfm; wpfaxmifNcH&Hum &mZN*dK[f jynfodkY oGm;a&mufNyD;vQif igrif;w&m;rSmvdkuf
"r0D&onf vlrsKd;ra&G;? bmomra&G;? avmuom;tm;vkH;twGufjzpfonf/ vsuf&Sdayonf/ &mrrif;BuD;onf awmBuD; twGif;wGif wpfae&mwnf; twnfwusrae? ae&ma&TUajymif;aeavh&Sdonf/ wpfaeYwGif ae&mopf&mazG&if;? tus,t0ef; (16) awmif S f &S d o nh f opf a cgif ; BuD ; awG U xd k a e&mod k Y a&TUajymif;um opfacgif;xJ twuftqif; avSum;jyKvkyfNyD;aexdkifcJh\/ &mrrif;onf aexdi&mopfacgif;Bu;D k f &Sdaom? uavmyif\tcGHESihftacgufrsm;udk pm;rd & mrS aMumuf r uf z G , f a umif ; aom uk|Elema&m*grSm rxifrSwfbJ aysmufuif;cJh avonf/ xdktcsdefxdwdkif awmBuD;twGif; ajrwdkufESifhae&aom yd,mrif;orD;onfvnf; aumif;? &mrrif;onfvnf;aumif; olwdkYESpfOD; wpfawmwnf; twlaexkiMf uonfukd rnforQ d l rod&SdMuacs/ ezl ; pma&;wwf a omusm; wpfaeYwGif yd,mrif;orD;BuD;aexdkif &m ajrwd k u f t eD ; rS usm;wpf a umif o nf jzwf o ef ; oG m ;pOf vl e H Y & ojzih f vl e H Y c H u m ajrwdkufrdk;ysOfcsyfrsm;udk vufonf;jzihfukwfzJh zGifhvSpfavonf/ xdktcsdefwGif rif;orD;BuD; yd , monf aMumuf & G H U i,f o H y gatmif atmf[pfavonf/ &mrrif;vnf; teD;0ef;usif rS rde;f ratmfoaMumifh pl;prf;&SmazG&m ajrwduf H k xJjzpfaMumif;od& usm;udarmif;ESixwvuf k f k f kd Ny;D ]]ajrwduxu b,foenf;}} [k ar;vkuonf/ k f J l d f yd,mrif;orD;Bu;D u uk|ElempGuyfae J aom rif;rsdK;rif;EG,fjzpfaMumif; jyefvnfajym Mum;ojzihf od&vQif? &mrrif;uvnf; olonf rif;wpfyg;jzpfaMumif; ajymMum&if; ajrwdkufxJ odkY avSum;csay;um ajray:odkY ac:wifvkduf avonf/ &mrrif;onf uk|Elemonf yd,m rif;orD;udk olaexkdif&mae&modkY (aqmif,l) ac:aqmifoGm;NyD; olpm;oHk;cJhonhf uavmyif tcGH? tacgufaq;0g;rsm;udk pm;oHk;apcJh\/ aq;0g;pm;oH;k Ny;D rMumrDumvrSm yd,mrif;orD; onf uk|Elemaysmufuif;vsuf? tom;ta& rsm; a&Ta&miftqif;ES,facsmarm0if;vuf vSyoGm;cJavonf/ xdaemuf &mrrif;ESifh yd,m h Yk rif;orD;wdkY wpfOD;ESihfwpfOD; arwmouf0if cspf c if td r f a xmif z uf j yKcJ h M uavonf / &mrrif;ESiaygif;azmfcaom yd,mrif;orD;onf fh hJ trTmnDaemifom;rsm; (16) BudrfarG;zGm;&m om;awmfrif;om; (32) a,muf xGe;f um;cJavonf/ h tTe;f - r[mAk'0ifusr;f (quf v uf a zmf j yygrnf / ) t&S i f 0 d p d w o m&bd 0 H o
xdkYaMumihf rdrdwdkYarmifESrudk;a,mufteuf? trBuD;jzpfaom yd,mrif;orD;udk rdcift&m wifajrmufNy;D ESrav;a,muf? armifav;a,muf wdYk armifErtcsi;f csi;f vufxyfxr;f jrm;Murnf S d [k ajymqdkwkdifyifMuum ESrav;a,mufwdkYESihf xdrf;jrm;vufxyfcJhMuavonf/ om;awmf o rD ; awmf w d k Y armif E S r tcsi;f csi;f vufxyfxr;f jrm;MuaMumif;owif; d ud k crnf ; awmf r if ; BuD ; od a wmf r l a vvQif ? 0rf;omvSojzihf y&dowftv,f ]ous-0wabm- ukrm&m..}/ = tcsif;wdkY ig\om;awmf orD;awmfwdkYonf pGrf;EdkifMuygaypG../}} ]y&rm- ous- 0w- abm- ukrm&m} = tcsif;wdkY ig\om;awmforD;awmfwdkYonf? vGefuJjrihfjrwfvsuf pGrf;EdkifMuygaypG../}} [k rif;BuD;u om;awmf? orD;awmfwdkYtm; csD;rGrf; pum; rdefYMum;usL;&ihfvkdufav\/ xdkuJhodkY Moumurif;BuD; csD;usL;>rufMum;onhf O'gef; pum;udk taMumif;jyKvsuf? ousomud,? omuD0if? omuDrsKd ;[k rSw,usio;kH cJMh uav&m? f l fh ousomuD0ifrif;rsKd;rSm xif&m;vmcJayawmhonf/ S h rif ; orD ; BuD ; yd , m El e ma&m*gpG J u yf rif ; om; Ou m rk c tp&S d o nh f tdrfaxmif&SifarmifESrwpfpkwdkYu rdcift&m ajrmufpm;xm;aom trawmfrif;orD;BuD; yd,monf uk|ElempGuyfav&m rif;om;nDaemif J wdonf trawmfBu;D yd,mESitwlwuGaexdif Yk fh k MurnfqdkvQif rdrdwdkYudkvnf; uk|Elema&m*g pmrsuf E S m 6 rS ul;pufvmEdkifayonf[k ajymqdkwdkifyifMuNyD; uydv0wKEdkifiHawmf[k owfrSwfac:wGifcJhMu aemuf? trsm;oabmwlqHk;jzwfcsuftwdkif; avonf/ O,smOfawmfupm;oGm;MurnhtoGiaqmifvsu?f f f ousomuD 0 if v l r sd K ;xif & S m ;vmyH k trawmfrif;orD;Bu;D yd,mudk &xm;jzihwifaqmif f [dr0Emawmifajc uydv&aohaexdif awmtkyfwpfckpDac:aqmifcJhMuonf/ k &m ajrt&yf NrdKUopf? eef;opf? EdkifiHawmfopf awmtk y f B uD ; wpf a e&mwG i f wnfaqmufaexdiMf uaom rif;om;? rif;orD; av;axmifusi;f Bu;D wl;azmfvsuf ajrwdujf yKvyf k h k k wdkY tdrfaxmifjyK&rnhftcsdeft&G,fa&mufvm MuNyD ; ? pm;a&&d u m tjynf h t pH k E S i f h w uG ? aomtcg rSL;rwfrsm;u olwdkY\ zcrnf;awmf trawmfyd,mrif;orD;BuD;udk ajrwdkufBuD;xJ rif;BuD;tyg; aexkdifMuvQif? olwdkY\ crnf; xm;&pfcJhMuonf/ ab;tE&m,frjzpfatmif? awmfrif;BuD;u om;awmf? orD;awmfrsm;tm; ajrwkdufBuD;udk ysOfcsyfrdk; tay: obm0 xd r f ; jrm;vuf q uf a y;vd r h f r nf / ,ck t ajc twdi;f jzpfatmif? ajrESijfh rufyifrsm;zH;k tkyxm; k f taerS m um;? igwd k Y \ wm0ef j zpf a vNyD ; [k cJhonf/ pma&;&dumukefavmufcsdefwGif pm;a& pOf;pm;ajymqdMk uNy;D ? rif;om;wdtm; wdiyifcMhJu\/ &dumrsm; ydkYaqmifay;Muavonf/ Yk kf rif;om;wdkYonf t&yf igwdkYESifh rif;orD;Bu;D yd,m- awmtkyra&muf f rsKd ;EG,waom rif;orD;rsm;r&S?d ESrawmfrsm;onf rDuyif? Am&mPoDjynfh&Sif &mr rif;BuD;onf f l vnf; trsdK;tEG,fwlaom rif;om;rsm; r&SdMu vnf; uk|Elema&m*gaMumifh rdz&m;ESieef;wGi;f k fh acs/ trsdK;tEG,frwlbJ aygif;oif;azmfjyKcJhMu ol eef;wGif;om;wdkY\ &GH&SmrIudk cHpm;&ojzihf aom? om;orD;rsm; jzpfxGef;vmonhftcg? &Su&UHG xdwvef om;awmfBu;D udk xD;eef;vTtyf f f Y J trdbuf? tzbufwpfzufzufrS roefY&Sif;o Ny;D wpfa,mufwnf; yd,mrif;orD;a&muf&ae dS jzihf trsdK;tEG,fZmwfa&maESm ysufvdrfhrnf/ &m? [dr0EmawmBuD;teD; vma&mufaexdkif 'g,Dtrwfudk jrifawmfrlavonf/ umVK'g,Dtrwfonf bk&m;avmif; ESihf twl zGm;zufawmfjzpfonf/ i,fpOfu upm;zufjzpfNyD; tvGefcspfcifaom i,foli,f csif;vnf;jzpf\/ ,cktcsdefwGif oka'g'erif; Bu;D \ rif;rIupt00udk Ny;D pD;atmif aqmif&uf d G aeaom taxGaxGtrIaqmiftrwfjzpf\/ xD;eef;udpt00 pdwcs,MkH unf&aom twGi;f f vl,awmfjzpfNy;D rif;ESihf tvGevnf;tuRr;f 0if kH f oljzpfonf/ odfkYtwGuf umVK'g,Dtrwfudk ]]cspf o m; umVK'g,D igonf om;awmfb&m;udk zl;jrifvonfjzpf aemufyg k kd rif ; csif ; a,musf m ;aygif ; wpf a xmif p D wpfaxmifpDESihf trwf(9)OD;wdkYudk om;awmf bk&m;udk avQmufxm;yihfaqmifcJh&ef apvTwf vduygaomfvnf; wpfO;D wpfa,mufrQ owif; k f pum;jyefMum;ol[l r&SdcJhygacs/ touf\ tE&m,frnfonfudk tu,frvGJodEkdifcJyg\/ igonf &SifpOfuyif om;awmfbk&m;udk zl;jrif vdkyg\} ]cspom; umVK'g,D oifonf igYtm; f om;awmfbk&m;udk zl;jrif&atmif pGrf;aqmif BudK;ukwf tm;xkwfEkdifygrnfavm} [k ar;jref; avonf/ tTe;f - r[mAk'0ifusr;f (quf v uf a zmf j yygrnf )
rSefMunhfaom tcg0,f
wuokdvfa&Tqifh
aumif ; pG m trS w f & vk d u f r d o nf / jrwf A k ' \ tqkH;trrSm ..... ]]&[ef;wkdY oifwkdYonf olwpfyg;\ pdwfjzpfykH vdrmuRrf;usifrIr&SdvQif rdrd\ pdwjf zpfy vdrmuRr;f usiojl zpfatmif vkyrnf Hk f f [k usihfaqmiftyfonf/ &[ef;wdkY tb,fokdY vQif rdrd\pdwfjzpfykH vdrmuRrf;usifoljzpfEkdif oenf;qkdaomf Oyrmtm;jzihf touft&G,f EkysKd tvSjyKjyifqif,ifwwfonfh tavh&Sd aom rd e f ; rysKd ? a,musf m ;ysKd w d k Y o nf aMu;rkHjzpfap Munfvifaoma&cGufxJwGif rd r d r suf E S m jrLtnpf t aMu;uk d j zpf a p? rS J Y a jcmuf 0uf N cH ponf j zpf a p jrif & vQif xkjd rLtnpftaMu; (okr[kw) rSajcmuf? 0ufNcH Yd f YJ ponfudk z,f&m;&ef okwoif&ef? vkvxkw S f H f jyKvkyf&onf/ tu,f rSefxJ? a&cGufxJwGif rd r d r suf E S m jrLtnpf t aMu;uk d jzpf a p? rSJYajcmuf? 0ufNcH ponfudkjzpfap? rjrifvQif igrsufESmwpfckvkH; pifMu,faeyg wum;[k 0rf;ajrmufrI pdwftvkd jynhfrIrsm; jzpf&onf/ ]]&[ef;wkdY Oyrmtwkdif; igonf olrsm;pnf;pdrfukd &vdkorI a&SUIBuHpnfonhf tbd Z mjzpf a ejcif ; u rsm;oavm? ol r sm; pnf;pdrfukd &vkdorIa&SUIBuHpnfonhf tbdZm rjzpf b J a ejcif ; u rsm;oavm/ igonf pd w f " gwf ysuf p D ; aejcif ; u rsm;oavm/ pdwf"gwfrysufpD;bJaejcif;u rsm;oavm/ igonf xkdif;rIdif;rI xderd'ESdyfpufaejcif;u rsm;oavm/ igonf pdwfysHUvGihfaejcif;u rsm;oavm/ xkdif;rIdif;rI xderd'uif;aejcif; rsm;oavm/ igonf pdwfysHUvGifhaejcif;u rsm;oavm? pd w f r ysH U vG i h f b J aejcif ; u rsm;oavm/ igonf ,k H r S m ;oH o ,uk d vGefajrmufaejcif;u rsm;oavm/ igonf trsuf a 'goxG u f a ejcif ; u rsm;oavm/ trsufa'gorxGufbJaejcif;u rsm;oavm/ igonf pdwfnpfjcif;ursm;oavm? pdwfrnpf bJ aejcif;u rsm;oavm/ igonf uk,yifyef; d f EGr;f e,fjcif;u rsm;oavm/ uk,yifyef;EGr;f e,f d f jcif;u rrsm;oavm/ igonf ysif;&daejcif;u rsm;oavm/ xufoefaom vkHYv&Sdaejcif;u rsm;oavm/ igonf pdwrwnfrNirjf zpfaejcif; f d u rsm;oavm/ pd w f w nf N id r f a ejcif ; u rsm;oavm......[k qif j cif j cif ; onf ukokdvfw&m;wkdY vGefpGmaus;Zl;rsm;vS\/ &[ef;wkdY xkdokdYqifjcifaomolonf tu,f olrsm;pnf;pdrfukd &vkdorI a&S;IMu onhf tbdZmjzpfaejcif;u rsm;onf? pdwf"gwf ysufpD;aejcif;u rsm;onf/ xkdif;rIdif;rI xderd' ESypufaejcif;u rsm;onf/ pdwysUH vGiaejcif;u d f f hf rsm;onf/ ,krm;oHo,jzpfaejcif;u rsm;onf/ H S trsua'goxGuaejcif;u rsm;onf/ pdwnpf f f f aejcif;u rsm;onf/ uk,yifyef;EGr;f e,faejcif; d f u rsm;onf / ysif ; &d a ejcif ; u rsm;onf / pd w f r wnf r Nid r f j zpf a ejcif ; u rsm;onf [ k odvQix,wnonhf raumif;aomt&mwkudk f dk k f hH Yd omvQif y,f & ef v G e f u J a omqE u k d vnf ; aumif;? vkHYvukdvnf;aumif;? rqkwfrepfrIukd vnf ; aumif ; ? tyl w jyif ; tm;xk w f r I u k d vnf;aumif; rqkwfrepfrIukdvnf;aumif;? owd u k d v nf ; aumif ; ? tqif j cif Pf u k d vnf;aumif;? orZOf ukvnf;aumif; jyKoif\/ d h okdY jrwfAk'u qkH;rawmfrl\/ ('ot*FkwKd&f? 'kyPou opdwokwf) pmIoltaygif;wkdYonfvnf; tvS twGureMf unfovdk b0oHo&mtvStwGuf f S h vnf; rSeMf unfwwf&efvayonf/ rsuEmtvS h kd f S twGuf rSeMf unfaomtcg0,f rdrrsuEmay:rS h d f S tpuf? taysmuf? rSJYajcmuf? 0ufNcHrsm;uif;pif vdaomqErsm;jzifh z,f&m;okwoif&eftwGuf k S f vHkYv? 0D&d,pdkufxkwf jyKvkyfovkd rdrdb0 twGuf tkyfqdk;tusnf;wefaprnfh avmb? a'go? arm[? rSJYajcmuftpuftaysmufrsm;udk enf;yg;uif;pifom;atmif owdxm;? 0D&,pdu?f G d k PfESifhvdkufygjyKvkyfoifhygaMumif; qEjyK a&;om;vdkufygonf/ usrf ; T e f ; =t*F k w d K &f u srf ; if wu o d k v f a&T q i h
rqifhonf ausmif;oGm;&eftwGuf eHeufapma&csKd;vkdufonf/ a&csKd;NyD;aomtcg xk;H pHtwki;f oeyfcg;vl;Ny;d tvSjyif&eftwGuf d ausmufjyifa&SUwGif xkivuronf/ ausmufjyif d f dk f d a&SUoda&mufaeaomfvnf; oeyfcg;ukd csucsi;f Yk f raoG;ao;bJ rSeut&ifq;Hk aumufMunhvuf f dk f dk rdonf/ rSefxJwGif rqihf\rsufESmykH&dyfu xif&Sm;pGmay:vmygonf/ rsufESmukd aocsm pl;pkdufMunhfrdawmhvnf; Z&mw&m;\0g;rsKdrI rsm;udk aumif;pGmowdrxm;rday/ rsufESmay: wG i f avmb? a'go? arm[&d y f r sm; oef ; aeovm;[l a om tajzuk d v nf ; aocsmpGmrqef;ppfrdyg/ rqifqef;ppfraomtajzu rsuEm h d f S ay:u tpuf t aysmuf r sm;pG m jzpf a eaom rJ a jcmuf a eaom wif ; wd y f ? rS J Y a jcmuf r sm; jzpfaeonfukd tvkdrus a'gow&m;yGm;rsm; aerdonf/ jzpfEkdifvQif rqifhrsufESmay:wGif usa&mufae aom 0ufNcH? wif;wdyf? rSJYajcmuf rsm;ukd uif;pifNy;D acsmarGUaom tom;ta&ukd awmihfwaeaom tvkdavmbu qEjyif;jy aeonf/ rsuEmtvStwGuf 0ufNc?H wif;wdy?f f S rS J Y a jcmuf uif ; pif a pvk d a om tvk d q E E S i h f b0oHo&mtwGuf tkyfqkd;tusnf;wefap rnhf avmb? a'go? arm[? rmefrmerSJYajcmuf rsm;uif;pifapvkaomqEu tEki,aeonf/ d d f l tEk d i f , l a ejcif ; aMumih f v nf ; rsuf E S m ay:rS tpuftaysmuf? rJajcmufaeaom wif;wdyrsm; f ukd t&ifq;Hk jrifvu&jcif;jzpfayonf/ rqif\ dk f h tvStwGuf rSJYajcmufESihf b0oHo&mtwGuf rSJYajcmufrsm;ukd awG;&if; Ak'\tqkH;trukd
10
rdrdudk,fudkcspfyg
G Munfvif
]]rdrdudk,fudkcspftyf\[l tu,f odjim;tHh/ xdkrdrdudk,fudk raumif; rI E S i h f r,S O f a p&m/ rS e f \ / raumif ; rIudk jyKavh&Sdaom oonf xdcsr;f om k oll udk &vG,fonf rjzpf/ rSef\/ aorif;ESdyfpuftyfonf jzpf vljzpfaomb0udk pGefY&aom oltm; tb,fonfvQif xdkol\ Opmjzpfoenf;/ tb,fudkvQif,l oGm;&oenf;/ xdkoltm; t&d y f o nf tpOf v k d u f o uJ h o d k Y tb,f onfvQif tpOfvkdufoenf;/ avmu ow0gonf ESpfyg;ukef aom tMuifaumif;rIudkvnf;aumif;? tMuif raumif;rIudkvnf;aumif;jyK\/ xdkaumif;rI raumif;rIonfomvQif xdkol\Opmjzpf\/ xd k O p m ud k o mvQif , l oG m ;\/ t&d y f o nf tpOfvuouJoYkd xdaumif;rI raumif;rIEpyg; dk f h k S f onfomvQif tpOfvkduf\/ xdkYaMumihf wrvGeftusdK;&Sdaom qnf;yl;tyfaom aumif;rIujkd yK\/ aumif;rIwYkd onf wrvGefavmu ow0gwdkYwnf&mjzpf ukef\/ ,ckacwfynm&SifwdkYu vlonf rdrd udk,fudk tcspfqHk;[k owfrSwfMu\/ yaoe'D aumovrif;BuD;\pdwfwGif tBuHjzpfouJhodkY rdrdudk,fudkcspf&ma&mufaom aumif;rIokpdkuf rsm;udk jyKMuyg\avm/ wu,fwef;qdk&ygvQif ololigigvlow0gwdkYonf aovQifxm;&pfcJh& rnhf pm;0wfaewnf;[laom avmupnf;pdrf aemufom waumufaumufvkdufaeMuNyD; aovQirraemufygrnhf aumif;rIopduw&m; f d d k k f rsm;udk usihfoHk;aqmufwnf&ef arhavsmhaeMu onfom rsm;ygonf/ odkYjzpfaovQif rdrdESifh twlygoGm;rnhf aumif;rIokpdkufw&m;rsm;udk aeYpOfrarhravsmh usihfoHk;aqmufwnfawmfrl Muyg&ef wduwe;f &if; a&Smiftyfaomraumif; k f G rI 'kpduf (10) yg;ESifh aqmiftyfaom aumif;rI k okpduw&m; (10) yg;udk "rvufaqmiftjzpf k f azmfjyvkdufygonf/ a&S m if t yf a omraumif ; rI ' k p d k u f w &m; (10)yg; um,'k p d k u f (3) yg; (1) ygPmwdygw= ow0g\toufuowfjcif;/ kd (2) t'd E m 'ge= ol w pf y g;\yp n f ; ud k rw&m;,ljcif;/ (3) umarokrdpmpm&= umr*kPfwdkY rSm;,Gif; pGmusihfjcif;/ 0pD ' k p d k u f (4) yg; (1) rkom0g'= rrSefaompu;udk ajymqdkjcif;/ (2) ydokP0gpm= ukef;acsm&efwdkufpum;udk ajymqdkjcif;/ (3) zko0gpm= Murf;wrf;di;f pdi;f aompum;udk k k ajymqdkjcif;/ (4) oyyvmy0gpm= tusdK;r&SdtESpfrygaom pum;udkajymqdkjcif;/ raem'k p d k u f (3) yg; (1) tbdZm= olwpfyg;ypnf;udk rdrdypnf;jzpf vQifaumif;rSmbJ[k &vdkorIa&S;IBuHpnfjcif;/ (2) Asmyg'= olwpfyg;udk ysufpD;apvdkjcif;/ (3) rdpm'd|= todtjrift,l0g' vGrm;aejcif;/ d J S aqmif t yf a omaumif ; rI k o k p d k u f w &m; (10) yg; um,ok p d k u f (3) yg; (1) ow0g\toufudk owfjcif;rS a&SmifMuOf rI/ (2) ol w pf y g;\yp n f ; ud k rw&m;,l j cif ; rS a&SmifMuOfrI/ (3) umr*kPfwdkY rSm;,Gif;pGmusihfjcif;rS a&Smif MuOfr/ I 0pD o k p d k u f (4) yg; (1) rrSefaompum;udk ajymqdkjcif;rS a&SmifMuOf rI/ (2) ukef;acsm&efwkdufpum;udk ajymqdkjcif;rS a&SmifMuOfrI/ (3) Murf;wrf;di;f pdi;f aom;pum;udk ajymqdjk cif; k k rS a&SmifMuOfrI/ (4) tusdK;r&Sd tESpfrygaompum;udk ajymqdk jcif;rS a&SmifMuOfrI/ raemok p d k u f (3) yg; (1) olwpfyg;ypnf;udk rdrdypnf;jzpfapvdkrI a&S;IrBuHpnfjcif;/ (2) olwpfyg;udk ysufpD;apvdkpdwfr&Sdjcif;/ (3) t,l0g'ajzmifhrSefjcif;/ usrf ; T e f ; = "r y 'a'oem tbd " r w o *F [ usrf ; Munf v G i f
jrwfpGmbk&m;oufawmfxif&Sm;&SdpOf yaoe'Daumovrif;BuD;\pdwf atmufyg twkdif; tBuHjzpfay:cJhavonf/ ]]tMuifolwdkYonf raumif;aom tMuif u m,'k p d k u f o H k ; yg;ud k usih f u k e f \ / EIwjf zihf raumif;aomtMuif0pD'pduav;yg; k k f udk usihfukef\/ pdwfjzihf raumif;aom tMuif raem'kpduo;kH yg;udk usiue\/ xdowonf k f fh k f k l Ykd rdrdudk,fudk cspftyfonfrrnf/ igwdkYonf rdrd udk,fudk cspftyfonf[k tu,f qdkjim;tHh/ xdoyif qdMk uapumrl xkowonf rdrwu,f k Ykd d l Ykd d Ykd kd udk rcspftyfonfrnf\/ xdkodkYjzpfjcif;onf tb,faMumifhenf;/ rcspfaomolonf rcspf tyfaomol\ tusKd ;iSmjyKvytyfaomtrIrsKd ; k f udk rdrdtusdK;iSm udk,fwdkifyif jyKvkyfMuaom aMumihf xdowonf rdru,ukd rcsptyfonf k l Ykd d kd f f rnf\/ tMuifolwdkYonf udk,fjzihfaumif; aom tusihfum,okpdkufudk usihfukef\/ EIwfjzihf aumif;aomtusihf 0pDokpdkufudk usifhukef\/ pdwfjzihfjyKtyfaom aumif;aom raemokpdkufudk usihfukef\/ xdkolwdkYonf rdrdudk,fudk cspftyfonf[krnf\/ igwdkYonf rdrdudk,fudk rcspftyf[k tu,fqdkMuapumrl xd k o d k Y y if qd k u k e f a omf v nf ; xd k o l w d k Y o nf rd r d w d k Y u d k , f u d k cspf t yf o nf r nf \ / xd k o d k Y jzpfjcif;onf tb,faMumifhenf; cspfaom olonf cspftyfaomol\ tusdK;iSm jyKvkyf tyfaomtrIrsdK;udk rdrdtusdK;iSm udk,fwdkif yif jyKvkyfMuukefaomaMumihf xdkolwdkYonf rdrd udk,fudk cspftyfonfrnf\/}} yaoe'Daumovrif;BuD;onf rdrd pdwjzpfaomtBuH rSerrSeukd jrwfpmbk&m;&Sif f f f G tm; avQmufxm;awmfrl&m jrwfpGmbk&m;&Sif ud,awmfjrwfBu;D u yaoe'Daumovrif;Bu;D k f \ pdwtBureaMumif; rdeawmfrNl y;D atmufyg f H S f Yf w&m;awmfudk a[mawmfrlygonf/
PODIUM DHAMMA
"r0D&onf b0&SifoefrI y"meukdy,f tukokdvfuif;aom &SifoefrItwGufjzpfonf/
11
tkPfqGrf;ESihfpyf owdjyKrSwfom;zG,f&mrsm;
Nidrf;csrf;OD; tkPfqGrf;[laompum;onf tkPfwufaomtcg vSL tyfaomqGrf;[lonfhpum;ukd csHKUxm;aompum;jzpfonf/ jrefrm bmom uJhokdY csHKUxm;aompum;a0g[m&rsm;pG&Sdonf/ tkPf [laom ygVdysua0g[m&udk jrefrmwdu tmkP[k EIwusK;d ac:qdaeMuonf/ f Yk f f k aeY w pf a eY \ tOD ; qH k ; vS L &aomqG r f ; pmtm;jzihf tkPqr;f [k trSea&;tmkPqr;f [kac:qdae f G f f G k Muonf/ aeYwpfaeY\ tptOD;um; tkPfwufaomtcsdefjzpfonf/ tkPfonf aeY\tOD;tpjzpfonf/ aeYwpfaeY\ tOD;qHk;vSL&aom qGrf;um; tkPfqGrf;jzpfonf/ txl ; ta&;ygaomqG r f ; aeYOD;qGrf;udk Ak'bmom0ifolawmfpifwdkif;? txl;tmHkjyK vSL'gef;vdkMuonf/ txl;tmHkpdkufMuonf/ jrefrmvlrsKd;Ak'bmom0if taygif;wdkYonf qGrf;OD;vSLa&; txl;pdwfapmMuojzihf tkPfqGrf; onf Ak'bmom0ifjrefrmwdkYtwGuf txl;ta&;yg t&ma&mufaom qGrf;jzpf&avonf/ qG r f ; OD ; yk n &S i f a pwD a wmf tcsKUd aomapwDawmfw\ tHz,*Pwif qGr;f OD;tkPqr;f Ykd h G f k f G f G tNrwrf; tvSLcH,&jcif;onf wpfyg;tygt0ifjzpfonf/ ppfui;f awmif J l kd xdyf qGrf;OD;ykn&SifapwDawmfjrwfonf bGJUrnf&nfESihfvkdufatmif tkPfqGrf;OD;tNrJtvSLcH,lawmfrl&aom tHhzG,fawmf *kPfaqmifapwD awmfwpfqljzpfonf/ ppfudkif;NrdKUtkPfawmf0wftoif;wdkYonf Oykof tvSnusqr;f vSLMu&m xdqr;f OD;ykn&SiapwDawmf if;0wftoif;rsm; fh G k G f xuf tNrJvdk OD;aeaom qGrf;yGJwdkYudk tNrJawGUMu&onf[kqdkonf/ ppfui;f qGr;f OD;ykn&SiapwDawmfonf aeYpOfaeYwi;f tkPwufptcsef kd f kd f d wdkif; toihfuyfvSLxm;aom qGrf;awmfyGJ wpfyGJtNrJjrifawGUMu& rdrdwdkYuyfvSLonfhqGrf;rSm qGrf;OD;tjzpf ra&mufrjzpfEdkifMu[k if;0wf toif;rsm;u qdkMuonf/ xdkYaMumihfvnf;apwDawmf\ bGJYawmfonf qGrf;OD;ykn&SifapwD[k *kPftrnfjzihf txifu& xif&Sm;awmfrlonf/ qG r f ; OD ; rBuH K -a&T p nf ; cH k yk*-anmifO;D a&Tpnf;cHapwDawmfonfum; tkPqr;f qGr;f OD; H k f G b,favmufyifO;D atmifuyfaomfvnf; rdrxuf OD;aeaom qGr;f awmfyukd d JG awGUMu&pNrJjzpfonf/ ewf w d k Y u yf v S L aom qG r f ; OD ; xdkYaMumihf a&Tpnf;cHkapwDawmf\ tHhzG,f(9)yg;wGif rnfonfh yk*dKvfwpfOD;wpfa,mufrQ vufOD;qGrf;OD;ruyfvSLEkdifjcif;[lonfh *kPf wpfyg;udk azmfjyxm;onf/ vlwdkYxuft&if ewfwdkY\ qGrf;u tNrJOD;pGm uyfvSLylaZmfxm;onf[kqdkvdkonf/ xdkYaMumihf qGrf;OD;rBuHK&aom *kPf udk &nf&G,f ]]qGrf;OD;rBuHK-a&Tpnf;cHk}} [k qdkMujcif;jzpfonf/ rZd r a'ovnf ; tk P f q G r f ; tav;xm;yH k jrefrmEkdifiHomru taemufrZdra'ovnf; tkPfqGrf; OD;udk txl;tav;xm;yHkwdkYudk avhvmMunfhu odEkdifMurnfjzpfonf/ jrwfpGmbk&m;tavmif;awmftm; OD;pGmuyfvSLaom Cem EkdY qGrf;onf tkPfqGrf;OD;jzpfygonf/ wyk bvduukefonfnDaemif wdkY\ ysm;rkefYqGrf;onf tkPfqGrf;OD;jzpfygonf/ um; tkPfqGrf; OD;av;eufyHk t`rGwfrQomjzpfygonf/ tk P f q G r f ; OD ; tvS L "avh jrefrmEkiitkPqr;f OD;? bk&m;tkPqr;f awmfuyf? oHCm d f H f G f G awmfrsm;tm; tkPfqGrf;uyf? tkPfqGrf;avmif;ponfjzihf tkPf qGrf;OD; tvSL"avhrsm;pGmjyKvkyfMuonf/ tdEd,ESihf oD&dvuFm(oD[dkVf uRe;f )Ekiiw yd@ygwqGr;f avmif;vSLMud;k xH;k pH&MdS uonf/ jrefrmEkiiH d f H Ykd d f um; tkPqr;f OD;wGif ,m*kavmif;d;k xH;k pHr&Syg/ tkPqr;f ? aeYqr;f ? f G d f G G qGrf;ESpfrsKd;pvHk;qGrf;(xrif;)csnf;omavmif;vSLMuygonf/ tk P f q G r f ; qd k o nf r S m tkPqr;f qdonfEifh tnD eHeuftkPwufcse avmif;vSL f G k S f d f rSom tkPfqGrf;jzpfEkdifygonf/ tkPfrwufrD BudKwifrvSLrdMu&ef vnf; ta&;BuD;ygonf/ tkPfrwufrDtcsdefonf nOfhtcsdefomjzpfyg onf/ nOfhtcsdefvSLaomqGrf;onf tkPfqGrf;rjzpfEkdifyg/ nOf h o d y f o d k r S D ; xm;aom qG r f ; ? rtyf tkPfrwufrD tcsdefwGif uyfvSLvmaom qGrf;udk &[ef;wdkY tuyfcH? tvSLcHjcif;iSm rtyfyg/ rbkOf;ay;aumif;yg/ tkPfrwufrD cH,l tkPfwufNyD;rS bkOf;ay;aomqGrf;onf nOfhodyfodkrSD;xm;aom qGr;f jzpf 0denf;uHEiavsmatmifjyKvyvihupm; &[ef;wdYk rbkO;f ay; S fh f k f f aumif;yg/ tuy d , rtyf a om0w K vSLpOftcgu tkPfrwufrD qufuyfavmif;vSLtyfaom aMumihf tuy,rtyfaom 0wKjzpf rpifMu,faom tvSL0wKjzpfae d ygonf/ tvSL'ge t*FgysufpD;aevnf; 'getusKd; zGHUNzdK;oefY&Sif;jcif; rjzpfEkdifay/ xdkYaMumihf tkPfqGrf;OD;onf tkPfwufcsdef vSL'gef;zdkY tvGefta&;BuD;onf/ roih f a vsmf a om tvS L rsm; ,ckacwfwGif tkPfrwufrD apmapmpD;pD;bk&m;qGrf;awmf uyfaeMuygonf/ oHCmawmfwtm;vnf; yihzw qGr;f uyfvLS aeMu Ykd f d f ygonf/ ausmif;odom; oHCmqGr;f uyfyBJG u;D rsm;udvnf; tkPrwuf Yk G k f rDjyKvkyfaeMuygonf/ tkPfqGrf;avmif;toif;rsm;uvnf; tkPf rwufravmif;vSLaeMuygonf/ bk&m;yGawmfBu;D rsm;rSmqdvQif nOhtcg D J k f uyif qGrf;awmfBuD;uyfyGJrsm;udk jyKvkyfaeMuygonf/ xdktvSLtm;vHk; roihfavsmf[kqdk&rnfjzpfygonf/ qG r f ; avmif ; toif ; rsm; jyKvk y f a eMuyH k (1) tcsKUd aom&[ef;awmfwtm; tkPrwufrD qGr;f avmif; Ykd f vSLMujcif;rSm tkPfqGrf;avmif;tvSLrjzpfyg/ (2) tkPfwufaomtcsdefa&mufaomtcg usef&[ef;awmf rsm;tm; qGrf;avmif;vSLMu&jyefojzihf tkPfqGrf;avmif;tvSLjzpfMu &jyefonf/ txl;tav;*kjyKrwom;xduaom rif;uGe;f q&mawmfBu;D \ a&pufcs S f k f bk&m;qGrf;awmfBuD;uyfvSLyGJwpfck wdyd#u"&"rb@m*g&d u rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD; t&Sif0dpdwom&mbd0Hoq&mawmfBuD; a&pufcsay;awmfrlyHkudk rSwfom;Mu&ygonf/ xdktvSLyGJ q&mawmf pmrsuf E S m 12 ok d Y
DHAMMA DEW
12
"mwfay:vmaomtcsdefjzpfavonf/ pmrsuf E S m 11 rS bk&m;BuD;onf ESpfydkif;ESpfu@cGJ tvSLa&pufcsay;awmfrlygonf/ eD a zsmh a zsmh t a&mif y sKd U rS tk P f w uf o nf (1) yef;? qDrD;? eHYom? tazsmf&nfponfh tvSLtwGuf tkPf tkPqr;f uyfvLS ? avmif;vSLvdowonf ta&SUzufaexGuf f G k l Ykd rwufrD a&pufcsay;awmfrlygonf/ &m t&yfudkajrmfMunhfyg/ eDazsmhazsmh ta&mifay:vmNyDqkdvQif tkPf (2) rkefY? opfoD;ponfh pm;zG,f0wKrsm;udkrl eHeuftkPfwuf wufNyD[krSwfyg/ xdktcsdefa&mufrS qGrf;uyfMuyg/ qGrf;avmif;Muyg[k aomtcga&mufrS if;rkefY? opfoD;ponfh pm;zG,f0wKypnf;rsm;udk txl;owday;vdygonf/ k jrwfpGmbk&m;tm; vSL'gef;qufuyfMuygonfbk&m;[k EIwfwdkufqdkap &[ef ; awmf r sm; txl ; owd & S d z G , f onf/ uyfvSLMuaponf/ xdkYaemufrS wzef if;tvSLtwGuf a&puf 0gwGif;tcg tkPfqGrf;avmif;Xmersm;odkY tkPfrwufrD csay;awmfrlygonf/ qGr;f cH<uawmfrMl uaom &[ef;awmfwonf tkPrwufrD ausmif;jyef Ykd f tcsufudkaxmuf tkPfrwufrD(nOhf)tcgrkefYcJzG,f a&mufzdkY txl;yifta&;BuD;vSygonf/ ponfh tm[m&0wKrsm;udk ruyfvSLoihfaMumif; txl;tav;xm;rSwf 0gusKd ; 0gysuf j zpf w wf j cif ; om;&ygonf/ tkPfrwufrD qGrf;cHxGufvmjcif;jzpf? tkPfwufcsdef v,f w D q &mawmf B uD ; \ tk P f q G r f ; uyf x H k ; ausmif;tjyifzufwi&aernfjzpfygu 0gusK;d 0gysujf zpfygonf/ xd&[ef; G f dS k aus;Zl;awmf&Sif v,fwDq&mawmfbk&m;BuD;&SdawmfrlpOfu awmfonf uxdeftcGihfta&;rsm;qHk;HI;oGm;ygonf/ xdk&[ef;awmfu v,fwDausmif;wdkuf tkPfqGrf;uyfvSLygu qDrD;xGef;ruyfapbJ uxdecygu uxderajrmufEiyg/ xdaMumihf tkPqr;f cHup &[ef; f H f dk f Yk f G d aetkPfa&mifjzihf qGrf;abmZOftm[m&rsm;udk uGJjym;atif jrifEdkifrS awmfrsm;txl;ta&;BuD; owdxm;Mu&rnfjzpfygonf/ uyfvSLaponfudkvnf; txl;tav;xm;rSwfom;Mu&ygonf/ xdkYaMumihf tkPfqGrf;vSL'gef;vdkMuaom olawmfaumif; tk P f w uf c sd e f o d z d k Y tvG e f t a&;BuD ; taygif;wdkYonf tkPfwufcsdefudk txl;pdppf tkPfwufcsdefus tkPfqGrf;OD;uyfvSLvdkolwdkYtzdkt&m tkPfwufcsdefudk a&mufrSom avmif;vSLqufuyfawmfrlMuyg&ef txl;tav;xm; odxm;zdkY tvGefyifta&;BuD;vSonf/ tkPfwufcsdefqdkonfrSm xdkaeY wifjyvdygonf/ k eHeufOD;aeY\ yxrqHk; teDEka&mif(yef;eDa&mifazsmhazsmh)ta&SUavmu Nid r f ; csrf ; OD ;
DHAMMA DEW
"r0D&onf rdrdudk,fudk apmifha&SmufEdkif&eftwGuf jzpfonf/
13
THERAVADA PERSPECTIVE
14
aemuf a usmzk H ; rS
"r0D&onf vlrsKd;ra&G; bmomra&G;? vlom;rsKd;EG,ftm;vHk;twGuf jzpfonf/ aMumihf jzpfay:vmaom tcsrf;tylwdkYESdyfpufjcif; 'Pfudkyg onf;cHEkdif atmif BudK;yrf;tm;xkwf&rSmjzpfygw,f/
oabmxm;NyD; trsufrxGuf? a'gorjzpfMuyJ at;rIylrIESpfckvHk;udk Patience Means onf;cHEkdifMuygw,f/ tJ'Dvdk onf;cHEkdifwm[m t"d0goecEdyJjzpfyg Patience is essential to excuse without taking any offence, to bear the suffering from eating, clothing, lodging w,f/ without any complaint, to bear critisim of others retort or azmuf j yef j cif ; r&S d o nf ; cH E k d i f w ,f challenge, to restrain one's temper, to show forbearance, tJ'Dt"d0goecEdeJY jynhfpHkwJhol[m Zmwu0wKawGxJu cEd generosity, perseverance, bravery, and to be patient to cold and 0g'D&Sif&aohvdk qJa&;jcif;rsKd;pHkeJY qJa&;vmolawGudkvJ rMum;a,mifjyK heat (that is, weather). um rlrysu[efrysubJ onf;cHwwfygw,f/ duEuywcwfowfjzwf onf ; cH j cif ; aMumih f &&S d a omtusKd ; 5 yg; f f k f S f k f i;f qJoawGuvJ rjrifa,mifjyKum azmufjyefjcif; r&SwhJ pdweYJ onf;cH l kd d f onf;cHEkdifjcif;aMumihf &&SdwJhtusKd;w&m; (5)yg;&Sdygw,f/ (1) wwfygw,f/ trsm;&JUcspfcifrIudk cH&jcif;? (2) &ef&Smrnfholr&Sdjcif;? (3) tjypftem taumif ; jrif t aumif ; I w wf o l tqmenf;yg;jcif;? (4) awGa0rdef;armNyD; rao&jcif;ESihf (5) aoqHk;NyD; t"d0goecEdeJYjynhfpHkwJhol[m rZdredum,frSmvmwJht&Sif onhfaemuf tyg,fbHkodkY rvm;ra&muf&bJ aumif;&mok*wdodkY ykPax&fvdk tNrJwrf;taumif;udkom Itaumif;udkom ESvHk;oGif; vm;a&muf&jcif;qdkwJh tusKd;aus;Zl; 5 yg;jzpfapygw,f/ wwfygw,f/ taumif;udkom BuHwwfygw,f/ rdrdukd qJa&;vm&if Five Advantages of Patience Patience gives five Advantages such as (1) affection of vuferduwmawmfao;wmaygY/ vufeYJ duywvm&if cJeraygufwm YJ k f k f k f YJ others, (2) No quarrels nor disputis with others, (3) Lack absence awmfao;wmaygY/ cJeaygufvmjyef&if wkwerduwmawmfao;wmaygY/ YJ f YJ k f of faults or defects, (4) death without delusion perplexity, wkwfeJYdkufvmjyef&if "m;eJYrckwfwm awmfao;wmaygY/ tJ'Dvdk onf;cH bewilderment, and (5) rebirth in the happy or blissful planes. awmfrNl y;D taumif;udom ESv;kH oGi;f wwfygw,f/ taumif;udom Ijrif onf ; rcH j cif ; aMumih f j zpf & aom tjypf 5 yg; k k wwfygw,f/ onf;rcHjcif;aMumihf rsufarSmufb0vnf;aumif;? rsufuG,f cE D \ oabmqd k o nf r S m wrvGefvnf;aumif;? tjypfjzpf&wwfyHkrsm;udk jrwfpGmbk&m;&Sif cED\ teufoabmu pdwf&Snfjcif;?onf;cHjcif;? oabmxm; a[mMum;awmfrlyHkudk okwefyd#uwft*Fkw&edum,f y*Fkw&u@rSm Bu;D jcif;? cHEi&nf&jdS cif;? onf;cHpwtNr&jdS cif;? aAGr,ltKd ;rxm;cGivwf azmfjyxm;ygw,f/ dk f d f J fh T wwfjcif;qdkwJh wpfyg;oltay:rSm pdwfqdk;a'go trsufvHk;0rxGufwJh xdkonf;rcHjcif;aMumihfjzpf&wJhtjypfrsm;um; (1) trsm;&JU tvGefYtvGefudkrS ta&;BuD;wJh olawmfaumif;pdwf"mwfrsKd;jzpfygw,f/ rkef;wD;rIudkcH&jcif;? (2) ab;&efrsm;ESihf jyemrsm; xlajymrsm;jym;jcif;? olwpfyg;u rdrdtm; a'gotrsufajcmif;ajcmif;xGufavmuf (3) tjypftemtqmrsm;jym;jcif;? (4) awGawGa0a0eJY ao&jcif;ESihf atmif (u) dkif;jyapmfum;vmjcif;? (c) if;yef;ESdyfpufvmjcif;? (*) (5) aoqHk;NyD;onhfaemufvnf; tyg,fbHkodkY vm;a&muf&jcif;wdkYyJjzpf xdk;ESufwdkufcdkufvmjcif;? (C) pdwftaESmihft,Suf rausreyf? rcHr&yf ygw,f/ Ekdifjzpfavmufatmif apmfum;vmjcif;rsm;udk onf;cHEkdifpGrf;&SdEdkifatmif Five Disadvantages of Non- Patience (u) tpGrf;ukefavhusihftm;xkwfjcif;aMumihf? (c) onf;cHjcif;&JUtusKd; Non- Patience gives Five Disadvantages such as, (1) hatred or contempt or malignity of others, (2) many quarrels and aus;Zl;terw*tajrmuftjrm;&&SdaprSmjzpfygw,f/
To Be patient; Khant1ca Khanti means patience, tolerance, forbearance, forgiveness. It is extremely important for one not to get angry on being (a) abused, (b) ill- reated, (c) attcked and (d) offended. It is an essence as (a) it is hard to practise, and (b) it is beneficial to the mulittude.
-
disputes, (3) abundance of faults or defects, (4) death with delusion perplexity bewilderment, and (5) rebirth in the unhappy miserable worlds or states.
onf ; cH j cif ; qk d o nf onf;cHjcif;qkdwm[m rnfonfhpdwftaESmihft,Sufjzpfjcif;? rausreyfjzpfjcif;? apmfum;&ma&mufjcif;rsKd;wdkYrS ruyfra&mufEkdifapwJh t"dutaMumif;tcsufjzpfygw,f/ tpm;qif;&Jjcif;'ku? t0wfqif;&Jjcif;'ku? taeqif;&Jjcif; 'kuwdkYESihf BuHKqHk&yguvnf; rnfonfh pdwfrcsrf;rajrUjzpfrIrsKd;wdkYrS r&SdyJ BuHUBuHUcHonf;cHEkdifjcif;/ olwpfyg;u rdrdtay: rawmfrw&m;pGyfpGJykwf cwfjypfwifwcsa0zefajymqdvmyguvnf;? vH;k 0cGe;f wHjYk yefum &ifqif I f k kd pdefac:rIrsKd; pdk;pOf;rQ r&Sd? jzpfay:vmonfhpdwfudk csKd;ESdrf onf;cHcGihf vTwfjyEkdifjcif;? oltvdk&Sd&m t&m0wKudk apwemygyg &ufa&mpGmjzifh ay;urf;pGefYBuJEkdifpGrf;&Sdjcif;? wnfMunfcdkifrm &J&ihfwJhpdwfudk owd&Sd&Sd arG;jrLEkdifatmif rqkwfrepfwJh vHkYvjzihf BudK;pm;tm;xkwfNyD;? &moDOwk
onf ; cH j cif ; onf a useyf j cif ; jzpf \ tJ'DcEDqdkwJh w&m;awmft&ajym&r,fqdk&if? cEDqdkwJhpum; vHk;[m vlwdkif;&JUEIwfxJrSma&mufaewJhpum;jzpfygw,f/ tJ'DcEDudkyif ESpfrsdK;ESpfpm;cGJjcm;NyD; azmfjy&r,fqdk&if(1) 'd|dedZmecED- wpfckwpfckaomtrIudpudk oabmwl vkdufavsmjcif;/ (2) orm'gecED- wpfOD;wpfa,mufaomol&JU usL;vGef apmfum;rIudk onf;cHjcif;&,fvdkY cED (2) rsdK;&SdaMumif;udk usrf;*efwdkYrSm azmfjyygw,f/ odkYaomf 'Dae&mrSm olwpfyg;&JU usL;vGefapmfum;rIudk onf;cH jcif;qdkwJh? orm'gecEDudkom cEDr*Fvmtppfjzpfw,fvdkY qdkygw,f/ 'Dorm'gecEDt&? onf;cHjcif;qdk&mrSmvnf; twdkcsKyfajym& &if pdwauseyfroabmwpfrsKd ;jzpfygw,fvYkd qdygw,f/ 'gudk &Si;f jy&&if? f I k olwpfyg;u rdrdtay:udk udk,fjzihfjzpfap? EIwfjzihfjzpfap usL;vGefxdyg; vmwmudk tjypftaeeJY aAGr,lyJ auseyfpGmvufcHxm;EdkifcJh&if?
TERAVADA PERSPECTIVE
"r0D&onf t&G,foHk;yg; &[ef;&Sifvltm;vHk;twGuf jzpfonf/
15
tusL;vGefcH&olu wHkYjyefcGihf&SdwJhtrsufa'go[mvnf;? pdwfxJrSm ]]tau m a"e Zd a eaum"H } } ]]tMurf;zufvmoludk rdrdu tMurf;rzufbJ onf;cHjcif;jzifh tjrpfwG,fraeawmhbJ tvG,feJYyJ ajyaysmufoGm;&ygawmhw,f/ The Real Khanti atmif j rif a p&r,f } } vd k Y jrwf p G m bk & m;a[mawmf r l y gw,f / 'gud k Patience is of two kinds such as;aumif;pGmay:vGifxif&Sm;ap&rSmjzpfygw,f/ (1) Ditthinijjhanakhanti- Compliance or agreement with .. tMurf;zufrIjyKvmoludk vufwHkYjyef&ufpufrIrjyKbJ? tMurf; other's performances, -dana Khanti- tolerance of other's ill- reatment. rzufonf;cHjcif;jzihf atmifjrifap&rSmjzpfygw,f/ a'gotrsufacsmif; (2) Sama The second one is taken as a real khanti. It implies for- acsmif;xGufNyD;? todw&m;uif;rJhvdkY &ufpuftMurf;zufawmhr,fholudk? giveness without any retaliation when one is ill- treated through rwwfomvdkY &ifqdkifawGUMu&NyDqdkygpdkY/ onf;cHrIudk a&SUxm;NyD; xdkol&JU bodily and verbal actionss, and not to give any chance of &efrS a&SmifuGif;jcif;jzihf tEdkif,ljcif;onfom? wpfaxmifaomppfyGJudk occurance arising of hatred in one's mind. To tolerate when one wu,fwef;atmifjrifoljzpfwJh? ESpfbD;wyfppfjrif;&xm;udk t[kefjyif; is weak, and to retaliate when one is powerful is not tolerance, jyif;eJY pD;eif;vmwJh ol&Jaumif;ppfonftvm;? rdrd&JUjrif;udk kwfcsnf; but hatred latent in one's mind. ZufBuKd ;owf&yfypfvuovd?k a'goxGuaewJo&UJ pdwukd rdra&SUrSmwif dk f f h l f d aemuf x yf o nf ; cH j cif ; (2) rsd K ; xdkYjyif aemufxyfonf;cHjcif;qdkwm[m? tm;&Sdolu tm;rJhol csufcsif;a'goajyaysmufcsrf;om&m a&mufaprSmjzpfygw,f/ tay: onf;cHjcif;eJY tm;rJholu tm;&Sdoltay:rSmonf;cHjcif;qdkwJh Non- Violence is a real Victory It should be noted that to retaliate violence or terrorism onf;cHjcif;ESpfrsdK;ESpfpm;&Sdjyefygw,f/ eHygwf (1) onf;cHjcif;qdkwmu through non- violence is a real victory. tm;&SdolwdkYusihfoHk;xkdufwJh ]]Av0cED}} qdkwmjzpfNyD;awmh? eHygwf (2) To cope with one's anger is better than to conquer a onf;cHjcif;qdkwmu tm;rJholwdkYeJYomqdkifwJh ]]'kAvcED}} jzpfygw,f/ thousand battles, and to keep down one's anger is a real charivufeufuixm;wJvwpfa,mufu? vufeufro&UJ twdr;f oteer than one who controls horses. kd f h l hJ l "Whosoever checks a rising anger as a driver a rolltapmif;udk vufeuftm;udk;eJY? aAGr,lbJ onf;cHvkdufwJhoabmu ing chariot, him I call a charioteer true, others only hold the ]]Av0cED}} jzpfNyD;awmh? vufeufudkifaqmifxm;olwpfa,muf&JU reins." usL;vGeapmfum;orQu?kd vufeufrou onf;cHaewmrsKd ;u ]]'kAvcE}D } f hJ l "By non-hatred alone that hatred is appeased." jzpfygw,f/ csr;f omwJoeYJ qif;&Jwo?l MoZmtmPm&SoeYJ MoZmtmPm h l hJ d l ]]Z,H a0&H yo0wd ? 'k u H a owd y&mZ,H } } rJholwdkY&JU qufqHa&;eJY pyfvsOf;vdkYvJ Av0cEDjzpfyHkeJY 'kAvcEDjzpfyHkwdkY EdkifjyefvQifvnf; &efrsm;\/ IH;jyefvQifvnf; qif;&J\/ [mvnf; tvm;wlyJjzpfygw,f/ "r 0 D & -oE m atmif Another Two kinds of Patience tjynf j ynf q d k i f & max&0g' There are Another Two kinds of Patience, such as, tolerance of a powerful one upon the weak (Balava Khanti) and Ak ' o moemjyKwu o d k v f ? &ef u k e f /
tolerance of a weak one towards the powerful (DubbalaKhanti). The first one implies the tolerance of (a) an armed one upon the unarmed, (b) the rich upon and (c) the powerful upon the powerless.
wpf e nf ; cE D (2) rsd K ; xdjYk yifvnf; onf;cHjcif;rSm aemufxyfcED (2) rsKd ;&Sygao;w,f/ d tJ'DcED (2) rsdK;uawmh? (1) wd wdumcED- tjyifty&efudk onf;cH jcif;qdkwmeJY (2) t"d0goecED- udk,fwGif;&efudk onf;cHjcif;qdkNyD; (2) rsdK;xyf&Sdjyefygw,f/ 'Dae&mrSm rdrtm;qefusibufjyKvyvmolwtm; onf;cHjcif; d Y f k f Ykd [m tjyifty&efudkonf;cHjcif;jzpfNyD;? qmavmifrGwfodyfrI? ylrIat;rI pwmawGaMumifh jzpfay:vmwJh qif;&J'kua0'emudk onf;cHEdkifjcif;[m udk,fwGif;&efudk onf;cHjcif;jzpfygw,f/ tJ'vkd onf;cHjcif;qdwmrSm? olwpfyg;&JU usL;vGerukd auseyf D k f I EdkifwJhoabmjzpfwJhtwGuf? tJ'DauseyfrIvdkY qdktyfwJhonf;cHjcif;qdkwm rSmvJ? (1) Av0cEeYJ (2) 'kAvcEqwmawGuwpfrsKd ;? wpfenf;tm;jzihf D D kd (1) ud,y&efuvnf;onf;cHjcif;eJY (2) ud,wi;f &efuvnf; onf;cHjcif; k f kd k f G kd qdkwJh onf;cHjcif;ESpfrsdK;&Sdw,fvdkY rSwfom;Mu&rSmjzpfygw,f/
Then Another Two kinds of Patience And there come Another Two Kinds of Patcence, namely tolerance upon the external enemies (Titik Khakhanti), and tolerance upon the internal enemies (Adhivasana khanti.)
16
rsuf E S m zk H ; rS t quf
"r0D&onf pdwfzdpD;rI uif;a0;aponf/ xifom;rSmyJ? tJ'grsKd ;udk 0pDy&rvdYk ac:w,fw/ G hJ EIwfomygwm? vufrygbl;/ tem*wfeJY {nhfcH w,fqdkwm bmwkef;/ ]] ]]at;..aemufESpfcgus awmh rif;vmcJum? 'DtcsevmcJh rif;vdcsiwm h G d f k f awG tukef&apr,f}} aemifESpfcgoGm;&ifawmh &csifrS &vdrhfr,f/ 'gayrJh aemufESpfcgeJY ajym vkdufw,f/ olu tJ'gtem*wfeJY {nhfcHwmvdkY ac:w,f/ tJ'Dvdk tem*wfeJY{nhfcHwJhyk*dKvfu vnf; rdwaqGtwkygwJh rdwaqGtppf r[kwyg f f f bl;/ tJ'y*Kd vrsKd ;udvnf; owdxm;&r,faemf/ D k f k aemufNyD;awmh tusdK;r&SdwmeJY avm uGwfvkyfvkdufwwfwmvnf; &Sdw,f/ rdwfaqG ol i ,f c sif ; wpf a ,muf u d k awG U NyD v d k Y q d k & if ]]oli,fcsif;vmuGm? rif;0wfxm;wJh t0wfu vnf; raumif;bl;? igvnf; 'Dwpfxnfwnf; &SdvdkYuG? EdkYrdkY rif;udkigay;ygw,f}}/ Ny;D awmh ray;bl; r[kwvm;/ igvnf; f 'Dwpfxnfwnf;&Sv?Ykd Edrigay;ygw,f/ aiGom; d Yk Ykd G acs;vdkY&Sd&ifvnf; ighrSm 'DESpfusyfaevdkYuGm? EdkYrdkY igay;ygw,f/ ighvnf; ukefxJrSm jrKyfaevdkY igray;Ediao;bl;uGm/ 0pDy&rvdac:wJh tJ'vkd k f Yk D vkyfNyD;awmh wu,fpdwfxJu rygbl;/ pdwf twGi;f u rygbl;/ tJ'vy*Kd vrsKd ;udk rdwaqGwk D dk k f f ]]0pDy&r}} vdkYac:w,f/ ypKyefeJYusawmh tysufudkjyw,f/ ]]oli,fcsi;f igoGm;p&m&SvYkd rif;um;av; ighcP d iSm;prf;yg}}/ ]][m..ihgum; a&Smhbm; raumif; vdkYuG? 'DaeY 0yfa&SmhydkY&r,f/ wu,fawmh aumif;csivnf; aumif;aerSmayhgaemf/ um;u f bmjzpf a evd k Y c&D ; a0;oG m ;vd k Y r &ao;bl ; / (odkYr[kwf) ighum; 0yfa&Smhxdk;xm;w,f [kwf [kwf? r[kwf[kwfayhg/ ypKyefrSm tysufjyNyD;awmh vlwpf bufom;udkajymwJh rdwfaqGrsdK;[m ]]0pDy&r}} rdwfaqGrsdK;/ 'g avmuBuD;rSm BuHK&wwfw,f/ tJ'DrdwfaqGuawmh rdwfaqGwkygwJh/ rdwfaqG ppf r[kwfygbl;wJh/ aemufwpfckuawmh (3) ]]tEkyd, bmPD}}/ tEkyd,bmPDqdkwm b,fawmhrqdk tBuKd uuvuajymwwfwrwaqG? oltBuKd uf f kd dk f hJ d f Y twdkif; vkdufajymwm? aumif;wmvnf; vdkuf ajymwmyJ? raumif;wmvnf; vkdufajymwmyJ/ tJ'rwaqGuvnf; rdwaqGwy/ raumif;bl;/ D d f f k J b,fvtBuKd uvuajymwmwke;f qd- raumif; kd f dk f k wmajymvnf; ]]at;..aumif;w,f aumif; w,f/}} aumif;wmajymvnf; ]]at;..aumif; w,f? aumif;w,f}} aemf/ [dwpfzufom;tBuKd uukd vkuajym k f d f wm/ b,fawmhjzpfjzpf taumif;bufuae vkuajym? raumif;rIawGvyvnf; [m aumif; d f k f wmayhg? aumif;wmawGvkyfvnf; [maumif; wmayhg/ b,f[mjzpfjzpf olBuKd uwm olajym f wJpum;oHaemufvuNf y;D awmh oltBuKd uvuf h dk Y f dk ajymwJh rdwfaqGrsdK;uvnf; rdwfaqGaumif; r[kwb;l wJ/ 'gawGuvnf; vlawGu aygif;oif; f h kd MuwmyJ/ bmjzpfvdkYwkef;? udk,hfoabmeJY tHus jzpfaewmudk;/ tJ ' D y k * d K vf r sd K ;[m a&S U rS m usawmh csD;rGrf;w,f? vlawGa&SUusawmh csD;rGrf;Muw,f av/ [kwfwmayhg? [kwfwmayhg? rif;odyfawmf wmayhg? bmnmeJYqdkNyD;? 'Dvlvnf; xGufoGm; a&m ar;aihgusefcJhw,f/ 'Daumif'Dtwkdif;yJ 'Daumifb,f[kwfrvJ 'grsdK;aemf/ vlESpfa,muf twif;ajymaew,f r[kwvm;? twif;ajymvd&&if olwEpa,muf f Yk dS Ykd S f awGUwJhtcgrSm tjcm;vlwpfa,muftaMumif; ajymw,f / tjcm;vl w pf a ,muf t aMumif ; raumif;aMumif;awGajym? aemufwpfa,mufu xoGm;? tJ..vkyfp&m&Sdao;w,f/ jyefvkdufOD; r,fqNkd y;D [dwpfa,mufu bmvkyvqkd ar;xd;kd k f J Ny;D use&pfw,f/ olvnf; twlwygyJ/ 'Dv[m f l kd rsdK;awGxJ tJvdkrsdK;awGqdk&if tEkyd,ygeD/ a&SUwifaumif;w,f? uG,f&musawmh twif; ajymw,f/ tJ'gvnf; rdwaqGaumif;r[kwb;l f f wJh jrwfpGmbk&m;u owdxm;&r,hf yk*dKvfrsdK; awGw/ hJ aemufwpfckusawmh (4) ]]tyg, o[m,}} wJh/ ysufpD;zdkYtwGuf taygif;t oif;jzpfaewJy*Kd vw/ tyg,o[m,/ ypn;f h k f hJ OpmawG ysufpD;zdkYtwGuf taygif;toif;wJh/ bmwkef;qdk&if at;..bD,mqdkif oGm;r,fqdk&if ac:vkdufr,f? w&m;yGJqdk&if rvkub;l ? bD,mqdi?f t&ufqiom;r,f? at; d f k kd f G vkdufr,f/ aemufNyD;awmh tJ'Dbufu aomuf azmfaomufzuf? tJ'g ]]tyg,o[m,}} vdkY ac:w,f/ aemuf tcsdefrawmf? tcsdefawmf vrf;v,facgifxGufNyD;awmh vnfzdkYywfzdkY ac: &ifvnf; vkdufr,f/ tJ'DbufrSmus pdwf0ifpm; w,f/ bk&m;oGm;? ausmif;wufMuawmh rvkuf d bl;/ bm&Sao;vdw?Ykd nm&Sao;vdwaemf/ rtm; d Yk d Yk Ykd ao;vdYk tvkyuawmh b,fawmhrS rtm;ygbl; f aemf/ tvkytm;rSq&ifawmh r&Sawmhb;l aemf/ f kd d tvkyfqdkwm udk,ftm;rS tm;wmav/ at;..aemufwpfcku olbmvkyf
enf ; enf ; yg;yg;av;ay;NyD ; awmh rsm;rsm;,l o G m ;wm? [if ; av;wpf c G u f v m ay;NyD;awmh rsm;rsm;,loGm;wm/ [if;av; wpfcGufvmay;NyD;awmh qefwpfjynfavmuf ,l o G m ;wm[k w f v m;/ ud k , f h q D u rsm;rsm; ,loGm;wm? olu ay;awmh enf;enf;av; ay;w,f/ tJ'Dvdkay;rSvnf; rsm;rsm; &rSmudk;/ tJ'Dawmh ]]tn'wK[&}} avmurSm &Sdw,f/ vlawG[m enf;enf;av;ay;Ny;D awmh rsm;rsm;&atmif,loGm;w,f/ ]]oludk,fwdkif 'k u a &muf a eNyD q d k v d k Y & S d & if tul t nD & zd k Y twG u f wpf z uf o m;ud k od y f u sd K ;EG H w ,f / wpf z uf o m;ud k oem;vmatmif aygif ; wwf w ,f ]]tn'w K [&}} rd w f a qG w k / ol'kua&mufaewJh tcsdefqdkvdkY&Sd&if ]]tpf u d k B uD ; ? tm;ud k ; ygw,f / tpf r BuD ; tm;udk;ygw,f}} eJY usavmufatmifajymNyD; awmh aygif;wwfw,f/ tn'wK[&rdwfaqG/ olYtusdK; olarQmfNyD;awmh tNrJwrf; taygif; toif;rdwfaqG vkyfwwfw,f/ tJ'y*Kd vrsKd ;udk tn'wK[& rdwaqG D k f f vdac:w,f/ tJ'rwaqGrsKd ;[m rdwaqGtwkyg Yk D d f f wJ/ raygif;aveJY a0;a0;a&Smif? ud,wiuvnf; h k f kd f 'grsdK;rjzpfapeJYvdkY tJ'grsdK;ajymwm/ aemufwpfckrdwfaqGu bmvJqdk&if ]]0pDy&r}} wJh vufrygbl;? tajymouf (2) oufy/ tajymav;uawmh csKd w,f? 0pDy&rqdk J wm tajymeJY avmuGwvywwfwhJ rdwaqGrsKd ; f k f f wJ/ h 'g..avmuBuD;rSm trsm;BuD;&Sdyg w,f/ olu avmuGwfvkyfwm bmeJYvkyfwkef; qd&if twdweYJ avmuGwvyw,f? tem*wfeYJ k f f k f avmuGwvyw,f? qdygpd..tdrwpftrom; f k f k Yk f d f G w,f? ]][m..oli,fcsi;f uGm rif;aemufusvuf kd wm? raeYuvm&if ightdrfrSm Muufom;[if; csufxm;wm/ tckawmh csOf&nf[if;yJ &Sdawmh w,f}} csufrcsufawmhrodbl;/ raeYuawmh tdrfrSm Muufom;[if;? tJ'gudk [dkvlu rpm;& bl;. rpm;& 0cref;yJ/ a[m..raeYu[meJY {nhfcHvTwfvkdufwmyJ/ wpfcgw&H [dk rESpfueJY {nhfcHvkduf w,f/ ]][dkrESpfu igpD;yGm;jzpfwkef;u rif;u rvmbl;uGm? rif;udigarQmvuwm rif;rvmbl;? k f dk f tckawmh igvJ 'kua&mufaew,fu}G } a[m.. ray;&bl;av/ 'gayr,hf [dkvlu 0rf;omoGm;w,f/ aMomf..'Daumif ihgtay: apwem&Sdom;yJvdkY
17
[m bk&m;aemufuaeygvmwm/ bk&m;udk xdrSmpdk;vdkY oludk,fwdkifa&SUuaeNyD;awmh ajy; wufvuw,f/ oltoufpewmyJ? tJ'tcsef dk f Y G Yf D d rSmqdk b,favmufta&;BuD;wJh tcsdefvJaemf/ jrwfpGmbk&m;u teD;a&mufvmNyD; tJ'Dtcsdef rSm t&SiftmeEu olYyJqifqdk;BuD;xkd;ygapqdk Ny;D awmh oltoufukd pGeNYf y;D bk&m;a&SUu 0if&yf Y w,f/ tJ'DrSm jrwfpGmbk&m;u ]]r[kwfbl; tmeEm}} ajymvJr&bl;/ ola&SUuae twif;&yf Y w,f/ aemufrS jrwfpGmbk&m;u wefcdk;awmfeJY y,fvkduf&w,f/ t&SiftmeEmudk z,fckdif;vdkY r&bl;aemf/ bmwkef;qdk&if 'g..'kuBuHKvmvdkY &Sd&if toufpGefYwm pdwf"mwfudku toufpGefY wm bk&m;udawmh rxdap&bl;/ igumuG,r,f k f qdkNyD;awmh toufpGefYwm tJ'Dvdkyk*dKvfrsdK;u ]]ormeokc'ku}} rdwfaqGppfvdkY ac:ygw,f wJ/ rdwaqGppfvac:w,f? toufpew,faygh/ h f Ykd G Yf aemuf rdwfaqGwpfOD;u bmwkef;qdk &if (1) ]]twum,D}} tusdK;pD;yGm;udk a[m ajymjywwfwhJ rdwaqG q&morm;vdk rdwaumif; f f aqGaumif;/ tJ'y*Kd vusawmh ud,&UJ rdwaqG D k f k fh f wpfa,muf[m raumif;wmvkyfaevdkY&Sd&if ]]rvkyfeJY}} wm;w,f/ r&&atmif wm;w,f/ aumif;wmvkyfzdkYtwGufvnf; olu tm;ay; wkuwe;f w,f/ d f G rd w f a umif ; aqG a umif ; C#d u m&td k ; xd e f ; onf twum,DrwaqGae&mrSm C#dum& d f okwfxJu C#dum&qdkwJh tdk;xdef;onfBuD;eJY aZmwdygvvdac:wJh aA'usr;f *efwwfwhJ ynm Yk wwfykPm;? tJ'DaA'usrf;*efwwfwJh aZmwdyg vqdwhJ trsKd ;om;eJY C#dum&vdac:wJh td;k xde;f k Yk onfBuD;wdkYu rdwfaqGjzpfaeMuwm? tifrwef rS &if;ESD;w,f/ C#dum&qdkwmu uyjrwfpGm bk&m;&JU OygoumBu;D ? olu tem*grf/ tm;vH;k Mum;zl;Muvdrhfr,f/ tJ'Dtem*grfC#dum&BuD; uyJ bk&m;avmif;awmxGuwtcg olu jA[m f hJ jynfa&mufaeNyDav/ jA[mhjynfa&mufawmh jrwfpGmbk&m; avmif; awmxGufwJhtcg bk&m;avmif;udk MumouFe;f eJY vmuyfw,fqrvm;/ MumouFe;f kd Ykd qdkwm uaeYacwfawmh Mumdk;udkrQifNyD;awmh &ufxm;wmudk MumouFef;vdkYac:wm/ bk&m; vmuyfwMhJ umouFe;f u Mumd;k ud&ufxm;w,f k vdkY rqdkbl;/ urmOD;u Mumzl;BuD;ig;ck urmjyKa&
18
"r0D&onf vlom;rsKd;EG,fquftwGuf jzpfonf/ w,f/ ]]'erlvdum}} o'gtodudk tajc cHwJh o'gw&m; ]]aomwmywdr*f}} vdkYac: w,f/ todPfudk tajccHwJho'gw&m;rsdK; wnfaqmufxm;rS NrJw,f? EdkYrdkYqdk rNrJbl;/ Munh..bk&m;tavmif;[m uy f bk&m;yGihfNyD;&if yGihfr,hfbk&m;tavmif;aemf/ bk&m;ausmif;udac:awmh bmajymwke;f ? rvduf k k csiygbl;wJ/ ]]'DuwH;k awGqu?kd 'Dv}kd } ajymw,f/ f h D tJ ' D a wmh ol i ,f c sif ; vk y f w J h o l u awmfw,f/ 'gjzihf oli,fcsif; ausmif;roGm;bl; qdk&if wdkY 'Dem;ujrpfudkoGm;NyD; a&csdK;&atmif qdkawmh tvG,fwulvkdufoGm;w,f/ tckacwfvnf; 'DvdkyJ? pm;aomuf qkiom;&atmifqkd vkur,f? a*gufo;D oGm;duf d f G d f k &atmif q d k v nf ; vG , f v G , f u l u l y J a emf ? vufzuf&nfqiom;&atmifq&ifaum rvkuf kd f G kd d bl;vm;/ at;..w&m;yGom;&atmif? ausmif; J G oGm;&atmifq&if rtm;ao;bl;? tvkyrtm; kd f ao;vdkY 'DaeY'DvdkawGaum rawGU&bl;vm;? awGU&w,f? tjypfajymp&mr[kwfbl;/ 'g..bmjzpfvdkYwkef;qdk&if ow0g awG&JU pdwfxJudku 'Dvdk&Sdwm? tJ'Dawmh 'Dvdk&Sd wmudk wcsdKUtxifao;w,f/ wdkYu yg&rDEkae ao;vdkY aemifyg&rD&ihfvm&if jzpfvdrhfr,fvdkY 'Dvxifwm/ kd rjzpfbl;? b,fawmhrSvnf; &ifhvm rSm r[kwfbl;? tckxJu ravhusihfvdkY&Sd&if b,fawmhrS &ihfvmrSmr[kwfbl;/ ajymMuw,f rdkYvm;? reufjzefqdk&if odyfaemufusoGm;NyD;? Tommorow will be to late. qdkwm tJ'Dawmh aemufb0qdk&if odyfaemufusoGm;NyD/ 'DtajctaersdK; udk,f&csifrS&rSm/ 'D tajctaeaumif;av;rSm ud,vycsiwmav;? k f k f f yDyDjyifjyifjzpfatmif tcdkiftrmjzpfatmif wnfaqmufxm;zdkY rvdktyfbl;vm;../ omoemawmfeJYvnf; BuHKawGUae w,f/ bk&m;w&m;awGvnf; em,lci&aew,f/ G hf tJ'Dtcsdefav;rSm [dkudp 'DudptaMumif;jyNyD; rvkyrb;l qd&if 'Db0a0;wmxuf aemifb0Mu f d k &if yda0;oGm;rSm/ eD;vmr,fvawmh ratmufarh k Ykd aveJY? a0;oGm;zdkYyJ&Sdw,f/ bk&m;avmif;&ihfrm BuD;awmif bk&m;ausmif;ac:vdkY r&bl;aemf/ tJ'geJY oli,fcsi;f qdwm aumif;wJbufukd r&& k h atmifac:w,f/ olu uJ..a&csKd ;oGm;&atmif qdkawmh vdkufw,f/ tJ'Dusawmh vG,fvG,ful ul a&oGm;csdK;w,f/ a&ygcsKd ;Ny;D wJtcgusawmh jrpfqyu h d f aewufvmw,f/ wufwtcgusawmh C#dum hJ &u ajymjyefw,f/ ]]oli,fcsif;aZmwdygv a[m'Dr,f bk&m;ausmif;/ 'Dem;av;r,f eD;eD; av;? wdom;&atmif vducyg?}} ]]tm..bmvdYk Yk G k f hJ vku&rSmvJ rvkub;l }} qdawmh [dvu aemuf d f d f k k l xyf xyfajymw,f/ ]]r[kwygbl;}}? oli,fcsi;f &m..bk&m; f ausmif;oGm;&atmifyg? vkucygqdawmh rvkuf d f hJ k d bl;/ rif;rvkdufvdkYr&bl;qdkNyD;awmh ykqdk;pudk qGJudkifw,f/ tJ'Dusawmh tJ'gvnf; [dkvlu vufudkwGef;NyD;awmh ykqdk;pudkqGJkef;w,f/ rvkdufbl;wJh? aemufwpfcg xyfac:w,f/ xyfac:wJtcgusawmh C#dum&td;k xde;f onf h Bu;D u cGetm;Avtifrwefaumif;wm? aZmwd f ygv&JU qHx;kH udqNJG y;D awmh oli,fcsi;f rif;vkuf k d rSmvm; rvdkufbl;vm;? qHyif qGJac:awmhwm/ tJ'Dvdk qGJac:wJhtcgusawmh [dkvluvm;? bk&m;tavmif;qdkawmh pdwf"mwftifrwef aumif;w,f/ bk&m;tavmif;awGu pdwr,kwrm f f bl;/ txiftjrifav;awmh olwrm;csif rSm;ae Ykd S vdrr,f/ pdw,wrmawGr&Sb;l / tawG;vnf; fh f k f d rvGJwwfbl;/ tJ'g bk&m;tavmif;awG&JU pGr;f tifowy/ qHyifqGJac:wJhtcgusawmh d J usefwJhvlqdk&if &efjzpfr,frdkYvm;? rif; ihgqHyif qG&rvm;? apmfum;vScsnvm;qdNk y;D tJ'ae&m J f D rSmwifyJ &efyGJjzpfawmhrSm/ ol u b,f v d k p Of ; pm;vJ q d k a wmh atmf...td;k xde;f onfqwm jA[PawGepm&if dk YJ tifrwefZmwfu edrhfw,fayhg/ tdEd,rSmu 'g..ZmwfedrhfvdkYac:w,f/ Zmwfedrfhqdk&if xd awmifrxd&Jbl;/ tckvdk qHyifudkifzdkYqdkwm tifrwefta0;BuD;? tJ'Dawmh olYpdwfxJrSm b,fvdkawG;wkef;qdk&if atmf..ihgqHyifqGJac: w,fqdkawmh wu,hfudk tusdK;&SdvdkY jzpfvdrhf r,f/ a[m.. olawG;yHku tJ'DvdkawG;wm rS e f u ef w J h tawG ; / igh o l i ,f c sif ; u ih g ud k 'Davmufxdatmif ighqHyifawmif qGJac:w,f qdkwm[m omrefawmhr[kwfbl;/ wu,f tusdK;&SdvdkY jzpfvdrhfr,f/ ]]oli,fcsif; rif; ighqHyifrqGJeJY? vTwf../ igvkdufr,f/}} a[m..vkuom;w,f? bk&m;qDvnf; d f G a&mufa&m..bk&m;u w&m;a[mwm? uy jrwfpGmbk&m;u w&m;a[mvkdufwJhtcgus awmh PftifrwefxufwJhyk*dKvfqdkawmh wpfcgwnf;oabmaygufom;w,f/ aygufom; G G wm tdrukd rjyefawmhb;l / bk&m;qDu qif;vm f
jyifBuD;ay:rSm aygufvmwJhMumzl;BuD;ig;ck? tJ'D Mumzl;BuD;ig;ckxJu wpfzl;zl;rSm y#du&m (8) yg;pD ygw,f/ bk&m;ig;qlyGihfr,fqdkwJh txdrf; trSwf? tJ'DMumzl;xJu y&du&m (8) yg;udk ,lNyD;awmh jA[mhjynfrSm odrf;xm;wm/ tJ'gudk vmuyfwmaemf/ tJ'gudk MumouFe;f vdac:wm? Yk Mumdk;udkrQifNyD;awmh &ufxm;wJh ouFef;r[kwf bl;/ uaeYacwfrmqd&if MumouFe;f qdNk y;D S k awmh (10) odef;? (15) odef;avmuf&Sdvm; rod ygbl;? &Sw,f/ MumouFe;f qdNk y;D awmh rGerejf rwf d f G jrwf vkyfMuwm bmvkyfMuwkef;qdk&if ckeu Mumdk;awGu &ufNyD;awmhvkyfwm MumouFef;/ at;..jrwfpGmbk&m;avmif;udkuyf wJh MumouFe;f uawmh Mumzl;xJu&wJh ouFe;f ? tJ ' D M umouF e f ; vmuyf w J h C#d u m&qd k w m uyjrwfpGmbk&m;yGihfwJhtcsdefrSm a*gwr jrwfpGmbk&m;tavmif;u aZmwdygvqdkwJh ynmwwfjA[mPjzpfw,f/ C#dum&jA[mBuD;u tJ'Dwkef;u C#dum&vdqwhJ td;k vky?f td;k zkwNf y;D toufarG; Yk kd wm? td;k xde;f onfvac:w,f? td;k zkworm;ayhg/ Ykd f td;k vkyNf y;D toufarG;wm awmfawmf &if;ESD;wJh oli,fcsif;jzpfawmh C#dum&u aZmwdygvudk ac:w,f/ oli,fcsi;f aZmwdygv bk&m;ausmif;awmfoGm;&atmif? bk&m;ausmif; u eD;eD;av;yJ? bk&m;ausmif;oGm;Ny;D bk&m;qDrm S w&m;em&atmifac:wm? aZmwdygvu bm ajymwke;f qd&if [m..oli,fcsi;f 'DyPm;uwH;k k k awGqDrSm oGm;vdkY bm&rSmwkef;wJh/ bk&m;qDoGm;zdkYac:w,f/ [dkvlu rvkdufbl;? tJ'gudk pOf;pm;Munhf/ tJ'DrvkdufwJh olu b,folwkef;qdk&if a*gwrjrwfpGmbk&m; tavmif;? tJ'tcsewe;f u aZmwdygvqdwhJ D d f k k ykPm;u bmjzpfvdkY bk&m;eJYa0;ae&wmwkef;? oludk,fwdkif bk&m;jzpfr,hfyk*dKvfjzpf&JUom;eJY bmvd k Y a 0;aewk e f ; ? avmavmq,f o l Y & J U ywf 0 ef ; usif u bk & m;w&m;rMunf n d K wJ h trsdK;rSm jzpfaewmudk;? 'gvnf; owdxm; &r,f a emf / wpf c gwpf & H ud k , f u d k , f w d k i f u rd;kd zvm rdaumif;zcif om;orD;jzpfvYkd o'g w&m;txk d u f t oih f &S d a ewmud k txif rwnf rBuD ; aveJ Y / 'D b 0rS m tck d i f t rm rw nf aqmufbl;qdk&if aemufb0rSm vG,fvG,f ululeJY 'Dpdwful;av; ajymif;vJoGm;rSm/ tJ'gaMumifrvYkd omoemawmfeYJ BuKH h Ykd awGUwJtcseav;rSm 'Dreuefwpw"mwfuav; h d f S f hJ d f awGudk cdkifcdkifrmrm wnfaqmufxm;zdkY vdktyf
19
vnf; odvua&m csucsi;f qH;k jzwfNy;D csucsi;f kd f f f ouFe;f 0wfom;w,f/ G 'Dae&mrSm ajymvdk&if;uawmh Munhf av..ckeu rdwfaqGqdkwJhae&rSm tifrwefrS ta&;Bu;D wJrwaqG C#dum&td;k xde;f onfBu;D h d f [m wu,hfudk rdwfaqGtppfjzpfw,f/ tJ'g aMumifrvYkd 'Db&m;tavmif; aZmwdygvykPm; h Ykd k udk bk&m;qD ra&mufa&mufatmif olac:oGm; wm/ udk,fudk,fwdkifu rdwfaqGppf? C#dum& uvnf; rdwfaqGppf jzpfw,f/ aZmwdygvu vnf; rdwaqGppfjzpfw,f/ ESpO;D pvH;k rdwaqG f f f ppfjzpfMuonhftwGufaMumifh tusdK;&Sdwm jzpf oGm;wmayhg/ tJ'gudk ajymwmaemf? wduwe;f w,f? k f G aumif;wJhbufrSm wkdufwGef;ay;w,f? topf tqef;awGudkajymay;w,f/ aumif;&mbHkudk a&mufatmif ajymay;w,f/ ]]twum,D}}/ aemufq;kH rdwaqGu ckubmwke;f qdk f &if (4) ]]tEkur}}? tpOfoem;apmifha&Smuf wwfwJh rdwfaqGwJh/ oem;apmifha&Smufwwf w,fqdkwmu udk,hfrdwfaqG taygif;toif; wpf a ,muf ysuf p D ; aeNyD q d k & if pd w f x J r S m 0rf;rombl;/ vl a wG u wpf z uf o m;ysuf p D ; &if BudwfNyD;0rf;omwwfw,faemf/ yg;pyfuom 0rf;rombl;ajymayr,hf BudwfNyD; 0rf;omwwf w,f / at;..BuD ; yG m ;wd k ; wuf a e&if v nf ; wu,fBudKufw,fayhg/ qdkvkdwmu ]]m}} r&Sdbl;? ]]rp&d,}} r&Sdbl;? ]]rk'dwm}} &Sdw,fvdkY 'Dvdkajymwm/ udk,hfrdwfaqGwpfa,mufu udk,hf rdwaqG&UJ *kPaus;Zl;pum;udk ajymw,fq&if f f kd jznhfpGufNyD;awmh oluajymay;w,f/ 'Dvdk wcsdKUusawmh csD;rGrf;pum;ajym vd&&if rBuKd uEib;l ? rBuKd uEiwtcgusawmh Yk dS f kd f f kd f hJ rif;odwmu 'gav;udkuG/ rif; rodwmawG &Sd ao;w,fvYkd bmvdvnmvdveYJ xnhvuao; k kd k kd f kd f wmyJ/ tJ'Dawmh rdwfaqGppfqdkwmrsdK;usawmh wu,hfudk udk,hf&JUrdwfqGtay:rSm oem;apmifh a&Smufwwfw,f/ a[m..aygif;vkdufwJhtcg..]]Oy ]]Oy um&}} vdkY ac:wJh aus;Zl;jyKwwfwJhrdwfaqG? ]]ormeokc'ku}} vdkYqdkwJh at;twlyltrQqdk wJh rdwfaqGawG? ]]twum,D}} qdkwJh aumif; usKd ;csr;f omawGukd a[majymay;wwfwrwaqG? hJ d f ]]tEkuru}} qdkwJh tpOfoem;apmifha&Smuf wwfwrwaqG/ hJ d f pmrsuf E S m 30 ok d Y
20
v,fwDq&maw
D d v,fweAmefw
a&;om;jyKpkawm
(Nibbana Di pani = T
(Continue from last week) Some sub-commentators also do not mean to say that that cessaion-appeasement of defilements, the cessationappeasement of khandha is nibbana. They take the view: "There is a particular (specific) kind of natural element which conduces that cessaion-appeasement; only that great natural element is really mahanibbana which is full or infinite quality such as authentic, hard to see, etc.,. The cessation-appeasement is merely the resultant of that nibbana." The teachers' view does not agree with the examples from the pali text shown in the second chapter. The defilements, . and khandhas are incomparable; they are a mass of very grave dukkha-sufferings and dangers only. Grave as the defilement sufferings, khandha sufferings, great is the glory in the cessationappeasement of those defilements and of those khandhas. If you can expect how much grave is the ill consequence, the dukkha sufferings state of the greed present in the beings, you can expect how much great will be the relese, the cessationappeasement of greed. Please expect the ill-consequence, the dukkha-suffering state of the hatred. Please et the ill-consequence, the dukkha-suffering state of the delusion; the ill-consequence, the dukkha-suffering state of dit.t.hi wrong view, etc.,. 1500 defilements respectively. Just as the faggot is the fuel for fire, all the tebhummaka rupa-nama, materialities and mentalities are merely fuel for the fires of 1500 defilements. The deadly poisonous juice is similar to the defilements. The big poisonous trees are similar to the tebhummaka kandhas of three stages of beings. Just as the big poisonous trees are the places for developing poisonous juice, just so the tebhummaka khandhas of the tree stages of beings are the places for developing defilements, for developing all dangers. If you can expect how much grave is the ill-consequence of defilements, dukkhasufferings developed in each of 81 lokiya mundance cittaconsciousness, you will be able to expect how much great is the happiness of the release, cessation-appeasement of each cittaconsciousness. [The remaining rupa-nama, too, should be understood in the same way] -va bhava, abha The appearing or the presence of sankhata, the
21
&mawmfbk&m;BuD;
m;jyKpkawmfrlaom
mma on Nibba na
by
efw&m;awmfrsm;
A LEDI SAYADAW
xdk wpfckwpfckaom pdwf\uRwfvGwfcsKyfNidrf;rIonf tb,frQavmuf aumif;usdK;csrf;omBuD;jrwfonf[k ajrmfEdkif&monf/ (<uif;aomkyfemrfw&m;wdkYvnf; enf;twlodav/) tbm0/ / ocFww&m;wdkY\ jzpfrI&SdrIum; bm0wnf;/ bm0 tbm0 rjzpfrI? r&SdrIum; tbm0wnf;/ 1500 udavomw&m;wdkYrSm jzpfrI&SdrI [laom bm0yuonf tusdK;rJhtusdK;,kwf 'kue,fBuD;jzpf\/ rjzpfrI r&S d r I [ l a om tbm0yu o nf usuf o a&r*F v mBuD ; vS p G m aom okce,fBu;D jzpf\/ tbm0[l rxDrjhJ rifrrSwtyf? Bu;D us,vpmaom f f S G ab;BuD;&efBuD; tE&m,fBuD;wdkY\ vGwfuif;jcif; tbm0rnfonf BuD;us,fvSpGmaom okcr*FvmBuD;jzpf\/ k Yk d bm0yif / / tbm0qdaomfvnf; udavomcEmwd\ r&SrI udk &nf tbm0qdk&onf/ a&S; jyqdkcJhNyD;aomtwdkif; tocFw y&rw"rtaetm;jzihfrlum; xif&Sm;{uef&Sddk;rSefaom bm0yifwnf;/ tu,f xdkbm0onf r&SdcJhonfjzpftHh? avmu (3) yg; bk&m;? yapuAk'g? t&d,m[l r&Sd&mNyD/ vlYcsrf;om ewfcsrf;om jA[mh csrf;omrnfonf udavomwif;vif;? Z&mab;wif;vif;? r&Pab; wif;vif;? tyg,fab;wif;vif; xufMuyfyg&Sdae\/ &&Sdaeaom vlYcsrf;omonf rMumrDuG,fy tbm0odkYa&muf tyg,fi&JrSm qif;&J BuD; yifv,fa0ESihf cHae&av\/ xdkYtwl &&Sdaeaom ewfcsrf;omonf rMumrDuG,fy tbm0 odkY a&muf tyg,fi&JrSm qif;&JBuD;yifv,fa0ESihf cHae& av\/ &&Sd aeaom jA[mhcsrf;omonf rMumrDuG,fytbm0odkY a&muf tyg,fi&J rSm qif;&JBuD;yifv,fa0ESihf cHae&\/ odkYvQif awbkru okconf bm0okc[k qdk&aomfvnf; tedp"rjzpf cPcsif; cPcsif;uG,fyaom tbm0jy|mef;vsuf rsufvSnhfonf jyaom0wKuJhodkYom jzpf\/ bm0trS e f / / oEdbm0wpfyg;onfomvQif edpxm0& jzpfaom bm0rSejf zpf\/ oEbm0onf b,ftcg azmufjyef csKyNf ir;f d d rI uG,yaomtbm0odYk a&mufjyefojzihf udavo'kuj zpfay: vmjyef f NyD? cE'kujzpfay: vmjyefNyD[k r&SdNyD/ rQaompum;&yfwdkYjzihf 'kwd,u@ xkwfjycJhaom ygVd
conditioned dhammas is bhava; wheras the non-appearing or the absence is abhava. The appearing or the presence of 1500 defilements, 'bhavakkha' (= on the side of existence) is the state of vain, dukkha-sufferings. The non-appearing or the absence, abhavapakkha (= on the side of non-existence) is the state of glorious, bleassed, great happiness. Never think lowly of the abhava. The abhava, the release from so grave dangers, enemies and catastrophes is the great happiness blessing. Merely bhava Even though it is called abhava in the sense of the absence of defilements and khandhas, yet it is indeed the bhava . prominent in the nature of sasnkhata paramattha dhamma, the unconditioned ultimate. If there were no bhava there would not be in the three worlds the buddha, paccekabuddhas and ariyas the noble ones. The happiness of human beings, the happiness of devas and the happiness of brahmas are followed by the defilements, the danger of old age, the danger of deathe, the danger of apaya, the woeful course of existence. The happiness of human beings in then would soon disappear and become abhava absence and would be sufferings gravely in the apayaniraya hell. In the same way the happiness of devas in them would soon disappear and become abhava absence and would be suffering gravely in the apayaniraya hell. The happiness of brahmas in them would soon disappear and become abhava absence and would be suffering gravely in the apayaniraya hell. Thus, even though tebhummaka sukha, the happiness of the three worlds is called bhavasukha, being anicca dhammas impermanence, it instantly disappears and becomes abahva absence just as the only magic shown by a magician. Real bhava The only santibhava is eternal, permanent, real bhava. -va will change and the There is no such thing that the santibbha cessation-appeasement will disappear, become abhava, and the defilements dukkha-sufferings will reappear and the khandhadukkha sufferings will reappear. Thus, so far with the explanations, in accordance with many pali concerpts shown in the second chapter, the cessation. appeasement of kilesa-defilement and khandhas is nibbana. There is nothing more to find out better than that cessationappeasement. Even though you try to find out, there wouldn't be any other happiness that excells the great santisukha peaceful
22
awmft&yf&yfwi;f udavomcEmwd\ tjzpfNir;f rIonfyif edAmefjzpf\/ dk Yk d xdktjzpfNidrf;rIrQudk vGef tom;xkwfzG,f? tpGef;xkwfzG,fr&SdNyD? xkwf aomfvnf; terw*Bu;D us,vaom 0#f'ucsKyNf ir;f rI[aom oEoc f S k d l d k BuD;xuf ydkrdkvGefuJaom okc[l r&SdNyD? 0#f'kuwdkY\csKyfNidrf;rI[laom at;Nidrf;jcif;? at;csrf;jcif;? at;jrjcif;xuf ydkrdkvGefuJaom oEdokc? oDwvokc[l r&SdNyD[laomteufudk jyqdkonf/ Oyrm/ / wpfudk,fvHk; ausmufqdk;a&m*g jzpfyGm;ESdyfpufaeaom olwdkYonf xdka&m*g[laom rdrdudk,fcEmwpfpdwf csKyfNidrf;uG,faysmufrI odkY a&mufukefrSomvQif xdka&m*g'kurS vGwfEdkifukef\/ xdkYaMumifh xdkol wdkY\ udk;uG,f&mum; a&m*g[laom rdrdudk,fcEmwpfpdwf\ csKyfNidrf;rI onfomvQifwnf;/ onfrSwpfyg; udk;uG,f&mr&SdNyD/ xdkolwdkYudk xdk'kurS u,fq,fEdkifaom w&m;tppfum; xdka&m*g\ csKyfNidrf;jcif; (1) ckomwnf;/ xdkrSwpfyg; u,fq,fEdkifaom w&m;tppfr&Sd? xdkYaMumifh xdkolwdkY\ ukd;uG,f&mtppfum; xdka&m*g\ csKyfNidrf;jcif;omwnf;/ onfrSwpfyg; udk;uG,f&mr&SdNyD/ xdkolwdkY\ xdk'kuab;rS vGwfuif;&mw&m;um; xdka&m*g\ csKyNf ir;f rI (1) ckomwnf;/ xdaMumifh xdow\ yke;f atmif;&m? vJavsmif; d Yk k l Ykd &m? tm;xm;&m? rSDcdk&mw&m;um; xdka&m*g\ aysmufNidrf;rIomwnf;/ odvQif a&m*g\csKyNf ir;f rI[aom tbm0onf a&m*gab; Yk d l oifhaom olwdkY\/ 'DyH? rSDcdk&muRef;BuD;ozG,f jzpfay\/ emaxm? udk;uG,f&mjzpfay\/ ywda|m? tm;xm;&mjzpfay\/ wmPH? u,fwif &mjzpfay\/ avPH? ykef;atmif;&mjzpfay\/ *wd? axmuf&m wnf&m jpzfay\/ y&m,eH? vJavsmif;&mjzpfay\/ tbm0om tm;xm;&m/ / xdkYtwl rdrdoEmefjzpfaeaom cEm 5 yg;? kyf emrfw&m;pkonf ]]yuaE tedpawm? 'kuawm? a&m*awm? *@awm? ovawm? tCawm? tmAm"awm}} [l a[mawmfrlonf ESitnD temqd;k ? a&m*gqd;k rnf\/ udavom[laom ief;ref;xefvpm hf S G aom cEm (5) yg;[laom a&m*gab;? temab;oihfaeukefaom olwtm; rdroEmef jzpfaeukeaom xduavomcEmwd\ csKyNf ir;f Ykd d f k d Yk d rI[laom tbm0onf tm;udk;tm;xm;jyKaomtm;jzihf axmuf&m? wnf&m? rSDcdk&m? ykef;atmif;&m? vJavsmif;&m pifppfjzpfayownf;/ (um; udavomcEmwnf;[laom Bu;D us,vpmaom 'ku f S G ab;BuD;\tjzpfNidrf;jcif;[laom tbm0udkyif oEdtaetm;jzihf {uE bm0? edpbm0? "k0bm0? xm0&bm0? opbm0 edAmeftppfjzpf\[k ,laom igwdkYtvdkudk jyqdkcsufwnf;/) rPd ' D y usrf ; q &mum;/ / &[Emyk*Kd vonf cEy&deAmefrpHrumv q&mum;/ f d D vnf; cE'kuw&m; xif&Sm;&SdaeaomaMumifh edAmefodkYa&mufonf/ edAmefudk&onf[k rqdkEdkifao;/ cEmcsKyfNyD;aom aemufvnf; t<uif; tusefr&Sd csKyfav edAmefodkYa&mufonf/ edAmefudk&onf[kajymqdk&ef tcGifhr&SdNyD/ xdkYaMumifh edAmefodkYa&mufonf[laompum; Pfjzihf tmHkjyKonfudkyif ta&mufqdk&onf/ tmHkjyKrIrSwpfyg;ta&muf[l r&SdNyD[k qdkawmfrlonf/ (roifh/) cEy&deAmefonf rpHrumvyif rdroEmefrm tpOfyg&Sae d D d S d aom udavomwd\ rdroEmefrmyif csKyNf ir;f rI[aom udavomedAmef Yk d S d l odkY um,opdud&d,udptm;jzihf {uEa&muf\/ &\? cEy&dedAmef pHaomtcgvnf; cEm (5) yg;wdkY\ csKyfNidrf;rI[laom cEy&dedAmefodkY {uefqdkuf\/ a&muf\? &\rSwf/ a&S;vnf; jyqdkcJhvSNyD/ (qufvufazmfjyygrnf/)
- Similarly, the khandha, rupa nama, materiality mentalities. in accordance with the words of the Buddha: ''pancakkhandhe - aniccato, dukkhato, ragato, sallato, aghato, abudhatu," which are appearing in their bodies, are serious disease, serious, illness, high fever of khandhas; the cessation-appeasement of those defiement and khandhas, abhava is indeed entrusted as the dhamma to stand on to exist, to depend on, to take shelter, to rely on. [This is our view showing that the abhava, the cessationappeasement of the grave danger of sufferings, defilements and khandhas, in the nature of santi-appeasement is (ekantabhava, niccabhava, duvabhava, thavarabhava, saccabhava) the real bha va, permanent bhava, firm bhava, eternal bhava, true bhava the ultimate nibbana.] whereas the author of manidipa says that before the attainment of khandha parinibbana, too. as the khandhadukkha suffering is vividly present in him. the arahatta-puggala cannot yet be said that he has already attained nibbana. And also after the cesssation of khandha, as it has already ceased without remaining anything, he cannot claim that he has alrady attained to or attained to nibbana. Therefore, by the word ''attrained to nibbana'' mere objectifying with knowledge is meant. There is no other attainment apart from obhecifying. That is what the author means to say. [That is not proper] Also before the attainment of khandha parinibbana, the arahat has certainly attained by way of experiencing, (Ka yasacchikiriya kicca) to the kilesa nibbana, the cessationappeasement of defilements which always accompanies in him. Also at the time of attaining khandha parinibbana, he certainly reaches, attains to attains khandhaparinibbana. Thus it should be noted. It has already been shown be fore, too. (To be continue)
DHAMMA TALKS
"r0D&onf Ak'\"rw&m;awmf tppftrSefxGef;um;jyefhyGm;&efjzpfonf/
23
24
ow a vmuBuD ; wpf c k v H k ; onf csrf;omjcif; qif;&Jjcif;wdkYudk cHpm;jcif;jzihf a&m>yef;aeMuav\/ taMumif;uif; jzpf jcif;r&Sdaom xdkcsrf;omjcif; qif;&Jjcif;wdkYonf ]]okacgyknOpa,m 'kaumygy Opa,m ("ry'? |? 118)}} [laom jrwfpGmbk&m;\ pum;awmf yg0pet& csrf;omjcif;okconf ukovvQif taMumif;&S\/ qif;&Jjcif;'kuonf kd f d raumif;rItukodkvfvQif taMumif;&Sdukef\/ ae&m ukodkvfw&m;onf csrf;omjcif;\ taMumif;&if;pifppfjzpfygvsuf tcsdKUaom yk*dKvfwdkYonf ukodkvfaumif;rI\ aemufuG,f rsufarSmuftm;jzihf udk,fpdwfqif;&Jjcif;rSp wrvGefb0ponfwdkY 'k*wdb0odkYa&muf jcif;jzihf qif;&JwdkY0dkif;&H wnfaewwfMuav \/ xdaMumihf ]]ukoavm "arm tukov Yk "r tm&rPypa,eypa,m/ 'geH'wGm oDvHorm'd,dwGm OaygoxurH uwGm/ y/ wHtm&A &ma*gOyZwd 'd|OyZwd O'pOyZwd d H a'greHOyZwd/ (y|me? 1? 133)}} ]]rdrdjyKvkyfaom aumif;rIukodkvf onf aemufjzpfaom tukodkvftm; tmHk
vufawGUqHk;jzwfvkyfudkif&jcif;? vkyfNyD;udpudk jyefvnfpOf;pm;awG;awmoHk;oyf&jcif;[l tvkyfNyD;ajrmufjcif;t*FgoHk;yg;&Sd\/ xdkxdkudk &nf&G,f ykAapwem? rkapwem? ty& apwem[k ac:a0:oHk;pGJMuavonf/ ukodkvf t&mvnf;aumif;? tukodkvft&mvnf; aumif ; xd k v k y f i ef ; ud p N yD ; ajrmuf a Mumif ; aphaqmfrt*FgoH;k yg;onf rvGraoGjzpfMu&av I J onf/ ae&m ukodkvft&mudk OD;pm;ay; a&;om;wifjyaytHh/ xkdukodkvft&mvnf; jyKvkyf&vG,fulaom 'geukodkvfudk tptOD; om"ujyK wifjyaytHh/ bmoma&;vkdufpm; Pftjrif&SdolwdkYonf oDvt&mvnf; aumif;? orxt&mvnf;aumif; azmfjyvwUH aom tpDt&ifEv;kH oGi;f twdi;f Bupnfymrsm; S k H G IrSwfqifjcifawmfrlMu rGefjrwfaomwd[dwf ukodkvfudk yGm;rsm;tm;xkwfEdkifMuygap[k qE jyKvkdufygonf/ 'get&mvnf; ]]ykaA0'gemokraem? ''HpdwHyom'a,/ 'wGmtwraema[mwd? {om,n or'g/}} (tH? 2? 296) ]]vSL'gef;jcif;udprS (0g) vSL'gef;qJ rkapwemrS a&S;OD;rqG ykAapwemtcduyif k f 0rf ESpfouf&Tifvef; 0 rf;ajrmufaompdwf&Sdonf (jzpf\)/ rkapwemjzihf pGeBYf uay;urf; vSL'gef; pwemj J aepOf pdwuMkd unfvif&Tijf yap\/ ay;vSLNy;D f &T yDwaomrewdYk ,ltyfaompdw&onf (0g) d f dS nf ESpfouf&Tifvef; 0rf;ajrmufaompdwf&Sdon (jzpf\)/ o'gw&m;wdkY\ tpGrf;jzihf bk&m; tp&Sdaom tvSLcHyk*dKvfwdkYtm; vSL'gef;jcif; 'geukovukd jyKvyvLS 'gef;aom 'g,umonf kd f k f xdkvSL'gef;jcif;udp rvSLrDa&S;tzdkY ]]igvSL 'gef;&awmhrnf}} [lvnf;aumif;? vSL'gef; aepOf u mv ]]igvS L 'gef ; aeNyD } } [l vnf ; aumif ; ? vS L 'gef ; NyD ; aomumv ]]igvSL'gef;cJh&avNyD}} [lvnf;aumif; 'ge ukodkvf\ twdwf? tem*wf? ypKyefumv oHk;yg;tm;vHk;wGif rdrd\'geukodkvf tpOfudk 0rf;ajrmufjcif; yDwaomrewdjYk zihf Ny;D jynhpkH d f pmrsuf E S m 30 ok d Y
25
tvif; (rauG;)
b0wpf c k & &S d v mNyD q d k u wnf ; u ywf0ef;usif[lonf wnf&SdaeNyD;jzpfygonf/ odjYk zpf b0ESiywf0ef;usionf woD;wjcm;pD fh f &Sdraeoihfay/ aMumif;usdK;nDGwfrQwpGm jyKrl qufqHaexdkifEdkfif&ayrnf/ vdktyfvQif vdktyf ovdk ulnDdkif;yif;rI tepfemcHrIwdkYjzihf ajymqdk qufqaexdiEijf cif;jzihf b0ESifh ywf0ef;usiwYkd H k f kd f onf Nidrf;csrf;aom b0&yfwnfrIwpfcktjzpf &&SdEdkifayrnf/ b0ESifh ywf0ef;usiwif u@tvkuf f G d cHpm;&,ljcif;ESihf ay;qyfaqmif&Guf&jcif;wdkY onf obm0uspGmwnf&SdaernfjzpfouJhodkY b0wpfck&&Sdjcif;aMumihf rjzpfrae cH,laqmif &G u f v k y f u d k i f & rnh f oabmw&m;t"d y m ,f wpf & yf t aejzih f wm0ef E S i h f 0 w & m;[l o nf ay:aygufvm&ygonf/ oufqdkif&m b0tajctaetvdkuf obm0uay;vkuaom wm0ef[onf wnf&dS d f l aeaomaMumif h ausauseyf e yf v uf c H j yD ; rS jyKvkyfay;vkdufonhfwm0efESihf auseyfrIr&SdbJ vufcjH yKvyay;vkuonhf wm0ef? auseyfjcif;? k f d f rauseyfjcif;tvsif;r&SdbJ vufcHjyKvkyfay; vk d u f a om wm0ef [ l &S d a eygonf / xdrwpfzef wpfbufrvnf; wm0efEiywfouf k S S S hf wm0ef&dS onf[k od&rS wm0ef,wwfMuNy;D dS l wm0ef&Sdonf[k rodygu tMuifyk*dKvfwGif wm0ef r &S d jzpf a ewwf y gonf / od k Y j zpf wm0efESifh ywfoufNyD; wav;wpm; avhvm oifh,loihfyg onf/ rdrdb0ESihfywf0ef;usif twGuf OD;pm;ay; aqmif&Gufoifhygonf/ tb,faMumifhqdkaomf wm0efwpfck ysuf,Gif;rIaMumifh rdrdb0ESihfywf0ef;usifwGif
vdkufavsmnDaxGjcif;r&SdonhftwGuf tNrJqefY usibufrsm;jzifom &ifqiawGUBuKH Mu&ygonf/ f h kd f odkYyg xdkufxkdufwefwef&&Sdxm;aom vuf&Sd rdrdb0onf rNidrf;csrf;Edkifawmhyg/ xdkYaMumifhwm0ef[lonf b0wpfck vHk;twGuf cH,ljyKvkyfusifhaqmif&rnhf t"du tcef;u@u yg0ifaeygonf/ oufqdkifonhf b0tajctaet& tcsdefumvtm;jzihfvnf; aumif;? yk*dKvfow0gae&ma'otm;jzihfvnf; aumif; cH,jl yKvyay;aqmif&rnhf wm0efu,f k f kd pD wnf&Sdaejcif;aMumifhjzpfygonf/ wpfenf; tm;jzihfqdk&ygaomf wm0ef[lonf b0ESihf ywf0ef;usif\ Mum;cHoabmw&m;taejzihf "r"d|mefuspGm wnf&Sdaeygonf/ b0wpf c k \ ywf 0 ef ; usif [ l o nf rsufpdESpfvHk;zGihfcsdefrSpNyD; rsufpdESpfvHk;rSdwfcsdef (0g) tdyfcsdefxd xdawGUqufqH&aom rdbaqG rsdK;om;csif;ESihf rdwfaqGtaygif;toif;rsm; vkyfief;cGifwGif qufqH&onhf vufatmuf i,fom; tBu;D tuJrsm; ponfjzihf xdxy*Kd vf k kd k wdonf rdr[qaom b0\ywf0ef;usijf zpfyg Yk d k kd onf/ xdkuJhodkY oufqdkif&mb0tajctaet vduf ajymqdqufqvyui&mwGif jyem[l k k H k f kd f aom tqifrajyracsmarGUrIrsm; rjzpfay:Mu& avatmif Mum;cH o abmw&m;jzpf o nh f wm0efESifh0w&m;qdkonfudk ola&mudk,fyg ud,pu,iem;vnfo&dS (xde;f odr;f aqmif&u) k f D kd f S d G f MurnfqdkvQif jyem[lonf jzpfay:wnf&Sd vmEdkifzG,f&m taMumif;r&Sdawmhacs/ jyem[lonf tvdkvdkay:ayguf vmjcif;rsdK;r[kwfyg/ wpfzufzuf\ wm0ef rausyeraMumifh pwif jzpfay:wnf&vm G f I dS
aom jy,k*fwpfckomjzpfygonf/ jyem[l onf tvHk;txnfj'yftaejzihfvnf;aumif;? tpd k i f t cJ t oG i f o P m ef w pf & yf t aejzif h vnf;aumif;? vufqyvufuif jyop&mr&Sd k f kd aomfvnf; jyif;xefpGm aygufuGJwwfaom twG tPk j rLAH k ; yrm b0wpf c k v H k ; tw G u f tzwf q ,f r &avmuf a tmif tE & m,f BuD;rm;vSygonf/ odkYjzpf (jyem) tjzpf wnf&SdvmrS ajz&Sif;&ef[lonf tvGefcufcJ onh f t wG u f jyem\ taMumif ; w&m; t&if ; tjrpf j zpf a om wm0ef r ausyG e f r I u d k tav;xm;od & S d o ih f y gonf / jyemES i f h ywfoufNyD; t&if;tjrpfudkr&SmMubJ tvdk rjynhrawG jzpfay:vmrSom nnf;nL;jcif;rsm; f I jzpfay:aewwfonfudk awGU&Sdae&ygonf/ jyemESihfywfoufvmvQif vlwkdif;vlwkdif; rjzpfcsif rawGUcsifMuyg/ a&Smifz,fwwfMuyg onf/ odkYaomfvnf; wpfcgwpf&HwGif rnfodkYrQ a&Smif&Sm;r&onhftajctaersdK; awGUBuHKMurS om jyemudk ajyat;atmif BudK;pm;ajz&Sif; wwfMuygonf/ jyemajz&Sif;&mwGifvnf; ajz&Sif; jcif;ESpfrsdK;&Sdygonf/ yxrwpfrsdK;onf avm avmvwfvwfajyvnfatmif ajz&Sif;jcif;ESihf 'kwd,wpfrsdK;u jyem\taMumif;tusdK; udk avhvmoHk;oyfNyD; tNyD;tydkif wnfNidrfat; csrf;ap&ef pepfwusajz&Sif;onhf &Sif;vif;jcif; wdkY jzpfygonf/ ae&mwGif yxrajz&Sif;csuf onf temwpfc\ emusirukd avmavmq,f k f I ,m,Dajzaq;vdrf;NyD; oufomoGm;atmif jyKvkyfjcif;rsdK;ESihf tvm;oPmefwlaeygonf/ temwpfconf tNy;D wkiraysmufonhtwGuf k d f f NrHKaeaom temwpfckESihfwl\/ wcsdefcsdefwGif rlvtajctaexuf BuD;rm;aomtE&m,fudk jzpfapwwfygonf/ jyem[lonf taMumif; tusKd ;ESiwuG ud,csi;f pmw&m;ESihf qifjcifwkH hf k f w&m; vufudkifxm;um twESihfy&tusdK;udk nDwlnDrQ aqmif&GufvkyfudkifEdkifrnfqkdvQif Nidrf;csrf;aom&v'fESifhtwl todynmrsm;yg wdk;yGm;vmrnfjzpfygonf/ odkYygaomfvnf; vlavmu vlY&Gm vlYobm0onf jyemrsm;jzihf oDuHk;zGJUaESmif xm;aom b0om;aumif j zpf o nh f t wG u f jyemwpfcukd ajyvnfatmif ajz&Si;f aqmif k &GufvkyfudkifEdkifkHrQjzihf xm0&Nidrf;at;rIudk &&Sd Edirnfr[kway/ odaomf Nir;f at;rI&&Sonf[k k f f Yk d d qdkcJhjcif;onf rdrdajz&Sif;vkdufaomjyemESihf ywfoufom tusdK;cHpm;EdkifNyD; toufESifh
26
"r0D&onf t"rw&m;z,f&Sm;Edkif&ef jzpfonf/ ygonf/jyemESihfywfoufNyD; ay:aygufvm aom jyemwpf c k u d k ajz&S i f ; jcif ; onf rS e f u ef a om jyKvk y f a qmif & G u f c suf j zpf aomfvnf; jyemr[kwfonfudk jyem[k ,lqNyD; jyKvkyfcJhrnf qdkvQif jyemjzpfwwf ygonf / ae&mwG i f tvsif ; oih f i,f p Of t cgu Mum;cJ h z l ; aom yH k j yif av;wpfyk'fudk wifjyvdkygonf/ vl w pf a ,muf [ m..rd k ; &G m xJ xD;aqmif;NyD; vrf;avQmuf&if; pOf;pm;aeyg owJh/ rdk;[m tay:uae&GmcsvdkYom? ig'Dvdk vrf;avQmufNyD; xD;aqmif;&wmvG,fulwm? tu,frsm; ajrBu;D uae rd;k &GmcscrnfqvQif hJ kd xD;b,fvdkaqmif;&yhgrvJvdkY awG;aeowJh/ tJ'DvdkeJY xdkyk*dKvfrSm ajrBuD;uae rdk;rsm;&Gmcs cJrnfqvQif xD;rnfoaqmif;a&; jyemBu;D h kd Ykd wufaeonf[k rSwom;rdz;l ygonf/ qdvonf f k kd rSm jyemr[kwfonfudk jyemvkyfaejcif; jzihf tcsdefawGvnf;ukef rdrdvkyfaqmif&rnhf vkyief;rsm;vnf; qH;k I;H vsuf &SNd y;D todPfrsm; f udyif Za0Z0gjzpfom;Edirnf[ awG;rdygonf/ k G k f l wpf c gwpf c gawmh v nf ; jyKvk y f aqmif&Gufcsufrsm;ESihf jzpfay:vmaom tajc taet&yf&yfay:wGif aMumif;usKd ;nDwrQw G f aom a0zefpdppfwwfonhf (todPf) &Sdxm; oifygonf/ h qufvufwifjyvdkonfrSm jyem jzpfvmrS ajz&Sif;jcif;onf tcuftcJrsm;pGm &SdEdkifygonf/ xdkodkYtcuftcJrsm;pGm r&Sdap&ef twG u f jyem\ t&if ; tjrpf j zpf a om Mum;cHoabmw&m;jzpfonhf (wm0ef) rausyef G jcif;udk a0zefqef;ppfoifhygonf/ "robm0e,fy,fESihf vlYavmu e,fy,fwGif Mum;cHoabmw&m;onf tajc tjrpf w d u spG m wnf & S d a eonf u d k atmuf y g tcsufrsm;u axmufcHcsufjyKaeygonf/ Mum;cH o abmw&m; "robm0Iaxmifht&jzpfrIESifhysufrI\Mum;wGif (wnf) oabmonf&Sd\/ (Oyg'f? XD? bif) (XD=wnf) pdwaA'Iaxmifht&ukodkvfpdwf- tukodkvfpdwf\ Mum; wGif (tAsmuwpdwf) [lonf&Sd\/ ocsFmIaxmifht&taygif;vuPm ESihf tEIwvuPm f \ Mum;wGif (okn) [lonf&Sd\/ pD;yGm;a&;Iaxmifht&tjrwfEitI;H Mum;wGif (&if;ES;D jrK yEHS S hf f rI) [lonf&Sd\/ avmuIaxmifht&b0ES i h f y wf 0 ef ; usif \ Mum;wG i f (wm0efESifh0w&m;) [lonf&Sd\/ rd b ES i f h o m;orD ; ? vif E S i f h r ,m;? q&mES taygif q&mESihfwynhf? nDtpfudkarmifESr? taygif; toif ; ES i h f r d w f a qG p ojzih f w d k Y w G i f Mum;cH oabmw&m;taejzih f (wm0ef ^ 0w & m;) [l o nf obm0uspG m wnf & S d a eygonf / od k Y a omf w m0ef o d o l o m wm0ef & S d w wf N yD ; wm0ef wm0ef[krodolrSm olYtwGuf wm0ef[lonf r&SdEdkifygg/ wm0efo wm0ef,Nl y;D vkyaqmif / d f jcif ; ud k wpf b uf r S e m;vnf r I & S d o nf j zpf a p r&S d o nf j zpf a p wef z d k ; xm;onf j zpf a p? wef z d k ; rxm;onf j zpf a p ud k , f u d k , f w d k i f u vkyfydkifcGihfESifhapwemudk tysuft,Gif;rcHbJ quf v uf jyKvk y f a y;&rnf j zpf y gonf / ud k , f y d k i f t cG i f h t a&;wpf & yf t aejzih f v nf ; Bud K ;pm;aqmif & G u f v k y f u d k i f o G m ;&rnf j zpf y g onf / b0[lonf twudkt&if;cH wnf aqmufxm;aom oPmefwpfckjzpf jyem wpfcEita&;BuKH vmvQif ud,omvQit"du k S hf k f f xm; xif w wf M uaomaMumih f tw E S i f h y & tusd K ;ES p f & yf r QwpG m xif j rif , l q ay;onh f tajctaersKd ; tvGetm;enf;wwfMuygonf/ f jyem[l o nf wm0ef w pf c k wpfbufbufrScsdKU,Gif;vQif ay:aygufvm wwf o nf [ l wif j ycJ h N yD ; jzpf y gonf / wbufbufrSwm0efod wm0ef,laqmif &Gufaomfvnf; wm0efudkvnf;rod wefzdk; vnf ; rxm;vQif wm0ef o d wm0ef , l aqmif & G u f o l w pf a ,muf t aejzih f rd r d \ apwemj rlv apwemjzLpifrukd tav;ay;wefzdk;xm; I NyD; qufvufvkyfaqmifoGm;&rnfjzpfonf/ wbuf r S e m;vnf o d w wf r I r &S d j cif ; ? wef z d k ; rxm;jcif;wdkYonf rdrdESihfroufqdkifbJ ol\ vkyfydkifcGihftydkif;jzpfygonf/ odkYjzpf yk*dKvf ow0g ae&ma'otcseumv rwlnMD uaom d f tajctaeES p f c k M um; jzpf a y:vm&aom jyemonf Mum;cH o abmw&m;jzpf o nh f wm0ef E S i h f 0 w & m;csd K U,G i f ; ,k w f a vQmh om jzpfay:vm&ygonf[l aqG;aEG;wifjy&if; Iaxmihftvkduf wnf&aeaom Mum;cHoabm dS w&m;udk rdrb0ESifh ywf0ef;usiwif twEiy& d f G S hf tcsdK;nDrQwpGm usihfoHk;oGm;EdkifMuygap[l wkdufwGef;a&;om;vkduf&ygonf/ usrf ; T e f ; =tbd " r w o *F [ usrf ; tvif ; (rauG ; )
cEm wnfaeo xyfrHay:aygufvmaom tqufqufjyemtopfrsm;onf oifhtm; apmifqi;f aeayvdrrnf/ tb,faMumifqvQif h kd fh h kd vlYb0onf jyem&GmBuD;wpfckuJhodkY tpOf tNrwnf&aejcif;aMumifjh zpfygonf/ ud,trf J dS k hf d jyemjzpfvdkY Nidrf;at;vdk pdwfajyvuf aysmuf rdwfaqG\tdrfodkY tvnftywfoGm; aomtcg rdwaqGonf ol\tdrrjS yemrsm; f f taMumif ; ud k OD ; pG m yxrajymMum;Muonh f tawGUtBuHKaygif;vnf; rsm;vSNyDjzpfygonf/ jyemudk a&Smif&Sm;&efr&ouJhodkY tvsifpvdk rpOf;pm;rqifjcifbJ wpfzufowfxdyfwdkuf &ifqdkifajz&Sif;rnfqdkvQif jyemwpf&yfukd jyemwpfqihfxufwpfqihf BuD;rm;atmif jyKvkyfovdkrsdK; jzpfoGm;wwfonfrsm;vnf; &Sd wwfygonf/ jyem[lonf ajz&Sif;&rnhft&m om jzpfygonf/ odkYjzpf jyemwkdif;wGif ajz&Sif;edkifaomenf;vrf;[lonf &SdaepNrJjzpfyg onf/ at;aq;wnfNidrfaom pdwftajctae wpf&yfudk OD;pGmyxrBudK;pm;vkyfaqmifNyD;rS taotcsm a0zefqef;ppfum tajz&SmjyKvkyf EdicrnfqvQif txufjrufq;kH ESifh taumif;qH;k k f hJ kd aom aqmif&Gufcsuf[k qdk&rnfom jzpfyg onf/ qdk;usdK;tjzpfESihfa&muf&Sdvmaom tajctaewpfrsdK;rSonf rdrdtwGuf a&SUquf wnfaqmufjzwfoef;&rnhf b0vrf;Tetjzpf f ESifh aumif;rGefaomtusdK;w&m;rsm;udk wefzdk; BuD ; pG m &&S d E d k i f y gvd r h f r nf / jyemwpfckudk ajz&S i f ; NyD ; wd k i f ; rd r d t wG u f tawG U tBuH K enf ; vrf ; aumif ; wpf c k &&S d E k d i f N yD ; jyem q,fckudk ajz&Sif;EdkifcJhNyDqdkvQif tawGUtBuHK opf tusdK;xl; q,fck&&Sdrnf jzpfygonf/ uJhodkYjzihf jyemaygif; ajrmufjrm;pGmudk ajz&Sif;EdkifcJhygvQif rdrdb0ESihf ywf0ef;usif twG u f aumif ; usd K ;rsm;pG m ud k tusd K ;jyK aqmif&GufEdkifcJhaomaMumihf trSefrsm;pGmudk jyKvyEico?l trSm;enf;pGm aqmif&ucaom k f dk f hJ G f hJ ol ? tawG U tBuH K &if h u suf a omol [ l ywf0ef;usiftwGuf rnfrnfrQ toHk;us onf u d k 0rf ; ajrmuf * k P f , l E d k i f v d r h f r nf j zpf ygonf / txufyg aqG;aEG;csuonf jyem f ESihf BuHKawGU&NyDqdkvQif &ifqdkifajz&Sif;oifhonhf tajctaet&yf&yfudk aqG;aEG;wifjycJhjcif; jzpfygonf/ odkYaomf jyemESihf ywfoufNyD; tajctaewpfrsdK;&Sdygao;\/ xl;xl;jcm;jcm; r[kwaomfvnf; tav;xm;oifonf[k ,lq f h
27
(1) aeomwJhwpfaeY/ ud k , f h t cef ; xJ ud k , f w pf a ,muf wnf; "r0&*sme,fta[mif;av;awG jyefzwf D aewkef; pma&;q&mrwpfa,muf a&mufvm w,f? olu.... ]rtdkcsifbl; OD;Zif;&,f}...vdkY aqG; wajrUajrUav; ajymvmygw,f/ pma&;olu cyfaomhaomhav; azmh NyD;awmhrS ]'grsm; vG,fygw,fq&mr&,f? rtdk csif&if tapmBuD;aovdkufaygYAsm} vdajymvkuw,f/ olu ]aemufrae Yk d f eJY t[kwfajymaewm? rtdkEkdifr,fhenf;av; bmav;ay;ygOD;} qdkawmh pma&;olu w&m; tm;xkwfzdkY ukokdvfrSeforQ jynhfpHkatmifvkyfzdkY ygVdawmftud;k tum;av;awGeYJ tcseawmfawmf d f ,lNyD; &Sif;jyay;vdkufygw,f/ olauseyfoGm; ovm; rauseyfbl;vm; rod/ ]ukokdvfawmhvkyfcsifom; qkdifxdkif& wmeJY rtm;bl;} vkyfjyefa&m? vG,fygw,f? pma&; q&mwu o d k v f oQif o D & d ("r m p&d , ? bDat) a&;wJh ]aorif ; ac:awmh tm;Mu&NyD } pmtkyf vufaqmifay;vdkufw,f? rSwfAsm/ ]qdkifxdkif&if; zwfaygY[m} olu ukefajcmufqdkif? txnfqdkif zGihfxm;NyD; 0goemt& 0wKaqmif;yg;awG a&;aeolyg/ pma&;zdkYxrif;pm;aewmvdkY tNrJ ajymw,f/ touf&SifzdkY pma&;wmr[kwfbl;? pma&;zdkY touf&SifaewmvdkYvnf;ajymwwf w,f / wcsKd U pma&;q&mrawG u 'D v d k y gyJ / ynmrmefav; taysmfwrf;wufavh&SdwwfMu
28
opf&dyfatmufrS "ra'oem
armifZifa,mf
jcif;jzpfygonf/ 0dyemtvkyf tm;xkwrnf? f a[mrnfqkdvQif 6rsKd;jyEkdifygonf/ - rsufvkH;Pftjriftvkyf (lygkH) - em;Pftjriftvkyf (o'gkH) - ESmacgif;Pftjriftvkyf (*EmkH) - vQmawGUPftjriftvkyf (&omkH) - ukd,fxdawGUPftjriftvkyf (azm|AmkH) - raemawGUPfjriftvkyf ("rmkH) if;tmkH 6 yg;onf cEmrSm&Sdonf/ rnfonfhtmkHay:onfjzpfap? cHpm;&onfrSef orQ (a0'emtpkpk)onf kyfESihfemrfomjzpfacs onf/ kyfemrf"r ocFg&[k Ak'a[mcJhygonf/ avmurSm 0dyemIym; w&m;tm; G xkwfonfjzpfap? avmuD tmZD0tvkyfvkyf onfjzpfap? temukvmpurEm ukd,hftvkyf onf tjypfuif;pifonf/ ruif;pifonfukd odzkdYvkdygonf/ cEmukd,ftMunf"mwf&Sdonfh ae&mwGif emjcif;? ukdkufcJjcif;? yljcif;? at;jcif; jzpfay:wwfygonf/ awaZm"mwf? 0ga,m "mwf? yx0D"mwf if;wkdYawGUqkHjcif;aMumihf jzpfay:vmjcif;jzpfygonf/ udk,frSmawGUonfu tcH"mwfjzpf onf / awaZm? yx0D ? 0ga,m ponf u twk d u f " mwf [ k od & ygrnf / tcH " mwf E S i h f twku"mwfxvQif a,m*DoEmefrm ]]odw,f}} d f d S tajzay:onf/ emwmodw,f? usOwmodw,f f ylwm at;wmodw,fjzpfay:vmonf/ odkY vQif cEmPfawGU vrf;pOfBu;D onf 0dyem [k ay:vGifvmawmhonf/ ]]uk,awGUjzpfwmu ylwm}}? ]]cPdu d f u wifyg;rSm ay:wm? ]]orm"du odwm}} jzpf onf/ ay:wkdif; ay:wkdif;pdwfu vkdufrSwfae wmuk d or m orm"d [ k a c:ygonf / orm"d aumif;olonf owdaumif;oljzpfonf/ ynwf awGay:vGe;f vQif orm"dnojl zpfonf/ y&rwf hH todenf;vQivnf; orm"dnwwfygao;onf/ f hH 0dyemPfESpfrsKd;&Sdonf/ O'p (txuf&efol) ESihf xderd' (atmuf&efol) jzpf onf/ orm"dtm;aumif;olwGif ukodkvfpdwf orzvESpfrsKd;&&Sdjyefonf/ rwnfao;onfukd wnfatmifvyjf cif;ESihf wnfNy;D onfudk qufvuf k wnfwHhatmifvkyfjcif;jzpfygonf/ 0dyem rcufvSyg/ orm"duom cufygonf/ ]]cspf o m;wk d Y orm"d w nf a tmif vkyfyg/ pdwfwnfvQif ukd,fwGif;jzpfrI? ysufrI awGay: vmwkdif;awGU&rnf? tusKd;xl;ygonf? jzpfysuf xifxif awGU&olonf &[Emjzpf &rnf? jzpfysufrjrifolukd &[Emjzpfrnf[k igbk & m; ra[m}}[k Ak ' a [mrd e f Y c J h o nf / w&m;usihfaepOf ]]yvdaAm"}} aMumifhuspkd;&drf rI a wG azsmuf y pf & ygrnf / w&m;tm;xk w f aepOf cEmrSmay:wm? odwm cPduorm"d jzpfonf/ if;uaeNy;D jzpfwm? ysuwmqufjrif f &wm 0dyemjzpfonf/ qif;&Jjcif;qkdonf udavomaMumihf jzpfonf/ udavomtjypf 10yg;&Sonf/ qyGm; d aomf 1500&Sdonf/ ylw,f? ylw,f[k pdwfxJpGJ vQif udavom0ifNyDrSwf/ rcHpdwfjzpfvQif udavomjzpfonf/ aoG;ylvQif &ifxJvnf; ylvmonf/ pdwfaxmif;awmhudk,fausjzpfvm onf/ ukef;acgifacgifrSmaygufaom opfyifvkd tom;ta&crf;ajcmufvmonf/ wpfcsKdUwpf av aoG;qkwf temyifaygufvmwwfao; onf/ &ifylvmonf/ tpm;taomufr0ifjzpf vmonf/ avtH? avysKdUjzpfvmwwfonf/ od k Y j zpf v mvQif orxaq;aumif ; av; wpfcuf aomufvuyg[k qkcsionf/ cPdu G dk f d f orm"d&vmrnf/ orm"d&vQif udavomIdUrD; awG aysmufNyDjzpfonf/ udavomNidrf;awmh vQif 0dok'd&NyDrSwfvkdufyg awmh[k ur|mef; a'oem ukd emMum;&aomtcg w&m;pcef;0if tpysKd; "rwHcg;0odkY qkdufa&mufvm avawmh onf/ csrf;omjcif;onf oym,rQwjzpf onf/ tMunf"mwf&Ny;D vef;qef;jcif;jzpfonf/ emrynwfuif;NyD; csrf;omrSom 0dyem csrf;omjzpfonf/ qif;&Jjcif;vnf; a0'em? csrf;omjcif;vnf; a0'em/ bmrSrNrJygwum; [k odvmvQif tavmbjzpfonf/ cspfcifjcif; (yD,)? rcspfcifjcif; (tyD,) wkdYonfvnf; rNrJ w &m;tjzpf o mwum;[k od v Qif udavomukd c0gcszkdYt&efoifhjzpfaeygawmh onf/ (rlvuopf0kdifq&mawmfBuD;\ w&m;pcef;0if a[majymcsufrS xkwfEkwfazmfjyygonf/) armif Z if a ,mf
w&m;jyq&mawmf\ wkd;nif;aom "rpum;rsm;u ESvkH;tdrfokdY pdrfh0ifvmonf/ yk A b m*r*f (tBuKd r *f ) uk d M um;em&onf / 0dyemonf edAmefukd rsufarSmufjyKaom IyGm;rItvkyfjzpfonf/ pdwfukd b0if (&ifGefY) wGifxm; cEmjzpfaom a0'emtpkpkukd Iym; onf/ cEmjzpfay:onfh yljcif;? at;jcif;? G vIyfjcif;? qif;&Jjcif;? csrf;omjcif; (5)rsKd;ukd IyGm;aevQifyif 0dyemjzpfonf/ omref todxuf PfjzihfqihfyGm;&aom cEmPf a&mufw&m;jzpfonf/ 0d&m*r*fukd tpysKd;jcif; jzpfonf/ xkdtcg ]]a0'em igr[kwf? a0'em tedp}} ESvkH;oGif;NyD;jzpfonf/ cEmwGif azmfjyyg 5 rsK;d pvk;H wpfNyKif d euf ray:ay/ wpfckNyD;rSaemufwpfckay:wwf onf/ ylw,f odvQif if;tylonf wk;d ylovm; avsmhylovm;? wefYylovm; ponf IyGm;& onf/ onmuEmrSpvkdufaom IyGm;rIonf a0'em uEm? xkrS 0dPuEm? a0'emtwki;f d d tavsmh (a&SUrwk;d aemufrqkw) tweftm;jzihf f Y ocFg& uEmjzpfrIukd IyGm; (a&SUI)oGm;onf/ cEmtpOfwGif PfjrifvQif 0dyemjzpf ygonf/ umvmrokwfwGif igbk&m;ajymwm csn;f r,ket;Hk ? vufawGUusiNhf y;D rS pyf,O,k}H } H YJ S f [k bk&m;a[mcJhonf/ a,m*DusihfxkH;[k qkdcsif ygonf/ ajrBuD;ukd zaemihfESihfaygufwkdif;vnf; xdcsifrSxdrnfjzpfonf/ cEmPfa&muf 'ku op m a0'emtpk p k u m; yl j cif ; ? at;jcif ; ? vIyfjcif;? qif;&Jjcif;? csrf;omjcif; ponfwkdYjzifh tpOfwpkdufjzpfay:aeonfum; aocsmvSyg onf/ if;taMumif;ig;rsKd; cEmrSmawGUyg onf / Pf j zih f o mawG U Ek d i f y gaomaMumih f ukd,fawGUPfjzihf vkyfief;pOf[k ac:qkdvkduf
29
rSefuefaom &if;ESD;jrKyfESHjcif;
armif o d e f ; pd k ; (ausmuf y ef ; awmif ; )
avmuDvlom;rsm;taeeJY rdrdb0 &yfwnfrI? b0a&SUa&;twGuf &if;ESD;jrKyfESHrI? rdbawG om;orD;a&SUa&;twGuf ynma&;&if;ES;D jrKyfESHrI? avmu0wft& wpfOD;udk wpfOD; tjyeftvSef ulnjD cif;jzihf vlra&;&if;ES;D jrK yEr?I I f HS usef;rma&; tjrif&SdolawGuvnf; BudKwif umuG,jf cif;jzihf rdrwb0twGuf use;f rma&; d Ykd &if;ES;D jrK yErpojzihf &if;ES;D jrK yErrsm; aqmif&uf f HS I f HS I G Muygw,f/ uH? uH\ tusKd;udk ,HkMunfMuaom jrefrmAk'bmom0ifrsm;taeeJY a&Al;eJY zdeyfryg &if aEGtcgrSodvdrfhr,f? 'geeJY oDvryg&if aocgMurS odvrr,f} qdwhJ pum;udk vufuif d fh k kd jyKNy;D edAmefra&mufrD oHo&mc&D; avQmufvr;f S Mu&mrSm ryifyef;MuapzdkY 'ge? oDv? bm0em trIawG jyKvkyfjcif;[mvnf; &if;ESD;jrKyfESHrIyJ jzpfygw,f/ vkyief;&SiawG taeeJY pD;yGm;a&;vkyf f f ief;awG&if;ESD;jrKyfESHrIjyKvkyfMu&mrSm avmbudk tajccHvkyfudkif&SmazGpm;aomufoGm;Mur,fqdk &if wpfb0pmtwGufawmh tqifajycsifajy Muvdrhfr,f/ oHo&mtwGufawmh pdwfcs&wJh &if;ESD;jrKyfESHrI r[kwfEkdifygbl;/ 0d o ravmbeJ Y &S m azG p k a qmif ; toufarG;rIjyKvkyf&ygu tcsdefra&G; 'kueJY &ifqdkifBuHKawGU&Ekdifovdk tJ'Dtukokdvfw&m; rsm;u rd r d a emuf u d k t&d y f y rmvd k u f u m Ncr;f ajcmufjcif;udk cHMu&wwfygw,f/ wpfenf; d tm;jzihf twmEk0g'ab; (rdrjd yKvywhJ raumif; k f rIu rdrdudk ajcmufvSefYcH&jcif;) udk cHpm;&w,f vdkYyJ qdk&ygvdrhfr,f/ cEm? tm,we? "mwfqdkwJh kyfemrf w&m;awGeJY rjywfvnfywfvsuf &SdwJh oHo&m rSm t0dZmeJY wPSmudk t&d,mr*fjzihf ry,f owf&ao;orQ umvywfvHk; t0dZmu uH? urerw?f *wderwjf zpfwhJ tmHopfw&UJ tjypf d d d d k Ykd udk tjypfvkdY rjrifatmifzHk;vTrf;xm;NyD; wPSm u b0opfa&mufatmif ypfcsvdkufwJhtwGuf vuf&Sdb0awG&vmcJhMuwmjzpfygw,f/ vuf & S d b 0rS m vnf ; t0d Z m qd k w J h arm[u zHk;vTrf;NyD; Pftjrifuef;atmif jyKvkyfvkdufjcif;aMumihfyif rsufrjrif 'kudw
yk*Kd vwpfa,muf vrf;rSevrf;rSm;rodbJ oGm;rd f f ouJhodkY ukokdvfyknmbdocFg&? tukokdvf tyk nmbdocFg&eJY taembdocFg&[laom tly ukokdvfrsm; jyKvkyfrdjcif;jzihf 'k*wd? ok*wdpojzihf bHkb0toD;oD;rSm usifvnfMu &OD;rSmjzpfygw,f/ edAmefra&mufrD oHo&mrSm usivnf f Mu&OD;r,fh yk*dKvfow0gawGtzdkY rdrdavQmuf vSrf;&m c&D;vrf;rSm ryifyef;zdkYqdk&if rSefuef aom &if;ES;D jrK yErawGjyKvyNf y;D rdravQmufvr;f f HS I k d S r,fh vrf;aMumif;rSefudk a&G;cs,favQmufvSrf; wwfzdkY vdktyfygw,f/ jrwfpGmbk&m;&Sifu oHo&mwnf; [laom 0#fo;kH yg;tqufrjywf vnfywfaejcif; &JU t"duw&m;ESpyg;rSm t0dZmESiwPSmw&m; f fh rsm;yifjzpfaMumif; 'gaMumihf xdkw&m;ESpfyg;udk ]0oDo} (0#f\acgifw&m;)vdkY y#dporkyg'f a'oemawmfrSm a[mMum;cJhygw,f/ tJ'vkd a[mMum;cJ&mrSm t0dZmonf D h 'k*wdb0udk a&mufapwwfaom tukokdvf\ xl;aomtaMumif;? wPSmonf ok*wdb0odkY a&muf a pwwf a om uk o k d v f \ xl ; aom taMumif;jzpfygw,f/ Oyrmtm;jzihf rD;jzihftNrdKufcH&NyD; 0g;&if;wkwfjzihf xkdkufESdyfpufcHxm;&aom yifyef;qif;&Jjcif;odkYa&mufum towfcH&rnfh EGm;onf armyef;vGe;f ojzihf a&iwfaomaMumihf aomufcsifpzG,fraumif;onfhtjyif rdrdudk qd;k usK;d ay;rnfh usKd uusKuqyuaeaom a&yl f d f l G f udk aomuf&ouJhokdY rodrI t0dZmvTrf;rdk;jcif; cH&wJh ykxkZOfwdkY[mvnf; udavomtylrD;
avmifNrdKufcH&aomaMumihf rufarmom,m zG,fr&Sdonfhtjyif 'k*wdb0odkYa&mufapwwf aom rdruq;kd usK;d ay;rnfh ygPmwdygwpaom d kd tukovutrsK;d rsK;d jyKvytm;xkwwtwGuf dk f H k f f hJ 'k*wdb0rsm;odkY a&mufMu&ygw,f/ wPSmw&m;uawmh ok*wdb0odkY a&muf a pwwf a om uk o k d v f u H \ xl ; aom taMumif;jzpfygw,f/ Oyrmtm;jzihf tESdyfpuf cHxm;&aom txufygEGm;onf a&iwfvGef; aomaMumihf a&at;udk qmavmifawmihfw rufarmom,mzG,faumif;onfhtjyif rdrd\ yifyef;qif;&JEGrf;e,frIudk aysmufuif;aprnfh a&at;ud k aomuf o uJ h o d k Y b0wPS m jzif h ESdyfpufjcif;cHxm;&aom ykxkZOfyk*dKvfwdkYonf udavomtyluif;jcif;aMumihf om,mzG,f aumif;onfhtjyif ok*wdb0odkY a&mufapNyD; 'k*wdqif;&Judk z,f&Sm;Ekdifaom ygPmwdygwm a0&mrPdoDvpaom ukokdvftrsKd;rsKd;jyKvkyf tm;xkwf\/ odkYjzpfb0wPSmonf ok*wd b0od k Y a &muf a paom uk o d k v f \ xl ; aom taMumif;jzpfaMumif; a[mawmfrlygw,f/ b0ed u E d u avmbaZm (b0 wPSm) aMumihf ok*wdb0rSma&mufaeMu&wJh twG u f csrf ; omjcif ; &&S d a eMuw,f q d k a y r,f h v nf ; csrf ; omw,f r [k w f y g? oH o &m c&D;oGm;rsm;tzdkY c&D;wpfaxmuf em;cdkjcif;vdkYyJ qdkEkdifygvdrhfr,f y#dporkyg'fa'oemawmft& wPSmyp, Oyg'geH? Oyg'geyp, urb0? urb0yp,m ZmwdqNkd y;D b0wpfc&&ScMhJ uwm k d jzpfwJhtwGuf Zmwd&NyD;&if tusKd;w&m;jzpfwJh Z&m? r&P w&m;rsm;vnf; rvGJraoG&&Sd
30
"r0D&onf avmuD avmukw&mtusKd;ESpfyg;twGuf jzpfonf/ ]]ukoavm"arm ukov"r tm&rP ypa,e ypa,m/ 'geHwwGm oDvorm'd,wm H d G OaygoxurHuwGm wHyp0uwd/ aoum0g yk x k Z e m0g uk o vH ted p a wm 'k u a wm tewawm 0dyEd/ (y|me? 1? 132^ 3)}} ]]tvSL'geudkay;vSLNyD; oDvudk aqmuf wnf N yD ; Oyk o f u d k j yKNyD ; aou y k * d K vf onf v nf ; aumif ; ? uvsmPyk x k Z Of yk * d K vf o nf v nf ; aumif ; ? 'geoD v Oyk o f paom uk o d k v f w &m;wd k Y u d k qif j cif \ (tb,fodkY qifjcifoenf;[lrlum;) rdrdjyK vkyfaom 'ge oDvOykof paom ukodkvfudk rNrJ a omted p t m;jzih f qif ; &J a om'k u tm;jzih f ? ud k , f r yd k i f t pd k ; r& aomtew tm;jzih f 0d y emI M uuk e f \ }} [l vnf;aumif; ]]c,H*rdwd 0,H*rdwD wdoroeH y|aywd w'gbm0emr,H a[mwd (eD ? 120)}} ]]vS L 'gef ; aMumif ; uk o d k v f od apwemonf uk e f j cif ; o d k Y a &muf v w H U ? ysuf j cif ; od k Y a&muf v w H U / od k Y ted p ? 'k u ? tew vu P ma&;oH k ; yg;jzih f IqifjcifrIudkjzpfap\/ xdktcg 0dyem bm0emur | mef ; I q if j cif j cif ; jzih f NyD ; aom (wd [ d w f ) 'geuk o d k v f o nf j zpf \ }} [k jrwfpGm bk&m;a[mawmfrlaomaMumihf rdrdjyKvkyfaom 'gepaom ukodkvfw&m;rsm;udk omvQif t<uif;rJysujf y,fjcif;? csKyjf cif;aMumihf h ocFg&wdkY\ csKyfjcif;jzpf\)[k a[mawmfrlcJh ygw,f/ Ak'bmom0ifolawmfpifwdkYtaeeJY BuHKawmifhBuHKcJ omoemawmfeJY BuHKBudKufae jcif;[m v,f,majraumif;udk &&Sdykdifqdkifxm; jcif;ygyJ? 'gaMumihf 'gersKd;aph? oDvrsKd;aphrsm; pduysK;d Bucs&if;ES;D jrK yEEirnfqygu rsK;d aph rSef k f J f HS dk f kd tyifoefaom oHo&mc&D;wpfavQmuf ryif ryef;avQmufvSrf;um oHo&mrS tNyD;wdkif vGwfajrmuf&ef 0dyembm0emw&m;rsm; qufvuf yGm;rsm;tm;xkwf&if;jzihf r*ifvrf; aMumif;rS edAL aomifurf;udk ta&mufvSrf;Ekdif rnfjzpfygw,f/ usrf;Tef;= 0dok'dr*ft|uxmrSDjirf;ygonf/ armif o d e f ; pd k ; (ausmuf y ef ; awmif ; ) pmrsuf E S m 19 rS tJ'DrdwfaqGrsdK;[m wu,hfrdwfaqG aumif;jzpfzYkd usiBfh uBH uKd ;ukwf tm;xkwMf u&rSm jzpfygw,f/ udk,faygif;wJhrdwfaqGawGuvnf; tJ ' D v d k rd w f a qG r sd K ;awG j zpf o ih f y gw,f v d k Y ? vnf;aumif;? xdkukodkvfpdwfwdkYonf jzpfap tyfaom pdwZ0ga,mkyfwdkYudk vnf;aumif; 'gepaom uk o d k v f w &m;rsm;ud k jyKvk y f q J jyKvkyfNyD;cPyif ysufpD;jcif;tedpodkY a&muf cJhMuukef\/ xdkukodkvf w&m;rsm;onf tpOf tNrJxm0&jzpfjcif; r&Sdojzihf tewodkY a&muf cJ h M uuk e f \ / xd k o d k Y 'gepaom uk o k d v f w d k Y onfvnf;aumif;? xdkukodkvf pdwfwdkYonf jzpfapwwfaom pdwZ0ga,mkyf wdkYonf vnf ; aumif ; ted p ? tew o abmruif ; aomtm;jzihf qif;&Jjcif;'kuoYkd a&mufcMhJ uukef \/ xdkuJhodkY ukodkvfjzpfaom pdwfapwoduf kyfw&m;wdkYonfvnf;aumif;? tedp? 'ku? teww&m;wdkYonfvnf;aumif; csKyfNidrf;&m onf edAmefrnf\/ odkYtzdkYtm;jzihf 'ge? oDv? orxukodkvfw&m;wdkY\ tedp? 'ku? teww&m;wdukd wGiwiqifjcifvsuf tcsn;f Yk f G f ESD;jzpfaom umrokcponfwdkYudk rawmifhwrl edAmefodkYomvQif tmHkjyKum a&SUaemufjzL pif jrwfaom0d0ukovf (odr[kw) wd[wf kd Yk f d ukodkvfjzpfatmif BudK;pm;tm;xkwfEkdifMuygap ukeownf;/ f usrf ; T e f ; ="r y 'a'oemawmf =y|mef;usrf;? =t*FkwdK&fusrf; t&S i f p m&d E ( csif ; wG i f ; iayv) 'gaMumihfrdkY 'DuaeYn Ak'jrwfpGma[mMum;cJhwJh w&m;a'oemawmfawGxJuaeNyD;awmh(1) rdwfaqGtwkqdkwm bmvJ (2) rdwfaqGtppfqdkwm bmvJ (3) rdwfaumif;aqGaumif;qdkwm bmvJ avmurSm aygif;oif;qufqHa&; oHo&mBuD;yGm;a&;yJjzpfjzpf? avmuBuD;yGm;a&; yJjzpfap? w&m;"reJYywfoufNyD; BuD;yGm;a&;yJ jzpfap? rdwfaqGaumif;eJYuif;NyD;awmh rBuD;yGm; rwd;k wufEib;l / kd f 'gaMumihf rdwfaumif;aqGaumif;qdk wm tifrwefrS vdktyfw,f? tiftm;BuD;vSwJh External condition. tjyifu taMumif;w&m; jzpfw,fqwm vufcNH y;D rdwaumif;aqGaumif; kd f rdrwu,wiuvnf; trsm;&JU rdwaumif;aqG d Ykd kd f kd f f aumif;jzpfatmif BuKd pm;Muzd?Yk rdrwaygif;oif; d Ykd wJh yk*dKvfawGvnf;yJ wu,hfrdwfaumif;aqG aumif ; awG j zpf z d k Y q d k w m tmH k x m;NyD ; awmh usiBfhuusKd ;ukwtm;xkwEiMf uygapukeownf;/ H f f kd f a'gufwmeErmvmbd0Ho
pmrsuf E S m 24 rS ap&m\/ xkdodkY rdrdwdkY\tvSL'geukodkvf umvoH;k yg; 0rf;ajrmuf0rf;om vSL'gef;jcif;onf jzLpifaumif;jrwfaomukodkvfjzpf\/ xdkuJhodkY jzLpifaumif;jrwfaomukovrS xdxufomvGef kd f Yk aumif;jrwfaom ukodkvfjzpf&ef jrwfpGmbk&m; onf ]]eydrH ar 'geH ''awm pdwHyoD'wd/ twrewm aomreH OyZm,wDwd? 'geH a'wd tydpacg pdwmvuFm& pdwy&dum&H 'geHa'wd/ (tH? 2? 444)}} ]]igonf tvSL'geudk ay;vSL&aom aMumihf pdwfonfMunfvif\/ ESpfoufjcif; onfvnf;aumif;? 0rf;ajrmufjcif;onfvnf; aumif; jzpf\/ odkYESvHk;oGif; tvSL'geudk ay;vSL&onfr[kwf/ vSLyHkvSLenf;trSefum; pd w f u d k orx0d y emjzih f wef q mqif tvSLudkay;vSL&\/}} ae&m tvSL'ge\ tptv,f tqH k ; umvoH k ; yg; o' g tm;BuD ; pG m jzih f 0rf;ajrmuf0rf;omjyKvyaom 'g,umonf rdrd k f vSL'gef;aom tvSL'ge tm;&auseyf0rf;ajrmuf 0rf;om yDwdaomrejzpfaeHkrQjzihf vSL'gef; rI u d p u d k rNyD ; qH k ; aptyf rvS L tyf a y/ xd k 0rf ; ajrmuf 0 rf ; omjyKvk y f a om uk o k d v f pd w f u d k orx0d y em\tpGrf;jzihf IrSwf qifjcifoHk;oyf vSL'gef;&rnf/ xdkYaMumifh cHpm;Mu&rSmyg? xdkenf;wlpGmyJ ykxkZOfrsm;tzdkY tusKd ; quf r sm;jzpf w J h aomu? y&d a '0? Oyg,moqdkwJh ylaqG;rItrsKd;rsKd;udkvnf; &&Sd cHpm;Mu&rSmygyJ? 'g[m oHo&mtwGuf tqHk; pG e f r S e f u ef a om &if ; ES D ; jr K yf E S H r I r [k w f a o; vdkYbJjzpfygw,f/ oHo&mu tNyD;wdkifvGwfajrmufzdkY udavo0#f? ur0#f? 0dygu0#f[aom 0#fo;kH yg; l jzwfawmufEkdifzdkYqdk&ifawmh 0#foHk;yg;&JU y"me w&m;jzpfwJh t0dZmw&m;udk y,fowf&rSmjzpf ygw,f/ a`rG&JUOD;acgif;udkqkyfukdifrdjcif;aMumihf a`rG&JUcEmudk,f[m vufarmif;udk &pfywfzGJU aES m if c H & ouJ h o k d Y oH o &mwnf ; [l a om aESmiftdrf &pfywfzGJUaESmifjcif;cHMu&jcif;jzpf ygw,f/ t0dZmudk t<uif;rJy,fowfEionf h dk f &Saomf 0#fo;kH yg;rS tNy;D wdif vGwajrmufEirm d k f dk f S jzpfygw,f/ a`rG&JUOD;acgif;udk ckwfjzwfjcif;jzihf a`rG&JUcEmudk,fonf vufrStvdktavsmuf vGwfajrmufoGm;ouJhokdYjzpfygw,f/ 'gaMumihf jrwfpGmbk&m;&Sifu ]t0dZm,awG0 taoo 0d&m*eda&m"m ocFg& eda&ma"m} (t0dZm\
31
vmbfawmif;Budrf'Pf wpf0ufcH&onfhES,f
cifolZmjrihf
ausmif;apmihfudk&if0go0udk pHkprf;ar;jref;NyD; tajctaet&yf&yfudk pHkprf;&m rMumciftrI ay:awmh o nf / trI a y: ud k & if ( 3)yg; ausmif;om;(2)a,muftjypfay;cH&awmhrnf/ xdkudpudkq&mawmfBuD;tm; today;avQmuf xm;NyD; udk&if(3)yg;onf cdk; vdrfusonf/ (&S i f o mraPtjzpf r S ,k w f a vsmh o nf ) odkYtwGuf tjypfBudrf'Pfay;NyD; oDvjyefvnf cH,laqmufwnf&rnf[k trdefYcsrSwfum olcdk; (5)OD;udk wpfOD;vQif Budrf'Pf(7)csufpDcsrSwf onf/ q&mawmfu cdk;wmuawmhrif;wdkY (5)OD;? pm;olxusawmh b,foawGygao;ovJ J l rif;wdkY (5)OD;wnf;vm;[kar;aomtcg udk&if ynd E u pm;wJ h t xJ r S m ausmif ; om;BuD ; ud0if;armifu tEkiusiNfh cr;f ajcmufNy;D awmif; k d f d ay;vdkuf&aMumif; tppfcHonf/ odkYtwGuf pm;ol ausmif;om;BuD;armif0if;armifyg (3) csuf'Pfay;&ef xyfrHtrdefYcscH&onf/ xdktcg ausmif;om;BuD;armif0if; armifu rdrdu cdk;,lvmrSef;rod pm;rdyg aMumif;? cd;k ,lvmrSe;f odygu rdru,wif zrf;Ny;D d dk f kd ta&;,lrnfjzpfygonf/ ud&ifyndEuar;awmh k kd olYOD;av; rEav;u jyefvmvkdY olYrdcifu ay;vkuvYkd oli,fcsi;f awG pkpm;wmjzpfaMumif; d f ajym wynhfawmfu rdrdukdvJ ten;fi,f auR;ygvdkY arwm&yfcH auR;ojzihf pm;&yg aMumif; rdrd tjypfr&SdygaMumif; qifajcay; onf/ xdtcgud&ifyndEu arwm&yfcwm k k H r[kwfygbk&m;? ukd&ifwdkYwawG iSufaysmawm xJvmpm;w,fqdkuwnf;u wpfae&m&mu &vmwm cdk;vmwmjzpfr,f? wdkuftkyfESihf q&m awmfudk avQmufr,f? bmnmNcdrf;ajcmufvdkY ay;auR;&wmygbk&m;} [kavQmufonf/ xdktcg q&mawmfu [Jh 0if;armif rif;e*dkuwnf;u 'Dudpodae&if wdkuftkyf bkef;BuD;pHkprf;ppfaq;aeuwnf;u 'Dudk&if ausmif;om;awG xdk;rkefYpm;wmawGUw,fqdkwm udk ajymygvm;? ,cktrIay: 'Pfay;cH&rS rif;u rygbl;ajymaew,f? rif;vJ tvdkwl tvdkyg vmbfay;vmbf,laumifyJ? rif;[mu a&S;u
jzL;Nrd K U'ud P mH k p moif w d k u f w G i f ausmif;om;BuD;armif0if;armifonf ausmif;om;i,frsm;ESifh ud&ifi,frsm;tay:wGif k tNrJtEkdif,l tEkdifusihfNyD; tcGihfta&;udk &,l avh&Sdonf/ wpfaeYwGif q&mawmfBuD;u t&yf wpfyg;odYk tvSLyG<J ua&mufaomf q&mawmfBu;D \ ausmif;udkq&mawmfBuD;\ ypmomrP (a0,sm0pjyKol) udk&if0go0u wm0ef,l apmihfa&Smuf&onf/ wpf n wG i f ud k & if 0 go0 r&S d c d k u f ud k & if r med w ? ud k & if a Zmwd u ud k & if y nd E wd k Y E S i h f t wl ausmif ; om;i,f E S p f a ,muf oHk;a,mufwdkYonf q&mawmf\ usufoa& cef ; xJ r S m &S d &S m ;yg;aom rE a v;xd k ; rk e f Y u d k rpm;zl;Mu pm;vdkaomqEjyif;jyMuojzihf ckd;,lNyD; pm;Mu&efwdkifyifum udk&ifyndEESihf ud&if rmedwwdu ud&if0go0jyefvmonftcg k Yk k h tcseaESmihaES;&ef [efwm;&ef pDrNH y;D uif;apmihf d f f Y aeMuonf/ udk&ifaZmwduu ausmif;om; ESpfa,mufudk atmufuae tqihfqihfukef; aeapNyD; jywif;aygufuae0ifNyD; xdk;rkefYbl;udk cdk;,lonf/ cdk;,lrIatmifjrifNyD; iSufaysmawm xJ a0iSpm;rnfvkyfaepOf ausmif;om;BuD; armif0if;armif a&mufvmNyD; udk&ifi,fESihf ausmif ; om;i,f r sm;ud k Ncd r f ; ajcmuf u m cG J w rf ; awmif ; pm;onf / uk d & if a usmif ; om; rsm;u e*dku aMumufolrsm;jzpfarmif0if; armifudk rsm;rsm;ay; auR;vkduf&onf/ q&mawmf t vS L yG J r S jyef a &muf N yD ; aemufwpfaeYqGrf;yGJwGif xdk xdk;rkefYudk tcsKdyGJ 0dkif;uyf&efjyKvkyfaomtcg xdk;rkefYbl; aysmuf aeaom jyemay:vmawmhonf/ wd k u f t k y f q &mawmf u wm0ef c H
ig;qufwJh qif;&Jom;udk qkaiGwpf0ufawmif; wJh wcg;apmihyjkH yifvyJ rif;vJtjypf&w,f} [k f kd dS q&mawmfu rdefYMum;qHk;jzwfonf/ qkaiGwpf0ufawmif;wJh wHcg;apmihf yHkjyiftaMumif; tus,fodyg&apbk&m;} [k wdkuftkyfbkef;BuD;uavQmufxm;onf/ at; a&S;u tif;0aejynfawmfrSm wHigonfwpfa,mufu xl;qef;BuD;us,fwJh ig;BuD;waumif&vmawmh bk&ifxHqufo&if qkawmfaiGrsm; xdkufwefpGm&rSmbJvdkY qdkNyD; ig;BuD;udkxrf;NyD; eef;awmfvmcJhowJh? eef;awmf wHcg;0a&mufawmh wHcg;apmihu udpar;awmh f ig;BuD;udk bk&ifxHqufovdkaMumif;avQmuf awmh wHcg;apmihfuvJ tif; 'Dig;BuD;udkom bk&ifxHqufo&if 'DwHigawmh qkawmfaiG rsm;pGm&rSmbJ 'DwHigxHu qkawmfaiGwpf0uf awmif;,lrSigYtwGuf tusKd;&Sdr,fqdkNyD; wHig onfukd rdruqawmfqaiG wpf0ufygrS 0ifcifh d kd k k G jyKr,fvkdYtusyfudkifawmif;owJh? wHigonfu vJ ray;bl;ajym&if 0if&rnfr[kw[k odojzihf f qkawmfaiG wpf0ufay;ygr,fvYkd 0efcuwdjyKNy;D H eef;wGif;0ifum ig;BuD;udk rif;BuD;xHqufowJh/ rif;BuD;uvnf; wHigonfudk tvGef oabmusNyD; vdk&mqkudk awmif;vdkYajymav awmh wHcg;apmihf&JUtEkdifusihfvmbfawmif;wm udk rauseyfwJh wHigonfu Budrf'Pf(20)qk ay;ygvdkY awmif;owJhuGJU? wHigonfu a&T? aiG rawmif;yJ xl;qef;pGm Budrf'Pf(20)awmif; awmh rif;ESihfwuG rSL;rwfy&dowftm;vHk;u tHtm;oihNf y;D 'Daumiftl;yJvYkd xifrwMf uowJ?h h S wHigonfudk b,fvdkacsmhajymajym? acsmhar; ar; qkaiGudk Budrf'Pf(20)yJawmif;owJh/ 'geJY rif;BuD;uvnf; olYtvdkqE twdkif; rif;BuD;a&SUrSmyJ wHigonfudk Budrf'Pf (20)qkay;zdkYvkyfNyD; dkufESufapowJh (10)Budrf dkufNyD;awmh wHigonfu &yfygOD; &yfygOD; ajymNyD;xowJh? taMumif;udpudkar;awmh 'Dqk udk wpf0ufay;&ef vmbfawmif;yHkudpavQmuf xm;jyowJh? tJ'DtcgusrS rif;BuD;u wHcg; apmihuac:Ny;D Bur'Pf(10)csuay;um wHcg; f kd d f f apmih&mxl;u jzKwNf y;D wHigonfudk wHcg;apmihf f &mxl;cefYowJhuGJU? ,ckvJbJ armif0if;armifu vmbfwpf0ufawmif;pm;oljzpfae rif;yg 'D'Pfay;&rIukd cH&awmhrmaygUuG,}f [kreMYf um; S d &m'PfcH&rnfhudk&ifausmif;om;rsm;yg rdrdwYdk 'PfcH&rnfudkarhNyD; waomaom &,farmMu avawmhonf/ cif o l Z mjrih f
32
aemufrSaus;Zl;qyfyg&ap
rsKd;jrifh (atmifvH)
ygowJhuG,f/ trSefawmh 'g[m t'dEm'ge odumyk'csK;d azmufrwmygyJ/ trSwrxifjyKcrd f d f hJ wJh tukokdvfuHaMumihf qGrf;cH &[ef;[m aemif b 0rS m v,f y k d i f & S i f x H r S oH o &m a<u;aMumihf uRefrav;jzpfcJh&NyD; v,f&Sif&JU tcki;f cH? tESypufcb0eJY yifyef;Bu;D pGm b0ukd d d f H jzwfoef;cJh&ygw,f/ aemufqkH; v,fykdif&Sifu k d u f E S u f q k H ; r&if ; vuf v G e f N yD ; uRef r av; uG,fvGefoGm;&&Smygw,f/ trSwfrxifcl;qGwf ,loGm;rdwJhpyg;ESHwpfcuf&JU aus;Zl;ta<u;ukd tckvdk uRecNH y;D b,fEb0avmufqyf&OD;r,f f S qkdwm rodEkdifyg/ aemifb0usrS jyefqyfyhgr,f qkdwm[m tajymvG,foavmuf vufawGUrSm rvG,vygbl;uG,/ bmrqdk vG,v,awG;Ny;D f S f f G f awmh vG,fvG,fav;rajymoifhygbl;/ tav; teufxm;Ny;D awG;wwfajymwwfzYdk vdr,faemf/ k 'gaMumih f ]]ud k , f h a y:jyKzl ; ? olYaus;Zl;? txl;odwwf? a<u;a[mif;acs? ol Y a y:jyKzl ; uk d , f h a us;Zl ; ? txl ; rarh t yf ? a<u;opfa0}} vkdY rSwfxm;oihfw,fuGJU/ q&mawmfO;D ynmomrd (pma&;q&m rm*"D? ompnf) uvnf; atmufygtwki;f qk;H r d Mo0g'jyKcJhygw,f/ (1) rdbq&m? wki;f jynfyg? ok;H jzmaus;Zl;qyfyg d rnf/ (2) rdbaus;Zl;? jrif;rkd&fOD;? txl;ausatmif qyfygrnf/ (3) q&mhaus;Zl;? jrif;rdk&fOD;? txl;ausatmif qyfygrnf/ (4) wkdif;jynfaus;Zl;? pdwfMunfEl;? txl;aus atmif qyfygrnf/ (5) aus;Zl;raus? vlrkdufawG? raoGjzpfrSmpkd;& onf/ (6) aus;Zl;qyfyg? vlvdrm? rSefpGmjzpfatmif BuKd;pm;rnf/ (7) wkdif;jynfvlrsKd;? rsm;aumif;usKd;? o,fykd; aqmif&Guf jyKygrnf/ uJ "rrwaqGwav;? wlrav;wka& d f l Yd vlvdrm? vl,Ofaus;av;awGjzpfzdkY aus;Zl; w&m;udk rarheJYaemf/ usrf ; T e f ; ig;&mh i g;q,f e d y gwf a wmf rsKd ; jrif h (atmif v H )
"rrdwfaqG wlav;? wlrav;wdkYa&/ 'D w pf c g aus;Zl ; w&m;taMumif ; ajymjyr,faemf/ aus;Zl;qkdwmukd okyfcGJMunhf &if aus;Zl;odrS aus;Zl;&Sdw,f? aus;Zl;rod&if aus;Zl;r&Sdbl;vkdYxifrSwf&wmayhg/ 'gayr,fh aus;Zl ; &S d r S aus;pG y f w ,f q k d w J h p um;vnf ; Mum;&zl;ygw,f/ trSefawmh aus;Zl;w&m;eJY ywfoufNy;D t*kwK &rm jrwfpmbk&m;a[mMum; F d f S G xm;wm&Sdw,fuGJU/ jrwfpGmbk&m;&Sifu &cJol ESpfOD;&Sdw,f/ tJ'DESpfOD;uawmh ]]a&S;OD;pGm aus;Zl ; jyKwwf o l E S i h f ol w pf y g;jyKzl ; onh f aus;Zl ; uk d od w wf o l } } jzpf w ,f v k d Y a[mawmfrlygw,fuG,f/ tjcm;olwpfOD;ukd uk d , f u a&S ; OD ; pG m aus;Zl ; jyKzk d Y q k d w m cJ,Of;ygw,f/ tJ'DvkdygyJ oljyKzl;wJhaus;Zl;ukd odwwfol(aus;Zl;&SifvkdY todtrSwfjyKol) &S m ;ygw,f / aus;Zl ; jyef q yf z k d Y qk d w mawmh ykdNyD;cufygw,f/ aus;Zl ; rod w wf & if uk d , f h Z eD ; u awmif roxmbl;qkdwJhtaMumif; q&mawmf t&Sifao|dv a[mMum;zl;ygw,f/ t*Fvefukd q&mawmfa&muf&SdpOfwpfaeYrSm t*Fvdyfr BuD;u qGrf;pm;zdwfygowJh/ xrif;pm;cef;rSm q&mawmf qGr;f bkO;f ay;aewke;f t*FvyrBu;D &JU d f vif a,musfm;jzpfol tvkyfujyefvmygw,f/ xrif; pm;csdef kH;qif;vmwmayhg/ a&mufwmeJY t*F v d y f rBuD ; jyif q if a y;xm;wJ h pm;yG J r S m eH e uf p mxk d i f pm;&if ; owif ; pmwpf a pmif zwf I a ew,f w J h / pm;aomuf N yD ; wJ h t cg aus;Zl ; wif p um;wpf c G e f ; rS rajymqk d b J
tvk y f k H u k d jyef v nf x G u f c G m oG m ;yg w,f / tJ'DtcgrSm t*FvdyfrBuD;u q&mawmf ukd ajymjyygowJh/ ]]tJ ' gyJ M unh f a wmh q&mawmf ? b,fwe;f urS aus;Zl;wif&aumif;rSe;f rodawmh k olYukd aumif;aumif;csufauR;csifpdwfawmif r&Sdawmhygbl;wJhav}} [kwfygw,f/ olwkYdEkdifiHrSm bmyJvkyf vkyf? aus;Zl;wifygw,fqkdwJhpum;ukd ajymMu &w,f/ 'grS ,Ofaus;olvkdY todtrSwfjyKyg w,fu,/ G f pum;rpyf ajym&tkH;r,f? wl wlr av;wkdYa&.../ tckwavm EkiijH cm;ky&iZmwfum; d f f S f awGMunhNf y;D twk,ajymqkaeMuwm Mum;ae& l d ygw,f/ bmwJh/ aemifb0usrS aus;Zl;jyefqyf yghr,f qkdwJhpum;av/ tJ ' D aemif b 0usrS q k d w mBuD ; uk d ajymcsif y gw,f / aemif b 0rS m qyf & rS m u oHo&ma<u;wifwmyg/ wu,fhukd weifhwykd; BuD;jyefqyf&rSmyguG,f/ xkH;pHtwdkif; om"u wpfckajymjyyghr,f/ wpfcgwkef;u qGrf;cH&[ef;wpfyg; [m v,fuGif;em;u jzwfoef;NyD; qGrf;cHxGuf vmygw,f / &G m eJ Y r eD ; ra0;jzpf r S m ayh g aemf / 'D v k d j zwf oef ; oG m ;pOf v,f u G i f ; pyf r S m pyg;ESHBuD;wpfckdif? vSvSyyBuD; 0if;rSnhfaewm jrif v k d u f & awmh ES p f o uf o abmusNyD ; bm&,f v k d Y r &nf & G , f b J cl ; qG w f , l r d o G m ;
33
uefawmhqGrf;&yfwJh udk&ifav;
ynmEG,f ({&majr "EkjzL)
1/ &ifcitm;vH;k xuf taEG;axG;qH;k G f &ifcGif[m tarh&JU&ifcGifav;ygyJ/ at;jrwJh aqmif;ncsrf;umvawGrSm tarh&JUarwmbGJU Zmwfvrf;awGukd wa&;a&;eJawG;&if;u- ud;k bGUJ & Y q&mawmf (t&S i f t mpm&vuF m &&J U ) (awmifajcu tartdk&JUjzpf&yfrSefZmwfvrf;) uAsmav;udk &Gwfqdkrdaeav&JU.. roJruGJ 0dk;w0g; aqmif;ncsrf;rsm;u yHkjyifawG om;&ifrSm..a0aeav&JU/ ykyg;vdk awmifuvyf 0g;wpfv;kH udk axmifrwfaewJh awmifajcrSm &Gmwpf&Gmwnfxm; tarh&JU cspfvSpGmaomom;udk Pfrsm;wJh iSufusm;u okwfcsD awmifay:qDa&mufrS ypfcs idkaeMuwJh vlawGMum; tarh&ifawG uGJoGm;wmayhg/ oGm;ayawmh vluav;a&.. a0;oDjrihfrwfwJh awmifuvyf b,folwufvdkYrS r&cJhwm rif;Murm zefvmwJhtwdkif; tJ'gom rif;ocsKif;ayhgvdkY pdwftm;avsmh idkaeMuwkef;rSm ]jAK;ef;} qdk tartdk&JU vuf jrifhrwfwJh awmifay:udk zufwuf
aoG;pufpuf ,dkus [dk[dk'D'Du wm;aeMucdkufrSmyJ tarh&JUtonf;udk zufeJYvdyf 'DvdkeJY awmifxdyfudk a&mufyga&m..wJh/ rwfapmufwJh awmifurf;yg;,Huae tjyefrSm aZmufxdk;qif; ausm&if;rSm om;udkcsD ae&D&D tarSmifrwdrf;cifrSm awmifxdyfrSm qif;vmwJhtar vlYjynfudkjyefrS a&mufyhgrvm;.. uAsm&JUtjzpftysufav;u 'Dvdk.. a&S;wkef;u txuftnm yk*Hem; ausmufyef awmif;NrKd Ue,fxrm&SwhJ ykyg ;awmifuvyfBu;D vdk J S d 'grSr[kwf 0g;vH;k wpfv;kH udk axmifrwxm;ovdk S f ajzmihfajzmihfBuD; axmifrwfaewJh axmifxGwf BuD; wpfck&SdcJhzl;ygowJh/ tJ'DawmifxGwf[m 0g;vH k ; wpf v H k ; vd k axmif r wf a ewmaMumif h b,fourS twuftqif;rjyKvycz;l MuygwJ/ l k f hJ h tJ'DawmifajcrSm &Gmi,fav;wpf&Gm wnf x m;ygowJ h / tJ ' D & G m rS m ZeD ; armif E S H ESpfa,mufeJY om;i,fav;wpfa,mufwdkY &SdcJh Muzl;ygw,f/ wpfaeYrSmawmh a,musfm;jzpfol u awmif,mckwfzdkY awmudkxGuftoGm;rSm usef&pfwJhZeD;jzpfolu t0wfavQmf a&cyf xrif;csuf [if;csuf pojzihf tvkyawGyae f I f wmaMumihf om;i,feDwm&Jav;udk ykcufxJrSm xnhNf y;D aeylpmvIap&if; tjyifrm ykcufvoyf H S JT d xm;cJhygowJh/ tJ'DtcsdefrSm aumif;uifu ysHoef;vmwJh odef;pGefiSufBuD;wpfaumif[m
ykcufxJu om;i,feDwm&Jav;udk ]tom;wHk; Bu;D yJ} vdYk xifrwwtwGuf wpf[ex;kd ysqif; S f hJ k f H vmNyD; uav;i,fav;&SdaewJh ykcufBuD;udk r csDvdkY awmifxGufqDudk ysHoef;oGm;ygowJh/ ]jzKwfceJ} okwfoGm;wmudk ]zswfceJ} awGUoGm;wJhtaru ]a&T;ceJ} atmf[pfwm;jrpf ajcmufvSefYvkdufcsifayrJh wu,fvdkY atmf[pf ajcmufvevuoaMumihf uav;ygwJycufukd S Yf dk f H h k aumif;uifuaersm; ]zkwceJ} ypfcsvur,fqkd f dk f &if 'Dom;i,feDwm&Jav;[m tpdwfpdwftrTm rTm jzpfoGm;EdkifwmaMumihf atmfvnf;atmfcsif atmfvnf;ratmf&JwJhtjzpfeJY &ifeifhatmif cHpm;ae&&Smawmhwmyg/ 'DvdkeJY odef;pGefiSufBuD; csDoGm;wmudk vkuMf unhaeMu&if; iSuBf u;D [m awmifxwqD d f G f rSm ykcufuav;udk cPcsvuw,f/ tJ'tcsef kd f D d a&mufawmhrS vlawGu toHus,fBuD;awGeJY 0dkif;NyD; ajcmufvSefYypfvkdufawmh iSufBuD;u uav;eDwm&Jav;udypfxm;Ny;D ta0;udysxuf k k H G oGm;ygava&m/ ode;f iSuBf u;D uawmh ysxuom;ygNy/ H G f G D 'gayr,hf uav;i,fav;u awmifxyay:rSm? d f tJ'awmifxyay:udk jrihrm;rwfapmufve;f vdYk D d f f G wpfoufewpfu,f b,forS rwufcMhJ uzl;wm? YJ kd l wufp&mvnf; awmifwufvrf;rS r&Sdwm/ 'Dawmh &Gmol&mom;awGtm;vH;k u &ifbwfav; G awGzNd y;D ]uav;i,fav;&,f..jzpfrjS zpf&yav} vdkY EIwfuae pkwfwoyfoyfeJY oem;ukPm ydkaecJhMucsdefrSm taruawmh &ifuGJ&avmuf atmif cHpm;oGm;&awmhwmayhg/ tJ'veYJ ode;f pGeiuu om;i,fewm&J D kd fS f D av;udk awmifxyay:rSmcsxm;cJNh y;D ysxuom; d f H G f G wJtcg use&pfcMhJ uwJh &Gmol&mom;awGuawmh h f G jzpfrjS zpf&avuav;&,f..'Dawmifxyay:rSm d f a&mufaecJhNyDqdkrSawmh {uE om;av;&JUcEm pGe&mocsK i;f ae&mu awmifxyrm&SvyJ jzpfrm Yf d f S d Ykd S ayhg}} vdkY pdwfavsmhtm;ysufNyD; idk,dkaeMuwJh tcserm..tm;tifcseYJ idraewJh tarh&UJ vuf d f S d k hJ awGu awmifay:udk pwifzufwufvaeygNy. Ykd D &G m ol & G m om;awG t m;vH k ; uawmh rjzpfEiwuprYkd awmifay:udrwufzYkd 0di;f 0ef; kd f hJ d k k azsmif;zs em;csMuayr,hf ]om;} qdwaZmaMumihf k hJ tartd[m tonf;udk zufevyf toufuyg k YJ d kd paw;Ny;D awmifxyukd zufw,wufvmvkuf d f G f d wm jyKwfusoGm;rvdk jzpfvdkuf om;aZmeJY jyef w G , f w uf v k d u f e J Y 'D v d k e J Y y J tartd k [ m awmifxdyfudk a&mufoGm;ygava&m..wJh/ ]]awmif;qd;k yvH;k qd;k udom ypf;kd xH;k pH k
34
"r0D&onf rdrdudk,fudk apmifha&SmufEdkif&eftwGuf jzpfonf/ arG;NyD; (1)ESpfom;t&G,favmufrSm tazeJY tar oabmxm;rwdkufqdkifvdkY uGJoGm;Muyg w,f/ tazvJ&Gmu xGufoGm;vdkufwm tck tcsexd aoovm; &Siovm;rodb;l ? taru d f f vnf; wynhfawmfudk tzdk;tbGm;awGeJY xm;cJh NyD; NrdKUrSmtvkyfoGm;vkyf&if; aemuftdrfaxmif jyKom;w,f? ,aeYtxd wpfcgrS jyefrvmygbl; G bk&m;? wynhfawmf 9 ESpfom;avmufrSm tzdk; eJtbGm;u &Gmu bke;f Bu;D ausmif;rSm ud&if0wf Y k ay;vdkY wynhfawmfvnf; udk&if0wfeJY pmvdkuf &if; NrdKUudka&mufvma&mqdkygawmh bk&m;/ pmav;uvnf ; tawmf t oih f & vmawmh wynhfawmftarhudk awGUcsifvmw,f? pHkprf; vdkufawmh tarh&JU tdrfaxmifzufu bmom jcm;wpfa,mufvdkY od&w,fbk&m;? tarvnf; tJ'DbmomxJudkajymif;oGm;w,f? 'Dvdkodvdkuf &w,fqdk&ifyJ wynfhawmf idkvdkuf&wmbk&m;? qGrf;pm;vdkYvnf; r0ifbl;? qGrf;vnf; rpm;csif awmhbl;? 'gudkodawmh OD;Zif;awGu wynhf awmfudk rdbeJY ywfoufwJh w&m;awGudk a[m ajymqH;k rygw,f/ 'gaMumihf rdbaus;Zl;qyfenf; udkodvdkuf&wJh tcsdefupNyD; wynhfawmf tarh udk aus;Zl;qyfzYkd tarhtra&SUrSm aeYwi;f qGr;f d f kd vm&yfwmygbk&m;? wynhfawmftwGuf tar avmif;vduwhJ qefuJG (ZuGxrif;) yJ[if;av; k f J wpfcGuf[m ewfok'gxuf ydkNyD; csKdNrdefrSmyg? uefawmhqGrf;av; &cJh&ifvnf; taravmif; vd k u f w J h uef a wmh q G r f ; av;rd k Y NyH K ;NyH K ;av; a&aomufAdkufarSmufNyD; aevdkufr,fbk&m;? 'DtcsdefrSmyJ uREfkyfu udk&ifav;&JU rsufESmudk aoaocsmcsmMunh f r d a wmh ud k & if a v;&J U rsufvHk;xJu pD;usaewJh rsuf&nfawGudk awGU vdu&awmhw,f/ 'geJY ud&ifwynhawmf tckvkd k f k f ar;vdurwtwGuf cGivwyg? &ygw,fb&m; k f d hJ fh T f k wynhfawmf OD;Zif;udk OD;wifygw,fbk&m;? oGm;cGihfjyKygOD;bk&m;/ at;at; oGm;awmhudk&if uREfkyfeJY rvSrf;rurf; a&mufoGm;wJhtcg rsuf&nfav; awGudk okwfNyD;xGufoGm;&SmwJh ukd&ifav;udk MunhNf y;D &[ef;rdYk rsu&nfrusaomfvnf; uREyf f kf &ifxrmawmh rsu&nfawGjynhvaygY? jzpfrjS zpf J S f f Ykd &av udk&if&,f? jzpfrSjzpf&av? 'DvdkeJY uREfkyf vnf; qGrf;qufrcHvdkwmaMumihf ausmif;udkyJ jyefcJhawmhw,f/ 'gayr,fh udk&ifav;&JU tjzpf tysufawGudk awG;&if;avQmufvmvdkufwm ausmif;udka&mufrSef;awmifrodvdkufovdkyJ/ tawG;awGu qufwdkufqdkovdk awG;aerdav &JU/ wHcg;ydwfxm;wJh tdrfa&SUrSm qGrf;vm&yfae wJh udk&ifav;udk &ifrSmvG,fzGm;cJhwJh om;rSef; rodvvm;? 'grSr[kwf rodcsia,mifaqmifNy;D Ykd f aea&mhovm;? tfdrfOD;ewfudkaMumufvdkY qGrf; ravmif;&Jwmvm;? 'grSr[kwf acgif;tkef;udk rsuEmtyf toufxuatmif idaea&mhovm;? f S G f k bmoma&;udk tomxm; om;qkdwJh cspfjcif;eJY uefawmhqGrf;yg udk&if&,fvdkYawmif rajymEdkif wJhtar avmurSm &Sdaeao;av&JU? uefawmh qGrf;av; &vdk&jim;? &yfae&SmwJh udk&ifav; [m rdbaus;Zl;udk odwwfwJh olawmfaumif; av;yg/ aemifwpfcserm "ruxdu q&mawmf d f S BuD;wpfyg; jzpfrvmEkdifbl;vdkY b,folu qdkEkdif rSmvJ/ aMomf . ..tar&,f tarh & J U uefawmhqGrf;av;udk &vdk&jim;vmNyD; qGrf;&yf aewJh ud&ifav;[m 3 ESpawmifjynhawmhr,f k f f wJh bmomjcm;&ifcirm b0udk tyfEwhJ tarvdYk G f S HS vlwumawG ajymMu&if om;&ifrSm b,fvdk cHpm;&rvJtar? om;b,fvdkajz&Sif;&rSmvJ/ jrefrmEkiiH jrefrmvlrsK;d Ak'bmomjzpfwhJ om;&JU d f tar[m bmomjcm;cifyGef;aMumihf bmom ajymif;oGm;cJhNyDaum tar&,f? yHkjyifav;xJu tar[m ]om;} qdkwJh aZmaMumihf tonf;ukd zufevy?f toufuyg paw;Ny;D u,fwifcwhJ YJ d kd hJ tmZmenfarar/ ]om;ud&ifav;&JUtaruawmh trsK;d k eJY bmomudk pGevwwhJ tarwJvm;/ omoemh Yf T f h wm0efawGuxrf;Ny;D urmudk udivyr,fh tarh kd k f I f &JUom; rcsdwifuJ 0rf;enf;&NyDaum tar&,f? tawG;wdkY pka0;&mrS Edk;xvmwJh uREy[m 0HomEkpw"mwfawG wzGm;zGm;jzpfvYdk kf f d f aygY/ 'gaMumihf ajymvkdufyg&ap? jrefrmEkdifiH jrefrmvlrsKd; Ak'bmomrdcifawGu arG;zGm;ay; vdkufwJh OD;OD;? a':a':? udkukd? rr? nDi,f? nDr i,fwdkY udk&ifav;&JU rdcifvdk rjzpfMu&av atmif wdkYEdkifiHudk cspfyg? wdkYvlrsKd;udkcspfyg? wkdY bmomud k jrwf E d k ; Muyg/ wd k Y E k d i f i H w d k Y v l r sKd ; wdkYbmom omoemukd trsKd;om;a&;wm0ef wpf&yftaeeJY 0di;f 0ef;xde;f odr;f apmiha&SmufMu k f yg/ avmurSm csr;f omw,f? qif;&Jw,fqwm kd 'geukodkvfuH&JUtusKd;ay;csufomjzpfygw,f/ wpfb0wm&JU csrf;omrIudk taMumif;jyKNyD; pdwftvdk vdkufrdygu oHo&mwpfavQmufvHk; arsmjr K yf y gawmh r ,f / 'D v d k t jzpf r sKd ; BuH K zd k Y taMumif ; zef v m&if ,ck a qmif ; yg;yg udk&ifav;&JU rdciftjzpfudk owd&vdkufygvdkY ajymjyyg&ap/ ynmEG , f ( {&majr "Ek j zL)
&Sdw,f/ om;qdk;orD;qdk;udkawmh ypfdk;xHk;pHr&Sd bl;}} &,fvdkYawmifrS qdkdk;pum;&SdcJhzl;ao;wm r[kwfvm;/ ckawmh om;eDwm&Jav;udk rypf &ufEdkif&SmvdkY awmifay:udk r&ru zufwuf oGm;&SmwJh tartd&UJ vufawGrm ajcaxmufawG k S 'l;awGrSm aygifawGrSm ql;jcpf&m awGaMumihf aoG;oHawG w&J&J ,dkxGufMucJh &&Smawmh wmaygY/ 'gayr,fh awmifay:udka&mufvdkY om;av;&JU rsufESmudk awGUvdkuf&NyDvnf;qdk a&m ]om;av;&,f} vdkY wdIufrufruf zuf&rf; erf;Iyfac:iif&if; rl;arhvJusoGm;&Smygawmh w,f/ cPMumawmhrS owdjyef&vdYk awmifay: uae jyefqif;&awmhr,fhtcsdef[m aeawmif 0ifvaeygNy/ k D awmifxu[m 0g;vH;k udk axmifrwf G f aeygw,f? om;i,feDwm&Jav;udk ycHk;ay:rSm BuKd ;oki;f ? ausmuke;f rSm uyfcsND y;D awmifxyay: d d f uae aZmufxdk;BuD;jyefqif;vmwJh 'Dtar[m awmifay:uae awmifatmufukd jyefra&muf S EkdifygYrvm;? 'DyHkjyifav;&JU Zmwfodrf;ydkif;rSm tarjzpfol[m awmifatmufudk jyefa&muf w,f? 'grSr[kwf awmifatmufukd jyefra&muf bl;&,fvdkY ygrvmcJhygbl;? rSwfcsufav;wpfckyJ ygvmcJhygawmhw,f/ tJ'DrSwfcsufpmwrf;av; u rSwfcsuf ]rdbarwmwdrnfonfrm b,fol Yk S urS rpGrf;aqmifEkdifbl;vdkY xifrSwfxm;&wJh ud p awG u d k a wmif r S NyD ; ajrmuf a tmif j rif atmif vkyfaqmifEkdifpGrf;&SdMuygw,f...wJh/ tawG;wdkY pD;arsm&mrSm vdkufygaewJh uREfkyf ]wpfa,mufaomtarxH} tawG;awG xyfrp;D arsmoGm;jyefw,f/ ud&ifav;wpfyg;aygY? H k uREyqr;f cHwvrf;xJrm aeYwi;f vdvkd qGr;f &yf kf f G hJ S kd k aewmudk wpfaeYrm owdjyKrw,f/ 'geJY pyfpyf S d pkpk ar;vkuf ajymvdurw,fqygawmh (ud&if d k f d kd k xdkifqGrf;zdwfvdkufygvm; bmjzpfvdkY &yfqGrf; cHwmvJ? OD;Zif; wynhfawmfvnf; xdkifqGrf; cH c sif w maygY ? zd w f v d k Y & &if zd w f c sif w maygY bk&m;? wynhfawmf 'DtdrfwpftdrfudkyJ qGrf;&yf wm (3)ESpfjynhfawmhr,f 'gayr,fh wpfBudrfrS qG r f ; r&cJ h y gbl ; bk & m;? uef a wmh q G r f a v; wpfBudrf&&ifyJ &GmudkjyefawmhrSmyg/ [...ud&if 'Dvqkd rif;qGr;f &yfwm k kd taMumif ; &if ; awmh & S d r S m yJ / &S d w maygY b k & m; wynhawmftck qGr;f &yfwtr[m wynhawmf f hJ d f f &JU tartdrfygbk&m;? bmuG...rif;tartdrf [kwfvm; rSefygYbk&m;? 'gjzihf&if taMumif;pHk udk vif;prf;ygOD;udk&if&,f/ tjzpfu 'Dvygbk&m; wynfawmfukd kd h
35
a,m*Da&m*g
odef;(OD;)
"r m H k a &S U &S d pBu r D ; vH k ; atmuf r S cHkwef;&SnfwGif OD;zdk;awm EGrf;vspGmxdkifcsvdkuf ygonf/ &Snarsmarsm acgufxm;aom ydwyi;f f f kd tcif;av;tm; nmbufycH;k ay:wGif wifvsuf cHkaemufwef;ay:odkY ausmjyifudk ajzavsmhpGm rSDxm;cJhonf/ avudk tjynhfIoGif;NyD;aemuf tqk w f t wG i f ; Avmusif ; oG m ;onf h w d k i f jznf;av;pGmjyefxwvuonf/ ,aeYn w&m; k f kd f tm;xkwf&onfrSm odyftqifrajyvS? pdwfwdkY u a,muf,D;a,muf,uf? [dka&mufonf a&muf? tawG;rsm;vGe;f onf? arsmufEiwaom S fh l pdwfonf arsmufHI;&avmufatmifyif vIyf&Sm; upm;vGef;vSacsonf/ OD;zdk;awmrSm toufajcmufq,f ausmf v mayNyD / pD ; yG m ;a&;rS m twef i ,f usyf w nf ; onf [ k qd k & rnf j zpf o nf / tdraxmifuJG om;orD;rsm;&SMd uaomfvnf; rdb f rsm;ud k r l raxmuf y H h E k d i f M u? om;ti,f q H k ; rdom;pk qdkvQif OD;zdk;awmwdkY r&Sdonfh Mum;u yHhydk;aeMu&ayao;onf/ ZeD;armifESH ESpfOD; rk e f Y [ if ; cg;a&mif ; um OD ; zd k ; awm\ yif p if vpmjzihf aygif;pyfay;ae&onf/ odkYayjim; rdrdp&dwf avmufiSHkavmufrQom? eHeufcif; a0vD a0vif;wGif vrf;xdy qdicif;Mu&onf/ f k f q,fem&DcGJcefYwGifawmh qdkifodrf;&ygonf/ qdkifodrf;NyD;vQif aemufaeYwGif a&mi;fcsEkdif&ef twGuf aps;0,fjcif;? ig;jyKyfjcif;? yJjyKyfjcif;?
qDowfjcif;? iSufaysmtlvSD;? MuufoGeftcGHEGm ponf r sm;vk y f & onf / naeyd k i f ; wG i f a wmh OD;zdk;awmtwGuf tm;vyfcsdefuav;&onf/ onfr[mtcGita&;udk OD;zd;k awm tjynht0 fh f toHk;csjzpfyg\/ olwdkYESihfreD;ra0;wGif&Sdaom &dyfom "rmHkwGif q&mawmfbk&m;\ enf;em ud k cH , l u m npOf w&m;tm;xk w f o nf / wwd,t&G,fodkY a&mufaeNyDjzpfaomaMumihf tdk? em? aoab;BuD;udk OD;zdk;awm tav;xm; &ygonf/ i,f&G,fpOfu arharhavsmhavsmh aygYaygYqq aecJhaomfvnf; ,cktcg tod w&m;jzihf csdefqwwfvmayNyD/ obm0w&m;BuD;u nifnifomom owday;aecsdefwGif rodusKd;uRHjyK aeEdkifcJhyg aomfvnf; ocFg&w&m;wdkYu atmf[pfBudrf; armif;vmaomtcgwGifrl OD;zdk;awm rxDrJhjrif rjyK&Jawmhyg/ touft&G,fu pum;ajym vmayNyD/ xdkYaMumihfvnf; oHo&m 0#fqif;&J ab;rS vGwfuif;&m edAmefcsrf;omudk &nfarQmf 0dyem tvkyfudk tm;cJvkyf&ef olpdwf oefvsuf &Sdyg\/ odkYaomfum; ZeD;onftm; iJhnm&ayonf/ b0c&D;wpfavQmuf 'dk;wl aygifzufcsDwufcJhMuolrsm;rkdYvnf; ,ckxdwdkif wGvufrsm; Nrciqyif/ ZeD;onfum; om;orD; J J kd f J oHa,mZOfBu;D rm;vGe;f vSonf/ olr\ twpwf d rsm; avsmhyg;oGm;ap&ef OD;zdk;awm rpGrf;omcJh ygacs/ oludk,fwdkifyifvQif tm;rmefcJum kef;
xGuf&ef BudK;yrf;aeqJr[kwfygvm;/ OD;zdk;awmtaeESihf b0pD;yGm;a&;\ tEIwf ykpmrsm;udkajz&Sif;&ygrsm;aomaMumihf ukd,fpdwf yifyef;vSygonf/ odkYayr,fhvnf; aMumih f M upd w f r sm;u orm"d w &m;ud k csH K cd k wdkufcdkufMuawmhonf/ arQmfrSef;awmihfwtyf aom 0dyem Pfpcef;um; tvSrf;uGm vGef;vSayao;onfwum;/ OD;zdk;awmyifhouf udk &Snfvsm;pGm dIufxkwfaerdygawmhonf/ OD;zdk;awm pdwfysufndK;i,fpGm xdkif aepOf "rmHtwGi;f rSxuvmaom OD;a&TNrKd Uu k G f NyH K ;jyEI w f q uf & if ; teD ; wG i f 0 if x d k i f o nf / OD;zdk;awmESihf OD;a&TNrdKUwdkYrSm ,cifu Xmewpfck wG i f vk y f a zmf u d k i f z uf r sm;jzpf c J h M uonf / ,cktcsdefwGifawmh olwdkYESpfOD;pvHk; yifpifpm; rsm;jzpfaeMuayNyD/ OD;a&TNrdUrSm om;axmuf orD;cH aumif;ojzihf pD;yGm;a&; awmihfwif; cdkifrmayonf/ tNidrf;pm;yDyD Nidrf;vSonf/ rdom;pkwm0efrsm;udk ylyefaep&mrvdkacs/ Xme wm0efrsm;rS tem;,lNyD;uwnf;u tcsdeftm; rsm;tjynht0&Sconf/ xdaMumihvnf; &dyom f d hJ Yk f f wpfckNyD;wpfck 0ifonf/ tdrfjyefa&mufaevQif vnf; "rmHkodkYvm w&m;tm;xkwfNrJyif/ ]]OD ; zd k ; awmw&m;awG awmf a wmf &aeNyDvm;As}} ]]tif; tvSr;f a0;ygao;w,fAsm [kwf wdywfwr&Sao;ygbl;}} d d ]]usKyawmh awmfawmfc&D;aygufaeNyD f As? w&m;oabmawG awmfawmfav; rdvmNyD}} ]]OD;a&TNrdKUuawmh vljzpf&usKd;eyfygY Asm? Mum;&wm 0rf;ajrmufvSygw,f? 0dyem Pfwpfc&vduw,fq&ifyJ ode;f (500)xDqk k k f kd BuD;aygufwmxufawmif omvdrhfr,fAs}} ]]usKyf&dyfomrSm tm;xkwfwkef;u oufawmfxif&Sm;jrwfpGmbk&m;udk zl;vdkuf& w,fAs? a&mifjcnfawmfawGvwvAsm? MunfnKd T f Ykd p&m tifrwefaumif;w,f}} ]]tdk [kwfvm;}} ]]w&m;ppfwJh q&mawmfuawmif ar;ao;w,f? 'umBuD;udk bk&m;u w&m; a[moGm;ao;vm;wJ?h w&m;awmh ra[mbl;As? usKyfu OD;csr,fBuHum&Sdsao;w,f tmHkxJu aysmufoGm;w,fAsm}} w&m;tm;xkwfpOf orm"d&vmvQif edrwyrsm;xifwwfaMumif; OD;zd;k awm rSwom; d f kH f zl;ygonf? xdkedrdwftmHkrsm; aemufodkY rvdkuf &? r*f? zdkvfvrf;rS vGJwwfonf/ jrifvQif jrif onfudkom IrSwf&onf[k q&mawmfBuD;rsm;
36
oif M um;xm;onf u d k owd & vd k u f r d o nf / OD;a&TNrKd UrSm xderwtmHrsm;udk 0dyemPf k d d f k tjzpf xifjrifaeavNyDvm;/ ]]tckvnf;Asm ewfom; ewforD;awG u usKyfudkvmac:wmAs}} ]]tm OD;a&TNrdKUu bmjyefajymvdkuf wke;f }} ]]vduawmh vducsiyg&JUAsm? ewfjynf k f k f f udk oGm;&rSmyJ? b,folrvdkufcsifbJ aeygYrvJ? i&JusumrS r[kwfwmbJAsm}} ]]wu,fwrf;usawmh om;orD;awGeYJ olwdkY&JUtarudk cGJroGm;&ufbl;As? 'gaMumihf aemufrSaygYAsm....}} OD;zdk;awm ,aeYn w&m;tm;xkwf &onfrm tqifrajycJyg/ tawG;rsm;aeonf/ S h reufu aps;0,fcJhwm eHeHyifrS&cJhyg&JUvm;? ikwfoD;tusufrIefYvnf; vufusefenf;aeNyD? 'Dutjyef taMumfonf a':ukvm;rxH0if taMumf r S m &OD ; rnf / ti,f a umif u vnf ; olorD;tBu;D ausmif;tyf&awmhrnfw/ wpfae Y hJ ukefvIyf&Sm;cJhorQ w&m;xdkifumrStukefay: awmhonf/ onfMum;xJ i,fpOfu pmoifay; cJhzl;aom &GmOD;bkef;awmfBuD;aum aerSaumif; &JUvm; awG;vdkufay;onf/ w&m;IrSwf&onf rSm tawG;axGjym;vGe;f ojzihf pdwnpfae&onfh f txJ OD;a&TNrKd Uu wpfarSmih?f olar;cGe;f udk jyefajz Y &ef OD;zdk;awm pOf;pm;vdkufonf/ ]tJ'Dw&m;rsKd;vm; jrifwmaygYAsm tmHkxJrSm odMum;rif; OD;rmCeJYawGUwmAs? odMum;rif;u w&m;em&if; olaomwmyefjzpf cJhwJhtaMumif;awG ajymoGm;ao;w,f} OD ; a&T N rd K U tjrif r sm;rS m 0d y em npf n L;aMumif ; w&m;rsm;omjzpf y gonf / 0dyemPfrjzpfao;yg ,ckyift[kwfxif ae&if tusKd;rrsm;Ekdifyg/ OD;zdk;awmenf;wl tcsKd U aoma,m*D r sm;rS m azmf j yygtwd k i f ; tcsdefukefvlyef;aomfvnf; w&m;xl; &a&;ESihf tvS r f ; uG m a0;aewwf y gonf / owd x m; 0D&d,pdkufum cEm 5 yg;azmufjyefaerIudk Pfjzihf IMunhqifjcif&ygrnf/ (0g) orm'd|?d f ormouFy? orm0g,r? ormowd? ormorm "d[laom avmuDr*if 5 yg;jzihf IMunhfae&yg rnf / od k Y r [k w f y gu xrH k u if ; ? [k e f u if ; ? xHuif;-xrif;uke?f [if;uke?f xif;ukewhJ a,m*D k f rsKd ; jzpf o G m ;ygvd r h f r nf / a,m*D [ l a om a0g[m&ESihfvdkufavsmnDaxG usihfBuH&efvdkyg onf/ od e f ; (OD ; )
pmtkyfpifu@
t&Sifa&0w (omoemhysKd;cif;)
37
38
39
aysmuf ? ol a wmf a umif ; pd w f a yguf u m? &[ef;tjzpfodkY a&muf&ef pdwfwdrf;Twfjcif; jzpfawmfravonf/ xdkYaMumifh if;wdkYtm;vHk; l onf &[ef ; jyKMu&ef q H k ; jzwf ? uk ' gv y@dw\ aemufodkYvkdufNyD; awmodkY 0ifMuav onf/ xdktaMumif;udk Am&mPoD jynfom;wdkY Mum;od u m? if ; wd k Y o nf v nf ; Am&mPoD rif;BuD;\ aemufodkY vkdufMuavonf/ wm0wd Homewfjynf&SdodMum;rif;\ ausmufzsmum; wif;cJayNy/ rQrsm;jym;aom h D aemufvdkufaemufygrsm;jzihf uk'gvy@dw\ awmxG u f j cif ; onf BuD ; jrwf a omuk o d k v f aumif;rIBuD;jzpf\/ xdkYaMumihf if;wdkY\aea&; xdkifa&; udk pDpOfay;&ef? ouFef;y&du&mponfh &aoh &[ef ; toH k ; taqmif y p n f ; rsm;ud k vSL'gef;&ef 0dokBuHKewfom;tm; vlYjynfodkY apvT w f a wmf r l v k d u f a vonf / od M um;rif ; ck d i f ; aponh f t wk d i f ; 0d o k B uH K ewf o m;vnf ; ausmif;ocFrf;ponfwdkYudk tjrefzefwD;&\/ ouFe;f y&du&mwdukd zefw;D &\/ uk'gvy@dw Yk onf 0dokBuHKewfom; vSL'gef;aomouFef;udk vufcH OD;pGm&[ef;jyK\/ NyD;rS tjcm;aom olwdkYudk &aoh&[ef;jyKapNyD;? 0dokBuHKewfom; zef w D ; ay;xm;aom ausmif ; ocF r f ; rsm; ae&mcsxm;ay;avonf/ xdkowif;onfck e pf j ynf a xmif a omrif ; wd k Y t xd jyefYESHYoGm;\/ ckepfjynfaxmifrif;wdkYvnf; Am&mPoDrif;ESifhxyfwlxyfrQaom pdwfwdkYjzpf ay:um? udavompdwfuG,faysmuf? &[ef; b0udk a&mufvdkaompdwfjzpfay:vmMu\/ xdkYaMumihf uk'gvy@dwOD;aqmifaom &aoh &[ef;wdkY&Sd&m [dr0Emt&yfodkYvma&muf &[ef;jyKMuavonf/ &aoh&[ef;OD;a&rsm;jym;vGef;&um;? ,lZemoH;k q,f&aomt&yfonf xd&aoh&[ef; dS k wdkYESifh jynhfaeavawmhonf/ Zmwfawmfudkaygif;vQiftmeEmonf- Am&mPoDrif;/ ,ck igbk&m;\y&dowfonf xdtcgu uk'gv k y@dw&aoh\y&dowf/ ,ck igbk&m;onfum;..? xdktcgu uk'gv y@dwjzpfbl;NyD- [k Zmwfaygif;awmfrlygonf/ usrf ; ud k ; uk ' gvy@d w Zmwf ? ig;&mig;q,f Z mwf e d y gwf ? (anmif u ef q &mawmf ) aZmf a emif
= t&m&m oD;cHjcif; cE D p = qdkqHk;rvG,foljzpfjcif; aom0pwm orPme ' eH = &[ef;awmfwkdYudk zl;jrifjcif; umave"romupm= oifhavsmfwJhtcgrSm w&m;aqG;aEG;jcif; = 'D4yg;[maumif;jrwfwJh BuD;yGm;csrf;oma&;jzpf {wH r *F v rk w r H ygw,f/
To be patient; To be obedient; To Meet with holy persons; To discuss the Dhamma at proper time; This is the Noblest Blessing.
432109876543210987654321 432109876543210987654321
THERAVADA PERSPECTIVE
onf;cHjcif;onf jrwfaomtusifhjzpf\
By Dhamma Vi-ra Thandar Aung , ITBM University, Yangon.