GRAEVINSKI FAKULTET UNIVERZITETA U BEOGRADU

KATEDRA ZA METALNE KONSTRUKCIJE

4. Zadatak (3 poena)
4a.
Dimenzionisati nosa sistema proste grede koji je optereen prema skici. Nosa je kontinualno bono
pridran.
g = 4,0 kN/m p = 3,0 kN/m
G = 10,0 kN P = 10,0 kN
a = 2,0 m
L = 6,0 m
Popreni presek nosaa usvojiti iz asortimana vrue valjanih profila:
IPE

HEB

Osnovni materijal:
Dozvoljeni ugib nosaa:

HEM
S235
L/250

4b.
Za usvojene poprene preseke u prvom delu zadatka izvriti kontrolu graninih stanja nosivosti i
upotrebljivosti prema EC3.

W pot =

M max

dop

54,71
= 341,7 cm3
16

a) Popreni presek IPE 270

bf=135 mm
tf =10,2 mm
h=270 mm
tw =6,6 mm
r =15 mm

4a)
Osnovni materijal S235 (I sl.o.)

doputen normalni napon dop = 16 kN/cm 2

doputen smiui napon

dop = 9 kN/cm 2

Dimenzionisanje nosaa:
Uticaji u nosau

A=45,9 cm2
Iy= 5790cm4
Iz= 420 cm4
iy= 11,2 cm
iz= 3,02 cm

Wy=429cm3
Wz= 62,2 cm3
Sy=242cm3
G=36,1 kg/m
Wy,pl=484cm3

Kontrola napona [slajdovi P7-23 i P7-24] :

max =
max =

M max 5471
=
= 12,75 kN/cm 2 < dop =16 kN/cm2
429
Wy
Tmax S y
tw I y

34,34 242
= 2,2 kN/cm 2 < dop =9 kN/cm2
0,66 5790

Kontrola uporednog napona na mestu maksimalnog momenta savijanja

27 1,02
S y , 0 = (13,5 1,02)
= 178,9 cm 3
2
Todg = 34,34 2 7 = 20,34 kN

1 =

M max h 2t f 5471 (27 2 1,02 )

= 11,8 kN/cm 2 < dop =16 kN/cm2

2
5790
2
Iy

GRAEVINSKI FAKULTET UNIVERZITETA U BEOGRADU

KATEDRA ZA METALNE KONSTRUKCIJE

1 =

T S y ,o
tw I y

20,34 178,9
= 0,95 kN/cm 2 < dop =9 kN/cm2
0,66 5790

GRAEVINSKI FAKULTET UNIVERZITETA U BEOGRADU

KATEDRA ZA METALNE KONSTRUKCIJE

fmax(g+p) =

5 ( g + p) l 4
5 0,07 600 4
=
= 0,97 cm
384 I y E
384 21000 5790
(G + P) a
3 l 2 a2
27 E I y l

20
200

3 600 2 200 2
27 21000 5790 600

u = 12 + 3 12 = 11,82 + 3 0,952 = 11,9 kN/cm 2 < dop =16 kN/cm2

fmax(G+Q) =

Kontrola graninih stanja nosivosti prema EC3

fmax(G+Q) = 0,64 cm
Poloaj maksimalnog ugiba usled sile P = 20 kN

Merodavni uticaji za dimenzionisanje [slajdovi P3-30 do P3-32]

Proraunska vrednost uticaja popreni presek nosaa sa maksimalnim momentom savijanja
M Ed = g M g + q M p = 1,35 29,39 + 1,5 25,32 = 77,7 kNm
VEd = g Vg + q V p = 1,35 10,67 + 1,5 9,67 = 28,91 kN

l2 a2
l
600 2 200 2
=
= 326 cm 300 cm =
3
3
2
fmax = 0,97 + 0,64 = 1,61 cm < 2,4 cm = l/250 = fdop
b) Popreni presek HEB 180
bf=180 mm
tf =1,4 mm
h=180 mm
tw =8,5 mm
r =15 mm

Klasifikacija poprenog preseka:

Osnovni materijal S235 = 1 [slajd P4-6]
(b f t w 2 r ) / 2 (135 6,6 2 15) / 2
=
= 4,68 < 9 klasa 1
Noica:
10,5
tf
(h 2t f 2 r )
tf

(270 2 10,2 2 15)

= 33,3 < 72 klasa 1
6,6

max =

Nosivost poprenog preseka na dejstvo momenta savijanja [slajd P7-30]

W f
484 23,5
= 113,7 kN/m
M c,Rd = y , pl y =
1
M0
Popreni presek sa maksimalnom vrednou momenta savijanja:
M Ed
= 77,7
= 0,68 < 1,0
113,7
M c ,Rd

max =

Av ( f y / 3 )

22,9 (23,5 / 3 )
= 310,7 kN
1
Oslonaki popreni presek:
VEd
= 48,7
= 0,16 < 1,0
310,7
V pl ,Rd
V pl , Rd =

M0

A=65,3 cm2
Iy= 3830cm4
Iz= 1360 cm4
iy= 7,66 cm
iz= 4,57 cm

M max 5471
=
= 12,8 kN/cm 2 < dop =16 kN/cm2
Wy
426
Tmax S y
tw I y

34,34 241
= 2,54 kN/cm 2 < dop =9 kN/cm2
0,85 3830

Kontrola uporednog napona na mestu maksimalnog momenta savijanja

18 1,4
= 209,2 cm 3
S y ,0 = (18 1,4)
2
Todg = 34,34 2 7 = 20,34 kN

M max h 2t f 5471 (18 2 1,4 )

= 10,85 kN/cm 2 < dop =16 kN/cm2

2
3830
2
Iy
T S y , o 20,34 209,2
=
1 =
= 1,31 kN/cm 2 < dop =9 kN/cm2
0,85 3830
tw I y

1 =

u = 12 + 3 12 = 10,852 + 3 1,312 = 11,1 kN/cm 2 < dop =16 kN/cm2

Interakcija savijanja i smicanja [slajd P7-35]

VEd = 28,91 kN < 0,5V pl ,Rd = 0,5 310,7 = 155,3 kN
Kontrola ugiba [slajd P7-25] , Kontrola graninih stanja upotrebljivosti [slajd P3-33]:

Wy=426 cm3
Wz= 151 cm3
Sy=241cm3
G=51,2 kg/m
Wy,pl =482 mm

Kontrola napona:

Popreni presek je klase 1.

Nosivost poprenog preseka na dejstvo smiuih sila [slajd P7-33]

Povrina smicanja [slajd P7-34]:
Av = A 2 b t f + (t w + 2r )t f = 45,9 2 13,5 1,02 + (0,66 + 2 1,5) 1,02 = 22,09 cm2

x=

Proraunska vrednost uticaja oslonaki popreni presek

VEd = g Vg + q V p = 1,35 18,67 + 1,5 15,67 = 48,70 kN

Rebro:

Kontrola graninih stanja nosivosti prema EC3

GRAEVINSKI FAKULTET UNIVERZITETA U BEOGRADU

KATEDRA ZA METALNE KONSTRUKCIJE

GRAEVINSKI FAKULTET UNIVERZITETA U BEOGRADU

KATEDRA ZA METALNE KONSTRUKCIJE

Merodavni uticaji za dimenzionisanje [slajdovi P3-30 do P3-32]

l2 a2
l
600 2 200 2
=
= 326 cm 300 cm =
3
3
2
fmax(q+P) = 1,47 + 0,96 = 2,43 cm 2,4 cm = l/250 = fdop
x=

Proraunska vrednost uticaja popreni presek nosaa sa maksimalnim momentom savijanja

M Ed = g M g + q M p = 1,35 29,39 + 1,5 25,32 = 77,7 kN

c) Popreni presek HEM 160

VEd = g Vg + q V p = 1,35 10,67 + 1,5 9,67 = 28,91 kN

Proraunska vrednost uticaja oslonaki popreni presek
VEd = g Vg + q V p = 1,35 18,67 + 1,5 15,67 = 48,70 kN

bf=166 mm
tf =23 mm
h=180 mm
tw =14,5 mm
r =15 mm

Klasifikacija poprenog preseka:

Osnovni materijal S235 = 1 [slajd P4-6]
(b f t w 2 r ) / 2 (180 8,5 2 15) / 2
=
= 5,05 < 9 klasa 1
Noica:
14
tf
(h 2t f 2 r ) (180 2 14 2 15)
=
= 14,35 < 72 klasa 1
Rebro:
8,5
tf

Wy=566 cm3
Wz= 212 cm3
Sy=337cm3
G=76,2 kg/m
Wy,pl =672 mm

Kontrola napona:
M
5471
max = max =
= 9,7 kN/cm 2 < dop =18 kN/cm2
Wy
566

Popreni presek je klase 1.

max =

Nosivost poprenog preseka na dejstvo momenta savijanja [slajd P7-30]

W f
482 23,5
= 113,3 kN/m
M c ,Rd = y , pl y =
1
M0
Popreni presek sa maksimalnom vrednou momenta savijanja:
M Ed
= 77,7
= 0,68 < 1,0
113,3
M c,Rd

Tmax S y
tw I y

34,34 337
= 1,56 kN/cm 2 < dop =10 kN/cm2
1,45 5100

Kontrola uporednog napona na mestu maksimalnog momenta savijanja

18 2,3
= 299,7 cm 3
S y , 0 = (16,6 2,3)
2
Todg = 34,34 2 7 = 20,34 kN
M max h 2t f 5471 (18 2 2,3)

= 7,2 kN/cm 2 < dop =18 kN/cm2

2
5100
2
Iy
T S y , o 20,34 299,7
=
1 =
= 0,82 kN/cm 2 < dop =10 kN/cm2
1,45 5100
tw I y

1 =

Nosivost poprenog preseka na dejstvo smiuih sila [slajd P7-33]

Povrina smicanja [slajd P7-34]:
Av = A 2 b t f + (t w + 2r )t f = 65,3 2 18,0 1,4 + (0,85 + 2 1,5) 1,4 = 20,29 cm2
Av ( f y / 3 )

A=97,1 cm2
Iy= 5100cm4
Iz= 1760 cm4
iy= 7,25 cm
iz= 4,26 cm

u = 12 + 3 12 = 7,2 2 + 3 0,82 2 = 7,33 kN/cm 2 < dop =18 kN/cm2

20,29 (23,5 / 3 )
= 275,3 kN
1
M0
Oslonaki popreni presek:
VEd
= 48,7
= 0,17 < 1,0
275,3
V pl ,Rd

Kontrola graninih stanja nosivosti prema EC3

Interakcija savijanja i smicanja [slajd P7-35]

VEd = 28,91 kN < 0,5V pl ,Rd = 0,5 275,3 = 137,65 kN

Proraunska vrednost uticaja popreni presek nosaa sa maksimalnim momentom savijanja

M Ed = g M g + q M p = 1,35 29,39 + 1,5 25,32 = 77,7 kN

Kontrola ugiba [slajd P7-25] , Kontrola graninih stanja upotrebljivosti [slajd P3-33]:
5 ( g + p) l 4
5 0,07 6004
fmax(g+p) =
=
= 1,47 cm
384 I y E
384 21000 3830

Proraunska vrednost uticaja oslonaki popreni presek

VEd = g Vg + q V p = 1,35 18,67 + 1,5 15,67 = 48,70 kN

V pl , Rd =

fmax(G+P) =

(G + P ) a
3 l 2 a2
27 E I y l

Merodavni uticaji za dimenzionisanje [slajdovi P3-30 do P3-32]

20
200

3 600 2 200 2
27 21000 3830 600

fmax(G+P) = 0,96 cm
Poloaj maksimalnog ugiba usled sile P = 20 kN

VEd = g Vg + q V p = 1,35 10,67 + 1,5 9,67 = 28,91 kN

Klasifikacija poprenog preseka:

Osnovni materijal S235 = 1 [slajd P4-6]
(b f t w 2 r ) / 2 (166 14 2 15) / 2
=
= 2,7 < 9 klasa 1
Noica:
23
tf

GRAEVINSKI FAKULTET UNIVERZITETA U BEOGRADU

KATEDRA ZA METALNE KONSTRUKCIJE

(h 2t f 2 r )

Rebro:

tf

GRAEVINSKI FAKULTET UNIVERZITETA U BEOGRADU

KATEDRA ZA METALNE KONSTRUKCIJE

Analiza dobijenih rezultata

(180 2 23 2 15)
= 12,23 < 72 klasa 1
8,5

Popreni presek je klase 1.

80
70
Teina profila [kg/m]

Nosivost poprenog preseka na dejstvo momenta savijanja [slajd P7-30]

W f
672 23,5
= 157,9 kN/m
M c,Rd = y , pl y =
1
M0
Popreni presek sa maksimalnom vrednou momenta savijanja:
M Ed
= 77,7
= 0,49 < 1,0
157,9
M c, Rd

50
40
30
20
10

Nosivost poprenog preseka na dejstvo smiuih sila [slajd P7-33]

Povrina smicanja [slajd P7-34]:
Av = A 2 b t f + (t w + 2r )t f = 97,1 2 18,0 2,3 + (1,4 + 2 1,5) 2,3 = 24,4 cm2
Av ( f y / 3 )

60

0
IPE 270

HEB 180
Profil

24,4 (23,5 / 3 )
= 331,1 kN
1
Oslonaki popreni presek:
VEd
= 48,7
= 0,15 < 1,0
331,1
V pl ,Rd
V pl , Rd =

M0

Interakcija savijanja i smicanja [slajd P7-35]

VEd = 28,91 kN < 0,5V pl ,Rd = 0,5 331,1 = 165,6 kN
Kontrola ugiba [slajd P7-25] , Kontrola graninih stanja upotrebljivosti [slajd P3-33]:
5 ( g + p) l 4
5 0,07 600 4
=
fmax(g+p) =
= 1,1 cm
384 I y E
384 21000 5100
fmax(G+P) =

(G + P ) a
3 l 2 a2
27 E I y l

20
200

3 600 2 200 2
27 21000 5100 600

fmax(G+P) = 0,72 cm
Poloaj maksimalnog ugiba usled sile P = 20 kN
l2 a2
l
600 2 200 2
=
= 326 cm 300 cm =
3
3
2
fmax = 1,1 + 0,72 = 1,82 cm < 2,4 cm = l/250 = fdop
x=

HEM 160

PRIMER 2
G

G
g)

Optereenje: jednako podeljeno optereenje

koncentrisana sila
Materijal:

g = 5,0 kN/m
G = 750 kN

Polje:
= 0,70 cm < dop = 400 / 300 = 1,33 cm

JUS

EC3

Uticaji na mestu oslonca:

M = Mg =

Uticaji na mestu oslonca:

M = 1,35M g =

5 0,75 2
+ 750 0,75 = 563,0 kNm
2
T = Tg =

5 0,75 2

= 1,35
+ 750 0,75 = 761,3 kNm
2

T = 1,35 Tg =

= 5 0,75 + 750 = 753,75 kN

Usvojen profil: HEB 650
56300
=
= 8,7 kN/cm 2
6480
753 3660
= 8,18 kN/cm 2
=
210600 1,6
Uporedni napon:
588
1 = 8,7.
= 7,87 kN/cm 2
650
753 2878
1 =
= 6,43 kN/cm 2
210600 1,6
u = 13,63 kN/cm 2
= 0,85
Deformacija:
Konzola:
= 0,21 cm dop = 2 75 / 300 = 0,5 cm
Polje:
= 0,26 cm < dop = 400 / 300 = 1,33 cm

M0

fy

0,781 55,7 2
3980
23,5
4 tw

= 812,5 kNm
1,0
= 0,94
Deformacija:
Konzola:
= 0,56 cm dop = 2 75 / 300 = 0,5 cm

elik S235

M y ,V , Rd

A 2
W pl w

4t w
=

= 1,35 (5 0,75 + 750) = 1017,6 kN

Usvojen profil: HEB 450
Popreni presek klase 1
W pl f y
=
M c , Rd =

M0

3980 23,5
= 935,3 kN/cm 2
1,0
Av = 79,7 cm 2
V pl , Rd =

Av f y / 3

M0

79,7 13,56
= 1080,5 kN
1,0
Interakcija M-V:
0,5V pl , Rd = 540,25 kN < 1017,6 kN
2 V

Ed
=
1

V pl , Rd
2

2 1017,6
=
1 = 0,781
1080,5