Cz 1.

Henryk Pawowski, Wojciech Tomalczyk

Zadania dla najmodszych olimpijczykw uczniw szk podstawowych i gimnazjalistw

Cz 2. Zdzisaw Gowacki

Ciekawostki Mdraliskiej

Gdynia Toru 2010

Spis treci
Cz 1.
Przedmowa Zadania Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw Zestaw 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 9 11 13 16 19 22 24 26 28 30 32 34 36 39 42 44 46 49 51 53 100 105
5

Rozwizania 55 57 59 61 64 67 69 71 72 75 77 79 82 84 87 89 91 93 95 97

Zabawy z zapakami Zadania do samodzielnego rozwizania

Cz 2.
1. Archimedes i Mdraliska 2. Krlowa nauk, krl Ptolemeusz i Euklides 3. Trjkty Talesa z Miletu 4. Trjkty i liczby trjktne 5. Pitagoras. Zaburzona harmonia wiata i liczb 6. Kwadratura koa jeden z trzech problemw delijskich 7. Pentagram i zota proporcja 8. Bryy platoskie 9. Liczby pierwsze i sito Eratostenesa 10. Magiczne kwadraty 11. Paradoksy 12. Staroytni architekci i zudzenia optyczne 13. Liczby i zadania arabskie. Postpy i podstpy matematyczne 14. Kopciuszek w matematyce 15. variste Galois mody buntownik 16. Matematyczny Nobel Nagroda Abela 17. Medal Fieldsa pierwsz prestiow nagrod dla matematykw 18. Sofia Kowalewska pikna matematyczka 19. Monsieur Le Blanc bya kobiet 20. Krlowa nauk i ksi matematykw 21. Piramidy, twierdzenie Napoleona i szeregi Fouriera 22. Listy do ksiniczki niemieckiej 23. Grafy Eulera mosty krlewieckie 24. Najpikniejszy wzr rwno Eulera 25. Pracowity jak Leibniz 26. Sfinks matematyki Jzef Hoene-Wroski 27. Stefan Banach co by byo, gdyby... 28. Nicolas Bourbaki modzieczy upr i marzenia 29. Andrew Wiles i wielkie twierdzenie Fermata (WTF) 30. S prostsze metody na zdobycie miliona dolarw informuj fundatorzy nagrody Bibliografia
125 129 131 134 136 139 141 146 148 151 153 157 159 163 166 168 170 173 175 178 180 182 184 185 186 188 191 194 196 199 201

Henryk Pawowski, Wojciech Tomalczyk Zadania dla najmodszych olimpijczykw uczniw szk podstawowych i gimnazjalistw

Odlotowa matematyka. Cz 1.
Nie przejmuj si, jeeli masz problemy z matematyk. Zapewniam Ci, e ja mam jeszcze wiksze.
Albert Einstein

Zadania Zestaw 1.
Zadanie 1.1

Figur, ktr widzisz poniej, podziel na cztery czci jednakowego ksztatu tak, aby w kadej z nich znalazo si jedno niebieskie pole.

Zadanie 1.2

W keczka wpisz cyfry od 1 do 9 tak, aby ich suma w wierzchokach kadego z czterech trjktw bya rwna sumie w wierzchokach zaznaczonego kwadratu.

Zadanie 1.3

Zamie litery na cyfry tak, aby wszystkie wystpujce tu nierwnoci byy prawdziwe. A > B >C < D < E < F < G < B >C > H > I > J < G > D
Zadanie 1.4

Ja ma tyle sistr, ilu braci, natomiast jego siostra Magosia ma dwa razy mniej sistr ni braci. Ile dzieci liczy ich rodzina?
Zadanie 1.5

Udowodnij, e jeli suma dwch liczb cakowitych jest liczb nieparzyst, to ich iloczyn jest liczb parzyst.

10 Zadanie 1.6
1

Zadania Zestaw 1.

Piotr spdza swojego wolnego czasu na zajciach w szkole, na grze w pik, 3 4 1 1 1 na suchaniu muzyki, na ogldaniu telewizji i na rozwizywaniu zada z mate5 6 7 matyki. Czy jest to moliwe?
Zadanie 1.7

Z omiu zapaek i jednego guziczka uoono rybk. Prze trzy zapaki i guziczek tak, aby rybka pyna w przeciwnym kierunku.

Zadanie 1.8

Zapisz za pomoc czterech dwjek, znakw dziaa i ewentualnie nawiasw liczby: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10.
Zadanie 1.9

Na rysunku widzisz las (uoony z zapaek) i Kasi idc do babci. Prze tak dwie zapaki, aby Kasia wracaa od babci.

Zadanie 1.10

Trzy kury, znoszce regularnie jajka, w cigu trzech dni zniosy trzy jajka. Ile jajek zniesie w cigu 12 dni 12 takich kur?

Zadania Zestaw 2.
Zadanie 2.1

Kad z dwch figur, pokazanych na rysunku, podziel jednakowo na takie cztery czci, by z otrzymanych omiu czci mona byo zoy figur o tym samym ksztacie, ale o polu dwa razy wikszym.

Zadanie 2.2

Na ciankach szeciennej kostki napisano sze rnych cyfr. Wiadomo, e sumy cyfr na przeciwlegych ciankach s jednakowe. Ustal pozostae cyfry, widzc nastpujce trzy:

4 8
Zadanie 2.3

W jednym szeregu napisano dwadziecia pitek: 5 5 5 ... 5 5.

Pomidzy niektre z nich wstaw znak + tak, aby otrzymana suma bya rwna 1000.
Zadanie 2.4

Zamie litery na cyfry tak, aby wszystkie rwnoci byy prawdziwe. A B = C - D = A : B = C : E = F - B

12 Zadanie 2.5

Zadania Zestaw 2.

W kadej cyfrze wystpujcej w poniszej faszywej rwnoci zmie pooenie jednej zapaki tak, aby otrzymana rwno bya prawdziwa.

Zadanie 2.6

Udowodnij, e jeli iloczyn trzech liczb cakowitych jest liczb nieparzyst, to ich suma take jest liczb nieparzyst.
Zadanie 2.7

Wpisz w puste pola takie cyfry, by suma cyfr stojcych w dowolnych trzech kolejnych polach bya rwna 15. 6
Zadanie 2.8

Przyleciay kawki i siady na awki. Gdyby na kadej awce siado po jednej kawce, zabrakoby jednej awki. Gdyby za na kadej awce siady dwie kawki, jedna awka byaby pusta. Ile byo kawek, a ile awek?
Zadanie 2.9

Wpisz w keczka na podanym rysunku cyfry tak, aby kada nastpna (zgodnie ze strzak) powstawaa z poprzedniej w wyniku dziaania widniejcego nad strzak.
4

:4

2 +
:6

+1

Zadanie 2.10

Rozwi rebus: D - W - A = D : W : A = 2.

Zdzisaw Gowacki Ciekawostki Mdraliskiej

Odlotowa matematyka. Cz 2.
aden kraj z ambicjami nie moe by krajem analfabetw matematycznych.
Immanuel Kant

8
Mdraliska o Platonie syszaa wielokrotnie jemu przypisywano sformuowanie w sposb cisy matematycznych problemw delijskich. Bardziej by jej znany jako filozof ucze Sokratesa i zaoyciel akademii ni jako matematyk. Akademia Platona w Atenach bya zorganizowana na wzr pitagorejski i miaa zarwno charakter naukowy, jak i religijny. Rozwijano w niej kult muz i prowadzono dziaalno naukowo-dydaktyczn w zakresie filozofii, polityki, matematyki, astronomii, nauk przyrodniczych. W V w. p.n.e. grecka matematyka zacza si bujnie rozwija, stajc si jednym z podstawowych zaj greckich elit intelektualnych. wiadczy o tym fakt, e Platon, zakadajc Akademi ok. 387 r. p.n.e., umieci na jej wejciu napis: Niech nie wchodzi tu nikt, kto nie zna geometrii. A gdyby tak przed wejciem do naszego sejmu umieci napis: Niech nie wchodzi tu nikt, kto nie zna matematyki, bylibymy potg gospodarcz rozmarzya si Mdraliska. A ja oczyma wyobrani zobaczyem byego prezydenta, tego, co ceny chcia obnia o 100 procent, wchodzcego do budynku sejmu tylnym wejciem, przy ktrym panowa niesamowity tok.
W matematyce idealne foremne bryy okrela si mianem platoskich. Dla Platona bryy te miay zasadnicze znaczenie. Uznawa bowiem, e materia zbudowana jest z caostek i nie jest podzielna, a caostki te maj charakter idealny. Nie s bowiem ciaami staymi, lecz figurami geometrycznymi.

Bryy platoskie

Akademia szkoa zaoona w Atenach ok. 387 p.n.e. przez Platona, istniaa do 529 n.e., kiedy zostaa zlikwidowana przez cesarza bizantyjskiego Justyniana. Miecia si w gaju powiconym herosowi ateskiemu Akademosowi, od ktrego imienia pochodzi jej nazwa. Zajmowano si w niej przede wszystkim filozofi i matematyk, a take retoryk i naukami przyrodniczymi. Justynian I jest powszechnie znany dziki swemu dorobkowi legislacyjnemu za jego panowania powsta zbir praw okrelany Kodeksem Justyniana. W roku 529 Justynian I wyda kodeks praw zawierajcy paragraf O zoczycach, matematykach i tym podobnych osobnikach, goszcy midzy innymi, e potpienia godna sztuka matematyczna jest zakazana przede wszystkim. Tego samego roku zlikwidowano rwnie platosk Akademi.

Bryy platoskie

147

Idealn, najprostsz figur geometryczn jest trjkt, czyli paszczyzna ograniczona najmniejsz liczb linii prostych. Wedug Platona trjkt jest najprostszym elementem budulcowym, podstawow cegiek, z ktrej zbudowany jest kosmos. Z trjktw rwnobocznych zoy mona trzy bryy idealne: tetraedr (czworocian foremny), oktaedr (omiocian foremny), ikosaedr (dwudziestocian foremny). Bryy te, wedug Platona, odpowiadaj trzem elementom: ogie, powietrze, woda. Czwarty element ziemi reprezentuje heksaedr (szecian), ktrego kada ciana da si podzieli na dwa trjkty, jest wic take zbudowany z trjktw. Istnieje wreszcie pita brya foremna dodekaedr zbudowana z 12 picioktw regularnych, ktr Platon uzna za zespolenie caoci, bry czc wszystkie elementy.

Tetraedr (czworocian)

Heksaedr (szecian)

Oktaedr (omiocian)

Dodekaedr (dwunastocian)

Ikosaedr (dwudziestocian)

Atomy, z ktrych zbudowane s czsteczki chemiczne lub struktury krystaliczne, s czsto rozmieszczone w wierzchokach bry platoskich. W II poowie XIX wieku chemicy poznali skad najprostszego wglowodoru metanu (CH4). Wiedzieli, e istnieje zawsze tylko jedna pochodna o wzorze CH3X oraz tylko jedna pochodna o wzorze CH2X2. Ju w 1875 roku na podstawie tych informacji Jakub Henryk vant Hoff, przyszy pierwszy laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii (otrzyma j w 1901 roku), opisa przestrzenn budow tych zwizkw. Wykona modele takich czsteczek i wysa je poczt do wielu wczesnych luminarzy chemii.

Mdraliska prbowaa znale odpowied na pytanie, dlaczego bry platoskich jest tylko pi. W trakcie rozmowy przypomniaa sobie o fullerenach piknych czsteczkach posiadajcych w naroach atomy wgla, na rysunkach wygldajcych jak piki futbolowe. A moe ktra z takich czsteczek odzwierciedla kolejn bry platosk? to byoby dopiero odkrycie. Dziewczynka ruszya w stron notebooka chciaa szybko rozwiza ten problem za pomoc Internetu.

11

Paradoksy

Kraj, w ktrym przyszo y Mdraliskiej, by krajem cudw oraz zjawisk dziwnych i paradoksalnych. Mdraliska miaa wraenie, e wikszo otaczajcych j ludzi, zwaszcza tych publicznie si pokazujcych, naley do grona osb mylcych inaczej. Paradoks polega na tym, e ludzie mylcy inaczej nie byli w stanie zrozumie tego, e s mylcymi inaczej z tego powodu, i zawsze myleli inaczej. Jej pastwo byo pastwem prawa, ale prawo byo tak skonstruowane, e obywatel postpujcy zgodnie z prawem, z duym prawdopodobiestwem, postpowa jednoczenie niezgodnie z prawem. Z paradoksami borykali si zwykli ludzie, a take uczeni ju od staroytnoci. Paradoks to sformuowanie lub sytuacja, ktre zdaj si prowadzi do logicznej sprzecznoci lub wniosku sprzecznego z powszechnie uznawanymi przekonaniami. Rozpoznanie i wyjanienie paradoksu opartego na pozornie prostych i rozsdnych zaoeniach prowadzio czsto do znaczcych postpw w nauce. Mdraliskiej najbardziej podobay si dwa paradoksy: staroytny o Achillesie i drugi bardziej wspczesny o bliniakach.

Paradoks Zenona z Elei Achilles i w

Achilles i w staj na linii startu wycigu na dowolny, skoczony dystans. Achilles potrafi biega 2 razy szybciej od wia i dlatego na starcie pozwala mu si oddali o 1/2 caego dystansu. Wystartowali. Achilles, jako biegncy 2 razy szybciej od wia, dobiegnie do 1/2 dystansu w momencie, gdy w dobiegnie do 3/4 dystansu. W momencie gdy Achilles przebiegnie 3/4 dystansu, w znowu mu ucieknie, pokonujc 3/4+1/8 dystansu. Gdy Achilles dotrze w to miejsce, w znowu bdzie od niego o 1/16 dystansu dalej i tak dalej w nieskoczono. Wniosek: Achilles nigdy nie przegoni wia, mimo e biegnie od niego dwa razy szybciej.

154

Paradoksy

Z tego paradoksu wynika, e szybki Jacek gonicy Placka biegncego w limaczym tempie nigdy go nie dogoni, w przypadku gdy Placek wystartowa wczeniej.

Paradoks blinit
Kiedy Mdraliska po raz pierwszy usyszaa o paradoksie blinit, to pomylaa, e chodzi o takich dwch, co w dziecistwie zagrali w filmie, w ktrym ukradli ksiyc. Kiedy ju troch podroli, zagrali w telenoweli Z jak zacianek zreszt graj w niej do dzi, z wielk szkod dla widzw i innych aktorw. Z tego co syszaa, wiele osb marzy, eby ich na ten skradziony ksiyc odesa, ale na razie nie ma na nich sposobu. Paradoksem jest to, e to widzowie, w demokratycznych wyborach, wybrali tych bliniakw do odegrania dwch najwaniejszych rl. Podobne paradoksy zdarzay si take w szkole. Kiedy w klasie Mdraliskiej lub w innych klasach wybierano gospodarza lub delegata na wan ceremoni, to do zaszczytw tych pchay si najwiksze gamonie klasowe. Paradoks polega na tym, e mdrzejsza wikszo klasy, w demokratyczny sposb, wybieraa te osoby na swoich przedstawicieli. Okazao si jednak szybko, e w znanym z fizyki paradoksie blinit chodzi o inne bliniaki, ale paradoks ten ma take zwizek z podrami kosmicznymi. Zanim Mdraliska zrozumiaa paradoks blinit, odszukaa w Internecie, na czym polega dylatacja czasu i co jej wzorzec mdroci Albert Einstein w swoich teoriach wzgldnoci nawymyla.

Telenowela Z jak zacianek

Paradoksy

155

Paradoks blinit jest eksperymentem mylowym przeprowadzonym w oparciu o szczegln teori wzgldnoci. Pozorna sprzeczno miaaby wskazywa na nieprawdziwo tej teorii. Wiemy, e zgodnie ze szczegln teori wzgldnoci w poruszajcym si obiekcie wzgldem ukadu odniesienia czas pynie wolniej jest to dylatacja czasu. Na Ziemi rodz si blinita. Jedno z nich pozostaje na Ziemi, a drugie wysano bardzo szybk rakiet w przestrze kosmiczn (jeli efekt ma by znaczcy, to prdko rakiety powinna by porwnywalna z prdkoci wiata), po pewnym czasie zawraca, lduje na Ziemi i spotyka si ze swoim bratem bliniakiem. Rozwamy teraz owo zagadnienie na gruncie szczeglnej teorii wzgldnoci z punktu widzenia obu braci. 1. Bliniak pozostajcy na Ziemi spodziewa si, e skoro jego brat-kosmonauta porusza si wzgldem niego, to jeli dylatacja czasu jest prawd, to po powrocie brat-kosmonauta powinien by modszy. 2. Bliniak-kosmonauta moe myle podobnie. W jego ukadzie odniesienia to wanie brat pozostay na Ziemi porusza si wzgldem niego, a wic to na Ziemi czas powinien pyn wolniej, czyli to bliniak na Ziemi powinien by modszy od bliniaka-kosmonauty. Ale przecie obaj bracia nie mog mie rwnoczenie racji! Ktry z bliniakw ma racj i jest starszy?

Czy Achilles przegoni wia? Mdraliska ju wiedziaa. Dugo mi opowiadaa o paradoksach, z jakimi zdya si jeszcze spotka i objaniaa ich pozorne sprzecznoci. Na koniec daa mi kartk z zadaniem, ktre wymyli prawdopodobnie Einstein. Wedug niego 98% ludzi nie jest w stanie go rozwiza.
Oto jego tre: 5 ludzi zamieszkuje 5 domw w rnych kolorach. Wszyscy pal papierosy 5 rnych marek i pij 5 rnych napojw; hoduj zwierzta 5 rnych gatunkw. Wiadomo, e: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Norweg zamieszkuje pierwszy dom. Anglik mieszka w czerwonym domu. Zielony dom znajduje si po lewej stronie domu biaego. Duczyk pije herbatk. Palacz papierosw Rothmans mieszka obok hodowcy kotw. Mieszkaniec tego domu pali papierosy Dunhill. Niemiec pali papierosy marki Marlboro. Mieszkaniec rodkowego domu pije mleko. Palacz papierosw Rothmans ma ssiada, ktry pije wod. Palacz papierosw Pall Mall hoduje ptaki. Szwed hoduje psy. Norweg mieszka obok niebieskiego domu.

156

Paradoksy

13. Hodowca koni mieszka obok tego domu. 14. Palacz papierosw Philip Morris pije piwo. 15. W zielonym domu pija si kaw. Pytanie brzmi: kto hoduje rybki?

Pan Bg nie gra w koci

Albert Einstein, mimo swojego niekonwencjonalnego sposobu rozumowania i dokonania rewolucji w fizyce, by na tyle przywizany do klasycznej fizyki, e nie mg zaakceptowa kolejnego przewrotu, jaki wprowadzaa fizyka kwantowa. Fizyka kwantowa rzdzi si innymi prawami. Stan czstki opisuje si nie przez podanie pooenia czy prdkoci, lecz przy uyciu funkcji falowej. W oglnoci nie moemy powiedzie, e czstka jest tu bd tam lecz, e z pewnym prawdopodobiestwem znajduje si tu lub tam. Fizyka kwantowa niesie ze sob inne niespodzianki, nie mona na przykad wykluczy, e czstka znajduje si w dwch miejscach jednoczenie! Do koca ycia Einstein nie potrafi zaakceptowa praw fizycznych opartych na prawdopodobiestwie. Swoje wtpliwoci wyrazi w korespondencji z jednym z jej twrcw Nielsem Bohrem, piszc synne zdanie: Pan Bg nie gra w koci. Na co Bohr mia odpowiedzie: Einstein, ty nie mw Bogu, co ma robi. Albert Einstein ju wczeniej pokaza, i jest zwolennikiem wiata stabilnego i trwaego. Zaraz po sformuowaniu oglnej teorii wzgldnoci w 1916 roku przekona si, e rwnania te nie opisuj statycznego wszechwiata. Zmodyfikowa wic swoje rwnania, dodajc do nich dodatkowy czon sta kosmologiczn. Miaa ona opisywa sta si antygrawitacyjn, lec w naturze czasoprzestrzeni, rwnowac si grawitacyjnego przycigania midzy gwiazdami. Einstein by dumny ze swojego modelu wszechwiata. Do czasu. W 1922 roku rosyjski matematyk i fizyk Aleksander Friedmann wykaza, i nie naley oczekiwa, e wszechwiat ma stabiln natur. W 1923 roku Edwin Hubble odkry, e tak zwane mgawice spiralne, uwaane za wiecce oboki gazu, s ogromnymi skupiskami gwiazd galaktykami pooonymi daleko poza granicami Drogi Mlecznej. Kilka lat pniej Hubble wykaza, e galaktyki oddalaj si od nas z prdkoci proporcjonaln do ich odlegoci. Wszechwiat z ogromn szybkoci si rozszerza statyczny model leg w gruzach. Einstein po czasie przyzna, e wprowadzenie staej kosmologicznej byo najwiksz pomyk w jego yciu.

18

Sofia Kowalewska pikna matematyczka

To bya pikna i niezwyka kobieta tymi sowami powitaa mnie Mdraliska. Przez chwil zastanawiaem si, kogo ma na myli i doszedem do wniosku, e wiele byo takich kobiet. Spojrzaem pytajco na Mdralisk, ktra natychmiast zaspokoia moj ciekawo. Sofia Kowalewska powiedziaa ta, o ktrej wspominalimy, rozmawiajc o Nagrodzie Nobla. Czy rzeczywicie ona odrzucia owiadczyny Nobla, czy matematyk Magnus Gustaw Mittag-Leffler by admiratorem Sofii w tym czasie? Sofia Krukowska, pniej Kowalewska, urodzia si w 1850 roku w Moskwie, Alfred Nobel w 1833 roku, a Magnus Mittag-Leffler w 1846. Wiekowo nawet by pasowao: pikna Sofia wybiera modszego profesora matematyki Magnusa, a odrzuca zaloty duo starszego bogatego przemysowca Alfreda. Nie zdajc sobie sprawy, e odrzuca fundatora najbardziej znanej i prestiowej nagrody na wiecie. A gdyby tak nie odrzucia pomylaem przekornie mogoby nie by Nagrody Nobla, a pikna i mdra Sofia Nobel yaby dugo, bogato i szczliwie. By jeszcze inny powd Sofia w czasie pobytu w Sztokholmie przeywaa burzliwy romans z Maksimem Kowalewskim. Zbieno ich nazwisk bya tu przypadkowa. By on wybitnym rosyjskim socjologiem, prawnikiem i historykiem. Do Sztokholmu przyjecha z seri wykadw. Tu si z sob zwizali, ale ich charaktery i osobowoci nie pozwalay im na stworzenie udanej pary maeskiej. Sofia pniej jeszcze jedzia kilkakrotnie do Francji, eby si z nim spotka.

Sofia bya pikn i niezwyk kobiet.

Sofia miaa ju ugruntowan pozycj naukow i nie chciaa wcieli si w rol ony znanego rosyjskiego uczonego.

174

Sofia Kowalewska pikna matematyczka

Panna Sofia Krukowska pochodzia ze rednio zamonej rodziny mieszkajcej w Rosji. Jej ojciec, genera artylerii, Wasilij Wasiljewicz Krukowski, by pochodzenia polskiego, potomkiem Korwin-Krukowskich, matka Jelizawieta Fiodorowna Schubert pochodzia z Niemiec. Ich rednia crka Sofia od najmodszych lat wykazywaa due zdolnoci matematyczne. Ukoczya szko redni w Petersburgu. W Rosji uniwersytety byy zamknite dla kobiet, a wyjazd samotnej panny za granic na studia nie wchodzi w rachub. Dlatego w wieku 18 lat wysza za m, w tym przypadku tylko i wycznie z rozsdku, za paleontologa Wadimira Kowalewskiego. Nieczsto byli szczliw par. Sofia studiowaa matematyk midzy innymi prywatnie w Berlinie pod okiem Karola Weierstrassa. W 1874 otrzymaa doktorat na uniwersytecie w Getyndze. Weierstrass uwaa j za swojego najzdolniejszego studenta. Jednakowo z braku pracy dla kobiety matematyka powrcia wraz z mem do Rosji i tu dalej rozwijaa swoje talenty, literackie i matematycz- Byo to maestwo z rozsdku. ne. Wczenie zostaa wdow. Mowi nie powiodo Nieczsto byli szczliw par. si w interesach i popeni samobjstwo. Dopiero w 1883, dziki byemu studentowi Weierstrassa, profesorowi Mittag-Lefflerowi, rozpocza karier akademick na uniwersytecie w Sztokholmie. Pocztkowo nie bya etatowym pracownikiem uczelni, jej wynagrodzenie zalene byo od wpat studentw, ktrzy brali udzia w jej wykadach. Prowadzia zajcia z wielu dziaw analizy matematycznej. Naleaa do zaoycieli i redakcji pisma szwedzkiego Acta Mathematica. Publikowaa prace z matematyki, optyki i mechaniki. W 1888 roku Francuska Akademia Nauk przyznaa jej Nagrod Bordina za matematyczny opis obrotw bryy sztywnej wok ustalonego punktu. Wczeniej z tym zagadnieniem zmagali si Euler i Lagrange. Rozwizanie tego problemu, jak i uzyskana nagroda, wprowadziy Sofi do pierwszej ligi wspczesnych jej matematykw. Nieszczliwa mio do profesora Maksima Kowalewskiego, z ktrym bya w tym czasie zwizana, przemczenie prac umysow i stany depresyjne spowodoway, e w wieku 41 lat przedwczenie zmara.

Na koniec wrcimy do Nobla. Ot w 1912 roku Maksim Kowalewski by nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla, ale jej nie otrzyma. Ptla czasoprzestrzenna zaartowaa Mdraliska pewnie znowu Sofia przeszkodzia.