GEOPOLITIKE PITANJA SA ZAVRNOG ISPITA

1. Utemeljujuim tekstom geopolitike smatra se :

-Geografska osa historije
-Britanija i britanska mora
-Drava kao oblik ivota
-Nijedan od navedenih
2. Peter Taylor smatra da iza svakog opeg modela postoji konkretan sluaj iz kojeg je taj
model izveden. U Mackinderovom modelu srca zemlje taj konkretan slucaj jeste :
-Velika igra
-Rimland
-Shatterbelt
-Heartland
3. Pravo jedne nacije za dovoljan prostor za svoje stanovnitvo njemaka nacistika
geopolitika je konceptualizirala kao :
-Lebensraum
-Panregije
-Autarkiju
-Nijedan od ponuenih odgovora

4. Pravac nauke o drzavi koja izucava drzavu kao drustvo Kjellen naziva:
-Sociopolitika
-Kratopolitika
-Geopolitika
-Politicka geografija

5. KonceptLebensrauma u geopolitiku je uveo :

-Rudolf Kjelen
-Isaiah Bowman
-Karl Haushofer
-Friedrich Ratzel

6. Doba nakon evropskih istrazivanja i kolonizacije Mackinder naziva:

-Kolumbovsko doba
-Prekolumbovsko doba
-Postkolumbovsko doba
-Ameriko doba

7. Kreator koncepta Shatterbelts (pojasi razdora) :

-Saul Cohen
-Nycholas Spykman
-Henry Kissinger
-Isaiah Bowman
8. ta se podrazumijeva pod konceptom Shatterbelts ( pojasi razdora) ?
Bliski Istok i Sjeverna Afrika.
9. Zasluge za reafirmaciju geopolitike u SAD nakon sto je bila pauzirana zbog njezine
zloupotrebe u nacistikoj Njemakoj pripisuju se :
-Donaldu Rumsfeldu
-Mihailu Gorbachevu
-Leonidu Breznjevu
-Henry Kissingeru

10. Geopolitika koja se odnosi na politicki orijentirane geografske etikete koje koriste
politicke voe naziva se :
-Popularna geopolitika
-Praktina geopolitika
-Formalna geopolitika
-Postmoderna geopolitika
11. ta se podrazumijeva pod formalnom geopolitikom ?
- Formalna geopolitika (Formalna geopolitika odnosi se na napredne geopolitike teorije i vizije
stvorene od strane intelektualaca i dravnika.)
12. U koje dvije drave se nisu odigrali dogaaji koje je ameriki predsjednik H.Truman
iskoristio za iniciranje univerzalne borbe izmeu slobode i totalitarizma skiciranoj u
tzv.Trumanovoj doktrini ?
-Bugarska
-Turska
-Jugoslavija
-Grka
13. Za administraciju kojeg amerikog predsjednika se vee poetak tzv.rata protiv
terorizma?
-Billa Clintona
-Baracka Obame
-Rumsfelda Regana
-Georgea Busha
14.Koji dogaaj je bio povod za poetak tzv.rata protiv terorizma ?
11.septembar 2001. Teroristiki napad u Americi.

15. Prema Gerrardu Toalu hladnoratovski geopoliticki sistem se sastojao od :

-Dva konstutivna geopolitika poretka
-Tri konstutivna geopolitika poretka
-etiri konstutivna geopolitika poretka
-Nijedan odgovor nije taan
16. Objasnite va odgovor na prethodno pitanje :
Rusija i SAD.... IDEALI DRUGAIJI, KOMUNIZAM-KAPITALIZAM, PROMOCIJA
LIBERALIZMA.
17. Trei svijet u hladnoratovskom geopolitikom sistemu su inile :
-Kapitalistike zemlje
-Komunistike zemlje
-Zemlje u razvoju
-Nijedan odgovor nije taan
18. Koje zemlje su inile prvi svijet u hladnoratovskom geopolitikom sistemu ?
SAD, (i zapadne zemlje provjeriti)
19. Intelektualci povezani sa projektom novog amerikog stoljea smatraju da SAD
radi ovladavanja svijetom trebaju upotrijebiti :
-Kulturnu hegemoniju
-Vojnu hegemoniju
-Politicku hegemoniju
-Ekonomsku hegemoniju (provjeriti)
20. U procesu deteritorijalizacije na znaenju gube :
-Vertikalne linije
-Horizontalne linije
-Teritorij
-Svi odgovori su tani

21. Gramatika rata se zamjenjuje gramatikom trgovine u :

-Geostrategiji
-Geoekonomiji
-Geoglobalistici
-Svi odgovori su netani

22. Ako je geoekonomija nastavak geopolitike u miru, onda je ___________ nastavak

geopolitike u ratu.
23. Geostrategija se prema Phillipu Moreuu Defargeu moe izjednaiti sa :
-Mikrogeopolitikom
-Mikrostrategijom
-Velikom strategijom (NISAM SIGURAN 100%)
-Nijedan odgovor nije taan
24. Koji neokonzervativni geopolitiar svijet dijeli na funkcionalno jezgro i
neintegrirani jaz ?
-Robert Kagan
-Samuel Huntington
-Thomas P.Barnett
-Francis Fukuyama
25. Objasnite sta se podrazumijeva pod neintegriranim jazom ?
Thomas P. M. Barnett je sveuilini lan amerike pomorske vojne akademije i Rumsfeldov
pomonik u Pentagonu, u pitanjima transformacije snaga i strategija budunosti. Meunarodni
odnosi odvijaju se oko jednoznanog zapleta koji Barnet otkriva da je globalizacija koja odreuje
pravila i stvara poveznice. Svjetska politika karta podijeljena je u dvije sukobljene prostorne
zone, Funkcionalnu Jezgru, koja ima vrsto odreena pravila i vrstu povezanost i neintegrirajui
ponor, gdje je odreivanje pravila arbitrarno, disfunkcionalno i nepostojee.

26. Euroazijstvo je geopolitika kola miljenja koja se vezuje za :

-Njemaku geopolitiku
-Rusku geopolitiku
-Francusku geopolitiku
-Britansku geopolitiku
27. Koje su kljune ideje euroazijstva ?
Ruski
geopoliticki
pristup
koji
odbija
eurocentrizam
Euroazijstvo se raa 1921. Iz jedne zbirke tekstova mladih ruskih intelektualac izbjeglih u Pariz:
Izlaz na Istok. Rusko emigriranje u glavni grad Francuske plod je jednog stranog traumatizma
koji se odnosi na propast careva 1917. I stupanje na scenu Sovjetskog Saveza. Rusija zauzima
najvei dio euroazijskog prostora koji nije podijeljen izmeu dvaju kontinenata, ve tvori jedan
trei, nezavisni kontinent, i to ne samo u geografskom smislu... Euroazijska koncepcija
predstavlja odrjeito odbijanje eurocentrizma...odbijanje univerzalistikog pristupa kulturi.
Prema tom je razmiljanju Rusija poslije Petra Velikog izgubljena, jer je on uporno htio
europeizirati Rusiju, upliui je tako u evropska pitanja sve do katastrofe I svjetskog rata. Da bi
se ponovo rodila, Rusija se treba usredotoiti na svoj ogromni teritorij i presjei sve veze s
Evropom. To su konano postigli Lenjin, a naroito Staljin, pod velom jedne univerzalistike
ideologije marksizma.Euroazijstvo je ustvari jedna od sastavnica slavne ruske due, tj njenog
mesijanskog sna koji Rusiju prikazuju kao trei Rim.

28. Jedno od opravdanja za ratobornost amerike vanjskopolitike i vojne strategije

nakon 11.9.2001 godine ponudio je Robert Kagan u tekstu Snage i
slabosti.Navedite kljune ideje ovoga teksta,te kritike njegovog stava.
Kristol i Kagan zajedno su uredili knjigu pod nazivom Present Dangers, koja je bila saetak
neokonzervativnih stavova ponavljajui klasini diskurs aktuelne prijetnje. lanak Roberta
Kagana (2002) pod naslovom Snage i slabosti iz Policy Reviewa, asopisa koji je izdavala
konzervativna institucija Hoover, i koji je stekao znaajnu panju medija. Kaganov lanak je
pokuavao objasniti rastuu podjelu izmeu SAD i vodeih lanica EU u uslovima razliitih
konteksta i filozofija. Kaganovi argumenti su preuveliani i pretjerani. U sredinjoj tvrdnji
lanka Kagan je naveo kako: Amerikanci su s Marsa, a Evropljani s Venere: slau se oko
malo toga i sve se manje razumiju. I, ovo stanje odnosa, nije prolazna pojava rezultat
jednih amerikih izbora ili jednoga katastrofalnog dogaaja. Razlozi za transatlantsku
podjelu su duboki, dugo se razvijaju i vjerovatno e potrajati. Kada dolazi do odreivanja
nacionalnih prioriteta, odreivanja prijetnji, definisanja izazova i stvaranja i implementacije
vanjskih i odbrambenih politika, SAD i Evropa idu odvojenim putevima. Kaganove teze su
pojednostavljene. Evropa se okree od moi i nije sklona upotrebi sile u me. Odnosima.

29. Koji teoretiar smatra da su SAD zanijekano carstvo koje taj teret ne mogu nositi
same,a svoje saveznike koji su im potrebni odbija militarizmom i unilateralnim
metodama?
-Francis Fukuyama
-Samuel Huntington
-Zbigniew Breinski
-Thomas P.M. Barnett
-Robert Kagan
-Michael Ignatieff

30. Mikrogeopolitiku zanimaju protagonisti koje klasicna geopolitika ostavlja

postrani.Radi se o :
-Poduzeima
-Mafiji
-Sindikatima
-Dravama
31. Ameriki koncept lebensrauma zasnovan je na:
-Teritorijalnoj moi
-Ekonomskoj moi
-Egzistencijalnoj raznolikosti
-Izolacionistikoj doktrini
32. Intelektualnim temeljem amerike politike zadravanja u Hladnom ratu smatra se
tekst:
-Uzroci sovjetskog ponaanja
-Trumanova doktrina
-Ameriki izbor.Globalna dominacija ili globalno vodstvo
-Geografski stoer povijesti

33. Defarges smatra da u vremenu globalizacije dolazi do masovnog suavanja prostora

i vremena.Da je globalizacija vrijeme mrea,mafija i dijaspora,te da se unutar nje
mogu razlikovati entiteti koji su neodvojivi od teritorije i koji se mogu
kretati.Entiteti koji se mogu kretati su prema Defargesovom miljenju:
-Drave
-Multinacionalne kompanije
-_______________
34. Geoekonomiju kao analizu ekonomskih strategija drava,iznjedrila je :
-Amerika geopolitika
-Njemaka geopolitika
-Francuska geopolitika
-Ruska geopolitika
35. Ruski geopolitiki pristup koji odbija eurocentrizam naziva se ?
Euroazijstvo
36. Prema Friedrichu Ratzelu,geografska politika mora biti podreena nacionalnoj
politici ?
DA

NE

37. Za koji period povijesti geopolitike se vezuje koncept Lebensrauma ?

_______________________________________________________________________

38. Autarkija je u interpretaciji nacistike geopolitike pravo jedne nacije na dovoljan

prostor za svoje stanovnitvo ?
DA

NE

39. Koji geopolitiar razlikuje politiku geografiju koja razmatra dravu pod uglom
prostora od geopolitike koja prouava prostor sa gledita drave?
-Karl Haushofer
-Friedrich Ratzel
-Rudolf Kjelen
-Nycholas Spykman
40. Prema Defargeru u XXI stoljeu,bogatstvo i mo jedne drave proizilaze iz
posjedovanja prostora ?
DA

NE

41. Prema Halfordu Mackinderu kljuna karakteristika politikog sistema u

postkolumbovskom dobu je zatvorenost .

42. Dopunite Mackinderov triptih iz 1919 godine :

Ko vlada Istonom Evropom, kontrolie Srce Zemlje,
Ko vlada Srcem Zemlje, kontrolie Svjetski Otok,
Ko vlada Ostrvom Svijeta, kontrolie svijet.
43. Njemaka geopolitika kola izmeu 2 svjetska rata svijet je dijelila na 6 panoblasti
?
DA

NE

44. Disciplina koja prouava uticaj geografskih inilaca na voenje ratova naziva se :
-Geoekonomija
-Geopolitika
-Geostrategija
-Kritika geopolitika

45. Ideja Mittleeuropa,svoje teorijsko utemeljenje nala je u istoimenom djelu autora

Fridricha Naumana .
46. Navedite 5 kljunih elemenata njemake nacistike geopolitike ?
a) Lebensraum
b) Granice
c) Prednost kopnene u odnosu na pomorsku silu
c) Autarkija
d) Panoblasti
47. Razdoblje u kojem je Heartland nadmona regija a sile koje kontroliraju tu regiju
nadmoni tip sile Halford Mackinder naziva :
-Predkolumbosvsko doba
-Postkolumbovsko doba
-Kolumbovsko doba
-Predviktorijansko doba
48. Savez izmeu Njemake i Rusije predstavljao je najvei strah za Halforda
Mackindera koji je smatrao da na taj nain nije bilo mogue izgraditi svjetsko
carstvo.
49. Koji geopolitiar je prvi usvojio tzv. Perspektivu Bojeg oka ?
-Rudolf Kjelen
-Karl Haushofer
-Halford Mackinder
-Niko od navedenih

50. ta se podrazumijeva pod perspektivom Bojeg oka ?

1) Kao prvo, iako se ne koristi pojmom geopolitike, Mackinderov esej otkriva
geopolitiku kao novu povezanu perspektivu koja prouava svijet kao zatvoren politiki
prostor. Geopolitika je novi nain posmatranja utrke za mo meu dravama na
ujedinjenoj svjetskoj sceni. Mackinder usvaja perspektivu Boijeg oka koja posmatra
odozgo ono to on naziva pozornicom cijelog svijeta.
Ono to svi otkrivaju jeste funkcionisanje iz perspektive uzvienog pogleda na svijet, tzv.
Bojeg oka, koje je slijepo na vlastitu usmjerenost prema izolovanim problemima i
ukorijenjenost u vlastitu perspektivu.
51. Koja od navedenih panregija ne spada u model panoblasti koje je promovirala
njemaka nacistika geopolitika ?
-Panafrika
-Panazaija
-Panrusija
-Panamerika
52. Haushoferova ideja uspostave panregija kao novog oblika politike organizacije
svijeta predstavlja kodifikaciju velike igre izmeu Britanije i Rusije ?
DA

NE

53. Zatvoreni politiki sistem je prema Halfordu mackinderu karakteristian za :

-Kolumbovsko doba
-Globalizaciju
-Predkolumbovsko doba
-Postkolumbovsko doba
54. Za Friedricha Ratzela nacionalna ideja je rasna ili etnika i u njoj prostor ne igra
presudnu ulogu ?
DA

55. Pojam Geopolitika skovao je Rudolf Kjelen.

NE

56. Objasnite razliku izmeu vertikalnih i horizontalnih linija u kontekstu procesa

deteritorijalizacije?
(u hrestomatiji u pojmovima ima objanjenje)

57. Gramatika rata se zamjenjuje gramatikom trgovine u :

-Geostrategiji
-Geoekonomiji
-Geoglobalistici
-Nita od navedenog
58. U kontekstu popularne geopolitike Klaus Dods navodi da je jedan medij vaan za
antiglobalistiki pokret jer mu omoguuje osporavanje materijalne moi
drave,korporacija i institucija u sklopu dominantnog politiko ekonomskog
poretka.O kojem mediju se radi ?
-TV kue poput Al-Jazeere
-Radio
-Internet
-Nijedan odgovor nije taan