6.

PENGURUSAN 3K

A. TAKRIFAN a. KEBERSIHAN - Personaliti diri warga sekolah yang cemerlang dan persekitaran sekolah yang bersih, indah dan kondusif dalam membantu proses pengajaran dan pembelajaran yang berkualiti dan berkesan. KESIHATAN - Sihat, cergas dan cerdas dari segi jasmani, emosi, rohani dan intelek supaya murid dapat mengawal dan mengurus diri dalam membantu meningkatkan pencapaian akademik dan pembangunan sahsiah diri. KESELAMATAN - Suasana yang selamat sama ada di dalam atau di luar sekolah boleh meningkatkan keyakinan dan kekuatan dalaman diri (jati diri murid) daripada sebarang pengaruh dan ancaman luar.

b.

c.

B. OBJEKTIF a. Melahirkan modal insan yang berkeperibadian unggul menerusi pemupukan pengetahuan, sikap dan amalan yang berkekalan dalam aspek kebersihan, kesihatan dan keselamatan. Membina dan memelihara diri, persekitaran sekolah yang bersih, sihat dan selamat. Meningkatkan jalinan permuafakatan strategik antara Kementerian Pelajaran Malaysia dengan agensi-agensi kerajaan dan bukan kerajaan bagi membentuk jalinan kerjasama dalam usaha merealisasikan Pelaksanaan Program 3K.

b. c.

C. CARTA ORGANISASI JAWATANKUASA 3K (KEBERSIHAN, KESIHATAN DAN KESELAMATAN PERINGKAT SEKOLAH)

Pengerusi Pengetua/Guru Besar Timbalan Pengerusi Penolong Kanan HEM Setiausaha Guru Penyelaras 3K Ahli Jawatankuasa

Penolong Kanan Pentadbiran Penolong Kanan Kokurikulum Penolong Kanan Petang Guru Penyelaras Kebersihan Guru Penyelaras Kesihatan Guru Penyelaras Keselamatan Klinik Kesihatan Persatuan Ibu Bapa Guru (PIBG) Jawatankuasa Kemajuan & Keselamatan Kampung Pemimpin Masyarakat Pegawai Perhubungan Polis Dan Ahli-ahli lain yang difikirkan sesuai

ik Kesihatan

D. BIDANG TUGAS JAWATANKUASA PROGRAM 3K PERINGKAT SEKOLAH

a. Mengadakan mesyuarat Jawatankuasa 3K Peringkat Sekolah tiga kali setahun (Januari, Jun dan September) b. Merancang dan mengemas kini Program 3K Peringkat Sekolah c. Memastikan warga sekolah melaksanakan Program 3K. d. Mendapatkan kerjasama daripada PIBG dan agensi berkaitan untuk menyokong pelaksanaan Program 3K e. Menyediakan laporan pelaksanaan Program 3K Peringkat Sekolah. f. LAPORAN SEGERA kes aduan mengikut 1 : 3 : 7 kepada Pejabat Pelajaran Daerah/Gabungan (1 hari laporan awal, 3 hari laporan lengkap, 7 hari kes dianggap selesai) g. Melaksanakan aktiviti-aktiviti khas bagi Program 3K. i. ii. iii. iv. Penggredan Kendiri Kantin Sekolah Senarai Semak Keselamatan Sekolah Gotong-Royong Perdana KPM Penyelenggaraan Tandas Sekolah

6.1

PENGURUSAN KEBERSIHAN

6.1.1 Objektif

1. 2. 3. 4. 5. 6. 6.1.2

Mewujudkan iklim serta identiti sekolah sebagai institusi yang bersih, indah dan ceria Melaksanakan aktiviti amalan kebersihan bagi mencapai kebersihan maksimum Meningkatkan keprihatinan dan komitmen warga sekolah terhadap kebersihan, keindahan dan keceriaan serta menghargai kemudahan yang disediakan Membina perlakuan amalan kebersihan sebagai budaya yang berterusan dalam menjalani kehidupan seharian Kesediaan bekerja sebagai satu pasukan untuk mencapai matlamat amalan kebersihan sekolah Meningkatkan kerjasama dan penglibatan semua pihak dalam program kebersihan sekolah

Carta Organisasi PENGETUA Pengerusi

PK HEM Timbalan Pengerusi

GURU PENYELARAS Setiausaha Kebersihan

AJK KEBERSIHAN

AJK KEBERSIHAN

AJK KEBERSIHAN

AJK KEBERSIHAN

AJK KEBERSIHAN

6.1.3

Senarai Tugas 1. Bertanggungjawab merancang Pelan Tindakan Pengurusan Kebersihan.

2.

Menentukan program pembangunan kebersihan murid dilaksanakan di sekolah.

3. Menyelaras aktiviti-aktiviti program kebersihan sekolah dengan agensi-agensi yang berkaitan 4. 5. 6. 7. Menentukan keperluan-keperluan kebersihan untuk kesejahteraan murid- murid di sekolah. Merancang keperluan sumber kewangan dan tenaga dalam Pendidikan Kebersihan. Mengenal pasti keperluan latihan kepada warga sekolah. Memastikan syarat-syarat perjanjian dan bidang tugas berkaitan kebersihan dipatuhi oleh pihak yang berkaitan dengan perjanjian/kontrak seperti syarikat pembersihan, pengusaha kantin sekolah, pengusaha dewan makan asrama, pembekal makanan RMT dan SBT serta pembekal susu sekolah. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Mewujudkan polisi kebersihan dan kepimpinan yang berkaitan dengan pengurusan kebersihan murid. Melaksanakan pemeriksaan, pemantauan serta penilaian kebersihan murid dan sekolah. Mewujudkan serta melaksanakan manual penjagaan kebersihan murid dan program kebersihan sekolah. Mengkaji dan menilai kebersihan program secara berterusan. Menyediakan pelan kontigensi kebersihan untuk menangani kes-kes seperti banjir, jerebu, keracunan makanan dan lain-lain. Meningkatkan kerjasama dengan agensi-agensi yang berkaitan program kebersihan. Menyedia dan membuat laporan berkala.

6.1.4 Proses Kerja JAWATAN Pengetua/PK(HEM) PROSES KERJA 1. Melantik Jawatankuasa 1.1 Kebersihan dan Keceriaan Kawasan

1.2 Kebersihan dan Keceriaan Bilik Darjah 2. JK Kebersihan dan Keceriaan 3. 4. JK 3K Guru Tingkatan PK(HEM)JK 3K Pengetua JK 3K Pengetua 5. 6. 7. 8. 9. 10 Menyediakan Jadual Bertugas mengikut kelas bagi kerjakerja mengutip sampah pada awal pagi. Menyediakan penyepit dan plastik menentukan kawasan yang ditugaskan. sampah dan

Menyelia kerja-kerja mengutip sampah dengan bantuan Pengawas yang bertugas. Memberi taklimat kepada Ketua Tingkatan tentang pertandingan 3K yang diumumkan setiap bulan. Mengawasi pelajar menjalankan tugas harian untuk memastikan bilik darjah sentiasa kemas dan bersih. Membuat pemeriksaan dan penilaian mingguan Mengesahkan Keputusan Bulanan Pertandingan 3K dan diumumkan di Perhimpunan setiap awal bulan berikutnya. Menyerahkan Bintang yang diperoleh kepada kelas tertentu.dan dikumpul sehingga bulan terakhir. Menyampaikan hadiah kepada kelas yang mendapat jumlah bintang terbanyak dalam Pertandingan 3K.

6.1.5

Carta Aliran

Melantik Jawatankuasa Kebersihan dan Keceriaan Kawasan Menyediakan Jadual Bertugas

Melantik Jawatankuasa Kebersihan, Keceriaan dan Keselamatan Kelas (3K) Memberi taklimat kepada Ketua Tingkatan tentang pertandingan 3K yang diumumkan setiap bulan Guru Tingkatan mengawasi pelajar menjalankan tugas harian untuk memastikan bilik darjah sentiasa kemas dan bersih Membuat pemeriksaan penilaian mingguan dan

Menyediakan penyepit, plastik sampah

Pelajar mengutip sampah di kawasan yang ditetapkan di bawah seliaan JK dan Pengawas

Pengetua mengesahkan Keputusan Bulanan Pertandingan 3K dan diumumkan di Perhimpunan setiap awal bulan berikutnya. Menyerahkan Bintang yang diperoleh kepada kelas tertentu.dan dikumpul sehingga bulan terakhir Penyampaian hadiah kepada pemenang Pertandingan 3K

Tamat

6.1.6

Senarai Semak Pengurusan Kebersihan

BIL

1.

2.

3.

4.

ITEM 1.1 Pengurusan 1.1.1 Kebersihan persekitaran luaran sekolah 1.1.2 Kebersihan persekitaran dalaman Pengurusan sekolah 1.1.3 Kebersihan warga sekolah 1.2 Pentadbiran dan Pengurusan 1.2.1 Jawatankuasa Induk 3K sekolah 1.2.2 Pelan Tindakan Jangka Pendek 1.2.3 Pelan Tindakan Jangka Panjang 1.2.4 Fail dan dokumen sokongan 1.2.5 Penglibatan (Agensi Kerajaan, PBT, Swasta, NGO & Individu) 2.1 Kebersihan Fizikal 2.1.1 Lantai dan dinding 2.1.2 Longkang Kantin 2.1.3 Tandas 2.1.4 Tempat memasak 2.1.5 Tempat mencuci peralatan memasak 2.1.6 Tempat mencuci tangan 2.1.7 Stor 2.1.8 Pencegahan LILATI (lipas, lalat, tikus) 2.2 Peralatan dan Perabot 2.2.1 Kerusi dan meja 2.2.2 Peti sejuk 2.2.3 Pinggan mangkuk 2.2.4 Tong sampah 2.3 Pekerja 2.3.1 Kebersihan diri 2.3.2 Pakaian (penutup kepala, apron dan kasut) 2.4 Makanan dan minuman 2.4.1 Bertutup 3.1 Pengurusan Kebersihan Tandas 3.1.1 Berfungsi Tandas 3.1.2 Jadual Pembersihan 3.1.3 Tatacara penggunaan 3.1.4 Tong sampah 3.1.5 Sanitari 3.1.6 Utiliti 4.1 Pengurusan Kebersihan Bilik Darjah dan Bilik Khas Bilik Darjah 4.1.1 Jadual tugas berkala dan Bilik 4.1.2 Pencahayaan dan pengudaraan Khas 4.1.3 Lantai 4.1.4 Tingkap 4.1.5 Perabot 4.1.6 Utiliti Sistem Saliran 5.1 Pengurusan Kebersihan

ASPEK

CATATAN

BIL 5.

ASPEK dan Sistem Perparitan Sistem Pelupusan Sisa Pepejal

6.

7.

Stor bahan dan alat pembersihan (kontraktor pembersihan)

ITEM 5.1.1 Kesempurnaan longkang 5.1.2 Pengaliran air 6.1 Proses Pelupusan 6.1.1 Bilangan dan kedudukan tong sampah 6.1.2 Pengurusan karung plastik 6.1.3 Jadual kutipan 6.1.4 Tempat pelupusan yang sempurna 6.1.5 Kaedah pelupusan sampah kering, sampah basah dan sisa makanan 6.1.6 Kitar semula 7.1 Pengurusan Stor 7.1.1 Senarai bahan dan alatan

CATATAN

7.1.2 Susun atur bahan dan alatan

6.1.7

Norma Kerja Pengurusan Kebersihan

Bil. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.

Tugas Kerja Menubuhkan Jawatankuasa Kebersihan Sekolah Mengadakan mesyuarat Menyediakan senarai aktiviti dan projek Menyediakan senarai kelengkapan Menyediakan senarai tugas pekerja Menyediakan buku rekod bertugas Menyediakan jadual gotongroyong Menyediakan jadual tugas kelab atau persatuan

Masa Diambil 1 jam 2 jam 1 jam 1 jam 1 jam 1 jam 30 minit 1 jam 30 minit

Jumlah Unit Boleh Dijalankan

Menyediakan jadual penyeliaan 1 jam Memberi penerangan kepada warga sekolah 2 jam Membuat laporan penyeliaan tugas dan projek 1 jam Membuat penilaian 1 jam Memberi penghargaan

6.1.8

Peraturan dan pekeliling yang berkaitan

Surat Pekeliling Ikhtisas No 4/1981:16 September 1981 Kebersihan Di Sekolah-sekolah Surat Pekeliling Ikhtisas Bil 2/1982:21 Ogos 1982 Kempen Anti Denggi di Sekolah-Sekolah Surat Pekeliling Ikhtisas Bil 14/1989:28 Disember 1989 Kebersihan Sekolah Surat Pekeliling Ikhtisas Bil 6/1997:9 Julai 1997 Amalan Kebersihan Di Sekolah Garispanduan Amalan Kebersihan Sekolah 1997 Kementerian Pendidikan Malaysia Konsep dan Manual Sekolah Selamat,2003 Kementerian Pelajaran Malaysia 6.1.9 Borang Yang Berkaitan Kebersihan 1. Buku Laporan Harian 2. Laporan Mingguan & Bulanan Program Bebas Denggi di Sekolah 3. Borang Laporan Pemantauan Kantin 4. Format Borang Penilaian dan Pemantauan Kantin Sekolah & Asrama 5. Borang Pertandingan Kebersihan dan Keceriaan Kelas