Professional Documents
Culture Documents
ဓမၼ၀ီရဂ်ာနယ္ အတြဲ (၁၈) အမွတ္ (၂)
ဓမၼ၀ီရဂ်ာနယ္ အတြဲ (၁၈) အမွတ္ (၂)
OD;a&Tatmif
ed ' gef ; opmonfESpfrsKd;&Sd\/ wpfrsKd;aomopmrSm umvra&G;? a'ora&G;rSefaomopmjzpf\/ tjcm;wpfrsKd;aom opmrSm umv tvdkuf? a'otvdkuf rSefaomopmjzpf\/ umvra&G;? a'ora&G;rSeaom opmudk ygVda0g[m&tm;jzifh f umv0d r k w d ? a'o0d r k w d op m [l ac:\/ umvtvd k u f ? a'otvdkufrSefaomopmudk a'omEk*w opm[lac:\/ umvra&G;? a'ora&G;rSeaom opmonftESpom&oabm f f &S d \ / avmu r&rf ; yif ? yd E J y if p onf r sm;onf toG i f o P m ef oabm&S d \ / avmu r&rf ; yif ? yd E J y if p onf r sm;onf toG i f o@meftm;jzifhom tcsif;csif;jcm;em;aomfvnf; tESpfom&tm;jzifhrl t|uvmyf k y f c snf ; omjzpf a omaMumif h tcsif ; csif ; rjcm;em;/ umvra&G;? a'ora&G;rSefaom opmESifh umvtvdkuf? a'otvdkuf rS e f a om op m wd k Y \ quf o G , f r I o nf v nf ; tES p f o m&ES i f h
toGifoPmefwdkY\ oabmt& Oyrmtwdkif; jzpfMu\/ ax&0g'onf umvra&G;? a'ora&G; rSefaomopmjzpf\/ **Fg0gVK oJpkru yGifhawmfrlMuukefaom jrwfpGmbk&m;tqlqlwdkY\ omoemonf v nf ; ax&0g'yif j zpf \ / a*gwrjrwf p G m bk & m;\ omoemonfvnf; ax&0g'yifjzpf\/ xdkYaMumifh ax&0g'udk ]oeE&} [lqdk\/ ]oeE&} \ teufrSm urmtpOftqufrazmufrjyef rS e f u ef p G m wnf & S d a omw&m; [l jzpf \ / vlwonf umvtwGi;f ? a'otwGi;f touf&SifvIyf&Sm; Ykd olrsm;jzpfMu\/ umv qdkonfrSmvnf; twdwf? ypKyef? tem*wftm; jzihf rsm;pGmyif&Sd\/ a'oqdkonfrSmvnf; olYwdkif;jynf? olYEdkifiH? ola'oESifh ud,wi;f jynf? ud,Eii?H ud,a'otm;jzihf rsm;pGmyif&\/ Y k fh kd k fh kd f k hf dS xdkYaMumihf umvra&G;? a'ora&G; rSefaomopm udk umvtvdkuf? a'otvkduf rSefaomopmtjzpfodkY ajymif;vJ&efvdk\/ xdkodkYajymif;vJ EdkifrSom opm\oabmudkem;vnfEdkifrnfjzpf\/ xdkodkYajymif;vJvkduf aomtcg opmonf toGifoPmeftm;jzihf jcm;em;rnfjzpfaomfvnf; tESpfom&tm;jzihfrl jcm;em;jcif;r&Sd/ jrwfpGmbk&m;onf ]oeEe} jzpfaom ax&0g'udk olYacwf olYtcgt& vGefcJhaom ESpfaygif; ESpfaxmihfig;&mausmfumvu a[m Mum;awmfrlcJh\/ umvra&G;? a'ora&G; rSefaomopmudk xdkacwf xda'ouvlrsm; em;vnf atmif umvtvdu?f a'otvkuf rSeaom k k d f opmtjzpfodkY ajymif;vJ a[mMum;awmfrlcJhjcif;jzpf\/ xdkodkYa[mMum; ygrSvnf; xdkacwf xdka'ouvlrsm; em;vnfrnfjzpf\/ t|uxmq&mrsm;acwfodkY a&mufjyefaomtcg jrwfpGm bk&m;a[mMum;awmfrlcJhaom ygVdawmfrsm;udk t|uxmacwf? t| uxma'ou vlwem;rvnfMu/ xdaMumihf t|uxmacwf? t|uxm Ykd Yk a'ouvlwdkY em;vnfEdkifpdrfhaomiSm t|uxmq&mrsm;u ygVdawmf\ tzGirsm;udk jyKpMk u&jyef\/ onfrm rvGra&Smifom jyK&aom ed,mr hf S J jzpfyg\/ ed,mrt& jyKpk&aomygVdawmf\ tzGifhESihf ygVdawmf rsm;onf toGioPmeftm;jzihf jcm;em;aomfvnf; tESpom&tm;jzihrl f f f rjcm;em;? twlwlyifjzpfav\/ jrefrmEdkifiHodkY ax&0g'a&muf&Sd vmaomtcg jrefrmhacwfESihf jrefrmha'ouvlwdkY em;vnfvmatmif ax& 0g'udk jrefrmpdkufESihf jrefrmOfjzpfatmif tm;xkwf&\/ trSeftm;jzihf ygVdawmfacwfESihf ygVdawmfa'oonfvnf;aumif;? t|uxmacwfESihf t|uxma'oonfvnf;aumif;? jrefrmacwf jrefrma'owdkYESihf toGifoPmef tm;jzihf rwlMu/ acwfcsif;a'ocsif; jcm;em; \/ odkY&mwGif tESpfom&tm;jzihfrl wlMuyg\/ xdkYaMumihf r&rf;yifESifh ydEJyifudk EdIif;,SOfavhvmaomtcg rwlonfudkvnf;
pmrsuf E S m 23 ok d Y
VOW
Aka'gaAma",sH
opmw&m;ukigoovk?d d d a0ae,swoap&rnf Ydk d
'kdYwm0efta&;oHk;yg; jynfaxmifpk rNydKuJGa&; wkdif;&if;om; pnf;vHk;nDnGwfrI rNydKuJGa&; tcsKyftjcmtmPmwnfwHhckdifNrJa&;
rkawmarmap,sH
b0taESmiftzJGrS igvwovkd a0ae,swYdk h G f vGwap&rnf f
wdaPmwma&,sH
oHo&m0J*,ufrS igu;l ajrmufEiovkd dk f a0ae,swYdk ul;ajrmufapEki&rnf d f
"r0&*sme,f D
'kdYta&; 'kdYta&; 'kdYta&;
Mo0g'gp&d,q&mawmfrsm;
t*r[my@dw b' E ukrm& 'kw,ygarmucsKyq&mawmf(pDr)H d f t*r[m*E0gpuy@dw b' EaZmwdu(M.A) 'kw,ygarmucsKyq&mawmf(ynm) d f tbd"rmyd#ur[mXme? XmerSL;^ygarmuq&mawmf t*r[m*E0gpuy@dw b' Eax&dE(M.A) yd#uwfqi&mygVpmayXme? XmerSL;^ygarmuq&mawmf dk f d t*r[m*E0gpuy@dw b' Ey@dwmbd0o(M.A) H okw Ey#uwfr[mXme? XmerSL;^ygarmuq&mawmf d r[m*E0gpuy@dw b' Eore(M.A) k Ak'a'oemjyefym;a&;ynmXme? XmerSL;^ygarmuq&mawmf hG t*r[m*E0gpu y@dw b' Eynm0Ho(M.A) armfue;f xde;f q&mawmf G
jynfolYoabmxm; - jynfytm;ukd;ykqdefkd;tqkd;jrif0g'Drsm;tm;qefYusifMu - Ekiiawmf wnfNirat;csr;f a&;ESihf Ekiiawmfw;dk wufa&;ukd dfH df dfH aESmifh,SufzsufqD;olrsm;tm; qefYusifMu - Ek d i f i H a wmf \ jynf w G i f ; a&;uk d 0if a &muf p G u f z uf aESmifh,Sufaom jynfyEkdifiHrsm;tm; qefYusifMu - jynfwGif;? jynfytzsuform;rsm;tm; bHk&efoltjzpf owfrSwfacsrIef;Mu EkdifiHa&;OD;wnfcsuf (4)&yf - EkdifiHawmfwnfNidrfa&;? &yf&Gmat;csrf;om,ma&;ESifh w&m; Oya' pkd;rkd;a&; - trsKd;om;jyefvnf pnf;vHk;nDnGwfa&; - ckdifrmonfh zJGYpnf;yHk tajccHOya'opfjzpfay:vma&; - jzpfay:vmonfh zJGYpnf;yHktajccHOya'opfEitnD S hf acwfrzYGH NzKd ;wk;d wufaomEkdifiHawmfopfwpf&yf D wnfaqmufa&; pD;yGm;a&;OD;wnfcsuf (4)&yf - pkdufysKd;a&;ukdtajccH tjcm;pD;yGm;a&;u@rsm;ukvnf; d bufpHkzHGUNzdK;wkd;wufatmif wnfaqmufa&; - aps;uGufpD;yGm;a&;pepf yDjyifpGmjzpfay:vma&; - jynfwi;f ? jynfyrStwwfynmESit&if;tES;D rsm; zdwac: G hf f pD;yGm;a&;zHYG NzKd ;wk;d wufatmif wnfaqmufa&; - EkdifiHawmfpD;yGm;a&;wpf&yfvHk;ukd zefwD;Ekirpr;f tm;onf dfIG EkdifiHawmfESifhwkdif;&if;om; jynfolwkdY\vuf0,fwGif&Sda&; vlrIa&;OD;wnfcsuf (4)&yf - wpfrsK;d om;vH;k \ pdw"mwfEihf tusipm&dwj rifhrm;a&; f S hf - trsKd;*kPf? Zmwd*kPfjrifhrm;a&;ESifh ,Ofaus;rItarG tESprsm;? trsK;d om;a&;vuPmrsm;raysmufysuatmif f f xde;f odr;f apmifa&Smufa&; h - rsKd;cspfpdwf"mwf &Sifoefxufjrufa&; - wpfrsK;d om;vH;k use;f rmBucia&;ESiynm&nfjrifrm;a&; hH dk f hf h
pmwnf;csKyf
r[mo'raZmwdu"Z wuovoQio&d dk f f D ("rmp&d,? bDat)
tjyiftqif uGefysLwm
rk;d Bu;D ? NzKd ;NzKd ;Zmjcnf? jrwfE;dk ykif d
jzefYcsda&;
vIiMf unfjzL"r0&pmaywkuf d D d zke;f - 0980 23992? 0950 01401? 01-507208 rk;d aumif;uifpmay? trSw(f 134)? tcef;(6)? 36-vrf;(v,f)? ausmufwwm;NrKd e,f? &efueNf rKd /YU H U k zke;f -01-253255 xGe;f OD;pmay(rEav;) zke;f 02-39801
Address
Hlaing Kyi Phyu Dhamma Vira Publishing House Head Office: Blk (1), Rm(R6), Myanmar InfoTech, Hlaing Ts, Yangon. Branch Office: No. 50, 2nd Fl. Bank St, Kyauktada Ts, Yangon. Ph: 0980 23992 , 0950 01401 e-Mail - dhammavira@gmail.com
yH k E S d y f
wifatmif0if;? bk;d &mZmykEywuf H dS f dk trSw(f 162)? (45)vrf;? AkvwaxmifNrKd e,f/ d f U
zvif
Empire Colour Repro
&mpkopf\ pdefac:rIrsKd;pkHukd Nidrf;csrf;aompdwf &J&ifhwnfMunfaom avmutjrifjzifh b0ukd &ifqivsuf dk f atmifjrifpGmjzwfoef;EkdifMuzkdY "r0D&*sme,f zwfMupkdU
EDITORIAL
"r0D&onf "ropmudk Tefjyonf/
FORE ARTICLES
trlt&mwdkh owd&Sdjcif;
b'EZedEom& (o'raZmwdu"Z)
txif t &S m ; awG U Ek d i f a yonf / orZOfav;rsKd;&Sdonf/ orZOf(4)yg; (1) omwuorZOf= tusK;d &Sd r&Sudk d qifjcif tusKd;&SdrS IrSwfjcif; (2) oyg,orZOf= tusKd;yif&Sd aomfvnf; rdrd ESihfoihfavsmfrQwrI &Sd&jcif; (3) a*gp&or Z Of = rd r d a exd k i f usuf p m;&mae&mES i h f "r o nf w&m;tm;xkwf&eftwGuf avsmf uefoihfjrwfjcif; (4) toarm[ orZOf=rawGra0 (u) ]orZOf} [lonf orZme[laom ygVd a 0g[m&rS qif ; ouf v mjcif ; jzpf o nf / jrefrmvdk ]ESvHk;oGif;qifjcifjcif;} [krSwfom;Ekdif onf/ tNrJrjywf owduyf SLrSwfaeaom yk*dKvfudk ]orZme um&D} [kac:onf/ ]orZm aem=todPf&Sdonf? [kwGm-jzpf? um&D jyKavh&Sdaom yk*dKvf[kqdkayonf/ ]w&m;xdionf} [laom toH;k tEIe;f k f onf bk&m;kyfyGm;awmfa&SUrSm odkYr[kwf rdrd tdyf&mxufrSm odkYr[kwf qdwfNidrfaomae&m odkYr[kwf &dyfomwpfckckrSm xdkifw&m;IrSwf jcif;udk qdkMuonf/ trSefpifppf w&m;tvkyf onf xdirQr[kw?f oGm;jcif;? &yfjcif;? xdijf cif;? k f kH k avsmif;pufjcif;[kqtyfaom &d,mykx(t&d kd f ,mykxfr[kwfyg)av;yg;wdkYwGif rdrdBudKufESpf ouf&m? rdrdESihftqifajyaom &d,mykxfjzifh w&m;tm;xkwfEkdifayonf/ tmemyge ac: 0ifav? xGufavudk IrSwfjcif;? ur|mef;udk pD;jzef;rnfqdkvQifawmh wifyvifacGxdkif IrSwf&rnfjzpfaMumif; r[mowdy|meokwfwGif a[mMum;xm;ay onf/ orZOfPf,SOfqifjcif IrSwfyGm; rsm;jcif ; or Z meyA u d k v nf ; r[mowd y|meokwf? um,mEkyem IrSwfcef;wGif qifjcifEkdifjcif;wdkYjzpfonf/ (c) trl t &mwd k i f ; rS m I r S w f y g orZmeyA-orZOfPf,SOf SLrSwf &mwGif rdrjd yKvyvy&m;aom trlt&mwdi;f udk k f I f S k rjywfrvyf IrSwf&onf/ tbduaE-y#duaE orZmeum&D a[mwda&SUodYk wnfwnfom;pOfrw&onf? h h G I S f aemufoYkd jyefvnqwcmpOfwivnf; orZOf S fh k f G G f Pf,SOf rvGwfatmif IrSwf&avonf/ ]tmavmud a w-0d a vmud a w orZmeum&D a[mwd} a&SUodkY wnhfwnfhMunhfpOfwGifvnf; aumif ; eH a b;od k Y apmif ; iJ h M unh f p Of w G i f vnf;aumif; owdtrSwf ynmuyf IrSwf& onf/ ]orddaw yom&daw orZmeum&D a[mwd} qefxm;aom vufuauG;aomtcg Y kd auG;aomvufukd qefxwaomtcgwdvnf; Y k f Yk IrSwf&onf/ ]oCFm#d yw pD0&"m&aP orZm emum&D a[mwd} 'kuk#fac: ESpfxyfouFef;BuD; oydwf? ouFef;udkaqmif&mvnf; (0wfHk&mvnf;) trSwfowd rjywf&Sd&rnf/ tod a w-pm;aomtcg? yd a waomufoHk;aomtcg? cg,daw-cJ(pm;)aom tcg? om,daw-vsuaomtcgwdvnf; or f Yk Zmeum&D-tod,Of qifjcifjyKvy&ayonf/ S k f ]Opm& ym0 uar orZmeum&D a[mwd} (atmuf x pf q H k ; )usif B uD ; pG e f Y & m usifi,fpGefYaepOftcgrSmyif IrSwfrI rarh&yg/ xkdYjyif *aw-oGm;vmvIyf&Sm;aecsdef? Xdaw-&yf wnfaecse?f edoaE-xdiaecse?f okaw-tdyae d d k f d f cse?f Zm*&daw-Ed;k vmcse?f bmodaw-pum;ajym d d csdef? wkPSdbma0-qdwfqdwfaecsdefwdkYvnf; orZmeum&D-ynmjzihf qifjcifjyKavh&onf/ dS a[mwd-jzpf\/ odkYjzpfay&m rdrdwdkYonf rnfonfh tcsd e f r S m rS w&m;vuf v G w f r aeoih f y g? odaMumihyif w&m;xdionf? w&m;xdiaeonf Yk f k f k f qdMk u&m0,f w&m;"rtvkyonf xdiaeHom f k f k vkyf&rnfr[kwfaMumif; odomxif&Sm;apcsif ygonf/ trl t &mwd k i f ; rS m owd & S d y g rdrwonf w&m;tvkyjf zihf xde;f csKyf d Ykd tm;xkwfaernfqdkygvQif b,fae&mrSmrqdk b,ftcsdeftcgrSmrqdk udk,ftrlt&m pdwftrl t&m jzpfpOfrsm;udk owd? ynmjzihf qifjcif tpOfxm0& IrSwfaeMu&rnfr[kwfygavm? odkYaomf rdrdwdkYtygt0if ykxkZOfqdkolrsm;tzdkY owdrvGwfzdkY rvG,fulMuao;yg? ynmorZOf qifjcifrwEizYkd cufcaeMuao;onfukd 0efcH I S f dk f J Mu&rnfomjzpfygonf/ tNrJrjywf w&pyfI rSwfyGm;rsm;awmfrlEkdifMuaom a,m*Dyk*dKvfwdkY onfum; ky"mwf emrf"mwfw\ y&rwftppf f Ykd jzpfrI ysufrIoabmppfppfudk odjrif jzpfysuf csKyfqHk;&m oEdokctjrwfqHk;odkY a&muf&Sdawmf rlom;MuavNyr[kwavm/ BuKd ;pm;oihygonf/ G D f f BudK;pm;tm;xkwf&ef wdkufwGef;EdI;aqmfyg\/ (*) *pmrDwd pdwH OyZwd a&S;OD;pGm oGm;csifaompdwfjzpf\/
FORE ARTICLES
"r0D&onf Ak'w&m;jzifh avmuudk apmihfa&Smuf&efjzpfonf/ wH 0g,H Zaewd - pd w f u oG m ;csif 0ga,mpdwfu vIyf&Sm;/ oGm;csifaompdwfudk IrSwf&onf/ pd w m Ek y em owd y |mef / oGm;csifaompdwfu 0ga,m"mwfudk jzpfaponf/ 0ga,m0dnmwd Zaewd-0ga,m"mwf H u vIyf&Sm;jcif;(oGm;vmjcif;)udkjzpfap\/ ]pdwud&d,0ga,m"mwk 0dyga&e ouvum, yk&awm tbdeD[ma&m *reE0pw}d d k pdwZ0ga,m ac: pdwfuvIyf&Sm;ap aom 0ga,m"mwfaMumihf cEmudk,f tpdyf tydi;f tm;vH;k wd\ vIy&m;jcif; oGm;vmjcif;wdYk k Yk f S jzpfay:&onf[k qdkvdkayonf/ oG m ;csif w J h p d w f u emrf w &m; oG m ;vmvI y f & S m ;aewJ h cE m ud k , f u kyfw&m;? uGJjym;vQif emrly y&d a p ' Pf oG m ;csif w J h p d w f u taMumif ; w&m w &m ; oG m ;aewJ h k y f c E m utusKd ; w &m ; w&m taMumif ; w&m;ES i h f tusKd ; w&m;omjzpf a Mumif ; od r f ; qnf ; od j rif vQif yp , y&d * [ Pf / taMumif ; tusKd ; omjzpf o nf h emrf k y f w &m;wd k Y t ay:rS m ig? ol w pf y g;? a,musf m ;? rd e f ; r? yk * d K vf ? ow 0 g? ZD 0 ? tw r pG J v ef ; vQif ou m ,'d | d u G m onf / O','aee Oap''d|d yZ[wd tjzpf u d k j rif v Qif O ap ' d | d p if \ / 0,'aee ow'd|d yZ[wd yZ[wd tysuf u d k j rif a omf o'd | d u,f pifMu, Ekdif\/ Oap''d|u jywfrm;(onfb0Ny;D vQif d S jywfa&m[k,lqol) ow'd|du-qufrSm; (b0qufwkdif;aumif;pm;a&; ckdifNrJonf[k ,lqol) ,if;'d|drsm;ESihf ,HkrSm;rI oHo, 0d p d u d p m rsm;ud k t<uif ; rJ h z,f & S m ;Ek d i f y grS yxredAmefac:onfh aomwmywdr*f Pf? zdkvfPf&&SdMuygvdrfhrnf/ b' E Z ed E o m&(o' r a Zmwd u "Z)
Ak'*wum D d
q&mawmf OD;oDvmpm&
pum;ajy/ / tMuiftaMumif;aMumifh xkd&[ef;\OD;acgif;onf azG;azG;jzLumrQjzifh pum;ajy (ax&trnf&Sd) &[ef;BuD;rjzpf/ xkd&[ef;onf touft&G,ftm;jzifh BuD;&ifhjcif;ukd tcsnf;ESD; aom tkdrif;jcif;[lqkdtyf\/ jref r muAsm avmukwfw&m; pum;rSefacR rnif;apmifhx oDvajE? ysKdUtefNyD;vpf tnpf&Sdap? PfckdifNzD; ax&fBuD;rdefY>rufacR/
In whom are truth, virtue, harmless, restraint, and control, that wise man who has cast out impurities is indeed called an elder.
pum;ajy/ pum;ajy / tMuifyk*Kdvf rSefaompum;ukd qkdjcif; (0g? wpfq,fh ajcmufcsuf opmeufukd odjrifjcif;) vnf;aumif;? aumif;jrwfaom t&nftcsif; (avmukw&m w&m;) onf vnf ; aumif ; ? rn O f ; qJ j cif ; onf v nf ; aumif ; ? oD v apmif h p nf ; jcif ; onf vnf ; aumif ; ? ajEig;yg;ukd qkH;rjcif;onfvnf;aumif; &Sdukef\/ ysKdUtefNyD;aom tnpftaMu;&Sdaom xkdynm&Sdyk*dKvfukd PckdifNzD; rax&fBuD;[k qkdtyf\/
jcif;=ax,sy&dabm*=omrnf\/ pum;csyf/ (oDv&Sdaom yk*dKvfwdkY twGufomvQif jrwfpGmbk&m;onf ypnf;av; yg;udk oHk;aqmif&ef cGihfjyKxm;jcif;jzpfonf/ 'g,umwdkYuvnf; rdrdwdkYaumif;rItwGuf tusKd;BuD;&ef &nfoef oDv&Sdaom yk*dKvfwdkY tm;om vSL'gef;Mujcif;jzpfonf/ odkYjzpf xdkausmif;? ouFef;? qGrf;? aq;paom ypnf; av;yg;wdonf oDvr&Saom 'kv yk*Kd vwYkd Yk d D f ESihf vHk;0roufqdkif? xdkuJhodkY roufqdkifygbJ vsuf oHk;aqmifjcif;onf cdk;onfESihfwlaom oHk;aqmifjcif;=ax,sy&dabm* jzpfonf[k rSw,tyfayonf/) f l (2) Py&d a bm* oDv&Sdaom yk*dKvf\ ypa0uPm =qifjcifrrjyKbJ oH;k aqmifjcif;onfvnf; a<u; I ,lonfESihfwlaom oHk;aqmifjcif;jzpf P y&dabm*-rnf\/ xdaMumihov&Saom yk*Kd vf Yk f D d onf ouFef;udk udk,frScGm oHk;aqmifaom tcgwdkif; qifjciftyf\/ qGrf;udktvkyfwdkif;? tvkyfwdkif; qifjciftyf\/ odkYrS rwwfEkdif vQif eHeufcif;tcsdefrSmjzpfap? oef;acgif,H tcsdefrSmjzpfap? rdk;vif;cgeD;tcsdefrSmjzpfap? qifjcif&rnf? odkYrSrqifjcifbJ tkPfwuf oGm;vQif a<u;,l oHk;aqmifaom Py&d abm*jzpfavawmh\/ (3) 'g,Z y &d a bm* atmuf t &d , mck e pf y g;jzpf a om aou=usihfqJyk*dKvfckepfa,mufwdkY\ ypnf; av;yg;udkoHk;aqmifjcif;onf? tarG;cHpm;& pmrsuf E S m 19 ok d Y
,cif t ywf r S t quf xdkodkYjzpf&onfrSm odyHonf rdrd\ A[d'jzpfaom wPSm? rme? 'd|d[laom "rmHk udk tmHjk yK odEiNf y;D rdrd tZwtwGi;f oEmef dk jzpfaom wPSm? rme? 'd|d [laom"rmHkudk tmHkjyKrodEkdifaomaMumihfjzpf&onf/ xdkodkY rodvQif rdrdoEmef&Sdaom wPSm? rme? 'd|d tE&m,fukd tb,foYdk wm;qD; ydwyifEirnfenf;? jA[p&w&m;rsm; wd;k yGm;vm f dk f kd f Ekdifrnfenf;? xdkodkY rwdk;yGm;aomf ppfrSefaom csrf ; omES i h f p pf r S e f a om Nid r f ; csrf ; rI o nf tb,fodkYvQif jzpfxGef;Edkifygrnfenf;/ ur m ajrjyif o nf aomu? y&d a '0? 'k u ? a'grewd k Y j zih f xm0pOf jynhfESufaernfomjzpfonf/ ur m ajrjyif a y: vl o m;rsm; pwifjzpfay:csdefrSp vlwdkYonf wpfOD;ESifh wpfOD;rvTJra&Smifom qufoG,faeMu&\/ um,uHjzihfvnf; qufoG,fMu\? 0pDuHjzihf vnf; qufoG,fMu\? raemuHjzihfvnf; quf oG,fMu\? xdkuJhodkY qufoG,f&mwGif -tEkdiftxuf qufoG,fonfvnf; &Sd\ -&if;&if;ESD;ESD;qufoG,fMuonfvnf;&Sd\ trSeftm;jzihf rdrdwdkYqufoG,fcsif ovdk qufo,Mf uonfomjzpfonf/ owfrwf G S xm;aom qufo,rypr&Syg/ xdtcg vlom; G f I kH H d k wd k Y o nf rd r d w d k Y t csif ; csif ; rNid r f ; csrf ; aom toGifaqmifMuygonf/
"r0D&onf vlrsKd;ra&G;? bmomra&G;? avmuom;tm;vkH;twGufjzpfonf/ usihf0wfodumudk wnfaqmufjcif;jzpfonf/ Ak'tbd"rmt& tusihfodumESihf ywfouf 0g'uGJjym;rIr&Sd? tusihfodum[l onf oDv? orm"d? ynmjzpf\? ,if;udkodum (3)yg;[kac:onf/ odum(3)yg; yGm;rsm;vQif wPSm? rme? 'd|dwdkYavsmhenf;oGm;Murnfjzpf onf/ ,if;udkavsmhenf;oGm;vQif avsmhenf; oavmuf igrSig? igYOpmrS igYOpm[laom odrf;ydkufrIonfvnf; avsmhenf;oGm;rnfjzpf onf/ xdktcg arwm? ukPm? rk'dwm? Oayum[laom jA[pdk&fw&m;rsm; yGm;rsm;vm NyD; avmu ppfrSefaom csrf;om? ppfrSef aom Nidrf;csrf;rIrsm;ay:aygufvmavonf/ Ak'tbd"rmt& tusihfodum\ tESpfom&jzpfaom odum(3)yg;udk rnfonfh yHoPmefjzihwnfaqmuf wnfaqmuf wPSm? k f rme? 'd|dwdkYjzihf odrf;ydkufrIavsmhenf; jA[pdk&f w&m;av;yg;wd k Y j zih f vl o m;tcsif ; csif ; qufoG,frIqkdif&musihf0wfrSeforQudk vufcH onfomjzpfygonf/ Oyrm a&Tukd vufaumufyvyf vky?f J k vufpyyvyvy?f qGBJ uKd ;yJvyvy?f a&TppfvQif G f J k f k k f k vufcHouJhodkY usihf0wfrsm;udkvnf; rnfonfh yHpjH zihf jy|mef; jy|mef; wPSm? rme? 'd|enf;jzihf k d jA[pdk&fw&m;yGm;rsm;rIrsm;vQif Ak'tbd"rmu rSefuefaomusihf0wftjzpf vufcHonfom jzpfygonf/ toGifoPmefESihftESpfom&wdkY\ qufoG,frIudk Ak'tbd"rmu rSefuefaom usihf0wftjzpfvufcHygonf/ odyHynmenf;jzihf tPkjrLAHk;udkyJ vkyfvkyf? vudkyJoGm;oGm; tmumo,mOfudk yJaqmuf aqmufudpr&Sdyg? toHk;cswwfvQif? tqdyyif udyif aq;tjzpftoH;k cs &ygonf/ f k udp&onfrm odyypn;f rsm;udk odMu dS S H aom xdkxdkyk*dKvfwdkY\ rdrdwdkY\ odyHtodudk ol c snf ; vT w f r xm;bJ rd r d w d k Y u d k , f w k d i f u tbd"rmodNyD; tbd"rmtodjzihf xdef;csKyfuGyf uJNy;D avmu\ tpD;tyGm;twGuf vlusi0wf Y hf odumrsm;udk vdkufemusihfoHk;um avmu\ ppfrSefaomcsrf;omESihf Nidrf;csrf;a&;udk &&Sdap &ef aqmif&Gufwwfa&;yifjzpfygonf/ xdkYaMumihf at'D (20)&mpkwGif ay: aygufcJhaom odyHynmaMumihf ,aeY urm onft&ifESifhrwl wrlxl;jcm; aysmfarGUzG,f aumif;aomfvnf; olcsn;f vTwxm;ygu umr f *kPfupm;uGif;? umr*kPf aysmfarGUzG,fBuD;jzpf oGm;ygrnf/ xkdYaMumihf odyHynmudk olcsnf;vTwf rxm;bJ bDpD(6)&mpkwGifay:cJhaom tbd"rm jzihf xdef;csKyfuGyfuJ avmupD;yGm;twGuf aqmif&GufMu&ygonf/ e,f y ,f t m;jzih f od y H t od o nf usOf;\/ tbd"rmtodonf us,f\? odyH tod oGm;wdkif; tbd"rmtodu vdkufEkdif ygonf/ odyH todoGm;wdkif; tbd"rmtodu rvkuaomf avmuonf 'kubb0odYk OD;wnf d f kH oGm;ygonf/ odyHtodoGm;wdkif; tbd"rmtodu vkdufaomf avmuonf okcbHkodkY OD;wnf\? ppfrSefaom Nidrf;csrf;a&;odkY csDwuf&m odyH onf a&S U awmf a jy;jzpf tbd " r m onf rif;{u&mZfjzpfonf/ odkYjzihf odyHESihf tbd"rm obm0 udk qefYusifbufjzpfatmif qufpyfay;ae&yg rnf/ wu o d k v f o Qif o D & d ? ("r m p&d , bD a t)
Ekiaom todonfum; Ak'\tbd"rmtodyif d f jzpfygonf/ tbd"rmtodwGif tqihf(2)qihf&Sd onf / yxrtqih f o nf tcsuf t vuf u d k tmHkjyK odaomtqihfjzpfonf/ ,if;tqihf udk odyHenf;jzihfodaomaMumihf odyHtod[l qdk&ygrnf/ 'kwd,tqihfum; tcsuftvufudk tmHkjyK odaomtqihfjzpfonf/ ,if;tqihf onf odyEirqki?f Oyrm tPkjrLAH;k udk tPkjrL H S fh d AHk;rSef;od\? xdkodkYod&mwGif ol\ oEmef jzpf a om tod o nf uk o k d v f j zpf o nf / tukodkvfjzpfonfudk olrodyg/ tb,faMumihqaomf olonf tPk f kd jrLAHk;udkom tmHkjyK ol\ oEmefjzpfaom pdwfudk tmHkrjyKaomaMumihfjzpfygonf/ Ak ' \ tbd " r m t& uk o k d v f E S i h f tukokdvfonfom tusihfodumESihfqdkif\/ tcsuftvufonf tusihfodumESihfrqdkif tusihfodumESihfrqdkifvQif vlavmuNidrf;csrf; a&;twGuf wefzdk;rBuD;? tbd " r m enf ; jzih f o d a om 'k w d , tqihtodonfom ukovEifh tukovtmHk f dk f S kd f jyKukovjf zpfvQivnf; ukovjf zpfre;f od\/ dk f dk S tukovjf zpfvQivnf; tukovjf zpfre;f od\/ kd f dk S xdkYaMumihf tbd"rmtodonfom vQif tusioumESiqi vlavmuNir;f csr;f fh d fh dk f Y d a&;twGuf wefzdk;BuD;avonf/ tbd"rmenf;t& todonf ,xm blwuszdkYomta&;BuD;onf/ pdwmEkyem t& rd r d o E m ef tuk o d k v f j zpf v Qif v nf ; tukodkvf jzpfrSef;odatmif ukodkvfjzpfvQif vnf; ukodkvfjzpfrSef;odatmif BudK;yrf;&\/ bmrQrodvQifvnf; bmrQrodrSef;odatmif BudK;yrf;&\/ xdkuJhodkY BudK;yrf;jcif;onf owdESihf orm"dudk xlaxmifjcif;yifjzpfygonf/ orm"d &vQif ,xmbl w Pf j zpf a vonf / avmuudk wPSm? rme? 'd|wjYkd zihf rodr;f yduf d k awmhyg? wPSm? rme? 'd|dwdkY enf;yg;oGm;onf ESihftrQ avmu ppfrSefaom Nidrf;csrf;rI onfay:aygufvmrnfjzpfonf/ ppfrSefaom csrf;omokcudk cHpm;&rnfjzpfonf/ wPSm? rme? 'd|wYkd enf;enf;uif;vQif enf;enf;csr;f om d \? rsm;rsm;uif;vQif rsm;rsm;csr;f om\? rsm;rsm; Nidrf;csrf;\/ t<uif;rJh uif;vQifum; Nidrf;csrf;rI oEdokc tjynhft0 cHpm;&rnfjzpfonf/ onfyifvQif tbd"rmtodjzihf
b0ESifhwm0ef
b0wpfck &cJhNyDyJ/ bmhaMumihf wGeqwweqwf &ifqif Yf k f G Yf k kd ae&wmvJ wpfb0 wpfcEmrSm wm0efauszdkY vdkw,faemf/ wm0efawG? 0w&m;awG[m auszdkY awmh odyfrvG,fbl;/ ausatmif aqmif&uBf uKd ;yrf;&if;eJYyJ G wpf b 0wpf c E m csKyf N i d r f ; oG m ;wm awGu rsm;ygw,f/ wm0efeJY0w&m;awGu bmawGvJvdkY ar;zdkY&Sdygw,f/ avmu0wf? "r0wfawGygyJ/ avmu0wfukd ausyeatmif raqmif G f &G u f E d k i f & if a wmh "r 0 wf a wG u d k auszdkYqdkwm rvG,fulawmhygbl;/ 'gayr,hf avmu0wfudk xrf;aqmif &if ; "r 0 wf u d k y g twwf E d k i f q H k ; jznhqnf;Mu&rSmayhg/ f cif a rmif r d k ; (awmif B uD ; )
tpraumif;aomfvnf; taESmif;aocsmonf
t&Siovmpm& (zm;uef) f D Y
rif;eJYEdIif;pmvkduf&if.../ ]]bm- bmajymw,fuG? ihgudk wpfOD; wnf;aomolaX;om;qdNk y;D &rf;txifrBu;D vduf k eJYtHk;? olaX;om;awmh [kwfygw,f/ 'gay r,h../ f bmuG? 'gayr,hf [kwfvm;? rif;u bmajymcsifao;vdkYvJ/ 'DvdkuG 'Dvdk? ihgrSm wpfOD;wnf;aom olaX;om;jzpfayr,hf rif;wdvkd vGwvyfwb0 Yk f hJ udk igrydkifqdkifbl;/ ihgudk tazu [dkroGm; 'D rvmeJY? [dkvdkraeeJY 'Dvdkae? IyfaewmyJuGm/ ighukd olcspvYkd wm;wmawmh [kwygw,f/ ighrm f f S awmh avSmifcsdKifhxJu iSufuav;usaewmyJ/ wu,f a wmh ih g b0[m vuf r J h o l a X;om; wpfa,mufqdkawmh qif;&Jom;eJY bmrSrxl;yg bl;uGm/ igu vGwvyfwb0rsKd ;udk ESpoufwm/ f hJ f r|uk@vDolaX;om;av;u olYb0 cHpm;csufudk oli,fcsif;tm; &ifzGihfjyaeonf/ ypnf;Opmudk Mum;cH (toHk;cH) tjzpfoabm xm;&rnhftpm; udk;uG,faeonhf taetxm; rsdK; jzpfaeaomaMumifh olYzciftay:rESpfNrdKU? oabmrus? odkYaomf tazjzpfaeaomaMumihf bmrSrajymom? BudwfrSdwfNyD;awmhom aeYpOf cH p m;ae&onf / em;yef p &m ES m ;awmif ; wpf & H u vG J bmrS 0 ,f r ay;bl ; ay/ xd k em;awmif;udk taMumif;jyK- r|uk@vD [laom emrnf&cJhayonf/ (r|-ajyjypfaom/ uk@vD- em;awmif;&Sdol) aoG;om;ESifhwnfaqmufxm;aom cEmudk,fjzpf&um;- r|uk@vDowdkYom;av; onf wpfaeYaomtcg a&m*ga0'empGuyfav J awmhonf/ rjzpfraeuke&rnhf use;f rma&;udp f jzpfaeaomaMumihf ESajrmvSaomolaX;BuD; OD;uyfap;twGuf acgif;rD;awmufayawmhonf/ 'kuudk aMumufaeoltxHodkY qdkufqdkufNrdKuf NrdKuf 'kua&mufvmjcif;yifwnf;/ ]]b,favmufESajrmw,fajymajym? olYom;usef;rma&;twGufjzpfaeawmh raeyg bl;/ aiGtukeftuscH aq;ukay;rSmyg}} ]]rxifeaemf? olaX;Bu;D OD;uyfap;[m YJ olrsm;twGuqkd a0vma0;? ol0rf;awmif ro'g f Y
]]tHhyg&JUuGm pD;yGm;OpmawG 'Davmufcsrf;omae wmawmif roHk;&uf rpm;&ufeJY}} ]]rif;u b,fotaMumif;ajymaewm Yl vJ olaX;Bu;D OD;uyfap;taMumif;vm; ]]'gayhguGm? b,fol&SdrSmwkH;}} ]]rtHheJYudk,hfvl? avmurSm 'DvdkvlrsdK; awG trsm;BuD;&Sdw,f/ ypnf;OpmawGudkawmh aeYrem; nrem;? aeylra&Smif rdk;&Gmra&SmifeJY? 'kutrsdK;rsdK;cHNyD; &SmazGMuw,f/ NyD;awmh roHk; &uf rpm;&uf ray;&uf rurf;&ufeJY}} ]]tJ'g[m odyfrSm;wJht,ltqawGyJ uG? ypnf;qdkwm tvdk&Sdvm&if oHk;zdkY&Smwm? vdktyfygvsuf roHk;&if bmrSt"dym,fr&Sdawmh bl;}} oli,fcsi;f ESpa,mufonf olaX;Bu;D f taMumif;ajym&if;ESihf vrf;avQmufvmcJhonf/ ajymrnfqvnf; ajymp&m/ olaX;Bu;D OD;uyfap; kd onf ypnf;Opmajrmufjrm;pGm&Sdaomfvnf; ud,wivnf; bmrSrpm;&ufovdk olwpfyg;udk k f kd f vnf; bmqdkbmrS ray;zl;ay/ xdkYaMumihf trsm;u olYudkemrnfay;xm;Muonf/ ]]t'dE ykAu}} [l\/ jrefrmjyefvkdufawmh- olaX;BuD; OD;uyfap;/ ]]r&S&ifvJ aeawmh? 'DvoaX;rsKd ;awmh d kd l rjzpfcsiaygif? b,fum ypn;f &S&ufeYJ roH;k &uf f G d rpm;&ufawmh qif;&Jom;eJY bmxl;ao;vdv}} Yk J ]]tJ'gawmh rif;t,ltqudkuG? rSef
oifoavmuf rSeygw,f/ ypn;f eJvqwm pGeYf h f Y l kd oleJY tpGefYcHolr[kwfvm;/ vlut&ifao&if ypnf;udk pGefYoGm;&r,f/ &efolrsdK;ig;yg;aMumihf ypn;f awGq;kH H;I oGm;&if vlukd ypn;f u pGeom; Yf G wmyJ/ 'g[m ypnf;eJYvlawGMum;rSm xm0& &SdaewJh oabmw&m;yJ}} olaX;BuD;OD;uyfap;u 'Doabmudk rpOf;pm;rdvdkY aerSmayhguGm}} vrf;avQmuf&if; ajymaeMuaom oli,fcsif;ESpfa,mufpum;u 'eqefvGef; vSonf/ vli,fawGjzpfaomfvnf; tawG;tac: t,ltq racvS/ todPf[lonf touf t&G,Eifh rqdi?f yifu,Pfaumif;rI avhvm f S k kd f vkupm;rIwEiqi\/ b0ESiavmuudk av; d f Ykd S hf kd f hf av;eufeuf pOf;pm;awG;ac:olawGtwGuf obm0w&m;onf trSew&m;udk xm0&Tejf y f aeayonf/ olaX;Bu;D OD;uyfap;rSm om;wpfa,muf &Sdonf/ emrnfu- r|uk@vD/ avmu om;aumif;wpfa,muf ausmufaumif;wpfaph-[k qdkdk;pum;&Sdonf/ r|uk@vDtwGuum; xdpum;onf ae&mwdi;f f k k rrSef? tb,fhaMumifhqdkaomf zcifolaX;\ cspf&mra&mufbJ ESp&ma&mufaom tajctae f aMumihfjzpfayonf/ ]]udk,hfvl rif;uawmh wpfOD;wnf; aomom; jzpfwJhtwGuf &S,fyJaemf? 0wfp&m pm;p&m aep&m bmrSryl&bl;/ wdkYrsm;awmh
10
wJo}l } h
"r0D&onf b0&SifoefrIudk trSefuefqHk;azmfaqmif&ef jzpfonf/ owdkYom;i,fonf vufawGUcHpm; ae&aom qif ; &J a 0'emud k onf ; cH N yD ; ae&awmhonf/ rIrvS tjyif;xefqHk;cHpm; ae&aom tcsdefumvjzpfayonf/ ]]tHhyg&JUawmf? 'DvdktazrsdK;? 'Dvdk uyfap;eJwJh olaX;rsdK;? usKyfwpfoufawmh wpfcgrS rawGUzl;aygif/ wuwnf;awmf udk,hf om; wpfa,mufvHk; a&m*gjzpfaewm awmif apmapmu BudKwifNyD; aq;aumif;0g;aumif; q&maumif;orm;aumif;awGeYJ rukb;l / ypn;f OpmawG aq;q&m,lom;vdYk &wmusaewmyJ/ G at;- [kww,faemf/ eifajymovdy/ f k J wdtouf (50) ausmf (60) uyfaeNy/ 'DvvrsKd ; Yk D kd l 'DwpfcgyJ awGUzl;ao;w,f/ &Sm;rS&Sm; vTmrSyg; qdkwJh vlpm;rsdK;yJ/ wpfjym;udk ESpfjym;rSwf cGm? uyfap;eJ aumfwpf&m-qdkwm 'DvdkvlrsdK;awGudk ajymwmaerSm/ [dkvlajym 'DvlajymMuaomfvnf; olaX;BuD;OD;uyfap;um; *krpdkuf? ]]ajymwm uyfygwmr[kwfbl;? aveJYajymwm avxJyJ aysmufuG,foGm;wmyJ? ighypnf;rukefzdkY ta&; BuD;w,f}} qdkonhf oabmrsdK;jzihf olxifovdk pDrHaeawmhonf/ xdktcsdefum; jrwfpGmbk&m; om0wd jynf aZw0efausmif; oDwif;oHk;aexdkifawmf rlaomtcsdef/ wpfaeYaomtcg jrwfpGmbk&m;onf uRwfxdkufaom (a0ae,s) ow0gwdkYudk Pf puKjzihf MunhfIawmfrlvkduf&m uk#ifxuf a0'emjyif;xefpGmcHpm;ae&aom r|uk@vD owdkYom;udk jrifawmfrl&onf/ oGm;a&mufNyD; tMunfndKcHvkduf&vQif aemufqHk; olYtazjzpf aom olaX;Bu;D OD;uyfap;yg (om;udtaMumif; k jyKNyD;) tuRwfw&m; &ayvdrfhrnf/ omoem awmftwGufvnf; tusdK;&Sdayvdrfhrnf[k jrif awmfrojzihf aemufyg&[ef;oHCmtNct&Hrsm; l H ESihftwl <uawmfrlavonf/ r|uk@vDowdkY om;ESifh reD;ra0;a&mufaomtcg a&mifjcnf awmf ajcmufoG,fuGefYjrL;NyD; ]]r|uk@vDowdkY om; jrifapownf;}} [k t"d|mefawmfrvu&m l kd f MunfndKp&m oym,fvSpGmaom a&mifjcnf awmfrsm;udk jrif&avonf/ ]]tvdk- xl;qef;vS ygvm;? 'Dvx;l qef;wJta&mifrsKd ; ihgwpfoufrm kd h S wpfcgrS rawGUbl;? rjrifbl;? tHhMop&maumif; vkdufwm}} r|uk@vDowdkYom;onf ta&mif vm&m vrf;aMumif;twdi;f Munhvuaomtcg k f dk f jrwf p G m bk & m;ud k zl ; ajr m f & avawmh o nf / MunfndKpdwfawGvnf; wzGm;zGm;jzpfay:ae awmhonf/ ]]ig[m todtvdrm Pfynm enf;wJh zcifudktrSDjyK&vdkY 'DvdkMunfndKp&m aumif;wJh jrwfpGmbk&m;udk rzl;jrifcJh&bl;/ tvSL'geudkvnf; rjyKcJh&bl;/ oDvudkvnf; raqmufwnfcJh&bl;/ w&m;a'oemudkvnf; rMum;emcJh&bl;/ vljzpfIH;vdkufavjcif;}} [k aemifwBuD;pGm&rdawmhonf/ jrwfpGmbk&m;u vnf; owdkYom;taejzihf pdwfjzihfMunfndKHkrQ ESihf awmfavmufNyD? ewf&Gmok*wda&mufEdkif avmufayNyD}} [k oabmydkufqifjcifawmfrlNyD; jyef<uoGm;avonf/ jrwfpGmbk&m;jyef<uonfESihf wpfNydKif eufwnf; MunfndKaompdwfjzihf uG,fvGefoGm; &m r|uk@vDowdkYom;onf wm0wd Homewf jynf a &muf o G m ;avonf / cspf v S p G m aom om;i,fav;wpfa,muf uG,vetedpa&muf f G f oGm;aomtcg olaX;Bu;D OD;uyfap;onf ocsK i;f odkYoGm;NyD; ]]u[H {uykwu- ihgom;av; wpfa,muf b,frma&mufaeygovJ/ tazudk S jyefvnfNy;D iJapmif;MunhvnygtH;k }} [k aeYpOf h f S fh idka<u;aeavawmhonf/ ]]tvdk-ihgzcif okomefocsKif;oGm;NyD; aeYwdkif; idka<u;aeygvm;? rjzpfbl;..igoGm;NyD; w&m;jyOD;rSyJ}} [k r|uk@vDewfom;onf vk v if w pf a ,muf y rmta,mif a qmif N yD ; olaX;\ teD;rvSrf;rurf;rSmyJ idka<u;aeav onf/ ]]uRefawmfvdkcsifwJh[mudk &atmifvkyf ay;Muyg? uRef a wmf h u d k ypf r xm;MuygeJ Y ? uRefawmfvdkcsifwm r&cJh&if uRefawmf[m ao&awmhrSmAs- [D; [D; [D;}} olaX;BuD;OD;uyf ap;onf rvSrf;rurf;tem;rSm vmidkaeaom vkvifi,fudkMunhfNyD; om;t&if;wpfa,muf yrm vGepmoem;cspcifrawmhonf/ t&ifb0 f G f d u a&pufaMumihfjzpfayonf/ (quf v uf a zmf j yygrnf )
tdre;D em;csi;f trsKd ;orD;rsm;u wd;k wd;k f wpfrsdK;? us,fus,fwpfzHk OD;uyfap;taMumif; pHk ajymaeMuonf/ om;\usef;rma&;twGuf b,fvdkukay;rvJ? awG;ac:pOf;pm;ae\/ ]][du..ihgrSm tBu&Ny/ rSwppmtkyf k f H D f k xJrSm igrSwfxm;wJh aq;enf;awGtrsm;BuD;&Sd w,f/ om;av;&JUusef;rma&;udk wwfoa&GU rSwoa&GUeJY om;a&m*gudk aq;ukoay;aeawmh f onf/ a&m*gum; aemufrqkwf? Mumav ydkqdk; vmav/ cufawmhwmyJ? ig bmudkqufvkyf& rSmwHk;? OD;aESmufajcmufvmNyD/ bk&m;? bk&m; 'DvdkeJY ihgom;av; ajcacsmfvufacsmfjzpfoGm;rS jzihf../ olaX;BuD;OD;uyfap; BuH&mr&jzpfae awmhonf/ bmqufvkyf&rSef; rodawmh/ ajc rudkifrd vufrudkifrd/ rdrdudk,fwdkif wwfoa&GU rSwoa&GUeJY ukor&awmhonhtqH;k eD;pyf&m f f aq;q&myifh&awmhonf/ a&m*g\tajctae udkMunfhNyD; ukoray;bJ jyefvSnhfoGm;Muawmh onf/ taMumif;um; a&m*gu uRrf;aeonhf twGuf aq;ukaomfvnf; tajctaeraumif; EdkifaomaMumifh jzpfayonf/ ]]OD;uyfap;om;av;a&m*g tawmf qdk;aew,f}} wJh/ vlrrmoGm;ar;tHk;rS/ ]]at;- eifajymrS owd&awmhw,f/ wdvJ vlrrmoGm;ar;tH;k rS? uJ-ajymaeMumw,f/ Yk vm vm..tckyJ twloGm;NyD; vlrrmar;acs& atmif}}/ &yfa0;&yfeD;toD;oD;rS [dkvl0if 'Dvl xGufESihf vlrrmvmar;Muonf/ olaX;BuD; OD;uyfap;um; vHk;0rBudKuf/ ]]cufawmhwmyJ? 'Dvdfkomqdk vlawG vmaeMu&if ihgtdrfxJ&SdwJh ypnf;OpmawGudk jrifueawmhrmyJ/ ihgom;udk tdrtjyifxwxm; k f S f k f rSmjzpfr,f/ ihgypnf;awGudk vlawGrjrifatmif qdkvdkY 'Denf;yJ &Sdawmhw,f/ olaX;BuD;OD;uyfap;onf tonf; toef vGepmaeraumif;jzpfaeaom r|uk@ f G vD owdom;udk tdrtjyifbufu#ifeYJ xkwxm; Yk f k f vkuavawmhonf/ a0'emum; Mumav ydq;kd d f k vmav? rcHomonhftqHk;]]trav;- u,fawmfrMl uygtH;k ? tcH &cufvScsnfvm;/ tm;- uRwfuRwf cg;awGu vJ atmihf? &ifbwfawGuvJ atmifh? AdkufawG uvJ atmihe?YJ igawmh ae&awmhr,f rxifb;l / f 'Dawmifu rausmfEdkifavmufawmhbl;/
11
oAnKwPfawmf&Sif jrwfpGmbk&m;ocifonf tbd"rma'oemawmf\ aemufqHk;usrf;BuD;jzpfaom y|mef;usrf;rS a[wkypnf;\ yp,eda'oudka[mawmfrlNyD;onf\aemuf? tm&rPypnf;&SpfrsKd; &Spfpm;wdkYrS yXr tm&rPrsKd;udk a[mMum;awmfrlygonf/ tm&r P yp , tm&r P yp a ,mwd lyg,weH puK0dnmP"mwk,m wHor,kwume "rmeH tm&rPypa,e ypa,m/ o'g,weH aomw 0dnmP "mwk,m wHor,kwume "rmeH tm&rPypa,e ypa,m/ *Em,weH Cme0dnmP "mwk,m wHor,kwume "rmeH tm&rPypa,e ypa,m/ &om,weH Zd0Sm0dnmP"mwk,m wHor,kwume "rmeH tm&rP ypa,e ypa,m/ azm|Am,weH um,0dnmP"mwk,m wHor,kwume "rmeH tm&rP ypa,e ypa,m/ lyg,weH? o'g,weH? *Em,weH? &om,weH? azm|Am,weH? raem"mwk,m? wHor,wume "rmeH? tm&r P ypa,e yp k a,m/ oaA"rm? raem0dnmP "mwk,m? wHor,kwume "rmeH? tm&rP ypa,e ypa,m/ ,H ,H "rH tm&A? a,a,"rm OyZEd? pdwapwodum "rm? awaw"rm? awoHawoH "rmeH? tm&rP ypa,e ypa,m/ tm&r P yp n f ; [l o nf u m; lyg,weH- tqif;0P&SdorQOHk lygHkonf? puK0dnmP"mwk,mp-jrif? odobm0puK0dnmP"mwftm;vnf;aumif;? wHor,kw umeH- xdkpuK0dnmPfESihf ,SOfukefaom? "rme-apwodufw&m;wdkYtm;vnf;aumif;? tm&rPypa,e-qGJudkif&m yrmP tm&rPowdjzihf? ypa,m Oyum&aum-qGJaqmifMurIaus;Zl;jyKonf? a[mwd-jzpfay\/ o'g,weH-toHo'&SdorQOHk o'gHkonf? aomw0dnmP"mwk,mp-Mum;odobm0 aomw0dnmP"mwftm;vnf;aumif;? wHor ,kwumeH-xdkaomw0dnmPfESihf,SOfukefaom? "rme-apwodufw&m;wdkYtm;vnf;aumif;? tm&rPypa,e-qGJudkif&m yrmP tm&rP owdjzihf? ypa,m Oyum&aum-qGJaqmifMurI aus;Zl;jyKonf? a[mwd-jzpfay\/ *Em,weH- teHY*E&SdorQ OHk*EmHkonf? Cme0dnmP"mwk,mp-eH? odbm0 Cme0dnmP"mwftm;vnf;aumif;? wHor,kwumeHxdkCme0dnmPfESihf,SOfukefaom? "rme-apwodufw&m;wdkYtm;vnf;aumif;? tm&rPypa,e-qGJudkif&m yrmPtm&rPowdjzihf? ypa,m Oyum&aum-qGJaqmifMurI aus;Zl;jyKonf? a[mwd-jzpfay\/ &om,weH-ajcmufyg;&o&SdorQ OHk&omHkonf? Zd0Sm0dnmP"mwk,mp-pm;? odobm0 Zd0Sm0dnmP"mwftm;vnf;aumif;? wHor ,kwumeH-xdkZd0Sm0dnmP"mwfESihf,SOfukefaom? "rme-apwodufw&m;wdkYtm;vnf;aumif;? tm&rP ypa,e-qGJudkif&m yrmPtm&rP owdjzihf? ypa,mOyum&aum-qGJaqmifMurI aus;Zl;jyKonf? a[mwd-jzpfay\/ azm|Am,weH-awGUxdtyfvS &SdorQ OHkazm|AmHkonf? um,0dnmP"mwk,mp-awGU? odobm0 um,0dnmP"mwftm;vnf; aumif;? wHor,kwumeH-xdkum,0dnmPfESihf,SOfukefaom? "rme-apwodufw&m;wdkYtm;vnf;aumif;? tm&rPypa,e-qGJudkif&myrmP tm&rPowdjzihf? ypa,m Oyum&aum-qGJaqmifMurI aus;Zl;jyKonf? a[mwd-jzpfay\/ lyg,weH-lygHkonfvnf;aumif;? o'g,weH-o'gHkonfvnf;aumif;? *Em,weH-*EmHkonfvnf;aumif;? &om,weH-&omHkonf vnf;aumif;? azm|Am,weH-azm|AmHkonfvnf;aumi;f? raem"mwk,mp-raem"mwftm;vnf;aumif;? wHor,kwumeH-xdkraem"mwfESihf ,SOf ukefaom? "rmeapwodufw&m;wdkYtm;vnf;aumif;? tm&rPypa,e-qGJudkif&m yrmPtm&rPowdjzihf? ypa,mOyum&aum-qGJaqmif MurI aus;Zl;jyKonf? a[mwd-jzpfay\/ oaA-cyfodrf;ukefaom? "rm-tmHkajcmufyg; ypnf;w&m;wdkYonf? raem0dnmP"mwk,mp-BuH? odobm0 raem0dnmP"mwftm; vnf;aumif;? wHor,wumeH-xdraem0dnmP"mwfEi,Oueaom? "rme-apwoduw&m;wdtm;vnf;aumif;? tm&rPypa,e-qGui&m k k S fh S f k f f Yk J kd f yrmPtm&rPowdjzihf? ypa,m Oyum&aum-qGJaqmifMurI aus;Zl;jyKonf? a[mwd-jzpfay\/ ,H,H"rH-tMuiftMuif tmHkajcmufyg; ypnf;w&m;udk? tm&A-tmHkjyK? pdwapwodum"rm-pdwfapwodufw&m;jzpfukefaom? a,a,"rm-tMuiftMuif tmHkjyKjim;? yp,kyefw&m;wdkYonf? OyZEd-jzpfMuukef\/ awaw"rm-xdkxdktmHkajcmufyg; ypnf;w&m;wdkYonf?
12
awoHawoH "rmeH-xdkxdktmHkjyKjim;? pdwfapwoduf ypKyefw&m;wdkYtm;? tm&rPypa,e-qGJudkif&m yrmPtm&rPowdjzihf? ypa,m Oyum&aum-qGJaqmifMurI aus;Zl;jyKonfh? a[mwd-jzpfay\/ aqmif y k ' f v uF m rS w f p &m (1) tmHkig;axG? ig;0dan? rSwfavtm&rP? aMumif;usKd;&/ (2) tmHkig;&yf? raem"mwf? pGJrSwftm&rP? aMumif;usKd;&/ (3) tmHkajcmuf&yf? 0dnmPf"mwf? pGJrSwftm&rP? aMumif;usKd;&/ (4) tmHk&SdorQ? usKd;zvrS? pdwapom? rSwfygtm&rP? tcsKyfjy/ (5) tmHktm&rPd? ajymif;avbd? rSwfodtedp? IygMu/
13
tu,f vSnf;? rD;&xm;? armfawmfum;? av,OfysH? avS? ormef? oabFmponfh ,mOftpm;pm;ESihf c&D;oGm;aeMuonfhtcgqdkvQif ab;zufrSmjrifawGUaeMu&onfh atmufajcajrtjyif a&tjyif ponfwdkY\ tqif;rsm;udk jrifodpdwf trsKd;rsKd;jzihf wpfzswfzswf w&dyf&dyf vsijf refvpmaom jrifopwtopftopfwYkd ajymif;ajymif;oGm;aom tjzpfukd od&ae&Ny;D aemuf? jrifopwta[mif;wdYk wa&GUa&GU uG,aysmufae S G d d f dS d d f f onfhtcsufBuD;udk owdjyKvsuf IMunhfvdkufolwdkif;wdkYrSm txift&Sm; odEkdifavmufonfh tjzpftysufrsm;udk owdxm;jrifod topftopf ajymif;orQ ta[mif;ta[mif;wdkYu ysufysufvdkufMuonfh tedptcsufudk Pfouf0ifvsuf ab;zuf atmufajctjyifudk rjywfIMunhf oGm;aeMuygu bmomtpm;pm; olawmfaumif; tpm;pm;wdkY y|mef;tm&rP ypnf; 0dyemtvkyfBuD;ESihf c&D;oGm;EkdifMuukef&monf/ onf um; oGm;jcif; &d,mykwfjzihf tm;xkwfyHk tm;xkwfenf;jzpfavonf/ tvm;wl? &yfjcif;? xdkifjcif;? avsmif;jcif;? tdyfjcif;? &d,mykwfwdkYtwGif;rSm jrifodpdwfawG topf topfawG ajymif;ajymif;oGm;orQ ta[mif;ta[mif;wdkY wa&GUa&GU ysufokOf;csKyfqHk;cJhMurI tedppkwdkYudk 0dyem bm0emyGm;rsm; tm;xkwfEkdifMuap&ef tvkYdiSm? ]]tmHktm&rPd? ajymif;avbd? rSwfodtedp? IygMu} [k vuFmaqmifyk'f a&;om;vdkuf&ygonf/
oG m ;pJ c P ted p
tm&rP-tmHkjzpfaus;Zl;jyKwwfaom? yp,-ypnf;w&m;oabm tvkdt&? em;aygufu 0dyemIrSwfyGm;rsm; oGm;qJtcgwdkY wGi?f wuRuRrnf ajcvSr;f wdi;f vSr;f wdi;f ysuysuvduaeaom zdeyfowuaomfvnf;aumif;? wa'gufa'gufjzihf SL;zdeyfp;D olw\ ysuysuf d d k k f f k f H Ykd kd Ykd f vdkufaeaom zdeyfoHwdkYudkvnf;aumif;? wzswfzswfjzihf ysufvdkufaeaom vTmzdeyfoHwdkYudkvnf;aumif;? PfESihfrdatmifIMunhfMuonfjzpf ]tedp? tedp} [k toHysufcsufwdkif;udk IrSwfum oGm;vmjcif;udk jyKMuygu tm&rPyp,enf;jzihf owduyfvsuf IrSwfyGm;rsm;um c&D;oGm; aeMuolrsm;jzpfMuavonf/
14
PODIUM DHAMMA
"r0D&onf t&G,foHk;yg; &[ef;&Sifvltm;vHk;twGuf jzpfonf/
15
ykxkZOfzGifhqkdcsufESifh ed,mr"rwmoabmrsm;
Nid r f ; csrf ; OD Ak ' " r a 0g[m&rsm;t& yk x k Z e[k y gVd b momqd k a om ykxZOfy'teufukd t&d,m r[kwaom omrefy*Kd v[k jrefrmtbd"mef k k f f k f wdu zGiqMkd uNy;D ? t*Fvytbd"mefwu Puthujana- worldling;person Yk hf d f Ykd still saddled with mind defiling passions. of. ariya. vdkYzGifhqdkNyD;? jrefrm t*Fvdyftbd"mefu Ordinary human being (with the usual failing and foibless [kzGifhqdkonf/ jrefrm t*FvdyfygVdtbd"mefu ykxZOfy'udk common people, commoner omreftodPfom&Saom k k f d vlNydef; vlomref [l zGifhqkdygonf/ t|omvd e D t |uxmrS zG i f h q k d c suf r sm; ykxkZe (ykxkZOf) yk'f\ teuf t"dym,f wpfq,fhESpfyg;ukd yg|dy#uwfawmf "ro*FPD (t|omvde) yg|dawmfEihf t|uxm wkwif d D S Yd G atmufygtwkdif; zGifhqkdazmfjyawmfrlonf/ (1) yk x k u d a vao ZaeE D w d y k x k Z e m/ ykxk= rsm;pGmaom udavomwkdYukd+Ze= jzpfap wwfaomaMumifh ykxZOfrnf\/ k (2) yk x k t 0d [ w ou m ,'d | d u mwd y k x k Z e m/ ykxk= rsm;pGmaom ry,fowf&ao;aom? oum ,'d|d&Sdaom+Ze= ow0g? ,if;teufaMumifh ykxkZOfrnf\/ (3) yk x k e mem ow m &meH rk c rk a v m ud w mwd yk x k Z e m/ yk x k = txl ; xl ; aomq&mwk d Y \ rsuf E S m uk d wpf a rmh a rmh E S i f h arQmfMunhfMuukefaom+Ze= ow0g? xkdYaMumifh ykxkZOfrnf\/ (4) ykxk oA*wD[d t0k|dwmwd ykxkZem/ ykxk= tvkH;pkHaom*wdwkdYrS (rxajrmufao; aom) +Ze= ow0g? xkdYaMumifh ykxkZOfrnf\/ (5) yk x k e membd ocF g a& tbd o cF a &mE d w d yk x k Z e m/ ykxk= txl;xl;aom tbdocFg&uHw&m;wkdYukd +Ze= jzpfapwwf pDrHjyKvkyfwwfaomaMumifh ykxkZOfrnf\/ (6) ykxkemem MoaC[d 0k,SEDwd ykxkZem/ ykxk= txl;xl;aom MoCw&m;wkdYonf (oHo&ma&tvsOfaMum arQmtyfaom) +Ze= ow0g? xkdYaMumifh ykxkZOfrnf\/ (7) ykxkemem oEmay[d oEyEdwd ykxkZem/ yk x k = txl ; xl ; aom yl y ef j cif ; wk d Y j zif h ? yl y ef a p wwf a om udavomw&m;wkdYjzifh ylyefwwf aom+Ze= ow0g? xkdYaMumifh ykxkZOfrnf\/ (8) ykxkemem y&d|ma[wd y&d!,SEDwd ykxk Zem/ yk x k = txl ; xl ; aom yl a vmif w wf a om ud a v omwk d Y o nf avmiftyfaom+Ze= ow0g? xkdYaMumifh ykxkZOfrnf\/ (9) yk x k y o k umr*k a Pmok &w m *d ' g *wd w m yk p d w m taZmoE m v* g v* d w m yvd A k ' g wd yk x k Z e m/ ykxk= rsm;pGmaom umr*kPfwkdY wyfrufNiduyf awGa0oufa&muf uyfNizUJG ,Suv;Hk axG;wwf aom +Ze= ow0g? xkaMumifh ykxZOfrnf\/ d f Yd k (10) yk k x k y [ d eD 0 &aPm[d tm0k w m ed k w m Moyk & m yd [ d w my#d p E m y#d u k Z d w mwd yk k x k Z e m/ ykxk= rsm;pGmaom ig;yg;aom eD0&Pw&m;wkdY onf wm;jrpftyf ydwqtyf zk;H vTr;f tyf zk;H tkyf xm;tyfaom+Ze= ow0gjzpfjcif;aMumifh f Ydk ykxZOfrnf\/ k (11) ykxleH 0g *Pe yxrwDwmeH t&d,"r y&rKcgeH eDp"r ormpm&meH ZemeH taE m *"w m yd yk x k Z e m/ ykxk= a&wGufrqkH;Ekdifatmif rsm;vSukefaom t&d,mwkdY\w&m;udk rsufESmvTJukefaom ,kwfrmaomtusifh&Sdaom ow0gwkdY tusKH; 0ifaom+Ze= ow0gjzpfjcif;aMumifh ykxkZOf rnf\/ (12) yk x k 0 g 0d o k H a ,0 ocsF H * awm 0d o H o aVm oD v ok w m'd *k P ,k a w [ d t&d a ,[d Zae [D w d 0 g yk x k Z a em/ oDv okw tp&Sdaom*kPfwkdYESifh,SOfukefaom t&d,myk*KdvfwkdYrS? ykxk= toD;tjcm; ra&m,Suf aom+ Ze= yk*K vow0gjzpfjcif;aMumif?h ykxZe d f k = ykkxZOfyk*Kdvf[k rnfavonf/ ykxkZe blrd ykxkZe*wd b0Ed {wmwdblrd? *pEd{wmwd *wd/ ykxkZemeH blrd? ykxkZe blrd/ ykxkZemeH*wd? ykxkZe *wd/ ykxkZOfwkdY\"r wmoabmtm;jzifh jzpf&mvm;a&muf&m jzpfaomaMumifh ,if;wk\ ed,mr"rwmoabmukd ykxZeblrd ykxZe*wd Yd k k k [k qkdygonf/ ykxkZe blrd (3) yg; (1) tw'd|dukd ckdifNrJpGm,lvsuf&SdMuojzihf udavomwkdY xufoefjcif;/ (2) 'kpkdufuHwkdYrsm;jym;jcif;/ (3) tyg,fav;yg;wHcg; [if;vif;yGifhvsuf&Sd aejcif;/ aygif;ykxkZeblrd (3)yg; jzpfygonf/ txuf y g bl r d o k H ; yg;wk d Y k u k d z G i f h q k d & m azmf j yaom tcsuBf u;D ok;H &yfwudk wpfqifcsi;f xyfr&i;f vif;zGiq&rnfjzpfygonf/ Ydk h H S hf dk (1) ud a vomwk d Y xuf o ef j cif ; trd u k d o wf j cif ; paom tmeE & d , uH BuD ; rsm;uk d usL;vG e f E k d i f M ujcif ; / ew d u ? ta[wk u? tBud , wnf ; [l a om ed,wrdpm'd|dBuD; okH;yg;wkdYukd vG,fvG,fESifh,lEdkifjcif;jzpfygonf/ if ; uH B uD ; rsm;uk d usL;vG e f E d k i f o nf t xd ,if ; rd p m 'd | d t,l0g'rsm;ukd pGJNrJpGm&,lEkdif onftxd tvGeftuJ udavom x<uxufoefaeonf\tjzpfokdY qkdufa&mufaejcif;jzpfonf/ (2) 'k p k d u f w k d Y rsm;jym;jcif ; tw'|tpGBJ u;D pGcaom ykxZOfonf terw* oHo&mwpfcif d d J hJ k G raumif;rI'kpkdufuH wkdYukd trsm;qkH;vGefusL;cJhavonf/ if;onf vlewfjA[mb0xuf tyg,fb0 usifvnf &onfursm;aomaMumifh 'k p k d u f t wk H ; tcJ B uD ; [k qk d & ravmuf a tmif 'k p k d u f u H a wG u rsm;jym;vSav\/ pmrsuf E S m 16 ok d Y
DHAMMA DWE
16
DHAMMA TALKS
"r0D&onf csrf;ajrhaysmf&TifrItwGuf jzpfap&onf/
17
tmkHcHpm;rIwkdY&JU tvGefrSm . . .
oknvl
tdrwcg;zGivuw,fq&ifyJ tat;"mwfupdrv/ rd;k aomuf f H fh dk f kd f Ykd tkP[m ESi;f &dyEi;f aiGUMum;rSm aysmufq;kH oGm;cJw,f/ vrf;ay:rSm.. f f S h usef;rma&;twGuf vrf;avQmufolawG? aps;a&mif;xGufolawG? vkyfief; cGif0ifzdkYoGm;MuolawGeJY pnfum;vdkYvmaeygNyD/ ESif;pdkaewJh jrufcif;jyif udk jzwfavQmuf&if; uefom,ma&v,fuRe;f qDukd oGm;cJygw,f/ uefukd h rsuEmrlxm;wJh cHwef;av;rSm xdivucsermawmh ESi;f wdMYk um; xd;k cGxuf f S k k f kd f d f S J G vmwJh eHeufcif;aea&mif[m uRefawmhf&JUpdwftmHkudk wcJeuf zrf;pm; vkdufawmhw,f/ ESif;cGJaea&mifjzmxGufrI&JUtvSw&m;rSm pdwftmHkcHpm; rIepfvdkY t&m&mtm;vHk;udk cPwmarhoGm;cJhw,f/ pdwf&JUtmHkqdkwmbmvJ/ jrifp&m? Mum;p&m? teHY? t&om? xdp&m? odp&mrSeforQ pdwf&JUusufpm;&m tmHkawGyJ r[kwfvm;/ rsufaph? em;? ESm? vQm? udk,f? pdwfqdkwJh tmHkcHt*FgpHkpHknDnDeJY arG;zGm; vmwJvom;wdi;f tJ'tmHawGukd xdawGUcHpm;EdiMf uygw,f/ wu,fvYkd h l k D k k ZD0urtm;jzihjf zpfjzpf? pdwaA'tm;jzihjf zpfjzpf? tmHcpm;rIuif;rJaer,f k H h qdk&if aoaewJholvdkjzpfaer,f/ 'gaMumihf uRefawmfwdkY[m tmHkcHpm;rI awGeJY aexdkifMuw,fvdkYqdk&rSmjzpfw,f/ pdwf[m tmHkr&SdbJ r&yfwnf Edkifyg/ tmHkwpfckr[kwfwpfck tNrJwrf; ,lxm;&ygw,f/ eHeuftdyf,mu Edk;uwnf;u pdwfwHcg;zGifhvkdufw,fqdk&ifyJ pdwf[m tmHkawGaemuf aumufaumufygatmif vdkufawmhwmygyJ/ uRefawmfwdkYpdwfrSmjzpfaewJh vdktifqEjzpfpOfudk apmihfMunhfr,fqdk&if aemufxyftmHcpm;rIvupm;p&m tNr&aeygw,f/ 'Dawmh pdwqwm k H dk f J dS f kd [m vdktifqEawG&JUwm0efudk xrf;aqmifaewJh ud&d,mvm;/ 'gudk qef;ppfzdkY vdkygw,f/ vdktifqEawG[m pdwfudk rdrdESpfoufwJhtmHkudk ,lz?Ykd rESpoufwtmHawGukd a&SmifcmzdYk tNrwrf;tm;xkwaeapygw,f/ f hJ k G J f vdtifqEawG[m ESpoufwtmHawG&&&if ESpoufom,m k f hJ k f wJh pdwfcHpm;rIeJY odrf;ydkufr,f/ tJ'DtmHkudk NiD;aiGUoGm;&if aemuftmHk topfwpfcu&mr,f/ tqif;? toH? teH?Y t&om? txdtawGUawGom k kd S vQif tmHkcHpm;rIr[kwfbl;/ ynm&yfqefwJh tmHkawG? ed,mrqefwJh tmHkawG? 'eqefqeftmHkawG? *Dw? kyf&Sif? pmay? tEkynmeJY ywfoufwJh tmHkcHpm;rIawG? t&ufuay;wJh tmHkcHpm;rIawG? rl;,pf aq;uay;wJh tmHcpm;rIawG? vdiaysmyg;rIuay;wJh tmHcpm;rI? wpfck k H f f k H ck atmifjrifoGm;vdkY&wJh yDwdokc? aemufqHk; w&m;"rrSm arGUavsmfwm vnf; tmHkcHpm;rIygyJ/ uReawmfwoaewJtcsuu b,ftmHcpm;rIyjJ zpfjzpf tmHk f Ykd d h f k H cHpm;rIwdkif;[m NyD;qHk;aysmufuG,foGm;&wmcsnf;ygyJ/ 'DtcgrSm tmHk cHpm;rIwpfcuae aemufwpfcqukd a&mufom;w,f/ tmHwi;f uvnf; k k D G k dk aemufxyftmHkawG xyf&SmwJhtusihfudk usihfom;&aeatmifvkyfay; w,f/ 'Dawmh pdwf[m tmHkawGaygwJh tmHkawmxJrSm w0Jvnfvnf usufpm;aeygawmhw,f/ pdwf[m tmHkcHpm;rIrSm wif;wdrfa&mifh&Jw,f vdkYr&Sdbl;/ BudKufwmyJjzpfjzpf? rBudKufwmyJjzpfjzpf tmHkcHpm;rI&Sdaecsif w,f/ tmHkcHpm;rIu auseyfrIudk tNrJvkduf&Smygw,f/ aysmfp&mqdk&if xyfvdkcsifw,f/ 0rf;enf;p&m? xdckdufp&mqdk&if jiif;qefr,f/ 'Dawmh xdcup&mudk jiif;qefNy;D aysmp&maemuf? csr;f omokcaemuf waumuf dk f f aumufvkduf&Smw,f/ eHeufcif;aejcnfatmufrSm AsdKif;wpftkyf v,fuGif;awGqD ysHoef;oGm;wm t&rf;vSvdkY ai;Munhfrdw,f/ bmrsm;rSm;aevJ/ armf',f topfum;wpfp;D jzwfarmif;oGm;wm ai;Munhrwma&m bmtrSm;&Sv/ f d d J MunhfHkoufoufqdk&ifawmh aumif;ygw,f/ 'gayr,hf pdwfu 'DrSmwif r&yfygbl;/ tmHkcHpm;rIaemufrSm ydkifqdkifcsifpdwfawGu aphaqmfw,f/ vSvuwm? ig&csivuwm? 'DrmyJ tvdqE&UJ tIyawmfykH pwifygNy/ dk f f dk f S k f D uRefawmfwdkY&JU tmHkcHpm;rIjzpfpOfrSm jrifp&m? Mum;p&m pwm awGudk jrifHkMum;HkeJY &yfaewmr[kwfbl;/ bmvJqdkwm pHkprf;w,f? twdwfu rSwfom;wJhonmeJY ynwfwwfw,f/ tawG;xJrSm rSwfom; xm;wJh pHawGeYJ wki;f wmwkejYf yefw,f/ ud,&UJ &ifwi;f pHeYJ aumif;raumif;? d k hf G vSrvS? rSefrrSefwkdif;wmNyD; tmHkcHpm;rIawGudk odrf;ydkufzdkYeJY jiif;qefzdkY ocFg&trIawGukd jyKMu&awmhw,f/ vSw,f? aumif;w,fvYkd xifwmawG udk ESpEpoufouf? wyfwyfrufrufor;f yduzYkd tusn;f wef? tqd;k w&m; f S f d k f awGudk aMumufaMumuf&GHU&GHUeJY a&SmifcGmzdkY BudK;pm;Muygawmhw,f/ 'DveYJ tmHcpm;rIa0'emawGukd yef;wditjzpf tqifjcifuif;rJh kd k H k f pGm owfrSwfrdygawmhw,f/ tmHkcHpm;rIa0'emawGudk yef;wdkiftjzpf owfrwrwtcg ud,EpoufwhJ tmHawG&zd?Yk ud,rESpoufwhJ tmHk S f d hJ k f S f k k f f awGukd jiif;qefzBYkd uKd ;pm;&if; tmHcpm;rIawGukd wyfrufjcif;eJY aMumuf&UHG k H jcif;taESmiftzGUJ xH oufqif;vdYk ud,u,ukd ydip;kd rIuif;rJom;ygawmh k hf kd f k f h G w,f/ wpfcsdefvHk; tmHkcHpm;rIawGtwGuf ay;qyfae&r,f/ 'kujzpfae r,f/ odrf;ydkufjcif;eJY jiif;qefjcif;awGeJY tNrJwrf;IyfaxG;ayGvDaer,f/ tmHcpm;rIawGrm odr;f ydujf cif;eJY jiif;qefjcif;awG bmaMumihf k H S k &SdaewmvJ/ ]]ig}} qdkwJh twygaevdkYayhg/ igqdkwmygwJhtwGuf igBudKuf wm? ig rBudKufwmqkdwm &Sdaewmayhg/ 'Dawmh igqdkwmrygbJ? tw oabmrygbJ? "rAsmyg&oabmeJY tmHkcHpm;rIudk IjrifEdkifygovm; Ak'u tmHcpm;rIawGeYJ ywfoufNy;D odr;f ydujf cif;? jiif;qefjcif; k H k uif;apzdYk a0zefyi;f jcm;jycJygw,f/ tmHcpm;rIukd od&r,f/ tmHcpm;rI kd h k H k H jzpfaMumif;udk od&r,f/ tmHkcHpm;rIawG&JU csKyfqHk;cGihfudk od&r,f/ tmHk cHpm;rIcsKyNf ir;f aMumif;tusivrf;udk od&r,f/ tmHcpm;rIawG&UJ om,m d fh k H zG,fudk od&r,f/ tmHkcHpm;rIawG&JU aMumufrufzG,fab;udk od&r,f/ tmHkcHpm;rIawGrS vGwfajrmuf&mudk od&r,f/ 'Doabmxm;tjrifudk vufawGUb0rSm toHk;csEdkifr,fqdk&if tmHkcHpm;rI[m yef;wdkifr[kwf awmhbJ owdeJY? PfeJY cHpm;HkrQcHpm;NyD; b0twGuf a&Smifoihfwmudk a&Smif? aqmifoifhwmudkaqmifzdkY enf;vrf;wpfcktjzpf toHk;csEdkifyg w,f/ tmHcpm;rIjzpfvmwdi;f owde?YJ PfeYJ ypKyewnfwnhf Ijrif k H k f h wJhtcg tmHkcHpm;rIqdkwm cHpm;rIa0'emoufoufrQomjzpfaMumif;? tmHkeJY tmHkcHt*FgawG wdkufqHkrIaMumihf tmHkcHpm;rIjzpfvm&aMumif;? tmHkcHpm;rIqdkwmawG[m jzpfNyD;wmeJY aysmufysufoGm;wwfaMumif;? pmrsuf E S m 24 ok d Y
THERAVADA PERSPECTIVE
18
aemuf a usmzk H ; rS k oleu oabmxm;csi;f rwlnvygvdYk see ]]jrifw,f}} qd&mu YJ D Ykd ae ]]oabmxm;}} qdkwJhteufudk ajymif;oGm;wmawGU&ygw,f/ 'Dae&mrSm wifjycsifwJhpum;u? tJ'DtMum; (all ears) qkdwJh pum;vHk;eJY? tjrif (all eyes) qdkwJhpum;vHk;ESpf&yfudk aygif;pyfvkdufwJh jrefrma0g[m&pum; ]]tMum;tjrif}} qdkwmudk ajymcsifwmyg/ tJ'D ]]tMum;tjrif}} qdkwJh pum;vHk;udk t*Fvdyfu (1) General knowledge- A[kokwrsm;jym;jcif;/ (2) Power of divinationvsijf refxufjrufwhJ *r&Pfpr;f eJY jynhpjkH cif;/ Clairvoyance- tMum; D G f tjrifrsm;jcif;/ extrasensory perception- tuif;yg;jzwfvwfwJhPf &Sdjcif;vdkY zGifhqdk&Sif;jyEdkifrSmjzpfygw,f/ 'gqdk Teaching to have a wide general knowledge much (hearing and seeing) is "bahusacca paa" in Pali term. tMum; tjrifrsm;atmif us,us,jf yefjY yefY oifMum;ay;jcif;tm;jzihf (Mum;wwf f jrifwwf) wJh ]]Am[kopynm}} udk &&SMd urSmjzpfw,fvYkd ck'uyg|ygVdawmf r*Fvokwea'oemawmfrm jrwfpmbk&m;&Siu,awmfwia[mawmfrl f S G f kd f kd f ygw,f/ tMum;tjrifrsm;atmifoifMum;oif,whJ enf;vrf;av;oG,f l The Four Aspects of teaching &Sdygw,f/ tJ'Denf;av;oG,fu The four aspects are:(1) Am[kopynm
(1) Bahusacca paa
(2) odyHynm
(2) Sippam paa
(4) okbmodw0gpmynm
- (4) Subhasita vaca paa- wdkYjzpfygw,f/
Am[kopqdkwJh rlvygVdyk'fudk zGifhqdkwJhtcgrSm? ]]A[kkw bma0g- Am[kopH}} rsm;aomtMum;tjrif&Sdaomol Clairvoyant \ jzpfaMumif;= rsm;aomtMum;tjrif clairvoyance &SdrI[m Am[kop Bahusacca rnfygw,f/ pmayusrf;*eftrsm;tjym;oif,lxm;oludk A[kokwtMum; tjrifrsm;ol clairvoyant vdkY ac:ygw,f/ pmayusrf;*eftrsm;tjym; Mum;emoif,lxm;jcif;udkawmh Am[kop-tMum;tjrifrsm;jcif; clairvoyance vdYk ac:ygw,f/ 'Dawmhum Am[kop- tMum;tjrifrsm;jcif;qdk wm[m pmayusr;f *eftrsm;tjym; emMum;oif,xm;vdYk pmaywwfuRr;f l rIyJjzpfygw,f/ 'DvdkpmaywwfuRrf;em;vnfvmatmif oif,lrIrSm tydkif;ESpf ydkif; cGJjcm;vdkY&r,fxifygw,f/ - k f (1) avmuD,ynm lokiyapaa qdi&m pmayusr;f *efawG/ (2) avmukw&mqdi&mynm lokuttara paa pmayusr;f *ef k f awGjzpfygw,f/ 'Dynm&yfawGukd oifMum;oif,Ml uwJtcgrSm ynm&yfqi&m h kd f tcef ; u@BuD ; av;yd k i f ; (The four aspects of Education) owfrSwfydkif;jcm;NyD; oifMum;ay;Muygw,f/ tJ'oifMuma&;qdi&m u@av;&yf (The four aspects are) D k f qdwmu? (1) Am[kopynm Bahusacca paa. (2) odyynm Sippam k H paa. (3) okodudw 0de,ynm Susekkhita vinaya paa.eJY (4)
ynma&;? vl r I a &;? pD ; yG m ;a&; pwJ h t vk y f a wG r S m vJ y J oufqi&m u@tvkuqi&mynm ormA[kow<u,f0MuwJoawG kd f d f kd f k h l uom BuD;yGm;wdk;wufatmif azmfaqmifay;EdkifMurSmjzpfygw,f/ oufqi&m u@qdi&m A[kowtodynmrjynhpr<u,f0wJoawGu kd f k f k f kH h l OD;aqmifvkyfudkifMuygu? vkyfudkifMuoavmuf t&mrxifjzpfaewwf Muygw,f/ 'ghaMumihf vlwdkif;vlwdkif;u udk,fvkyfudkifMur,hf tvkyfudp tm;avsmfpGm? A[kokwtodynm<u,f0atmif qnf;yl;xm;MuNyD; BudK;pm;vkyfaqmifMurSom ]]Am[kopr*Fvm}} &JUtusdK;udk trSefwu,f &&SdcHpm;Mu&rSmjzpfygw,f/ ]]tvG e f u J r I ? Am[k o p ? ok w pd E m ? bm0em[k ? rsm;pG m rS w f o m;? tMum;tjrif ? Pf t if w d k ; yG m ;? rsm;onf w pf a Mumif ; }} vdkY Am[kopr*Fvm&JUqdkvdk&if;oabmudk rHka&G;aZw0efq&mawmfu rdefYqdk awmfrlcJhygw,f/ olwpfyg;wdkYxuf vGefuJxl;jrwfwJh tMum;tjrifrsm;jcif;vdkY qdkwJh emMum;oif,lqnf;yl;rIaMumihf&&SdwJh okwr,Pf/ BuHpnf pOf;pm;awG;ac:BuHqrIaMumihf &&SdwJh pdEmr,Pf/ ur|mef;w&m; usiBfh uym;rsm;rIaMumih&&SwhJ bm0emr,Pf vdqw?hJ rsm;pGmrSwom; H G f d Yk kd f tMum;tjrifPft*Fg wdk;wufyGm;rsm;jcif;[m ]]Am[kopr*Fvm}} vdkY jrwfpGmbk&m;a[mawmfrlygw,f/ ]]ok w pd E m ? bm0em[k ? ynm\tjym? xd k o H k ; yg;wG i f ? bk&m;wdkYrSm bm0em? bk&m;avmif;wdkYrSm PfpdEm? usifh&morQ? ol u igu? omrnwd k Y r S m ? ok w rQom rS w f a v&m? oH k ; jzmud k ? od o matmif r S w f N yD ; ? ok w &S d r S P&S d & S d y@d w jzpf c sd r h f r nf } } [k rHka&G;q&mawmfu qdkrdefYygonf/ ]]A[kokw? r&Sdurl? avQmusa&wl? vlr[l&? &SufBuD;& vdrfh}} vdkYvJ ykawm0g'ysdKUrSm qdkrdefYygw,f/ ]]vHkYvyifpnf? t&if;wnfvsuf? cuf&Snfynm? csrf;om toD;? BuD;apha&GUa&GU? rarhrusef? olawmfrGefudk apmif;rmefrJhqHk;? ajzmihfajzmihfoHk;avmh}} vdkY ]]ok w r L omusrf ; }} uqdkygw,f/ ]]A[kokw? odyuxm? qdkonfrSmvnf;? aumif;pGmqnf; uyf? trSwftom;? oifMum;aeYn? vHkYvudkxkwf? pmtkyfwdkif;udk zwf? oljrwfw&m;udkem;em? q&mhpum;udk qnf;yl;? txl;qHk;r? rd b pum;ud k em,l ? cspf o l p um;em;axmif ? a&S m if o if h v Qif a &S m if &macsonf..}} vdkYvJyJ ]]ukvykwtmp&d,vuFm}} rSm qdkrdefYaMumif; rSwfom;&ygw,f/ (2) ody odyynm Sippan paa vufrIynmudk odyvdkYac:qdkMuygw,f/ tJ'DodyvdkYac:qdkwJh twwf r sm;[m us,f j yef Y v S y gw,f / rsm;jym;vS y gw,f / tcsd K Uud k
THERAVADA PERSPECTIVE
"r0D&onf t&G,foHk;yg;vlom;tm;vHk;twGuf jzpfonf/
19
Am[kopvdkY ac:wJh EIwfrIynmeJYwGJzufNyD;awmh oif,lMu&ygw,f/ 0wKypnf;awG/ tJ'Dukef0wKypnf;awGudk xkwfvkyfEdkifzdkY&m vdktyfwJh d fkd G tckacwf pufrI tif*sifeD,m? taqmufttHk ydokumtif*sifeD,m? "mwfowK o,HZmwypn;f awG&&SzYkd pGr;f aqmifEiwJh owKwi;f tif*sif eD,mynmeJY pufu&,mypn;f awGxwvyay;EdiwhJ pufrqi&mtif*sif d d k f k f k f I kd f NrdKUjytif*sifeD,m tp&SdwJh odyHqdkif&mtwwfynmrsdK;yJjzpfygw,f/ . - is knowledge of the sciences and aslo of eD,mynm&yfawGtjyif? vlom;wpf&yfvHk;&JU touf&SnfMum&Sifoef "Sippam paa handicrafts and industries. In modern times science has made aexdkifEdkifMuapa&;twGuf aq;odyHpwJh tusdK;jyKodyHynmawGudk great progress and expanded immensely. For instance, there are 'Dacwfvl;om;awG oif,lavhvmqnf;yl;MuNyD;? vlYavmuBuD; tzuf variou manus facturing industries, mining and engineering in- zufrS acwfrDzGHUNzdK;wdk;wufaeatmif zefwD;azmfaqmifwnfaqmufae dustries, medical science, etc. In studying any of those subjects MuNyDjzpfygw,f/ one must learn to gain proficiency. (qufvufazmfjyygrnf/) ,ckacwfrm ay:xGe;f vmwJh odyynm[m tHMh oavmufatmif S H "r0D&-oEmatmif tvGeftrif;wdk;wufus,fjyefYvmwm awGUMu&rSmjzpfygw,f/ Oyrm tjynfjynfqdkif&max&0g'Ak'omoemjyKwuodkvf tm;jzihfqdk&&if pufrIynm&yfe,fy,frS ajrmufrsm;pGmaom xkwfukef pmrsuf E S m 6 rS onfESihfwlaom oHk;aqmifjcif;='g,Zy&dabm *-jzpfayonf? aouyk*dKvfckepfa,mufwdkY onf jrwfpGmbk&m; om;awmfwdkYjzpfMuukef\/ xdkYaMumihf zcif\tarGudk om;ucH,louJhodkY jrwfpGmbk&m;cGihfjyKawmfrltyfaom ypnf;av; yg;wdukd tarGcjH zpf oH;k aqmifci&Muuke\/ Yk G fh f pum;csyf ( yp n f ; av;yg;wd k Y o nf 'g,um? 'g,dumrwduvSLonfreaomfvnf; Yk S f jrwf p G m bk & m;cG i h f j yKawmf r l t yf a omaMumih f ypnf;av;yg;wdkYrSm jrwfpGmbk&m;\ Opmjzpf ukef\) (4) omrd y &d a bm* &[Emyk*dLvfwdkY\ ausmif;? ouFef;? qGr;f ? aq;paom ypn;f av;yg;wkukd oH;k aqmif Yd rSD0Jjcif;rSm tpdk;w& oHk;aqmifjcif;=omrdy&d abm*-rnfayonf/ pum;csyf/ (ykxkZOfESihf aouyk*dKvf wdkYrSm wPSmruif;Muao;ojzihf xdkwPSm\ tvdoYkd vduygMu&aomaMumihf ypn;f av;yg; k k f wdukd oH;k aqmifMu&m tpd;k w& r&Sacs? &[Em Yk d yk*dKvfwdkYrSmum; wPSm\ uReftjzpfrS wu,f pifppfvwajrmufawmfrMl uaomaMumihf ypn;f G f av;yg;wdkYudk oHk;aqmifMu&m tpdk;w& &SdMu onf/ xdkYaMumihfvnf; &[Emyk*dKvft&Sif jrwfwdkYonf pufqkyfzG,faom ypnf;udkvnf; pufqyz,r[kwaomtjcif;t&mjzihf oH;k aqmif kfG f f EkdifMuukef\/ pufqkyfzG,fr[kwfonfudkvnf; pufqkyfzG,ftjcif;t&mjzihf oHk;aqmifEkdifMu ukef\/ xdkESpfyg;aomtjcif;t&mudkvTwf tv,ftvwftjcif;t&mjzihvnf; oH;k aqmif f EkdifMuukef\/ xdkYaMumihf&[Emt&SifjrwfwdkY\ ypnf;av;yg;wdkYudk oHk;aqmifjcif;rSm? tpdk;w& oHk;aqmifjcif;=omrdy&dabm*jzpfonf[kqdkvdk ayonf/) uJ h o d k Y yp n f ; av;yg;wd k Y u d k oHk;aqmifjcif;av;rsKd;jzihf oHk;aqmifMu&mwGif tpdk;w& oHk;aqmifjcif;=omrdy&dabm*ESihf tarGcHonfESihfwlaom oHk;aqmifjcif;='g,Z y&dabm*ESpfyg;wdkYonf tvHk;pHkaom yk*dKvfwdkY tm;vnf; usihfoHk;&eftyfpyfayonf/ taMumif;rSm omrdy&dabm*=tpdk; w&oHk;aqmifjcif;onf? &[Emt&Sifjrwfrsm; ESihfom oufqkdifaomfvnf; aou=usihfqJ yk*dKvfESihf ykxkZOf&[ef;wdkYonf t&omudk rrufarmbJ? tm[ma&y#duvonmjzihf &o l wPS m ud k y,f oH k ; aqmif M urnf q d k v Qif wPSmuRetjzpfrS vGwajrmufonfEifh tvm; h f f S wl omrdy&dabm*=tpdk;w& oHk;aqmifjcif; &oihfonf[k qdkEkdifcGihf&SdaomaMumihfjzpfonf/ a<u;,l p m;onf E S i h f w l a om=P y&dabm*? ck;d ,lpm;oH;k onfEiwaom= ax,s S fh l y&dabm*=wdkYonfum;? &[ef;omraPrsm; rpm;oHk;tyfaom enf;vrf;ESpfrsKd;yifjzpfonf/ txift&Sm;ajymqdk&aomf oDv&Sdaom yk*dKvf wdkY\ ypa0uPm=qifjcif oHk;aqmifjcif; onf ]Py&dabm*} \ qefYusifbufjzpf aomaMumihf? a<u;rwifaomoHk;aqmifjcif;= tmPmusy&dabm*=rnf\/ wpf e nf ; tm;jzih f oD v &S d a om ykxkZOfyk*dKvfudk ypa0uPmwif qifjcif oH;k aqmifjcif;u oDvodumESifh jynhpapaom f kH aMumihf aout&d,myk*Kd v xnfoi;f a&wGuf f h G EkdifNyD; xdkoDv&Sdaom ykxkZOf&[ef;yk*dKvf\ ypa0uPmwifqifjcifoHk;aqmifjcif;onf aouy*Kd vw\ tarGcpm;oH;k jcif;ESifh wlaom k f Ykd H =]'g,Z y&dabm*} yifrnfayonf/ odkYausmif;? ouFef;? qGrf;? aq;p aom yp n f ; av;yg;wd k Y u d k oH k ; aqmif j cif ; av;enf;jzihf oHk;aqmifMu&m omrdy&dabm* =tpdk;w&oHk;aqmifjcif;onf tjrwfqHk;jzpf? xd k o mrd y &d a bm*\ tusKd ; pD ; yG m ;ud k tvdk&Sdaom &[ef;awmfrsm;onf? txufwGif jyqdkcJhonfh enf;twdkif; ypnf;av;yg;wdkYudk ypa0uPm wif=qifjcifoHk;aqmifjcif;jzihf ]yp , oE d d w oD v } ES i h f j ynh f p H k a tmif apmih f x d e f ; Bud K ;uk w f tm;xk w f M u&rnf jzpfayonf/ &S i f P(zsmyH k ) usrf ; T e f ; r[mAk ' 0 if tEl ' D y eD u srf ;
&mpkopf\ pdefac:rIrsKd;pkHukd Nidrf;csrf;aompdwf &J&ifwnfMunfaom avmutjrifjzifh h b0ukd &ifqivsuf dk f atmifjrifpGmjzwfoef;EkdifMuzkdY "r0D&*sme,f zwfMupkdU
20
rHk&GmNrdK hr[mv,fwDwdkuf? u
v,fwDq&ma
D d v,fweAmefw
a&;om;jyKp
MAHA THERA L
(edAme'DyeD)
(,cif t ywf r S t quf )
(Nibbana Di pan
y&rok c oabm
bm0em 40/ / ,cktcg cHpm;? pHpm;rIr&Sdaom edAmef\ y&r okcoabm xif&Sm;apjcif;iSm bm0em (40) \ teuft"dym,fudk t>rufrQ jyqdkvkduftHh/ yuEm tedpm 'kum a&m*g *@m ovm tCm tmAm"m ya& yavmum wD/ / (10) Oya'0g b,m Oyo*g pvm yb*F t'k0g twmPm tav Pm to&Pm &dwm/ / (20) wkpm oknm tewm tm'De0g 0dy&dPmr"rm tom&um tCrlvm 0"um 0dw0g omo0g/ / (30) ocFwm rm&rdom Zmwd"rm Z&m"rm Asm"d"rm r&P"rm aomu"rm y&da0'"rm Oyg,mo"rm oHudavodu"rm/ / (40) yuEm? cEm 5 yg;wdonf/ tedpm? tedpw&m;wdomwnf;/ Yk Yk 'kum? 'kuw&m;wdkYomwnf;/ a&m*g? a&m*gwdkYomwnf;/ *@m? tdkif; temwdomwnf;/ ovm? ajimihwomwnf;/ tCm? tusKd ;rJwomwnf;/ Yk f Ykd h Ykd tmAm"m? temwdomwnf;/ ya&? tpdr;f jyifywdomwnf;/ yavmum? Yk Yk zdkz&JNydKuGJysufjym;rsdK;wdkYomwnf;/ wD? ab;&efwdkYomwnf;/ (10) Oy'0g? tjyif;txef ESypufwwfaom Oy'a0gwdomwnf;/ d f Yk b,m? aMumufvefz,aom ab;wdomwnf;/ Oyo*g? wG,wmuyfNid Y G f Yk f wwfaom tE&m,fwomwnf;/ pvm? vIy&m;wwfaom w&m;wdom Ykd f S Yk wnf;/ yb*Fl? ysufpD;jcif;tavh&Sdaom w&m;wdkYomwnf;/ t'k0g? rcdkif rNrJaom w&m;wdkYomwnf;/ twmPm? cdkudk;&mr[kwfaom w&m;wdkY omwnf;/ tavPm? ykef;atmif;&mr[kwfaom w&m;wdkYomwnf;/ to&Pm? ud;k uG,&mr[kwaom w&m;wdomwnf;/ &dwm? tESpom f f Yk f &rS qdwfNidrfaomw&m;wdkYwnf;/ / (20) wkpm? tcsnf;tESD;omwnf;/ oknm? tokOf;toGef? tcGH? tumwdomwnf;/ tewm? ig\ud,[k twGi;f rjyKxuaom w&m;wdYk Yk k f kd f omwnf;/ tm'De0g? ud;k uG,&mr&Saom w&m;wdomwnf;/ 0dy&dPmr f d Yk "rm? azmufvJazmufjyef jzpfjcif;oabm&Sdaom w&m;wdkYomwnf;/ tom&um? tESpr&Saomw&m;wdomwnf;/ tCrlvm? raumif;rIjzpf f d Yk
The sense of Noble Happiness (parama sukha) - Development (bhavana) Now in order to make nibbana obvious, which has neither feeling nor enjoyment, the meaning of 40 development bha - will be shown in brief. vana ~ -- pancakkhandha anicca dukkha roga ganda salla agha aba - pare paloka 1tt.(10) -dha - - Upaddava bhaya upasagga cala pabhangu adhuva atana - alena asarana ritta.(20) -- - - - - ~ ~tuccha sunna anatta ad1nava viparinamadhamma asa raka -la vadhava vibhava sasava (30) - - aghamu - - sankhala ma ra misa ja tidhamma jaradhamma bya - marana dhamma sokadhamma paridevadhamma upaya - - dhidhamma . - . sadhamma samkilesika dhamma.(40) The five constituent groups of existence are impermanent, painful (suffering), disease, boil, dart, calamity, affliction, alien, disintegrating, plague (accident)(10) disaster, terror, menace. fickle, perishable, unenduring, no protection, no shelter, no refuge, empty.(20) vain, void, not self, danger, subject to chance, having no core, the root of calamity, murderous, due to be annihilated, subject to cankers.(30) formed (confitioned) mara's bait, subject to birth, subject to ageing, subject to illness, subject to death, subject to sorrow, subject to lamentation, subject to despair, subject to defilement(40). Five constituent groups of existence The materiality feeling, perception, mental formations and consciousness are the five sonstituent groups of existence. Of them1. The materiality means the four great elements (earth, water, wind, fire) and the small materiality (eye, ear, nose, tongue, body, visual object, sound, odour, taste, etc.,) which constitue big or small bodies of bings from the great hell, av1ci, up to the -pabrahma, akanittha brahma. highest abode of ru 2. Feeling, vedana, means various kinds of agreeable and disagreeable feeling.
21
awmfbk&m;BuD;
usrf;jyKtausmf urmausmf
w&m;awmfrsm;
awmf pawmfrlaom
ma on Nibba na
i = The Manual of Nibbana)
yGm;&ef taMumif;&if;wdkYomwnf;/ 0"um? olowfa,musfm; tmPm om;wdkYomwnf;/ 0db0g? ysufjyKef;qHk;yg;wwfaom w&m;wdkYomwnf;/ tmoa0g? tmo0w&m; (4) yg;ESihfwuGjzpfaom w&m;wdkYomwnf;/ ocFwm? jyKpkysdK;axmifrS jzpfEdkifwnfEdkifaom w&m;wdkYom wnf;/ rm&m rdom? olowfa,musfm; rm&f (5) yg;wdkY\ pm;zwf? 0g;zwf o H k ; oyf e if ; e,f & mwd k Y o mwnf ; / Zmwd " r m ? cPcsif ; rS m yif taumif;tqdk; trsdK;rsdK;jzpfay:jcif;oabm&Sdaom w&m;wdkYomwnf;/ Z&m"rm? a[mif;EGr;f &ifaqG;jcif;oabm&Saom w&m;wdomwnf;/ Asm"d h d Yk "rm? zsm;jcif; emjcif;oabm&Sdaom w&m;wdkYomwnf;/ r&P"rm? aoqH;k jcif;oabm&Saom w&m;wdomwnf;/ aomu"rm? pd;k &dryaqG;rI d Yk f l ud k jzpf a pjcif ; oabm&S d a om w&m;wd k Y o mwnf ; / y&d a '0"r m ? idka<u;jcif; 'kuudk jzpfapjcif;oabm&Sdaom w&m;wdkYomwnf;/ Oyg,mo"rm? oufBuD;SLIduftvdIuftvSJ yifyef;jcif;'kuudk jzpfap jcif;oabm&Saom w&m;wdomwnf;/ oHuav odu"rm? npfEr;f aom d Yk d G tukodkvfw&m;wdkYudk jzpfyGm;apjcif;oabm&Sdaom w&m;wdkYomwnf;/ / (40) (um;teuf) ig;yg;// cE m ig;yg;// yuEm[laom ygXfkyf? a0'em? onm? ocFg&? 0dnmOf (5) yg;wdkYonf yuEmrnf\/ / xkdwGif1/ kyfqdkonfum;... t0Dpdi&JrSp tued| jA[mhbHkwdkif atmif twGif;0,f BuD;BuD;i,fi,f udk,fxnfoPmefjzpfaeukef aom ajr? a&? av? rD; "mwfBuD; (4) ck? puK? aomw? Cme? ZD0Sm? um,? ly? o'? *E? &o? tp&Sdaom kyfi,f? kyfao;wdkYudk lyuEm qdonf/ k 2/ a0'emqdonfum;..taumif;? tqd;k trsKd ;rsKd ;aom cHpm; k rI? pHpm;rIudk qdkonf/ 3/ onmqdkonfum;..arG;zGm;p umvrSp um;trd? um; tb tp&Sdonfjzihf trSwfonmxm;rIudkqdkonf/ 4/ ocFg&qdonfum;..Bupnfr?I ajymqdr?I vkyaqmifrtvH;k k H k f I pHkudk qkdonf/ 5/ 0dnmOfqdkonfum;... pdwfudkqdkonf/ (um; cEm (5) yg; tMurf;tm;jzihf ydkif;jcm;csufwnf;/)
~~3. perception, sann a, means since the time of birth the act of perceiving as this is mother, this is father etc. - 4. Mental formations, sankhara, means all kinds of thinking, speaking and actions. ~~5. Consciousness, vinn ana, means the conscious mind. [This is roughly the limit of five constituent groups of existence] [The limit of four constituent groups of existence is the ~~- - ~~great hell up to nevasann anasann ayatana abode.] Fear caused by impermanence As the death, the danger of impermanence accompanies the five constituent groups of existence, those of human beings are impermanence; those of devas are also impermanence; those of brahmas are also impermanence. The state of being, a deva is also only a moment; being a brahma is also only a moment. When compared with the length of time of the round of rebirths, the constituent groups of existence of the brahmas in ~~- - ~~nevasann anasann ayatana brahma abode that live 84,000 kappas world cycles are also only a moment. One may become a human being for a time, and he may become hell beigngs for a hundred, for a thousand existences existences. One may become a deva for a time, and he may become hell beings for ten thousand, for one hundred thousand existences. One may become a brahma for a time, and he may become hell beings for one hundred thousand, for one million existences. Being impermanent the beings are fearfully scattered up and down. Being impermanent, even though born as a deva, he is tending towards the hell; even though born as a rupabrahma or rupabrahma or arupabrahma, he is tending towards the hell. Even thouh born as a human being, he still fears the danger of the hell. Even though born as a deva, he still fears the dangers of the hell; even though born as a brahma, he still fears the danger of the hell. [This is the great danger of impermanence can be contemplated, the enjoyment-happiness in human body and human
by
LEDI SAYADAW
22
(aemuf cEm (4) yg;wdkYrSm t0Dpdi&JrSp ae0onmemonm bHk wdkifatmif,lav/) ted p t wG u f aMumuf r uf z G , f / / xd k c E m (5) yg;wd k Y o nf aoqHk;jcif;[laom tedpab; xufMuyfruGm tNyD;yg aeukefaom aMumihf vlcEmpkvnf; tedpomwnf;/ ewfcEmpkvnf; tedpomwnf;/ Y jA[mcEmpkvnf; tedpomwnf;/ vljzpfvQifvnf; wpfcPom? ewf jzpfvQifvnf; wpfcPom? jA[mjzpfvQifvnf; wpfcPom? oHo&m &Snvsm;yHEiEi;f ,SOonf&aomf urm 8 aomif; 4 axmif touf&nf f k S fh Id f dS S aom ae0onmemonm,webHk&Sd cEmpkonfvnf; wpfcPrQom wnf;/ vlb0rSmwpfvn?fh tyg,frm b0t&m? taxmif? ewfb0rSm Y S S wpfvSnhf? tyg,frSm b0taomif; todef;? jA[mhjynfrSm wpfvSnhf? tyg,f r S m b0tod e f ; toef ; ? tNrJ r [k w f o nh f t wG u f a Mumif h aMumufrufzG,f w&Murf; txufatmuf vGihfyg; aeMu&yHkwnf;/ tNrJr[kwfonhftwGufaMumihf vljzpfaeaomfvnf; tyg,fi&JodkY a&S ; I v suf y if ? ewf j zpf aeaomf v nf ; tyg,f i &J a &S ; I v suf y if ? lyjA[m? tlyjA[mjzpfaeaomfvnf; tyg,fi&Judk a&S;Ivsufyif? vljzpfaeaomfvnf; tyg,fi&Judk aMumuf&vsufyif? jA[mjzpf aeaomfvnf; tyg,fi&Jab;udk aMumuf&vsufyif/ (um; ted p t wG u f a Mumif h j zpf & aom aMumuf r uf zG , f r I B uD ; aywnf ; /) odkYaom tedpab;BuD;udk qifjcifEdkifMuygvQif vlYcEm? vlY b0? ewfcEm? ewfb0? jA[mhcEm? jA[mhb0wdkY cHpm;pHpm;&aom a0',dwokcrsdK;pHkonf aMumufzG,f? vefYzG,f? NiD;aiGUzG,faom 'kursdK; tppftrSefjzpfaMumif;udk odjrifEdkifMu&monf/ vlb0udk om,maomwPSmESifh vlcEmrsKd ;tjzpfNir;f rS tyg,f Y Y d i&Jab;Nir;f \/ ewfb0udk om,maomwPSmESifh ewfcEmrsKd ;tjzpfNir;f d d rS tyg,fi&JNidrf;onf/ oum,'d|dESihf jA[mhcEmrsdK;tjzpfNidrf;rS tyg,f i&Jab;Nidrf;onf/ xdkYaMumihf xdkwPSm? 'd|dwdkYESifhwuG vlYcEm (5) yg;? ewfcEm (5) yg;? jA[mhcEm (5) yg;? (4) yg;? (1) yg; tukefvHk; tjzpfNidrf;rI? Zmwfodrf;rI[laom r[mtocFw"mwf edAmefBuD;onf tvGefw&m Bu;D jrwfvpmaom ]]y&rokcBu;D }} jzpfayonf[k xifEi&monf/ t0Dpd S G kd f i&Jab;BuD;udk aMumufaomolonf t0Dpdi&Jab;BuD;rS vGwfuif;&ef xdktjzpfNidrf;rI Zmwfodrf;rIwpfpkonfom udk;uG,f&m &Sdawmhonf/ i&J \ tyif ; toif ; / / xdkvlYcEm? vlYcsrf;om? ewf cEm? ewfcsrf;om? jA[mhcEm jA[mhcsrf;ompkonfvnf; t0Dpdi&JBuD;\ tyif;toif;wpfpkomvQifwnf;/ jzpf y H k u m;/ / 1/ vljzpfaomolonf rdrdudk,fcEm jzpfae aom puKudk ig\puK[lvnf;aumif;? puKonfyif ig[l vnf; aumif;? igjrifonf[lvnf;aumif;? wPSm? 'd|dESifhom,mcJhtHh? xdkom,mrIxJrSm t0Dpdi&JtwGif;odkY 0ifav\/ 2/ xdkYtwl ig\aomw [lvnf;aumi;f? igMum;onf[l vnf;aumif;/ 3/ ig\Cme[lvnf;aumif;? igeHonf[lvnf;aumif;/ 4/ ig\ ZD0m[lvnf;aumif;? csKd onf? csOonfukd igodonf S f [lvnf;aumif;/ 5/ ig\ud,?f ig\t*Fg[lvnf;aumif;? tyl? tcsr;f ? tMurf; k tEk ponfudkawGUxd odaomtcg igodonf[lvnf;aumif;/ odkY tp&Sdonfjzihf lyuEmudk wPSm? 'd|dESifhom,mcJhtHh?
xdkom,mrIxJrSm i&Jab;tNyD; yg0ifav\/ tb,faMumifhenf;[lrlrdrdudk,fcEmudk om,maomwPSm? 'd|d&SdaecJhvQif tyg,fab;rS rvGwf &aomaMumihfwnf;/ a0'emuEmrSm rsuptmHudk cHpm;rI aumif;onf raumif; f d k onf[k &SdMu&m igaumif;onf? ig0rf;ajrmufonf[k om,mrIum; puKorZma0'emudk om,mpGJvrf;rIwnf;/ xdkom,mpGJvrf;rIxJrSm i&Jab;BuD;tNyD; yg0ifav\/ / (em;tmHk ponfwdkYvnf; enf; v/)onmuEmrSm b,foif;? b,f[mudk igod\/ igrSwfrd\/ wlodav/) igrarh[k om,mpGJvrf;rIonf onmuEm om,mpGJvrf;rIwnf;/ ocFg&uEmum; tvGefrsm;jym;\/ xif&Sm;&mrQudk qdkaytHh/ (qufvufazmfjyygrnf)
23
jrifatmifMunhf& \/ rwlonfum; toGif oPmeftm;jzihf rwljcif;wnf;/ wlonfuvnf; kd jrif a tmif M unh f & \/ wl o nf u m; tES p f om&tm;jzih f wl j cif ; wnf ; / tES p f o m& qd k o nf u m; t|uvmyf k y f c sif ; wl o nh f oabmjzpf\/ aqmif;yg;rsm;wGif azmfjyxm;aom tESpom&? ygVdawmfwiazmfjyxm;aom tESpf f G f om&ESihf t|uxmrsm;wGif azmfjyxm;aom tESpfom&rsm;onf tm;vHk;twlwlyifjzpfMu \/ ,if;tESpfom&um; edAmefodkY OD;wnfa&; yifjzpf\/ edAmef\teufrSm ]0geawm eduE} t& ]wPSmrS vGwfajrmufatmif tm;xkwf rI yifjzpf\/ xdkYaMumihf wPSmrS enf;enf; vGwajrmufatmif tm;xkwEivQif enf;enf; f f kd f edAmefudk &\/ rsm;rsm;vGwfajrmufatmif tm; xkwfEdkifvQif rsm;rsm;edAmefudk&\/ t<uif;rJh vGwfajrmufatmiftm;xkwfEdkifvQif t<uif;rJh edAmefudk&\/ enf;enf;edAmefudk &jcif;onf w'*Fy[mef rnf\/ rsm;rsm; edAmefudk &jcif; onf 0durey[mef rnf\/ t<uif;rJhedAmefudk &jcif;onf orkap'y[mefrnf\/ xdkYaMumifh wPSmrS vGwajrmufatmif tm;xkwjf cif;onf f t&[wr*fPfudk &jcif;\taMumif;jzpf\/ odjYk zpf ax&0g'IaxmifrMS unhvQif wPSmrS h f vGwfajrmufatmif tm;xkwfrIonf tvGefyif BuD;rm;aom tm;xkwfrIjzpfyg\/ wPSmrSvwajrmufatmif tm;xkwf G f &m uHudkjyKwwfzdkYta&;BuD;\/ trSeftm;jzihf vlwdkYonf cPrvyf uHudkjyKaeMuonfyif jzpf\/ vlwdkYjyKaomuHonf um,uHjzpfcsif vnf; jzpfrnfjzpf\/ 0pDuH jzpfcsifvnf; jzpf rnfjzpf\/ raemuHjzpfcsifvnf; jzpfrnfjzpf \/ uHuum; wpfrsKd ;r[kwf wpfrsKd ;awmh jyKae kd Muonfomjzpf\/ avmuwGif 'kpdkufESihf okpdu[ ESprsKd ;om&Sav&m xdEprsKd ;teuf k f l f d k S f wpfrsdK;r[kwf wpfrsdK;udkawmh rkcsraoG jyKae onfomjzpfav\/ wPSmrSvwajrmufatmif tm;xkwf G f &m 'kpdkufrjyKbJ okpdkufudkom jyKzdkYawmh vdk\/ okpdkufudkjyK&m 'geoabmvnf; yg& \/ oDvoabmvnf; yg&\/ bm0emoabm vnf; yg&\/ 'geudk 'geowfowf? oDvudk oDv owfowf? bm0emudk bm0emowfowf jyK&onfr[kwf/ trSeftm;jzihf 'ge oDv bm0em wdkYonf wpfom;wnf;jzpfrS tm;&Sd\/
tm;&S d jcif ; ud k ]ed & 0,0} [k a c:\/ ]ed&0,0}\ teufrSm tpdwfpdwf[lr&SdbJ wpf o m; wnf ; jzpf j cif ; yif j zpf \ / tpdwfpdwfwdkYudk pkaygif;&m wpfom;wnf; jzpf o G m ;atmif pk a ygif ; enf ; vnf ; &S d \ wpfom;wnf;jzpfoGm; atmif pkaygif;enf;udk ]or0g,orE} [kac: \/ tpdwfpdwftwdkif; &S d a eNyD ; a&maES m H k r Q pk a ygif ; enf ; ud k ]oH a ,m*or E } [k a c:\/ trS e f t m;jzih f wpfom;wnf;jzpfoGm;atmif pkaygif;xm;aom ]or0g,or E } enf ; jzih f pk a ygif ; Ed k i f r S o m ]ed&0,0} udk&yg\/ xdkYaMumihf 'ge oDv bm0emwd k Y u d k ]ed & 0,0} jzpf a tmif pkaygif;tyfyg\/ um,ok p d k u f t & ol w pf y g; touf u d k owf j cif ; rS a &S m if M uOf & m ol wpfyg; toufudk rowfbJ vTwfvkdufjcif; onf 'geoabmyif jzpf \ / ol w pf y g; touf u d k rowf b J a &S m if M uOf j cif ; onf oD v oabmyif j zpf \ / ol w pf y g; tay: cspf c if M uif e mjcif ; onf arw m bm0em jzpf\/ tedponmudk ,ljcif;onf 0dyem bm0emjzpf\/ trSeftm;jzihf okpdkufw&m; rsm;onf rdrdbufudktmHkjyKvQif tw[dw oabmoufa&muf\/ usL;vGe&rnhf olwpfyg; f bufudk tmHkjyKvQif y&[dwoabm ouf a&muf\/ 'geESibm0emonf y&[dwESifh qdif hf k \/ oDvonf tw[dwESifhqdkif\/ xdkYaMumihf olwpfyg;toufudkowfjcif;rS a&SmifMuOf&m 'geoabmvnf;ygatmif pdwfudkxm;&\/ oDvoabmvnf;ygatmif pdwfudkxm;&\/ bm0emoabmvnf;ygatmif pdwuxm;&\/ f kd avmuwGif udk,fusdK;pD;yGm;udkcsnf; Munhfjcif; onf oljrwfw\vkyief;r[kw/ olwpfyg;\ Ykd f f tusKd ;pD;yGm;udk Munhjf cif;onfom oljrwfw\ Ykd vkyief;jzpf\/ oljrwfw\vkyief;r[kwvQif f Ykd f f yg&rDrjzpf/ oljrwfwdkY\vkyfief;jzpfygrS yg&rD jzpf \ / yg&rD r jzpf v Qif v nf ; ax&0g'ES i f h rnD/ jA[P0g'omjzpfawmh\/ jA[P0g'uvnf; uHEiu\tusKd ; S fh H udk ouf0if,MkH unfonfyifjzpf\/ ax&0g'u vnf; uHEiu\tusKd ;udk ouf0if,MkH unfonf S hf H yifjzpf\/ odkY&mwGif jA[P0g'u tw[w d udk a&S;Ium oHo&mcsr;f omudk OD;pm;ay;\/ ax&0g'u y&[dwudk a&S;Ium oHo&mvGef csr;f omudk OD;pm;ay;\/ odkYjcm;em;\/ jcm;em;csufum; e,fe,f&&r[kwf/ BuD;us,f aom jcm;em;csufjzpf\/ odkYjzpfav&m rdrd\ ypKyef wrvGefaumif;usdK;udkom&nfpl;NyD;
bk&m;udyJ wnfwnf? ausmif;udyaqmufaqmuf k kJ xdkodkY bk&m;wnfjcif;ESihf ausmif;aqmufjcif; onf jA[ P 0g't& bk & m;wnf j cif ; ES i h f ausmif;aqmufjcif;omjzpf\/ ax&0g't& bk&m;wnfjcif;ESifh ausmif;aqmufjcif;r[kwf/ ,aeYjrefrmEdii jA[P0g'udk ax&0g'tjzpf k f H vGJrSm;pGm,laeMuol rsm;pGm&Sdyg\/ um,okpdu?f t'dE'gudk apmifxe;f k h d &mvnf;aumif;? tjcm;aomokpdkufrIrsm;udk jyKusihf&mvnf;aumif; 'geoabmudkvnf; ygatmif? ygatmiftm;xkw&\/ oDvoabm f ud k v nf ; ygatmif t m;xk w f & \/ bm0em oabmudkvnf;ygatmif tm;xkwf&\/ yg atmiftm;xkwfjcif;qdkonfrSm wom;wnf; taejzihf ygatmiftm;xkwfjcif;udk qdkyg\/ ta&mtaejzihf ygatmiftm;xkwfjcif;udk qdk onfr[kwfyg/ wom;wnf;jzpfrS tm;opfay: \/ wom;wnf;rjzpfbJ a&maESmxm;HkrQESifh awmh tm;opfuray:/ 'geudkjzpfjzpf oDvudkjzpfjzpf bm0 emudkjzpfjzpf jyKvkyf&m tw[dwudk jirf; tjzpfcH,lNyD; y&[dwudk xD;tjzpfcH,l&\/ jirf;r&SdbJ xD;wifr&ovdk tw[dwrygbJ y&[dwudk aqmif&Gufr&aumif;/ xdkYaMumihf tw[dwoufoufonfvnf; tpGef;a&muf tusiyifjzpf\/ y&[dwoufoufonfvnf; fh tpGef;a&muftusihfyifjzpf\/ tw[dwvnf; ygrS y&[dwvnf;ygrS rZdry#dy'gusaom tusihfjzpfav\/ trSeftm;jzihf jA[P0g' onf v nf ; tw [ d w ouf o uf u sih f a om 0g' jzpf \ / r[m,me0g'onf v nf ; y&[d w ouf o uf u sih f a om 0g'jzpf \ / ax&0g'onf o mvQif tw [ d w ud k jirf ; tjzpf x m;NyD ; y&[d w ud k xD ; tjzpf x m; aom rZd r y#d y 'gusus usih f a om 0g' jzpf y g\/ tbd " r o abmt& qd k & vQif avmu rnfonhuovaumif;rIuvyonf f k kd f kd k f jzpfap wd[dwfukodkvfjzpfatmifvkyf&\/ xdk ukodkvfaumif;rIonf 'geukodkvfjzpfcsifvnf; jzpfrnf/ oDvukodkvfjzpfcsifvnf;jzpfrnf/ bm0emukodkvfjzpfcsifvnf;jzpfrnf/ rnfonhf ukodkvfjzpfjzpf wd[dwfukodkvfjzpfatmifawmh vkyf&\/ wd[dwfukodkvfjzpfygrS tavmb ygrnfjzpf\/ tavmbygvQif bmudkrQrarQmf ud;k bJ pGevwjf cif;oabmudygatmif tm;xkwf Yf T k &\/ bmudkrQrarQmfudk;yJ pGefYvTwfjcif;oabm onf 'gejzpf\/ ta'govnf;ygrnfjzpf\/
24
"r0D&onf ]oDv? orm"d? ynm} twGuf jzpfonf/ udk xdyfwef;u &&SdcHpm;&rnfjzpf\/ aqmif;yg;rsm;udk a&;jcif;&nf&G,f csufrSm vlrIqufqHa&;e,fy,f vlwdkYonf tcsif;csif; rvGJraoGqufqH&rnfjzpfav&m xdkodkYqufqH&mwGif ukodkvfoabmyg0ifaom qufqrjI zihf qufqwwfatmif 'gerI? oDvrI? H H bm0emrIrsm;udk jyKvkyf&mvnf; ax&0g'ESifh tnD jyKvkyfwwfatmif wdkufwGef;&efjzpfyg\/ ukovoabmyg0ifaomqufqrjI zihf qufqH kd f H onfjzpfap? ax&0g'ESihftnD 'gerI? oDvrI? bm0emrIujkd yKonfjzpfap? pGevwr?I rdroum Yf T f d d udk xdef;odrf;rIESihf arwmxm;rI tedponmudk odjrifzdkYudk rvGwfwrf;yg0ifatmif tm;xkwf tyf\/ xdwif pGevwr[onf 'geyifjzpf\/ k G Yf T f I l w&m;udk,ftm;jzihf tavmbjzpf\/ rdrd\ odumudk xdef;odrf;rI[lonf oDvyifjzpf\/ arwmxm;rI[lonf arwmbm0emjzpf\/ w&m;udk,ftm;jzihf ESpfrsdK;vHk;twGuf ta'go jzpf\/ tedponm[lonf 0dyembm0em yifjzpf\/ w&m;udk,ftm;jzihf tarm[jzpf\/ wd[dwfukodkvfrSefvQif oabmoHk;rsdK;onf rvG J r aoG y g&\/ rvG J r aoG y gaomf v nf ; xif&m;pGmodjrifvmatmif toH;k jyKwwfzawmh S Ykd vdk\/ xif&Sm;pGmtoHk;jyKwwfvmatmif aqmif;yg;rsm; tm;xkwfxm;yg\/ tm;xkwfxm;onhftwdkif; vlrIquf qHa&;jzpfap? 'gerI? oDvrI? bm0emrIwdkY jzpfap? pGevwEir?I rdroumudk rdrxe;f odr;f Yf T f kd f d d d d EdkifrIESihf avmutay: arwmxm;EdkifrI tedp onmudk odjrifEdkifrIwdkYudk usihfoHk;Edkifatmif BuKd ;yrf;vdpwf jzpfay:vmvQiaomfvnf;aumif; k d f aqmif;yg;rsm;udk a&;&usdK;eyfNyD[k ,lqrd rnfjzpfygaMumif; azmfjytyfyg\/ OD ; a&T a tmif
ta'goygvQif jypfrSm;jcif;r&SdrIESihf avmu tay:cspfcifrIoabmudk ygatmiftm;xkwf& \/ jypfrSm;jcif;r&SdrIonf oDvjzpf\/ avmu tay: cspfcifrIonf arwmbm0emjzpf\/ tarm[vnf; ygrnfjzpf\/ tarm[ygvQif tedponmudkvnf; &atmiftm;xkwf&\/ pGevwr'geESifh jypfrm;jcif;rS a&SmifMuOfrov Yf T f I S I D wdkY *kPf&Sd*kPfrJhudkra&G;bJ pGefYvTwfcsif pGefYvTwfjcif;ESihf jypfrSm;jcif;rS a&SmifMuOfcsif a&SmifMuOfjcif;onfom wyfrufrwPSmuif;&m I edAmefoa&mufjcif;\ taMumif;&if;rSejf zpfonf Ykd [k od a tmif v nf ; tm;xk w f & \/ od k Y tm;xkwygu rnfonhuovaumif;rIukd vkyf f f k kd f vkyf 'ge? oDvESifh bm0emwdonf wpfNyKd ieuf Yk f xJ yg0ifvmrnfjzpf\/ yg0ifonfqdk&mvnf; ta&mtaESmtaejzihf yg0ifjcif;rsdK;r[kwfbJ wpfom;wnf;taejzihf yg0ifvmrnfjzpfav\/ odkYjzpfygrSvnf; ax&0g'ESihfnDrnfjzpf\/ odkYr[kwfygu ax&0g'ESifhrnDav/ aemufwpfckta&;BuD;aom tcsuf wpfcsu&ao;\/ ,if;tcsurm pGevwrEihf f dS f S Yf T f I S ywfoufaom tcsufjzpf\/ pGefYvTwf&mwGif tvSLcHyk*dKvfrsm;udk a&G;wwfMu\/ tvSLcH yk*Kd vrsm;udk a&G;cs,jf cif;rSm 0edwukovf f d kd oabmrsdK; oufa&muf\/ trSeftm;jzihf 0ed dwukodkvf[lonfrSm jrwfpGmbk&m;yGihfxGef; ay:aygufvmrS jzpfaomfvmaomukodkvfrsdK; r[k w f / ur m tpOf t quf u yif & S d a eaom ukodkvfrsdK;jzpf\/ jrwfpGmbk&m;yGifhxGef;ay: ayguf v mrS jzpf a y:vmaomuk o d k v f onf u m; 0d 0 ed d w uk o d k v f r sd K ;om jzpf\/ 0d0edd wukodkvfjyK&m tvSLcH yk*dKvfrsm;udk a&G;cs,f&ef rvdkygacs/ *kPf&Sd *kPfrJhudkMunhf&efvnf; rvdkygacs/ tvSLcH yk*dKvftwGuf toHk;wnfhzdkYom vdktyfyg\/ pl Z umvd k yk * d K vf r sd K ;yif j zpf a pOD ; awmh vS L wwfzdkYom ta&;BuD;\/ csdKUwJhol rsm;tm; ol w d k Y t vd k & S d a omyp n f ; ud k ay;vS L Ed k i f j cif ; onf trGefjrwfqHk;aom 'gejzpf\/ ,if;odkY ay;vSLwwfjcif;udyif Oyg,aumovPf[k k ac:\/ xdkYaMumihf ax&0g'ESifhtnD 0d0edd w ukodkvfoabmt& 'geudkjyKvkyfvdkygu t,kwftvwftjrwfra&G;bJ *kPf&Sd*kPfrJhudk ra&G;bJ wu,fvdktyfaeolrsm;tm; wu,f vdktyfaomypnf;udk ay;vSLjcif;yifjzpf\/ xdkuJhodkY ay;vSLrSom edAmefudk &ufwdkwdkESifh a&mufEirnfjzpfyg\/ edAmefukd ra&mufao;rD kd f pyfMum;vnf; b0orwdESihf abm*orwdwdkY
pmrsuf E S m 17 rS tmHkcHpm;rIawG[m ESpfoufp&mjzpfjzpf? aMumuf&GHUp&mjzpfjzpf tNrJ wrf;jzpfNyD;ysufaewJhtwGuf NiD;aiGUzG,fjzpfaMumif;? ESpfoufp&m tmHk aumif;awGaemufvdkuf&if; rESpfNrdKUzG,ftmHkqdk;awGudk jiif;qef&if; uHqdk; uHrSm; 0#f'kue,ftwGif; oufqif;&wwfaMumif;? oabmxm;tjrifrSm xif&Sm;vmygw,f/ tJ'DtodPfOD;pD;wJh owdorZOf,SOfNyD; tmHkcHpm;rIawGudk odjrifvmwJhtcg tmHkcHpm;rIawGudk igvdkYrodrf;qnf;awmhbl;/ igeJY tmHkcHpm;rIudk xyfwlrjyKawmhbl;/ ighrSm tmHkcHpm;rI&Sdw,fvdkY rowfrSwfawmh bl;/ tmHkcHpm;rIawGrSm igrygawmhbl;/ tmHkcHpm;rI[m tmHkcHpm;rI oufoufrQomjzpfw,fvdkY PfeJYxifxif odjrifvmwJhtcg tmHkcHpm; rIawG[m oef Y p if M unf v if v mygw,f / tvS w &m;ud k tvS w &m;vd k Y od E d k i f o vd k ? tusnf ; wef & J U tvSw&m;udkvnf; odjrifvmygw,f/ tJ'Dvdk OayumoabmaqmifwJh wom;xJodjrifrIrSom wu,hfarwmw&m;awG &SifoefjzpfxGef;Edkifygw,f/ [dk;a&SUu.. NidrfoufwJha&jyifxJudk cJwpfvHk;ypfcsvkdufwJhtcg vdIif;*,ufawG xoGm;ygw,f/ cPMumwJhtcgrSmawmh vdIif;*,ufawG NidrfoGm;NyD; e*dktwdkif; vHk;vHk;vsm;vsm;eJY NidrfoufoGm;ygw,f/ aetawmf jrihfvmayNyD/ aerif;&JUtyl&SdefawG wajz;ajz;jrihfvmayr,hf at;jrwJh cHpm;rIeJY t&m&mudk twkdif;wdkif;odjrifvdkY.../ &S i f w mu ao aowmu jyef a rG ; zG m ; aysmf w mu vl o m; csKyf u d k i f u ef Y o wf x m;vd k Y r&ygwum;/ / ok n vl
&mpkopf\ pdefac:rIrsKd;pkHukd Nidrf;csrf;aompdwf &J&ifhwnfMunfaom avmutjrifjzifh b0ukd &ifqkdifvsuf atmifjrifpGmjzwfoef;EkdifMuzkdY "r0D&*sme,f zwfMupkdU
25
]uif ; 0ef r if ; BuD ; } [k qd k v Qif ukef;abmifacwfjrefrmhordkif;pOf\ t"du Zmwfaqmifjzpf vlwi;f uodNy;D jzpfygvdrrnf/ kd fh &wemyHrEav;acwfwif tkycsKya&;? k G f f pmayy&d,wd? avmukwfavmuD ESpfvDaom bufw txl;xif&m;cJaom v,fui;f NrKd Upm; Ykd S h kd aoewf0ef? uif;0efrif;BuD; owdk;ok"r r[m oufawmf&Snf (C.S.I) yifjzpfonf/ uif;0efrif;BuD;onf rEav;&wem yHkacwfwGif txl;xif&Sm;oljzpfNyD; xdkacwfu acwfynm[k qdtyfaom uAsmvuFm "rowf k jzwfxHk;wdkYudk xHk;vdkacs? a&vdkaESmufum uRrf; usifwwfajrmufHkrQru t*Fvef? jyifopf? tDwvDpaom Oa&mytaemufEkdifiHrsm;odkY oHwrefBu;D tjzpf t*r[maoemywd r[m0ef &Siawmfrif;Bu;D bGUJ jzih?f tBurBf urom;a&mufchJ f d d f G &olvnf;jzpfonf/ taemufEkdifiHrsm;\ acwf tjrif? acwfta&;udEpyfuRr;f usiovnf;jzpf k YHS f l onf/ xdtcseu v,fwq&mawmfavmif; k d f D vsm &SiPonf rEav; &wemyHa&TNrKd Uawmf f k &Sd oHCmawmfrsm;pGmwdkYtxJwGif rxif&Sm;ao; aom tnMw"rmp&d,pmcstqihfrQom &Sday ao;onf/ uif;0efrif;Bu;D onf rEav;acwfjref rmbk & if \ tjrih f q H k ; &mxl ; tqih f j zpf a om ]owd k ; ok " r r[mouf a wmf & S n f } [l a om bGJUxl;BuD;jzihf xif&Sm;ausmfapmoljzpfNyD; EkdifiH
awmftwGif;&Sd ynmwwf q&mawmfBuD;rsm;? wHqdyfawmf&q&mawmfBuD;rsm;ESihf csOf;uyf eD;pyfoljzpf v,fwDq&mawmfavmif;vsm uJ h o k d Y omref t nMwrax&f a v;wpf y g;ud k txifBu;D olr[kway/ f od k Y & S d a e&mrS jref r mou & mZf 1256 ckEpwif v,fwq&mawmf&iPonf S f G D S f ]rdkufrvif;EkdifvdkY} tpcsDonfh oHa0*vuFm (av;csKd;BuD;)udk a&;pyfoDuHk;umay;ydkY qHk;r cJhonf/ uif;0efrif;BuD;onf v,fwDq&m awmf\ oHa0*av;csK;d Bu;D udk zwfraomtcg I d Adrdom&rif;BuD;xHrS "r&wema&TayvTmudk zwfrdaom yuKomwdrif;BuD;uJhodkY "ryDwd udk,fvHk;jynhftESHY pdrfhjzmpD;qif;vmNyD; v,fwD q&mawmfudk txifrBuD;bJ raeEdkifawmhacs/ av;pm;MunfndKaom o'gpdwfwdkY zdwfvQHum rzl;& raeEkdifjzpfvmawmhonf/ xdaMumihom;jzpfol NrKd Utkytm; rH&m Yk f f k G v,fwDawm&ausmif; oDwif;oHk;aeawmfrl onfh v,fwDq&mawmfudk rEav;a&TNrdKUawmf ta&mufyifhaqmifaponf/ rdrd\ aetdrf bk&m;aqmifjrwfaomae&m v,fwq&mawmf D t&Sifjrwfudk oDwif;oHk;ap csD;jrihftyfaom w&m;awmfukd em,lavawmhonf/ uif;0efrif; BuD;rSm v,fwDq&mawmf\ ]rdkufrvif;EdkifvdkY} tpcsDonfh oHa0*a'oemawmfudk emMum;& onfwif "rywjd zpfum xd"ryw&omudk awG; G D k D d
26
"r0D&onf t"rw&m;z,f&Sm;Edkif&ef jzpfonf/ awmcsHKwdkYonf csmcsmvnf usef&pfbdouJh okdY tqHk;jzpfaomaoaeY? ao&uf? aoem&DodkY tqdkufwGif ESif oGm;aom tm,kocFg&\ oGm;&mvrf; em&DtpOf aeY&uftpOf? ESptpOf f wdkYonf csmcsmvnfae&pfukefawmhonf/ ukevecNhJ y;D aom toufwmwdonf tydi;f ydi;f f G f Yk k k usK;d jywfaeukeNf y/ 'umawmfonf vufcsn;f D Avmjzihf Z&m\vufwGif toufa<uHkrQom &Sawmhonf/ olol igig ow0gwdonf aorif; d Yk \ tpmjzpf \ / aorif ; u od r f ; yd k u f v Qif rdrd\ toufcEmudk vdkufygEkdif&ef tpm a&pm0vif p G m pm; apmih f q d k i f ; ae Mu& onf / od k Y w d k i f a tmif ol o l igig rS e f o rQ onf wpf&uf&ufwGif ocFsKdif;ajryHkodkYoGm; &rnf u d k rnf o l r Q rjrif M uuk e f / olol igig ow0gwdkYonf &m*rD;? a'gorD;? arm[rD;? ZmwdrD;? Z&mrD;? r&PrD;? aomurD;? y&da'0rD;? 'kur;D ? a'grerD;? Oyg ,morD;paom wpfq,hfwpfyg;aom rD;wdkY avmifNrdKuf&m xif;trdIufwdkYomjzpfonf/ ow0gtaygif;wdkYonf ,xmblw Pfudk r&ao;orQ umvywfvHk; ocFwkyf emrfw&m;wdkY\ wifpD;rIudk cHMu&ukefonf/ 'umawmf 0ef&Sifawmf uif;0efrif; BuD;onf t0dZmwnf;[laomtarSmifxktm; ]rdkufrvif;EkdifvdkY? NrdKufcif;nmqDrSm? cgawmfrD oDra0hEib?k 'DauGUwGif aeukearsmyg& tawm dk f f rowfEdkifwJh &[wfaAG} wGifvnfae&ayvdrhf OD;rnf/ q,fwpfyg;aom rD;wd\ avmifNrKd uf h Yk rIrS vGwfNidrf;csrf;omcGihf&&eftwGuf omoem a&;? omoemrI? oDv? orm"d? ynmrIwdkYjzihf xGufayguf&Sm&ef vdktyfayonf/ um; aus;Zl ; awmf & S i f v,f w D q&mawmfb&m;Bu;D \ ]rdurvif;Ekiv}Ykd tpcsD k k f d f oHa0*av;csK;d Bu;D \ tESpom&rsm;udk tusO;f f kef; "r'gejyK rQa0vdkufjcif;jzpfygonf/ ow 0 grS e f o rQ q,f h w pf y g;aom rD;wdkY avmifNrdKufjcif;rS uif;a0;Muygapukef ownf;/ ppfudkif;0if;a&T pmudk;/ cEm tm,we "mwfopmusrf;ESihf *rD&uAsm usrf;/ vrf ; T e f a rw m qk H ; rpm 1/ ynm&Sdaomfvnf;? owd&cJonf/ tpaumif;rS taESmif;aocsmonf/ tajrmf tjrif&SdrS? qifjcifonf/ t&Htwm;&SdrS? vkHNcHK onf/ tqD;twm;&SdrS? ab;&efenf;onf/ taMumuf&SdrS? t&Sufygonf/ tuspftvspf &SdrS? xdef;odrf;onf/ ynm&SdrS? xifjrifonf/ toiftMum;&Sr?S rSwom;rdonf/ twwfrsK;d pkH d f rS? uHay;onf/ taoG;tqif;vS\/ tusifh u,k w f o nf / tvk y f t aqmif a umif ; \/ taygif;rdwfESifh rjynfhpkH? *kPfowif;&Sd\? rwwf? cJGcJGjcrf;&Sd\? rpdppf/ pmaywwf\? rajymrqkdEkdif/ toGiftjrifvS\ rvdrm/ tp aumif;\ tqkH;rwkdif/ 2/ ynmukd wefaqmif? oDvukd *Em a&mif? 0D&d,ukd? a&T*lacsmif/ orm"du?dk jrif;rk&awmif? rmeuk?d ajr d f ta,mif? pm*ukd awGYra&SmifESifh/ 3/ ynm&Sm? rmefomESrcsxm;/ oDv&Sm? d hf ukd,fomvGefBudK;pm;/ okw&Sm? yrmokzkef;pm;/ 4/ wwfum;wwf\? trSwr&Sovnf; f d l wpfa,muf/ wwfvnf;wwf\? trSwf&Sdol vnf;wpfa,muf/ oifvnf;oif\? tjrifr&Sd olvnf;wpfa,muf/ 5/ trSefukdvnf; odvsufESifh tusifh wefonf? trSeudk odvsuEihf tjiif;oefonf? f f S trSefukdodrS uyfcH&monf/ Pf&SdrS [kwf&m jrifonf/ 6/ txJuryg? tay:omESifh vdrmNyD; txif&Sdu rSm;wwfonf/ 7/ a&T&dyf? aiG&dyf? av&dyf? rkd;&dyfxuf vl&dyfukd tvGefw&mod&cJonf/ 8/ txJEih f tjyifud k qifjcifaxmufn S d owdudk taqGcifye;f jyKr?S vlrudk em;vnfrnf/ G I 9/ rkef;aomtcgtjypf? cspfaomtcg tusKd; qkdkd;oepfukd pmvQif cspfaomtcg ysm;oum? rkef;aomtcg cg;wrm/ vmvkdvQif teD;uav;? rvmvkvQif c&D;a0;? ray;vkvQif d d r&Sd? roGm;vkdvQif rod? pdwfawGYuvlvdrm? pdwfrawGYurvdrm/ arwma&mufu w[D[D? arwmra&mufu Ni;D pDp/ rsuarSmufrm ysm;vkd D f S csKd rsufuG,frSm ueckd/ vlajzmifhpdwfwkd? vlcsKd pdwfaumuf? onfESpfa,mufwGif? csKdaumuf ukd raygif;ESifh ukd,fajzmifhukd aygif;&rnf/
usnf ; uef & S i f B uD ; &S i f e E " Z (jref r m 1119-1175)
aemufurm? zefzefvmvJ? tpmolYwGif? wpfck om 0ifMu&? ocFwkyfemrfi,f? t[kwfPf rwifpD;Ekdif&? onfrD;wm? b,fwpfudef;rSmrS? Nidrf;ygYr,fvdkY.../ [ljzpfygonf/ v,fwDq&mawmf bk&m;onf xdkoHa0*av;csKd;BuD;udk ueOD; a[mMum; twmtvuFm&[kqdktyfaom o' g ud k v nf ; xif a pcJ h \ / q&mawmf \ te,fzGihfrIudk tusOf;csHK; rQa0vdkayao; onf/ odkYrSom q&mawmf\ &nf&G,f&if; jzpf a om Mo0g'ud k vl w d k i f ; em;vnf E k d i f M u ayrnf/ xdkoHa0*av;csKd;BuD;wGif 'kuopm? ork',opm? eda&m"opm? r*opm[k qdktyfaom opmav;yg;udk rjrif Ekdifap&ef t0dZmwnf;[laom trdkufwdkufu zHk;uG,fxm;ygonf/ xdkzHk;uG,frIaMumihf opm av;yg;udk rjrifEkdifjcif;onf rdkufrvif;EkdifvdkY uspfvspfodyfonf;pGmzGJUqdkxm;ygonf/ edAmefonf aoab;rS vGwfuif;&m jzpfaomaMumihf tNrKd u[ac:onf/ xdtNrKd uf f k k edAmefonfyifvQif ocFg& "rwdkYESihf ra&m,Suf ojzihf ]tNrdKufcif;} [kqdk&ygonf/ xdktNrdKuf cif;onfyifvQif oHo&ma&tvsOfrS qefwuf &mjzpfjcif;aMumihf ]cif;nm} [kqdkygonf/ edAmefa&mufaMumif; vrf;aumif; vrf;jrwf y#dywfukd rusiEibJ oHo&m0JMoC hf dk f wGif usivnfum udavom0#f ur0#f? 0dygu f 0#fwnf;[laom oHo&m0JwGif tzefwvJvJ epfjrKyfae&ojzihf &[wfaAG[kqdk&ygonf/ avmua&; avmurI? rif;a&;rif;rI wdkYonf omoema&; omoemrI? oDvorm"d ynmrIr[kwfojzihf tESpfr&Sdaom tumouf oufrQomjzpfonf/ 0ef & S i f a wmf u if ; 0ef r if ; BuD ; onf xdktumawm0,f? touft&G,fBuD;&ihfonfh twdkif;? tcsnf;ESD;jzihf? Asmyg'? arm[ O'p awGESihfom tcsdefawGukefvGefcJh&onf/ tESpf rygaomtumudk tESptppf[k jrifum oJBu;D f rJ B uD ; tm;xk w f a erI o nf tjrif r ajzmih f b J tOmOfaxmihfaejcif;omjzpfawmhonf/ bk&m; w&m; oHCmudk Mum;&aomf vnf; &wemjrwfoHk;yg;ESihf pyfvsOf;aom o'g w&m; rygawmhacs/ xdk&wemjrwfoHk;yg;ESihf pyfvsO;f omoema&; omoemrIwukd tay: Ykd ,H vkyaqmifaejcif;onf trsm;udk daoatmif f k jyKvy&aom [efaqmifrrQom jzpfaeayawmh k f I onf/ rD;&xm;oGm;&m vrf;0J,m&Sd opfyif
DHAMMA DWE
"r0D&onf Ak'w&m;jzifh avmuudk apmihfa&Smuf&efjzpfonf/
27
Aka'g&o t&SifEmp&d,
(aAm"d & d y f N id r f a wm&? arS m f b D )
cd k r S D ; &wJ h t &d y f
t&dyfaumif;
avmutwGif;&Sd opfyiftm;vHk;wGif rdrdrSDcdkwJhopfyif&dyfBuD; um; t&dyfaumif;jzpf\/ rdrd&JUylavmifjcif;udk at;csrf;apaomaMumihf jzpf\/ avmuwGif;&Sd vlom;tm;vHk;wGif b0jynhfpHka&; rSDcdk&wJh rdb aqGrsdK;rsm;um; t&dyfaumif;jzpf\/ b0jynfhpHkatmif arwmponfawG jzihf at;csrf;atmif Nidrf;csrf;apaomaMumihf jzpf\/ avmuwGif;&Sd rif;tm;vHk;wGif rdrdae&m EdkifiHudktkyfcsKyfaom rif;[m t&dyfaumif;jzpf\/ rdrdae&mNidrf;csrf;omatmif? vHkNcHKatmif Nidrf;csrf;apaomaMumifjzpf\/ avmuwGif;&Sd q&mtm;vHk;wGif rdrdudk qHk;ray;aom q&m orm;oHCmonf t&dyfaumif;/ ypKyefoHo&mtaMumif; apmif;roGm; &atmif? tusdK;pD;yGm;csrf;omjynfhpHkvmatmif Nidrf;apwwfaomaMumifh jzpf\/ oHo&mvrf;aMumif; raumif;rIrsm; oifMum;ay;wJhq&mudk t&dyfaumif;[k rqdkoihfacs/ ukodkvfjzpf&ef enf;vrf;ay;ol[mvnf; q&m[laom t&dyfaumif;r[kwf/ avmuwGi;f &Sd bk&m;trnfctm;vH;k wdwif oAnKwbk&m;&Sif H Yk G onf t&dyfaumif;jzpf\/ rdrdoHo&m0#f'kuGwfrS vGwfajrmuf&ef a[majymqHk;ray;jcif;? udk,fawmfwdkif razmufrjyef xdk;xGif;Pfjzihf tvH;k pHwukd odawmfrNl y;D ? udavom tylcyfor;f Nir;f awmfrjl cif;? ow0g k Ykd d d wduvnf; tylNir;f at;apaomaMumifjh zpf\/ tjcm;aom wdwtrnfcH Yk kd d d bk&m;rsm;um; t&dyfaumif; rjzpfygav/
at;aomt&dyfaumif;atmufa&mufayrJh pdwf*a,muf*,ufjzihf azmufzsufoGm;awmhwmygyJ/ at;jraomt&dyfaumif;[m udavom tzsm;wufoltzdkY tzsm;&uf&Snfwwfygw,f/ 'Dtzsm;aoG;pm aeYquf zsm;vm;? &ufjcm;tzsm;vm; aq;0g;ppfMunhf&rnfav/ udavomtzsm;aoG;yl[m tusr&S?d twufom&SNd y;D tjrihq;kH f 'D*&Da&mufaeygrl d;k d;k tzsm;r[kwawmhacs/ wkyauG;zsm; jzpfacs&av f f dS awmh\/ wkyfauG;vnf; dk;dk;rjzpfEdkif/ ,ckacwfpm;aewJh urmhvlwkyf auG;a&m*guyfqdk;BuD;yif jzpfwef&m\/ wpfurmvHk;&Sd vl0ifvlxGuf ae&mawG? av,mOfuGif;awGrSm ppfaq;ae&onfwJh/ vlwkyfauG;wGifru MuufiSufwkyfauG;a&m*g? ,ckwpfcgvm jyefayhg? 0ufwkyfauG;a&m*gwJh/ awmfygao;w,f? acG;wkyfauG;? EGm;wkyf auG;? jrif;wkyfauG; ponfawG rvmvdkYayhg awmfao;\/ vlawG&JU udavomwkyfauG;a&m*gawG[mvnf; urmhuyf a&m*gwkyauG;rsm;xuf b0wkyauG;a&m*g? oHo&mwkyauG;a&m*gawG f f f renf;acsawmhbl;/ jrefrma0g[m&jzihfajym&ygrl wkyfauG;wJh/ 'Da&m*g&Sdvm&if awmh wkyfwkyfuav;eJY auG;aewwfw,f/ tqpftjrpfawGvnf; udkuf w,f? tyluvnf; rusawmhbl;wJh/ ul;pufEIef;uvnf; jrefrSjrefqdkyJ/ wkyfauG;awGrSeforQ[m odyHvdkawmh ydk;ayhgav/ 'gayonhf tjyifbufu tat;&SdaevdkYuawmh wkyfauG;aMum&Snfaea&myJ/ arG;nif;aygufuav;awGu raumif;wJtykyf tcd;k aiGUawG rxGu&av h f ydq;kd avygyJ/ k udavomwkyfauG;zsm;uvnf; 'Dtwdkif;ygyJ/ at;wJha'o? at;wJhumv? at;aecsdefrsdK;rSmawmh ydkzsm;wwfygw,f/ tyl'Du&D uvnf; &mausmfqdkawmh a&m*gydkqdk;&w,f/ udavomwkyfauG;a&m*g u MuufiSufwkyfauG;? 0ufwkyfauG;awG ul;pufwmxufawmif jrefyg ao;w,f/ dk;dk;0ufwkyfauG;u toufSLvrf;aMumif;ESifh tpmtdrftl vrf;aMumif;rS ul;pufvmonfrsm;udk oefY&Sif;rIjzihf umuG,fEdkifygao; onfw/ hJ udavomwkyfauG;zsm;um; jrifHk? Mum;Hk? eHHk? pm;Hk? xdHkrsm; uyif vsijf refpmul;pufvmwwf\/ 0ufwyauG;a&m*gurS ul;pufrnf G k f pdk; BudKwifumuG,fMuao;w,f/ udavomwkyfauG;a&m*guawmh rul;pufrSmpdk;vdkY vuf,mac:aeao;onf/ ukd,fhydkifeufwHcg;vnf; ESpfq,hfav;em&DvHk;vHk; zGifhxm;Muonf/ urmhuyfa&m*gwkyfauG;zsm;u aq;r&t& &SmazGaomufMu onf/ ynm&Sifrsm;uvnf; tm;BudK;rmefwuf&SmazG0f aq;azmfpyfaeMu avonf/ b0uyf udavomwkyfauG;a&m*gusawmh aq;&SmNyD;aomuf rnhol r&S/ aq;wkuraomfrS yg;pyfpxm;avbd\/ ,if;a&m*grsm;rsm; f d d f d d jzpfwJh aq;udkom &SmBuHaomufMuavonf/ udavomaysmufaq; azmfpyfrnhf ynm&Sifuvnf; av;oacsFESihf urmwpfodef; tcsdefay;& rnfqdkwmh vG,fvG,fav;ESifh r&acs/ q&maumif;awGUygNyD Ak' aq;aumif;awGUygNyD "armoZ teD;uyf aq;wkdufay;rJh oHCm awGUaeNyD oifaomufrvm;? raomufz;l vm; pOf;pm;oifvNS y/ h D udavomtm;wdk;aq;um; a&mif;ravmuf? qdkifay:a&mufaysmufyJ/ udavomydk;jzwfaq;u a&mif;rayguf? qdkifay:rSm waigufaigufyJ/
28
tvuFmynm&SdESpfOD;(42)
ol o nf od v suf r aumif ; rI u H u d k j yK\? tMuifolonf rodrl raumif;rIuHudkjyK\? tb,fol\ raumif;rI tukokdvfuHonf rsm;jym;ygoenf;} vdkY ar;avQmufygw,f/ tJ'Dawmh rif;BuD;&JU tar;udk &Sifem*aoeu *k w pd k u f em;axmif N yD ; awmh r S ]rif ; jrwf tMuifolonf rodrl raumi;frIuHukdjyK\? xdkrodrl raumif;rIuHjyKol\ raumif;rI tukodkvfonf rsm;jym;\} vdkY ajzygw,f/ &Sifem*aoe&JU tajzudk aocsm pOf;pm;NyD;wJh aemuf r S m rd v d E r if ; BuD ; u ]t&S i f b k & m; em*aoeodkYjzpfvQif tuREfkyfwdkY\ tMuif rif;om;onfvnf;aumif;? tMuifrif; trwf onfvnf;aumif; rodrl raumif;rI uHudk jyKtH h ? xd k o l t m; tuREf k y f w d k Y o nf ES p f q wufaom 'Pfudkay;& ukeftHhavm} vdkYajym vdkufowJh? qdkvdkwmu rodvdkYjyK vkyfwJhol&JU raumif;rIu ydrsm;awmh tjypf ydNk y;D ay;&r,fvYkd k rdvdErif;BuD; oabmaygufoGm;vdkYaygYuG,f? tJ'Dawmh &Sifem*aoeu ]rif;jrwf xd k t &mud k tb,f o d k Y r S w f x if o enf ; ? yl a vmif a om &J & J a wmuf a omtvQH
a':av;aiGpEm
cifrif&ygaom "rrdwfaqG wlav; wlrav;wdkYa& 'D w pf c g aqG ; aEG ; MuwJ h tvuF m ynm&SdESpfOD;wdkY&JU taMumif;t&mawGuawmh ]raumif;rIukd odvsueYJ jyKjcif; rodbeYJ jyKjcif;} f J ]ajrmufuRef;oGm;Ekdif roGm;Ekdif} ]xGufouf 0ifoufcsKyf&ef wwfEkdifrwwfEkdif} tygt0if pdwf0ifpm;p&m Oyrmav;awGygwJh eufeJwJh taMumif;t&mawGyjJ zpfygw,f/ ynm&SEpO;D &JU d S f aqG;aEG;yGJudk em;axmifcsifolawG apmihfpm; aewke;f rSmyJ rdvErif;Bu;D eJY twl &Siem*aoewdYk d f a&mufvm MuNyD; oihfawmf&mawGrSm xdkifNyD;wJh aemuf r S m awmh rd v d E r if ; BuD ; u d k a opG m vuftkyfuav; csDNyD;awmh ]t&S i f b k & m;em*aoe tMuif
ajymifajymifawmufavmifaom rD; ESihfwuG jzpf a om oH c J oH w H k ; ud k wpf a ,muf a om olonf odvsufudkif&m\? wpfa,mufaomol onf rodr udi&m\/ tb,foudk jyif;xef l k f l pGm avmifygoenf;} vdar;vkuygw,f/ rdvE Yk d f d rif;Bu;D u ]t&Sib&m; tMuifoonfum; rod f k l rl ukdif&m\? xdkoltm; jyif;xefpGmavmif&m yg\} vdkY ajzvdkufwJhtcgrSm &Sifem*aoeu qufNyD; ]rif;jrwf twlomvQif tMuifol onf rodrl tukodkvfraumif;rIuHukdjyK\? xkotm; raumif;rIuonf rsm;jym;\} vdajym d l H Yk vdkufawmhygowJhuG,f/ tJ'DtajztqHk;rSm awmh rdvErif;Bu;D u auseyftm;&pGmeJY ]t&Sif d bk&m; em*aoeoihfavsmfavsmufywfygay\} vdkY ajymqkdvdkufygw,f/ y&dowfBuD;uvnf; om"koHk;Budrfac:ygw,f/ wpfzefrdvdErif;BuD;u ]t&Sifbk&m; em* aoe udk,fjzihf ajrmufuRef;odkYjzpfap? jA[mh jynfodkYjzpfap (odkY) tjcm;uRef;odkYjzpfap oGm;EkdifolwpfpHkwpfa,muf&Sdygoavm} vdkYar; vd k u f y gw,f / &S i f e m*aoeu ]rif ; jrwf r[mbk w f a v;yg;&S d a om ud k , f j zih f
rD;avmifoludk,fwdkifu rD;avmifrSef;rod? at;csrf;bdwum; udavoma&m*gonf[m ]]t&dyfaumif;}} udk aMumufygw,f/ t&dyf aumif;qdk tzsm;ydkaMumif;awGcsnf;yg/ oifom owd&Sdaeygu ]]t&dyf aysmfyg;aeavawmh ydkyifqdk;acsNyD/ tjyifu tdrfwpfvHk; rD;avmif&if aumif;}} atmufrm udavomyd;k awG tjrpfjywfacsre;f Ediyg\/ owd&&dS awmif ]]rD;avmifaeygonf? rD;owfay;MuygAsKd U}} [k AsKd U[pfac:toHatmf S I k f dS vdkufaomfu tdrfeD;csif;awG? rD;owfum;awG qlqlnHnHay;NyD; ajy;vm aq;aomufrdzdkYom vdkyg\/ Muygao;onf/ tat;cef ; xJ r S r D ; avmif r NyD ; ,ck tat;cef;xJrSm avmifaewJhrD;udkawmh ]]rD;avmifaeyg ,ckavmurSm awGUae&wmu t&dyfaumif;? tdrfaumif;awG rSm at;zdtaMumif; tJ,m;uGe;f aumi;fawGwyf eHygwfuewif? at;csif onf? rD;owfay;MuygAsdKU}} [k AsdKU[pfac:oHudk wpfoufESifhwpfudk,f Yk k f wki;f at;? a&cJab;csxm;tH;k awmh ]]twGi;f &Svom; at;yg&JUvm;}}/ cEm Mum;zl;w,frS &SdavpG/ 'DtoHrsdK; wpfcgrsdK;rS rMum;zl;aygif/ d d l twGi;f rD;avmifaeaom ]]twGi;f rD;avmifNyAsKd U? u,fMuygtH;k D uk d , f B uD ; um; at;aumif ; at;ae&m\/ od k Y a omf v nf ; twG i f ; &S d udavomwkyauG;zsm;um; tzsm;odwufacsNy/ om;orD;twGuy?l vif AsdKU}} [k &GmxJ? vrf;xJ? NrdKUxJ toHus,fus,fBuD;eJY atmfMunhfygvm;/ f Yk D f twGuf? ZeD;twGufyl? pD;yGm;twGufyl tylawGu avmifNrdKufav&m toHcsJUpufBuD;eJY tqufrjywf atmfMunhfygvm;/ toHMum;olawGu f Yk tat;cef;xJrSmuswJh acR;awG rwdwfavawmhbl;/ tat;cef;xJuswJh ajy;rvmonhtjyif ]]igwdvnf; twGi;f rD;avmifaewmyJAsKd U}} [k toHNyKd if rsuf&nf yifv,frua0aeawmh\/ wkyfauG;&SdoltzdkYuawmh at;av BuD;u wkef[D;oGm;atmif jyefatmfolawGu trsm;BuD;&SdvmMurSmyJ/ 'DawmhrS igwpfa,mufwnf; twGi;f rD;avmifwmrS r[kwb?J olrsm;awG f zsm;av jzpfacsawmh\/ tjyifbufu rD;avmif&if avmifre;f vnf;odw,f? avmifpm vnf; avmifaewmyJqdkNyD; tm;wufoGm;avawmh\/ S trsm;wum ajy;vmvdkYvnf; rjzpfbl;av/ olwdkYwpfawGu ukefoGm;&ifvnf; rD;&yfoGm;&w,f/ k hf Y kd fh k k tat;cef ; xJ u rD ; uawmh rD ; avmif r S e f ; vnf ; rod b l ; / vnf; ud,avmifpmeJu,r;D ygvmNy;D om;qdawmh 0di;f vmav rD;awmuf Y Y avmifpmvnf; rjrif? qGiifz,f&m;ay;rnhovnf; r&Sb;l / rD;avmifc& rD;vQH b0*fqefavjzpfum olr;D ighavmif? ihgrD; olavmif ul;pufavmif J S f l d H avvQif i&JrD;xufyif BuD;oGm;Edkifavawmh\/ uvnf; rD;avmifpmyif xyfxyfxnhfay;avawmh avmifpmrjywf (quf v uf a zmf j yygrnf / ) rD;r&yfbl;ayhgav/
DHAMMA VIRA FOR YOUTHS "r0D&onf vkHhvjynfh0jcif;ESifh wnfMunf&J&ifhjcif;ukd jyqkdonf/ ajrmufuRef;odkY jzpfap jA[mhjynfodkYjzpfap (odkY) tjcm;uRef;odkYjzpfap oGm;Ekdifol&Sd\} vdkY ajz Mum;vdkufygw,f/ tJ'Dtajzudk y&dowfu tHhMovdkY odyfNyD;odcsifaewJh tcsdefrSm rdvdErif; BuD;u ]t&S i f b k & m; em*aoe r[m bkwav;yg;&Saom ud,jf zihf ajrmufuRe;f odYk f d k jzpfap jA[mhjynfodkYjzpfap? (odkY) tjcm;uRef;odkY jzpfap tb,fodkYoGm;Ekdif&mygoenf;} vdkYar; vdkufwJhtcgrSm &Sifem*aoeu ]rif;jrwf oif rif ; jrwf o nf ajrBuD ; wpf x G m jzpf a p wpfawmifjzpfap ckefzl;yg\avm? ckefzl;onf ud k rS w f r d y g\avm} vd k Y ar;vd k u f a wmh cyfoGufoGufyJ ]t&Sifbk&m; rSwfrdyg\? t&Sif bk&m;tuREyonf &SpawmifrQ tjrifuvnf; fk f f h kd ckefEdkifyg\} vdkYajzygw,f/ t&S i f em*aoeu ]rif ; jrwf oif r if ; jrwf o nf &S p f a wmif r Q tjrih f u d k tb,fodkYckefoenf;} vdkY ar;vkdufygw,f/ rdvdErif;BuD;u ]t&Sifbk&m; tuREfkyfonf t&yf usa&muftHwk pdwfudk jzpfap\? pd w f j zpf o nf E S i h f wNyd K if e uf tuREf k y f \ udk,fonf aygYyg;yg\vkdYajzygowJh uG,f? tJ'Dtajzudk oabmuspGmeJY &Sifem*ao eu ]rif;jrwf twlomvQif wefckd;ESihf jynhfpHk aom pdwavhvmNy;D onftjzpfoYkd a&mufaom f h &[ef;\udk,fonf pdwf aumif;pGmxif pdwf\ pGrf;jzihf aumif;uifokdY oGm;Ekdif\} vdkY &Sif;jyvdkufygawmhw,f/ tJ'DawmhrS rdvdErif; BuD ; u ]t&S i f b k & m; em*aoe oih f a vsmf avsmufywfygay\} vdkY ajymvdkufawmhowJh uG,/ f rdvdErif;BuD;u t&Sifem*oae&JU tajzudk auseyfvdkY jyefNyD;pOf;pm;awG;awm&if; &S i f e m*aoeud k ]t&S i f b k & m; em*aoe xG u f o uf 0 if ouf w d k Y u d k csKyf a pjcif ; iS m wwfpGrf;Ekdif\} [k t&Sifbk&m;wdkY qdkawmf rlueonfr[kwavm} vdYk ar;avQmufygw,f/ k f f &S i f e m*aoeuvnf ; ]rif ; jrwf [k w f \ xG u f o uf 0 if o uf w d k Y u d k csKyf apjcif ; iS m wwfpGrf;Ekdif\} vdkY ajzygowJhuG,f/ rif;BuD;u ]t&S i f b k & m; em*aoe tb,f o k d Y v Qif xG u f o uf w d k Y u d k csKyf a pjcif ; iS m wwf p G r f ; Ekdifygoenf;} vdkY ar;jyefygw,f/ &S i f e m*aoeu ]rif ; jrwf wpf p H k wpfa,mufaom ol\ a[mufoHudk Mum;zl; oavm} vdar;vkYd rdvErif;Bu;D u ]t&Sib&m; Yk d f k Mum;zl;yg\} vdajzvduwtcg &Siem*aoeu Yk k f hJ f ]rif;jrwftodkYenf; xdka[mufoHonf udk,fudk auG ; T w f v k d u f a omf aysmuf u if ; &monf r[kwfavm}vdkY ar;vdkufawmh ]t&Sifbk&m; aysmufuif;&myg\} vdkYajzvdkufwJh aemufrSm &S i f e m*aoeu ]rif ; jrwf ur | mef ; tmH k rxH k t yf a om pd w f & S d a om 0d & wD t mH k r xH k tyf a om oD v &S d a om ur | mef ; tmH k r xH k tyf a om pd w f & S d a om ryG m ;rxH k t yf a om ynm&S d a omol \ xd k a [muf oH p if v suf udk,fudk auG;Twfum aysmufuif; bdao;\/ ur|mef;tmHkxHktyfNyD;aom udk,f&Sd aom 0d & wD t mH k x H k t yf N yD ; aom oD v &S d a om ur|mef;tmHxtyfNy;D aom pdw&aom yGm;xHk k kH f dS tyfNyD;aom ynm&Sdaom pwkwpsmefudk0ifpm; aomol\xGuouf0ifoufwonf tb,frm f Ykd S rcsKyfbJ&SdvwHUenf;} vdkY ajzMum; vdkufyg owJ h u G , f / rd v d E r if ; BuD ; u ]t&S i f b k & m; em*aoe oihfavsmf avsmufywfygay\} vdkY ajymvdkufygawmhowJhuG,f/ tajzud k auseyf e m;vnf o G m ;wJ h rdvdErif;BuD;u aemufwpfzef ]t&Sifbk&m; em*aoe ork'&m ork'&m[lqdktyfyg\/ tb,f a Mumih f a & ud k ork ' & m[k q d k t yf y g oenf ; } vd k Y ar;cG e f ; wpf c k u d k ar;awmh &Sifem*aoeu ]rif;jrwf tMuifrQavmuf a&&S d \ / xd k r Qavmuf i ef \ / tMuif r Q avmufief\? xdkrQavmufa&&Sd\? xdkYaMumihf ork'&m[lqdktyf\} vdkYajzMum;vdkufygowJh uG,f/ rdvdErif;BuD;u aemufwpfcg ]t&Sif bk & m; em*aoetb,f t aMumif ; aMumih f ork'&monf iefaomt&om wpfckwnf; om&S d ygoenf ; }vd k Y ar;avQmuf y gw,f / &Sifem*aoeu ]rif;jrwf a&\ MumjrihfpGm wnfonf\ tjzpfaMumihfomvQif ork'&m onf iefaom t&omwpfckwnf;om&Sd\} vdkYajzygw,f/ wzef rdvdErif;BuD;u ]t&Sifbk&m; em*aoe odrfarGUaomt&m[lorQtm;vHk;udk jzwfawmufjcif;iSm wwfEkdifygoavm} vdkYar; vkdufowJh? &Sifem*aoeu ]rif;jrwf odrfarGU aom t&m[lorQtm;vHk;udk jzwfawmufjcif; iSmwwfEkdif\} vkdYajzvdkufjyefygw,f/ tJ'Dvkd tajztqHk;rSm rdvdErif;BuD;u ]t&Sifbk&m; odrarGUaom t&mtm;vH;k onf tb,fygenf;} f vdkY olodcsifwmudkar;ygw,f/ &Sifem*aoeu ]rif;jrwf w&m;onfomvQif odrfarGUaom t&m[lorQwxuf odrarGU\/ rif;jrwf w&m; Ykd f [l o rQtm;vH k ; wd k Y o nf od r f a rG U Muonf
29
r[kwfukef? odrfarGU\} [laom trnfonf vnf;aumif;? ]kefY&if;\} [laom trnf onf v nf ; aumif ; ? uk o k d v f ? tuk o k d v f w&m;wd k Y \ trnf w nf ; ? jzwf a wmuf z G , f [lorQtm;vHk;udk ynmjzihf jzwfawmuf\? ynmrS ESpfckajrmuf jzpfaom jzwfawmuf aMumif ; w&m;r&S d } vk d Y ajz Mum;vd k u f y go wJu,/ h G f rdvdErif;BuD;u t&Sifbk&m; oihf avsmf a vsmuf y wf y gay\} vd k Y a jymNyD ; wmeJ Y wNydKifeufxyfrHNyD; ]t&Sifbk&m; em*aoe ]0d n mPf } [l a omw&m;vnf ; aumif ; ? ynm[l a om w&m;vnf ; aumif ; ? ud k , f ZD 0 ac:aom vd y f j ymaumif tw v nf ; aumif ; ? w&m;oH k ; yg;wd k Y o nf teufvnf; xl;jcm;? o'gvnf; xl;jcm;yg uk e f o avm od k Y r [k w f ? teuf w l u k e f ? o' g rQom xl ; jcm;yg uk e f o avm} vdkYar;avQmufvkdufygw,f/ &Sifem *aoeu ]rif ; jrwf 0d n mPf o nf tmH k u d k od j cif ; vu P m&S d \ ? ynmonf c G J j cm; od j cif ; vuPm&Sd\? udk,f ZD0ac:aom vdyfjym aumif twur&tyf} vdajzvduygowJu,?f kd Yk k f h G rdvdErif;BuD;u tajzudk aocsmpGmem;pdkuf axmifNyD;wmeJY ]ZD0ac:aom vdyfjymaumif twudk tu,fr&tyfonfjzpftHh? xdkodkY r& tyf a om tb,f o l o nf rsuf p d pu K jzih f tqif;lygHkudkjrif&ygoenf;? em;aomwjzihf toHo'gHkudkMum;&ygoenf;? ESmacgif; ]Cme} jzihf teHY*EmHkudk erf;I&ygoenf;? vQm Zd0Sg jzihf t&om ]&omHk} udkvsuf&ygoenf;? udk,f ]um,} jzihftawGUtxd azm|AmHkudk awGUxd &ygoenf;? pdwf ]raem} jzihf oabmw&m; "rmHkudkod&ygoenf;} vdkY xyfrHar;cGef;xkwf vduygowJ/ k f h &Siem*aoeu ]ZD0ac:aom vdyjf ym f aumiftwonf ]rsup?d puKjzihf tqif; ]lygH}k f udk tu,fjrifonfjzpftHh? pdwfraemjzihf oabmw&m;"rmHkudk tu,fodonfjzpftHh puK'Gg&wdkYudk zGihfvSpfukefonf&Sdaomf us,fpGm aom aumif;uifjzihf tjyifodkY rsufESmrlvsuf l y gH k u d k aumif ; pG m jrif & moavm? (...)? um,'Gg&udk zGivpf onf&aomf us,pmaom fh S dS f G aumif ; uif j zih f tawG U txd a zm|A m H k u d k awG U xd & moavm} vd k Y rd v d E r if ; BuD ; ud k jyef a r;vd k u f w J h t cgrS m rd v d E r if ; BuD ; u ]t&S i f b k & m;rawG U xd y g} vd k Y a jzvd k u f o wJ h ? pmrsuf E S m 32 ok d Y
30
omoemawmfudk apmifa&Smufaom omoemjyK h oD&d"rmaomurif;BuD;\tvSLukd aESmifh,Suf zsuf q D ; wJ h rm&f e wf q k d ; uk d wm;jrpf a y;wJ h &SifOy*kwrax&f taMumif;ukdodcsif bk&m; apwD &S d a om Ak ' 0 if j ycef ; uk d o G m ;a&muf MunhfouJhokdYaom pdwfxm;rsKd;jzifh oGm;a&muf avh v m Munh f I j cif ; jzpf y gonf b k & m;}} [k qif a jcqif v uf E S i f h a vQmuf x m;av&m &SdaeMuaom ausmif;om; ukd&if OD;yif;wkdYrSm ukd&ifZ0eukd wtHhwMoMunfhNyD; &,f&TifNyKH;Mu awmhonf/ ]]at; at; ukd&ifZ0eay;wJhqifajc qifvuftaMumif;jycsuu w,f[wouk;d u?GYJ f k f rif;ay;wJhqifajcu "mwf&SifkHxJu rsufrSef ta0;Munh f v m; teD ; Munh f v m;prf ; wJ h armifaerdE qifajcrsK;d uk;d uG}YJ } [k rdeMYf um;onf/ ]]OD;aerdE qifajcav; odyg&ap bk&m;}} ]]at; a&S;u "mwf&Sifum;awGrSm ,ckvtoHxuawGray:ao;awmh Zmwfvrf; dk G f ukdpmwrf;xkd;ajymapowJh wpfaeYrSm OD;aerdE qkwhJ pmcsu,awmfu rsupMd unhraumif;vkYd d dk f f f qkdNyD; &efukefoGm;NyD; rsufpdprf;oyfowJh? rsufpdprf;oyfNyD; ta0;rIefjzpfae ta0;Munhrsuref q&m0efuwyfqifapowJh f f S tJ'tcgrSm OD;aerdEu ta0;Munhrsurewyf D f f S f qifNy;D awmh &efuea&mufwe;f BuKwe;f BuKcuf k f k H k H dk "mwf&Sifum;av;0ifMunhfOD;rSyJqkdNyD; tazmf
wpfyg;ESifhtwl0ifMunhfowJh? "mwf&SifkHxJ a&mufawmh ol&UJ aemufwef;uxkicrmu ol&UJ d f Hk S Y qG r f ; uG r f ; 'umrd o m;pk a wG j zpf a eowJ h xkrom;pk ukd OD;aerdEu rjrif 'umujrifawmh d d ]OD;yif; "mwf&SifvmMunhfovm;bk&m;} vkdY aemuf u aeavQmuf o wJ h ? OD ; aerd E v J avQmufoHMum;awmh tHhtm;oifhNyD; aemuf vSnfhMunhfvkdufawmh olY&JU qGrf;'um 'umr rd o m;pk j zpf a eawmh tH h t m;oif h &S u f u k d ; &Sufuef;jzpfNyD; ]'uma& "mwf&Sif&,fvkdY oufouf vmMunhwmr[kwygbl;? rsureu ta0;Munhf f f f S f wyfqifay;vkdufawmh "mwf&SifxJupmawGukd ta0;uaejrif rjrifvmprf;oyfMunhwmyg} vkYd f ajzvkuowJuUJG }} [k rdeMYf um;ajymqk&m ausmif; d f h d om;ukd&if OD;yif;wkdYrSm waomaomyGJusoGm; awmhonf/ xkdYaemuf q&mawmfu qufvuf ]]tarmifwYdk 'Dwpfcgawmh uk&ifZ0etavQmuf d aumif ; taxmif ; ouf o monf q k d o vk d taxmuf t xm;ES i f h t avQmuf x m;aumif ; ojzifh yxrtBudrftaeeJYowday;NyD; oJ'Pf a&'Pf (50)pDxrf;NyD; oDvjyefaqmufwnfyg apuG,f}} [k trdefYcsrSwfvkduf&m ausmif;om; uk&if OD;yi;f wkrm uk&ifZ0eudMk unhNf y;D &,f&if d Yd S d T NyKH;wkYH rNyKH;wkHY &,farmMujyefonf/ cif o l Z mjrif h
31
uHaumif;Muygap
t&S i f M o'gw ("r m p&d , -uav;Nrd K U) jrwfpGmbk&m;&Sif&JU omoemawmfrSm aumif;rIukodkvfjyKcGifh&MuwJh trsdK;om;? trsdK; tm;vH;k yJ tvGew&mrS uHaumif;vSygw,f/ f Oyrmtm;jzihf rsKd ;aphrsm; pduysKd ;vduf k f k wJhtcgrSm xdkrsdK;aphonf enf;yifenf;yg;aomf vnf; toD;tESHzGHUNzdK; v,form;? ,morm; rsm;udk ESpfoufrl ay;apEdkifovdk oDv? orm"d? ynm*kPwEihf jynhpawmfronhf jrwfpmbk&m; f Ykd S f kH l G &Sif udk,fawmfjrwfBuD;&JU omoemawmftwGif; rSm 'uaP,s? jrwfaomtvSLcHy*Kd vjf zpfawmf d k rlMuonhf bk&m;? w&m;? oHCm &wemjrwf oHk;yg;ESihf o&P*HkoDv aqmufwnfxm;Mu aom Oygoum? Oygodumr taygif;wdkYtm; tenf;i,frQ auR;arG;vSL'gef;onf jzpfapOD; awmh xdktenf;i,frQ vSL'gef;&aom aumif;rI ukovonf zGUH NzKd ;aomtusKd ;w&m;udk ay;pGr;f kd f Edkif tvSL&Sifrdom;pkrsm;&JU pdwfESvHk;udkvnf; ESpoufapEdipr;f &Sw,fvYkd jrwfpmbk&m; a[m f k f G d G awmfrlygw,f/ ,xmyd b'au acaw? ADZH tyrd a&mydwH/ orm "m&H ya0paE? zvH awmaowd uuH/ (ayw- 160) t"dym,fuawmhv,f , majracsmif ; aumif ; wJ h ajrBuD ; ay:rS m pd k u f y sd K ;&aomrsd K ;aph o nf enf ; yif e nf ; yg;aomf v nf ; BuD ; us,f a om tusd K ;w&m;wd k Y u d k ay;pG r f ; Ed k i f o nf j zpf v,f , majracsmif ; orm;wd k Y u d k ES p f o uf a p EdkifpGrf;&Sdovdk xdkYtwl jrwfaom t*'ud aP,s*kPfESihf jynfhpHkawmfrlaom jrwfpGm bk&m; omoemawmftwGif;rSm tenf;i,f rQ vS L 'gef ; &aom 'geaumif ; rI o nf us,f BuD;us,faomtusdK;w&m;wdkYudk ay;pGrf;Edkif w,f w J h / 'gaMumihf ,aeYacwfrSm omoem wGif; vljzpf&jcif;&JU tusdK;w&m;b,favmuf rGefjrwfovJqdkwm MunfhMuayhg/ bmjzpfvdkYvJ qdkawmh omoemwGif;umvrSm jrwfpGmbk&m; udvnf; zl;cGi&Muw,f/ jrwfpmbk&m;udvnf; k fh G k vSL'gef;cGihf&aeMuwm? oHCmawmfrsm;udkvnf; zl;cGifh&? oHCmawmfrsm;udkvnf; vSL'gef;cGihf& aeMuw,f/ jrwfpGmbk&m; qHk;rMo0g' w&m; a'oemawmfjrwfwdkYudkvnf; usihfBuHtm;xkwf cGifh&aeMuwm? tJ'gudku tifrwef uHaumif; vSwJh yk*dKvfawGjzpfaeMuwm/ 'geJYywfoufvkdY 'gerSm uHaumif;MuwJh yk*dKvf (3) a,muf &Sdw,fvdkY qdkxm;ygw,f/ (1) w&m;"rawG emMum;cGifh&wJh a'orS m vl j zpf & wJ h y k * d K vf / (2) jrwf p G m bk & m;&S i f u d k , f a wmf jrwf B uD ; ud k zl ; awG U &wJ h y k * d K vf / (3) tvHk;pHkaom ow0gtaygif; w&m; wd k Y \ aq;aumif ; ozG , f j zpf a om w &m; "r a wG u d k emMum;cG i h f & aeMuwJ h y k * d K vf / tJ ' D y k * d K vf (3) a,muf w d k Y r S m tif r wef u H a umif ; wJ h y k * d K vf r sm;vk d Y qd k y g w,f / omoemyumvrsm;qd k & if 'D v d k tcGihfta&;rsdK; r&Edkifygbl;/ omoemyumv rSm bk&m;ryGifhbl;? w&m;r&Sdbl;? oHCmr&Sdbl;/ w&m;awmh&Sdwmayhg? jrwfpGmbk&m; ryGifhwJh tcgusawmh w&m;udk xkwfazmfa[mMum;Edkif wJh yk*Kd vr&Sb;l vdYk 'Dvajymwmyg/ tJ'gaMumihf f d kd bk&m;vnf; qdwfokOf;aew,f? w&m;vnf; qdwfokOf;aew,f? oHCmvnf; qdwfokOf;ae w,f/ tJ'Dvdk omoemyumvrSm BuHKMu&wJh yk*Kd vawG ,ckvaumif;rIuovfawG rsm;rsm; f kd k kd jyKcG i h f r &Mubl ; ayh g / ,ck v d k omoemwG i f ; umvrS m awmh 'geyJ j yKrvm;? oD v yJ aqmufwnfusihfoHk;rvm;? 'grSr[kwf orx 0dyemyJ yGm;rsm;tm;xkwfrvm;? rdrdBudKuf ESpfouf&m rdrtm;oef&mudk jyKvyv&ygw,f/ d k f Ykd 'gayr,hf wpfcsKd UwpfcsKd U yk*Kd vawGrm 'DvtcGihf f S kd aumif;awGeYJ BuKH awGUae&wmudawmif ukovf k kd aumif;rI jyKvkyfzdkY arhavsmhaeNyD;awmh ig;jzm tmHk umr*kPfawGeJYyJ tcsdefukefoGm;Muwm &Sdygw,f/ wpfb0wmav;omawGU&cJ? BuHK&cJ wJh bk&m;? w&m;? oHCmESihf 'Daumif;rIawGudk ab;z,fxm; rodcsifa,mif[efaqmifNyD; b0 tqufquf cHpm;vmwJh umr*kPfawGudkom rufrufarmarm cHkrifaeMuwm rsm;ygw,f/ b,ft&mrS tMumBuD;rwnfNrJwJh 'Db0BuD;xJ rSmbmaMumifrsm; 'Dig;jzmtmHumr*kPawGudk h k f wyfrufaeMu&wmvJ/ jzpfwwfwoabm&S&if hJ d
ysuf p D ; wwf w J h o abmw&m;&S d w ,f q d k w m odoihvygNy/ f S D ocF g &avmue,f y ,f r S m jzpf v m orQ ow0gawG[m jzpfNy;D &if ysu&rSmyJ? rdr&UJ f d cEmtpOfrSmyJ Munhfav kyfw&m;BuD;[m ylvmvkuf at;vmvduf anmif;nmuducvm d k k f J vkduf? 'Dvdk ylwmat;wmawGuvnf; tMum BuD; wnfNrJaeovm;qdkawmh rwnfNrJygbl;/ rdryiqiw,f xifxm;wJh cEmtpOfrmawmif d kd f kd f S bmwpfcrS ydiqicir&SwtwGuf jyifyjzpfwhJ k k f kd f G fh d hJ ypnf;Opmqdkwmawmh ajymp&mr&Sdawmhbl; ayhg/ jynfp<kH u,f0rIqwm ysup;D qH;k I;H rIawGEifh h kd f S rBuKH awGU&ao;cifrmom aumif;jrwfwihw,f S f wmyg/ rysup;D Ediwt&m0wKqwmvnf; r&Sd f k f hJ kd dk; trSefyg/ 'gaMumifh b,ft&mrS tMumBuD; rwnfNrJwmrdkY (Opmypnf;<u,f0jynhfpHkjcif; aMumifh jzpfaomrmef) "ermef? 0,rmef (ysdKjrpf Eke,fjcif;udk rSDjzpfaomrmef)? ynmrmefawG ESifh b0udk tcsdefrukefapoifhawmhyg/ td k j cif ; wpf j zm? emjcif ; wpf a xG ? aojcif ; wpf j cm;? uG J j ym;wpf w ef uH v Qif Opm? ig;jzmudk ruGmaeYn Pfouf0if qifjcifMu/ qdkonhftwdkif; uHtaMumif; w&m;aMumifhjzpfay:vmorQ t&m0wK[lorQ [m uHtm;avsmfpGm awGUBuHKqHkqnf;Mu&NyD; uHtm;avsmfpGm cGJcGmoGm;Mu&wmyg/ b,fvdk wefcdk;'dyg'feJYjynhfpHkwJh yk*dKvfrsdK;urS wm;qD; uefYuGufvdkYr&ygbl;/ aexGufvmjcif;onf ae0ifzdkYom jzpfvmaomaMumihf tMumBuD; rae&wJh 'Db0av;rSm rdrd&JUoPmefudk oDv? orm"d? ynmqdkwJh olawmfaumif;w&m;awGeJY qif j ref ; oif h y gw,f / 'D v d k q if j ref ; Ed k i f r S v J uHaumif;MuwJh yk*dKvfawGjzpfMurSmyg/ twdwf uH taMumif;w&m;u vSywJhb0av; zefwD;
32
"r0D&onf b0&SifoefrI y"meukdy,f tukokdvfuif;aom &SifoefrItwGufjzpfonf/ pmrsuf E S m 29 rS tJ'DaemufrSmawmh &Sifem*aoeu ]rif;jrwf odkYjzpfvQif udk,fZD0ac:aom vdyfjymaumif twukd r&tyf} vdkY tajzppfppfudk ajzMum; vdkufawmh rdvdErif;BuD;u em;vnfoabm aygufpGmeJY ]t&Sifbk&m; em*aoe oihfavsmf avsmufywfygay\} vdYk ajymvduygowJu,/ k f h G f rd v d E r if ; BuD ; u ]t&S i f b k & m; em*aoejrwf p G m bk & m; jyKvk y f c J h a om cJ , Of ; aomt&m &S d t yf y goavm} vd k Y ar;avQmufvuygw,f/ &Siem*aoeuvnf; kd f f ]rif;jrwf jrwfpGmbk&m;jyKvkyfcJhaom cJ,Of; aom t&m&Sd\} vdkY wdkwdkyJ ajzvdkufygw,f/ rd v d E r if ; BuD ; u ]t&S i f b k & m; em*aoe jrwfpGmbk&m; cJ,Of;pGm jyKcJhaom t&monf tb,f y genf ; }vd k Y xyf N yD ; ar; jyefygw,f/ &Sifem*aoeu ]rif;jrwf jrwfpGm bk&m;onf wpfckwnf;aom tmHk jzpfukef aom emrf j zpf u k e f a om pd w f a pwod u f w&m;wdkYudk ] w&m;oabmum; zwnf;? w&m;oabmum; a0'emwnf ; ? w&m;oabmum; onmwnf ; ? w&m;oabmum; apwemwnf ; ? w&m;oabmum; pd w f w nf ; } [k ydkif;jcm;a0zefvsuf a[mMum;awmfrl&jcif; onf cJ,Of;pGmjyKtyfaom t&mrnf\} vdkY ajzMum;vdkufygw,f/ rdvdErif;BuD;u dkaopGm eJY vuftkyfuav;csDNyD;awmh ]OyrmjyKawmfrlyg OD;avmh} vdkY ar;avQmufvdkufygw,f? &S i f e m*aoeu ]rif ; jrwf Oyrm tm;jzihf wpfpwpfa,mufaom a,musm;onf kH f avSjzihf r[mork'&modYk ouf0if vufcyjf zihf k a&udk,lNyD;vQif vQmjzihfvsuf ]a&onf **F g jrpf a &wnf ; ? a&onf ,rH k e mjrpf a&wnf;? a&onf tpd&0wDjrpfa&wnf;? a&onf o&bljrpfa&wnf;? a&onf r[Djrpfa&wnf;} [k odEdkif&moavm} vdkY ar;vdkufawmh rdvdErif;BuD;u ]t&Sifbk&m; odEkdif&ef cJ,Of;vSyg\} vdkY csufcsif;yJajzvdkuf ygowJ/ h tJ'tcgrSm &Siem*aoeu ]rif;jrwf D f wpfckaom tmHkjzpfukefaom emrf jzpfukef aom pdwfapwodufw&m;wdkYudk ]w&m; oabmum; zwnf;? w&m;oabmum;? a0'emwnf;? w&m;oabmum; onmwnf; w&m;oabmum; apwemwnf;? w&m; oabmum;pdwfwnf;} [k ydkif;jcm;a0zefvsuf a[mMum;awmfrl&jcif;onf a&udk todcuf onfxuf tvGefcJ,Of;pGmjyKawmfrltyfaom t&mjzpf \ } vd k Y a jzMum;vd k u f y gowJ h u G , f / tJ'Dawmh rdvdErif;BuD;u auseyftm;&pGmeJY ]t&Sifbk&m; aumif;vSygay\} vdkYajymvdkuf ygawmhowJhuG,f/ y&dowfBuD;uvnf; om"k oH k ; Bud r f a c:ygowJ h u G , f / rd v d E r if ; BuD ; u d k a ojrwf E d k ; Munf n d K pG m eJ Y &S i f e m*aoe ausmif ; ud k jyef r <ucif r S m tzd k ; wpf o d e f ; xdkufwJhom; arG;urvmudk vSL'gef;NyD;awmh ]t&S i f b k & m;em*aoe ,aeY r S p t&S i f bk&m;tm; wpf&mh&Spftkyfaom qGrf;tkyfudk 0wfwnfyg\? eef;awmfwGif; t&Sifbk&m; wdtm; tyfpyfaom ypn;f 0wK trsK;d tpHonf Yk k &Sd\/ xdktvHk;pHkaom tyfpyfaom ypnf; 0wKjzihfvnf; zdwfMum;yg\} vdkY ajymvdkufyg owJu,/ h G f &Sifem*aoeu vufrcHvdkY vufcH atmifawmif;yefpum;ajymNyD; olvnf; &[ef; jyKcsif a yr,f h csuf c sif ; jyK&if &ef o l a wG rsm;vkdYtoufr&SifEkdifaMumif;awGudk qufNyD; ajymMum;avQmufxm;ygowJh/ rdvdErif;BuD;eJY &Sifem*aoewdkY[m eef;&ifjyifrSm y&dowfeJYwuG &uftenf;i,f Mumatmif tar;tajzawGjyKvkyfNyD;wJhaemuf rSm rdvErif;Bu;D u aqG;aEG;yGukd acwem;vduf d J k owJu,/ h G f aemuf x yf a qG ; aEG ; r,h f aqG ; aEG ; cef ; awG u yd k yd k cuf c J e uf e J N yD ; yd k y d k pdwf0ifpm;p&maumif;ygw,fqkdwJhtaMumif; ajymMum;&if ; quf v uf a pmih f a rQmf M ur,f h wlav;? wlrav;wdkYwawG tm;vHk; tvuFm ynm&SdESpfOD;udktm;usNyD; Oyrmav;awGudk em;vnfoabmaygufEkdifwJh yg&rDynm&SifAk' bmom0ifaumif;awGjzpfygapvdkY omoem tusKd;arQmfudk;NyD; qkawmif;ay;vdkufyg&ap/ tpOf c if r if B ud K ;pm;vsuf a':av;aiG p E m
ay;vkuEiovdk aemufb0twGuvnf; vSy d f kd f f wJh b0rsdK;ydkifqdkifEdkifatmif BudK;pm;&rSmyg/ vSywJhb0ydkif&Sifqdkwmu wjcm; ajymwmr[kwfygbl;/ bk&m;udk bk&m;rSef;od? w&m;udk w&m;rSe;f od? oHCmudk oHCmrSe;f odwhJ ,ckuJhodkY b0rsdK;awGudkajymwmyg/ bk&m;? w&m;? oHCmqdkwJh &wemjrwfoHk;yg;ESihf awGU& BuHK& qHk&vQif bk&m;udkzl;awGU&? jrwfbk&m; a[mMum;wJ h w&m;"r a wG emMum;&awmh av;yg;aom tyg,fab;rSuif;a0;aMumif; edAmefa&mufaMumif;tusihfawGudk usihfBuH tm;xkwfEdkifMuvdkYyJ jzpfygw,f/ rdaxG;awmf a*gwrDBuD;uvnf; olYom;bk&m;udk avQmuf xm;wJpum; Mum;zl;MurSmyg/ om;awmfb&m;&JU h k jrwf w &m;ud k Mum;emcG i f h & MuwJ h o l a wG [ m tifrwefuaumif;Muw,fw/ 'gaMumihf ,aeY H hJ olawmfaumif;wdkYrSmvnf; uHaumif;MuwJh twGuf olawmfaumif;w&m;udk Mum;emcGifh &Muw,f/ okkwm vbaw ynH/ (o*gxm 0*oH? yg-217) 'D*gxmav;u qdxm;wJtwdi;f ayhg/ k h k olawmfaumif;w&m;udk Mum;em&jcif;aMumihf todtvdrm Pfynmudk&w,fwJh/ aemufNyD;awmh w&m;emMum;&jcif; aMumifh tusdK;w&m;ig;yg;&yHkudkvnf; &Sifawmf jrwf b k & m;onf y * F k w & ygVd a wmf a[mawmfrl xm;wm &Sdygw,f/ (1) rMum;zl;ao;wJh w&m;awmfudk Mum;emjcif ; wpf y g;/ (2) Mum;zl ; wJ h w &m;jzpf & if v J xyf N yD ; &S i f ; vif ; atmif rS w f o m;Ed k i f j cif ; wpf y g;/ (3) ,HkrSm;oHo,&SdaewJh tcsuf rsm; &S d a e&if v J ,H k r S m ;oH o ,uif ; aysmuf &jcif ; wpf y g;/ (4) t,l r S e f w J h or m 'd | d jzpf & jcif ; wpf y g;/ (5) ynmwdk;yGm;NyD; pdwfMunfvif jcif ; wpf y g;/ qdkwJh tusdK;w&m;awG &&Sdygw,f/ tJ ' D v d k &&S d o d & S d & wJ h t wG u f a Mumih f bk & m;? w&m;? oHCmqdkwJhtay:rSm t<uif;rJhouf0if ,HkMunfMu aumif;rIw&m;tpm;pm;wdkYudk yGm;rsm;tm;xkwfjyKvkyfEdkifMuNyD; r*fzdkvfedAmef &zdkY rSefonhf uHaumif;MuwJh olawmfpifrsm; jzpfEdkifMuygapvdkY qkawmif;arwmydkYovkdufyg w,f/ t&S i f M o'gw ("r m p&d , -uav;Nrd K U)
33
vrf;aysmufolrsm; zwfMunhfyg
udBk u;D apm (omaygi;f )
ud,wif acwfynmrwwfaom k f kd rdbrsm;qdkvQif om;orD;rsm;\ vuf & S d y nma&;pepf r sm;ES i h f tvSrf;uGma0;vSawmhonf/ 1980- jynh f E S p f w G i f uRefawmf q,fwef;ajz&onf/ atmif r nf r [k w f r S e f ; ud k , h f bmomodonf/ atmifpm&if; xGufrnhf Zlvdkif 22 &ufrSm uRefawmf ykodrfa&mufaeonf/ wpf c grQ pmar;yGJrIH;zl;aom uRefawmf pmar;yG J u sH I ; rI u d k vufawGU cH p m;vd k u f & onf / atmif j rif & ef arQmf v ih f c suf r&S[k odxm;aomfvnf; atmifpm&if;udk Munhf d rdonf/ eihonf;aoma0'emqd;k udk cHpm;vku& f d f onf/ b,fbuf&ifbwfxJ&Sd uvDpmrsm;udk vufMurf;BuD;BuD;jzihf qkyfudkifxm;ovdk atmifh oufouf cHpm;&onf/ OD;aESmuftodw&m;jzihf igpmar;yG;HI Ny[k odxm;aomfvnf; Eke,faom J D ESvHk;om;u IH;edrfhrIudk vufcHvdk[efr&Sd/ ESpfusq,fwef;ausmif;om;b0jzihf ausmif;jyefwuf&awmhrnf/ ykodrfrS omaygif; jyefa&mufawmh pmar;yGJIH;jcif;twGuf rdbrsm; u rqlyg/ taruawmhajymonf/ ]]tJ'DaeYu rif;taz xrif;rpm;Edkif bl; om;? orD;BuD;wkef;uwnf;u q,fwef; atmif&if wuodkvfydkYzdkYqdkNyD; touftmrcH 5000d^ bPfrmxm;wm? ighom;usryJ xkwo;kH S S f &awmhr,f xifyg&JUvdkY rif;tazuajymNyD; arQmfvihfaewmwJh}} tJ'pum;aMumihf tazharQmvihcsuf D f f udk uif;rJhapcJhNyD[k aemifw&rd&onf/ ausmif;jyefwuf&onhfaeYu rsufESm wpfjyifvHk;onf a&aEG;aiGU[yfxm;ovdk cHpm; &\/ &SupwaMumifh pmudk BuKd zwf\/ avhusihf f d f \/ yxrtprf;ajzNyD;csdefavmufwGif oifcef; pmtm;vHk;avmufudk usufrSwfNyD;jzpfae\/ 'kw,tprf;pmar;yGNJ y;D cseavmufwif jyefvef d d f G S avh u sif h r I r sm;yif paeNyD / 'gayr,h f v nf ; 'DZifbm tm;upm;vrSpwif azazmf0g&Dv txd usif;yavh&Sdaom abmvDabmNydKifyGJ eD ; vmawmh raeEd k i f / upm;csif v monf / pmawGNy;D aerSyJ upm;azmfrsm;uvnf; qG,Mf u? pdwfuvnf; rcdkif/ tJ'gESihf abmvDabmuGif; jyefa&muf&jyefonf/ 'ghtjyif ESppOfw;D rIwae f f us bifc&mwyfzGJU0ifrdkY tcrf;tem;rsm;rSm wD;rIwfzdkY avhusihfcef;jyefqif;rdjyefonf/ tJ'D tm;upm;ESihf bifc&mudpawGu azazmf0g&D v (12) &ufaeYNyD;rS NyD;awmhonf/ 'gayr,hf vnf; uReawmfu t&Seraocsi/ ausmif;om f d f f bufodkY awmfawmfESifh tmHkoGif;r&/ ESpfv ausmfausmf uif;uGmaeaom ausmif;pmrsm;udk tylwjyif;jyefzwfrdcsdefrSmawmh [dk[m&ae ovdv?kd 'D[m&aeovdvkd a,mif;0g;0g;ESifh rEdif k k k reif;awG jzpfvm&onf/ tJ'DESpf ocsFm (38) rSwfESihf usjyefonf/ rESpfuvnf; ocsFm (36) rSwfESihf uscJhNyD;NyD/ uRefawmf jyifyausmif;om;jzpfoGm; NyD/ ausmif;wufcGifh r&Sdawmh/ wpfESpfvHk;eD;yg; tdrwi;f atmif;Ny;D &Suaeayonf/ tm;upm; f G f csdef? bifc&mcsdefawGusawmh raeEdkifjyef/ 'DESpf awmh owdxm;Ny;D vkyawmhr,f/ pmvnf;usu?f f upm;vnf; upm;ayhg/ ud,u,ukd ESpor&if; k hf kd f f d hf vkyrjd yef\/ tJ'awmh tcsewef atmifpm&if; f D d f xGufawmh usjyefyg\/ ocsFmyJ (37) rSwfeJY usjyef\/ oHk;ESpfqufwdkufusaom uRefawmf onf ]] ig'Dwpfouf q,fwef;ratmifawmhb;l xifyg&JU}} [k &Su&UHG tm;i,fpwf jzpfay:rdonf/ f d NrdKUav;u usOf;usOf;ao;ao;rdkY tdrfjyifrxGuf bJ tdrwi;f atmif;um pmyJzwfjzpfonf/ tJ'D f G rSmyJ q&mOD;uduav; (,ck- Nir;f ? NrKd Ue,fynm k kd d a&;rSL;? uHBu;D axmih?f jynf) OD;aqmifNy;D pDrue;f H d OD;pD;rSL; OD;ausm0if; (aemif aumifptwGi;f a&; f D rSL;)? ref;tuf'Guf (aemif aumifpDtrIaqmif) wdkY oHk;OD;rS usL&SifzGihfNyD[k owif;Mum;awmh 0rf ; ompG m oG m ;wuf o nf / wpf v vQif wpfbmom 5d^usyfESihf oHk;bmom 15d^usyf usonf/ usL&SifzGihfonhf tdrf\tay:xyf aemufq;kH wef;wGixiaepOf avSum;rSwufvm f kd f aom ausmif;om;rsm;udMk unhvuawmh &if;ES;D f dk f
uRefawmf yrwef;ausmif;om;b0 u uReawmftpfru 'orwef;ausmif;ol jzpf f h onf/ uRefawmfwdkYNrdKUav;&Sd 'orwef;pifwm rS 'rwef ; ajzqd k & mwG i f atmif j rif o l tvG e f e nf ; yg;vS o nf / pif w mwpf c k v H k ; atmif j rif o l r &S d a omES p f r S m renf ; awmh / atmifjrifpjyKvmaomESpfrSmvnf; wpfESpfrS wpfa,mufp ESpfa,mufpom/ od k Y a omumvtajctaewG i f uReawmftpfrESifh oloi,fcsi;f rsm;\ EIwzsm; f h Y l f wGif ajymaeus Mum;aeusjzpfaeaom pum; awGuawmh]]q,fwef;I;H wm tqef;r[kwygbl;}} f ]]q,fwef;u ewfBuD;w,f? ajzEdkif vsufom;eJYvnf; IH;csifIH;wm}} ]]q,fwef;IH;rS acwfrDwm}} tJ'vpum;awGukd ESprsm;pGm em;&nf D kd f 0 aecJhNyD; uRefawmf q,fwef;odkY a&mufcJhNyD/ odkYaomf av;eufrIr&Sd? yHkrSef wpfESpfwpfwef; atmifjrifaecJonfy/ uReawmftpfrtygt0if h J f h taygif;tazmfoli,fcsif;awmfawmfrsm;rsm;rSm vnf; q,fwef;pmrsm;udk oHa,mZOfBuD;pGm aygif;oif;qufqaeMuqJyif/ uReawmfrsupd H f h f a&SUwGif q,fwef;ratmifaom tpfudkBuD; tpfrBu;D rsm;onf tqef;r[kw/ ]]q,fwef;yJ f [m IH;rSmayhg}} [k ajzodrfhaeMuqJ/ rdbrsm; taejzihfvnf; wGef;wGef;wkdufwdkuf odyfr&SdvS/
34
"r0D&onf rdrdudk,fudk apmifha&SmufEdkif&eftwGuf jzpfonf/ tm;vHk;u Mobmay;Muyg\/ 'DtaMumif;t&mawGukd qef;ppfMunhf awmh i,f&G,fpOf Eke,fonhfOD;aESmufydkif&Sif uav;b0uwnf;u wvGwacsmpum;rsm;udk J f em;&nf0 NyD; twk,lrSm;cJhonf/ rSm;cJhonhf twGuf ay;qyfcJh&onhf wefaMu;uvnf; renf ; / tcsd e f u mv av;ES p f ? wu o d k v f aemufq;kH ESpwufNy;D atmifpm&if;xGuavmuf f f rnhf tcsdefusumrS q,fwef;atmifpm&if; od&awmhonhftjzpf/ 'gayr,hfvnf; rSm;rd trSm;rsm;xJrS oifcef;pm&,lNy;D rdrb0twGuf d ta&;Bu;D vSonhf ynma&;wHcg;aygufjzpfaom q,fwef;wHcg;udk rSefuefaomBudK;pm;rIjzihf uRef a wmf a usmf E d k i f c J h y gonf / 'gh a Mumif h atmif j rif r I u d k vd k c sif a omyk * d K vf w d k i f ; twG u f b,f a omtcgrS aemuf r usyg/ 'D a eY o d v Qif 'D a eY B ud K ;pm;yg/ tck v k y f y g/ aemif r S q d k w m ra&&myg/ od k Y a Mumif h atmif j rif r I y ef ; wd k i f q d k o nf r S m Bud K ;pm; wwfolrsm;\ vufvSrf;wrDrSmyJ&Sdygonf/ uReawmfvkd tjzpftysursKd ;ESihf qif f h f qifwlaom yk*dKvfwpfa,muftaMumif; &Sday ao;onf/ wpfaeY wef (200) us aysmhzwf pufkH (omaygif;) wGif pmaya[majymyG&onf/ J dS jynfaxmifpkBuHhckdifa&;ESihf zGHUNzdK;a&;toif;ESifh pufHkrSwm0ef&Sdolrsm;u omaygif;NrdKUay:rS pmay0goem&Sifrsm; oGm;vma&;vG,fulap&ef um; pDpOfay;ygonf/ a[majymMurnhf pma&; q&mrsm;u q&m v,fwi;f om;apmcsp?f q&m G cspfOD;ndK? q&m armifpdef0if; (ykwD;ukH;) wdkY jzpfonf/ q&m v,fwi;f om;apmcspu ]]pmrS G f b0? b0rS pm}} acgif;pOfjzihf a[majymygonf/ q&mapmcspf a jymonh f ol Y b 0taMumif ; wpfpdwfwpfa'ouav;udk rSwfrdorQ wifjy csifygonf/ q&mu ol q,fwef;ausmif;om; b0rSm 0wKwpftkyfzwfrdaMumif;/ tJ'D0wKxJ u ZmwfvkdufrSm olYb0ESihfqifqifwlaMumif;? Zmwfvuukd vGepmoabmusraMumif;? pmem kd f f G d rdaMumif;? ESvHk;om;udpESihf a0'emweihfwydk; cHpm;ae&aom Zmwfvurm "e&Sitodi;f t0di;f kd f S f k k rS orD;ysdKtm; csOf;uyf&mrS r&onhftqHk; pdwfavum ynma&;udk tIH;ay;ausmckdif; oG m ;&yH k ? 0w K a&;q&m\ ta&;tom; aumif;rGefrIaMumihf ynmwwfjcif;[lonfrSm "e&Sifvlwef;pm;wdkY\ *kPfj'yfwpfcktjzpf jrifvmyH?k ZmwfvuuoYkd xyfwxyfrQcpm;&Ny;D dk f hJ l H ol (q&mapmcspf) udk,fwkdifvnf; ilwlwl id k i f w d k i f w d k i f aewwf v myH k ? tcsd e f j ynh f tvGr;f taqG;awGEiom awGa0 aewwfvmyH?k S fh vufyHyGifhcsdef vufyHyGihfawG jrifvQifvnf; vGrf;wwfaMumif;? wrm&eYHawG oif;ysHUvQif vnf; vGrf;wwfaMumif;? tJ'DvdkESifh q,fwef; pmar;yG J u d k ajcmuf E S p f q uf w k d u f rajzbJ tv[tcsd e f a wG u k e f c J h & yH k ? aemuf q H k ; oli,fcsi;f wpfO;D ay;zwfaom pma&;q&mBu;D yDr;kd eif;\ Bu;D yGm;a&;vrf;Tepmtkyrsm;aMumihf f f todtvdrm A[kokwrsm;&vmNyD; pdwf"mwf cGeftm;rsm; wuf<uvsuf q,fwef;pmar;yGJudk atmifjrifatmif ajzqdkrnf[k oEd|mefcsum BuKd wifjyifqifavhusifh avhvmorIjyKNy;D ajzqdk atmifjrihcaMumif;awGukd pdw0ifpm;zG,f a[m f hJ f ajymjyooGm;cJhygonf/ q&mapmcspfu olonf ,ck Xme Bu;D wpfcrS TeMf um;a&;rSL;&mxl;wm0ef tqifh k txd a&muf&SdvmcJhyHkawGrSm pdwf"mwfcGeftm; jzpf a om pmayrsm;ud k zwf r d & mrS pwif Bud K ;pm;vmcJ h jzpf y gaMumif ; ? atmif j rif vd k o l rnf o l r qd k tcsd e f a &G ; aezd k Y rvd k aMumif ; ? vk y f o nh f t vk y f tay:rS m om tmH k p d k u f pd w f a &mud k , f y g enf ; rS e f vrf ; rS e f B ud K ;pm;ygu atmif j rif r I & Ed k i f aMumif;? ]]pmrSb0? b0rSpm}} qdkonhfacgif;pOf jzihf oifcef;pm,lzG,f&m a[majymjyooGm;cJh onfukd av;pm;pGm em;axmifcrovdk jyefvnf hJ d wifjyvdkuf&ygayonf/ tcsKyftm;jzihfqdk&ygaomf uRefawmf onf pH j yKxd k u f j cif ; r&S d o nf h pum;rsm;ud k em,l rdcJhyg qHk;IH;rIrsm;pGmjzihf aemifw awG&cJh&ygonf/ xdkYtwl q&m v,fwGif; om;apmcspf r S m vnf ; 0w K pmtk y f xJ r S (pmrS) azmfaumifpdkufudk tm;us twk,l usih f o H k ; rd y g wu,h f ( b0) tajctae wGif ynma&;udk ausmcdkif;rdrwwf tawG; acsmfpGm cH,lrIvGJcJh&zl; ygonf/ xdkYaMumifh pmpk a v;ud k zwf I & if ; atmif j rif r I vrf;aMumif; aysmufqHk;aeaom vli,frsm; oifcef;pm&,lNyD; BudK;pm;EdkifMuygap[k qEjyK vsuf/ ud k B uD ; apm (omaygif ; )
oduRrf;aom armifrsdK;oef; (,ck ig;vkyfief; 'kO;D pD;)? oDopef (txjy? bD;tD;'D)? pef;pef;0if; D d (,ck-tvjy) ponhf ausmif;om;opfuav; rsm;rSm rdrd q,fwef; wufpESpu owrwef;rS f uav;awG? tvkdav; b,fwkef;u q,fwef; a&mufaeMuygvdrhf/ &SufvkdufonfrSm rajymyg ES i f h a wmh / ol w d k Y v d k ES p f o pf u av;awG u uRefawmfwdkYvdk ESpfusBuD;awGudk]]BudK;pm;xm; tpfudkBuD;wdkY? oufaph ajz&a&m bmjzpfvJ? atmif&ifNyD;a&mayhg}} wJh/ uRefawmfwdkYtay: 'Dvdktjrif? 'DvdktajymawG aMumihf &SufpdwfESihf rmeEdk;<uvm&NyD; tonf; toef BudK;pm;&ayawmhonf/ q,fwef;pmar;yGJeD;umrS uRefawmf wdYk NrKd Uav;odYk pwl&,tqdawmf rif;atmifEifh D kd k S rdkifwdkY\ pwdwfdI;tzGJU a&mufvmjyefonf/ wpfcgrSrvmzl;aom? rjrifzl;aom pwl&D,dk tqdawmfrsm;rdYk Munhcsivuonfrm rajymyg k f f dk f S ESifhawmh/ nbuf pmusufaewkef; vlajcwdwf csdef pwdwfdI;rS abhpf*pfwmoHBuD;rsm;rSm w'kef;'kef;ESifh qJGaqmifvSonf/ em;ESpfzufxJ *Grf;pawG xdk;xnhfNyD; pmudkusuf&onf/ pwk w t Bud r f q,f w ef ; pmar;yG J aemuf q H k ; aeY ord k i f ; bmomajzaomaeY u tcef;apmihfq&mrxJwGif orkdif;oifzl;aom q&mr a':tkef;Munf (,ck- ausmif;tkyf? x6? ykor) yg0ifonf/ tm;usKd ;rmefwuf a&;om; d f ajzqdkaeaom ESpfusBuD; wynhfuRefawmfhudk tm;&onfxif/ rMumrMumiHiMYkH unhom;onf/ Yk f G tajzvTmrsm; vkdufvHodrf;qnf;awmh]]om; ajzEdkifw,fr[kwfvm;}} ]][kwfuJh q&mr}} ]]t&ifaeYawGua&muG,f}} ]]aeYwkdif; ajzEdkifygw,f q&mr}} ]]'DESpf uRwfNyDayhg}} ]][kwfuJh uRwfuRwfvGwfvGwfygyJ q&mr}} ]]om;&JU ajzyHkudk q&mr tm;&w,f uG,?f om; uk,u,ukd ,HMk unfr&w,fq&if d hf kd f I dS kd om;&JU cHkeHygwf (t0^343) udk cGm,lNyD; 'DaeY a&;ajzcJhwJh cJwHawG? abmyifawG? aywHawGeJY aygif;NyD; trSwfw& odrf;xm;vkdufayawmh om;a&}} ]][kwfuJh q&mr? cGm,lvkdufygNyD cifAsmh}} tJ'DESpfu q,fwef;atmifpm&if;udk uRefawmf Munhfp&mrvdkyg/ tdrfwdkif&ma&muf owif;u a&mufvmyg\/ ESpfcsdKUatmifolrdkY
35
a&Ta&mifjzma0onhf a&Tatmifajr
rif;pH
]]tykwuH C&H oknH- om;orD; twwf t vuf r &S d a omtd r f o nf usuf oa& r*F v mqd w f o k O f ; \}} [l a om avmueDwd tqdkuJhodkY rsm;pGmaomaus;&Gm bkef;awmfBuD;ausmif; wdkYrSm udk&ifausmif;om; r&S d o jzih f ajcmuf u yf uyf j zpf a eMu\/ ]]bk e f ; BuD ; rS m wpf ? ud k & if wpf E S i h f ? ausmif ; om;acG ; wpf ? aMumif v nf ; wpf ? tjzpf r aumif ; ? aus;&G m ausmif ; }} [k y if qkd&rvdkjzpfae\/ oydwfusif;NrdKUe,f uGif;oHk; q,f&m a&Tatmifajrausmif;um; ausmif;om; G ausmif;ol wpfaxmifausmfwdkY\ pmoHayoH wnHnHjzihf pnfpnfum;um;&Sd\/ ausmif;ESifh uefESihf wu,fwl\/ ausmif;xdiq&mawmfrm b'E0pm& k f S d t&Sifoljrwfjzpf\/ q&mawmfrSm oufawmf (46) 0gawmf (26)om&Sdao;ojzihf omoem awmfESihf EdkifiHawmftwGuf um,tm; P tm; pduxwvsuf tvkyvy&ef taumif;qH;k k f k f f k f t&G,fjzpf\/ q&mawmfonf "rmp&d,wef; txd ynmoif , l c J h o jzih f ud k , f w d k i f v nf ; t&nftcsif;jynhf0NyD;jzpf\/ rHk&Gm? &efukef? rd;k ukwNf rKd U&Sd pmoifwuBf u;D rsm;wGif ynmoifchJ kd ojzihf omoema&;&m tjrifus,f\/ acwf tjrif acwftawG;&Sd acwfrD\/ a'o\ vdktyfcsuft& uGif;oHk;q,f&GmwGif (1996ck) arv (1) aeYu trSwf (*) bkef;awmfBuD; oif tajccHynmrlvwef;ausmif;udk zGihfvSpfcJh \/ ae&mopf? ausmif;opfjzpfojzihf av;yif oHk;yif ausmif;uav;wpfvHk;? q&m? q&mr (3) OD;jzifh pcJh&\/ xufoefaom ZGJ0D&d,ESihf rGefjrwf aomapwemwd k Y u q&mawmf \ ynma&; vkyfief;udk atmifjrifap\/ ausmif;oufwrf; (13) ESpausmvmonhf ,aeYtcsewif rlvwef; f f d f G tqihfomru wGJzuftv,fwef;txd wdk;csJU zGivpEic\/ ausmif;om;ausmif;ol (1200) hf S f kd f hJ ausmfudk q&m? q&mr (17) OD;wdkYu oifMum; ay;vsuf &Sd\/ q&m? q&mrrsm;\ vpmESihf ausmif;\taxGaxGvdktyfcsufrsm;twGuf b@ma&;u@udk q&mawmfuyif OD;aqmif jznhfqnf;ay;\/ tkyfcsKyfa&;? pDrHcefYcGJa&;udp rsm;utp OD;aqmifjznhfqnf;ay;\/ tkyfcsKyf a&;? pDrHcefYcGJa&;udprsm;ESifh rtm;vyfonhf Mum;uyif oifMum;a&;wGifvnf; q&mawmf yg0if\/ q&mawmhrsuEmwGif yifyef;&dyrxif/ f f S f csKd Munf&ivef;vsuf wuf<uaomtoGiuom T f f kd zl;awGU&\/ rdrNd cxuf opfo;D 0vH yef;refwukd H G Ykd jrifawGU&aom O,smOfrSL;rSm tyef;tEGrf;awG aysmuf 0rf;ajrmufMunfEl;&onhftvm; q&m awmhfrSmvnf; wynhftvdrmwdkYudkMunhf yDwd jzpfvsuf ESpfoufaeawmfrl[ef&Sd\/ q&mawmfhausmif;xGuf wynhfrsm; wGiwuova&mufol bGUJ &Ny;D ol trsm;tjym; f kd f &Sd\/ rauG;aq;wuodkvf ausmif;wufae onhf q&m0efavmif;wpfOD;yif&Sd\/ a&Tatmif ajrausmif;rS rlvwef;? tv,fwef; ynmoif,l NyD; wuodkvf0ifwef; (10) wef; pmar;yGJwGif *kPfxl;ESifhatmifolrsm;udk ESpfpOfynm&nfcRef qk ay;awmfrl\/ xl;jcm;csufrSm uGif;oHk;q,f &GmwGif raeawmhapumrl ausmif;om;a[mif; jzpfzl;vQif xl;cRefonhf ta0;a&mufwynhfrsm; udyif wul;wuac:,l cs;D ajrmufawmfravh k l &Sd\/ ]]jrefrmh,Ofaus;rItp bkef;awmfBuD; ausmif;u}} [laom aqmifyk'fudk vufudkifjyK vsuf ezl;ajrus &Sdcdk;OD;csrIup Ak'bmom ,Ofaus;rIrsm;udvnf; ud,wioifjyay;awmf k k f kd f rl\/ q&mawmf qHk;roGefoifrIrsm; atmifjrif onfudk awGU&\/ ausmif;rSxGufvQif ausmif; u oifay;vkuorQ ausmif;wGicsexm;cJMh u d f f f &yfx&mxJygroGm;onfursm;\/ a&Tatmifajr J G ausmif;xGuf vli,fvHkri,fav;rsm;u xdkodkY r[kwf/ tif;0acwfpmqdktausmf &Sifr[m&| om&\ ]]ausmif;xGufvlay? qdk&ap}} [laom qHk;rpmtwdkif; a&Tatmifajrausmif;xGuf[k ajymprSwfjyK&avmufatmif ,Ofaus;vdrm pnf;vHk;Mu\/ y&[dwtusdK;aqmifpdwfvnf; xufoefMu\/ &yfxJ&GmxJ&Sd oma&;ema&; udprsm;ESifh a&Tatmifajrausmif;&Sd tcrf; tem;rsm;wG tem;rs m;wG i f t0ga&mif w D & S y f qif w l m;onh 0wf q if x m;o nh f yk n 0etoif ; ausmif ; om;ausmif ; ol a [mif ; rsm;ud k a wG U &\/ yef ; uef a q;ol a q;? a&cyf o l c yf E S i h f wm0ef u d k , f p D nD n D G w f G w f a qmif & G u f aeMuonfudk awGUjrifEdkif\/ q&mawmf\ pmrsuf E S m 37 ok d Y
rEav;wdi;f twGi;f &Sd oydwusi;f NrKd U k f e,fonf oD;ESHrsdK;pHkESifh opf0g;omru a&Tyg xG u f o jzih f emrnf B uD ; vS \ / rd k ; uk w f o G m ; um;vrf ; ay:&S d acsmif ; BuD ; vd y f u spaom &Gmrsm; onf a&TxGuf&m owif;arTG;vS\/ xd k a 'o wpf c k vHk;onf a&T&SmolwdkYtwGuf ]]a&T a tmif a jr}} yif j zpf \ / pma&;ol u xdka'owpfckvHk;udk ESHYESHU pyfpyf odonfr[kwf/ jzwfoGm;jzwfvm Mum;zl; em;0 &SdHkrQomjzpf\/ od k Y a omf xd k a 'otwG i f ; &S d wpf c k a om ]]a&Tatmifajr}} udkum; &if;&if;ESD;ESD;od\/ vdyusrS cGxu awmifay:odYk wufvuvQif f J G f dk f uGi;f oH;k q,f&mudk awGU&ayrnf/ uGi;f oH;k q,f G &GmOD;&Sd awmifukef;jrifhay:&Sd bk&m;? odrf? ausmif ; ? Z&yf ? wef a qmif ; wd k Y E S i f h jynh f p H k xnf0gaom ]] a&Tatmifajr}} bkef;awmfBuD; ausmif;&Sd\/ a&TxGuf&ma'owGif wnf&Sdonhf bkef;awmfBuD;ausmif; bk&m; odrfausmif; taqmuftODrsm;ESihf jynhfpHkaeonfrSm txl; tqef ; r[k w f pmwpf a pmif a ywpf z G J U jzih f *kPfwifp&mrvkday/ oufrJh&wem a&TxGuf&majr wnf &Sdonhf ]]a&Tatmifajr}} ausmif;um; ouf&Sd a&T&wemwdkY\ ta&mifwvufvufjzihf tpOf tNrJ usufoa&&SdvSojzihf jrif&olwdkY\ b0if [',udk &Tijf rMunfE;l apavonf/ ,if;MunfE;l pdwuyif aoG;aqmifay;ojzihf aqmif;yg;udk f a&;jzpf\/
36
tvSppf
vif;jrwf(jrefrmpm)
csKdtDarT;xHkNyD; yGihftmzl;opfaeaom yef;awGpDjc,fxm;wJh O,smOfBuD;&JU tvSw&m; awG a&T&nfa&mifa&;xm;wJh aea&mif&JU axG; ayGUrIatmufu awmufyajymifvufaewJh &Guf pdrf;&GufopfawG&JU tvSw&m;awG? oGJUoGJU EGJUEGJU vGihfvl;ajy;vTm;aewJh avnif;&JU okwfacsrI atmufrm a<uoGm;&Smaom yef;yGiav;awGu S fh yef;arTU&mcif;xm;ovdk jzpfoGm;&wJhtvSawG/ tkd...&SdorQtvSw&m;tm;vHk;u tuRefYocif&JU tvSw&m;avmuf rawmufy bl;? ocifr&JU tvSw&m;avmuf0ihfx,frIr&Sd bl;? tuReocifu b,fov?J [kwvm;? aMomf Yf l f ajymjy&rSmaygY.../ r[l&maoG;opfvr;f usxm;wJh yd;k om; d H rQifvdk aysmhtdoG,fqif;aewJh auom ausmh ausmh&JU tm;jznhfrIeJY,SOfwGJNyD; a&Tkyfuav;vdk 0if;0g0g? oG,o,&pf&pfeYJ ajyjypfwhJ ud,[ef f G f k f udk ydkifqdkifxm;wJh tvSocif acrma'0Drdzk&m; [m tuRefY&JU cspfcifav;pm;&m ocifraygY/ NyD;awmh ocifr[m 'D&mZN*dK[fjynf t&SifocifAdrdom&rif;BuD;&JU rdzk&m;acgifBuD; av/ Adrdom&rif;BuD;&JU cspfjrwfEdk;jcif;udk cH,l xm;wJh ocifrudk tuRefYtaeeJY aMumuf&GHU dkaordwm tqef;r[kwfygbl;/ ckvnf;Munhhfav? xufawmfeef;rS xvmNyD;uwnf;u ocifru tvSjyifaewm
ckxd rNy;D ao;bl;? eHomvdr;f usxm;wJu,ay: Y H h kd f rSm vTrf;NcHKxm;wJh t0gEka&mif 0wfHkvTmu ocifr&JU 0if;rTwfwJhtom;ta&eJY vdkufzufrI &Sdw,fvdkY tuRefxifrdw,f/ reDr&J razsmhwazsmheJY yef;yGihfiHkav; &JU zl;cgpvdk&SdaewJh ocifr&JU EIwfvTmu pum; csKdcsKdav;awG[m tuRefYqDudk wnfhwnfhrwf rwf 0ifa&mufvmygw,f/ ]'Drm a&Tpm? armifawmfb&m; ud;k uG,f S k wJh a*gwrAk'u tvS*Pukd tjypfjrifw,fw?hJ k f kyqif;vSyrI[m ta&jym;wpfaxmufom&Swm f d wJ h ? aoqH k ; wJ h t cgus&if yk y f y G o G m ;rS m wJ h ? 'gaMumihf tvStyudk wyfrufjcif;[m &G&mzG,f H S aumif;w,fwJh? a*gwrAk' 'Dvdk rdefYMum;rIawG u igYudk wdkufcdkufaeovdkyJ a&Tpm} ][kwfygw,f ocifr} a*gwrAk'&UJ rdeMYf um;rI[m trSeygyJ? f 'D[mudk ocifrudk tuRefb,favQmufwif&J ygY r vJ ? tvS y qH k ; pum;vH k ; awG oD u H k ; NyD ; avQmuf w if z d k Y pum;pud k tajy;tvT m ; awG;awm&SmazGaecdkufrSmyJ Mum;aeusjzpfwJh a*gwrAk'&JU wynhfoHCmawmfawG oDwif; oHk;&m a0VK0efausmif;awmf om,mvSyyHkudk pyfqdkxm;wJh oDcsif;oHudk tuRefMum;vdkuf& w,f/ ocifrvnf; oDcsif;oHudk em;axmif
ae&if;rS tuRetm;udpwpfcukd zGiwiyifvm Yf k fh kd f w,f/ ]'Dr,fa&Tpm a0VK0efausmif;awmfu 'DoDcsif;pyfqdkxm;ovdkyJ tjyifrSm wu,f om,mvSyrI&Sd&JUvm;} ]rSefyg &Sdygw,f ocifr} ]tif;av rif;u 'DvavQmufwifvm kd rSawmh ocifrvnf; a0VK0efausmif;awmfudk pdw0ifpm;rdw,f? armifawmfb&m;qDciyefNy;D f k G fh ausmif;awmfcPavmuf tvnfywfom;Munhf G &ifaumif;r,fxifw,f} ]aumif;ygw,f ocifr} 'DvdkeJY ocifru rif;BuD;qDrSm a0VK 0ef a usmif ; awmf o k d Y o G m ;a&muf v nf y wf z d k Y cGifhoGm; awmif;w,f? rif;BuD;u MunfMunf jzLjzLyJ cGihfjyK&Smw,f/ ocifrvnf; rif;BuD;&JU &xm;xdef; ac:aqmifrIeJY a0VK0efausmif; awmfudk a&mufoGm;awmhw,f/ tuRef u awmh eef ; aqmif r S m rS y J vkyp&m&Swm vky&if;use&pfc&w,f? a0VK0ef f d f f hJ ausmif;awmfuom;a&mufvnfywfwocifrxH kd G hJ ajymif;vJrIwpfck 0ifa&mufvmw,f/ a*gwr Ak'u ocifr&JU tvSw&m;ay: ,pfrl;*kPf ,laewJh pdwftpGJudk cRwfawmfrlcJhw,f/ 'Dawmh a*gwrAk'&JU ocifr pdwf tpGJudk cRwf,lqHk;rawmfrlwJh taMumif;udk wjcm;ol a wG od a tmif tuRef a jymjycsif rdw,f/ a*gwrAk'owif;oH;k &m *Eu#wuukd D k d kd f ocif r a&muf o G m ;awmh a*gwrAk ' u ocifrxufvS wJh rdef;uav;wpfa,mufudk zefqif;NyD; ,yfcyf aeapw,f/ tJ ' D r d e f ; uav;tvS a y: ocif r pdwfa&mufoGm;csdefrSmyJ a*gwrAk'u wefcdk; t&meJY tJ'Drdef;uav;udk wjznf;jznf;csif; tdrif;vmatmif zefqif;jyvduNf y;D avmuBu;D k k rSm vSyEkysKr[m xm0& rwnfNrb;l vdYk ocifr d I J udk odoGm;apw,f/ 'DveYJ rde;f uav;u tdrif;&Gwwvm kd k f G NyD; tr,ftdkjzpfvm? tr,ftkdrSwqihf aoqHk; oGm;w,f? 'gawGudk jrifvdkuf&wJh ocifr[m pdwfajcmufjcm;oGm;NyD; oufwrf;wdkwJh vlYb0 [m tedpqdkwJh rwnfNrJrIudk odoGm;yHk&w,f/ ocifrpdwxrm tBurBf urf aoqH;k f J S d d ae&wJoo&mudk a&SmifvEizYkd a*gwrAk'xrm h H JT dk f H S bduKeD&[ef;rtjzpf cH,lzdkY pOf;pm;rdoGm;& w,f/ a*gwrAk'&JU a[mMum;wJh w&m;awmf atmufrm ocifr[m opmav;yg;udk odjrifvYkd S aomwmyefwnfoGm;&w,fvdkY tuRefMum; od&w,f/
37
o' r a Zmwd u "Z pav q&mawmf B uD ; b'E0dZ,ESihf ppfudkif;wdkif; qm;vif;BuD; Nrd K U t* r [my@d w ? t* r [mo' r aZmwd u "Z awmif a y:ausmif ; q&m awmf B uD ; b' E t m'd p 0 H o (pma&;q&m aX;vG i f - qm;vif ; BuD ; ) rax&f j rwf B uD ; ES p f y g;wd k Y o nf xd y f q H k ; u tNrJ y if rm;rm; rwf r wf & S d a wmf r l M u\/ a&T a tmif a jr ausmif ; \ tcrf ; tem;rsm; aewpf q l vwpf y g; xd k q &mawmf B uD ; rsm;ud k zl ; awG U &onfrSm tvGefyifusufoa&&Sdygay\/ a&Tatmifajrq&mawmf b'E0dpm& t&Sifjrwf\ ykaAp uwykn r*Fvmpufonf tb,frQ tm;aumif;cJonfukd rSe;f qMunhEif h f kd \/ ausmif;ueftaqmuftOD;ESihf y&dowf ta>ct&Hrsm;onf a&Tatmifajrq&mawmf\ a&S;bkef;a&S;uHygaMumif; trSwfvuPmrsm; jzpf\/ a&Tatmifajrq&mawmfrSm vdkw&Edkif onf[k rqdkEdkifaomfvnf; omoemvkyfief; twG u f tvk y f v k y f jzpf a tmif vS L 'gef ; axmufrrnhf yk*dKvfrsm;&Sd\/ uGif;oHk;q,f&Gm 'g,um? 'g,dumrtaygif;onf yifrtvSL&Sif rsm; jzpfMu\/ uGif;oHk;q,f&GmrS wjcm;NrdKU &G m rsm;od k Y ajymif ; a&T U oG m ;ol r sm;uvnf ; a&Tatmifajrausmif;twGuf vdtyfonfrsm;udk k rarh r avsmh v ma&muf v S L 'gef ; Muonf r S m om"kac:p&m jzpf\/ pD;yGm;&SmolwdkYu a'oodkYvm a&T&SmMu\/ a&Tatmifajrq&mawmf b'E 0dpm& t&Sifjrwfu xdkolwdkY\ &ifaoG;&wem ausmif;om;ausmif;olrsm;udk ynm'gejyK&if; Ak' tqH k ; tr jref r mh , Of a us;rI w nf ; [l a om a&Tpdwf a&TaoG;oGif;ay;um &wemwef;0if vlcRefvlaumif;rsm;jzpfatmif jyKpkysdK;axmif ay;\/ (13) ESpwmumvtwGi;f a&Tatmifajr f &wemysd K ;cif ; rS arG ; xk w f a y;vd k u f a om ausmif;om;ausmif;olaygif;rSm (9000) cefY&Sd \/ omoemawmf E S i h f Ed k i f i H a wmf t wG u f a&T a &mif r sd K ;quf o pf w pf c k u d k zef w D ; ay; vsu&aom oydwusi;f NrKd Ue,f? uGi;f oH;k q,f&m f dS f G a&T a tmif a jrq&mawmf b' E 0 d p m& t&Sifjrwftm; aqmif;yg;jzihf OD;cdkufuef awmhygonf/ rif ; pH
38
39
2 ]]avmuNir;f csr;f rIEihf om,mpnfyifzNYGH zKd ;wk;d wufr&&Sap&ef}} Ak' "rw&m;xGe;f um;a&;? avmuygvw&m;ukd avmuom;tm;vk;H d S I d
ESvkH;oGif;vufcHusifhokH;EkdifMuapa&; vkdtyfygrnf/ 2 pmrsuEmae&mwGi?f q&mBu;D OD;a&Tatmif\ ]]Ak'avmuom;wk\ tEIi;f rJaus;Zl;&Sif (uk,usiA'0if)}}rS yg&rDawmfrsm;ukd f S Yd d h d f hf k jznfhusifhawmfrljcif;}} tykdif;\ tESpfxJrS tESpftpktcsKdUukd zwfrSwfvG,fulusifhokH;Ekdifap&ef a&G;xkwfazmfjyjcif;jzpfygonf/ t,f'DwmtzJGY
avmuudkopmazmufjcif;
avmua&;&muRrf ; usif o l r sm;uvnf ; qd k M ujyef \ / avmuBuD;wpfckvHk;udkyif olwdkYu apmifha&SmufaeonfhozG,f auR;arG;aeonfozG,f ajymMujyef\? qdMk ujyef\/ vufawGtm;jzifh h Y olwonf avmu\tpD;tyGm;udta,mifjyNy;D rdrw\tpD;tyGm; Ykd k d Ykd udkomvkyfMu\/ olrsm;onfvnf; toGifoPmeftm; jzifh avmu? tESpom&tm;jzifh tw/ odvQif toGioPmefEihf tESpom& f Yk f S f wdkYonf tcsif;csif;qefYusifMu\/ odkYqefYusifjcif;onf avmuudk opmazmufjcif;yif jzpf\/ avmuudk opmazmufvQif opmazmufow\oGm;&mvrf; l Ykd twdi;f wpfck aomaeYwif xkowEihf xkow\taygif;ygwdonf k G d l Ykd S d l Ykd Yk oGm;Mu&rnfjzpf\/
cuf c J a omvk y f i ef ; rsm;ud k atmif j rif r nf j zpf \ / tu,f ratmifjrifvQivnf; opmpGr;f tm;yrmPrjynfao;omjzpf\/ f h pGrf;tm;r&dSum; r[kwf/ xkaMumifh pGr;f tm;yrmPudk vktyf aomtwdi;f twmodYk Yd d k a&muf a tmif tm;xk w f t yf \ / pG r f ; tm;yrmPjynh f r D v Qif rkcsatmifjrifrnf jzpfyg\/ td E d , acgif ; aqmif B uD ; r[w r *ED B uD ; onf v nf ; ol\b0wpfavQmufvHk; vkyfief;rsm;udk aqmif&Guf&m opm\ pGrf;tm;udktoHk;jyK aqmif&Gufonfcsnf;jzpf\/ xdkYaMumifh ol\aqmif&Gufenf;udk ou#a0g[m&jzihf ]owsj*[} qkd\/ ]owsj*[}[l ]owsj*[}\ ]owsj*[} teufrSm opmw&m;udk pGJudkifjcif;jzpf\/
t"d|mefyg&rD
t"d | mef y g&rD [ l o nf ]oA K k a Am"d ? yap u aAm"d ? om0uaAm"d [laomaAm"doHk;rsKd; wdkY\ tajcrlvorm&jzpfaom 'gerI? oDvrI? aeurrI? ynmrI ponfwdkY ra&GUr,dkifBuHhckdifjcif; vuPm&dS\/ ,if;wdkY\qefYusifbufukd ESdrfeif; y,f&Sm;jcif; udp&dS\/ ,if;vkyfief;wdkY rwkefrvIyfbJ wnfNrJaomtaejzihf xif&Sm;\/ ,if;'gerI? oDvrI? aeurrI? ynmrI ponfwdkYonf t"d|mef\teD;qHk; taMumif;jzpf\}[l qkd\/ jrefrma0g[m&tm;jzihf t"d|mefyg&rD[onf aumif;aom l vkyfief;rsm;udk yg&rDajrmufatmif aqmif&Guf&m ,if;vkyfief; rsm;rysufjym; oGm;&avatmif ckdifrmaomqHk;jzwfcsufcsNyD;? xdkqHk;jzwfcsuftwdkif; aqmif&Gufjcif;yifjzpf\/
"ropfjzpfrStm;opfjzpf\
[if;csu&mwGif [if;tr,frsm;udk wpfom;wnf;jzpfatmif f csuygrS [if;t&omay:\/ [if;t&om[lonf "ropfjzpf\/ f "ropfjzpfygrS tm;opfjzpf\/ [if;tr,frsm;udk a&maESmxm;HkrQESifh "ropfrjzpf/ "ropfrjzpfvQif [if;t&om rjzpf/ atmufqD*sif"mwfESifh [d k u f N 'd K *sif " mwf u d k ol Y t csKd ; twd k i f ; wpf o m;wnf ; jzpf a tmif aygif;pyfygrS a&jzpf\/ a&[lonf "ropfrStm;opfjzpf\/ ,if; "mwfEprsK;d uda&maESmxm;HrQEif a&rjzpf/ a&onf "ropfjzpf\/ S f k k S "ropfjzpfvQif tm;opfxGuf\/ wl&d,mrsm;udk wD;rIwf&mvnf; 'geESpfrsKd; oHpOfrsm;udk wpfom;wnf;jzpfatmif wD;rIwEiygrS "ropf jzpf\/ f kd f ukovaumif;rIrsm;udk vky&m ckirmaom qH;k jzwfcsujf zifh kd f f d f "ropfjzpfrS tm;opfxGuf\/ f hH f f Ykd xdenf; twdi;f yif 0pDuEihf um,uHwukd wpfom;wnf; armif;ESiyy;kd ay;ygrSom ,if;aumif;rIonf txGwtxdyovnf; k k H S Ykd jzpfatmif usio;kH ygrS opmjzpf\/ opm[lonf "ropfrS tm;opf a&muf\/ yg&rDoabmudkvnf; aqmif\/ fh vlwdkYonf 'geudk j'yf&dStaejzifhvnf; jyKwwfMu\/ jzpf\/ 0pDuHESifh um,uHudk wpfom;wnf;jzpfatmifrvkyfbJ j'yfrJhtaeESihf vnf;jyKwwfMu\/ j'yf&dStaeESifhjyKjcif;[lonfrSm a&maESmaeHkrQESifhawmh opmrjzpf/ rdr\ypn;f Opmudk jzpfap? rdr\um,tm;ESihf P tm;udjk zpfap d d vSL'gef;jcif;jzpf\/ rdrdypnf;Opmudk vSLvQif ]tmrdo'ge} jzpf\/ rd r d \ um,tm;ES i f h Ptm;ud k v S L vQif ] "r ' ge}j \ / ge}jzpf opmw&m;udk pGJudkifjcif; trSeftm;jzifh 'ge\tESpfom&rSm pGefYvTwfjcif;ESifh tepfem avmu rnfolrqkd opmw&m;udk udkifpGJNyD;om cHjcif;jzpf\/ rdrdwdkYvkyfief;rsm;udk vkyfrnfqdkygu r[mokwaomrrif;vdkyif
aiGMu,fpifwkdYaemufokdY vkdufoGm;jcif;
Follows the Starry path
By Dhamma Vi-ra Thandar Aung, ITBM University, Yangon,
All ears:- tm;vHk; em;awGpGihfaeMuw,f/ All eyes:- tm;vHk; rsufpdawG zGifhaeMuw,f/ t*Fvdyfpum;rSm Much hearing and seeing odyfudkMum;csif
jrifcsifaeMuw,fqdkwJh pum;wpf&yf&Sdygw,f/ odcsifMum;csifaevdkY *k pkdufNyD; em;pGifhaeMuovdk? awGUcsifjrifcsif;vGef;vdkY *kpdkufNyD; rsufpd rrSdwfwrf;vkdufMunhfaew,fqdkwJh pum;jzpfygw,f/ All ears qdkwJhpum;rsdK;u (IDM) vdkY twdkaumufac:wJh an idiomatic language OypmtoHk;tEIef; bmompum;rsdK;jzpfygw,f/ All ears; (IDM) (infml) odyfMum;csifaew,f/ 'gaMumihf em;pGihf xm;w,fvdkY qdkwmrsdK;pum;yg/
Tell me your news- I'm all ears.
rif;&JUowif; ihgudkajymjyprf;yguGm/ ig odyfMum;csifvGef;vdkY em;pGihfxm;w,f/ All ears qdkwJh pum;vHk;&JU wkdufdkufteufu hear tMum;? hearing Mum;jcif;vdkY xGufygw,f/ tJ'D ]]tMum;}} qdkwJhpum;vHk;udk? (IDM) Oypmpum;eJY oHk;vkdufwJhtcgrSm? hear; hearing uae gall; galling jzpfNyD;awmh? be galling to the ear em;Mum;jyif;uyfw,f&,fvdkY teufxGufoGm;wmudk awGU&w,f/ t*Fvdyfpum;rSm umv a'otvkduf oHk;EIef;ajymqdkMuwJh? "avhoHk;pum;awG&Sdygw,f/ tJ'gudk Today's idiom vdkYvJac:ygw,f/ tJ'D tD'D,rf idiom rSmwpfcg? The popular idiom acwfay:tD'D,rf pum;/ religious idiom bmoma&;e,fy,frS qif;oufvmwJh tD',rf D pum;/ Classical idiom d;k &m"avheqiwhJ tD',rfpum;&,fvYkd "avh YJ kd f D oHk;pum;awG&Sdygw,f/ 'ghtjyif? a'od,pum;qdkwJh a'ooHk;pum; Have an ear for Irish idiom tdkif;&pf&SfvlrsdK;awG ajymqdkoHk;EIef;avh&SdMuwJh tdkif;&pf&Sf tD'D,rfpum;rsdK;awGuvJ &Sdao;w,f/ 'Dae&mrSm tvsOf;oihfvdkY ajymjy&r,fqdk&if? Idiom pum;qdk wmu? yk'wpfv;kH pDwi;f &JU teufuaygif;pyfjcif;tm;jzihf t"dym,fr&Si;f f dk kd vif;Ediao;yJ? yk'awGukd pkaygif;vdurS teuft"dym,fay:xGuvmapwJh k f f k f f yk'fpk/ 'grSr[kwf wGifus,faewJhtac:ta0: kVDpum;? 'grSr[kwf cdkif;EdIif;wifpm;wJhpum;? Oypmpum;/ wenf;tm;jzihfajym&&if txl; 0daooteuft"dym,faqmifwJhpum;pkjzpfw,f/
"r 0 D & -oE m atmif tJ'D idiom &JUpum;pkwpfckudk Oyrmjy&&if? Pull your socks qdkwmrsdK;/ t"dym,fu ]]rif;&JUtjyKtrlawGudk jyKjyifvdkufygOD;}} vdkY oufa&mufwJh Oypmpum;rsdK;jzpfygw,f/ 'Dvdkpum;rsdK;udk t*FvdyfawG uIdiomatic obm0uswJhwdusrSefuefwJh? av;eufrI&SdwJhbmompum; idiosynorasy eJY? xl;jcm;wJhtoGifaqmifwJhpum; syncralic vdkY qdkyg w,f/ Idiomatic qdwmu (u) "avho;qefwpum;vH;jzpfwhJ pum; k kH hJ k rsKd ;awGukd qdvwmyg/ She speaks fluent and idiomatic French jyifopf k kd EdkifiHoHk; Oypmpum;udk oHk;pGJajymqdkwmrsdK;jzpfygw,f/ (c) Oypmpum;? kVDpum;jzpfwJh an idiomatic expression/ language qdkwmrsdK;jzpfyg w,f/ aemufwpfcku umva'otvkduf rl[efajymqdkMuwmrsdK; an idiomatic rendering of a piano concerto &,fvYkd idiomatically ajymMu qdkMuwmrsdK;yg/ jrefrmpmvdk wifpm;ajymqdMk uwJh Oypmpum; toH;k tEIe;f t& qd&if ]]rsupawGzi?hf em;awGpixm;Mu}} qdwhJ toH;k tEIe;f rsKd ;udk t*Fvyf k f d G G hf k d idiom pum;vHk;t& all ears; all eyes vdkY ajymwmjzpfygw,f/ jrefrmpum; ]]Mum;w,f}}? ]]em;eJqwfqwfMum;w,f}} qdwmudk Y k t*Fvdyfu hear vdkY ajymygw,f/
up You're not to go, do you hear me?
oloGm;awmhr,fvdkY igMum;w,f/ jrefrmvdk ]]jrifw,f}}? ]]rsufpdeJYudk jrifw,f}} vdkY ajymwmudk t*Fvdyfpum;u see vdkYajymygw,f/
He couldn't see her in the crowd.
Ny;D cJwnu wDAuaejyoGm;wJh ky&ium;udk cifAsm;Munhvuf h hJ GD f S f f dk ao;ovm; tJ'D see jrifw,fqdkwJhpum;udk (IDM) idiom pum;taeeJY oHk;wJhtcgusawmhNot see eye to eye with him.
pmrsuf E S m 18 ok d Y