TRNG I HC CN TH

KHOA KINH T - QUN TR KINH DOANH

Mn
QUN TR TAI CHINH

Chuyn 5

Gio vin hng dn:

Nhm hc vin thc hin Nhm 3:

PGS. TS. BUI VN TRNH

Trnh Hong Anh

M000616

Phm Quyt Chin

M000621

L Th Ngc M

M000665

Hunh Bo Ngc

M000669

L Thanh V

M000737

Lp: Cao hc QTKD K.19

Cn Th, 11/2012

MC LC
Chuyn 5: CHINH SCH VN LU NG
5.1 MT S KHI NIM VA NH NGHA.......................................... 01
5.1.1 Vn lu ng v Qun l vn lu ng ............................................ 01
5.1.2 Cc thnh phn trong vn lu ng ................................................... 01
5.1.2.1 Ti sn ngn hn ........................................................................ 01
5.1.2.2 N ngn hn ............................................................................... 02
5.1.3 Ti sn doanh nghip ......................................................................... 03
5.2 XC NH NHU CU VN LU NG ......................................... 04
5.2.1 Vai tr ca cng tc xc nh nhu cu vn lao ng ......................... 04
5.2.2 Cc nguyn tc xc nh nhu cu vn lu ng ................................ 05
5.2.3 Phng php xc nh nhu cu vn lu ng ................................... 06
5.2.3.1 Phng php c tnh nhu cu vn bng t l
phn trm theo doanh thu ...................................................................... 06
5.2.3.2 Phng php c tnh nhu cu vn lu ng
thng qua chu k kinh doanh v chu k tin ................................................. 08
5.3 CC NGUN VN P NG CHO NHU CU
VN LU NG ........................................................................................ 10
5.3.1 Ngun vn ni b ca doanh nghip ................................................ 10
5.3.1.1 Ngun vn t li nhun ............................................................. 10
5.3.1.2 Cc ngun vn khc bn trong doanh nghip ............................ 10
5.3.2 Ngun vn bn ngoi ........................................................................ 10
5.3.2.1 Ngun vn huy ng bng pht hnh chng khon .................. 10
5.3.2.2 Ngun vn huy ng bng tn dng .......................................... 10
5.4 QUN L VN LU NG VA
CHINH SCH VN LU NG ............................................................. 11
5.4.1 Cc khi nim ................................................................................... 11
5.4.2 Cc chnh sch u t vn lu ng

(Working capital invesment policy) .......................................................... 13

5.4.2.1 Chnh sch vn lu ng cht ch.......................................... 14
5.4.2.2 Chnh sch vn lu ng ni lng ......................................... 15
5.4.2.3 Chnh sch vn lu ng trung dung ..................................... 16
5.4.3 Cc chnh sch ti tr vn lu ng
(Working capital financing policy) ........................................................... 16
5.4.3.1 Chnh sch phi hp k hn (Maturity Matching Approach).......17
5.4.3.2 Chnh sch mo him (Aggressive Approach) .......................... 18
5.4.3.3 Chnh sch thn trng (Conservative Approach) ....................... 20
5.4.3.4 Chnh sch trung dung (Moderate Approach) ........................... 22
5.4.4 Kh nng thanh ton ........................................................................ 23
5.4.4.1 T s thanh ton hin hnh - current ratio ................................. 23
5.4.4.2 T s thanh khon nhanh - Quick ratio ..................................... 24
5.4.5 nh gi hiu qu s dng vn lu ng ........................................ 24
5.4.5.1 S vng quay ca vn lu ng ................................................ 24
5.4.5.2 Thi gian ca mt vng quay vn lu ng............................... 24
5.4.5.3 T sut li nhun trn vn lu ng........................................... 25
5.4.5.4 Mc m nhim ca vn lu ng ............................................ 25
5.4.6 Cc bin php nng cao hiu qu s dng vn lu ng .................. 25
5.4.6.1 Nng cao hiu qu s dng vn lu ng trong sn xut............... 25
5.4.6.2 Nng cao hiu qu s dng vn lu ng trong lu thng............. 26
5.4.7 Minh ha nh hng ca chnh sch vn lu ng .......................... 27
5.5 TM TT CHUYN 5 ............................................................... 29

DANH MC HNH, BNG BIU

S TT

Tn Hnh/Bng

S trang

Danh mc Hnh
Hnh 5-1

Ti sn ca doanh nghip theo thi gian

03

Hnh 5-2

Minh ha cc chnh sch vn lu ng

15

Hnh 5-3

Chnh sch ti tr phi hp k hn

17

Hnh 5-4

Chnh sch ti tr mo him

20

Hnh 5-5

Chnh sch ti tr thn trng

21

Hnh 5-6

Chnh sch ti tr bo th

22

Danh mc Bng
Bng 5-1

Bng cn i k ton nm bo co doanh

nghip A

07

Bng 5-2

Bng t l phn trm cc khon mc chu

tc ng trc tip v c quan h cht ch
vi doanh thu

07

Bng 5-3

Bng i chiu ti tr ngn hn v di hn

16

Bng 5-4

Bng cn i k ton hin ti v d tnh ca

cng ty Phng ng

19

Bng 5-5

nh hng ca chnh sch ti tr vn lu

ng ca doanh nghip Vnh Thun

28

Chuyn 5
CHINH SCH VN LU NG
5.1 MT S KHI NIM VA NH NGHA
5.1.1 Vn lu ng v Qun l vn lu ng
- Vn lu ng (Working capital) l cc u t ca mt doanh nghip vo
ti sn ngn hn nh tin mt, chng khon ngn hn, khon phi thu v hng
tn kho ([1], trang 216). Nh vy, vn lu ng l gi tr bng tin ca cc ti
sn lu ng, bao gm cc ti sn ngn hn, thng xuyn lun chuyn, thay i
hnh thi trong qu trnh sn xut kinh doanh ca doanh nghip v gi tr ca n
c kt chuyn ton b vo gi tr sn phm trong mt chu k kinh doanh. [4,
trang 333]
- Vn lu ng rng (Net working capital). Khng phi tt c cc ti sn
ngn hn u phc v trc tip cho vic to ra sn phm hoc dch v, mt phn
ca chng c s dng cho vic thanh ton cc khon n ngn hn. T , ta
c nh ngha vn lu ng rng l hiu s gia ti sn ngn hn v n ngn
hn. [1, trang 218]
Vn lu ng rng = Ti sn ngn hn - N ngn hn
Nh vy, t cc khi nim trn ta c th ni qun l vn lu ng l bao
hm mi vn ca cng tc qun tr ti sn ngn hn v n ngn hn.
5.1.2 Cc thnh phn trong vn lu ng
5.1.2.1 Ti sn ngn hn [1, trang 216]
- Tin mt v chng khon ngn hn c th chuyn nhng (Cash and
marketable securities). L cc ti sn c tnh thanh khon cao nht m doanh
nghip s hu. Trong , tin l mt ti sn dng trong kinh doanh v c th
mua bt k ti sn khc ngay lp tc m khng tn thi gian; chng khon c
th chuyn nhng, v d nh tri phiu chnh ph
Mc d tin mt l ti sn ngn hn c tnh thanh khon cao nht. Tuy
nhin tn qu tin mt li pht sinh chi ph c hi s dng vn rt ln. C th l

tn qu tin mt cao s lm mt i c hi sinh li ca ng tin. khng nh

mt c hi sinh li ca tin, cng ty s chuyn nhng ng tin tm thi nhn
ri vo u t chng khon ngn hn trn th trng tin t nhm thu tin li. [2,
trang 185]
- Hng tn kho (Inventory). Hng tn kho biu th ton b vt t, nguyn
vt liu, sn phm d dang, bn thnh phm v thnh phm cha bn. Hng tn
kho l mt tt yu khch quan, khng th thiu trong hot ng sn xut kinh
doanh, nhng tn kho ng ngha vi vic chim gi vn hot ng. V vy,
qun tr hng tn kho c vai tr rt quan trng trong qun l vn lu ng ca
cng ty. [2, trang 148]
- Khon phi thu (Account receivable). Khi doanh nghip bn hng trn c
s tn dng thng mi, tc bn chu (bn thiu). Khi bn chu, cc khon n
ca khch hng c k ton theo di v th hin l cc khon phi thu trn
bng cn i k ton ca ngi bn. i vi cc cng ty trong ngnh sn xut,
ch bin, xy dng cc khon phi thu thng chim t trng ln hn cng ty
thng mi dch v.
5.1.2.2 N ngn hn [1, trang 217]
N ngn hn l nhng khon n m doanh nghip s phi thanh ton ngay
trong nm, thng bao gm:
- Khon phi tr: L gi tr ca cc khon n ca doanh nghip i vi nh
cung cp khi doanh nghip mua hng hoc dch v trn c s tn dng thng
mi, tc mua chu (hay mua thiu). Khon phi tr c coi l ngun vn ni
sinh ca doanh nghip v n c to ra t hot ng thng xuyn ca doanh
nghip, hay cng c gi l mt thnh phn ca n ngn hn t pht. Khi
doanh nghip t mua hng v c ngi bn cho tr chm th cng c ngha l
doanh nghip s dng c mt ngun ti chnh.
- Chi ph phi tr, hay cng c gi l n nh k (Accruals). Trong qu
trnh hot ng kinh doanh, doanh nghip trch mt phn doanh thu t bn hng
nh k tr lng cho ngi lao ng, chi tr bo him, np thu cho chnh

ph N nh k t ng hnh thnh trong qu trnh sn xut kinh doanh nn

cng c coi l mt thnh phn ca ngun vn t pht bn cnh khon phi tr.
- N ngn hn ngn hng (Shor-term bank loans). y l cc khon vay
ngn hn trong vng mt nm m cc doanh nghip c th huy ng t ngn
hng thng mi nhm trang tri cho nhu cu vn ngn hn ca mnh, tc
trang tri cho cc khon phi tr v chi ph phi tr khi n hn. Cc ngun vn
ny c gi l n ngn hn khng t pht (non spontaneous funds), tc l phi
huy ng t bn ngoi.
Trn hu ht cc bng cn i k ton ca bt c doanh nghip lnh
mnh no, tng cc ngun vn huy ng ngn hn thng nh hn tng cc
khon phi tr v chi ph phi tr. Ngoi ra, cc ngun vn huy ng ngn hn l
mt phn rt quan trng trong d tr thanh khon ca doanh nghip v n lt
n, vn huy ng ngn hn b sung thm cho cc ngun vn t pht t khon
phi tr v chi ph phi tr. [2, trang 459]
- Ngoi ra cn c thnh phn ngn hn trong n di hn (Curent portion of
long-term debt). Cc khon n di hn n hn thanh ton ngay trong nm cng
c xem l n ngn hn. Tuy nhin, nhng khon n ny khc vi n phi tr
v n thng c ti tc hoc o n bng cc khon vay di hn mi.
5.1.3 Ti sn doanh nghip [1, trang 217, 218]
hiu r hn v vn lu ng v trc khi tm hiu cc chnh sch v
vn lu ng ca mt doanh nghip, ta xem xt qu trnh hnh thnh ti sn ca
doanh nghip theo thi gian qua hnh di y:
Hnh 5-1 Ti sn ca doanh nghip theo thi gian
Triu VN

Ti sn
ngn hn
lm thi

Min ti sn ngn
hn lm thi

Ti sn
lu ng
lm thi
Tng
ti sn
thng
xuyn
0

Min ti sn ngn hn
thng xuyn

Ti sn
ngn
hn
thng
xuyn

Min Ti sn c nh

Ti sn
c nh

Tng
ti
sn
lu
ng

Thi gian

Tng
ti
sn
thng
xuyn

Tng
ti
sn

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

T hnh 5-1, ta thy khi hot ng sn xut ngy cng pht trin, theo thi
gian, doanh nghip khng ch phi mua sm thm nhiu hn vt t, nguyn vt
liu v thu mn nhiu nhn cng hn, m cn thm c cc ti sn c nh, v
vy ton b ti sn doanh nghip ngy cng tng. y, cc ti sn c nh c
khuynh hng tng dn kh n nh theo thi gian, trong khi ti sn ngn hn
tng nhanh vo k cao im v gim nhanh trc k kinh doanh mi. Tn dng
ngn hn c dng ti tr cho cc ti sn ngn hn, cn ti sn c nh c
ti tr bi ngn qu (ngun vn) di hn.
Hnh 5-1 cng cho thy, ti sn ngn hn him khi gim ti mc bng
khng bi v doanh nghip lun duy tr mt mc sn xut p ng nhu cu
thng xuyn i vi cc sn phm ca h. T ny sinh khi nim gi l ti
sn ngn hn thng xuyn v ti sn ngn hn lm thi.
- Ti sn ngn hn thng xuyn (Permanent current assets). y l cc ti
sn ngn hn ti thiu m doanh nghip duy tr ngay c ti thi k thp im
nhm phc v cho vic sn xut hng ha hoc dch v nhm tha mn nhu cu
thng xuyn ca th trng.
- Ti sn ngn hn lm thi (Temporary current assets). y l cc thnh
phn ti sn ngn hn dao ng t bin theo s thay i ca sn lng khi nhu
cu th trng thay i theo thi v.
5.2 XC NH NHU CU VN LU NG
5.2.1 Vai tr ca cng tc xc nh nhu cu vn lao ng
Vn lu ng ng vai tr quan trng trong hot ng sn xut kinh doanh
ca doanh nghip, ty theo tnh hnh sn xut kinh doanh ca doanh nghip ti
tng thi im m cn n mt lng vn lu ng nht nh. Nu thiu vn
lu ng c th lm gin on sn xut, cn d tha vn lu ng s gy ra tnh
trng tn ng vn lm hiu qu s dng vn lu ng gim, t nh hng
n hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip. V vy, vic xc nh nhu
cu vn lu ng trc mi k kinh doanh ca doanh nghip l cn thit. Xc
nh nhu cu vn lu ng cho doanh nghip ng cc vai tr ch yu sau:
GVHD: Bi Vn Trnh

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

- m bo lng vn lu ng, trnh tnh trng thiu hoc tha vn lu

ng cho hot ng kinh doanh ca doanh nghip, m bo qu trnh sn xut
ca doanh nghip tip din lin tc.
- Hnh thnh cc ngun vn p ng nhu cu vn lu ng cho doanh
nghip nhanh v n nh.
- m bo vic s dng vn lu ng hiu qu v tit kim, l c s
nh gi hiu qu qun tr vn lu ng ca doanh nghip.
5.2.2 Cc nguyn tc xc nh nhu cu vn lu ng
Khi xc nh nhu cu vn lu ng, doanh nghip cn quan tm n cc
nguyn tc sau:
- Nhu cu vn lu ng phi xut pht t nhu cu sn xut, m bo vn
lu ng cho sn xut v nhu cu vn lu ng ph thuc vo tnh hnh sn xut
kinh doanh ca doanh nghip ti mi thi k xc nh.
- Thc hin tit kim vn lu ng, gim lng vn lu ng d tha, m
bo s dng vn lu ng mc ti a cho sn xut kinh doanh, bng cch
thng xuyn nh gi hiu qu s dng vn lu ng, thi gian lun chuyn v
cc giai on lun chuyn ca vn lu ng, c bin php tit kim vn lu
ng cho doanh nghip.
- Xc nh nhu cu vn lu ng phi da trn cc k hoch v tiu th sn
phm, k hoch sn xut, k hoch chi ph, k hoch thu mua nguyn vt liu.
Cc k hoch ny lin quan n lng thu chi tin mt, nh hng n nhu cu
vn lu ng ca doanh nghip. V vy, doanh nghip cn c cc phng php
d bo chnh xc khi xy dng cc loi k hoch.
- Xc nh nhu cu vn lu ng phi quan tm n vic thu thp thng tin
t cc phng ban, c s phi hp v ng gp kin ca cc phng ban chc
nng. V k hoch hot ng ca cc phng ban chc nng c nh hng n
lng thu chi tin mt trong sut qu trnh lun chuyn ca vn lu ng t
khu cung ng nguyn vt liu n khu tiu th. Thc hin nguyn tc ny m
bo vic xc nh nhu cu vn lu ng chnh xc ph hp vi nhu cu thc t
v sn xut kinh doanh.
GVHD: Bi Vn Trnh

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

5.2.3 Phng php xc nh nhu cu vn lu ng

5.2.3.1 Phng php c tnh nhu cu vn bng t l phn trm theo
doanh thu
Theo phng php ny doanh nghip thc hin theo cc bc sau:
Bc 1: Tnh s d bnh qun ca cc khon mc trn bng cn i k
ton.
Bc 2: Tnh t l phn trm ca cc khon mc chu tc ng trc tip v
c quan h cht ch vi doanh thu.
Bc 3: Dng t l phn trm c tnh nhu cn vn lu ng cho
nm sau.
Bc 4: Huy ng ngun trang tri nhu cu tng vn lu ng.
V d: Doanh thu ca doanh nghip A nm bo co l 10.000 triu ng
v t t sut li nhun (trc thu)/doanh thu l 5%. Doanh nghip dnh 50%
li nhun sau thu tr li c phn. D kin nm k hoch doanh thu t
12.000 triu ng, t sut li nhun (trc thu)/doanh thu cng nh nm bo
co v cng gi nguyn mc chia li c phn nh vy.
Bit rng doanh nghip A phi np thu thu nhp doanh nghip vi thu
sut 25% v Bng cn i k ton nm bo co ca doanh nghip nh sau:

GVHD: Bi Vn Trnh

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

Bng 5-1: Bng cn i k ton nm bo co ca doanh nghip A

n v tnh: triu ng
Ti sn
A/ Ti sn ngn hn

S tin
Ngun vn
4.500 A/ N phi tr

1.Vn bng tin

500 I.N ngn hn

S tin
3.500
2.500

2.u t ti chnh NH

1.Vay ngn hn

600

3.Cc khon phi thu

1.700 2.Phi tr nh cung cp

400

4.Hng tn kho

2.200 3.Phi np ngn sch

650

5.Ti sn lu ng khc

100 4.Phi tr CNV

850

B/ Ti sn di hn

3.500 II. N di hn

1.000

1.TSC (gi tr cn li)

3.500 B/ Ngun vn CSH

4.500

2.u t ti chnh di hn

1.Ngun vn kinh doanh

3.Xy dng c bn dd

2.Qu u t pht trin

400

3.Li cha phn phi

500

Qu khen thng, phc li

8.000 Tng ngun vn

Tng ti sn

3.500

100
8.000

Ta tnh c t l phn trm cc khon mc chu tc ng trc tip v c

quan h cht ch vi doanh thu,
Bng 5-2: Bng t l phn trm theo doanh thu ca vn lu ng
ca doanh nghip A
Ti sn
1. Vn bng tin

Ngun vn
5%

1. Phi tr nh cung cp

4%

2. Cc khon phi thu

17%

2. Phi np ngn sch

3. Hng tn kho

22%

3.Phi thanh ton cho CNV 8.5%

4. Ti sn lu ng khc
1%
Cng:
45%

Cng:

6.5%

19%

T bng trn ta nhn thy rng

GVHD: Bi Vn Trnh

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

- C mt ng doanh thu tiu th sn phm tng ln cn phi tng 0,45

ng vn b sung cho phn ti sn.
- C mt ng tiu th sn phm tng ln th doanh nghip chim dng
ngun vn pht sinh t ng l 0,19 ng.
Vy nhu cu vn lu ng cn cho nm k hoch l:
(12.000 - 10.000) x (0,45 - 0,19) = 520 triu ng
Li nhun trc thu:
12.000 x 5% = 600 triu ng
Li nhun sau thu:
600 - (600 x 25%) = 450 triu ng
Li nhun cn li sau khi tr li c phn:
450 x (1 - 50%) = 225 triu ng
Doanh nghip cn phi huy ng vn t bn ngoi:
520 - 225 = 295 triu ng
5.2.3.2 Phng php c tnh nhu cu vn lu ng thng qua chu k
kinh doanh v chu k tin
Chu k kinh doanh l khong thi gian k t khi doanh nghip mua sm, tip
nhn nguyn vt liu v lao ng, sn xut ra sn phm, bn sn phm cho ti khi
hon thnh vic thu hi cc khon tin do vic bn sn phm sn xut ra. Mi chu k
kinh doanh c mt s mc thi gian chnh sau:
- Thi im tip nhn nguyn vt liu v lao ng
- Thi im thanh ton ht tin nguyn vt liu v lao ng
- Thi im hon thnh sn xut v bn sn phm
- Thi im nhn ht ton b s tin bn sn phm
Chu k tin mt l khong thi gian k t khi thanh ton ht tin mua chu
nguyn vt liu cho n khi nhn ht tin bn chu sn phm t khch hng. Chu
k tin mt l khong thi gian trong mt chu k kinh doanh m trong doanh
nghip cn c tin chi cho cc hot ng ca mnh, m bo s vn hnh lin
tc ca chu k kinh doanh.
Chu k tin = K sn xut + K thu n - K tr chm
GVHD: Bi Vn Trnh

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

Hon thnh
sn xut v
bn sn phm
K sn xut

K thu n

K tr chm
Tip nhn
nguyn vt liu
v lao ng

Chu k tin
Thanh ton ht mt
nguyn vt liu
v lao ng

Thu ht tin
bn hng

Chu k kinh doanh v chu k tin

K sn xut: l khong thi gian trung bnh cn thit chuyn i nguyn
vt liu thnh thnh phm v bn cc sn phm .
Hng tn kho
K sn xut

Doanh thu/360

K thu n: l khong thi gian trung bnh cn thit chuyn i khon

phi thu thnh tin, tc l thu hi ht n bn chu cho cc khch hng.
Khon phi thu
K thu n

Doanh thu/360

K tr chm: l khong thi gian k t khi mua nguyn vt liu cho n khi
thanh ton ht cc khon n
Nhu cu vn lu ng c xc nh nh sau:
Nhu cu
vn lu
ng

Chi ph
bin i
n v

Sn lng
hng ngy

Chu k
tin mt

5.3 CC NGUN VN P NG CHO NHU CU VN LU NG

GVHD: Bi Vn Trnh

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

Khi doanh nghip m rng sn xut kinh doanh s pht sinh thm nhu cu vn
lu ng. Khi , cc ngun vn p ng cho nhu cu vn lu ng ca doanh
nghip tng thm c th huy ng t cc ngun vn c bn sau:
5.3.1 Ngun vn ni b ca doanh nghip
5.3.1.1 Ngun vn t li nhun
Ngun ny ch c thc hin khi doanh nghip kinh doanh c li nhun.
Sau khi doanh nghip hon thnh cc ngha v vi ngn sch nh nc, phn
phi li nhun cho cc c ng hay cc bn gp vn v trch lp cc qu khen
thng, qu phc li, qu d phng ti chnh v qu tr cp mt vic lm, phn
cn li ca li nhun c th b sung vn m rng hot ng kinh doanh.
5.3.1.2 Cc ngun vn khc bn trong doanh nghip
Ngoi ngun vn t li nhun, doanh nghip c th tm s dng cc khon
phi tr cha n k hn thanh ton hay ly t ngun vn khu hao v cc
ngun u t di hn khc cha s dng trong trng hp cn thit. Nhng
khng nn qu lm dng cc ngun vn ny, s nh hng n c cu vn.
5.3.2 Ngun vn bn ngoi
5.3.2.1 Ngun vn huy ng bng pht hnh chng khon
Doanh nghip c th pht hnh c phiu v tri phiu huy ng vn ti
tr cho nhu cu vn ca doanh nghip. Tuy nhin, ch c cc doanh nghip c
phn mi c th huy ng vn bng vic pht hnh c phiu. Hn na, bn tri
phiu doanh nghip phi c uy tn v kh nng sinh li. V bn tri phiu thc s
l doanh nghip vay tin, nn i hi doanh nghip phi c s m bo i vi s
tin cho vay l uy tn v kh nng sinh li.
5.3.2.2 Ngun vn huy ng bng tn dng
Doanh nghip c th vay ngn hn, trung hn v di hn t cc t chc tn
dng ngn hng ti tr cho nhu cu vn ca doanh nghip. Khi s dng
ngun vn ny doanh nghip phi hon tr vn vay, cng vi phn li cho khon
vn vay ng k hn cho t chc tn dng. Mt khc, khi huy ng vn bng tn
dng doanh nghip phi c ti sn th chp hay phng n kinh doanh c cc
t chc tn dng thm nh trc khi vay.
GVHD: Bi Vn Trnh

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

5.4 QUN L VN LU NG VA CHINH SCH VN LU NG

5.4.1 Cc khi nim [1, trang 221, 222]
- Qun l vn lu ng l ton b cc hot ng ca doanh nghip nhm
thc hin chnh sch vn lu ng s dng c hiu qu ti sn ngn hn v
n ngn hn gp phn nng cao hiu qu ca doanh nghip.
- Chnh sch vn lu ng l tp hp cc ch trng v bin php c bn
ca doanh nghip lin quan n hai mt ca cng tc qun l vn lu ng l:
+ Chnh sch u t vn lu ng: m bo mc ti sn ngn hn mc
tiu, tc l tng gi tr ca mi loi ti sn ngn hn m doanh nghip cn duy
tr phc v hot ng kinh doanh bnh n.
+ Chnh sch ti tr vn lu ng: L cch thc cung cp ti chnh cho cc
ti sn ngn hn , tc l hnh thc v t chc huy ng vn ti tr cho cc
ti sn ny.
Ni cch khc qun l vn lu ng l vic tr li cu hi doanh nghip
cn bao nhiu vn lu ng hot ng bnh n trong mt giai on c th v
lng vn ny cn c t chc nh th no? Vic tr li cc cu hi ny l
khng n gin v nhng l do sau y:
- Thi gian v ngun lc dnh cho cng tc qun l vn lu ng. Cc
kho st cho thy mt phn ln thi gian ca qun tr vin ti chnh c
ginh cho cc cng vic lin quan n qun l tin mt, qun l khon phi thu,
qun l hng tn kho. y chnh l cc ni dung chnh ca cng tc qun l vn
lu ng. Nhng cng vic ny din ra hng ngy, hng gi tiu tn rt nhiu
thi gian, cng sc v cc ngun lc khc.
- u t vo ti sn ngn hn. Ni chung ti sn ngn hn thng chim
hn mt na tng ti sn ca mt hng kinh doanh. V ti sn ngn hn l mt
lng u t rt ln v u t ny c khuynh hng bin ng thng xuyn
nn cn c s quan tm ca cc nh qun l. Qun l ti sn lu ng l ton
b cng tc qun l tin mt, khon phi thu v hng tn kho.
- Ti tr cho ti sn ngn hn. Ni cch khc, y l cng tc huy ng
vn cho ti sn ngn hn. Lng vn ti tr khng nh, c tnh cht ngn hn
GVHD: Bi Vn Trnh

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

v thng xuyn thay i, khin cho vic t chc huy ng vn v hon tr vn

gp rt nhiu kh khn, nh hng ln n ri ro thanh khon ca doanh nghip
v li nhun ca n.
- Tm quan trng i vi cc doanh nghip nh. Qun l vn lu ng c
bit quan trng i vi cc doanh nghip nh. Cc doanh nghip ny c th
gim thiu u t vo ti sn c nh bng cch thu nh xng thit b, nhng
h khng th trnh c vic phi duy tr mt mc nht nh khon phi thu v
hng tn kho. V vy, ti sn ngn hn c ngha c bit i vi qun tr vin
ti chnh ca doanh nghip nh. Ngoi ra, v cc hng nh thng kh tip cn
th trng vn di hn nn phi ph thuc nhiu vo tn dng thng mi v vay
ngn hn; c hai loi hnh ny u nh hng n vn lu ng rng v chng
lm tng t trng n ngn hn ca hng.
- Quan h gia tng trng doanh s v ti sn ngn hn. C th ni quan
h gia tng trng doanh s v nhu cu ti tr ngn hn l rt cht ch v c
tnh trc tip. V d nu k thu n trung bnh ca doanh nghip v mc bn chu
l 10 triu VND/ngy, h s cn phi u t 40 triu VND vo ti khon phi
thu. Nu doanh s tng ln 20 triu VND/ngy, u t vo khon phi thu s
tng n 80 triu VND. Doanh s tng s gy ra mt nhu cu tng t i vi
hng tn kho v s d tin mt. Ton b cc nhu cu ny cn c ti tr, v v
nhng nhu cu ny ny sinh rt nhanh chng, nn nh qun l ti chnh cn phi
lm ch c cc khuynh hng pht trin ca vn lu ng. Tt nhin, doanh
s tng cng s i hi ti sn di hn gia tng, v cc ti sn ny cng cn c
ti tr. Tuy nhin, ti sn c nh thng khng i hi s quan tm cp bch
ca doanh nghip nh cc ti sn ngn hn, mc d v lu di, ti sn c nh c
tm quan trng chin lc sng cn i vi doanh nghip.

5.4.2 Cc chnh sch u t vn lu ng (Working capital invesment

policy) [1, trang 223, 224]
GVHD: Bi Vn Trnh

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

Cng ging nh bt k quyt nh ti chnh no, quyt nh v s lng

vn lu ng cn duy tr lun ko theo mt s nh i gia ri ro v li nhun.
Trc ht mt s lng vn lu ng rng ln (tc l ti sn ngn hn ln hn
rt nhiu so vi n ngn hn) c th gim thiu ri ro thanh khon nhng cng
nh hng tiu cc n dng tin ca doanh nghip, tc l nh hng n li
nhun ca n.
nh hng n dng tin. Mc nh hng n dng tin ca lng
vn lu ng rt khc nhau ty thuc vo mt s nhn t:
- c im kinh doanh ca ngnh: Thng thng, s thay i ca hng tn
kho ti cc doanh nghip sn xut c nh hng ln hn n dng tin so vi
cc doanh nghip dch v. Hn na, ngay trong lnh vc dch v, s thay i
hng tn kho ca mt doanh nghip bn l xe hi cng nh hng rt khc so
vi trng hp mt doanh nghip t vn v lut.
- Cc thnh phn khc nhau ca vn lu ng: Khng phi tt c cc thnh
phn ca vn lu ng u c nh hng nh nhau i vi dng tin ca doanh
nghip. Chng hn, s gia tng ca chng khon ngn hn c t nh hng tiu
cc n dng tin do loi ti sn ny khng nhng khng sinh li khi cm gi
m ko theo nhiu chi ph khc nh chi ph qun l khc.
nh hng n ri ro thanh khon. Mc nh hng n ri ro thanh
khon gy ra bi lng vn lu ng khc nhau cng ph thuc vo mt s
nhn t:
- Quyn tip cn th trng ti chnh: Cc doanh nghip nh thng gp
kh khn khi cn huy ng vn ngn hn trn th trng ti chnh do nhng hn
ch v quyn tip cn th trng. iu ny gy thm kh khn cho h khi lng
vn lu ng rng gim v ri ro thanh khon s tng.
- Trng thi ca nn kinh t: Vi tt c cc nhn t khc khng thay i,
khi nn kinh t i vo suy thoi th ri ro thanh khon do h qu ca suy gim
vn lu ng s cao hn so vi khi nn kinh t tng trng cao.
- Tnh cht bt nh ca dng tin tng lai: R rng l khi cc dng tin
t hot ng kinh doanh tng lai c th c c tnh vi tin cy cao th ri
GVHD: Bi Vn Trnh

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

ro thanh khon s thp. Trng hp ny doanh nghip khng cn u t qu

nhiu vn lu ng v h c th trong cy vo cc thu nhp hot ng ca mnh.
Ngc li, khi thu nhp v chi ph tng lai l khng xc nh, an ton doanh
nghip cn duy tr mt lng vn lu ng ln, iu ny lm tng chi ph v lm
gim hiu qu kinh doanh.
Mt li ch na ca vic duy tr nhiu vn lu ng l nh hng tch
cc tim tng n thu nhp tng lai khi nhu cu th trng tng ln. V mc d
hng tn kho nhiu c th lm cho mt lng vn bng tin giam gi nhng nh
doanh nghip c th bn thm c hng v c thm thu nhp nu nh khch
hng cn thm sn phm ca h trong tng lai. iu tng t cng phi xy ra
vi khon phi thu: mc d vic bn chu i hi doanh nghip phi ng thm
vn v c nguy c khng i c tin nhng nh m doanh nghip c thm
doanh thu, li nhun, bn hng v th phn.
T cc nhn nh trn y, trong qun l ti chnh, ngi ta phn bit ba
chnh sch u t vn lu ng, bao gm: (a) Chnh sch lng lo, (b) Chnh
sch trung dung, (c) Chnh sch cht ch. Hnh 5-2 minh ha bng th cc
chnh sch vn lu ng khc nhau. Sau y, chng ta s tm hiu k hn v ba
chnh sch ny.
5.4.2.1 Chnh sch vn lu ng cht ch
L mt chnh sch theo ngi ta c gng duy tr mt khi lng hn ch
v tin mt, chng khon d bn v hng tn kho, ng thi kim sot cht ch
cc iu khon bn chu gim ti mc thp nht khon phi thu. y l mt
chnh sch ri ro nu c nhng bin ng bt thng. Trong iu kin cc nhn
t nh hng c tnh n nh cao khi m doanh s, chi ph, thi gian tr, k
thanh ton v cc nhn t khc c bit chc chn cc doanh nghip s ch
cm gi mt lng ti thiu ti sn lu ng. Vic duy tr ti sn hn so vi mc
ny s ch lm tng thm nhu cu ti tr t bn ngoi m khng b p li bng
mt s gia tng tng ng ca li nhun. Ngc li, mt lng ti sn lu ng
nh hn mc ti thiu s buc doanh nghip phi chm tr trong thanh ton cho
ngi lao ng cng nh nh cung cp, mt mt doanh s do thiu hng tn kho
GVHD: Bi Vn Trnh

10

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

v phi thc thi mt chnh sch bn chu qu cht ch vi nhiu hu qu v

doanh thu, quan h kinh doanh v th phn. [1, trang 224]
5.4.2.2 Chnh sch vn lu ng ni lng
L mt chnh sch theo ngi ta duy tr mt khi lng ln tin mt,
chng khon d bn v hng tn kho, ng thi doanh thu bn ra khuyn khch
bng cc iu khon bn chu rng ri, nh khon phi thu cng tng ln.
y l mt chnh sch an ton cho doanh nghip trc kh nng nhu cu th
trng tng ln t ngt, tuy nhin li nhun ca doanh nghip s thp. Khi cc
nhn t bt nh ca th trng l ng k v doanh nghip khng th khng
nh c cng cng nh khuynh hng ca cc thay i trong tng lai,
th mt chnh sch vn lu ng ni lng s l thch hp. Lc ny doanh nghip
cn b sung thm mt d tr an ton v tin mt, hng tn kho cng nh thi
gian tr ng u vi cc bin ng tng lai. [1, trang 224]
Hnh 5-2 Minh ha cc chnh sch vn lu ng
Ti sn lu ng
(Triu VND)

Chnh sch

Vn lu ng

vn lu ng

ng vi doanh

Ni lng
Trung dung
Cht ch

thu 1 t VN
600
400
200

Ni lng

600

Trung dung
400

Cht ch

200

Doanh thu
(Triu VND)
50

100

1.500

5.4.2.3 Chnh sch vn lu ng trung dung

L mt chnh sch theo ngi ta c gng duy tr mc u t trung bnh
vo vn lu ng. H qu ca mt chnh sch nh th l doanh nghip s ri vo
gia hai thi cc nu trn (ni lng v cht ch) v c ri ro v li nhun. [1,
trang 224]

GVHD: Bi Vn Trnh

11

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

5.4.3 Cc chnh sch ti tr vn lu ng (Working capital financing

policy) [1, trang 225 228]
Vic u t vo ti sn ngn hn to ra nhu cu ti tr, trc ht t n
ngn hn v sau t cc ngun vn di hn. Chnh sch ti tr vn lu ng l
chnh sch huy ng vn cung cp ti chnh cho cc ti sn ngn hn. Ty
thuc vo t trng ca n ngn hn khng t pht, ngi ta phn bit cc chnh
sch ti tr vn lu ng, bao gm: (a) Chnh sch phi hp k hn, (b) Chnh
sch mo him, (c) Chnh sch thn trng v (d) Chnh sch trung dung. Tuy
nhin, trc khi nghin cu chnh sch ti tr vn lu ng chng ta cn nhc
li mt s nt chnh v cc loi ngun vn, v nhng iu ny c trnh by
bng sau:
Bng 5-3: Bng i chiu ti tr ngn hn v di hn
Tiu ch
i chiu
K o hn
Chi ph

Loi hnh ti tr
Ngn hn

Di hn

Trong vng mt nm
Ln hn mt nm
Thp hn nhng thay i thng Cao hn nhng t thay i hn
xuyn hn.
N t pht (phi tr v n nh k)

Ri ro

c coi l min ph.

Cao hn do d mt kh nng thanh Thp hn nhng khng phi thanh

Loi hnh

ton
ton trong ngn hn
Vay ngn hn, thng phiu v cc Vay di hn, tri phiu hoc vn c

vn

ngun vn t pht nh tn dng phn

thng mi hoc n nh k

Ch rng, cc nhn nh trn bng 5-3 ch c tnh cht nh tnh v tng

i. Chng ta s c nhng nhn xt c th hn v nhng s khc bit ny thng
qua cc v d minh ha c tnh nh lng cc phn sau.
5.4.3.1 Chnh sch phi hp k hn (Maturity Matching Approach)
Chnh sch ny c minh ha hnh 5-3. y l mt chnh sch ti tr
m theo ngi ta c gng n mc cao nht nhm phi hp k hn ca cc
ti sn v ngun vn, sao cho ti sn ngn hn lm thi c ti tr bi n ngn
GVHD: Bi Vn Trnh

12

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

hn khng t pht, cn ti sn ngn hn thng xuyn v ti sn c nh c

ti tr bi n di hn cng vi vn c phn cng vi n ngn hn t pht.
Triu VN
Ti tr bng
n ngn hn
khng t
pht
(Vay ngoi)

Ti sn lu ng lm thi

N di hn cng
vi vn c phn
cng vi n ngn
hn t pht

Ti sn lu ng
thng xuyn

Ti sn
lu ng
lm thi
Tng
ti sn
thng
xuyn

Ti sn c nh
Thi gian
0

Hnh 5-3: Chnh sch ti tr phi hp k hn

Cch lm ny cn c gi l s ng b ha cu trc theo k hn ca cc
ti sn v ngun vn. Mt thit b c tui i 8 nm nn c ti tr bi mt
khon vay c k hn 8 nm, mt ta nh c tui th 20 nm nn c ti tr bi
tri phiu c k o hn 20 nm, trong khi nu l hng ha c th bn c
trong vng 20 ngy th nn ti tr bi vay k hn 20 ngy t ngn hng. Tt
nhin, trn thc t khi vn dng tng ny vo cc ti sn ngn hn th kh
khn chnh l c tnh chnh xc i sng v t chc vic qun l quay vng cc
ti sn ph hp vi k hn ca cc khon vay. S ph hp v k hn ny m
bo khi nhu cu vn gim, cc khon vay ngn hn s c thanh ton dn, cn
khi nhu cu vn tng ln (do s gia tng theo thi v ca ti sn ngn hn) th
cc ngun vn ngn hn mi s c huy ng tng ng. Kt qu l mt chnh
sch nh vy l ngun vn huy ng c duy tr mc hp l gip gim thiu
chi ph huy ng vn. [1, trang 226]
GVHD: Bi Vn Trnh

13

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

Chin lc ny c mt u im l, nu tnh hnh ti chnh bnh thng, cc

chi ph li vay ngn hn thp hn chi ph li vay di hn th doanh nghip s tit
kim c chi ph huy ng vn. Nh vy, lun lun c s nh i gia tit
kim chi ph li vay vi s gim i kh nng thanh ton ngn hn.
5.4.3.2 Chnh sch mo him (Aggressive Approach)
L mt chnh sch m theo ngi ta chp nhn ri ro bng cch dng
cc ngun vn ngn hn khng t pht (vay ngoi) ti tr cho ti sn ngn
hn tm thi v mt phn ti sn ngn hn thng xuyn.
Hnh 5-4 minh ha chnh sch mo him ny khi doanh nghip ti tr tt c
cc ti sn c nh v mt phn ti sn ngn hn thng xuyn bng ngun vn
di hn (k c n t pht), phn cn li ca ti sn ngn hn thng xuyn v ti
sn ngn hn lm thi c ti tr bi tn dng ngn hn (vay ngoi).
V d: Xem xt Bng cn i k ton hin ti v d kin ca Cng ty
Phng ng

GVHD: Bi Vn Trnh

14

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

Bng 5-4: Bng cn i k ton hin ti v d tnh ca cng ty

Phng ng (VT: T VN)
TT

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19

Khon mc

Hin ti

D kin

D kin

31/12/2009

31/9/2010

31/12/2010

TAI SN
Tin
Khon phi thu
Hng tn kho
Ti sn ngn hn
Ti sn c nh rng
Tng ti sn
NGUN VN
Khon phi tr
Vay ngn hn
N nh k
Tng n ngn hn
N di hn
Tng n
C phn u i
C phiu i chng
Li nhun gi li
C phn i chng
Ngun vn
Ch s thanh ton hin thi
Ch s thanh ton nhanh

10
421
769
1.200
1.400
2.600

115
585
1.100
1.800
1.495
3.295

20
460
840
1.320
1.540
2.860

80
286
180
546
950
1.496
40
200
864
1.064
2.600
2,20
0,79

100
795
240
1.135
1.000
2.135
40
230
890
1.120
3.295
1,59
0,62

85
449
166
700
1.000
1.700
40
230
890
1.120
2.860
1,89
0,69

T bng 5-4, ta thy doanh nghip ang theo ui chnh sch mo him
trong ti tr vn lu ng. Thc vy, vo cui qu 3 nm 2010 tng ti sn
thng xuyn ca Phng ng l 2.795 t VND, ti sn c nh 1.495 t
VND, do ti sn ngn hn thng xuyn l 1.300 t VND. Vy, ti sn ngn
hn lm thi ca doanh nghip l 1.800 1.300 = 500 t VND. Cng ti thi
im ny, phn ngun vn ca bng 5-4, doanh nghip c vay ngn hn l 795
t VND, khon phi tr l 100 t VND v n nh k l 240 t VND. iu ny
cho thy, ngun ti tr lm thi ca doanh nghip vt qu ti sn ngn hn lm
thi, v mt phn ti sn ngn hn thng xuyn ang c ti tr bi ngun
vn ngn hn vay ngoi v n t pht. R rng y l mt tnh th mo him.

GVHD: Bi Vn Trnh

15

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

Mc mo him cn cao hn na ty thuc vo mc s dng cc

ngun vn lm thi. Chng hn, nu trn hnh 5-4 ng gch chm v tr thp
hn ng gii hn ti sn c nh th c ngha l khng ch cc ti sn ngn
hn thng xuyn m c mt phn ti sn c nh c ti tr bi tn dng ngn
hn. Do vy, doanh nghip s chu ri ro nu li sut ngn hn tng ln hoc
khng th ti tc n theo mun. [1, trang 227]
Triu VN
Ti tr bng
n ngn hn
khng t
pht
(Vay ngoi)

Ti sn lu ng lm thi

N di hn
cng vi vn
c phn cng
n ngn hn
t pht

Ti sn lu ng
thng xuyn

Ti sn
lu ng
lm thi
Tng
ti sn
thng
xuyn

Ti sn c nh

Thi gian
0

Hnh 5-4: Chnh sch ti tr mo him

5.4.3.3 Chnh sch thn trng (Conservative Approach)
y l 1 chnh sch m theo ngi ta dng cc ngun vn di hn ti
tr cho ton b ti sn thng xuyn v mt phn ti sn ngn hn lm thi. Mt
chnh sch nh vy s m bo an ton cho cc hot ng ca doanh nghip, tuy
nhin chi ph vn s cao v do li nhun ca doanh nghip c th khng cao.
Trn hnh 5-5, ng gch chm pha trn cng l ng biu din gii hn
ca vic s dng vn t pht v cc ngun vn di hn ti tr cho ton b ti
sn thng xuyn v mt phn ti sn ngn hn lm thi. Nh vy, trong trng
hp ny, mt phn nhu cu cao im c ti tr bng cc khon vay ngn hn
t bn ngoi. Phn nh ln pha trn phn gch chm biu th ti tr ngn hn,
GVHD: Bi Vn Trnh

16

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

cn phn y pha di ng gch chm biu th vic cm gi chng khon

ngn hn [1, trang 227].
Triu VN

Nhu cu ti tr
ngn hn

Ti sn lu ng
lm thi
N di hn
cng vi vn c
phn cng n
ngn hn
t pht

Ti sn lu ng
thng xuyn

Ti sn
lu ng
lm thi
Tng
ti sn
thng
xuyn

Ti sn c nh
Thi gian
0

Hnh 5-5: Chnh sch ti tr thn trng

Tuy nhin, khi qu thn trng th s tr thnh bo th v trong vic ti tr
vn lu ng ca doanh nghip cng vy. Nu doanh nghip s dng ngun vn
di hn ti tr cho ton b nhu cu vn ca mnh th chnh sch ti tr thn
trng trn s tr thnh chnh sch ti tr bo th nh c trnh by sau y:
Khi tng ti sn tng do hng tn kho v khon phi thu tng, cc doanh
nghip thng rt bt cc khon u t ngn hn tng tnh thanh khon. Sau
, khi bn hng ra, tn kho gim xung v tin bn hng c thu v th vn
lu ng d tha li c ti u t tr li vo cc khon u t ngn hn.
Nh vy, trong mt giai on nht nh ca chu k lun chuyn vn lu
ng, doanh nghip s trong trng thi tha thanh khon th hin qua ch tiu
kh nng thanh ton kh cao. Do khng s dng ngun vn huy ng ngn hn
nn doanh nghip cn c kh nng ti chnh linh hot(1) c th ng ph vi
tnh hung d bo thp hn nhu cu chi tiu.
1

Kh nng ti chnh linh hot, ngha l c kh nng vay nhng cha s dng n.

GVHD: Bi Vn Trnh

17

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

Trong iu kin bnh thng ca th trng ti chnh, chnh sch ny s gy

chi ph cao v li sut vay vn di hn lun cao hn li sut vay vn ngn hn.
Tuy nhin, vic da vo ngun vn di hn s gip doanh nghip c tnh thanh
khon cao. [2, trang 468]
Triu VN
Ti sn lu ng
lm thi
N di hn
cng vi vn c
phn cng n
ngn hn
t pht

Ti sn lu ng
thng xuyn

Ti sn
lu ng
lm thi

Tha thanh
khon

Tng
ti sn
thng
xuyn

Ti sn c nh
Thi gian
0

Hnh 5-6: Chnh sch ti tr bo th

5.4.3.4 Chnh sch trung dung (Moderate Approach)
Chnh sch ti tr trung dung l s pha trn ca Chnh sch ti tr thn
trng v Chnh sch ti tr mo him cp trn. T trng ca tng loi
ngun vn ph thuc vo thi ca doanh nghip i vi tnh hnh ti chnh
tin t ti thi im xem xt cc chnh sch ti tr. [2, trang 468]
5.4.4 Kh nng thanh ton
5.4.4.1 T s thanh ton hin hnh - Current ratio
Mt trong nhng thc o kh nng thanh ton ca mt doanh nghip c
s dng rng ri nht l kh nng thanh ton hin hnh.
T s thanh khon hin hnh Rc =

GVHD: Bi Vn Trnh

18

Ti sn lu ng
N ngn hn

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

T s Rc cho thy doanh nghip c bao nhiu ti sn c th chuyn i

thnh tin mt m bo thanh ton cc khon n ngn hn. T s ny o
ng kh nng tr n ca doanh nghip.
V d: T s thanh ton hin hnh ca doanh nghip VDEC nm 2004 l
1,97. Cho thy nm 2004, doanh nghip VDEC c 1,97$ ti sn lu ng m
bo cho 1$ n n hn tr. T s ny c chp nhn hay khng ty thuc vo
s so snh vi t s thanh ton ca cc doanh nghip cnh tranh hoc so snh
vi cc nm trc thy c s tin b hoc gim st.
Nu t s thanh ton hin hnh gim cho thy kh nng thanh ton gim v
cng l du hiu bo trc nhng kh khn v ti chnh s xy ra.
Nu t s thanh ton hin hnh cao iu c ngha l doanh nghip lun
sn sng thanh ton cc khon n. Tuy nhin, nu t s thanh ton hin hnh qu
cao, s lm gim hiu qu hot ng v doanh nghip u t qu nhiu vo ti
sn lu ng hay ni cch khc l vic qun l ti sn lu ng khng hiu qu
(v d: c qu nhiu tin mt nhn ri, n phi i, hng tn kho ng). Mt
doanh nghip nu d tr nhiu hng tn kho th s c t s thanh ton hin hnh
cao, m ta bit hng tn kho l ti sn kh hon chuyn thnh tin, nht l
hng tn kho ng, km phm cht. V th trong nhiu trng hp, t s hin
hnh khng phn nh chnh xc kh nng thanh ton ca doanh nghip.
[3, trang 122]

5.4.4.2 T s thanh khon nhanh - Quick ratio

T s thanh khon nhanh c tnh ton da trn nhng ti sn lu ng c
th nhanh chng chuyn i thnh tin, i khi chng c gi l Ti sn c
tnh thanh khon, ti sn c tnh thanh khon bao gm tt c ti sn lu ng
tr hng tn kho.
Ti sn lu ng Hng tn kho
N ngn hn

T s thanh khon nhanh Rq=

GVHD: Bi Vn Trnh

19

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

T s ny cho thy kh nng thanh ton thc s ca mt doanh nghip. T

s thanh ton nhanh ca doanh nghip VDEC nm 2004 l 0,89
iu ny cho thy rng nm 2004 doanh nghip VDEC c 89% ti sn c
tnh thanh khon cho mi $ n n hn. T s thanh khon nhanh 0,89 cho bit
rng hng tn kho ca doanh nghip VDEC ng, khng ng gi th doanh
nghip VDEC s lm vo kh khn ti chnh gi l khng c kh nng chi tr.
Khng c kh nng chi tr xy ra khi mt doanh nghip khng tin tr
cc khon n khi chng n hn.
[3, trang 122]
5.4.5 nh gi hiu qu s dng vn lu ng
5.4.5.1 S vng quay ca vn lu ng
Ch tiu ny phn nh vn lu ng lun chuyn c bao nhiu ln trong
k hay mt ng vn lu ng th to ra c bao nhiu ng doanh thu trong
k. S vng quay cng ln th cng tt, chng t doanh nghip s dng vn lu
ng hiu qu.
S vng quay ca vn
lu ng
[4, trang 343]

Doanh thu thun

Vn lu ng bnh qun

5.4.5.2 Thi gian ca mt vng quay vn lu ng

Ch tiu ny cho bit thi gian bnh qun ca mt vng quay vn lu ng
trong k. Thi gian ca mt vng quay vn lu ng cng nh cng tt, chng
t tc lun chuyn vn lu ng ca doanh nghip nhanh, thi gian lun
chuyn c rt ngn.
Thi gian ca mt vng
quay vn lu ng

S ngy lm vic trong k

S vng quay vn lu ng

[4, trang 343]

5.4.5.3 T sut li nhun trn vn lu ng
Ch tiu ny phn nh mt trm ng vn lu ng u t th thu c bao
nhiu ng li nhun cho doanh nghip trong k. T sut li nhun ca vn lu

GVHD: Bi Vn Trnh

20

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

ng cng ln cng tt, chng t doanh nghip s dng vn lu ng hiu qu,

kh nng sinh li ca vn lu ng cao.
T sut li
nhun ca vn =

Li nhun rng
Vn lu ng bnh qun

100%

lu ng
[4, trang 343]
5.4.5.4 Mc m nhim ca vn lu ng
Ch tiu ny phn nh to ra mt ng doanh thu th cn u t bao
nhiu ng vn lu ng. Mc m nhim ca vn lu ng cng thp cng tt,
chng t doanh nghip s dng vn lu ng hiu qu.
Mc m nhim ca vn
lu ng
[4, trang 343]

Vn lu ng bnh qun
Doanh thu thun

5.4.6 Cc bin php nng cao hiu qu s dng vn lu ng

nng cao hiu qu s dng vn lu ng, mi doanh nghip c th p
dng cc bin php khc nhau ty vo tnh hnh s dng vn lu ng ca
doanh nghip. Tuy nhin, cn c vo qu trnh vn ng ca ti sn lu ng, c
th chia cc bin php nng cao hiu qu s dng vn lu ng thnh nhm bin
php c bn. [4, trang 344]
5.4.6.1 Nng cao hiu qu s dng vn lu ng trong sn xut
- Gim chi ph u vo ca nguyn vt liu, vn vay, lao ng bng cch
la chn cc nh cung ng c chi ph thp. C k hoch m bo duy tr cung
ng cc yu t u vo vi chi ph thp n nh trong di hn.
- Xy dng k hoch s dng ng mc ch cc ngun vn lu ng, u
tin phn b vn lu ng cho cc mt hng c t sut li nhun cao, thi gian
hon vn nhanh.
- Xy dng cc m hnh lp k hoch cung ng nguyn vt liu v tn kho
hiu qu gim thi gian cung ng nguyn vt liu v d tr nguyn vt liu
mc ti u cho sn xut trnh tnh trng thiu v tha nguyn vt liu. D on
c nhng bin ng gi ca nguyn vt liu trn th trng thay i k
hoch cung ng nguyn vt liu, nhm n nh gi nguyn vt liu.
GVHD: Bi Vn Trnh

21

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

- p dng tin b khoa hc cng ngh, ci tin my mc thit b, qui trnh

sn xut v phng php t chc sn xut gim chu k sn xut sn phm.
- Lp ngn sch sn xut gm k hoch v sn lng sn xut, k hoch chi
ph sn xut nguyn vt liu, chi ph nhn cng trc tip, chi ph sn xut chung,
chi ph qun l doanh nghip doanh nghip nm c k hoch s dng vn
lu ng.
- Tit kim chi ph sn xut nguyn vt liu, chi ph nhn cng trc tip, chi
ph sn xut chung, chi ph qun l doanh nghip tng li nhun, gp phn
nng cao hiu qu s dng vn lu ng cho doanh nghip.
- Xy dng m hnh lp k hoch sn xut hiu qu, c bin php y
nhanh tin sn xut, gim lng sn phm d dang trong qu trnh sn
xut.
- Nng cao trnh chuyn mn cho cc nh qun tr v tay ngh ca cng
nhn nng cao nng sut lao ng v hiu qu s dng vn lu ng ca
doanh nghip.
5.4.6.2 Nng cao hiu qu s dng vn lu ng trong lu thng
- Xy dng m hnh d bo tiu th sn phm hiu qu cn i gia
lng sn xut v sn lng tiu th, gim lng thnh phm tn kho.
- Lp ngn sch bn hng bao gm doanh thu, cc khon tin thu c v
cc khon chi ph bn hng doanh nghip bit c k hoch thu tin bn
hng.
- Tp trung cho cng tc bn hng v m rng th trng, y mnh tiu
th sn phm gim lng tn kho thnh phm, tng li nhun v nng cao
hiu qu s dng vn.
- Nng cao cht lng v mu m sn phm y mnh tiu th sn phm
tng li nhun v nng cao hiu qu s dng vn.
- Xy dng chnh sch tn dng cho khch hng v thc hin ng cc
nguyn tc ca chnh sch gim khon thu v s ngy ca cc khon thu.
5.4.7 Minh ha nh hng ca chnh sch vn lu ng

GVHD: Bi Vn Trnh

22

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

thy r hn nh hng ca chnh sch ti tr vn lu ng n li

nhun v ri ro ca doanh nghip chng ta s xem xt mt v d minh ha sau
y:
Doanh nghip Vnh Thun Ltd ang cn nhc gia cc chnh sch ti tr
vn lu ng khc nhau trn c s xem xt nh hng ca chng n kh nng
sinh li v ri ro ca doanh nghip. Tng ti sn ca Vnh Thun tr gi 100
triu USD, trong mt na l ti sn c nh, cn li l ti sn ngn hn. Li
nhun trc thu v li vay EBIT d kin bng 15% tng ti sn. Ch s n ca
doanh nghip l 50% nhng doanh nghip cha th quyt nh dng n ngn
hn li sut 8% hay n di hn li sut 12%, bi v th trng ti chnh gn y
c xu hng bt n. Chnh v vy, hin c ba chnh sch ti tr vn lu ng
c xut v c trnh by trn bng 5-5. Chnh sch thn trng ch trng
khng s dng n ngn hn, v vy ch s kh nng thanh ton hin hnh l v
cng ln. Trong khi , chnh sch mo him ch trng khng s dng n di
hn, vn lu ng rng v vy khng ng k v ch s hin hnh l 1.
Bng 5-5: nh hng ca chnh sch ti tr vn lu ng
ca doanh nghip Vnh Thun

GVHD: Bi Vn Trnh

23

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

VT: Triu USD

TT

Khon mc

1
2
3
4
5

Ti sn ngn hn
Ti sn c nh
Tng ti sn
N ngn hn
N di hn

6
7
8
9
10
11
12

(Li sut 12%)

Ch s hin hnh
EBIT
Li vay
EBT
Thu (50%)
Thu nhp rng
ROE (%)

Thn trng
Li sut
Li sut
ngn hn ngn hn
8%
15%
50.000
50.000
50.000
50.000
100.000
100.000
0
0
50.000
50.000

15.000
6.000
9.000
4.500
4.500
9,0

15.000
6.000
9.000
4.500
4.500
9,0

Trung dung
Li sut
Li sut
ngn hn ngn hn
8%
15%
50.000
50.000
50.000
50.000
100.000
100.000
25.000
25.000
25.000
25.000
2,0
15.000
5.000
10.000
5.000
5.000
10,0

2,0
15.000
6.750
8.250
4.125
4.125
8,3

Mo him
Li sut
Li sut
ngn hn ngn hn
8%
15%
50.000
50.000
50.000
50.000
100.000
100.000
50.000
50.000
0
0
1,0
15.000
4.000
11.000
5.500
5.500
11,0

1,0
15.000
7.500
7.500
3.750
3.750
7,5

Kt qu tnh ton s b trn bng 5-5 cho thy, nu cc c tnh l chnh

xc v nn kinh t s n nh trong ngn hn v di hn th chnh sch mo him
c th mang li mt t sut ROE cao 11%, trong khi vi chnh sch thn
trng ROE l 9%.
Tuy nhin nu cc nhn t bt n trong ngn hn tip din v gi s li sut
ngn hn tng t 8% ln 15%. Lc ny s gia tng ca li sut ngn hn khng
nh hng n chnh sch thn trng, trong khi li tc ng rt mnh n
chnh sch mo him. ROE ng vi chnh sch mo him gim rt nhanh t
11% xng 7,5%, cn ROE ng vi chnh sch thn trng vn gi nguyn 9%.
Nh vy, mt chnh sch ti tr mo him c th mang li li nhun k vng cao
nhng ri ro cng rt cao.
S bin ng v EBIT cn c th gy ra nhng vn nghim trng hn.
Nu EBIT gim, ngi cho vay s t chi ti tc n ngn hn hoc ch o n

vi iu kin li sut phi tng. iu ny li cng lm cho tnh hnh xu hn v

nt trng hp cc k nguy him c th xy ra l li sut ngn hn tng ln
cng lc vi s gim ca EBIT. Tc ng phi hp ca hai s kin ny c th

o n l vic vay mi tr mt hoc nhiu khon n hin c

GVHD: Bi Vn Trnh

24

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3

Chuyn 5: Chnh sch vn lu ng

lm cho doanh nghip mt hon ton c hi ti tc n ngn hn v kt qu cui

cng l s ph sn do chm thanh ton cc khon n n hn.
Cn ch rng, nu doanh nghip theo ui chnh sch thn trng v ch
s dng n di hn, h s khng phi lo lng v nhng thay i c tnh cht lm
thi trong ngn hn ca li sut v EBIT. Mi quan tm duy nht ca doanh
nghip ch l hot ng trong di hn, v chnh sch thn trng cho php h tn
ti c trc nhng bt n trong ngn hn cho n nhng kt qu tt hn
trong di hn.
5.5 TM TT CHUYN 5
Ni dung chuyn trnh by cc vn :
- Khi nim v vn lu ng, cc thnh phn vn lu ng v cc chnh
sch vn lu ng ca mt doanh nghip.
- Xc nh nhu cu vn lu ng v cc ngun vn p ng cho nhu cu
vn lu ng.
- Qun l vn lu ng v cc chnh sch vn lu ng ca mt doanh
nghip.

TAI LIU THAM KHO

[1]. Nghim S Thng, 2010, Gio Trnh C S Qun l Ti chnh, NXB Gio
dc Vit Nam.
[2]. Nguyn Tn Bnh, 2010, Qun tr Ti chnh Ngn hn, NXB Thng k.
[3]. Trn Ngc Th, 2007, Ti chnh doanh nghip hin i, NXB Thng k.
[4]. ng Th Thanh Phng, 2005, Gio trnh Qun tr Doanh nghip, NXB
Thng k.
[5]. Trn Vn Chnh, Ng Quang Hun, 2001, Qun tr Ti chnh Doanh nghip,
NXB i hc Quc Gia TP. H Ch Minh.

GVHD: Bi Vn Trnh

25

Nhm hc vin thc hin: Nhm 3