You are on page 1of 14

Volume 3, Issue 41

Tetor 10 , 2011

Our Words Weekly Issue


N E W L I F E J E T A E R E

S P EC I A L P O I N T S O F I N TE RE S T: American Ambasador Arvizu, more hope for Albania No Sided articles and no restriction for our members, our guest and our friends. Latest needs for our community and the latest resolutions Our Free Voice through our words.

Ambasadori Amerikan Aleksander Arvizu, M shum shpres pr Shqiprin! (fq.


Ekskluzive pr Telegraf/ Flet Ambasadori i Shteteve t Bashkuara t Ameriks, Aleksandr Arvizu Njzet vjetori i rihapjes s Ambasads s Shteteve t Bashkuara n Shqipri, sht m shum se nj fest, sht m shum se nj falnderim ndaj SHBA-ve, sht m shum se nj mirnjohje, sht m shum se nj ndjen e veant q kan shqiptart pr SHBA-n. Megjithse na ndajn oqeane dhe regjimi komunist u mundua t shuaj zrin e liris q vinte prtej kontinentit, kurrsesi populli yn nuk rreshti s kthyeri syt, shpirtin dhe zemrn, drejt Shteteve t Bashkuara t Ameriks. Nuk sht rastsi q shqiptart kan patur si moto t tyre Ta duam atdheun si shqiptart Amerikn, sa nuk sht rastsi q t dy vendet kan si simbol t tyren Shqiponjn. T dy popujt e duan lirin dhe kurr nuk mund ta perceptojn jetn e tyre pa t qnit t lir. Thnia e Presidentit t 32-t t SHBA-ve, Franklin D. Roosvelt se: Ne dhe t gjith t tjert q besojm shum n liri, do t preferonim t vdisnim n kmb sesa t jetonim n gjunj, sht ndr pikat e forta, ku bashkohen dy popujt. N 20-vjetorin e rihapjes s Ambasads s Shteteve t Bashkuara, Shklqesia e Tij, ambasadori i SHBA-ve, z. Aleksandr Arvizu n nj intervist ekskluzive dhn pr gazetn Telegraf prcjell mesazhe t qarta pr politikn shqiptare, si edhe at drejt q t jen krenar pr t gjith t shpress pr vendin ton. arritjet q kan realizuar n 20 vite, por far do t ndodh m pas. Prandaj sht e -I nderuar z. ambasador. Dy kan qen rndsishme q t mos humbasim kt moment, n mnyr q t vazhdojm pr motot q kan shoqruar demokracin shqiptare, E duam Shqiprin si gjith reformat dhe t krkojm nj qeverisje m Evropa dhe Ta duam atdheun si t mir. Shqipria-Amerikn. Si e shihni marrdhnien 20 -Z. Ambasador! Sa her q ju shohim Juve, shikojm nj person t mbushur plot me energji pozitive dhe t gatshm pr t ndihmuar popullin shqiptar. Madje, shpesh her duket se m shum na doni Ju t mirn se sa ja duam ne njri-tjetrit. Nga ju buron e gjith kjo energji dhe dshir e mir?

I N S I D E T H I S I S S U E :

Amb. Alexander Arvizu


- vjeare mes Shqipris dhe Shteteve t Bashkuara t Ameriks dhe perspektivn pr t ardhmen? Personalisht mendoj q nuk ka asnj vend n rajonin e Ballkanit q ka br rrug kaq t gjat pr nj periudhe 20 vjeare sa Shqipria. Ndonse Shtetet e Bashkuara dhe komuniteti ndrkombtar kan ndihmuar nuk mendoj se do t kishte qen e mundur thjesht pa prfshirjen dhe angazhimin e Shqipris n vetvete. Tani sfida qndron n kt; s pari njerzit kan t

Amb. Alexander Arvizu Zanafilla e Greqise Cafo Boga, Sevime Nebija, SYRIHA ADEMOVI, Vasil Tabaku, Gresa Pirana,Ismail Kdare, Genc Kastrati, Silvana Berki, mina Caushi, Agim Pipa, Agim desku,

Faqe 1-10 Faqe 1-3,10

Faqe 2-3, 4-5

M ka ln shum mbres fryma e popullit shqiptar dhe kam par Presidentin Obama, kam par se si ai ka frymzuar shum njerz me shpres dhe optimizm. Sigurisht q, nuk po e krahasoj veten time me Presidentin. Por nj problem q ka n Shqipri sht se kur hedh syt rreth e rrotull nuk shikon q njerzit t flasin pr shpresn ose pr optimizmin aq sa duhet. Dhe besoj se n nj far mnyre, un po e kompensoj kt gj duke ju thn njerzve q ju duhet t keni shpres, duhet t jeni optimist. Ju faleminderit Nga Jonaid MYZYRI

Faqe 5-7 9, 12

ZANAFILLA E GREQIS MODERNE SHT SHQIPTARE nga un Paluca fq3


Obsesioni i smur i Greqis pr t prvetsuar jo vetm t tashmen por edhe t kaluarn e mome sht qesndisur nga gazeta si New York Times (1994) e cila i referohej pozicionit t Greqis si histeri mbi historin. Kurse nj diplomat i panjohur perndimor i cituar n New York Times (1995) e prshkruante pozicionin e Greqis si trsisht iracional. Klithjet histerike t togs s marincave grek q prarteshin se grek lindesh, grek nuk bhesh jo q jan qesharake por edhe jan tregues se ideologjia e sotme greke se ka haberin e domethnsis s termit grek n lashtsi dhe sot, q pr hir t s vrtets nuk duhen ngatrruar n asnj mnyr. Mantra e ligjrimit etnonacional n Greqi ka t bj me sajimin e mitit modern t s ashtuquajturs vazhdimsi e pakputur historike e kulturore nga ku grekt e sotm sjan gj tjetr pos pasardhs vijdrejt t Perikliut, Platonit e Solonit. Derisa sot n Greqin bizantine kanibalizohet e heretizohet verbalisht me t qenurin shqiptar, para nj shekulli nuk ishte kshtu. Harta e Shqipris, askund nuk figuron emri Greqi! The Atlantic Monthly shkruante: Tani nuk ka emra m t fism e m t nderuar n Athin, nuk ka familje m me ndikim n qarqet politike, sesa ato t prijsve shqiptar n luftn e 1821, Tombazisi, Miauli dhe Kundurioti (1882:31).

Vullnet Mato, Vasil Tabaku, Anastas Shuke, Prend Buzhala, Cun Paluca,

Faqe 6-7 7,-9, 10-14

Adresa Anetaresimi

Faqe 14

P a g e

O u r

W o r d s

Kushtet lidhur me shtetin-bujts (Mali i Zi)Nga Cafo Boga (vazhdon javen e ardhshme)
q t respektonin traditat dhe zakonet alsasiane dhe t krijonin kushte q ato t mund t mbijetonin. N Tirolin e Jugut, vetm pasi qeveria italiane pranoi q tia linte autoriteteve jugtiroleze t drejtn pr t kontrolluar aspekte kye t strukturs politike dhe administrative t provincs, palt n konflikt mundn q t arrinin nj marrveshje. Rasti i Saarlandit sht akoma edhe m i dukshm: aty qeveria franceze pranoi rezultatin e nj referendumi mbi nj statut t propozuar pr ribashkimin e Saarlandit me Gjermanin, nj hap ky drejt zgjidhjes s atij konflikti. Quo vadis shqiptart e Malit t Zi (12 ) Knaqja e interesave themelore t pakiKushti i par sht q shteti-bujts, n kt cave ishte gjithashtu edhe kusht thelbsor rast Mali i Zi, duhet t jet i gatshm t pr arritjen e marrveshjeve konsociasionknaq interesat e pakics s ale n Irlandn e Veriut n vitet 1973 dhe 1998. Mali i Zi duket se dshiron q ti jashtme, n kt rast shqiptart e Malit t mbroj interesat themelore t pakicave, Zi. Si prshkruhet n Shtojc, Gjermania prfshi edhe ato t popullsis shqiptare, (ndrmjet viteve 1887-1914) dhe Franca si shihet qart nga kushtetuta dhe ligjet (pas vitit 1945) ishin q t dyja t prirura q ka aprovuar. Mirpo, ka dshtuar n krijimin e kushteve n t cilat kto interesa mund t prmbushen dhe t prparojn.Rastet e Saarit dhe Tirolit t Jugut dhe disi m pak ato t irlandezoveriorve, tregojn se nj tjetr kusht thelbsor pr arritjen e nj zgjidhjeje n nivelin e shtetit -bujts sht vullneti i tij pr t bashkpunuar me shtetin am t pakics, duke prfshir edhe vullnetin pr tu marr dhe p t negociuar mbi shtjet territoriale dhe t sovranitetit nse sht e nevojshme. Prania apo mungesa e ktyre dy kushteve t nevojshme gatishmria pr t knaqur interesat themelore t pakicave t jashtme dhe vullneti pr t bashkpunuar me shtetin am shpesh diktohen nga politikat e jashtme t qeveris n fuqi. Mbetet pr tu par nse qeveria aktuale e Malit t Zi do t ket vullnetin q t bashkpunoj me Shqiprin pr t zgjidhur shtjet rreth shqiptarve t Malit t Zi dhe t ardhmes s tyre. Megjithat, marrdhniet mes dy vendeve jan t mira dhe ka respekt reciprok si dhe dshir pr t ruajtur paqen dhe stabilitetin n Ballkan; prandaj rrethanat duket se jan t favorshme edhe pr nj zgjidhje me marrveshje t prbashkt pr pakicn shqiptare n Malin e Zi.Kushtet lidhur me shtetin-am (Shqipria)Q shteti-am t ket nj efekt pozitiv n zgjidhjen e nj konflikti ndrkufitar, ai duhet q t peshoj drejt interesat e pakics s jashtme dhe shtetitbujts. Ka dy mnyra pr t arritur drejtpeshimin. Njra sht gatishmria e shtetit -am pr t bashkpunuar dhe pr t arritur nj kompromis, si me shtetin-bujts ashtu edhe me pakicn e jashtme mbi dy shtje qendrore: t drejtat e pakics dhe zotrimi i trojeve. Shembull negativ i ksaj ka qen politika e Gjermanis ndaj Francs pr Alsasn n periudhn ndrmjet dy luftrave botrore. N t kundrt, politika e Austris pas vitit 1946 pr Tirolin e Jugut dhe ajo e Republiks s Irlands karshi Irlands Veriore tregojn se qendrime konstruktive dhe elastike nga ana e shtetit

It takes for Dispora to get moving to take the Guilty Albanian Politicians to the ICC Hague

Do not wait for leaders do it yourself person to person

Poezi nga Sevime Kumanova Nebija


mundohem te buzeqeshi e lotet ti harroje Por nuk po kam force ta mbylli zemren vete dhembja o vella nuk me len te harroj vuajtjet O vella prita me vite te tera te zgjohem nga kjo vdekje shpresat sa dua ti ringjalle per hire te lumurise tende por kujtesa e se kaluares me vret cdo dit me teper Cfrado qe do te ndodhe ti do jesh shkaku qe une po jetoj Por o vella perse ma mbyllen deren? une asnjehere atyre nuk ja ktheva shpinen mbase nuk isha femiu I tyre?!! O vella,syte e tu shikuan dhembjen time me mua vuajte cdo dite qe jetova aty me ty Sa e sa lote me pikuan mbi ate krevat sa e sa nete qava nga dhembja qe me shtrengonte zemren cdo cast Mallkim qe Linda nuk Linda te vuaj e as te urreje nuk Linda te qaje e as te mallkoje Cdo lote I im I takon vuajtjes sone por ai pak gezim nuk I takon as vetes sime O vella mos kerko te buzeqeshi nuk e di ceshte lumturia kure jeta te percjell me lote e dhembje qe nga femiria o Zot sa lote te paster ditet e fundit rrjedhin nga syte e mi Lote I ftohte,lote I vdekjes lote qe dhembja e jetes e rendon mbi faqen time Zoti dergoi zemren te ma ngrohe O vella nganjehere jeta ste jep ate qe ti kerkon o vella, mua dhe ty na bashkoi vuajtja si u kuptuam ne dy prinderit neve nuk na kuptuan

Vella ma shtrengo doren Po me thot kjo zemra ime duro kur ty vella te kujtoj

O vella un qesha qe te tjeret mos kuptojne dhembjen time Syte e mi drejte drites un beja shaka nje drite e fuqishme qe te tjeret ti shihja te buzeqeshur me vie ne fytyre por cdo mbremje kur mbetnim nuk qenka drita e vetem lumturise vetem ti kuptoje dhembjen time por rreze dielli qe ne castet e fundit

V o l u m e

3 ,

I s s u e

4 1

P a g e

Regjistrimi i popullsis me ngecje


trimit, u shpreh Osmani duke u br thirrje regjistruesve q t Situatn e ktill e respektojn ligjin, pasi prve konfirmon pr Radion problemeve teknike, zyrtart Evropa e Lir edhe shqiptar t KSHR-s, prmendin Nnkryetari i Komisionit edhe raste t interpretimeve t Shtetror t Regjistrimit, gabuara t ligjit pr regjistrim, Buja Osmani. kryesisht nga regjistruesit maqedonas, t cilt, refuzojn t regjisRastet e ktilla dhe ato t trojn mrgimtart t ciln ngecjet s procesit n plotsojn kushtet pr regjistrim. zonat me t thella malore, sipas Osmanit, Un nuk do t doja t spekuloja jan argumente t pr tendenca eventuale pr kto mjaftueshme pr interpretime, por do t doja t parashtrimin e krkess pr zgjat- porosis t gjith regjistruesit q jen e afatit t regjistrimit. t respektojn ligjin. Dispozitat ligjore jan t qarta, neni 6, alineja Kto jan argumente plus pr t 3, prcakton se regjistrohen edhe krkuar eventualisht shtyrjen e qytetart t cilt pr momentin afatit q t krijohet nj komoditet jan t angazhuar me pun jasht kohor q t mos krcnohet cilsia Maqedonis, por jo m shum se e regjistrimit. Pr kt arsye ne do 12 muaj n vazhdimsi, thot ti vlersojm t gjitha kto argu- Osmani. mente dhe m pas do t krkojm nga qeveria shtyrjen e regjisNdrkoh dilema rreth m 15 tetor. mbarvajtjes s procesit regjistrues kan shprehur partit opozitare. sht manipulativ dhe nuk do jet n t mir as t shqiptarve as t t tjerve n Maqedoni. Jemi shum afr q pas grumbullimit t informatave t dalim me Partia Demokratike Shqiptare qndrim t prer q rezultatet e ktij prmes nj komunikate pr shtyp regjistrimi t jen t papranueshme pr pas mbledhjes s organeve m t Partin Demokratike Shqiptare, deklalarta partiake ka denoncuar nj ron sekretari i prgjithshm i PDSH-s, sr parregullsish gjat procesit Metin Izeti. t regjistrimit. Duke komentuar paralajmrimet e ktilla Si lshime m t mdha, PDSH dhe shqetsimet tjera q kryesisht kan konsideron mungesn e propat bjn me besueshmrin e ktij gands nprmjet mediumeve procesi sa i prket numrit t shqiptarve, pr animimin e popullats pr tu Bujar Osmani, nnkryetar i KSHR-s, regjistruar, mungesn e regjisthekson: truesve shqiptar, trajnimin e regjistruesve vetm n gjuhn Ne seriozisht i jemi qasur ktij probmaqedonase, si dhe konfliktet lemi dhe n rast te konstatojm se ka serioze mes ekipeve regjisrregullime t cilat mund t ndikojn n truesve shqiptar maqedonas pr rezultatin e regjistrimi ne jemi t hapur regjistrimin e mrgimtarve pr ti shqyrtuar t gjitha opsionet, por shqiptar. pr momentin duhet t vazhdojm pr realizimin e ktij procesi ashtu qart si Procesi i regjistrimit m Maqe- e prcakton ligji, shprehet Osmani. doni n form dhe prmbajtje

Regjistrimi i popullsis me ngecje Procesi i regjistrimit t popullsis n Maqedoni ka hyr n ditn e tet, por n shum zona t banuara me popullat t przier etnike, e n veanti n rajonin e Tetovs dhe t Manastirit, ky proces, ende nuk ka nisur. Sipas zyrtarve komunal, gjasat thuajse jan minimale q edhe t nis apo t prfundoj n afatin e parapar

ZANAFILLA E GREQIS MODERNE SHT SHQIPTARE nga un Paluca nga (fq.1 ) (fq. 10)
N t vrtet zanafilla e Greqis moderne sht kryekput shqiptare. do shkrimtar, kronikan apo historian i shekullit t nntmbdhjet rregullisht ravijzon fytyrn shqiptare t asaj q sot quhet Greqi. C. M. Woodhouse shprehet: T habit fakti q prijsit e mbrojtjes s liris greke n at koh ishin shumica jo-grek. Sipas antropologut Roger Just, shumica e grekve t shekullit t nntmbdhjet, jo vetm q nuk e quanin vetn helen (kt etiketim e msuan m von prej intelektualve nacionalist); madje ata sflisnin me qejf as greqishten, por m shum dialektet shqiptare, sllave apo vllahe. Misha Glenny, nj studiues i mbreht amerikan pr Ballkanin v n pah se filohelent e Ameriks, Britanis dhe Europs perndimore thirreshin pr nj shtet t lir grek, prpjekje kjo pasionante romantike pr t sjell n jet kulturn helene t s kaluars. Pak prej tyre ishin n dijeni t ndryshimeve t skajshme q kishin zn vend n tokn e qytetshteteve t dikurshme greke. Shumica e tyre qen zhgnjyer keqazi nga mungesa e ngjashmris fizike me helent e parafytyrimit t tyre klasik. Iliricumi shtrihet edhe n Greqin e sotme, t krijuar nga Fuqit e Mdha! David Holden, autor i librit Greece without Columns: the making of the modern Greeks pohon: Pr mua, filohelenizmi sht nj shtje dashurie me nj ndrr q e parafytyron Greqin dhe Grekt jo si nj vend aktual ose popull i vrtet por si simbole t nj prkryerje t imagjinuar (1972:12). M tej Holden vazhdon: Shteti-komb grek ishte sajes e ndrhyrjes politike perndimore - ideja fatale si e quante dikur Arnold Toynbee, ekskluzivisht nj nacionalizm perndimor q godiste mbi traditat multi-nacionale t bots lindore. Duke u rritur, prandaj, n njfar shkalle teorike, ishte nj fmij i Rilindjes dhe racionalizmit perndimor. Por cila sht kjo shumic jogreke q vazhdimisht pikaset nga po kta perndimor q e bn Greqin shtet? dhe jo grekt. Bile edhe n rrugt e Athins, q ndonse pr m shum se erek shekulli kryqytet i Mbretris greke, gjuha shqipe dgjohet ende midis fmijve q luajn n rrugt n afrsi t tempullit t Tezeut (Historia e Revolucionit Grek: 1861). popullsis s Atiks. Edhe Elefisi, gati n mes t rrugs midis Megars dhe Athinssht nj fshat i mjeruar i banuar nga shqiptart - shkruan Henry A. Dearborn me 1819. Me nj fjal, duke u mbshtetur nprshkrimet e G. Finlay dhe F. Martin shqiptart popullonin tr Atikn dhe Mesenin, pjesn m t madhe t Beotis, krejt Salamisin, Korinthin, Argolisin dhe treva t tjera t brendshme t Mores (Peleponezit). Shqiptart luftuan, ndrsa Greqin e krijuan Fuqit e Mdha! John Hobhouse (1809), bashkohanik i Bajronit, duke folur pr prmasat e shtrirjes toksore t zotrimeve t Pashallkut t Ali Pash Janins thot se n jug prfshinin nj pjes t Tebs, tr Negroponten (Euben), trevn e Livadis, Atikn, viset rreth Gjirit t Lepantos (Korinthit) dhe s fundmi edhe Moren (Peleponezin), e cila i takonte njrit prej djemve t tij. Sami Frashri n

Autor t tjer vn n spikam ngjyrn shqiptare t shumics s popullats npr qytetet m t mdha t Greqis s asaj kohe. Edmond About me 1855 shkruan: Athina, njzet e pes George Finlay, nj nga historiant vjet m par, ishte vese nj m t flakt filohelenik q morri fshat shqiptar. Shqiptart prpjes me arm n dor n luftn bnin, dhe ende prbjn, thuakryengritse t vitit 1821-31 jep jse tr popullsin e Atiks; dhe nj pasqyr t shqiptarsis s asaj brenda tri kategorive t kryq m von u quajt Greqi: qytetit, gjenden fshatra ku Maratona, Platsea, Leuktra, greqishtja mezi kuptohet. Edhe Salamisi, Mantinea, Ira dhe Olim- francezi Pukvill pajtohet me pia, tani popullohen nga shqiptart ngjyrat shqiptare t shumics s

ZANAFILLA E KRENARIS KOMBTARE Nga Anastas S. Shuke (vazhdon)


ETANA = E Tana = E Tra, e gjitha = Mbreti Sumer q bri i pari t gjitha Ligjet, Shtetin. ENGIZ = E ngiz = e ngjiz, gatuaj KASHURRA = Ka shurr a = q ngjall respekt nga Frika, - Websters online KUR1 = Gur, Mal, k~g KUR2 = Kur KUR3= Kurr KURRANI = Kur ra ni = Kur erdhi/ zbriti nj (angl. when he entered, wikipedia) MA = Ma = Mban, mjet transporti ME = Me = (me) vegl, me mjet MAGUR = Ma Gur = anije transport minerali (gursh), Sitchin, Websters online NARU = Na ruan, na kujton, neron/ nderon = Memorial/Lapidar, Sitchin ESERU = E she/ze E ru = burgos Websters online KASADU =Ka sa du = u mbush, arriti - Websters online KURNUGIA = "Gur n gji a"= Minier, Sitchin KURNUGIA = Kur nuk ja = kurr nuk kthehet, - Websters online KIINDAR = Ki i ndar = dh/ tok e ndar, plasaritje e toks/ dheut, Websters online KAGAL/ABULLU= Ka kalim ose a mbyllur = Porta, Websters online EMUQA = E Muqa, E mujta, Websters online DAKU = Gjaku = Ekzekutoj, vras, Websters online HURASAM = MASARUH = Masa Ruhet = para, lek, Websters online NISILIMZAKARU = Ni Silim Za Ka Ru = nj qllim fjal ka rujt=Betim,- Websters DIMTU = Dimtu = dmtuar, Websters online KUNUKUM = Ku nuk um (humb) = Mbyll hermetikisht, vulos, Websters online IZZAKKARA= I Za ka ra = nj fjal ka dal = thon, thuhet, saying, -Websters online RIKISTU = Ri Kishtu = e lem kshtu = marrveshje, agreement, -Websters online EPESU = E peshoj = e trajtoj, e diskutoj, e vlersoj, Websters online MASKIM = Ma shkrim = shkrues, inspektor, Websters online EPINUUM = E punuam nga ku rrjedh prkthimi i sumerologve: Epin=plug ANUNERIA = Anu Neri a = Anu njeri asht (Anu, perndia kryesore) UGBIA = Ug bie a = Nuk bie asht (flitet pr Anu-n)= lart (above) SIPPAR = Si i Par / Sipr = qytet kryesor (si i par) n Shumer, ku ishte perqendruar pushteti gjyqsor. Sitchin URIM = Urim = Ur, - Kryeqytet i 3 Dinastive Ur I, Ur II, Ur III, mbi 1000 vjet total Gjithe sumerologjia/asirologjia boterore e ka fshehur me nje arsye teper banale emrin Urim, se gjoja fjala Ur na qenka anglishtifikimi i fjales Urim. FARA period = periudha e FARA = Periudha e Fars, e fillimit, quhet periudha para 2.600 BC. FARA = Far a= F-filli A-asht R-ru(jt)= ADNja asht rujt, ku ruhet ADN,- n far; vet fjala Fill tregon vet vargjet e ADN-s, q jan n form filli. Etimologjia e fjals Fara, sht nje nga faktet e shumta se shqipja shte gjuh tepr e integruar e shkencore, Gjuha Shqipe Asht Formul Matematike Kujtoni ktu studimet e Sitchin, ku flitet pr nivelin tepr t lart t dijeve shkencore n Shumer, sidomos n astronomi, mjeksi/ kirurgji, etj., ato q sot njihen si Sekretet e Vjetra.

P a g e

O u r

W o r d s

Deprtimi i Dragoit kinez n folen e Shqiponjs


Nga Gjergj Thanasi krijuar shoqri t prbashkta. Varianti tjetr sht n bashkpunimin me LSI-n Kina n kuadrin e shndrrimit n nj fuqi duke e anashkaluar FAMILJEN. Tipik globale i ka kushtuar rndsi t dors s sht zona D e Bulqizs, ku hundfutja par shtrirjes s influencs s vet n kineze ka uar n reagime tip kaubojsash. Evrop duke filluar nga Evropa juglinKujtojm ktu hedhjen n er t veturs dore,si t thuash barku i but i kontinen- Rover t pronares s nj leje minerare n tit plak. Deprtimi kinez n zonn ballzonn D. Pronarja gruaja e nj biznesmeni kanike, prkatsisht n Shqipri po leskraparli ishte n tratativa me kinezt pr htsohet edhe nga efektet e krizs prsa i shitjen e lejes minerare me autorizimin prket dobsimit relativ t ekonomis dhe bekimin e krerve t LSI-s. Greva e shqiptare. Bulqizs n thelb ishte prpjekje e kinezve pr ta nxjerr Dekometal-in Tashm Kina n Shqipri nuk po deprton austriak nga Bulqiza. Familja pas takimit vetm me mallrat e lira relativisht jo t Kryeministrit me pronaren austriake cilsore t dyqaneve kineze te Medreseja veproi aktivisht duke e mbajtur fjaln e apo me shitje me shumic mikrotraktorsh dhn austriakve dhe duke i vn fre duke shfrytzuar kredin dorlshuar t ambicieve LSI-ste -kineze. Vetm kombankave shtetrore si n vitin 1994, por po pania Illyria deprton n mnyr masive e t Metals, e prshumfisht. Kinezt si kudo n bot po br nga Kurum shfrytzojn krizn ekonomike. N dhe firma kineze Shqipri nevoja e qeveris pr para, Sichuan Jiannannevoja e oborrit kryeministror pr tu chun Internapasuruar dhe nevoja e kryeministrit pr ti tional Group br karshillk katundaresk Ameriks dhe LTD parashikon Brukselit e shndrron kartn kineze n nj t investoj letr shum t muar bixhozi. Kinezt t vetm n Kalimirinformuar pr kto nevoja e kuptojn, mash 350 milion q u ka ardhur fati n der dhe nuk po e dollar, pa folur len tiu shptoj rasti. Investimet kineze pr vendburimin jan shum dimensionale. S pari po e Vllahenit, synohet t shiten fabrika e linja t plota fabrikn e pasprodhimi jo thjesht veshmbathje e lodra. urimit t kromit Tipike jan teknologji t tilla si fabrika e n Kalimash, re e imentos n Fush Kruj, linja konvertimin e prodhimi ambalazhesh plastike, linja ish fabriks s prodhimi ambalazhesh prej letre, flotilje pasurimit t me peshkarexha t tipit oqeanik, parqe t bakrit n Golaj tra me autobuz urban, linja t komn fabrik paspletuara rrobaqepsie, prodhimesh duralu- urimi kromi. Kinezve u intereson jo mini apo prpunim druri. S dyti po vetm minerali i kromit CrO2, por sidosynohet blerja me metoda akaparuese e mos minerale t tilla si alumokromitet, lndve t para kryesisht mineraleve pr magnokromitet dhe krompikotitet. industrin e uritur kineze. Kinezt, ndonse n disa raste jan antagonist t Kinezt n Shenzhen rikonstruktuan nj klientve t hershm t familjes ift furrnaltash vetm pr prpunimin e kryeministrore,prsri prpiqen t bjn hekur-nikelit shqiptar jo vetm pr t akaparimin e mineraleve shqiptare n rikuperuar hekurin por edhe nikelin t marrveshje deri n ortakllk me FAMIL- pastr apo n formn e karbonatit bazik t JEN jo n ballafaqim apo prplasje me t. nikelit si edhe t kobaltit. Marrveshja e Gjithsesi i ruhen konfliktit me FAMILJEN pa br ende publike nga qeveria shqiptare dhe mundohen ti knaqin orekset pr para e etur pr suksese bn fjal pr eksportin e t antarve t FAMILJES. N drejtim t mbi 1 milion tonve hekur nikeli. Sasia e kromit shqiptar kinezt kryesisht prdorin par prej rreth 50 000 tonsh sapo sht dy variante. Bashkpunojn me aventurieksportuar nga Durrsi me ann e anijes er t huaj me lidhje t vjetra e t shntip super bulk cargo M/V Vela. Interesi dosha me FAMILJEN,por me pak ose kinez pr bakrin,piritin, zinkun dhe arin aspak kapital si n rastin e Kurum-it duke shqiptar momentalisht ka ndeshur n rezistencn e firmave t FAMILJES, kryesisht firma mineralesh t tipit Junior company t inkorporuara n Kanada. Pr naftn shqiptare kinezt shpresojn t bashkpunojn me grekt apo firma naft krkuese t tipit junior company, q gzojn prkrahjen e FAMILJES si puna e Leon Oil, q pritet t bj eksplorim nafte n Adriatik prball Durrsit. Investimet kineze me bekimin dhe nxitjen e FAMILJES po shtrihen edhe n telekomunikacione. Ktu qllimi sht jo vetm ekonomik, por edhe pr mbledhje inteligjence, njlloj si n instalimin n portin e Durrsit te skanerit kinez dhuruar doganave shqiptare. Prve blerjes s pritshme t Albtelekomit, po bhen tratativa pr blerje firmash ofruese shrbimesh interneti, pronart e t cilave jan goditur nga FAMILJA si firma pran opozits. Ky veprim kinez ka ngjallur shqetsimin emergjent amerikan deri n nivelin e zotit Morell, Nndrejtorit t CIA-s. T shqetsuar nga deprtimi kinez jan edhe investitor slloven apo italian t fushs s telekomunikacioneve apo teknologjive t informacionit. Investimet kineze po shtrihen edhe n financat shqiptare. FAMILJA i ka mbshtetur shpresat n bombuln kineze t oksigjenit n rast presionesh financiare nga ana e Brukselit apo Ameriks. Rnia n pikiat e vlers s bonove (eurobondit) shqiptar e vshtirson emetimin e eurobondeve t reja, fakt i pohuar edhe nga Kryeministri gjat vizits s tij turistike m t fundit n SHBA. Vizita e pa buj e guvernatorit t Banks qendrore t Kins n Tiran sht pjesa e dukshme e ajsbergut t prezencs kineze n financat shqiptare. N kt kontekst duhet t kemi parasysh edhe financimet e ish-banks malajziane pr biznesment shqiptar, q bjn biznes me Kinn. Kina po zhvillon edhe marrdhniet politike me Shqiprin e FAMILJES, ku vlen t theksohen vizitat e rangut t lart tip Berishe, Topalli apo t ministrit t jashtm kinez n Tiran. Kto marrdhnie politike jan shtrir edhe n marrdhniet ndr partiake midis Partis Demokratike t Shqipris dhe Partis Komuniste t Kins. Ka indikacione q marrdhniet kino -shqiptare po shtrihen edhe n fushn e shkmbimit t t dhnave ndrmjet shrbimeve inteligjente (pjesa e shrbimit, q kontrollohet nga FAMILJA, kryesisht, por jo vetm pr ish lufttart e liris, azilantt ujgur t vendosur n periferi t Tirans). Ekzistojn dokumente, foto dhe filmime pr marrdhniet ushtarake midis Shqipris s FAMILJES dhe Kins. Kto marrdhnie kan ekzistuar, q n kohn e Berishs s par me importim materialesh ushtarake nga raketat kundrajrore dhe kundrtanke deri te doku i kamuflazhit pr uniformn e re t ushtris shqiptare. Marrdhniet gjat sundimit t dyt t Berishs jan me firmn kineze Norinco, me firma pr ndrtim anijesh ushtarake. Bhet fjal kryesisht pr importim armatimesh dhe municionesh me qllim trafikimi drejt vendeve t treta t kamufluara me certifikata t tipit end-user t lshuara nga autoritetet shqiptare. Kinezt si diplomat t kujdesshm,q jan i kan intensifikuar kontaktet edhe me opozitn shqiptare, me qllim q jo vetm t mbrojn interesat e tyre, kur t bhet rotacioni i pushtetit,por edhe pr prfitime momentale duke shfrytzuar autonomin e pushtetit lokal. Vetm n dy muajt e fundit kemi tre lvizje kineze n kt drejtim. Ambasadori kinez n Tiran zhvilloi nj takim mjaft t frytshm me Vangjush Dakon, kryebashkiakun durrsak,n zyrn e ktij t fundit. Nj delegacion kinez me prfaqsues t pushtetit lokal kinez bri bisedime me leverdi t ndrsjell me Z.Baftjar Zeqja kryebashkiakun e Fierit. Ambasada kineze nj pjes t ceremonialit pr festimin e 1 tetorit fests kombtare t Kins e zhvilloi n Vlor n bashkpunim me kryebashkiakun roz Z.Shptim Gjika. Lexuesit shqiptar i mjafton fare pak fantazi pr t imagjinuar se far shkruhet n kabllogramet e radhs t Ambasads amerikane n Tiran, prsa i prket penetrimit t dragoit kinez n erdhen e shqiponjs m pro amerikane t Evrops.

Dy krisma ne Paris nga Dardan Leka (fq.11)


fund e pranon se kishte nevoj pere pozicionet strategjike ushtarake te austriakve qe ishin pozicionuar ne ato treva e qe Esati i njihte fort mir. Ai e kishte nj plan se si ti largonte austriakt nga fronti. Kishte ndezur nj cigare t madhe me qehlibare t verdh, kshtu qe kishte fituar besimin tek komandanti Saraj. Po t ndegjonin Esatin deri n fund, franezet do e shporrnin austrikt e bullgart prtej Vardarit me siguri, pa humbje fare. Mirpo italia kishte ndryshuar bindjet ndaj Esatit. nuk dshironte qe te kthehej n Shqipri nj ngucakeq i till dhe duhej ta mbaje kontrollin mbi shqiperin pa nderhyrjet sllavo-greke n dalje te adriatikut. Pra n kt periudh kishte dy doktrina n pikpamje t Shqipris, nj doktrin franeze dhe nj italiane. t ndryshme njera nga tjetra. Pere franezt ishte formua nj qeveri shqiptare n Selanik ne krye me Esat Pashen. Ktu pra n Selanik fillon afera, Esat Pasha. Mirpo vetm nj gj i mungonte Esatit. Ushtria. Ai kishte me veti nj taborr prej dy tre qind vetash; ktu s'ka falje ushtarake se duke i hapur arkivat diplomatike, kuptohet qndrimi i francs se ka shpresonte nga nj shef i nj bande t till, pa efektiv e pa kurrfar mandati, franca e dekoron me Legjionin e nderit, me kryqin e lufts etj...shifet se prse Franca i akordon kreditime te tilla vetm se nga kundr dshira e Italis, q n marrveshjet sekrete t 26 prillit t 1915 iu ishte besuar vetm italis mbikqyrja dhe mardhenjet e Shqiperis me botn e jashtme, sipas (artikullit 7). ****** Kshtu qe Esati ishte menjanuar nga Shqipria nga m vullnetin italian, i ndaluar t hyj n territorin e Shqiperis, i kshilluar qe t mos kthehej n Shqipri nga mbshtetja franeze, i injoruar nga delegacioni shqiptar qe kishte ardhur n Paris pr t marrur pjes n Konferencen e Paqes, q nuk iu lejua as q t depozoje nj memoar mbi revandikimet e ktij populli t diskfalifikuar. Ndrsa Esati kishte arritur t ndegjohet duke perdorur influancen e grabitur qe t paralizonte delegacionin oficiel Shqiptar duke arritur qe ta komplikoje situaten e cila sht ende e pa zgjedhur deri me 1924 sepse Bashksia e Kombeve dhe Gjykata e Hags, me apellin e nj vendimi t Konferencs s ambasadorve mirreshin mbi nj litizh serbo-shqiptar. M 1920 simpatizuesit

Esati shkon ne 'do vend ku aletet franez ishin prezent dhe nj dit mbrrin ne kampin luftarak t Selanikut n vitin 1916. Aty komandati i lart kur e shef kt njeri t dyshimt i shkon mendja njhere t'ia ve prangat, por me n

V o l u m e

3 ,

I s s u e

4 1

P a g e

Ismail Kadare Poetet (vazhdon javen e ardhshme)


transferim i lufts s klasave brenda Partis, krijonte iden se ishte harruar armikja e prjetshme: e djathta e prmbysur. Parulla famkeqe "armiku m i rrezikshm sht ai q harrohet", tregonte m s miri se krimi ishte burimi energjetik kryesor i ksaj diktature. Ndaj ai duhej krkuar gjithmon me do mnyr dhe n t gjitha rrethanat. "N nj takim n rreth t ngusht, ish ministri i Brendshm, Kadri Hazbiu me cinizm ka pranuar se fshatart e pasur, tregtart, pronart na mbajtn me buk e me veshje gjat lufts son partizane.Dhe tani q ne i shpalln t deklasuar dhe armiq, ata prap po na ndihmojn. I vum nn pranga dhe i mbyllm n kampe q, falas t na M 1977, Shqipria komuniste kishte vendothajn knetat, t sur nj rekord t ri dhune. Ishte pushkatuar n nxjerrin mineralin e moshn 74 vjeare Dom Shtjefn Kurti, nntoks, t ndrtojn klerik katolik, ngaq n kampin e internimit, aeroporte, pallate ku po shtynte ditt e pleqris, kishte banimi, kanale pagzuar nj fmij. Formula e pagzimit vaditse.... I keqtranjihet si fraza e par e shkruar n gjuhn jtojm, i burgosim, i shqipe. Si e till ajo ka qen dyfish e shenjt vrasim kot s koti pr gjith shqiptart. Ajo msohej nga t dhe kur t duam. Nga gjith nxnsit, n t gjitha kohrat, por ky tmerr e nga kjo askujt nuk mund t'i shkonte ndr mend se do llahtari, friksohet n t vinte nj dit q nga shqiptimi i saj n palc gjith pjesa tjetr e popullit dhe na nj katund t Lushnjes n fund t shebindet. Disa prej tyre, me hir,por m shum kullit t 20-t, nj frat shqiptar do t me pahir, i kemi kthyer n spiun, n bashrrzohej nga plumbat e shtetit shqiptar. kpuntort tan. Kshtu, klasat e Pushkatimi i Dom Shtjefn Kurtit, i prmbysura kan punuar dhe po Vilson Blloshmit, Genc Leks, ashtu si punojn pr ne". mijra t tjerve prpara tyre, tregonte Kto radh nuk kan nevoj pr se shteti komunist nuk do ta harronte koment. Ajo q ngjan e paduruekurr pren e vet t paraplqyer, klasn shme sht trajtimi i ksaj pjese t e prmbysur. Me kt donte t tregonte historis pas prmbysjes s komuse mshir s'do t kishte kurr pr nizmit. Krijohet prshtypja se n asknd, por mshir s'do t kishte tablon e krimit t shkuar, sidomos, pr t prmbysurit. vmendja kryesore prqndrohet te dnimi i pjestarve t nomenkN librin e tij, Sadik Bejko sjell midis laturs komuniste, por kurrsesi te shum dshmish, nj rrfim trondits t klasa e prmbysur. Lihet t nnkuptohet se nj prej shefave kryesore t diktaturs. krimet e vrteta skandaloze, t alogjikshme kan qen ato kundr komunistve, kundr t vetve, kurse t tjert, t prmbysurit, ata ishin gjak i huaj, rrjedhimisht dnimi i tyre, n nj mnyr ose nj tjetr, ishte i logjikshm ngaq "ashtu ishte koha". Koh "ashtu", koh pr krim nuk ka pasur kurr n bot, por ka pasur doktrina e njerz vrastar, q pr fat t keq, vrtiten ende midis nesh. Nj armat e tr sahanlpirsisht prpiqen sot ta ndihmojn diktaturn e rrzuar t fsheh tmerret e saj. Kta jan ish-informator t saj, ish-spiun e denonciator, q kan zn vend n mekanizmat e pushtetit, t profesoratit, t diplomacis, t mediave e, natyrisht t biznesit. Nj pjes jan familjar t atyre q kan vrar e torturuar me duart e tyre, q kan kryesur komitete pushkatimesh pa gjyq, q kan tmerr nga hapja e arkivave t fshehta e botimi i dokumenteve. Nj nga veprimet m t errta t ksaj armate, sht prpjekja pr at q quhet "transferimi i krimit". Qllimi sht q nprmjet oroditjes dhe shprndarjes s fajit, t mbetet jasht fajsimi, pjesa m e errt e diktaturs, ajo, duart e s cils kullonin gjak. Ky thelb prbhet nga nj mekanizm q ngjante i dyzuar, por q n t vrtet ishte nj : truri q e ngjizte dhe duart q e kryenin lemerin.

Poett e vrar nga shteti Ashtu si dy poett martir, koha e martirizimit t tyre, nuk ishte zgjedhur rastsisht. Ajo ishte n logjikn baz mbi t ciln mbshtetej gjith sistemi: riprtritja n mnyr ciklike, ashtu si stint e motit, e terrorit dhe e dhuns. N vitet '70 pas dnimit t shum komploteve t paqena, q uan n burg a n pushkatim shum zyrtar komunist, u shfaq , me sa dukej, dyshimi se mos ky

PAPA KRISTO NEGOVANI ATDHETARI I BOTS SHQIPTARE nga Dr. Begzad Baliu (vazhdon)
veprat autoriale q do t shprndajn n mesin ton.Te nderuar koleg, besoj se synimet tona largvajtse n grupin letrar i kemi shprehur edhe me pagzimin e tij me emrin e rilindsit dhe atdhetarit t shquar t fundit t shekullit XIX dhe fillimit t shekullit XX Papa Kristo Negovanit. Nj emr tjetr zor se do ta nderonte m shum, nj institucion q pr synim ka prgatitjen e msuesit bashkkohor dhe me vetdije historike njkohsisht. Pagzimi i grupit letrar me emrin e Papa Kristo Negovanit shpresoj t jet nj mesazh i qart kulturor dhe atdhetar njkohsisht. Ai ishte kleriku dhe patrioti q me punn e tij rrezatonte besim dhe dije, arsim dhe kultur, guxim qytetar dhe krenari kombtare.Le t jet prandaj ky emr nj mesazh q del nga Universiteti yn, pr t gjith ata q viteve t fundit angazhohen shum pr konceptet krahinore n jetn ton kulturore, q punojn shum pr tkurrjen e historis kombtare, q kufijt e gjuhs shqipe i caktojn deri n fund t krahins sy strgjyshit t tyre, q hapsirn etnografike shqiptare ia gjuhsore e qytetruese t popullit mbindrtojn hapsirs s popullit modern shqipshqiptar.T nderuar Zonja dhe ZotrinjDshiroj t ju njoftoj se, t nxitur nga tare, q ditn dhe natn rindrtojn me shum pasion muret gjuhsore, kulturore dhe madje hisnj tradit e gjat letrare dhe artistike torike nga njri dialekt (tosk) te tjetri (geg) dhe n Universitetin e Prishtins dhe nga madje te i ashtuquajturi dialekt kosovar dhe nga dshira q ajo t ringjallet edhe njri besim (mysliman), te tjetri (katolik) pr tia njher, n Fakultetin e Edukimit vn pikn atij ortodoks. Le t bhet prandaj martiri vendosm q bashk me disa koleg i gjuhs dhe shkolls shqipe Papa Kristo Negovani dhe student, q t themelojm nj refuzimi yn i madh kundr gjith atyre q n grup letrar, me qllim t krijimit t hapsirave t reja pr aktivitetet e tyre. fardo mnyre prmbysin konceptet kombtare t shkolls dhe kulturs e historis kombtare dhe nj Le t shpresojm se me kt qerthull thirrje e fuqishme q shkolln nacionale ta ndrtokrijuesish kemi plotsuar disa nga ndrrat rinore t studentve krijues.N jm mbi konceptet e rilindasve si Papa Kristo kt grup tashm jan angazhuar mjaft Negovani, t cilt pr gjuhn dhe shkolln shqipe punuan dhe menduan shqiptarisht.Le t jet Papa student dhe msimdhns, ndrsa Kristo Negovani edhe sot Ylli Polar i ruajtjes s pjes t po ktij qerthulli i konsiderojm edhe krijuesit jasht Fakultetit ton unitetit ton gjithkombtar, n prag t hyrjes s gjith shqiptarve n Bashkimin Europian. dhe Universitetit, t cilt interesimin Prishtin, shtator 2011 ton e kan prkrahur jo vetm me krijimet e tyre q i lexojn po edhe me Begzad BALIU

P a g e

O u r

W o r d s

Screenings of "REQUIEM for KOSOVA" aka "Refren pr Kosovn"


"The Albanian answer to the accusations of Dick Marty & Co." Critics: "No one can see this film and remain unaffected, even if ones heart is made of cast iron or steel" By Ogova Ondego, Kenya. Winner of Seven Awards and shown at over 26 International Film Festival around the world "Requiem for Kosova" tells the story of 7 year old Fatmira who falls victim of IOT to a UN Judge serving in PostWar Kosova. Synopsis "Fatmira is a 7 year old girl living in post-war Kosova, who has the typical childhood belief in fairytales which convinces her that she can reunite with her deceased mother as a Zana ( a mountain fairy in Albanian folklore). Mrs U.N. is a United Nations judge responsible in the rebuilding of Kosovas judicial system and is amidst a personal crisis, as her own daughter lies dying. Both characters are driven by the same basic human need, that of love. The improbable collision of these two characters, the innocent poor young girl and the conscientious but desperate official creates a conflict of moral principle, with devastating consequences for Fatmira." Come and see a great film and support an Albanian artist. November 2011 11, 12, 18, 19 @ 8pm 13, 20 @ 3pm TICKET: $15 For reservationst call: 646 685 1414 email us info@requiemforkosova.com or buy ticket at the Box Office @ Producers Club Theaters 358 West 44th Street New York, NY 10036-5426 (212) 315-4743 Awards: Best Short-Live Action Philadelphia Film & Animation Festival, Pennsylvania 2011 Denali Award Alaska International Film Award, Alaska 2011 First Place 1st Commonwealth Johnstown Film Festival, Pennsylvania 2011 Jury Special Mention Circolo del Cinema Sogni Antonio Ricci, Ravenna, Italy 2011 Third Best Short International Artfools Video Festival, Larissa, Greece 2011 Best Short International Southern Appalachian Intl Film Festival, Tennessee 2010 Directors Special Citation for Short Fiction Syracuse Intl Film Festival, NY 2010 Visit the movie's website for a full list of Cast and Crew, pictures, festival participation, articles, etc. Movie's website: http://www.requiemforkosova.com/ IMDB Page: http://www.imdb.com/ title/tt1664017/combined Facebook fanpage: https://www.facebook.com/ pages/Requiem-forKosova/211952822196697 Time: 8:00PM till 9:30PM Date: Nov 11 2011 Admission Fee: $15 Address: Producers Club Theaters 358 West 44th Street City: New York State: New York Zip: 10036 For more information contact: Dhimitri Tel: 646 685 1414

Rekuiem pr Kosovn dhe Shqiprin bashk Nga Rudina Vojvoda (shekulli)


Media shqiptare u ngre kulte ingieve t mejhanve nn preteksin se po prfaqsojn Shqiprin n bot duke ln pas dore ata q n fakt po rrfejn historin e Shqipris n pes kontinente. N nj shoqri ku sherret pr fonde prfshijn klane artistsh, politikansh, pasaniksh e diplomatsh, Dhimitri e ka marr kredi pr filmin e vet, duke mbetur jasht klaneve, koncept ky q po bhet gjithmon e m i pakapshm pr shoqrin ton. Kt shkrim e kam pr nj film. Nj film t shkurtr q shum pak prej jush e kan par e ndoshta shumica nuk do t ken rastin ta shohin. Dua t flas edhe pr krijuesin e tij, Dhimitr Ismailaj, nj artist shqiptar q jeton n Nju Jork. Jo sepse sht i famshm dhe ka kapur Hollivudin, por pikrisht sepse nuk sht ende i famshm dhe as q jeton n Hollivud, prkundrazi jeton n Bronks, aty ku sht popullata shqiptare m e dendur n Amerik. Rekuiem pr Kosovn e ka uar emrin e Shqipris dhe t Kosovs n 23 festivale ndrkombtare. E kam fjaln pr festivale prestigjoze si ai i Kans, i Sofjes, i Durbanit e me radh. Deri ktu, kjo sht nj histori e lezetshme q meriton pa dyshim ca rreshta. Por un do ti jap pak m shum se dy rreshta pr tre arsye shum t rndsishme kur flasim pr art. E para, Rekuiem pr Kosovn sht ndr filmat m t realizuar q ka dal nga Shqipria vitet e fundit. E dyta, sepse Dhimitr Ismailaj e ka br kt film me paret e tij, pa asnj qindark nga ministria, shoqata, dashnori i mamit apo i babit. E treta, sepse si shum artist q nuk kan trashguar asgj tjetr prvese nj vullneti t mir dhe ca talent paversisht se ky i fundit sht ca subjektiv jam tmerrsisht e lodhur nga shkrimet pa fund q media shqiptare i dedikon ingieve t mejhaneve, duke ln pas dore ata q n fakt po rrfejn historin e Shqipris n pes kontinente. Fati i Kosovs sipas Fatmirs Filmi hapet me nj sken spitali ku Fatmira, nj vajz rreth 7-8-vjeare me nj fytyr ngjllore, dergjet n shtrat duke ndrruar takimin me nnn e saj, e cila, si msojm m von, sht vrar gjat lufts. Fatmira mendon se t gjitha grat e bukura shndrrohen n zana e shkojn n male kur ikin nga kjo bot. Ndaj edhe ajo nuk i trembet vdekjes e cila befas i pret rrugn ndrsa Fatmira vraponte rrugic m rrugic duke shitur amakza. Fatmirn e drogojn, e operojn dhe i marrin nj veshk. Mbas ktij monstruoziteti qndron nj gjykatse dhe nj mjek i Kombeve t Bashkuara (KB) n Prishtin. Ngjarja ka nota t thella politike. N njfar mnyre Fatmira nuk sht gj tjetr vese nj metafor pr Kosovn. Nj ndr kombet m t rinj n bot, Kosova, ashtu si Fatmira, sht plot vitalitet dhe mundsi pr t ardhmen, por varfria, t qent jetim n nj Ballkan ku mbizotrojn ndenjat prosllave dhe mungesa reale e pushtetit lokal e kan kthyer Kosovn, ashtu sikurse edhe Fatmirn, n nj lodr n duart e KBs. Nga ky kndvshtrim filmin mund ta plqesh apo ta urresh, por ama nuk ngelesh indiferente ndaj tij. Personalisht, kjo nuk sht nj ngjarje pr mua, ndoshta ngaq un nuk kam sentimente kaq t forta kundr KB-s n Kosov. Por ama sht nj film q duhet par. Filmi ka nj skenar t thurur n mnyr shum t pastr. Ngjarja lviz nga njra sken n tjetrn dhe ndonse dialogu prdoret me kursim, nuk ka asnj moment ku shikuesi dyshon se po ndodh. Dhimitri, regjisori, thot se ka punuar me nj doktor skenari n USA. Dora e strvitur e nj doktori shfaqet sidmos kur personazhet negative, keqbrsit, n fakt jan paraqitur n ann e tyre m njerzore e madje ka momente q edhe t dhimbsen. Skenografia e filmit sht nj ndr elementet q m la m shum mbres. Ndr t rrallat her, nuk shef ekzotizma apo modernizma allashqiptare, dy ekstreme n t cilat lavjerren shumica e skenave n filmat tan. Ktu ambientet jan t heshtura, modeste, por ama t tregojn menjher se me far familjeje e shoqrie ke t bsh. Skenografi Zhani Ballazhi l ngjarjen dhe realitetin kosovar t diktojn mbi ngjyrat, mobilimin dhe stilimin. Kamera, montazhi dhe muzika jan nga profesionist amerikan. Jan tejet organike, ndjekin fanatikisht ritmin e ngjarjes dhe nuk ka momente q prsriten vizualisht. Por far nuk t plqen? m pyet Dhimitri. N fillim mendoj ta anashkaloj si pyetje. A i shahet prindit fmija sy me sy? Ai nuk do shkoj ta ndryshoj filmin nse nuk m plqeu mua. Por sinqeriteti i tij sht armatoss dhe meriton t njjtn ndershmri. Nuk m duket e besueshme q gjykatsja e Kombeve t Bashkuara sht prezente gjat vjedhjes s organit, i them ndrsa pim kafe turke prpara ndrtess s Kombeve t Bashkuara n Nju Jork. Pres t m sulmoj me argumente, por nuk marr asnj reagim nga ai dhe kaloj te pyetja tjetr. Me vet-financim Pyetja tjetr sht sa ka kushtuar filmi dhe kush e financoi. Dhimitri m thot q filmi kushton pak a shum sa nj apartament n Prishtin dhe fondet i ka siguruar prmes nj kredie bankare. N nj shoqri ku sherret pr fonde prfshijn klane artistsh, politikansh, pasaniksh e diplomatsh, m duket shum e respektueshme q dikush ka aq shum dedikim, kaq besim n vetvete dhe kaq guxim sa t thoj un jam i zoti karriers sime dhe do bj at q duhet t bj. Me kt nuk dua them aspak q financimet n rrug zyrtare nuk jan t rndsishme apo se artistt e vrtet duhet t bjn gjithka vet. Prkundrazi, Dhimitri e t tjert si ai duhen mbshtetur. Ajo q dua t them, sht q sht plotsisht e mundur t ecsh prpara, t jesh i suksesshm edhe duke qen jasht klaneve, nj koncept ky q po bhet gjithmon e m i pakapshm pr shoqrin ton. Shoqria jon, shoqria e dajreve. Shqipria jon, shoqria e dajreve Si u prit filmi n Prishtin? e pyes. Shum mir, m thot. Atje [n Kosov] kan shum qejf t kritikojn, po un kam dgjuar vetm fjal t mira. Po gazetat kan shkruar? e pyes. Jo, me thot, gjra t vogla, por nuk kan pasur edhe aq interes. Q harrohet nga t njjtat gazeta q sln dashnor e model floksh pa raportuar pr t vetquajturat artiste, por q n shumicn e rasteve ngjajn si striptiste, kjo sht ca serioze. N nj moment t filmit, Fatmira q dergjet n shtrat, prshprit Ktu njerzit jan shum t egrsuar, shum t egrsuar. Ajo q do na qetsonte sadopak, sht pak pasion pr artin e vrtet dhe shum respekt pr njeriun e puns.

V o l u m e

3 ,

I s s u e

4 1

P a g e

Shkrime nga Vullnet Mato


syt katr, me nerva t tendosura nga pritja dhe ankthi. Mosardhja e saj do t ishte pr mua m llahtarisse sesa enigma e shkakut q mund ta pengonte. Kontrolloja me nervozizm t gjitha qoshet dhe e tu me ujra t kaltra. rrugicat, duke pritur nga U ktheva tek m priste Xheviti, asti n ast me merak me shpresa t shkruara jo shfaqjen e saj t vonuar. vetm n fytyrn e elur N trotuarin para nesh trsisht, po edhe n ecjen kaluan tri vajza t shkukrcimtare. Ai kishte gjetur jdesura, simpatike, potaksin dhe bashk me shoferin teremdha. T cilat lan t kishin vn n goj nga nj kuptohet lirin femrore t cigare. ktij qyteti. Sakaq Klea me shoqen e Shoferi, nj mesoburr i parsaj po prshkonin nj ruar me kasket mbi sy, po rrug t paparashikuar prej mundohej t ndizte fijet me nj nesh, pr t mos rn n shkrepse vendi. U shau nnn sy. Dhe n astin, kur t gjitha fijeve me radh. Pastaj Xheviti pr t shtyr nj fije u ndez dhe ata filluan t kohn bnte ca muhabete tymosin duke u kthyer drejt kodra pas bregut, duke meje. I shkela syrin Xhevitit hequr drejtza nervoze me duke gazmuar dhe ai kuptoi nj klek n pluhurin e gjithka. rrugs, ato u shfaqn befas - Ky sht kunati, sa t vij dhe e po buzqeshnin nga larg. kunata, nisemi! - i tha shoferit. Si nj drit e fuqishme q Pasditja nderej e madhe, e art zbardh papritmas mngjedhe me shpresa t ringjallura sin e plumbt, ajo po vinte plot ngazllim. Por dita po drejt meje me buzagazin e binte, duke m krijuar edhe vet prshndets. T gjitha mua nj gjysmhije ndjenjash. poret e mia kumbuan nga Ajo spo vinte dhe sekondat po hapi i saj i zjarrt. Brofa zvarriteshin n mnyr t nga prevazi i vitrins ku padurueshme. Isha duke i br isha ulur dhe nj val e nxeht gjaku m vrshoi npr gjymtyr. Kalimi i vrullshm nga meraku n gaz dhe hutimi, ishin aq t shpejt, saq u pleksn t tre njhersh dhe ma rrqethn t gjith trupin. - Klea! - thirra dhe n gjoksin tim zemra m tringlliu, sikur t kishin trokitur njhersh t gjith qukapikt e pyllit t Stravajt. Ajo zgjati dorn e but n heshtje dhe syt e saj ujraujra sikur lshuan dallg t ngrohta. Vshtrimi saj paksa i druajtur mu duk si vshtrimi qiellor i yllit t Afrdits. Kishte veshur nj fustan basme me lule t mdha, me mng zhapone dhe nj pal sandale t bardha. At fustan t puthitur aq bukur pas trupit, q e tregonte nj goxha vajz, sdo ta harroj deri n fund t jets sime, sepse asnj tjetr nuk e pati hijeshin e tij. Jo se copn e basms ia kishte drguar tezja nga Amerika. Po sepse me at fustan, Klea u fiksua n syt e mi ditn e par, kur erdhi pr t bashkuar prgjithmon jetn e saj me timen. Nj mall e dhembshuri e uditshme buronte nga syt e saj t mdhenj, q nuk mi ndante asnj ast. Dhe teksa ishte stepur e prmalluar, ajo prdridhte pa pushim gishtat e shqetsuar, q tregonin se brenda saj po zhvillohej nj duel i fsheht. Nga ai shkak pata prshtypjen, se mos vendimi i saj luhatej ende midis dshirs dhe pavendosmris pr t braktisur prindrit. E vshtrova drejt mu n drit t syrit, teksa dielli mbrmjesor i derdhte drit t kuqe mbi qepalla. - Klea, je e vendosur prfundimisht? - e pyeta me z t leht q t mos dgjonte taksisti. - Po, - tha duke m goditur me nj shikim t ngulitur n bebzat e mia. - Dhe ke menduar se do shkoj ushtar?... - Po... Do qndroj aty ku t m lsh ti, Veno, m e lumtur se n shtpin e nj tjetri q nuk e dua, - shqiptoi prfundimisht me nj z t prajshm. - Hip, shpejt! e nxita i friksuar se mos e kishte ndjekur dikush nga t shtpis dhe ma rrmbente zogun e art nga dora. Vajzat u puthn. Klea zuri vend n sediljen e fundit. Violets i rrshqitn lot, ndonse e dinte mir prse e kishte shoqruar deri aty shoqen e ngusht. Un e falnderova me mirnjohje dhe u nism. Nj cop her Klea tundte dorn nga xhami i hapur. Derisa Violeta pak nga pak mbeti sa nj thrrime n udhkryqin e largt. Vetm at ast t lumturuar, kur Klea ime e mbl zuri vend te supi im, krijova bindjen se m n fund Zoti m kishte mbshtetur me dhuratn m t muar n jet. Dhe pr her t par kuptova, se pas shum vuajtjeve, me durimin tim t tejskajshm, kisha merituar t isha nj krijes e prkdhelur prej Tij. Ndoshta nuk ishte krejt e rastsishme, q dy dit m par zogu i fatit u soll prqark pemve dhe nj ast m ndaloi mbi krye. Nga gzimi, q pas aq shum prpjekjesh, ne gjendeshim me supet ngjitur te njritjetri, ua ngula syt supeve t saj t bukur e t drejt. Dhe at ast mu zu fryma befas e mu morn ment nga nj val dashurie e mendur. Mu duk sikur bota nisi t rrotullohej mblsisht rreth meje dhe un sikur po bleroja i tri, duke lshuar npr trup gjethe e bisqe lulesh. Duke mbajtur brenda vetes at mori ndjenjash t gzueshme, q m kishin kapluar e po ma gufonin gjoksin, mendova ti ndaj bashk me t. - Klea, mezi t kam pritur. Kjo ardhja jote sht

vrtet nj mrekulli e madhe... - i thash, me z pshprits, duke ia shtrnguar fort duart e kaprthyera te prehri. Tiparet e saj u gjallruan prnjher dhe m vshtroi pothuajse me prgjrim. - Mrekullia je ti Veno, q vuajte e durove aq shum dhe erdhe m more, - ma ktheu edhe ajo nn z. Po t mos kishe ardhur, nuk di si do mbetesha gjall... - Do t vija domosdo, u shpreha me bindje. - Sepse ti ishe gjith drita, gjith shpresa, gjith e ardhmja ime... Her pas here hidhja syt nga profili i bukur i saj, me at qaf t gjat gushbardh, me ato llr zhapone t plota, q tregonin vrtetsin reale t ndrrs sime t plotsuar dhe thosha me vete: O shpirti im i

Berisha dhe rihapja e shtjes Hajdari Marjan Gryka Kryetar i shoqates Azem Hajdari (vijon)
tjetr q duhej t jepte informacion pr vrasjen e A.Hajdarit, ishte Genc Pollo, pasi ai sht personi q sht takuar me Azemin n korridor dhe ka biseduar me te pak minuta para se t vritej Azemi. Menjher pas vrasjes s Azemit ky krijoi gjoja Grupin rreformator. Pra t dy deshmitart e vrasjes bnin loj sikur ishin kundrshtar politikpor ja, shikojini sot; ata jan bashk si miq t pandar, sidomos qysh pas vrasjes s Azemit far i detyron ta mbeshtesin deri n fund njri-tjetrin kta dy persona? Misteri q Me keqardhje t madhe e shohim sot fshehin pr vrasjen e liderit t studentve PD se si sht katandisur, e prfshir t 90-s. Prse nuk lakohet emri i Pollos n krim, n korrupsion, me njerz n te vrasja e Hajdarit? Kush e fshehu at? timon q nuk kan pasur kur lidhje me Mos ndoshta e mbuluan deshmitart e PD. Kjo PD nuk ka lidhje m me manipuluar dhe manipulator q gnjyen rrugn dhe idealet e Azem Hajdarit. ashtu si deshti Berisha ne gjyqin e Kemi nj Kryeministr me premtime t Azemit? Ka lidhje kariera e sotme e mdha poooooooor, q sbn asgj. Ai dshmitarve me kt fakt? A u premtoi rihapjen e shtjes Hajdari shperblyen ata pr kto gnjeshtra duke u por nuk pati kurajon ta bnte kt akt. br drejtora policie dhe drejtora t InSe prse nuk e mbajti fjaln, kjo tanim spektoriatit Ndrtimor? Qeverisja e PD m dihet. Azemi natn e vrasjes u thirr q 2005 filloi me demokrat Xhuvelin dhe t vinte urgjentisht nga Fieri, se gjoja pasoi m pas me gjeneralin e 97, Arben kishte mbledhje kryesie. Por mbledhje Imamin dhe me Neritan Cekn. Ky i n t vrtet nuk kishte. Ky Kryeminis- fundit, kur ishte Minister Rendi, i bri 6 tri yn i sotm, athere si shef i her atentat Azemit. Megjithse ky sht opozits deklaroi menjher pas vrasme Partin Aleanca Demokratike e mori jes, emrat e atyre q vran Azemin, shperblimin, dhe ja ku sot jan bashk me ndr t cilet ishin Gjinushi, Klosi, z.Berisha!!! Mos kalojm m tej me Nano etj. Por kur u thirr disa her nga demokratin Ksera dhe mos dalim tek drejtsia pr kto deklarata, ai refuzoi demokratt e LSI-s. E kemi par t shkonte, e si nj burracak u mshifte Kryeministrin kto 6 vjet se si po lufton e pas petkut t shefit t opozits. Zotria se si po mundohet me do kusht q t bj faktor klanet e t siguroj pasurit e veta duke e nxjerr Lulzim Bashn n krye t PD-s si numri dy. Por ky person as q e ka dit ndonjher ku i bjen selia PD-s e jo m te jet ish dhjetorist e tash demokrat. Por me urdhrat e Berishs ai u ngjit lart e m lart edhe tash ai don ta bj at edhe kryetar t PD-s si besnik e trashgimtar t pasurive t tij. Ja, kjo sht PD e sotme! M vjen keq pr Z. Artan Broci, vllaun e Arben Brocit q ka vite n drejtsin shqiptare dhe nuk krkoi nj dit t vetme drejtsi pr vrasjet e 2 prillit ku ju vra edhe i vellau i vet; por ja, sot at e ka lidh Berisha dhe e prdor pr her t dyt emrin Broci: ai meret me ceshtjen Fazlli sepse atij kjo i duket m e rndsishme sesa zbulimi i vrasjes s vllaut t vet; m vjen keq pr Znj. Fatmira Hajdari q tani q punon n drejtsi nuk ngulmon t krkoj rihapjen e shtjes s Azemit por, e lidhur n shrbim t Berishs, meret me shjen e Grdecit pr t mbrojtur Mediun dhe Bashn q nuk i mbron dot askush nga gjma e ksaj afere. Dua te them dy fjal edhe pr Z.Bamir Topi, i cili kur nuk kishte asnj

funksion te PD e nuk ishte as deputet, Azemi dhe un e mbanim afr se ishte i friksuar nga q Berisha e kishte hedh. Mardhniet tona me t vazhduan edhe pas vrasjes se Azemit, por tani q ai u b President, ju duk e arsyeshme q shtja Hajdari t mbyllej n sirtar e t mjaftohej vetm me nj dekorat q ai dha pr Studentt e Dhjetorit. Ky akt ishte nj turp i madh pr t q, si Kryetar i Kshillit t Lart t Drejtsis nuk mori t paktn njher iniciativn pr shtjen Hajdari, por u mor vetm me pazaret e propozimet e Gjykats s Lart, se ato i sherbenin atij. Qyshkur ai u b deputet e m pas President i Republiks nga ana e PD, i vetmi vendim q mori ky si deputet i PD, si nenkryetar i PD, si Kryetar i Grupit

P a g e

O u r

W o r d s

BALETI I DRERIT TE PLAGOSUR nga Vasil Tabaku (vijon)


vetme.Tabut jan si perndit -Interesant,tha Helena.Ajo kishte mbetur e sugjestionuar nga e gjitha kjo.Shpirti i ndjeshm i vajzs dhe sensibiliteti femror e kishin br ta prjetonte me tr forcn kt lvizje, t ciln un do ta quaja pa frik nj kthes n jetn e saj t vshtir, t mbushur plot me dhimbje dhe fatkeqsi tronditse.Ndrsa Amundsen kishte dgjuar gjithka duke e prjetuar natyrisht n mnyrn e vet me nj heshtje gati inegzistente.E vetmja gj e cila pohonte pranin e tij ktu ishte kurioziteti i tij nordik dhe praniua fizike. n nj lesharapi poetik, n nj pazarolavdi, ku pasi po t bje pr vehte nj bard, mund t arrije t siguroje nj kng dhe keshtu kishe siguruar lavdin e pamerituar.Ju e dini se si ndodh n ksi rastesh Akademiku nga Prishtina pohoj. Keni t drejt tha ai pas pak, nse nuk sigurohej kjo mas paraprake e paprekshmris s vargjeve, mund t ndodhnin udira, prudnime,vjedhje lavdish dhe prvetsim bmash e betejash.N tr kt -Kush i prcakton keto nome?, batrdi, t fituar do t pyeti piktori,-ju mendoni se ishin , jo t jan thjesht tabu apo keshtu vrtett,por ata kan marr drejtim dhe pr hir prvetsuesit e lavdis t forcs s zakonit ju i respek- apo lavdivjedhsit, toni,pasi ne shpesh themi mashtruesit profekshtu ka qn apo kshtu sionist dhe xhahil, kan thn t part tan. ndrsa Heronjt e mdhenj -Jo,ndrhyri prer bardi m i do t heshtnin m modesti, vjetr, un mndoj se jan ashtu sikundr din t tabu.Kshtu do t ken qn heshtin hronjt,Dihet, qysh ather kur sht hedhur Gjergj Elez Alia, nuk e vargu i par i EPOSIT. Ndryngriti vet kengn e tij, as she EPOSI do t qe shndrruar nuk pagoj knd pr ta ngritur at balad t famshme, atij ja ngriti Bardi i Madh duke e kaluar n filtrin e gojs s popullit n mijra vjet.Ky fenomen ka vepruar tek t gjitha kngt e Eposit Shqiptar, me kngt e Mujit dhe Halilit.Po kshtu me Vajin e Vrtet, ishte nj pasuri e rrall, mahnitse dhe befasuese, nj pasuri madhshtore e cila gjunjzointe mbretr dhe perandor, tiran dhe diktator, lexues dhe popuj... T gjith po ndiqnim me kompjuterizimi t tij.Ktu padyshim q vepronin elemente t rralla dhe asnjher t konsumuara dhe rutinor. Ata ishin perfenkt pr nga natyra se si qen ndrtuar dhe konceptuar, duke krijuar nj unitet t paimagjinueshm dhe mahnits.Aty gjithka ishte n vendin e vet, e sakt, e latuar dhe me nj forc t rrall shprehse.Kuptohet kishim t bnim me nj pun mjeshtrash t rrall, t cilt, japin si t thuash t drejtn pr t hyr n hapsirat e pavdeksis,apo thn ndryshe,japin pasaportn pr t fituar pavdeksin nprmjet epiks s popullit.Knga kjo magji e prjetsis n Epos, do t zgjidhte me dor vlerat e vrteta.Vlera, t cilat askush nuk mund ti kundrshtoj.Vlerat e ktyre emrave kreshniksh, t cilt i prfshin hapsira e baladave epike dhe brthama e vmndje t posame mjegullnajs s EPOSIT t spjegimin shkencor t MADH. ktij procesi t madh dhe Von, un po rrija i vetm me unikal.Gjithsesi ishte nj brrylat e mbshtetur n proces madhor me nj parvazin e drunjt t dritares program t sakt, mbase m s hanit.Tej dgjoheshin t sakt se do lloj cicrimat e zogjve malor dhe klithma kafshsh t egra.N sfond un dgjova zrin gazmor t Helens dhe t qeshuart e saj sikur shkrmoqeshin kokrra shege.Dikur pash Helenn dhe Amundsenin q po ecnin n krah t njritjetrit nn pemt e egra t pyllit.Un e dija dobsin e vjetr te mikut tim nordik pr Helenn, por natyrisht ai gjithmon ishte i matur dhe dinjitoz, edhe pse e dija mjaft mir se ishte thuajse i mendur pas Helens.Dikur ai m kishte thn se vlersonte shum cilsit e Helens,karakterin e saj, vlerat femrore dhe njerzore t harmonizuara n mnyr perfekte.Kuptohet, pr t nuk mund t quhej penges gjith sa i kishte ndodhur vajzs, pasi shkalla e emancipimit dhe niveli i Amundsen ngrihej m lart se smundje t tilla t sedrs mashkullore ballkanase apo m keq shqiptare....Ai gjithmon e trajtonte Helenn gjith prkujdesje dhe dashuri (vazhdon javen e ardhshme)

famshm t Ajkuns q qan Omerin, me Zanat dhe Bjeshkt e Nemura.Kshtu me Ago Ymerin, ,me Legjendn e Murimit,apo si quhet ndryshe Legjenda e Rozafs.

Mimoza Rexhvelaj, Gresa Pirana, SYRIHA ADEMOVI, Mentor Thaqi, Shyhrete Ahma, Vasil Tabaku
Mimoza Rexxhvelaj NAT ROMNTIKE Para shishes me shampanj, gjunjzohemi... Ndezim etjen,dehemi..... Pasioni ndez qirinjt, e epshit... Vask me petale trndafiliarom cmndurie.... Trupat digjen mbln zjarr... Buzt, Zjarrfikse, akullnajn shkrijn... Mrekullia, trbushm... sulmon qiellin e shtat... Agimi yjet i flak... Pr t knduar pr nj tjetr nat... dite e nat u braktis . Nse shiu do t doj t bjer . dielli tashm nuk do ta lejoj , sepse ai sht plot shklqim aq shklqeim saqe buzqeshjen vizaton edhe pa ty t hyjm s bashku pa frik, betejat e derisotme t lufts s egr, i mbyllem, i shtrydhem e ndrydhem, apo i shtyem pr dit tjetr?! Gezuar ditelindjen e shtrenjta moter VIKTORIA M drrmuan gurt e urrejtjes njerzore Jan trembur trillet e t dashuruarve. Nuk ka m frfrima puthjesh. Nga pas m ndjekin lehje qensh. Shpiriti im i kafshuar rrjedh gjak Un plagt lidh me buzqeshjen time n rrugn e gjat drejt NJERIUT VETM MBRM

Mbrm pash n ndrr Sot po festojme ditelindjen Se isha krrusur nga tende pesha motra, miq e mikesha... Se mbaja mbi supe Eh, te gjithe urime te nje Shekullin e plagosur npromovimin tim sot zemre... Nga ikja t Paqes s brisht, urojme motres Viktoria. E ktij fundshekulli jo, nuk nxorra lot Sot me rrodhen pika loti... T trazuar pr at ndrr t trisht! ca nga gezimi e ca nga malli T zvetnuar SYRIHA ADEMOVI Per te harruar te djeshmen... Shum erdhn, por jane dhe ca pika tjera Pa ln asnj testament liri,kam diellin..dhe naten... bredhn e dredhn, qe me rrodhen lot nga halli. n letr fundosem...n'gjumin e morn pjes Si me je e dashura ime? Pa e gjykuar asnj thelle... me ndjes e shpres, si te kam oj moter Xhani kriminel tjetr t menur e t urt, sa kohe rroj me lendime Q Mitrovicn e kan dhe ne mengjes..heret njerz me njerzillk, humbur me ka edhe zani. agim pipa krcnuar mundohem qe ballit t varfr e tsmur, brengen mbolla thelle ne Koha shkon zvarr duke Migjeni t'ja shkrij..akullin.. tvegjl e trritur zemer kaluar. dhe shum t dijtur, shpresen ende kam te gjalle "Parathania e paraE un gjith natn shtita me dritheron gjithcka !tpaktt munguan, Ti me e forta femer thanieve" (fragment) Me fanar n dor kur syte....ngrijne larg.. vrass, shkels, dhunues, kesaj sfide do i besh balle. Nuk kish as hen as drit Gresa Pirana frustrues, cyts, luftnxits Edhe shum ditelindje moter Perdite perndojne zotat tjetr dhe, natyrisht ti festojme te gjith se dhe rreshqasin trajtat e Isha krushk i ftuar Shiut n nj dit me diell Mentor Thaqi PAQE!!! politik e politikan ekspansionist! bashku tyne N dasm me baballart e di sa koh i duhet q ai Po, sot nuk erdh as hegjemonia, do kemi ngrohtesi ne voter mbi vjet dhe shekuj e kombit t dal?! ishte e zn shendet , lumturi gezim, dhe tash, s'po dihet ma Thurrnin rapsodi pr e po aq ishte pritja ime pr Sot, desha tpromovoj paqe, nmes t lufts me plane gllabruese, mbaresi kush asht zot e kush njeri. Qndresn ty.. s egr, jet, e pushtuar nga histeria, te urojme per se largu. Nder tru t'njerzimit zoti Me Oso Kukn e Vranthash snjeh dit paqeje galu ka ndejun; ins Sot un dola tek dielli nuk jam vrass, por, ve dit pushtuese! vetvetes me gisht tamthat i Kndonim heroizmin e vendosa t mos pres shiun Vasil Tabaku nuk jam dhunues, Sidoqoft, Drejt Njeriut ka biruemun Dukagjinit nuk jam pushtues, sot patm dit paqe, ne shej t'pendimit Me Isa Boletinin e Ditt me diell jan shum ah, jam vetmohues,... dit pr (ndoshta) shpresa Gurt e urrejtjes s verbr dhe bertet n'kulm te Adem Jasharin n ball. m t bukura po nse se bjm n shums, treja, ma coptuan shpirtin. hidhnimit: Nga gjith kjo se sa ato t pritjes s do jemi vet humbs! si duket, Duart 'ka, ka krijove? Parodi kushtuar Qnshiut ishin budallaqe i paskam t mbushura me e njeriu nuk e din: a asht dress Po po, se jeta e egr prbuzje zoti pjella e tij, E desha urtin e Baki At qoshkun tim Paqe, n ditn e fundit t njeh vetm beteja! me sharje dhe mmlef apo ai vet, pjella e zotit. Ymerit ti e di Vers, politik Vrrullin e tij prej nj ku shiu nuk pushonte n Vjesht, Shyhrete Ahma Neki Lulaj atdhetari

V o l u m e

3 ,

I s s u e

4 1

P a g e

Nj t shtun vjeshte Skender Braka (vazhdon )


nga ana tjetr e xhamit mes atyre qindra e mijra imaxheve q her m lbyrnin syt e her m arratiseshin larg n paprcaktueshmri, m shfaqet dalngadal imazhi monstruoz i nj fytyre, q me ato kacavjerrjet e saj t mundimshme nuk di pse krkonte t deprtoj n thellsi t shikimit t syve t mi, t kapet pas prvijimeve t portretit tim, t thyej at t pakt tejdukshmri t xhamit dhe t hyj brnda. N fillim mu b fare e paprcaktuar, si e zhytur mes nj mjegullime vjeshtullore, por q pak nga pak prvijimet e saj po bheshin gjithnj dhe m t dallueshme sa mend m ngurosi dhe aty pr aty m kris mendimi q t dilja jasht dhe ta rrokja me gjith forcn, ta shkulja prej andej si do t kisha guxuar t shkulja nj lule t vyshkur prej vazove t pravazit t ballkonit dhe ta prplasja mbi pllakat e plasaritura t trotuarit t qullzuar.T platitej atje nn shiun dhe ujrat e tij, q vinin e mbidheshin aty nga ana e ans,t pastr dhe t ndotur, prej kullimit t udhve dhe prej gjirizeve t kanaleve ku gjallonin minj t t gjitha racave dhe t gjitha madhsive. Prse vinte e m shfaqej prsri si atyre netve t para pas ikjes n ato mori ndrrash gjysmake, t ala e pa lidhje? C'krkonte m prej meje kur vet i kishte kputur t gjitha nyjet q na kishin mbajtur t lidhur? E megjithse s'po ia ndaja syt me nj knaqsi mizore n shpirt, prsri n mndje m vinin nj mori mendimesh nga m t uditshmet dhe nga m t dhimbshmet, me ca idera therse, q kurr ndonjher m par nuk kisha patur guximin ti nprmendja, q m flaknin si me magji gjithka sa kisha besuar gjer atij asti n vetvete, t cilat m dilnin si prej kushedi se far thellsish t pa zbuluara, t panjohura m par t shpirtit tim, t nxitura prej kushedi se far forcash t brndshme t panjohura, vetm e vetm q t mund ti bja ball atij undimi pr tu prballur edhe nj her me at ravijzim t sajin , q prpos mosprfilljes, m ngjallte ndjenjn e neveris, t poshtrimt dhe t harress.Nuk doja ta kisha m pran, madje as t kmbeja qoft edhe nj fjal t vetme me t.C'kutim kishte tani pas kaq kohe dhe pas asaj ikjeje prmuese? I pushtuar prej nj drithrime tinzare, doja ta largoj nj minut e m par at imazh, por edhe pse i shtrngova qepallat deri n dhimbje dhe trbim, prsri e ndjeja q e kisha t pamundur. Nuk mundesha ta largoja, ashtu sikurse nuk mundesha t pranoja se pr aq koh nuk e disha dashur me gjith forcn e shpirtit dhe se kisha br t pamundurn pr t'i dhn gjithka q kam patur t shtrenjt. Shpesh e kam ndjer veten t mbrthyer prpara ktyre asociacioneve t pashmangshme e t pa evitue-

I gjith ambient i apartamentit tim ishte kredhur n heshtje, n nj heshtje mblake dhe mua m dukej sikur ajo heshtje krkonte me ngulm t ravijzonte portretin tim mbi lkurn e panjomur t xhamit. E vetmja q prishte ngandonjher at heshtje ishte cicrima e thekshme si kurr ndonjher e kanarins s verdh, q jetonte n mbretrin e saj t izolimit.Kanarina s'ma ndante at shikimin e saj luts,mshirues dhe hera - hers si pr t m trhequr vmndjen, krcente inatore sa n njrin cap t kafazit n tjetrin duke i ngulur ato kthetrat e saj gjith mllef e nervozizm e m pas m kallte tmerrin me ca cicrima si guitja e nj kukuvajke t padukshme, t humbur diku apartamentit apo ambientit t jashtm. Befas,

shme. Nuk kam as m t vogln dshir q t ndjej prplasjen e vshtrimit t saj n timin. I jam frikur gjithmon rrmbimit dhe prulshmris q rrallher lindte prej ndjenjs s sensibilit t lindur si dheprej manis s persekutimit, t cilat erdh dhe mu shumfishua,q kurse ajo, pas atij akti, q nuk kishte t bnte

Kush eshte Sofie Ziri & punimet e saj


Sofia ZiriNako... dikur nj fmij, e bindur, q luante me gjethet e vjeshts Gjithmon me dshirn pr t prshkuar udhn e gjat t poezis, ta mbushja me vargje t cilat burojn natyrshm, e lumturuar nga mbesa e ime, e trishtuar pr humbjen e bashkshortit, prsri me ndjenjn e dashuris, motive q m mbushin jetn, pr t gjeneruar brnda poezis, me dhimbjen dhe bukurit q m fal jeta... Dshiroj t m lexoni me dshirn e mir, t asaj q ju ofroj, shpirtin tim npr vargje... Poezia pr mua sht ajo filiz e njom q rritet brenda meje, brenda boshllkut q ndjej shpesh pr ta mbushur me ato lule, q pres t elin gjithmon, nga kjo filiz, n rritje e sipr... Kam nisur t shkruaj poezi, q n moshn adoleshente, por, gjithmon e heshtur, q do t thot pr mua, asnjher nuk kam dashur ta ndaj me t tjer. Nuk sht problemi, q t mos e bja vargun tim, pjes t t tjerve, por pasiguria n at q shprehja, n se ish vrtet poezi Kshtu i lija vargjet, t flinin gjat, n blloqe fletoresh Adhuroja pikturn, n 1968, n degn e pikturs, mbarova Liceun Artistik Jordan Misja n Tiran. U emrova n Radio Televizionin Shqiptar, ku punova si piktore realizuese me skenografin dhe m pas n vitin 1991, mbas nj specializimi n Paris n nj institucion TV pr t huajt, CIRNEA vazhdova t merresha me titrat dhe siglat grafike t spektakleve televizive... E prsri dshira pr t shkruar vazhdonte t udhtonte vetm brenda meje, ndrkoh q nisa ta ndiej dhe ta dua vargun tim, do dit e m shum. N vitin 2003, mbas humbjes s bashkshortit tim, nga nj smundje, pr t mos rn n pesimizm, iu futa poezis, vrullshm, duke mbushur veten dhe kohn time, tashm tepr t lir, n vitin 2007, nxora librin tim t par VRAPOJ COURIR me nj prkthim n frngjisht t Prof.Edmond Tupja, dhe m pas librin me poezi ISHTE E HENE CETAIS LUNDI, sigurisht n Shtpin Botuese GVG. Projekte q, pr mua jan domethnse, mbasi nuk vazhdojn t flen m, poezit e mia, por ndiej knaqsin, duke e br vargun t preket nga lexues t ndryshm. Duke qen n pension, them se nuk do pushoj s shkruari, ktu e gjej forcn e pasionit tim t heshtur, tani, nuk dua t hesht, dua t m lexojn, ashtu thjesht, her pas here... Ju faleminderit! SH...T... I kuq perndimi, lshohet t reflejtoj veten mbi valdeti... Globi i diellt, mengadal digjet i tri tek zhytet n fund-deti tretur ... Ecja bregut... Zri i dallgs pshertiu ngadal. Sh...t... Prsri dhe prsri... Sh...t... Jehonte larg, shum larg prtej valve t detit, ndrsa un prisja t shndrrohej n fjal, t m mahniste me gudulisjen e ujit puthur kmbve t mia. T dua, fjala fshfritse mbi val-deti, e dgjova prtej avujve t qelqta, ku ndesha shikimin tnd. U skalitm n heshtjen Sh...t... Luajtm me afshin e flladt t njeri-tjetrit... I dashur, m thuaj prsri t dua. Sh...t...se dgjon deti...

Shkrime nga Silvana Berki

Dy miljon euro burr...!

P a g e

1 0

O u r

W o r d s

ZANAFILLA E GREQIS MODERNE SHT SHQIPTARE nga un Paluca (nga Fq.3)


enciklopedin e tij shumvllimshe Kamus Al-alam ku siprfaq elemente biografik t shqiptarve me nam, prmend n zrat prkats se djemt e Ali Pash Tepelens, prkatsisht Muhtar Pasha dhe Veli Pasha ishin n detyrat e mytesarrifve t Athins (Muhtari) dhe t Mores (Veliu). Kjo do t thot se dhjet vite para se t formohej Mbretria rioshe e Greqis, ajo quhej Shqipri jo vetm nga aspekti politik por veanarisht nga ai etno-linguistik. N mbshtetje t ktij prfundimi vijn nj shumsi e panumrt dokumentimesh etnografike t kohs, t cilat vn n dukje karakterin shqiptar t hapsirave n fjal. Jakob Philipp Fallmerayer i cili udhtoi mesprmes Greqis hasi n Atik, Beoti, dhe n pjesn m t madhe t Peleponezit nj numr t madh shqiptarsh t vendosur, t cilat nganjher nuk kuptonin madje as greqisht. Nse dikush e quan kt vend Shqipri e Re, shkruan i njejti autor, jep emrin e saj t vrtet. Pr t, kto provinca t Mbretris Greke jan t lidhura me helenizmin aq sa jan malsit skoceze me trevat afgane t Kandaharit dhe Kabulit. Megjithse teoria e Fallmerayerit si trsi sht prjashtuar, edhe n ditt tona sht e vrtet se nj numr i madh, shum nga ishujt e Aripelagut dhe thuajse e tr Atika gjer n Athin jan shqiptare shkruan A. Vasiliev, autor i volumeve t tra pr Perandorin Bizantine. Pikrisht, kjo popullsi luftarake shqiptare (pr t ciln flasin me admirim t gjith europiant e kohs) do t jet avangardja e kryengritjes s ardhshme e cila do t kurorizoj nj Greqi t mvetsishme. Kunduriott - shkruan Misha Glenny - familja m e fuqishme lundrtare e ishullit t Hidrs, q i priu nj grupi domethns gjat lufts pr pavarsi, ishin me prejardhje shqiptare. Woodhouse veon edhe prijsin e qndress n veri t Gjirit t Korinthit i cili ishte sulioti Marko Boari, pasuesit e t cilit ishin shumica shqiptar. Edhe Lord Bajroni kur krkonte ca fakte bashkohore pr t dftuar se shpirti i madh helenik nuk ishte zhdukur, u drejtua pikrisht tek shqiptart suliot. Bile n prceptimin e asokohshm

Enkelejda Konomi gruaja e Skerdilajd Konomit ( never will he be forgotten)


frik, e kam pr t gjitha. Domethn kemi frik edhe pr devijimin e gjyqit q sht i hapur pr pronat, nga influenca q mund t ket pr t ndryshuar rrjedhn e gjyqit. Kur krkojm influenc n letr nga autoritetet, e kemi fjaln pas veprimeve q ka ndrmarr pala tjetr, pr t thyer vendimin e Gjykats s Lart. E theksoj, kto veprime jan ndrmarr nga pala kundrshtare dhe ne e kemi marr vesh nga Vrassi i Skerdit n mesin e oni mbrojtje? mediat kt gj. Dhe kto pronarve veprime, pala tjetr i ka Pak pasi i ka br publike letrat Kemi frik, ne kemi frik. ndrmarr menjher pas adresuar Presidentit t Repub- Mesazhi ishte shum i vrasjes s tmerrshme t liks, Bamir Topi, kryeminisqart, ishte shum i hapur. Skerdit. Ashtu si u b vrasja trit t vendit, Sali Berisha, Mesazhi pr ne dhe familjen e Skerdit, n mnyrn q u institucioneve t drejtsis dhe time ishte: Mos u merrni krye dhe ku, ishte mesazh selive kryesore diplomatike n m me pronat. T pr familjen pr kt vend, Enkelejda Konomi, zhduksh nj njeri, si shtyje. bashkshortja e gjykatsit Skerdi, aq hapur dhe ashtu Skerdilajd Konomi, vrar n si u b, mendojm q ishte Ju kishte thn Skerdilajdi mnyr makabr n Vlor, pikrisht ajo. Ne e drguam se ndihej i krcnuar ? tregon tmerrin e familjes s saj, letrn edhe sepse duam frikn q i shoqron pjestart e zbardhjen e ktij akti krimi- Absolutisht jo, asnjher. saj q nga dita e krimit dhe nal, duam drejtesi deri n Ishte i qet, shum i pastr, frikn pr manipulimin e gjyqit fund. sepse ishte njeri i ligjit. Ai pr marrjen e pronave, tani, kishte pes vjet qe e ndiqte pasi Skerdilajdi nuk sht m, Prse ia drguat vetem kt shtje. Po i kthehem por edhe astet e fundit me presidentit, KLD dhe Minis- prap, Skerdi ishte njeri i bashkshortin, i cili nuk e puthi trit t Drejtesis? ligjit, e dinte far bnte, dot t birin kur doli, se mos e far dokumentesh kishte zgjonte. Ne ia pasyqruam shtypit ne duar. Ai ishte n t kshtu, por n fakt letra Ajo shpreh bindjen se krimi iu sht drguar t barbar q i mori jetn bashgjithve. Ambasadave, kshortit t saj ka ndodhur q nga ajo amerikane, pikrisht pr pronat q familja gjermane, britanike e e tij ka n bregdetin e Durrsit. Osbe-s, etj, me t Dhe pr kt arsye, ajo thot se njjtin tekst qe ju ndjehen t friksuar e t tmershprnda edhe shtypit. ruar, pasi ai krim, u krye n at Ia kemi drguar edhe form pikrisht, q t na bnte kryeministrit. t trhiqeshim nga lufta jon pr marrjen e pronave. N Pak m lart that se letrn e saj Enkelejda u bn doni drejtsi deri n thirrje zyrtarve m t lart q fund, far nnkuptoni, vrassin ta krkojn pikrisht drejtsi vetm pr tek konflikti i pronave. krimin apo edhe shtje t drejtn e tij dhe e kjo e oi tjera? atje ku e oi. Skerdi nuk e Prse e drguat kt letr t gzoi te drejtn e tij, nuk e hapur? Keni frik, prse krkS pari, kur thash kemi lan ta gzonte. Pr kt shtje, Skerdi nuk arriti t kishte n dor, ta shihte te zbardhur vendimin e Gjykats s Lart Si reagoi skerdi kur u dha vendimi I gjykates se larte pr pronat ? Ishte i gzuar. Normale, por nuk arriti t bnte ndonje plan se do bnte m tej. J thash, nuk arriti t shikoj as vendimin e zbardhur.

Kam thn kto q po ju them. Nuk sht e vertt q Po nga puna si gjyqtar a ai ishte i shqetsuar s ka patur ndonjeher fundmi. Ai nuk ishte i probleme apo krcnime? shqetsuar, ishte tepr i qet. madje edhe kur kishin ar Kurr, Skerdi ishte njeri i gomat e makins dy dit para nderuar, t gjith e din se ngjarjes, ai as q dyshoi, por kush ishte si n Gjykatn e mori makinn tjetr. Vlors ku punoi ashtu edhe n Fier, edhe n Mund t na tregosh pr ditn Gjirokastr ku bri stazhin e fundit me Skerdin? si gjyqtar pr nj vit. Skerdi njihej si njeri Skerdi nuk po m onte mua matur dhe drejt. n pun, si thon gazetat. Un jam me leje lindje t Shpresoni q do zbardhet djalit, nuk dal nga shtpia. Ai vrasja e Skerdit? po dilte rreth ors nnt pa dhjet. Shkoi t puthte djalin Ne shpresojm shum. Un shpresoj jashtzakonisht. Shpresoj sidomos nga kolegt e tij, ata q e njihnin mir. Nga ata q e pan si u zhduk, si u vra n mes t Vlors. ne krevat. I thash t mos e puthte djalin se kisha frik Ju jeni thirrur pr t mos e zgjonte. Nuk e puthi. I dshmuar? tha mamit hajde mbyll deren,

as kafen e mngjesit nuk e piu. Pastaj ndodhi ajo q e dim t gjith tashm. Ti a je e trembur? Po. Sigurisht q jam. Me at zhdukje q iu b, n mes te Vlors, e pan t gjith, jam e tmerruar. Kush do ta ndjek shtjen e pronave nga familja juaj? Me shtjen e pronave me te cilat u mor Skerdi jan pes trashegimtar. Nga familja ime ka avokat q do merren. Un personalisht n

datn 3 tetor nuk besoj t vij n at gjyq. M tej nuk e di.

V o l u m e

3 ,

I s s u e

4 1

P a g e

1 1

Shkrime nga Agim Desku


CIKEL POETIK Mbrmje e vargut me hn sonte m bre drit kt mbrmje t vetmuar hna erdhi pr ty n vargun tim m solli pak liri n pikturn time si pejsazh rri m z ylli i mengjesit jam zgjuar me trndafilat e kopshtit tnd sa bukur kishin qelur kuq e zi n botn tnde jan m ndryshe si knga e dashuris sate q kndonim bashk emrin ma merr pr gur e mur t secils fjal q kalon npr secilin varg e muros fatin tim heshtjen e sjell mbrmjeve me hn dhe ndez vet zjarin n mua sonte lutem m shum se dje flas edhe me kngn time her bhem i krisur pr secilin varg q e shkruaj sonte bashk me mikn nn dritn e hns e tinguj serenade dhe pr nj ast u bm lule trndafil q qel shum her pranvers arom e prqafimit tnd a puthje plot zjarr secila sjell pranvern e par si lulet e para dhe secila pranver sjell aroma lulesh si pejsazhe t pikturoja pikturn e juaj q m rri varur shpirtit tim e kngs sime duke pritur edhe hnn t vie tek vargu im kt nat vetm me shi kudo bie edhe n secilin sy m shum rri po nuk e di nse rri m mire tek un apo t ti do I pyesim fjalt q burim kan zemrn un besoj m shum n Ty se vetja ime sht do here kshtu as nuk di kur ka shi a kur nuk ka sht ky lumi im q kalon pran meje m merr edhe mua n shoqrin e tij her m mbyet n valet cunamiane e her m fal pak shpirt t m shoh mikja ime Sonte jam emir yt o Npr secilin varg rri si pasqyr ndrrash fjalt jan t pakta e shoh nga lart hnn q rri me ty ti varg i ikur lrgsive nj bot m ndryshe je se emri im je sonte sonte pak zjarr kam pr ta dhn edhe pak dashuri q ia mora hns n dritn e diellit fjeta u zgjova si princi yt sa afr m rri shpirtit aty ku vetm hyjnit hyjn askush nuk vdes nga dashuria

She e krahasoj emrin tend me Doruntinn e secils koh q ikn bashk me kujtimet tona. Agim DESKU

Albania heading toward a new Dictatorship where the parliament commits fraud the president follows and the premier orders it.

Plot Fjale por vepra bosh...Ku eshte paditja kunder votimit me dy duar? Diaspora do vej drejtesi ne ICC, HAGE...

Dy krisma ne Paris nga Dardan Leka (ngaFq.4)


e Esatit tentojn t rrxojn regjimin n Tiran. Franca nuk injoronte kt levizje spas refrenit: ai q mashtron do t gjeje gjithmon dike pere t mashtruar, sipas Maavellit. gati se gjithkundi, nga jeta e tij si student. Se ambicjet e tij ishin q t profesoje nj dit n nj Shqipri t lir ! Avniu dshironte q t jet Pra, Esat Pasha nuk i msues i kishte shpenzuar t gjitha ardhmerte hollat qe ne i kishim is shqipdhen atije si shperblim, tare, t derisa nj dit, nj student bhej nj i vogl e v n shenjestr magistr duke e qlluar me nj themelues gjeste hakmarrje. i RepubAvni Rrustemi e kishte liks bre kt gjest n shenj Shqiptare. perkujtimi t herojve t s Pas vraskaluares. Ai ishte nj jes, burr krejt i vogl, i hetimet zbehur e i that qe vinte ishin nga rrethi i Gjirokastres. shum t Vinte nga nj familje shkurtra. modeste. Shkollen e kishte M 29 filluar n gjimnazin e nentore u Janines ku pastaj i thirr para vazhdon mesimet n Gjykates Stamboll n Gjenev dhe s Senes, Rom. Frengjishten e 5 muaj kishte msuar n nj pas aktit. Alianc izraelite, italishten Avniu akuzohej se i ka dhen n nj institut italin t vdekjen Esat pashes, shefit t Vlors dhe pedagogjine qeveris shqiptare themeluar n Selanik, me vetedije dhe me leximi letre. paramendime t plota. Un si gjykates, deklarova se ka Avni Rustemi lirohet ! pas nj krim pasionel me premedi- Ne mbrmje, posa e kan nin emrin e Avni Rrustemit, heroin e Shqipris ! Shum e shum letra m jan adresuar nga Bostoni dhe nga tr kolonite e banuara me shqiptare nga Amerika. Nderimet nuk pushonin nga e tr hiperbolla orientale. M kujtohet asti kur Avniu doli nga odianca, n heshtje, ku edhe roli i tije ishte poashtu i heshtur. Duke perfundur shkaqet e ardhjes n Paris, mori rrugn e kthimit n atdheun e tij t shtrenjt q nuk e lshoi kurr ! Pastaj, kam ndegjuar, se ishte zgjedhur deputet, pas themelimirt t nj partie politike. Nj dit m erdhi nj leter nga Shkodra ku mesova se ai ishte vrar m 21 prill 1924, n nj rrugic t Tirans nga nj klient i Esat pashes. Korrespodenti imi m shkruante se : " Avniu ka gabuar qe ka ardhur ne Tiran, megjitha keshillat e miqve. Avniu ka mujt te jetoje kudo tjetr vend me te ardhura kolosale prej tridhjet napolena ari ne muaj, ne shenj gjesti nga populli shqiptar. N Shqipri, pr mbrojtje nderi dhe familje, t gjith bhemi Avni Rrustema"- perfundon korrespondenti Shkodran. Hakmarrja sht e pa evitushme pere kt rac njerzish, t ksaj race t fort q mbahet me sakrifica njerzore t perseritura nga mosha n mosh, nga gjenerata n gjenerat sikur se disa perendi t mallkuara t kerkonin nga Shqipria dhe Korzika kto vdekje si rituale pre mbijetesen kombtare. Vandeta mbi vandeta ! Hakmarrje pas Hakmarrje.... E perjashtuar nga europa, tragjedia ballkanike bhet si nj apoteoz gjakderdhse, nj tragjedi ne dy akte sikurse te ishte nj kalim kohe, pr t mbetur gjurmet e e tyre t ngulitura thell n histori. Pergatiti Dardan Leka

time nga nj popull i tr ! Un pledojova shpejt dhe me dosje t mbyllur, pa kurrfar

marrur kt lajm, me mija shqiptare t mbledhur n Konstantinopoj brohoris-

P a g e

1 2

O u r

W o r d s

ILLYRIANS ALBANIAN HISTORY (fq.13)


The feast day of Saint George, April 23, marks the beginning of summer in Albania, and is points to a striking fact: Only the Mirdites have a distinctive flag with a rayed a man of an austere temper, presided, who did not indeed himself decline the name of what in reality is a noble and honorable office, but in general his dignity, and his near relationship, obtained him from other people the title of Alexanders foster-father and governor. (The Life of Alexander the Great Plutarch) Alexander himself was quoted to have said: All mortals should live like one, united, and peacefully working towards the common good. You should regard the whole world as your country, a country where the best govern, with common laws, and no racial distinctions. I do not separate people, as many narrow -minded others do. I am not interested in the origin or race of citizens; I only distinguish them on the basis of their virtue. For my part, I consider all, whether they be white or black, equal. (Alexander The Great ) We know for a fact that Alexanders mother Olympia was an Epirote Princess. We also know that Philips mother Eurydice was Illyrian, which makes 3/4th of Alexanders blood Illyrian. The question however is whether the Macedonian ruling house was of Greek or Illyrian descent? Shala, Shoshi and Mirdita, says tradition, descend from three brothers, who came from modern Kosova (ancient Dardania). When they left, the first took a saddle (shala); the second a winnowing sieve (shosh); and the third had nothing, so he said good-day (mir dit) and withdrew. Up to the days E. Durham visited the highlands of Albania, Shala, Shoshi and the three banners that constitute the original Mirdita brotherhood (Spach, Orosh and Kushnen) did not intermarry. Miss Durham saw this fact as proof of original close consanguinity. Shala, Shoshi and Mirdita are mainly Catholics and the most conservative culturally preserving the Gegh social system. Shala, Shoshi and Mirdita belong to the most important fis of whole north Albania, known as the Dukagjins. origin. The fis is an exogamus patrilineal kinship group, without geographical attachments; several whole banners (bairaks) may belong to one fis; on the other hand one small village may contain branches of several fis, some large and national, others small and local. The fis is the body of descendants in the male line of one usually eponymous ancestor The original ancestor of Mirdita triple brotherhood (Spach, Orosh, and Kushnen), youngest from the legend of the super-fis (Shala, Shoshi and Mirdita), came from the plain of Kosova (ancient Dardania) looking for refuge, at least 100 generations ago, according to popular tradition. This youngest brother, left with nothing but a goodday (Mir-dita) greeting to come and live in the mountains of todays Mirdite where he had three sons. When these three brothers set out to divide the land, the oldest took Orosh, thats why the banner of Orosh is known as the leading banner, Spach took the second place and Kushnen the third. Its of great interest to stop at the relationship of this triple that Mirdite in antiquity was inhabited by the Illyrian Pirustae. Pirustae, according to Ptolemy (Geogr., ii, 16,

associated with numerous popular customs, most of which are designed to ensure growth in children, farm animals and crops. In Kosova and Macedonia, Saint Georges Day, celebrated on May 6 according to the eastern calendar, is associated with the eating of a flija. In Podujeva, nettles are picked from the garden, dipped in water and used to sprinkle the children with in order to give them strength. In Tetova (Macedonia), villagers at the foot of the Sharr mountains bathed their children in water from the Vardar River, which they fetched the night before and mixed with various ingredients (red flowers, red-colored eggshells, blossoms, etc.). The bath water was then thrown back into the river and all potential harm to the child with it. The tradition of bathing children in spring flowers and blossoms is still known throughout Kosova and Western Macedonia. Flowers are also put under childrens pillows at bedtime. In Shala, shepherds gathered flowers and herbs on Saint Georges Day and fed them to the farm animals, which were adorned with ivy leaves and smoked with incense. It was believed in the northern mountains that herbs and plants had a particularly strong healing effect if picked between the two Saint Georges days. In Shkodra, children would decorate doorways with branches and flowers picked before dawn. In Mirdita it was believed that, should there be thunder storms between the two Saint Georges days, there would be no snakes that summer. The Orthodox of Kinica in Upper Reka (Macedonia) also celebrate Saint George of the Winter (Shn Gjergj i Dimrit) on December 9. Edith Durham in High Albania when speaking of Albanians use of flags,

-sun upon it. (High Albania, Chapter II London: Edward Arnold, 1909).The Rayed-Sun was the emblem of the Royal House of Macedon, and of course that of Great Alexander. The Rayed-Sun was used in Skanderbegs seal as Dominum Albanie (King of Albanians) and in a mandate sent to Pope Piu II the seal of his kingdom wrote Sigilum o Regniae o Macedoniae o et o Albaniae (Kingdom of Macedonian Albania). Sir William Woodthorpe Tarn, of the British Academy, regarded worldwide as having written the definitive work on Alexander the Great, states in the opening paragraph of his book Alexander the Great that Alexander certainly had from his father (Philip II) and probably from his mother (Olymbia) Illyrian, i.e. Albanian, blood! (ALEXANDER THE GREAT, W.W. Tarn, Beacon Press, Boston, 1956) Aristotle, Alexanders teacher, favored a Timocracy (rule by honor) a combination of aristocracy and democracy, in which the suffrage would be restricted to property owners, and a numerous middle class would be the pivot and balance wheel of power, an idea very similar to the rule of inviolable trust in the history of Mirdites Albanians. However, Leonidas, the Epirote, rather than Aristotle was considered as Alexanders greatest teacher. The care of his education as it might be presumed, was committed to a great many attendants, preceptors, and teachers, over the whole of whom Leonidas, a Fis comes from Pelasgian near kinsman of Olympias, phys-us meaning common

brotherhood with the other banners of Mirdite (9 of them, altogether 12 banners). Spach, Orosh and Kushnen together with Fan and Dibrri formed the League of Mirdite and later with the other 3 banners of Thkella (Thkella, Selita, Perlati) and 4 banners of Lezha highlands formed Mirdite with 12 banners. While Fani and the banners of Lezhe could be the most ancient inhabitants of these highlands, the other two major groups, Mirdita and Thkella, often times rivals, claim as their ancestral origin respectively Dardania and Ohrid area. Archaeological and historical findings, show

5), dwelt in the eastern part of Albania, east of Dyrrachium (Durazzo); Pirustae, is Latin for Dardanian, since Pirus is Latin for pear, in Alb. would be Dardhe. The ethnic affinities of the Dardanians, from whose name, derives the modern Albanian word for pear (dardhe), have been examined by Papazogly. Names of individual peoples may have been formed in a similar fashion. The name of the Delmatae appears connected with the Albanian word for sheep (delme) and the Taulantii from swallow (cf. the Albanian

V o l u m e

3 ,

I s s u e

4 1

P a g e

1 3

ILLYRIANS ALBANIAN HISTORY (nga Fq. 12)


the name Dardania was used as late as 1770, as attested by a map published in Nuremberg (see Durham, Some Tribal Origins pp.) Dardanians, were believed to be descended from the legendary king of Troy, Dardanus, who ruled over many tribes in Asia Minor and was responsible for settling the Dardani west of the Thracians. According to tradition, this Dardanus was founder of the Trojan ruling house from which Epirus, Macedonia and later Rome (from Aeneas) claimed Trojan ancestry. This son of Zeus and Electra (daughter of Atlas) survived the great flood and sailed to the area that later became known as Troy. He married the daughter of Teucer, who was king of the area, built a city, and named it after himself. When Teucer died, Dardanus succeeded him as king and renamed the entire area Dardania; the inhabitants of the region were known as Dardani. (Homer, Iliad 20.215-222; Apollodorus 3.12.1- 2; Diodorus Siculus 5.48.23). Family Tree 42. John Wilkes, author of The Illyrians- Peoples of Europe, well-known British scholar concerned with the archaeology of Roman frontiers and Eastern Europe writes: Among groups who may have belonged to the Taulanti, known to Greeks for their method of preparing mead from honey, were the Abri, named by the sixth century writer Hecataeus as neighbors of the Chelidones, the snailmen, who may have lived on their northern borders towards the Mat or Drin valleys.Behind the coast

tallandushe). It is possible that just like Pirustae, the Taulanti are one of the many branches of the Dardani, and therefore referred by a different name at a particular place and westward movement in time. M.E. Durham pointed out that Bertius, mapmaker of Louis XIII of France, who marked the region Pirustae added to it albanese. She also remarked that

Illyrians bordered the Chaones, the Epirote people of whom the Dexari or Dessaretae were the most northerly and bordered the Illyrian Enchelei, the eel-men, whose name points to a location near Lake Ohrid. According to Polybius (5.108), the Dassaretae possessed several towns, though none has yet been definitely located, including Pelion, Antipatrea (probably Berat), Chrysondym, Gertous or Gerous and Crenion. Livys refrence to Pirustae of the Dassareti (45.26) in the second century BC may be an error of the manuscript (p. 98) Going through Wilkes book, I found many fascinating facts, the author knew nothing how closely

they relate to Albania and modern Albanians. I believe Wilkes to be a Phil-Hellene, however I must say his work is a great accomplishment in Illyrian studies. I have to disagree with his assumption that Livys reference to Pirustae of the Dassareti might be a manuscript error, because I dont see why the Pirustae, one of the most powerful Illyrian tribes could not hold possessions in and around Lake Ohrid or why the Pirustae and the Dassaretis may not have been connected to a common ancestor as in the case of our talked about Gegh superfis!

WE ARE ALSO ON THE WEB WWW.NEWLIFEAACO.ORG

Non Profit Charitable Organization

N E W

L I F E

J E T A

R E

1774 - 76 street Suite D3 Brooklyn, New York 11214 Phone: 718-594-0511 Fax: 201-795-4795 E-mail: Endri@newlifeaaco.org

Cdo njeri mund te behet anetare dhe te bashkoet me misionin tone per te krijuar nje shtet te vogul ketu ne kete continent te madh. Te ndihmojme njeri tjetrin qoft dhe me nje keshille te thjeshte. Kjo eshte nje thirrje per te informuar njeri tjetrin plus dhe per projekte te ardhshme qe jane ne pune e siper. Se shpejti nje Shkolle Shqipe Anglishteje dhe nje vend ku te gjith njerezit te gjejn nje strehim nga cdo hall apo nevoje. Bashkimi ben fuqi dhe Zemra e Vullnetarit nuk ka cmim.

Building a Future One Person At a Time...

Columbus Day Parade NYC 2011

You might also like