Fuqia juridike e aktit administrativ

A. KUPTIMI I FUQIS JURIDIKE T AKTIT

Qllimi i nxjerrjes s nj akti administrativ sht krijimi i efekteve juridike pr
subjektet t cilve ai u drejtohet. Nuk mund t kuptohet nxjerrja e aktit administrativ nga nj
organ kompetent, pa fuqin e tij juridike. Organet administrative, kur nxjerrin nj akt juridik,
kan parasysh q vullneti juridik i pushtetit t gjej n t shprehjen e plot dhe t qart, si dhe
sa do ti shrbej vet akti nevojave t kohs. Kto krkesa duhet t vlersohen prpara ose
gjat nxjerrjes s aktit pr arsye se deklarimi i vullnetit t pushtetit n akt sht i lidhur
ngusht me krijimin, ndryshimin ose shuarjen e pasojave juridike.
Akti administrativ, si rregull, lind t drejta e detyrime t caktuara, krijon dobi a
favore, si dhe prek interesa t caktuara t personave q u drejtohet. Prandaj, krahas
krkesave pr nj prmbajtje ligjore q duhet t ket akti administrativ, rndsi paraqesin
dhe shtjet q lidhen me fuqin juridike t aktit.
Fuqia juridike e aktit administrativ, ashtu si dhe pr do akt legjislativ a gjyqsor,
sht e ndrvarur nga disa faza ose momente juridike t rndsishme, mosrespektimi i t
cilave sjell pafuqin juridike t aktit. Fuqia juridike e aktit administrativ njsohet me
terminologjin e prdorur aq shpesh n praktik, kur themi se akti ka hyr n fuqi. Tri jan
fazat n t cilat zbrthehet koncepti i fuqis juridike t aktit administrativ.
Faza e par lidhet me momentin e nxjerrjes s aktit nga organi administrativ
kompetent; faza e dyt sht njohja e prmbajtjes s aktit nga subjektet e interesuara; faza e
tret lidhet me efektin e vonuar t fuqis s aktit.
1. Nxjerrja e aktit administrativ
Me nxjerrjen e aktit, organi administrativ shpreh n mnyr t qart e t plot
vullnetin shtetror. Organi administrativ nprmjet aktit shpreh vullnetin juridik, duke
qartsuar se cilat jan t drejtat dhe detyrimet q rrjedhin nga prmbajtja e tij. Nxjerrja e
aktit paraqitet e ndryshme n organe t administrats. N kt aspekt ndikon forma ose
prmbajtja e aktit, si dhe elemente t tjera t veanta q jan karakteristike pr organin
administrativ. Kshtu, procedura q ndiqet nga organi monokratik nuk mund t jet e njjt
me at t nj organi kolegjial. Rregullat q zbatohen n procedurat e organeve kolegjiale
jan m t hollsishme dhe m t ndrlikuara. Nuk mund t ket thjeshtsin dhe shpejtsin
e urdhrit t nxjerr nga Kryeministri, ministri ose kryetari i bashkis nj vendim i Kshillit t
Ministrave ose i kshillit t bashkis. Pra, struktura e organit, si dhe karakteri i prmbajtjes
s vet aktit ndikojn n kt drejtim.
Pr nxjerrjen e aktit administrativ nga nj organ individual mjafton formulimi dhe
nnshkrimi i tij nga titullari, q akti t sjell efekte juridike. Kshtu p.sh., urdhri i
Kryeministri pr emrimin e nj funksionari i fillon efektet juridike me nnshkrimin e tij, pa
qen i nevojshm kalimi n t gjitha fazat.
N rastet e organeve kolegjiale, si p.sh. t Kshillit t Ministrave ose t kshillit t
bashkis s nj qyteti, miratimi i aktit krkon nj procedur jo aq t thjesht sa n rastin e
nxjerrjes s aktit nga organi individual. Nxjerrja e aktit kalon n nj procedur m t
gjat, e cila nuk mund t mnjanohet, sepse prndryshe sjell pasoja t pavlefshmris s
aktit. Kshtu, nxjerrja e aktit kalon n fazn prgatitore, ku kryhen veprime me karakter
teknik ose material, bhen studime, analiza, diskutime e redaktime t projektaktit, me

qllim q ai t bhet sa m i sakt dhe i bazuar n ligj. Pas ksaj projektakti kalon pr
shyrtim n mbledhjen e organit kolegjial.
Prpara se t marr formn e aktit administrativ, sht e detyrueshme q projekti t
diskutohet nga t gjith antart e organit kolegjial, t cilt kan t drejt t shprehen pr
plotsimin, modifikimin ose edhe ndryshimin n dispozita t veanta ose n trsi t
projektaktit konkret. Pas diskutimit, projektakti hidhet n votim. Votimi sht momenti
prfundimtar q e shndrron projektaktin n akt administrativ. Pra, pavarsisht se me
hedhjen n votim dhe me miratimin e tij akti mund t mos paraqitet i plot pr arsye t
mosformulimit t tij me t gjitha ndryshimet q mund ti jen br gjat diskutimit, ai
konsiderohet se sht marr. Momenti i votimit, i cili pasqyrohet n procesverbalin e
mbledhjes s organit, sht vendimtar pr aktin. Kshtu, p.sh., projektvendimet e Kshillit t
Ministrave konsiderohen t miratuar si akte nga asti q jan votuar dhe regjistruar n
procesverbalin prkats.
Marrja e forms juridike pr aktin sht momenti fillestar q duhet t pasohet nga
faza t tjera, me qllim q t prodhoj pasojat e dshiruara. Megjithat, duke kuptuar
specifikn e aktit administrativ, si dhe veorit e organit nuk prjashtohen rastet q ai t
filloj t veproj dhe t sjell efekte juridike nga momenti i nxjerrjes, pa qen nevoja e
vnies n dijeni t prmbajtjes s tij personave t interesuar. Raste t tilla, t cilat nuk jan t
pakta n praktikn administrative, prbjn nj prjashtim nga rregulli i prgjithshm, sipas
t cilit akti duhet t ndjek t gjitha fazat, pr t prodhuar efekte juridike. T tilla jan si
p.sh., aktet administrative n formn e gjobs q vendosen nga punonjsit e qarkullimit
rrugor pr drejtuesit e automjeteve, t cilt nuk zbatojn dispozitat e Kodit Rrugor. Gjoba n
kt rast, q sht nj form e aktit administrativ, sjell efektin e saj juridik edhe pa qen t
pranishm drejtuesit e automjeteve. Gjobat q vendosen n rastin e ndalimit a parkimit t
automjeteve n trotuare a vende t ndaluara dhe t tjera raste t ngjashme me to, sjellin
efekte, qoft kur ato nxirren n prani t drejtuesve t automjeteve, ashtu dhe n munges t
tyre. N raste t tilla gjoba vendoset n pjesn e prparme t automjetit. Akti administrativ
konsiderohet i nxjerr pa qen i nevojshm kalimi n t tri fazat e fuqis juridike. Subjektit
t cenuar nga nj mas e till ndshkimore i lind e drejta t ankohet n organet kompetente
vetm pr paligjshmrin e gjobs dhe jo pr mnyrn e nxjerrjes s saj, sepse procedura
prezumohet e ligjshme.
Ka raste n praktikn administrative kur nxjerrja e aktit bhet n moment, aty pr aty
dhe pa qen i nevojshm respektimi i procedurs ligjore. Kjo ndodh kryesisht n
veprimtarin e organeve monokratike, kur aktet jan t forms verbale. P.sh., kur ministri
urdhron nj punonjs t aparatit t tij t ushtroj nj kontroll n nj institucion ose hallk q
sht n varsin e tij, ose t kryej nj pun t caktuar. N kt rast akti administrativ quhet
i nxjerr menjher, sepse dhnia e urdhrit u b n ast.
Faza e par q ka t bj me nxjerrjen e aktit administrativ nga organi kompetent, si
rregull nuk prkon n koh me dy fazat e tjera. Kjo sht procedur normale q ndjek akti
pr t fituar fuqin juridike. Me qllim q akti t bhet i zbatueshm, sht e nevojshme q
t kaloj nj koh e caktuar nga momenti i nxjerrjes deri tek hyrja e tij n fuqi. Kjo koh
nevojitet pr njohjen dhe kuptimin sa m t plot t urdhrimeve q parashikon akti
administrativ pr subjektet e interesuara.

2. Njohja e prmbajtjes s aktit nga subjektet e interesuara.

Akti administrativ nxirret me qllim q t rregulloj marrdhnie t caktuara

juridike. Si dihet marrdhnia administrative juridike krijohet midis subjekteve t saj, ku
nga njra an sht organi i administrats publike q ka nxjerr aktin dhe nga ana tjetr jan
subjektet t cilave u drejtohen urdhrimet e tij. Me qllim q t realizohen efektet e aktit
juridik dhe q kto subjekte t bashkveprojn pr prmbushjen e t drejtave dhe
detyrimeve q rrjedhin prej tij, sht e domosdoshme t njihen me prmbajtjen e aktit. Ky
sht momenti i dyt i rndsishm q lidhet me fuqin juridike t aktit administrativ.
Legjislacioni e parashikon formn q duhet t marr nj akt administrativ. Sipas
nenit 106 t Kodit t Procedurave Administrative, aktet kan form shkresore, me
prjashtim t rasteve kur me ligj krkohet nj form tjetr ose kur nj gj t till imponohet
nga rrethanat. Kshtu, sipas rasteve, nj zyrtari ose organi administrativ i krkohet t
njoftoj me shkrim zbatuesin e vendimit. Aty ku nuk sht br nj parashikim i till, forma
shkresore ose verbale q do t marr akti juridik, ndryshon sipas kushteve dhe rrethanave n
t cilat merret.
Njihen disa mnyra pr realizimin e fazs s dyt t marrjes s fuqis detyruese t
aktit. Aspekti m i rndsishm sht njoftimi i prmbajtjes s aktit subjekteve q jan t
lidhura n mnyr t drejtprdrejt me t. Palt e interesuara duhet t njoftohen pr aktet
administrative. Nprmjet akteve administrative organet shprehin vullnetin e tyre pr
pretendimet q kan patur subjektet konkrete, vendosen detyrime, ndshkime ose
shkaktohen dme, krijohen, zhduken, zgjerohen ose kufizohen interesat ose t drejtat
legjitime t palve, ose preken n ndonj mnyr tjetr kushtet pr ushtrimin e tyre etj.1
Akti administrativ konsiderohet se i sht njoftuar nga autoriteti shtetror subjekteve t
interesuar nga momenti i kryerjes s atyre veprimeve q krkon ligji pr t'u quajtur akti i
shpallur. Kur nj subjekt preket drejtprdrejt nga veprimi administrativ, atij i duhet br
njoftimi vetjak mbi veprimin e kryer. Njoftimi duhet t jepet n at mnyr q mendohet se
sht e sigurt dhe se atij do t'i shkoj ky njoftim.
Momenti i njoftimit t aktit sht nj aspekt i rndsishm ligjor, sepse me t lidhen
t drejta dhe detyrime njkohsisht. N qoft se ligji nuk e lidh fuqin juridike t aktit me
ndonj moment tjetr procedural, si jan botimi, kundrfirmimi, efekti pezullues ose afati
kohor, ather njoftimi bhet momenti vendimtar q prcakton pasojat juridike t tij. Nga ky
moment i krkohet subjektit zbatimi i urdhrimeve t aktit dhe njkohsisht i fillon atij
prgjegjsia ligjore pr moszbatim. Nga momenti i njoftimit subjektit i lind e drejta t
ankohet ndaj aktit n organin m t lart administrativ ose n gjykat.
N Kodin e Procedurave Administrative jan parashikuar llojet e njoftimit t aktit si
dhe afatet kohore pr brjen e tij. N rastet kur aktet vendosin detyrime ose ndshkime pr
palt njoftimi sht i detyrueshm. Mnyrat e kryerjes s njoftimit jan t ndryshme. Njihen
dhe praktikohen njoftimet me an t posts, me kusht q t ket shrbim postar der m
der n vendin e banimit ose qendrn e puns s pals q duhet t njoftohet, si dhe
njoftimet vetjake, n rast se kjo form e njoftimit nuk e kompromenton shpejtsin e
zhvillimit t procedimit, ose kur njoftimi me post nuk sht i mundur t kryhet. Forma t
tjera njoftimi jan: me telegram, telefon, teleks ose faks n rastet e urgjencs, me
lajmrim publik, i cili afishohet n vende publike, nprmjet nj lajmrimi q botohet n
gazetn e pushtetit vendor ose n dy gazetat m t lexuara n vendin e banimit ose t
puns t palve q duhen njoftuar, n rastet kur palt e interesuara jan t panjohura, ose
1 Shih nenin 56 t Kodit t Procedurave Administrative.
3

n numr aq t madh saq do form tjetr njoftimi vlersohet si e paprshtatshme. 2 N

rastet kur njoftimi bhet me telegram, telefon, teleks ose faks, ai duhet t konfirmohet
nga organi q bn njoftimin n ditn pasardhse t puns, pavarsisht se si rregull
njoftimi quhet se sht br n datn e komunikimit t par.
Lajmrimi i veprimit ose aktit administrativ mundet, sipas rndsis t mos
prmbaj deklarimin e arsyeve mbi t cilat sht bazuar. Prgjithsisht sht e rndsishme
t jepen detaje t mjaftueshme n lidhje me kuptimin dhe efektin e aktit, pasi n munges t
tyre, ai mund t bhet i pavlefshm pr pasaktsi. Nga ky kndvshtrim, njoftimi do t
konsiderohet i kryer kur ai t prmbaj tekstin e plot t aktit administrativ, emrin e
personit prgjegjs pr aktin dhe datn e ktij t fundit, organin q ka juridiksion pr t
vendosur pr apelimet kundr aktit dhe afatet kohore pr kt qllim etj.
Teksti i plot i aktit mund t zvendsohet me nj prmbledhje t prmbajtjes dhe
objektit t tij, n rastet kur i ka plotsuar krkesat e formuluara nga palt e interesuara ose
kur akti ka t bj me marrjen e masave procedurale. N raste t veanta nuk ekziston
detyrim i administrats pr t njoftuar n lidhje me aktet administrative. Kjo mnyr sht
e pranueshme kur aktet administrative komunikohen verbalisht dhe n prani t palve t
interesuara ose kur pala e interesuar merr pjes n zhvillimin e procedimit administrativ
dhe shfaq njohuri t plota pr aktin administrativ n fjal.3
N ndonj rast fillimi i kryerjes s disa veprimeve konkrete nga organet e caktuara
pr zbatimin e aktit luan n t njjtn koh edhe rolin e njoftimit t prmbajtjes s tij
personave t interesuar. Me kryerjen e ktyre veprimeve lind detyrimi pr kta persona q t
marrin masa pr zbatimin e aktit: P.sh., inspektori i sigurimit teknik n nj objekt ndalon
punn e makinerive t caktuara, t cilat nuk kan kushtet pr specialistt pr t kryer pun
normale dhe pa rreziqe. N kt rast procesverbali q ai prpilon prmban detyrimin pr
subjektin q i drejtohet, q t marr masat prkatse pr ndreqjen e gjndjes. Pezullimi i
punimeve n nj objekt q ndrtohet pa leje ose n kundrshtim me rregullat urbanistike
sht njkohsisht edhe njoftim i prmbajtjes s aktit dhe i zbatimit t urdhrimeve t tij.
Kodi i Procedurave Administrative ka parashikuar edhe afatet kohore pr
njoftimet. Prve rasteve kur me ligj vendoset ndryshe, aktet administrative duhet t
njoftohen brenda 8 ditsh. Afatet fillojn t llogariten q nga data q pason ditn n t
ciln nxirret akti ose data kur palt e interesuara marrin pjes n procedimin
administrativ". 4 Respektimi i afateve kohore t njoftimit lidhet me realizimin e t drejts
s ankimit ndaj paligjshmris s aktit n organet kompetente. Prandaj, n llogaritjen e
afateve kohore nuk prfshihet dita e nxjerrjes s aktit, si dhe ditt e pushimit (ditt e
shtuna, t diela dhe festat zyrtare).
Nj tjetr veprim procedural, q prdoret gjat fazs s dyt t fuqis juridike t
aktit, sht botimi i njoftimit, si dhe botimi i aktit. Kto dy forma njoftimi, si rregull nuk jan
t njjta dhe pr kt arsye jan parashikuar n dispozita t veanta n Kodin e Procedurave
Administrative. Neni 60 i Kodit t Procedurave Administrative e parashikon njoftimin e
aktit nprmjet lajmrimit publik ose botimit t lajmrimit, ndrsa neni 114 parashikon
botimin e plot t aktit si nj veprim i domosdoshm q ai t marr fuqin juridike.
2 Neni 60, pika 1 i Kodit t Procedurave Administrative.
3 Shih nenin 57 t Kodit t Procedurave Administrative.
4 Neni 59 i Kodit t Procedurave Administrative.
4

Kshtu, akti bhet i njohur nprmjet lajmrimit publik. Ky lajmrim afishohet n

vende publike dhe zakonisht prdoret pr aktet q nxjerrin organet e pushtetit vendor ose t
njsive m t ulta administrative operative n baz. Ka nj mnyr tjetr t njoftimit
nprmjet nj lajmrimi q botohet n gazetn e pushtetit vendor ose n dy gazetat m t
lexuara n vendin e banimit ose n vendin e puns s palve q duhen njoftuar. Ky lloj
njoftimi prdoret vetm n rastet kur palt e interesuara jan t panjohura ose mund t jen
n numr aq t madh, sa do mnyr tjetr njoftimi vlersohet si e paprshtatshme. Kjo
mnyr njoftimi prfshin si brjen publike nprmjet nj lajmrimi ku thuhet se sht
nxjerr nj akt administrativ, ashtu edhe njohjen nga t interesuarit t prmbajtjes s plot t
aktit konkret.5 N praktik nj numr i madh lajmrimesh t organeve administrative
botohen n gazeta, por megjithat kjo nuk mund t jet m shum se sa nj fraksion i vogl i
akteve administrative q jan marr n fakt.
N praktikn administrative ka raste t cilat nuk kan nevoj pr botimin e njoftimit.
Kjo ndodh kur nuk ka pal t treta t prekura n procedim administrativ. Zakonisht palt e
interesuara jan n kontakt vetjak me organin q nxjerr aktin, pr arsye se jan t interesuara
pr nxjerrjen e tij ose e kan vn vet at n lvizje. Ashtu si mund t ndodh q njoftimi i
aktit ose botimi, n mnyr t veant n rastet e emergjencs ose t gjendjes s
jashtzakonshme, mund t mos jet praktik. Ndonjher, aktet administrative, q prekin nj
numr t madh njerzish, nuk mund t botohen, pr arsye se botimi i tyre nuk paraqet
ndonj rndsi. Ligji duhet vet t parashikoj q pr raste konkrete t lidh detyrimin pr
botimin e ktij akti ose njoftimi me efektet juridike. Jan botimet e njoftimit q bhen pr
zhvillimin e ankandit pr nj ose disa objekte, t cilat kalojn n proces privatizimi ose pr
zhvillimin e prokurimeve me fonde publike (tenderat) etj. Kto njoftime duhet detyrimisht t
bhen publike n shtyp ose n media elektronike, sepse prndryshe akti administrativ
konkret q sht nxjerr mbi nj procedur me mangsi t tilla ligjore mund t shpallet i
pavlefshm.
Nj tjetr form pr vnien n dijeni t t interesuarve pr prmbajtjen e akteve
administrative sht botimi n Fletoren Zyrtare dhe n buletinet e posame. Data e hyrjes n
fuqi t akteve administrative shpesh caktohet n vet aktin administrativ dhe prcaktohet
rast pas rasti nga karakteri i prmbajtjes s aktit, rndsia e pasojave q krijon ai, rrethi i
personave q u drejtohet etj.
Botimi n Fletoren Zyrtare sht nj form e veant e publikimit t aktit. Ky botim
zbatohet pr nj kategori t caktuar aktesh juridike q nxjerrin organet e larta t
administrates q prcaktohet nga rndsia e aktit dhe e marrdhnieve juridike q ai
rregullon. Momenti i botimit sht vendimtar pr arsye se nga ky ast lindin pr subjektet, t
cilve u drejtohet akti, t drejta dhe detyrime ligjore. Botimi n Fletoren Zyrtare nuk sht i
detyrueshm pr t gjitha aktet q nxjerrin organet e larta t administrats publike. Botimi i
akteve administrative sht i detyrueshm vetm kur nj gj e till krkohet nga ligji. 6
Mosbotimi i aktit, kur kjo krkohet nga ligji, shkakton moshyrjen n fuqi t tij.
5 N nenin 60, pika 1, shkronja , t ktij Kodi parashikohet:Njoftimi bhet:ose
nprmjet nj lajmrimi q botohet n Fletoren Zyrtare, n gazetn e pushtetit vendor ose
n dy gazetat m t lexuara n vendin e banimit apo t puns s palve q duhen njoftuar,
n rastet kur palt e interesuara jan t panjohura ose n numr aq t madh saq do
form tjetr njoftimi vlersohet si e paprshtatshme.
6 Shih nenin 114 t Kodit t Procedurave Administrative.
5

Kushtetuta e Republiks s Shqipris kt moment t rndsishm juridik e ka

sanksionuar pr nj kategori t caktuara t akteve juridike. Sipas nenit 117 t Kushtetuts,
aktet normative q nxjerr Kshilli i Ministrave, ministrat dhe institucionet e tjera qndrore t
administrates marrin fuqi juridike, vetm pasi botohen n Fletoren Zyrtare. Pr vet
rndsin q paraqesin aktet normative n dallim nga aktet individuale, kuptimi i t cilave
sht shtjelluar n kreun e klasifikimit t akteve, Kushtetuta i ka dhn atyre fuqi t
ndryshme juridike. Nj vendim i Kshillit t Ministrave me karakter normativ, q
parashikon rregulla t detyrueshme sjelljeje pr subjekte t ndryshme, nuk merr fuqi juridike
pa u botuar n Fletoren Zyrtare. Ndrsa pr aktin individual ky rregull i botimit n Fletoren
Zyrtare nuk parashikohet n Kushtetut, por n ligj. Konkretisht n nenin 114, pika 3 t
Kodit t Procedurave Administrative parashikohet se n rastet kur botimi i aktit sht i
detyrueshm, ai botohet n Fletoren Zyrtare brenda 30 ditve nga miratimi. Kjo dispozit
nuk qartson se cilat akte individuale duhet t botohen n Fletoren Zyrtare. Kjo nnkupton
se mbetet n diskrecionin e ligjvnsit prcaktimi i rasteve se kur akti individual
domosdoshmrisht duhet t botohet n Fletoren Zyrtare. Kshtu psh n ligjin pr sigurimet
dhe risigurimet sht parashikuar se dhnia e licencs nga Autoriteti i Mbikqyrjes
Financiare, si nj akt individual, duhet t botohet n Fletoren Zyrtare. I njjti formulim sht
edhe n ligjin pr radiotelevizionet publike dhe private.
Akti ose veprimi administrativ sanksionon rregulla sjellje dhe vendos norma t
detyrueshme pr organet dhe shtetasit n prgjithsi. Prandaj ai duhet t botohet me qllim
q t mos mbetet i panjohur pr ta. N praktikn administrative ka akte, kryesisht normative,
t cilat jan zbatuar dhe kan krijuar pasoja juridike midis subjekteve t s drejts, ndrkoh
q nuk jan botuar n Fletoren Zyrtare. Mosplotsimi i nj detyrimi t till kushtetues e bn
at t papajtueshm me Kushtetutn dhe pa asnj efekt ligjor.7 Prandaj botimi i ktyre akteve
n Fletoren Zyrtare nuk ka thjesht karakter teknik, por merr efektet e nj detyrimi
kushtetues dhe me pasoja juridike.
Fuqia detyruese e aktit administrativ ndaj subjekteve, t cilve u drejtohet, sht e
lidhur me momentin se kur bhet e zbatueshme kjo fuqi e aktit. Pra, pas kryerjes s njoftimit
t aktit ose pas botimit, ai fillon t marr fuqin juridike. Mbi subjektet, t cilve u drejtohet
ky akt, rndon detyrimi pr zbatimin e urdhrimeve q parashikohen n t. Nga kryerja e
ktyre veprimeve ekziston prezumimi ligjor se pr prmbajtjen e aktit jan n dijeni
subjektet e interesuara. Pr rrjedhoj, ato nuk mund t prjashtohen nga prgjegjsia pr
mosplotsimin e detyrimeve q rrjedhin nga akti, me pretendimin se nuk jan njoftuar pr
prmbajtjen e tij. Nga momenti ose data q vrtetohet se ekziston prezumimi ligjor, fillojn
efektet juridike dhe zbatimi i aktit administrativ bhet i detyrueshm. Prandaj hyrja n fuqi
e aktit administrativ paraqet rndsi t veant pr trajtimin teorik dhe praktik t fuqis
detyruese t aktit administrativ.
3. Efekti i vonuar

7 Shih vendimet e Gjykats Kushtetuese nr. 47 dhe nr. 53 t vitit 1999, sipas t cilve ajo
nuk mund t vendos pr nj akt q n baz t Kushtetuts nuk ka marr fuqi juridike, pasi
ka t drejt vetm shfuqizimin e akteve q shqyrton, d.m.th. t akteve q kan marr fuqi
juridike.
6

Krahas dy momenteve q u trajtuan m lart, sipas t cilave akti administrativ mund

t marr fuqi juridike, ekziston dhe nj moment i tret q lidhet me ekzistencn ose
vrtetimin e disa rrethanave konkrete. Hyrja n fuqi e aktit administrativ mund t
kushtzohet edhe nga faktor, ngjarje ose faza t ndryshme t procedurs, vrtetimi i t
cilave pritet t realizohet detyrimisht n nj koh t ardhme. Pa u vrtetuar kto kushte,
akti nuk mund t hyj n fuqi. Sigurisht q kto kushte ose elemente q kushtzojn
hyrjen n fuqi t aktit duhet t parashikohen nga ligji dhe nuk mund t vlersohen ose t
lihen n diskrecionin e organit administrativ.8
Efekti i vonuar sht nj faz e tret q nuk krkohet pr t gjitha aktet, por vetm
pr ato akte administrative q pr nga natyra e tyre a specifika ligjore q paraqesin
krkojn domosdoshmrisht nj vones kohore pr t marr fuqin juridike. Ky term
prdoret pr her t par n legjislacionin ton administrativ. Sipas Kodit t Procedurave
Administrative, aktet administrative mund t ken efekt t vonuar n rast se hyrja n fuqi
e tyre kushtzohet nga miratimi ose kundrfirmimi i aktit, kur efektet juridike t aktit
bhen t pamundura pr shkak t ndonj pezullimi ose afati konkret, si dhe n rastet kur
hyrja n fuqi e aktit varet nga vrtetimi i disa kushteve ose rrethanave, t cilat jan t
domosdoshme pr t.9 I shohim me radh t gjith aspektet juridike t efektit t vonuar
pr nj akt administrativ.
- Miratimi i nj akti sht faza prfundimtare e nxjerrjes s aktit. Shumica e
akteve administrative konsiderohen t nxjerr dhe t miratuar nga organi q sht caktuar
sipas ligjit pr t ushtruar nj t drejt t till. Kshtu, p.sh., ministri nxjerr nj urdhr pr
nj shtje konkrete. Nxjerrja e urdhrit n kt rast prputhet me miratimin q ai i bn
atij. Megjithat, fillimi i fuqis juridike pr aktin administrativ mund t kushtzohet edhe
nprmjet kryerjes s ndonj veprimi konkret. Akti i nxjerr nga nj organ administrativ,
pr t hyr n fuqi mund t krkoj njkohsisht edhe miratimin formal nga nj organ
tjetr. Kshtu, pr analogji mund ti referohemi dispozitave t ligjit Pr statusin e
shrbimit civil. Sipas nenit 13, pika 5, shkronja c t tij, eprori direkt, nn varsin e t
cilit sht npunsi q do t punoj, si psh ministri, zgjedh nj nga tre kandidatt e
propozuar nga komitetet ad-hoc. Ky veprim i ministrit pr przgjedhjen e npunsit
plotson elementet e nj akti administrativ n vetvete, sepse nga ky moment fillojn t
veprojn disa efekte juridike pr personin konkret. Ai konsiderohet se ka fituar t drejtn
pr tu pranuar n shrbimin civil me kryerjen e ksaj procedure. Megjithat, nga
pikpamja formale akti prfundimtar i emrimit nuk ka marr ende fuqi juridike, sepse
sipas piks 7 t ktij neni, marrdhniet juridike t npunsit fillojn me nnshkrimin e
aktit t emrimit nga Departamenti i Administrats Publike. Pra, akti i zgjedhjes q bn
ministri nuk merr fuqi juridike pa miratimin e organit kompetent ligjor.
- Kundrfirmimi sht nj tjetr moment procedural me efekt t vonuar q i jep
fuqi juridike aktit administrativ. Kundrfirmimi sht nnshkrimi i aktit nga nj organ, i
ndryshm nga organi kompetent i ngarkuar nga ligji pr t nxjerr aktin administrativ. N
praktikn administrative kundrfirmimin nuk e gjejm dhe aq t zbatueshm. M tepr,
kundrfirmimi ka gjetur zbatim n disa akte t natyrs kushtetuese. Kshtu, sipas
8 Komentar Kodi i Procedurave Administrative, Botimet Toena, Tiran 2004, Ribotim i
plotsuar,faqe 257.
9 Shih nenin 113 t Kodit t Procedurave Administrative.
7

Dispozitave Kryesore Kushtetuese disa nga dekretet q nxirrte Presidenti i Republiks

merrnin fuqi juridike vetm pasi kundrfirmoheshin nga Kryeministri ose nga ministri
prkats. Nj rregull i prafrt sht parashikuar edhe n Kushtetutn aktuale. Kshtu, n
baz t nenit 100, aktet e Kshillit t Ministrave nuk do t konsiderohen t vlefshme, dhe
pr rrjedhoj nuk duhet t sjellin efekte juridike, nse ato nuk nnshkruhen nga
Kryeministri dhe ministri propozues. Ky moment juridik, n dukje i njllojt me
kundrfirmimin, pavarsisht se lidhet m tepr me vlefshmrin e aktit, merr rndsi nga
pikpamja e fuqis juridike t aktit administrativ. Pa u kundrfirmuar akti n rastin
konkret nuk duhet t sjell efekte juridike.
Ligji njeh raste kur akti administrativ, megjithse sht miratuar nga organi
kompetent, nuk merr fuqi juridike pa rn shkaqet q e kan ndrprer kt fuqi. Dy jan
shkaqet q e pengojn dhe nuk e bjn t mundur hyrjen e menjhershme n fuqi t aktit
administrativ- pezullimi dhe afati.
- Pezullimi sht nj moment juridik q ndrpret n mnyr t menjhershme dhe
pr nj koh t caktuar fuqin juridike t aktit. Fillimisht, akti administrativ nxirret nga
organi administrativ, i komunikohet subjektit t interesuar nprmjet mnyrave q
parashikohen me ligj dhe m pas mund t pezullohet. Pezullimi n koh kryhet gjithnj
pasi sht nxjerr akti. Pezullimi i hyrjes n fuqi t aktit kryhet me disa mnyra :
a) Pezullimi nga organi q ka t drejt t shfuqizoj aktin e kundrshtuar pr
paligjshmri. Organi q e shqyrton nga pikpamja ligjore ligjshmrin e aktit nuk mund
t ndalohet q t pezulloj efektet juridike t tij. Kjo mnyr realizohet kur organi q ka
nxjerr aktin, organi m i lart q shqyrton ankimin administrativ ose gjykata q shqyrton
konfliktin, me an t nj akti tjetr pezullojn hyrjen n fuqi t aktit konkret. 10
b) Pezullimi pr pamundsi ekzekutimi t aktit. Ndodh pezullimi i efekteve
juridike t aktit n rastet kur objektivisht nuk ka mundsi q t ekzekutohet. Mund t
ndodh q akti t jet i pezulluar si pr arsye t rrethanave q mund t varen nga organi
apo subjektet prkatse dhe q e bjn t pamundur ekzekutimin e tij, ashtu edhe pr raste
kur krkohet nxjerrja e akteve t tjera juridike q lidhen me t dhe pa t cilat nuk mund t
kryhet ekzekutimi.11
c) Pezullimi si rrjedhoj e nj ankimi me efekt pezullues. N baz t nenit 138 t
Kodit t Procedurave Administrative, ankimi administrativ e pezullon zbatimin e aktit
administrativ. Pra, ankimi ndaj aktit administrativ sjell automatikisht pezullimin e fuqis
juridike t aktit. N kt rast akti quhet i pezulluar derisa organi t shprehet pr ankimin
administrativ.
- Afati sht momenti tjetr procedural q lidhet me efektin e vonuar t fuqis
juridike t aktit administrativ. Akti nuk hyn n fuqi menjher n rast se ligji ka

10 Neni 131, pika 2 e Kodit t Procedurave Administrative.

11 Ky sht nj rast q m tepr lidhet me mosekzekutimin e aktit se me moshyrjen e tij
n fuqi. Sidoqoft, si rrjedhoj e ktij mosekzekutimi, akti sht njkohsisht edhe pa
fuqi juridike. N kt drejtim, sht me interes trajtimi i ktij rasti si aspekt i efektit t
vonuar t fuqis juridike t aktit.
8

parashikuar ndonj afat pr fillimin e efekteve juridike t tij. Plotsimi i ktij afati i jep
fuqi juridike aktit. Njihen dy mnyra pr caktimin e afateve:
Afati i caktuar nga akti. Vet akti administrativ mund t parashikoj n dispozitat
e fundit se fuqia juridike e tij fillon me nj dat t mvonshme. Nga momenti q nxirret
dhe deri n datn q do t hyj n fuqi, akti nuk sjell asnj efekt juridik. Gjat ksaj
periudhe kohe akti nuk sht br ende pjes e normave t detyrueshme t s drejts.
Afati i caktuar n akt sht dhe data e hyrjes s tij n fuqi.
Afati i caktuar nga ligji. Ky paraqitet n dy raste :
a) Afat i caktuar pr ushtrimin e t drejts s ankimit. Ky afat duhet t prcaktohet
konkretisht n ligj. Afati n kt rast lidhet edhe me pezullimin si moment juridik q bn
t pamundur hyrjen n fuqi t aktit. Kur dikush krkon t ankohet ndaj nj akti q e ka
cenuar n t drejtn e tij, ai duhet ta ushtroj kt t drejt brenda afatit t prcaktuar me
ligj. Pikrisht ky afat q parashikon ligji pr ushtrimin e t drejts s ankimit i alternuar
dhe me efektin pezullues t ankimit administrativ, e bn t pamundur hyrjen n fuqi t
aktit. Akti do t hyj n fuqi kur subjekti konkret nuk e ushtron t drejtn e ankimit
brenda afatit t caktuar ose kur organi shprehet prfundimisht pr ligjshmrin e vet
aktit.
b) Afat i caktuar pr shkak t arsyeve objektive. Ky afat parashikohet n ligj pr
arsye t pamundsis s palve pr t qen n dijeni t marrjes s fuqis juridike t aktit.
Ligji bn nj dallim ndrmjet subjekteve, duke patur parasysh vendndodhjen e tyre n
momentin e hyrjes n fuqi t aktit. Nuk mund t ket efekt t njjt juridik me subjektet e
tjera kur akti administrativ u drejtohet subjekteve q banojn ose gjenden prkohsisht
jasht territorit t Republiks s Shqipris ose n zona t largta t Republiks s
Shqipris. Kodi i Procedurave Administrative12 ka parashikuar se pr kt kategori
personash efektet juridike t aktit administrativ fillojn n afate t ndryshme. Kshtu, kur
palt e interesuara jan t vendosura n zona larg vendodhjes s organit administrativ,
afati pr krijimin e efektit ligjor t aktit mund t zgjatet 5 dit nga momenti i hyrjes s tij
n fuqi; kur palt e interesuara ndodhen n nj shtet t Europs afati zgjatet me 15 dit
dhe kur palt e interesuara mund t jen t vendosura n nj shtet tjeter jasht Europs,
afati zgjatet 30 dit.13
- Vrtetimi i kushteve ose rrethanave t ndryshme q mund t parashikoj vet
akti, t cilat mund t lidhen me kohn, dukurin, ngjarjen ose faktin q do t ndodh, jan
element thelbsore q kushtzojn hyrjen n fuqi t aktit administrativ. Mjafton ndodhja
ose plotsimi i ktyre kushteve e rrethanave, pa qen e nevojshme q organi t shprehet
pr hyrjen n fuqi t aktit administrativ, q ai t sjell efektet juridike.
Sipas Kushtetuts, hyrja n fuqi e akteve normative t Kshillit t Ministrave, t
ministrave dhe drejtuesve t institucioneve t tjera qendrore sht e kushtzuar me botimin e
tyre n Fletoren Zyrtare. Pr hyrjen n fuqi t ligjeve, Kushtetuta n nenin 84/3 ka vendosur
afatin prej jo m pak se 15 dit nga dita e botimit n Fletoren Zyrtare, afat i cili mund t jet
dhe m i gjat, ndrsa pr aktin normativ nuk ka vendosur afat, por ka prcaktuar si moment
12 Shih nenin 63 t KPA-s q parashikon zgjatjen e afateve kohore.
13 Ky rregull sht i zbatueshm kryesisht pr aktet me natyr individuale, sepse pr aktet normative
Kushtetuta ka parashikuar si afat t hyrjes n fuqi momentin e botimit t tyre n Fletoren Zyrtare, i cili
sht afat kushtetues q nuk mund t preket.

t hyrjes n fuqi botimin e aktit n kt Fletore. Gjithashtu, n rast se ligji e parashikon,

botimi n Fletoren Zyrtare mund t jet nj moment prcaktues pr hyrjen n fuqi, jo vetm
pr aktet normative, por edhe pr ato me natyr individuale. Pikrisht botimi n Fletoren
Zyrtare paraqitet si nj rrethan a kusht determinant q duhet t vrtetohet, me qllim q
akte t ksaj natyre t marrin fuqi juridike.
4. Hyrja n fuqi e aktit administrativ
Tri fazat e trajtuara m sipr, n veanti ose s bashku, prcaktojn n mnyra t
ndryshme marrjen e fuqis juridike t aktit administrativ. Ka akte q e marrin fuqin juridike
duke kaluar n seciln faz, ashtu si mund t ndodh q akti t kaloj domosdoshmrisht
m shum se nj faz. Kshtu q secila prej ktyre fazave ka rndsin e vet pr fuqin
juridike t aktit administrativ.
Hyrja n fuqi e aktit administrativ sht e ndrvarur nga asti i fillimit t veprimit juridik t
aktit dhe i shtrin efektet deri n mbarimin e ktij veprimi, pra deri n momentin kur aktit e
humbet fuqin juridike. Nj akt administrativ hyn n fuqi n astin q nxirret nga organi
administrativ14 dhe vazhdon t mbetet i till derisa t anulohet nga autoriteti administrativ
ose nga gjykata. Akti e humbet fuqin e tij juridike dhe me mbarimin e afatit, si dhe mnyrat
e tjera q do t trajtohen n krert n vazhdim. Sidoqoft, nj akt administrativ i pavlefshm
nuk hyn n fuqi.
Nj akt administrativ konsiderohet si nj shpallje autoritare n interpretimin dhe zbatimin e
ligjit, besueshmria dhe ligjshmria e t cilit duhet t pranohet nga kushdo n t mir t
parimit t siguris ligjore. Kur nj akt administrativ hyn n fuqi, ai bhet i detyrueshm jo
vetm pr palt, t cilve u drejtohet, por edhe pr autoritetin administrativ. N kt
pikpamje, akti ka fuqi stabilizuese dhe qndron n nivelin e nj vendimi gjyqsor. Efekti
stabilizues i aktit paraqitet n dy forma: efekti stabilizues material dhe ai formal.
Efekti stabilizues formal nnkupton moskundrshtimin e aktit nprmjet mjeteve t
rregullta t ankimit para autoritetit administrativ ose para gjykats. Ky efekt sht i
barasvlershm me rishikimin. Kshtu do t ndodhemi prpara ktij efekti n rastet kur ka
kaluar afati pr prdorimin e mjeteve ligjore, pr arsye se nuk ekziston mjeti i ankimit, kur
personi i interesuar heziton t krkoj t drejtn e tij ose kur mjeti konsiderohet se sht
ezauruar plotsisht.
Efekti stabilizues material sht kur ndodhemi prpara parimit t gjs s gjykuar
(res judiciata). Sipas ktij parimi akti administrativ nuk mund ti nnshtrohet procedurave
rishikuese pr arsye se ai sht gjykuar m par dhe si rrjedhoj e ktij gjykimi, ka mbetur i
pacenuar. Prandaj detyrimi pr zbatimin e aktit bie si ndaj personave q u drejtohet, ashtu
edhe ndaj autoritetit administrativ. Nj akt administrativ ka efekt faktik n kuptimin q t
gjitha organet dhe autoritetet shtetrore duhet ta njohin at. Megjithat, autoriteti
administrativ nuk ka ndonj penges pr t anuluar aktin e tij nprmjet revokimit ose me
rihapjen e procedurave administrative. Sidoqoft, nj individ nuk mund t veproj dot n
kt mnyr. Ai vetm mund ti krkoj autoritetit administrativ t marr parasysh
mundsin e ushtrimit t pushtetit me an t revokimit ose rihapjes s procedurave ligjore
14 Neni 111 i Kodit t Procedurave Administrative parashikon:Aktet administrative
hyjn n fuqi nga dita e miratimit t tyre, me prjashtim t rasteve kur ligji ose vet akti i
jep atij fuqi prapavepruese ose t vonuar.
10

duke parashtruar shkaqe t reja pr kundrshtimin e aktit. Nga kjo pikpamje efekti i aktit
administrativ ndryshon nga efekti i nj vendimi gjyqsor, pasi gjykata nuk ka fuqi t
revokoj ose rihap procedurat gjyqsore.
Data nga e cila akti administrativ bhet detyrues merret si data e fillimit t tij. Data e
fillimit sht e rndsishme, jo thjesht pr arsye teorike e studimi, por pr t llogaritur afatin,
kohn q akti fillon t prodhoj efekte juridike pr subjektet. Kshtu, ky moment shrben
pr t llogaritur datn e mbarimit t afatit pr depozitimin e ankimeve administrative n
organet m t larta, t krkespadive n gjykat, t aplikimeve pr rishikim, t veprimeve
pr dmshprblime dhe t do lloji krkese tjetr q paraqet rndsi pr subjektin konkret.
Data e fillimit t efekteve juridike pr aktin varet nga Kushtetuta, legjislacioni n fuqi, si dhe
nga vet akti, kur ai e prcakton kt moment fillimi.
N aktet administrative, zakonisht data e fillimit t efekteve ligjore t aktit sht ajo
kur nxirret akti nga organi kompetent. Hyrja n fuqi e akteve administrative me njoftimin e
tyre subjekteve t interesuara sht nj moment tjetr q mund ta parashikoj ligji ose vet
akti. N rastin e akteve normative, hyrja n fuqi nuk mund t jet m par se data e botimit
t tyre n Fletoren Zyrtare.
shtja e fillimit t efekteve juridike sht e rndsishme pr tu kuptuar drejt,
sidomos pr aktet normative. Si u theksua m lart pr hyrjen n fuqi t ligjeve, Kushtetuta
ka vendosur afatin prej jo m pak se 15 dit nga data e botimit n Fletoren Zyrtare, afat i cili
mund t jet dhe m i gjat, ndrsa pr aktin normativ nuk ka vendosur afat, por ka
prcaktuar si moment t hyrjes n fuqi, botimin e aktit n Fletoren Zyrtare.
N nj akt normativ duhet t ket nj interval kohor midis nxjerrjes, shpalljes s aktit
fuqizues dhe fuqis s tij detyruese. Kjo vones, ashtu si pr ligjet sht e domosdoshme,
sepse shrben pr ti krijuar mundsi subjekteve t interesuar q t njihen me prmbajtjen e
aktit, me t drejtat dhe detyrimet ose me sanksionet q mund t parashikoj ai. Kjo koh u
shrben atyre pr t marr t gjitha masat e nevojshme, q hyrja n fuqi e aktit (dhe n kto
raste bhet fjal pr aktet me karakter normativ) t mos i gjej t panjohur me urdhrimet e
tij.
Nse n zbatim t nj ligji me karakter fiskal, p.sh. Kshilli i Ministrave nxjerr nj
vendim me karakter normativ, sht e kuptueshme q ky akt nuk mund t ket fuqi t
menjhershme, sepse zbatimi i nj mnyre t till t hyrjes n fuqi t aktit mund t
shkaktoj vshtirsi serioze pr subjektet q veprojn, si p.sh. n fushn e dogans ose t
tatimeve, t cilat paraprakisht duhet t njihen me ekzistencn dhe me prmbajtjen e ktij
akti. Prandaj lind detyrimi kushtetues i botimit t akteve me karakter normativ.
Megjithat nuk sht i mjaftueshm vetm botimi i aktit, pasi rndsi paraqet koha
q i duhet ln n dispozicion subjekteve t interesuara q t njohin me hollsi normat
urdhruese t aktit. Ky afat mund t paraqitet i ndryshm, por ashtu si dhe pr ligjet nuk
mund t jet m i vogl se 15 dit, afat i cili sht pranuar si m i prshtatshm n praktikn
legjislative dhe administrative.
Paraqet rndsi pr trajtimin teorik dhe praktik problemi se cili do t konsiderohet
si momenti juridik m i prshtatshm i hyrjes n fuqi t aktit normativ.
N baz t Kushtetuts, sht pranuar rregulli se akti normativ, ashtu si dhe ligji
hyjn n fuqi n t njjtn koh n t gjith territorin e Republiks s Shqipris dhe vetm
pas botimit t tyre n Fletoren Zyrtare. Pra, sipas ktij koncepti kushtetues mjafton botimi i
nj vendimi normativ t Kshillit t Ministrave, q rregullat dhe urdhrimet e detyrueshme
q parashikon ai, t ken efekte juridike pr t gjitha ato subjekte t cilave u drejtohet. Kjo

11

sht e lidhur me parimin, sipas t cilit, askush nuk mund t prjashtohet nga prgjegjsia
ligjore pr padijeni t ligjit, sepse prezumohet se ekziston dijenia e ligjit pr kdo. Sipas
ktij parimi, subjekti, t cilit i drejtohet akti, prezumohet se ka marr dijeni si pr
ekzistencn, ashtu dhe pr prmbajtjen e nj akti normativ. Vet botimi apo shpalljet publike
t aktit presupozojn edhe marrje dijeni pr t. Ky parim krkon njkohsisht zbatim t
prpikt t ligjit, si pr organet e administrats publike q nxjerrin aktin normativ, ashtu
edhe pr subjektet e interesuara q ta zbatojn at. Megjithat, nj shtje e till nuk mund t
trajtohet vetm teorikisht, pr arsye se n praktik jan ndeshur vshtirsi. Aktet, kryesisht
ato me karakter normativ, kan filluar t prodhojn efektet e tyre ligjore shum m hert n
koh se ato tu jen shprndar subjekteve t interesuara.
Nisur nga kto, lind pyetja: A do t konsiderohet oportune q t pretendohet hyrja n
fuqi e aktit normativ me botimin e tij n Fletoren Zyrtare, n nj koh kur ky botim dhe aq
m tepr shprndarja e tij bhet shum koh pasi akti ka hyr n fuqi? Mbi kt baz
shtrohet pyetja tjetr: A mund t krkosh vnien prpara prgjegjsis t subjektit konkret,
kur objektivisht ai nuk ka patur asnj lloj mundsie pr tu njohur me ekzistencn dhe
prmbajtjen e nj akti normativ q prcakton urdhrime pr t?
Nj praktik e till q sht ndeshur jo rrall, krkon, prve rregullimit ligjor t
momentit t botimit t aktit normativ edhe pasjen e nj koncepti t drejt dhe serioz nga
organet administrative pr informimin e shpejt q i duhet dhn publikut pr procesin
legjislativ dhe at administrativ.
Data e botimit t aktit normativ n Fletoren Zyrtare nuk duhet kuptuar si nj
procedur e rndomt administrative, por si nj moment tepr i rndsishm kushtetues,
sepse q nga kjo dat fillojn efektet juridike pr aktin dhe pr subjektet e interesuar. Kjo
dat botimi presupozon se q nga ky moment publikut iu b i njohur akti. Dalja nga shtypi e
Fletores Zyrtare duhet t jet data e prezumimit ligjor se me shprndarjen e saj publiku mori
dijeni pr aktin juridik. Dhe q nga data e daljes nga shtypi t Fletores Zyrtare, do t
pranohej si optimal nj afat t paktn 15 ditor (ashtu si pr ligjet) i njohjes me prmbajtjen e
plot t aktit nga subjektet e interesuara. Plotsimi i afatit t msiprm garanton pr kdo se
akti ka hyr n fuqi dhe konsiderohet i zbatueshm nga subjektet.
Hyrja n fuqi e akteve normative me botimin e tyre n Fletoren Zyrtare sht nj
rregullim kushtetues dhe si i till nuk mund t mosrespektohet. Pengesat q haset n
praktikn administrative pr mosnjohjen n koh t subjekteve juridik me aktet normative,
sht nj shtje q mbetet t zgjidhet nga organet shtetrore t ngarkuara me publikimin e
tyre. Sidoqoft, vshtirsit e hasura n vite pr kt shtje tashm mund t konsiderohen t
kaluara edhe pr arsye t rregullimit me nj ligj t posam t mnyrs s botimit t akteve
normative n Fletoren Zyrtare.15
N dallim nga aktet normative, aktet me karakter individual kan nj tjetr trajtim pr
momentin e hyrjes s tyre n fuqi. Akti administrativ individual, duke qen konkret, pr nj
problem t caktuar dhe pr subjekte t individualizuara, nuk krkon procedurn e hyrjes n
15 N nenin 6 t ligjit nr. 8502, dat 30.6.1999 Pr krijimin e qendrs s publikimeve zyrtare sht
parashikuar se organet prkatse jan t detyruara t paraqesin pr botim n Qendr aktet normative brenda
3 ditve nga miratimi i tyre dhe n raste t veanta jo m von se 15 dit. Qendra brenda 45 diteve nga
marrja e akteve ligjore dhe nnligjore, si dhe akteve t tjera zyrtare me interes shtetror e publik duhet t
bj botimin dhe shprndarjen e tyre. Ndrsa n nenin 7 t ktij ligji thuhet: Fletorja Zyrtare botohet
rregullisht nj her n dy jav, por n do rast, jo m von se 15 dit nga ardhja pr botim e nj akti ligjor.

12

fuqi t aktit normative. Me nxjerrjen e aktit individual, subjekti sht vn n dijeni

menjher drejtprdrejt dhe nuk ka arsye q pr hyrjen n fuqi t tij t krkohet ndonj afat
i mvonshm. Praktika e hyrjes n fuqi menjher, q m par zbatohej dhe pr aktet
normative, aktualisht njihet vetm pr aktet individuale. Ato hyjn n fuqi nga dita e
miratimit t tyre, me prjashtim t rasteve kur ligji ose vet akti mund ti japin atij fuqi
prapavepruese ose nj efekt juridik t vonuar.

B. EFEKTI PRAPAVEPRUES I AKTIT

Teoria e s drejts n prgjithsi (pothuajse do disiplin shkencore e s drejts,
qoft penale, civile, kushtetuese, e puns, familjare dhe administrative) e trajton
konceptin e efektit prapaveprues t ligjit ose t aktit juridik.
Prapaveprimi (retroaktiviteti), sht nj koncept me mjaft rndsi pr trajtimin e
shtjeve q kan lindur prpara hyrjes n fuqi t nj ligji ose akti administrativ. Ngjarjet q
kan ndodhur n t kaluarn nuk mund t ndryshohen, por marrdhniet ligjore q rrjedhin
prej tyre mund edhe t rishihen ose rivlersohen nprmjet vendimeve gjyqsore ose
legjislacionit prapaveprues. Veprime t tilla me efekt prapaveprues, t krijojn iden e nj
paqndrueshmrie juridike n marrdhniet e krijuara. Parimi i siguris juridike, i shprehur
n parimin juridik t shtetit t s drejts duket sikur vihet n dyshim. Nga ana tjetr, situatat
mund t rrjedhin n at mnyr dhe t jen t tilla q t krkojn domosdoshmrisht
korrigjimin e padrejtsive t s shkuars. Pikrisht riparimit t dmeve t s kaluars u vjen
n ndihm efekti prapaveprues i ligjit ose i aktit.
N teorin e s drejts ekziston rregulli se legjislacioni nuk sht i paracaktuar q t
veproj me efekte prapavepruese, ose n nj mnyr t till sa t ndrhyj n t drejtat dhe
lirit ekzistuese. Ky rregull zbatohet njlloj edhe n legjislacionin q autorizon nxjerrjen e
akteve administrative. Pr m tepr, aty ku ligji sht shfuqizuar, ky shfuqizim nuk prek
pasojat q rrjedhin si rezultat i nj veprimi administrativ t marr prpara se t shfuqizohej
ky legjislacion. Kjo duhet kuptuar n at mnyr q, pr do fakt, ngjarje ose marrdhnie
do t zbatohet ligji ose akti administrativ q ka qen n fuqi n kohn q ka ekzistuar fakti
ose marrdhnia juridike konkrete.
Akti administrativ prcakton rregulla t detyrueshme sjelljeje pr subjektet dhe mbi
kt baz lind detyrimi pr ta q t njohin ligjet dhe aktet nnligjore, me qllim q ti
zbatojn sa m drejt n praktik. Prandaj, t gjitha marrdhniet q krijohen midis tyre do
t rregullohen n baz t atyre akteve ligjore e nnligjore, t cilat kan qen n fuqi n at
koh. N qoft se do t mendohej se prapaveprimi i akteve do t ekzistonte si parim kryesor
n legjislacion, kjo jo vetm q do t binte ndesh me parimin e ligjshmris, por
njkohsisht do t orodiste dhe nuk do t krijonte stabilitet n marrdhniet juridike q do
t lindnin midis subjekteve, duke i br ato marrdhnie juridike t paqndrueshme dhe pa
asnj garanci pr t ardhmen. Nj situat e till do t krijonte te subjektet mendimin se n t
ardhmen kto marrdhnie t krijuara do t rregullohen ndryshe me ligjet e reja q do t
dalin. Megjithat, pavarsisht nga kjo, prapaveprimi i akteve sht nj koncept q pranohet
n teorin e t drejts administrative, por si nj prjashtim.

13

Teoria e t drejts administrative dhe n veanti Kodi i Procedurave

Administrative e njeh fuqin prapavepruese t aktit. Aktet administrative mund t ken
fuqi prapavepruese vetm n disa raste, t cilat konsiderohen si nj prjashtim nga
rregulli i prgjithshm.
Kur akti administrativ interpreton nj akt t mparshm, atij mund ti jepet fuqi
prapavepruese.16 Interpretimi i aktit administrativ bn sqarimin e norms juridike,
krahasimin e pjesve t saj, si dhe krahasimin e aktit konkret me aktet e tjera ose ligjet n
trsi. N prgjithsi akti juridik, duke parashikuar rregulla sjelljeje t prgjithshme, nuk
sht n gjendje t jap n detaje veorit e do rasti, fakti ose marrdhnie t veant.
Prandaj, zbatimi i norms juridike n do rast konkret mund t krkoj sqarimin ose
interpretimin e detyrueshm t prmbajtjes s aktit. Akti administrativ, duke kryer nj
interpretim t nj akti t mparshm, i jep norms juridike karakter prapaveprues, d.m.th,
aktin e mvonshm e bn t zbatueshm edhe pr nj koh tjetr, kur ai nuk ishte nxjerr.
Karakteri prapaveprues i interpretimit t norms juridike sht i zbatuar n raste t
veanta. N teorin e s drejts penale njihet parimi kushtetues, sipas t cilit ligji penal
favorizues ka fuqi prapavepruese, ndrsa nga e drejta kushtetuese evidentohet rasti kur
vendimet e Gjykats Kushtetuese bjn interpretimin prfundimtar t Kushtetuts. Sipas
nenit 79 t ligjit nr. 8577, dat 10.2.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats
Kushtetutese t Republiks s Shqipris, vendimi i Gjykats Kushtetuese, q bn
interpretimin e Kushtetuts, ka fuqi prapavepruese.
Kur organi administrativ ose gjykata e zakonshme deklaron t pavlefshm nj akt
administrativ, vendimi i shtrin efektet nga koha e daljes s aktit q u deklarua pa fuqi
juridike. Plotsimi i zbraztis ligjore t krijuar nga pavlefshmria e aktit, me nxjerrjen e
nj akti t ri dhe t ligjshm administrativ q do ti shtrij efektet e tij nga koha e daljes
s aktit t shfuqizuar, i jep gjithashtu atij karakter prapaveprues. Pra ky akt i shtrin efektet
juridike edhe pr marrdhniet e krijuara prpara daljes s tij. 17 Akti administrativ mund
t ket fuqi prapavepruese edhe n rast se vet ligji i jep ktij akti nj fuqi t till.18
Prve rasteve t prmendura m lart, nuk prjashtohen edhe rastet kur vet
organi administrativ kompetent mund ti jap fuqi prapavepruese aktit q ai nxjerr.
Parashikimi i prapaveprimit t norms juridike sht n mimin e vet organit
administrativ, sipas rrethanave ose kushteve konkrete t marrdhnies juridike q akti
rregullon, me prjashtim t rasteve kur ligji mund t parashikoj efektin prapaveprues t
tij. Ky rregull zbatohet n raste t veanta. Kjo e drejt mund t prdoret nga organi
kompetent kur efektet prapavepruese t aktit jan n favor t subjekteve t prfshira n
akt dhe q jan t interesuara pr t, me kusht q ky prapaveprim t mos dmtoj
interesat e ndonj pale t tret.19 Gjithashtu, organi ka diskrecion t zbatoj efektin
prapaveprues n ato raste kur akti shfuqizon nj akt t mparshm s bashku me t gjitha
aktet e tjera t nxjerra n zbatim t ktij t fundit. Ky moment duhet par i lidhur me
nenin 127 t Kodit t Procedurave Administrative, i cili parashikon riprtritjen e fuqis
ligjore t nj akti t mparshm, si rrjedhoj e nj shfuqizimi ose revokimi. N kuptim t
16 Shih nenin 112 pika 1 shkronja a t Kodit t Procedurave Administrative.
17 Neni 112, pika 1, shkronja b i Kodit t Procedurave Administrative parashikon
:Aktet administrative kan fuqi prapavepruese kur akti nxirret n zbatim t nj
vendimi gjyqsor, i cili nga ana e tij ka deklaruar t pavlefshm nj akt administrativ.
18 Shih nenin 112, pika 1 shkronja b dhe c t Kodit t Procedurave Administrative.
19 Neni 112, pika 2 shkronja a e Kodit t Procedurave Administrative.
14

ksaj dispozite, revokimi ose shfuqizimi i nj akti, i cili nga ana e tij ka
revokuar/shfuqizuar nj akt t mparshm, prtrin fuqin ligjore t ktij t fundit vetm
n rastet kur ligji ose akti i fundit revokues/shfuqizues parashikon shprehimisht nj gj t
till. Pra, lihet n t drejtn e organit q t parashikoj ose jo nj efekt t till t aktit t
shfuqizuar.
Efekti prapaveprues i nj akti administrativ do t jet i pavlefshm n rast se ligji
e prjashton at, ose n rast se akti i referohet nj periudhe m prpara se t hynte n fuqi
ligji, mbi baz t t cilit akti nxirret, ose n rast se ai urdhron a ndalon nj veprim t s
kaluars. Megjithat, prjashtimi nga kuptimi klasik i konceptit t efektit prapaveprues t
aktit, si dhe nga rregulli i msiprm, sht zbatuar n vendin ton, lidhur me procedurn e
kthimit dhe t kompensimit t pronave ish-pronarve, sipas t cils akteve administrative
iu dha efekt prapaveprues pr nj koh, kur ligji specifik i kthimit t pronave nuk
ekzistonte. Megjithat ishte vet ligji, i cili pr problemet q ai trajtonte i njohu t drejtn
aktit administrativ pr t pasur fuqi prapavepruese.
Konstituimi me ligj i komisionit t kthimit dhe kompensimit t pronave ishpronarve, si dhe dhnia ktij organi nprmjet akteve q do t nxirrte, t t drejts pr t
krijuar, ndryshuar ose shuar pasoja juridike pr kohn prpara daljes s ligjit, sht aspekt
i pranimit t fuqis prapavepruese t aktit. Pra, efektet juridike t vendimit t komisionit
t kthimit dhe kompensimit t pronave ish-pronarve shtrihen q n momentin e kryerjes
s shpronsimit, shtetzimit ose konfiskimit t pronave nga pushteti i asaj kohe, duke i
dhn fuqi prapavepruese aktit administrativ prkats.
Megjithat, efekti prapaveprues i akteve administrative i pranuar nga teoria e s drejts n
prgjithsi sht nj moment t cilit nuk i duhet dhn rndsi m shum se sa paraqet n
praktik. Sidoqoft, prapaveprimi sht nj prjashtim nga rregulli i prgjithshm, sipas t
cilit zbatohet ligji q sht n fuqi n kohn e lindjes s marrdhnies juridike konkrete.

15