Professional Documents
Culture Documents
Erdem Ba Bakan
7 Aralk 2011
Sunum Plan
I.
Kresel Sorunlar
Sunum Plan
I.
II.
Kresel Sorunlar
Politika Aralar
Trkiye ve ABD
GSYH
(Reel, 2007=100)
135 130 10 Trkiye ABD 12 ABD
sizlik
(Yzde)
Trkiye (sa eksen) 15
14
125
120 115 6 110 8
13
12
11
10 105 100 2 95 90 8 4 9
Kaynak: IMF WEO, TCMB. *Trkiye projeksiyonlar OVPden, dier lke verileri IMFden alnmtr.
Kaynak: IMF WEO, TCMB. *Trkiye projeksiyonlar OVPden, dier lke verileri IMFden alnmtr.
Trkiye ve ngiltere
GSYH
(Reel, 2007=100)
135 Trkiye 130 125 120 115 110 105 100 95 90 ngiltere 8,5 ngiltere 8,0 7,5 13 7,0 6,5 6,0 5,5 10 5,0 12 Trkiye (sa eksen) 14
sizlik
(Yzde)
15
11
4,5
4,0
Kaynak: IMF WEO, TCMB. *Trkiye projeksiyonlar OVPden, dier lke verileri IMFden alnmtr.
Kaynak: IMF WEO, TCMB. *Trkiye projeksiyonlar OVPden, dier lke verileri IMFden alnmtr.
sizlik
(Yzde)
Euro Blgesi Trkiye (sa eksen) 15
14
11
6,5
6,0
Kaynak: IMF WEO, TCMB. *Trkiye projeksiyonlar OVPden, dier lke verileri IMFden alnmtr.
Kaynak: IMF WEO, TCMB. *Trkiye projeksiyonlar OVPden, dier lke verileri IMFden alnmtr.
Trkiye ve Japonya
GSYH
(Reel, 2007=100)
135 Trkiye 130 125 120 4,5 115 110 4,0 105 10 100 95 90 3,5 9 12 5,0 13 Japonya 5,5 Japonya Trkiye (sa eksen) 14
sizlik
(Yzde)
15
11
3,0
Kaynak: IMF WEO, TCMB. *Trkiye projeksiyonlar OVPden, dier lke verileri IMFden alnmtr.
Kaynak: IMF WEO, TCMB. *Trkiye projeksiyonlar OVPden, dier lke verileri IMFden alnmtr.
stihdam
Yllk Ortalama stihdam Art*
(Yzde)
5 4 3
2
1 0 -1 -2 -3 -4 -5
2
1 0 -1 -2 -3 -4 -5
66,5
64,5
41 64,0 39
63,5
63,0
37
15
112
14 110 13 108
12
11
106
nc Gstergeler
AB ve Trkiye Satn Alma Yneticileri Endeksi (PMI)
65 Trkiye 60 AB 60 65
55
55
50
50
45
45
40
40
35
35
30
30
Kaynak: Bloomberg.
11
200
180
160
140
120
100
12
Sunum Plan
I.
Kresel Sorunlar
13
14
800
600 400 200 0
Kaynak: Amerika Merkez Bankas, TCMB. *Fazla Kaydi Para= Federal Reserve Bilanosu Fazla Rezerv Kalemi
15
Parasal Genileme(ngiltere)
Fazla Kaydi Para* (BoE)
(Milyar Pound)
180
160 140 120 100 80 60 40 20 0
Kaynak: ngiltere Merkez Bankas, TCMB. *Fazla Kaydi Para= Bankalarn Serbest Hesap Bakiyeleri + Ksa Vadeli Ak Piyasa lemleri
16
Kaynak: Avrupa Merkez Bankas, TCMB. *Fazla Kaydi Para = ECB Bilanosu Mevduat mkan Kalemi + Sabit Vadeli Mevduatlar
17
(Milyar Yen)
30000
25000
20000
15000
10000
5000
Kaynak: Japonya Merkez Bankas, TCMB. *Fazla Kaydi Para= BoJ Bilanosu Fazla Rezerv Kalemi
18
19
50
40
30
20
10
Kaynak: TCMB. * Fazla Kaydi Para= Gecelik Borlanma + Serbest Mevduat Zorunlu Karlklar
20
Ksa Vadeli Sermaye Akmlarna Kar Uygulanan Politikalar (Gelimekte olan lkelerde)
Halihazrdaki kresel parasal genileme eilimlerinin tersine, gelimekte olan lkeler
a) Daha fazla z kaynak ve daha az bor niteliinde, b) Daha fazla yerli para ve daha az yabanc para cinsinden, c) Daha fazla uzun vadeli ve daha az ksa vadeli,
21
Politika Aralar
Maliye Politikas
Faiz D Fazla Bte A Kamu Borcu
Para Politikas
Politika Faizi Faiz Koridoru Zorunlu Karlklar Rezerv Politikas Dviz Depo Piyasas
Kredi/Deer Dzenlemesi
22
MALYE POLTKASI
23
Faiz D Denge
lkelerin Faiz D Dengeleri
(GSYHye oran, yzde, 2010)
4
-2
-4
-6
-8
-10
Kaynak: IMF WEO, TCMB, Kalknma Bakanl. Trkiye 2011 deeri OVPden alnmtr.
24
-1
Kaynak: IMF WEO, TCMB, Kalknma Bakanl. Trkiye 2011 deeri OVPden alnmtr.
25
Kaynak: IMF WEO, TCMB, Kalknma Bakanl. Trkiye 2011 deeri OVPden alnmtr.
26
0,5
0,0
Kaynak: IMF WEO, TCMB, Kalknma Bakanl. Trkiye 2011 deeri OVPden alnmtr.
27
10
0
Kaynak: IMF WEO, TCMB, Kalknma Bakanl. Trkiye 2011 deeri OVPden alnmtr.
28
PARA POLTKASI
29
Politika Faizi
Tanm
Etki Kanal Banka ve finans kurumlarnn piyasaya uyguladklar faizler Bankalardan alnan kredi miktarlar ve hisse senedi, dviz gibi varlklarn fiyatlar
Zamanlama
Aylk Para Politikas Kurulu (Kurul) toplantsnda belirlenir. 1 haftalk repo ihaleleri gnlk olarak alr. hale miktar saat 10:00da belirlenir.
30
Faiz Koridoru
Tanm TCMB gecelik bor alma ve verme faiz aral Bor alma %5 Bor verme %12.5
Etki Kanal kincil piyasada oluan ksa vadeli faiz oranlar Dviz kurlar Kredilerin byme hz
31
Zorunlu Karlklar
Tanm Bankalarn mevduat ve dier ykmllklerine kar TCMBde nakden tesis etmek zorunda olduklar miktar.
Etki Kanal Kredi byme oranlar Mevduat vadeleri TCMBnin dviz ve altn rezervleri
32
Rezerv Politikas
Etki Kanal Dviz kuru oynakl Speklatif davranlar sonucunda kurlarda salksz fiyat oluumlar gzlenmesi durumunda piyasaya alm ya da satm ynnde mdahale edilebilir.
Zamanlama Gnlk ihale tutar aklamas saat 11:00de gerekleir. Bankalardan teklifler 13:40 14:00 arasnda alnr.
33
Tanm Piyasadaki dviz akkanlnn artrlmas iin TCMBnin bankalar aras araclk yapmas.
Etki Kanal Fazla likiditesi olan bankalar, TCMB araclyla, dviz ihtiyac olan bankalara likidite salar. Stresli dnemlerde bankalarn yurtdndan borlanmalarn kolaylatrr.
Zamanlama Lehman krizi sonras, 9 Ekim 2008de alm, 2 yl sresince faaliyet gstermitir. 10 Kasm 2011, Perembe gn itibariyle yeniden almtr.
34
YOUN GRLER
YAVALAYAN GRLER
35
Etki Kanallar
Dorudan
Dolayl
TL Fonlama Stratejisi
Dviz Kuru
Dviz satlar
Krediler
36
Politika Bileimi
TCMB Faiz Oranlar
(Yzde)
25 Gecelik Bor Alma - Bor Verme Aral 1 Hafta Vadeli Repo Faiz Oran 20
Politika faizi olarak 1 hafta vadeli repo ihale faiz orannn kullanlmaya balanmas
15
10 6 5 4 2 0
Kaynak: TCMB.
Kaynak: TCMB.
37
100000
80000
60000
40000
20000
Kaynak: TCMB.
38
10000
8000
6000
4000
2000
Kaynak: TCMB.
39
Politika Bileimi
Politika Aralar
Mevcut Duru
1. Maliye Politikas
2. Politika Faizi 3. Likidite Politikas 4. Finansal Sektr Politikas Net Politika Duruu
Ntr
Geniletici Sklatrc Sklatrc Sklatrc
40
Trkiye
18
16
16
14
14
12
12
10
10
Kaynak: Bloomberg, TCMB. Gelimekte Olan lkeler: Brezilya, Meksika, Polonya, Endonezya, G. Afrika, Tayland, ek Cum., Kolombiya, Macaristan, Romanya, Filipinler
41
4
3 2 1 0 -1 -2 -3 -4 -5
Kaynak: Bloomberg, TCMB. * Ylsonu enflasyon tahminleri, Trkiye iin TCMB Ekim Enflasyon Raporundan, dier lkeler iin Consensus Forecastten alnmtr.
42
20
15
10
-5
Kaynak: Bloomberg, TCMB. * Ylsonu enflasyon tahminleri, Trkiye iin TCMB Ekim Enflasyon Raporundan, dier lkeler iin Consensus Forecastten alnmtr.
43
30
25
20
15
10
44
(Milyon TL)
50.000
FED
45.000 40.000
35.000
30.000
400.000
200.000 0
45
(2010)
46
Sunum Plan
I. II.
47
Enflasyon Karlatrmas
Trkiye ve Gelimekte Olan lkelerde Enflasyon
(Yzde)
30 30
25
25
20
20
15
Trkiye
15
10
10
Kaynak: TCMB, Bloomberg. *Gelimekte olan lkeler ortalamas: Brezilya, Meksika, ek Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya, Gney Afrika, in, Hindistan, Rusya.
48
Enflasyon ve kt A Tahminleri
Tahmin Aral* Yl Sonu Enflasyon Hedefleri Gerekleme 12 10 8 6 Yzde 4 2 0 -2 -4 Belirsizlik Aral kt A
hznn kademeli olarak yavalamaya devam ettii varsaym altnda ve Ekim aynda alnan politika tedbirleri erevesinde yln son eyreinde
49
Sunum Plan
I. II.
50
Ar Hzl Borlanma
zel Kesime Verilen Yurtii Kredilerin Byme Oranlar
(Yzde, 2010)
45
40
35 30 25 20 15 10 5 0 -5
51
Tasarruf Oranlar
lkelerin Tasarruf Oranlar
(GSYHye oran, yzde, 2010)
60
50
40
30
20
10
52
Tasarruf Kompozisyonu
Trkiyede Tasarruf Oranlar
(GSYHye oran, yzde)
30
Kamu
25
zel
Toplam
20
15
10
-5
-10
53
demeler Dengesi
Cari lemler Dengesi
(Mevsimsellikten Arndrlm, Aylk Ortalama, Milyon Dolar)
2000 2000
-2000
-2000
-4000
-4000
-6000
Cari Denge
-6000
-8000
54
Cari Ak
70 60 50 40
30
20 10 0 -10 -20
30
20 10 0 -10 -20
Kaynak: TCMB. *Ksa vadeli sermaye hareketleri; hisse senetleri, hkmetin yurtii bor senetleri, bankalar ve dier sektrlerin ksa vadeli kredileri ile bankalardaki mevduat kaleminin toplamndan olumaktadr. ** Uzun vadeli sermaye hareketleri; bankalar ve dier sektrlerin uzun vadeli net kredileri ile bankalar ve Hazinenin yurtdna ihra ettikleri tahvilleri kapsamaktadr.
55
Dviz Kurlar
TL ve Dier GO Para Birimlerinin Dolar Karsndaki Deeri
(11 Kasm 2010=1)
1,4
1,3
1,2
TL
1,1
GO Ortalamas
0,9
Gelimekte olan lkeler ortalamas: Brezilya, ili, ek Cumhuriyeti, Macaristan, Meksika, Polonya, Gney Afrika, Endonezya, Gney Kore ve Kolombiya. Kaynak: TCMB, Bloomberg.
56
Dviz Kurlar
TL ve Euronun Dolar Karsndaki Deeri
(1 Ekim 2010=1)
1,4 1,4
FED Genilemesi 2
1,3
1,2
1,2
TL
1,1 1,1
0,9
Euro
0,9
0,8
0,8
57
Dviz Kurlar
TL/Euro
(1 Ekim 2010=1)
1,4
FED Genilemesi 2
1,3
1,2
1,1
1,0
0,9
0,8
58
Dviz Kurlar
TL ve Brezilya Realinin Dolar Karsndaki Deeri
(1 Ekim 2010=1)
1,4 1,4
FED Genilemesi 2
1,3
1,2
1,2
TL
1,1 1,1
0,9
Brezilya Reali
0,9
0,8
0,8
59
Dviz Kurlar
TL/Brezilya Reali
(1 Ekim 2010=1)
1,4
FED Genilemesi 2
1,3
1,2
1,1
0,9
0,8
60
Dviz Kurlar
TL ve Macar Forintinin Dolar Karsndaki Deeri
(1 Ekim 2010=1)
1,4 1,4
FED Genilemesi 2
1,3
1,2
1,2
TL
1,1 1,1
0,9
0,9
Macar Forinti
0,8 0,8
61
Dviz Kurlar
TL/Macar Forinti
(1 Ekim 2010=1)
1,4
FED Genilemesi 2
1,3
1,2
1,1
0,9
0,8
62
Dviz Kurlar
TL ve Polonya Zlotisinin Dolar Karsndaki Deeri
(1 Ekim 2010=1)
1,4 1,4
FED Genilemesi 2
1,3
1,2
1,2
TL
1,1 1,1
0,9
Polonya Zlotisi
0,9
0,8
0,8
63
Dviz Kurlar
TL/Polonya Zlotisi
(1 Ekim 2010=1)
1,4
FED Genilemesi 2
1,3
1,2
1,1
0,9
0,8
64
Dviz Kurlar
TL ve G.Afrika Randnn Dolar Karsndaki Deeri
(1 Ekim 2010=1)
1,4 1,4
FED Genilemesi 2
1,3
1,2
1,2
TL
1,1 1,1
0,9
G.Afrika Rand
0,9
0,8
0,8
65
Dviz Kurlar
TL/G.Afrika Rand
(1 Ekim 2010=1)
1,4
FED Genilemesi 2
1,3
1,2
1,1
0,9
0,8
66
Kur Oynakl
TL ve Euronun Kur Oynakl*
0,018 0,018
0,016
0,016
0,014
0,014
0,012
0,012
TL
0,010 0,010
0,008
0,008
Euro
0,006 0,006
Kaynak: TCMB, Bloomberg. * Oynaklk son 50 gndeki gnlk yzde deiimlerin standart sapmasdr.
67
Kur Oynakl
TL ve Brezilya Realinin Kur Oynakl*
0,018 0,018
0,016
Brezilya Reali
0,016
0,014
0,014
0,012
0,012
0,010
0,010
TL
0,008 0,008
0,006
0,006
Kaynak: TCMB, Bloomberg. * Oynaklk son 50 gndeki gnlk yzde deiimlerin standart sapmasdr.
68
Kur Oynakl
TL ve Macar Forintinin Kur Oynakl*
0,020 0,020
0,018
0,018
Macar Forinti
0,016 0,016 0,014 0,014
0,012
0,012
0,010
0,010
TL
0,008 0,008
0,006
0,006
Kaynak: TCMB, Bloomberg. * Oynaklk son 50 gndeki gnlk yzde deiimlerin standart sapmasdr.
69
Kur Oynakl
TL ve Polonya Zlotisinin Kur Oynakl*
0,018 0,018
Polonya Zlotisi
0,016 0,016
0,014
0,014
0,012
0,012
TL
0,01 0,01
0,008
0,008
0,006
0,006
Kaynak: TCMB, Bloomberg. * Oynaklk son 50 gndeki gnlk yzde deiimlerin standart sapmasdr.
70
Kur Oynakl
TL ve G.Afrika Randnn Kur Oynakl*
0,018 0,020
G.Afrika Rand
0,016
0,018
TL
0,010
0,008
0,008
0,006
0,006
Kaynak: TCMB, Bloomberg. * Oynaklk son 50 gndeki gnlk yzde deiimlerin standart sapmasdr.
71
Kur Oynakl
Kur Oynakl
(yzde, gelecek 12 ay iin ima edilen oynaklk)
30
25
Trkiye
15
10
Kaynak: Bloomberg, TCMB. Gelimekte olan lkeler ortalamasna Brezilya, ili, Kolombiya, Meksika, Polonya, Macaristan, ek Cumhuriyeti, Gney Afrika, Endonezya, Kore ve Trkiye dahil edilmitir.
72
Kredi Bymesi
Tketici Kredileri (Yllklandrlm, 4 Haftalk Ortalama)
70
ZK Artlar
70
BDDK Kararlar
2010 2011
60
60
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
Kaynak: TCMB.
73
ZK Artlar
80
BDDK Kararlar
2011 2010
100
80 60 60 40 40 20 20 0
0
-20
-20
-40
-40
Kaynak: TCMB.
74
Kredi Bymesi
Toplam Krediler (Yllklandrlm, 20 Gnlk Ortalama)
80
70 60 50 40 30 20 10 0 -10
ZK Artlar
BDDK Kararlar
2011 2010
80
70 60 50 40 30 20 10 0 -10
Kaynak: TCMB.
75
4,0
Tketici Kredileri
5,0
Firma Kredileri
3,5
4,5
3,0
4,0
2,5
3,5
2,0
3,0
1,5
2,5
1,0
2,0
Kaynak: TCMB
Kaynak: TCMB
76
Genel Deerlendirme
Trkiye'de 2008 kresel krizi sonrasnda balayan gl ekonomik toparlanma devam etmektedir.
Gelimi lkelerde kolay bir zm yolu olarak alglanan parasal genileme ise gelimekte olan lkeler asndan ksa vadeli sermaye akmlarnn oynakln artrmaktadr.
lkemizde ksa vadeli sermaye akmlarna kar son bir ylda alnan tedbirler byk lde amacna ulam bulunmaktadr.
77
Genel Deerlendirme
Yln son aylarnda cari ilemler dengesindeki iyilemenin daha belirgin hale gelmesi beklenmektedir.
78