Szkoa Podstawowa w Brzozowie

* Nr 16 *

maj - czerwiec 2012

* wydanie elektroniczne *

Wywiad z Euro Posank Pani Elbiet ukacijewsk, s. 2

3-Majowe uroczystoci - s. 4

Sebastian Szczepek wspomina pobyt w Toskanii, s. 5-6

O proziakach z Panem Nyklem, s. 6

MIRA -

PIERWSZA KOBIETA GENERA, s. 6

WAKACJE

Uniaczek nr 16

Szachowe sukcesy, s. 7

Rozmawialimy z Pani Elbiet ukacijewsk, posank do Parlamentu Europejskiego

28 maja, na podsumowaniu konkursu o Unii Europejskiej w Liceum Oglnoksztaccym nr 1 im. Kazimierza Wielkiego w Brzozowie, przebywaa Pani Euro Pose Elbieta ukacijewska. Postanowilimy przeprowadzi z Ni wywiad, wczeniej ustalilimy kto o co bdzie pyta. obecnie wystaw o yciu i dziaalnoci ksidza kardynaa Kozowskiego. Kasia: Czy nie tskni Pani do domu bdc w Brukseli? No, czy nie brakuje Pani domu? Pani ukacijewska: Czasem bardzo, bo Podkarpacie jest takim moim domem. Z rodzin rozmawiam czsto przez Internet. Staram si te dzwoni do ma i crek, ktre te s poza domem, bo obie studiuj - jedna w Krakowie a druga w Warszawie. Tskni za rodzinnymi stronami. Dzikujemy za rozmow. Kasia Szydowska i Bartek Borek z kl. V a

W tym celu wybralimy si do LO z nasz pani. Pani ukacijewska przyja nas bardzo serdecznie. A oto sam wywiad: Bartek : Jak czsto wyjeda Pani na posiedzenia Parlamentu Europejskiego? Pani ukacijewska: Wyjedam co tydzie, zazwyczaj w poniedziaek. W cigu miesica jestem trzy tygodnie w Brukseli i tydzie w Strasburgu Kasia: Czy Parlament Europejski zajmuje si problemami dzieci w krajach unijnych? Pani ukacijewska? Du wag przywizujemy w Parlamencie Europejskim do spraw dzieci i modziey. Chcemy, aby kade dziecko, w kadym kraju byo szczliwe. Std te opracowujemy wiele programw pomocnych dzieciom i modziey, take tych zapobiegajcych bezrobociu Waszych starszych kolegw i koleanek. Nie chcemy, aby w czasach, kiedy Wy bdziecie doroli, byo bezrobocie. Bartek: Czym si Pani teraz zajmuje w Parlamencie Europejskim? Pani ukacijewska: Teraz wanie bardzo mocno dyskutujemy o rodkach unijnych dla Polski, dla rozwoju regionalnego naszego kraju, w tym rodowisk wiejskich. Poza typow dziaalnoci parlamentarn, przygotowuj Uniaczek nr 16

Dostalimy te autograf od Pani Europose

Podkarpackie proziaki
Odwiedzajc Izb Regionaln w Krzywem (gmina Dydnia) zauwaylimy na jednej z ekspozycji wiersz, napisany w 2008 r. przez miejscowego ludowego poet Pana Mieczysawa Nykiela. Pozwalamy sobie na zamieszczenie tego utworku, bo jest caMieczysaw Nykiel kiem zabawny.

Kazimierz Wielki gdy by w Sanoku Placki, proziaki jada o zmroku Wszyscy do Unii wioz reklam My do Brukseli pojedziem same Wosi spaghetti, Francuzi limaki A my zawieziemy swoje proziaki

Proziaki - to placki mczne z dodatkiem "prozy" (sody oczyszczonej) pochodzce z Podkarpacia, gdzie s znane od ponad 150 lat. Skadaj si z mki pszennej lub pszenno - ytniej, jajek, kwanej mietany, wody, soli i najwyej 1 yeczki sody oczyszczonej, pieczone na blasze przy tradycyjnych kuchniach kaflowych opalanych drewnem. Ich ksztat moe by okrgy (rednica okoo 6 - 10 cm) lub czworoktny. Obecnie ze wzgldu na zanik kuchni z blatem stalowym piecze si je najczciej na patelni na niezbyt gbokim tuszczu (oleju lub smalcu). Mog te by wyrabiane na sodko, gdy do ciasta doda si cukiermoemy wyczyta w Wikipedii. Warto sprbowa, namwcie swe mamy lub babcie, aby upieky Wam proziaki wedug tej receptury. S cigle smaczne.

MARIA STANISAWA WITTEK ps. MIRA PIERWSZA KOBIETA GENERA ciekawostki z przeszoci
Pierwsza Polka w historii Wojska Polskiego, ktra zostaa mianowana na stopie generaa. Maria Stanisawa Wittek, ps. "Mira", "Pani Maria" (ur. 16 sierpnia 1899 we wsiTrbki, zm. 19 kwietnia 1997 w Warszawie) - genera brygady Wojska Polskiego, pierwsza Polka w historii Wojska Polskiego, ktra zostaa mianowana na stopie generaa Urodzia si 16 sierpnia 1899 we wsi Trbki pod Gostyninem (pow. gostyniski) na Mazowszu. Ojciec - Stanisaw Wittek, czonek PPS, zagroony aresztowaniem, w czasie I wojny wiatowej przenis si wraz z rodzin na Ukrain. Tam Maria Wittkwna wstpia do lii Polskiej Druyny Harcerskiej w Kijowie. Od 1917 naleaa do Polskiej Organizacji Wojskowej i skoczya szko podoficersk. Rwnoczenie wstpia na Wydzia Matematyczny Uniwersytetu Kijowskiego, jako pierwsza kobieta na tym wydziale. Od grudnia 1919 suya w Wojsku Polskim. W 1920 braa udzia w obronie Lwowa w szeregach Ochotniczej Legii Kobiet (OLK). Zostaa wwczas po raz pierwszy odznaczona Krzyem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. W 1921 zostaa przeniesiona do Ochotniczej Legii Kobiet, pniej kierowaa Wydziaem Szkolenia Komitetu Spoecznego Przysposobienia Kobiet do Obrony Kraju. W latach 1928-1934 bya Komendantk Naczeln Przysposobienia Wojskowego Kobiet, od 1935 naczelnikiem Wydziau Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego Kobiet w Pastwowym Urzdzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego. W czasie wojny obronnej Polski w 1939 bya Komendantk Gwn Kobiecych Batalionw Pomocniczej Suby Wojskowej. Od padziernika 1939 do stycznia 1945 staa na czele Wojskowej

Cig dalszy na s. 6
Uniaczek nr 16 3

Nasza szkoa przygotowaa cz artystyczn do obchodw wita 3-Maja w Brzozowie

ski - Warszawie, Krakowie, Gdasku, itd. Prezentacja multimedialna na temat zabytkw poszczeglnych miast, wspaniae tace, jak chociaby polonez, krakowiak, koziorajka, ktre przygotowaa pani Janina Bk z zespoem Tcza oraz piosenki w wykonaniu szkolnego chru pod opiek pani Jolanty Krzysik np. Majowa jutrzenka, Jaki to kraj, Bieszczadzki trakt uwietniy wystp. Nie zabrako rwnie najmodszych uczniw szkoy, klasy zerowej, ktra na scenie wsptowarzyszya starszym kolegom. Opiek nad nimi sprawoDzie 3 Maja jest witem narodowym wszystkich Polakw, rwnie tych najmodszych, ktrzy to wane wydarzenie wspominali tego roku podczas przygotowania programu artystycznego z tej okazji. Mieszacy Brzozowa, w tym wadze miasta i zaproszeni gocie po uroczystej Mszy w. I wiecu przed pomnikiem Tym co ycie oddali, przybyli do kina Sok, by obejrze program artystyczny przygotowany przez nauczycieli i uczniw z naszej szkoy. Nie zabrako scenek patriotycznych nawizujcych do wydarze z roku 1791, tekstw poetyckich, piosenek i tacw. Po zaprezentowaniu przez uczniw Koa Teatralnego pod opiek pani Magorzaty Bry scen przedstawiajcych postacie historyczne odpowiedzialne za uchwalenie konstytucji, wrogw naszego kraju, przeciwnikw reform, scen radoci i entuzjazmu uczniowie klasy V d pod opiek pani Niny Florczak Mendyki zaprosili obecnych widzw w podr po zaktkach wybranych miast Pol-

waa pani Agnieszka Trzeniowska. Wystp uwietni obchody dnia 3 Maja w Brzozowie, a wsplna praca nauczycieli, uczniw, pomoc rodzicw i pracownikw kina przyniosa zamierzony efekt. Nina Florczak-Mendyka
Uniaczek nr 16 4

Wspomnienia z pobytu w Toskanii

W czasie dugiego majowego weekendu wybraem si z rodzicami i siostr do Toskanii gdzie zwiedzilimy, kilka cudownych miast i miasteczek tego piknego regionu Woch. Bylimy m.in. we Florencji, San Gimignano, Volterze oraz Pisie i Lucce. Mnie szczeglnie przypada do gustu Lucca. Lucca naley do grona najbardziej atrakcyjnych miast Toskanii. To rodzinne miasto Giacoma Pucciniego odwiedza si z przyjemnoci. Miasto jest niewielkie i nie ma w%uych tumw, yje za to wasnym,niepiesznym rytmem, posiada pikne zabytki oraz bogate ycie kulturalne. Historia Lucci rozpoczyna si od 180 r. p.n.e., kiedy to Rzymianie prowadzcy podbj Italii zaoyli w miejscu gdzie rzeka Serchio rozgraniczaa ziemie Etruskw i Ligurw koloni, ktr w 89 r. p.n.e. podnieli do rangi municipium (samorzdnej gminy). Najwikszy rozkwit przeywaa Lucca w czasach Longobardw (VI-VIII w.). Kiedy Karol Wielki podbi Itali ustanowi Lucc stolic marchii, a pniej przemianowa na hrabstwo Toskanii. Miasto yo gwnie z handlu lnem i jedwabiem. W czasach walk midzy papiestwem i cesarstwem, stao po stronie cesarstwa dlatego w 1105 r. otrzymao od cesarza Henryka V wielki przywilej, dziki ktremu mogo swobodnie handlowa w caym cesarstwie. Dlatego te mieszczanom udao si wyrwa spod dominacji hrabiw i utworzy samorzdn komun, ktra przetrwaa do XVIII w. W 1799 r. Napoleon ustanowi tu republik pod protektoratem Francji, ktr kilka lat pniej podarowa swojej siostrze Marii Luizie. Po upadku cesarstwa Lucca przesza w rce dynastii Burbonw, a w 1860 r.

w skad zjednoczonych Woch. Przez wieki Lucca bya bogatym miastem, ktre nie doznao zniszcze wojennych, powstao tam wiele wspaniaych budowli i placw ktre ciesz do dzi swoim niezwykym urokiem. Jednym z najpikniejszych zabytkw Lucci jest katedra w. Marcina, ktrej budow rozpocz w 1060 r. Anzelm da Boggio przyszy papie. Marmurowa fasada, z trzema rzdami galerii sprawia niezwyke wraenie. Pod najnisz galeri znajduje si rzeba w. Marcina z ebrakiem(kopia), orygina znajdu-

je si we wntrzu wityni. Najcenniejsz relikwi katedry jest drewniana rzeba Zbawiciela, czczona od wiekw jako prawdziwy wizerunek Chrystusa wykonany przez jednego z jego uczniw Nikodema. Prawd jest jednak, e rzeba powstaa dopiero w XII w. W kociele znajduje si jeszcze kilka cennych malowide z XV i XVI w.Ciekawym dopenieniem katedry jest dzwonnica, wzniesiona w dwch etapach,dolna-ciemniejsza powstaa po 1060 r., natomiast janiejsza dopiero w XIV i XV w. Nastpnym piknym kocioem jest San Michele al Foro i jest najwaniejszym budynkiem na Piazza San Michele. Koronkowa fasada pochodzi z XIII w. kiedy to ju wityni przebudowywano, efekt jest cudowny. Ze szczytu kocioa spoglda na plac w. Micha depczcy smoka, patron miasta. Wntrze jest nieco zapuszczone i mroczne. Szczegln uwag przyciga jednak obraz Filippa Lippiego przedstawiajcy witych: Rocha, Sebastiana, Hieronima i HeNie mona pomin jeszcze jednego kocioa w tym urokliwym miecie jakim jest San Frediano z XII w. Najciekawsz czci wityni jest fasada ozdobiona wielk mozaik Wniebowstpienia. Dla nas dodatkow atrakcj byo to, e wystawiona bya w kociele szklana trumna z zabalsamowanymi zwokami w. Zyty. Ozdob miasta s take pikne wiee, najwysza to ceglana Torre delle Ore z ktrej rozpociera si wspaniaa panorama miasta. Inna wiea to Torre dei Guingi, ma ona 4lm wysokoci, a na szczycie wdziczny ogrd z dbw. Wyglda piknie, pikny jest te widok z wiey na mBardzo ciekawym miejscem w Lucce jest take Piazza Napoleone. Wysadzany drzewami skwer zosta wytyczony w 1806 r. przez 5

Uniaczek nr 16

Francuzw, porodku stoi pomnik Marii Luizy de Burbon z 1843 r. W czasie kiedy doszlimy do tego placu trway tam wystpy zespow tanecznych.iasto i Apeniny. Jedna z najbardziej charakterystycznych miejsc Lucci to Piazza Amfiteatro, zajmujce miejsce dawnego rzymskiego amfiteatru, ktremu zawdzicza nazw i owalny ksztat. Domy otaczajce plac wzniesiono na murach trybun. Trzy metry poniej nawierzchni placu zachoway si pozostaoci areny na ktrej rozgrywano pojedynki gladiatorw. My dotarlimy

do placu w niedzielne popoudnie dlatego byo tam bardzo duo ludzi, plac wypeniony by stolikami z kawiarenek i restauracji, przy ktrych, zwaszcza turyci, pili aromatyczn kaw i jedli smakowite toskaskie potrawy* Dodatkowego uroku dodawao placowi to e odbywa si tam kiermasz wiosennych kiatw, poczwszy od olbrzymich donic z przepiknie kwitncymi kwiatami do maych doniczek z pachncymi zioami. Nieodcznym elementem Lucci s take fortyfikacje z XVI w., wydano na ich budow ogromn sum 900 tys. skudw. Piercie murw otaczajcych centro ma prawie 4,2 km dugoci. Umocnienia nigdy nie zostay wykorzystane do obrony poniewa XVII i XVIII w. dla Lucci by wyjtkowo spokojny, jednak uchroniy miasto przed powodzi. W 1830 r. na yczenie Marii Luizy de Burbon przeksztacono je w pikne zaoenie parkowe doskonae do spacerw. W miecie znajduje si take kilka muzew m.in. Muse della Catedrale czy Pinacoteka Nazionale wypenine dzieami wielu wybitych artystw. Lucca to take miasto niezliczonych, urokliwych wskich uliczek z wysokimi domami z charakterystycznymi dla Toskanii okiennicami i ceglanymi dachami. Nam szczeglnie spodoba si may Placyk Pomaraczowy z piknym drzewkiem pomaraczy porodku. Spacer po tym piknym miasteczku pozostanie na dugo w mojej pamici. Niektre treci wyczytaem w ksice Toskania i Umbria Fot i tekst Sebastian Szczepek

MARIA STANISAWA WITTEK ps. MIRA PIERWSZA KOBIETA GENERA c.d

Suby Kobiet w Komendzie Gwnej Zwizku Walki Zbrojnej - Armii Krajowej. Walczya w powstaniu warszawskim, gdzie dosuya si stopnia pukownika. Stolic opucia z cywilami. Funkcj szefa WSK penia w Czstochowie do rozwizania AK. Po wojnie ponownie kierowaa sekcj przysposobienia wojskowego kobiet w Pastwowym Urzdzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego, od 1948 bya szefem Wydziau Kobiecego Komendy Gwnej Powszechnej Organizacji "Suba Polsce". W 1949 po faszywych oskareniach zostaa na kilka miesicy uwiziona. Po zwolnieniu prowadzia w Warszawie kiosk "Ruchu". Zainicjowaa powoanie Komisji Historii Kobiet przy Towarzystwie Mionikw Historii w Warszawie. W sierpniu 1984 wesza w skad Obywatelskiego Komitetu Obchodw 40 Rocznicy Powstania Warszawskiego. 5 padziernika 1989 roku Minister Obrony Narodowej wyrni j wpisem do "Honorowej Ksigi Czynw onierskich". 2 maja 1991 jako pierwsza kobieta w historii Wojska Polskiego zostaa mianowana przez Prezydenta RP Lecha Was na stopie generaa brygady. 19 kwietnia 2007, w 10-iecie jej mierci, przy Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, zosta odsonity pomnik duta rzebiarza prof. Jana Bohdana Chmielewskiego ufundowany przez gen. Elbiet Zawack. Posta ta zainteresowaa mnie, gdy w czasie wakacji, po dugim okresie oczekiwania wstpi do harcerstwa a Maria Wittek zaczynaa swoj drog do stopnia generaa wanie od harcerstwa Bya dzieln patriotk i mimo swojej pci udowodnia , e kobiety te sta na bohaterstwo i powicenie. Moe by wzorem dla wielu modych dziewczyn. Michalina Ciesielska, kl. IV b; fot. wikiperia.org
Uniaczek nr 16 6

Na wysokim 9 miejscu zakoczya rozgrywki druyna z naszej szkoy Podstawowej nr 1 w Brzozowie w Finale Druynowych Mistrzostw Polski Szk Podstawowych. Gospodarzem oraz organizatorem finau by Wojewdzki Szkolny Zwizek Sportowy w Szczecinie. Rozgrywki odbyway si w dniach od 18 do 21 maja br. w azach k/ Koszalina. Oprcz naszej druyny do OWR Uniwersal w azach zjechao 28 druyn z caego kraju wyonionych po wczeniejszych rozgrywkach wojewdzkich. Ju w pierwszym pojedynku z jedenastu rund nasza druyna ciwnikiem jest SP Chylice i remisujemy. Kolejny dzie szsta runda przeciwnik to DP-ASP Pozna pogrom wygrywamy 4 0. W sidmej rundzie SP 5 ze Skierniewic nie daje nam szans i przegrywamy 3-1. Za passa trwa w smej rundzie SP 11 z Suwak ogrywa nas 1,5 do 2,5. Ale w ostatniej w tym dniu rundzie nie dajemy si druynie z SP 1 Bechatw i wygrywamy 2,5 do 1,5. Zasuony odpoczynek przed ostatnim dniem. Dziesita runda i wygrywamy z kolejn druyn z Wrocawia tym razem 45 3-1. trafia na zawodnikw ze Szkoy Podstawowej 63 Wrocaw II. Brzozowski team w skadzie: Piotr ak, Aleksandra Kozubal, Zuzanna Jurkiewicz, Anna Krzysztyska zagrali znakomicie i oddali przeciwnikom zaledwie p punktu. Kolejny pojedynek SP 15 Opole i remis. W trzeciej rundzie nasza druyna mierzy si z SP 10 Koszalin tylko Piotrek oddaje punkt reszta wygrywa. Czwarta runda naprzeciwko zawodnicy ze SP 12 Otwock niestety poraka 1,5 do 2,5. Ostatnia w tym dniu pita runda przeOstatnia runda jedenasta i trafiamy na faworyta SP 2 Rybnik i niestety przegrana 4-0. Ostatecznie druyna ze SP nr 1 w Brzozowie koczy Fina Mistrzostw Polski Szk Podstawowych na wysokim 9 miejscu. Najlepiej z naszej druyny wypada Aleksandra Kozubal, ktra na szachownicy 2 uplasowaa si na miejscu 6 a indywidualnie wrd grajcych 129 zawodnikw zaja miejsce 16. Rwnie na 6 miejscu uplasowaa si Zuzanna Jurkiewicz grajca na szachownicy 3 a ostatecznie zakoczya rozgrywki na miejscu 23. Ania Krzysztyska grajca na szachownicy 4 zaja miejsce 9 a oglnie na miejscu 56. Sabszy wystp zaliczy Piotrek ak, ale gra na szachownicy 1 i mia najmocniejszych zawodnikw.
Aleksandra Kozubal kl. V c i Zuzanna Jurkiewicz kl. V e Uniaczek nr 16 7

WYKORZYSTANO TRECI PORADNIKA BEZPIECZNA WODA

Redaguje zesp: Bartek Borek kl. V a, Marta Bujalska kl. VI b, Weronika Szczepek kl. VI d, Opieka i redakcja techniczna : mgr Eliza Wolak - nauczyciel historii; e-mail: uniaczek@onet.eu

Uniaczek jest dostpny na stronie internetowej naszej szkoy i na portalu Brzozowiana.pl

Uniaczek nr 16 8