Giamilia 642

CIAMIIIA 1
hffp://obooks.vdcmodIa.com
M! C I! C
CH!ONC 1........................................................................................................................... 2
CH!ONC 2........................................................................................................................... 8
CH!ONC 3......................................................................................................................... 14
CH!ONC 4......................................................................................................................... 21
CH!ONC 5......................................................................................................................... 26
CH!ONC 6......................................................................................................................... 32
CH!ONC 7......................................................................................................................... 44

Cbingi: Aitmat6c 2
CH!ONC 1
Th Ia gIo dy fI Ia I du ng fruo c bu c franh nho y, bu c franh
I ng frong f m khung gIa n d. Sa ng maI fI co vI c pha I v ba n, va
fI cham chu nga m nhn bu c franh h I Iu, duo ng nhu no co fh
no I vo I fI m f Io I chu c mu ng f f Ia nh fI n chn fI In duo ng.
u c franh na y chua bao gIo fI gu I dI frI n Ia m. Hon nu a,
m I khI co ba con o ba n In choI, fI fm ca ch gI u bI f no dI.
Cha ng pha I bu c vo co dI u g da ng cho fI x u h , ma chI v
no hoa n foa n khng pha I Ia m f m u mu c ngh fhu f. No gIa m d
nhu ma nh d f vo frn do .
O Io p su frong cu ng vu a bu c franh Ia m f ma ng fro I fhu
nha f nho a. CIo Iu a nhu ng da m my don nho bo d m fra ng ru I
nhan frn da y nu I xa xa. O c n ca nh cu a bu c franh Ia fha o nguyn
nga I cu u m u nu do . M f da I nhu ng duo ng don don chua kp kh
sau m y fr n mua vu a qua. M y bu I cy kh ga y ru I chon chu c
bn v duo ng. o c fhoo v f ba nh xo nham nho co v f chn haI
nguo I dI b In d u II n II n. Ca ng ra xa, v f chn ca ng mo d n frn
duo ng, co n haI nguo I duo ng nhu chI buo c fhm m f buo c nu a Ia ra
kho I f m khung cu a bu c franh. M f frong haI nguo I... Nhung fhI,
fI no I fruo c nhu v y hoI so m qua .
H I y fI co n fro da I Ia m. ChI n franh da sang nam fhu ba.
Cha anh chu ng fI chI n d u o nhu ng ma f fr n xa xI, du o g n
Cu cxco va OrIn. Chu ng fI b y gIo mo I chI Ia nhu ng fhI u nIn o
Iu a fu I muo I Iam, v y ma chu ng fI da Ia m Iu ng frong nng
frang. Cng vI c nha nng nho c nha n ha ng nga y do na ng In dI
vaI co n non y u cu a chu ng fI. V f va7 nh f Ia va o nhu ng nga y ga f
ha I. Ha ng fu n II n chu ng fI khng co ma f o nha , nga y dm bI f
fam ngoa I d ng ru ng, frn sn d p hay frn duo ng fa I fho c ra ga.
Va o m f nga y mu a nhu fh , fro I no ng nhu fhIu nhu d f, Iuo I
II m nhu no ng do In v ga f ha I nhI u, fI da nh chI c rIsko khng
fa I fu ga v , va fI co y dnh gho qua nha .
CIAMIIIA 3
Ngay ca nh ch sng ca n, frn m f fra I d I nho cu I xo m, co
haI ca I sn bao quanh ba ng fuo ng Too c-xI vu ng cha I. Quanh nha
duong II u mo c cao fuoI f f. y Ia nha chu ng fI. Tu fhuo na o d n
gIo , haI gIa dnh chu ng fI v n o ca nh nhau. Chinh fI Ia con "Nha
Io n". TI co haI anh, ca haI Io n fu I hon fI, ca haI cu ng chua vo va
cu ng dI chI n d u, da Iu chua co fIn fu c g gu I v .
fI da gIa , Ia m fho m c. Sa ng fInh mo cu do c kInh Coran
c u nguy n, c u kInh xong cu d n xuo ng m c Ia m vI c, xuo ng o
ngay frong sn chung cu a ba n. u I f I khuya b mo I v nha .
O nha chI co n mo fI va du a om ga I nho fu I.
Sn bn, hay "Nha bo " nhu dn ba ng fhuo ng go I, Ia ch ho
ha ng g n cu a chu ng fI. u nhu cu k chu ng fI Ia anh om vo I
nhau, nhung fI go I ho Ia ba con g n v chu ng fI s ng chung
fha nh m f gIa dnh. HaI nha chu ng fI ga n bo vo I nhau nhu v y
ngay fu fho I co n Ia dn du mu c, khI ng n I chu ng fI cu ng du ng
fra I m f ch , gIa su c cu ng chan chung. Khng chI rIng haI nha
chu ng fI, ma ca xo m Aran cha y do c su f ba n fn da I d f gIu a haI
con sng, d u Ia nguo I cu ng b f c vo I nhau ca , cu ng m f do ng ho .
Sau khI f p fh ho a duo c if Iu, ng chu "Nha bo " qua do I, d
Ia I ba vo go a vo I haI con fraI nho fu I. Thoo fu c I cu cu a adaf ma
h I y dn ba n v n fun fhoo fh khng duo c d nguo I da n ba go a
vo I haI con fraI nho dI noI kha c, bo I fh ho duong fhu x p cho b
fI I y ba Ia m Io . n ph n d I vo I f fIn bu c b fI pha I Ia m nhu
v y: v b fI Ia ch ho ha ng g n nh f vo I nguo I qua c .
Th Ia chu ng fI co fhm m f gIa dnh fhu haI. "Nha bo " duo c
coI Ia m f h d c I p: co co ngoI rIng, gIa su c rIng, nhung fh f ra
chu ng fI v n s ng chung vo I nhau.
Nha bo cu ng dua fI n haI con va o qun d I. Xadu c, anh con
ca , cuo I vo duo c if Iu fh dI. HaI nguo I v n gu I fhu v , fhu c ra fh
ho a hoa n Ia m mo I duo c m f Ia .
O "Nha bo " chI co n ba mo ma fI go I Ia "kIchI-apa", fu c Ia mo
bo , va ch con du ba , fu c Ia vo anh Xadu c. HaI mo con Ia m Iu ng fu
sa ng d n f I o nng frang. a mo bo fI Ia nguo I nhn h u, d
finh, hI n Ia nh, nhung Ia m Iu ng fh khng fhua g bo n fro , du Ia
da o muong hay fuo I nuo c: fo m Ia I, ba c m vu ng chI c cu c frong
fay. uo ng nhu d fhuo ng cng, s ph n da ban cho ba m f nguo I
con du co n f hay Ia m. CIamIIIa fh f xu ng vo I mo : Iu c na o cu ng
Cbingi: Aitmat6c 4
Iun chn Iun fay, khng bI f m f Ia g, da m dang kho o Io o. ChI
pha I ca I finh n f hoI kha c nguo I.
TI yu qui ch CIamIIIa h f ch no I. Ch cu ng yu quy fI.
Chu ng fI fhn nhau Ia m, nhung khng da m go I nhau ba ng fn.
N u khng pha I Ia ch om m f nha fh cha c cha n fI da go I ch chI
don gIa m Ia CIamIIIa. Nhung fI go I ch Ia "gIn", fu c Ia ch du
ca , co n ch go I fI Ia "kIchIn baIa", nghIa Ia chu om bo bo ng, ma c
du fI cha ng bo bo ng g cho cam, va ch cu ng cha ng hon fu I fI
bao Iam. Nhung fu c I O ba n Ia nhu v y: ch du go I om fraI ch ng
Ia "kIchIn baIa" hay "kaInI cu a fI".
Cng vI c cu a ca haI nha do mo fI qua n xuy n, c om ga I fI
do fhm m f fay. m ga I fI Ia m f c bo ky cu c, fo c f f bim b n
I n m y so I chI. TI khng bao gIo qun duo c om fI da Ian Iung ra
Ia m nhu fh na o frong nhu ng nga y gay go y.
Chinh om fI da dua cu u va b cu a haI nha dI chan o ba I co
ngoa I vuo n rau, chinh om fI da dI nha f kIgIa c va cu I kh d nha
co ca I dun. Chinh c om mu I h ch cu a fI da Ia m cho mo fI do p
Io ng, do c don va qun dI nhu ng y nghI bu n phI n v khng co fIn
fu c g v haI con fraI.
CIa dnh chu ng fI dng du c Ia fh ma frong nha v n duo c
ho a fhu n, no du , y Ia nho mo fI. Mo fI Ia nguo I dnh doa f mo I
cng vI c cu a ca haI nha , Ia nguo I gIu gn f m gIa dnh. Mo fI v
Ia m con du ng ba fI fu h I co n non fro , b y gIo cha ng chu ng
fI co n s ng cu c do I du mu c, r I sau do mo fI Iun Iun fha nh
kinh fuo ng nho d n ng ba fI va caI qua n haI gIa dnh r f mu c
cng ba ng. Trong ba n aI cu ng coI mo fI Ia nguo I n I fro da ng
fro ng nh f, chu da o nh f va khn kho o nh f. Mo I vI c frong nha
d u do mo OoI ca f da f. Co n b fI fh fhu c fnh ma no I, dn ba n
khng coI ng Ia chu gIa dnh.
NhI u I n fI ngho fh y nguo I fa no I vo I nhau, nhn vI c na y
vI c no :
"Na y, na y, cha ng c n d n ho I usfaca Ia m g |o qu chu ng fI,
nguo I fa go I nhu ng nguo I kho o fay ngh Ia usfaca d fo y kinh
fro ng), ng fa chI bI f co ca I ru cu a mnh fhI.
Mo I vI c frong nha d u do ba mo ca dnh doa f, d n no I vo I ba
y fh mo I an fhua..." Ca n no I ro ra ng fuy co n if fu I, fI v n
fhuo ng can du va o cng vI c gIa dnh. So dI fI co fh xon va o nhu
CIAMIIIA 5
v y Ia v haI anh fI dI chI n d u. NhI u khI Ia bng du a, nhung
dI Iu c cu ng Ia no I du ng da n, ngo II fa go I fI Ia cha ng gIghIf cu a
haI gIa dnh, nguo I ba o v va nuI s ng haI nha . TI I y fh Ia m
ha nh dI n, va khng Iu c na o Ia ng qun fra ch nhI m cu a mnh.
Thm nu a, mo fI cu ng khuy n khich fI co finh d c I p. Mo
fI mu n fI bI f fhu x p vI c nha va Ianh Io n fha o va f, chu du ng
nhu b fI, su f nga y chI Iu I cu I cua du c ba o go f.
Th Ia fI da cho chI c brIska du ng Ia I ca nh nha , do II bo ng
ro p cu a cy II u, no I Io ng dy cha ng ngu a, r I dI v phia c ng, va
fI fh y ba c d I fruo ng Orzoma f dang o frong sn nha fI. V n
nhu mo I khI, ba c cuo I frn Iung ngu a, chI c na ng bu c bn yn, Mo
fI du ng ca nh ba c. HaI nguo I dang ba n ca I chuy n g do . Iu c d n
g n, fI ngho fh y mo fI no I:
- Khng duo c! Pha I bI f kinh so Thuo ng d mo I duo c chu : do I
fhuo na o da n ba Ia I da nh xo brIska fa I fho c bao gIo y7
Khng, ha y d cho con du fI duo c yn, xIn d ma c cho no
Ia m an nhu fu fruo c d n gIo . Cu fh na y fI cu ng du f I ma f f I
mu I Ia I r I, fh ba c ha y fhu Io II u cng vI c cu a haI nha na y dI
xom co kham n I khng na o! May Ia con bo nha fI da Ion... Ca7
fu n nay fI chua co Iu c na o du ng fha ng In duo c, m ca Iung, cu
nhu fh vu a hu ng hu c ca n ra. y, Ia I co n va f ng dang ho o ha f cho
nuo c nu a chu ,
- Mo fI co vo no ng na y, ch c ch c Ia I nho f d u chI c khan
v n fo c va o c a o. Mo fI fhuo ng Ia m nhu v y m I khI co dI u g
fu c gI n.
- O hay, ca I ba na y mo I Ia chu !
- Orzoma f da o nghIng nguo I dI frn yn, fh f In ba ng
gIo ng fh f vo ng,
- N u nhu chn fI co n Ia nh Ia n chu khng quo cu f nhu fh
na y fh f I g fI pha I d n dy c u ca nh ba kIa chu 7 CIa nhu fruo c
kIa fh fI cu qua ng nhu ng bao fho c In xo, r Idanh ngu a dI Ia
ra nh chuy n... a y khng pha I Ia cng vI c cu a da n ba , fI bI f
qua dI chu , nhung bo I du ra da n ng7... V fh chu ng fI finh
nuo c c y nho ch om vo ca c chI n sI. a fh ba khng cho con du
ba dI, co n chu ng fI Ia I b c p frn ma ng nhI c fh m f ... d I
c n ba nh m, v y ma chu ng fa khng fhu c hI n duo c k hoa ch.
II u co dang fm duo c khng, co n ma f mu I na o nu a7
Cbingi: Aitmat6c 6
TI d n g n, fay ko o I chI c roI frn ma f d f. Th y fI, ng
d I fruo ng fo ra mu ng ro kha c fhuo ng, cha c ng cho f na y ra m f y
dnh g.
- ThI duo c, n u ba Io gIu gn con du nhu fh fh dy, co
kaInI cu a c y dy, - ba c vuI mu ng fro va o fI, - c u y so khng
cho du a na o bo n ma ng d n g n ch mnh. a cha ng c n nghI nga I
g nu a! XIf cu a chu ng fa gIo I da o d ! Chinh ca c chu nho na y nuI
s ng chu ng fa, chI co chu ng no mo I go duo c fh bi cho chu ng fa.
Mo fI khng d cho ng d I fruo ng no I h f Io I.
- Ro khI p chua, nom co ra ca I b da ng g khng, fha ng m f
n f kIa! - mo ma ng fI, - To c faI fu m Ium fh kIa ka... Ma ca I ng
Ia o nha na y cu ng d n f , cha ng da nh I y m f Iu c ca f fo c cho con
nu a...
- O pha I d y, hm nay d fha ng bo nghI choI o nha b mo ,
- Orzoma f kho o Io o no I Iu a fhoo y mo fI.
- XIf na y, hm nay cha u o nha , cham cho ngu a an fhm m f
chu f, r I nga y maI ba c so gIao xo brIska cho CIamIIIa: haI ch om
so chung su c cu ng Ia m. Pha I c n fh n d y, cha u a , cha u so pha I
chu fra ch nhI m v ch CIamIIIa. XIn ba du ng Io nga I, baIbIfs a .
XIf so khng d cho aI cho ng gho o ch no du. N u c n nu a fI so
cho ca anIyar cu ng dI. a bI f anh fa r I d y: anh cha ng hI n
nhu cu c d f... mo I o ma f fr n v . Ca7 ba nguo I so cu ng da nh xo fa I
fho c ra ga. Th fh co n du a na o da m d ng d n con du ba nu a7 a c
no I du ng khng, XIf7 Cha u nghI fh na o7 a c dnh gIao cho
CIamIIIa da nh xo cho fho c, nhung mo cha u v n chua fhu n, cha u
ha y no I cho mo cha u ngho ra dI.
uo c ba c d I fruo ng phInh nnh, Ia I duo c ba c ho I y kI n coI
mnh nhu nguo I Io n, fI fhich fri Ia m. Thm nu a, fI hnh dung ra
ngay ca I Iu c fI cu ng vo I ch CIamIIIa da nh xo ngu a ra ga, fh f fhu
v bI f bao. TI Ia m ra vo ma f nghIm chInh, no I vo I mo fI:
- Cha ng vI c g pha I Io cho ch y, d fhuo ng ch y co co b
cho so I an fhf cha c7
Va nhu m f fay da nh xo Io c Io I, fI fIa nuo c bo f qua ko rang
m fca ch fha nh fha o, ko o I ca I roI da ng sau, vu a buo c dI vu a dung
dua hay vaI ra da ng dInh da c.
CIAMIIIA 7
- Hu , ca I fha ng na y! - mo fI nga c nhIn va duo ng nhu co
ph n vuI suo ng, nhung r I ngay fu c fh, mo fI qua f In ba ng gIo ng
ca u kInh: - R I fao so cho ma y fh y fh na o Ia cho so I! Ma y bI f ca I
g ma da m no I, ro fru ng khn hon vf!.
- Chu no khng bI f fh aI bI f na o, frong gIa dnh ba no Ia
cha ng gIghIf cu a ca haI nha , da ng cho ba fu ha o qua dI chu ! -
Orzoma f vu a bnh fI vu a nhn mo fI m f ca ch o do , chI Io mo fI
Ia I v n m f mu c gIu y cu .
Nhung mo fI khng no I Ia I cu na o, chI cu I d u xu ng fho
daI, fhf In:
- CIghIf g no , mo I fi fu I d u ma da nga y dm Ia m Iu ng
qu n qu f, cha ng Iu c na o fh y ma f o nha ... Nhu ng cha ng gIghIf
fhn yu cu a chu ng fa by gIo o du, co fro I bI f! Nha cu a qua nh
quo , cu nhu khu I u fra I bo hoang... TI da dI duo c m f qua ng xa
va khng ngho ro mo fI no I g nu a. Vu a dI fI vu a vung roI qu f
va o go c nha , bu I bay mu ca In, fh m chi om ga I fI mIm cuo I vo I
fI, fI cu ng khng da p Ia I |om ga I fI Iu c y dang na m kIgIa c
frong sn, haI fay v b m b p). a ng b quan frong, fI d n duo I
ma I hIn. TI ng I x m xu ng, fhong fha ru a fay, d I ba ng nuo c
frong vo .
R I fI va o bu n, u ng m f c c su a chua, ro f c c nu a dom ra
d frn b u cu a s va ba f d u bo vu n ba nh m fha va o c c.
Mo fI va ba c Orzoma f v n o ngoa I sn. Co dI u, haI nguo I
khng ba n ca I nu a, ma bnh fInh no I chuy n kho kko vo I nhau.
Cha c Ia haI nguo I no I v ca c anh fI. Mo fI ch c ch c Ia I dua ng
fay a o In Iau dI ma f sung hu p, fr m ngm g f d u da p Ia I khI
ngho Orzoma f no I |cha c ba c fa an u I mo fI), va ma f mo I , mo
fI, nhn dI f n du du phia frn ra ng cy, nhu hy vo ng nhn fh y
m y nguo I con fraI cu a mnh o da ng y.
a m Io ng frong n I bu n phI n, hnh nhu mo fI da fhu n
fhoo Io I fhInh c u ca u ba c Orzoma f. Co n ba c fa ha I Io ng v da
duo c nhu y , vung roI qu f ngu a pho ng nhanh ra kho I sn.
uong nhIn, Iu c y ca mo fI I n fI d u khng fh ngo mo I
chuy n v sau so ra sao.
Cbingi: Aitmat6c S
CH!ONC 2
TI bI f cha c muo I muoI ra ng ch CIamIIIa so dI u khI n
fha nh fha o c brIska haI ngu a. Ch sa nh ngu a Ia m: ch v n Ia con
m f nguo I chan ngu a da n o ba n akaIr vu ng nu I ma . Anh Xadu c
fI fruo c kIa cu ng da fu ng chan ngu a. Co I n, frong m f cu c dua
ngu a va o mu a xun, du nhu anh y da khng du I kp ch
CIamIIIa. Ngho d n ra ng sau do , fu c khi v b bo ma f, anh Xadu c
da ba f co c ch, chuy n na y cha ng ro fhu c hu ra sao. Nhung co m f
s nguo I Ia I ba o anh ch I y nahu v yu nhau. u sao dI nu a, haI
nguo I an o vo I nhau chI duo c co b n fha ng. ChI n franh n ra, anh
Xadu c duo c go I va o qun d I.
TI khng bI f nn gIa I fhich fh na o, co Io v fu f m bo , ch
CIamIIIa da fhoo b dI chan ngu a da n |ng gIa chI co mnh ch, ch
vu a Ia con ga I vu a Ia con fraI cu a b ), bo I fh finh n f ch co nhu ng
no f nhu da n ng, m f ca I g du d I va dI khI fh m chi hoI fh.
CIamIIIa Ia m vI c ham ho , x c va c nhu da n ng. Ch bI f ca ch an o
vo I ha ng xo m Ia ng gI ng, nhung ko na o khng bI f dI u Ia I dI gy
chuy n vo I ch fh ch cha ng chu Io p, ch chu I khng fhua m f aI,
co I n ch co n fu m fo c vif d u ko kIa xu ng.
NhI u I n ha ng xo m d n nha fhan phI n:
- Ong va co fhu du con g quy ho a fh 7 Mo I chn uo f chn
ra o v nha ch ng ma da m m nam mI ng muo I! Khng co n kIng
n aI, khng co n bI f nguo ng ngu ng g nu a!
- No fh ma Ia I hay co d y! - mo fI da p Ia I, - Con du chu ng
fI no ua an ngay no I fha ng. Co n hon ca I I I fruo c ma f fh Im fhIn
fhif r I Ia I chu I vu ng sau Iung. Con du ca c ng ca c ba b ngoa I fh
ra vo nhu m Ia m, nhung nhu ng c a7 nhu fh cha ng kha c g qua7
fru ng ung: bn ngoa I fh sa ch so nha n nhu I, nhung bn frong fh
fh I kha m khng sao ngu I duo c.
I vo I ch CIamIIIa, b va mo bo fI khng bao gIo fo ra kho
kha f, khng bo I Ing fm v f nhu fho I fhuo ng mo ch ng na ng du.
va mo bo fI r f mu c n c n vo I ch, fhuong yu ch va chI mong
mu n co m f dI u: ch frung fha nh vo I fhuo ng d va vo I ch ng.
CIAMIIIA 9
TI hI u Io ng haI nguo I. n con fraI d u o frong qun d I,
CIamIIIa Ia ngu n an u I cu a b va mo bo fI, ch Ia con du duy
nh f cu a ca haI nha , v fh b mo fI quy ch Ia m. Nhung fI khng
hI u duo c mo do fI. Mo fI khng pha I Ia nguo I yu aI fh chI m f
mu c Ia yu. Mo fI v n kha c nghI f va d c doa n. Mo fI s ng fhoo
I I I rIng cu a mnh va khng bao gIo Ia m fra I I fhuo ng. Ha ng
nam, cu mu a xun d n Ia mo fI Ia I du ng ca I I u du mu c o sn va
d f g fu ng xng kho I |chI c I u na y b fI Ia m fu h I co n fraI fro ).
Mo fI da y d chu ng fI chu fhuong chu kho Ia m an va fn kinh
nhu ng nguo I Io n. Mo fI do I ho I mo I nguo I frong gIa dnh pha I m f
mu c fun Io I, khng duo c ca I Ia I.
Th ma ch CIamIIIa, ngay fu nga y mo I buo c chn v nha
ch ng da fo ra kha c finh kha c n f, khng nhu mo I c ga I kha c v
Ia m du con nguo I fa. Thu c ra ch cu ng fn kinh va vn Io I ngo II
Io n, nhong khng bao gIo chu cu I d u vng chu m f b , fuy v y
ch cu ng khng co ca I I I quay ma f dI I m b m chu I vu ng sau Iung
nhu nhu ng na ng du kha c. ao gIo cu ng fh , bu ng nghI fh na o
fh ch no I fha ng ra nhu v y, khng h so ba y fo y kI n cu a mnh.
Mo fI fhuo ng du ng vo phia ch, cho Ia ch no I pha I, nhung bao gIo
cu ng gIa nh cho minh fI ng no I quy f dnh.
TI cho ra ng v fh y CIamIIIa fha ng finh va cng fm, mo fI
coI ch nhu nguo I ngang ha ng vo I mnh, fh m mo uo c sau na y so
d ch fhay mnh, va ch so fro fha nh nguo I n I fro cu ng quy n fh
nhu mnh, m f baIbIfs nhu mnh, nguo I gIu gn f m gIa dnh.
- Con a , nho on u c AIakho, con duo c va o Ia m con m f nha
b fh , duo c fro I ban phuo c Ia nh, - mo fI ran ba o CIamIIIa. - y
Ia phu c cho con. Ha nh phu c cu a nguo I da n ba Ia sInh con do ca I,
frong nha du d f. On nho fhuo ng d , f f ca nhu ng g b mo Ia m ra
sau na y so Ia cu a con ca . Co aI mang fhoo cu a ca I xu ng m duo c
du. Co dI u, ca I phu c no chIor vo I nguo I na o bI f gIu gn danh du
va Iuong fm ma fhI. Io I mo da n con ghI nho I y, pha I bI f gIu
mnh mo I duo c, con a !...
Nhung finh fnh CIamIIIa v n co ca I g khI n haI mo ch ng
khng yn Io ng: ch vuI vo qua I II u, cu nhu fro fho. I khI
duo ng nhu cha ng co duyn co g, ch b ng pha In cuo I, ma Ia I cuo I
r f fo, r f vuI suo ng. I Ia m v , ch khng buo c bnh fhuo ng, ma
cha y a o va o sn, nha u qua con muong. Cha ng co duyn co g ch
cu ng m I y mo ca hay mo bo ma hn.
Cbingi: Aitmat6c 10
CIamIIIa co n fhich ha f nu a, ch Iun Iun kho kho ha f cu g,
ngay ca fruo c ma f nguo I Io n fu I. T f ca nhu ng ca I do c nhIn
khng an nh p vo I quan nI m c fruy n frong ba n v finh n f na
cu a con du frong gIa dnh. Nhung ca haI ba mo ch ng d u fu fr n
anh ba ng ca ch fu nhu ra ng d n da CIamIIIa so chinh cha n hon`"
Iu c fro frung aI ma cha ng fh . Co n vo I fI, frn do I na y khng co
nguo I na o da ng yu hon ch CIamIIIa. HaI ch om fI s ng vo I nhau
r f vuI, fu dung v co chu ng fI cu ng co fh cuo I pha In va cha y
du I nhau quanh sn.
Ch CIamIIIa xInh fh f Ia xInh. Vo c nguo I fhon fha , cn d I,
fo c cu ng khng xoan f f fha nh hay bim da u va na ng, chI c khan
fra ng ch choa ng r f kho o frn d u, cho o xu ng fra n m f chu f,
nom r f ho p vo I ch, Ia m fn ha n nuo c da ba nh m f cu a khun ma f
b u b u, khI n ch ca ng fhm duyn da ng. M I khI ch CIamIIIa
cuo I, dI ma f ha nh da o don Ia y, a nh ma u bIng bI c cu a ch Ia I
bu ng In su c s ng hang sau cu a fu I fro , hay khI b ng nhIn ch
c f fI ng ha f nhu ng khu c ca xu ng xa quon fhu c frong ba n, dI
ma f do p cu a ch Io o sa ng m f ca ch da n dI, khng co vo g Ia m f c
ga I ngy fho ca . TI fhuo ng d y fh y nhI u cha ng gIghif, nh f Ia
nhu ng anh cha ng o ma f fr n v , cu hay I m Io f nhn ch. Chinh
CIamIIIa cu ng fhich bng du a, nhung cu a da ng f I, ch v n do no f
nhu ng anh na o dI qua fro n. Tuy nhIn dI u do bao gIo cu ng Ia m fI
d ng Io ng. TI ghon v ch, nhu ca c c u om fhuo ng ghon v ch
mnh, va h fh y ca c cha ng fro fu I xa n d n g n CIamIIIa Ia fI
kI m ca ch ngan ca n. TI Ia m b fa dy, ha m ho nhn ho , nhu mu n
du ng b da ng cu a mnh ba o vo I ho :
Ca c anh du ng co ma su ng sa qua . Ch y Ia vo anh fI d u,
va cho fuo ng ra ng khng co aI cho cha n cho ch y!" Nhu ng Iu c y,
fI c y fo ra I ma ng, du du ng Iu c hay khng du ng Iu c cu ng cu xon
va o cu chuy n cu a ho , fm ca ch ch nha o nhu ng anh cha ng fa n
fInh ch, v n u Ia m nhu v y ma khng an fhua g, fI dm ca u, cu
ma f sung ma y sIa khf mu I hoa I.
M y cha ng fraI cuo I Ian ra.
- O na y, ha y nhn chu bo na y m f fi ma xom! Hnh nhu c y
Ia gIn cu a chu fa fh pha I. Th f nh n qua , fh ma bo n mnh
cha ng bI f g h f!
TI c no n gI n, nhung v n ca m fh y dI faI pha n b I cha y
bo ng In, va u c qua , nuo c ma f fI cu fra o ra. Ch CIamIIIa, gIn
CIAMIIIA 11
cu a fI, hI u Io ng fI Ia m. Ma c du bu n cuo I d n nn ru f, ch ga ng
km Ia I, Ia m ra vo nghIm ngh.
- Th ca c anh fuo ng gIn Ia cu a vuong va I frn duo ng cho aI
mu n nha f fh nha f a 7 - ch I y m f fu fh dInh da c, no I vo I ca c
cha ng gIghIf.
- O nha ca c anh fh co Io gIn Ia cu a roI cu a nha f fhu c d y,
chu o nha chu ng fI fh khng du! Ta dI ch kha c dI, kaInI cu a
ch, fI xIn kI u ca c anh!
R I Ia m dI u vnh vang fruo c ma f ho , d u c f cao kIu ha nh,
haI vaI ngu ng ngu y nhu khIu khich, ch bo dI cu ng vo I fI, Ia ng
Io mIm cuo I.
Trong nu cuo I y, fI fh y ca su bu c b I, I n nI m vuI suo ng.
Co Io Iu c y ch nghI fh m:
"OI, chu om ng c ngh ch qua ! N u ch chI mu n choI bo I cho
fho a fnh rIng fh aI c m gIu n I ch7 Ca7 nha co ba m fhoo fu ng
buo c cu ng khng canh gIu n I kIa ma !"
Nhu ng I n nhu fh , fI Ia ng fhInh nhu ca m fh y mnh co I I.
Pha I, fI ghon v ch CIamIIIa, fI fn su ng ch, fI kIu ha nh v
ch Ia gIn cu a fI, kIu ha nh v sa c do p cu a ch, v finh fnh
pho ng khoa ng, khng chu I fhu c va o aI cu a ch. TI vo I ch Ia dI
ba n chi fhn, khng gI u nhau dI u g.
a o y, o ba n co n r f if da n ng. V fh co nhu ng ga cu xu
vo I phu nu m f ca ch frng fra o, fo vo khInh mI f ra y Ia : c n g
pha I f n cng vo I bo n da n ba na y, chI ngu y ngo n fay m f ca I Ia a
na o cu ng Iao fhoo ngay!
M f I n, o ba I co , Oxmn, m f nguo I ho xa cu a gIa dnh fI cu
ba m I y CIamIIIa foan gIo fro ma ma nh. Ca cu ng fhu c Ioa I nhu ng
ko cho ra ng khng m f c ga I na o cuo ng n I su ca m d cu a mnh.
CIamIIIa cam fu c ga f fay ha n ra va du ng pha f d u duo I chn d ng
co kh, noI ch dang ng I nghI frong bo ng ro p.
- o ca I fho I y dI! - ch no I, gIo ng dau xo f va xoay Iung Ia I
phia ha n. - Ca I ngu ca c nguo I Ia fhu ngu a du c cu a da n, co n co fh
frng mong g kha c o ca c nguo I kIa chu !
Oxmon na m xoa I duo I chn d ng co , bIu ca p mI uo f, no I:
- Mo o ch fhf froo cao Ia fh I... Ro kho o Ia m b , fho m ch f dI
duo c ma Ia I co n bf mu I ch baI...
Cbingi: Aitmat6c 12
CIamIIIa quay ngoa f Ia I.
- Co Io fI fho m fh f d y! Co dI u cha ng qua s kI p ba f ch
om chu ng fI pha I chu ca nh nhu v y, fh ma ca I d ngu xu n nha
anh Ia I gI u co f chu ng fI. Cha ng fha pha I s ng ca nh vo Iinh xa
ch ng m f fram nam, chu nhu ng fhu nhu anh fI cu nh foo f va o:
fh f Ia fo m. N u nhu khng pha I fho I bu I chI n franh fh co ma
cho no fho m no I chuy n vo I nha anh!
- Th dy cu ng ba o fh ma ! y Ia fa I chI n franh, fhI u cy
roI cu a ch ng nn da ng y mo I pha f r ! - Oxmn cuo I kh y, - Na y,
n u da ng y ma Ia vo fo fh da ng y so ha f gIo ng kha c ngay fhI
ma .
CIamIIIa foan nha y x d n fruo c ma f ha n, ch dnh no I cu g
cho bo fu c, nhung r I Ia I Ia ng fhInh: ch hI u ra ng cha ng nn dy
vo I ha n Ia m g. Ch nhn ha n h I Iu ba ng con ma f cam gI n. R I
ch nh bo f m f ca ch gh fo m, nha f ca I cha ng na ng o duo I d f In
va bo dI.
y gIo fI du ng frn chI c xo mogIara da ng sau d ng co .
Th y fI, ch CIamIIIa quay ngoa f dI. Ch hI u fm fra ng fI Iu c
y. TI co ca m gIa c nhu khng pha I ch b xu c pha m, ma chinh Ia
fI, chinh fI b Iang nhu c. Trong Io ng dau do ng, fI fra ch ch:
- Nhu ng fhu nhu fh ch dy vo I no Ia m g, ba f chuy n vo I
chu ng no Ia m g kIa chu 7
Cho d n f n chI u, CIamIIIa Iun Iun cau co , u , khng no I
vo I fI Io I na o va khng h cuo I nhu fruo c. KhI fI dua xo mgIara
Ia I g n, v khng mu n cho fI da7 d ng d n chuy n ban na y - no
gy cho ch nI uf hn gh go m ma ch gIu kin frong Io ng - ch
gIang fay I y da xo c ma nh ca I cha ng na ng va o bo co , x c ngay ca
bo In, gIo cao o phia fruo c d cho I p ma f. Ch Iang b ng bo co va o
frong xo da nh huy ch m f ca I, r I I p fu c xo c ngay bo kha c. Ia ng
sau xo da d y co . Iu c d y xo dI, fI ngoa nh Ia I nhn va fh y ch fu a
mnh va o ca n cy cha ng na ng, du ng Ia ng m f Ia f, vo cha n chuo ng,
nghI ngo I dI u g, r I ch cho f nho ra, Ia I ham ho ba f fay va o vI c.
KhI chI c mgIara cu I cu ng da ch f d y co , CIamIIIa duo ng
nhu qun h f mo I fhu frn do I, ch nga m nhn hoa ng hn khng
du f. a ng xa, phia bn kIa sng, du do o cu I fha o nguyn
Cada cxfan, v ng ma f fro I mu a ga f bu I chI u fa m f mo I ra ro I
dang phun Iu a nhu ca I mI ng Io fandur. No fu fu I n xu ng sau
CIAMIIIA 13
duo ng chn fro I, ha f In a nh Iu a hu ng nhu m do nhung da m my
x p bo nho va no m nhu ng fIa h I quang cu I cu ng xu ng fha o
nguyn ma u hoa ca da dI m nhu ng v f xanh bI c cu a bo ng f I d n
so m o nhu ng ch d f fh p. CIamIIIa nhnh ca nh ma f fro I Ia n, vo
ma f hn hoang fr m Ia ng nhu dang chIm nguo ng m f ca nh fh n
fIn. Cuong ma f ch sa ng In vo du da ng, ca p mI ho mo mIm cuo I
hI n Ia nh nhu fro fho. R I duo ng nhu d fra Io I nhu ng cu fra ch
mo c chI chu c bu f ra fu mI ng fI, ch quay Ia I va no I, nhu fh no I
fI p sau cu chuy n gIu a chu ng fI:
- Ma fhI, om du ng b n fm d n ha n, KIchIn baIa a , ma c
xa c ha n! Ha n co pha I Ia nguo I du nu a7... - ch cho f Im ba f, dua
ma f do I fhoo va nh ma f fro I dang Iu I d n, doa n fho da I, fr m ngm
no I fI p: - Nhu ng ko nhu ga Oxmn na y Ia m sao bI f duo c nguo I fa
p u ca I g frong fm h n7 Ma cu ng cha ng aI bI f duo c du. Co Io
frn do I khng co nhu ng nguo I da n ng nhu fh ...
Cbingi: Aitmat6c 14
CH!ONC 3
Trong Iu c fI dua m y con ngu a quay fro Ia I, ch CIamIIIa da
kp cha y d n ch da m phu nu Ia m vI c ca ch chu ng fI m f qua ng,
va fI ng no I oang oang vuI vo cu a ho vang d n faI fI. Th f kho no I
ro dI u g da xa y d n vo I ch: co Io fm h n ch bu ng sa ng Iu c ch
nga m ca nh ma f fro I Ia n, hoa c cha ng qua ch ca m fh y vuI v da
Ia m vI c gIo I. TI ng I frn d ng co cao frn xo mgIara va nhnh
CIamIIIa. Ch da fha o bo chI c khan choa ng fra ng nho va gIang
r ng haI fay, cha y fhoo nguo I ba n ga I, bang qua d ng co da ca f fru I
dang mo d n frong bo ng f I. Va f a o da I ma c bay ph n ph f fruo c
gIo . Th f nhIn, n I bu n frong Io ng fI cu ng bI n du m f: "HoI
du ma b n fm d n m y cu Ia o I u cu a ga Oxmn y!"
- Na o, d n buo c In! - TI vung roI qu f m y con ngu a, gIu c
gIa .
Hm y, fhoo Io I da n cu a ba c d I fruo ng, fI quy f y cho bo b
d ca f fo c, frong Iu c cho do I fI vI f fhu fra Io I anh Xadu c.
V chuy n fhu fu na y chu ng fI cu ng co pho p fa c rIng: ca c
anh fI vI f fhu v fh d gu I cho b , nguo I gIao fhng cu a ba n frao
fhu cho mo chu ng fI, co n do c fhu va fra Io I Ia nhI m vu cu a fI.
Chua do c fhu anh Xadu c fI da bI f fruo c anh vI f g.
Mo I Ia fhu cu a anh d u gI ng nhau nhu nhu ng con cu u non
frong da n. ao gIo anh cu ng mo d u ba ng cu: "TIn su c kho o cu a
fI", fI p do nh f dnh Ia : "TI gu I Ia fhu na y qua buu dI n v cho
b mo fI hI n o ba n TaIax fhnh vuo ng, fram hoa dua no va nga f
huong fhom, cho nguo I cha v cu ng quy m n cu a fI Ia
CInfsubaI..." TI p dau do d n mo fI, mo do anh, r I Ia d n chu ng
fI, fhoo fhu fu nghIm nga f. R I d n nhu ng cu khng bao gIo
fhI u duo c fham ho I su c kho o va do I s ng cu a ca c a cxakan frong
ba n, fham ho I ba con ho g n, va ma I d n cu I fhu, anh Xadu c mo I
nhu v I va vI f fhm: "TI cu ng gu I Io I fham ho I vo fI Ia
CIamIIIa..." uong nhIn, khI b mo co n s ng, ca c acxakan va ba
con ho g n v n kho o ma nh ma frong fhu nha c d n vo fruo c fIn,
nh f Ia Ia I d fhu gu I rIng cho vo fh fhu c Ia khng fI n, khI m
CIAMIIIA 15
nha Ia da ng kha c. Khng chI rIng anh Xadu c cho nhu fh Ia pha I,
ma b f cu nguo I da n ng na o bI f fu fro ng cu ng d u fhu a nh n
nhu v y. I u na y cha ng c n gIa ng gIa I nhI u, fu c I o ba n Ia nhu
v y, cha ng nhu ng khng pha I Ia chuy n dom ra ba n ca I duo c, ma
chu ng fI cu ng cha ng ban khoan g Ia m v chuy n y, no chua
da ng k ba ng ba n fhn Ia fhu. M I Ia fhu Ia m f su kI n vuI mu ng
ca nha d u mong mo I.
Mo fI ba f fI do c dI do c Ia I bu c fhu m y I n. R I vu a ca m
d ng vu a fha nh kinh, mo fI dua haI ba n fay nu f no ra do n I y no ,
gIu ma nh gI y m f ca ch Iu ng fu ng nhu gIu con chIm co fh bay vu
dI b f cu Iu c na o. Cu I cu ng, mo fI d ng d y m y ngo n fay cu ng
do m f ca ch kho nho c, g p Ia fhu fha nh hnh fam gIa c.
- OI ho I ca c con yu quy cu a mo , nha so gn gIu fhu cu a ca c
con nhu gIu bu a h m nh! - mo fI no I, gIo ng run run d m I . - Con
ho I fham b mo , gIa dnh, ba con co duo c bnh yn khng... O nha
co Ia m sao du, v n o ba n fhI ma . Nhung co n ca c con fh sao7 ChI
c n con vI f cho m f chu fhI - con co n s ng, - fh Ia du , cha ng c n
g hon nu a...
Mo fI co n nhn Ia fhu g p hnh fam gIa c h I Iu, r I c f no
va o chI c fu I da bo nho du ng f f ca fhu fu b y Iu nay va cho va o
ruong kho a Ia I.
N u Iu c do ch CIamIIIa co o nha , chu ng fI cu ng dua fhu cho
ch do c. M I I n ch CIamIIIa c m Ia fhu g p hnh fam gIa c frong
fay, fI fh y ma f ch do bu ng In. Ch do c nh m m f ca ch nghI n
ng u, ma f Iuo f v I qua nhu ng do ng chu . Nhung do c ca ng g n d n
cu I, dI vaI ch ca ng ru xu ng, m u u ng h ng frn ma ch fa n
d n. Ch chau dI Ing ma y buo ng bInh, va khng do c n f m y
do ng cu I, ch fra Ia I mo fI bu c fhu, ho hu ng Ia nh Iu ng nhu fra
v f g vu a muo n.
Ha n Ia mo fI hI u fm fra ng con du fhoo y mnh, nn fm
ca ch Ia m cho ch khuy kho a.
- Sao Ia I fh , con7 - mo fI vu a no I vu a kho a ruong. - a ng Io
pha I vuI mu ng fh ma con Ia I u ru v y! Pha I du chI mnh con co
ch ng dI b d I7 Khng pha I chI rIng con bu n kh , d y Ia n I dau
bu n chung cu a foa n dn, con ha y ga ng cu ng foa n dn chu du ng.
Con fuo ng fh chu , co aI Ia nguo I khng bu n, khng mong nho
ch ng... Co dI u bu n fh bu n, nhung khng nn d I ra ngoa I,
chI gIu kin frong Io ng fhI!
Cbingi: Aitmat6c 16
CIamIIIa Ia ng fhInh. Nhung ca I nhn buo ng bInh, bu n r u
cu a ch nhu mu n no I: "Mo cha ng hI u g ca , mo a !" I n na y fhu
cu a anh Xadu c v n gu I fu Xaraf p. Anh na m qun y vI n o d y.
Anh vI f frong fhu ra ng nho fro I phu h , mu a fhu anh so v nha ,
v anh da b fhuong. Thu fruo c anh da ba o fIn na y, v fh ca nha
d u vuI suo ng v sa p duo c do n anh v .
Tuy fh , hm y fI v n khng o nha , fI ra sn d p Iu a. TI
fhuo ng ngu dm o ngoa I y. TI da f ngu a ra bu c o ba I co IInh
Iang. Ong chu fch co I nh c m khng cho chan gIa su c o ba I na y,
nhung mu n cho ngu a cu a mnh bo o f f, fI v n fha fr m o d y.
TI bI f m f ch khu f o khu d f fh p, Ia I va o ban dm nu a fh
khng aI frng fh y duo c. Nhung I n na y, khI fha o ngu a d n ra
ba I fh fh y b n con ngu a cu a aI da fha ra ba I IInh Iang r I. TI fu c
Ia m. TI Ia chu c xo brIska haI ngu a, fI co quy n fu c qua dI chu .
Khng da n do g h f, fI dnh du I m y con ngu a na y dI fh f xa d
cho ko Ia o xuo c na o da m xm nh p va o da ph n cu a fI m f ba I
ho c. Nhung b ng nhIn fI nh n ra haI con ngu a cu a anIyar, anh
cha ng ma Iu c ban nga y ba c d I fruo ng da nha c d n. Su c nho ra ng
nga y maI, ch om fI so cu ng anIyar da nh xo cho fho c ra ga, fI
d ma c m y con ngu a va fro Ia I sn d p.
Th ra anIyar cu ng o dy. Anh vu a fra d u xong va o ca c
ba nh xo brIska cu a mnh va dang va n m y chI c -cu frn fru c.
- Anh anIk, ngu a cu a anh o duo I fhung Iu ng pha I khng7 -
fI ho I.
anIyar ch m ra I quay d u Ia I:
- HaI con cu a fI.
- Th co n dI kIa7
- A, cu a ca I c g... c CIamIIIa pha I khng7 Ngu a cu a c y
d y. C y vo I chu Ia fh na o, gIn cu a chu a 7
- Pha I, gIn.
- Chinh ba c d I fruo ng fha ngu a o d y, ba o fI frng nom...
May ma fI khng du I m y con ngu a y dI!
m xu ng, ngo n gIo hy h y fu nu I fh I xu ng Iu c ban
chI u da Ia ng ha n. Trn sn d p cu ng va ng Ia ng. anIyar na m da I
ca nh fI, duo I chn d ng rom, nhung Ia f sau anh du ng In va dI ra
sng. Ca ch m f qua ng khng xa, anh du ng Ia I bn bo d c du ng, r I
CIAMIIIA 17
cu du ng d y, fay cha p sau Iung, d u hoI nga v m f bn. Anh du ng
xoay Iung v phia fI. Ca I da ng hnh da I da I, go c ca nh, nhu do o
ba ng ru cu a anh In d m no f frong a nh frang m du. uo ng nhu
anh dang Ia ng ngho m f ca ch nh y bo n fI ng n a o duo I sng,
fI ng n a o v dm m I Iu c m f ma nh fhm o nhu ng khu c nng.
Hay co Io anh co n Ia ng ngho mhu ng m fhanh va fI ng s f soa f
ban dm ma faI fI khng fhu nh n duo c. "Anh cha ng Ia I dnh ra
ngu o von sng dy, nguo I du k qua c fh f!" - fI cuo I kh y.
anIyar mo I xu f hI n o ba n chu ng fI ca ch dy if Iu. I n
y, m f fha ng bo cha y ra ch ca f co , phI ba o ra ng co m f anh
fhuong bInh v Ia ng, co n anh fa Ia aI, nguo I nha na o fh no khng
bI f. OI, fh f Ia m f bI n c phI fhuo ng! O ba n fI bao gIo cu ng fh :
h co nguo I na o o ma f fr n v Ia ca Ia ng, gIa fro Io n bo , khng fru
m f aI Iu Iuo f d ra xom nguo I mo I d n, fay ba f ma f mu ng, ho I
xom anh fa co ga p nguo I fhn cu a mnh o ngoa I y khng, do n
ngho fIn fu c. Th Ia fI ng roo ho n I In khng fh fuo ng fuo ng
n I, nguo I na o cu ng doa n gIa doa n non: co Io anh mnh v , hay co
khI Ia ng du gIa cu ng nn7
Nhu ng nguo I dang ca f co bo ca cng vI c, cha y u a v xom su
fh ra sao.
Th ra anIyar chinh g c Ia nguo I qu fI, sInh o ba n na y.
Nguo I fa k Ia I ra ng anh m cI fu fhuo nho , ba nam fro I an nho o
d u h f nha na y sang nha kha c, r I anh bo d n bu ng fha o nguyn
Tsacma c, o vo I nhu ng nguo I Cadakho Ia ba con ho ngoa I vo I anh.
Chu bo cha ng co n aI Ia ba con ho g n, v fh cha hvng aI go I chu
v , r I nguo I fa qun ba ng chu dI. KhI co nguo I ho I anIyar Ia m an
sInh s ng ra sao fu h I bo nha ra dI, anh chI fra Io I cho qua
chuy n, co y Ia ng fra nh. Nhung fuy v y v n co fh bI f duo c ra ng
anh da n m du mu I cay da ng, da fhu a bI f fh na o Ia fhn ph n
cu a ko m cI. Cu c s ng x d y anIyar Ian I n kha p do dy, nhu
ngo n Ing chng. M f fho I gIan da I, anh chan cu u o vu ng d f ma n
Tsacma c, Io n In anh dI da o muong frn ca c hoang ma c, r I Ia m o
ca c khu mo Angron g n Taskon, fu noI na y anh va o qun d I.
n ba ng nI m no do n anIyar khI anh fro v Ia ng qu. "No
da Iang fhang phIu ba f kha p noI, nay Ia I fro v , nhu v y Ia ca I s
no Ia I duo c u ng nuo c con muong qu huong. No v n chua qun
fI ng mo do , chI dI khI da va I fI ng Cadakho fhI, no no I fI ng
qu fa v n so I Ia m".
Cbingi: Aitmat6c 1S
"u mun fru ng ca ch fro , con Tunpar ru f cu c so fm Ia I b y.
AI ma khng yu quy qu huong, yu quy ba con dn ba n! Anh fro
v Ia pha I Ia m! a con ba n fa vuI Io ng, vong IInh f fIn anh cu ng
h ha . On fro I r I dy chu ng fa so da nh fha ng bo n u c, so s ng
yn Ia nh. Co n anh, cu ng nhu mo I nguo I kha c, anh so I p gIa dnh,
va frn no c nha anh so b c In ngo n kho I b p m cu ng", - ca c cu
acxakan no I nhu v y.
Nha c d n f fIn anIyar, ca c cu nho Ia I dich xa c anh Ia
nguo I do ng ho na o. Th Ia frong ba n chu ng fI da xu f hI n "m f
nguo I ba con mo I" - anIyar.
R I m f hm, ba c d I fruo ng Orzoma f dua m f anh Iinh cao
Io n, hoI gu , f p f nh chn fra I ra ch chu ng fI ca f co . ChI c a o ca-
p f va f frn vaI, anh buo c I f d f, c khng chu d cho con ngu a
ca I Iu n phI nuo c kI u nho cu a Orzoma f bo xa mnh. n ca nh ah
cha ng anIyar cao k u, ba c d I fruo ng f m vo c nho bo va hI u
d ng nom cha ng kha c g con chIm do o von sng. o n fro fh m chi
pha In cuo I.
Ca I chn b fhuong cu a anIyar v n chua Ia nh ha n, d u g I
khng g p Ia I duo c, vI c ca f co khng fhich ho p vo I anh, v fh
nguo I fa d anh cu ng Ia m vo I bo n fro con chu ng fI, frong coI ma y
ca f co . Thu fhu c Ia Iu c d u chu ng fI khng fhich anIyar. Truo c
h f chu ng fI khng ua ca I finh kin da o cu a anh. Anh if no I, va
n u co no I, fa v n co ca m gIa c nhu Iu c y anh co n ma I nghI chuy n
g kha c f n du du, co n dang fhoo du I nhu ng y nghI rIng fu, va
cu ng khng fh hI u duo c anh co nhn fh y fa khng, ma c du anh
v n nhn fha ng va o ma f fa ba ng ca p ma f mo ma ng, fu Iu .
- T I nghI p anh chang, cha c Ia v n chua hoa n h n sau
nhu ng nga y o ma f fr n! - nguo I fa x xa o v anh.
Nhung co dI u Ia Ia ma c du Iu c na o cu ng fr m ngm nhu
v y, anIyar Ia m vI c Ia I r f nhanh nho n va chinh xa c, nhn anh
Iu c y co fh fuo ng anh Ia con nguo I h ho I va co I mo . Co Io qua ng
do I fho u m cI, Iong dong I n d n da khI n anh quon gIu kin
fnh ca m va y nghI cu a mnh, da fa o cho anh ca I finh do da f y
chang7 Co fh Ia m.
Ca p mI mo ng cu a anIyar, vo I nhu ng n p nhan nho ha n ro
bn kho o mI ng Iun Iun mim cha f, dI ma f nhn bu n r u, dI m
fInh, duy co dI Ing ma y m m ma I, Iun Iun d ng d y Ia m cho
khun ma f g y go Iu c na o cu ng co vo m f mo I cu a anh IInh hoa f
CIAMIIIA 19
ha n In. I khI anh do ng faI ngho, duo ng nhu vu a ba f ga p m f
m fhanh g ma faI nguo I kha c khng ngho duo c, fh Ia dI Ing
ma y anh gIuong ha n In va ma f anh bu ng sa ng m f nI m hn
hoan kho hI u. R I anh mIm cuo I h I Iu, vuI suo ng v chuy n g
khng ro . Chu ng fI coI f f ca do Ia dI u k qua c. Cha ng pha I chI co
fh ma fhI, anh co n co nhu ng fho I k qua c kha c nu a. u I chI u,
sau khI fha o ngu a ra kho I xo, chu ng fI fu f p bn ca nh fu p I u,
cho ch c p duo ng n u an, co n anIyar fro o In "c n canh ga c" va
ng I I o d y cho d n f I mf.
- Anh fa Ia m g o d y, Ia m nhI m vu canh ga c cha c7 - chu ng
fI cuoI, bao nhau.
Co I n, v fo mo fI fhoo anIyar In c n. uo ng nhu o d y
cha ng co g da c bI f. n b Ia fha o nguyn frung du fra I r ng
mnh mng, chm frong bo ng f I ma u hoa ca . Ca nh d ng mo f I
duo ng nhu d n d n fan ra frong Im va ng.
Iu c fI d n, anIyar cu ng cha ng bu n d y fo I nu a. Anh ng I
bo g I, nhn du da ng fruo c ma f, a nh ma f fu Iu nhung frong sa ng.
Va fI Ia I co ca m gIa c nhu anh dang cham chu Ia ng ngho nhu ng
m fhanh ma faI fIIu khng ngho fh y duo c. I Iu c anh Ia ng faI
ngho va ng I Ia ng dI, ma f mo fo. Co dI u g Ia m anh kha c khoa I,
fI fuo ng chu ng nhu anh sa p du ng In va phoI mo h f fm h n,
nhung khng pha I mo ra vo I fI - anh khng d y d n fI, - ma phoI
mo ra fruo c m f ca I g v cu ng r ng Io n, bao Ia ma fI chua fu ng
bI f. R I nhn anh, fI khng nh n ra anh nu a: anIyar ng I u ru ,
u oa I, nhu chI Ia anh dang nghI ngoI sau bu I Ia m.
Nhu ng ba I ca f co cu a nng frang chu ng fI o ra I ra c frn ca c
khu ba I b I bn sng Kurkuru. Sng Kurkuru ra kho I ho m nu I o
m f ch ca ch ba n chu ng rI khng xa va cha y qua fhung Iu ng
fha nh do ng du d I, khng g ch ngu n I. Mu a ca f co Ia mu a nuo c
Iu ca c con sng frn nu I d xu ng. Tu chI u, nuo c ba f d u dng
cao, du c I m va ng u bo f. Nu a dm, dang ngu frong I u, fI cho f
fhu c gI c v sng chuy n mnh du d I. m xanh fha m, Ia ng do ng,
sao fro I nhu nhu ng con ma f sa ng nhn va o I u, gIo Ia nh a o a o fh c
fo I fu ng con, va n v f d u ngu ca , duy co con sng v n g m fho f,
nhu d m do a ch m d n ch chu ng fI. Tuy chu ng fI khng o ngay
frn bo sng, nhung ban dm, ngho nhu nuo c g n k bn mnh,
ca m gIa c y khI n fI b f gIa c hoa ng so : ng nho nuo c d n cu n
phang ca nguo I I n I u dI fh sao7 Ca c ba n fI ngu say I, gI c ngu
Cbingi: Aitmat6c 20
kho Io ng da nh fhu c n I cu a nguo I ca f co , rIng fI khng fh cho p
ma f duo c, va fI ra ngoa I I u.
Ca nh ban dm frn ba I sng Kurkuru fh f Ia do p va da ng
so . y do frn ba I co , nhu ng con ngu a b fro ng chn Ia n fha nh
nhu ng v f don don. a m ngu a da an no n co ng m suong va by
gIo fhInh fhoa ng Ia I fho ph ph, mo ma ng frong gI c ngu ch pp
cho n. Co n ngay bn ca nh, sng Kurkuru vif cong m f cy II u nho
uo f d m va foI fa , nha yh ch m ch m va o bo , x da m m. Sng
khng ngo f g m ro o, dm f I fra n d y fI ng m a o cu ng Ioa n, du
fo n. Khu ng khI p. Ru ng ro n.
Nhu ng dm nhu fh , bao gIo fI cu ng nho fo I anIyar. an
dm anh fhuo ng ngu frn nhu ng d ng co o ngay bo sng. Anh
khng so hay sao7 TI ng nuo c sng g m ro o khng Ia m anh u faI
u7 anh co ngu khng nhI7 Ta I sao ban dm anh ngu m f mnh frn
bo sng7 Anh fm fh y g fhu v frong do 7 Con nguo I k qua c,
khng pha I nguo I cu a fh gIan na y. HI n gIo anh o du7 TI nhn
fu phia, khng fh y aI. o spng cha y ra xa, nh p nh nhu ng go
d f fhoaI fhoa I, nhu ng dInh nu I mo mo frong dm f I. a ng kIa,
frn fhuo ngngu n, dm fhanh va ng va va ng va c sao.
CIAMIIIA 21
CH!ONC 4
uo ng nhu da d n Iu c anIyar pha I fm nguo I frong ba n d
k f ba n. Nhung anh v n m f fhn m f mnh nhu fruo c, cu nhu fh
anh khng h bI f fh na o Ia bo ba n hay fhu dch, fhI n ca m hay
ghon gho f. V y ma frong ba n, cha ng gIghIf na o co fh fu ba o v
mnh va ba o v nguo I kha c, co fh Ia m vI c nghIa, nhung dI khI
cu ng co fh Ia m dI u a c, da m cuo ng Ia I ca c acxakan va Ia m fhoo y
mnh frong ca c bu a fI c fu ng hay ma chay, fh anh cha ng nhu fh
fhuo ng duo c mo I nguo I kIng n , fh m chi duo c phu nu d ma f fo I.
Nhung, n u m f ko nhu anIyar, s ng fa ch bI f, khng can
du va o mo I vI c fhuo ng nga y frong ba n, fh nguo I fa khng d y
d n ha n, s kha c fh no I vo I gIo ng bao dung: - Ha n khng Ia m ha I
aI, cu ng cha ng co ich cho aI. Kh fhn ha n, ha n s ng v f vo cho
qua nga y doa n fha ng, fhI fh cu ng duo c...
Nguo I nhu fh fhuo ng chu c I y su gI u co f hay fhuong ha I
cu a fhIn ha . Co n chu ng fI, nhu ng ga fraI mo I Io n, bao gIo cu ng
mu n fo ra gIa da n hon fu I fhu c cu a mnh d co fh sa nh ngang
vo I nhu ng cha ng gIghIf fhu c fhu , chu ng fI Iun Iun ch nha o
anIyar |dI nhIn khng pha I Ia fruo c ma f anh, ma gIu a chu ng fI
vo I nhau fhI). Chu ng fI ch nha o ca vI c anh ra sng fu gIa f I y
chI c a o c du ng b n fu I cu a mnh. A o gIa f xong chua kh anh da
dom ra ma c: anh chI co d c chI c a o y fhI.
Thu c cu ng Ia , anIyar xom chu ng co vo dI m da m va hI n
Ia nh, v y ma chu ng fI khng h da m Io n vo I anh. Khng pha I v
anh nhI u fu I hon chu ng fI |hon nhau ba b n fu I co Ia bao, vo I
nhu ng nguo I nhu fh chu ng fI cha ng kIng n g, v n ma y fao chI
fo I Ia fhuo ng), cu ng khng pha I v anh nghIm ngh hoa c Ia m ra b
fa dy, dI u do dI khI v n co fh go I nn m f ca I g gI ng nhu su
kinh n , khng pha I fh . Vo fr m ngm cau co cu a anh ng m chu a
m f ca I g khng fh hI u duo c, khI n chu ng fI pha I o do , ma c du
chu ng fI v n sa n sa ng ch nha o b f cu ko na o.
Co fh duyn do khI n chu ng fI o n anIyar Ia m f su vI c
nhu fh na y. TI v n r f fo mo va fhuo ng hay Ia m r y nguo I kha c
Cbingi: Aitmat6c 22
ba ng nhu ng cu ho I d n dI u, ma ho I chuy n chI n franh nhu ng
nguo I da fu ng chI n d u o ma f fr n Ia I Ia nI m say m fhu c su cu a
fI. H I anIyar v ba n frong mu a ca f co , fI Iun Iun fm dp
fhu n Io I d do ho I m f dI u g o anh cha ng mo I o ma f fr n v na y.
M f bu I chI u, sau nga y Ia m, chu ng fI ng I bn d ng Iu a,
chu ng fI da an xong va fhung dung nghI ngoI.
- anIk, fruo c khI dI ngu , anh k cho ngho chuy n g v
chI n franh dI, - fI na I.
Thoa f d u anIyar Ia ng fhInh, hnh nhu co n bu c mnh Ia
da ng kha c. Anh nhn ngo n Iu a h I Iu, r I ng ng d u In, nhn
chu ng fI.
- K chuy n chI n franh u 7 - anh ho I r I nhu d fra Io I cho
nhu ng duy fu rIng cha mnh, anh no I ba ng gIo ng kha n kha n: -
Khng, ca c c u khng nn bI f g v chI n franh fh hon.
R I anh quay dI, vo I y m f m co kh no m va o d ng Iu a, va
ba f d u fh I cho cha y bu ng In, ma f khng nhn aI frong bo n
chu ng fI.
anIyar khng no I g fhm. Nhung, chI m f cu nga n ngu I
y fu mI ng anh no I ra cu ng du khI n chu ng fI hI u duo c ra ng
khng fh no I v chI n franh m f ca ch don gIa n nhu v y, khng
fh fu do fa o nn m f chuy n c fich dua fa va o gI c ngu .
ChI n franh do ng Ia I fha nh u frong fra I fIm su fha m cu a
con nguo I, va k chuy n v no khng pha I Ia d da ng.
TI x u h vo I chinh mnh, va khng bao gIo fI ho I chuy n
anIyar v chI n franh nu a.
Nhung, bu I f I hm do r I cu ng mau cho ng chm va o Ia ng
qun, cu ng nhu frong ba n nguo I fa cha hvng co n d y g d n chinh
anIyar nu a.
Sa ng so m hm sau, fI cu ng vo I anIyar dua ngu a ra sn
d p, vu a Iu c do ch CIamIIIa cu ng d n. Nhn fh y chu ng fI, fu xa
ch da go I fo:
- O na y, kIchIn baIa, da f ngu a cu a fI Ia I dy! M y ca I vo ng
c ngu a cu a fI du r I nhI7
- R I duo ng nhu soo f do I v n Ia m ngh da nh xo ngu a, ch ba f
d u xom xo f chI c brIska ra da ng fhng fha o Ia m, du ng chn Iay
fhu xom moayo ba nh xo co an khif vo I fru c khng.
CIAMIIIA 23
KhI fI vo I anIyar cuo I ngu a Ia I g n, chu ng fI nom fh f fu c
cuo I duo I con ma f cu a CIamIIIa. I chn g y cu c da I ngoa ng cu a
anIyar bung fhong, xo frong dI u ng gIa da, ng qua r ng, Iu c
na o cu ng chI chu c fu f ra. Co n fI fhu c ngu a ba ng haI go f chn
khng gIa y da sa m don Ia I.
- Ro fh f Ia xu ng dI! - CIamIIIa vuI vo h f d u In. R I
khng ch n chu , ch saI ba o chu ng fI: - Ia m nhanh nhanh In,
pha I vuo f qua duo c fha o nguyn fruo c khI na ng ga f.
Ch na m I y dy cuong, vu ng va ng da f m y con ngu a d n xo
brIska va ba f d u do ng ngu a va o xo. Ch fu fay do ng ngu a, chI co
m f I n ch ba o fI ba y cho ch ca ch sa p da f gIy cuong. Ch khng
d y d n anIyar nhu fh khng h co anh o bn ca nh.
Tha I d ca quyf, fh m chi Ia fu fIn, nhu co y fha ch fhu c cu a
CIamIIIa ro ra ng da khI n anIyar su ng s f. Vo I vo a c ca m, nhung
cu ng khng gI u duo c su khm phu c ng m n mm, anh mim cha f
mI m f ca ch Ia Iu ng, nhn ch Ia m. KhI anh Ia ng Ia ng va c m f bao
fa I fho c o ma f ba n cn In, dom ra xo, ch CIamIIIa cu anh:
- Th Ia ca I qua I g, m I nguo I cu hu ng hu c Ia m m f mnh
nhu fh u7 Khng, anh ba n a , Ia m nhu fh khng n du, dua fay
dy! Na y, kIchIn baIa, sao Ia I cu duong ma f nhn nhu fh , fro o
In xo x p ca c bao fa I dI!
Ch CIamIIIa na m I y fay anIyar va Iu c ho na m fay nhau
cu ng x c fa I fho c In fh anh cha ng f I nghI p cu do ma f In v
fho n. R I m I I n haI nguo I nng fa I fho c In, fay na m cha f fay,
d u g n nhu chu m va o nhau fh fI Ia I fh y anIyar vu a nguo ng
ngu ng vu a dau kh , mim cha f mI, c khng nhn va o ma f
CIamIIIa. Co n ch CIamIIIa fh fha n nhIn nhu khng, duo ng nhu
khng d y d n anh cha ng cu ng Ia m vo I mnh, Iun mI ng bng
du a vo I ch cn fho c. Cu I cu ng, khI xo da ch f d y bao fa I va
chu ng fI da c m dy cuong frong fay, ch CIamIIIa nha y ma f ranh
ma nh, vu a cuo I vu a no I:
- Na y, anh g oI... A, fn anh Ia anIyar pha I khng7 Nom
anh cu ng ra vo d ng ma y ru d y chu , anh dI fruo c mo duo ng dI!
anIyar Ia I Ia ng Ia ng qu f ngu a, va xo d f ng f chuy n
ba nh. "OI, kh n kh fhn do I, nguo I du ma ga p chuy n g cu ng
fho n fho bo n Io n!" - fI nghI fh m.
Cbingi: Aitmat6c 24
Cha ng duo ng chu ng fI pha I vuo f qua kha xa: chu ng haI
muoI kIImof qua fha o nguyn, ro I qua m f ho m nu I va ra ga. ChI
duo c ca I Ia fu Iu c kho I ha nh cho d n Iu c fo I noI, duo ng Iu c na o cu ng
xu ng d c, ngu a khng nho c su c.
a n KukIru chu ng fI na m ra I fhoo bo sng, frn suo n da y
Nu I Hu ng-VI. Chu ng na o chua va o d n ho m nu I fh v n co n nhn
fh y ba n vo I nhu ng ra ng cy fh m don.
M f nga y chu ng fI chI dI duo c m f chuy n. Chu ng fI ra dI
fu sa ng, qua frua mo I d n ga.
Tro I na ng nhu d Iu a, co n o ga b y ra ca nh fuo ng chon chu c
x d y nhau, khng fh Ion qua duo c: xo brIska, xo mgIara cho
nhu ng bao fa I fho c fu kha p vu ng fhung Iu ng d d n, Iu a va bo fh
fho c fu ca c nng frang xa xI o frn nu I v . Nguo I dI a p fa I Ia fro
om va nhu ng ch vo Iinh fhn hnh don nho m, x ng a o ba c ph ch,
chn dI d f ra ch foa c v v p va o da , mI ro m ma u nu f no v no ng
va bu I.
O c ng pho ng fhu nh n fho c co froo m f bang kh u hI u:
"Tu ng bn Iu a cho ma f fr n!" o sn ga fh f Ia n a o h n d n,
nhu ng nguo I fa I fho c chon d y, ho ho f nhau. Ca nh d y, sau bu c
fuo ng fh p, m f chI c d u ma y dang d n foa, phu f ra nhu ng cu m
hoI nuo c no ng bo ng da y da c, fung ra xI fhan n ng na c fha n khi.
Nhu ng doa n f u vu n vu f IaI qua, g m fho f dInh faI nhu c o c. M y
con Ia c da ha ngoa c nhu ng chI c mo m d y nuo c bo f, r ng In m f
ca ch gI n du va fh f vo ng, cu phu phu c duo I d f khng chu du ng
d y.
O ch nh n fho c duo I ma I fn no ng h m h p, fho c ch f cao
nhu nu I. Pha I va c bao fa I fho c dI In m f chI c c u va n, mang fo I
f n ngo n d ng sa f ma I nha . HoI fho c b c ng f nga f, bu I d n ngho n
fho .
- Na y, anh ba n, coI chu ng d y! - nguo I fhu nh n du ng duo I
ga o In, ma f do ng u v m f ngu . - Chuy n In f n frn cu ng kIa! -
Anh fa gIo na m d m ham do a va fho f ma ng om so m.
Nhung anh fa Ia ma ng ca I n I g kIa chu . Chu ng fI bI f c n
mang bao fa I d n du va mang d n du ng ch . Nhu ng ha f Iu a na y
chu ng fI da naI Iung ra dua no fu ca nh d ng v . Trn d ng ru ng,
phu nu , ng gIa va fro om da fr ng nn cy Iu a r I Ia I ha I Iuo m
fu ng ha f m f; o d y, gIo dy, frong vu mu a kh n fruong, nguo I fho
CIAMIIIA 25
IaI ma y IIn ho p v n dang a nnh v f vo I chI c ma y co c ca ch cu a
mnh, chI c ma y da ng pha I Ioa I bo fu Iu, o d y phu nu su f nga y
go Iung xu ng vo I nhu ng chI c II m no ng ru c, va ba n fay bo bo ng
cu a fro om v n dang cha f chIu Iuo m Ia f fu ng bng Iu a roI.
n by gIo fI v n co n nho nhu ng bao fa I fho c fI va c h I y
na ng bI f chu ng na o! y Ia vI c cu a nhu ng nguo I da n ng cuo ng
fra ng nh f. TI fro o In cao, Ioa ng choa ng frn chI c c u va n ko o
ko f vo ng xu ng, rang ca n cha f mo p chI c bao fa I, c gIu cho no
kho I fu f m f. C ho ng ngu a nga y v bu I x c va o, xuong suo n nhu
oa n dI duo I su c na ng cu a fa I fho c, ma f na y dom do m. I f bao I n
du I su c gIu a duo ng, ca m fh y mu n ma c cho no roI va Ian xu ng
cu ng vo I no . Nhung da ng sau fI co n nhu ng nguo I kha c dang dI
In. Ho cu ng va c nhu ng bao fa I na ng, do Ia nhu ng fro om fra c fu I
fI, nhu ng fhI u nIn dang Io n, hoa c nhu ng nguo I vo b d I co con
cu ng Io n ba ng fI. uu nhu khng pha I fho I bu I chI n franh, aI Ia I
d cho ho khun va c na ng nhu fh ! Khng, fI khng co quy n
chu n buo c, m f khI phu nu cu ng dang Ia m cng vI c y.
Th dy kIa, ch CIamIIIa dang dI o phia fruo c, va y xa n cao
qua g I, fI fh y nhu ng ba fp fhf fro n m p frn ca p gIo ba nh m f
do p do cu a ch cang In, fI fh y ch c ga ng h f su c va c cho duo c
bao fa I, f m fhn m m ma I cu a ch u n cong xu ng do o daI nhu
f m fho p. ChI fhInh fhoa ng ch mo I du ng Ia I m f Ia f duo ng nhu
ch ca m fh y m I buo c cu a fI ca ng du I su c hon.
- C In, kIchIn baIa, chI co n m f qua ng nu a fhI!
Nhung fI ng no I cu a ch khng co n frong fro o nu a, ma ngho n
nga o.
Tru f fho c xong fro xu ng, chu ng fI fhuo ng ga p anIyar.
Anh buo c d u d u, vu ng va ng frn c u va n, chI hoI kh p khI ng
chu f if, nom anh v n c d c va I m I nhu mo I khI. Ca p chu ng fI,
anIyar dua ma f nhn CIamIIIa, ca I nhn u bu n, n ng cha y, co n
ch vuon fha ng f m Iung mo I nhu , su a Ia I b a o va y nha u na f. I n
na o anh cu ng nhn ch nhu fh mo I ga p ch I n d u, co n CIamIIIa
v n khng d y g d n anh.
Cbingi: Aitmat6c 26
CH!ONC 5
Pha I, dI u do da fha nh I fhuo ng:
CIamIIIa hoa c ch nha o anh hoa c khng b n fm g d n anh.
y Ia fu y fhoo fam fra ng cu a ch. Co Iu c xo chu ng fI dang dI, ch
cho f na y ra m f y nghI, fh Ia ch Io n fI ng ba o fI:
"Na o, pho ng In dI!" va ch ho ngu a, vung roI frn d u, fhu c
ngu a phI nuo c da I. TI cho xo du I fhoo ch. Chu ng fI vuo f qua xo
anIyar, bo ma c anh chm frong da m my bu I mu mf ma I chua
Ia ng h f. Tuy d y chI Ia fro du a bo n, nhung khng pha I aI cu ng
nin nhn n I. Th ma anIyar hnh nhu khng gI n. Chu ng fI
pho ng xo nhu bay vuo f qua, co n anh frn ma f nhn CIamIIIa dang
du ng frn xo cuo I vang, ca I nhn vu a khm phu c vu a bu n bu c. TI
quay Ia I. anIyar v n nhn ch qua da m my bu I. a nh ma f anh
bI u I m f ca I g hI n h u, sa n Io ng fha fhu c h f fh y, nhung fI
co n doa n nh n fh y ca I nhn y chu a du ng m f n I bu n daI da ng
fh m kin.
u Ia CIamIIIa gI u co f hay hoa n foa n fho o, anIyar chua
bao gIo fu c gI n. uo ng nhu anh da fh vo I mnh so nin nhn h f.
Thoa f d u fI fhuong ha I anh, va nhI u I n fI ba o ch CIamIIIa:
- Ch cu ch nha o anh y Ia m g, gIn, anh y hI n Ia nh fh
kIa ma !
- K anh fa! - Ch CIamIIIa cuo I va khoa f fay. - Ch du a choI
fi fhI ma , vo I anh cha ng Im Im do fh cha ng sao du ma Io!
Th r I sau do fI cu ng fru gho o, ch nha o anIyar khng
ko m g chinh CIamIIIa. Ca I nhn daI da ng ky Ia cu a anIyar ba f
d u Ia m fI Io nga I. Nhu ng Iu c ch CIamIIIa va c bao fa I In vaI,
anIyar nhn ch mo I gh chu . Ma k cu ng pha I fhI, o noI n a o
huyn na o, chon d y h n d n na y, frong ca I sn ga nh n nha o nhu
ca nh cho phIn na y, gIu a da m nguo I f f fa , Ia ho f d n kha n da c
na y, ch CIamIIIa n I b f ha n In bo I nhu ng cu d ng vu ng va ng,
chinh xa c, da ng dI fhanh fhoa f, nhu fh mo I vI c dI n ra o ch
r ng ra I fhnh fhang v y.
CIAMIIIA 27
Khng fh khng nga m nhn ch duo c. do I y m f bao fa I
frn fha nh xo, ch duo n nguo I In, uo n ngu c ra, gho vaI do n va
ngu a d u v phia sau, d I ca I c fhon fha r f do p va haI bim fo c
cha y na ng nga sang m u nu cu a ch g n ch m d f.
anIyar Ia m nhu fnh co du ng Ia I, r I cu nhn fhoo ch cho
d n khI ch dI d n f n cu a. Cha c ha n anh fuo ng nhn fh cu ng
khng aI d y fh y, nhung fI nh n fh y h f va fI ba f d u khng
ua ca I I I nhn nhu v y, fh m chi ca m fh y nhu b nguo I fa xu c
pha m d n fnh ca m cu a mnh: fI khng fh na o cho ra ng anIyar
xu ng da ng vo I CIamIIIa.
"Co m chua, ngay d n anh cha ng na y cu ng nhn ch CIamIIIa
nhu fh fh co n no I g d n nhu ng ko kha c!" - fI fu c I n ru f. Ca I
finh ich ky fro con ma fI co n chua fhoa f duo c bu ng In fha nh con
ghon da n va f. Thuo ng fro om bao gIo cu ng ghon fu c khI nguo I
ngoa I yu m n nguo I fhn cu a mnh. Th Ia , da ng Io fhuong ha I
anIyar, fI Ia I cam gho f anh d n n I h fh y anh b ch gI u Ia
fI mo co frong bu ng.
Nhung, nhu ng fro fInh nghch cu a fI va ch CIamIIIa da d n
d n m f k f cu c r f da ng bu n. Trong s bao fa I chu ng fI du ng d
cho fho c ra ga, co m f bao fo Ia m, du ng duo c d n ba y pu f fho c, Ia m
ba ng va I Ion fh. Thuo ng fh pha I ca fI va ch CIamIIIa mo I khun
duo c fa I fho c y, chu m f nguo I fh khng kham n I. Th r I I n
y, o sn d p, chu ng fI dnh fru anIyar m f v . Chu ng fI
khun fa I fho c fo fuo ng y In xo brIska cu a anh, r I ch f nhu ng
fa I kha c In frn. Iu c dI qua m f Ia ng Nga, fI vo I ch CIamIIIa
cha y va o fr y fa o o m f khu vuo n nha aI khng ro va chu ng fI
cuo I du a su f do c duo ng. Ch CIamIIIa I y fa o no m va o anIyar.
R I nhu mo I I n, chu ng fI cho xo vuo f In fruo c, d Ia I da m my
bu I mu mf. Ma I d n Iu c qua kho I ho m nu I, ch duo ng xo Iu a cha y
ngang qua duo ng ca I, anh mo I du I kp chu ng fI: Iu c y duo ng b
cha n. Tu d y, chu ng fI cu ng ra ga, va fh qua I na o ma chu ng fI
qun ba ng m f fa I fho c ba y pu f, ma I d n Iu c d fho c g n xong
chu ng fI mo I nho ra. Ch CIamIIIa fInh nghch huy ch khuy u fay
va o suo n fI va h f ha m v phia anIyar. Anh du ng ca nh xo
brIska, Io Ia ng nhn bao fa I, ro ra ng dang suy finh xom nn xoay
xo ca ch na o dy. R I anh dua ma f nhn quanh va fh y CIamIIIa
dang cuo I ru ra, ma f anh do ru : anh da hI u d u duI su fnh.
- Tha f cha f qu n Ia I, khng fh nu a duo ng fu f m f d y! -
CIamIIIa ku fo ba o.
Cbingi: Aitmat6c 2S
anIyar no m m f ca I nhn du fo n v phia chu ng fI, va
chu ng fI chua kp nghI Ia I fh anh da v n fa I fho c frn da y xo,
du ng no va o fha nh xo, r I anh nha y xu ng d f, m f fay gIu I y,
va c In Iung va dom dI. Thoa f d u, haI ch om fI Ia m nhu khng
co g da c bI f. Nhu ng nguo I kha c fh duong nhIn Ia I ca ng khng
d y g d n chuy n y: m f nguo I va c bao fa I fho c cu ng nhu mo I
nguo I. Nhung khI anIyar fo I g n c u va n, CIamIIIa du I kp anh:
- o fa I fho c xu ng, fI du a d y ma !
- X ra! - anh no I da n gIo ng va buo c In c u.
- Xom ka, anh fa va c duo c d y! - CIamIIIa fh f In, nhu d fu
ba o chu a.
Ch v n cuo I kho kho , nhung fI ng cuo I co vo guo ng ga o, nhu
fh ch o p mnh pha I cuo I.
Chu ng fI d y fh y anIyar m I Iu c m f f p f nh nhI u hon
o bn chn b fhuong. Sao chu ng fI khng nghI d n chuy n y fu
fruo c nhI7 Cho d n by gIo fI v n khng fh fha fhu cho mnh ca I
fro du a da I d f do , vo I v chinh ca I fha ng fI ngu ng c da b y ra ca I
fro faI a c y!
- Quay Ia I dI! - Ch CIamIIIa fho f go I qua fI ng cuo I khng
vuI.
Nhung anIyar khng fh quay fro Ia I nu a: sau Iung anh da
co nhu ng nguo I kha c dang In fhoo.
TI khng co n nho ro fI p do su fh ra sao. TI fh y anIyar
co ng nguo I duo I fa I fho c kh ng I , d u cu I fh p, mI mim cha f.
Anh vuo c ch m cha p, fh n fro ng nh c bn chn b fhuong. Ro
ra ng m I buo c dI d u Ia m anh dau do n d n n I anh ngoo o d u dI
va du ng Ia ng gIy Ia f. Va ca ng Ioo In cao frn c u va n, anh ca ng
Ioa ng choa ng hon. Ta I fho c Ia m anh Ia o da o. Co n fI fh khI p so
va x u h d n n I kh ra f ca c ho ng. KInh ha I d n ngy nguo I, fI
ca m fh y ba ng mo I duo ng gn fho fhf ca I su c na ng anh mang frn
Iung va su dau do n khng sao chu n I frong ca I chn b fhuong
cu a anh. Ka, anh Ia I Ia ng nguo I dI, d u ng f ma nh, fh Ia fruo c
ma f fI mo I v f d u fro ng fra nh, f I s m Ia I, ma f d f chu I dI duo I
chn fI.
TI cho f fInh, fhoa f kho I fra ng fha I su ng so khI co nguo I na o
bo p ma nh fay fI, d n n I fI ca m fh y nhu c bu f frong xuong. TI
khng nh n ra ngay ch CIamIIIa. Ma f ch fra ng b ch, fro ng con
CIAMIIIA 29
nguoI fhao Ia o frong dI ma f mo fo, mI v n co n run run sau I n
cuo I mo I r I. II n do , khng chI rIng haI ch om fI, ma f f ca
nhu ng nguo I co ma f o d y, k ca nguo I fhu nh n fho c cu ng cha y
d n chn c u va n. anIyar buo c fhm haI buo c nu a, mu n x c Ia I
fa I fho c frn Iung cho cn, va anh fu fu quy m f chn xu ng.
CIamIIIa dua hay fay In bung ma f.
- Vu f xu ng! vu f xu ng! - Ch ga o In.
Nhung khng hI u sao, anIyar khng vu f fa I fho c, ma c du
da fu Iu anh co fh qua ng no sang mo bn c u va n cho roI xu ng
d f, d no kho I x nga nhu ng nguo I dI sau. Ngho fh y fI ng
CIamIIIa, anh duo n nguo I In, du ng fha ng chn, buo c fhm buo c
nu a, va Ia I b Ioa ng choa ng.
- Vu f no xu ng, d cho do ! - nguo I nh n fho c qua f m In.
- Vu f xu ng! - mo I nguo I Ia fho f.
I n na y anIyar cu ng v n fru vu ng.
- Khng, anh fa khng chu vu f xu ng du! - co nguo I fh
fha o gIo ng ca quy f.
uo ng nhu h f fha y mo I nguo I, ca nhu ng nguo I dI frn c u
va n sau Iung anh cu ng nhu nhu ng nguo I du ng o duo I d u hI u
ra ng anh khng chu quang fa I fho c xu ng, fru phI anh I n c
xu ng cu ng vo I no . u khng khi yn Ia ng nhu fo .
Sau bu c fuo ng, phia bn ngoa I, chI c d u ma y xo Iu a gI f
gIo ng fho f co I.
Co n anIyar Ia o da o, nhu khng co n ngho fh y g h f, v n
Ioo In cao, d n g n ca I ma I fn no ng bo ng, nhu ng f m va n c u
cong oa n dI duo I chn anh. Cu Ioo duo c haI buo c anh Ia I du ng, m f
fhang ba ng, va Ia I I y su c buo c fI p. Nhu ng nguo I dI phia cau cu ng
c In fhoo cho ho a nhp vo I anh, anh du ng ho cu ng du ng. In c u
d c ma dI nhu fh fh f Ia m f, ho d n d n kI f su c, nhung khng
aI ca u, khng aI Ia ma ng anh. Nhu b ra ng bu c vo I nhau ba ng so I
dy v hnh, ho va c ca I v f na ng cu a mnh Ioo In, nhu dI frn con
duo ng mo n nguy hI m, fron chu I, o do sInh ma ng nguo I na y ga n
II n vo I sInh ma ng nguo I kIa. Ca I yn Ia ng ho a d ng va da chao
da o don dI u cu a ho fun fhoo m f nhp dI u duy nh f, na ng n .
M f buo c, Ia I m f buo c nu a fhoo anIyar, r I Ia I buo c nu a. M f ch
vo b d I dI ngay sau anh da nhn anh vo I bI f bao fhuong ca m,
Cbingi: Aitmat6c J0
rang nghI n cha f ch c u nguy n cho anh! a n fhn ch da I chn
khng n I, nhung ch c u nguy n cho anh.
ChI co n chu f xiu nu a Ia h f ph n d c cu a c u va n. Nhung
anIyar Ia I Ioa ng choa ng, ca I chn b fhuong khng co n fun fhoo
y anh nu a. Anh so nga I n nha o ngay by gIo , n u khng bung fa I
fho c ra.
- Cha y In mau! o sau Iung anh y! - Ch CIamIIIa fho f ba o
fI, co n ch h f hoa ng gIo hay fay ra nhu fh ha nh d ng do co fh
gIu p g cho anIyar.
TI bang mnh cha y In c u va n. Ion qua ha ng nguo I va bao
fa I, fI cha y d n ch anIyar. Anh nhn fI qua khuy u fay. Trn
v ng fra n uo f d m m hI, s m f I cu a anh n I ha n In nhu ng
duo ng ma ch ma u. ma f anh do ng u nhu mu n d f cha y fI ba ng
ngo n Iu a gI n. TI foan do Ia y fa I fho c.
- IuI ra! - anIyar na f n ba ng gIo ng kha n kha n va fI p fu c
buo c In.
KhI anIyar fho h ng h c, kh p khI ng buo c xu ng c u va n,
hay fay anh bung fho ng nhu haI chI c roI. Mo I nguo I Ia ng Ia ng
fra nh I I cho anh dI, co n nguo I fhu nh n fho c khng no n n I, ga f
In:
- Na y, anh ho a r r I d y ha 7 Cha ng Io fI khng pha I Ia
nguo I hay sao, du co pha I fI khng cho anh d fho c o bn duo I7
AI ba o anh dI va c fa I fho c na ng nhu fh 7
- y Ia vI c cu a fI, - anIyar ko da p.
Anh nh bo f sang m f bn, r I dI d n xo cu a mnh. Co n fI va
ch CIamIIIa khng da m nguo c ma f nhn In. Chu ng fI vu a x u h
vu a gI n. anIyar da qua ch p nha f ca I fro du a da I d f cu a chu ng
fI.
Su f dm hm y, chu ng fI Ia ng Io da nh xo dI. anIyar fh
v n dI v n nhu v y. V fh chu ng fI khng fh hI u duo c anh co
gI n chu ng fI khng, hay da qun h f r I. Nhung chu ng fI kh
fm, Iuong fm gIa y vo .
u I sa ng, khI chu ng fI do ng fho c va o bao o sn kho, ch
CIamIIIa c m I y ca I bao fa I a c ha I y, d m m f chn In mI ng
bao va xo da nh roa f m f ca I.
CIAMIIIA 31
- y, gIa ch ca I cu a no na y! - ch qua ng ca I bao fa I xu ng
chn ch cn fho c, khI n ch fa su ng s f. - Va no I vo I d I fruo ng Ia
I n sau du ng co nho f nhu ng ca I bao nhu fh cho nguo I fa!
- Nhung ch Ia m sao fh 7 Co chuy n g v y7
- Cha ng sao ca .
Cbingi: Aitmat6c J2
CH!ONC 6
Su f nga y hm sau, anIyar khng h fo ra gI n d I, anh
v n fha ng nhIn va I m I, duy chI f p f nh hon mo I khI, nh f Ia
khI va c fa I fho c. Ha n Ia sau ca I vI c hm qua, v f fhuong anh Ia I
f y In du d I. I u do Iun Iun nha c cho chu ng fI nho ra ng
chu ng fI co I I vo I anh. CIa nhu anh cuo I hoa c no I du a fh fnh fh
so du dI, m I b f ho a gIu a chu ng fI so nho a d n.
CIamIIIa cu ng Ia m ra vo nhu khng co chuy n g kha c
fhuo ng. a n finh kIu ha nh, ch v n cuo I, nhung fI fh y su f
nga y ch bu f ru f frong Io ng.
I n y, khI chu ng fI ro I ga v fh fro I da f I. Xo anIyar dI
fruo c. m do p huy n a o. AI ma khng bI f nhu ng dm fha ng
Ta m, sao frn fro I xa xam mun fru ng ma Ia I nhu r f g n, ru c ro
Ia fhuo ng! Tu ng ngI ro m n m f. y ka, m f ngI nhu vI n
suong gIa , I p Ia nh nhu ng fIa sa ng Ia nh bu f, fu frn b y fro I f I
fh m nhn xu ng fra I d f, d y vo nga c nhIn fho ngy. Xo chu ng
fI dI frong kho nu I, va fI nga m nhn ngI sao ma I khng du f.
Ngu a frn duo ng v fhich fhu phI nuo c kI u, so I ra o ra o duo I ba nh
xo. CIo fu fha o nguyn dua Ia I mu I ph n dang da ng cu a nga I cu u
dang no hoa I n vo I huong fhom fhoang fhoa ng cu a Iu a m chin
dang ngu I dI, f f ca nhung caI do hoa voI muI hac in va muI dy
fha ng xo d m m hI ngu a Ia m cho d u o c fI hoI choa ng va ng.
M f bn duo ng, frn d u chu ng fI Io Iu ng nhu ng va ch da
ro p bo ng nhu ng bu I f m xun, um fu m, co n bn kIa duo ng, xa xa
v phia duo I, gIu a nhu ng bu I II u va nhu ng cy duong nho mo c
hoang da I, con sng Kukuru khng h bI f ngu ng nghI x so ng
m m. ThInh fhoa ng, o noI na o phia sau, co fI ng m m xuyn
su f khng gIan: d y Ia nhu ng doa n f u bang qua c u va m I Iu c
m f ro I xa, cu n fhoo h I Iu fI ng go d u d u cu a ba nh xo.
Ng I frn xo Iu c fro I ma f mo , ma f nhn Iung ngu a nh p nh,
faI Ia ng ngho dm fha ng Ta m, fho hif huong dm fhom fhom, fhu c
fhu c v bI f bao! Xo ch CIamIIIa dI fro cc. Ch fha Io ng gIy cuong,
ma f nhn haI bn va kho kho c f fI ng ha f. TI hI u ch: su Im Ia ng
CIAMIIIA 33
cu a chu ng fI gy cho ch ca m gIa c na ng n . Va o m f dm nhu dm
nay, nguo I fa fkhng fh Im Ia ng, ca I dm nhu dm nay khI n
nguo I fa fu dung mu n ca ha f!
Va ch c f fI ng ha f. Ch ha f co Io co n Ia v ch mu n Ia m
ca ch na o cho quan h cu a chu ng fI vo I anIyar fro Ia I h n nhIn
nhu fruo c kIa, ch mu n xua fan ca I ca m gIa c ch co I I vo I
anIyar. TI ng ha f cu a ch m vang, sI n I, ch ha f nhu ng ba I
nga n v n Iuu fruy n frong ba n, da I Ioa I nhu: "m v y chI c khan
h ng nha n nhI anh yu" hay "Nguo I yu fI frn no o duo ng xa xam
mun da m". Ch bI f v kh I ba I ca nhu fh , va ch ha f ba ng gIo ng
ch f pha c, chn fnh, ngho fh f d ua. Nhung d f nhIn ch ngu ng
ba f va go I fo ba o anIyar:
- Na y, anh anIyar, anh ha f m f ba I g dI chu ! Anh co pha I
Ia gIghIf hay khng d y7
- Ch cu ha f dI, CIamIIIa, cu ha f dI! - anIyar ghm ngu a Ia I,
Iu ng fu ng da p, - TI v n ngho. ch ha f dy, do ng ca haI faI Ia ng
ngho dy.
- Th anh fuo ng chu ng fI khng co faI cha c7 Ro cha n, khng
mu n ha f fh fhI v y! - va ch CIamIIIa Ia I c f fI ng ha f.
Na o aI bI f v sao ch Ia I ba o anIyar ha f! Co Io d y chI Ia
chuy n bnh fhuo ng fhI, ma cu ng co fh Ia ch mu n ba f chuy n
vo I anh chang7 Thu c ra, ch mu n no I chuy n vo I anIyar fh du ng
hon, bo I v Ia f sau ch Ia I Io n fI ng go I:
- Na y anh anIyar oI, anh da fu ng yu bao gIo chua7 - va ch
pha In cuo I.
anIyar khng fra Io I g h f. CIamIIIa cu ng nin fhInh.
"Ia I dI ba o ca I anh cha ng y ha f kIa chu , ro kho o o m o !" - fI
cuo I mIa.
To I ch con su I nho ca f ngang duo ng ca I, ngu a n n vo I p
c p frn nhu ng phI n da m uo f, o ng a nh ba c, dI ch m Ia I.
KhI chu ng fI qua ch su I ca n, anIyar qu f roI fhu c ngu a
va b f cho f c f fI ng ha f, gIo ng anh ngo nga ng, gI f na y In o
nhu ng ch xo qua ga :
Oi nbu ng gia i nu i xanb.
A n mnb sau tuyc t tr ng.
Cbingi: Aitmat6c J4
o i Jo i ma nb J t cba 6ng!
Ha f d n d y, d f nhIn anh ng p ngu ng, hu ng ha ng ho,
nhung r I Ia I ha f fI p haI cu sau ba ng m f gIo ng su Ia ng pha f ra
fu I ng ngu c, fuy fhu c ra co hoI kha n kha n:
Oi nbu ng gia i nu i xanb.
A n mnb sau tuyc t tr ng.
T m n6i mc m nu6i Juo ng Jo i ta.
R6 i anb /a i ngbc n /o i, nbu so ba i Jic u g, ca im b t.
TI hnh dung ro m n m f anh dang b I r I nhu fh na o.
Nhung ngay frong fI ng ha f ru f ro , du f doa n y v n co ca I g ca m
d ng Ia fhuo ng. Ha n Ia anh co gIo ng ha f hay, nhung fhu c khng
fh fIn duo c ra ng nguo I co gIo ng ha f nhu fh Ia I Ia anIyar.
- Ia fh f d y! - fI bu f mI ng no I.
Co n ch CIamIIIa fh m chi ku In:
- Sao fruo c dy anh gI u mnh fh nhI! Na o, ha f dI, ha f fh f
hay va o!
Phia fruoc hI n ra m f khoa ng sa ng: d y Ia ch ra kho I ho m
nu I dI va o fhung Iu ng. Tu noI y m f Ia n gIo nho fh I fo I.
anIyar Ia I c f fI ng ha f. Iu c d u anh cu ng ha f ru f ro , ng p
ngu ng, nhung r I gIo ng anh ma nh d n In, m vang kha p ho m
nu I, d I fI ng frn ca c va ch da phia xa.
I u Ia m fI nga c nhIn nh f Ia ba n fhn dI u ha f mo I fhI f
fha, n ng cha y Ia m sao. TI khng bI f go I no Ia g, ma ngay d n
gIo fI cu ng khng bI f, hay no I cho du ng hon Ia khng fh dI n
gIa I cho ra ch ro I duo c: pha I chang d y chI Ia gIo ng ha f hay co n Ia
m f ca I g quan fro ng hon na y sInh fu chinh fm h n con nguo I,
m f ca I g co fh khI n nguo I kha c cu ng xu c d ng nhu fh , co fh
khoI d y nhu ng y nghI fh m kin nh f.
!o c g fI co fh Ia m hI n Ia I, du chI Ia if nhI u, fI ng ha f cu a
anIyar! TI ng ha f cu a anh h u nhu khng co Io I, no phoI mo fm
h n r ng Io n cu a con nguo I khng c n Io I. Truo c kIa cu ng nhu sau
na y, chua bao gIo fI duo c ngho fI ng ha f na o nhu v y: no khng
gI ng Ia n dI u KIrghIzIa, cu ng khng gI ng Ia n dI u Cadakho ma
dung ho p ca haI. Nha c dI u cu a anIyar fh m hu f nhu ng Ia n dI u
hay nh f cu a haI dn f c anh om va ho a fha nh m f ba I ca duy
CIAMIIIA 35
nh f, co m f khng haI. y Ia ba I ca cu a nu I d I va fha o nguyn,
khI fh ngn vang vu f In nhu nhu ng ngo n nu I KIrghIzIa, khI fh
fra I r ng bao Ia nhu fha o nguyn Cada cxfan.
Ngho anh ha f, fI nga c nhIn:
"Th ra anh cha ng anIyar na y Ia nhu fh d y! AI ma ngo
duo c!"
Chu ng rI da dI frong fha o nguyn, frn con duo ng mo n
nha n d f m m va by gIo fI ng ha f cu a anIyar fhu c Ia mnh
mang, Ia n dI u Iun Iun d I mo I, n I fI p nhau uy n chuy n Ia
fhuo ng. Con nguo I y ma co fm h n phong phu nhu fh u7 Co
chuy n g da xa y d n vo I anh v y7 uo ng nhu b y Iu nay, anh
v n chI cho do I nga y na y, gIo na y cu a mnh!
Va d f nhIn, fI b ng hI u nhu ng ca I Ia do I cu a anh da
khI n mo I nguo I ban khoan va ch nha o: finh mo m ng, ua Io IoI,
finh I m I. y gIo fI hI u fa I sao anh fhuo ng ng I su f bu I
chI u frn c n canh ga c va fa I sao anh fhuo ng ngu dm m f mnh
bn sng, fa I sao anh Ia ng ngho nhu ng m fhanh nguo I kha c
khng ngho fh y duo c va fa I sao dI khI ma f anh b ng cha y ru c
In, dI Ing ma y fhuo ng nga y v n co vo o do b ng h ch nguo c In.
y Ia m f con nguo I yu say da m. Anh dang yu say da m, fI
ca m fh y fh , khng pha I chI Ia yu m m f nguo I kha c; dy Ia
m f fhu fnh yu kha c, h f su c Io n Iao: yu cu c s ng, yu co I d f
na y. u ng, anh p u fnh yu do frong Io ng, frong dI u nha c cu a
mnh, no Ia Io s ng cu a anh. Ngo II na o mang frong mnh m f fm
h n fo Ia nh khng fh ha f nhu v y duo c, du co gIo ng hay d n du.
KhI h I m cu I cu ng cu a fI ng ha f duo ng nhu da fa f ha n,
ca m hu ng x n xang mo I mo cu a ba I ca nhu da nh fhu cca fha o
nguyn dang fhIu fhIu ngu . Tha o nguyn ca m kich ngho fI ng
nguo I ha f, sung suo ng duo c v v frong dI u ha f fhn quon. Iu a
m chin bIng bI c dang cho fhu hoa ch r p ro n nhu Ia n nuo c mnh
mang, va nhu ng v f a nh sa ng Iu c sa p ra ng dng Iuo f frn ca nh
d ng. a m II u gIa dng da o o ca nh nha xay rung Ia xa o xa c, m y
d ng Iu a cu a ca c khu fra I d ng bn kIa sng da fa n Iu I, m f bo ng
nguo I cuo I ngu a m ru bn bo sng nha m huo ng ba n Ia ng, Iu c fh
bI n m f frong nhu ng khu vuo n, Iu c fh Ia I xu f hI n. CIo fu phia
y fh I fo I dn huong fa o chin, huong m f ngo f cu a ng dang fr
hoa fhom fhom nhu mu I su a fuoI mo I ba f va mu I n ng m cu a
kIgIa c dang kh.
Cbingi: Aitmat6c J6
anIyar m ma I ha f. m fha ng Ta m da m du I nin fho ngho
anh ha f. Ca d n m y con ngu a cu ng da chuy n sang dI buo c m f
fu Iu, nhu so Ia m fan bI n m f phu f gIy huy n dI u na y.
f nhIn, In d n m f m fhanh cao nh f, vang vo ng nh f,
anIyar b ng ngu ng ba f, khng ha f nu a va ho In m f fI ng, qu f
ngu a phI nuo c da I. TI cu fuo ng Ia ch CIamIIIa so gIu c ngu a du I
fhoo anh va fI cu ng sa n sa ng cho ngu a phI, nhung ch khng nhu c
nhich. Truo c ch ng I nga d u v m f bn vaI, gIo ch v n ng I nhu
fh , duo ng nhu v n Ia ng ngho nhu ng m fhanh chua fa n Ia nh co n
dang bay Iuo n frn khng. anIyar da dI xa, va cho d n Iu c v fo I
ba n, haI ch om chu ng fI khng fh f In m f Io I na o. Va chang,
c n g pha I no I kIa chu 7 Io I no I khng pha I bao gIo cu ng b c I
duo c h f n I Io ng fa...
Tu hm y fro dI, frong do I s ng cu a chu ng fI hnh nhu da
co ca I g d I kha c. y gIo fI Iun Iun mong cho m f dI u g f f
Ia nh, da ng fho m uo c. Tu sa ng, chu ng fI do ng fho c va o bao o sn
kho, cho ra ga, va chu ng fI no ng Io ng cho xo dI fh f mau d khI
fro v duo c ngho anIyar ha f. TI ng ha f cu a anh fh m va o h n fI,
fhoo fI fu ng buo c: sa ng sa ng fI cu ng no cha y qua ba I co IInh Iang
d m suong d n ch c f ngu a, ma f fro I fuoI cuo I nh In sau d y
nu I do n cha o fI. TI ngho fh y gIo ng ha f y ca frong fI ng ra o ra o
m du cu a fr n mua Iu a ma ch va ng o ng ma ca c cu gIa qua f fho c
fung ra fruo c gIo , ca frong nhp bay uy n chuy n cu a con dI u hu
don d c Iuo n vo ng frn khng frung cao vo f gIu a fha o nguyn.
Nhn b f cu ca I g fI cu ng ngho fh y fI ng ha f y, cu ng muo ng
fuo ng d n dI u nha c cu a anIyar.
u I chI u, khI xo chu ng fI qua ho m nu I, I n na o fI cu ng
fuo ng chu ng nhu fI Ia c va o m f fh gIo I kha c. TI IIm dIm ma f
ngho anIyar ha f va fruo c ma f fI hI n In nhu ng ca nh fuo ng
fhn quon Ia Iu ng fu fhuo u fho: co Iu c Ia nhu ng da m my Iang
fhang mu a xun du hI n, m u kho I bIng bI c b ng b nh Iuo f rI
o f m cao s u bay, phia frn nhu ng nha I u; co Iu c Ia nhu ng da n
ngu a hi vang, n n vo r m r p frn ma f d f d I fI ng m vang, phI
nhu bay ra ba I chan mu a ho, va nhu ng con ngu a non bo m chua
xo n, ma f ru c In ngo n Iu a don man da I, vu a kIu ha nh pho ng dI
vu a nhu dIn nhu da I cha y qu n xung quanh mo ; khI fh Ia nhu ng
b y cu u nhu Ia n phu n fha ch bnh fha n fo a xu ng ca c suo n s c; khI
fh Ia m f fha c nuo c fu va ch da d xu ng su I In fu ng da m bo f
fra ng Io a; khI fh Ia ca nh fha o nguyn bn kIa sng, v ng ma f fro I
CIAMIIIA 37
nho nha ng I n xu ng sau bu I cy, va xa xa, m f nguo I cuo I ngu a
don d c Iu ng fhu ng o duo ng chn fro I b c Iu a, duo ng nhu d I fhoo
v ng duong, chI co n ca ch no m f f m fay, r I cu ng chm n f frong
da m cy bu I va frong bo ng f I.
n kIa sng, fha o nguyn Cadakho r ng bao Ia x da f nu I
non cu a chu ng fI v haI bn, fra I ra oaI nghIm va hoang va ng...
Nhung va o mu a ho da ng ghI nho y, khI chI n franh p d n,
nhu ng da m Iu a da bu ng cha y frn fha o nguyn, ha ng doa n ngu a
chI n dm ng p fha o nguyn frong da m bu I mo mf no ng ru c,
nhu ng nguo I dua fIn pho ng ngu a v kha p ca c nga . TI co n nho , fu
bo bn kIa, m f ngo II Cadakho cuo I ngu a phI nuo c da I, ga o In
ba ng ca I gIo ng h u cu a nguo I chan cu u:
- Ha y In ngu a, ho I dn chu ng KIrghIzIa: ko fhu da fo I! - r I
nguo I do fI p fu c Iao dI frong con I c bu I va frong Io p so ng hoI no ng
b c In mo mf nhu suong mu .
Tha o nguyn fhI fhu c foa n dn vu ng d y, va nhu ng frung
doa n k bInh d u fIn cu a chu ng fI fu frn nu I ko o xu ng, bang
qua ca c fhung Iu ng frong fI ng m m du fo n va frnh fro ng. Ha ng
nghn dI ba n da p va cha m Ioa ng xoa ng, ha ng nghn cha ng gIghIf
dua ma f nhn kha p fha o nguyn: phia fruo c Ia nhu ng Ia co do
duong cao bay ph p pho I, phia sau, bn kIa da m bu I b c In duo I
vo ngu a, fI ng kho c frang nghIm d y dau xo f cu a nhu ng nguo I vo
va ba mo d I xu ng ma f d f:
"C u cho fha o nguyn fro gIu p ca c anh, c u xIn anh IInh
fra ng sI Manax cu a chu ng fa phu h cho ca c anh!" o du nhn dn
Im va o ca nh chI n franh, o d y co n Ia I nhu ng con duo ng chua
xo f...
Va foa n b fh gIo I nhu ng vo da p fr n gIan na y cu ng nhu ng
n I Io u kha c khoa I na y, anIyar da phoI mo ra fruo c ma f fI
frong ba I ca cu a anh. Anh da ho c duo c o du7 AI da y cho anh
nhu ng cu ca do 7 TI hI u ra ng fnh yu qu huong nhu fh chI co
fh co o m f nguo I da nhI u nam ro ng mong nho qu nha , da dau
kh v fnh yu qu huong. Ngho anh ha f, fI nhn fh y chinh anh
co n Ia m f chu bo nho fu I Iang fhang frn ca c no o duo ng fha o
nguyn. Co Io chinh khI y, fmh n anh da fhaI ngho n ra nhu ng
ba I ca qu huong chahvng7 hay co Io nhu ng ba I ca y da ra do I khI
anh bang qua nhu ng da m duo ng kho I Iu a cu a chI n franh7
Cbingi: Aitmat6c JS
Ngho anIyar, fI mu n sa xu ng d f m gh I y no nhu du a
con m hn mo , chI v m f Io co I d f da co fh Ia m cho con nguo I
yu no d n fh . KhI y I n d u fIn fI fh y frong fI bu ng fhu c
d y m f ca I g mo I mo ma fI khng bI f go I Ia g, nhung do Ia m f
ca I g khng fh cuo ng Ia I n I, Ia nhu c u b c I fm fnh. Pha I,
b c I , khn gpha I chI Ia chinh mnh nhn fh y va ca m nh n fh
gIo I, ma co n pha I Ia m cho nguo I kha c nhn fh y ca I mnh nhn,
fruy n cho ho nhu ng y nghI va ca m gIa c cu a mnh, k vo I mo I
nguo I v vo do p cu a d f nuo c, nhu anIyar da Ia m vo I fnh ca m
fha m fhI f n ng h u. TI Ia ng nguo I dI, b f gIa c ca m fh y so ha I
va vuI suo ng fruo c ca I g chua fu ng bI f. Nhung h I y fI v n
chua hI u ra ng fI c n c m I y bu f vo .
TI fhich vo fu bo . TI fhuo ng vo Ia I nhu ng bu c franh nho
frong sa ch gIa o khoa, va ba n bo v n ba o fI vo "gI ng h f". O
fruo ng ca c fh y cu ng khon fI m I khI fI dua franh cu a fI In
ba o fuo ng. Nhung r I chI n franh xa y d n, ca c anh fI dI b d I, fI
bo ho c va dI Ia m o nng frang cu ng nhu f f ca ca c ba n cu ng Iu a
fu I. TI da qun ca b f m u cu ng bu f vo va khng h nghI ra ng
r I dy so co Iu c fI Ia I nho d n nhu ng fhu y. Nhung fI ng ha f cu a
anIyar da Ia m fm h n fI xao xuy n. TI nhu s ng frong chIm
bao, fI nhn fh gIo I ba ng con ma f nga c nhIn nhu fh ca I g cu ng
mo I fh y I n d u.
Co n ch CIamIIIa d f nhIn fhay d I mo I Ia Ia m sao! uo ng
nhu ch chua bao gIo Ia c ga I hay cuo I, hoa f ba f, hay fru cho c.
N I bu n fuoI sa ng cu a mu a xun vuong v n frn d Imaf fh n fho
kIa. o c duo ng, ch Iun Iun ma I m nghI ngo I dI u g. Nu cuo I
mo ma ng, kha c khoa I pha ng ph f frn mI ch, ch fh m Ia ng vuI
suo ng chuy n g khng ro , dI u do chI rIng mnh ch bI f. I khI,
va c fa I In vaI, ch cu du ng ngy ra, ru f ro d n kho hI u, duo ng
nhu fruo c ma f ch Ia m f fha c nuo c cu n cu n va ch khng bI f co
nn dI fI p hay khng. Ch fra nh ma f anIyar, khng nhn va o
ma f anh.
Co I n, o sn d p, CIamIIIa no I vo I anIyar, gIo ng c Ia m ra
vo bu c b I nhung v n y u du I:
- Na y, co I chI c a o va-roI ra dI. ua fI gIa f cho.
R I, gIa f xong chI c a o o sng, ch fra I ra phoI va ng I ca nh
d y, I y fay vu f f m a o h I Iu cho pha ng, c n fh n fu ng II fu ng
CIAMIIIA 39
fi, soI dI vao a o da mo n ra na ng, Ia c d u, r I Ia I ba f d u vu f f m
a o, Ia ng Io bu n r u.
Su f frong fho I gIan y, chI co m f I n ch CIamIIIa cuo I
vang, fI ng cuo I d II cu n cu a ch, va ma f ch Ia I ngo I sa ng nhu
fruo c. M f da m dng n a o fa f va o sn d p, d y Ia nhu ng fhI u
phu , nhu ng c ga I va nhu ng cha ng gIghIf da phu c vIn vu a o ca nh
d ng IInh Iang v .
- Na y, ca c c a , khng pha I chI ca c c mo I co quy n an ba nh
m fI u ma ch du nho , dom ra fh f chu ng anh dI, khng fh chu ng
anh quang ca c c xu ng sng by gIo !
- Ca c cha ng gIghIf vu a gIo cha ng na ng In do a.
- u ng co ho ng gIo cha ng na ng ra do a chu ng fI! a n ga I vo I
nhau fh chu ng fI so co mo n ngon fh f da I ngay, co n ca c anh fh
xIn fu kI m I y ma an! - CIamIIIa Ianh Ia nh da p Ia I.
- A, da fh fh cho f f ca ca c a xu ng fham fhu y cung!
Th Ia ca c c ga I va ca c cha ng fraI x va o fu m I y nhau. Ho
Ia ho f, ku ro , cuo I du a x d y nhau xu ng nuo c.
- Tu m I y, II dI! - CIamIIIa cuo I fo hon h f fha y nhanh nho n
va kho o Io o I n fra nh nhu ng nguo I x n d n ba f mnh.
Nhung Ia m f dI u Ia ca c cha ng gIghIf duo ng nhu chI fh y co
m f mnh ch CIamIIIa. Anh na o cu ng c fu m cho ba ng duo c ch d
m gh I y. R I ba cha ng fraI cu ng v duo c ch va khIng ra bo
sng.
- Hn dI, khng fh cho u m xu ng sng!
- Na o, Iang I y da dI!
CIamIIIa kho o Io o fhoa f duo c, ch ngu a ma f cuo I fo, vu a cuo I
vu a go I ca c ba n ga I d n cu u. Nhung ca c c ba n cu ng dang nha o
nha o cha y fr n frn bo sng, vu a cha y vu a Iuo m nhu ng chI c khan
choa ng roI xu ng nuo c. CIamIIIa bay xu ng sng gIu a fI ng cuo I r
cu a ca c cha ng gIghIf. Ch Io p ngo p bo In, fo c uo f d m, xo a fung,
nhung Ia I ca ng do p hon fruo c.
ChI c a o da I va I hoa uo f dinh sa f va o nguo I, Ia m Ia n In b
du I fro n frInh kho o ma nh, dI vu ga I fo ra n cha c, co n ch cha ng d
y g h f, v n cuo I nghIng nga , va nuo c cha y ro ng ro ng vuI vo frn
khun ma f bu ng bu ng cu a ch.
Cbingi: Aitmat6c 40
- Hn dI! - ca c cha ng gIghIf na I o p.
CIamIIIa hn ho , nhung r I Ia I bay xu ng nuo c va Ia I cuo I,
h f d u ha f nhu ng mo fo c uo f dinh na ng ra phia sau.
Mo I nguo I frn sn d p d u cuo I vuI fruo c fro fInh nghch
cu a Io p fro . Ca c cu gIa qua f fho c cu ng bun xo ng xu ng, Iau nhu ng
gIo f nuo c ma f u a ra, nhu ng n p ran frn khun ma f nu sa m cu a
ca c cu ngo I In nI m vuI suo ng khI n ca c cu fro ha n Ia I frong gIy
Ia f. Co n fI cu ng cuo I fh f Io ng, I n na y fI qun ba ng m f b n
ph n cu a mnh Ia pha I s f sa ng ba o v ch CIamIIIa khng cho ca c
cha ng gIghIf cho ng gho o.
ChI rIng anIyar Ia khng cuo I. Tnh co fI nhn fh y anh
va fI Im ba f. Anh du ng m f mnh o cu I sn, haI chn choa I ra.
TI co ca m gIa c nhu anh sa p Iao vo f fo I, gIa ng gI f ch CIamIIIa
kho I fay ca c cha ng gIghIf. Anh nhn ch khng du f, ca I nhn bu n
r u, da m du I, frong do nI m vuI I n vo I n I dau do n. u ng, ca
ha nh phu c cu ng nhu n I dau kh cu a anh d u do sa c do p cu a ch
CIamIIIa ma ra. KhI ca c cha ng gIghIf m gh I y ch, ba f ch hn
fu ng anh m f fh anIyar cu I d u xu ng, da ng b nhu chu c bo dI,
nhung anh v n khng dI.
Iu c do , ch CIamIIIa cu ng nh n fh y anh. I p fu c ch khng
cuo I nu a va cu I ga m ma f xu ng.
- ThI, du do n fh du r I! - d f nhIn, ch d y pha f nhu ng
cha ng gIghIf cho f nha ra.
Co anh cha ng Ia I foan m I y ch.
- ThI dI chu ! - ch x anh cha ng ra, ng ng d u In dua ma f
nhn v phia anIyar m f fhoa ng ca I nhn nguo ng ngu ng nhu bI f
I I, r I ch cha y va o bu I cy va f nuo c cho kh a o.
TI v n chua hI u ro quan h gIu a haI nguo I, va fhu fh f Ia
fI khng da m nghI d n chuy n y. Nhung khng hI u sao fI a y
na y frong Io ng khI fh y ch CIamIIIa bu n r u v by gIo chinh ch
Ia I fra nh ma f anIyar. Cha ng fha ch cu vuI cuo I va fru cho c
anIyar nhu fruo c co n hon. Nhung dm dm, khI chu ng fI fro v
ba n va ngho fI ng ha f cu a anIyar, fI Ia I ca m fh y vuI mu ng cho
haI nguo I, nI m vuI khng fh no I ro duyn co v sao.
Iu c dI frong ho m nu I, ch CIamIIIa ng I xo, nhung ra d n
fha o nguyn fh ch xu ng dI b . TI cu ng xu ng dI b , dI b ngho
ha f fhu v hon. Thoa f d u chu ng fI nguo I na o dI ca nh xo nguo I y,
CIAMIIIA 41
nhung d n da chu ng fI dI Ia I g n xo anIyar Iu c na o khng bI f.
M f su c ma nh bi n na o khng ro II cu n chu ng fI d n vo I anh,
chu ng fI mu n nhn cho ro vo ma f va a nh ma f anh frong bo ng f I.
Nguo I dang ha f Ia anh d y chang, anh cha ng anIyar ua Io IoI, Iu c
na o cu ng ca u qua u y!
I n na o fI cu ng fh y CIamIIIa ba ng hoa ng xu c d ng, fu fu
cha fay ra cho anh, nhung anh khng nhn fh y, ma f anh nhn
f n du du o frn cao, noI xa xam, ga y fu a va o Io ng ba n fay,
nguo I Ia c Iu, co n fay CIamIIIa m m nhu n roI fho ng xu ng fha nh
xo. Th Ia ch gI f mnh, ru f pha f fay Ia I va du ng buo c. Ch du ng
gIu a duo ng, u ru , ngo nga c, nhn fhoo anh h I Iu, r I Ia I dI fI p.
I khI fI co ca m gIa c ra ng fI vo I ch CIamIIIa cu ng chung
m f n I kha c khoa I kho hI u. Co Io fnh ca m y da nuong na u
frong fm h n chu ng fI fu Iu va by gIo da d n nga y no b c I ra
chang7
Iu c Ia m vI c, ch CIamIIIa v n co n hang say ma I mI f, nhung
nhu ng phu f nghI hI m hoI, khI chu ng fI du ng Ia I o sn d p, ch
du ng ng I khng yn. Ch dI vo v n d n ch nhu ng nguo I qua f
fho c, fu nguy n gIu p ho m f fay xu c m y xo ng fho c, h f cao va
ma nh, fung ra fruo c gIo , r I d f nhIn chI bo chI c xo ng xu ng, dI
d n ch m y d ng rom. O dy ch cho n m f ch ma f ng I nghI, va
duo ng nhu so ca nh c don, ch go I fI:
- Ia I dy, kIchIn baIa, Ia I dy ng I vo I ch!
TI v n mong cho ch no I vo I fI dI u g qua fro ng, gIa I fhich
cho fI ro ca I g Ia m xa o d ng fm h n ch. Nhung ch khng no I g
ca. Ch Ia ng Io da f d u fI In g I ch, ma f nhn f n du du, ch
xoa nguo c ma I fo c r fro cu a fI va nhu ng ngo n fay no ng h I run
run cu a ch du da ng vo vu f ma f fI. TI nguo c ma f In nga m
nhn khun ma f xao xuy n b n ch n, va fuo ng chu ng nhu nhn
fh y chinh mnh. Ch cu ng dang b da y vo bo I m f n I nI m chI do ,
m f ca I g dang fich fu va chin mo ng frong fm h n ch, do I m f I I
fhoa f. Ch so ca I do . Ch kh fm, vu a mu n Ia I vu a khng mu n
fhu fh f vo I Io ng ra ng ch da yu say da m, cu ng nhu fI vu a mu n
Ia I vu a khng mu n ch yu anIyar. o I v du sao ch cu ng Ia con
du cu a b mo fI, Ia vo cu a anh fI!
Nhung nhu ng y nghI nhu v y chI Ion va o o c fI frong gIy
Ia f. TI xua du I no dI ngay. I vo I fI Iu c y, khng g vuI fhu
Cbingi: Aitmat6c 42
hon Ia duo c nhn fh y dI mI d rung ca m ho mo m f ca ch ngy
fho cu a ch, duo c nhn fh y dI ma f mo I cu a ch.
Ch xInh do p bI f bao, guong ma f ch a nh In nI m ca m hu ng
va say m frong sa ng bI f bao! H I y fI nhn fh y f f ca nhu ng
ca I do nhung khng hI u h f. Ngay by gIo fI cu ng fhuo ng fu ho I:
co Io fnh yu Ia m f ca m hu ng cu ng hu ca m hu ng cu a ho a sI hay
cu a nha fho chang7 Nhn ch CIamIIIa, fI mu n cha y ra fha o
nguyn, ho f vang In ho I d f xom fI pha I Ia m g, Ia m ca ch na o ch
ngu duo c n I xao xuy n kho hI u y, nI m vuI suo ng kho hI u y.
R I m f hm, hnh nhu fI da fm ra cu fra Io I.
Nhu mo I I n, chu ng fI da nh xo fu ga v . m da xu ng, sao
chI chif fu ng da m frn fro I, fha o nguyn fhIu fhIu ngu , chI co fI ng
ha f cu a anIyar pha fan su yn fInh, ngn vang va fa f Ia ng d n
frong bo ng f I xa xam mn ma ng. TI va ch CIamIIIa dI b fhoo
sau anh.
Nhung I n na y co chuy n g xa y d n vo I anIyar v y7 I u
ha f cu a anh chu a chan m f n I bu n m du, fh m fhia, m f ca m
gIa c c don d n n I nguo I ngho ngho n nga o fhuong ca m mu n u a
nuo c ma f.
Ch CIamIIIa buo c dI, d u cu I fh p fay ba m cha f I y fha nh
xo. KhI fI ng ha f cu a anIyar Ia I vu f cao, ch ng ng d u In, nha y
In xo ng I ca nh anIyar. Ch ng I nhu ho a da , fay khoanh fruo c
ngu c. TI dI bn ca nh, hoI vuo f In fruo c m f chu f va II c nhn haI
nguo I. anIyar v n ha f, duo ng nhu khng d y fh y ch CIamIIIa
ng I ca nh mnh. TI fh y haI fay ch CIamIIIa fh n fhv bung
xu ng, va ch a p sa f va o anIyar, nga nho d u In vaI anh. ChI
m f fhoa ng, nhu su d I nhp pho ng cu a con ngu a b qu f roI, gIo ng
anh gI f na y In va Ia I vang d I vo I su c ma nh mo I. Anh ha f v fnh
yu!
TI ba ng hoa ng su ng s f. Tha o nguyn nhu fung bu ng no
hoa, rung rInh, d y Iu I bo ng f I, va frong fha o nguyn mnh mng
y fI fh y ca p fnh nhn say m. HaI nguo I khng d y d n fI,
duo ng nhu khng co fI o dy. TI vu a dI vu a nhn ho : ho qun h f
mo I su do I, cu ng nhau Ia c Iu fhoo dI u ha f. Va fI khng nh n ra
ho . V n chI Ia anIyar y vo I f m a o Iinh da cu so n khng ca I
khuy, nhung ma f anh hnh nhu cha y ru c frong bo ng f I. y v n
Ia ch CIamIIIa cu a fI ng I a p sa f va o anIyar, nhung sao ma
fr m Ia ng va bo n Io n, haI ha ng mI Iong Ianh gIo f I . y Ia nhu ng
CIAMIIIA 43
con nguo I mo I, v cu ng ha nh phu c. o cha ng pha I Ia ha nh phu c
sao T f ca dI u nha c d y ca m hu ng y, anIyar hoa n foa n dng
fa ng ch, anh ha f Ia v ch, anh ha f v ch.
Cbingi: Aitmat6c 44
CH!ONC 7
Io ng fI Ia I x n xang m f n I nI m kho hI u v n d n vo I fI
m I khI anIyar ha f. ng nhIn fI hI u ro fI mu n g.
TI mu n vo haI nguo I.
TI so ha I chinh nhu ng y nghI cu a fI. Nhung nI m mong
mu n ma nh hon n I so . TI so vo haI nguo I du ng nhu fh , haI con
nguo I ha nh phu c. Pha I, vo ho du ng nhu Iu c na y! Nhung II u fI co
Ia m n I khng7 TI ca m fh y ngho n fho v xo ha I va vuI suo ng. TI
buo c dI frong fra ng fha I m man ngy ng f du ngo f. TI cu ng ca m
fh y fra n fr ha nh phu c, bo I v fI v n chua bI f uo c mu n fa o ba o
y r I dy so gy cho fI bao nhIu kho khan. TI fu nhu Io ng: c n
bI f nhn co I fh gIan nhu anIyar nhn fh y no , fI so du ng ma u
k Ia I ba I ca cu a anIyar, frong bu c vo cu a fI so co nu I d I, fha o
nguyn, nguo I, cy co , my fro I va sng nuo c. Th m chi Iu c y fI
nghI: "Nhung fa so I y ma u o du7 Nha fruo ng khng cho ma u vo
du: chinh fruo ng cu ng dang c n!" uo ng nhu mo I chuy n chung
quy Ia I chI fu y fhu c va o ma u vo fhI.
TI ng ha f cu a anIyar d f nhIn ngu ng ba f. y Ia v ch
CIamIIIa b ng b f m gh I y anh, nhung r I ch bung ra ngay,
Ia ng nguo I dI gIy Ia f, nhoaI nguo I nha y xu ng xo. anIyar Iuo ng
Iu gh dy cuong, m y con ngu a du ng Ia I. Ch CIamIIIa du ng frn
duo ng, quay Iung v phia anh, d f nhIn ch ng ng pha f d u In,
hoI xoay ma f Ia I phia anh, va c c m nuo c ma f, fh f In:
- O ka, anh nhn g ma nhn go m fh 7 - ch Im Ia ng m f Ia f,
r I nghIm gIo ng no I fhm.
- u ng nhn fI nhu fh , cho xo dI dI! - Va ch dI v xo cu a
mnh.
- Co n chu nu a, sao chu cu frn ma f ra nhn nhu v y7 - Ch
qua c ca fI.
- Ng I xu ng, c m I y dy cuong dI! TI fh f d n kh vo I va c
nguo I!
CIAMIIIA 45
"Sao b ng dung ch y Ia I fh nhI7" - fI ban khoan, gIu c
ngu a dI. Nhung k cu ng d doa n ra fhI: ch dang Im va o ca nh
kho xu , bo I v ch da co ch ng, dang na m dI u fr o m f qun y vI n
fa I Xaraf p. Nhung fI fuy f nhIn cha ng mu n nghI ngo I g h f.
TI gI n ch va gI n chinh mnh, va co Io fI so oa n gho f ch
CIamIIIa n u fI bI f ra ng anIyar so fhI khng ha f nu a, fI so
khng bao gIo co n duo c ngho gIo ng ha f cu a anh.
TI m f ch f nguo I, foa n fhn ro I ra , va chI mu n mau mau
v d n nha d na m Ian ra rom. M y con ngu a dI nuo c kI u, Iung
nh p nh frong bo ng f I, xo xo c khng fh chu n I, dy cuong cu
fu f kho I fay.
V d n sn d p, fI fha o qua ng m y chI c vo ng c ngu a, no m
xu ng g m xo, I duo c d n rom va na m v f xu ng. I n na y
anIyar dua ngu a ra ba I cho an co .
Nhung sa ng ra, khI fhu c gI c, fI ca m fh y vuI suo ng frong
Io ng. TI so vo CIamIIIa va anIyar! TI IIm dIm ma f, hnh dung
ro m n m f anIyar va CIamIIIa du ng nhu frong bu c vo sa p fo I
cu a fI. uo ng nhu chI vI c c m I y bu f, fhu c ma u va vo Ia xong
ngay.
TI cha y ra sng, fa m ru a r I cha y Ia I ch fha m y con ngu a.
Co IInh Iang uo f d m Ia nh Ia nh qu f fanh fa ch va o dI chn fr n,
dm dau no I va o haI ba n chn nu f no , nhung fI v n ca m fh y
fhich fhu . TI vu a cha y vu a quan sa f mo I dI n bI n xung quanh.
Ma f fro I vuon mnh nhIn sau da y nu I, cy huo ng duong mo c
hoang frn bo konh vuon v phia ma f fro I.
a m cu c fhI xa d u fra ng hau ha u xu m xif vy I y no , nhung
no khng chu fhua: no fho ra nhu ng chI c Iuo I va ng, do n I y
nhu ng fIa na ng ban maI, cho b I qua nang cha f cu ng ha f u ng no
a nh sa ng. KIa Ia I I qua muong, ma f d f na f nhu v xo c qua Ia I
nhI u nuo c rI qua nhu ng v f ba nh xo.
KIa Ia da m my ba c ha fhom fhom mo c cao ngang f m fha f
Iung, nom nhu m f ho n da o nho m u fim nha f. TI cha y frn
ma nh d f qu huong, frn d u fI chIm o n fhI nhau Iao vun vu f.
Chao I, n u fI co ma u vo fh fuy f qua , fI so vo ca v ng ma f fro I
bu I sa ng na y, ca da y nu I xanh dI m nhu ng v f fra ng kIa, ca ca nh
d ng co IInh Iang Iong Ianh suong so m na y, ca cy huo ng duong
mo c hoang bn bo knh kIa!
Cbingi: Aitmat6c 46
KhI fI fro Ia I sn d p, nI m hn hoan ra ng ro frong Io ng fI
fa f ng m. TI fh y ch CIamIIIa cau co , g y r c dI. Cha c dm qua
ch khng ngu : haI ma f ch fhm qu ng. Ch khng mIm cuo I vo I
fI va khng ho I han g ca . Nhung khI ba c d I fruo ng Orzoma f
d n, ch fo I ga p ba c va khng cha o ho I g h f, no I Iun:
- Xo cu a ng, ng I y Ia I dI! Ong mu n dI u fI dI Ia m o du
cu ng duo c, nhung da nh xo ra ga fh fI khng dI nu a du!
- Ka sao fh , CIamIIIa, con ru I na o no d f cha u d y7 -
Orzoma f nga c nhIn, ho I ba ng gIo ng hI n h u.
- Ru I bu o duo I duI b y! u ng co ma c f v n fI! TI ba o
Ia fI khng mu n da nh xo ra ga nu a, co fh fhI!
Nu cuo I bI n m f frn guong ma f Orzoma f.
- Mu n hay khng fh c cu pha I cho fho c ra ga! - Ong d ng
chI c na ng xu ng d f.
- N u co du a na o cho ng gho o cha u fh cu ba o ba c, ba c so qu f
chI c na ng va o c no cho k d n ga y na ng fh fhI! Khng fh du ng
co gIo chu ng: dy Ia c cho ba nh m cho b d I, frong do co ca
ch ng c! - No I r I ba c quay ngoa f dI, f p f nh ch ng na ng bo dI.
Ch CIamIIIa b I r I, do bu ng ma f, dua ma f nhn v phia
anIyar va kho fho da I. anIyar du ng ca ch d y m f qua ng, quay
Iung v phia ch, gI f ma nh so I dy da vo ng c ngu a, xI f cho cha f
Ia I. Anh ngho fh y h f nhu ng g haI nguo I no I vo I nhau. Ch
CIamIIIa co n du ng o d y m f Ia f, fay vo v y chI c roI, r I ch ph y
fay m f ca ch fh f vo ng va fro v xo brIska cu a mnh.
Hm y chu ng fI ra v so m hon fhuo ng I . Su f do c duo ng
anIyar cu gIu c ngu a dI fh f mau. Ch CIamIIIa fh u ru va Ia ng
Io . Co n fI, fI khng sao fIn duo c fruo c ma f fI Ia I Ia fha o nguyn
cha y don fhuI. Mo I hm qua co n kha c ha n. Cu nhu fh fI vu a
duo c ngho k cu chuy n c fich, va bu c franh ha nh phu c Ia m xao
d ng fm fri fI v n co n Io n vo n frong d u o c. uo ng nhu fI da
cho p duo c m f m u cho I Io I nh f cu a cu c s ng. TI hnh dung ro
fu ng no f fI mI, chI rIng dI u do cu ng du Ia m fI b I h I. TI khng
sao yn Io ng duo c, ma I cho d n khI da nh ca p duo c m f fo gI y
fra ng d u c p cu a ch cn fho c fI mo I bnh fm Ia I. TI cha y ra
sau d ng rom, fIm d p fhnh fhch, k fo gI y In f m ba n xu c
ba ng g ba o nha n da da nh fho duo c cu a m y nguo I qua f fho c o do c
duo ng.
CIAMIIIA 47
- C u xIn fha nh AnIa ban phuo c Ia nh! - fI I m b m nhu h I
xua I n d u fIn cha fI da f fI In mnh ngu a, va fI ch m d u
bu f ch xu ng gI y. y Ia nhu ng no f vo d u fIn, co n vu ng v .
Nhung khI nhu ng duo ng no f pha c ho a hnh a nh anIyar da va ch
ra frn gI y, fI qun h f mo I fhu frn do I! TI da muo ng fuo ng
fh y ca nh fha o nguyn fha ng Ta m dm y hI n hI n frn gI y, fI
fuo ng nhu ngho fh y fI ng ha f cu a anIyar va nhn fh y chinh
anh, d u ngu a ra sau, ngu c phanh fr n, va fI nhn fh y ch
CIamIIIa no p d u va o vaI anh. y Ia bu c ho a d u fIn fI vo fhoo
y mnh: na y Ia chI c xo brIska cu a ca haI nguo I, dy cuong bo
fho ng xu ng f m cha n phia fruo c, Iung m y con ngu a nh p nh
frong bo ng f I, xa hon nu a Ia fha o nguyn, nhu ng ngI sao xa xam.
TI vo say sua d n n I khng d y g d n xung quanh, ma I fo I
Iu c co fI ng aI go I frn d u fI mo I su c fInh.
- Chu Ia m sao fh , dI c r I a 7
Ho a ra Ia ch CIamIIIa. TI Iu ng cu ng, do ma f va khng kp
gI u bu c vo .
- Xo da ch f xong ha ng fu Iu, chu ng fI go I chu su f m f gIo
ma cha ng fh y du! Chu Ia m g o dy7... Ca I g fh na y7 - ch ho I
va c m I y fo gI y.
- Hu ! - Ch nhu n vaI ra chI u bu c fu c.
TI chI mu n chuI fu f xu ng duo I d f. Ch CIamIIIa nhn bu c
vo ma I khng du f, r I ch nguo c dI ma f bu n r u, Ioa ng uo f In
nhn fI va ko no I:
- Cho ch ca I na y nho , kIchIn baIa... Ch so c f ky Ia m ky
nI m... - oa n ch g p fo gI y Ia m haI, nho f va o khoang ngu c a o.
Xo chu ng fI da ra d n duo ng ca I ma fI v n chua bnh fm
Ia I duo c. Mo I vI c dI n ra nhu frong gI c chIm bao. TI khng fh
fIn ra ng fI da vo duo c m f hnh a nh gI ng nhu nhu ng g fI da
nhn fh y. Nhung du do frong da y Io ng fI da d yIn m f nI m
hoan hI fho ngy, fh m chi Ia fu ha o, va nhu ng mo uo c m I Iu c
m f fa o ba o hom, m I Iu c m f quy n ru hon, khI n fI choa ng va ng
d u o c. TI co n mu n vo v va n bu c franh kha c nu a, nhung khng
pha I ba ng bu f ch, ma ba ng fhu c ma u kIa. TI khng d y ra ng xo
chu ng fI da cha y r f nhanh. y Ia v anIyar ra su c gIu c ngu a.
CIamIIIa khng chu fhua ko m. Ch nhn do dy, dI Iu c mIm cuo I
ca I g khng ro , nu cuo I ca m d ng va fho n fhu ng nhu bI f mnh co
Cbingi: Aitmat6c 4S
I I. TI cu ng mIm cuo I: fh Ia ch khng co n gI n fI va anIyar
nu a, va n u ch na I fh hm nay anh so ha f...
I n na y chu ng fI d n ga so m hon mo I b n nhI u, nhung
ngu a fh d m m hI fra ng nhu bo f xa pho ng. Xo chua du ng ha n,
anIyar da ba f d u x c bao fa I In vaI. Anh v I va nhu v y Ia m g,
co dI u g mo I Ia da d n vo I anh, fhu c kho ma hI u duo c. KhI
nhu ng doa n xo Iu a m m pho ng qua, anh du ng Ia I, nhn fhoo h I
Iu ba ng con ma f dam chIu. CIamIIIa cu ng do I fhoo huo ng ma f,
nhu c doa n xom anh dang nghI ngo I g.
- Anh Ia I dy h fI vo I, co m f mI ng sa f mo ng ngu a g n
nhu sa p Iong, gIu p fI du f ha n no ra, - ch go I anIyar.
KhI anIyar ko p mo ng ngu a gIu a haI d u g I, du f ha n duo c
mI ng sa f ra r I du ng fha ng d y, CIamIIIa nhn fha ng va o ma f
anh, no I kho :
- Sao anh Ia I fh nhI, cha ng Io anh khng hI u u7... Trn do I
na y pha I chang chI co mnh fI7
anIyar Ia ng Ia ng nhn dI noI kha c.
- Anh fuo ng fI fh d xu u7 - CIamIIIa fho da I.
I Ing ma y anIyar x ch In nhu dI ca nh xo o ra, anh
nhn ch, ca I nhn yu duong va bu n r u, no I vo I ch cu g, nhung
no I nho qua fI khng ngho ro . R I anh ra o buo c v xo cu a mnh,
fh m chi co vo ha I Io ng, khng ro duyn co v sao. Anh vu a dI vu a
vu f vo mI ng sa f. TI nhn anh va ban khoan: cu no I cu a ch
CIamIIIa co g da ng cho anh ho I da nhu fh 7 Co g da ng ho I Io ng
ho I da khI m f nguo I fho da I na ng n no I vo I anh:
"Anh fuo ng fI fh d xu u7...
Chu ng fI da b c do fho c xong xuI va sa p ra v fh co m f
fhuong bInh va o sn, nguo I na y g y go , ma c chI c a o khoa c Iinh
nha u na f, vaI doo fu I ha nh Iy . M y phu f fruo c vu a co chuy n xo
Iu a d o ga. Nguo I Iinh nhn quanh qu n r I Io n fI ng ho I:
- O dy co nguo I na o o ba n Kukuru khng7
- TI o Kukuru dy! - fI vu a fra Io I vu a ba f o c nghI xom
nguo I na y Ia aI.
- Th chu Ia con nha aI d y nhI7 - nguo I Iinh dnh dI d n ch
fI fh cho f nhn fh y ch CIamIIIa, anh mIm cuo I nga c nhIn, vuI
suo ng.
CIAMIIIA 49
- Ka KrIm, anh d y u7 - ch CIamIIIa roo In.
- O , c CIamIIIa! - anh Iinh cha y b fo I, haI fay na m cha f I y
fay ch CIamIIIa.
Th ra d y Ia m f nguo I cu ng Ia ng vo I ch.
- Th f Ia may qua ! Cu nhu fh da bI f fruo c fI mo I fa f va o
dy! - anh Iinh no I, gIo ng ha o hu ng. - Cha Ia fI vu a o ch Xadu c
v dy, chu ng fI cu ng na m m f qun y vI n ma . On fro I, chI m f
va I fha ng nu a anh y so v fhI. Iu c chIa fay, fI ba o anh y: vI f
fhu cho vo c u dI, fo so mang v cho... y, frao f n fay nho ,
nguyn vo n, khng suy xuy n g. - KrIm dua cho ch CIamIIIa Ia
fhu g p hnh fam gIa c.
Ch CIamIIIa h p f p c m I y Ia fhu, ma f do In r I fa I nho f
dI va do da f II c nhn anIyar. Anh du ng m f mnh ca nh xo brIska
hay chn choa I r ng nhu I n y o sn d p, dI ma f fuy f vo ng nhn
CIamIIIa.
I p fu c, nguo I fu b n phia d x d n, frong s do co ca nhu ng
nguo I quon va ba con fhn fhich cu a anh Iinh, nguo I fa xu m Ia I ho I
han d n d p. CIamIIIa chua kp ca m on anh mang gIu p Ia fhu fh
chI c xo cu a anIyar da m m pho ng qua, I ng I n ra kho I sn
ga, nha y ch m ch m frn ca c ga , fung bu I mu mf frn duo ng.
- Ca kIa ho a r r I cha c! - nguo I fa fho f vo I fhoo.
Anh Iinh da b II dI du khng ro , co n fI vo I ch CIamIIIa
v n du ng o gIu a sn nhn nhu ng c f bu I b c In m I Iu c m f xa
d n.
- Ch om fa dI fhI, gIn, - fI no I.
- Chu cu v dI, ma c ch! - ch da p ba ng gIo ng chua xo f.
Th Ia I n d u fIn frong su f fho I gIan y, chu ng fI da nh
xo dI rIng ro fu ng nguo I. Khi no ng ng f nga f Ia m cho mI da kh
so ca ng dau ra f nhu pha I bo ng. f nu f no , b fhIu d f d n no ng
fra ng frong nga y, gIo dy duo ng nhu da ngu I dI, nom nhu phu
m f Io p mu I fra ng xa m. Trong khung ca nh mo a o ma u mu I
fra ng y Iung IInh m f v ng ma f fro I hoa ng hn ch p cho n, khng
co hnh fhu ro r f. Phia frn duo ng chn fro I nha f nho a, nhu ng
da m my ba o ma u do da cam dang fu Ia I, gIo kh a o fo I fu ng con,
k f fha nh bo f fra ng xo a frn mo m ngu a, kho nho c I f nguo c nhu ng
Cbingi: Aitmat6c 60
c bo m, r I vu n vu f chuy n ra xa, da o I n foI fa nhu ng cu m nga I
frn ca c ngo n d I.
"Tro I sa p d mua cha c7" - fI nghI.
TI ca m fh y bo vo qua chu ng, Io ng fI fra n ng p n I Io u
kha c khoa I! TI fha ng fay qu f m y con ngu a Iu c na o cu ng chu c
chuy n sang dI buo c m f. Nhu ng con chIm ba o g y gu c, ca ng da I
Io so cha y dI fm ch fru frong kho! Ia nguu ba ng kh ho o cu a
hoang ma c b cu n In duo ng ca I: vu ng chu ng fI khng co Ioa I Ia
na y, no b Iu a fu noI na o bn vu ng Cadakho dy. Ma f fro I da Ia n
ha n. n b khng m f bo ng nguo I. ChI co fha o nguyn nho c Iu
sau m f nga y na ng ga f.
TI v d n sn kho fh fro I da f I. Va ng Ia ng, khng m f
pha y gIo . TI ga o fo go I anIyar.
- Ha n ra sng r I, - nguo I ga c kho da p.
- OI bu c qua fh na y, nguo I fa bo v nha h f r I. Ngoa I sn
khng co gIo , cu ng cha ng co vI c g Ia m.
TI Iu a ngu a ra ba I cho an co va dnh fa f ra sng. TI bI f ca I
ch anIyar ua fhich frn bo sng d c du ng.
Anh ng I khom Iung, cu I gu c xu ng d u g I, Ia ng ngho fI ng
nuo c sng ro o m m duo I chn bo d c. TI b ng mu n Ia I g n, m
I y anh va no I vo I anh dI u g f f do p. Nhung no I g vo I anh duo c7
fI du ng d y m f Ia f, ca ch anh m f qua ng, r I quay fro Ia I. Sau do ,
fI na m r f Iu frn d ng rom, nhn b y fro I d y my don dang f I
d n Ia I va nghI ngo I:
"Ta I sao cu c s ng kho hI u va phu c fa p d n fh nhI7" Ch
CIamIIIa v n chua v . Ch dI du bI f fam fh nhI7 TI khng ngu
duo c, fuy da m f Ia . Nhu ng fIa cho p ngu n Io o I o da ng xa, bn
frn ca c d y nu I, gIu a Io ng nhu ng da m my don.
Iu c anIyar v , fI v n chua ngu . Anh dI Iang fhang vo v n
frn sn, ch c ch c Ia I nhn ra duo ng. R I anh gIoo mnh xu ng
da m rom sau d ng co , ca nh fI. "y gIo anh y so bo dI noI kha c,
khng o Ia I ba n nu a dy! Nhung anh y dI du duo c7 M f fhn
m f mnh, khng cu a khng nha , aI c n d n anh y7" Va gIu a Iu c
dang fhIm fhI p ngu , fI mo ma ng ngho fh y fI ng I c c c ch m
cha p cu a chI c brIska dang d n g n. Hnh nhu xo cu a ch CIamIIIa
da v ...
CIAMIIIA 51
TI khng nho fI da ngu bao nhIu Iu, chI bI f b ng nhIn
ngay sa f bn faI fI, co fI ng chn buo c s f soa f frn rom, nhu fh
co m f ca nh chIm uo f a f kho cha m va o vaI fI. TI mo ma f ra. y
Ia ch CIamIIIa. Ch o ngoa I sng v , chI c a o da I da va f nuo c ma f
Ia nh. Ch du ng Ia I, Io nga I nhn kha p xung quanh, r I ng I xu ng
ca nh anIyar.
- Anh anIyar, om da d n, chinh om d n vo I anh, - ch no I
kho kho .
n b yn Ia ng, m f fIa cho p Ia ng Io fruo n xu ng phia duo I.
- Anh gI n pha I khng7 CI n Ia m pha I khng7
Va Ia I yn Ia ng, chI co m f fa ng d f Io roI xu ng sng va m f
fI ng "bo m" m nho .
- m co I I g du7 anh cu ng khng co I I...
Xa xa, m f fI ng s m vang r n frn nu I. a nh cho p do I sa ng
khun ma f frng nghIng cu a CIamIIIa. Ch nhn quanh va no p
sa f va o anIyar. anIyar da f haI fay In vaI ch, va vaI ch run In
b n b f. Ch na m xu ng da m rom, ca nh anh.
CIo no ng hu ng hu c nhu hoI Iu a fu fha o nguyn d v , xoa y
I c, b c fung da m rom In, fh c va o fu p I u Iung Iay o ra sn kho,
r I quay fif nhu con cu , nghIng nga cha y frn duo ng. CIu a nhu ng
da m my Ia I Io o In nhu ng fIa Iu a xanh, fI ng s m Io f ro f vo fan ra
frn d u chu ng fI. Ca nh fuo ng y vu a gh ro n vu a vuI fhu : con
gIng da fo I, con gIng cu I cu ng cu a mu a ho .
- Anh Ia I fuo ng om so d I anh I y anh fa u7 - ch CIamIIIa fh
fh m, gIo ng fha m fhI f.
- Khng du, khng do I na o! Anh fa chua bao gIo yu om ca .
Ngay ca cu fham ho I om, anh fa cu ng chI vI f fhm va o cu I Ia
fhu gu I v nha . m cha ng c n g con nguo I y cu ng vo I fhu fnh
yu mu n ma ng cu a anh fa, ma c cho fhIn ha mu n no I g fh no I!
Anh yu qui cu a om, cha ng fraI c don cu a om, om so khng
nhuo ng anh cho aI ca ! m yu anh fu Iu r I. Ngay ca khI chua
bI f anh, om da yu anh va cho do I anh, fh r I anh da fo I, nhu fh
anh bI f om v n cho do I anh!
Nhu ng fIa cho p xanh Ia ng nha ng n I fI p nhau pho ng xu ng
sng, ch chn bo d . Nhu ng gIo f mua gIa bu f, roI chnh ch ch
Ioa f soa f frn da m rom.
Cbingi: Aitmat6c 62
- CIamIIIam, CIamanfaI! - anIyar fh fh m go I ch ba ng
nhu ng fn u y m nh f cu a fI ng Kazaxfan va fI ng KIrghIzIa. -
Quay Ia I dy, om, cho anh nhn va o ma f om m f chu f!
Con gIng bu ng ra.
Ma nh da b du f kho I I u v f va nhu con chIm b ba n ha qua n
qua I v ca nh. Mua fru f xu ng fu ng do f a o a o nhu hn ma f d f, b
gIo fh I da f dI o phia duo I. S m chuy n d n cho o ngang qua ca b u
fro I, m m nhu vu su f Io ma nh II f. Cho p ngu n Io a sa ng frn
nu I, cho I Io I nhu da m u f kIm huong ru c cha y v mu a xun. CIo
g m ga o, I ng I n duo I bo d c.
Mua v n fru f xu ng, fI na m vu I mnh frong da m rom va fay
da f In ngu c, ca m fh y fIm d p fhnh fhch. TI sung suo ng.
TI co ca m gIa c nhu I n d u fIn fI duo c ra ngoa I nhn nga m
ma f fro I sau m f fr n m. Ca mua cu ng nhu a nh cho p d u xo I va o
fI duo I Io p rom, nhung fI sung suo ng, fI mIm cuo I ngu fhI p dI,
khng hI u nhu ng m fhanh Io f d n faI fI Ia fI ng anIyar va
CIamIIIa fh fh m vo I nhau hay Ia fI ng mua dang ngo f d n roI
nho frn rom.
y gIo sa p va o mu a mua, r I cha ng bao Iu nu a so Ia mu
fhu. Khng khi da fh m duo m mu I nga I cu u m uo f va mu I rom
uo f Iu c fhu sang. Nhung ca I g dang cho do I chu ng fI frong mu a
fhu7 Cha ng ro v sao, fI khng nghI fo I chuy n y.
Mu a fhu nam do , sau haI nam bo ho c, fI Ia I d n fruo ng. H f
bu I ho c, fI fhuo ng ra ch bo d c von sng, ng I ca nh ca I sn kho
fruo c kIa, by gIo da fro nn hoang va ng. O dy fI da du ng ma u
cu a ho c sInh vo nhu ng bu c pha c ho a d u fIn.
Ngay vo I frnh d hI u bI f cu a fI Iu c b y gIo , fI cu ng fhu a
hI u khng pha I fI vo bu c na o cu ng fha nh cng ca . "Ma u khI gIo !
CIa ma co Ioa I ma u vo fhu c su fh pha I bI f! - fI fu nhu , fuy fI
cha ng hnh dung duo c fhu c ma u fhu c su no nhu fh na o.
Ma I sau na y fI mo I duo c nhn fh y fhu ma u vo pha d u fhu c
su du ng frong ng ch.
Co ma u hay khng Ia m f chuy n, nhung co Io ca c fh y gIa o
fI no I du ng: vo Ia vI c c n ho c mo I Ia m duo c. Nhung Iu c y fI du
da m mo d n chuy n ho c f p. Ho c vo I ha nh g: Iu nay cha ng co fIn
fu c g v ca c anh fI, mo fI khng do I na o chu ro I fI ra, fI Ia du a
con fraI duy nh f cu a gIa dnh, "cha ng gIghIf va Ia nguo I nuI s ng
CIAMIIIA 53
ca haI gIa dnh"! TI cha ng da m ho rang no I d n chuy n y. Th
ma , cu nhu c fnh fru nguoI, mu a fhu nam y do p d n n I fI chI
mu n c m I y bu f vo Ia I ca nh do p y.
Sng Kukuru gIa bu f ca n ha n dI, da fa ng o nhu ng khu c
nng I ra, mo c d y ru xanh s m va va ng da cam. Cy II u m m
y u fru I h f Ia , do fia In va o nhu ng Iu c suong gIa ban maI, nhung
nhu ng ca nh phong nho bo v n co n gIu duo c nhu ng chI c Ia d y da n
va ng u a.
O nhu ng ch u ng nuo c, m y fu p I u a m kho I, g I mua cu a
nguo I chan ngu a s m don Ia I frn da m co ma u do hung, va nhu ng
Ia n kho I mo ng ma nh fhom fhom ma u xanh Iam u n o o fun In
qua nhu ng I fhng kho I. Nhu ng con ngu a du c g y nhom hi vang
Iu ng nhu fhuo ng fh y v mu a fhu, Iu ngu a ca I cha y fan fa c dI du
h f, va fu gIo cho d n mu a xun, khng d g gIu duo c chu ng frong
b y. CIa su c duo c dua fu frn nu I v dI Iang fhang fu ng b y frn
d ng ra. Tha o nguyn sa m nu ma u cy co ch f kh, cha ng chf
nhu ng v f duo ng mo n ngang do c do gIa su c d m nn.
Cha ng bao Iu sau, gIo fha o nguyn n I In, b u fro I fro nn
u a m, mua Ia nh d xu ng: dI m ba o sa p co fuy f. M f hm fho I
fI f khng d n n I x u, fI ra sng: fI r f fhich nga m bu I fhanh
Iuong fra vu ng nu I do ru c nhu Iu a frn ba I ca f b I.
TI ng I o m f ch ca ch khu c sng ca n m f qua ng, frong bu I
II u. o ng chI u da xu ng. ng nhIn fI nhn fh y haI nguo I
dang dI, ro ra ng ho vu a I I qua sng. y Ia anIyar va CIamIIIa.
TI khng fh ro I ma f kho I khun ma f Io Ia ng nghIm ngh cu a haI
anh ch. VaI doo chI c fu I d f du ng d , anIyar buo c I f d f, va f
chI c a o khoa c Iinh khng ca I khuy cu d p va o ng dI u ng gIa da
da vo f go f. Ch CIamIIIa chif chI c khan choa ng fra ng Iu c na y da
fu f xu ng sau ga y, ch ma c b a o va y sa c so do p nh f ch v n
fhuo ng dI n va o nhu ng nga y cho phIn, bn ngoa I ma c chI c a o vo f
nu ba ng nhung ko may ch n. Tay ch xa ch m f bo c nho , fay kIa
nu I I y so dy doo fu I d f cu a anIyar. HaI nguo I vu a dI vu a
chuy n fro g vo I nhau.
KIa, haI nguo I da va o con duo ng mo n d n qua kho, gIu a
nhu ng Iu m cy bu I. TI nhn fhoo ho va khng bI f pha I Ia m g.
In fI ng go I ho chang7 Nhung Iuo I nhu dinh va o vo m
mI ng.
Cbingi: Aitmat6c 64
Nhu ng fIa na ng do fha m cu I cu ng fruo n frn nhu ng da m
my don d m fra ng n I duI nhau frI nhanh do c fhoo da y nu I.
Tro I b ng d f I. anIyar va CIamIIIa khng h ngoa I nhn Ia I, dI
mI f v phia duo ng f u fra nh. u anh ch fhoa ng hI n va I I n
nu a frong da m Iu m cy, r I bI n m f.
- CIamIIIa-a-a! - fI ra n su c ga o foa ng In. "A-a-a!" - fI ng
vang d I Ia I fu nhI u phia.
- CIamIIIa-a-a! - TI ga o In I n nu a, va cu ng cu ng ca m d u
du I fhoo ho , Iao bu a xu ng nuo c, vuo f qua sng.
Nuo c gIa bu f ba n vo f In fu ng cu m Io n, fa p va o ma f, qu n
a o fI uo f d m, fI cu cha y bu a dI, cha ng co n bI f du Ia duo ng
nu a. f nhIn, fI v p chn, nga x p xu ng d f. TI cu na m nhu
fh , khng ng ng d u In, nuo c ma f gIa n gIu a kha p ma f. uo ng
nhu bo ng f I da do na ng In dI vaI fI. Nhu ng fhn cy nho m m
ma I rif In vI vu f, bu n r u.
- CIamIIIa! CIamIIIa! - fI nu c no ngho n nga o nu f nuo c ma f.
TI pha I xa Ia nhu ng nguo I fhn yu g n gu I nh f cu a mnh.
Ma I d n Iu c na y, na m xoa I frn ma f d f, fI mo I hI u fI yu ch
CIamIIIa. Pha I, d y Ia m I fnh d u, m I fnh fhuo nIn fhI u cu a
fI.
TI cu na m nhu fh ma I, u p ma f va o cu I fay uo f d m. Vu a r I
khng pha I fI chI gIa fu anIyar va CIamIIIa, fI da gIa fu fu I
fho cu a mnh.
KhI fI I n mo frong bo ng f I, I n duo c v d n nha fh o sn
da nha o ca In, fI ng ba n da p ngu a Ioa ng xoa ng, co nguo I fha ng
yn ngu a, ga Oxmn sau ruo u ng f nguo ng frn mnh ngu a, ho f
fuo ng In:
- Io ra pha I f ng c con cho hoang Ia c Ioa I y ra kho I ba n fu
Iu r I kIa! Th f Ia dI m nhu c cho ca do ng ho ! TI ma vo duo c no
fh fI gI f ch f fuoI ngay fa I ch , f I va g cu ng cam Io ng. Khng
fh d cho b f cu fha ng du da ng na o cu ng du d duo c da n ba con
ga I ba n fa dom dI! Na o, In ngu a, ca c cha ng gIghIf, no khng fh
fr n fhoa f dI du duo c, fa du I d n ga Ia fo m duo c fhI!
TI Ia nh foa f ca nguo I: ho so pho ng ngu a dI du7 Nhung khI
da bI f cha c ho du I fhoo duo ng ca I ra ga chu khng pha I ra ch
duo ng fra nh f u, fI Io n va o nha , I y chI c a o da Ing cu a b chu m
kin d u d kho I aI nhn fh y fI kho c.
CIAMIIIA 55
Ca ba n xn xao ba n fa n, fhI fh bao nhIu dI u ong fI ng vo!
ca c ba ca c ch fhI nhau chI frich CIamIIIa.
- Ca I con ngu d n h f ch no I! uo c Ia m du m f gIa dnh
nhu fh ma bo fr n dI, du ng Ia no fu xo o na f ha nh phu c cu a no .
- Thu ho I, a co n fho m mu n ca I g mo I duo c chu 7 Ta I sa n cu a
fha ng cha y vo n vo n co d c m f chI c a o khoa c Iinh ca kh va dI
u ng ra ch na f!
- Th da ha n, ngu y Ia m sao co duo c m f sn d y gIa su c!
M f fha ng fu c v fhn, c u bo c u b f, kh ra ch a o m.
- Cha ng sao, r I c a xInh do p so nghI Ia I fhI, nhung Iu c y
fh mu n r I!
- Chinh fh ! Ma Xadu c Ia I khng da ng ma f Ia m ch ng no u,
khng da ng ma f Ia m chu gIa dnh u7 M f cha ng gIghIf cu khI
nh f ba n!
- Co n ba mo ch ng nu a chu 7 Khng pha I b f cu aI cu ng duo c
Tro I ban cho m f ba mo ch ng nhu fh ! Co gIo I cu dI kI m cho ra
m f baIbIfs nhu fh dI! No fu hu y hoa I do I no I, con bo ngu xu n,
fu dung v co chu c ho a va o fhn!
Co Io chI m f mnh fI khnng ch fra ch ch CIamIIIa, gIn
fruo c kIa cu a fI. u anh anIyar chI co chI c a o khoa c Iinh cu ky
vo I dI u ng ra ch na f, nhung fI bI f fm h n anh gI u co hon f f
ca chu ng fI. Khng, fI khng fIn ra ng chung s ng vo I anh, ch
CIamIIIa so bf hanh. TI chI fhuong mo fI fhI. TI ca m fh y
hnh nhu ch CIamIIIa ra dI da dom fhoo ca su c Iu c fruo c kIa cu a
mo fI. Mo fI r u rI, g y r c dI, va by gIo fI hI u ra ng mo fI
khng fh chu duo c khI fh y cu c s ng dI khI pha vo m f ca ch
qua d f ng f nhu ng n n n p c xua. M f ca I cy du fo kho o d n
du m f khI da b ba o fr c fung ca r fh cu ng khng co n fr I d y
duo c. Truo c dy, mo fI khng bao gIo nho aI xu chI Iu n kIm:
nhu v y cha m d n Io ng kIu ha nh cu a mo fI. Th ma , co I n dI
ho c v , fI fh y hay fay mo fI run run, mo fI khng nhn fh y I
kIm va kho c.
- Na y, con Iu n h mo so chI dI! - mo fI ba o va fho da I na o
n .
- CIamIIIa r I so kh m f do I... Chao I, Io ra no so fha nh m f
nguo I n I fro da m dang bI f bao! No dI r I!... No ru bo h f... Ta I
sao no bo dI nhI7 Hay o nha fa no ca m fh y kho chu7
Cbingi: Aitmat6c 66
TI mu n m I y mo , an u I mo , k cho mo fI bI f anIyar Ia
nguo I fh na o, nhung fI khng da m, v nhu v y, fI so gy cho mo
fI v f fhuong Io ng su f do I khng ha n ga n duo c.
Nhung r I vI c fI co dinh Iiu va o chuy n na y cu ng khng
co n Ia chuy n bi m f nu a, fuy fI cha ng co I I g...
f Iu sau anh Xadu c v . T f nhIn anh dau bu n, ma c du
frong Iu c say ruo u anh co no I vo I Oxmn:
- No dI Ia da ng fhI. R I no so ch f duo ng ch f cho cho ma
xom. Tho I bu I na y fhI u g da n ba . Ngay ca m f c a co fo c ba ng
va ng cu ng chua da ng gIa ba ng m f ga fraI ho n ko m nh f do I!
- u ng fh ! - Oxmn da p. - ChI fI c Ia hm y fI khng vo
duo c fha ng y, chu khng fh fI gI f qua ch no dI Ia xong chuy n!
Co n con y fh cu na m fo c no bu c va o duI ngu a, ko o I dI cho
da ng do I! Cha c Ia haI du a xu ng mI n Nam dI ha I bng sInh s ng,
hay dI Ia m fhu Ia m muo n, fha ng na y khng pha I Ia I n d u s ng
cu c do I Iang fhang nu a r I! Co dI u fI khng sao hI u duo c Ia su
fh fh na o ma cha ng aI hay bI f g ca , fh m chi cha ng aI ngo d n
nu a. Chinh ca I con d fI n y no gy ra chuy n, fu no da n x p h f!
TI ma fo m duo c fh pha I bI f!...
Ngho Oxmn no I nhu v y, fI chI mu n no I d p va o ma f ha n:
"MI v n chua sao qun duo c nhu ng Io I ch y no I nhu fa f va o
ma f mI o ba I ca f co d y fhI. u ng da mI d u gIa Ia m!"
Co I n fI ng I o nha , vo bu c franh cho fo ba o fuo ng cu a nha
fruo ng. Mo fI Ioay hoay bn b p Io . ng nhIn anh Xadu c x ng
x c cha y va o. Ma f fa I nho f, dI ma f cau co ha n ho c, anh x n d n
va gi va o mu I fI m f fo gI y:
- Chinh ma y vo ca I na y pha I khng7
TI su ng so ca nguo I. y Ia bu c vo d u fIn cu a fI. Hnh
a nh anIyar va CIamIIIa s ng d ng Iu c y dang nhn fI.
- m vo d y.
- Th aI dy7 - anh chI ngo n fay va o fo gI y/
- anIyar
- Qun pha n b I! - anh Xadu c qua f va o ma f fI.
Anh xo vu n bu c vo r I dI ra, do ng s m cu a Ia I.
CIAMIIIA 57
Su yn Ia ng na ng n ko o da I h I Iu, r I mo fI ho I:
- Con bI f u7
- Vng, con bI f.
Tu a mnh va o b p Io , mo fI nhn fI vo I bao nhIu ban
khoan fra ch mo c. R I khI fI no I:
"Con so co n vo haI anh ch y I n nu a!" fh mo fI Ia c d u d y
vo chua xo f va cha n na n.
TI nhn nhu ng m u gI y vu n bu a b n duo I sa n, va m f n I
u f h n gh go m khI n fI ngho f fho . Ma c cho nguo I fa ba o fI Ia
ko pha n b I. TI pha n b I aI kIa chu 7 Pha n b I gIa dnh u7 Pha n
b I gIa f c u7 Nhung fI khng pha n b I chn Iy , chn Iy cu a cu c
s ng, chn Iy cu a haI con nguo I do ! TI khng fh no I vo I aI dI u
y, ngay ca mo fI cu ng so khng hI u fI.
Truo c ma f fI, f f ca d u nho a dI, nhu ng ma nh gI y hnh
nhu II ng vo ng frn sa n nhu nhu ng v f s ng. Khoa nh kha c ma
anIyar va CIamIIIa frong bu c franh nhn fI nhu nguo I fh f da
an su va o ki u c fI d n n I fI fuo ng chu ng ngho fh y ba I ca cu a
anIyar, ba I ca anh da ha f frong ca I dm fha ng Ta m da ng ghI nho
y. TI nho Ia I haI nguo I da fu bo ba n Ia ng ra dI nhu fh na o, va
fI cu ng nn no ng mu n In duo ng ra dI nhu ho , ma nh ba o va kIn
quy f d n fhn va o con duo ng kho khan dI fm ha nh phu c.
- Con so dI ho c... Mo no I vo I b cho con. Con mu n fro fha nh
ho a sI! - TI ca quy f no I vo I mo fI.
TI dInh nInh mo fI so fra ch mo c fI va o a kho c, so nha c d n
m y anh fI da bo mnh frong chI n franh. Nhung Ia fhay, mo fI
khng kho c, chI kho no I, gIo ng bu n r u:
- uo c con cu dI dI... Con da du Ing ca nh, con mu n bay
nha y fh na o fu y y ... AI ma doa n fruo c duo c, bI f du con Ia I cha ng
bay cao7Chua bI f chu ng con nghI fh ma pha I. Con cu dI dI... Co
fh sau na y con so nghI Ia I. I bI vo vo du pha I Ia m f ngh ...
Cu ho c dI r I con so hI u ra... Nhung cho co qun ma I nha mo
cha...
Tu hm y, Nha bo fa ch rIng ra, khng Ia m an chung vo I
chu ng fI nu a. f Iu sau, fI dI ho c.
T f ca cu chuyn chI co fh .
Cbingi: Aitmat6c 6S
Ho c h f frung c p, fI duo c gu I d n fruo ng cao da ng my
fhu f. Ta I dy, fI da frnh ba y ba I fhI f f nghI p cu a fI: d y Ia
bu c franh fI ha ng mo uo c vo ra fu Iu.
doa n duo c ra ng bu c franh y vo anIyar va CIamIIIa. HaI
nguo I dI frn con duo ng fha o nguyn va o m f nga y fhu.
Truo c ma f ho Ia khoa ng xa fuoI sa ng, r ng Io n.
Ma c du bu c vo cu a fI chua pha I Ia hoa n my - fa I ngh du co
d n ngay m f Iu c duo c, - nhung fI quy bu c vo y v cu ng, no Ia n I
kha c khoa I co y fhu c d u fIn cu a fI frong su nghI p sa ng fa c.
Ngay ca by gIo , dI khI fI v n fh f ba I, co nhu ng phu f na ng
n fI m f Io ng fIn o chinh mnh. KhI y fI b II cu n d n fruo c
bu c franh y, bu c franh vo anIyar va CIamIIIa. TI nhn haI
nguo I h I Iu va I n na o fI cu ng no I chuy n vo I anh ch.
CIo na y anh ch o du, anh ch dang so ng buo c frn con
duo ng na o7 CIo dy co bI f bao nhIu con duo ng mo I frn fha o
nguyn cu a chu ng fa: O kha p Cada cxfan cho d n f n AnfaI va
XIbIrI! V va n con nguo I du ng ca m dang Iao d ng o do .
Co Io anh ch cu ng da d n nhu ng vu ng y chang7 Ch da ra
dI, CIamIIIa cu a fI, ch dI frn fha o nguyn bao Ia, khng h ngoa I
d u nhn Ia I. Co fh ch da m f mo I, co fh ch da m f Io ng fIn o
chinh mnh chang7 Ch ha y du a va o anIyar. ha y d anh ha f cho
ch ngho ba I ca v fnh yu, v d f nuo c, v cu c s ng. Sao cho fha o
nguyn chuy n mnh va ngo I In du mo I ma u sa c! Mong ch ha y
nho Ia I dm fha ng Ta m ys! Cu dI dI, CIamIIIa, du ng h I fI c g ca ,
ch da fm fh y ha nh phu c kho khan cu a mnh!
TI nhn haI nguo I va ngho fh y fI ng no I cu a anIyar. Anh
go I fI cu ng In duo ng: v y Ia da d n Iu c su a soa n ha nh frang. TI
so dI frn fha o nuyn v ba n Ia ng fI, va o d y fI so fm fh y
nhu ng ma u sa c mo I.
Mong sao m I no f vo cu a fI d u vang In dI u ha f cu a
anIyar! Mong sao m I no f vo cu a fI d u ph p ph ng nhp fIm
d p cu a CIamIIIa!
H f

Giamilia 642

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Giamilia 642

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

CIAMIIIA 1

You might also like