KTABIN ADI : HANDAN KTABIN YAZARI : HALDE EDP ADIVAR YAYIN EV VE ADRES: ATLAS KTABEV NARLIBAHE SOKAK 9 NO:1

1 CAALOLU/STANBUL BASIM YILI : NSAN1995 1 .KTABIN KONUSU : Roman; alafranga kltrle yetimi olan Handanla, Handann teyzesinin kzyla evli ve iki ocuk babas Refik Cemalin ksa srelik yasak akn anlatyor. 2 .ROMANIN ZET : Refik Cemal, Cemal Beyin baldznn kz Nerimanla tanrlar. Bu ilk tanma devrelerinde, Neriman Refik Cemale sk sk Handan ismini telaffuz etmektedir. Handan ve Neriman teyze kzlardr. Neriman Handandan bahsedrken kltrl,bilgili ve gzel gibi hep iyi sfatlar kullanr; ancak Handan kocasyla birlikte yurt dnda olduundan, Refik Cemal Onu cismen tanma frsat bulamaz. Refik Cemal uzunca bir aradan sonra arkada Servere yazd mektupta, birka aylk mutlu ama biraz da tekdze evliliini yazar. Rahat yerindedir, karsn ok sever ve birlikte iyi anlarlar. te sregelen mutluluklarnn nedenleri bunalrdr. Ona Nerimandan ve alkanlklarndan da sz eder. Fakat, Refik Cemalin bu mutlu tablosuna ksa bir sre sonra karaltlar srar. Hariciyeden bir mmeyyiz onu ararak, o sralar kendisinin aratrlmakta ve phe altnda olduunu, gvenlii iin bir vesileyle yurt dna gitmesini syler. Bu srada Neriman 7-8 aylk hamiledir. Refik Cemal ilkin NerimanI ylece brakp gitmek istemese de, sonradan iler rayna oturunca onu da yanna almak zmn reterek yurttan ayrlr ve Fransaya gider. Fransada daha nce kendisinden vg dolu szlerle bahsedilen Handanla, Ntre Dam Kilisesinde karlarlar. Burada hem Handan, hem de Handann kocas Hsn Paay yakinen tanma frsat olur. Evliliklerinin ilk zamanlarnda Handann gemii hakknda pek konumayan Neriman, Refik Cemalin istei zerine, ona bir mektupta Handann gemiiyle ilgili her eyi anlatr: Neriman, alt yandan itibaren teyzesinin yannda kalmaya balar. Handan, daha nce de belirtildii gibi Nerimanla teyze kzlardr. Belli bir yaa gelinceye kadar zel hocalardan birlikte ders alrlar; ancak Nertimann ilgi alan mzii pek amazken, Handanda bitmek tkenmek bilmeyen bir renme arzusu vardr. On alt yandayken ona, Refik Cemal ve Serverin de o zamanlar yakn dostu olan Nazm isimli zel bir hoca tutarlar. Nazm, baz ufak hayaller peinde koup dzene ters iler yapt iin padiah ynetimi tarafndan aranan bir isimdir. Ayn zamanda sanat, felsefe, sosyoloji gibi alanlarda da geni bir bilgiye sahiptir. Nazmn bu aileyle tankl, babas Selim Beyin Cemal Beyle olan dostluundan kaynaklanmaktadr. Nazm uzun zaman Handana eitli konularda ders verdikten sonra, bir gn hayallerindeki ama iin onunla evlenmek istediini syler ve bu uurda en uygun kadnn kendisi olduunu belirtir. Handan byle bir teklifi ummaktadr; ancak onun beklentileri daha kalpten ve kiiseldir; sadce ikisiyle alakal bir ak dnmektedir. O nedenle bu teklifi dnmek iin Nazmdan sre ister ve bu sre iinde Hsn Paa diye birisinin daha scak bir teklifini alr. Sre dolduunda Nazma Hsn Paann teklifini kabu ettiini ve kendisiyle evlenemeyeceini syler. O gnden

sonra Nazm artk derse de gelmez ve ksa vir sre sonra da yurt dna kamak zereyken yakalanarak srgne gnderilmek zere hapse atlr. Hapiste iken Handana, hayatnn onsuz hibir eye demeyeceini ve yce ideallerini de gerekletiremeyeceini belirten bir mektup brakarak,kendini asmak suretiyle, intihar eder. Handansa Hsn Paayla evliliini mteakip onunla birlikte Fransaya gider. te Nerimanla Refik Cemalin evlilii bu dneme rastlar. Refik Cemal, yurt dna gittikten sonra orada bir ev tutar ve bir mddet sonra kars Neriman da, doumunun ardndan ocuuyla beraber kocasnn yanna gelir. Bu sralarda, Handan iin artk hi durmayacak ileler kervan yola kmtr. nk Hsn Paa, birka yllk bu taze evlilie imdiden mezar kazm ve onu oraya atarak zerine toprak serpmeye balamtr. Artk Handandan bile gizlemeden metreslerle dp kalkmaya balamtr. Ancak Handan bunlara ramen kocasna kar taassupkar bir ballk gsterir. Sk sk az dala yapsalar da ihanet hep Hsn Paayla muhabbettedir. Evliliklerinin yedinci ylnda, Hdn Paa zaten sallanmakta olan bu aacn kkne bir balta indirir gibi, birka aylna HandanI evde brakarak baka bir yere, baka bir metresle beraber gider. Bununla birlikte, bir yanda koca bir aa kknden atrdarken; kocasnn yokluunda Nerimanla Refik Cemalin evinde misafir olmay kabul eden Handanla Refik Cemalin arasnda , topran altnda imlenen bir tohum gibi, kendilerine bile grnmeden yeni bir ak filizlenmektedir;ikisi de eelerini her eye ramen seviyorken ve onlara ballarken Hsn Paa gittii yerden belirttii zamanda dnmez ve Handann kocasna sadakat nameleri yollayan habercilerini hep eli bo gnderir. Bu mitsizlikle Handan menenjit olur ve lmden dner;ancak ruhunu deilse de, hafzasn lm izgisinde unutarak Refik Cemal, Hsn Paaya arkada Serverle durumu bizzat bildirse de Hsn Paa umursamaz ve karsnn yanna gelmez. Bu arada Handan tedavi eden doktor da, Handann bir sre iin tm kt anlarndan uzak sakin bir yere gtrlmesini ister. Handan hastaln penesinde can ekitii sralarda hamile olan Neriman da, bir kz ocuu dnyaya getirerek ikinci kez anne olmann mutluluunu tatmtr. Refik Cemal Handan baka bir yere seyahate gtrecektir; ancak beraberinde kars ve iki ocuunu da gtrmesi btesini aacandan ve onlar da yalnz brakamayacandan Neriman ocuklarla beraber stanbula dner. Ayrca Handann birok masrafn da babas Cemal Bey evini satarak karlamtr. Handan, Refik Cemal ve bir hastabakc, ngilterede sakin ve doal gzellie sahip bir kasabaya giderler ve orada bir ev tutarlar. Zamannda bann stndeki kocaman ta kaldramayp topran altnda sessiz sakin bekleyen ak tohumlar, bu yumuak ve engelsiz ortamda yava yava gn yzne doru filiz vermeye balar. Handan, uursuzluun, kendini bilmezliin verdii rahatlkla Refik Cemali sever; Refik Cemal de her eyini unutup hie sayarak Handan. Bu srada Handann gemii yava yava, saanak yamurlardan sonra ekilen bulutlarn arasndan szan gne gibi benliinin yzn aydnlatmaya balar. Refik Cemal, Handandaki her deimeyi, gelimeyi doktoruna yazmaktadr. Doktor her ey gn yzne kmadan onu hastaneye yatrlmasn ve Refik Cemalin de yannda olmamasn ister. Bu ona byk bir ac verir; nk benliini kaybetmi Handan, tamamen kendini Refik Cemale brakm Handandr; her eyiyle onundur. Bu durumun deimesini istemese de, doktorun isteini yerine getirir. Handan

hastanede ksa srede, gemiini brakt lm izgisinden alr getirir; ancak aradan fazla zaman gemeden, ayn izgiyi bu defa her eyiyle aarak kaybolur. Geride braktysa, Refik Cemali seven kalbi saniye saniye vuran, Nerimana kar bir trl susturamad vicdannn yanklaryla beraber, Refik Cemale sahibiyetinden doan fkesini kusan, bir zamanlar onun olmad iin canna nokta koyan Nazma kat pimanln, yapt her eye ramen kocasn baladn, ihtiyar babasnn tabutu zerinde dkt gzyalarnn nceden izledii sahneleri ve kendince byk sular ilemi benliinin rpnan cismini yanstan sayfalardr. 3.KTABIN ANA FKR: Kitap, bir ak roman olmasna karn, anlatt olaylara baklnca daha ok insanlarn seim yaparken hangi konuda olursa olsun- daha dikkatli olmasnn gerekliliini ve ikili ilkilerinde, kiilere bal olarak gerekli lleri koyabilmesinin nemini vurguluyor. 4.KTAPTAK OLAYLARIN VE AHISLARIN DEERLENDRLMES: HANDAN: klmaz bir ak genine girmi ve bu gende benliini kaybetmi ve en sonunda da ackl bir ekilde yaam sona ermi bir kadn. nce Nazm, ardndan Hsn Paa ve en son Refik Cemale kar besledii duygular ve hepsinin ardndan gelen pimanlklar. REFK CEMAL: Mutlu bir evlilik srdrd Nerimanla, sonradan kopan Handan frtnasnda savrulan bir erkek. Onu seven hafzasz bir Handan olsa da, o bundan memnundur; nk bylece O, kendisine daha yakndr, Ona daha kolay balanmaktadr; ancak sonralar kopan bu ak frtnas, Handann lmyle erken bitmitir. NERMAN: Refik Cemalin kars, Handann teyzesinin kz. Handan hep beenmi, Ona hep vgyle yaklamtr. Bir yandan Handann yaad aclar paylaan vefal bir dost, bir yandan da kocasn ok seven sadk bir e. Duygusal gelimelerdense habersiz. HSN PAA: Handann kocas. Zevk dkn birisi. Zamanla karsn, gstere gstere metreslerle aldatan aalk denebilecek duygusuz bir insan. Kars sfatn tayan Handann ar hastalnda bile yannda bulunmad. NAZIM: Aykr hayaller peinde koan ve bu nedenle ynetim tarafndan aranan yasakl bir isim. Handann zel retmenliini yapt srada, sunduu evlilik teklifine karlk alamayp, yurt dna kaarken yakalanan ve hapishanede intihar eden yalnz bir zavall. SERVER: Refik Cemalin yakn arkada. Birok konumda arabulucu rolnde. 5. KTAP HAKKINDA AHS GRLER:

Kitap, keyifli zaman geirmek isteyen insanlar iin ideal. Yalnz ele ald konu bakmndan biraz fazla klasik bir eser. Ak roman merakllarnn ilgisini ekecek nitelikte. 6. KTABIN YAZARI HAKKINDA KISA BLG: Halide Edip Advar Merutiyet ve Cumhuriyet devirlerinin tannm edebiyatlarndandr. 1882 de stanbulda domu, 9 ocak 1964te yine stanbulda lmtr. 1908de Merutiyetin ilanyla gazete ve dergilerde imzas grlmeye balayan yazar, o tarihlerde Halide Salih imzasn kullanyordu. Ancak sonradan kocasndan ayrlnca Halide Edip adn kulland. Zaman zaman Milli Eitimde mfetti olarak hizmet etti. Yurt dnda eitli niversitelerde eitli konularda dersler verdi ve eserler neretti. 1939da stanbula dnd ve stanbul niversitesi Edebiyat Fakltesi ngiliz Edebiyat Profesrlne tayin edildi. 1950 ylna kadar bu grevinde kalan Halide Edip 1950-1954 aras zmir milletvekili olarak Trkiye Byk Millet Meclisine girdi ve 9 Ocak 1964 tarihinde vefat etti.