Distributieriem vervangen (75.000km) B230 motoren.

Haynes handboek hoofdstuk 2A-4

>> EXTRA INFO << zie de opmerkingen onderaan het document1

Verwijderen - Monteren - Spannen

Verwijderen

1. Maak de negatiefklem van de accu los.2

2. Verwijder de noodzakelijke V-snaren3 (na deze gemarkeerd te hebben om deze later bij
het monteren gemakkelijk te kunnen herkennen en ze weer in dezelfde draairichting te
monteren (zie figuur1) (Haynes hoofdstuk 1.11).

Figuur 1 Markeringen aangebracht op V-snaren

3. Verwijder de koelfan4 door de 4 moeren (M6) met een platte ringsleutel SLW 10 los te
draaien. Verwijder de poelie van de koelfan. (De poelie kan gemakkelijk worden
tegengehouden m.b.v. een losse V-snaar). Mogelijk moet je enigszins wrikken om de
poelie te verwijderen..
4. Demonteer het bovenste gedeelte van de afdekkap van de distributieriem.5
Breng m.b.v. een dopsleutel op de bout van krukaspoelie (of nokkenas-tandriemwiel), de
motor op TDC/ BDP6 met zuiger 1 in de bovenste positie. Dit is het geval indien de
markering op de rand van het nokkenas-tandriemwiel in lijn staat met de markering op het
achterliggende beschermplaat van de riembehuizing. Om dit goed zichtbaar te maken kun

je met een witte stift de markeringen op het tandriemwiel van de nokkenas en de

achterliggende gedeelte van de afdekkap verduidelijken, zie (figuur 2).

Figuur 2: Nokkenasmarkeringen staan in lijn.

5. Laat nu de riem in de stand staan waarbij de nokkenasmarkeringen in elkaars verlengde

liggen7.
6. Om de riem te kunnen verwijderen dient n de krukaspoelie verwijderd te worden en
vervolgens de onderste helft van de distributieriem-beschermkap.(Verwijder allereerst de
beschermkap onder de auto om hier bij te kunnen).
De poelie dient op een deugdelijke wijze te worden tegengehouden.
Dit kan op een aantal manieren:
- Omslachtige manier 1: Verwijder de startmotor (Haynes hfdst. 5), of de onderplaat
van het vliegwiel. Laat iemand anders de vertanding van het vliegwiel blokkeren of
plaats een speciaal inzetstuk in de vertanding van het vliegwiel waardoor deze wordt
tegengehouden.
- Omslachtige manier 2: Houdt met een grote klem op de krukaspoelie het geheel
tegen. Aangezien de krukaspoelie in een flexibele rubberen ophanging is gemonteerd
zal de kans op beschadigen redelijk groot zijn.
- Aanbevolen manier: Gebruik de speciale poelie-tegenhouder van Timen Smit:
Timens Tool, zie (figuur 3)8.

Figuur 3: Speciale poelie-tegenhouder van Timen Smit met ratel op de bout klaar om los te draaien.

7. Maak vervolgens de krukaspoelie-bout los (dopsleutel 24) zonder de gefixeerde positie

van de krukas te wijzigen. (mocht die toch per ongeluk van de markering worden
verdraaid, zet deze dan weer goed). Verwijder de bout en de poelie. Nu kan tevens de
onderste helft van de afdekkap van de riem worden verwijderd.
De markering op het onderliggende krukas-tandriemwiel moet nu ook in lijn staan met de
O-markering op de onderste helft van de afdekkap van de riem, zie (figuur 4 en 5 of
afbeelding Haynes blz 2A.4).

Figuur 4: Schematische weergave markeringen: Bovenzijde: het nokkenas-tandriemwiel. Midden: het

hulpas- tandriemwiel. Onderzijde: het krukas-tandriemwiel.

Figuur 5: Krukaspoelie met markeringen in lijn. De markeringen op de (middelste) hulpaspoelie doen niet
echt ter zake. Omdat dit tandwiel de oliepomp aandrijft hoeft deze niet synchroon te lopen. Echter voor
motoren met de stroomverdeler aan de zijkant van het motorblok moet dit natuurlijk wel precies kloppen
omdat de stroomverdeler wordt aangedreven door dit tandriemwiel.

8. Verwijderen van de distributieriem

- Draai de moer van de spanrol los (zie figuur 6 of Haynes afb. 4.7.A).
- Druk de riem en de spanrol naar achteren om de spanveer in te drukken. Draai de
spanner in deze positie weer vast door de moer weer aan te draaien. Je kunt ook een
gladde pin (bijv een popnagel van 3 mm of iets dergelijks) in het gat van de spanneras
steken om deze te fixeren (zie Haynes afb 4.7.B).

Figuur 6: Spanrol met losse moer en borgpen. Gebruik hiervoor een gladde pen (bijv. een popnagel en
liever niet, zoals hier een 6-kant boutje).

9. Markeer de looprichting van de riem indien deze weer gebruikt wordt. Til de riem
vervolgens voorzichtig van de tandwielen en verwijder deze in zn geheel. Verdraai de
krukas, nokkenas en de hulpas niet, indien de distributieriem is verwijderd !
10. Draai de spanriem-geleiderol rond en controleer deze op slijtage (speling of stroef
lopen). Vervang deze indien nodig.9
11. Bij hergebruik riem: Controleer de distributieriem zorgvuldig op onregelmatigheden,
slijtageplekken, scheuren, of olieplekken. (olie = vervangen!). Let vooral op de
vertanding, die absoluut onbeschadigd moet zijn. Vervang altijd bij de geringste twijfel !
Bij een revisie of indien er meer dan 60.000 km gereden is met deze riem, dient deze altijd
vervangen te worden uit voorzorg, ongeacht de eventueel goede staat ! Let vooral op
oliesporen. (zoals op foto 9). Deze dienen getraceerd en verholpen te worden voor de
hermontage ! Reinig de omgeving goed !

Monteren en Spannen
1. Bij montage dienen de tandriemwielen nog steeds in de juiste positie te staan (zie par. 5).
De krukaspositie kan gecontroleerd worden door overeenkomende markeringen van riemtandriemwiel en behuizing (zie afbeeldingen). Leg de riem over de tandriemwielen en
over de spanroller. Leg het dwangplaatje10 weer op de juiste wijze over het uiteinde van
de krukaspoelie-bevestigingspunt heen (Let op dezelfde looprichting indien de riem
opnieuw gebruikt wordt!).
LET OP:

Op de nieuwe riem staan een aantal markeringen (2 met enkele en 1 met dubbele
streep). Zorg dat de markeringen op de tandriemwielen overeenkomen met de
markeringen op de nieuwe distributieriem.
A. Allereerst bij de nokkenas en hulpas. (je zult zien dat de dubbele markering bij
de krukas nog niet in lijn ligt).
B. Controleer of de markeringen op de tandriemwielen in lijn staan met die op de
behuizing. Ontspan vervolgens het spanrolveer door hetzij de moer los te draaien
of de aangebrachte pen te verwijderen. De riem wordt nu door de veer van de
spanrol vanzelf strak gezet. Draai de moer van de spanrol weer vast.
C. Draai de krukas nu iets terug11 om te controleren of de krukasmarkeringen in
lijn met elkaar komen. De dubbele markering moet op de krukas-tandriemwiel
precies in het midden van de markering op het dwangplaatje/spiebaan komen).
Let op dat het plaatje goed op de spie zit, zie (figuur 7).

Figuur 7: De dubbele markering op de nieuwe riem valt samen met de markering op het
beschermplaatje/spiebaan op de as.

2. Monteer de onderste helft van de afdekkap en de krukaspoelie. Zorg ervoor dat de gleuf
in de krukaspoelie precies in het nokje/spietje komt van de krukas-tandriemschijf.12
Blokkeer de krukas weer met Timens Tool (of op de vertanding van het vliegwiel) en
draai de bout van de krukaspoelie vast met het voorgeschreven moment. (stap1 = 60 Nm;
stap2 = 60 graden doordraaien (= van 12.00 naar 14.00 uur). Dit komt neer op ongeveer
120 Nm).
Monteer de startmotor of de afdekkap van het vliegwiel weer (indien verwijderd).

3. Draai de krukas tweemaal volledig rond met de klok mee. Stop op het TDC, zuiger no.1
op het hoogste punt en controleer of de markeringen nog uitgelijnd staat. Draai de moer
van de spanrol nogmaals los en weer vast.
4. Monteer de bovenste helft van de afdekkap. Vervolgens de V-snaren, fan etc. (raadpleeg
de handleiding indien nodig). Zet de negatief accuklem weer vast en de beschermkap
onder de auto. Verwijder al het gereedschap onder de motorkap!
5. Naspannen: Laat de motor op bedrijfstemperatuur komen en zet hem dan uit. Zet de
motor weer op het TDC/BDP punt met zuiger no.1 op het bovenste punt. (De nokkenas
staat dan in ruststand en er zullen dan geen omtrekkende krachten op de riem staan
waardoor het naspannen nadelig benvloed zou kunnen worden).
Verwijder de rubber toegangsdop voor de vastzetmoer aan de voorzijde van de afdekkap
(Druk hem niet per ongeluk naar binnen!). Draai de moer nogmaals los en draai hem weer
vast. Stop de rubber toegangsdop terug in de afdekkap.
6. Indien er een nieuwe riem is gemonteerd, dient de vorige procedure (punt 5) na ongeveer
1000 km te worden herhaald.

NOTEN
1

Disclaimer: de opsteller van dit document wijst uitdrukkelijk alle aansprakelijk voor
mogelijke (gevolg)schade aan motor, voertuig of personen ontstaan door werkzaamheden
verricht volgens deze beschrijving van de hand. Daarom raden wij ook aan om als je voor de
eerste keer de distributieriem vernieuwt dit met een ervaren iemand uit te voeren.
2
Dit om eventueel kortsluiting tijdens het sleutelen te voorkomen. LET OP: mogelijk verlies
van instellingen van alarminstallatie en radio.
3
Riemen verwijderen van fan, waterpomp, dynamo, stuurbekrachtiging en aircopomp (indien
aanwezig). Dit geschiedt door het losdraaien van diverse montage- en afstelbouten.
4
Het verwijderen van de koelfan met poelie is niet strikt noodzakelijk doch wel aan te raden
omdat het verwijderen en met name het terugplaatsen van het bovenste gedeelte van de
afdekkap veel gemakkelijker gaat. Neem een platte ringsleutel en geen steeksleutel. De
moertjes beschadigen gemakkelijk!
5
Let bij het verwijderen van een oude afdekkap goed op losbrekende delen. Bij een oude kap
kan het materiaal dermate breekbaar geworden zijn bij de bevestigingspunten, dat het
vervangen van een kap noodzakelijk is. Let op dat je alle, soms lastig zichtbare, bouten
losdraait.
6
TDC (Top Dead Center) = BDP (Bovenste Dode Punt): dat wil zeggen dat de kleppen van
de voorste cilinder (= cilinder1) vrij staan. Beide nokken van de eerste cilinder staan schuin
omhoog en raken zodoende de klepstelplaatjes, die eronder liggen, niet. Dit is ook
waarneembaar door de opening van de olievuldop op het kleppendeksel (figuur onder)

Gemakkelijker is het om kleppendeksel te verwijderen en tijdens ditzelfde reparatiemoment

de klepspeling te controleren (voorkom beschadigingen van de pakking!).
7

Handig is om de oude riem op alle drie de tandriemwielen met een witte stift te markeren
zodat precies is na te gaan of de riem er wel goed op lag. Vaak genoeg is gebleken dat de riem
een tandje verkeerd stond. Deze markeringen kun je ook overbrengen op de nieuwe riem,
zodat je later een extra controle heb.

De poelie-tegenhouder van Timen Smit (Timens Tool) is een bijzonder gemakkelijk

hulpmiddel om de krukaspoelie of het nokkenas-tandriemwiel los te maken. Omdat deze
poelie vaak stevig vast zit is dit d oplossing om de krukas te blokkeren. Te bestellen bij
Timen Smit. (zie figuur: hier afgebeeld om de nokkenaspoelie te verwijderen).
Uitvoering: een ring met diameter van circa 8cm is vastgelast op een hefboom van 60cm
lengte. Op de ring zijn een 2-tal vingers gelast die in uitsparingen in de poelie vallen om deze
tegen te houden.

Indien de spanrol bij het ronddraaien een licht geluid produceert en/of speling vertoont kun
je hem maar beter direct vervangen.
10
Dwangplaatje: dit is een afdekplaatje dat tegen het krukas-tandriemwiel wordt geplaatst en
zorgt dat de riem goed op zn plaats blijft zitten. Het dient met het nokje in de spiebaan te
vallen. Let hierop! Omdat dit van zacht materiaal gemaakt is kan dit bij verkeerde montage
gemakkelijk beschadigen.
11
Het terugdraaien van de krukas kan het gemakkelijkst gebeuren met een ratel op de
nokkenaspoelie.
12
Let op de juiste montage van de krukaspoelie. Het is gebleken dat zelfs Volvo dealers dit
ook wel eens niet correct monteren waardoor de spie/poelie/as beschadigd raakt.

Opmerking
Vrijloper:
Het B230 type motor is een zgn. vrijloper. Dit houdt in dat in het geval dat de
distributieriem zou breken, de kleppen (aangedreven door de nokkenas) niet in aanraking
kunnen komen met de bovenzijde van de zuigers (aangedreven door de krukas). Door de
extra ruimte tussen de kleppen en de zuigers lopen ze vrij ten opzichte elkaar. Hierdoor
wordt ernstige motorschade, doordat kleppen en zuigers tegen elkaar slaan, beperkt.
Let wel:
uitzondering is de motor met een zgn Heron cilinderkop
motoren waarin naderhand een nokkenas met een grotere slag is gemonteerd

Ratel:
Als je voor het losdraaien/vastzetten van de krukaspoeliebout een ratel met verlengstuk
gebruikt moet deze wel van een extra industrie kwaliteit zijn.
Auteur:
Reinier van Putten
r.putten9@chello.nl
Cijnsland 26
3271 VB Mijnsheerenland
Tel: 0186-602278
Met dank aan:
Timen.Smit@planet.nl
Elspeterweg 17
8171 ER Vaassen
Tel: 0578-575171