Science Writing

Marife D. Villalon
Former science writer (Ang Velocity)

What
is
science
writing?

What is science writing?

Writing about scientific subject
matter, often in a non-technical
manner for an audience of nonscientists (a form of journalism or
creative nonfiction)

Writing that reports scientific

observations and results in a
manner governed by specific
conventions (a form of technical
writing)

The science journalist

is essentially a
teacher.

Requisites in science
journalism

Requisites in
science journalism
Precision
Clarity
Objectivity
Scientific method

How do you
write an
effective science
article?

How do you write an effective science article?

Scientific names and technical terms (sometimes called
jargon) are necessary for scientists. It enables them to
speak more accurately to one another about things they
have in common. You are
Understand the bridge between the Tip
Try to define the jargon.
the jargon. scientists and the readers. Explain it as short and
To do this, you will need to understand the
scientific terms yourself.

crisp as possible--dont
lengthen it to an extent
that it becomes the main
focus of your article.

Researchers in California say they have found a new way of

testing unborn babies for spina bfida - a deformity of the
spine which can cause paralysis.
Lumabas sa pagsusuri na mas matandang tingnan ang
mga taong may mataas na body mass index (BMI) - sukat
ng timbang at taas - kumpara sa kanilang kambal na nasa
40 taong gulang pababa.

How do you write an effective science article?

People understand solid, concrete things which they can
feel, smell, see, touch, taste or hear. Because much of
science is about ideas, where
possible you should Use concrete
Tip
explain the scientists words where
While it is encouraged
abstract ideas in
to give the reader an
image of what youre
concrete words your possible.
talking about, dont
hyperbolize your article
ordinary readers can understand.
too much. Bedazzling
facts deviates away
from the story that you
should tell.

Scientists in China have invented a sewing thread so strong

that it could take the weight of a fully-grown elephant.
Breeders in Papua New Guinea have produced a new
breed of super pig which can weigh up to 750 kg - about
the weight of a small car.
Kada konsumo ng Kool-Kalan ay 12 volts lamang ang
inaabot, na katumbas ng nagagamit tuwing nagkakarga
ng cellphone.

How do you write an effective science article?

Do not overload your stories with large numbers or lots of
figures. In many cases, especially at the start of the story,

Do not overload
with figures.

you should round

figures off to make

them simpler to understand.

Tip
However, you should
quantify your
statements, rather than
using qualitative
phrases.

Researchers at the Dr. Seus School of Medicine and the Mt.

Auburn Hospital have discovered an inherited molecular
defect that makes some people naturally resistant to
malaria, a disease affecting over 300 million people in
tropical areas around the world.
Natuklasan ng kanilang mga siyentipiko na sa 246 taong
umabot sa edad na humigit-kumulang 100, karamihan sa
kanila ay mas mahilig makipagkapwa-tao kumpara sa
mga taong may normal na haba ng buhay.

How do you write an effective science article?

Your audience will not like long boring explanations, so
you should develop a bright style of writing. Keep your
words clear and simple. Do not use too many
Write
scientific terms and
Tip
explain them in simple brightly.
Do not mistake shallow
writing for bright writing.
words. Try to limit the important ideas to
You still need to explain
the essential facts
one (or two at the most) per sentence.
properly. Simply telling
readers how wonderful
something is, does not
make proper journalism.

How do you write an effective science article?

To sensationalize means to state something in such a
strong and extreme way that it has an effect on peoples
emotions. Sensationalizing science can often lead to harm
by falsely provoking
Do not
Tip
strong emotions such There is a little
difference between
sensationalize. as hope or fear in
exaggeration and lying.
often
readers. This is especially dangerous in fields Exaggeration
leads so far from the
truth that it becomes a
such as medical research and astronomy.
lie. You must never lie to
your readers or listeners.

A biosensor developed by researchers at the National

Nanotechnology Laboratory (LNNano) in Campinas, So
Paulo State, Brazil, detects molecules associated with
neurodegenerative diseases and some types of cancer.

Napatunayan ang bisa ng serpentina (Robecia serpentina)

bilang gamot sa maraming sakit tulad ng kagat ng ahas at
aso, bulutong at sakit sa tiyan.

How do you write an effective science article?

You need these kinds of background details in most
stories, because they help your readers or listeners to
understand what has happened and
Give
how important the
Tip
latest development is. background
Usually these details are
They should be written
placed at the end of the
article, because they just
as simply and clearly details.
provide a history on the
topic youre working on.
as the rest of the story.

The African strain of the Zika virus, which takes its name
from Uganda's tropical Zika forest where it was first
discovered in 1947, has been widespread on the continent
for decades.
Nagmula sa India, ang dahon ng serpentina ay katulad ng
sili, ngunit mas makintab. Samantala, ang mga puting
bulaklak nito ay maliliit. May tulis rin ang halaman sa dulo
at berdeng-berde ang kulay.

Types of science articles

Types of science
articles
News
Feature
Editorial

NEWS

Types of science articles

HARD NEWS
Usually in the form of straight
news, hard news presents more
newsworthy angles. It observes
the elements of objectivity.

SOFT NEWS
These are news usually shaped
as news features. They are more
in-depth, and provides more
points of views and perspectives.
It combines objectivity and
subjectivity.

Types of science articles

HARD NEWS
Inverted
pyramid

NEWS

Hard science news follows the

inverted pyramid structure.
The LEAD presents the gist of
the story.
The BODY elaborates, explains,
presents quotes, statements,
figures and statistics.
You can usually end this in an
abrupt yet coherent way.

Zika strain from Americas outbreak spreads in Africa for first time
The Zika virus strain linked to surging cases of neurological disorders and
birth defects in Latin America has for the first time been found in Africa, the
World Health Organization said Friday, May 30.
The UN health agency announced that the Zika virus strain circulating in
Cape Verde had been shown to be the same as the one behind an explosion of
cases in the Americas.
"This is the first time that strain of Zika which has been showed to cause
neurological disorders and microcephaly ... has been detected in Africa,"
Matshidiso Moeti, WHO's Africa regional chief, told reporters in Geneva.
The so-called Asian strain of the virus has infected some 1.5 million people
in hardest-hit country Brazil alone, and was detected in Cape Verde through
the sequencing of Zika cases in the island nation.

Article from Rappler.com

"It is the same genetic material as the virus in Brazil," WHO spokeswoman
Marsha Vanderford told Agence France-Presse.
"The findings are of concern because it is further proof that the outbreak is
spreading beyond South America and is on the doorstep of Africa," Moeti said.
"This information will help African countries to re-evaluate their level of risk
and adapt and increase their levels of preparedness," she added.
Experts agree that Zika is behind a surge in cases of the birth defect
microcephaly -- babies born with abnormally small heads and brains after
their mothers were infected with the virus.
The virus, which also causes the rare but serious neurological disorder
Guillain-Barre Syndrome, is mainly spread by two species of Aedes mosquito
but has also been shown to transmit through sexual contact.
Article from Rappler.com

WHO believes the Asian Zika strain was imported to Cape Verde by a traveller coming from
Brazil, before it began spreading locally.
The African strain of the Zika virus, which takes its name from Uganda's tropical Zika forest
where it was first discovered in 1947, has been widespread on the continent for decades.
But until recently, Zika sparked little concern, as it usually causes only mild, flu-like symptoms
and Africans have generally built up immunity against the African strain.
It remains unclear what impact the Asian strain of the virus could have in Africa, said Bruce
Aylward, WHO chief on outbreaks and health emergencies.
As of May 8, 7,557 suspected Zika cases had been registered in Cape Verde, as well as three
microcephaly cases, WHO said.
No cases of Guillain-Barre Syndrome have been registered in the country so far.

Article from Rappler.com

Paghahanda ng Pilipinas sa epekto ng climate change, ibinida

Isang climate-smart development pathway, o isang daan tungo sa
kaunlaran nakakawing sa kaalaman sa klima ang kasalukuyang tinatahak ng
Pilipinas, ayon kay Pangulong Benigno S. Aquino sa UN Climate Change
Summit na ginanap kamakailan lamang.
Sa kabila ng limitadong mapagkukunan ng teknolohiya, binanggit ng
pangulo na ginagawa pa rin ng bansa ang lahat upang makapaghanda sa
mga epekto ng pabagu-bagong panahon, o climate change.
Dagdag niya, hindi naghihintay ng Pilipinas sa pagdating ng mga
sakuna.
Isa sa mga paraan upang makamit ito ay ang pagkakaroon ng disasterrisk framework, isang plano na makakatulong para maibsan ang dala ng mga
sakuna sa bansa.
Article from Marife D. Villalon, NSPC Training (2015)

Binigyang-diin din ang pagkakaroon ng mga forecasting warning, na nagbababala sa mga

mamamayan ukol sa panahon, at multi-hazard at geohazard mapping, na kung saan ay naoobserba
ang mga lugar na maaaring abutan ng trahedyang dulot ng kalikasan.
Bukod dito, plano ng presidente na magkaroon ng public expenditure, o malawakang
pagpapalaganap ng kaalaman ukol sa pagbabago ng panahon.
Maging ang gobyerno ng Pilipinas ay nakikiisa, sa pamamagitan ng mahigpit na
pagpapatupad ng batas tungkol dito. Isa na ang Renewable Energy Act na ipinasa noong 2008, na
naglalayong matipid ang konsumo ng enerhiya.
Kasalukuyan ring isinasagawa ang regreening program, isang programang naglalayong
palawigin ang pagtatanim ng puno kasama ang malawakang kampanya sa pagbabawal ng
pagputol ng puno, ani Aquino.
Hinimok ni P-Noy na magtuklas pa ng ibang oportunidad para sa maraming programang
pangkalikasan, at ayon sa kanya, makakamit ito sa pamamagitan ng pandaigdigang pagkakaisa at
pagtutulungan.

Article from Marife D. Villalon, NSPC Training (2015)

Types of science articles

Soft science news or news features
follow this structure.
The LEAD is featurized, usually in a
descriptive type.
The BODY presents more analysis,
with semi-leads to tackle more.
You can usually end this in an
abrupt yet coherent way.

NEWS
SOFT NEWS

Bagong uri ng palay, kayang lutasin ang kakulangan sa Vitamin A

Sa buong mundo, humigit-kumulang kalahating milyong bata at ilang libong kakabaihan ang
nabubulag o namamatay nang dahil sa kakulangan ng isang bitamina na ating kailangan sa
katawan - ang bitamina A.
Karamihan na sa mga bansang third-world tulad ng Pilipinas ang may sitwasyong ganito. Dahil
sa iniindang kahirapan, hindi nila kayang bumili ng mga gulay sapagkat itoy mahal kung bibilhin.
Ito ang dahilan kung bakit nabuo ang Golden Rice, isang natatanging uri ng palay kung saan,
bukod sa enerhiya nitong karaniwang taglay, ay naglalaman rin ng bitamina A na maaaring
makabawas sa vitamin A deficiency.
Inilagay ang beta ( )-cartonene sa mga sikat na varitey ng bigas, nang sa gayon, ang sinumang
kumain nitong kulay dilaw na kanin, ay nakakakuha ng nasabing beta- carotene. Siya naman itong
gagawin ng katawan na Vitamin A.
Kasalukuyan ngayon itong inoobserbahan ng mga siyentipiko sa pinakapinagkakatiwalaang
institusyon sa mundo pagdating sa palay, ang International Rice Research Institute (IRRI).

Article from Marife D. Villalon, NSPC Training (2015)

Walang ebidensya
Naantala ang patuloy na pananaliksik ukol sa Golden Rice noong sugurin ng mga aktibista ang
isa sa mga bukid na may tanim nito sa Pili, Camarines Sur, Agosto 8, 2013. Isa lamang ito sa 15 lupa
sa Pilipinas na may ganitong uri ng palay.
Kahit na hindi sila kasama dito, nakikiisa ang lupon ng Greenpeace, isa sa mga nangungunang
grupong nakatuon sa pagprotekta ng kalikasan. Ayon sa pinuno nito sa Pilipinas na si Daniel
Ocampo, nag-aalala sila baka magkaroon ng kontaminasyon ang ibang mga tanim.
Dagdag niya, hindi sila takot sa siyensiyang hatid ng Golden Rice, nag-aalala sila sa mga
magiging bunga nito; sapagkat aniya, wala itong ebidensya na tunay na makapagbibigay ng
Vitamin A.
Sang-ayon din dito si Chito Medina, pinuno ng isang samahan ng mga magsassakang
mananaliksik na kanilang tinawag na MASIPAG. Ang gawaing ito ay isang paglalapastangan sa uri
ng palay, saad niya.
Inirerekomenda rin niya ang pagkain ng black rice at mga mangga at kamote upang mabigyan
ang katawan ng mas maraming Vitamin A, kahit na ang mga pagkaing ito ay hindi kalimitang
inihahain ng mga Pilipino sa kanilang hapag-kainan.
Article from Marife D. Villalon, NSPC Training (2015)

Bakit matatakot?
Kahit na may humahadlang, patuloy pa rin ang pananaliksik ng mga siyentipiko ng IRRI tungkol
sa Golden Rice.
Ayon kay Antonio Alfonso, isa sa mga bahagi ng Philippine Rice Institute (Philrice), na katuwang
ng IRRI sa pagpaparami ng nasabing palay; nakakapanghinayang ang mga ginagawa ng mga
aktibista.
Bakit ito masama? sinabi niya, at inilahad na sumusunod sila sa mga patakarang
pansiyensiya upang mapanigurado ang kaligtasan sa paggawa ng eksperimentong ito.
Samantala, ang magsasakang si Rolando Nicolas ay hindi natatakot, sapagkat ito [Golden
Rice] ay palay pa rin, at hindi dapat katakutan ang pagtanim nitong bagong uri ng bigas.
Prayoridad pa rin, ani Nicolas, ang dami at ang taas ng kalidad ng gintong palay, na sa
kasalukuyan ay hindi pa rin umaabot sa lebel ng inaasahang produksiyon.
Idinidiin naman ni Bruce Tolentino, director-general ng IRRI, na sanay madagdagan pa ang
produksyon, hinggil sa naranasan na pananbotahe sa pananim noong nakalipas.
Wala kaming masamang motibo, sabi ni Tolentino, na nagpapaalalang ang proyektong
isinasagawa ay may intensyon para sa ikabubuti ng sangkatauhan.
Article from Marife D. Villalon, NSPC Training (2015)

Bakit matatakot?
Kahit na may humahadlang, patuloy pa rin ang pananaliksik ng mga siyentipiko ng IRRI tungkol
sa Golden Rice.
Ayon kay Antonio Alfonso, isa sa mga bahagi ng Philippine Rice Institute (Philrice), na katuwang
ng IRRI sa pagpaparami ng nasabing palay; nakakapanghinayang ang mga ginagawa ng mga
aktibista.
Bakit ito masama? sinabi niya, at inilahad na sumusunod sila sa mga patakarang
pansiyensiya upang mapanigurado ang kaligtasan sa paggawa ng eksperimentong ito.
Samantala, ang magsasakang si Rolando Nicolas ay hindi natatakot, sapagkat ito [Golden
Rice] ay palay pa rin, at hindi dapat katakutan ang pagtanim nitong bagong uri ng bigas.
Prayoridad pa rin, ani Nicolas, ang dami at ang taas ng kalidad ng gintong palay, na sa
kasalukuyan ay hindi pa rin umaabot sa lebel ng inaasahang produksiyon.
Idinidiin naman ni Bruce Tolentino, director-general ng IRRI, na sanay madagdagan pa ang
produksyon, hinggil sa naranasan na pananbotahe sa pananim noong nakalipas.
Wala kaming masamang motibo, sabi ni Tolentino, na nagpapaalalang ang proyektong
isinasagawa ay may intensyon para sa ikabubuti ng sangkatauhan.
Article from Marife D. Villalon, NSPC Training (2015)

Lumalaking isyu
Naging puno ng debate sa Pilipinas ang Golden Rice sa dahilang ito ay isang GMO o
genetically-modified organism. Ito ay mga organismo na binago ang komposisyon ng isang halaman
upang makasabay sa kailangan ng tao, katulad ng pagkakaroon ng kakayahan na hindi
maapektuhan ng mga insekto o peste.
Ngunit hindi lamang ito nangyayari sa Pilipinas, maging sa buong mundo ay nagaganap din
ang mahabang alitan ukol sa mga GMO.
Isa na rito ay ang debate ng isang siyentipiko mula sa University of Florida at isang aktibistang
tutol sa mga GMO.
Binigyang-diin ng aktibista na walang mandatory safety test o walang masusing pagsusuri na
nagaganap sa mga GMO. Dagdag na rito, aniya, ang isyu ng GMO labeling, o ang pagtukoy ng
publiko kung GMO ba o hindi ang kanilang kinakain.
Bumuwelta naman ang siyentipiko, na nagsaad na dahil sa mga taong tumututol sa GMO,
itinitigil nila ang magandang teknolohiya. Ayon pati sa kanya, sa loob ng 30 taon ay walang naging
masamang epekto ang GMO dahil ito ay gumagana.
Article from Marife D. Villalon, NSPC Training (2015)

Types of science articles

FEATURE
These are the more in-depth
news features. They both have
almost the same structure, the
difference is that it has a
conclusion to wrap up the whole
article.

EDITORIAL
Editorials feature your opinions
based on facts. Usually you have
a news peg + stand at the
beginning, points at the middle
and the conclusion.

Tahimik na kumikitil
Pamamaga at pamumutla ng braso ang unang nadama ni Jane Bisenius noong araw na iyon.
Nang lumaon, lalo pa itong namula. Lalo itong namaga. Hanggang sa unti-unti niyang
nararamdaman ang tilay pagkain ng kanyang balat.
Lingid sa kanyang kaalaman, isang bihirang karamdaman ang pumasok sa kanya - ang
necrotizing fasciitis (NF).
Kilala rin sa tawag na flesh-eating bacteria, nagsisimula itong pumasok sa mga bukas na
sugat, pasa at ngalay sa katawan. Pagkaraan ng ilang oras, kumakalat na ito sa buong katawan,
lalo na sa mismong sugat; dahil kaya nitong magtago sa ating immune system: ang ating
pananggala laban sa mga sakit. Dahil sa mga dalang toxin ng NF, pinapatay at mistulang kinakain
nila ang mga malalambot na tissue ng katawan.
Ayon kay Dr. Jeff Sartin, doktor mula sa Nebraska Medical Center; nagdudulot ang sakit ng
matinding pagkasira ng mga tissue at muscle. Dagdag niya, pwede itong mangyari kahit saang parte
ng katawan.
Makakaramdam ang isang pasyenteng mayroong NF ng mainit at namamagang balat,
nararamdamang pagkalamig, mataas na lagnat, pagsusuka, at pagkahilo.

Article from Marife D. Villalon, RSPC Training (2014)

Pagkaraan ng isang araw, mararanasan niya ang mga sintomas ng trangkaso, pagkauhaw, at
paglusob ng bacteria sa balat. Habang tumatagal, nakikitaan na ng pamamaga at pagkamatay ng
balat. Kapag hindi ito nalunasan, bumababa ang presyon ng dugo ng pasyente, magkakaroon ng
mga toxic shock symptoms, at sa loob ng apat o limang araw; maaari siyang maparalisa o mamatay.
Tinatayang 500 kaso ang naitatala kada taon, kung saan 150 hanggang 200 katao ang
namamatay. Hindi man natin naririnig ang sakit na ito bilang isang epidemya, unti-unti namang
tumataas ang bilang ng may NF.
Ngunit may natitira pang pag-asa sa mga katulad ni Jane. Nabibigyan-lunas ang sakit sa
pamamagitan ng pagtanggal ng mga antibiotics, paggamot sa mga toxic shock symptoms, at pagopera. Maaari din itong maiwasan kahit sa simpleng paghuhugas ng kamay at paglilinis ng mga
sugat. Sa ganitong mga paraan, nareresolba na natin ang pagkakaroon ng karamdamang ito bago
pa man ito lumalala.
Maliit mang tingnan ang mga bacteria na ito, huwag namang maliitin ang epektong nadudulot
nito sa atin. Sapagkat ang necrotizing fasciitis ay isa sa mga tahimik na kumikitil ng ating buhay.

Article from Marife D. Villalon, RSPC Training (2014)

More tips:

Make an impression.

Know the Ws of the topic.

Determine what structure to

use, your choice of words, line of
thought, etc.

Make descriptions.

Give the other side of the

situation when needed.

Get the gist, find some twist.

Thank
you!

Hi! Kaunting plug lang :)

I-add niyo ako sa FB: Marife
Villalon
Pa-follow na rin sa Twitter:
@mdvillalon
Salamat!