Kamuda yerli mal kullanmayan topun aznda, ama...

Meral Tamer mtamer@milliyet.com.tr

18 Aralk 2011

13 aralk Ankara: Ekonomi Bakan Zafer alayan, Ankara Sanayi Odas ASOnun 48. Yl dl Treninde Babakanmzn talimatna ramen hl ithal mal kullanmakta srar eden kamu kurumlarn knyorum diyor. Ardndan ASO Bakan Nurettin zdebir de ayn toplantda Beypazar Belediyesinin Hidromek dururken Devlet Malzeme Ofisi DMOdan ithal i makineleri satn almasnn kabul edilemez olduunu syleyince Maliye Bakan Mehmet imek patlyor: DMO kendi bana mal alp satmyor; talepleri karlamak zere araclk yapyor. Rekabet istemiyoruz yaklam ne mevzuata, ne uluslararas ticaret rgtlerine, ne de AB mktesebatna uygun! 14 aralk stanbul: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakan Nihat Ergn, 10. Sanayi Kongresinde kamu kurumlarnn yerli rn kullanmadklarndan yaknyor: rnein tbb cihazlarda Trkiyeyi ithalat konumundan kartp, retim ve teknoloji merkezi yapmak istiyoruz. Ancak kendi gelitirdiimiz teknolojilere kar kamuda bir diren var. Devlet olarak Ar-Ge almalarn desteklemiiz, ortaya bir rn km. Adam yurt dna ihra etmeye balam, ama kamu ihalesinde kazanma ans yok. Sen git bunu nce elleme sat sonra bize gel denerek geri evriliyor. Ergnn kaptanlnda... AKP hkmeti, devasa cari akla yaayamayacamz nihayet idrak etti ve kapatmak iin drt koldan harekete geti. Kamu kurumlarnn, satn almalarnda ithal rn direncini krarak yerli malna ynlendirilmesi, bu balamda olmazsa olmazlarn banda yer alyor. Kamuda yerli malna dn, kroniklemi yksek isizlik sorununun zm iin de orta vadede ok etkili bir ila. 35 yl geride brakm bir gazeteci olarak ben kim bilir ka kez bu tr hamleler grdm, ama hibiri baarya ulaamad; nk gemi hkmetlerin imdi olduu gibi bir kararll ve Trkiyeyi 10. byk ekonomi yapma gibi bir iddias yoktu. Bu kez durum farkl. Yerli sanayimiz, Bakan Nihat Ergnn kaptanlnda tp tekniinde olduu gibi baka ni alanlarda da ileri teknolojili rnler gelitirecek ve bizim Salk Bakanl da yaknda bunlar almaya balayacak. Asansrde de 3-4 yl iinde lkemizdeki inaatlarda kullanlacak, hatta ihra edebileceimiz bir markamz olacana inanyorum. Bugne kadar neden hi dnlmemi olduuna da ayorum.

alayan knayacana... Ekonomi Bakan alayana ise itirazm var. Sanayinin iinden gelmi biri olarak yerli mal almayan kamu kurumlarn knamadan nce, nedenini aratrmas gerekmez mi? Hsamettin Kavi stanbul Sanayi Odas Bakan olduu yllarda bu konuya ne kadar kafa yormutu. Dn kendisiyle o gnleri yad ederken nemli bir hatrlatmada bulundu ve neri getirdi: Hkmet, % 15 daha pahal olsa bile kamu almlarnda yerli mal tercih edilmeli diyor, ancak kamu kurumlar bunu uygulamyorsa neden diye dnmek lazm. Onlarn da ynetmeleri gereken bir bteleri var ve bu bteler giderek klyor. Eer kamunun yerli malna gemesi isteniyorsa, Maliye Bakanl bir Fiyat Fark Fonu olutursun ve ihale belgesi getirene % 15lik fark desin. Fon, bu almlar nedeniyle retilecek yerli mallarndan salanacak ek vergilerle, ksa srede kendi kendini dndrecek hale gelir. Bu arada dn Habertrkte Sekin reyin ilgin bir haberi vard. Makine ithalat 10 ayda 22.6 milyar dolarla rekor krarak hkmeti de telalandrd ya... Bu makinelerin % 70i Trkiyede retildii ve bir ksmnn fiyat sorunu da olmad halde neden ithal edilmi biliyor musunuz? nk Avrupadaki krizden byk darbe yiyen yurt d satclar, bu makineleri bize 3 yl geri demesiz finansman paketleriyle satmlar. Sayn alayan, bakanlk makam knama yeri deil, zm retme yeridir. Varsa zmnz anlatn da renelim.