You are on page 1of 171

vietmessenger.

com

SnNam&TNguytnh

ChuynXaTchC

MCLC
ngKhngLcchung
Cymcc
Ngichngbtngha
Contrubay
ngalngBnhSng
Ngivbtic
Snchut
NiThVi
Vcongmgitm
MaThnVng

Baanhdtlmth
Conch
Gitchkhuynchng
Ngiconchhiu
Sinhconrimisinhcha
Anhkhibun
Baphngiati
Chimbtctrict
Cuvtvttrn,cunhnnhntron
Cichnvt

Conongvcontuh
Ngichttrnc
Cpthisngtru
ChaThyThimNiSp
Thngncthngdn
LcGicChnNhn
Thamththm
BKimGiao
CyKNam
NhnticalngngVn
CChiugiic
ngTngChnuicpbch
TchBenniTyNinh
Congin,connhnnhn
Convcnm
Theothvntth
CngchaMaiChu
HonghuTuVitNam
XnhkinBC
Marng
BithChQun
TruynNghaH
Ngirng
aconthn
LtsDimnh
Ngichttrn
Vkhnchngdi
Chnggitv
Condi
Bruci
ngvuaheo
Thnglmbinggpthi
Thnlinhphh
Conngngcmngtrng
SaoHmSaoMai
LaSnPhuT
BoltnmThn
Chnnn
BngThyTin
ngThnxnhLp
Conth,conchimncnc,conmui
Rnglngvt
Haingquanthanhlim
nmyxinvng
Anhbnvi
TchconchimHtC
TchchaLongGing
ngVuCngtrt
Concpvcuhctr
Tntrmvt
ChuynThyThm
NanhhngBiThXun
ntrungtui
KpHaVnHtBi
ThnPhmNhharacp
Tchcynhnsm
Rngirnlt

Tchchimaa
Cua,ra,cui
Tchtrisuring
ngtinsmclngd
ConmocaCngQunh
ChngT
Bythiuthn
Tridahu
Chuynqusiu
ngtrngmihaitui
Chimchobo
TrngTrnh
Cykhbngvng
StchchaMtCt
ThngLa
StchHnVngPhu
NgithiuphNamXng
Cyabnc
Truynngilycc
Cicnvccmu
ThnniTnVin
KtrmthnhPht
Conravng
Tchcingnh
BHuynThyng
Cytretrmmt
ngquantuitvconchutbngvng
Truynconch
Tisaocpghtmo
SngthnPhTamGiang
AnhnhcvcngchaThyT
Nhsvconcknh
Chuynctrvconcc
TThcgptin
TchNguytLothng
StchThpB
ChuynThngCngLVnDuytchmLnhTo
ChuynngCngQunh
Tchcymavlchiuhn
Vinngcqu
Cphtphin
Anhcvanhhai
ngCpnhTnKing
ngNguynCht
BingNamCMau
StchBMChu
chnhcabThiHuTD
Chngrkh
Cpkhngbittrocy
MngxvngTnBng
TinghtcaHLi
Mnhmudycon
TruynPhngThinVng
Thyphpsma
Dtchnchlng
Munscachung
Conbchtr

ngHunhMnt
Concnc
Stchchehaycnc
Chmc,nga
Vnthyunc
NiYnTHiDng
ngNguynMixn
Thnnguthai
ngtinslmnghlng
Tchvciynnga
VngThpxungmph
AnhemhTrng
ThngCui,Cya
Chalong
Tchconrp
Cichung,citrng,cim
KimBcKinGiang
ThpBtLaHn
StchVngTu
Hhuyt
aconnmy
ChMnhMaNamnh
BChuThPh
Giaingutnhinthnh
cbo
Conrnthn
Mach
ngthytintri
Tinhathnhtru
isam
Cpcphongthn
Loikhchait
Conkinvng
Cginhgiuhathnhconmui
Rnvra
Tisaoncbinmn
Mgconvt
Hmvng,hmbc
Kipcontm
Stchtrithm
Tisaoconvoicvi
Cibnhvoi
Thnchtvthnsngnhc
ngtrnglyra
Nngchuttrinhtit
Gibittngt

Stchcyphng
Qutvittxu
LngTrngnhgicHungN
Ngibndu
TchngBn
ngThangChu
TruynPhmTH
STchMNgy
TruynNgcVncngcha
Ngicitrnxungthmangc
Hongbnhnh
ngtnghinlai?
TrngBng,ngtnghdtVitNam
ChuynPhtThchCavstchcyNu
ngHongTCam
HuynTrncngchavhaichu,L
Stchcypho
Stchbngthytin
Truynhaiconngngchungtnh
HnTrngHoa,mahngtht
ngCngQunhtipvuavsTu
NginkhenhtncNam
Conthngmlmquantrng
Caonhntthucaonhntr
TruyncngchaLiuHnh
Truynthngtrinh
Vcimcht
StchchaThHun
ngtlmdaVitNam
TruynkhovngtnhSnTy
Ngihathnhchim
ChuynnicTuKhng
Midaodyv
NiHmRngThanhHa
Voitptrn
mTmThanhHa
HinVnggitngip
ConTr,loichimqucaVitNam
Contmnn
NgikhutmtrngUMinh
Gngvlilnh
Nginbghentung
osniNa
Cthnvcma
Conranh,conln
Quthnbttrc

NGKHNGLCCHUNG
NghcchungbtucVitNamvokhongnm1220inhL.
Lcy,NgcHongralnhchongKhngLxunggipdnVit.Banu,ngKhngLvochatu.
Mthm,ngtuvivuanhLrng:XinbhchophpbntngquabnTu,lyngcngchubu.

Vua nhL bnglng. ng KhngL bnmang b, manggy iqua ncTu, n un xinn .


Ngynitikinh,ngninvobiytvuaTu.
VuaTuhi:HaThngvoycvicchi?
ngKhngLp:Tubh,bntngxinphpcvokhotngthnhchttngenemvc
chungthPht.Bntngkhnglynhiu,chxinybnhny.
ThycibcangKhngLkhnglnmy,vuabnglngchophpngvokho.
Trccakho,ctngmtcontrutolncbngvngrng.QuanTugikhonivingKhngL,
gingmamai:TichoHathngcontruvngny,nuHathngvcniemvAnNam.
Bitrngquangikhokhinhkhimnh,ngKhngLp:Bnolmsaovcnin.Lngituhnh,
bnochmunthnhchttngenemvcchung.
Votikhongen,ngKhngLhtngbvob.Bvortnhiumkhngthyyvbcang
cphp.ChngybthkhocavuaTulnghnphnna.QuangikhohongsbitngKhng
Llk dthng,bncpbo chovuahay.Lp tc,vuaTusaiqun stivy.Vs ngenmang
nhiu qu,ng KhngL khngth noha phpthnh conchim bay c.ng phichy rtnng
nhc,vtv.QunTuui theognkp,nhhcinga.Nguyhimlm sao,ngKhngLchyti
sngHngH. Lptc,nglyci nnthxungnc,ngtrn nn.Nnyhara chicthuynch
ngvbngennbnkiasng.QunTuhongs,khngdmuitheo.
ThnhHNithuygilBcThnh.Vti,ngKhngLnhmyngithrnthtngbln
rnmtcichungthtln.ngcndn:rnthnochochungnyginghnhcibngsenn,khinh
vothkurnlnkhpni,khpchnaicngnghe.
Vhlthrnkhngchuynmncngnncichungkhngcnhmun.RtcucngKhng
Ldngtstnnkiukhuntrc,ringvosau.Nhvy,cichunghonthnh.
ngKhngLbnsasangcucltnPhtTri.ngngyngnhchung.Mytinguvangrn
ngnngang,Ty,Nam,Bc ainyuhaybitnicontrubng vngnggikhobnTu
cnggitmnh.Ngrngtrumgimnh,tngtruvngnchymtmchtkinhncTuquati
kinhncVitNamthiy.
ngKhngLvamng,vashi.MngvthycacimngiTuvvtcadnVitNambygi
trv VitNam.S vevua Tuci binhqua xmchimnc nhphenna. Bivy,ng lingci
chungnxungHTy.Contruvngncngnhyxungnctheom.
isau,ngKhngLctnthlThncchung.

CYMCC
Ngyxa,cmtcgirtp.Xmlngaicngtrmtrkhenngi.CnngtnlTrinh,hnhvcmnh
mai,tngiyuiu.c bitccimtenhuynchekhutsaui hnglngnheovadi,va
sm.
HngngycTrinhphibuntobntn,gnhraurachbnnuimgi,emdi.Hgpcutraino
dmng,clunlunethnciu.Haihnglngnheospxungchekhutimt.
cscplichnhkimttaimkhngyu!
TrongxmccucngtntnXinh.CuXinhemlngyumncTrinh,mingynngmong
thtvicvilitms.CTrinhtchi:Trms,phinhsngthuncamtinh.

Nhumbnhtngt,mthm cuXinhittsaulngcmtrmngm.Tha lcv,cuchyli


nmtayc.Cni:Cunglmvymthtgio.Tiythchtchkhngbaogihoen
BnhtngtcacuXinhngycngthmtrmtrng.ngbh,chacacu,bitrngcontraimnhln
tui,cnphiciv.ngtmnimnnghinhgiathtchocon.
Cu Xinh khnggii c cn su.Phi chi c Trinhl con nh giu cth cu ci c.Ngt c rt
nghokh.Sngvingivkhngva,cuvcngphnch,itiiluinhxckhnghn.
Saucuihcphngxa.
Thigianthmthot khngbitmythuquaxunliri mhnhnhcTrinhvncn ghitrongtmno
cacu.Mthmtrvlngc,cuXinhithnthrasauvnmsng.
Bngnhin,ttrongbirm,cTrinhbcra.Cungnhn,kacTrinhcttinght,gingtrongtro,
mlylthng.Chtthycu,cTrinhrunry,daymtlitoanchytrn.CuXinhvinmtaycrim
vcngcvolng.Rrnglimtenhuynngyxakhutsauhaihnglngnheodism.Cuci
mtxunghn.Nhnghiinngttth.Cugitmnh,mibitnygimnhangcixungtm
hnmtahoamuhng 1,xungquanhylnhmn,thlxplikhichigi,hochithno
ngti.
HirathcTrinhttthainmnay,vckthamquanlidngquynlctoancngbcc.Cho
hay!ChTrinhnggibitmy.Duchtxungmcnh,ngithiunvngicstrongschca
tmhnmnh.

1 Hng:hng.

NGICHNGBTNGHA
inhng,ngiTunthnhiLa(HNi)rtng.
QuanTuthymtthiunVitNamtnLinAnhcnhanscntnabncichocontraicamnh.
Vnhsngchungvicucngtn,LinAnhtramng,hinhu.ivchngtrnmsauc
acontraiulng.
Hainmqua,isnggianhhrthnhphc.
Nhngbngucngibnhcctithm.AnhchngbnthtticlinhnhcngvivivquanTu
khc.Buiticspttivnhoa.
Hungrurtnhiu.Chngainyngngsay,ngibnncnghtrtru:Bncngmibithiu
t.Nclonmirtitrung.Cgpscmd,vevncabnb,mnhmibitvmnhcthitlng
yumnhkhng?
Anhchngngtu:Phi!Philm.Nhvtiythngtilm.Ngtchabnbnoticmd
tidxtth
Ngibnrtruthm:Vythngnnchophpanhemyticmdth.Nukhngxongthr
rnglnginbtt.
Anhchngnsayrukhngkpnghsuybnchophpbnbtivevnvmnh.
NngLinAnhangngitrongphngtheruconng.Bngnhinmtvquantraitrn,bungling
mt.

Nngtkhcuira.
Limtvkhcbcvo,bungrabaonhiulgingkntinguyn1.NngLinAnhkhngng.Lic
vquanthba,thtbcvo.
SaucngnngLinAnhnhnacontraimkhc:Hinongi,mlngintnaoantrang.Nay
bngdngnhiungitiytoanlmiubtnh.Chcmcsstiugvhnhkimnnthinh
misungsnhvy.HaylhkhinhkhinginbVitNamkhngbitgilngchungthy?
Nngthtctt.
Sauquantrniutrachuynny,ralnhx tngichngnngLinAnh.Chnhhnmilchnh
phmtrongvgitngivhin.

1 Trongschvitsaichquyn,philuynming.

CONTRUBAY
Canhnngphunmuacmtcontrutmihaingbc,emvcyrung.Trumnhkhe,dai
sclm.
mng,anhtanmchimbaothytrunmchaicicnhbnhng,baybngimt.Lcthcdyanh
tanghrng:limbtlnh.Mnhphibncontruny.Khngthncngmt.
Hmsauanhdttrurach,bncsungbc.Bnlydythtlngbucstinyli.
nna ng,anh thymtcon chimlnang ngm voxccon chutcht.Li gnth xem,th
chimndnd,khngbay.Anhvconchimn,dngdythtlngbucvochnchim.
i cmt lt,chim n vngvy, mvo tay auing. V anhbung con chimra. Chimbay bng,
mangtheocithtlngbucbc.
Vtinh,vhi:Contruu?
Anhthdi:Nbaymtri!

NGALNGBNHSNG
LngBnhSngcgccyato.Kbnlmiuthnga.Dnlngnrng,nganylinhlm,nn
hhngtiluicngkin,khnvi.Hphilngphrtnhiutinbcmuagvt,nhangn.
Cmtanhnkhngtinnhvy,thkhngbaogicngvinga.Lmkhiingangquamiu,anhni
ging:ngai!Crnhchiunaylinhungruvitichi.Airylacngmc,anhkhngb
thi.
Hmnbngdnganhnglnrambngmrnladdi.Vchythuciumbnhkhngthuyn
gim.Saurtcngibnni:Chclchngbngaqu,chlnramiuvanvi,xinthatithcoi!
Ynhli,vanhemnhangnramiuly.Vtinh,anhnhtau.
Basau,chvkhuynchnglmththeotrlnga.Anhquu:Aibiumnhvi.ngacuti,
lbnphncang.nnghag.
Hmsau,anhnphtauddilnna.

Xmgingbntn:Chcngaquri!Hmtrccha,saokhngchucngheochong.
Chvramiukhnvi.Chpsau,anhcnghtau.Vvy,hmsauchcngquytlmththeocng.
Nghevy,anhcili:tilocho.Mnhphigiaoconheosngnhnnychong.Nunngtrc,s
ngnkhngvaming.
Rianhctdy,dtconheoramiu,ctchtconheovoctnga.
Titra,heoibngbnlictngavnh. Xmginghongs.Songanhntnhtoemctn
tmschsrimramiutrlichc.
Thyanhnqungomndngi,ngaquyt rndyanhmtphenchnghnmylntrc,
nnnbCuThinHuynNmncikimcemv.Buvtnygingnhcining,htrngci
kimcvouaithkphiaunkhngtciningsitvoungymtcht,nbs.
Hmsauanhnbngnhinlalnnhcunholnxungt.Khngaibitcchnocutr.Cngi
khuynnnvinga.Chvkhclc:Virichnglnhkhngchutn.Aidmvina.
Kkhcbnni:Chcchngchticconheo,vythvigvtthvocngc.
uanhncngnhcthm.Tngthanhvi:ngachotihtnhcu,ticngchong
Ti,anhsuynghkhngbitnnhacngvtgchogn.Thyanhqubnxn,ngabnnimthn
chchocikimcnsitgthn.Vquau,anhniginhtln:Mnhacibalnchoti.ti
bactiracoicigtrngmnhcnhihnhhquvy?
Bitanhngan d,ngasanhbathit.Nu vy,cikimccabCuThin HuynNphit,
ungbubinqu,phibithng.ngbnthucikimcvmiu.
T,anhnkhngcnaubngnhcugna.Xmgingcngbttindoancngviltvt,haoti
tncavlnhtrc.

NGIVBTIC
tnhThanhHa,cngnhgiuncingivbrttr,rtp.Bvlnthyvysanhraghen
tng1,naynh,maichi,sailmcngvicnngnhc.Ngivbcamchukhnghmiphintrch.
mn,ncptidngca.Ngichngvngivlnshthnhtva,konhauvomtx,nn
hikhngdmccca.Cvbbncmroi,mcaranhbncpchytibi.
Tancuc,ngivlnmihi:Dctiphpgmnhtantinlvy.
Ngivbni:Chatilthynghv.Khicnb,chaticdytichttngh,chonnhmnayti
mitrcchngn.
T,tronglngaicngkhenvvblgii.Cngihith:Ccnghvgiinhvy,tisaokhib
vlnnh,ckhngnhli?Cvbtrli:Tilkbdi,ckhinodmnhkbtrn.
Cutrliylnlnthutaibvln.Bnysuynghli,miemlngthngyungivl,khng
dmnhchihnhhnhtrcna.

1 Ghentnghayghentung?Chnong?

SNCHUT

Chutlgingvtgybaonhiuthmhichonhnng.
ngoing,khilachnthchuttungracnph.trn,nhiungilmbynhthucchoc
chnccngchriqutkhivhang.Ngoicahangchnh,ngitatcir.Baonhiuchutbngt
phichun1vr.
lngCQun,huynThnKh,tnhThiBnh,cmtthnnhngnmtchccucbtchut.Cn
ngymng9thng9,traitrtronglngurangsnchut.Ccnglonginhlngmthuui.
Aibt cnhiuui chutemv trnhchocc clnh thng.Giithng nhtlmt quan,hai
tin.
cnglmttclhaycadntcmnh.

1 Chun:chui.

NITHVI
NinythucvhuynLongThnh,tnhBinHa.
Tchxa,hLcngicongirtknchng.nkhichammtcmilychng,nhngkhngc
bao luchng mangbnh mcht. Cn thkhng lychng na,ngt lixm cnhiu kti luitru
ghovclngicnhansc.
Bunbcqu,ccoutrnlnnhninymctamtuthnhco.
Vvy,dnchngcmmnc,tninylniBVi,saunykulThVi.

VCONGMGITM
NgnngtaccuPhngchsn,gchi.lmchmyngilulngkhnglochthlmn,ti
ngymsayvicg,nuichsn.
ivuaGiaLongnmthmitm,lngnhBng,phTSn,tnhBcNinhcmtgtrtuitnl
inhVnHo.Tnnynuicmtcongrthay,non.
Nini:Haingtimngcongcanthphichuchtthmng.
Mthmnivng,congnirasnnla.Vnchpcysovtratrngcong.Chngmaycong
ngiycht.Ngivhongschyvcucuvimchng.Bmnyquthngcondunnni:
Khngsaoucon.Chngnv,mnhnlmlgitcongni.
Hmsau,tnHotrv.Bmrutchyrakhclc:Hihmqua,mlvtcysotrngcongn,con
thatichom.Dtli, tnHochyvobunglycydaoburachmm tc.Lngxmthyvy
xmlitritnHo,giilnquantrnxt.
Nmnhvuaralnhcmgvphngvicyhitilunthngol.

MATHNVNG
Xmnccydartcao,hngnmibangitithtc.Dnchngnrngcmathnvng.
Gncya,ccuhctrhaychtnlLQuChi.mnocucngthpnhcsutm.Gnnh
cu,cnginbcntr,mnocngthcdtci.
Phen,cuhctrnghe tingstsotngoica.Mcarathytrng sngmchngcuicanhhai.

Thpthongka,mtnginbcmsidydichngbabnthcty.Mnyitiilui,giusi
dyninyriemlinikiaquanhqun.Chpsau,tdingrmrribinmt.
Cuhctrlptclynrasoi,emsidynvnh.Nbcmitanhhi.Cuonchclsidy
bylunaythtcngita,bngiulnnth,dncunschcheli.
Chpsau,nginblnggingkhngdtvina,bngngdythankhc.Mgi(conmathtc)
bctilyngidtvin.Ngidtvibncirln,cidythtlngra.Conmalptcchyra
ngrmtmsidybannynhngkhnggp.
Cuhctrynchrngsidybgiutrongny,nhtnhngidtvikiakhngthnobphpcon
mamttc.Mtlt,nghetingconmagca.Cuhctrlaln:Taolhctr.Mylnb.Ti
saodmphritao!Giithvynichuyn.
Bygiconmanbcvovni:Khinytilmmtsidy.Chclcugiu.Xincutrlichoti.
Nhtnhtaokhngtr.Mylmgtao?
Conmani:Cungtrchtinghe!
Rixatcxungphlngqun,leliradihnmtthc,mtnhmu.Chpsau,conmartli
vo,vntcligngng,haramtcgivcnglchs.Cuhctrvnthnnhinngicsch.Rt
cuc,conmakhclcnnn:Nucukhngtrchotisidyn,lmsaotiuthaikipkhcc?
Cuhctrp:Mygitngikhcmysngli.Taokhngngitngikhc.
Conmani:llutcamti.
Cuhctrni:Lutvchqu.taovitcischotamtihybkhon.
Rivitsgiaochoconma.Conmaxincuntsthmangimic.Nmng,lycuhctr.
Tvsau,conmathnvngkhngcnvcyankhngcnaitithtc.

CONONGVCONTUH
ConOngnutronglogymt.BngucconTuHbaytiku:Tuh!Tuh!
ConOngbnqutrch:Mykqu!Tingykutuh,tuhhoi!Khngkutingglhn.Nhmtai
taoqu!
ConTuHulimtrli:Mytrchtaokunghenhmtai.Vychmysutichtnhylmmt,
cngchuyncngnhmvy.
ConOngni:Lmvicchlimlmmtthhoithkhngsao.Cnmykuchovuimkumtging
hoi,ritrikhngvui.Vchqu!

NGICHTTRNC
Xm n,c ngL TrcMinh tnhtnh rngri, haythng xtk bnhn. Ctn nngho iqu,
khngbitnghnghipgchornh.ThngtnhngLTrcMinhchomngotin,ngynyquangy
khc.
Mtba,tnntilyngmni:itimangnngnhiuquri.Naynhngmtlncht.Xinng
chotivaymttuxanhlmvn.Saunytihastr.

ngLTrcMinhng.Hnmtnmtnniumt.Nmngquachacschgiatranm
chimbao,thytnhinvnirng:Bylunaytithiunngmttuxanh,bygitiphitr
li.
ngLTrcMinhni:Chthiucatinhiuquri.Hiumtrcho.Mynmnaychiu?
Timinnchoch.
Tnnlvusu,ribinmt.
Hmsaunginhtibochonghayrng,mquaconlacimtconlacnh,mpmp
lm.ngLTrcMinhsanhnghi,onchngtnnuthaitrnmnh.
Vnh,ngthkuconlabngtncakthiun.Conlalingoanngonchyli.Lnlnconla
ciiuchicngcthinhtrmtrimua, nhngngkhngkplmgivluncnginh
nkungv.
Nmsau,lanbconngacangcngyngchn.Cngthythuctrutixintrbnh.
Thythucni:Chngconlamnh,bncbaonhiutin,tichiaivingchukhng?
tthngsau,lanmnhembncmtngntmtrm.Chiaraphnnatin,ngLTrcMinhem
v,scnhthrnggimttuxanhcaanhnghovaylctrc.

CPTHISNGTRU
Mikhicptiphry,ngitathiciui.Tisaocpstingcisngtru?Tchxanhvy:.nh
ngirykhoai,hngmtlanngvickhoailangnmgiibun.Gnchianh,cconcp
tiluirnh.Cptabtchc,mckhoailn,thilanngkhoainhanhn.
Anhnginlmvmi khicpn,anhphileolnchicaomtrn.Hm sau,anhbyramtk:mua
duchaiemvrimybrmchungquanhbpla.Gnanhthaibci,trongbcichaicy
photrethtto.
Cpnquenlingitrnbrm.Dnhduchai,dnhrmvlng,cpngngckhnghiuchuyngbn
emhaibcinthyvobpla.cacpltlnchosngcoir.Dukhicingn 1,haicy
photrenln,rmvduchaiphtchykhincpphihongchy.Labcphngphngthiurilng,
ru,lmphngda.quu,hmsaucptrlingistchi,chdptrth.
Ngitrnchicao,anhnvcngshi,bnnmdao,mc,h,chnCpkhngs,trilihming
thtlnnhchanhtxungnhnhaixng.Saurt,cncicisngtru,anhnlingxungrtvo
ngaycunghngcpnCpgitmnhkhnghiuvtglmnghtth.Cphthi,higiltvoci
kuln:C,C.Thmnhra,higikuln:KKHongs,cpchymitvrng.Cngs,
hithcngmnhchonndcngcpnghetronghngmnh:Ck,ck
Tvsau,hcpnghetingcisngtrulchycongui.

1 Ngn:chyngm,khngbcthnhngn.

CHATHYTHIMNISP
tnhLongXuyncniSp.
Ni nycn tn khcl Thoi Sn.Thoi chnhl ng NguynHu Thoi, mtdanh tng ivua Gia
Longcphongtitchu(ThoiNgcHu).

SauingThoiNgcHu,dnchngvniSplmnngycngngc,lpvnlmrungtheo
chnni.Bngmthmn,hngxmtrihln:Thngntrmdaka!Btnli.Tinhnchngsu
mitui,nmcnusnghtlinin:Titrnni.Manythiuncung.Vvy,xungyhi
daungchokht.
Xem tngmo hin lnh cang, ngi chvn bng lng thati. ng oni: B con clng tt
thngti,tikhngbitlmsaonpli.Vytryvsautisnsngxemmchhtthucdm.
ngortgiivkhoatrbnhconnt.Mtvquanithnemaconbnhnngchothytrdm.
Thyni: Bnhngt lm,thngng Ch.Nu anh lnhbnhti phichtth n.Bng nhn
cht,ticnsngctlu.tiithiphilnhtrnxemthno.
Thynmxungnhmmtngrichtlun.Dnlnglmlthiuxcthy,thycnstlimtlngtayy
nguyn,khngchy.Nghrnghinotigi,thylmtonvicthinkhngntinainndnlngxy
mtcithptrongtrocangthyvlngtay.
Hngnm,ngymngnmthngnmclrtlnnhnthy.
Thytnthitl Sanh.Vctingnrngvthy lmtvnthntnggip thytrbnh,nndn
chnggilThyThim(ThimvcaThy).Vnthnnykhngaigpmtc.
Ngita thutli:Thy Thimcmt cictng tngnhbng ngntayci. ngtngny linhlm.
Xm gingai ct ru phicho thy hay.Bng khng,ng tng nyung ln, rus ltmi nh
nclnh.

THNGNCTHNGDN
CPhanThanhGinlquanKinhlcbatnhphaTy(AnGiang,HTin,LongH).Lmquanlnca
vquynth,vymcsngcucithanhm,bnhdn.
Khichaquai,cPhanbngtngmnndngcngvchthnlmc,gnhtpmbohiu.
Snnghipcackhngcgc.Phunhnthchthncyla,trngbngvi.Nhthttinthphn
tre,ctdngbngcymm.
Nm,cvchutangcha,ibngghenhnhthngdn.QuasngBLai,vincainkukuxt
gtgaochthnclntrnhvnnn.Saucivincaintidinh.Anhnhongs,xincthativ
lhmtrc.
Cp:lngilmngphns.Takhenngi.Rithnganhnlnchcchnhi,thngmt
trmquantin.
Ngyncithmm.CtnCangiphatrcvccytrechatrynhnh.Chngquakhcquo,ngn
trequngnhmclmtrydarcho.
Cni:Chkia!Hcytrexunglptc.acymcchota!
TnCanghongs,ebtrngphtnngn.
Du,ccmmc,trynhnhtrechoschrini:Nhvycgnhnkhng?Vcvnhi.Tryv
sauphict,kothithinngiing.
Bnhsinh,crtthchbngqu.Theoc,vbngqucsctnhin,lngdngaythngnnndmnhn
vomttrimkhngethnvilngtmmnh.
Nm1867,qunPhpkonVnhLong.Thalccangthngthuyttrnchinhm,bngicb

chimthnh.CPhannhnimibyngynhngkhngcht.Saurtcbngchnthuccmung.
Nmccbymimttui.

LCGICCHNNHN
SchHiChnBinchpli:tnhCaoBng,canhtiuphurthinhumcngrtnghonn.Anh
cnbmtuicao.Mthm,mtthmsanai.
Lmsaotmcbygi?Vorng,hgpanhlnaichytrnmt.Anhbnngtrnnoncaomkhc.
Bngnhin,hinramtngloqucthc.nglonivianh:Muntmcsanaithphimanglt
danainyvomnh.
Nixong,nglotraochoanhmingdanai.Nhvy,anhngnbynaiddng,vtsartnhiuv
chomung.
Vihsau,nglonntmanh,cmunthunhnanhlmt.
Saukhimmt,anhilnnibittchlun.
Nm,acontraicaanhlnnonhici,tnhcgpconnaitoln.Naiylignmnivianh:Cha
bygituTincoharaNai,khnghonctngicna.Chachoconnguynbsngny.Con
lydybucnlirikotheosau.itininomsngbvngkhngkonac,condngchn
ti,khaiphlpnghipthtcsungtchinvinh.
Dtliconnailnnhcuvogccy,ghimsngbli,ribinmt.
aconthihnhnglicha.Nhvytrnngiuc.

THAMTHTHM
Hixa,cabchntrunkhngainhtng,chbittnhtnhnhinhu.
Tsngtichiu,ndinngdmmachntru.Vymkhivtinhlnbmghvmya
emmtchakhcmxmliryla.
Trahmn,ibngqu,nlnnlmchuignnmmhoangn.Thymytrichuichnbi,n
thtayb.Valcy,mtconqudxoahinrathtln:Nghoithrngchu.ngncp.Phenny
taothaticho.ngtiphm.
Nchytrn.Ringixung brungthanthsphnviTri:Thinh giu,phntisaonghoqu
vyng?nghaphptovnvtmunloi.Saongkhnghaphpgiptichtttinbcsngqua
ngy?
Bngnhinnthymttianngnhuxunggiabic,vnglm.Chylicoithrrngmtngtin
vng.Nmngqu,nhrachmuaqunomi.
Dcng,gpbloirchngngatayxin.Suynghhilu,nchobngtinnritrvnm
ngtrnbic.Bngiorchnhngnvuivivicthinkhiny.
Bng nhin,n nghei truva liva giygia ng ngdi ao.Coi lith h! Gingnh cnh
chimbao. Mtnc vnglm,nng chixung inh spngli. Nuii truln b.Ngc
nhinlmsao!Misilngtrucdnhtheotntenmtngtinvng.Ngramthaing,cndli
baonhiuthgiulidiyao.

Nhvy,ntrnnmpmpvcmohntrc.Hhttinthxungaomlnving.Bm
ghvmyaemcanlnhisanhnghi,thay phinnhaurnhrp.Chngbitvngnyao,h
smmtmingchithtlnchmnlxmrakotrmhtvngdiaoln.
Hvichixung,koththyqunng.Hmngr,hhhhcsutmchnghngngmiem
chilnc.Dmlithhii,tonlbnsnhddy.
Trinogipkgianc,phkhinlngbaogi?

BKIMGIAO
PhQuclhnolnnhttrongvnhXimLa,hnhdnggingnhconchalong,uphaBc,
uiphaNam.
TctruynhixacngchangiCaoMinralpnghip.ngnytnlngvuaLi.Vsau,ma
mngthtbt,vuaLibotrvtCaoMin.
Sau, cmtb gingi VitNamtn lKimGiao ralpnghip. Bchiu mchngmt trmdn
gmngiVitvngiMin.BculkhaiphvngCaCn.Thytphnhiu,bchongivo
trongtlinmuaemranmchccontru.Nhvy,mamngcngthmthnhmu.
NmbKimGiaocbymitui.Nhumbnhnng,bgigianhnlimtri:Khitacht,bao
nhiurungtnysemrachianguchoccngi,vtakhngcconkt.Tachcaoiu
nythi:Lmsaoccngicngphithbytrunychochngncthnhthi.Nucntricmn,
vonghntatbtinngdiDimnh.
Saukhibnhmmt,bytruncthrachyttntrongrng.VvybygiPhQuctrurng
rt nhiu.Ni chungtru cca bKim Giaocn ditch mtcy ctbng trai.Ct ycao chngmt
thcri,cytrnncngnh.

CYKNAM
tnhKhnhHa,cnngngiivphpthnthng.NngngaoduquanbnTu.Nhansclngly
khinthitTu,cinnglmv,sanhhaiacontraimtmikhing.
Lnhi,thitTusaymmtnngkhctnhPhcKinmlngqunngivVitNamny.Nng
thuabunnhtrnvnc.
Thubn TuccyK Namrtqu,dnglm vthuchoctinra htchuichocc quanithn
eo.ScnhnncnhkhngcgingKNam,nngquyttmthuvtqucngunliquantrng
.Bakia, nngbmtnhnhKNam, cthnchrith nhnhnxungbin.Rim conngiln
nhnh,gixuiatrvKhnhHa,tpngayCaB.NngrtnhnhKNamnmtungkhphng
trnni.Nhphplinhcanng,cyKNammc ukhptrnni,gingnhloichmgi,mithm
baync.
HnnibygitnlHngSn,cthKNamttnht.
Nivthitn,khihaytinbvtrnvVitNamthhongs,snhtlbvntmthuhtttc
cyKNambnTu.Chngralnhngchicthuyn,trngbumquaKhnhHa.Nnghaycbn
byramtk:Thalcangvuivyntic,nngnimthnchkhintnglntrnnilnxungnhn
chmghecachng.ChngkhngcnphngthnovTucnanhlivivcon.
Bygi, tiCaB, tnhKhnhHa cnthydng haitng lnchtchng. Tngdiging hnhli
ghe,tngtrnginghnhhnnhnchmghe.
Khngbaolu,vchngucht.DnchngnhnnngemgingKNamvncnnlpmiuth.

RtticlhaiacontraicannglnlntnhtnhquihunghngnidanhlcuChi,cuQuph
xmphlng,lmmtthanhdanhcangimyunc.

NHNTICALNGNGVN
LNGNGVNqunChGotnhMThoccnhotnMi,thSu,vvydnlnggilngSu
Mi.
ngrtgiivkhoatthvcuihihc.
SauylbithcangvnhbnthTiThn:
.h.thntithitqungu,
Ngisaonhctiktrnlu.
Vnghoerutnga,kaqunt!
yryrngxe,nthtphu.
Nhc,lithmvngvibc,
Ncngho,khnggipiucngxu.
Hnchitrtkipln1trngh,
Khnglmtraviacu.
LctrongnccphongtroDuyTn,nggipcKNgoiHuCngmisungnngsung
vovicngha.Ghtmy kkhcccamhtin,ngbnv lnvchmtconrt 2ln, chungquanh
noldiu,qu,chim,moxmlirathy.Bnbctranh,ccuth:
Conrtni!
Coinyconrtni!
Bobogichomnh,
Bchimdnuttri.
Ttnm1926,ngkhngtphodngnuchiht,chvitvnvnhaiilinngoi.
ithnht:
Tritnhmtrnvo,snidngnulntrcgc,
Lngtrixemthychng,chnhetphoxtphngda.
ithnh:
Thtvhnbo,bnhvhndo,xunscthpphnvhnnho,
Nubtthngcao,phpbtthngku,giangsnthinlbtthngtiu.
cangSuMilcngkchngmscaitrpchcathcdnPhp:DuchongyTtcthtngon,
bnhngt,nucao,phonnhnggiangsnnyvnbunhiu.
Lngyunc,tivnchngcangthtxngnglutruynhuth.

1 Ln:lun.
2 Conrt:conrt.

CCHIUGIIC
CChiulmtbcsphulmrngdanhchoncVitNamta.

Nmhaimisutui,crangoiHuthiHi.Dcnghaytinmttrn,ctrvthtang,than
khcnmcmt.
Nm 1861, Php chim minng Nam K, du bnh tt, c vn hng hisung vo b tham mu ca
nghaqun,bncmugitgicvingcbinhlngTrngCngnh.
Sau,cvBnTredyhc,sonsch.
QuanchnhthambinngiPhptnhBnTrerthmmtinngcac,chthnntnnhthm
ving.Nhngmikhivinthngngndchli,cgikhngnghenhngiic.
Lnu,quanthambinchochayrng:intcacGianhnaytraxtri,nhncmic
ranhn.
Cni:Tikhngdmnhn.Ncmt.Caringcatilmsaocnc.
Lnthnh,quanthambinngmuncpchocmtstindnglo.Ctchi.
Lnthba,quanthambinnnhcsalibthLcVnTinmquansaolcchongbn
chnh.Cnhnli.
Tctruynrng:Bnhsinhkhngbaogicdngxbng,chgitqunobngnctro.Hisaocmc
tontrng,cni:Titangchotnc.

NGTNGCHNUICPBCH
VngByNixakiacprtng.ngTngChnlptrirung.
Mthmvtri,nggpconcpbchngchcsnngoica.Nhnk,rrngcpnaunng,mnh
mym nhom.Cp hming ra,ngc lnnh cukhn. ngTng Chhi: Lmg mbch hngi
y?Chclmcxngh?
Cpgtu.ngbocpnciuxungringvungtaymxungngaysaucn.Ccxngvng
ra.
ngni:Tryvsaubchhngthamnna,nghekhng!
Vihmsau,bchhcnglimtconheonn.
Lnn, trnniB iOmc conhmrt d.ngTng Chgibch hn cngving inh
hm.Hmphitxunghmcht.
Vsau,dnchngnhnnnctmiuthBchHvxymchongTngChgnchaThiSn.

TCHBENNITYNINH
Ngyxa,niBengilniMt.Trn,ctngPhtbngrtlinhthnh.NgiVitNam,Cao
Min, Chm xm nhau dnng lncng Pht. H phii tng onv dc ng cpbeo rt
nhiu.
LThThinHnglcgivnhay,vgii,gcTrngBng,thunh,ncdacacenanhng
lnlntrnnxinhp.
Mingyrm,clnnilyPht.TronglngcchngthanhnintnLSTritemlngyumnc.
Mthm,vquanCaoMinntoandngvlcbtsngcemvlmthip.Quantabnralnhchotn

thyvthihnh.LccLThThinHngbtnvphunnhb,bngnhinLSTritxngracu
c.Vnh,cthutlichochamhay.Chamcngcholmlthnhhn.Nhnglcynhmlc
VTnhchiubinhgipvuaGiaLongnhTySn,LSTritlptctngqun.
CThinHng chngyLSTrittr vcakhckhihon. Rithayhmn,lcang cukhntrn
ni,bncpMinnbaovy.Nngphichyvorngmttchlun.
QuaiMinh Mng,cvHathngtr trtrnniTyNinh. MthmangnimPht,s cthymt
nngn,mtennhngxinhphinranivngvng:TayllThThinHng,khimitmtuib
bncprtnntxunghcht.Naytacquri.HathngnnxungtrinniphangNam
tmthihitamchnctgim
ngnhli,Hathnggpxccac,emchnct.Vtingn,vingiCaoMinncoimma
n,nhngvatinilhhcmungracht.
Quan Thng Quc Cng L VnDuyt bn ln ni bit h thc. Ngi hadng s v tro truy
phongchocThinHng,nuclmthnochongithytnmtshinhch.DtlicThinHng
bnnhpvoxcmta congimni:HncaThngquannaymai cchcThnklinhhin,
nhngxccaThngquanphibhnhh.
QuanThng QucCngLVn Duytni:Bnchc khngcuxinbit tnglaicamnh. Bnchc
munbitrcndocanng.
XcnbnrincmtthutlivicchtoancamnhvnhcliduyntinnhviLSTrit.Theoli
thutli thsau khithnh Bnhnh thtth, LSTrit ttit theoV Tnh, cphong chcThn
tngcoischaitnhKhnhHa,BnhThun.Vmunctrngsanhbttnnhaingkhngchung
chnvinhau.
Nhvynngcphpxungcitrnthcudnth.
Dtlicginnhonga,bttnhnhns,hilumitnh.
QuanThngQucCngLVnDuytbnthaymtnhvuamphongchoLThThinHngchcv
LinhSnThnhMu,ngniMt,tclniBenbygi.

CONGIN,CONNHNNHN
Theotclngyxa,conginvconnhnnhnlhailoiemimlmnkhgichonhca.Bivy
khngaiuichngn.
Thuyconginhtrng:
Rngchchochataogiu,
taonm,ndubanm!
Connhnnhncngchciumaymn:
Rngchchochataosang,
taomccitaogingcnh!

CONVCNM
Thuxachimaa,conc,convcvconchimr rsngthnthitvinhau.Hgpc,tp,nhi
chngchiamingu.
Vsau, mycon chimtrny sanhtt cbc,ch cconc lthng cuc.Vvy chngphi lmgiy

thiuncaconccconchutlmbinthovnt.
Duconchutthngngviconcgiangio.
Vcthuacmtvc,nhngchutghilchnchcvc(mtvcbngsuquan).
Chutlicnghirng:Chimrrcmttctai.
ngngykhngsaotrhtsn,ttctisncaconnubtchthu.Concnhvylmgiu.Vc
tcgin,hngmlnincpctmtrntcac.Vcku:
Vc!Vc!Thuamtvc,
Thuamtvc!
Chimrrcngtcmnhthanth:
ngtytchbnht!
Mnnhricc,cc.
imcngcc.
imcngcc.
Chimaanhmnnc:
Ticrtp,aa!
Ticrtp,aa!
Vlm tvnt giangiogimcho cnncon chutvcng hihn.Ngym chutchuirc vobi
rm,xunghang,smyconchimmtcakiatrth.Nthdi:
Chnchc,chnchc.
Chnchc,chnchc
nichnchcquannlghisailmthayvcsuquannthi!

THEOTHVNTTH
HiqunPhpmixmchimncta,tnhLongH(VnhLong)cngTnThTnglngirtgii
vthiph.
DitriuTc,nglmnchchuyn.Saungbbttiavkinh.cnx,ngtquan.
KhicThysLagrandirecaitrbatnhminng,TnThTngrauhng,lmhuyn.
Bccnhosthibygichbailphnquc,TnThTngvmnhnhTThquyTotrongtruyn
TamQucnnlmbithny:
Hiuudmsnhkcyvoi!
Muixtlngainymnmi!
Hncnnhiutrangctc!
VTochixmtcyci.
Thctnhnhmkhngnngchn,
Chnhnhthngvuabindroi.
ChngngkhnLunhdiNgy,
Thnnykhcthngoivngthoi.
BithnybinhkholochohoncnhcaTnThTng.Vnvoi,mi,coi,roi,thoi,thtkhgieo,
vymTnThTngdngrttnhin.CcsphuminNambtulymyvnmhnl,gilT
Th.

TheovnTThnitrn,ngcPhanVnTrclmmybithdiy:
Thhtbi
abghrui,alcvoi,
Baonhiuximocngtrmi.
Ngitrungmtitrngbc,
annhruenmysici.
Trntrnh1cnhcnlplng,
Disnkhngngaligiroi.
Hnchichngnibilbc,
Bimtnhnhauclithoi.
nlnhmt
Quantruynlnhthtimvoi,
Lngnhmchniphtmi.
Smnghelnxinqutnm,
Chiungnthuynxungkimdaci.
Tbinnghimchnhchincngtrng,
Hudcphtrgioviroi.
Dahmnbnnqugii,
Nghehincpchydngthoi.

1 Trnh:mtphntonnkhungnhg(ct,ko,trnh).

CNGCHAMAICHU
iHng c,vuaLThnh Tnsanhc nngcngcha xinhptnl MaiChu.Nm cngcha
cmibatui,ccblcmivng NgQung(QungBnh,QungTr,Qungc,QungNam,
QungNgi)ni dychngngiVitNam, khngaidmc binhchinhpht.Cngcha MaiChumc
dunhtuicngxinphpvuacharatrn.Vuabnchomichinthuynvnmngnqun.Thuynn
bQungBnhthbngnhinsngtogilnnilnmm.
CcbinhsonlimLongthnmunbtcngcha.Cngchasuyngh:Nunngkhngnhyxung
choLongthnnthtthttcmichinthuynnybm.Saukhitriliviquns,nngnhnshy
sinh,nhyxungbin.
Hayctiny,vuaLThnhTnlptcnni,dngkingchiuyumrixungybin.Khinhn
csohuytcaThycung,vuahlnhbnsngthncngxung.Bangysau,Longthnphiem
xcchtcacngchatrli.
Sau,vonghncacngchaMaiChurtnnlinhhin.iMinhMng,gicPhanBVnhkhuyri
triunh.Cngchabomngchovuahay:Ngymitmthngba,vokhongcanhhaikhithytrong
dinhtricaPhanBVnhcmlaxanhnilnthquntriunhctncngvo.
Thihnhnglinng,vuadpcgic.

HONGHUTUVITNAM
inhTrn,titnhNghAncngcurtngho.Nmngymngmtthngsu,ngravmrch
bnggpmtkhccytolntplnbi.nglnmngi,chtmiratngkhcnhcu.Dukhi
lidaochmvo,cyntmmura,licphngphtmithmthokdiu.
ngchyvbochoxmlnghay.Saukhikhnvi,hnkhccypng,dnchngmibitlhn
macab HonghuiTng bnTuvba acongi.Lctrc, mymconu bqunNguyn
sonngi,gitcht.ngnlinirng:emkhccybchnnyvtinrabnctmcontimth

thxmlngcphh,lmnsungtc.
Dnlngtha:Nubclinhthhaphpthnochokhccytonylnlnb,Chngtistctng
bmth.
Dtlikhc cyntnhinlnv lng.nthcdngln cngvitngbhonghu nvba
acon.
Sauny,vuaGiaLongnggiraHNicingangquanthn.cbitchuynyvuani:Nub
clinhthlmimchobit.
Honghunpnglnmhi:Vuamunimg?
Vuabnemrabavcla,ralnhchohnghuctmayolptc.Chpsau,honghuhinralnhba
vcla.Trongphtgiy,mtangnamhinradngbaciomayxong.
Vuabnphongscthnchohnghu.VsaucbngicTutoanvomiucabcpgitvng
bccathinhdng.Nhngchngphihcmumcht.

XNHKINBC
TnhBnhThun,cmiubCrtlinhthing.Aiingangquaphiciunuinga,phixungnga,
bttunthhcmu.
NgynXnhclnhihuquantrnthtgp.Lcquamiu,Xnhni:Ticvicquancni
gp.mtmti,dngliyemtthigihocbcpnthtbtthnhlnh.Xinbcmphin,hmno
trv,tistmtheo.
Vixong,Xnhgicngachyqua.Tuybhcmunhngchrngsctiptcltrnh.Bnv,Xnh
bitmnhbbCqunnemmtheolicng.Lqu,bnhtnhkhngthuyngim.
Tcmnh,Xnhni:Bgiithvttichtluni.Xungmph,tiskinbtrcmtDimcha.
Khihphi,Xnhbovchntheohmmttrmtgiybch,micybtlng,nmthmctu.
Vithngsau,bCpnglnmnividnlng:Ccngiphmiucatai,ngcngkinna.
Hisaovythngnp:TibthtkinnnDimchagingchcti,bygivkinanggingco,
tikhngrnhrangvhngc.
Dnlngkhngtin.nngycngmiunm,Xnhpngmbotin:Tithngkinri.bCb
cchchc,ngcngnavch.Bkhngvmiunau.Khngtinhingasr.
ngalnxcningliXnh.Tvsau,miubph.ingangquakhngaicnciuhoc
xungnga.

MARNG
LngPhanLang,tnhBnhThuncvchngcatnGio.Hkhngccon,vornghnghichmtre
ng,dntlmry.
Hainmsau,rytrngmalm,trngdacda,trngucu.Chngmibiuvmuag,vt,
ru,trucaucngtai.
Lcngxongxui,vanhGioraphasaunh.Thnhlnhgpmtconvoinng,chvhongs
tnga,chngtnhdythmtciqun.Vnhthutlistnhthanhchngkhngtin,nghirngvln

ttnhviai.Vtcgin,thchchngrasauhttngsvic.
Anhchngbcrasaunh.Tcthimtconvoitolnchyliqunvimrtnguynciu.Lngxm
hayc,ngngnkhnghiuvsaoxyrachuyny.
Cngklosnggmtrmtuigiiby:tnyxakiaythdnh:cp,voi,rnKhicht,thn
thnhtinh.Hicntraitr,chuynxyracnggingnhvy.
Hi:Tisaongbit!Bngcu?
ngkloni:Cotln,ngaychhiny.
Dnlngthihnhyli,qunhintmcditciquncachvvthcpcaanhchngcnti
mu.

BITHCHQUN
QuanHuynChQun(SiGn)hmnnhncmtgigiynh.Mrathymtmingtru,mt
mtc,mtngtinkm,vicilngvt,vicngc.
Khnghiulvtg,ngnhcnhongiipgim.Cbnrng:ylbcthcavgi
chochng.Bvhinbgiamtrongkhm,nhthngchngnntmdngmymnnitrnmgith.
Bithnnhvy:
trongChQunthmsu,
Cmnkhngkhngng,nTrugiikhuy.
Tcmaisivn,sidi,
Ktduynkhngng,thnghoingnnm.
Tintinhphnth,
Nhnnghat1thinkim,
Knamkhkimanhcngtmra.
LinhinhVtligiangh,
Nichottlpbctrongtay.
NhiusngCmcbcu,
Thnganh,emchuthmsuthunay.
Quanhuynnghecl.Minggiygicnghalkhmng.Ccvttronggilgibith.ng
bncho ngivokhm hith.R rngcch ngi thchochng, duth lcvotay ng.ng
thngtnhbnthnginbnvrtruthngtibithcangnho.

1 T:ta.

TRUYNNGHAH
NmTctht,tilngLongPhng,huynKinHa(naylBnTre)cgianhhVnuimtcon
cpcon.
Cpnlnlncgianhthngmnxemnhconrut.ngTtihVdyhaiaconcamnh
(mttrai,mtgi)kucpnbnganhHai.
Vinmsau,ngclnhraHulnhchcvmi.Trckhii,ngkucpnmcndnrngnh
nuimnuiem.
Chngngicvingy,cpnbngdnglibnthquxung,laht.Ngimanicp.Cpbn
radutmunxinphprairitrv.

BTtihVchophp.Cpmngrchymt.
Ba,ngTtinmtrncngtrnngvHu,thnhlnhgpconcpnng.Nhnli,rlcp
nhchytheo!ngbiucptrv.Cpkhclc,saucngemdngchongTtimthonthucx
hngphngbnhdcng.
Khivnh,cpnbingnbingung.VsaucthngTtigiv,cnhmibitrngcpik
rildngthuc.Ainyhtsccmng.
Vinmsau,ngTtiaunng,nhhonthucnnntmthuyngim.ngbngithnhnacon
trailnrasnsc.aconnni,ngcht.
Cpnhhngngylonuimvemgi,rnhthvrngbtheohocilixmctbachoconnt
kimtinvchidng.Hii,gianhbTticngngycngsuysp.Nhumbnh,bttrn.Cpkhc
lcthmthit,chyulngcuixmbotinrilytnnhngngingipchnctm.
Nmbythngsau,ngicontraiHuvBnTre.Chnggpmt,cpkhclcridnhaianhemra
thmmbTti.nni,cppuvommtt.
Ngi con trai bn tang cho cp, lm l chn ctk lng ri lp miu th, my ch: Ngha H
TrngHuynhchim.Saucngilmthkhentngnhvy:
Hmcnbitnghanngcngngi,
Trtholiuthngiattri.
Mttmdaduchntrongt,
Trmnmcnmitingkheni.

NGIRNG
Chngnhosncicvrtp.Trongnh,chngcnuiatgi.Mthmihiciv,atgi
thutlirng:Trnninyccihangtilm.Hangqusu.Bccxungnghernrnkhngbaogi
dt.
Vchngchngnhosbntmnnixemth.Rilmsaocvtxungh.Trnny,chngcth
dyxungchovleoln,nhngvhiuqu.
Chngthankhcngynyquangyn.
Misukhngbaoginguic.
Bngmthm, atgivrnghi ci,gpcchca mnhkhitrcangngtrn nhnhcy.N
vamngvasvcchthayi:mnhmymcylng,qunokhngc.Nni:Trii!Tisao
vy?Cunhxitbaosuthm.Tngycbittch,cuthkhngcivkhc.Tisaockhngchu
v?
Cchbnp:Vnichocur:ckhngthnotrvsngchungcna.Ckhuyncuciv
khc.
atgivichyv nhbotin.Chngnhosnni,thankhc.C nkhngxungtnichuyn.
Saucng,cchuvnh.Nhcvlngyiutrnncrnghtlng,trnnphnxa.
Hiduync,cni:Khitxungh,iqutiphintonltricyvlcymsng.Lnhimnh
mytrnnnhnhng,tileolncygngng,mnhmymcylng.
Ngichngrtingcnhin,onrngtronghangncqu.

ACONTHN
HuynThanhChng,tnhnghAncngigaphtnlHunhThPhc.
Nmbnmitui, bvchatu.mn,bnm mngthymtngimtnh son,bnoxanh.
Gitmnhthcdy,bntmngHathngmhi.Hathngni:Phttrithyblnginhn
c,thittmtuhnhnnchoacon.Vybnnrakhichany,konaymaisanhchinylc,xm
ginghnghichoti.
Chnthngmingy,bhsanhcmtcontraimtmirtkhing,tunt.Hngchclngtruyra,
lnnngHathngnvtithngdm,btbucngphihondnganh.
Lnlnmitui, atrhchnhsingnng,c thint,ctrongnhymtl xongmihngch.
nnmmisutui,abcnctntuiithi.Ngimkhngbitttnconlg.m,b
nmmngthythnlinhmchbo:Sngmai,ngiboableolncyth,trnckhcsntnn.
Hm saua btm gpmy chLng QuChnh trncy. Nmang tn, vinm sauthi uc
nhn.Ngyvinhquybitlinhnhbitchngno!Nhngvihmsau,ngHathngliuo.Chng
tnlimbitrnglngibnnambnn,xmginghiurngbylunayngchutingoan.

LTSDIMNH
Thuxa,gianhhLiulunlunbchtyu,khngmtaicsnghntuiNhanHi(bamimt
tui).
Trongkhiy,ngLVngsngbatrmtuimhngngyhycnkhemnh,ngicuctrnthch
bn.
Cmthysbtcng,saukhicht,mtngicagianhhLiubnkhngcoviDimcha.
Dimchartingcnhin,phnrng:Ltritrtcngbnh,khngbaogimtaisngluqu
trmnm.Nhngitiunidc!TheosbcaDimnh,khngcaisngdai.Vythnhngi
hyimiLVngvyruuicngvic.
RichohaitnqusitheongihLiutrvdngth.AnhhLiulngtngkhngbitlmthno
chngchcrngngL Vngsngbatrmtui.Hikhngkho,ngtchi thsao.Anhtabnn
gnngLVngmtha:Thang,hichatisanhtincnirngycmthnngscxung
quanhrtnhiuctm.Chatichtlu,nitithtmkhngc.Thinhniringvitirng
cctringcvchny,gnng.Xinngchgim.
ngLVngni cnthnhn,cili:Ch inrisao?Tisng y,cuctbatrm nmnaym
khnghthyccngscnotringcht.
NgihLiubnnivihaitnqus:Rrngcha!ngningsngtbatrmnmri!
Dtli,LVngbqusbtcht.Bylusdngsnglunhvylvtncangbsst,qun
lngtrongbtcaDimnh.

NGICHTTRN
tnhBcNinh,mtchthkholocvuaivHuxycthongthnh.
MinNghAn,chthnhumbnhmchtbnsnni.Lintheo,mibulilm,nlnnh
nmm.Myaconcachkhnghaybitchamnhchttrongtrnghpno,ngyno,mmu
cnggi.Tuyhclmquanvinhhinnhngtronglngkhngngui.

Kbnnmmn,canhnngphutnlKh,thymbhoang,hngngyanhtiluichmsc.Hm
n,angcyrungthnhlnhanhgpmtngiltimiingi.Hignhayxa,nginp:C
itheoti.
Anhnngphuthanrngmnhnghoqu,khngcolnhl.
Nginni:nglo,ticcionychoanhmnmc.
Rinmtayanhmdtivphaulng.
Chpsau,nni cnggi.Anhnngphunhingc nhinvtonlngil.Nhng iqu,anhci
unnosayringlnrang.
Ngibnni:Mnhivlva.
Anhnngphunvchatnhrunntrli:Anhvtrci.Tivsaucngc.ngvgnch
xaxig.
Ngibnni:Vythanhtrolichotivtrc.
Anhnng phuci oratr, rinm nglungic tra.Chng tnhru thhh! Chungquanh tonl
ngil,cnhl.Ngitrongnhcngngcnhinkhngbitanhnngphunlngkhchno.Chng
hihanuui,honrng:Clnmmnlcachamnh.Bylunayanhnngphunyccng
gignnnchamnhtrnli,mimivyngi.
Sau,hnnanhnovngbc,lal.TBcNinh,anhnngphuphiibsungyngv
nqunhNghAn.nnivconchnghngvhmrynglanhbcpbtchtri

VKHNCHNGDI
Chnrtkhnnhngrigpnhmanhchngqudi.Hmndtvixong,chgiaochoanhchngem
ibn.
isutngy,raokhanging,anhchngkhngthyaimua.Bngucngthygioingangquamua
haivc.ngni:Sngmaianhlinhtimlytin.Nhtichngkhngaibn,chknthitte,
chcytremtmt.
Hmsau,anhchngtmhoimkhnggpchnogilchngmkhngbnVnichovnghe,
chvmionrngngimuanlngthygio.Chngkhngaibnltrnghc.Knthittel
gmmsycgithi. Cytremtmtlcnghnh.Vvy,chvbo chngntrccactrng
hnh.
Anhchngnkimcnggioitin.nggiohi:Tisaoanhbittiy?
Anhnni:Vtionnhvy.
ngthytmtckhenthmcvn.
Chnganhchngv,nggitheomtnhnhbnglicmgiamtmingcttrukhn.
Nhncmnqun,csanhrabunbc,tiginmnh.nggioncmamaicnhcuht:
Vkhnlythngchngdi,
Nhbnghoalicmbicttru.
Nghvycrabsng,chnclnmtvn.nggiononcvicynnvcnghihn,gi
xchmtcirrchntilimsng.Gpcvnngitrnbvivmtusu,nggioni:Ch

kia,ngiquamtbntinhyxungsngxcc.
Cvgitmnh,ngcnhinvthymtngiubchaithtcmqudi,dngcirrchxcc.
Sosnhngiginvichngmnhnhthchngmnhcoivymkhnhn.
Nghvy,ctani,trvnhkhngthmtt.

CHNGGITV
Anhntheognhhtbiphngxannvlinh.Chngtrv,anhmihayvanhttnhvi
ngikhc.
Anhsptbtghennhngtngiandmntuthot.Anhniviv:Tithatichomnh,numnh
hnvitnngpmtrixinchocmtlngtaycan.
Thngsau,anhchngivng.Ngitnhctrli.Chvbnnin:Nuanhthngtithittnhthcho
tixinmtlngtaycaanhlmtin.
Ngitnhnlinatayvming,cntmtlngtaytngchotnhnhn.
Chnemlngtayvdngchng.Anhchnghtscmngr.m,anhgitvchtricyming
v,lngtaynvo.Rianhchyrangoitrih:Hinycngimstvti.
Lngxm kon, khmnghim thytrongming chn clng taybcn t.H onrng: Chcn
ngntaytnthphmntv.
iutrali thtronglngcmt ngibtlng tay.emrpli,r rngtngiandmn lthphm.
Quantrnxthn.
Nhmumohimcy,anhchngkiagitvvktnhchcamnhmkhibaitnhnghi.

CONDI
Phnghonglchattcccloichim.
Hmnclln,ccloichimnchuchc.Dp,conDivngmt.Phnghonghiti.Dibntr
li:Tikhngphithucloichim.Tilthbnchn.Haicnhcatilhaichntrccmnghnhi.
Vihmsau,KLnralnhchoccloithnchu.
ConDicngvngmt.
HitiDibntrli:Tikhngphiloith.Tichaicnhbayc,rrngtilloichimyn

BRUCI
nngmingicmtbrukhcnhau.
Ngithrurm,ngithruci.
Stchnhvy:Thuxachaikingcha,mt thPhtng,mtthPhtb.nngcvic
cukhnthvokingchathnhtnbthvokingchathnh.
Haimuncbrubachmcholchsthvochathnht.Hsctoinguyn.
Nhngnm,cngivxannnkhngrnh,nhnhvochaPhtbmcunguyn.Phtb

hi:Nhngimung?
Nginp:Xincbrutt.
Pht bbn hlnh choNgc N emru gili gnvo cmanh n. NgcN ctnh ethn, khng
munlignnngnnngxamphngtitngsiru.Vvy,rucmkhngckho,chqu
rm,chthlathamysici.

NGVUAHEO
Cmt atrmci tnHeo,nnh mtngquanm xinmn.Hng ngy,ngquansai nra
chnchong.ngdn:Rachothtk.Coichngtrcbacibtsonchntao.Nutrctaogitmy.
NghevytnHeoni:ngcbacibtson.Tiyctichnbt.Nhvylticphcnhiuhn
ng.
VquannbittnHeoctngmnglmvuannbochubplnthucn.Chubpkhngn
lmchuync.Chiuhm, khichoheon,chgmngmlmhiu:Heo i!ngnmcht!My
khngnthmycngcht!Heoilheo.
TnHeonghec,lptcchylichubpmhistnh.Nhanaymainuclmvuathrc
chnvphongHonghu.Chng,chncbtcxatrnvailmduthnnhnc.
RitnHeoltttrnvocha.ngHathngdynhngngylauchimyctPht.Vlmbing,
khilauchinralnh:Gitayln,tayxungTngPhtlmtheoyli.Hmn,nbotnggi
tay ln nhng sau khi lau chi, n qun ni: tay xung. Tng Pht vn gi tay ln tri hoi. Ha
thngthyvybngilngxmbtntrahi.
TnHeolptctrnqualngbncnhlmmngivn.Ba,ravnnchbacycaurivui
mingni:Cynylngni,cykialcon,cynlchuni.
Tcthimycy caumtlabngthayhnhi dng:Cythhalo,cy angcquy 1,cyththp
chn.Chnhtcmnh,rylatnHeovtiphhvncamnh,bophisalilini.
Quntnhtngn,nmtinimtli.Tininhvyri,khngningclic.
ThlbasautnHeobui.Nilangthang,mnvonhnng.Nhqucht,tnHeonh
mibCuThinHuynNxungtnhngcitrangchon.Basau,chnhngcnhinthybao
nhiu thudi xungt.B Cubnp ngln ni:Biv hiti,ngi nckh tng
vngnng,tiphinhngch.
T,tnHeomtdng,clmvuaninohocuthaiiu,khngair.

1 Quy:bung.

THNGLMBINGGPTHI
Cthnglmbingnkhngca,khngnh,nmtrnbtremng.Bngu,cconcnhylntrn
b.Nbtconcn,lytaygvyc.Vlmbing,nilncnchoschnhtthayvthtayxung
sngrac.Xongxui,nthyconcnlnbmphikh.
Lccoconqubayngangqua,xtconckhnemvvnNgUyn.Cngchathyc,bnsai
thtnngnngnth.Du,cngchaththai,sanhcacontraingnghnh.
Vua cha tc gin, nht cngcha vo ngc, nhng sau rt v qu thng connn th cng cha ra v

truynraolachngchocngcha.Baonhiuthanhninvnhayvgiitixinramtnhngcngcha
khngngai.Lc,chicbcaanhlmbingntrirrngangnvua.aconcacngchathy
vybnkuln:B!B!Ba!Bai!
Vuachabnkubghli,histnh.Tnlmbingntrthnhphm.

THNLINHPHH
Cginrtxinhp,nmhaimituimvnchachng.Mingy.cmuanhangnnmiu
cukhnsaochogpmtngichngxngng.
Tnbnnhang,hngngyrnhnghesaubnththnnnbitngtmscn.Ba,saukhic
khnvi,hntanpdibnthmni:Talthny,sphncaconlngtnbnnhangn.Mai
sau,nclmvua,conscvinhhin.
Cginnin:Conkhngthnonganhbnnhangc.Anhthtcqu.
Ctingtrli:Nuconkhngng,conbmcmttcthi.
Vqusthnlinh,cnntmanhbnnhang.Anhbnnhanglmbtnhto,banutchi,saumi
bocnvongitrongcigingnhanganhquyvnh.
Dcng,gpngvuaisncp.Tnbnnhanghongs,bciginmchytrn.Vuanghetingla
honght tronggi bnngngkiu li.Bitu uit s,vuathng tnhemnng nv phonglm
honghu.Thayvo,vuaemmtconcpvasncbtronggiynhc.
Chpsautnbnnhangtrliquygivnh.Hnbomichmuagvtvlmlcichohn.
Rihnmgiratmcgi.
Cptrongginhyragitchthntcth.

CONNGNGCMNGTRNG
Anhn dochingoi vngpmt cihangrn. Myngyu,anh thylcrn cianglt datrong
hangthrnccanhchngvkimnvchov.nphinconrncltda,rncibitnhtvi
conrnkhc.
Tcmnh,anhgingcungbnrncincht.Chngmnhm,rncnhncmitnnbnn
tnnhmbothchov.
Rntanmtrnmngxingheanhnnichuynvivvsbctnhcaconrncin.Rnbnnhra
mtccngcnnanhribimt.lccngcnghe.
Nhccngc,anhncthnghectingnicaloivt.
Nghetikinlaththo:Mainycnclt,philmtrntcao.
Anhnbnbovmaudnnhvngymaicmato.Hmsaungnhvy.Vanhrtkhmphc.
Bakhc,anhilinhanhembnchi.Bnhtscmngrmilincm.
Nh ccngc n anhnghe c mycon ngngtrong chung nivi nhau: Mainy mnh chthay ti
cht?Nutibctclmtht,mnhrnglinuicon.
Qucmng,anhcanginchnh,biudncmdamuicngc.

Vinmsau,anhncht.Myconngngnhncutphennnntangchoanh.Vvymng1ca
conngngtrmutrng.

1 Mng:mo.

SAOHMSAOMAI
AnhtiuphunnsuithnhlnhgpmtbyTinangtm.Tinvikhocqunobayvtri,cnst
limtcbaykhngcvqunocacbanhtiuphugiu.
Nhvy,anhtiuphubtcTinnemvlmv.Anhgiubqunsaonthtkdiybla,s
vthyc,ncpbayvtri.
Hsanhcacontrai.Hmnanhtiuphuvngnhmlcnhcnginmuala.Khixcla
tiyb,bximylira.Vhtscmng,mcvoriniliviacon:MyctTin,khngth
nomiditrnthc.Conngbun.Mlichoconcilcnylmdutch.
Dtli,nngbaymt.Anhtiuphuv,haycstnh,nglnrakhclc,bttnhnhns.T,ngy
nyquangykhc,anhdtconrasuitmhnhdngngixa.
Sui vnthit lsui Tin.Khiv cni tingii ri,nng Tinnkhng dmtr lina, nnsai
NgcNxungmcncthchomnh.Bahaichaconanhtiuphugphaicgiangmcncti
sui.AnhhihantintcnngTin,haictrlikhngbit.Tronglcnichuynquali,aconanhlm
rtcy lcvotrongh nc.Chngemh ncvtin gii,nngTinn nhnral chngcon
mnhnsuitm.Nngni:NgcNhyemcikhnnyxungcitrn,boanhtiuphuva
conntbtnngangu.Khnphpnysgiphngvnvy.
Anhtiu phulmytheo li.Qunhinn ciTingpmt v,Sauphtsum hp,nngTinni: Tal
Tin,Chnglkhchtc,Haitakhngthnosumhpc.Hmnaychtmgpmtnhau.Riyphi
tbit.
NngTin bnthttic ribochng vconln ngitrn mtcitrng lnccm emtheo ndc
ng. Trn ny c dy thng xung. Khi no n mt t th anh phi nh trng ln trn ny bit
chngmchttdy.
Trngnthxungtntengiatri.Bngnhincconquthyabangncmnnbulimvo
cm.Trngkulntungtung.Trnny,nglchngvconxungtit,nngTinchttdy,hai
chaconanhtiuphunphitxungbinmcht.
T,csaoHmvsaoMaimc.SaoHmlanhtiuphu,saoMailnngTinn.Hkhngbaogi
gpnhau.acontraithharasaonGnhkhonggiamngngchatrngm.

LASNPHUT
CuiinhL,huynLaSnxNghAn(nayltnhHTnh)cmtnhntililctngcvua
QuangTrungNguynHumilmquns.
lngNguynThip.
Nmchaimitui,cmcbnhin.Vsaubnhkhngcn,nhngcthiumnhlCungn
(hocinn).Cthiunhngkhngthchlmquan,rtluivtutintiniThinNhn.
Nghedanhc,NguynHubalngithmigipvicnc,nhngcbalnubtchi.Saurt,c
chuhiptcvinhvua,khuynvuabaiu:
QUNC:nghalvuaphilmthnochocc.DNTM:nghallmthnochodnngh.

HCPHP:nghalcchhchnhkinhschongn.
Nm c c sumi tui, bn Tn S Nghko qun Thanh trn vo chimThng Long. Vua Quang
Trungbnxua binhraBc.Lcingang NghAn,nhvuabn triuchi:Nghethy tinhtngv
khoalslihayvmulc.NayTnSNghnsang,thynghchcno?
CNguynThiptharng:Qunquthntc.NgiMnThanhxatikhngbitrnhtnhhnhnc
ta.Vlichngncbngkhinhch.Nunhgpthtrongvngmingysphtan.Nutrhonth
khlngmthngchngn.
VuaQuangTrungni:Phi,phi.TinayraBcHnhnchocht.TimdpcgicTuxongth
xinrcthyradyhc.TimunkhdnggcngchngmuacancTu,ngimnhtlmlym
xi.
CNguynThiptharng:ChcthucBclphidngcaTumthi!
QunMnThanhphitanvnga.Vsau,vuagithchoccmt:Tinsinhchulmvic
chothinh.Ngixabo:Mtlinimdynic.LiTinsinhhncththt.
cavuaQuangTrunglnhnnhncccngtrongvicchinthngqunTu.
CLaSnPhuTNguynThipthctmmimt tui.NayxNamKim,tnhHTnhcnngi
mc.

BOLTNMTHN
NgymisuthngbamlchnmGipThn,nhmngymtthngnmdnglch(1904),mttrnbo
nilnphhitonciNamK.NhngringhaitnhMThovGCnglchuthithinngnht.
ngHunhNgcLingsonmtbithnhcnhlivaiiunhngngibnn.Sauyxintrchvi
on:
MThotrnbothnhlnh,
Ctrixuikhindntnhxtxa.
GipThnnhmtitthngba,
Smmaimisutrimaging.
Tnglphongvbtng.
Chnythc,nikhnguchng
Dyltrnbo!Thngbamcboththtlk!
Trnbsphtcanh,
Disngxlpchmlnching.
Ghebu,ghecangnghing,
Ghechi,dccngkhinlnb.
Kthimtvbv,
Ngithconchtngnngitm.
Myngibboghechm,
Tronglngkhngcmtchim1theomnh.
Sngngymibybnhminh,
Myngitnnixinmxi
ylshhaotiMTho:
Trnnythitboquto,
LmchodnsMThonghonn.

Mycydythpngngang,
Tab,tanvitnngibay.
Lheo,lgch,timmay.
Bgingsptcngibaycnsn.
CnRngmycinhthng,
nuici,sptngtanhoang.
Gheda,ghechui,ghethm,
Cngutrihtphimchungho.
BangChnhthitquvnto,
Nhlumsphimngholmthay.
Quanphnghlicngmay,
Boriluspsmaydk.
ihunochaychi.
Bilinlttchyikuv.
Ngoingphtrongcnhthithnlon:
Borisngngrang,
NgiinhthTnDnghim.
NgitaxmxtngoiVm,
Kdnhvivi,ngihamvtd.
Ni,chnt,milu,
Conntnvc,bangbnkhin.
ngqu,tainncngkhngkmnhtlCiB,CCng:
Du,xoirnghtcnchi,
Trucythuclbmthnttan.
Miu,changitctanhoang,
Xoi,metrcgctnganghnh.
Cnmyvalaphgia,
Ncvlinhlng,mngmln.
MitGCng,thithinhndngnhiuhnht,hnnmngnngi:
Vaivangccng,
Tru,heo,b,ngatrnngsinhchng.
Tthixemthythmthng,
Thytrinhciomngtpvo.
Nhiuthykobxungho,
Dnlnglpt,nginochnggh.
Bnlngmbindak,
Ncdngtrichtchnghcnu.
XyvtichCiKhu,
Vonhnghenithmsulmthay.
Chemmngbcchngmay,
Chttrimimt,vtnaymtmnh.

1 Charngha.

CHNNN
Thuxa,MThocngBhlngdrtnhnt.Ngyrmthngby,ngtnhangnbyrabnh
cng,bnhcp,ma,chuiccchnvhng.Cngxongxuingyntrvnhnmngh.

Gnnhng,cmtchmmhoang.m,canhbndudailng,nchmmnmngh
lng.Anhtangheththonhnhmch,bnmaqubntnquali:nngonqu,myanhdmn
khng?
ngBhclngttnhnglmsaonc?
TThiniThnhnirngbnhcngkhngctinhkhit.Higibnh,cconnhytrittay,
lmdnhmutronglchuigibnh.
Anhbndudabitltingnicachn.Snghmsau,anhtalptcnnhngBhmbo
stnh.ngBhhtscbunb,nghthm:Khnglmnhryrbnyt!Cchhaynhtlmnh
coliquthn,cnglilnthnh.
msau,cngxong,ngBhnhanhbndudarangoichmmhoangnghengngtintc.
Anhtayli,rnhnghebnchnbntn:Thtbina!Phennytimnhchti.Hihmqulchui
dnhmu.Banaythnubnhbngciuchungheo
AnhbndudatrlithutchongBhhay.ngnybunb,hilithrrngbngianhnly
mykhccichungheomchmlanubnh.
ngBhnchagn,nhnhchacngdm,nhvybomhn.
Cng xong,anh bndu da cngra chm mnghe ngng.Nhng ln nyanh ta dnd hnln ting
trc:Chnccngi!Cngnhvynckhng?
Chnmngrni:c!c!ngBhclngtt,trchlolngchuomingnchotiti.Anh
vniving:Chngmttrmngynachngtinnngmtvtxngng.
Sncmutham,anhbndudakhngthutliiuychongBhbit.Anhgixinctchik
bncangcangBh.Rianhtasngnngnuchngaymchnha.Rnhmikhngthy
g,anhnglnrangthimthip.Ggysng,bngmtdythrrngcbacilulnttrccang
thino.Miluucmtconrnhqunchungquanh.Tronglutonlvngthoi,bcnn.Anhtath
tayvolu.Tcthbaonhiuvngbcuharahngtrmconrn,enthui,blcnhc.Hongs,anh
rttay ra.Vngbchin trliy nguyn.Lngtng,anh takhngbit xtrra sao.ngBh bcra
cng,thyvybnsaigianhnkhinvngbcvonh.
nnanhbndu,ngBhtngchohaithoivng,hainnbc.Cmtrntay,anhtamngqunhv
vng,bckhnghathnhconrnna.Anhtarai,cihtnghungaorivqunrusaysa.
Tnhruthhainnbc,haithoivngbngikhcncpthino.

BNGTHYTIN
BcphnVitNam,ThyTinlmtthbngqu,nvodpTt.Ngingnhchnhty.ltng
vtcathnthnhbancholoingi.
ngBhnchtsm,lihaiacontrai.Conctnhtnhhunghng,thnghayhippaem.
aemnyyuui,khkho.
Chacht,giatilttrnvotayconc.Hnkhngchia giatichoem,licnbtaemlmcngvic
trongnhnhyt.aemthuabuntrnrai.
nni,aemgpmtaonctrongveo.Nngithanthhilu,toanbtt.Chtnhnbnb
aocmtngimiuxa,nbcli,lauchibnth,qutschnnmiurixabax,bcra.
Tribngchiu.aemthdi,cmthycuc imnhsptn.Nbcxungao.Ncdngln

ngpugi,ringplngqun,ngangngcBngu,mtnglotinphongocthinra,nuo
nli:Tisaochuhymnh.
Ntrli,thutlihoncnhnghonn.
ngloni:Khngsaou,logipchu.
Dtli,nglohaphp.Khpaoncmclnmtthbngtrngmut,hngthmngongt.
Nhi:nglai?
nglo ni:Ta lThyTin, ngtin dinc. Hinyta htsc cmngv tmlng thnhca
chu,chusnscmiutabnbao.Try,churngtrngtagingny,emrachbnthtnocm
mo.
Dtli,nglobinmt.T,bngThyTinrai,bngicao.aemntrnngiuc.Ngianh
cgianckiavganhtviemmmogymnrichtyu.

NGTHNXNHLP
ThiBc thuc,nhiu lndnchng niln chngngoixm. Vokhong thkth 10,quan Chun
khinghathtbi,vvconchythtlc.
aconlnlnhcvnghtinhthngbothcha.angitrnni,thnhlnhgpconLongm.Long
mhinchonmtcicnkhnquyn,eovocthratrnbchinbthng.
QunTuibilintipmytrn,tptrungbinhmiph.Rithay,aconnbbaovy,chydi.
QunTuuitheokp,chmtu,cicnkhnquynvngrangoi.
Trongkhiacontutxung,thnLongmhinra,lmciudtlivoccamnhv
ni: Concha chtu. Conhy maumau chyv. Dcng gpba ngiu tinth conhi: Ti
snghaycht.Nuhnhnscdincaconrinirngconcnsngthtnhmngcaconchanni
no.
aconvngli.Trctin,gpmtnglo.Hith ngtrli:nghiby.Anhcnsngnhnch
chthino.
Gpmtngithnh,ngiyp:Nhtnhanhcnsng.Nuchtthlmsaommingnichuyn
c.
aconnmngqunh,chyvnh,gpm.Hithbmkhclcmni:Conchtthitri.Conng
hinhnvnhtm.Nuconcnsngthcicnkhnquyncneotrongc.ngny,nmmu,c
ngilmcemvchomy.
Dtliaconthtsc,taychnbnrn,txungcht.
Dnchngtrongncthngticvnhntitrtuiy.Saunyvuaphongscthn.
Cnbmnththinhnguynra,chorngvbtaditmaconphicht.LngnhLp(tnh
MngCi)hngnmcngtvanhhngny.
CnginirngtchtrnyltchngNngTrCaonhnhTng,vsaungphibitrnmcht
oanung.

CONTH,CONCHIMNCNC,CONMUI

NgcHongicccmthntrcbrng.
Conchimncnctu:Trmlybh,mnhmycaconthlnmhaichnthnhxunhchnnhang.
Conerngngykiaphigychn.
NgcHongni:Khnghg.Chngnochncaconbgythtathaychocpchnkhc.
Vvy,conchimncnclunlunnhnmnhxungthchohaichngythaycpchnkhctohn.
Nhngngyquathngli,cpchnkhnggy,chimphimangthmthiquenkhngpmt.
Conthtu:Mingcaconnhqu.Xinbhbanchoconmtcimingrnghn.
NgcHongbngiconthn,lydaocthaibnmpchomingrngthm.
Vvy,mingconthcnhailnthoy.
nltconmuibayti,thanphinviNgcHong:Muntubh,dathtcaconngiqudym
civicaconthnhmvn.Nhvyhtmuchmquluno.
Ngchongni:Taralnhchothinhgipcon,civicaconxungchothtmnh.
Conmuikhoichbayi kuvove.nchngchmvihtmuthhii! Bntaycaconngip
mnhxungconmuinhgipconmuichchsuvotht.Vvyconmuinhtnn.

RNGLNGVT
nglonsngn,tnhtnhhinlnhnhnc.ngxmctnbtlngnlnncpcangmt
convt.
Vnh,saukhinthtconvty,mnhmycatntrmntrnnngangykhcthng,lngvtmcl
rakhpcchuthn.
Bitlthnhthnqupht,tnnngymcukhn.Thnnhnhinvbomngrng:Miphilinh
ngginhncn,xinngchimimtting,tcthlngvtsrnght.
Trihngsng,tnnntmnglomnitrrng:Tingheningmtmtconvt.Thngnhk
bntincp.Nungchimttingthnhongs,emlitrlin.
ngloni:Mtcn,cnmtcngkhngsao.Hiumchichomt,khngcbngc,thmmang
ti.
Tngcng,tnntrmbnkhclc,nistht:Nungkhngchithtiaunkhchulm,lngvt
mccngmnh.
nglonglngchimtting.Tcthmnhmytnntrnnhc.

HAINGQUANTHANHLIM
ngMnCnglmquantunphHNam.
Lcighe,ngbcpkuli,oqualcsotcaci.Bncpkhngthyvtgqugic.Chnglc
tilng,ngMnCngemmtsiaivngramni:Tangholm.Chcmnnylqu,bngvng
cavuabancho.Ngoira,takhngccaring.
Bncpkhngnlysiai.

LicnmtngquankhctnlTrnVnKhnh.ngnyvhutrlu.Bnghmnbncpti
nhph.ngTrnVnKhnhni:mhmtibyccngtithmtao.Ngttaokhngcvtgxng
ng.Trongrngcnnmbabncunschrch,tibychukhlyemvchoconchunhc.
Bncpbnrtlui.
Haicuchuyntrnyluliisau,ctnulncthanhlim.Haingquannythanhlimni
kbtlngcngphinglng.

NMYXINVNG
Phngngiucnhttrongvngnhngrthtin.Baonhiuvngbc,nggiucttrongnh,khng
embthchomtai.
Hmy,clonmynnnnphngmxinchokcmtnnvng.Phngquttho,saingi
uii.Nhnglonmyvnlgantrlixinvng,ngynyquangykhc,nmnyquanmkhc.
Rtcuc,phngcholonmtnnrisaingiytitheornh.
Banulonmymngr,cihhn.Nhngnkhongttrng,lotnnvngbnmnhring
kh.Tnytbnlnlignncpnnvngnemvchoch.Hmsau,lonmytrlinhph
ngmxinvngnhc.
Phngni:Hmquatichongmtnn,uri?
nglonmyvutrumtrli:Tinkbnmnh.Nhngkhitivanhmmtthncngbin
mt.Bivytitrli.
Phngsuynghvcunicanglonmy,hiurngkhinhmmtchtthsnghipkhngcng
ht.ngbnemvngbcdngvovicphcthin.
Gpnhngngitrngtui,phngthutlichuynlonmyn.Ainyonrng:khngchngloy
lTintrhnhrni.

ANHBNVI
Anhbnviningangquamtkingchaxiuvo,hoangtn.Anhngithanth,cmthyctilni
viPhtTri.
Trongchactnctngrnhnghec.Hnbntnvianhbnvi:Anhnngipcatubcha
ny.
Anhbnvimngrbnglnggipmtstin.m,tnctngthtticrini:Anhphilmphc
chotrn.Cntubttckingchany,tchnhintihuliu,salicatamquan,cchungmi.
Anhbnvihonghn:Tingholm,mtmnhlmsaognhvcnisph.Bygicbaonhiuvng
bctrongmnh,tixincnght.
Tnctngnkhngchu,munlyttcsvicaanhnvgitanhtalunphitang.
Anhbnvinin,khclcxinthati.Saurt,tnctngbnglngchoanhbnvitthtc.
Lcytnhccngquaningangcha.Chtthymtacongibnqunchuntheolvchtng
mvocha,ngquanhnghichuynl,dngngali,ralnhchoqunhuuitheoVocha,cht
thyhaiciphngngknmt,ngquanyucumgp.Tnctngcnli:Bmthngquan,trong
phngcqu.

Vquannigin,phca,gpmtngiangthtcngtng.Chngculisngc,anhbnviby
t uui. V quanmi hiu ngicon gi lthng khi nyl im triPht ging xungcu ngi
lngthin.Tnctngbchmu.Anhbnvivvquanhipcngdnaphnggpcng,gpca
tubkingchaythnhvng.

TCHCONCHIMHTC
Nmtrihn,rungnngmtma,clngphiikm.Haicchunsngkhamkh,nngta
nhau.Cndmtnmu,hemlucchnringmmnutncchoi.Cngmxongthnhra
chochu ngm.Cnh vy,thayphin nhau.Lnln, myhtu nymntan ra.Lncht, achu
ngmhtucuicng,rihtuchyvmingmtlun.Ngicnhchuimcht.
Quanhngnm,gimatrlithunha,cytrixumxu.achuhathnhmtconchim,tingy
nhynhtmtmhnhnhcangicchtinmtrc.Ngicnvchunghngnhnghoa
qu:Htc!tclgilichuynngmnuthtuchoi.

TCHCHALONGGING
tnh Bc Ninh, cha Long Ging l mt ni thng cnh. Tc truyn rng i vua L Nhn Tn, Ngc
HongmunnhcnhnhvuatuthntheooPht.Bylunayvuaqubbivvicnc.
NgcHong khinmt nngtin ngaging xungu thai,lytn lVn Khicng cha.Ln lncng
chanhansclngly.VuaLNhnTnbntruynraoknphm,cngchabcmnh,lntrnrakhi
cungin,tmcCaoHuynhathngmquyy.
Haytiny,vuachoquanqunrccngchav.Cngchakhngchu.Vuanigin,ralnhtcha
gitcngchalun.Nhngbngnhincconrngvnghinraphunncchala.
Nhvuatnhng,nchaynmtttivxutcakhotubngichay.Minngynay,chaly
tnlLongGingghinhiuy.

NGVUCNGTRT
ngVuCngl ngivgii.Nmy,nkinh ngth,bngnhinatiung cangthbnh.
Nghenctnthybign,ngntqu.Thybini:Mngcatntiungthkhngsao.Ngt
mngcangrtnguyhim,khngbitlothchttrongbangyna.
ngVuCnghi:Cphngnocuckhng?
Thybip:tchotimiquantin,tilmphpdmcho.
ngVuCngtcmnh,onrngtnthybibytchuynntin.ngvnhmch.
Haingyu,khngchuyngxyra.Vingibncangin,ngtrli:Sngchtdomngtri.Tisn
sng n thuavi tn thy biny. m th ba,ng ngi chong n.Chng na m, ngheting ng
ngoica.Chpsau,thngnhvcgiobcti.ngVuCngcmcygmchmmnh.Dmkli,r
rngmthnhnhnbnggiy.
Mthina,cconqudxoacmxmuchysnliim.ngVuCngmagmchmnghemt
cirn.Rrnglmingchn,mingcrngb.nglinbtghligncamrnhchotiucanh
nm.Trongbngti,rrngmtdnhntaycmcungtn,nhmngayngmx.ngchmtrc,tnn
ngln,honlimthnhbngcy.
Quabasau,ngVuCngthutchuynxyrachobnbhaybitrirnhautinhtnthybihm
trc.Tnthybingngnghunhchnvngbt.ngVuCngni:Tnbtlngnysaimbinh

khuyritantin.Phibtn.
Bnbkhuynngdngmuchmtrkotnnytnghnh.Muchryxungquanhnh,tnthybi
chuphp,bbttriemnpquantrn.

CONCPVCUHCTR
Cuhctridochitrnnibnggpmtconcpmcby.
Cptavngvylaht,kucurng:Tirilmnn,culmngbydm.Tinnxngdng,hng
ngyvcheorng,vcnailiculmtic.Trongrngngycnnhiuhtngcqugimbylunay
tichngiudit.Hctdothtiolndngchocu.
Cuhctrnvuimng,phnthmunrataynghahip,phnthmunccaciqubunntho
byradm.
Cpctdo,ikhoanthaitrcmtcuhctrringhimntmt:Taoibngqu,phinthtmy
mic.
Cuhctrcili.Cpkhngnghe.XyumtngTinhinra,taycmphttrnchngayconcpm
ni:Khngchnlo.Chuynucn.
BitlTingingtrn,cpquxungmni:Thangi,cuhctrnyphti.
ngTinni:Bygi,cpcynlngtrvobynhc.Cuhctrnyphbynhthno,taxt
trtin.
Dtli,cpitrlivoby.ngTingibylirinivicp:Chuynucncthta.Mi
rngymchucht.
Ringnivicuhctr:Cuclngnhno.Trysptiphicnthn.Clngnhnomcng
phictrmic,ngnhdnghelikctm.

TNTRMVT
Tnnlibing,khngchulmlngnhngcttmunnngon.Hmiqualngbncnh,thymt
convtmpangngngbnbao.Banngy,nuncpthkhlngchytrnc.Nghvynn
qumptrcmtconvt,haitaychpli,mingkhnvilmrm.
Chnhlylml,chyrahi:Chkia!Tisaoquliconvtnhvy?Ticht!Haylchinri?
Tnnngcmtlnvtha:Nigiuching,hitinytinmchimbaothychativ.Chatini
banaysnhphnvxcconvttixmny,baony.Vtnhphttitmny,qutrcconvt
nymnhvonghncha.
Chnhngheni,nglng,bnchoconvt.Anhnmngqunhemvttrvnh.Chnhnomtheo,
thyanhtabtncsictc,nhlngconvtn.
Chnhhi:Saochnhnhntmgitn.Nlhncachach,chnihiny.
Tnntrli:Tilmphp,cuhnchochatixutrakhixcconvtri.Bygitincixcny.
Anhchnhtcginvcng,bitrngmnhmcmutnbtlng.

CHUYNTHYTHM

Xakia,tQungNamchaivchngtnLnh.HtutintilngTrLung,huynThngBnh.
Lnlnthycnidanh.Dnchngctn,gichnglThy,vlThm.
Hmnthycinhvichhao.Thynivihngchclng:tictlidmcikhc.
Ainykhng tin,ngrngthy nichi.Du nnam,gingbo nimm.Li nghetingbao
nhiuth hht,n cctcho maucngl tingc,tingba. Sngraai nyngcnhin. Nhvic
lngsasangli,xinhphntrc.
Nhnglngkbnthinhvcngbtbnhvtrongmgingtvari,cinhviccahbayiu
mt.Nghetinn,hqualngTrLungnhn.Saukhinhndutch,hnhnra:Trnvchtngca
nhvicxacahcduvtcamtdytruleoln.ByginhviccalngTrLungcngcdu
tchy.Hemnkinlnquantrn.
BHnhngoiHulniutra,saingivolng TrLung.Hngchclngni:Chngtikhngn
cpcaai.NuctithkthphmlThyviThm.
Tcthi,haivchngThyThmbbt.Quantrntuynbxt.HaivchngcaThyxinnhlibn
nmrng:ChngtimuntruynlichoncNammnhmtbovt.
TheoliyucucaThyvThmquantrnsaingiemlimtvcladi,vitlngvmctu.Thy
bnvmtconrng,khcuivtrc.Chngvxongkhcurng,Thydngmtbnhangmkhn
virivhaiconmt.Saukhiimnhn,rngnbaybng,haivchngthycilnmtrn.
nNhaTrang,vchngThyThmxinutinhcamtblotnlbXui.Thyctreomtbc
vi,trongtonlu.Thycndnkhngchoaidmtrongbcy.
Du,achucabXuictnhtm.Hm n,nghetingththotrongbcvin,achuln
mra.Tcthbaonhiubinhtnghinracmkhgiibaovyachun.Nlahong,ThyThmhay
c,trvhphp.Ccbinhtngrttrlivhtutrongbao.
Ngymngnmthnggingnm,vchngcathyutchdit.Quantrnralnhdngdystm
xingmcavchng.Dubanm,voitrongrngchyra,phvngxing.
BitlmtvThn, vuaphongscchohaivchng.Thycphongl Chctinsanhchithn.
ThmcphonglChcnngnng.

NANHHNGBITHXUN
Saukhithuphccsnh,vuaGiaLongralnhxtvuaTySn(QuangTon)cngccvtng
lnhcaTySnnhquanThiuphTrnQuangDiuvvlBiThXun.
TrnQuangDiubtiltda.
KnltacongicaTrnQuangDiu.acongiymichngmilmtui.Khithyvoitin
tiqutgitmnh,agilahong:Mi!Cucon.
Chntaycambtri htrikhngphngnocuc.Conhyvuilng mchtlunvimcha,
cnhnlsngvibnny.
Convoiquvi,cunacongi,qunglntririahaingrahng.Hailnnhvy,acongicht
hn.
BBiThXunkhngthayiscmt.Bbctitrcconvoin.Bnaophralnhchobphiqu
xungconvoidqun.

Bkhngtunlnh,cbctinhhmda.Convoithilui.Bnaophphicmgmmvoin,
chctc.Voibctiqunb,thylnriahaingrahng.Nhnxccab,ainyukhmphc.
B dng la m qun sn chung quanh ngc, bng, bp v. Lp qun o ngoi tuy rch nt nhng b
khnglalchiht.Bontrccchnhnyibangy,nnchunbthnthtrc.
BiThXunlmtntngcanmtngchnggilyTrnNinh.
NaySiGnctnngBiThXunknimgngcanm,titlitcab.

NTRUNGTUI
Thuy,xmkiacchngthanhninvcthiunrtxngivala.Chamcaibnubng
lngkttnhthnggianhngchanichoconmnhbit.
Vquyunhau,hngmcthiunlnmcaphngrccutraivottnh.Minggyhng
ng,cutraimirav.Cnhvyngynyquathngkia.
Buiti,trckhi v,cutraiaoccnmt mingtru.Nhntrongkhaythyht tru,cthiun
linchyravnhimtlemv,tmvi,michng.Dumingtrunhaichadplchngnng
ln,tro mri cht.Honght, nngtri hln.Quan lngchy likhm xttthi, thynhiu m
loangkhpmnh.
Thlcnbbtgiamxthivtibthuccgitngi.Ccmtmckuoan.Cuctratnko
di,lnlnctrnnmogymn,gnchttrongngc.
Maysao,cngquanniqua.Quannhic:uuitsnhthno?Miphikhairrt.
Cnnistht.Nghexong,vquansuyngh,gt u.ngirangoivnxemklngtngltru
trnnc.ngch:mylstgcudnhmtchtgnhtngaychtuil,gingnhlconc,con
snbquanhncming.
Nhngkhngthyconc,consnnoc!
ngqutctr,ralnhodit,ngaynctru.oxungthtsu,bngnghetingkhkh.Rrng
lconthunglungnmkhoanhtronghang.Dnchngchyttn.
ngquanni:Conthunglungnyhngmlnblnmttkimncung.Vqukhtnc,
nphilimmygitsngmchtuimyltrngndit.Ncconthunglungdnhlitrnl
nngychtngi.Cginybhmoan.
Chmxmnhnnhnlivquannlchl,titrnhBaoCngthutrc.Tvsau,trckhitm
tru,ainyungtchtuilvsncconthunglung.Bygigingthunglungkhngcn,nhng
thiquencaconngihycn.

KPHAVNHTBI
HiquanThngQucCngLVnDuytngitrnGianh,tSiGnhnganlcthibnh.
QuanThngnidanhlnghimkhc,cquyntintrmhutu.
Ngithchvui,xemngiucp,xemgvnhtlxemhtbi.Ngilpgnhhtringctrpring.
Khiht,thngthnglngicmchu.
mn,dintungVThnhLn,kpHaVnthvaichnh,vaimttrungthnbbnphnnghchrt
chy.Conngachytibbinkhngphngquac.KpHaVnhtnamrng:

mquaminhingn,
Cng(ca)TinHongtrngdngnon
Bngu,cconclngnilnrc.Kpbnlnngitrnlngcmhtrng:
Vnvclinhcho
QuanThngCngginlm,chorngkpHaVnhttrtnngmnhvothnhtrngmttingcc.
Clmsaobithoc?KpHaVnhonghn,bitrngmnhhtlli,khngkholtnabnh
n.Kpbngigngmttrmtnh,htting:
Ho(v)tngum,aidlng
QuanThngchulintipbabntingtrngkhenticaHaVn.Ngiciln:Hayqu!Thati,
thati.
Ngynay,lngquanThngCngBChiu(Gianh)cbnthkpHaVn.ucnglxngng
vitidanhbthcanginghstinbiny!

THNPHMNHHARACP
Ngyxa,trnThincungcmtvthntnPhmNh.TheochNho,PhmNhtclltairch.
PhmNhrthunghng,thamquyncvtoansonngiNgcHong.ngtaquytbinhm,nhu
thng,hbtckthlnganungmulptc.
ThyPhmNhinoThincung,PhtBQuanmbnhlnhchongChunembinhtitrngtr.
NhngngChunibi.PhtBlinhaphpthnthng,uicPhmNh,btyngtaxung
trngian,hakipraconcp.
phngngPhmNhtrliThincungboth,TriPhtcticnhcaPhmNhkhngchong
tabay.
Vlthvt,PhmNhrthunghng.NhngnhctthnhikiptrcnntronggicngPhmNhc
thnghebitnhngainixungtamcducchxangndm.ErngPhmNhthvt,PhtTrikhin
PhmNhgtltaikhithcgic,nhvymkhngcnnhgc.
aniPhmNh,PhtTribanchongtachcchasnlm.
NhiunginirngcpkhngnthtnginohPhm(vtrngmthvicp).
nhiulngmikhaiph,cpthngcdnchngphongchcHngC.Hngnm,khichng
chclng,cptrlimiulnhtcmi.
ngoiBc,cpcgilngBaMi.
Stchlhaisncmtconcpthlngxthngchobamiquantin.ngthicngnhanh
thsnnbamihovonghncacpcthamn.

TCHCYNHNSM
TheongY,nhnsmlvthucbkhertqu.Nhnsmlmtloicnh,cbncirgingnh
haitay,haichncaconngi.Thuxaaiungnhnsmthctrngsanhbtt.Nhngngynay
nhnsmkhngcnlinhnghimbnghitrc.cngbiloinginngny,thamlammra.
venrng,cvchnganhtiuphunqunghonn.Mibuisngkhiihici,haivchnga

connhtuinhvimtchncmnhxu.Ngyquathngli,abtrnnmpmp,hngho.V
chnganhtiuphulylmngcnhin:Concamnhncckh,thiuthnmsaolimnhkhekhng
kmconnhkhgi?
Lmsaohicnguncn?abqunhnnchabitnichuyn.Phichvinmsauminghe
ntrlibpbrng:Bam,conkhngncm.
Vchnglylml:Saovy?
abni:Khtrongvnchyrancmht,conginhkhngli
Nhngmtisaoconkhngibng,cmpmphoi?
abthutlirnghngngycmtabkhctrongrngchyralmquen.Haiaginvinhau.
Vchnganhtiuphusuyngh:trongrngnykhngcnhcamtai,tisaocconnttichi.Phi
ri,chclconnhnsmmmnhthngngheni.Nhhthiconnhnsmnnaconmnhkhng
ncmvnkhe.
Hmsau,bncicbaonhiutin,vchnganhtiuphuemmuamtcunchthtln.Vnh,v
chngcndnacon:Tronglcbaivng,hthngnhliychithconbucusichnyv
chnn,nghecha.
ntra,vchngtrvhtscvuimng,thyaconmnhlmnglidn.Vchngbnphngtheo
sich,ilenlivorngmtmdanhkia.nchn,vchngthysichbchndit.Hly
cucoln,tmanhtclconnhnsm.Vhthamnntrnuqumnhtaykhinnhnsmphi
cht.
T vsau,nhnsm btlinhnghim.C canngymt nhxu,lnvn, ungvthb khech
khnggiploingicbtttrngsanh.

RNGIRNLT
Thutothinlpami vaxong,NgcHongngtrnngai,snsngnhn likhiunicavnvt
munloi.
Hmy,tnHnlnhtrchnhimidincholoingintrnhbyrng:TuNgcHong,csaungi
sanhloingiringthicngsanhloirn.Rnclm,cnchtloingitrongtckhc.
Vythnhngimuntatiuditloirnhaysao?Nhvyharabtcng.Chngnskuni.
TnHntu:Chngtikhngdmcaoiu.Chcmongloirnngsngdaibngloingi.
NgcHongni:Vythdqu.Mitrvtrngiantruynraolitanhvy:Ngigingilt.Rngi,
rnttusng.
RithaytnHnkhngctrnhdai,licnttn nilpbp.Vtrngian,anhtalaln:NgcHong
truynlnhRngirnlt.Ngigingittusng.
Ttusngcnghalvhm.Vliphnbsailcnnloirnltdasngdai,hngcnhuca
NgcHongmunbancholoingi.Loingitcgin,kuruthunThinnh.NgcHongbn
itnHnmmng:Mykhngnnthn!Dnmtng,nimtno,nguqu!
Dtli,NgcHongptnHn.Anhtatcungt,rtngayvomtngphn,haraconbhung,n
ddymsng,bngiikhinhb.

NGHUNHMNT
ngHunhMntququnRchGithiucnhn,triuTcnglmquannchcTunph
tnhHTin.
KhithcdnchimNamK,ngvincgi,xinvhutr.
Trongkhiy,ngibncanglTnThTngrauhngtntro,cphonglmcphs.
Hmy,ngHunhMntlnSiGnchi.ingangquabngbinhch,ngdnglingheginnhc
canhbinhTythikn.
Tnhc,cphsTnThTngixesongmti.ngHunhMntkhngmungpmtTnTh
Tngnnvivngnpbngccy.
Trongbng ngkhinh thngTnTh Tng.NhngTn ThTng, lanhmtnhy xungxe, chyli
chohingHunhMnt.RitrchngnysaolnSiGnmkhngghnhmnhchi.
ngHunhMntngtrcmttnhthkhx,bnngmbithbtc,tbytms:
Cumbanmdocpk,
Duynsaogiicukhone.
cambtmtcngtrit,
udmnghingmyvingaxe.
Hnhtrdongngdmliu,
Lthginpcicyhe.
Sithyvythhayvy,
Thnnoncaochngthynghe.
cangHunhMntlbunchomnhginua,anphn,khngbngTnThTnglngituitr,
baynhygpthi.Livncngkchbnnhngrttaonh.
ngTnThTngbntrnhbycnhkhnocamnh:tuylmvicchoPhpnhnglngvnauxt:
Tnhcxygpbntinliu,
Thiphngmngahnggichiu.
Thcucidilmlm,
Thincmunhimhynhiunhiu.
Ncnondngytnhdngy,
Xengabaonhiu,bibynhiu.
HmhnhcTynghetrimnh,
Nghequanginhgingtiuthiu.

CONCNC
Thuxa,thnhphncnginbgiangio,sngbngnghbtmiccghetphngxan.
Lmngiphistnghipvgingngmtcab.
Haytincchuynghehngn,blptcitmchghe.tlngthnhtht,bmichghelnnhn
cmchovui. Tnbuicmb ni:Trongnhticn vimnqu.L bnthnthit,em rachoanh
xemth.
Mnqugiylmtnichuivmtconracbngvngrng.
Ngichghekhenngi,aocnhngmny.Btatrli:Tikhngthnochongingoic.
Anhchchuphin.

m,btalnemnichuivconravnggiudighecangikhchn.Chnghngsng,b
trih:Mymnqutrongnhtimthtri.Chcchnlmyngidighenyncpcati.
Chghecili.Btamilngxtilmchng.Haingcamoannhvy:Nubtakhaigianthttc
tisncabsbchghetchthu.Nuchghencpthitthbtasungcngttcghehngn,bt
chghelmtit.
Saukhikhmxtdighe,chghechnghngvmnhkhngncpmcsaomymnnmtrong
ghemnh.Bitmnhmcmubn,chghenhchucnhphsn.
Anhchghevcngtcgin.Saukhisuynghk,bngithlnchongivrng:Anhbygingho
nn,blmtitchongita.Mnhphismchicghekhc,chyhngha,trngbumtiylm
nhvy,nhvy
Nhncbcth,ngivlmngli,smghechhngemtheomtngithbccmangsn
ngb,than,l.Anhthnygidnglbnchoghe.
Chngnch,bunu.gianthamnquenthic,xungghelmgirimikhchlnnhncm,
emconravnichuibngvngrakhoekhoang.mn,btachongiemhaimnqugi
giudighecakhch.Nhngchghehaytrc,gikhnghaybit.
Chbtalnb,dinyanhthbcngh,thingbln,nuchynichuivconralithnhvng
nn.Xongxuianhnythynghxungbinphitang.
Snghmsau,bunu.trih,mibchghelicamkt,tramyiukinnhtrc.
Chnglngxkhmxtdighethh!Tuytnhinkhngthynichuivconran.Bunuthua
cuc,phiitheolmytchobchghe,ttctisnubtchthuchi.
Ngivvcngmngr,ctihipvichng.Dcng,bununtcmnhvthuatrngi
khcnnnhyxungbinmtvn.Trckhicht,btarngtrilnhpxungnhnbaonhiuca
cibtchthuchtrongghe.Btaharaconcnc.
Ngynay,trnsngci,ngoibin,chngtathngthyloicnycvnhnginb,lnhpbn
cnhccghexung,luluthdi,hlnnhongin,ticca.

STCHCHEHAYCNC
BnPhtgiocng cmtchuynkvstchcon cNc(cngilcHe)nh diy(Sutm
ctrnNet):
Ngyxacmtnhstrtuirtngoano.Sauhnbaminmkhcngtuluyn,sthuclngtt
ccckinhknhPht,ligiithuytphp.Vymlurivnchacthnhchnhqu.Nhsbng
bod: Phint Phtmtphen michy vngthnhPht. Nghvy,s miquytch tmng
sangTyTrc.
ngitncnhsangTyTrcngychaccchnochothunli.Vicgiaothnghuhtl
bngngb,mibththtlmunvnnguyhim.Nhngnhstrtuiququytnhmhngty
tinbc.
Cuchnh trnhc nmmi ngy.Nhs nhiuln lcngv myln mmanv strt,
nhngnhcsgipnnuquakhi,vvnctiptccuchnhtrnh.
Mthm,snmtkhurngthtrichiu.Scbcdnhngtmmtninghvtrongngi
thynrt. Maysaogiarng su,sbngthy mtnginh.Ngheting gica,mtb cgibc
xungsn.Stnhcamnhlxinnghnhmtm.Nhngbcvathykhchxuatayrirt:

imauln!Mauln!Contamvthkhngcntnhmng.
Sp:Tibygithtlkitsc,khngthnobccbcna.Nukhngchotinghthcng
nhnmliutrccaythi.
Bcbo:Chaoi!ContavnlcLaihaynthtngi.Cinhanhln,byginspvri.
Nhngsvttayni,nmvtxungt.Haiugivavonhauchancht.Bckhngbitnith
nona,nhnmtayslivotrongnh,bcbosphicgichothtimlngtrnhcichtth
thm.on,bcchtciphlrtkno.
TritihnthcLaivnnh,tayxchmtconmang.Hndnglichnthangvkhtmimi.Hn
bo:Cmithtm!
Mhnp:Thchlthtmymangvylg?
Khngphi,thtngi.Conbitlm.Cthtngi.
Bcchakpcanthhnqungconmanglnsnrichyitm.Chmychc,hnlicnh
sngsaynhchttdihmnhmnh.
KhistnhdyththycLaiangcmmtmimclmlmtay.Hnqut:Myiu?
Snhnkthyhncngkhngkhcgngithngbntnhtop:TiitmPht.
Tmlmg?
Sbygiminirmcchcamnh.Rilunming,sginggiiotbichohn.Snimi,ni
mi,kbaonhiungygiankhcamnhdcng,llmsaocnhnmtcPhtcthnh
o.Snikhoqu,nnimconcLaiucmngnrincmt.Thyhthnhththili,s
chohbitlhcngstrnnvsinhvdit.ssngsungsngtrnNitBn,nuhkinquytb
clmthin.TnhinmimctaycLairixungsn.Nhngngnhnhungclcnybygidu
li.
Snghmsau,khisspsalnngthmconcLaivuivspsnlngthcchos.Hlitin
asiquamtngnni.Khisptbit,cLaihi:TibitlygmdngPhty?
Sp:TmtcthPht,Phttcthtm.Chdngtmlngmnhl.
SkhngngcLairtmimcnhanhnhct,trchbngmnhliracmtmganrutacho
svni:NhhothngahdnglncPht.
Slylmbiriqu.ChvcLaihiunhmlinicamnh.Bygibitlmthnoy.Cuicngs
tanhnhnvocpmtcacLaigtu,nhnlirigiblngcaconngingthngliv
quyqulnng.
Svaicmyngythkhurngrmchmdt,binlratrcmtmnhmngbtngt.Nctri
mtvtrngrtvuimt,nhngtrongbngsthchngvuichtno.MnlvtcacPhtnngln
vai.Nuchcththkhngglongicholm.Khmtnilmithicablngkiaxngrakht.S
bc nba tng bn lp m mithi vn nng nc. S lmbm: Nh th ny th ccnh qun dc
ngcnaidmchamnh.
Quangyhmsau,khngthchunina,sbnvtblngclaixungbin.
NhsimiricngnTyTrc.NhngkhiphphctrcPhtinilnnithcmccamnhv
saochaccothbngnhintrnincaoctingvngxungbo:Cnthiumtvtnami
thnhchnhqu.

Srt ikinh ngc,c ngcmt nhnln mtt. Trncao vivi sthy cPht nggia tosen
sngchi,saulngcbngdnghaingitahhaimconcLai.Sbnghiuht:cPhtrs
thiuthnhthc,thiutntmcamnhri,cnmconcLainaythnhchnhquchnhsngo
tngtvchnthnhtrongphtchc.Snmphcvhilu,tronglnghthnvcng.
Nhstrsaulitrvchnctmliblng.Tuybinmnhmngvsukn,nhngscngcln
hpmongthylimnqudngPhtmcLaigichomnh.Snghchclmthmidmnhnli
mconcLaivhyvnggngitosencPht.Sbilnlnxungmi.Sausholmloic
mngitavngilchecnggilcnchaycnigilcngs.Vchonngynaydngdi
loiccnnoconnycciutrcnhungsvvnlmviccanhs,nghalchngi
hngn,clnxungnilnlun,khngchungh.
Nhng ngi nh c cn niloi c he rt ght nhng ai tru chc mnh.Aitru chc ngha l gi li
chuyn cca ttin chng n,chng ns lm mthuyn rchli. Trili, ai khenngi, reoh th
chngslnxungnilnchomxem.

CHMC,NGA
Thuxa,anhnngphunnuitrongnhmtconb,mtconch,mtconnga,mtconmo,mtcon
heo.Tnhc,myconthnyuclngennnanhnngphuginlngaen,chen,moen,b
en
Myconthnykhngbnglngnntranhcngnhau.Conngani:ngchnghmcoi,tichyhay
chmtlnibangi.Nhtiichi,nglmoaivithinh.Kutibngngaenthkhngcng
bnh.
Conheotcmnh,cili:Tiychlihnnga.Thtcatingon,tisanhnhiuconhnht,Conca
tilimaump,bnctinTimuncchcgsangtrnghn.Kutibngheoen,titiphn
qu.
Conb,concho,conmocngemhtll,dnhcngtrnvphnmnh.
Anhnngphubntrli:Khxqu!Hbnhvcknythmchlngkkhc.tabyracucthi.Ai
titrcthcchcln,aivsauthlnhchcnh.Chclnnhtl(tnconquthc),kl
Mc(mcvitch),Mun(cymun),Hng(khibpngtrnminh).Aivchtthgiennhc.
Conngachymauhnht,vnhtnnlnhchclnga,hngnhlchlnhchclchmc,hng
balconmolnhchcmomun,conbvhngtlnhtnbhng.Conheovhngchtnnmang
tnheoenkhngthayi

VNTHYUNC
Hi ngiPhp qua chim xNam K, ngTn Th Tng rau hng, lmchc c ph s Vnh
Long.Bdlunbnbvdnchngchbai,ngTnlmmibithtthut.Sauylbiu:
Giangsanbatnhhycny,
Tritxuichinniny.
Chpnhongthngbondythpko,
Mytunenktkhitubay.
Xngvngchmtnhthngich,
Khpkhiringlobitnhngngy.
Mingcp,hmrngchadchc,
Khuynncontrchthylay.
ngcnhnPhanVnTrbnhavn,cngkchli:

Hnthuachabitcngy,
Chngnntaphithny.
BnNghqunbaocnlachy,
CnRngdumcbitrobay.
Nuimunggitthcnchthu,
Balisnnaicngcngy.
Dngmnhihmrungnhtkh,
Lngtasthlunglay.
HngnglingcTr,ngthkhoaBiHuNghahatheo,cnglithcngkch:
Anhhngsutnhthiuchiy,
ugiangsannniny.
NgnlaTamTnphngtchy,
ChmcyNgQulptribay.
Hmnngnonrmtoanchth,
Colonvnhoangthccngy.
Mtgccmthngdnncla,
nNamtrcdlunglay!

NIYNTHIDNG
Bcphnminnaycntruyntngcuht:
Duaiquytchtuhnh,
CvYnTminhlngtu.
TheoschKhaHLcchplithvuaTrnNhnTnmcichamsm.Munboncham,nhvua
bngaivng,tronon,lnsuinniYnTmtu.NhngccvQucssainginchannnc
vuatrv.Ccchng,vuaTrnNhnTnvtromchpchnh.
Haiminmsau,cvuakhngquncoPht.VuathnhvHathngchaHoaYn(niYn
T)vkinh.HathngnytrtrtichaThngNghim,vuagiaophchotrchnhimxutbncc
kinhPht.
Vgi,vuaTrnNhnTnnYnTmtuchotrnliphtnguynlctrc.iy,mtvtrngnguyn
tnTrnoTicngnniYnTmtuhnhkhngchulmquan.

NGNGUYNMIXN
ngNguynMilmtvdanhnho,ququnlngNinhX,huynChLinh,tnhHiDng.Saukhithi
uHongGip,ngcbnhmlmquanntnhSnTy.
Mthmngrachthycnginbhungtnngchiramti.nghinguncn.Ngin
bni: xmny, ca btlnggit gcati. Nhtingho kh,emg ray bnlib nn
trm.
ngNguynMithpdnchngxungquanhtruynrng: Mtcongginglbaommnydm
chira clng xm.Vphp qu!Vyth dns yc quynnhm tami ngimttt tai
trngtr.
Vllnhtrn,dntrongxmphitunli.Nhnghkhngnnhmnh,chtttaimnnhnhcho
cl.Saurt,cmtanhchngcungtaythoivohngmnthtmnh,mingthchira.ngNguyn
Mini:Qunhuu?Bttnny.Hnlancpg.Nghinggna,ctchthnhcnhch.

Tnythnhnvxinnlicong.
Mtlnkhc,ngNguynMiidongangquachaSnV,nghetrongchanovmttiutngnmt
vttrihln.ngNguynMisaiccsntrongchalpntrngchyn.Mingicmmt
cyphngtaymt,taytrithnmchthtla.
ngni:Haigiantham,trmcpthltnahtlasmctrongtay.
Baonhiussi,nicutrmtnhchyn,ringmttiutngncpmtlolin,luluhngntay
racoithhtla.
ngtrahithtiutngchuti.

THNNGUTHAI
ngLngThVinhthumibytuinidanhlthnng,cschnunhn.Ngicha
canglylmkiucng,khingi,nticthkhoekhoangvihngxm:Nmminmna,conti
thiu,bconsbittayti.
Haytin,ngLngThVinhbunbnghmnhvphcgpngichathiuoc.ngvolym
tha:Coniuthaigianhkhc,mdngbun.
Mkhclc.nggiibycndorinitip:Naymai,conuthaixCaoHng,huynThinBn,tnh
Namnh.Ngy,thngmntmcon.
Nixongngnglnracht.NguynlctrccmtthyalTucoithinvnbitcvntinhgingh
nntm nm m.Thy al dla trongxm. Thyl trang trnggin. Thyo mtci h,thy
xungmttribi,rini:anoemtribilncthtathngchohaiquantin.
ngLngThVinhninhvimtatr.atrnymcncxungh,chpsautribini
ln.ThyTuhi:Aidymymukny?atrchngayngLngThVinh.ThyTunhnng,c
vtcginlm.Bitvy,ngchyvlngCaoHng.
ThyTuctnhnomtheo.TngcngngLngThVinhbinthn,ntrongccbnng.Saukhi
tmkim,thyTuquythnn,himuavihngxm.Ainyniging:Nmtrmquantinmi
bnc.
Lcycnginbiqua,pchnvohnmci:Mnnyqugigmmua?
Nhvy,nguthaivonginbn.Vnhththai,nginbsanhramtabl.Milt
lngraabkhcngy,khcmkhngaidnnhocchobc.
Bngubmlctrcingangqua,bngchobth.ablinn.Bmlunli,nuivv
thutlistnh.Xmlngkhngtin.
Vinm sau,abbit ni.Ngi:M i!Hikiptrc concchnmy cunschdi gccy
dui.Mvolnemliychocon.
Thitngnhli!NhmycunschnmngLngThVinhmmangtrtu,nmhaimibatui
thiuTrngnguyn.
nglmquanrtmcthanhlim.ThigirnhngtuchnhlimybkinhPhtchongbnchnhv
traphptnhcuchng.
Khingmt,vuaphonglmThngngphcthn.

NGTINSLMNGHLNG
lngBiNhHnhngixThngPhcvngHNi.ngutnsvocuiinhTrn.Khi
qunMinhsangxmchim,ngtheophLLikhinghaLamSn.
Cuckhinghathnh cng,ivuaLThnhTn,ng emlvtquabnTum cngs.nthnh
YnKinh,vuaTusaimtvquanmingBiNhHnhlntrnlucaoxemkinhPhtrimichovo
cngs.
ngleoln.VanluthdinyquanTurtthang.Haibangy,ngkhngcnunggc.Bit
lqunTumunthmuk,ngbnhtnhnhntrnlu,thymttngPhttolnvmttnclnh.
SautngPht,c haicilngche.Lyngntaykhu rath,rrngtngnbng btchnphikh.
ngBiNhHnhbtngPhtmnrickinhPht.
Nmbyngysau,khngcnmngnna,ngbncmthhaitayhaicylngnhyxungt,nh
lngbcgi,ngxungrtm.
Quan Tu ngc nhin, khmphc ti ng. Chng tr ln lu thy tng Phtbin mt, quan Tu hi:
TngPhturi?
ngBiNhHnhchtayvobngmnhmci:TmtcPht!Phttctm!
Nhtingphcang,vuaTunnangncVitNamta.
KhingBiNhHnhmt,vuanhLphongchochcThiBoLngquncng.Tctruynrngsaukhi
vnc,ngphbinnghlmlngcncvohaicylngngnhyxungt.

TCHVCIYNNGA
HLulmtvquanhungc.Nmsumihaitui,ngtacht.Dimchaltsrathytitrngcn
qunngnnbtbucngtauthailmconnga.ngHLu(tclconnga),lnlnbtnnibc
i,thcugivohng,cikhngcnyn.HLubunbqu,nhnikhngnc,babnngysau
thcht.
Dimchanigin:Thngnytrnti!Phintichomictrvy,tvnnhvylngian!
BnchoHLuuthailnna,haraconch.HLutiphnnhngkhngdmtvnnhtrc.Anh
tabnnghramtk:Mnhccnngchmnh,ngchniquu,spmnhcht.
HLuthihnhnhnh.Chnhnglchinnnpcht.
Dimchahayc,saiqusnhvonghnHLunmmihoriphn:Myphiuthaili,ti
camytrchahtmmytrnhoi.Phenny,phiuthaitrthnhconrn.
HLulinbnhttrongngc,btiblui.Saurianhtakhothangvtngc.Bitrngtthaycn
chtngiultrngti,anhtabngibbrangoi,nmgiangmng.Tnhcmtchicxe
ngachyqua,cnrntlmhai.
Dimchaphn:Bylunay,micckhnhiuquri.Takhngnhnhtina.Vythmicphp
uthaivdngthlmquanmcaitrdnlytnlLuCng.
LuCnglnln,hchnhrtgii,uthkhoa.ngthngrnccngitythuc:Muncingath
phimang yn,mang nm, cang lkhuyn ccngibn dinn tt ivi dn,ng hlm
quynhnhthcpmaukhdntnh.

VNGTHPXUNGMPH

VngThpldncnginhxCaoUyn.Mthm,anhtavchaibaomui,nhemrachbntrn
thu.Dcnggphaingibnonpvng.VngThphonghn,nglbnlnhchnxtbt,
anhtaquxungxinthati.
Haingikiani:Takhngcquynthatight!Takhngphilquanlng.TalqusDimnh
trhnhlnytmnhngibtv.
VngThpxinphpvnhthmgiaquynmtingyrichtcngcamnh.Qusni:Khngsao
u.Myivingyritrvchkhngphichtlun.Slmycicutiumphuhithi,trn
ngpsngNiH. Dimchamunbtnhngknoc bcducn,bunmuiluv lmxu,ravt
sngy.
QusdtVngThpntrcmtDimcha.Dimchatht:Aibiubybttnny.Nnghotng
bunchaibaomuiqun.Tibyphivchaibaomuivtrchovconngita.
Qustu:Lbttnny,xungyrithlmsaotrlic.
Dimchasuy nghhilu,ralnhcho VngThplmccng, nghalngtrnbm chhuyb
ngilmxu,khiphilnhpdisngNiHddy.
VngThplnhtrchnhim,cmgyngtrnb,canhchngmytnlmxuangxcbaonhiu
u.Thytnnlibingnginggc,VngThpchytinhhntamygy.Coirlithhn
tachnhlquangikhomuihuynmnh.VngThpkhngnnohnhhhntana.
ynivchuyndnggian.HmnvcaVngThpthychngmnhibitdngnntmkim,
gpVng Thpnmthoithp ngoing.Ngiv emthychngv nh,khngdmem chnv
xcnchachttht,timcnpnh.Bangysau,xchonhn.VngThpthutlichuynilmc
cngdimphrithdi.
Byqu!Batiltaynhnhmngquangikhomuihuynmnh.Chcngcngtrmuilu!
Naymaingtrthmnhchusaoni.
Lc , ng kho mui, quan gi kho cng cht thoi thp my ngy ry, nay sng dy. Chng gp mt
VngThptithm,quannhonghnchytrn,nglchimbao.
Saukhiphntrn,haingithkhngbnmuiluhoctrmuilunavDimchaphthmtln
ri.

ANHEMHTRNG
HTrngchaianhemtrai.Ngianhcthgiuc.aemthnghonn.
Nm,triihn,ainyikm.Ngiemthnngrut,munlinhanhcvaymnlathc,
nhngengivngichdurthtin.Saurt,ngiemthnivicon:ConlinhbcHaicoibcc
gipcconcigkhng?
acontrv,mtmybunxothutlirng:BcHaitraithmuncho,ngtbcHaigicnli.Bcni:
Mnhainylo.
Thngsaubncpnvynhngianhc,tratnhaivchnghica.Ngiemthmunicu
anhnhngvcnli:Mnhainylo.Hmtrcmnhi,vchngnhucgip.
Mcduvy,ngiemthcngticucanhch.Boncpchytnlon.Ngianhcniviv:
Chclngncu.Mnhphigiplago.
Ngiv p:Chgip mnhgii vybncp nhngchti trqu.Mnh vnb tintra khonh
thng.nnghag!

Vithngsau,nnilixyra.Ngiemthbnsaiaconnvaymn.Vchngngianhcb
thchovinmgo.Bunlng,vchngngiemthbnnivianhc:Tinghoqu.Anhcthng
thmuacinhcatidmchotuisng.
Ngichdumngr:timuadmcho.Nhcachlb!Nhngtimuatryvsauch
khngcnbnmngtixnymnhcytina.
Vchngngiem thbxrai. qunhnmbncp tivybttrakhongi anhcn
cht.Haytiny,ngiemthtrv,nuiaconcaanhcmnhnhconrut.
Hnngianhchinv,bomng:Chclngtt.Tryvsau,taphhchcgiusang.Tano
clngxu.Trmsldongichdunnnmiontnhctnhcnhvy!

THNGCUI,CYA
Thuxa,thngCuilmnghhicinht.Tnh c.gpmtbaconcpcon.Nmunemba
concpnyvnhxemchi,nhngchtnghecyrngngstsot.Cpmangv!Nhonght,
lignbchnmyconcpconchoqurinleolncymrnh.
Cpmniginchylicydagnnhailem vptrnvtthngcacpcon.Tcthcpcon
lnhmnhnhc.
ThngCuihnghi,bnrnhlccpmivngmtrxungbchncpconlnthnh.Gingnhln
trc,cpmnhailcydampgitchocon.ThngCuimngqunh,bitlcacydantrc
bnhnnnlnbngmtcydaconemvnhtrnglmthuc.
Nthbvnh.Dcnggpconchchttritpgn.Nvtxcconch,rihildanhainhp
lnuconch.Chpsau,conchccca,sngli.Ncngconchylmvlngibnutin.
Vnxm,thngCuitrngcydaconrtklng.KhithybncnhcngPhtruynrao:acon
gicataaubnhtbi.Aicucthtagcho,giaophttcgiativlconmt.
ThngCuimngqunh,ntnhnguynchabnh.Banu,khngaitin,nhngnhphngthuc
qulinhnghim,thngCuicucbnhnhn.ngPhgiliha,gcongicho.
Nhng,baonhiutrailngganhghttmcchtrth.BnchngthalcthngCuiivng,xngvonh
gitcgin,mxclytritimvganrutthngCuikhngphngcu.
Vnh,thngCuivcngsuthm,thanthviconch:Bygimiphihysinhtritimvblng
tarpvothnthvta.Michukhng?
Conchgtu.
NhngthngCuis,mbngchlyblng,qunlytritim.Vvyvnthiutritim,tnhtnh
lnthnlngmadch nhlitcthngv.Conchthvntrungtnnhc vtritimcancny
nguyn.
VchngthngCuisngbnhynnhc.
Hngngy,thngCui rasnsccyda.Vnt mhith.Nnistht,khuyn vmtiung
baogiitiudigccyda.
Vnhi:Nuitiuthsao?
Thnhtlinhnghim.

Nhngngivqudidt,lmtrihnlicndncachng.Bu,cydankhngthmtrit
nyna,btgcrmbaylncao.Vticca,thngCuinutheo,baybnglncungtrngmnhby
gichngtavncnthyhnhdng.

CHALONG
Minm,nmama,NgcHongsaimyngRngphunncxungtrngiannhnngnc
mcyla.
Nhngs Rngtqu, phunnc khng.Nhiu nm,ditrn gianchu cnhhnhn. NgcHong
thyvybnmcucthi.Ccthvttrngian,nhtlloictmucquynthamd,cha
rng.
Aimunthithphivtquabalnsng.
Crnhyquacmtln.Gplnthhai,crnhykhngkhinnphirt.
Contmctihn.Nhyqualnthnhtrinhyqualunlnthhai.Nhvymthnthbinha,
ui,mnh,duln lnsaicoitrangnghimgn gingnhconrng.Nhngng lnsngthba,
contmnhyquakhngkhi.Vquscnntcmuxung,lngcongli,ganrutlnlnu.
nltconcchm(lng)rathi.Nhthnlinhgipscnngingtniln,cchmlytrnnhy
quamthibalnsnglintip,ltvocaVmn,cthng.
CchmharaRng,hnhdngthayi.Litcthngvngigpvnmayviconchalong.
Gingoannnlychngkhn,
Cngnhcvtvmnharng.

TCHCONRP
Thuxa,canhnlmnghbnnhang.Nhangchtortthm,rtttnnPhttrichtitinng
caanhta.
Khi cht xung gpmt Dim vng, anh ta c cx c bit. Dim cha ni: Mic ti lm nhang
thm.Takhenngimunmiuthailmloichim,tingytheohubTyVngMu.Ngthidng
gianmibnnhangmcqu,taphichomiuthailmloicntrng,thdnhlmconnhnnhn.
Anhbnnhangtha:TuDimcha,ctheocuht:
Rngchchochatisang,
timcvngnmnganggianh.
Th lmthn connhn nhncng sungsng lm.Nhng theo ngy, connhn nhnl vthuc, em
nngchoconntntrbnhidm.Nhvychtconthsao?
Dimchani:Khngchulmconnhnnhnthtachouthaicongin.
Anhbnnhangsuyngh:Cuhtnirngcongincngnom.
Rngchchochatigiu,
tinm,nduquanhnm.
Nhngconmi,conthnlnthngrnhconginmntht.
Dimchani:Vythtaochomycynniynphn,khngsmagi,khngsaithytmdng

mrnhbt.Trili,mycquynrnhloingimhtchtb.
Anhbnnhangbnglng.Dimchabnsaiqusdnhnanhtavdnggianuthailmconrp,
sutngynnptrongccktt,xging.

CICHUNG,CITRNG,CIM
Litcccu:Cuvt,vttrn,cunhn, nhntron.vnhclicuchuynsauny:Anhchng
nhosnlosikinhnus,chkhirakinhngth.HngngychngcunguynPht,triphh,lo
lmvicphcc.Lcido,chnggpltrchntruangbtcmtconlntoln.Nhosni:
Tibaybtlmchivy?Thrai.
Ltrni:Btnngnchi.
Chngnho snhn conln, thynchy ncmt nhmun khc,chngni nmy ab muacon
lnli.emnmsng,chngthconlnmni:Cuvt,vttrn,cunhn,nhntron.Tacu
mi,phngsanhmi.Vythmiphinngiptachimlybngvng.
Nmsau,chngratkinh ngth,lngdkhpkhimngthm,tinrngth nocngthiu.Du
chngthirt,buntnhquykhngivqumanphnhctithimng.
nmsng n,chnggpbnlnhng canhphngcnmtni bn.Hithlnhtr linguyhim
lm!Dibncconmngxthngnilnnhnchmghexung.Aimunquasngthphichti
tihtngmibnhync.
Chngnhoshi:Chngnomihtng.
Bnlnhkhuynchngchkhiychngvichcngi.Nnglng,chngmunragiasngtm
conmngxnmtrahichnchnrngnlconlnhinmtrcchngphngsanh.Chngnn
n.Bnlnhchophpchngquatrcmtmnh.
ngiasng,snggimm.Conmngxhinln,phunnchmingchmi.Chngnhoschvo
mtnht:Mikhngnhsao?Tacumi,khngnmyachntrunthtmi
Conmngxni:Thyk,tanthtmilptc.
Chngnhosni:Minivyctilm.Cuvt,vttrn,cunhn,nhntron.Tronnhvy
h?
Conmngxcili:Cuvt,vttron.Tngcngchngnhosthchconmngxnivimnh
hinhngngidcngcoicuniailng.Chngni:Mivitagpnhaubangiutinthc
hi.Nuhnirngngthmicti.Bngkhngthtachuti.
Bclnb,hgpphimtcontrugiangnc.Chngnhosphntrn.Contrup:Cuvt,vt
tron,nhvyming.
Tcthconmngxrngln,toannthtchngnho s.Chngnhoskhuynnhychvcnphihi
thmhaingina.
Chpsau,hgpmtconcchm.Concchmni:Xanay,cuvtthvttron,khngbaogivt
trn.Conmngxning!
Bthualnthnh,chngnhosvcngauxttronglng.Tuynhin,chngvnglngtintngnitri
Pht.
cThTnmuncuchngnnhinralmmtnglorutcbcph,chnggyili.

Conmngxnivinhos:Ngithban.Nuphennymithuanathtacquynnthtmi.
nglontccThTnbnminhos,conmngx,concchmvcontruvomtngicha
gnmphnxchoruui.
ngloni:Nhosnyning.Tibytoarpnhaumhingilnh.Tryvsau,conmngx
nytrthnhcigitreochung,contrunyphiltdabttrng,concchmphitrthnhcim.
Khitngkinh,l Pht,ccssicquynhnh ticcngi,dngchung,gingtrng, gmnhc
nhchomunloivsnngaythng.

KIMBCKINGIANG
ngNguynTrungTrclanhhngkhngPhplngdanhnhtrntchmtuchNhtTo(TnAn)
vtrnnhnRchGinm1868.
Vistchckholocac,nhsdngcmcanghaqun,ncatnhlRchGibhi,ttc
ngiPhptrongnubtiudit.Minbnngysau,ngiPhpmichimlic.Sau,cra
PhQuc.NgiPhptruyn,baovy.Vhtlngtho,crauhng.
NgiPhpxtctichRchGingy27thng10dnglchnm1868.
ThuyngiPhpdngmtaophth,tnlTa.Tnnychuynmnchmungimntin.
Trckhithihnh,tnTacmgmbcti,sst.Hnxc.Cni:MylmtheolutlcaTy,
mykhngctigvitao.ngs.Nhngtaoxinmymtchuyn.
Tnaophngngc,cnitip:Myphichmctaochott,nghalchmthitgn.Hdcdcth
taovnhngmy.
Saukhiccht, dnchnglngstiRchGiln ltnhcmquynPhpmth tinhVnhThanh
Vn.Hng nm,ngyk yntl rtlongtrng, trangnghim.Mi nvichc nmsau,quan chtnh
ngiPhpmihaybit.Bhchhi,hngchcnhrtlos.BygicngHngctnlMng
ralnhtrchnhimthaymthngchcmihu.
NgiPhphi:NguynTrungTrclmnghchvinhncPhp,tisaohngchclidmth.
ngHngcMtrmtnh mtrli:Chngtibitvy,nhngthng NguynTrungTrclthch
Trung.nglmquanchotriunh.ngchtvtriunh.
QuanchtnhngiPhpgtu,khngtrli.Hngchclngddthn,lmmttmbintreotrc
nhghimych:Namhiitngqun.ninhthcng.
Vvicthphngctiptcminngyhmnay.

THPBTLAHN
Phngncnuiconngarthay,rthint.ngsnscncnthn,chonungy.Bngmt
hm,nilignngmni:Timaincpnnhngmgitca.Tinicthymitma,
mangmitmth khgiinhachy,cn,giong ngsclmtheoliti. Quaymitmcon
heo,ximtcho thtln.Muavvihru.ng giT(nam)nytinhi hptingtu
lng.ngnmitinvynticlxongchuyn.
Phngngheconnganivybnthihnhngnhlini,nhngtrongdnatinnanghi.nggi
T,ngnngt,gpbncpmitmngi,ngmichngnvnhntic.
Bncpngcnhin.Tncha nghi:Tisaongbittitimi tmngimquaysnmi
tmconheo?

Phngnillimchbocaconnga.Changcprachunghithm.Conngantrli:
llutlunhiqubo.Xakiatimcnng,bygiphiuthailmconngatrnc.D
ungsnsc tiquchuochonno,ng k,ncchatrxongmti phimangthmnmi.
Nghvy,titmcchgipngmtngykiatrxongntiuthailmngi.
Tn chang sc nh titi li chng chtby lu nay, bnni vi bn emt v chuyn qubo v
khuynminginnsmhikokipsaunngti.Ttcng,hnngyvochamcuxinquyyth
pht.
Vochatnchangni:Ttcdao,mc,cn,hophigomli.MunbitPhtcchnggimkhng
thchngtabttckhgiiyvotrongmtciningthtln.
Ttcbncpmitm authpht,qutrcPhtn.nna m,chngxemnincth
thy baonhiu khgii utan r,bin mt.Bit l imlnh bncp lun trongcha. Nhlng
thnhnnkipsauchuynthnhbcLaHn.
nnay,trongchacnthmitmvLaHnn.Tngcamyvucntddn,taycmkhgii.
yl munnhc licholoi ngibitrng: duti linth nomc lngn nnsmhi thPht
cngc.

STCHVNGTU
MiVngTuBRacbalngngynayhycngilThngNht,ThngNh,ThngTam.
TctruynrngivuaGiaLong,lnhcatriunhrtnghimngt,ttcbnduthduthc,nmy
vngHuubtptrungli.Nhvuachhtrnbachicghe,avomiVngTughethnht,th
nh,thbacpbnvonhngnimnaygilThngNht,Nh,TamdochTamThon(bachicghe)
ctrira:ThontrnnThng.
Cngigiithchcchkhc.iGiaLongbncpbinhonhhnhvngCnGi,chnnccghe
bunravosngSiGn.VuaralnhngntiVngTungynay,tnnlPhcThng.
iMinhMng,ccibinhtrongnPhcThngcgiing,lprabalng.
ithnhtdongPhanVninhchhuylplngThngNht,ithnhcangLVnLclplng
ThngNh,ithbacangNgVnHuynlplnlngThngTam.
KhingiPhpn,tnVngTumitsautimbin,nhcmquynchouthngtrcbachic
tuchuynlovintn.DnchngnhnmgilVngTu.

HHUYT
ngLKhcCnlmtvquanrtthanhlimhicuiinhL.
Hmn,ngicngcnnniiNgngiahaitnhHTnhvNghAn,nhnxemphongcnhhilu.
ngtruynlnhchobnqunhu:Ngngcnli.Tamunnmhngmtniy.
Qunhutha:Chngtikhngdm.
Saovy?
Tha,vngnynitingnhiuthd.
Taralnhthchngbyphilmtuntheo.

Nmnghhilu,bngnghecprngtpha.QunhuikhingcngchytrnnhngngLKhcCn
khngchu.Chpsau,cpchynxxcng.
Qunhuhonght,chyvbotinchoquanstihaybit.Qunskonnitmcxcng,em
vNghAnmchnctrtlongtrng.
mhmsau,cplonrngkoxungngbng,baovymngLKhcCn,moixclnemvni.
Qunsrttheonkhuyathgplcpangquotchnngbnsnni.
my,qunskhngdmtinti,ngbinhgn.QuanchhuynmmngthyngLKhcCnhin
vnirng:ngcitng.Cpchntauth vy.lHhuyt,imttlnhchoconchuv
sau.
Qunhin,myaconcanglnln,thiu,lmquantohinhchmtthi.

ACONNMY
ngNguyn ngTun lngi Lc Thnh,tnh QungBnh. Tuylm quann chcThi snhng
khngcanvuivkhngcmnconnonidi.
Haingbthngnchakhnvicut.
Cmngvtmlngthnhcang,ccvBttbnbcvinhau:Sntronglngcthngnmyui
m,tannchonuthailmconThis.
Nmmngthyimnhvy,snghmsaungNguynngTunnchatmvhathng.Van
cng,nggptnnmymlaangnmthoithp.
VhathngngheccuchuynylinbnvingTun:Nginncukhnlnnaxemsao
mn,ccvBtthinvbomngcngngTun:Ngidngingi.Tashaphpchonkhi
mla
ThlbNguynngTunththaivtnnmyncngttth.aconsaunylNguynngGiai,
mtvithnrtccnghiiTc.

CHMNHMANAMNH
TnhNamnhngyxacvchngngPhntnlHi.ngbrthimcon,chsanhcmtgi
dinmoxinhp.
Nmmibatuiacongimangbnhngtvcht.ngbxitbaosuthm.
Haytin,thinhnrngQungYn,hngnmnngymngmtthngsucchMnhMa.ngb
htscmngr.Theolitruynli,khichMnhMa,ngimphsctdotrvdngth
bunbn.
Lamsao tmca congiyu qu?ngb chtnhtrongnh cnciqu bngbc,xa kiasm
ringchocon.Bnchemtrucautrnqu,gidnglmbnhng.
Hilucngicongimcotrngnnhnciqurihi:Thab,ciqunymuauvy?
Bp:Catismchocongi
Cmc otrng quxungkhc lc.Vchng ngPh nhnc acongi bcphc nmn.
acongini:mdngcchtrbitsaobygiThichamhyidomphvingyvicon.

ng b vuilng. a con gi bcvo mt cn nh sang trngcch khng xa. Trongnh, mt cu


thanhnincaumyhi:Haingilmtnylaimmnhdnvy?
Cgitrli:lchamrutcati
Ricnivicham:Ngiylchngcacon.
ngrma.nchochamvrilmbm:Sny,xinchamquaphnggiamkbn.
ngbrtingcnhin.Trongphngtiomcci gngrtnng,trngngkhcrnhrnhtnhca
mnh.
ngbhithchngrp:BivchamchovaynnglinnDimchachngylmti
Bygilmsaocuccham?
Thctrvchovaynhli.Ngyrm,chamennlmchaybth.
Trvdngth,ngbphhlotunhntchc.KhichMnhManmsau,ngbxungmph
thmcon,thycigngnnhbt.Vinmsau,ngbthycigngkhngcnna.
aconrni:Tichamschri.

BCHUTHPH
TilngTroNha,tnhHTnh,xakiacbChuThPhlngihmmoPht.
B ln ni, tm v ha thng n, xin th pht quyy. Ha thng bo: t hy kin nhn. Ngoi u
ngcluncthydnhgipchothpphng btnh.Hgpkhchquang,tnnmc
ncmihunggiikht.yncquhnvng,xkhnkhannngnc.
BChuThPhvnglithy,lmcngqunhvycbn,nmnm
Hmn,trichuynmato,gingtdylnoo.Tritismli.Ngoicacnglorutcbcph
angnin:Bchotivonhtma
Banu,bChuThPhkhngchophpvincmnhlnbcthn.Nhngnglonqunin,
bphichiulngvnhngchngchongta
Snghmsau,bChuThPhthcsm,kuginglo.Bhonghtvnglochtlnhngtthi
no.Bn chathutliu uitscho hathngamtng. Hathngni: limthnh
thnmunththchlngdcat.Khngtinthvchimxem
ngnhlihathng,bthymtgmitolnnlnychi,khutlythithcanglon.
Vbtut,bngdngbththai.
Lm sao chng t ni oan tnh? V hiu tm lng thnh ca b, ha thng bn by ra k hoch. Ha
thngnivithpphng btnh:laconhoanglmctrc cngchannhathng
chobChuThPhemvlmconnui
ablnln,hchnhthngminhhnngi,thitrngnguyn.vxychobmtcichakhibtch
ditbohiu.

GIAINGUTNHINTHNH

Canhntngmokhing,nhngvsanhtronggianhhmhiuminsncc,nnchagpdp
lpthnrngrnhthinh.
AnhtanvngHaBnhlmmn,mingyphignhcrachkimtinnht.cCcchn
nhnnglng,tmcchgip.
Tronglngcmttiuthnttnhvimtphthngcngxm.Haibnthnonhnbinnhnggia
nhcatiuthkhngng,hhnnhautrngianhtmnikhclpnghip.
Tiuthdnchngphthng:mnaythipchichngvokhongcanht.Khin,chngnhg
calmmhiu.
Thimayanhngnhc rachcngnglcy.Titngthinlnhloma bcottngcn.Anh
bcngayvothmnhcatiuthn,runcmcp,ngnhchmvocanghelpcp.Trongnh,
tiuthchunbchnchngphthng,emtheottcntrang.Nghetingng,cngchng
n,mcanmtaychngmchy
Chngikhich,tiuthbnhtnhnhnk,hiuranygimnhlm.Nngthutlits,toantrv
gianhnhnglischamryla.Anhgnhcngliyuthngnin.Vhoncnhnngphinhnli
lmv.Sntrangcanngmangtheolnlnbnra,lytinnht.Mtthigiansau,htrnngho
nn,nngticnnhnbtrng,bylunayctingnrngmaquthngxuthin.
Sngthcdychnhhi:Hihmcthygkhng?
Anhnhcp:Khngthygc.
Rivntiptcngnhnhmsau,thntaihinramchrng:Nhnycchnvngphatrcnh,
vsaunhchbc.Anhchimuali.
Vkhnghiukhotngtrongnh,chnhsnsngbnlichoanhvigir.Nhvyanhgnhctrnn
giuctmthyhckinhs,vsauthi,vinhquytrvthmchamv.

CBO
Anhthcunctnhtnc,thngbthuccxungcckhesuicchtniln.
Hmn,tnhcanhtagpmtconlnbchtikhesui.
Dntronglngbo:Khngnn,conlnbchnytulunmri
Vbnchtcc,anhtaemthucra,toanbxungnc.
Cngthychachynnin:Nuvycugitticnhayhn.
Anhnni:Nungcithtichongnchticngquytgitconlnny.
Anhtamingthychavnh,ibacmchay.Mnbuicm,anhtarasuibthucc.Thucpha
voncsuingu.Trongnhymt,conlnntriln,lnhindi.Mngqunh,anhnbt
conlnvlmtht.Lthay,trongbngconlncmymnchayingthychakhiny.
Dnlngxnxaobntn,chorngngthychachnhlconlntrhnh.
Tanhthculylmengi.Vanhcthai.Lnln,aconaumlinmin,bohianhthcu
phitngiabisnmchythucchon.

CONRNTHN

Canh gav,i lmmnsanh nhai.Hmn cbami quantin,anhbn nghramt k:i


muamivlicucuc.
Anhngitrnbchi.
Chpsau,ngheconmirungrinhbitlccncu,anhgitmnh,gpmtconrntoln,mngqu,
anhgrnrarini:Taothatichomy.Tryvsaungtrliyphmicatao.
Lthay,haibalnsau,rnvnphmi.Anhtani:Taophigitmy.
Rnnnn,txnglconcaLongvng,vmctinnbylndngth.Bntnbnnghi,anhem
conrnnvnui.
Mthmrnbo:Bangynatrimadmdhngthng.Ncltclngny.Hyloktbtnn.
ngnhli,madmdngym.Anhnvconrnnhngitrnbtrenncanton.
Gpmtkin trilnhbnh,rnbovtkinln.Anhnyli.Gpbychut,gp contrnrncng
khuynanhncuemlnb.
Bngu,tngxacngililoingoichtui.nglngtrcn,anhntoanvt.Rncnli.Anh
ni:Cumtngidnggianbngcumtngimty.
Mntrnlt,anhthcuemngichtuinvnuitrongnh.Haibnktbnrtthnthit.Rntv
bunbc,bytstnhvianhthcurng:Hmnaymnhn,titrvthmcham.nn,ti
xindtanhtheochi.thycungchaticcyntbrtqu.
Anh thcu theorn nving thycung. Longvng rt mngr hatng anhth cuvt gm anh
mun.Anhthcuxincyntb.Longvngni:c,cynhkhylnthcmnhlcnhtan
binhscaphech.Chnngik.
emcynvnh,anhthcuncnthndiybla.
Ngibn(manhcugiphinnlt)mratm,thalcanhivngnblalcsotvgp
cyn.Thytrn mtnckhcmychPh tanqunch.anhnnglngtham bnncpcy
nritrnmt.
Lcyclon,bngoixmbaovykinhthnh.Vuatruynlnh:Aigiivycthsgcng
chacho.Anhbnbtlngemnnkhy,phtanngoixmvlnhchcphm.
Anhthcubitmnhbbnlmphnnnra,cngquyticynn.Ngibnnmxara
lnhgiamanhta.
Nmtrongkhm,anhvcngbunbc.Bykinnmxablihihants.Kinbnemcuchuyn
thutlivichut,chutnhbontmtrnContrnnivibychut:Liy,ngs.Vnili
vinnhnrng,hinnaycngchaangaumt.Sny,titraotnghnngcny,emvmiranh
vomtcngchathlnhbnhngay.
Thigiansau,anhthcucthra,bndngslnnhvuaxintrbnhchocngcha.
Nhvinngcn,cngchasngmt.Cngchabnnhnanhthcumni:Nginylchngti
ngphm,tclngi bnphnbingichnghng.Anhthcubntu vinhvuastchcy
ntbvtcongincpn.
Vuarthilng,xtquanphmgihiu,vgcngchachoanhthcu.

MACH
Vchnglotiuphuncaconginhanscmnmi.Vquthngcon,haingbvorngn
cy,nhctmtchinhrngrichocongi.nrngnggpbaconch,conmutrng,conmu
vng,conmuenangcnlnnhau.Rtcucbaconucht,haramtthcyl,trbngmu
xanh,trng,.
ngblylmkl,bnbngcynemvtrngngaytrcsn,vihmsaucyhokhlnln.ng
bchtcy,tinlmchtgicaphngcaacongi.
Du,hncalchlnquntheocychtn.Banmchngharahnhngi,dngbolcd
tribilunl.Cgikucu,nhngvhiuqu.ngtiuphuchyncngbbnmachhphn
ngrabttnhnhns
Thngsau,ccuhctrnthmngtiuphu,xinngnhmtm.Vchnglotiungrngl
machhinhnh.Cuhctrcilivni:Tinytrbnn.Tinay,ngsthy.Tinbnma
chhinhnh,harabacuthsinh.Cuhctrncmdaortbnchng,chmmtcichn.Nhnk
rrnglchnch.
Vchngngtiuphutncuhctrn.Cuni:Timunxincychtca.
ngtiuphu ng.Cuhctrdt cychtnvolng, nghenivngvng:Cutha dmchngti,
chngtisnncuvhatryvsaukhngdmphkhuychndnggianna.
Cuhctrng.Bnmachtngcumtconngachyrtnhanh.Nhconngay,saunycuv
,cvuachtrngdng.

NGTHYTINTRI
Cuthsinhnihccbanm,xinphpthytrvthmqunh.
Thyhccacurtgiivkinhsvmntintri.
Bitrngtrnngvqucnhiutainn,thy hcbncndn:Conhyphngthn.Nhmyiu
thyrn.
Thathy,iug?
Mtlngvcha,hailngxcdu,balnguig,bnlkhngba,khngbn,khngsu

Cuhctrngcnhin,nhngthykhngchugiingha,hmsauculnng
Chiun,mttrngingtoniln,marinhthc.Chtnhnthybnngcmtngichaxa,
cumunghvonhngscnhlithydnngvcha.Curnngngoisnmdmma.
Chplu,githimnhqu,ngichasptantnh.
Vnnhcuhtscmngrkhigpcvcon.Cvrtkhtmvlcchngihcngxa,
nhctalnttnhvicuthanhninkhc.Cuthanhninnbnvic:c,tinaytigitn.Cc
muaduthmbochngcgivxcdu.Chngnam,ticycavo,nhmtheomithmym
git
Cvtrcntntunlicatnhnhn,muaduthmv,bochngxcvoutc.
Nhlithydn,cuhctrtrli:Khngu.Tikhngmunchngdin.

Vticca,cvemttcduthmyxcvoumnh.
emn,cu tnhnhnrataythi hnhthon,nhmtheohng caduthmmtin ti.Cuchm
mnh.Cvrln.Cutnhnhnmibitrngmnhgitlmnnchytrn.Xmgingchyti.Cu
ngikhclcbntthicav,chorngcklmtvoymhi.Dnlngkhngtinnntriculi,
giinngcthtcaquanhuyn.
Trongthigianbiutra,cuhctrcquangimngcgiaochonhimvphila.Culmvicst
sng.Glixmchylinphqunhiunhngnhlithydn,cukhngui.
Quangimngchi:Tisaomikhnguig?Nimau
Cubnthutlihtuuivkuoan.
Quangimngcni:u,minhclichotanghelicathy.
D,thydnngvcha,ngxcduthm,nguigvmtcunakhhiuqu.
Cni.
D,khngba,khngbn,khngsu.
Quangimngcni:Khngba,khngbn,khngsutclnm,thtnstnhnlathnmtrong
gianhhoctnlNm.taxthidnlng.
Saucuciutra,tnNmnhntistnhnvnhvycuhctrcthabng.

TINHATHNHTRU
Thukhaithinlpa,butrirngmnhmng,loinginuisngbngthtcathcm,chchac
ngcc.MthmNgcHongchomihiquntin,vphnrng:Nitrngiinuloingiquen
vicsinhstloicmththessinhiuhungd,naytamunemhtlagiaoxungtrngiancholoi
ngilynuithnkhiphiiuchmgit.Vytrongquntin,aicsnsngthihnhsmngca
ta?
NgcHongvadtli,thtinngKimQuangvuivbcraxinlnhlnh.NgcHonglintraochotin
ng Kim Quangmt ti ht la vnm ti c, dn rng: Xungn trn gii, khanh hygieo ging la
xungtrc,rimigieogingcsau,khanhrngmlpcngscthng,bngtrilithsbtrng
phtnngn.
TinngKimQuanglnhlyhaithhtging,ciubitluira.Lctitrngian,vsnhcmt,Kim
Quangqun khutli dncaNgc Honglynm tic gieoxungtrc, rimigieo tiht lasau.
Chngngcmcrtmau,trnlankhpacu,choncchmccahtla.
Tithinnh, NgcHongngheNam Tovtuli chuyngingcxm chimgnhtmt acuth
ngngnigin,truyniuKimQuangtibtxungcitrnlmkiptru,nchohtgingcgieo
trng,kchotilcnohtcmichn1cttin.
Khnigingccngngy cngsinhsinyn,dutrucnngym cngkhnght,nntinng
KimQuangvnmimihathnhtruchuyagiacitrn.

1 Hn:hon(nitri).

ISAM

Thuxacvchngmtnhchilicntr,thngyunhaukhngkhtlm.Mthmngichng
lnthuyn rabinnhc ribittchlun. Ngivthng nhbunrulin bnhi tmchng.
Thuyncannglibgingginhttvomtbihoangcnhrng,nngthbttnh.
Lcm mtra,nng thymtc girutc bcph, dngvtin phongoct, nhnnngm ci:
Nngkiaulcny?Nngcbittalaikhng?Nutakhngkpcuththdsthinng
ri.
Vnginhclinklstnh,nichngbmttchngoibinkhi,nimnhnhthngmohim
tmchngchngmaybnn.
Nghenng thutchuyn,cgi ngmithngtm, borng:Tal ThiBchKimTinh, nhnvndu
quay thynngb nnnn giicu,nay bitnngc dthychung vichng, tasgip nngc
cngchngont.
Ni ri,Thi BchKim Tinhtrao cho nngmt vinngc vdn d: Nnghy ngmvin ngcny vo
trongmingvnhmmtlikhinongheimgithmmtra,nngsgpchng.iucnnhlkhibay
ngangquabinnngkhngccinigvichng,nulmsailicnngvchngubhi.
Vnginhclinlmtheoli.Lcnngngheimgimmtraththychngangngitrnbibin
hoangvu.Thuynnhccachngbsngthnnhnchmxungybin,cnchngtridtvobit
ynnay.
Vchngmngmngtiti,ribntnhchuyntrvnh.Vngmvinngcquvoming,bochng
mnganglngmnhcngbayquabin.Tronglcvuimngont,ngivqunmtlidncaKim
Tinh,daylicinivichng,khinchovinngcqurixungbin,vchngcngritheo,hathnh
isamngnivndnhchtlynhau.

CPCPHONGTHN
Trckia lngLongHngtnhBRa crtnhiucp,vlng nygnrnglithatht dnc.Cp
thnglnvnvoxmbttrub,ikhivchtcngi.Dnlngsnhtlconcpmtmt,ln
lihunghngvcng.
Vinquancaitraphnglintreogiithngchoaitrccpmtmt.Mtngchc,nitingl
taythinxcavngnylinbtrhconcptivnma.Vicysnghainng,ngchcinh
ninhrngshconcpmtmtmtcchddng,hungchihipscving,cncmttonlnhsen
mbngii.
Trahm,ngchcnhccpvovnma,vngvyvasitli,cysngtrntaynglm
lmchavonhnglmangy,icpnhralnhn.Btng,concpmtmtnhyxn
bnng,gmlnddirixngvovng.ngchcchbnmtphtthbvngngavbcont
cmtchn.
Lcmingixntipcuthconcpmtmtchymtvorng,ngchcthbttnhnhn
s.Cichncangiutrmythngmilnh,tuyvyphichuttctht.
T concp mt mt cnglng hnh, khng ngy non cng v lng bttru b, c ban ra tn
ngcirtngiquali,hocchuivovnmalmnnlilnu,ngiimmtchgtngi
ngnvcht.
Khngdngscmnhtrcconcpmtmt,banhitstinghcchphongchocplmthn.Trn
conngmnivonitlinthyxuthinmtcimiucdntscphongbnggiyhngn.T
khicphonglmthn,cp khngcnlaivngvlngquyphdnc na.nsau,mimthanh
vngngitathycpmtmtmonmenngnchatrinninghetrngchungkinhk.Cicha
nydongchc,saukhihutrdngln.

LOIKHCHAIT
Ngyxa xa,timtvng thnpminsn cc,cgianh mtngbh tnVin.Tuygiu chin
vinh,nhngvchng,concicabhhVinucc,thamlam,chk.
Trongnhcnuinhiuyt,traigihnmingi,cngvicvn,rung,nhcathmnginy
philmqunquttingy,nhngsnungthcckhthiuthn,bai,bano.Nignngin
my,giclcngvoxinninhVinbhthbchimnguixua.
Trongsytnhbh,cmtcgihVng,ngienixuxanhngcmttmlngvng.Bt
lunkgic,ttnguynnobgianhhVinbahchimnguixua,nngVngcngulnlt
giuchomingcmmanho.Ngykia,nngVngbbbhnhpmttrntnnhnsaukhibt
gpnngncpgoemchomtlonmy.
Bunti,nngVngrangicygoulngkhcthanthmthit.nglonmyhinnaninng
Vngvtraochonngmtlnc,dnrnghyvdngnvoncsimtm,tnhincuci
nngsthayi.
Ytheolidn,cgihVngvnhemlncratmra.Xongxui,nngbngthymnhtrnn
xinhpnhtin.
CnhVin bhthyvynglng hammun,mihchhi cgihVng,nngtht tnhthutli
phpbucalonmy.
Cnhngbhlintbnhngn,bycthtto,richongiitmlonmy.ngnni,n
ungxong,lintraochongbhmtlncvcndnlmngnhcgihVng.
Lthay,lccnhtmxongthnicnngangy,cthyrpnhaugikchlit,nngysaulngpht
mcymnh.Cnhxuhbchyvorng,uilimcdithnhloikh.
ymnhlnglxuri,lithmciuitrnttrngcngthmxu,nnbykhhhimittrn
cctng,hyvnguisrngi.
Mimittrthnhchaicngmuivnynguyn.

CONKINVNG
xHongMaicchnghDng,tnhtnhkeokitlimangttlibing,tingychrongchiy
vthnglacninhmkimn.Thychngcntrmkhnglohchnh,cngchnglokinhdoanh
snghipnnngilngukhinhght,khngaibunchon,choungkhinchoanhchnghDng
phiikhblngmi.
Langthangtrn ngvnh,mtngy kiaanhchnghDngng rabnngbttnh vikht
nhiungy.Tronglcmmanganhtathytrcmthin ramthnnivng.Mngr,anhtachyti
toan htly vng bng nghemt ting qut:Ngi kia, uti y dmlm ngang ly vngca ta?
Ngikhngbittalthnnivnghaysao?
Anhchngh Dngrunsnhnlnth thymtcgict cchphngphi,dngiuhin tththan
khcmnirngtimnhbthinhbriikhtlungy.
Vthnnivngnghenivythnglngnhnt,linhianhchnghDng:Nutagipchongi
cgiusangnomthngixthnhthno?
HDngprngslylngnhnomivsgipmingikhnkh,nutrilisxinlm
conkinsutichuirctronghang.

VthnnivnglintraochohDngmtciti,rixvphatrc.Anhtakulnmttinggitmnh
thcdymihaylmtgicmng.Trntayvnnmchttivng.Anhtamngrvivtrvlng,dng
vngmuasmmivtxahoavcimynnghu.
NhngngitrcykhinhmithDng,chngthyanhtagiucthlnlatilmthn,hDng
cmtcth xatmmicchlm nhch.ngthi,Dngcn khinhrnhngkngho khncy
nhmingcmmanho.
Mt hmc lo n my,mnh my l lot,o qun rch rixch b ti nhDng, ri ltrc ca
khngchui.Dng lylmxuhvnh pmliblon myddyhihmn mtlivo,lin
xchgyranhuiboi.
Nhngkhi Dngva agyln thlon myhin hnhthnhv thnnivng, trDng mmng
rng:Nhngithtlbcc,tikhthdung,ngicnnhngyxaththtthnochng?
AnhchnghDnghihnkuxin,nhngmun,vthnnivnghtlnmtting,Dngnglnra
hathnhconkinvng,tmkngch,hanghcmnnuvlnlttmmingn,trnhsgpmtloi
ngi.

CGINHGIUHATHNHCONMUI
Cmtcgiconnhphh,nhctinnnbingnhc,khnghchnh,cngchngthchlmvicg
cchchogianh.Tingyctahtnritmchknovngvnmng.Ngdyrilin.Thy
vymtv thnhinnbocgi rng:Tnayckhng cbingnhcnhvyna, nukhnglo
chmchhchnh,lmvicgipi,thtashakipnhngilmmtconvttin.
Mcdu clithn nhnkhuyn dy,cgi vnlibing nhthng,li cnc khinhr thnnhn
khnglmgmnhc.Ginqu,thnnhnhinqutmngcgi:Nucnkhinhrthnhthnth
chucnhaytrongbngti.
Cgivnkhinhkhnhnhthng.Vthnlinxchgynnhthccbangngvborng:Ln
nythngishakiplmcntrngbthilibingkhinhi.
Nirivthnhi 1gynh vomnhcgi, clinhara conmui.Bygi cgihamui vli
bing,myunnbcikhngni,misplycucuvivthn,xinbanchocchkimn,nukhng
thscht.
Vthnlinbanchocpcnhdngbayikimn.Vvlibingsnhsng,stingngnnc
gihamuilunlunchuivonnptrongxktybngti,icholoingingynmidmbay
rakimn.Trongkhibayththanvnnnhathnhtingvovebntaingi.

1 Hi:hu.

RNVRA
Bn bsng xanh cRa v Rnth nghch nhauc lit,v c haiu dnh bch trn sngv phn
mnh.RncymnhlanhlthngrnhmcnmRachochti.Ratuychmchp,nhngnhcci
maicngnhgipng,nnmilnthyRnqungmnhti.Rathtuvomai.Rnnhthcth.
Rn lylm tclm, tmhiu srn luynda thtca Rabng cchno mcn khngt, mkhng
lng.RaonbitlinboRn:Anhccnmcngvchthi,tiluyncmnhngdastnh
bquytgiatruyn.
Rachnivyribi,RntclmquyttmxembquytgiatruyncaRalthno,Ragilnh
khngbit,nhng mmiRnn gn,thcmmtmingg bnchtquau.Ni chtquau

chkthtRathtuvotrongmainhlaRn.
Hmsau,RnvagpRathreoln:A,tibitrbquytcaanhri,nhngtichabitltr
g,anhnnctnghachotinghe.
Ravuivp:lthutctuluynthnhmnhngdast.
Rnvnc cthamlam,cngmuncho mnhtrnncb gipstnhRannni: Ticngmun
cnhanh,ngtvanhctaychn,anhcmminggctumnhc,cntimnhmytrilitay
chnkhngcthlmsaomchtu.
Ralmravhohipbo:Nuanhkhngthim,tistnhnguyngipanh.
Rnmngrtrvku hthhngrabsng,Racnggithnthchti cmtngminggchtri
uRn.
VthamlamngunnnRnnhthitmng.TquynbchtrnsngvphnRa.

TISAONCBINMN
Ngyxachaianhemnhkia,anhthnhbunbnnngiuc,emlmnghncichpiqua
ngy.Ttn,ngiemtngthiukhngtinlmccngngb,misangnhanhnin,ngianhch
thchomtgilnlucriuiv.
Ngiemmangchicgilningangmtcnhrng,bngnghetingrnrthmthng,lintmnni
ththy mtng lotiu phub cyng qua chnnm kula thankhc. ngmi ttm, ngiem
khunlycicybinikhc,vlotiuphudy,nhbiuchicgilnlucchololng.Cm
lngttcangiem,lotiuphutchivbo:Tamunplitmlngttcangi,vyngihy
emchicgilnnyncingngkiagpccsnthn,nuhiigiheolyvngngc
thngingchu,phixinichoccihsnh.lcihthncgcny,nhngngnn
thamlam,chcdngthiviucnnhtlphigipnhngnginghokh,khinovath
phihto:ri.thtnhinminghngli.
Nghetheoli dndcalo tiuphu,ngiemtm ting,qunhin thyrccv snthnnhy
mavuia.Lcbygiccvsnthnnhhicmithtlnquaylinhnthyngiemthpth
ngoing,lingivoboigiheolyvngngc,ngiemnhtnhkhngchu,chnhnici
hsnh.Rtcucccsnthnphiemhsnhilygiheo.
Bygingiemsungsngemcihsnhvnhkhoeviv.Rivchngcgcnychng
mychcvchngngiemtrnngiusangsungsng,hcthmvngbcriemchiachccho
nhngnginghokhtronglng.Tingnngiemccihthnloanrakhpni,ngianhlintm
ntnnhxemhtht,qunhinngnhlithinhn.Ngianhnglngthamboemici
hsnhlycsnnghipcamnh.Bitrngngianhthamlamkeoc,nuccihthnshams
giusangquniunhnngha,nnngiemtchikhngchuichcvianh.
Tuy nhin,ngi anh vnkhng b quagic mng lmch ci hsnh, mi mumo, nh a ca
ngiemnhcpcihthnrivchngngianhtrnlnthuyniraminbin.
Gialc,ngianhngheccnithiumui,nucnhiumuiembnchccnhiutin,nnem
hthnrac,muittronghtrnranhncchy,chngmychcycthuyn.Ngtvngianh
chbitcliccmui,cnlicchonphnglithkhngbit,nnmuicchyhoinh
nctrnvblmngpcthuynrichmlun.Chaivchngngianhuchtmgiabin
khi.
Vkhngcaibitcnphthnngli,thnhramuitunchykhpidnghatantrongnc,
lmncbinhamnnhngynay.

MGCONVT
Thuxamttrignloingilm,ngitacthnhnthymttrichcaobngngncyme,cy
kh.Thngngy,loingigitquno,mnchiuemphitrcnhmttri.Vnpsngqungy
ngbabi,nnbcigngitacngem phitrcnhnng,chonnhngxcthi,nhngng
phnngitakhngnghnschegiu,ctungbaratrcmttri.NgcHongthyloingin
bbinhvy,lismtngykiamttribnhimc,nnataykomttrilncao,xahnthgian
nmt trmnmmi triucys. acubng trnntitm um,hai nginggn nhaucng
khngtrngthymtnhau.Nhvylmsaomnnsinhsng.ikht,vsmaquhinhnhnnloi
ngikukhcinhtai.
Cnloivtcngbdnvotrongmthm,khngcnngkimmi.ikhquloichimku
nhauchucht,munloithgmthtvangrng.Trongbngtimunngntinghnnvangravagh
rn,vabunthm,cacukhngcnphnbitcngymna.
Lcbygi,ccongtrng,gpconvtmivconchimxanh,mithanrng:Nguynniriccbni,
mttribun ginloingiv munthnnbi mtri,nukodi cnhnymith chngbaolu
dnghchngtachtsch.
Convtmicngthdi:Bitmttriumtmbygi?
Gtrngphha:Gibitmttriuchngtathkuxinmayramttribitthngxtchngtam
banchochtnhsng.
Conchimxanhlinni:Tinghengbtinirngtrckiathngthymttringoibinng,nu
muntmnnthramtm.
Gtrng xtliti scmnh,ritht vngni:ng rabinng thtlkhkhn, cithnti licn
chaclmsaolibin.
Vtminghenikhoicci:Citibilicatithaihnc,nhngnutiaanhratibin
ngthanhphiharng,tyvsaumicngvicnngnhctronggianhtianhphignhchu,
anhcthunkhng?
Gtrngcnnhsngkimnnnngthunlin.Vtmichgtrnglirabinngcchimxanh
dnng.Lctinithgpmttrianggiumnh.Chimxanh,gtrng,vtmibnkuxinmt
trinntrvchcgipcisngchomingi.
Mttritchiborng:Khngcu,citrngianutrc1lm,tahtdmgnnnphitrnm
i,naysaolitrv?
Chimxanh,gtrnghtsckhnnixinmttribanchochtnhsngbotonssng.Mttribn
ni:Ccngiccngkhnhcnynntachnghplngg.Nhngphiccchnotaphn
bitckhiccngicnnhsng.
Gtrnglinni:Chngkhkhnchic,nukhinonghetingtigythmttrihychunb
Chimxanhtipli:Cnnulcnonghechngticahtthmttrihynhln.
Mttrithyhayhaynnng.
Chonntmikhictingggyltrispsng,nkhictingchimcahttrncnhthnhthi
dngldngemnhsngchomunloi.
Vgiligiaokt,nnmikhivtmitrngthgphichusnngnhcpthnhcon.Vvynn
miccu:Mgconvt.


Utrc:U:ddy,hihm,bnthu.Trc:cbn.Utrcldbnhihm.
1

HMVNG,HMBC
lngkiacngitingi,lcspchtgihaingicontrainborng:Thngclnkhnli
cscvcnnlnhhaiconchvmrungmrng,cnthnghaithlyhaicontruvmrung
gnnhlnglocycymsng.
Khichachtri,ngianhcvngianngoa,dnhphnrungttchomnhnnboem:Anhllnlnh
phnthphng cha,vyemhycp truvmrunggnnh choanh,cnemlyhai conchv
mrungrngmcy.
Ngiemvnthtthnnnhnlidthaiconchrai.nrunggththytonsi,tuyvyngi
emkhngthtvng,omtlicynhmcvoich,vacyvahtnghungao:
Chmcy!
Chmcy!
Hmnaytadnchicy,
Htkiagieoxung,cngcngymmcln.
Cnghaingiriscpn,
Khetacy,mttangh,talinmbnmrng.
Kakaconnlinglngchng,
Chngnolachn,nhtmngcngkhcata.
Tinghtvangvorngsungntaibykh,chngbonhaukoraxem,ththycnhngivch
cyrung,chngnhnhaucikhckhch.
Ngyx,ngiemmtmilinmcythchra,ringmnhbngccy,ngmtgicngonlnh.
Lcmmng,ngiemnghemtcontrongbykhbonhau:Gcyrungchcchtrinnkhngnghe
nhtna.
Cckhkhcphha:Rungysi,nlidngchmcythchtcngphi,tannemnchnlm
phc.
Cckhlaonhaolnhi:Chnubygi?
Mtconkhlnhnhtbo:emchnhmvng.
Thribykhplikhingngiemvorng,ngiemgichtchobykhmangtihmvng.
Chngchngihtri,ngiemtridylyvngemvmuanhturunghngcucigiusang.
Ngianhthyvynglngtham,mibongiemrng:Emchoanhmnichtrongvihms
xinhonli.
Ngiemsnlnggiaochchongianh.Lin,ngianhemchnrungg,cycmtlc,
thnnmdigccymngiemnm.Bykhthyvychynxem.Mtconkhlnni:N
chtri.
Cc khnh xmxt xungquanh nghe ngng,ngi anhnn thgi cht, cckh nhhi: Bygi nh
chnnu?
hmbc.

Ngianhngherc.Lngthamkhinanhtamuncvnghnbc,nnlmbcamnh,kuby
khborng:Hychntahmvng,ngchnhmbcmtakhngcsiuthng.
Nghetingnicangigicht,bykhkinhhnhongva,tngmquhinhnnnnmngianh
rixungvcthmbsmcht.
ngimtkgiantham.

KIPCONTM
ViHngVng,tilngkiacngigaphgiuc,tnhtnhhungc,trongnhcnuinhiutgi,
hinhuvxinhpnhtlcgitnT.
MthmgaphbmtmtsvnglinditchoTncp,ribtTtrilinhptnnhnbng
roidu.Tchtisnglikhngbitmylnmgaphccvnkhngtha.
CuicngTitrititrnrakhinh,rilcvorngsunnutrongmtcihang.
Lcby gicmt vthnv tnhhamtrng gi,chncnh thincungnghim chnhnntrn xungtrn
gian tmcnh yu ngni trn gii.Tnh c vthn nyi n khurng c nngT n trn.V thn
khngkhingyngttrcscpcaTnntmcchbtpduynnng.
Thyvthnmthungtntoanbtmnh,nngTkinhhongbchy,vthnhosclinharamttm
ligingrakhpnibtnngT.
KhbtrnthotTlinquxungkhnvicPhtQuanmBTtcunng.LthayTkhnvi
vaxongthtmlicavthntnhinrortlichcnbnghtu.VvTthmnhqunnht
uchuittvohngnng.
Vthnbmtphpbu,niginngng,lingithngi,thnmavThinlinraoaismst.T
kinhslitrnvohang,nmmtchmchulnh,khngmtmingn,mttmochethn.Trong
lchnm,tmlihathnhhtucavthnmTnutvobng,livtrahathnhciknbao
bclyngiTvgighmluntmlinhhncangitrinhn.Xcnnghathnhcontm.Lunlun
tmchucnhtrntrungnhnhnglismagismstbtthng.

STCHTRITHM
HuynNngltnmtcgimilm,khngthchlmnhngvicbpnc,thuthavmay,tingy
chlocahtkhngvovicg.Mnnglmtgaphkhngmygiusang,lictnhchanhchua
xoimithinh,nnngitronglngtaicthincmvimconHuynNng.
ThnhlnhmHuynNnglmbnhnng,nmmtch.HuynNngphithaymvotrongbpnu
cho, nu nc chom. Kh ni, ngy thng khng chi n mi vic trong nh,nn lc vo bp
HuynNnglngtngkhngbitvtnouvphilmthnovvychcchcHuynNngln
tinghi:Mi,gou?Miccnhlamchno?
Mi,ncvoninhvyvacha?Mi,cigumcncmtriv.v
aum,libkugitngchp,ngimHuynNnglylmbcmnhlm,nnnily:Taocg
mycthtnhiumtmykimnhngmydngngkhikunheonhosutngylmnhictai
tao.
HuynNngccchi:Bmkhngthngconhaysao?
Ngimchanhchuacunhu:Thngcinig,nukhngcconcngkhngsao?

Tcthgiathinhkhngctingnikhnkhn:Liccangimkhngbitthngconsthnhs
tht.
Ngi mkinh s,nhn sautrc khng thyai thsinh nghi,b lin gngng dyi xungbp tm
HuynNng,nhngkhngthynnguna.
Bsstithngravncttinggi:HuynNng!HuynNng!khngmttingtrli.Brnr:
Trii!HuynNngumtri.
Bincuivn,bng bnhnraihiccaHuynnngnmcnhmt bicyvatrsinhra
mttrirtkl,mnhdivtrncnhiumtbaobcxungquanh,tamithmthoangthong.
imtbsngln,taynmlyihi,taysvotril,tnhinncmtrora,bthanth:Huyn
Nng!Mhiuvsaori.
Sautingthancab,nhiutingkhcnnonttronglngtrilivngln.Datriangxanhhngphi
ncmtvtingkhcthancangimdndnngvng.
NgyxangitagithtrilnylHuynNng,nhngdndnililtrithm.

TISAOCONVOICVI
Thuxa,lulmri,trongmtkhurnghoangdi,cnhconsnglntnira,civchngcon
voi(chchaiconthi, chkhngnhiunhngynay)himhoikhngsanh chic.Voicrtbun,
ngymcutrikhnPhtchocmtmncon.TriPhtthngtnhvchngvoiphchu,nnchovoi
cisanhcmtmncon.Chvoinythtllinglchngngychynhykhprng,hthcuvo
cicy,liitmhu,nai,h,bomabn,ikhilinhnhauviheorng,lmvoimphichy
ncnngngingha,michmdtcsxungt.Slinglocachvoiconmccthrngtai
agianhvoi,vccloithcngxalnhdnchvoiconna.
Buntnhvoiconilangthangrabsng.Gpmtconcsukhngl,angnmtrnbi,quentnha
nghch,voiconbcticini:Kabccsu,cimicabcthlthkialmsaomnung.bc
ngmsng?
Csukhngkhibctcvskiungocachvoi con,mitrlirng:Cimicatanhvym
xu lm? Coichng ngykia ci mica ngicn thl hnmi ca ta,n gingnh cona ch
chngva.
Consulitipli:Ngimunbittangmsngthhyxchligny,amivomingtam
ngithsbitngay.
Voiconngydikhngbitmumthmhimcacsu,nnbclignamivomingcsum
ngi.Csulinngomlyngmchtcng.
Thu voicha cvi,ch cci micng nhmiln. Khimi voiconb kpvo mingsu thau
ing,tdicmnh.anglccsulihmh:Ngimunbittangmsng?Mngmitit
ri,lunaytanthtcp,bygitanthtngi
Voicon ngheni rngri kinhkhng, cgit mira khiming csu mgit khngra. Mivoi bdnh
trongmingcsu.Ringtr,ngko,ibngingcottrachotichiuti.Mivoidndngin
rathnhmtcivi.
Thyvoiconibit,trigntivnchav,voimsanhnghichyitm,nbsngnghetingkula
cavoicon,voimlinptinhuiccsu,cusngvoicon,nhngnlccimivoibin
thnhcivitrngrtdk.
Voi conly lm xu h,nn ngy no cngp vi vo thncy to ln, mongcho chic vi rngi m

khngc.
Tloivoiucvi,vhaylyviqunvothncyldomtthiquen.

CIBNHVOI
Mtgntrmnhnghvthtthinnvottctrongnhvchngmtnginmy.Mthmvi
khtngichngniviv:nxinnhvykhngsngni,vytathintrmmtchuynxemsao?
Ngivcvkhngbnglng:inntunhntchcmicn,mnhkhnglmgchoainh,
liilmchuyntilithsaunynhmmtsaoyn.
Gntrmnghevnginmynivythhihnvcng.Nghmnhgykhngbitbaonhiuti
li,nukhngcitquychnhthngykiasbayniangc
Ngayngyhm,gntrmnmtngichaxinthphtquyy.Hngngyglmcngquchocha
singnngnhmtngingoano.Trongchacmtngsituytuhnhnhngtnhtnhkhngc
hinlnh,nghenngoisuicconcpthnglnquntmmi,minghramtk,bogntrmra
suilyncvcngPht,gntrmngoanngonvngli.Lyncxongquayv,gtrmgpconcp
lnhinraintht.Gtrmnivicprng:Ngihyi,tiemnccngPhtvchaxongsra
ynpmnhchongintht.
Lcgtrmtrli,thcpborng:Thtnhngicnglm,vynhngihytrolncydakia,ri
bungtaynhyxungchothtcmmtanchod.
Gntrmytheoli.Nhnglcgntrmvabungtaynhyxungthmtvnghoquanghinran
rclinhhngvTyphngPht.
Vsi ctm thyvy nglngtham cngtro lncy dabungtay xung,mong Phtha hoquang
rcvCcLc,nhngvlmcnnkhibungtaynhyxung,bngxcvocnhcyrutmcht,
hathnhcibnhvi.

THNCHTVTHNSNGNHC
Timin nin,cmt gtrtui chuynnghnci nuimgi,g vim rtchiu,li clng
tngtrivimingi.Mtchiukia,ttrongrngmbcitrvnh,ggpmtnglonmy
nmrnrgiang.nglngthnghi,gemlonmyvnhsnscthucmencmcho,
hmsaulonmykhibnhlicmnvborng:Tactixemtngslibitonvnmng
kithung,tathyrngcisnhngivnvi,chcnsngkhngbaolunalphitgicii.Trt
thnnhnginntamchnhngimtvic,mayracncicsphn.
Ngngmtlt,loginitip:TinhniphaNam,lnicnhtrunhn,cctinthnhthngvndu
qua.Vymainyvogimingiphicmtni,hthyhaingtinangnhcthngin
nggn,aibaoglmny,ngbaogilnting.Chngxongcucc,cctinhitithngihyni
nhngicnc bmgicnsmhmnuidng mphnslivnvi,nnxin haivthngtnh
cugip,mayrascsnglu.
Hm sau,g trtui lnni, qunhin thyhai vthn angnh cvi nhau.Nh ling lodn, g
bclignnghu.Mtltsaungthnrutrngbortru,grtrudngln,mtltngthn
ruenboqut,gqut.
nchngxongcucc,haithnrutrng,ruenngng lnthygthvnhi.Gthttnhnirtai
haspnchomnhvxincuvt.
HaivthnngchogbitmnhlThnSngvThnChtcoivicsng,chtthgian.Tthnlts
coiquatnhgththychcnvingynalgmnphn.TthnlinhikinSanhthn,thSanh

thnbocbislmchuyn.
Xongrichaibinmt,gtrtuitrvnh,sngntrmtuimicht.

NGTRNGLYRA
GipHilmtnhosnghovrtchmhc.Ngyn,quagplcvchngngichobtc
mtconranhemlmtht.nglngnhni,GipHilymtquantintraochovchngngicho
vni:Haibchyconrachoti,tixinblibngtin.
Vchngngichongthunngay.GioHiemravnhnuichkhngntht.
ThngbaGipHiphiihcvinggny,khitrvththynhcangnnpschtrn,lic
cmmcmdnsn.GipHilylmllmkhngbitaivonhdndpthny?
Tronglngphnvnnghihoc.Mthmgiihcriquaytrvngtrccarnhxem.cmtlt,
GipHinhnthymtthiunxinhptuytvitrongmairachuiralmcccngvichngngy.Thot
uGicHingrngyuquihinhnh,nhngdndnGipHikhngtinnhvy.Yutinhuchin
hudthngnhcgitrongmaira?
Lptmsn,GipHitngtbcvonhlycimairagiui.ChngthiunquaylithyGipHi
thbinsc,munchytrnmkhngbittrnvouv cimairabgiumtri.GipHilinhi:
Nnglaisaolitrongcimaira?
Nngyp:ThiplcngchaThycung,nhniltralntrnngoncnh,chngmayltvotay
vchngngicho ,nhchngncukp.Cm ny,hngngythipdndp trongnhhuh
cmnctrnghachochng.
GipHini:Cllduyntinnh,vynngcngtannktnghachutrn.
Nngy p:K thycung, ngitrn thlmsao ktnnduyn? Nuchng munth xinhy
xungtnthycungcuxinvichamthip.
Nirinngachngtidabsnglmphprncmi.Khixungtithycung,GipHic
Thylongvngthuntnhgcngchanhngbucchngphinnlitluhchnhvimtngthy
danhtingnkhoathisv.
Ngykhoathim,GipHicavthitrngnguyn,vlmmcithtlinhnh.
NgitathnggiGipHilngtrnglyracngvth.

NNGCHUTTRINHTIT
inh Trn,da vchthnhThng Longc cihangchut, tronghang chcmt conchut trngga
chng.mkiachuttrngikimn,bngbmtconchvnguibt.Hongs,chutchytrnvo
hangchutc.
Thalcchutcirangoi,chutclinbunglitrughochutbch.Nolmnhdnd,nh
caxuxang,nolcanicachmkhngmk.Nuchutbchthuntnhthscsungsng
phph.Htlingonngtkhngxui,chutclibunglieda,toandthitrnghoacngbc,
chutbchvnmtmcctuytquytthtitvingichngkhut.
Lcbyginghebnngoim,chutbchlinbrav,hayugpchutcicngvavti.Chut
cidgingghentngaynghinchutc,chutckhngnhn,hainunhaumthi,angcn
nngginchutcichytutquahangchutbch,ngngoikurochutbchmchi,quytchut
bchthngdmvichngmnh.

Xtlinimnhtrongtrng,chutbchkhngthnhn,racaphntrnnimnhbnntmchtrntrnh
chng maygp chut c bmxm nn ctuyt ra v. Nhngchut ci khngtin li, p litoan hnh
hung.Bngumtconmoxuthin,tingkulmvangngmti.Chutcivanghetingrngri
kinhkhng,bchutbchcmutoanchytrnriroltxungaosu,ungncmtball.
Tchutbchnitinglnngchuttrinhtit.

GIBITTNGT
NicnhrngkiacmtcySicaolngntrmtui,mingygichyvornglmbnvicySi.
GithivocySilmcnhlreolnlaoxaonhcanhc,ngynoibnnycngcahtnhth
lmvuichokhurngqunhqu.
gn khurng c lo tiu phu,ngy ngy thng nh chn caht nghu ngao. Ba n,c lnh vua
truynxungbolophincySilygctnh.Lokhngn,lituvivuarng:GSikhng
tt,numunxycunginthnnngtrmhng.
VuacholphinnkhngncySi.
Cmnlotiuphu,cySikuloborng:ngcutikhicht,tixinnnng.Nguyntrcy
cnhphhemchndigctimthvng,tigiknsbmtkhnghtitlviai.Tngyy
nnaybaminmrikhngthychhvngtrli,vyvtvphntinayxinbiungvy.
cchvng,lotiuphutrnngiuc,nxihuyhot1,licihuthipvxynhca.
ThycySitoln,tmthcttti,lotiuphubnbothruhxunglmkocas.
CySibhxung,khurngvngmtbngcycao,ngysaugichyvorngthymtngibnSi
thbunru,vuviquaccnotmkimngibngi.Mtchiukiagilcloinnhlotiuphu(by
gitrnnnhphh)ngngoicasthanvan.Thnhlnhnghetingththo:Nybngicatii,
mnhchiacchnhauhnlubygimigp,thtngbunqunh.
Gidodckimtm.Tingththolivngln:Bnangngstbntiy,bnkhngnhnraSi
cngphi.ThnSiblogicaratngmnh,bogialmthnhcasri.
Ginhnlibunbunp:Vy?Tinocbit.Thtngtrchchologichiarchngta,licn
cabcratngmnh.
Tiphiboth
Gitrnngind,hicySilogiu.Sichobitrnglogirakinhthnhbngthuyntmy
hmtrcchav.
Gicngnicnthnhn,tgicySi,richytmccbnbnphng,hplithnhtrncungphong
trnsngilogitrvnhnchmcngi.
Bothxong,gilibunvbnSikhngcnbaogitrlirnghoangnangyngygithngnh
tngtnbncascttingvivucngngibngithanth.

1 Huyhot:(hayhuyhoc?)vungphtin.

BAANHDTLMTH
Baanhhctrgpnhaugianglylmmng r,taynmmtmng,rininhau:Mangtingl

ngihctr,mmnhkhnglmnnthph,tingiikhngphc.Vysnybaanhemmnhnn
hpsclmth.
Cbauvuimngc.Anhthnhtnhnquanhqutthymtcihang,cmtconccttronghang
nhyra,tcthanhlmnncuth:Concctronghang,conccnhyra.
Anhthhailmtipcuthnh:Conccnhyra,conccngi.
Anhthbacngtrtinhngcphunchu:Conccngi,conccnhyi.
Lmxongmianhmtcuthnhvyri,cbaanhciclivlylmnglm.Mtanhbnggit
mnhni:Hhchnhgiithsaocngphicht,mnhtinhvythtrichckhngyn.
Niricbasaithngtiungimuabacquantidnhsn.Thngtiunglntntimtci
qunghvoungnc.Mtanhkiathyvyhithm.Nkhoerngbangthycanthngminhti
giihnngi,chtrongchcltlmxongbith.Lmristriqunnsainmuahmsnchcht
emchn.Anhkiabnhibiththno,thngtiungcmtmchxongbacuthconcc.
Anhkiavngcinghingnga,cisngsccmttactai,rinivithngtiung:Myci
muahmnhmuadmtaomtci.
Thngtiunghimualmchivy,anhkiamini:Taocngphimuahmsn,nuccil
trutthcsnmchn.

CONCH
Chaianhem nhkia,mtngianhthgianngoa cnngiemthhint,lidng lanhnnngi
anhothtcacitrongnhsaukhichamcht.Ngianhchthchovchngngiemmttplu
rchntvcngkhngbungipmng.Tuyvyvchngngiemcngcnrngchungcnhc
hn.
Vomtbuichiu,vchngngiemvanuxongni chongilichianhaun,thtbnngoic
mtcgigyyumnhmyllibcvokui.Vntnhnhnt,vchngngiemlinbcra
cadtcgivotrongnhngcnichochocgiangi.
nxongdathtcgitrnnhngho,cgivchngngiemborng:Vchngnhngithtth
ttbng,nh khnggonn nuchomn, nhngkhithytai khtthlinhn nhng,khinta
mangnrtnng.nplixinvchngnhngihytheotavonitastrn.
Niricgidtvchngngiemnmtconch,cmcygypvouchbaci,chlin
hmingra.Cbongiem:Trongmingnlcmtkhotng,nhngihytayvomunlybao
nhiuthly.
Ngiemlmtheoyli.Qunhintrongmingchycvngkhi.Nhngngiemchlydng
thi.Trvnh,vchngngiememvnglmvnbunbn,chngbaolugiuto.
Nhniqualng,ngianhthyngiemnaycnhcaocarng,qunophph,thtmmun
bitbquytlmgiu,mighvonhemgilthmvingrihiquacngchuynlmgiu.
Ngiemthtthcsaoniliynhvy.
Ngianhchpbng,lptctrvbiuvngheogitglmmtmncthtlongtrngimicgi
nxin ikhttin. Ngianhkhimt cngitm,c gichnggytm tinhvong lc.V
chngngianhmngrthnhcgilnngivngiapn,pung,rixincatichconch
nglyvng.
Khitini,cgicngcmgypvouconchbaci,mingchhra.Nhnvotrongthyvng

chirc,ngianhnglngtham,tchaitayvomingch,htcngvng.Mingchthnh,c
haitaytvochtrilicncmtngvngthnortrachoc.
Ngianhloayhoaymthi,ngichngmmingli,ktchaitaycangianhtrongkhnglm
saortrac.Ngianhkucu,thcgibinmtri.
Khngcnbit lmsao,ngianh nhhaitay kttrongmingch tngynyqua ngyncho
ncht.

GITCHKHUYNCHNG
Thuxa chai anhemh Trnh,n vinhau cngthun ha,ch ngtlngi anhthch chuynn
chi,giaoduktbn,vvybaonhiutincachamli,ngianhdnhlyht,khngchongi
emmtngnolmvnsanhnhai.
Ngiemphichucnhthiuthnnghokh,cnngianhtingytrru,bibcrongchi.Ngi
anhitiucngc vibagcptu.cnungphph,ngi anhthnglythlmhnh
dinvilngnc,ngivnhtokhuyngiith nocngkhngnghe.vy,ngiemcnnh
cychtnhtinbc,thcgothngianhkhngkhngtchi,uiv,tronglchbnbcaanh
tac cnmtiquan tin,ngianhly angaykhng tic.Vthyth bochng:Khngai li
nhmnhc,rutlibra,ngixabvonghalg?
Ngichngcili:nbbitg,ricoi,nucchuyng,bnbhkhngbtaochchBanth
nghngnhcy.
Niringianhhiuhiutcchorngmnhxthrtkho,khngmymaylunchuyngip
ngiem.Ngivbitnignavichngcngvch,nnlnglnglmthinh.
mkia,ngichngvavtinh,vrunrykuchngvobungnirng:Nguyri,hichiucmt
nginxinntrccanhmnhkui,mnhchomtbtcmmlocnchtngra,ui
mikhngi,ginquemlygy,nhlomtgylolinnglnracht.Emlinbthylotrongchic
chiudisnngoikia,bygimnhliuemchnlocchnongchoaibit,mitrnhkhiti
gitngi,thitloangiakhikhngkonnhmnhvy.
Nghevnixong,ngichnglinbonhi,mnhitmccbnvphlcemchn.Ccbnca
anhtakhinghekchuyn,thyutmcchthoithcvcnkhuynanhtannthtiviquan.Anhta
chnnnvnivivphiliucchkhcchmythngbnchngnginochutiptayemchnlo
nmy.
Ngivbnnivichng:HayemimichBamayrachbitnghtnhgipmnhmttay.
Ngivimingiemn,phlcvianhemchnlonmy.
Chngngmythng bncangianhulk tiutm,munlpcngnnh konhaunhuyn
ngtco.Quanhuyntruynchosainhaibtngianhiunphng.Ngivlinitheo
kuoanchochng.
Ngivbmviquanhuyn:Thaquanhuyn,nhngngibnchngtihcogian.Sthtchng
cloginmynobnhchtc,vtnhchtemchnlmtconch.
Quanhuynkhngtinchoqutmlnxemththymtxcconchbnhcht.Linhiquaduync.
Ngivthttnhnirng,vmunkhuynchngchabcithigiaoduvinhngngibnxu,nn
milmthchochngthyrbngdnhamhimcaconngi.
Quanhuynhtlikhennginginbctrvtruynphtngibnxuxacc.Ngichng
tnhng,xalnhbibcrutrvccbnbkhngtt,trtthngyungiem,htlnggip
ngiemcnom.

NGICONCHHIU
ngNguynCc,ngilngThanhM,nvichamthtchhiu,chhimchamngkhngc
hinlngnhnc,tronglnguchorngchamrnmconPht.trcnhchamngvng.
ngNguynCccmtngingnilcbygichnmitui.Giclmkhm,mikhincmth
runry,lmccanhcybn,ngichacanglinemmtcimungdachongnicang
ncmchkhngchocmbt,mibacmlibtngnicangngiringrditmnch
khngcnchungmm.ThythngNguynCclinngmtcimnggingnhmngchoheon.
Ngichatrongthylinhingrng:Conngcimngchoheonlmg,connhnuiheochng?
ngNguynCclcu:Conngcimngnyctdnhkhinochagiri,conschochan,
cngnhchadngmungdachongnincmvy.
Ngichaca ngbitngmamai mnh,nnbhnkhngcho ngnicacngn cmbngmung
dana.
Thyngnicanggiyuquri,ngiurun,linayyumaiaulmphinlycnhkhngt,
nnchangngmtchicxechngnicangembtrongrng.ngNguynCclinvrngy
chicxev.Ngichagindhing:Tabnri,cnemvlmg?
ngNguynCcp:Condnhkhinochagicnchchabtrongrngcngnhchabng
nivy.
NgichacangNguynCcnghxuhvchuynlmsaiquycamnh,linvorngemngni
cangv,lophngdngrtltt.
ClngaicngkhenngNguynCclngiconchhiu,bitkhuynchalmiuthintraudio
c.
(TruynnyhnhnhtrongQucVnGioKhoaThcklivitalCiMungDa.?)

SINHCONRIMISINHCHA
Haianhlnhchincgii binhtrvlng,mtnginhcvnlinglm ncphttmingh
nngibncamnh,linemmiquantincho bnvay.Hainmsau,nginylilythmnm
quantinnadttrongmnhisanglngcabnnhchobnvaythm,khintrccngnginy
cnthnlynmquantinbvomtcil,onlntinggibnbocmnhtithm.
Vchngngibnonracho.Mcdlcnylmnctin,nhngvchngngibnxubng,
tngrngnginyninnntoarpnhaumhi.
m c vchng bn ing cmnc xong xui,ngi nyi nm, tngrng sc ng
ngonmaisngtrv,vvanhnhcngspsinh.Chngngvchngngibnsptvinhau,
chlcnginyngqunxngvomcht,riemvithygckhngt.
Cchtlucykhtrsinhmttri(chcnhtmttrithi),ngivbnbxungn,riththai,sau
sinhngmtacontrai.Thngbnynmituicngchabitni.Vchngubunru,tm
cchchothngbbitnimnvnkhngni.Thnhlnhmthmthngbbngphtni:Xincham
hyimiquanhuynny.
Cvchng uhtscngc nhin,nhngmngthy thngbbitninn chaitctc imiquan
huyntinh.
Thngblntingtcovvgitngicahaivchngngibn,vtxnglngibgittrc
kia.

Quanhuynkhngtin,thnginychchgiunmquantinngoicngvxinchoodigccy
kh.Qunhinngnhlitco.
Quanhuynbtngayvchngngibnctmgiamgirichoabtrvququncamnh.
Khinginyvtilngthcnhvttronglngthayiqunhiu.Thngcontraicaanhcvconri.
Dongiiccunytruyntng:
Sinhconrimisinhcha,
Sinhchucnhrimisinhng.

ANHKHIBUN
VothiHngVngthtm,cvchnganhchnghLu,anhchngthhinnhccbt,hinni
mingi philmanhta ngngnnn, trilich vkhnngoanlanh li,ngynocng nc
chng:Saomnhkhngchulmgccgiusangvinhhinnhngita.
Anhchngbitvmnhkhngmunmnhnkhngngiri,nnmthmbov:Tiibuny,mnh
hycpchotimtmvntisingay.
Ngivthychngchulmnbunbnthmngrlinachominnvng,vsmsac
chnglnng.
Bcrakhinh,anhchngthycigcnglmtnnanhthythvlm.Mthmincicy,anh
thymtlibunangmbc.Anhmihi:Bclmcigvy?
Ngilibunvtmingp:Tiibunbcmiv,nnngimli.
Nghengikianiibunbc,anhchnglylmkhoilinxiniminnvnglyminnbc,v
anhtanghibunbckimlihnbunvng.
Lyminnbcbvotianhtakhoankhoilnng.
Ngyhmsau,iquamtcnhng,thyngimcngngitrnlngtrunghungaocahtcoicv
thnhthisungsngqu,cnmnhphimangminnbckknngnhc,nnanhtaxinimi
nnbclymtcontru,trongkhimicontrugimtnnbc.Nhnganhtacng,mincngitrn
lngtrulthathchri.
thmsau,thyngitrnlngtru,lcthcimingoingcngchn,nhngpngichndang
nnsad,ungcoingonlnh,anhtalixinilycond.nkhiemcondratnh,phichndti
giachngngirtlbttin,gpngianggnhhaithnggiytinvngbctrongrtlmtnn
anhtahi:Nybci,bcgnhcichichivy.
Ngikiap:yllahoal.
Anhlinxinicondlyhaithnggiytinvngbc.
Gnhhaithnginghnhngangmti,anhtagpnglocmcingthtnctivn,anhmihi:
Thac,cmcichichivy?
Thyanhkhkho,nglotrli:ylcithyhoalungtung,bkhngbitsaomhi.
Cngnhmylntrc,anhtaxinihaithnglahoallycithyhoalungtung.
Thyclingloilin.

Timtnikhc, anhthymtrntangchichong chng,anhlinhilcig. Mtatrnhn


anh,cirip:ylcibahoathina.
Nghelanhxinicithyhoalungtunglycibahoathina.
inmtcnhngthyhaingiangluicuibtconningning,thcntrngscnuccnh,anh
milntinghi.Haingikiacikhckhchtrli:Anhdtqu,bkhngbitngclulyhaysaom
hi.
Ngheningcluly,anhkhoilmlinnnnichokc.Thlminnvngemi,rtcucch
icmyconcntrngbnh.Tuyvy,anhtartmng,ccca,cccm1emv,nhbngsdng
lnvuaxemngclulyvnghenvuartthchngc.
Vnlng,anhemtrnhngayvichcvicvnhtnhkhngchoaimxemtrc,mphidngn
tayvua.
Myngysaudnlnganhmhircngclulydnglnvuaxem.Trongsngiidngngcc
c anh ta.V anh ta hoangmang khng hiu tisao chng mnh dmlm ci chuyn tobo nh vy,
nhngviclriccnngncngchngc.
nkinh,cihpngngclulycchuynnostvinxemxttrc,anhcngnhtnhkhng
choquanymra,lyclmnhvyphmthng.Quanycngkhngva,danukhng
nhnxemtrcthsgiamgianhtavcvanhta.Btcdanhtaphiquanymnphpra.
Khivamnphi,ththyconningningchpcnhbayvkhinquanysngst,bunci,anh
tathticrthvnthandiborngkhngkhogingcthngcbayi.
Chuynnythuntaivua,vualinmianhtavochuriphn:Trmbitchuyndngngcluly
cangiri,tuyngikhkhonhngtmthnh,vyngilmcchnocthngclk?
Anhtacnhlivni:Tuthnhhong,tiphimt:
Minnvngny
Minnbcny
Mtcontruny
Mtcondny
Mtgnhlahoalny
Mtcithyhoalungtungny
Mtcibahoathinany.
Vbaonhiucngkhnhclnlikhpnimitmgpngcluly.
Ngheri,vuacimrng:Trmsnlichongimithbnghaivbanchochcquanlanghng
nmhngbnglctriunh.
onvuaday2quaqumngquanylmquynmnphpmkhngtrnhlnvuaxemtrc.
Nhiunginghgnykhdi,nnmibngiigtgmladitrcli,nhngkihnnhau
chthnhthtngaythng,lphnthngxngngchoanhchnghinnyvy.

1 Cccacccm:gpnht,chtchiu.
2 Day:xoay,quay.

BAPHNGIATI

Mtnglibuntnhtnhhinlnhcnthn,trckhinhmmtlai,nglmmtchcthliphn
chiagiatichobaaconng.
Giaticang gmmibycontruvmichn conheo.Theochcththngi conccmt
na,ngiconthcmtphnbavngicontcmtphnchnntru.Cnconheothcon
ccmtphnhai,conthmtphnt,vcontmtphnnm.
Trongchcthcdnhaiiu:thnhtkhngcbntruvheolytinchia,thnhkhngc
githaiscvt,nghalnguynvnvymchia.
Thtl chuynrcri.Ngi concln tingdnhphn:Na ntrumi byconvn heomi
chncon,tonlsllmsaomchia.
nltngiconthcngcunhu:Phntithmtphnbantrulnmconrivihaiphnbav
mtphntnheotcbnconvibaphnt.Nhvyphigittruvheomichiac,mchath
cmgit
Ngicontcngtvbcmnh:Phnticmtphnchnntruvmtphnnmnheonh
thcngchngchiaquigc,trphixthtnra.
Tuygprcrinhvy,cbaanhemkhngaichunhnnhngai,tritgingccphnntrong
chcth,khngaingchusaimtkhonno.
Banucnbnbcnhnhvinhau,thtrisanhracivtotingvinhau.Cuicngngiconc
ngh:Trongnhphnxkhngxong,vycnhngingoiphnxvy.
Cbadttinhmtngnhogiivxl.
Lcbygingangngixemsch,chtthybaanhemkotibitcrcrivchuynchiaphnn
nnbo:,nuccanhemvicnyticacngthtnkmrtnhiu,cnvitichlychtnhcng
laothi.Vyccanhnhphncnglaocatibaonhiu?
Saumthibntnh,hdnhphnnghaiconheo.
Tngsnghmsau,ngdtmtcontruvmtconheonnhbaanhemconngilibun,rith
haiconvtnynhpvobytruheo.Xongri,nggittcbaanhemnhi:Bygitrongchungc
baonhiucontruvyccch?
Cbatrlilmitmcon.ngihi:NychHai,phncachbaonhiu?
Thamtnantrutcchncon.
ngbo:Vychhyvodtchnconcachi.
Ngianhcmngrv thpthmsngbitvphnlicamnh,ng lthchtmconvmt
phnhaiconchkhngctrnchncon.
Quaysangchungheo,nghitip:Bygiccthybaonhiuheovych?
Dhaimicon.
Phncachbaonhiu?
Ngiconcp:Nanlmicon.
ngralnh:Chhybtlymicon,nhngtrconcatili.

Ngiconclyphncamnhri,lttemtruvheovnh,chlichongmtconheophn
cnglao.
Ginltngiconth:Thacticmtphnba,vycchiacho.
nghi:MtphnbacantrumitmconlbaonhiuvychBa?
Dsucon.
cri,chmau vochungbtsucontrucach ra,nhngnhconcduca tili.,cn
heochcmyphn?
Thamtphnttclnmcon.
Vychcbtnmcon,nhchotimtheophncnglaonh.
Ngiconthcngnhngicontrnglttemphnnikhngcnbncignac.
nltngicont,nghi:Nych,chcbaonhiuphntruvheo?
Nginyp:D,mtphnchnntruvmtphnnmnheo.
ngtnhtonxonglinbo:Chhyvochungdthaicontruvbnconheo,nhngnhtimt
heophncnglao.
Ngicontcmngvnglanhchcbaconvbnphnnmthi,thmcnhngbncon
heothclivcng.Trongkhiyngtrvnhvimtcontruvbaconheo,tcnhinlngcng
cli.
Bnc sngcnhint hi:trongbaphn giati,k cchiauhng quslica mnhtng
tng,nncthyumng,vyulphnthithi?
Khngcgkhhiuc,ngiclitrongvnychnhlngchkhngphibaanhemnhkia.
ngemtimttruvmtheolctlmchophnchiangvoccconstrtnh,nhngng
khnngoangilimtcontruvmtconheocangmangti,thmvohaiconheophncnglao.
Haiconheonyrtngaytrongbaphngiati,lttnhinnubaanhemnhkiakhngtranhchpth
haiconheonykhngltrangoivy.

CHIMBTCTRICT
VoiHngcnhL,titnhThiNguyncmtngphhtnhtnhkhngcrngrilm.ng
cnmtru,giaochomtlcinchngikhngphi vngcho,mvmunbncngngilc
in,gitrukhngcng.
Lcngphhcht,nglichocconginhiurungtvbytruny.Rtticlcgikhngbit
chxcbytrumycon.Cctnhkeokitcngnhchavhaynghiknginy,ngikiacnxi
btgiaticac.Vvykhitinhanhlcinitruv,ctakhngkhirnhmhihantngcht.
Chiuhm,ctinhanhlcin,ngvolcanhnytngoinguitruv.Nhnvochung
tru,cgibngngcnhinvcnhngsuctmnmtruthi.Ltnhincnghinganhlcinbit
ctiemtruv,nngiubtmtcon,ctalinhchhingayanhlcinmtcontrucnthiu.
Anhlcinvnthtthborngtrckiangph hchgiaochoanhgicnmcontruchkhng
phisu.Anhnithnocgicngnhtnhkhngtin,vincsuctphisutruchkhnglno
nmtruc,nhvyanhlcingiubtmttru.Anhlcinthutrngtrongssuct,vcmt
ctmci,thnhramicsuctmnmtru.

Duanhlcinnicchno,cginhtnhphicsutrumilnh,bngkhngsaanhlc
inncacng.
Bnghioananhlcinginquni:Btctitrivomilsu,chlmsaosutruc.
Nixonganh bvorng,nghni oancamnhlm saobingii,nutr vsbcgi anca
quan,anhlintreocchttrncnhcytrnhmiiuphinphc.
nh,cgithyanhlcinivorngrimtdng,ctasinhnghianhlcingiutrutrongrng,
smtcaclinivorngtmkim.Ritriti,liblc,khngbitngtrv,clangthangtrong
rngsu,bbnhhonikhtmcht.Nhmgilinh,nncthnhchimthngbayralcbanmct
tingku:Nmtrusuct.
Cnanh lcin,lccht cngvnngm ngimion hn,nncngha thnhchim,thng ctting
ku:Btctrict.
TrongminrngrmThiNguyn,BcCnmilcbnghonghnxung,ngivenrngthngnghe
tingchimku:Nmtrusuct.lptctingchimkhckuln:Btctrict.CillchimBtc
trict.khngbaogichugpchimNmtrusuct.Hchimkiaurngthchimnlnhsangcui
rngchngbaogigpnhau.

CUVTVTTRN,CUNHNNHNTRON
Vchnglongng,mthmchogheragiasngthyconthunglunganguibtconra,ng
lolinlysochnconthunglungli,cnbthlyliemconralnghe.Thlrathotnn.T
ralitrongnhvchngnglothuynchi.
Maman,trithnggygingboltlitnhiconngi.Hmranghegilrtlnngoixa,
nhhibitlcchuynchnglnhxyti,bnnivivchnglongng.
Gingbo,ltlispxyn,vyngbhyktbngaytrnhnnln.
Bktvaxong,qunhingingtnilnngng,rimatrtxungnhthcluncngym.
Nhiu gianh khngkp phng, b cuntri theodng nc.Duy c vchng long ng,nh kt
cbgnnkhngbhi.Duncdngcaothmyvchngnglovnyntrnbviconra.
Ngivvttridtncnhmtmrng.Ranivivchnglongng:Taitrichncnhvy
thtlkhnkh,mnhccimaymntrnhkhitaing,nhngcnbitbaongiangthhicn
phicu.Vyngbcngnnrataytmivtnhhngphcsauny.
Vchnglongnglylmp,thuntheoliracuksac.
Lcbygidngncangnbvchnglongngmtconhi.Nchcnscbmvo
mtkhccyangbdngncyi.Conhnhnthyvchnglongngbnhynngitrnblin
xincunn.Vchnglo ngnghixemracnncuconhl loihungdkhng.Ragtu
p:Nncu, duhlloihungd nhngiivnbitn ngicut,skhnglm hingb
u.
Nghelira,vchnglongngcuhemlnb,chonungtt.
Xchiu,lithytxatrinmtconrnhmang,convtnybikhtvbnccunchcnthoi
thpcunmnhtrongmchnhnhbncytriiphngphng.angtuytvng,vtthychicbg
vvchnglongngcsngbnhyn,rnhlinlntingcucu.Vchnglohira.Rali
gtuvbo:Loirnctuyvymvnbitncu,ricngyrnstrn.
Nghelira,longngcurnemlnb.

Lcbygixchiu,vchnglongngsasonncm,bngthymtnginngangbm
votmvngychivigiadng,scnccunmau,lmchonginytrilnhpxung.Thyvy
longngbdbacmchngblitoancungibnn.Racnliborng:Khngnnu,nu
ngcunginyvsauhnshmhicngb.
nglongngkhngng,vhdvrncmcnccuthayhunghgconngivnctr
khnvtnhbnthin.Vvynglocilira,cusngngilmnn.
Bot,ltliquari,vchnglongngtrvchclochilisanhnhai.Miconvtcngcu
ucmtritrlirngxanh.Ngibnncngratnhthnhlovicbunbn.Ngykia,chicmt
mc,vchngnggccho,trvnhnghngi.Vabcvoca,ngbbngchamttrcmt
cirngchaygmvcvngbc.ngbumngrchorngmnhlmlnhnnctribancho
caqu.
Chngnglcngilibunbnnclongngcuvtlctrcittqua,thyvylinghvo
hingngbcvnggmvcunhiunhvy.nglothnhthtnirngcatricho.Glibun
lintgiraimtronglngthmtoantnhlmsaocpcsvngcanglo.
Vtikinhthnhgnghenhvuatruynraocngchabnhcpmtrngbuvt,nuaitmcs
thngtrmlngvngvlnhchct.Glibunnhngaynrngvngbcgmvctrongnh
vchnglongng,liniboquan.Quanntnnhkhmxt,qunglrngbuvtcacng
chalctiquarngbmt.Vchnglongngbbtgiamchngyhnhquyt,cnglibunc
lnhthnghngcnhgiusang.
Bitrchuynny,rabitmHvrnnirng:Bchmunnnvchngnhnhchotm
nnnhcprngbuvtcacngcha,chngdtaihachovchngnglo,vyphilmcch
nocuvchngnhnhckhibriu?
Hhihnngibunxo,cnrnsuynghmthirini:Tickmncunnhncata.Bygi
hytitmvocungcngcha,risausnchgiamcmvchngnhnhc.
Niri,rntgiravhingayxungkinhthnhtmvocung,rnhcncngchabthng.imt
cngchabngtrnnaunvcng.Vuachathyvychuaxtlm,truynraoaicuccngcha
schiachonagiangsn.
Cnrnsaukhicncngchaxonglinnngctrungnhvinngcvotaylonhcdndvici
cucngcha,onlnrangoinghengngtintc.
Hmsaungcttvobmviquannstrng,lonhccthucchalnhbnhcngcha.Quann
stlinvongcalonhcncungvi.Nhcvinngcqutvovtthngnnchtrongchc
ltbnhtnhcngchadthn,daththnghoxinhpnhxa.
Vuatruyngiaonagiangsncholonhc.Lotchi,chxinctdotrvnghc.Vuahay
chuynglibunbinghavongntruynemxt,thlonhclixinthamngchohn,chgiam
cmhnvokhmlnhchonchtmithi.

CICHNVT
Dostnhctrulingnvt,nutrutntnilocmcilmvicbainhiuthvtlibmmpta
liacimingtingy,lmbinglmnhcbynhiu.
Chaiusngcnhmtbao,truthchuynnghlmrung,quanhnmlogieotrnglathcn,
trilivtkhngthitlmchuyng,tingylangthangkhpxmlngnghungaocaht,vvycnhtng
thiucavtkhngsaotrnhkhi,thnhthvtthngsangnhtruvaymnrikhnglmgtrni.
Thtrivtmtchngdmsangnhtruvaymnna.
Thmlabtuchnngngoing,truhnglochimchc,cntrngkhuyphnnbanngyranm

ngoi rungcanh chng,ch cban mth vnh nghngi. Chngng mm thalc trukhng
canhgi,ktrmgthtlatrongrungemi,chngrngngytruhaycthmunri.Ttru
tmcanhgi,hmnoctruirn1thlangoingcnnguyn,ritrumtmingqun,thsng
ngylatrongrungschbch.Gnhtmamtrukhnggtcgilano.Tcqutrulintmnh
mtngnho,nitinglmulc,thahtuuits.ngsuynghgiylurigiptrumt
kmnbtqutangktrm.ngbotruvtmchothtnhiunhacyimtinrcycc
tharung,ktrmmbnmngtithnocngdmlnnhacychnsdnhvo,khicnuibt
ktrmcngnpmnh.
Truytheok,vnhtmthtnhiunhacychasn,ilangoirungchnti,vkhitrispti
linemnhacyytrncnhng.Trvnh,trunhmtgictignsng,milchbchira
ng.xanhnlitrurtingcnhin,vktrmlacamnhkhngaikhchnchvthngxm.
Vphnvt,ntrmnhiuln,trukhngbtclylmtcao,tithngkhoemnhhinlnh
nhnc,nayvvkhngphng,chnchdnhcngvonhacygkhngra,ngchutrncho
tignsng.Chngthybngtruthpthonggn,vtkhngkhithtkinhhnva,courtclyrt
chnchyi.Chngngvtmtthngbng,vanhcchnlnclinngtmxungao.Lcbygi
chnvtchacmngmngbaoxungquanhccngnchn,likhngbitli,khitxungaotngrng
phennyscht,chngngnhacydnhybnchnbngchcbinthnhmngmnggipchovtli
i.
Thyvytrutcquvcgykhnvouvt,vtlinlnxungthotthn.Tchnvtthnhrac
mngbilithtmau,cngtuvtbplivkhccycatrukhnlnuvtsaumttrnnvn
trmla.

1 irn:tunrn,tuntra.

TCHCHIMAA
Luri,damrngcivchngngitiuphunvinhauhaiminmrimkhngcmt
acon vuica vuinh.Mt hmvchng bnvi nhaunnn ngicha gntrinni nchay
nimPhtcucon.
Qunhinicuttrvctlu,vngitiuphucthai,sanhcmttrai,ttnconlaa.
Lcthngaalnbytuithmnquai.Cnlimtcha,mtconkhngaismhmsnsccho
ab,ngitiuphungyngyphivorngncimitimtmiv,smtmilmchogkhng
scsnscnuidng conth.Saunhiulncnnhc,gtiuphukhng cnbitcchnohnl
cithmmtngivk.
Nginbnykhngchinlngnhmrutcaaa.Ngoiroivt,tingnngtingnh,chta
cnbtaaphilnlitrongcnhnglychnuibyvtcachtanui.vynba,chtach
chothngaancmthacanhcn,inomck.Vvytinthychav,thngaathngtht
thtkhckvichavnidghhnhhchnvt,nbnglicnchoni.
Nghevy,ngidghcngghtcayghtngthngaa,nnglinhicmn,nhptnnhnri
chochngtin,ilcgntichtaxcmtchnct,lycmtrngtrilnchothngaabon.Thng
aakhngdmcilidgh,linghtithn,hinocnmcnungy,nngniu,snsc
naythcckh,cmlitrnctbon,lmsaonc.Nccmchncmmkhcchotilcchan
lntnxchravnh.
Phnmtnhc,linghetingngidghchanhchuamngvn:,ngxemthngaahnhhti
nbc no,cm bngtn taynkhng chun, ngikhcrm rtnhma tro thcnlm ng
c.
Nkhxungthin,gvlykhccinhthngaa,chngdtrngnhmuabngrachttt1.

Chncmtrngttungbyranhngvact.
Bygigtiuphumihiuclngdbcccangivkthmunri.Gchcnccchchn
convuichtarakhinh.
Bangysaurathmmthngaa,gtiuphuthytdimmtconchimklscxmbaylnu
trncnhnhngricttingku:Btcmcttrchocha,nhbccla,claa.
Gtiuphubitngayrnghnthngaahathnhchim,bungranhngtingkuththm.

1 Chttt:chtngaylptc.

CUA,RA,CUI
Mtgnhquratnhtrvlng,nghenhiungi bonhauconcuanrtngon,ctmquehaicng
thngbngang,glinhi thcchvmaumaurachmuacuavchog n.Chvnycngkhng
bitconcuanhthno,nnkhilntnrachnhnthyconsamcngcque,cmutnglcua,mng
rmuav.Anhcholkhngphiconcuamlconra,bochkhkho,haingcilytoting,khng
ainhnai,mithatilngnhxtrngphnx.
Vxtrngcngkhngrconcuarasao,thyconsamcciuidi,nnbolcui,xhaing
utht.Gnhqumclinkinlnquanhuyn,nhphnxminhbch.Quanhuyntruynini
vticngmn,vboemtangvtchongicoi.Khnningicngkhngbitrconcua,nnphth
nhvy:
Conmuacuachngxong,
Thngniralicngthmdi.
Thngchaxxconcui,
ylbanggiiquycba.
Hcondithcmcha,
Dndicycngquantrng.
ngphminhchthng,
Chokhishoinghi.
Cua,ra,cuigiaiphi,
,,emngcoili.
ychthlconbcpnc,

isaucngiphrng:
Qusauqurtqurang,
Qutrnclng,ngx,quanhuyncngqu.

TCHTRISURING
Thuxakia,chaianhemcngnhaundngnhbnbsui.Ngianhlmtvquanttngti
tro,nhngvchncnhdanhliphdunnlabphnhoahi,bchuthip,nmcob,higai
vndttrongcnhlmtuyn,mngimttrngthanh,cm,k,thi,tulmbubn.
Bylunngnhvosvinhhincangianh,nnngiemmitmtheovhmsmbnanh,ch
lngchnghndanhli,mcao,orngnichnkinhthnhxahoatrngl.Ngiemhngtmcchxa
lnhnirngtrvthnhth.Bitvyngianhthngkhuynem:Cngcaodanhvng,cnggiu
giannan, chluluyn cnhluson gcta,c khu ngihm lmgbn tmnhcxc, chngta
sngthongdongtrongcnhthinnhinnhvychnglthnhthisungsnglmsao?

Nhnglingianhni,ngiemthnggcbngoitai,lichtrchanhmnhgnd,nnmiba
vttngtitro,chncisngmaimtnhccy.Ngyngyngiemtmcchhoctolychi
tinthnvinhvua.Mthmgnbsuiccicytrsanhmtqu,trnghnhdngxxnhqu
mttn,ngtvvcngvcgailmchmnhnhotnhtngmikimchm.Thtlmtqulcha
tngthybaogi,mithmlithonganngnc.Ngiemchorngchitinthncamnhn
ri,linhiqulvotronglngymaiemvkinhthnhdnglnchovuathngthc.
Ngianhhtsckhuynlnemkhngnnliulnhmchucvvothn,nichntriunhchngthiu
chitringon, vtlvuaoi hoichinmt thquhnhdngxu xa.Ngiemvn khngnghe,nn
nnquytmtrai.
Khingiemxungnkinhthnh.emquldnglnvuabolqunycmithmtahngtrm.
Vualiningiemvoritruynthvlydaobququyra.nchngnhvuaalnmibng
nginhnmt,btmikuthiomsm.Ccthvbnxmlibttringiemriemrachmuvti
khiqun.
Saulcchicungiemrirng,quanTvtctm,tmnniqungtrilmxem,ng
thy tri nyc tng mi muvng, cm ca nly nhy nh m c,ngi thy mi thim nm vo
mingthngtngoymivthmngon.Lptcquan Tvobkinnhvuatrnhquats.Nh
vuavnchatin,truynemchomnhnmth.Qunhin,nhvuathngthcchngvcbitl
lngcatriqunytrcgichatngthngthc.
Nghli,nhvualylmhihnltaygitoanmtmngngivtrngvngmnhemhindngca
l.Tuyvyviclri,khnglchotriuthnnhnthyslmlphintrchmnh,nnnhvuach
mthmvinisuring.
Hmsau,nhvuatruyncho triuthntmxemgctchcatrilvhinni nocnhiemv.
Quanqunilngkimkhpnivnkhngbitninocthtril.Chcngianhlbit,nhngt
lchaytinngiembrnguvhindngtril,ngianhkhngkhichumyhitic,tisaokhng
quytlitngncnemmnhlaouvochcht,nghthnvlngnhngbunring,ngianhmthm
sukhnhthyemhinvtrchmc,chonlcssuringlmngianhnhumbnhquai.
nsau,mtvvuanhL,nhntryqunquacnhrng,thytrilvachnvngtrncy,mithmbay
phngphtmiboqunshixungnmth,licnghemtqunsgikchuynnnttntril
ltrisuring.

NGTINSMCLNGD
TitHipHucngihLtins,sngmtivinhhinnvualcnc.Tuysngtrongcnh
giusang nhngngtin snythng vngvn nibunring. Nilngng tnhinmc ranhng
chmlngtrngbchnhlngd,emhti,nlimcranhiunhthng.Ngitrongtrnubit
chuynnnngmginglTinsmclngd.
Bunb,ngtinstmraschsrilptrainvithipxungmty,tmxemkiptrcmnhlm
nhnggmkipnylimclngdchongiibimnh.Khitimcung,ngtinscDim
chatiprcnimnvchobitkiptrcngtinslmtthsinhtnhahoanguyt,lcchtDim
nhnhbtuthailmcond,nnqusbttiphpnhlybdadtrngvo,spsachoi
uthaibngthyphpquanngnlinirng:saukhitrasbthyngcngclmnhiuvicnhnc
cungi.Vynnbltdmchotisinhlmngicthinvinh.
Vanghephpquannivy,ngmngrvivtutlpdchyi,chngngtnqusltayhnng,
nmbdadmgit,vngchyqumaubnbdadrchtocvnglitrnlngmymnh,thnhra
kipnyphichumclngd.
Ltinsnghexongnamngnati,mihiDimchaphilmcchnogtschnhngltlng
d.Dimchatinngravborng:hyrntunhntchc,lmlnhcunhnththtnhinlng

dsrnght.
Trli dngtrn,t ngtin shtlng lovicthin cugipnhng nginghokh, khuynrn
nhngkcgian,lptrain,ctchamiuthphngthnhthn.nnmsumitui,tnhinnhng
mlngdbiniumt.

CONMOCACNGQUNH
Trongcungvuacnuimtconmortp,cmocctmtsixchvng,nhvuacngmonh
caqu.Mthm,CngQunhthyconmocavuathkhoi,khngphiCngQunhclngtham,m
vmunkhuyphnhvuacichi.
CngQunhlinlnvocungnhvuarnhnhcpcconmoemvnh,thosixchvnggiui,
lydylucbucvocmo.ThngbangCngQunhbyrahaidan,mtdatonmnngon
vmtdacutm,xngc,cmthacanhcn.Xongringthconmora,chnmonmentida
nngonthngnhpdtn,cnnuntibndacmthacanhcnthngynchonn.
Lungythnhthiquen.
Bmtconmo,nhvuachoilngkimtm.CngithynhCngQunhcmtconmoging
rcconmocavuann tuchovuar.Nhvuavnbitcitnhrnmt caCngQunh,libitng
hayphphch unyukia nukuCngQunh nhi:Khanhc btconmoeo xchvngca
trmachi,xincholitrm,trmqunlm.
CngQunhhinhvua:Mtmosaobhnghichoti?
Vcngithyconmotrongnhcakhanh.
CngQunhcilingay:Knnihmh,chconmolconmocatinui.
Nhvuanhtnhlconmocamnh,cnCngQunhthboconmocang.ibnliquating
li.RtcucCngQunhnivivua:Xinbhhytriuccnhthnvochu,tisccchlmchot
r,mocabhhaymocati.
rinhvuachotphpnhthnling.CngQunhni:Xinccquanlmchngcho.
Ni ring xinnh vuaem ra haida cm,mt daton mnngon vt l,mt dacm thacanh cn.
Trckhithmo,CngQunhniviccquan:Bygimunbitmocavuahaymocatirtd.
Mocavuachntonmnngonvtl,cnmocatichbitcmthacanhcn.Vyccquanlm
chngcho.
onCngQunhthconmora.tpquenrinnkhibungra,conmoingaylidacmthacanh
cn.CngQunhreolnvuisng,mconmovnh.

CHNGT
VoiHngVngthba,tiChGiakhucngitnlChngT,mcitnh,chsngheo
htmt mnh bnbsng. Banngy chilikim n,titro lncy mng.V nghokh, cmt
chickhcngkhngsmninntingyltlongoisng,hocgiumnhtronglmbi,chtkhino
dmvochlngxmngngi.
Mthmangvnvtrnbict,ChngTbngthymtchicthuynchonvlibnbict,
mtbythnphmtvcngchaxinhpttrnthuynxungbinhvymntmgi.
BitnnglcngchaTinDung,concavuaHngVng,limiphnxinhp,ChngTphn
smangtithtl,phnscngchaTinDungcthnnnphimoictrivicnathnmnhxung
ditrnhslal.Chngng,cngchaTinDungthyvylinchothngitihu.ChngT

khngdmngoimnhlnkhict,cnmmtchmchutrn.
Cngcha TinDungthyth cholduyn tinnhnnbng lnggngha cngchng,vcho thn
emlalnchochngchethn.T,cngchaTinDungctnhcngviChngTtiCh
Giakhu.VilnnnggicchngvramtvuachamChngTkhngthun.
Mthm,ChngTharacungvnginngcgiabiChGiacngcngchasngtrongcnh
vuivy.Ccquantrongtriuthyvy,tulnvuaHngVngrngChngTcmuphn,tonn
mttriunhringbiChGia.
VuaHngVng cgin,saiquans nninhbtchoc ChngTvcng chaTinDung
emvtro1trti.
LcqunsrnrnnithChngTdpbcungin,cngcngchaTinDungchpcnhbayv
tri.

1 Tro:triu.

BYTHIUTHN
Timtcih,cnhlusoncamtnngcngchaangtuicpk,mycmtnngommlc
tiutrnihoa,nhsngnimnhommtaralmchonngcngchakinhngc,mcnglm
choloicntrngbnhxungquanhhthyutrmtr:,nhsnggkdiuquchatngthy
baogi,chcltintrntrixung,vytahytibnahoakiaxemnngtinmangcithnhsng
kdiulaichobit.
Lcntrngbonhaunhth,rikonhautbaytibncmhoa,chngnhnrthynngomm
cng bnh nhchng nhngrt pl ttrong mnh titra mtth nhsng lple chatng thy.
Chngtngnngommlmtntinmcannnhaonhaohi:Nngkia,Thinnhnnglm
tichimbyaxungtrn?Ngmnhnngthtlxinhprcrmunphn,nunngngchuth
chngtixintnnnglmncha.
Nngommkhpnptrli:Ccbnsubcatii,ticngmtkipnhccbnchcgkhc
um ccbni tntilm ncha.Ti nghm thnchoci thnhnmn camnh,no phitin
thnhgba.
Lcntrngththmbonhaucvkhngbnglng:Nlmcaolmcchkhngbubnvimnh,
nnltinnnkiuknhvy,mnhnnvnhiiiuxemntrlirasaochobit.
Bntnhvi nhauri,lcntrngmi hinngomm:Ny nngkiai,nngbokhng philtin
gingtrn,vychlmthnonngccnhngvnghoquangkdiuth?
Nngommcip:,,ccbnthynhsngtrongmnhtititrannngtiltinthnhch
g?
Phiri.
,ccbnlmri,lthnhsngtnhincachamtisinhranhvychcphihoquangtin
thnhgu.
Dunngomm nivy,bycntrngnhtnhkhng tincgiugimstht. Chnglinhvi
nhaunngitnngomm cplynhsnglmcamnh,nhngchng lisvTriPhttrng
phtnnrtcuchnnhautmcchkhc.
Mtmkia,cngchathnhvuachavhonghunbnhbyhihoangvmngcxem

nhsngkdiucanngomm.
chomhoangthmphnrcr,nhvuatruynttcthndntrongthnh,nhnhutreon
kthoanica.Chonntbhnkhpkinhthnhucnhsngr.Bygilcntrngthynh
sngtarakhpnithreomngsungsngchiaratngbybaytarabnhng.Lcnbnnh
n,bycntrngbnhnhnklnnhsnganglngltara,richngkhobonhau:,vym
mnhctngconbommltin,thnhgnnmicnhsngkdiu,khngngthnhsngy
yri,mnhcrpnhauplynutvobngtcnhinthnmnhshahoquangnhnngomm
chg.
Nixong,tngbycntrngnhbthinhaulaomnhvonhn,toanplynhsng,nhngttc
bnhlathiutchytiukhngcnmtmng.
Duchtvnhn,thmlcntrngbnhvnsaymnhsng,iikipkiphthynhsng
thlaomnhvolmlthiuthn.

TRIDAHU
ivuaHngVngthmiby,cMaiAnTimlmquantrongtriu,vmtcunicvkiuklm
nhvuaniginbtyAnTimramthoangoxaxi.VAnTimxintheo,cvuachpthun.T
haivchngAmTimsnghmhiutrnhoangotlolycincimc.
AnTimphicycygieotrnglycin.Thigianqua,mthmcuimang,AnTimthynhng
nchimthatuvmtthtrivxanh,brathynhiuhtnhonhhnhbudcnhnu.AnTim
linnykinemthhtkiatrnggingxungt,ngyngyvunvngtinc.ctlu,lvcy
blantrnmtt,nsautrranhiuquvthxanhlngth,nvothyngtngomtm.
AnTimmilytrekhcchcmvothtrinythxungbinchotrii.Thuynbunqualitrnbin
khithyqullinvtln,ritmtihoangotraoithcn,lal,viblythqulmangvt
linbnchomingi.
Nhqulvngon,chmtmnhAnTimbitcchtrng,nnghebunxnhoangongycng
ng,i sngcav chngAnTimnh mno m,vuiv vcaAnTim lisanhc mtcon,
cnhsngcavchnghiuqunhvtv.
Nhngqulgivtlinminmmtnhiu,ccquanlmstulnvuaHngVngvsxuthin
cathqulmngon.VualinhlnhchoccLchutmxemthqultuati.Thuyn
bunlinaquanqunnhoangogpAnTim.VchngAnTimvuimngnrcsgica
nhvuavknhdnglnnhngquttngonnht.
Khitipcvt tngcavchngAnTim,nhvua chobrakhaothngccquan, aincngkhen
ngon.VuaHngVngnghncnglaocavchngAmTimtrongvicgycgingququ,lit
lcbiyvchngkhngthantrchchivua,bitanphnththngcgnglmlng,nnxungchiu
rcvchngAnTimvtlinchophchichcc.
V chngAn Tim khi rihoang o khng qun em ht ging ca th quny v t lin gieo trng
truyngingnngynaymchngtaquengildahu.

CHUYNQUSIU
Ngyxa,NguLangvsaymnhansccanngChcNmbphvicchntru,truinghinh
ngangvoinNgch,khinNgcHongcginngthiChcNlivsaymtingtiucaNgu
Langnntrnivicdtvi.NgcHongvcngphnn,bttichaiyrausngNgn,cuisng
Ngn.
nsau,NgcHongnghthngtnhnnranchoNguLang,Chcnminmgpnhaumtlnvo

ngymngbythngby.
Thuby gi,trnsngNgn khngcthuyn bchic,Ngc Hongmira lnhlmmtchic cubt
ngangsngNgn.Ccphngthmctrngiicmilnloviclmcu.
Thri,ccphngthmcmnhainylm,khngaichuschhuycaai,thnhrakmunlmtheo
kiuny,ngimunlmtheokiun,rtcucmingimt,gnnhnkmchiccuvnkhng
xong.
NgcHonglylm bctc,bttittcmyphng thmc,halmkipqu,ly usplithnh
cuchoNguLang,ChcNbclniquasnggpnhau.
Bhalmqu,ccphngthmckhngdmontritrcht,mlithghtnhau,xngvocmm
nhauchohlng cmtcVvy,trcngy mngbythngbytctrcci ngyphilmchuyn
khdchtrnsngNgn,lquthnguinhnhau,cnmnhaucht,xcxclngcnhvtric
lngu.
vy loiqun chngcschs, lngcnhenthui thitrngrtxu xddy,mi lnchng
Ngu,Chcbclnuchngquasng,trngxungdichnthymtmenngmlcnhc
thkhngkhigmghic,ghtm,nnchngNgu,Chcralnhchonchimthcmikhilntri,
phinhchoschlnguctrngp.
Thngngyonghtnhau,cnmnhauxxcclngri,nngyibccusngNgnliphinh
triclngthbosaolqukhngsiuchoc.
Ngynay,mithngbyluqutnhinrnglngsisi.

NGTRNGMIHAITUI
ngNguynHin,ngilngHDng,tnhNamnh,ni tinglthnngtlcsu,bytui.Thy
dyhcchonglmtnhscha.Mingynhsdychongmitgiy,hctrongchcltlng
thuccmi.
Nmmimttui,NguynHinThkhoa,nnmsau,nhmiTrnThnhTn,ngvothinh,
ccTrngnguyn.Lcbygingchmimihaitui.
c avo chuvua, vuathy mta blot chot thkhng khingc nhinv tihc nnhi:
Trnghcviaimgiith?
Trngturngvasanhrathgiilin,chcnhcthmibaiultinhthngttc.
VuathyNguynHinthiukhimtn,linnikhngclphp,nnchovhclilnghangba
nmmicralmquan.
Chngbaolu,sTuemsangThngLongmtbithngngnthtincNam.Bithnhvy:
Lngnhtbnhunht,
Tsninosn,
Lngvngtranhnhtquc,
Tkhutunghonhgian.
STuembithdnglnvuaTrn,nhvuaemhitriuthnthchngmtaihiucnghalbi
th.Ccquanturng:BhthmiquanTrngnxem.
VuaTrnlinchosgiitriuNguynHinvkinh.SginlngHDng,vonhTrngHinth
thyatrangluicuidibplinbnctrng:Ngvnquntvinbotrhtumyto.(Tinghe
quntxachbpnc,llphinnhvuaBp).

Trnglinngkhupli:Ngbnhuquancnhnikhtmiucanh.(Tactcchclmc
Ttng,nhngcntmnunicanh).
SgithyngicaothmcngphctiTrngHin.BygimibytvuamiTrngvkinh.
Trnglcubo rng:Lctrcthintbotakhng thnglnghaphivhcli, nnaymibit
thintcngchabitlnghagc,thlmsaotalaikinhchong.
Sgivthutli,vuabitlilinsaiemcqut,lngtngnrc,bygiTrngmichuvkinh.Vua
traochoTrngxembithngngn.Trnglincmbtlngvitramtchin.rigiingharng:
CuthnhtcchNht.ngcxuibngunhau.CuthnhbnchSn.ngcxuicnglch
Sn.c.Cuthba,haichVng.tranhnhautrongmtnc.CuthtcbnchKhu.ngang
dccngthnhchKhu.c,rtlichlmtchin.1
STuphichuphcticaTrngHin.VuaTrnlylmpphongNguynHinlmKimTVinhLc
iphu.SaulmnCngBThngTh,ctluthmt.
Vuathy ngitui trmti caonnly lmthng tic,lytn huynThngHin ira lThng
Nguynknimbchintivcngctnngvy.

1 TraTinHnVit:Nht=,Sn=,Vng=,Khu=.emrpmychtrnlithtac
chin=.

CHIMCHOBO
Thuxa,canhnngdntnhtnhsingnngchtphc,lmrungchbitclarungmthi.Minm
vokhongthngmilachnngngthanhnngdnvcchiurangngvcanhchngla.
mkia.vmtmiquanhnngdnngqun,lcchaitntrm,muntrmlanhngsanhthc
dybtgp,mibnvinhaunngitanhi.Tcthhaitntrmdnggypanhchttt.
Oanhncaanhlntrikhiuni,NgcHongbnsaithinbinhibthaitntrmemvtrti.
Vathymthaitntrm,NgcHongvnqutmngrng:Haiabythtlphngigianic,
trmcangilicngitngi,thtlngti.
Vythstnhngit,gitngithbyphichucht,nntabtmttnphihakiplmloichu
chu,cnmttnthlmcoco,trniphilmkipcntrngbnh.
NgcHongquayliphaanhnngphuphnrng:Ngisingnngvhinlnh,lphichtoan,vyta
chohathnlmchimchobo.
Anhnngphuturng:Nuthngchotilmchimchobothtibitlmg?
NgcHongctngha:Nhngichahiucta.Tachongilmchimchobolchongi
dctiptclmnghgila,tclnghipxacangivy.ngthicngchongicdpbo
thhaitntrmbtnhnkia.Chngslloicoco,chuchu,cnngilchimchobo,hmala
chnuthcoco,chuchuxn,chimchobosthahmbtnntinutsngtr
th.Ngithylcngbnhcatritcha.
Bygihnanhnngphumichulmchimchobo.
Vtchnym hngnmnmalachnthchim chobobaylnkhpcnhng btgitcoco,
chuchu.

TRNGTRNH
ngTrngTrnhctntht lNguynBnhKhim,hiulBchVncs,qu lngTrungAmtnhHi
Dng.
Khisanhratchtthngminh,hcunh.Mthmngcngbntrcioqunxungtmtibn
Hn,cthytngsiqua,nglinhnngrini:Thngbcbtngrtsang,chticdaqudy
nnchlmcTrngnguynhayTtnglcng.
ValnlnngtheohcvingBngnhnLngcBng.LcLngcBngissangTugp
nginghl LngNhHttngchomtquyn ThitThnKinh.nhc quynschny,c
Bngtinhthngv khoals.nsau,cBng traoquynThitThnKinhcho BnhKhim,nh
ngcgiivkhoatintri,onbitvichngvongcatnc.
NmiChnhthsuvinhMc,ngvokinhngth,cTrngNguyn,VuaMcphongng
lmngCcHcS.Bygi,trongtriubnnnhthnkophektcnhnhiuhithndn.nglindng
sxinvuachmumitmknnhthn.Scangkhngcvuachpnhn,ngbntquanv
ntrnbnTuytGiang,mngimttrngthanh,nonxanhncbiclmthtiudaongythng.
Tuyvtrs,nhnglcnocvichtrng,vuanhMclinsaisginmivkinhbnvicnc.
Nhccngvtihcuynbcbnbcmivicuthngsut,nnvuanhMcphongnglmLiB
ThngTh,TrnhQucCng,vvymmingiginglTrngTrnh.
LcTrnhKimlncmquyn,thlcthuvomttay,vuaLTrungTnmt,conkhngcningi,
TrnhKimmunthadpnycpngilyngaivng,nhngtrongbngcnphnvnmisaingitm
phcn HiDng hikin TrngTrnh.ng ngonhmt ivbo ytrng: Nmnay mtma,
thcgingkhngtt,chngmynntmgingcmgieom.
Niri,TrngTrnhbotiuqutdncha,thngngrachi.
ngbotiurng:GichathPhtthnon.
Sgivthutlimili,TrnhKimhiurngTrngTrnhckhuynmnhnntmdnghnhLlp
lnthsnghipcahTrinhsvngbn.DohTrnhchgilynghipchachkhnglmvua.
LcnhLtrunghng,TrnhkimvNguynHonghimkhchnhau.HTrnhcnhiuuyquynhnnn
hNguynsbmhi,bnchonginhikinTrngTrnh.nglinni:Hongsnnhti,vn
idungthn.
Nguyn Honghiu lin vnng xinvo trngi ThunHa, vnh cdy HonhSn chech m
NguynHongdngnncnghipnhNguynludi.
LcvntiBchVnAm,ngcsonquynSmTrngTrnh.bnnvicvlaicancNam.Nh
lithi HoaNhtchintranh vthgiii chinthhai,nhiu ngithngnhcn nhngcusm
caTrngTrnhli:
Longv,xukhichintranh,
Canquax1xkhaobinh.
M,dngccanhhngtn.
Thn,Duninlaikinthibnh
MnhiungichorngTrngTrnhonrtngthicucncnhvthgii.
Cngnhcu:

Baogibodtbng,
ChaconnhNguynbbngnhaui.
ngvovicnhNguynbloikhihongtriucngthvy.

1 Cchvit:txchuynaobinh.

CYKHBNGVNG
Ngyxa,c anhemnhkia, chammtsm limtinsn khln,nhngngi anhgiantham
dnhchimhtc,chchoemmtmingtxo,mttplutranhvmtcykhngt.
Ngitahtrng:
Chanhchuathkhcngchua,
Chanhbncma,khbntnin.
Nhkh manocng ctri,lil tringt,nn vchngngi ememkhi gosngly ltqua
ngy.
Ngykiacnchimphnghongttrnnibayxung,ungaytrncykhcangiem,baonhiu
quchnubchimphnghongnsch.
Nghenhiutingngkl,ngiemlttranhnlncykh,thyschctrithkutri,kutri
mcykhmkhcrng.Chimphnghongthyvylinhirng:Ngikia,tisaokhcthanthmthit
vy?
Ngiemtcti p:Vchngtivnngo,quanh nmchcynhccykh msng,nayphng
hongnschctrithlyumigo?
Chimphnghonglinni:Nhngingkhcna,talnhttricanhngithtasbtn.
Byginhngihyxetayra,tanchocykhkhc.
Chimphnghongniri,nhvotayngiemmtcykh,cnhlvtriubngvng.
Vchngngiememnhngqukhvngibn,crtnhiutin,tmuanh,tuvn,tut
mingythmgiuc.
Ngianhthyth,bndhingiem.Ngiemcthttnhthutlichuynnchimphnghongn
khngtri chocykhbng vng.Ngianhsinhbng tham,bnnnn ingiem icykh
ngtlyrungvn,insncamnh.
Ngiembnglng.
Tngianhlmchcykhngt,ngyngytrnginchimphnghongnnkhxincy
khvng.Nhngngythngtriqua,chthyloichimquhngn,hnglbayncnphtrichnri
ay sn.Ngianhtc ginlycy nhui,nqu baylnbung ranhngting:.u! Qu!Xu
h!chnhokthamlamchk.

STCHCHAMTCT
HNingynaycchaMtCtccoilthngtchmaicngnhcnh.
Thuxa,voinhL,oPhtrtthnhhnh,chachin,amtcctlnnhiuni,ngisng
ocngng.VuaLThi TnlilngingngmoPhttbi nht.Ngoinhngchamict,

nhvuacnchotrngtuccngichac,tctngcchung.
Mtemvokhongthngging,nhvuanmmng,thymihngscnc.KPhtBQuanmhin
rahngdnnhvuaixemmttasenchili hoquang.Gitmnhthcdy,nhvualinemim
chimbaothut livitriuthn.Lc bygi,strngThuyn Lo,ngidangcmging mioti
hongcungmibnvinhvuanndngmtngichaknimPhtBQuanm.
Chanycdnglngiamtcihhnhdnggingnhtasen,cmtcttrntdincnh
ln,nhvuattnchaDiuHu,cchkintrctheolinghthutiLa.
TngycchaDiuHuvsau,btnhthphng,thychadngtrnmtcictnntruynnhau
gilchaMtCt,lungythnhquen,nntcaigilchaDiuHu.

THNGLA
NgyxahuynPhLy,tnhBnhnhcvchngngilmvnnghokh,sanhcmtacon
traittnlLa.Chaquai,Lacnnhtuichucnhmcicha.ThngngyLatheombtchi
rausng.Lclnmitui,mLaemLachomtnginhgiutrongvngchntru.
Thymnungcckh,Lamitrmgcachemvlmthtchomn.MLabitchuynrylad
lm,Lamithikhngmtrmgna.
Thngngy,Lauitrurangmctruiuthi,cnLattpvibaatrhoang,htby
vicnhnhaubnggygc,lirnhauitrmbu,b,khoailang,csn.Bivyngitathngv:
ThngLa,thngHung,thngHoang,
Tribu,tribvickhoailang,
Gpuxtchnganthno.
Mtlnn,thngLatrulcvovncangphhlngbncnh.ngphhtruynbttructli
btnktrunphvnng.
Bmttru,thngLakhngdmvnh,nrthng HungvthngHoangitm.Tnhcnnhnc
trutrongnhngphh.Nlinbnkvihaithngbncan,tnhngphh,mingibn
locucha,byginlnvobttruemvchoch.
Chhayc,sblinly,nnuithngLai.Ntrvsngvimgi,vxinvimchonihc.
Mnphivanlyngthychonchc.Nrttid,lihaysanhsnhnhau,nnthyhc
khngdmdynna.ThngLabnhpvithngHung,thngHoangvviatrngnghchibt
trmgiasc cangigiutronglng, riemvchiacho ngingho.Hnhngca thngLacng
ngycnglng,ngitronglngmihipnhauucoviquantrn.LnglnhlintmbtthngLa.N
hongs,trnlntnh.cvinitmphccaquantnhthunhnlmthuch.Labnhctpcn
quyn,v ngh.Cnglnln, Lacngc scmnhhn ngi.Tnhnghahip nngpchuyn gbt
bnh lxng vocan thip, vvy giaLa v bncng hoc bthng c nhngtrn gyg nh
nhau.
Nmcmkhoathi,nhngaigiiluncihocctincltthc,bngkhngthbnhhng
duvnhaychtt.Tuyhchnhddang,Lacngvothi,nhnthybnthamquanbtnt,ngci
knghonn,Lavcngbtbnh.Thamti,cngmngbnlnvonhvinchkhogitcht
nginyritrnvorng.
Quanqun mcuc truyn rorit, Lachiu tpm vngh nghipln lttrong rngchng liquan
qun.Nhiutrnhaibngipchinddi,quanqunibiphirtlui.Laembhtrnralngxm
chimottisncangigiuemchongingho.Thanhthcngngycngto.Triunhphitreo
giithngchoaibtsnghocgitchtcthngLa.NhngLagiilntrn,thnhraquanqunphi
btmLaemrathoai.NuthngLakhngchuranpmnhthmnbgit.lnghiu,thngLa
phichunpmnhchomctha.NhngchngbaoluLatrnthot.

Bygi,Laphitrntrnhrtcckh,ikhtnhiungy.Btcd,Laphicitrangsadngtrnvo
trongthnhkimsng.Quanqundxtbitlinbaovythnh,mcuclcxtkhpni.Latrnvo
nhmtnglohinlnh.Lcny,Langhetinmmnhbbnhmcht,ccbhlpbbt,lpbgitth
aulngkhngthitgsngna.Mthm,Lanivinglorng:Chabaogitibthtbichuacay
nhlnny.Cltrihitiri.Vynghychtlyutiemnpchoquantrnlnhthng,ch
cncchtinpnng.
nglokhngbnglng.Lattrimnhchongemnpquantrn.ThriLabemratrmquyt.
nsauccuhtcmthngLanhvy:
ChiuchiunlingtrungMy,
CmthngchLabvytrongthnh.

STCHHNVNGPHU
TrnngbintNamraBc,dambincaGi,thuchuynPhCt,tnhBnhnhchn
hnhngithiuphbngcon,lHnVngPhu.
Stchnhvy:ThuxalclnsutuibVngPhucngngianhrutravnnma,haianhem
dnhnhaucyma.Lcngianhangcmcondao,vginnnchmemtrnguchymu.Ngi
anhhongstrnibitdng.Chngbaoluchamuquai,bcontranhnhaucphttisnri
embbnchokhchthngh.
Tmthnphiubt,mtngykiablcnlngthuynchi.Blnkhnvphilngmtngin
ngnhc.Vchngnvinhaucmtacon,tuynghomtrongmngoim,vchngthun
tho.
Hmnrirnh,chngmingilibtchcov.Lcvchtcra,chngthyniuvccitholn
mihinguyndo.Ngivthttnhthutlicuchuynxyratrongngycnb.Vtranhdnhcyma
vingianhnnbanhchmtrnu.
Ngichngnghequakhngnig,mtbundudu,snghmsaulythuynrabinbornginh
c,riibittch.
Ngivnhichmikhngthychngv,mibngconlnngtrnnitrngrabinngngtrng
tmdngcachng.
Ngythngtri qua,ngichngvn ibit,ngiv cmconng trnnitrngi chngv,cho
nkhictmhnhhicangivvaconuhatrtrgiasnggininon.
NgitattnlHnVngPhu.
Tctruynrng:NhngghethuyntNamraBchaytBcvoNam,khingangquaHnVngPhum
munchoghethuynimauthcttinggiln:BbVngPhu!Thuyncachngbphasauka,
vybhynigichothuynchngbv.
Tcthgitonilnathuynltmautrnmtbin.
CbithtHnVngPhunhsau:
nghiltNamraBc,
TribangysptiQuiNhn.
Gpghnhunichpchn,
Trngrachtthymthnnixanh.
Ngaygianhhnhnhnlv,

Taymbngmttrhinhi,
lhnniVngphu,
Cngithiuphconthtrngchng.
Tribaophentht,cln,
Thnliubbaoqunnngma.
Mtmnhtngtgiatri,
Ngnthutingygiangsanchila.
Kvtbinqualitrmx,
Thngthnhcutrinhnchiuhm:
Lyb,bthiginm,
ChngbQungkobumtheosau.

NGITHIUPHNAMXNG
VNngcchnglchngTrng.Haingnvinhauttlthunhavuivvsinhcmta
contraittnln.
Gpphilctrongnccgicgi,chngTrngphirailmnhimvcanginamnhi.VNng
nhlolmlngnuimchngvaconth.
Chngbaolumchngquai.Cnhnhcnghiuquanh.aconcnglntrngcngdthng.Lm
khinbpbhichanu.VNngborngchanilmnxacngspsatrv.
Cmthngbnnhcha,kukhcomsm,dhoikhngnn.VNngmconvolngmnghn
ngothngcm.Nhnnhnlnvch,thybngmnhriln,nghcchvvcon.Nngkun,tr
lnvchmnirng:,baconvrika.
Thngnlylmvuimngkhngkhcna.mnoncngavicibngtrnvchmngibng
baringrtngon.
Thigianthmthottriqua.Gicgiyn.ChngTrngkhngitrvNamXnglniquhng
gpvvcon.Vchngmngmngtititronglcsumvy.ChngTrngkhngkhicmthng
chovmnhcgngnuiconrylnkhn.
Lcbygi,VNngxchrichmuathcnvlmcichng.Nhngtraoabnchochng
bngm. Khinng iri,thng bdyny kuln kukhckhng chuchochng Trngbng, nni
rngchngTrngkhngphilchacan.
ChngTrnglylmlvaddnhngonngt,va hin:Nuquakhngphilchacan.Vy
chchacanlai?
nththni:Chacannythnglm.mnochacancngnynavin,
tikhuyanbunngmithi.
ChngTrngnghingvmnhngoitnhtronglcmnhvngnh,vvymmicnginngn
ynavin.
VNngichv,thykhscchngkhngvuithhihan.ChngTrngmitcginmngnhicv
thmtvtoanuii.VNngonhiuchngnghingmnhctnhringtronglcvngnh.
Nngnghrngthnphnnbchtrungtrinhtitlitlmu,thmnngkhngkhogignchotrn
vnthxuhbitbao.Chcnccichtmitcnioantnh.
Nghvy,nnnngirabsnggieomnhtvn.
Clnghaytin,tmvtxccanngln,xcvnti,khscnhthng,aicnglylmthngtic.

Mtm,nangngitronglngcha,vngtrlnvchku:Ka,chacannkiaka.
ChngTrngnhnlnvch,thybngmnhphnchiunhnduinln.Bygichngmihiur
nguncn,lngvcnghihnvnghioanv.
Miviclricnbitlmsao?ChngTrngmiemconrabsngbylcngtgiioancho
ngivtrungtrinhtitlit.
Tctruyn,VNngchtidcthnhtincvbomngchochng.Dnlngcmgngtitngha
nnlpmiuthVNngbsngtcgilmiuNgithiuphNamXng.
nsau,lcquasng,vuaLThnhTnclmbithcmcnhnhsau:
Nghingtughnhtakhihng,
MiuainhmiuvchngTrng.
Ngnnduttngnghetr,
Lnncchicholynnng.
Chngqucivngnhtnguyt,
Giooanchnglmyntrng.
Quaymibitnguncny,
KhtrchchngTrngkhophphng.

CYABNC
MtthsinhququnThanhNghTnh,hcgii,thngminh,tnhtnhhohoaphongnh.Ngykia,vc
luchiuvoHuthiHng,lcquabnLukhonggiaQungTr,ThaThinthchnggpmt
clinhanscmnm,lincmciscpcanng.
Lcquasng,chnglimth,thclicngtdyuchng.Linhaingchnsnn
duynchngv,saungychngthsinhvotrngthitrv.
Khoa thi, chngth sinhu gii nguyn.Tr vbn Lu,by gi chng lmt vtn khoa
cmingiknhvtrngvng.Tuyvy,chngvnngpngiyu,chnmtlnnarng:sau
khivququntthtvicham,chngsnhmaimiemsnhlncinng.chonngtinlng,
chngciotngnng:
Ravoliy,
choempkogiTylnhlng.
Chngiri, ngyngynngvna chkhchsangsng. Chiuchiu,nnggcmi, neodi
gccya,emocachngrangmnghanhthng.
Ngythngtriquaqumau.Thmthotcmtnm,nhngbnghnhcachngvnvngbt.C
lithngtrnglnbncttinghtvovon:
Thuynvcnhbnchng?
Bnthmtdkhngkhngithuyn.
Thynngcsc,cduyn,lmkhchquaalichcgho.Viainngcngkhngkhngtchi,
mtdichng.
Mtnm,hainmribanmtriqua,hnhbngcachngnhosinhlmxiulngcgicngvngbt
phng tri.Nh thngchng cht,lng cgi tngha in,ha dicng nn.Nng khnghiu
rngvchamkhngthuntnhhayvchngthsinhclngbibc.
Nngcngtchinhngcuchnnhncamtraitrngtronglng.Nhiungichorngnngqusi
tnhnnmiichngikhngyunngchvvuimingmhahnvinvng.

Sbunkh thtvnglmcho cli bncyatrnsng Lubingnbing ng,bingni


ci.Trnsngxanhngitakhngcnnghetinghtvuititrongtrocanng.Nngvnchoch
khchsangsng,nhngvvuitikhngcnna.
Thri,mtchiukia,vquthtvngsaubaonmich,cgichothuynragiasng,hlnmy
tingnhnnhcngmyncrilaomnhxungsngtvn.
Vsau,cnhngcuhtruem:
HiTrmnmnhiunihnh,
Cyabncconvna.
Cyabnccna,
Conthcnmxatri.

TRUYNNGILYCC
Haivchngnginngphuntnhtnhhinlngnhnc,nhnghimvkhngconnidng.V
chnghtsccukhnPhtTrixinbanchomtmncon.Qunhin,lngthnhthunPht,Tri,nm
sauvchngnginngphuththai.nngysinhn,chngmayramtconcc.
Vchngnginngphurtbunphin,chnglemccgitithmangtistsinh,hivt,cnn
sngthlngncchci.vy,cngvictrongngoilikhngcaitiptaycoisc,ngbuth
ngnthandi.
Mthm,ngbbngngheCcphtthinhlnnitingngi:Dahuspchnri,chimchcsnn
ph,vychamchoconragivnda.
ngbmincngbnglng,chkhngtinrngcccthgidac.
Lcbygicmtmthsinhiquavnda,thykhngaicanhgithdtractplndam
i.Hbnggitmnhvthinhkhngctingni:Xinccthyitrnhrangoi,ngplndanhem.
TrongmthsinhcmtchnghBchnhnquanhqun,chthymtconccngigiavnthlylm
sinhnghi.Khnglccbitnitingngi?Nunbitnitingngichcltinthnhgbaxung
trny.
Nghvyri,thsinhhBchlntinghi.Ccplirtmckhnngoan.Chngbitsao,khivnnh
th chngth sinhmc phibnh tng t,ti ngych nhnng Cc. Cham chngthy conbun b
bingn,bingngththmhicndo,bygichngthsinhxinchammnhchophpclynng
Cclmv.Chamchngtngchngmcbnhin,nnmithybantr,nsaubtcdphi
chulngconicinngCc.
VphnchamnngCcthvcnglongi,conmnhlCcchuphilngimbitlmdulm
v?Clngii munchnhomnhchng?NngCcbitchuynlin khuynchamcynlng
nhnlihahnvinhhBch.
Chuynnynlnkhptronglng,aiaicngcichochngthsinhdidt,htngirisaoliphi
lynngCclmv?Hmn,ng,thydyhccaccthsinhtruynchoccthsinhhyvbo
vnh,mingimangtichothymtchicomi,onothybnvakchthc,hngnothyva
nhtthngischimgiiu.
Ccthsinhvuimnglm,vcdpttchovhtrti,cnchnghBchthduduntmt.Nng
Cclmgbitthuthavmaymhngcynhuativivccbn.Vvychbitththanvicha
m.NngCcbitchuynlinbochngcyntmlovicschn,chngnghnknngsgiaoo
chochngemnpchothy.

Qunhin,ngngyhn,nngCctraochochngchicogmxanhmaythtkho,thydyhcmc
voththyvavntng nitc,aicnglylmkhen.Trongkhi,nhngchic ocavccbnmay
emmvo,cithrngthngthnh,cithchtbstlyngi,rtcucchcchicogmcanng
Cccgiinht.
TtaidmkhinhthngnngCcna.
Nmsau,triunhmkhoathi,nngCctheoachng,lcnmtbicynngchuivocmt
lttrra,ciblpccxuxbinthnhmtcgipnhtin.ChngthsinhhBchlylmmng
r,thalcnngCcspxplihnhl,anhtalnvobirmxemththymtbdacc,linlygiu
i. NngCc bitchuyn nnn chng xinly bda li,ngi chngnht nhkhng a,Thnh ra
nngkhngthtrvtincnh,bitrcybylmkipcc.NngCcnhlicitrnlmvg
thsinh.Khathsinhugiinguyn.Vchngvinhhintrvlng,aicngkhentti.

CICNVCCMU
Ngyxa chaivchng nhbunkiagian thamlngo, chramtci cncnrng,bn trong
thyngn,haiucnthbtng,nnaibitcngian.Thngngy,khicnhngbnchongith
dccncnvngmc,cnkhimuahngbnli thdccncnvngqu,vvymuahaybn
hngvchngnhbungianthamcnguclivphnmnh.
Nhbunbnnhvy,chaivchngutrnngiuc.vy,vchngsinhchaitraimtmy
snglng,trcthngminh,aicngkhenlnhcphc.Ngyn,haivchngbnvinhaunnphb
cicngiangiokiadnhnclichocon.
Haivchnguthuntnh,linemcicnrach.Lthaykhichcnra,chtthyngnbinumt
c,mchthynglimtccmulm.Chaiulylmkinhs,lmlsmhivngynocng
lothinbc.
Chngbaolu,chaiaconbnglnracht.Haivchngaunvcng,kukhcrtthmthng.
HbitrngmnhvlmcnnPht,Trimihnh phtnhvy.Nhngmunri,vchngchbit
thanthvinhauchkhngdmontritrcht.
Mtm,haivchngnm m,thyBthinnborng:Haiaconca nhngictlyuqu.
Trckia,thynhngilmchuyngianc,lngcntrounnTrisaihaiconquuthailmcon
nhngiphtansnnghipny.Nhngtkhithyvchngnhngibitcictngthin,phb
cicnthyngn,hnglotunhntchc,nnTriPhtcmthutmlngthnhihaiconquvTri
khngchochngphhoisnnghipcangi.Vyngikhngnnthanthna,mhylolmthin
ttcnhiuphnthngqugidnhchongi.
NiriBtbinmt.VchngnhbunkianhliBtdn,khngthngtichaiaconcht,mli
lolmlsmhimtlnna.Vchnghtlnglo lmvicthin.Vsaulisanhchaiacontuy
khngkhingtunv,nhngccihinlnhthngminh,hcunh,linvichamrtc
hiu.
Lnln chaia conuthi lmquan,th chaknhm htlng.Vgi, vchngnh bunc
thnhthi,sungsng,xagnucmcmnn.Bygi,vchngmihiurngTri,Phtrtcng
minh,vic lmgian cdu knnhm nu cngkhngtrnh cqu bonhn tin.Cng maynh
smbitsmhimhcannhnsungsngvgi.

THNNITNVIN
TctruynthnniTnVinthucdnglcLong,nhnghothngvorngncilmksanhnhai.
Mthmvanngmtcych,bngnghemttingsm,kThiBchKimTinhhinnborng:
Nhngiccntu,vyhylnhvtnymcunhnth.

NiriThiBchKimTinhtraochoThnmtcygyribinmt.T,Thnvoluntrongnichuyn
trbnhgipngilmphc.HmnThnidochnnithybntrpchtmtconrnln,nhn
kniurncmtchVng.Thnlincmcygygvournmnimph.Tcthrnsng
libxungsngimt.
Cchtlu,mthmThngpmtgnngmtxanhnanhnhn,nngbivngvnirng:
TilTiuLong Hu,thitconcaNamHiLong vng,nmtrclntrndungon bbntrhnh
hungnhcht,maynhngicumng.Tivthutchuyn,phthntirtlngngvngnnsaitii
rcngixungdoLongcung.
Niri,TiuLongHuaThntibbin,lmphprnccngxungtiLongcung.Longvngn
rcThnrtncnnimn.TruynchoThnmunlyvtgqugithLongvngstraotng,Thn
utchic.SaucngLongvngtraotngThnmtquynschc,btcdThnphinhnv
licmt.
Saubangydungonthycung,ThntrvniTnVintiptctrtmaqugipi.ThngkhiThn
cngidungonminngbng.nuthharanicungin.DnlngmikhibitThn
ngu,thlpnth.
LcncNamnithucnhngbnTu,ThithCaoBinltaygiivphphp,lisThnmtr
dnNamphhoivichnnnhdngmutrThn.CaoBinmibtmtngicongimi
by,mitmtui,buctmgischs,richonhoaquvmcximolchs,ontngilnngai,
gittrubbycuctlchoThnnhpvongicongiy,rirnhctnhctaychn,vthtnhin
chmcht.CaoBinthnglmnhvytrnmccThn.
KhiCaoBindngmunhlaThn,thThncingatrng,baytrnmynhncmingvo
ctmbi.ThythCaoBinvcngthtvng,chornglinhkhncNamcnvnglmnnkhng
thtrcThn.
Do,dnNamcngsngknhThnhn,lpmiunhiunithThn.

KTRMTHNHPHT
Ngyxacmtnhsrtchuyncntrongvick kinh.Tulumkhngthnhchnhqu,nhs
mibchaisangxPhthithmcPhtbaogicngqucamnhmicthnh.
Dcng,nhsgpmtgnngnxinitheolmt,nhsmihirng:Trckiangilm
nghgmnaymuntheotaisangxPht.
Gnngp:Trckiatilmnghntrm,nhngvslunhiqubo,nntinguyntylnh
dtmlnh,lotuhnhchotiutantili.
Nhsni:Tuhnhctlngthnh,nhngilmvicc,naycnmuntuhnhsaoc?
Ktrmnnnmi,nhscngkhngchoitheo.Cuicngglydaombnglyblngtraocho
nhsvni:Nucithnnykhngctheothy,thdmxingiblnglnhthymangtrnhvi
cPht.
Niriktrmgcxungcht,nhslinemblngcaktrmrai.
tngysau, mithixngln, nhskhngchuc nnlingblng dimtcicy ritiptc
cuchnhtrnh.Volccconquttrongrng bayra,thablngemvutrncyphng
cacPht.
Ngy kia,nh s n xPht vo qu lyc Pht T,th ngi qu trchrng: Ngi ta emc lng
thnhgigmchongimngikhngbitgignliemvtbgiangnntaphisaichimqu
emvy.

Nhslinni:Hnlmtktrmtnglmiugianc.
PhtTphnrng:Dulktrm,nhnghnsmbitcihinnn,nntachohnthnhPht,cn
ngilngchaclnh,tmcntoantnhnkia,nnphitrvlotrncngqumayraciPhtmi
cv.
Nhsnhtrlichaxa,tiptctuhnhkhhnh.

CONRAVNG
Thuxakiachaingibnchivinhaurtthn,himvmtngithgiu,cnngikiathngho.
NgibngiuccitnliTrngPhu,cnngibnnghotnlChQunT.
VchngiTrngPhuthybnnghothcmungipvnlinglmn.ChQunTlngd
ngaythngngirnglytincabnbemv,rilmnthtbtthlyumtrchobn.Vvynn
tchivicgipcabn.
NhiTrngphuchngthiugcaqu,nhnglimuncthmcal,nnhmnlynmnnvng
a cho mt ngith bc t lm mt con rabng vng. Ngy kia, Ch Qun Tn thm bn, i
TrngPhulinemconravngrakhoe.ChQunTxemritrongmtcida,oncngbnung
runsaykhtnmngqun.
Lcbygi,contraicaiTrngPhuihcxav,thyconravnglyemichi.nchngCh
QunTravcmtlt,iTrngPhumichcnhticonravng,hivthvnikhngcly
ct.iTrngPhulylmbiri,chnglnghichongibnttcamnhncpconravng?
Ngysau,iTrng PhunnhChQunTchi, nhnticconravngchi mtbnrng:Ny
anh,hmtrcanhclyconravngcatiemvchochcoikhng?
NghevyChQunTnghthmrng:Clbntanghitancpconravngchng?Nhngchngl
bolkhnglythchichokhiphtlngbnmnh,nnnhnhnlcly.
iTrngPhumibobn:Thic,anhcgiconravngmchi.Tixinkiuanh.
iTrngPhuvri,vchngChQunTlylmlolng,lmsaocconravngtrchobn.V
chngbnnhaubnnh,bncachongPhTrnggivxinlmngihuhctinmuacon
ravngtrlibn.
ngPhTrnggibitchuynlylmngtm,migingithbcnlmmtconravngkhc,
traochovchngChQunTemvtrchobnvcngkhngnhnvchngChQunTlmngi
huh,mchchonh.
ctlu,ngicontrai caiTrngPhutrvnhcemtheoconra vnglytrc,tr
chochamvni:Hmn,convnhthnhlnhthyconravngtrongdannconlycty,nu
gpphikgianthmtlunri.Vyconxintrli.
Thyvy,vchngiTrngPhuvcngngcnhin.Ravngnoconmnhlyemichi,ravng
nobnemtr?Minghra,clngibnnghosmnhphintrchnnlmconrakhcth.
BygiiTrngphumi emconravngntnnhChQunTtr livxinlibn.Nhng
nhbnri,vchngbnlinnhtrongnhngphTrnggi.LptciTrngPhungp
ngPhTrnggitraotrconravngvxinavchngbnv.ngPhTrnggitchinhvy:
Anhcmnravngcatiumtr?CnvchngChQunTticbtbucgumlnhv?
CnChQunTnhnmnhcmcnngPhTrngginnkhngchuv.Cuchuyntrthnhrc
ri,cbaanhauncacngnhphnx.

Ltnhinquantrnkhngbitxlmsaoivibangingaythtthttbngny.

TCHCINGNH
Ngyxa,cmtvsginidanhlbcicchntu.Btnhthpphngmingykotithgio
mt ngthm. Vs gi mingh tivic n dt trnhcho btnh khi phiphin phcv chuyn
hngngtrquhuh,cungphngchothy.
Ngykia,vsgikuccmborng,mnhsivonitukhhnh,khngmunphincc
titheo.Vyaimuniuty.
Huhtcctunghetheolithy,chcch tiunnnnnquytmtitheohuhthysut
i.Chngphichtiundclngtuhnhkhhnh,haymncngccathymxintheothy.Chng
quathythycnhiungisngbi,hngngydngcngphmvtrtnhiu,nnnungphphv
hamnmchtiuxintheothy.
Vsgicngbnglngchochtiuitheo.rihaithytrbngrngltbivotntrongnitu
hnh.T,gianithmsncngcc,khngmtailuitidngcngphmvt,haithytrphilm
victhtvtvmicmn.
Chtiuchuccnhckhngnithsinhrathichnglng,munbthytrni,lisbhmbeornrt
himng.Thnhthphisngtmbbnthychchirai.
Mthm,ccubnxinlmtchovsgivbnglnggnhchuttcsnngnhc.Chtiun
rt mng,em mivic nngnhc giaoli chocu b.Nh chukh, singnng nncu bc thy
khenngi.Bygichtiunlisinhlngghenghtcubngo,rptmlmhi.
mkia,thalccubngqun,chtiulynctittmiladngnunccngPht.
Voucanht,cubgitmnhthcgicmxungbpthylaciuttcmthckinh,khng
bitlygnhm lanunccngPht.Cub chcnncliu,cmuchy bngrngtixm
nhnognnhtxinla.
Rngsuycth,cubvachy,trngngcnhlinhi.Lcngiarng,cubbngnghevng
vngbntaictinggimnh.Cucnglyumahinrakhuyri,linnimPhtvchyo.Bngcu
bnhnlnthymtnglotcbcph,imthint,nglongcubvhi:mkhuyathny,
conchyiumhth,hthivy,khngscthnthtsao?
CubchptaylivichocgivkchuynrngvlnhphnnunccngPht,ringqunla
ttngm,bygignginuncnukhngcla,thysqutrchnnmnhphiliuchtchyti
xmxaxinla.
Cginghevybnbocub:ymuntixmnognnhtcngphimtmtngy,concchyi
cng v khng kp gi nu nc cng Pht, nay ta c cch ny gip con khng bit con c chu nghe
chng?
Cubcmngprng:Nucclngthngmgip,chuxincmingnln.
Cgibo:Bygiconhytrolncykia,hnghetingtabothbungtaynhyxung,nhngphi
nhnhmnghinimtli,chngngheimtinggithmmtra.Khilylaricngphitrolncy
bungmnhxungvnhnhmmtli,nucilitathsbhitcth.
Cubngoanngonlmtheonglidncacgi.Lcbungmnhxung,cubngthymnhrivo
mtlp lnglng mn,knghe githi oo, cmnhnh baybng. Hiluim gi,m mtra ththy
angngtrcmthnnila.Cublinlylacmnitay,rilmtheolidncacgi.

Chngbaolucubvtini,mmtrathithychngcavsgi.Cubmngrnhmla
lnnuncemlncngPhtngvolthngngy.
Rngsng,chtiu nxungbpthylachyhngho thlylml,khngrcub lylaum
nunc.Gnhicub,thcuthttnhklichuyngpcgirutcbcphgiarng.Chtiu
onbitlvtinhinragipcub.
Bygichtiuminyranh,xinvithychomnhcphplovicnunccngPht,cncu
bthlovickhc.
Vsgibnglngngay.
mchtiucnglmchomilattngm,richyquarngynhcublm.ngiarng,ch
tiugpmtcgirubchinra.Chlpliynhlicubhmtrc.Cgilinbochtiutroln
cybungmnhxung.Chtiukhpkhimngthmphennyctin.
Chngdkhitrolncy bungmnhxungrivopbu,bbng chttihathnhcing
nh.Haitayvngthnhcbnh,minghhckutrongkhirixungteloemingthnhngnh.
Btnh haytin cvic khngmayxy ncho thytr vs ginnko nhauvo niving thm,chia
bun,khingheruuicuchuynnnaicngght,mikhcnhvocimingteloekia.
Tnsaungitalmracingnhngdbn,lstchtrny.

BHUYNTHYNG
vngBcNinh,ccgiplngCchBivsaulyngcnhnNguynHanh,gichctrihuyn
Thyng.TngitagicgilbHuynThyng.
B n vi chng rt hathun, khi sanh ca con trai va bythng th ng Huynqua i. B
Huyntuycntrnhngquytthchngvynuicon.
Tronglngcgltrngthucmcnghocb,thybHuyntrpgabathngtnh,tm
lingonngtvevn.Muncynthnnuicon,bHuyndngnhnglikhnkhochit.
Mthm,bHuyncchuynphirangoi,gltrnghosckialinnomtheo,rithalcxutkbt
nhyramibtoanlmchuyntibi.B vavngvy,vabogltrngrng:Hybungtha
chobv,chlmlontangchng,bstnhchuynnduyn.
Gl trngtin li.B thotnn trv nhby lcngt linhnh, miht hhng thnthch n
chngkincuc l.Gltrngho sckiacngmtinh, lngmngkhpkhi,tng rngbthit
tnhthchinlihavig.
Cngt,ttivichng xong,bcmdaochvomtgltrnghosc, hitilngnhcbgia
ng.Bnilcbkhngmunchtlvmuntlivichngvvcnphigigmconthvih
hnglngnc.
Nionb cmdaochtcnh tay,btnl trngnmc,vm hngtttrc mtmingi.
Thygngtitlitcabnhvy,aicngxtthng,cmngvmnphc.
acontraicablNguynCao,saulnln, tchtthngminh,hchnhsingnng,thybn,xm
lngu yumn. Khii thic lm quan.Cn tncng hokia thb ngilng bttri giiln
quantrti.

CYTRETRMMT

Ngyxa,canhlcinvolmytchomtnhgiun.Thyanhgiigin,singnnglihinlnh
chntht,ngnhgiunlinggmanh:nuanhlmvicgiihnnangsgcongicho.
Anhlcintinrngbngli,ngymsingnnglmlng,gnhvchtmivicnngnhctrongngoi,
emlichongnhgiunhiumililn,cnggiuthmra.
Hnbanmlmvicthcng,anhlcinkhngnghengnhgiunhcnhgtilihahngcongi
choanhta.Cccngnhgiulinhngcongimnhchocontrailophhlngbn.
Anhlcinbitvythbunlm,thalcngnhgiuvuichuyn,anhtanhbonhclichuynxa.
ngnhgiulinnyramtmuknnboanhlc in:cri,tasgcongichoanh,vyanh
hylnrngkimchotacytretrmmtemvylmaihaih.
Anhlcinthtthnghebosaothlmynhvy,chkhngbitmumcangnhgiunhgtanh
ikhirnhtaylmmcichoconging.
Lcbygi,anhlcinxchralnrng,tmkimkhpni,uicscmkhngsaotmracytrec
trmmt.Ngylitn,bngtispsaphxungccnorng,phnvbun,phnvs,anhlcin
ngibpbngccymmtkhc.
Xycnglocmgyhinragianhlcinvhi:Tisaoconkhc?
Anhlcinthutchuynngnhgiuhagcongivbucmnhvorngtmcytretrmmt,mnh
tmkimkhpnikhnggpnnbunrumkhc.
nglonghenilincihahboanhlcin:Chuynckhg,conhymauchtchotamttrm
mttre,tasgipconccytretrmmt.
Anh lcin vngtheo ling loi cht mttrm mttre emli. nglo lincm nhngmt tre,
minghhaiting:Khpnhp.tnhinnhngmttrednhlithnhcytretrmmtcaongttnmy.
ri,nglodyanhlcincchthoraribinmt.Anhlcinvuimnghhnemcytretrm
mtvnh.Tini,gplcmcicongingnhgiuvcontraingphhangchnh.Haih
hpmt nung rtlvui v.Anh lcin khngkhitht vngbit rngmnhb gt,nn utc lni
ngayvonhgingnhgiunirngmnhtmccytretrmmtrtll.
ngnhgiukhngtin,nnboanhlcinchocoi cytretrmmt.Anhlcinmingnhgiura
snxem.Thycytrequnhinctrmmtrtll,nnrrmchorthch.
Thadp,anhlcinhto:Khcnhp.Khcnhp!tcthchaitayngnhgiudnhcngtrong
cytre.
ngphhlchsuigiavingnhgiuthyvy,bnchylinmcytrechongnhgiurttayli,
chngnganhlcinh:Khcnhp!Khcnhp!thnhrachaingudnhcngtrongcytre.
Chaihvlunchaingnhgiuuhongs,kuxinanhlclincumng.
Bygi,anhlcinnhclihahncangnhgiu,chugcongichoanhtathanhtacukhidnh
trongcytre,bngkhnganhcnhvy.
Bitlkhngthnutli,ngnhgiunhmincngbnglnggcongichoanhlcin.Anhlinh
tomyting:Khcxut!Khcxut!Bygihaingnhgiurttayramru,bnlnnhnnhau.Cnanh
lcincv.

NGQUANTUITVCONCHUTBNGVNG
Mtngquannnitinglthanhlimrtmc.Caitrmthuyn,lngxucynhmivic,ngquan

nrtsnlng lm,nhngchuynnn,pngha thngnhtnhtchi.B huynphiphctng


theochng,nnducaiicasaunbnnnhnchtlvtthayng,bcngkhngkhngtchi.
Thtl rcri,v chngng huyncngt chibaonhiu, ngitacng nin bynhiu.Rt cucb
huynphimin cngnivimingi:Qu vninmi,nu khngnhncoicngk.Vy thquv
nnlmnh vy:Quanhuynnh tivntuiT,lng xclngnn thnncmt conchutnh
bngvngkchthchcquanhuynnhtinhn.
Lngxcmnglmytheolibhuyn.cconchutbngvngbhuynemctknmtnikhng
chonghuynhay.
Thigiantriqua,lcnghuynvhu,trongnhnghotng,thiutrchtsau,cngkhhnnal
lccngiaumkhngtinchythuc.Bygibhuynphiemconchutbngvngractxn
tngmingembnlytinsmsatrongnhvsmnmc.nghuynthyvybnhiv:Tngy
tilmquantrv,gianhtacngngycngsast,lmkhiphivayn,vytinubmuasmph
phthny?
Bhuynkhngdmgiuna,mithutrng:Lcanglmtrihuyn,lngxhayemcaltnhmnh
khngnhn,n saubtcdtibo mnhtuiTnnc conchutbngvngemn mayranhn
c.Nh,ngynaytictxntngmingemibnmictinmuasmtrongnh.
Nghebhuynni,nghuynradngsuynghmthiribo:Nyb,saolcbkhngnituiSu
bthctruvng.Phichibnivybygimnhchnggiuc?

TRUYNCONCH
Thuxa, cmtanh hctr,mi ngyin nhthy, phingangqua mtnic conch. Lmt
iu,aiiquathconchcngtrtr,chcanhhctrmilninthconchnhmdytvmng
r.
Anhhctrkhngkhilylml,lnkiaanhlindnglihiconchorng:Ngiqualiycng
ng,saoccngikhcmykhngmng,chringcmtmnhtaothmymnglticchi?
Conchprng:Khoanybaonhiungikia,chngcaitc,chcmnhcuthi,stri
nhnntimngchocuvy.
Anhhctrnghenivyrtmng,lcvnhkchuynlichochamnghe.T,ngichabngln
mtkiucng, phchlibtntmingi. Clnngichadt trubrangcyrung, thtrucho
dmlnmcangilng.Ngitani,ngtakhngthmp.Hmsau,emthmtruradmbebt
crungcangita.Chrunglylmbtmnphinh,thngichatrmtmachntayeda:
Coichng,khoanyconngthithbysbittayng.
Chrungnghevythhoangmang,lolngnnphichulpmib.Hmsau,anhhctriquachcon
chthkhngthynnhmdyvyuimngna.Lcquayvncngkhngmng.Anhhctrngc
nhinhiconch:Milntaoquaythymymng,csaobanaymykhngmng,taoclmiu
chikhnghaychng?
Conchprng:Vicnyhngphiticumtichacaculnmthnghch,btntuny,c
hipukia,chotruphrungmcangitacnlnginghmda,nnThinTobiscuri,khoa
nycukhngu,nhvyticnmngculmgna.
Anhhctrngheconchnivythbunbravthutchuynchochamnghe.Ngichalylmhi
hn,tkhnglnmthnghchna.Ringanhhctr,khoavothimcduhcgiivcgng
anhvnkhng.Lnglylmbunvcluchiutrvikhoasau.
Khosauvkhoasaunaanhuthirt,chamanhbygimibitltrichcng,nnhtlngtunhn
tchc,nrtttvittcmingi.

Mthm,anhhctringangquachconch,conchbngnhmdymngrnhnanh.Anhcha
higthconchlnting:Byluchacubitnnnsamnhlmiuthin,nnThinToghi
tncuvostnkhoa,timngchocu.
Qunhin,khoathi,anhhctruu,lctrvlngcnrclinhnh,lcquachconch
,thconchbiniumt.

TISAOCPGHTMO
Thuxa,cpvmolbconvinhau,hnhdnggingnhau,cchleotro,ingcngchngkhcg.
Haiconlichungvinhau,cpgiconmobngc,mokucpbngchucchusngcanhnhau
rttngc,thngbamodycpleotro,chy,nhynnlunluncungknhmo.
Moctnh libing,nxongkimch ng,ngdylin, cncpsingnng,ngym lotmmi,
xngxounyukiachtkhitmchng.Mthm,cpbtcmtconheo,emvdnhng
ndn.Thalccpivng,mocrtranlngnhtconheo.Concpkhngtmcmi,trv
emconheoranthmonttcmnngonri.Cptcqukhngnhngnhnna,nnmngmo:
Cgmc?Clclc!
Cmingthtnobmmchc.
Mokhngnhnnnhaingxxcnhau,btuthghtnhau.Motuylibingnhngccilinh
li,tinhranhhncp.Monyramuk,milmravthnthinbocprng:Cnghethinhkhen
chucti,nhngcchathyticachubaogi.Vyngkiaccicycao,cvchutahyn
thtileotromtlnxemsao?
Cpnghebitai,ngthunlin.
Thlcpvmoncycaothiti.
Moleolntrc,cpleolnsau,tuyvymovnkhen:Chuleotrokhch,nhngvnchabit
cchuchnckhng?Vythnntrochaibnlnvxung.
Ttnhinlcpng,tngmnhsthngc,chkhngdmcmumo.
Nhnhth,nhmnhnnmotrolnhaytroxunggcngulanhl.Duyccptoxc,mnhmy
nngnnnkhitroxungbngphngxungt,midpntaunvcng.T,cpbxpmi.
Cngt,cpthghtmo,thhgpunh,vdarng:
Cgmc,crcrt!
Chubtcc,khngthacct.
Nghecpdanhvy,mosqubrngxanhtrnvthnhth,nmttrongnhloingi.Khiaxong
lilytrolpcctctgiukhngchocpthy.

SNGTHNPHTAMGIANG
Trcy,cabinvphangBctnhThaThincbangnsngthn,tcgilsngng,sng
BvsngCon.Hngngy,cbalnsngthnquinyhinlnnhnchmthuynquali,sthikhng
bitbaonhiusanhmngngi.Skinhkhng,hihnglanrngtronggiingphvcgiithngh
vtbinhngngy.Bivymiccuhtnilnskinhs:
Thngemanhcngmunv,
StrungnhH,sphTamGiang.

PhTamGiangtclchsngthnthnghinragieorctaihakinhkhngchomingi.Thikny,
ghethuynulngtrnhvicqualitrnphTamGiang.
Sngthnkhngnhnghonhhnhdibinmcntrnlnblmspnhca,phhoimamng
cc lng xung quanh ph Tam Giang. Dn chng trong vngu hi hng kinh s, ku ca vi quan a
phng.QuanaphngdngsvHuxintriunhtmcchtrkhsngthn.
LcbyginhmtriuvuaTc,nhvuaxemsxonglylmtcginquytttaytrhichodnlnh.
Nhvuamichthncmqunnniquythchocsngthn.
Mtcibccemtrtikhuusng,hngsngdaythngrabinnhmngaychsngthnthng
niln.Nh vuatngtnglmt hungthnkhtmuch bitcgitchc,sthi, nntruync
unibcbngngbnsngthn.
Chunbuhonbri,trckhitncng,nhvuacclituyncocnhcosngthnnhvy:
TrmvngmngtrilmvuancNam,thyngicngthuchngthythntrongtnccatrm,
lingangnhinlmiubongc,vclmhindncatrm.Vytrmphiralnhchonhngi
tydpthihunghng,dtiutnbo,xalnhchnny.Trmkhnchonhngimtngysuy
ngh,nubitphiquymhicithtrmcngrnglngmthachocctiqua.Bngkhng,bygi
ngctrchsaokhngrantrc.
Nhvuava dtli,mtnc phTamGiang bngnhinsisc, nctamuxanh encuncun
biulstcgincasngthn.Sutngychaxyrachuyng.Nhvuanhnthy,clsngthn
khngdmxuthingiaochingiabanngy,imtimiraoaihnhhungtcqui.Bivynhvua
chocanhtunkhpnirtlnghimngt.Ttcqunsphisnsngchlnh.
Qunhin,mnmvabungxung,mnhtrnglilimvalra,thmtphTamGiangbtulao
xaonisng.Githimilcmtmnhdndnchuynthnhtinggmthtghhn.
Khlnhngngdngln,lmchoainyrngmnh,Ritrongphtchcmtbinchuynngbao.
Tnglnsngkhnglottintichnhvuavquns.Nhnhtrngleli,nhvuanhnthymt
ngnsnglnnhhnthisnmmdntheohai ngnsngtonhhaihnninhenngmtinv
phamnh.
Tcth, nhvua hlnh bnibc vongn sngln. Mtting nlongtri lt, ni bctrng
ngayvousngthn,cngnniangsirosngscvngtani,pxungtibi.Tiptheohai
phtthncngnln,haingnsngcnlixnhauchytrnrabinxa.
Lun trongmy ngymt phTam Giang ngumu mu.Ngi tan rngsong ng bh, cn
sngBvsngConthtrnchykhngbitncabinno.
Tnsau,sngthnhtcnhonhhnhtrnmtbinna.Ghethuynilibnhan.

ANHNHCVCNGCHATHYT
Ngyxa,cmtnngcngchaThyt,banhalmconcnhbitheodngncdungon.
Mimcnhp,cngchaThytbiltvotronglicanhthuynchi.Thricngchahacb
btthvogmthuynphinhnitrnmthmchngcgn.Dostnhc,ngicontrai,conca
lothuynchi,trongmibanlmrtcmxunggmthuyn,nhvynngcngchahaccngtm
nolngkhiphichti.
vy,anhtathyconcrtpbtlnxem,ri sttaylmriconcxungsng.CngchaThyt
thotchtvivtrvthycung.Chngng,thmcngchaThytamratngtngicontrai
chonngnvcuthotnng.Dndcngchalmbnhnng,vuachalongihihancngcha,
nngphiththtuuicuchuynvxinphp vuachactrlndngtrnktduyncnganh
chngnhc.

VuaThytmunchoconhtbnhnnphibnglngcngchaitmduyn.Lc,chamcaanh
chngnhcquai,anhtacngbnghchilivotihangNonNc(thuctnhNinhBnh),
ngyngycucsng.CngchaThyttmnni,nhclichuyncvxinktduyncngchng.
Chngrtvuimng.
Thaingisnggiacnhnonxanhncbic,vchngrthathunthngyunhau.Mimi
nmsauvchngchncnhdngtrn,nnanhauvthycungsngcnhvinhsang.
nsau,dngianccucadaonhclicuctnhduyncacngchaThytvanhchngnhcnh
vy:
Chungquanhnhngchemngi,
GiahnNonNcmnhtivichng.

NHSVCONCKNH
Thuxa,timinNamVitNamcnhsNguynctuhnhrtkhhnh,tcangcngkh
ng,iuhoimongcnhtcanhsNguyncllmthnocckinhPhttruynbcho
nhngiancungiquabkh.
Mthm,sNguyncnmthiuthiung,bngcmtvBttngitnngvborng:Ngymai
ngicngccmnhyisngphngTy.Nuvtquacnhnggianlaotrnngthinl,tt
ngistmthychnkinhvccchnkinhngisthnhchnhqu.
NhlibomngcaBtt,hmsausNguynchicctnirmcchitmchnkinhv
bonuaimunitheomnhthhysasonhnhtrang.
Ngyth,sNguyncvhaimitnhmphngTymthngti.Hkhngnginngma,
cciurobc.Tiuthcctkhuyngiolymingnchothyvchomnh.Gpnhng
ngrngnimnhmngthhnhoaqulng,gitnmsngrtlvtv.
ConngitixPhthycnxamtm,cctcasNguyncphnbnhhon,phnkhng
chunisnhcnhngiankh,nnlnltxathyquaytrli.Bygitrnngthinlithnhkinh,
chcnmtmnhnhsNguync.
ngkhngnnlngthich, lnsuitrononmi,dclngthnhc chnkinh.Maynhthnthnh
hinragipdcngnnsngvtquacnhiunicaorngrmtingnticiPht.
Ngyn,snginbbinsngbachpchng,myncbaolakhngcnthyulbbnna.
MunTyphngttphivtquabinrng,nhskhngcthuynblmsaovtbinc.Suy
titnhlui,nhsnhnhliubcixungncmi,lngnhngtintngthnthnhsphh
trchomnhvtquabinrng.
Volc,mtconcKnhtolntybinthmtriln,sngtrnlngribirabinrngmnh
ghethuyn ltsng.Nhs minhmmttham thinnhpnh,c tngcthuynBt nhmnh
quabinkh,chkhngbitrngcKnhangmnhquabin.BanngycKnhnhmtheohngmt
trilnmbiti,banmthnhmtheohngtrngsaomasngi.
Ngykia,gntib,cKnhbnglntingnivinhs:MPht,nhsitmchnkinhcunhn
th,cthnhchnhqu,cthnghelithnhnguyncatikhng?
McduchabitcKnhthnhnguyniug,nhsvnsnlngpmtting:c.qunrng
phmvoliphtnguyngisimlngtrckhitmcchnkinh.
cnhsnhn li,cKnhmngrtipli:T cngnnmnaytibtbuc phitrngchaykh
hnhchuclitilitrckia.Vymtibbtbucphinthtsngcti,lnglylmkinhs.Vy
xinsnghytuvicPhtchoticthotvngkhinyccchng?

Nhslip:c.tclphmvoliphtnguynlnthhai.
Thri,khitib,nhslnb,cKnhtgivhnnchnhstrvaquabin.Nhslin
nhmv hngTymi ti.Chngbaolu nhsn cxPht,vo mtngicha,trong c
nhiuchngkinhsch.Nhstmccunchnkinh,songvhailnphmvoliphtnguynnn
khidchnkinhranhschcccmtcuu:NamMBnSThchCaMuNiPht.
Nhskhngnnch,xpchnkinhlibvotayniriquaygttrv.Tibbin,Knhngyhnn
rcnhsquabin.NhsmimnghinngmlikinhcmkhngthyvbunrucacKnh.
Lcgntibbnkia,cKnhkhngcnkinnhncna,nnlntinghi:Bchsng,sng
tnhnglithnhnguyncatilncPhtcha?Ngiphnthno?Ticnphichutrongvngkh
inybaoluna?
Nhsangthamthin,nghehithgitmnhritayningkinhxungbin.
CKnhtnglvtcuricaPhtbanchonnplynutvobng,ccquynchnkinh.
Nhs loo lnb, mingvnlm nhmcu kinh thuclng. Lntib ri,nh smi nhnra
mnh v ti oPh Quc. Nh s lin tuhnh. Ngy m nh s vn nghn quyn chn kinh
nhngkhnglmsaolylic.Vsau,khigncht,sNguynckhclnniBiSpvThch
ngcukinhcamnhhcc.
Theolitruyntng,ghinhvicitmchnkinh,cctcaNguyncbnlygchmtrhnh
concKnhlmmtngkinh.Cngt,ccnhtuhnhmilntngkinhugvoumcKnh
nhclicumuNamMBnSThchCaMuNiPht.

CHUYNCTRVCONCC
Civchngconccnsngtibao,stnhcdiaocictrmunmngkhngccon.
Ngyn, cccixungnc ratrmtrng, nlcn rathnhmtby nngncutrn, uidi,
mnhengingrtctrcon.
ivchngctrnthyvylylmmngr,uicbynngncvhang,ngymnuidng,sn
sc,tngtiulikhoeviccloithytclconmnh.Ccloithytcthynngncgingctrcon
qunnutinltht.
Ngyhmsau,vchngcc xungao,ththynconcamnh,chnghiub aibtemibitdng.
Varuvagin,vchngccdtnhauikimcontngbng,tm,gpaicccnghithm,chng
mtaibitnconcaccphiulcvuc.
Vchngcckhngnnch,tiptcvickimtm,quytnlcnogpcconmithi.Ngykia,v
chngcc lilc ntrc hangc tr,mt cnhtnghin ratrc mtlm choh vuimng vkinh
ngc:bynngncangcngnhaungintrccahang.Tcthvchngcchhigombyconli
emi.Chngdvolc,vchngctrikimnv,thyvchngcclmnhvythxngra
cnli,chorngvchngcclmngangtoanbtccconcahemi.
ibntrccncil,saumrauvinhau.Vchngccchmchp,khnggiilndinc
nnbvchngctrnnhchmtibi,thngtchymnhphibchy.
Vnh,vchngccchukhngnisclngnnphtnikin.ngTrchlnhphnxvny,mi
choivchngctrnbodtnnngncncacnghukin.
Thotu,vchngctrnngncquytchorng,nnngnclconcamnhmvchngcctoan
nhndin,bngclmnngncgingmnhchkhnggingcc.Phmconcithgingchamch
nogingngidng,vyphitrngtrvchngccvtivuoangiha.

Vchngccthyvchngctrnningcngangnhvythtclm,ngtvbynngncgingc
trqul,nnvchngcckhngdmnnglitrtreoli.
ngTrchvnltayxkincnhiukinhnghimonbitmtphnsngay,giantrongvnny,nn
ngbo:Phpncsthngtaytrngtrknogiantxotr.Naycmtbyconmhaikginhgit,
ai cng tranh bo l con ca mnh. Vy hai k tranhnhau, tt nhin c k ngay, ngi gian. By gi ta
truyn:hknongythclnhbyconvcthngntrnngitrc,nhiukphctng,cn
knogianthbxmttrmhovchustanhhicangichktrch.
Niri,ngTrchembynngncnhtvomtnikno,truynchotr,ccbangynahayihu
kin.
ngbangyvchngtr,ccunnntrlicacng.ngTrchmitrnhtrngnirng:Bygi
rtdbitbynngnclconcaai.Vyanhtrvanhcchychngngny,tathbynngncra,
hconcaainstheonginy.
Vchngtruvuimnghhngchcphennymnhthngkin,vhnuibynngncquenhi,
tcnhinchngstheovvimnh.
KhngnglmocangTrch.Vongngthbynngnctuihathnhcc.Bivymt
trivangbng,ngTrchtruynthbynngncra,thchthymtnnngnctuihacc
nhylmxmtheovvichamcc.
Chamccvuimng,ccibanhcmingra.Cnctrnthxuhcigmmtxung.
ngTrchctheophpcngmtrkgiant,truynnhvouvchngtrmttrmhornpht.
Vvyuctrtrnndplpnhngynay.

TTHCGPTIN
TThclmtngquanthanhlim,tnhtnhhophng,lnghaythngngi.Khingicaitrhuyn
TinDutnhBcNinh,TThcrtclngthinhbisnhnhucaT.
Gnchhuynngcmtngicha,trsanhmtgcmun.Hngnmmihoan,khchthp
phngnxemngnhngyhi,tingnkhpxagn.
Nm,khihoavanthcmtcginhansctuyttrn,nxemhoa,richmphitaylmchohoa
rng.Lnhlinbtgilikhngchov.Thimay,lcTThcchtnnghechuynnhvy,linxin
thacgivciocuangmctraochongigihoan.
Cgidcthra,lytTThcribi.TThccngkhngbunhithmntnh,ququnca
nng.
Ngyngy,TThchamcnhgimttrngtrong,ngmhoavnhnguythnlngichncngng,v
vychnghaymangburutithilangthangtmcnhp.Quantrnthyvybunglikhintrch,
TThclylmphinnntreontquan,khngmuntribucmnhtrongvngdanhli.
T, TThcbnhbng mtchicthuyn conngaoduy .Mthm thuyncaTThc nca
ThnPh, trngrangoi binthymt vngmy ngsckt thnhhnha hoasen.Chng ngtnh
hiukchothuynltti.Trcmtchngbnghinramtdyninonthanhlch.Chngbucthuyn
li, mt mnhln b, ni chpchng khng lm sao vtln c na. Cn angphn vn, nhng
munluiv,bngthyvchntra,hinthnhcang.Chngbcvo,cvibctnhinca
ngngli.Chngnhliuilntitrc,cmtltthconngrngmthnhthang,mtdy
nihinravinhsngchila,hoathmtahngmanmc.
TThcsaysangmcnh,thotnghetingcitrongtrovngln,ngngnhn.Tchtthyhaicgi
oxanhvacivabo:Kachrnhtan.

RihainngnboTThc:PhunhnchngtichomiTlangvo.
Trobctheohainng,voncungin.TnhnthyhaibchonhphithpchvngQunhH
ChiDin.GiaoQuangChiCc.
MtbtinmcotrngngigiainradumiTngirihi:Tsinhcbitninylukhng?
TThcp:Lngticnytrntckhngrylnino,dmxinphunhnchdy.
Btinni:ylhang thbamisu,ngPhLai.TalNgyphunhn tinchniNamNhc,v
thyngiccnnchomin.
Nirib tinquayvotrong gimtting,tcth mttinnttrong thathtbcra. Vathymt
nng,TThcnhngayncgilmgycnhmunhithnghoa.
TThccnangngngc,thbtinlnting:NngnylcongitatngiGingHng,ngytrc
gpnnhithnghoanhchngcuthot.plinxa,tachonktduyncngchng.
TThckhngthtchi,nnlinhnlchnhdinhnmphng.Cctinnnmngci
rtng.TThcsaysanhnGingHngxinhptrongchicoci.Cctinuchctng,chuc
ruchoTThcnsay,riavoloanphng.
Ngythng triquamau, TThcsng tronghnhphcbn cnhGingHng cmt nm.Mt
hm,TThcraxemh,thysenntngbng,thnglngnhncitc.ChngdtGingHng
lnnhnontintrconthuynangltsngtrnmtbinmni:Khirai,anhcncmgikhngai
phngdng,misayhngladuyntinmanhqunmtolmcon.Vynnghychotatrvqu
hnglobbohiuritastrlncngnngsngminicnhtin.NngGingHngbunbbo
tinchomhay.Ngyphunhnthanrng:Takhngngconngiylngtrnchadt,thithnhvy
chbitsao.
BnralnhchoGingHngsmsamtchicxemyaTThcvcitrn.haingigtltrong
cucchiatay.
TThc vn lngxa, mivt uhon tonthay i,ngi tronglng khngmt aiquen bit,nn
chngnhnraT.Chcbictcnducntrtrra.
itmnhngngigictronglnghixemcaibitnTThckhng,thcngip:Theoling
ctiklithngyxatilngnycngTThcilcvonitrntrmnnri,tynnay
triquabaivua.
Hingikhc,hcngpynhvy,bygiTThcmibitmtngytrntinbngmttrmnm
ditrn.LngTThcbunvhn.Muntrlicnhtinthxemybinthnhchimloanbaymt
ri.
TThc chngcnhy vnggpli Ginghngnn khocoti,i nnl,chng gytrci voni
HonhSnribittch.

TCHNGUYTLOTHNG
ViClmtthsanhvnhaychttnhngchagphiphongvn,thimikhngu,nnnhquayv
mnthgitrngtiusugiimun.Mthm,ththnditrng,ViCthymtnggingidici
tngxemsch.Lignththybncnhnggicmtchicgingtonch.
ViCmilnlalmquenvinggirihingcschg,cnchicgingchlmg?
ngginp:Cunschangxemchnhlsduynnctnnhngcpvchngslynhau,cn

gichlthngbucchtchnvchnglivinhauchontrni.
ViClylmllm,hi:Nhtiychav,khngbitngynomicv,vvtilai,u?
ngginltschxemmthirini:Cnlulmngimilyv,vngislcongicacn
mychny.
Niri nggiciln myting,binmt. ViCnatin, nangvly lmlolng.Hm sau,rach
Thang md xth thc.Qu nhin, ViC gpmt ngin bn xin angdt mta bi chp
chng.
Sphiktduynviconnhbntin,ViClindngdaonhchmchtab.Chngnglidao
vaxtquau,mabhongkinhbngnchytrnmt,nchbthngniu.
Milmnmsau,ViCthiralmquanriktduyncngcongimtvquangi.Thigianqua,mt
hmrirnh,ViCactviv,chtnhnthycithotrnu,linhithmduync.Chngnghev
thut chuyn,Vi C mi bitv mnh khng aikhc hn l ab con ca ngin b n xin ch
Thangnmngnhgitchtngyxa.Vsau,cvquangixinlmconnui.
BygiViChiurshuynbcattri.Thincnhthkhngtinocic.
Dochuynny,mttisaungitaginggiditrnglNguytLo,chlthng.Vtrong
nhngmtnhnngitathngchccubchningiailo.bistchnymravy.

STCHTHPB
VolcnctanithucnhMinh(bnTu)titnhNamnhcvchngnginngdntnlLng,
sinhcmtgi,nhanscmnmttnlHu.KhicHuvalnlnthchamquai.Huphi
btnh Namnh ithaphng cuthc. Vsauc Hulu lcn ThngLong,nh bitht nnlm
nghoht.
Lcbygi,nhcsc,cduynlihthay,nnoHucnhiuvngtccngtgmgh,nhng
coHukhngmunlychng,vytheouinghipcmca.
DiscaitrkhcnghitcaqunMinh,dntnhhtsctathn:nosuthu,nophimtrailyngc,
nolnrngtmngvoi,tgickhinchocoHuphixtthngchongbobpbcqutay.
Thu,LLikhinghaLamSncdnchngtrongnctheovrtng.CoHubntm
cchlinlc vinghaqun.c tlu,co Hummtqun rutithnhThng Longnrc
qunsnhMinhhngngyluiti.KhngphicoHumunthnthinvichngtmhdanh,m
ldthmquntnhvchngygitgic.
Khibitrtnhhnhqungic,coHulinmtbochoLLibitsptvicnhchimthnh
ThngLong.
LcqunMinhthuanhiutrnTuyng,BC,kovThngLongrtng,thngmchngko
nqunrucacoHunungrtng.Nhcsc,cduynlilohtdanhtingchac
chng,nnqunMinhtranhnhauchimotcoHuchokc.
m,trcginghaqunLLitinnhthnh ThngLong,coHuphcruchoqunMinh
saykhtribvobaoctmingliemqungxungsngNh,khinmtsqunMinhphichtngp.
RiltrongcucgiaotranhclitgianghaqunvqunMinhtrngithnhThngLong,coHub
qunMinhgitcht.
SaukhiuicqunMinhrakhincNam,LLilnlmvua,phongchocoHulPhcThn
KinQucTrinhLitphunhn,lpnthhuynThXng(phHngTrngHNi),tcgiln

ngHng.
nsau,clnthnTThp(huynThXng)bmttrnhahonkhngkhip.Gialclachyd
di,ngita thymtnginbhin ratrnngncytay cmqut,qutttngnla, cunhiugia
nhthotnn.
Dnchngnhngini thcngcoHulThpB,hngnmcngt rtlinhnhvtlng
cungknh,tronglccngkindnchngkhngbaogidnghoahu,tcltntccacoHuvy.

CHUYNTHNGCNGLVNDUYTCHMLNHTO
LnhTo,ngigc huynHngSn,tnhNghAn,nghvnnghipv uluthng,himvtnh
tnhnngny,phngtngkhngchuphctngmtai,nhtlccquancatriunhthLnhToramt
chnglihn.CmtlnLnhTobbtgiamvtiphmthng,namTobgygngxing,git
lnhcanhvtngctrni.Sau,LnhTochiutpcmtsngilpthnhing,chimtrn
TrungMy lmcnc,xng hngxngb mtci.Quan qunaphngkhng sctrit hLnh
To.
LcbygivuaMinhMngangtrv,xungchiuchoThngCngLVnDuytralmTngtrnNgh
An nhdpLnh To.Gnc cnm,Lnh Tortgii trntrnhnn ThngCngL VnDuyt
khnglmgc,nhphiraytthbanthngchoaibtcLnhTo.
LnhTochnghnaonng,quytmtphentiuatrvingiThngCng.
Mthm, ThngCngLVn Duytangngiti phngthqun vobo,cquan Thanhtraca
triunhphingpngiThngCng.Bcranghinhtip,ngiThngCngthymtonngi
mo chnht,koc PhngmngKhmsai. tinvophng. ThngCngLVn Duytlin
mcuc tipkin trnghu. Lcy vquan Khmsai minm tayngi ThngCng mhi rng:T
ngyonhmtnhny,ThngCngcbitLnhTolaikhng?
RivquanKhmsai,chngingiThngCngtrli,lytaychvongcnitip:LnhTochnhl
tiy,ticvt sonbntai.Ttrctinayti clmgtriviphpvualut ncumngira
lnhbtti?BanaytigilmKhmsaitriunhvoygpngi,vyngihytnhsaothtnh.
NgiThngCngngLnhTorini:Tanonhmxny,aingheoaidanhcnguphc,chc
ngikhngchuphctng,ktbktngthtaphiralnhbtngi.Nhng,naynhngiramt
thta cngtha thcho.Vy tabancho nhngi mttrmlng vng,mttrm lngbc, nhngi
ngchngliquanqunnavhyktlmhuynhvita,tastuvitriunhphongquanchccho
nhngi.Nhnginghsao?
LnhTop:Vngbcthtinhn,cnquantcthtikhngmng.Nayticcngny,vyngi
hychomttrmtnqunativrnglmchuyn.
ThngCngLVnDuytscslithitiphng,nnphichomttrmtnlnhaLnhTo
vTrungMy.TtingtmLnhTocnglngly.
ThuatrLnhTo,ThngCngLVnDuytlylmtclm,mingmngmsaingiitmbtmv
vcaLnhTo.ri,ngiThngCngtruynlmmtcichicaobatrmthcmvvLnh
TotrnrigithchoLnhTobucphivhng,khngthmvvbxchm.
nglnghiut,xtnghaphuth,LnhTonhphibcucingangdcTrungMy,emthn
vnpchoThngCngLVnDuytchomvvcthra.
Lcvnthnh,thymvvbnhttrnlucaolmcontin.LnhTokhngkhichnhlng,milm
ramtbiph,vmnhltaychctrikhuync,nhngvchhiu,chnghamphibthnvhng,
ngiThngCngxemquabiphny,chorngLnhToccngomn,licmginLnhTokhi
dmnhlc trc,nnthalcLnhTo vavothnhlincho phcbinhbttriliem rachmu.

ondngsvtroktiLnhTo,kmtheobiphlmbng.
VuaMinhMngxemquabiphcaLnhTo,linxunglnhkhintrchThngCngLVnDuyt
tchuyngitchtmtngitigiivphtThngCngphimtbnglctrongmtnm.

CHUYNNGCNGQUNH
ixanctacngCngQunhtcgilTrngQunh,tigiimucao,nhngccittaa
gin.Tvua,quanchochdngi,ngmunabnchnhoaithachkhnghbitkingn,li
nhcabnmtcchkholotitnhnnCngQunhkhngbaithonhayghtnhgc.
Mtban,nhnquabn,nghebnchothanthvinhauvnikhchkhngkimn,Cng
Qunhlinhi:Ntibycmuntkhchkhng?
cTrnghin,ccgchoumngrprng:Munlm!
CngQunhnhnragiasngthycmtcicn,linboccgchoradnglnmtcichi,ri
nhtrngkhuachinginhi.Bnngoi,CngQunhchodnlncamttgiycmychdongvit
ra:.chaanoicoivnili.
Nhngk hok tronglngnghe thyrm bengngoi cn,khng bitl chuyngnn rnhau icoi
ngnhmhi,bnachochngmichaitaymkhchqualivnnmnp.Lmtcil
nhngkicoiri,vnnthinh,caihithchlcuchkhngp.
Bnchokimckhtin,khngcnthanthna,ringngiixemrttcnhngsaukhibit
lmucaCngQunhthainyunnkhe,khngdmtrch.Bnchocmtdpkimtinnn
cngphctiCngQunhvcmnrirt.
Mtln n,triva hngsng, CngQunhln tnrach, roquacc hngtht nirngnh mnhc
mgiln,inhiungin,nnbocchngthtthinhthtrasn,ngschonginhn
ly.
Tinbngli,cchngthtuanhauxttht,tngchcltrngmiln.Chngng,thtthirac
tht,itsmmaitichiuchngthyainly.Chnglcchimithtsthimt,nnccngi
hngthtngkotinhngCngQunhnhclichuynmuaththisng.
Thnnhinnhkhng,CngQunhniviccngibntht:Ny,ticlmgummuatht?
Cchngthtuni:Hisngngcbothithtlmgi.
CngQunhlcu:Bylm.Aibothithtthccngicchin,tavcan.
Cchngthttcmnhrpnhauchibiknobothi.LcbyginhmninhiuBoThi,Nhvua
nghe xnxao ngoi ch vli nghe cc hngtht chi bi kno bo thi, misai qun hu id hi.
Chngvlra,nhvuamihiuCngQunhbymuchocchngthtcchitnmnh.Bitvym
khnggin,nhvuatruynmuahtcthtthirivchomiCngQunhvocungtrchkho.Cng
Qunhchcihh.

TCHCYMAVLCHIUHN
Ngyxa,cngibhnh lclngtrnngthinlnhiungy,nn ikhtuisc.Vamay,
ngibhnhnmtvnmatrngtrcnhnsauchngthychvn,mibmanlng,
onlymtxutiniubucvocymarirai.
Mtltsau,chvnravnthymtmtcymalichtthyxutinkmbucvocymakbn,ly
ramththyhngitinmtcymaqunhiu.Chvnmanghrngcknmatrtin,nhng

stincntha,phikimchocnginmamtrli,khngthchvnchngynlng.Nghnh
vyri,ngichmamiitmngibhnh.
Xchiu,ngichvngpngibhnhnmchttrnng,nghthngtnh,ngichvnmi
vcngibhnhnmtcichagn,khtstnhchongnghevnhsngtngkinhsiu.
Nhslinlycymabuctinvoritlnn,onckinhcukh,gilltruyhnhaylchiu
hn.
Cuclvaxong,hnngibhnhbngtrvnhpvixc,gipngisngli.
Vtruyntchnymtvsau,mikhiclchiuhn,ccphpshaythysiudngcymac
bucxutinkmlmtl.

VINNGCQU
Mtanhchntruthtth,bandttrurangchonc,bktrmbtmttrukhngdmvnhv
schbtn.Anhtabunrunmdigccycth,chmunchtichocynthn.
Chngngvo lc,cmt iqubayn utrncnhcy,nhn thyanhchntru nmbtng
tnglanhchtri,nnmtconqupxungnhmmtanhmn.Ltayanhchntruvc
conqu,gin danhnirng: Taophigitmy mic,chachim mynhmcmt taonti
nutsng.Taoquytkhngdungthamy.
Bthtth,vthycichttrcmt,conquphixungncnh,nnnanhchntru:Titrtllm,
vyanhnggitti,tisnnanhmtvtqu.
Niri,qunhramtvinngcvboanhchntru:ylvinngcc,aicvinngcnycchi
cny.Bygianhmuncg,tiscchoanhxem.
Anhchntruchtnhncontrubmt,nnccmtcontruemvtrchoch.
Qunhin,anhcmongththycontrungnhbcv.Anhmngr,nhnlyvinngc,thcon
quridttruv.
Hmsau,anhthinghchntru,cmvinngcranggiangccmttanhnmrng,by
phng.Tcthtanhhinra,ynmrngbyphng,vngsonlnglynhnicamtv
vngtc.
Anhlylm p,licthmmt cnhngcbaythngcnh, chchycongui,tcth anhtac
ngaycnhngnhmun.
Cnhca,trungri,gchntrulithmmunmtcvp,mytmmtphng,xinhpnh
HngNga. cva xong,thc gicon nhgiun, pnh tinging thtmn xinkt nghachu
trn.
nvinhautrongcnhsungsngctlu,cginhgiutmhigchntrurng:Trckia,
anhnghotnglm,chnghiulmcchnomngynayanhgiucnhvy?Anhcphptinchng?
Gchntruthtthklichuynquchovinngcc,nnmuncgcnychovnnghe.C
ginhgiulinchpbng,rnhmlcgchntrurangtrngcoirungla,bntrmlyvinngcqu
ritrnvvicham.
Khigchntruvnhthymtvvvinngcthbunbthtvng,blnningikhcmtmnh.Lc
bygicngBthinrahirng:Gkiabuntivicgmngikhcchvngvny,khngsth
dnthtsao?

Gchntrup:Vtinphnti,ticvinngcqubnncptrnirinntikhngmunsng
na.
Btnglngthngmiboanhta:Thingkhcna,tagipngilylivinngcqu.
Niri,Btlytrongtayoramtcnhhoavmtcnhhoatrngtraochogvdnrng:Ngihy
emcnhhoatrngnycilncanhcginhgiu,tnhinnhnssinhralmchuyntcci.
Riichngnoncucu,hyemcnhhoanylicha,nhnghybontrngcrimi
cha,nhngislylicvinngc.
GchntrumngrlytngBtricmhaicnhhoavnh,emcnhhoatrnglncmlncanh
v.
Mithmcahoati,ahngngongt,haingbnhgiuvcgibcraxem,ritranhnhau
ngi.Lthay,chtrongnhymt,lmicang,bcngccongibngdirami,lnglalnglngtrc
ngckhcnocivivoi.
Bygi,ngnhnb,bnhncon,cbangngngnngn,nakhcnaci,khngbitlmthno
chomithunngnli,nhchthngnthandichothinhcich.Chtnhtithngrcamnh,
ngbmibnnhaunncucuvigchntru,hamaymithotcnnchng?
Nghengbgivyucu,gchntrulincmcnhhoati.Gpanhta,ngnhgiumumoni:
Khnghiusaocnh,nginonginymtmiunhthny?
Gchntruvibo:chngquativtimsinhtmgianxo,ntrmvinngcquemvgiu
nhnymisinhracs.Numuncynlnhlinhc,thngbbontrngclichoti,tis
chachohtbnhtcth.
ngbnhgiubnvannirng:
Calgch,nghalvng,
Cachnglitrchochnglochi.
Chngmchacthii,
Vthchngly,ngcthchngmang.
ringbkucongiboemngcratr.Gchntrunhnlyvinngcquri,linacnhhoa
chomingingitronggiyltthmicortliynhxa.
Cnhmng r.Cgili phitheochngv lmvgchntru. T,khngdm nghnchuyn
trmngcna.Cvchnggchntrutrnnthunhavuiv,nsausinhcmtcontrai,mtgi
uthngminh,nhng.
Khituigispcht,mthmhaiconquthnhlnhhinratrncytrcnh,cttingku:
Chomau,chomau,
Trngcchomau.
Tcthtrongnhsngrc,rivinngcvtchcbinimtdng.

CPHTPHIN
niMuSn,thucchuLcBnh,tnhLngSnxakiacmttaybmghinphintnliuVn
Khi.GnnhtnKhi,tmythngqua,ngcpchacitiiluirnhrpkimmi.ngcpchany
nthtnginhiuqunntrthnhtinh.khithtnghnhgingihocgidnggudbhnh
ng.
Cpchanghthm:Cnmingyna,mnhphinthttnKhi,vtncahnghirngygimn

cndtstrongscaNamTo.A!Taccch
Nghvy,cpchabngidngngi,itiluignchicatnKhilmquen.TnKhithttnhmi:
Chobn!Bngnyh?Bylunaytitkhiidoxmnnchabitmtbn.Xinmibnht
phinvitichovui.
Miphinthmthokhincpsngkhoi.Lnln,cpharaghinphin,nmbncnhtnKhi,sut
ngychaingimorttngthntngc.
Nhngngygithihnhphnsn.CpdnhnithtuuivitnKhi:Nyanhbn.Tiy
vnlcp,harahnhngirnhrpbtanhvntht.
TnKhilmcmngidy,sngst:Tinghiptim!Myngyry,tiixvianhnhbtncy,
noxyraiugkhinanhgin.
Cpp:Tithnganhlm,ngtvNamtoralnhnhvy,bitsaobygi?
TnKhimikhclc.Rt cuc,cpbyramtk:NyanhKhi!Anhxem ktrongquynscaNam
To.Myngitis,btinthtriucghiduson.Cnyltntuicaanhrnhrnh.Bygi
anhphilychttmngtay,chttmngchnvvisitcmaichotin.ngthi,anhchchu
ngntaychotivigitmu.
TnKhivcngngcnhinhi:Chchmulmg?
Cpp:tichmlmdu,hybtncaanhtrongs,cnmngtay,mngchnvtccaanhthti
dngmn.
Thrinhphngky,tnKhictiptcsngtrngianmhtphinchoncht.
Quacuchuynktrn,tahiuvsaonhngngigic,thcurtcmthnkhngmngtayhoc
tcrngrirt.Nhngmnytngtrngchosinhmngcaconngi!Nulnhkgiansdngn
mth,m,hocbyrabamhnglnggtcaci,itnh.

ANHCVANHHAI
Theo tcl c truyn, acon u lng ccha m gi lcon C con thnht. ri n conth hai
thnghai.aconthbathngba.vnvn.
NhngcbitminNam,ngbosaicchxngh.
aconulngcgilthngHai,nemgilanhHai,mcdulathnht.Tisaoc
skingcllng,bngithy?
Cccgigiithchbnghaicchsauy:KhivuaGiaLongtuquctGianh(ngyxagimin
LctnhNamKlGianh),ngihsinhhongtCnh,ngcungthitcginmnalhongt
Cnh,hocnhiungikhngdmgichdanhnnchnitrn,nghongC,vhongtCnhlcon
ulng,conCcavuaGiaLong,
Do,tingCdnhringchoaconulngcavua.Ngilngdntchoaconulng
camnhlthHai.
LicncngigiithchminNammilngxakiaudomtbanhngchchitcaiqun.Vhi
tngutrongllnghngC.DnchngkhngdmdngtingCttncon,khigiacon
camnhCi!C,liymbiulivtnhxcphmnnghngC.
trnhslmlny,htchoaconulngmtngithkh,thHaigithngHaithaychothng
C.

Chaikinnychacgrrt,tykincaminginhnxtvy.

NGCPNHTNKING
VngTnKingxakialnisungtckhngkmgChLnhocchBnNgh(SiGn).
Voma xunnmCanhDn (1771),cchy nonhaitrm nm,dnchng TnKingang vuichi
thngxun,bngcconcptpharngStchyvoch,githivgythngtchchonhiungi.
Dnchnghongs,chynbocostnhchoqunstriunhnDinh(TnThun).Qunsko
n,baovybnmtnhngconcpnqud,rtvovchnh,lmcymthth.
Mtngthytu,gilTngnbntrnhbyviquns:Concpnyqulihi.TuylPhtt,thpht
quyynhngbnoxinrasccudnth.
Qunsng.NhngngTngncnmtngitnlTrNng.VquthngthynnTrNng
cnli.
ngTngnp:Thycndosc.thynhcp.ttuysungscnhngliuiphnivicon
cthnychng?
Nixong,ngTngndngngncnmhiln,xngvoquytsngcht.
TinghcangTngnquthtlcaocng.Chpsau,concpbthngnng,bnpvotronglm
tremcth.ngTngnchytheonhtitp,nhngconcpnlchphilitrnnquhungtn.
TrNngthtto:Xinthytivotipsc.
Chadtli,concpnhychmra,ngTngnbcthilui,tspxungcimngnh.Cpvng
Tngn.
Thythcamnhlmnguy,TrNngchyranhmyncnkhincpchttitrn,Nhnghii!Vvt
thngtrmtrng,ngTngncngtrthithcuicng.
DnchngvngchTnKingvcngthngxt,chnhlantngcangTngnvcngtrngth.
Hantngngtich,trnmcxythpghicngc.
Naythpyhycn.V tinhTnKing(SiGn)theotclcvhnh mtngcpthtto,nhcli
thnhtchxaxacangTngn,ngiPhttxthncudn.

NGNGUYNCHT
Cchyhnmttrmnmminm,vngCnGiuc(LongAn)cxmlngngcnhngxung
quanhtonrngrm.BygingNguynChtthavicham:ConmunxutgiauPht,chnghay
chamnhliurasao?
Chamngp:Ngiitucncch,cnghlctinhthn,chngbaoginsaukhcathn
xc.Nuquthcconmothconhylytaycmmtccthanlachochatthuc.
ngNguynChtlnglvobp,bcccthanlamangra.Lachyphngdanhngscmtngvn
khngmymaylvaun.
Hiu c ch nguyn ca con, cha m vui lng cho php Nguyn Cht theo thy n tu ti cha Vinh
Quang,lyphpdanhlVinNg,khchthpphngginglTngNg.
ngTng Ngchnmi ngymtbuing phn 1m thi.Xung quanhcha, bygi cyc smut.

ngkugithinnamtnnnlmcngqu,khaiphrnghoang,pngs,khinvicgiaothng,
muabntrongvngngycngtinli.chthnngTngNgcngnguchtcy,runggai.ikhi
gpcp,ngdngdnglmcngvic,cpphiciu,chngbaogidmquyrithinnamtnn.
VsaungTngNgnlngThanhBa,ctchaLanNhc,ctngaTngVngBTt.Khic
tnglnu,phasaulngtngckhuytmtch.
ngTngNgnghthm:ChclcaTngmunthlngta.
Ringbylctngmtlnthnh.Khininungangsi,ngTngNgbnchttmtngn
taycamnhvthyvo.Sau,khingngui,photnghonthnhttp,khngkhuytnhln
trc.
Vinm sau,charut cangmang bnh,ngn trcPhti xintrngta ngisutngy bo
hiu.NmMinhMngnguynnin(1820)trongvngxyrabnhtriging.ngTngNgcuxinca
Tngphhdnlngringuyntchcc,khngnbacmno.
Haimisunmsau,nm1846,ngTngNgnghrngmnhtuqulumchathnhchnhqu,
nnnguyntuytthy(nhnungnc).Bnmichnngysaungmt.Dnlngxythpknimng.
Ngichamng xyctngyxa,nayhycn ThanhBa(CnGiuc)vkhuvc dongiukhin
khaihoang minnay dnchngcn gilGing ngNg.ngNg tclng TngNg,tn thtl
NguynChttrongtruynvaktrn.

1 Ngphn:bacmtra.

BINGNAMCMAU
gnmiCMaucmtbibngilbingNam.
TivmsngngccnngimiuckulmiungNam.
ngNamlai?
lbitdanhmngbominbindngmchloicng(cvoi).Xakia,lctuquc,vuaGia
Longmt lngpgingt ngoibinkhi,thuyn rngspchmnhng nhconcng chyn
chicthuynntrnlngriavobi.
cthotcht,vuaGiaLongphongchocngchcNamHiiTngQun,tclngitng
binNamHi.RingvmiungNamvmsngngcngbohycntruyntngcuchuync
tchsauy:Xakia,LongvnggiaophconcngngngivngvnhXimLa,snsngcuvtcc
thuynspbchmvgingt.
NhngngNamsaukhilnhtrchnhimcyntrrngmaysnggiyntnh.Hmy,ngbo:Lc
rnhrang,tadigmkhngingaoduvngquanhmiCMauchobity.
ThlngNamilnlnnphabinBcLiu,ScTrng.Nhngbngnhin,phavmsngngc
trilinigingt,thuyncadnnhlivobkhngkpspm.
ng Nam v cng ht hong v b b phn s,i qu xa. Nu v vng quanh theo mi C Mau th
ngdibngibatrmcys.RtcucngNambncngquyt:Taphitheovmsngtrvot
linmitt,hachng
Chpsau,ngNamncaB,vongnsngtmcchchyrasngngc.Nhngthnxcng
quto, sngrchchthp, khinnguisc vlmlcphi btrnlnb. Saurt,ngv nvm
sngngc,tuycukhngkpccthuynnhli,nhngkpthichutiviLongvng.

Ngiisau,nhshysinhcangNamnnlpmiuth.Cngiborngtlu,sautrngingy,
ngphichtvbsythai.

STCHBMCHU
VitNamta,nhngvngcngiVitgcHoaphnngusngbibMChu,ctchamth,
ginmnalchabMChu,chaBhocchaThinHuThnhMu.
BtnthtlMiChu,sinhtrngtnhPhcKin,inhTng,cchyhnchntrmnm.Lcnh
brtthngminh,tutheoPhtgiovhcthmtrongnhngphoschcthtmcdigingln.
Chacabcngvihaingiconibunbn,chuynichuynvntnhGiangTy.Chuynthuyn
bgingt,cbautxungbin,spchtui.
Lcgingboangdinrabinkhi,bMiChunginh,dtvicnhm.Bngnhin,bMiChu
ngngtaydt,imtnhmli,haitayavphatrcnhangtrnuvtgqunng,bmshi,
nmvaibMiChumhi:Chuyngvy?Haylbanayconangbnh.Numtthconnghdt.
BMiChukhngtrli.
Mcnghthong:Saoconmsngvy?Hytnhdy.Mircthyvtrbnhchocon.imgvy?
Vani,bmvalcmnhvovaibMiChu.Chpsau,bMiChummt,khcncn:Tham!
Chuynny thuyncaba vhaianhcon bgingt. Concsc cuchanhngm nuvai conm
khuy ri.Rt cuc cha cacon nh theo smng. Lc biri, cha ca conmi a tay ln,cu cu
nhngti mmcon cukhngc. Cnhaingi anhcacon uanton tnhmng,nh concu
trc.
Bmbntnbnnghi,ngMiChuvatnhgicchimbaonnninhm.
Vihmsau,chicthuynbuntrvnhvihaingicontraicnsngst.ikhi,haingianhthut
li:lcchivigiabin,hcmtbntayvhnhkolnthuyn.Ringvngichathbicuntri.
Tinynignxa.T,dnibingpsngtogilnukutnbMiChumkhnvi,cucho
taiquannkhi.
NmCanhDn(1110),vuanhTngphongchobMiChulThinHuThnhMu
L cngb chnh khonghai miba thngba mlch minm. NgiVit gcHoa sngbi bMi
Chu(nitrilMChu)vbphhingbinhantTrungQucsangyngthibovhqua
cctainn,bnhttkhc.

CHNHCABTHIHUTD
TiSiGn,aicngbitnhbosanhlnnht:nhbosanhTD.
BTDsinhcchyhnmttrmnmminm,titnhGianh,huynTnHa,gingSnQuynay
lGCng.ChacablquanthngthblPhmngHng.
Lccnnhtigianh,btrathngminh,hamhckinhs.
Nmmibntui,bctuynvocung,huhvuaThiuTr,risanhravuaTc.
Bdycon(vuaTc)rtklng,sonraphoschTHunLc.dyvuavoc,cchcaitr
dn.VuaTcrtchiu,hngmchuchcbnm,ckinhschomenghenqukhuya,gp

vickhgiiquyt,vuaTcthnghikincabTD.Nm,triunhchaivquannkhu
rngnphthoang,haivquanytrntrnhnhimvu,trvturng:Vngrngrmnkhhu
mthp,gybnhhon,khbtrngtrt.
Nghequa,bTDvabun,vagin,bnbanxunglid,nhcnhainynnkhaithcthoang:
Tnhao,chtrngrngln,
Singmmangthialibitbao.
oticonichnlanino,
Khngnhlicholamchng.
Banut,dnvsauthnhvng,
Rngcnlaomitingsngnon.
Nuthoang,nhonchohoang,
Giptrmgichangnitngt.
Vicithytinnanmhud,
Ncamtmhykbitnisao.
Nh,ccvquannnn,cgngkhaikhnthmtmi,emdnnlpnghip.
ivibncungnhnqungotronghongthnh,bTDlunlunkhuynhngkhng,mt
thigivch.Bdyhlcrnhrangphinuitm,mt.
Du,bncungnhnnth,mualducadnchngmkhngtrtin.BTDhaytinybnqut
mng:Saobnngilngquynnhvy.Chngqualtamungipccngihcchuynncng.T
ryvsau,tanhbivicnuitm.
Mtkhc,bralnhchoquanhuphiiiutraklngtngnh,trlistinmualdumtrc
kiabncungnhnthmuachu.
Trong vicc x hngngy, b lunlun trnh vicst sinh hi vt. cung GiaTh, ni mbin pha
ng,trn thmcmt kinkhng. Qunhudngchi mqutkin, nhngchpsaukin di
hanglibln,qunhubonhau:Tanuncsimxivo.Lkinschttckhchtc.
BTDcangin:Ccngihydngtay.
Ribnithm,nhkhuynlkin:Chngbaykoinikhcm,koqunhuxincngayby
gi.
Chpsaulkinkoisch.
cvuaTcthngingsngLiNng,bnchimgiibun.
Hmy,vuaTcivng,dnnquannhtuchobTDbit.Nhngvinnquanquntuvic
y,bTDsutbuinnglngchicon.
nchiuhmy,vuaTctrv,quathmm.BTDrincmt,mngrng:Cmtmmt
convymconixakhngchomhaytrc.Mnhmitrngi.
VuaTcbnquly,chuti:Tham,tryvsau,conkhngdmna.
Nhndpy,bTDnhclichovuaTcnghe:cCaoHongHu(vvuaGiaLong)lunluncan
ginconchuchngcbnchim.Ldortdhiu,nuchimtrngcht,chimmisnglloi,nuchim
concht,chimmbun.Numuntpbn,cchongtclotpbnbia.Thungstsinhhivt
na.
BTDhngthchnmibatui.

CHNGRKH
Xakiacanhtraitrngnqukhkho,vnhtngbnnnanhsnsngr,gipvicchogianh
bnv.
Anhthanphinvibmaidong:Khqu.Vnhchav,tiphissrasaoy?Khngkholimt
v.
Bamaidongp:Dqu.Mivicuxongxui.Anhhyvgipgianhbnv,trngcoimivic.
Nghallmsao?
Hthychavlmbtccngvicgdunngdunh,anhphirasclmynhvygip.
Chngrvcngmngr:Vythdqu.Tixinvngtheolidy.
Hmn,saukhincmxong,ngichavxchbaravnncy.Chngrlttxchbaitheo.
nvn,chavhibachtvocy.
Chngrscnhlidycabmaidong,linchynbncnhchavmtha:conncyny
gipcha,
Ngichavcngmngr,bgccyyquangckhckbn.
Nhngchngrlingyng,chyntha:conncyny.
Ngichalinquagccykhc,chngrvntiptcxchbanchngrng.Rtcuc,chaichav
vrchngnxongcynoc.
Thlngichavtcgin,xchbaraiphaxahn.Ngcnhinlmsao,chngrliitheobngt.
Ngichavsinhnghi:Haylnnicnin?Ribg,ndmvcbachmmnh.
Th l ngi chav chy mt mch. Chng r lichy theo, chic khn vn u cangi cha b tut
xungt,chngrcngbtchc,ltkhntrnumnhmnmxungt.Ngichavcnghong
s,tsprilmcmngidyphasau,chngrligibt.
Vnnh,ngichabnmvovaivmnhmbonguy:Mbytri!Thngrnhmnhnpht
inri.Chynhanh,konchm.
Ngu,chngrcngbtchcchav,mvovaibmvmtmkhauing.
Chavvmvhthongchyrakhinh,loayhoaybngccy,nhngchngrhngmunvnbt
chcngccy.Rtcuchaingbtnhoxungmng,lainhi,kucuvichmxm.
Chngrlinhyxungmng,lainhitheo.
Hngxmchyli,btchngrhchhiduync.Bygiainymihiu:Anhtachngccgc
mtrilichmungipchamvtheolibmaidong.

CPKHNGBITTROCY
Xakia,trongchnsnlm,conmovconcpthngganhtnhau,dnhquyncaiqun.
Conmoara ll:Trongrngcnhiucy cao,muntrngchnggnxaphi bittronhanhnhn
nhti.Anhthtolnthtnhngchquanhquntrnmtt.

Cptcginthtto:Tikhngtro,bivtichamuntro.itrnmtt,btnai,hunthtsng
hn.Nucn,tistrtichoanhthy.
Moc ni: cri.Li nivi viclm phiii vinhau. Haylsng mai,ta ngc cysn
ngkiatranhticaothp.
Haylm,ngymaitisn.
Snghmsaumovcpngccysn,mobo:Cucuabtu.Anhcphyxemy.
Cpgtu:Mihytrolntrc.Tatrosaucngkhngmun.
Monhanhtr,trolnttririnctiukhpccnhl.
Tiuxongmobnhtnhtrotrxung,mtmyhnhninhanh:Byginltanhcptrtichoti
xemth.
Cpngmnghathncysn,cigin:Cythpqu,tileonhchi.
Mop:Anhcleo.Nuchaichngtauhunhauthsngmai,tachngccytokhc.
Cprngln,gingmng,nhenanh,lyscritrolnnhanhnhn.
Nhngrithay,vatrocnang,nctiutrncccnhlrtxung,trngngaymtcaconc
th.Tuy imt xnxangnhng cpchngdm nhm,s t.Hilu, cpsmang bnh,phi mmt.
Nghvycpquyqurtlui.
Mocito:Saovy?Anhchatrotingncym?
Cplcu:Thi,mttinhm.Tixinchuthua.Tryvsau,tichlnhchcchasnlm.trn
mtt.ngthi,tixinthchngbaogidmtrona.
Bivyngynaycpchngbaogibittro.

MNGXVNGTNBNG
Xakia,quanngyNguynHuLongchytheophtvuaGiaLong.Rithay,vqunTySnuitheo
rorit,quanngychythtlcnTnBng,thucsngCnGo,vngUMinhThng,tnhRchGi
(KinGiang)
Vanxm,bngnghetingchingtrngnilninhi.Qunsnthmthnhritrvboco:Tha
ngi, dntrong xmang lml. Hbt haia b, emtm rasch sri thng trm,ch hin
dngchoMngXVng.
Quanngyhi:ChngnoMngXVngti?
D,chngtichar.
Nghexong,quanngybnnni,hihandnchng.Ccngkloutvshi,trnhbyuui
svic.Hngnm,ngdphaiconMngXVngtngoibinkhivnhXimLankhuyrixm
lng.iMngXVngntonhcikhpb,khichngnckhurngrungchuyn,niginggi,sp
nhca.Dnlngkhnvi,hanpchoMngXvnghngnmhaiatr.Nhvy,MngXVng
khngcnhunghngnhtrc.
Nhnquacucl,quanngyvcngxcng,nhtlkhingthyhaiabvtikia.

Quanngyhinhanh:ChngnoMngXVngn?
Ccngklotha:D,timaivokhongcanhba,git.
Ccngcyntr,ngheliti.
D,ricbghahbtthnh.gythmtaihichodntrongxm.
ngngi,taclmnhvy,nhvy.iuquantrnglngtitltrc,ednchngxnxaolmcho
khochcththtbi.
Thlngyhmsau,ch thnquanngyiukhinvingidntncn,bo htmhaiconchtht
mp,emvcolng,mrutticnchixavngtnnirng.
Mtkhcquanngytruynchoqunstnvivthucchothtnhuyn.uxongxui,quanngydy
hbthuctnyvobnghaiconch,mayrutknmt.
mhmsau,danchngttunsnl.Chamcahaiabykhclathmthit,khithyconmnh
bnhni,ngtxutrongbukhngkhykhitrmngtngt.
ncanhhai,ccngklongra,kugidnchng:Bconhyyntm,rtluivonh.nglpl
ngoicamchtoanmng.
Ainyngngcnhngrtcucnhtunli.Ringcchamvthnnhncahaiabthcngln
ramkhcmi.
Chkhimingikhutdng,quanngyNguynHuLongnivichamcahainnnhnn:By
giccngicttinemconvngchochmxmhaybit.
Hngngc:ChngtisMngXVngtrth.
Thi,cimaui.Ltnay,tatitrngph.
Sau,theolnhcaquanngy,qunsemhaiconchdnthucnrasn.Qunsdnghaiconch
theodngiucaabqu.
Hdngmcvsontmingvmtxcchchogingvidngiudab.
Quanngycndnlncht:Ccanhnochunbncsn?ticha.
Vadt li,cy rngchuynrng rcnhging bo.Quan ngykhot tay,bonhng ngicn li:
Chngtahynpchothtkchchi
Ngoisn,nhtrmbaynghingt.Haiconchbcolng,xemtrngphu,mhgingnhhaiab.
Bngu,ginggi imbt.HaiconMngXVngxut hin,bstt,ttxpli gnnhtrmri
dngmnhln,khoecimngkhto,maquamali.
Quanngymngthmniviqunhu:Chngnqutinnihaiconch.Trckhipmi,MngX
Vngcnginmi.Rrngchngniccp,mtconc,mtconci.
Viphtsau,haiconMngXVngqunlymi,nuttrnvohngribtiblui,dngiucngu
oi.
Chtthucmhnngmdn
Chngblchi,quanngykhottayrahiulnh.Bnqunhuemncsnra,tinddtnbn
cnhhaiconcth.

Snchonhanhln,miconmtmukhcnhau.
MngXnmmman.Qunhuthahsnpht:concsnxanh,concisn.
Ccvklohikh:Tisaothngquancharalnhgitn.
Quanngyp:Thcantuyvychvncnmnh.Qunhucatachgmvingi,nhngtabo
mtryvsauchngnschngdmtrligyrina.
HaiconMngXbngcaquyvchtthucmhn.lnlnmtcnghiu.Nhngkhinhnnhau,trng
thynhngmusckl,chngtrnnhthong,xemnhaunhkthkhcloi,quxal.Thlcon
MngX cvconMng Xcinigin, cnnhau,rt nhaunhgingnh gi,imtdng vpha
vnhXimLa.
Tvsau,chngbaogiiMngXntrlitlinna.

TINGHTCAHLI
TruynLnhNamTrchQuicchpstchchngHLinhsauy:inhTrn,quanAnPhS
vnglnhvuaisquanbnTrungHoa.QuantnthtlngSDinh,cngtilngMaLa.
NgivcangSDinhnhmtmnh.mm,vthncalngMaLabngidngngSDinh,
lnvophngcangivtthng.
nlchngsng,vthnybnbinmt.
Thychuynkl,ngivbnhichng(tclthnMaLatrhnh):TisaochngistnbnTrung
Hoambanmlivnhcnhvy?Banngy,chngu?
ThnMaLap:Vuasaivquankhcisthchota.Hngngy,tahuvua,nhcvivua.Lcban
m rnhrang, nghn tnhngha vchng, taln vnh thmnng. Hngsng, taphi ingay, ko
vngmtta,vuaqutrch.
Cucinthmknnkodikhlu,ngivmangthai.
Nmsau,ngSDinhisvnh,thmv.Thyngysanhcavgnk,SDinhnigintco
vivua.Vuatruynhngcnginbmtnty.
Mtmn,vuanm chimbaothyvthnmchbo:Ta lthnMaLa,bylunayta nvivS
Dinh.TisaoSDinhngynaycpvvconta?Xinnhvuaphnx.
Vuap:cri,tahagiiquytnthaib.
Rngngyhmsau,nhngicmng,vuagiSDinhnphnrng:Tatrtdochovngi.Try
vsaungiphinthunhaviv.Cnacontrongbothai,saukhichoi,phigiaochothn
MaLa.
nhtansthcmccaSDinh,nhvuathutlinhngiunghethyquagicthnmng
Bangysau,abrai,ncdacanennhmc,lngbngnhthoam.Vuabntrcpnui
dngnnmncmilmtui,vuachophpnvohongthnh,tiluithongth.
abytnHLi,mthmidochixahongthnh,gptinngLngTn(mtvtrongs
Bttin).
LngTnhi:Ngimuncumongiugchng?Tasnsnggip.

HLip:Thatinng,tichngmunlmvnglmtnggc.Tichmuncgngmtxinh
xn,gingcalnhlt.
LngTnni:Ngiaoccthanhsc,nguyhimlm.Ngicscp,hthay,thnggpiu
honnn.Rtcuc,chcnchtdanhtingmthi.Nhngngiaocnhvy,lutachngchiu
lng.
Nixong,LngTnboLihmingra,rinhmtchtncmingvomingn.
Tvsau,Litrnnthngminh,lanhlkhcthng.Chngtaxutkhuthnhth,gingngmli
thanh taoquyn rl thng, cctiu th saym chngta, mun dmtn mt chng ktthn, giao
duyn.Tinythutaivua,vquthngmnLi,vuaralnhchodnchng:NuLigianphmvi
conginhai,quanqunnobthntitrn,dnvchovuarnphtthscthngmtngnquan.
Bngaiquhunghng,ltaygitchtLithvuasphtmtvnquan.
Bygi,lngNhnMc,cmtnngqunchatnlAKim,nhansctuytp.Nnggachng,vua
mnyunng nhngtnhnngvnkhng khng.Vuabnbo Li:QunchaAKim quoantrang,
kiucng,ngicmukgchng?Miccchnogngiviquncha,takhenthngy.
Lisuy nghhi luri p:Thn nguyndng micch quyn rcho kc qunchaAKim.
Trongvngmtnmnuinhkhngthythntrvhongthnh,tlcmubil,thnbmhi.
Vuanhnli,Lilyvuarai.Anhtabncitrang,gidngnhaginga,nmcrchri,tay
xchcigitre.ndinhcanngquncha,anhtamuatrucau,tngchodathtxinphpvoct
cngatrongvngro.
Nhngkhivotrong,thayvctc,Libncctttcloihoali,hoasitrongvn.
athttcgin,laln:Qungianc!Milnvoyphhivnhoa.tatrnhvibquncha,bt
trimichongti.
Vingysau,aththiLi:Ngilmcngchoai?Tisaochngthyainyxinliquncha,
lnhchongiv?
Libntha:Tilkvgiac,vnghnghip,khngchakhngm.Hmncvquaningangqua
ymntictc.Tiqumngnhngvngudt,ctlmmhoaqumngrngctc.Bygiti
xiny,lmntchobqunchahyvngcthati.
ThlLicnhnnhnlkgianhncaqunchaAKim.Tronglcravolmcngvicltvt,
Libntrticaxng,ngmthivnhph.CgianhnvluncqunchaAKimusaymgingca
thinphcaLi.Mthmtriqutimcbnntuqunthpntrongdinh.Qunchagi
chngn,qumngmttrnnnthn:Tisaobnngixaolngcngvictrongdinh?Chngnymy
giri?
Cbnntquxungchuti.Mtamnhdntrnhbyldo:Thaquncha,chiunaychngcon
nghethngctchmtrccahyhayqu.Thtlmhn,thinongi,chaaitigiinhn.
QunchaAKimbtusuyngh,cmthybnntthnhtht.Nngchnhngmktip.Clc
chngvng,Lirnhrangcngvic,htlnlanhlnhtheoliyucudndpcabnnt.Tuynm
trongphngthe,ngncchvibnngoinhngqunchavnnghecontimcccamnhrungng.
Qutht,hnlkbitti.
Vibnchtasuacm,qunchagiLin,nigingthnmt:Tryvsautachophpngi
lmgiang,ngicquynravophngta,chtasaibonhngcngvicring.Ngikhichci,
ctcna

Lungy,Litrthnhngihuthntnnhtcaquncha.Cngviccaanhtatrnnnhnhng,
thchth.Thnhthong,quncharalnhchoanhtangmth,caht.Banm,anhtacmnnghu
choqunchacsch,ngmthi.
Ngyquathngli,qunchaemlngyuthngchngnttrtuiy,ghingingcitingnica
anhta.Nhngvlgiorngbuc,qunchatrnhting,egydlunkhngtt.
Nngbtumangbnhtngt,sckhengycnghaomn.Trongkhiy,hngm,gingcaca
Linhthcgic,quynrqunchaivoconngtili.
my,chchobnntngsay,qunchaAKimkhniviLi:Bylu,tacmmnngi,ging
htthin phca ngikhin tanhumbnh tnh.m nayta vingic trong phngny chon
sng.
Saunhngngynitoinguyn,bnhtnhcaqunchathuyngimridthn.Qunchacmthy
yui,btchpdlun vmudaquenacaLi,nngni:Ta snsnggipngitinbc,
rungtngitrthnhngikhgisutisngbncnhta,nginghsao?
Linhanhtrpngay:itikhngchamhhng,naycqunchaoinghn,thtqulng
mongccati. insn,vngbc,ngcng,chu butikhngcn,tichmun mtiuny,nu
toinguynthduchtcngvui.
QunchaAKimhinhanh:Ngicni.
Tichnguyncthycimvngkhmngccaquncha,ithlnumtln.
Vyungqumc,qunchasnsngnhnli:Dqu!Nucn,tatngchongilmcaring
gilknim.
Cimqugiyvncatinbanchoquncha,nngikhidltrongtriunh.Bygi,Li
mngr,mangcimy,lntrnrakhidinhcaquncha,trvhongthnhramtvua,tngtrnh
ttcmivic.
Vuacivui,lptcgiqunchaAKimvochu.Trongkhi,ALinghimnhinicimy,ng
bncnhvua.
Gpquncha,vuachvoHLirihinng:Cbittnimnykhng?
QunchaAKimbn ln,hiurng nhvuamun chdiu, mamai trthnng. Nngrav, tiny
loantruynkhpchongtc.Ainyuchnhoqun chaAKim,nhngtinngcaHLicng
nhmcnhiungichhn.Nhavlkthntncavua,Lictiptcravoccdinh
th,ngmth,cahtvddcccgiquynqu.Tuybitanhtalphngskhanhnhngrtcuc
nhiungisavoby.
ikhi,hnbbtgpqutangnhngainyungnuyquyncanhvua,chchadmnhphn
thngtay,svuabtphttin.
Nhngthi thngn quenchn nmc by.phen nH Li, thngvi acon giu lngca
MinhUyVng.Vngbnbthn,giamtrongphngnhngchadmgitchohcngin.Vngn
hongcung,xingpmtvuatco:Tuinh,HLilnvonhcathn,banmthnltay
nhchtvchngphnbitclctriti.
NhngnhvuangrngHLichtthtnnphnnhsau:Nuhnphmti,bttitrn,githn
rithithi,tachngphinhgc.
ThlMinhUyVngvnh,hlnhgitLi.Trckhispcht,LinhnlicaLngTn
ngyxa,hiurngtinngdyrtngCscp,cginghthaythcngemlivcngem

hichohnmthi.Lihingangnhau.

MNHMUDYCON
ThyMnhTlnhhintritnidanhng,hctrcacKhngTh.
Sd MnhTnnbc thnhhin,ngni ludanh,phnln unhcngc dydcam b
MnhMu.HithyMnhTcnnh,nhgnnghaa,sutngybncnhnhtonlcnhththm:
ohuyt,klangikhc.
Tuinhhaybtchc,thyMnhTcngraxem,khclanhngiln.
BMnhMuni:Nucylungy,contashhngtnhtnh.
Saubdinhngnch.
HngngythyMnhTrach,thythinhmuabnnnvnhthycngbtchcbunbnvicc
trconlncn.Bmkhngva:ylungy,contakhthnhngi.
Blidinhngntrnghc.Thymtrconntrngsingnnghchnh,nniclphp,
thyMnhTcngbtchctheochng,ivimchomnhihc.
BaMnhMurtivuimng:Chnylchtt,tann.
Mthmn,thyMnhTthyngihngxmthchuytheo.Thylinchyvnhhim:Tham,
hgitheolmgvy?
Lcvuiming,bMnhMutrli:Hgitheochoconntht.
Nixong,bvcnghihnnghthmrng:Conmnhcnb,chnglmnhlmnmlinidi.Tuy
trongnhtnght,ngaybuisnghmybcngrngnhnnht,muamingththeoemvchoconn.
Hmn,thyMnhTanghctronglpbngnhinhamchi,blphcchyvnh.
BMnhMungidtvitrnkhungci,thyconhhngnhvylincmdaoctttmviangdt
dangdtrnkhung.
ThyMnhTsst,chahiuvsaomhnhngnhth.
Mgiithch:Vichchnhcaconcnggingnhvicdtcicam.Conbhcchngkhcnom
ctttmviny.
MnhTnghequa,xinlim,trvolphc.Ty,thysingnnghntrc,lnlntrthnhbci
thn.cnglnhcngndydcamtkhithycnb.

TRUYNPHNGTHINVNG
ivuaHngVngthba,nctasngtrongcnhthibnh,anlc.VuaTubygilnVngtm
cchgyskoqunsangxmchimncta.
VuaHngVngbntriuqunthn,bnkhochngph.Mtosbnvivua:NncuLongQun
(Rngthn)thxemsao.
Vuang,pn,thngcutsutbangy,bngsmstnidy.Ngoingbangxuthin
mt nglo hnhdng phi thngcao hn suthc, bngln, ru tcbc ph. Vuabit imtri xui
khinnnchthnrangminglovohongthnh,nglochngnung,ninnggc.

Vuanin:Nayvuanhnspxuaqunnhncta,nucmukchi,xinngdybo.
ngloxqurini:Banmna,gicnmitrnqua.Bygivuahytruynlnhchoqunsluyn
tpsingnng.Mtkhc,vuaphicuhin,aidpcgicthphongchotcp
Nidtli,nglonbaybnglnkhngtrungbitmt.VuahiulLongQun.
ngnhlitin tri,banmsaugicntbn Tukosang.Vuasaisgii khpchntmnhnti.
nlngPhng,sgihaytintronglngcngphh,tuihnsumimisinhcacontrai
batui.Tnhtnhcaabkhchnthinh,nkhngbitni,cnmngasutngy.
Haytin vuachiuhin,ngi chabnnia vicon:Sinh thngbnytht vdng,phicho nbit
nhgiccunc.
Bngnhinabngidy,khaikhu:Hymisgivoy,consliu.
Sgi gpab,ng tachatintng ninnglcca n:Myngni a.nhgicl vich
trng.
abninhanh:Sgihytulivinhvua:hycchotamtconngastcaomitmthc,
mtthanhgmstdibythc,mtcinnthtdyTasphgicntantnh.
Haytiny,vuascnhnimcaLongVngnmtrc,truynlnhrncnhngkhgiima
bquidnihi.
Saukhinhnthanh gm,conngavcinn,ab nivim:Banaymnu cmthtnhiu
connno,trckhiratrn,gnnngyri.
Ty,ablnlnnhthi,hngxmphiemtrubngpphnnchoab.Tuynhinab
vnthanrngcn i.Vquno,lngxmphichy vymuasmchon,saurt phikimbnglau,
bngsyvktthmchethnmnvnchorngcha.
Qunnhn thngo,tbn TukosangnTrn Sn.abvungvai,dui chnngdy,
mnhcaomitrng.Saukhinhymihnmiting,abvunggmhtto:Talthintngy!
Ricingast,innst,xuaqunndntrn,ngchinviqunTu.Gicnhnbtanv,lp
cht,lpuhng.Tctruynrnglcyconngastvasi,vaphunla.
Saukhithngtrn,abcingabayvtritiniScSn.
VuaHngVngnhn,tnablmPhngThinVng,dydnlngPhnghngnmphi
tl.
Tvsau,gicnchngdmtrnquana,dnchnghngcnhulcthibnhsutsutrmbn
minm.isau,cbithcatngcngcPhngThinVng:
Vlinhnmthngmmynhn,
Muntanghnhngchithgian.
Ngasttri,danhs,
Uylinhlnglykhpgiangsan.
NgiinaysuytheotchxachorngPhng ThinVnglngiVitutinbitsngchli
thitgip.

THYPHPSMA

xmng,cmtnglothyphplngdanh.Mthmn,lcncm,vcalobnhimth:
Mnhsmaqukhng?Maqucththaykhng?
Locip:Nhtnhcmaqu.Vtichngbaogischngn.Nghcatirtgidn,duma
quthd,titrgpmtkhi.Nunontayn,tibchngnvttluri.
Nhngngivvnchatin,tmcchththchtinngcachng.Chiuhm,loilmmxm
bncnh.Vlongnpvobicyrmrp,taycmmtkhccichydangd.
Trongmkhuya,lophthylmlnbctrv.Vlohaytrc,bnthilnchomthanchy.
Lomangciy1yxi,chui,gluccathnchtngcho.Ngivbnttnngkhcthanchy
lncao,ququaqulinhbngoanhnyutbayvtvtrongcim.
Lohonght,rntcgy,scnhtimycuthnchtrt.Lptclothb,byxithtxung
t,haitaychpbtn,mingclmbm:Ymthinlthulai,vnlthulai.
Vlonnci,ixmxmlign,qutiquluikhccichydangd.
Lothyphpsinghn,taychnrunlyby,quncvicbtn,quncyxitht.Lotacmu
chythngvnh,mingchthi:YmthinlYmvnltriti,thatichoti,tinghip
ti.Sngmaitiscngxichoccngi.
Chcholochykhutdng,vlobcrangxchciy,ungdungtrv,emgiukntrngin
bp.
Snghmsau,locgintmttrmtnh,vlohi:Mnhibngkhng?
Lop:ich.
Vythvchngmnhcngnbaxitht
Nixong,bvemmyvtxitvoarirtcongluctrongy,emchttngkhc
Lotrmt
XinygingnhxiCongnygingcong
Bvninhanh:Mnhlmcmqu.Xilxi,gluclgluc.Conmahitilconma,chngcg
ngcnhinc.
Lothyphpciunmit,mtmysngsngethn,hiurngmnhlmmucavhiti.

1 y:titobngvi,cdyrtming,dngngmanging.

DTCHNCHLNG
ngbh nsinhrahaingi congixinhp.Vi bnchtloxa,ng gtcongith haichomt
thanhnindtc,sutngayanhtachbitchmlovicngng.Ringvaconthba,nggcho
mtchngnhosanghchnhddang.
Hmn,nhnlcrnhrang,ngbhrhaichngridochingoncnh.Trndngsngtrongvt,
ncchymm,ngthymtconngngvali,vakuinhi.
ngbnhi:Nyhaicon,tisaoconngngkutonhth?

Chngrthba,mnhbitchttchngha,bnvtrnsuynghrilongtrngni:Trngcnhtci
thanh.
Trongkhiychngrthhaigiithch:Conngngkutovtrisanhnsnnhvy.
Chpsau,ngbhgpmtconvtlitungtngtrongao,nghihaichngr:Tisaonniphutrn
mtnc.
Chngrnhosnicuch:amaothiunhctcph.
Chngrnngdnlcu:Chngcglc.Trisanhnnithnni
Mncucdungon,ngbhahaichngrvnhungru,nggtgkhenchngrthba:Con
hcnhiu,rnhschvthnhhin.Hinycongiiprnhr,chalylmvuilng
Ngirthhainghevy,tthibtmn:Vychhinykhithyconngngkulnting,dngba
nicug?
Ngirthbap:Trngcnhtcithanh,nghalcdithkutingtoln.
Ngirthhaip:Vlqu.Vychconch,connnguccdi,chngnvnkuto!Cn
dngctnghatisaoconvtniphutrnmtnc?
Tini:amaothiunhctcph,nghalnhiulngtthtthnni.
Ngirthhaici:Vychchicthuynuclng,ucthtmnvnniphutrnmtnc!Tm
li,haicuchnhocadngBautrtc.Theokinnngcncatithngngkulnting.vt
nitrnmtnc.udotrisinhranhth,chngcngiithchlithi.
Ngirnhoslcu,nhnnhnrngliningangtngcachngdtcngcl.
ngbhbncikh,lmbm:Thmihay,litcthngni:Thdtccnhnchlng.

MUNSCACHUNG
CadaoVitNamccu:
Ngiimunscachung,
Hnnhaumttinganhhngmthi.
Cuyngkhuynrnngiinnnrngri,ngquchk,nnthngyuknghokh,sa
cthtth.
Xakia,cvostutintiniLao.Nhnlcrnhrang,osxungnidxttnhtnhngidi
trntc.osbngi dnglmphunghokh.Lcchangnhmhpng o,osngnmt
anhbntriomni:Tiangkhtnc.Anhchotixinmttri.
Anhnninhanh: nglonyvduynqu!y chcbnvibun,ngngm ?Tichngcho
ngtrinoc.
osnin:Anhcnhngtrm,hngngntrio chngchttrncxebny.Chotimttri,thit
tnganhchngthithigu?Anhnnsuynghli.
ngninhiuvch,nghyinikhc.
osmmci:Bygitimuamttri.Anhbnkhng?

atinchotixem.
osatinchoanhnringcmmttriomnngonlnh.nxong,nglinin:Chotixin
thmmttri.Ticniqu.
Anhncngquyttchi.Haingiciv,banucnmthm,lnlnsinhtoting.Ngiquakli
xmnhauxem,ngycngng.
oscot,xinphpinhnganhnnmtayli:ngnhncpcatitriony?
Ngingxembnbntn,ckni:Thi!Tisnsngtrtintrionydmcholoy.
osgtucmnngilmt,ngtaungdungn,saucht,ngcmcihto,thibaphpvo,
emchndit,ngayningtang.
Chnxong,ngtanito:Bconchotixinmtchtncsi.
Ainyngcnhin,tmmunxemnglongitrg.Mtngitnhnguynchyvoqunncmn
cimncsi,emratraocholo.
Ny,ngdngncsilmg?
nglop:Thincbtkhlu.
Nixongngtincsingaynichnhtokhiny.
Thri,trongphtgiy,mttntn,htolnmng,nragcconhaicilxanhtmnmn,gc
cyotolndn,mcthmnhnhto,nhnhnh.Ltrxumxungayccchinon.Trongphtchc,cy
ontrbng.Bnglnln,kttri,banutricnxanhnhngbngnhinmithmngongtdng
lnbtngt.Cmctareoh:Xemka,trichnhtri.
Lotap:Nutrichn,tasnsnghixung,tngchobconchnyminginmttricho
bit.Ngingotin,lulumitrmtln.
Banu,nhiungidod,bntnlihi:Tisaolonyttqu,haylotingi?
Nhngnxong,ainyunhnnhn:ongonthit.
Hxinthmmtngimtvitri,emvlmgingvtngchobconhhng.
Thicanglolunlunvuiv,ngleolntnngncy,hintricuicng,emxungtng.Hi
xong,lonito:Bygitixinkiubcon,chotimncydao.
Cmlycydao,longcon,vclnvai,ilngthngvdynixaxa.
Nhnganhbnobnglahong,khinhnthycxeobinmt,chngcnmttri.Tra,nygilo
gihaphpemttcocahnphnphtchokhchquang,vcigccyomlovctrn
vaichnhlcigngxe,blochtthtmtkhc.Anhbnokhchuhutrongkhingixungquanh
cir

CONBCHTR
inhChucaTrungHoa,nctathucvHngVngtrv.Byginctacanclcnghip.
kttnhgiaohovinhChu,vuaHngVngsaismangchovuanhChumtcontrlngtrng.
Gingtrnyrtqu,khkim,lulumithyxuthindyTrngSnmtln.

Bygivngnngbtng,vuanhChuphikhcngtmchokcmtngidchlimihiu.
ChuCngbnhisgi:NgitGiaoChcttcngn,xmmnh,ukhnginn,ngnchnci
btratisaocnhngphongtcklnhvy.
SgicavuaHngVngtrlirnhmch:NgiGiaoChcttcngnkhivorngkhngvng
vonhnh nhc,mnh xmging nhcon rng,khiln xungnc chili thloi thunglung
chngdmxcphmnthnth,ngnchncibtradbtrolncy,trolnni,utrn
cmt mkhitri nngbc,ngoira, dnchngti cnntru khmi uvnhum chorng
en.
ChuCnghitip:Sginycumongiug?
Sgip:Tbanmqua,tittrimm,khnggingtbobng,githunmaha.Chngting
rngtiTrungquccthnhnhnxuthinnnntm(casgimunnincKhngTtruyn
bNhogio).
ChuCngcmphcsgi,saicccnthnbyticthti,thnglalgmvcritinsgi,nhng
vngquxaxisgip:Chngtiqunngv.
ChuCng truynngmtc xechaicon ngako.Trnxe yChuCngb trmtcykim chnam,
gingnhkiuabnngynay.
Sgicngilnxe,chongako,nhmtheohngNamcacykimychmvnc.
Cnc votiliu nitrn,chng tathyt inh Chu,ngiTrung Hoapht minhraa bntm
phnghng.VinhkhocborngnhxemvcdngcontrdyTrngSnmcchasTrung
HoavraconchimPhng Hong,thmlng,cnh.VgingdnGiaoChy chatlngiVitNam
hayngiChimThnh.

STCHCYPHNG
ccchachinthngctreomttmvidi,vitchnho,gilngnphng.
Theotchxa,ngnphngylhnhnhcaconrnbtrngpht.
Thuy,canhnngphunbtcconrnnh,emvnuinngklng.Tuybncngvicng
ng,anhvntm btc,nhi,chemvchorn n,nhiukhirnqui,anhn snsngchornn
mycongnuitrongnh.
Rncngngycngln,ncngnhiu.Hmy,nthani.Anhnngphulcu:Htphngthri.
Banaytachakimcthcnchomy.Thirngchsngmaii.
Rnnigin,trmt,phngmangtrnmt:ngkhngnuitinithtiphicnngcht.
Anhnngphuvcngbunb,nivirn:Litcthngni:Cuvt,vttrn.Tisaomiemonm
bon?Bygitasnsngchuchomicn,nuhnhngcamicccloivtkhccngnhn.
Rngtu:Vythngiviti.
Haibnbnlnng,chpsaugpconhcutrnngncy.Rntrnhbyuuisvic,hcnghe
xongbnnigin:Rrngmilkvongnbingha.Nukhngcchnhthlmsaomithcn,
sngnngynay.
Rnchachuthua,nivichnh:Tahyitmviconvtna.
Haingiimi,bnggpconrablltbnbao.Rnbnthutlihoncnhcamnh.Ragtu:

Minncnchnhchohnchtrii.Hnnuimitisaohnlibingmichuikht?
Chnhni:Nygitachmigphaiconvt,conng,conphnbi.giiquyt,tacngpcon
thba.
Conquungtnghutrncnhcycmixung,nghevadtcuchuyn,qunigin:vn
bcngha.Tamichythot.
Riqumlintipvou,vobngrn.Rnchtngaytitrn,mnhmyntby.
Nhngconrnvnchachuthua.HncanbayvnvntmcNhLainhphnx.
Phtnghercuchuyn,phnrng:Hclloicngha,tnaytachonngtrncao,ranivl,ta
chonbdithp.Cnrn lvtvn,bqugitnglm.Tnaycon quhythaxcrnbuln
ngncy,nugngchomunloivnvtsoivomrnlymnh.
Tvsau,hccngchutrnbnhngn,raphicscibia,quutrnchtvtcy
phngvhnhdnglngthngcalphngchnhlhnhconrnphixc.

QUTVITTXU
Ngyxa,vhongnsaukhibnhnhsnhbntrvchng,giaothipthnmtviccbck
lotronglng,byticynmtnxa.
Vhongnginighdanhd,xungquanhngicnhngtrmqunshucn,gitrtt.Bngnhin,
mtqunhunqutrcmtvua:Tubh,cnglonmunramtnhngbtingncn,ch
lnhcabh.
Vhongtvkhngbnglng:Cgiloyvoyhuchuyncngta.
Chpsau,mtngloqumabcti,quxungly
Hongninhanh:Cbnhthn.Chuyngquantrng.
nglop:Kphmphunymunkuoanviinhmtiunhngnirasphmthng.
Cni.Takhnghcuchp.
Tuinh,tnhtheoqutvithinhvkphmphunycngsinhvomtlng,mtngy,mtgi.
Nhngln ln,csaoin htrnnmt bckti,tr vmundntrm h,cnkphm phunyc
snghmhiu, cmncha,ocha thay.Monginh xtdm.Tisaodngnh contotr
tru,bynhiuiuhibtcng.
Hongmmci,truynqunhurtrumingloqumay.Chpsau,honghikh:Hng
ngylosinhsngbngnghg?
Tuinh,vtuigiscyu,hngngykphmphunychuynnghnuiongmt,bnspvmt
mnht,ngoirachngcnngunlinokhcna.
Ttccbaonhiuong?
Tuinh,cmitm.
Hongthchch,vvainglomgiip:Thlrrngquri.Losungsnghnta.Qutvi
nglm.
nglongngc:Xininhnithm.

Trinhchomichngtatrvthinh.Nhtay,lnngihongnhngquynhnhchgmmt
nc.Cnlo,trihuihnnhiu,chocaitrnmitmnc.Mionglmtnc,congcha,
cqunthn,cdnchng.Mitmongtclmitmncchhuditaycavhongtrung
ng.Vhongychnhllo.
nglogtu,suyralivhong,gmhul.Hongtruynbanthngcholomttrmquantin
riani:Thlbnglngrich.Lohyungruvitaritrvnh,vuisngvimyong,ng
trchtri,ngonngi.

LNGTRNGNHGICHUNGN
ncta, vocui ivua HngVng cmt ngi caoln vmv khcthng,cao haitrng ba
thc,tnhtnhquhunghng.TncadnhnylLThn.
Vphmtistsanh,LThnvbtnhngvuaHngVngticconngidtngy,ralnhnx.
QuainhThc,AnDngVngtrvncta.BygivuaTulTnThyHongtoangychin.An
DngVngbnbtLThncnghinchovuaTucuha.NhnhnhdngcaLThn,TnThy
Hongrtc.
LThnlngiktng,tckti.
RiphongchoLThnchcTyLHiuy.
T,LThncTnThyHongtrngdng,trngivngLmThao,ngagicHungnkhuynhiu
bingii.ThyhnhthquincaLThn,bnHungnkhipva,chngdmlign.
TnThyHongphongcholThntcVnTnHu,richophpvququn.
Vsau,bnHungnth,nbingiincTntoanquynhiu,TnThyHongsaisquancta,
iLThntrlidpgic.LThnkhngng,lntrnlnnim,bittch
khiphtlngsTu,vuaAnVngDngbntrli:LThnchtvbnhtht.
STukhngtin,vuaAnVngDngbnchonucho,xungkhesuirichchosTuthy:,
LThnnxong,phibnhnnmaratiy.
STitinnibngcy.NhngTnThyHongsaingiquanctayucu:NuLThncht
thhypxcgiquabnTu.
Ccchng,AnVngDngnhtmkimchokcLThn.LThnbunbvcngnhngv
tunlivuannnhtvnmcht.
VuaAnVngDngdngthyngnpxcLThn,emnpchoTnThyHong.TnThyHong
vcngthngtic,bntruynlnhctngLThn,banchohiulLngTrng.
Tngybngng,thttoln,trongruttrngrngcthchanvimingi.
cxong,vuatruyntngLngTrngtticathnhHmDng.BygisgiHungnthng
quancTuthngthuyt.Khisgiingangqua,TnThyHongsaiquansnpvotrongrut
caphotng,lmcngtaychnVnhnkhngr,ccsgiyvtHungnthutli:Qutht
quanhiuyLThncnsng,tachngnngyhnvincTuna.
inhng,nhnlcTriuXngphngmngvuaTuquacaitrncta,LThnlihinhnvbo
mng.Khithcdy,TriuXngbnchoiutraququncalThn,tmnginhchixarilpn
thphng.

Nginyrtlinhhin,vsauCaoBinkhicaitrnctacngtruynlnhkhctngcaLngTrng
mth,dnchnghngnmchnhltrttrangnghim.

NGIBNDU
inhTng,ngTrnNghiuTnidanhltaythinxbphtbtrng.Gpnhngtaythinxkhc,
TrnNghiuTlunlunkhoekhoang:KhpncTrungHoa,chaaitigiihnti.
HngngyTrnNghiuTatpdtbncung,tmccloichimchctrongvnmgitth.Hmy,
cnglobnduingangqua.Thyngibnqugii,ngtatm,tgnhxungxemrtlu.Sau
khibnxongmtlotchnmimitn,TrnNghiuTlylmtc,nhnxungquanhchtthynglo
bndu.nglogtukh
TrnNghiuTginglo:ngbitbncung?Bnnhti,ngphctikhng?
nglop:Chngcchuyngngphcc.Trnth gianny,hlmquentaythttnhinskho
lo.Thdnhbanny,tithyngbnmipht,trngchctm,chn.Tinghcangchtm
gilc,vythi.
TrnNghiuTtcgin,cho rngnglokhinhkhimnh:ngnynnilu loqu!Vychngbn
cnhtikhng?
nglop:Ticstrngkhc.Bylunaysng nhnghbndu,titraudinghrtdu,chc
ngkhlmcnhti.nghyxemny.
Dtli,nglotmtcibuxungt,ngtthmmtngtiniutrnmingburittrtdu
xung.
Gitduttrncao,nhuthng,chuiqualvungcangtiniutrckhirtvoybu,ngloc
rtnhvyminkhicibugndyriniviTrnNghiuT:ngxem,mtngiuvnkhran,
chngdnhchtduno.Tichngphitigiihoccthintg,chngqualquentayCngnhng
bncungvythi.
TrnNghiuTgtuthm.Tvsaungitnh,btkhoekhoanghntrc.

TCHNGBN
ChLn,tigcngKhngTvPhngHngcngichaPhcKinthngBn,thnhlpcch
yhnmttrmnm.
ngBnlai?
STughir:iVnhLc(14031424)vuaTusaiquanThigimtnlTrnhHaiiutraccnc
minngNam.QuanThigimtunlnh,tmcchlinlcvinhngngiHukiuhingoi,chm
scni sngcah,dy hphigithun phongmtc.Chuyn trv,quanThi gimmuangc
ngchubu,ccsnphmminnhititn,NamDngquno,ChimThnh,MLai,Xim,
VitNamemvdngchovua.
Khiiduhnh,ngTrnhHacgnggipdnchng,thinbc,gipgiiHuKiutmsinhk,
Saukhingmt,giiHuKiuhingoinhnng,thnglmphcthn.VuaTuphongscchong
chctcBnuCng.gittlngBn.
nhngxmngongiVitgcHoa,ngynaycnnhiungithngBnvnhclistchng
bnichnbnthixa.DonhiungingngBnlBaoCng!

NGTHANGCHU
inh TinL,vua LNgaTriul bcbocha hnqun,mi ngylosaym tusc,b phvic
nc.
Bygi LThi T,khicha lnngi, cnl mtvquan nh tngChu. Mthm, LThi Ti
thuyngiasng,chtnhnlnngimiutrnb,hiqunhu:Ngimiuyththnnovy?
Qunhutha:D, lnithngTha cavngtngChuny.Dn tronglngthngn
cuogithunmaha.Bylu,Ththnnidanhllinhthing
LThiTchatin,nnnivnglnmiu:NulinhhinthxinThahyhaphplmmttrnma
trnsng,phnnabnnythma,phnnasngbnkiathtnh.
Chpsau, trichuynmmt, marttrn phnnasngm thi.Bnkia, niLThiT ngithuyn,
nngsngrcr.
LThiTkinhngc,saingitubngimiuy,cngttrngth.
T.LThiTtinnivnmngvngcamnh.ThalcvuaLNga 1Triulmnhiuiumt
lngdn,vuaLsasonbinhm,chchikhingha,rinmiuThaxincumng.
my,vuathyThahinvdybo:Munthngttthng.Munthnhttthnh.
Khithcdy,vuabnviqunthn.Ainyubolimtt.
Vsau,vuaLThiTlnngi,savngngChutrthnhmtph.
ThnThangyxacscphonglKhaiThinThnhHongiVng.
inhTrn,thncphongthmmychKhaiThinTrnQuc.
nphatrong,hngnmnclttrnln,quyuvquthp,nhngvnchngginitrc
scnc.Dnlngtruyntng:Khincdngqucao,namchingtrnginhi.Dinhtrngm,
thynoxe nga,clngpht ph.Ngoirahng trmbngngiitheo sau,chtayv phancl
angdngcao.PhichngnhschtrcaThamvnngvng.
Nhnglnln,sngnhvob,tldndntistchnnn.Quanaphngchysvtriunh,
xinphpsasangli,pnnkhctohntrnln,phatrongxa.
Mtmn,sdnphuangngyngicsaumtngylmvicmtmi,chtnghetingngithcgic:
Ccngihychotamncuc,xung2,nhanhln.Ricnmngnhtrc,mcbntalmvic.
Cmchngchoaiitiilui,nghecha?
Dnphushi, lngnghetingbnngiyhhc oxi.nsng,mttrimct r,hgitmnh
ngngc.Trongmvari,onmbinhxmnhaudittcctko,trquabnkiasng,xyct
bnyphngngatl.
NgiThacnglngdanh,aicviccucnkhnvilunluncmnnguyn.
Nhnngyrcscthn,quantriphaphngclmmtbithcangiTha:
Bbitchiarnhchichi,
Khaithinhuyntongngvivi.
nthnhmunbitchnlinhtch,
mycngthnkhochuyndi.


1 TrongschchplLNgcTriu.TmtrnNet,thycmtbivitkhcnivThnThangChu
catrangWeb:LchSVitNam.
2 Xung:thung.

TRUYNPHMTH
SchLnhNamChchQuicchpchuynsauynugngcaPhmTHththyhclCng
Trc.
inhL,PhmTHlcuhctrngho,nhngrthiuhc,nhnmtnhostnlCngTrcsm
hmdyd.Vichctpangtinhnh,dunachngCngTrcnhumbnhrimt.
CngTrcchlimtaconnhtui,khngailovicphngth.
Trctnhcnhy,THvnhninvimrut:Tham,bylunayconchunthyCngTrc.
Giythymt, thiungithphng.Xinmchocon xinchttrungt,vphn chiachoconsau
ny.
McaTHchiucon:Mcthchoconsusorung.
THni:Vyxinmchophpconbntrchaisogipthy.
Haisorungybncbamiquantin.Saukhilmlt.THctmtcichitranhgnbnm
cathy,ngymlovicnhangkhi,ngngsutbanmchotrnthiktang.
Khoathiangkmhi,THnkinhthiutamtrngriuttrng.Thng11nminhMo,
THliithilncht.ViqunhcnhnmtminnbuitranTHghvochaChuVm
nghtmchomt.
Vabcvocha,THvcngngcnhin,thythyccamnhlCngTrcngibntrongt
baogi.
THhongsnhngcngmng,bnquly:Thathy,tbytmnmquathymt.Tisaothy
hinvyc?
TH!Conhyantm.Thycmnghtmlnghiuthocaconnnmungpmtcondyboi
iu.
Xinthythati.Bylunayvqutngbn,conchacngkinhmnayconlithiulvt.
Thyp:NyTH!Xakianhtasnglimkhit,tuntheoolnnsaokhithc,NgcHongcho
talmPhnquantrngcoinhngkthi,langihinctinng
THhi:Thathy,phennyconthiuhaythirt.Nucth,xinthymchbo
Thyp:Thincbtkhlu.Tuyvy,thyhacgnggipcon.Conhyvnh,lohctpthmi.
Riingy20thngchpnmsau,connchanylnna,thysmchbochxchn.
THvnhchmlohchnh,thutchomnghechuyngpthy.ngngyhn,chngmuasmru
thtquylnvai,lnng.
ncha,THlylmsungsngmgpmtthyngichsnti.Haithytrnungvuisay.
Tnbuiticmn,thybo:Conhythayqunomocangitcathymmcvocitrang.

Citrangxong,thy phttayvibalttrnkhngtrung. Haithytrngvnbayln tri,ghvoni


lmviccaNamToBcu.
NamTongigiain,nghelibococaccnivcucthispti.
ikhi,NamTochtuynchnnhngngicchnhvnhrtkngnghch.
Sau khichn nhngngi u cao,Phn quan thy caT H bn trnh by: vngHoa Phong,
PhmTHnidanhhcgii.XinNamTochiucn.
NamTolcu:THhcgii,trtuinhnghnlngikiucng.
ThycaTHbnvo:Nhngtbngi,THchahimtaic.
Mtvquannithm:ThaNamTo,THmcitb,chmththyhcrtcngha.XinNamto
khoandungngnrt.
Vythkthiny,tachonugnchttrongbng
Haithytrvcha,tmbit.QunhinkhoathinmMuThn,THcghitnvobngh.

STCHMNGY
TronglcngiT QunLVnDuytcnlmTngtrn thnhGianh,thuyth lnlm,phnng
lngngiumnphc,nngingilcngTQun.NgicaconnuitnlNguynHuKhi,
ququnCaoBng,nhnkhinghabinhlmlonbquanquntruynphitrnvoThanhHa,gpL
Vnduytlmkinhlc.Khimixinraquithun,cngibnglng,riemvGianhphong
chcphvyvnhnlmconnui,ithnhhLtclLVnKhi.
nkhingiTQunmnhchung,vuaMinhMngbichcTngTrnthnhGianhvcNguynVn
Qu lmTng c,Bch XunNguyn lmB chnhvo caitr Nam K.Vo lcny nhiunh thn
dngsxintingiT qun,ringLVnKhithbbthngcch ngygiahnh.m18thng5
nm1833,LVnKhivtngc,cngccbtngccangiTQun,hpscnhphdinhTng
cvBchnh.CcngNguynVnQuvBchXunNguyncnggiaquynubgit.LVnKhi
chimthnh Gianh xong,linsai ThiCngTriu embinh nhchimlun sutnh NamK vt
xngliNguynsoi,traccquanchcynhlmttriunhvy.
TriunhHuctinny,linphongTngPhcLnglmThonghchtngqun,NguynXunlm
Thamtn,cngngTrngMinhGingembinhtngvonhLVnKhi.
VnghchvitriunhnnquncaKhivccngngubcoilqunNgy(cngnhqunphn
lon).
Qunhaibn nhnhaunhiutrnbt phnthngbi.nsaub tngcaLVnKhi lThiCng
Triulmphn theovvitriunh,cm qunnhliviL VnKhi.Vvylclng caKhidn
dnyukm,cctnhNamKlnltbquntriunhchimli.KhivngbnbcoilNgybinh,
bclptrongthnhGianh.
Chngccsuthng,LVnKhingabnhricht.Tuyvy,qunNgytrongthnhcnsc
cmclungy.
Nh thnh Gianh do ngi TQun L Vn Duytxy ton bng ong, thnh cao, hosu, trong
thnhcchchakhgii,khotrlngthcnnduLVnKhibbnhchtri,dngvnda
voskinccathnhGianhmcthnbanmrngr,quntriunhbchtrtnhiu,min
thngbynm1835thnhGianhmibha.DngcaLVnKhibbtttcl1831ngi,ub
emgitchnsuvomtcimkhngl,tcgilMNgy.

MNgy voch ngTpTrntc lcui ngLThi T,hingil chTrnQuc Ton(Si


Gn).
DochuynnymisaugiLVnKhilNgyKhivngitacngthngni:CiMNgyu
thai.trnhngaconngnghch.

TRUYNNGCVNCNGCHA
VivuaMinhMng,ncVitNamcrtnhiuuythivicclnbang.LcbygicngTrng
MinhGingvLiCngtheolnhvuaemqunvotCaoMinnhuiqunXimLatheoli
vuaCaoMinlQucvngNcngChncucuvitriunhHu.
GicXimLaluiri,haingTrngMinhGingvLiCnglinlpnlygnNamVangngn
ngaqunXimLatrlinhph.NcCaoMinbnglngnhncucbohcaVitNam.
Vokhongcuinm1834,QucvngNcngChnmt,nhvuakhngccontraininghip,cck
phiululTrLongvLaKinlinlnhvicchpchnh.ngTrngMinhGingkhngbnglng,mi
vitstuvivuaMinhMngxinlpngicongicaQucvngNcngChnlqunchaAngMey
tclNgcVncngchalnlmvuavincCaoMinlTrnTyThnh,chiaralmbamihai
phvhaihuyn.
tnm sau,vuaMinhMng phiLVnc lmKhaisai ithn,DonUn lphKhmsai cngng
TrngMinhGingkinhlmivicTrnTyThnh.
Thadp ny,cc quanli VitNamlm nhiuvic ngangtri nhbtNgc Vncng chaem vGia
nh,btTrLong,LaKinluyraBcK.Mmcngphnbnglnt,emcaQucvngNc
ngChnlNcngnlinnhncXimLavintremqunvnhphTrnTyThnh.Quan
qunVitNambthithiqunhiu,lclngdndnhaomnphibTrnTyThnhrtvntr
AnGiang.CucbohncCaoMinmthnt.
RingvNgcVncngcha khibbtemvGianh,thynngcscli cnqutr,Khmsaii
thnLVnclinpbuccngchalmtthip.
Cngchakhngthuntnh,nhngkhngbitlmsaotchi,nhphihnlnhnla,ntmthng
sau,nhnmtbuititri,cngchaNgcVnvatntrnrakhithnhGianh,nnnutrong
mtngichaBHom.
V trnh cnh lmhu thip, NgcVn cng chanh phi xungtc quy yti cha ny.n sau,
Khm saiL Vnc bit ctng tch cacng cha,ang lc cngcha b bnhu mava ht
ngixuhni,nnngKhmsainhphibhnnhcngpnng.Nhvy,NgcVncngcha
givntitschgitrongchonchtcathin.

NGICITRNXUNGTHMANGC
VoinhL,tihuynQungXng,tnhThanhHacnginhostnLHiuChnrthammo
Pht, sng thanh bch nh k tu hnh, thng gip ngi ngho kh, bt cu, giy c, dy tr hc
khnglytin.
Mthmvokhongcanhmt,LHiuChnangngicschbnngnnsp,bngchaitnqu
sutrumtngaxngtibtemi.
Trc ht,bn qu sa chng tigp Th a,sau tiThnh hong, rip gii chngxung a
ngc.
Trctathngcamty,chngthyvsngimangcmxch,qunotti,tctaiddi,mt
mythiuno,trcngcmingiucmangmttm bnghidanhhitnhvtitrngkhicn

dngtrn.
Khngkhthtllnhlothlngtimm,y nhngtingkulathankhc.Qustngbyhung
hngnhlangsi.acmcha,acmchy,acmmcst,lnglnlnlahttngchp.Bngc
tingphpquangi:LHiuChn,t!
LHiuChnnghegilinbcratrnhdin,phpquanrtlylmkinhngckhithytrntrnHiuChn
cmtvnghoquangsngrcr,phpquanlinhi:LHiuChn,trongianhgithibaonhiu
trubanhcbitkhng?
HiuChnrtlylmngcnhin,knhcntha:Bnphnquan,tilktuhnhkhnghsanhsinhhi
vt,vliticlmnghtbaogiu?
Phnquanchahtkinhngc:Anhkhngphilmtnhbngghitrnngckiasao?
Dkhng!
Ququnanhu?
D,tilngTrngXun.
ChkhngphiThngXun?
Dkhng,TrngXunviThngXunkhcnhau.
Anhbaonhiutui?Sinhvogino,ngyno?
D,tibnmimttui,sanhngymngmt,thngging,githn.
Vphnquanbntraxtlisbvttcmingicitrn,ththycslmlnvtrngtnngi.
Phnquanlinihaitnqusutrumtnganqutrch:Haingilmmtviclmlnrt
taihi.NginylLHiuChnlngTrngXunkhcviLHiuChnlngThngXun.
Nginyctmotunhntchcnnsthnbymitmtui.
CnLHiuChnlngThngXunchuynstsinhhivt,nntrigimkchsngccbami
bntuivphichuhnhphtcabatngangc.
Khihaitnqusbquvbtlmngiluirari,phpquanlinniviHiuChn:Anhlngichntu
hinc,qusvvmbtlmanhxungy,thtlssstngtic,riychngsbtrti.
BygianhhynTySn,tastuviDimVngaanhtrlicitrn.
LHiuChnlintheoquttvoramtDimVng.CungincaDimchatranghongbngnhng
chchinhmu.HiuChncthynhngch:Ngicthngruns.Ngithinhyyntm.
Giainctmbnglnnhvy:
Khngxtthngnhngktili,
Gngnghiptrongsutsoithutmcan.
Caangcmrngtrctic,
Khngmtaitilikhihnhpht.
Volc,DimVnggiHiuChnvbo:Sanhchachtmbbtlm,taschoanhtrlici
trn.
Phnquan tu:Nginycht nmhmri, bnglnh, clnginh emchnri,lm choy
sngliekhkhn.ThmniNgcHonghaychuynsquphtchngta.

DimVnglinphn:Khngsaou!Tachn 1thuchisinh schonhosungvo lysinhkh,


choxc cnnguynvn thmna cngchngsao.Nhn thythinh inaycngngy cnglm
nhiuvicc,bngngaynochnhnntamunchonhosvingquabatngangcsaunytr
vdngth,cdpkhuynrnngitrn,cphilvicttkhng.
Niri,DimVngtruynemthuchisinhchoHiuChnungvtruynachngixemmitm
tngangcmty.TiuHiuChncngthycnhkhotracaqus,hirathnhngkchuhnh
phtulmnhiuvicccitrn.
nngythtm,HiuChncavtrn.DimVngcndnchngthynhnggcimty
nnthutlichongitrncbithsmtunhntchcchocichtcnhnhng.HiuChn
nglicmnDimcha,bngthymnhbaybngtrlinh,hnnhpvocixclnhtanh.
Cnhukinhs.Vthychngchtlimxcri,bngnhinioquanngidy.
HiuChnlinkucnhthutlichuynmnhxungmphchohnghe.Cthyuvuimngkhn
xit.DnlngngheHiuChnchudumphtrvlinkonhaunxinchngthutchuynchonghe,ri
truyntnglicuchuynHidngnhnqu.chonibygi.

1 Hn:vin(ctrithon).

HONGBNHNH
Ngyxaniminthnd kiacanhnngdnngho,anhnghonicha gibbnhkhngctin
chythuc.Hmngichachttrinimatogiln,anhnngdnvavcxccharangchn,ri
vptlmxccharixungnccunmttm.Anhtatmmikhnggp,nhphibunbtrvnh.
m,anhnmng,bngcmtconrngxanhhinnvanxinanhhyaxcchaanhichnni
khc,vhincixcvngvohmrnglmaunvcng.
Anhnngdnlinhirngxanhrnghinxccachaanhu.Rngxanhbochoanhbitcixc
angvngvokhengoicasng,hyvtlnvnilhmrng.
Niri,rngxanhbinmt.
Ngysauanhnngdnnhlidn,nkhecasngtmxcchavtlnmichngcao.m
n,rngxanhlihinnvuivcmnanhnngdn,ritnganhmtlthuctrngsinh,dnanhhy
ctkvmunsngluthemradng.
Anhnngdnlinemlthucgiukntrongbungkhng choaibit.tlusauanhlyv.Mthmc
chuynrang anhvchm.Ch vnhlc lotrongbungchtbt gplthuctrng sinh.Mra
xemthhngbayngongc,dnhvotaychnothchtrnnpkhcthng.
Chvlinemclthucrasauhvonctmra.Ngivttrnnpnhtin.Anhnngdn
vtrongthyhtscngcnhingnhi,chvbnthutliuuicuchuyn,anhchnglylthuc
trngsinhraxemquthykhngcnmtgit.
Viclri,lithyvxinhpnhtinnga,anhchngkhngginv,cnyuthngvhntrc.
Lcbygi,dnlngthyvanhnngdnbngtrnnxinhpnhtinthtrmtrbntn,chngbao
luchuynnyloantruynikhpni.
Lcbygicngvuahosc,nghenvscpcavanhnngdn,linchoivocungbtlm
cungn.Vchngangtnhmnnghanng,bngbrthychiauyn,hnhphinutncmtchu
cnhnhthng.Nhtlanhnngdnchngbitlmsaoginhliv.

Mthmanhrasauh,chvanhtmrabnglthuctrngsanhhmn,thykhmhnhtrng
cnhbngtolnkhcthng.Anhbnnhhtkhmhnhgnhlnkinhvabnvarao:
Lbngngnh,
Cbngbnhvi.
Aimuahnhti,
Ththngtivi
Hmngivtrongcung,nghengibnhnhraolnnhnglikl,linnhnratingcachng
mnhchlinmngrcttingci.
V hong hosc t hm bt c ngi p vocung, tm mi cch lm cho nng ci,
nhnglcnonngcngbunxo,ngymkhclc.Bygithynngvanghengiraohnhthbt
ci,linchoqunhugianhbnhnhvocung,ribmttraoiquno,gnhgnhhnhvaiva
cttingraongipcivimnh.
Anhnngdnthayiqunongvaivuabnralnhbtngayngibnhnh(dongvuahosc
gidng)emrachmu.
ngvuathtkinhhnnithnocngchngaitinnnbchmu.Cnanhnngdnclnlmvua
hngcnhgiusangvingivp.

NGTNGHINLAI?
NhmivuaLThiTng(14341442)nctacngLngNhHcngilngLcHng,tnhHi
Dngvnhamchungthvnvcchsaolcccvnthitrc.Thubyginctakhngc
nghin.Ngitathngvitvotrc,votrehocvogiybn.Mtngvnthdhaymuntruyni
phichpbngtaythnhnhiubn.
ngLngNhHcnghenibnTucnghin,nhngkhngbitngiTulmcchnoin.By
gi,ngmituvivuaLchomnhquabnTutmcchhcin.NgiTuctnhhaygiungh,nn
ngLngNhHckhngdgthuthpcihaycah.ngbitmtnikiacnhngthinlmvic,
ngbnthumtcnnhkhtbnricltngrnhxemhlmvictngngy.
Thu,ngitachaphtminhramyin,mivicnlotuphilmbngtay.ngLngNhHc
thyngiTu khcchvonhng bngrithoamc lnveminvo giy,muninnhiu haytg
cngc.Khirbquytnyri,nglintrvncdychodnchnglngLiuTrngcabo
tngbng,ridngmidaobnkhcchlngoneminththyktquttp.
T, vicin bngbng btu xuthin vdndn lanrng trongdngian. Ncta gi thn
phmhaythnha.
ngLngNhHccxemnhlngTnghinncta.Nm1440,ngmt,vuaLphongng
cibitdanhlVithntruyntngnhngtcphmvnchngquaccthii.

TRNGBNG,NGTNGHDTVITNAM
nctavothiHuLcmtdanhslilclngPhngKhcKhoan,ngithibygigilTrng
Bng.Khivua LThiTngvalnngi, thconchunhMc chysangYnKinhkuca vivuanh
MinhrnghTrnhcpngicanhMc,chkhngphiconchunhLphcnghip.
chovuaMinhbitrthch,vuaThTnglinsaiTrngBngNguynKhcKhoanlmChnhs,ng
NguynNhmThinlmPhsemntnvlvtsangYnKinhcuphong.
TrongchuynsangTuny,lcquaBaThc,TrngBngthyngiTudtranhngtmlalngbng

trngrtp.nglinquanstcchthchkot,xechdtthnhlavhnhdngcachickhungci
nhthno,ngghichpk.
nsaukhiistrv,TrngBngbnemnhngiumtthytaingherathchnh.
TrchtngdydnNamcchtrngdunuitm,dndnnvicmt,xechvcchdtthnh
nhngtmla.T,nghdtbtutruynbikhptrongnc.Dndncnhiulng,dnchngch
sngthunbngnghtrngdunuitmvdtla.
RingvTrngBngPhngKhcKhoangiivvnchngthiph,ngcncdnnctacoil
ngTcanghdt.

CHUYNPHTTHCHCAVSTCHCYNU
Thuxa,lcttinchngtacnsnghanghc,khe,cuibiughnhrtlcckh,lithmbn
cqu,mavnghinrakhuyphsthi.
Ngykia,cPhtThchCangitrntasenchntngmynhnxung,thysthnhvythng
lngtbibci,mihsantitVitNam.Ccloithdvbnmaqu,mavnglinplibaovy
chnngcPhtkhngchoitina.Phtbnbochngrng:Taachtny,tamuncmt
khonh,ccnginghsao?
Ttc ulcu tchiv hunghngmun uic Phti.Pht linxebn tay,tcth vngbc,
chubuhinravsxungquanhngi.
BygiPhtlibobncqu,mavng:Ttcnhngchubuvginysthucvccngi,nu
ccngibnglngchotamtkhonhtniy.
Bncqu, mavngchamtv chubu,chngbnvi nhaurithuntnhcho cPhtmt
khonht.ChnglinhicPht:Khonhtrngchngbaonhiu.Cglmduhiu?
cPhtborng:Hnghectingkulengkenglduhiucata.Khonhtcatathrngva
chicocatatrira.
Bncqu,mavngcci.Tngrngrnglnchdubnhnhchicotrira.
c Phtli bochng: Tamun rngkhonh t thucv ta,th ccngi khngmt aic t
chntina,ccngichuch?
Boncqu,mavngubnglngnnp:Ngicvictrirngchicoranikhonhtnongi
chn.
cPhtbo:cri,ccngihyluira,luiraxahtsci.
Bnqumaungngckhnghiu.cPhtlinqutbo:Saoccngicnng,hyluiraxa.
Dtli cPhtlinci ovtvpha lquma.Chic omrngra baotrmkhpbn phngtm
hng.Lqumathtkinhbchy,oPhtrnglnmnhmngntnchntri.
Xongri,cPhtmigingiVitNamangshinptrongcchangramborng:Tachocc
ngitnyvtachechcho.nngycuinm,khiccngilmlcngrcngbttinvn
Ttviconchu,thnobncqu,mavngcngtmcchtrtrnkhuyph.Vyccngihytrng
mtcytre thtcao,ritreo ngnmtcikhnh mangduhiucata, nhvylqu makhngdm
bctinavlchnythucgiihntcachngbnchota.
T ,dn VitNam nhli Phtdy, midp cuinm, tronglc sason rcng bt tinu c
trngcynutrccanhtrmaqu.

Lungy,vicdngnuthnhmttclnhcucadaosausauy:
Cukubatingcuku,
TrngchomauTtdngnunch.

NGHONGTCAM
Ngyxa,cmtbhonghusinhramtnngcngchartxinhpvthngminh,nhngcngcha
ntuicpkri,mnhvuakhngkncphm.Hongvhonghurtbunvthycongi
miphngkhngchicbng.Cngchaphinhvynbamituivnchacchng.
Mthmcng chaidongoivn, ndicycam,trng trmnmrimkhng ctri.Cng
cha bngthy mt tricy chnvng treo tnten trn cnh,cng cha thythm n,lin sai tn hi
xung,cngchanvothyngonngtlthng.
Vithngsau,cngchabngthybngtodnlnthngcnhinvcng.Vuachasinhnghi,chodxt
xem cngcha cln lt ili vi ngin ngno khng, nhngnh vua khngtm cmt bng
chngno chngt cngcha ngoitnh. Tb nlnlc nocng chacng tra lngi congi
chnhchuynchnh.
Khngbitlm sao,vuanhphihchhi cngcha,bygicng chamititlvicn camchn
trongvn.Nhvuachorngcngchaththaivithngivn.
nngynnhykhaihoa,cngchasanhcmttraikhingnhng.Vachoiabbitni,
biti,bitcvhchnhrtchmch.
Hongnvhonghuthyvythcmngcho rngtrisaithintngxunggipvuatrnc,cn
triuthnthgiablhongtCam.
Khihongtlnnm,ngynvuamunthngthcmtmnnlthng,bngingiubpn
achobannbcvbo:Naytrmmunnthtnbcru,vyngihyrngtmchoc.
Ngiubplylmkinhs,xanaychcnngcruchnblmgcru?Vligitngil
titrng khngth nongiu bpdmlm. nsau, ngiubp suynghk bitvua thmnh,
nhngchngbittnhcchno.
HongtCamthyngiubpbunrubingnibingci,linhithmduync.Nginytht
tnhkliliphndycavua.HongtCamonbitvuamunnthtdci,nnbongiubpi
muadvlmthtchovuan.Vualylmvalng.
Ngykhc, vuai nmtmn cng v,songch achongi ubp cbang tinbo imua.
NgiubpnhihongtCam,hongtboimuatrucauvdngvua.Mingtrugmcnm
v:cau,vi,tru,vgiyvthucmgichcbangtin.Vuartp.
Vualingmunncng,cngchacbangtin.Lnnyngiubplinthnhhongt
Cam.Hongtboimuativdngca.Vuartbnglng.
Bitchongtlbcthnngkl,vualinramtkthtihongt.Ngichomittcbn
hucahongtndticcnghongt.Giatic,vuatttcxammnnnmbathc
xemhxoaytrcchno.DuychongtCamnungnhthngvbitemtheoagpthcn.
Limtngyn,nhvuabyramtcucvtgnhnnht,ricngnhthnbolcykim.Hongt
Camcilichorngkhngphi.Vnccthchuiquanhnglnh,nhngknhnht.Nhngng
ntrndunhthnonccngltquac.
Nhvuabtukinhsvtrthngminhtuytvicahongt.Lilorngriytrctigiicahong

t,triuthntmcchphbnhvuaahongtlnngi.Nhvualinmutnhuchongt
Camtrhuha.
Bygi,nh vuadngthuccphavo rubolngtu banchohongtung.Hong tvnh
ncungththhicuicng.Muncchcvuasaingitmphcncunghongtdhi.M
hongtlibohongtangngicschtrongphng.
Ngitmphctngthtvtulivivua.Nhvuamunbitrththnnlycdc,chocong
trngung,gtrngvngvyribayimt.Vuachorngvhi,nnemngtucphathucccng
nhthnynm.Chngdchtrongchcltcthylnngracht.
ctmgitngicavuabil,nnbmingionght,hkhngchumaitngnhvuamchlomai
tnghongtCamvochicoquanrtprichohaingimicemichn.Tronglckhingi,
ngimbngchmphimtcnhcy,bngdnghaimtsnglinhxa.Ngiicthyvy,lyl
xtvotai,thtainghecrrng.Haingimngr,vivngbcnhcyhuyndiukia,cyoquan
raxtvothihihongt.TrongchclthongtCamsngli.Dnchngmngrtnlinlmvua.

HUYNTRNCNGCHAVHAICHU,L
VothivuaTrnNhnTntruynngichoconlTrnAnhTn,rilnniYnttuhnh.Thngngy
TrnNhnTnhayingaodusnthy.ClcliduhnhvontnphntcaChimThnh.Lc,
vuaChimlChMnangtrv,vnbitngikhchtuhnhngaodusnthykialThnghongha
gcngchaHuynTrnchoChMn.
Sau,vuaChimsaimtonsgihnmttrmngiemvngbc,chubu,trmhngsangi
Vitdnglcuhn.VuaTrnvtriuthnkhngchpthun,chcngVnTcoTilchtrng
nng.
Victngkhngthnh,nhngvuaChMnluntrongnmnmsaisdnglvt,nhclihaThng
hongNhnTnvxinlmrncta.ChMnlithunemhaichu,Llmcngl,bygivuaTrn
michpthun.
HuynTrncngchavlmhonghuncChimThnhcmtnmthChMncht,thitnc
Chimphisgisangnctadangbchtngvcovvictang.
TheotclChimThnh,hvuamtthhonghu,cungphiuphilnginha,hatngtheovua.Vua
TrnAnhTn bitrngHuynTrncng chasbhi,nnmt saivtngTrnKhc Chungdnmt
mty tngni thcrng sangChim quciu tang,ktht lp mucu HuynTrn cngcha
emvnc.
KhinkinhthnhBn,TrnKhcChungnivithitChimrng:BntriusdktthnviChim
qucvvuatrc lHongvngngiTngLm, thnhinXungltVit Thng:haibnci
tlinnhauthnnynphnhnghnhphc thibnhchonngcngchachoqucvng.G
nhthlthngdnchkhngphimnmphngitrngthnhu.Nayhainckthiuth
nngilyphongtctt.Qucvngmt,nuemcngchatuntng1ngaythvictutraikhngngi
chtrng.Chibngtheotclbnquc,trchyrabibinchiuhntrntri,nlinhhncng
vrihansau.
Lcy,cccungncaHuynTrnbitrngcngchasbhatng,nhngkhngbitlmcchno
cucngcha.NaythysgiTrnKhcChungn,mihtlnmycungchosNambitmlo
liucucngcha:
nkutchtchtnhtang,
Aiemcngchalnthangmngi.
ThitChimquc,nghelinicaTrnKhcChungclnnthuntnh,chocngchaHuynTrn

xungthuyn ragia binlm lchiuhn. Bygi, TrnKhc Chungbtr u snsng, emmt


chicthuynnhi sngiabin,ithuynch cngcharatini,lptc cpcngchasang
thuynmnh,dongthuynrakhinhmphngBcltti.
HuynTrncngchavTrnKhcChunggpnhauchixitvuimng.Hlhaingitnhc.Traitigi
scngcngnhauthcngphnhoanbng.Bivyhkodicucyungtrnmtbinhn
mtnmmivtiThngLong.
isau, ccvnnhn,thi scmhngv qungilch scaHuynTrn cngchadng lith,
iuhtlmnnnhiubitruyntngninay.
Phn ngu nh biNc nonngn dm.theo iuNam Bnh, mc kcho rng chnhcng cha
HuynTrnsonratrnngsangChimquc:
Ncnonngndmrai,
Mitnhchi!
Mnmusonphn,
nn,L.
Xtthayv,
ngxunth,
Slaoaohayduynng?
Mhngdatuyt,
Cngnhliuhoatntrngkhuyt,
Vnglntheoch,
Khclyca,saocnmngtngngheg.
Thychimhngnhnbayi,
Tnhlailng,
Hngdnghoaqu,
DnmtliMnqun:
Nhchuynmnhnguyn.
ngviphn,
Vlichodn,
Tnhemlimcn,
ngcaymunphn.
LicbithvnhHuynTrncngcha:
ichckhnngoankhoncci,
Vnkhngmtlithmli.
Haichu,Lvungngndm,
MtgiHuynTrncamymi?
Lngkhenailovicnc,
Misonphisngmitrni.
ChuiriChuliv,
NgngntrngnhaumyaHi.
TrongdnchngcnhngcucadaonivHuynTrncngchavhaichu,Lnhvy:
Ticthaycyqugiarng,
chothngMn,thngMngnleo.
Ticthayhtgotrngngn,
voncclivnlarm.

1 Tuntng:chnsng.

STCHCYPHO
VithngcncVitNamtathngbcchungthnhinrakhuyph,trongscvthntnl
Na.Vthnhungtnnycngivhungdkhngkmchichng,nnthinhgichunglngbNa
.
HaingbNathng ntrongbngtilmchoconngitrmngngncay. Ciuhrtsnh
sngvshuynnom.
Khngcbaphpnoymnihaivchngvhungthnny,ngoihaithktrn
Mi nm nngy ba mi thngchp, cc v lngthn ph tr dngian u phi vtri chu Ngc
Hongthng,thalcvchnghungthnNathahnhiuhidnlnh.trcihavchng
NalmlngtrongmyngyTt,ngitabyravictphovthpnhiunuctrongnhui
vchnghungthnNa.
Chonn,minmcnmbamivgitrtch,giaothaminhuanhautphongngv
mingi utintngrng tingnln mithucpho cscmnhxua uichung thn,khng
dmngieohatrongngyTt.
trtmaququitrongmyngyxun,ngitacnlyvibtrcquanhnh,dngvivcungtn
trcca.Tcnytruynratinhinh.LcinhTinHongdpxonglonmihaisquan,gic
gitrongncvaynth bnhdchhchnilngithidnchngrt nhiu.VuainhTinHongbit
khngthngunivithndchhch,bncukhnTriPhtcanthip,gipdncynn.
Lcbygicmtvthnhinramchbovivuadngvircquanhnh,vvcungtntrcca
xuauimaquthtrctaiha.VuainhTinHongtheoliralnhchomingilmngtheoli
thnmchbo.Tbnhdchhchgimdn.nsauthnhral.
Ngynay,nhngchuyntphotrhungthnNavvcungtntrccatrthnndchbcoil
mtndoan,nnblnlnkhngaitheona.

STCHBNGTHYTIN
Ngyxangnhgiusanhcbnngicontrai.Lcbitmnhspcht,ngnhgiulingibnqu
tndnrng:Chacmngchungri,thccconnnthunthovinhau.Giati,snnghipcacha
thccconnnchiauvinhau,ngdnhainhiuaitmbunlngnhauvcngtivonghnchani
chnsui.
Niri,ngichathhicuicng.
Chnctri,bangiconlnlikhngnhlichadn,tranhnhaulynhngnhcaln,ttt,ch
chongiemmtmnhtcncivitpluxiuvognchnni.
Ngiemchcncnckhcnhnlnhphngiatichngrag.Ngiemlunlunghinhlicha
tritrngmcngthmbunti.Thngngyrangigcnhmthankhc.
Mthm,gialcngiemangkhc,thcmtbtinhinnborng:Nycon,conngkhcna,
khongtphncacontuy xu,nhngcchamtkhotngvgi.Vycon hynghelita,emtru
cyba,rigieohtgingnyxung,ngysauconsthymtthhoavcngxinhpnra,bygi
conscsanggiu.Tathyconhinlnhnngipcho.
Niribtintraochongicontmtgihtging,onbinmt.Ngicontmngrlmngnh
libtincndn.
nmaxun,ngnhlibtinni,mnhtmclnmtthcykhcl,trhoatrngnhyvng

hngthmngongt.nhnbtin,ngicontttnhoalThyTin.
Ccngiyuhoavccnhgiu,thyhoalpxinh,hngthmngyngtlintranhnhaumua,em
vchngbygianhchomingicngthngthc.VvyhoaThyTinbnrtchy,chngmy
nmmngiconttrnngiuchnbangianhcamnh.
ncta,ngynaymilcTtn,nhiunhmuahoaThyTinvgtrtkho,snsctngcht,
nngvomgiaothaemlimaymn,tilcchonhmnh.

TRUYNHAICONNGNGCHUNGTNH
Tilngkia,cmtnhcphthchnngon.Trnmmcmbaogicngcmnngonvtl,trongnh
linuiheo,gvt,ngngrtnhiu,khinaocnthbtemratht.lin.
Ngyn,chnhixavcdttheomtngikhchqu,linbogianhnlmticing.nung
xong,chnhakhchidongoisn.Lcbygi,cingngtrngdtbyconingang.Chnh
linchchongikhchxemvni:Bncthyingngkhng?Trngmnhkhesns,limp
mpnhiuthtna.Ngynaytisthtmtconibn.
Thubygi,ngngbitnghetingngi.ingngtrng,khinghechnhbovythlolngbunb
v cng.Chng angsng c ivi nhau,vy m ccon phicht, thlm sao chngcn vuiv thn
nhinc.
mn,trvchung,ingngnhclilicach,ringngcbongngci:Chnhhavi
bnnhvy,ththnohcnggitmnh.Vyemhychoanhcht,emlirngtntonuicon.
Ngng mi ci li: Anh phi sng cho em cht.Anh cng ci, mnh khe hn em, anh sc nui
dngnconbdi,cnemchnyutaymm,cchtcngchngsao,vyanhhychoemcht.
Conngngcnhtnhkhngchu,cinhaudnhlycichtgnsutm.ngnsng,ngngcv
ngngcingthathunnhvy:Haiconcngranmngangnhauca,nugubpbttrngaith
nychu.
Tnhcphngcangikhchlikbnchungngng,khchlibitnghetingnicaloivt.m
gialcthaothc,khchngheingngtranhlunbnbcvinhau,connocngdnhlycicht
hysinhchonhau.Khchkhngkhicmngvschungtnhcangng.Khchtngh:vmnhmi
ngngangsngynnvinhau,bngphichiala,conmtconthykhngbunsaoc?
Munchoingngcsngbnnhau,chngcncchghn,tchibanmchnhnhlmtht
ngngimnh.Nghnhvyri,khchitrisng,bovichnh.
Anhnglmthtngng,tithngthcmnthtngngmtlnri,thtngngcngonlnhgu.
Chnhnghekhchnivy,vnkhchnnbongiubpnglmthtngng.
Thlingngcthotcht.Libatcakhchcudcingng,khngphivkhchchn
ngnkhngmunnthtngng,nhngvxtthngingngchungtnh,lcbnhyncngnhlcnguy
nn,bcichthmda,ingngcngkhnghbnhau.

HNTRNGHOA,MAHNGTHT1
Ngyxa, cnginhc tngrtcao taytnlTrng Hoa.Khptrong vngchngctay cno
ngcnivianhta.Ngyn,cnginhcviTrngHoabanhtadnvothb,nginyc
nghmimkhnggc.TrngHoamini:NccnychctinclThchhamaymig
c,cnngitrnthmongg.

Valc cmt nglon myghli trcnh TrngHoa xinn.ng lothyhai ngingi


nhcthbclixem.Bitngikiaanglmncb,nglolinxinithgiibchongikia.
TrngHoalinnivinglo:CnychcThchhinxunghamaymigc,cnngticn
nbcnommongth.
nglonmyvnimmni:Thngctithmtncxemsao.
TrngHoathynimi,nglocngcxinth,btcdphinhnli.Tcthnglongivobnc
imtncchngnhnggbmcnlnltdnTrngHoavoththua.
TrngHoavaginvakinhngcnhnsngnglomthi,onbcxungtminglongiln
caosplyrng:Ticmtmkhngtrng,lphmvobcvnhnmkhnghay,vyxinthlicho.
TrngHoalitip:TichcchnngiltincThchchkhngai.Vngithngkhngcaoc
nthu.
nglotchimi,nhngsaucngcngphinhnmnhlThchvngheTrngHoanhcmin
tnmnh,nnphihinxungxemtiTrngHoanhccaonbcno.RinglokhenTrng
Hoa:Quthtanhltaycaoc,ngkhen.Cngmtlngcvinhautimungipanhmtvic.
TrngHoartvuimngnghelingloni:Sanhkhngth,ngychtcaanhgnk,vyanh
hydnvanhkhinoanhchtthhythphnglnmvitnti,tishinncusnganhli.Anh
hynhlitingssymvchngkhngcngpnhauna.
Nion,tincThchbinmt.
Vihmsau,TrngHoanhliThch,kuvdndcnkrilmbnhmcht.
RirolvTrngHoamilokhcchngruchngnnchngcnnhnlichngdnd.
Tng tng xong xui, mign mt thng sau, mt hm v Trng Hoa qutdn trong nh thy bn c
tngcachngmiscnhlilichngdnd.ChtabnthphngqulivanvitincThch.
ChtrongchcltThchhinn,chtakhclcklstnh.
Thchlinni:Bygitrri,chngchchtlu,dathttanrricnlmsaomcucna,li
nytichmrac,tacnbitlmsao.
ThyThch munbi,vTrng Hoakhclckhncu,ku caxincumngca chngmnh.
Thchcn angphn vnchabit philm sao,xynghe ni bnhng xmcanh hngtht vat
trn.ThchlinbovivTrngHoa:Tachcnccchchohncachngchnhpvoxccag
hngthtvachtbnkia,chcbnglngkhng?
VcaTrngHoanghkhngcncchnohnnnnhphibnglng.
TinThchbnlmphpemhncaTrngHoanhpvoxcanhhngtht.
Lc,vcaanhhngthtmngrvthychngsngli,songngihngthtkiakhngnhnravca
mnh,vxemngixungquanhuxal.Vakhiy,vTrngHoain,ngibnthtmngrchy
ramlynhnlvcamnh.VcaTrngHoahiuviclmcaThch,nncngnhnngi
bnthtlchngcamnh,cngdtnhauvnh.
Vngi bnthtkhng chu,chyra nukoi chng.Haibnci lytoting vinhau,sau cngko
nhaunquannhphnx.
QuanhingibnthtnhnailvthanhtachvovcaTrngHoavbokhngbitvcaanh

hngtht.Quanlinhicchlmheobnthtthno,thanhtatrlikhngxui,nlchivicnhc
thanhtatrlixuirt.
Vquanxkinlylmkhnghvhnnginymxcngikia,munlmhilngchaingivth
phichiahnvxcra,mtvickhnglmc.Saucng,vquannhgiringvTrngHoamhi:
Trongkhichngchcnsngclmiugcbitkhng?
VTrng Hoathttnhk lichuyntin Thchhinxung nhcv hascuTrng Hoakhi
chtvhaemhnTrngHoanhpvoxcanhhngthtthnothutruiu.Vquanligianh
hngthtvohi,anhtathutngvilicavTrngHoa.
Chuynrrng, nnquanxchovchngTrng Hoaont.Ngitabo HnTrngHoa,ma
hngtht.ldochuynny.

1 CchchplHnTrngBa,dahngtht.

NGCNGQUNHTIPVUAVSTU
CitingpcangCngQunhnhthno,tngphnngnhngngiccchuynxatch
cu bit.Chng nhngCng Qunhlm chovua quanta thi phiknh phc,m chon sTu
cngphilcubiphc.
Mtlnn,phionsgincTusangncNamnhclcng,hcmangtheomtkhccysn
phtrtp,dnglnvuancNamxem,rivuavccquantabitlcyg.
Lcbygi,vuavquantaucmkhccylnxemmtlt,hlylmkhonvchngaibitcyg
mnitrngtn.
Thithng,cchchinhvycasTuliuimnhcchotriunhta,nukhngction
ra.Vuatavtriuthnulylmbiri,sTuchhnkcbangy,mmthaingyri,chngcai
tmbitc cyg.Hinh ninhthnocngb sTuciach nho.anglcbi ri,cngi
nhnngCngQunh,lintuvivuaxinvingn.
ngCngQunhnghebitchuyn,nhngvnlmnhchnghaybitg.chobquanthutchuyn
xong,CngQunhboemkhccyra.ngcmthththynhhngkhchnnhngthcythng.
Dngdaochraththynhiusttht,emthxungncthtribngbng.CngQunhlinciha
h,bogisTun,ringngkhunilnmyli:Cnncconnoconmp,htncconmcon
gy.Tclcygn1.
STuulculelibiphctixtoncaCngQunh.
Mtlcnnghevuathan,chngbitnmngchongonming.Tronghongthnhthsnhohiv,kh
lnchphngchngthiumtmng.vy,bquanngycngutmcaldnglnvua,vymvua
xkulnkhngc.
Bygi,CngQunhnghramtmo.Linvitth mivuannhmnhntrng,mCngQunh
camktrtngonming.
Vualylmlqu,thugilmgctrng,tisaoCngQunhctrnglmmnn?Tuyhoi
nghi,nhvuacngchukhvihnhnnhCngQunhxemmnl.
CngQunhlinchobcmtcichothtto,emmthntngtvochovncthty,y
nplionboqunhuvuanilalnun.
Llatgiasn,haibnchaichicghdngchovuavngCngQunhngi.

Trongllachyphngphng,ncsino.ThnhthongvuahiCngQunh:Trngu?
CngQunhp:tronghnangnu.
Vuahi:Chngnotrngmin?
CngQunhp:Cnlu.
Tgithnnging,nhvuangiistcrut,thnhthonglihi:Chngnotrngmin?
CngQunhthnnhinp:Cnlu.
Cnhvytgingngimirisangugithn.Nhvuairrut,mtmybxmkhngthy
mntrngdnran.
giasn,cichonuhncsisngsc.CngQunhththnnhinngicsch,mcchonh
vuanhnnhkuibng.
ilcnhvuailri,CngQunhmibogianhndnramtmmcmchcnctngvrau
luc,ontuvivua:Tronglcchitrngnra,xinbhntmvibtcmi.
Nhvuaanginnthunnngay.Duchobacmchcraulucvinctng,nhvuancng
ngonlnh,htbtnynbtkhc,chngbaolunicmhtsch.
inhvuanxong,CngQunhhi:Bhncngonmingkhng?
Nhvuathttnhp:Ngonlm.Ttrctigi,trmmicnmtbangonmingnht.
Cngqunhcihah,bodpcichonu,rinivinhvua:Bhchilngri,cn
imntrnglmg.
Nhvuavnhi,mntrngchngnomic,CngQunhcingtribocnlu.Byginhvua
mibitCngQunhbnctmnh.Tuyvy,cmtbanngonming,nhvuakhngphinmcn
khenCngQunhltaycaomu,nhiubnlnh.

1 Cschchpl:Cnlaconnconmpconbo.Htlaconnconmcongy.TchchuynTrng
,cngcschchpvitaliPhong,dchnghagilnrinilylltng.

NGINKHENHTNCNAM
VothiLmtvn,lngTinChuhuynTinLtnhHngYn,cmtngivmv,vaiuthtbp,
mnhkhetaib.Nhlingho,nhngnungththtlkhe,mibanschmtnibycmmvn
chano.VnmnhnhcpnnngitattnanhtalLNhH.
VnhnghonnlctrngthnhLNhHphiirtilngThinPhin.Nhvchabitscn
caNhHnnmibachchonmtnibacm.nithnhraNhHlmbinghc,libphc
cngvichngngy.ChavthythlinhicharutcaNhH:Trckiatinghenicontrainghiu
hclmm,vysaotkhinvnhti,clllnglngnhngim,ctmchngchkhnghc
hnhgc,cllmkhng?
Vnbitscnkhecacon,chaNhHbnhisuigia:Tkhichuvnhng,ngchonungth
no?
ngnyp:Mibamtnibacm.

ChaNhHmini:Nhvykhngc,nhtinghortmngtiymmibaticnchonn
mtnibycm,nlikui,hunghlniba,chngtrchnmralibing.
ChavNhHmunrthththno,bntrvchoNhHnngmtnibycm.
MvNhHthyvylinni:ngkhokncrququ.Lmvichchnhchngracigc,ch
cccinkhemthi.Hngngichbitnchonhiuthcnlmnngcmmnhhngn
mt,nmyvithinh.
Chavmitrli:Bngclo,hnnmnh,tcnlmcngvicmnhhnngi,ribnxem.
Mvkhngtinbo:Nunmnhhnngithticvimurungkiaydyc,nghybondn
thchotixem.
NhHnghemvbonhvy,isnghmsau,vcdaophtcrarung.nchcyatocbng
mt,NhHthybunnglinnmxungnhmtgicngonlnh.Lc,bmvichvngangcy
a,thyNhHnmngngyphopho,btaintit,iritmthivnh,kuchngmni:Nyng
rangmxemthngrqucang,tsngnginnmngkhdigccyachclmquig
u.Vymcbiutinunngchonnthtnonlmvic.Lmvicgcithchbitny!
Chavcngginlm,cngmvxmxiirang,nhchoNhHmtbihc.Chngd,tronglc
mvtrvnh,ngoingNhHchongtnhdy,lydaoraphtc.Scmnhnhthn,nnch
trongchclt,NhHdnschtrnmymurungc.Cdirungchykhngkp,chtnilnhbnh
trnmtnc.
LcchamvratinithyrungschribygimithyrtisccaNhH.Chaikhngcncoi
thngNhHna.
nmalachn,mvnucnvinihaimichoNhHn,riboigithgtla.NhHc
nnolinxinra nggtkhiphikucngth. riNhHlymtcytre lmnxc,vem
limhi,thngchcrang.Vacnabui.Nhhgtxonghaimurung,blmbnbxn
cnquyv.Chamvthyuvuilnghd.TngynocngchoNhHnungnon.
Minmvomaxun,lngbncnhctchchinhvt.Nmudtranhnhngttccc
tayvtdanhting.NmsauvnhngnmktipNhHvngichcvchmnvt.
Nmbamitui.NhHbtunitingvnhaychtt.iQungHanhMc,NhHthitin
s,bygicngNguynThanhcngthicngkhoaviNhH.Nhnlcnivgiathmnh,Nguyn
ThanhbNhHabnnhvy:Cmgonhbcchchotinmtthnglschnhn.
NguynThanhcip:Bcnikhiqu,dubcnkhe nbcno,ticngscibctrnba
thng.
NhHcitobo:Bygibcthitimtbaxemsao.
NguynThanh khngtinNh Hn nhiunnhn ngymiNh Hn huynHongHa, tnhThanh
Halquhngcamnhi.
ngngyhn,NhHtini,NguynThanhvbnvicquannnqunkhuy,khngcmtnh
tipibn. NhHlinniviv NguynThanh:Tilbn caquanNghy,nhnc vicquani
quay,cbamingigianhntheohu,vyxinphunhnchomtbacm,thticmnlm.
VNguynThanhtinbngli, saingilmthtmtconheo,dnsumm cmemra.NhHbn
bongicaNguynThanh:Chigibngianhncativoy.
Ngiitmchngthytngianhnnoc.LctrvlithyNhHnginmtmnhmhtcmt

conheovsummcm.nxongNhHlicmtrirai.
Xchiu,NguynThanhvnh,vthutchuyn:Banaycmtnginilquenvimnh,nhnvic
quanemnhiugianhniquay,nhtidnchomtbacm,tngltht,tilmchomtconheo,
dnsummcm,trachcmtmnhngingin,trongchclthtschmtconheovsumm
cm,chngkhcnoqui.
NguynThanhhivhnhdng,vtsqua,ngbitngaylLNhHnnni:lbncaticng
mtkhoa,lctrcchnnchi,lbnvicquantiqunmt,thnongicungtrchtisai
hn.
SauNguynThanhnhncvic,nlngTinChu,ghthmNhH.NhHbnsainginhlm
ththaiconheo,thibnmmxi,dnrahaibn,mibnmtconheohaimmxi.MtbniNguyn
ThanhcnmtbndnhringchoNhH.
NguynThanhthchnhtmtphntconheo,mtgcmmxi.CnNhHnhtschmtheohai
mmxi,linthmmtgcxivnaconheobnbn.
NguynThanhthyvythtkinh,nirng:Ngyxa,ngMTrchctinglnkhenht.Vymcng
chhtmitmbtcm,mihaibtcanhlcng.Nungysanhngthivibcthcngphikm
xanbabc.
nkhenhth,NhHcnctiphvuagipnc,vsaucphonglmLQucCng,rivtr
s,nbymihaituimimt.
NivNhH,ngiichorng:lnginkhenhtncNam.

CONTHNGMLMQUANTRNG
Thuxa,titnhThiBnhcmtthngM.tnllop.ngholihimhoi,vchnglopch
sanhcmttraittnlBCon.
V nh nghonn B Con khng chc hnh chi c. Nm haimi tui, B Con gipcha lm ngh
thngMirao.
Bygi, Thi Bnhcquan Thngh Lvav hu,c dnlng mncc lmtin ch.Quan
Thngcngicongintuicpk,tnlHngNgc.nhiunimnnghiini,nhng
HngNgckhngchungai.NgykiathyBConmangphnqubiucachcsclngndngquan
Thng,tiuthHngNgcsanhbngyuthng,ritngtnmangbnh.
Thycon tiuty usu,quan Thnggn himi,ban uHng Ngccngiu gim,cui cngcng
phiththtvyuthngBConmsinhbnhtngt.Nghequa,quanThngnitrnlinh,mng
nhiccongithmt.inoquanThnglichugconchoconcathngM.
Nhngthycon gingycnghohon, quanThngkhngbitphi lmsao,nhkuB Conng
HngNgcvbucmtiulquanThngkhngnhncongina.BConvHngNgcmundti
uthikhngcphptronglng.
HngNgcthuvnhtttrangquno,riangiyuvoThanhHa,quyttmchochngihc.
HngNgcaBConntrngcacThngPhng,nidilemtraicamnhnnhcchdy.
CThngPhngvncquenvicThngL,libittiuthHngNgctthunh,nnbnglng
thunhn BConlmhc tr.Vchodn mtcibung ringtinhcho HngNgcng bunbn
nuiemnhc,ichngnothnhtisdtvtrnhdinvicha.RingBConthnhngoivicc
cuhctrchotinvicschn.
Lnla ngythngtriqua, sauthikkhai tm,BCon hcunh, trangithng minhchm

hc.Chngbaolu,BContrthnhnhosinhvnchngthphhaynhttrng.Hngtrmthsinht
caitheokp.
BygicThngPhngmigitiuthHngNgcmnirng:Cubcatiuthhchnhgii
riy,khoanychcchnthnocngthi.Vytiuthhyvbochophthnbittinbloi
khaichocuemihcnkvothimihpl,kotrthticlm.
TiuthHngNgcchngbitliusao,nhphikhaithtchuyncamnh,vchobitBConlchng
chkhngphiemrut.HngNgclitha:Naychngcaconchalmnndanhphng,lmsaocon
dmtrvnhthachuynvimcha.Vyxincchochngconnhptchdnlngvnhthynih
vilng
CThngPhngthytnhcnhcaitrnhvythcngnglngthng,nnsaulcsuynghchn
chn,cbnvitthchoquanThngLthutrtsvmisangThanhHaliunhchochngr
hcgiiithi.QuanThngL,cthnglngxtthngcongi,bntnhviquanThngb,rii
sangThanhHachorthch.
nni,saucuchanhuyncaibngi,cThngPhngtraotpvncaBConchoquanThng
Lxem.QuanThngxemxonglylmkhenngi,nhngnghthm:KhngchngcThngPhngg
bi chonn chuyn.Vy munr trngen, chnhquan Thngphi thti BCon mic. ri,
quanThngchogiBConntrcmt,bolmbithvnhchicm.
BConlnh,hibtlmtmcuthnhvy:
Vthinhiclungy,
Trimisanhrachicmthy.
Phpncvanglngrancaming,
Lnhlngthtltkhttrongtay.
Vicquanthcbchbadip,
Lcthnhgiabanmyhcy.
Lccctregimnglimc,
unhchtvtbngtngmy.
QuanThngLxemxongbith,lylmthchqu,vikhen:RrakhukhconnhthngM.m
vnchngTrngnguyn.
Ribotiprng:ConlngHuThanh,vytattnconlHuThanhhKhiu.ritavnhl
trngloikhaichomithi.
on gi tiu th Hng Ngc khen ngi: Con qu c mt tinh i, cha nh chu ci li khng bit xt
ngi.Bygiconhyanlngynuichngconnhcchnngythi.Chngnochngconthi
svinhquyvvuquymtthchorngrtngng.
nkhoathiHngnmy,qunhinKhiuHuThanhgitgiinguyn.Khixngdanhbanyn,quan
ThngLnghetinlinvitthgicvvinhquy,songKhiuHuThanhchachutrvlngmlilun
ThanhHatiptcdimikinhschnmsauthiHi,thinhchimcbngvngrisvinhquybi
t.
Tikthi,KhiuHuThanhHinguyn,vothinhlilun.VuaLbansctphongnhtgip
Tinscpcpnhtdanh.cmivodyn,cingaxemhoa,chngtnTrngNguyndng
biuxinv vinhquy.VuaL ngmung cngchaQunhHoa choHuThanh,nhng vchngngh
ntiu thHng Ngcbylu khnkh vmnh,nn thttnhtu by cvnh, nnkhng thxe
duynvicngcha.VuaLkhenchngcngha,banchobiuvng:ntvinhquy.vbanchoNgt
hn.
Hngtnh,hngquncscinTnTrng,tthnhNamtrvcxrptri,trngchingdyt,
ngachngitrc,vngnngtheosau.

QuanThngLctinvuimngkhnxitchoktluhoanrvcongi.Nhngngitrckia
chtiuthHngNgclyconthngM.umcchthmkhngdmlmtrangoi.
CuThngHbnng liuviquanThngL,ndticmngTrng Khiuvinhquy,tronglccao
hng ng mun g congi lm ththip cho Hu Thanh,chng ci p:Vic ty tiuth Hng
Ngccbnglngchotilyththipthtimidm.ChcngchaQunhHoamticngxintv
cniri.
HngNgcnghethmiborng:CngchaQunhHoavsangphntimcukhngchu,chtiu
thBchChuconclnythtisccngbngnhau,lilchbngitronglng,tithittngcu
nnnhnli,vticnggnhvcvicnhcnghay.
BygiHuThanhmithun.Myhmsau,HngNgcnBchChuvchung,cnglovicnh.C
haitrnthundiha,mnthngnhaunhchemrut.
Hu Thanh lmquan c vua tin cy,khng y mi nm lnn chc Thng th, vsau li vinh
thnglnchcTtng,snghiphinhchmtthi.nkhicolovtrs,dnlngcmclpsinh
t,ngynaylnquanTrngKhiutingThnh.ConchuhKhiungycngngc,kcmy
trmngiuvinhhin.

CAONHNTTHUCAONHNTR
Ngyxa,ti lngXunTiuthuc tnhHiDngc mttnntrm nhnghrtti tnh.Ngitrong
lngthyungnmtanhta.Thybnganhtaulthinhlocanhchngrorit.
Ngyn,cmtkhchquangntrtimtciqun,ngmngsngmailnng.Khchm
tibcramritlnuginglmgik.
Tntrmdbitkhchcsbcto,nnquyttmncpchoc.m,tntrmikhuya,lnvo
nhtrgilmmouichut,mylnchmvo khch.Bngvochn,khchchtngidyui
mo.Tntrmthadpcummttibc.Chngkhchbitthmunri.
Khchlylmcmtcthuatrtntrm.Tuyvy,khchkhngphilngitmthng,chngbaogi
chumtcamtcchnhanhchngnhvy.Lc,nhnquanhqunbntrongquntrkhchthycci
nmbtc,khchlincmly,hithmnhcatntrmthngti.
Npngoica,khchthytntrmtibccamnhravn,ricngvngim.Tcth,khchtng
cara,ringngoitotingichiaca.Tntrmnghevythginlmvcgyxngrauinhki
chiaca.Khchlinnpvochti,ichotntrmbcrakhica,khchlinbcvonh,thalc
btnglycinmcchpvouvtntrm,onthnhtngbcvoti,theongctrvnh
tr,ngcangyntisng.
Khchvatnhdy,ththytntrmlmmangmtmmxithtnramttnkhchlms.Vt
trcnnay, trongnghntrm,tntrm chabaogichuthua aihocthyaitigii hnmnhnh
khch.Bygikhchnirqukhoanhlitcamnh.Thrachnhkhchlmttnntrmnhnghrt
nhiumnhli,giinghtlu.
Lc,tntrmmibitmnhtigiicncngitigiihn.

TRUYNCNGCHALIUHNH
VoiHu LlngVnCt, huynVuBn,tnh Namnhcnhh L,tlThiCng, bvgn
ngysanhn,lirimcbnhsuynhc,nmmtchvntontricy.
Ngyn,cmtostxatixinramtvchabnhchophunhnnhhL.Trcbnth,os

cmycurilingchicbangcxungt.Lphunhnvngngrabttnhrithymnhca
lnThinnh.Ti y,Lphunhncdvomt baiyn,vthycngcha QunhHoaltay
lmrtchnngc,bNgcHongbttiyxungdngtrn.
nlcLphunhntnhli,michthayvahsanhcmtgi.Phunhnrtlylmsungsngt
tnconlGingTin.
Ln lnGing Tintp lm vnth, nh n,thi so,son nhiu biht rt hay.Nm mitm tui,
GingTinktduynvioLang,connuicavquantrscnglng.
Banmsau,vongymngbathngba,GingTintngtlabcitrn,trvthnggii.SongNgc
Hongthynngchahthnby,linbtnngtrxungthgian.Lnny,nngxuthindiltmt
vnnhn,chaithnlQuNngvThNngtheohu.
V thnny ngti PhCt (Thanh Ha)c mingi xngtn l bCha Liutc cngcha Liu
Hnh.Cngchathnghinrabanphcchodnlng,cmtvngtruyphongnnglmThngng
phcthn.
VocuiiL,cmtvloquan,ngynnmmngthycngchaLiuHnhigiahaingnthn
mangnchongmtchiusccaNgcHong.RingthycngchaLiuHnhbclnxemyc
cxrptri.
Khingtnhli,ngnghrngcngchaLiuHnhnlchthncitrn.
Saulc cngchaLiu Hnhvtri, dngianhy cnsngbi,lp nthtrng thPh Giy(Nam
nh)vnSng(ThanhHa).TiHNi,cnSngSn,nghngBtthcngchatcgil
bChaLiu.

TRUYNTHNGTRINH
Thuxa, tilngBiXuyn, huynThinBn, tnhNamnh cmtngin bga,mt hmang
ngchtthymtvthntnlCngBoivnghinngiaocuvimnh.Thigiansau,ngi
nbcmangriramtacontraiginghtCngBoivng.
ablnln,ngangtng,ngnghch,ddn,khngaitrninnmingiginlthngCngBo.
cmituithmCngBoquai,ntrnncict,libngiightv,nnCngBoch
ccikhchethn,ngyngybttmcmsng.NbitchanlthnCngBoivng,nhng
chngthngyugipgn,nnntvngnghchbtknh.
CngBochlmbnvingTotrongbp,milnbtctmcnnngchnrimingTo
nh chn. Say ru, hoc no bng ri n thng ph xm ph lng nn ai cng ght, chi ra n l
ThngTrinh.
ThnCngBoivngthythinhchiraconmnh,liivimnhncngchngcoirag,nn
vcngtcginmituxinviNgcHonghygitCngBoi.
Thya bngangtngng nghch,aicng tnthnnn NgcHongtnhgit, linsaiThin Lixung
nhchtCngBo.
ngTovnlbnthncaCngBo,bitctinny,linbochoCngBohayvbymucho
nhThinLi.ngTobychoCngBolyraumngtitrnviduvngbilnkhpminh,
vtry 1vol chuigcln minhmt lpna.Di tththsn mtcong cch ThinLi
xung.
Mivicchunbvaxongthtrikomyen,chpsngla.cmtltthtrima.Lcbygi,
ThinLicmba stttrntriphngxungmi nhnhnhmvouCng Bomnh.Chng

ngThinLiphngqumnh,likhngphngnntrtchnngquayxungt,batmstvng
tutraxabCngBootmt.vy,vangquayxungt,ThinLibngaycongcxpli
rnrt.Chchaitaykhng,ThinLibgctrymt,bmy,chytrichtvtri.
Thng cThin Limt trn, CngBo rt lylm khoich, t khng cn bitking nai na.
RingvThinLi,bnhmttrntibichytutvtri,banunhgiugimsthtbinhcnh,
nhngrithydukhngm,nnphivotutrnhviNgcHongcuxinxti.
NgcHong nghetu nigin ngng, mngnhic ThinLithm t,ri giaohn choThin Linu
khnggitcCngBoscchchcThnStvyxungtrn.onNgcHongphnhivnv
bquancmuchcghaytrCngBo.
BculinhinknnralnhchoLongvngdngnclnlmltkhpcvngcaCngBo,nu
nkhngbchtchmthcngilnhmcht,khiphirabinhkhintnggc.
NgcHonglylmpd,chunymukcaBcu,riralnhchoLongvngemnclmngp
ltclngBiXuyn.
ngTobitctinny,hihbochoCngBobitvdnbophilmnhvy,nhvy
CngBolinchtchuicy,ktthnhmtchicb,dnglnmttplulpbnglchuiqutnhtl
mngti,ritrnbmtcongtrng,mtcitrng,mtcichingiphvimicnbttrc.
ngnhlingTomch,ngysaumatogiln,ncdnglncuncunlmngpltcmtvng.
Vc chunb,CngBo thtlnchic bchuitrntrnh rtyn.Nc dngcaonchng no,b
chuinilncaochngny.Lcbygi,CngBotaynhtrngkhuaching,taymabaThinLi
cpc,minghhtinhiikolnphcanhtri.
Khiy,NgcHongangngynvitriuthn,xynghechingtrngkhuam,lictinglahtiph
catri,thkinhngcsaiqunracoiththch.
cmt ltqun trvo borng: CngBo angthng th,Long vngkhng lmg xu,Cng
Bolinhcncdngcaonnnhkolnnhphcatri,khthrtdngmnh.
Bcuangdyn,nghetubynhvyththtkinh,bitrngkmnhbhng,nukhngkpthi
thayi,CngBokolnlmlonThincungnhTThinithnhngynothnguyto,bntuxin
viNgcHongthngnnralnhchoLongvngrthtncvbinngCngBokhngln
tric.
Tricngng:ThngCngBothtlangnghchcicha,mngmlitoanlmlonThinmn,
phennytachuthuan,isaunystrtin.
Thng ctrn ny,Cng Bocng t kiu,t ccoi trit chng rag, cnglm nhiuiu ng
nghch.Ncngtngntigiiri,nnckhinhrngTo,khngnngiligiaoduvingTona.
Cng va lc ,nh tri d bit ng To thng ngvi Cng Bo, nn ra lnh giamlng x bp
khngciunac,trcngyhmbathngchpcphpvtridngsmthi.
Vphn CngBo,tri t,thnhthn ncnkhng bits,thn cnbitking nai,nht lngi
cnglngvin.Bivy,nkhuyphuny,btntukia,xnghngxngb,khinmingiu
tcgintro,chiran,kunlthngtrinh.
Litro,nguynracngnghim.Vomthm,CngBosayrulooiquamtcnh
ng.ThinLitngybNgcHongquphtlylmcmtc,nnrnngaymtlitmstnptrn
cy,iCngBoiqualingingchomtlitmsttrngngayu,CngBonglnrachttt.
Haytin ny,dnchng cmngkoti xemvc thyubit CngBobtri nhchtv ting
nghch.

Tvsau,mikhithyaconnoquyphngnghch,ngitathnggilthngtrinh.

1 Try:bi.

VCIMCHT
Ngyxacivchnggi,nhrtgiuc,trongnhcnhiutit,scvtvrungnng,vtrong
mtnginhrnglnquanhnmkhngsnngmairt.
Mthmhaivchngdtnhauidoquanhvng,bnggpmttrnmalnlthtcoqun.Hai
vchngthykhngcai,lincihtoqunlynncheridtnhauvnh.Vnnh,ngichng
githyvlallcngicholng,ahaitayquayvngquanhvbtchctheoiugtrngve
vngmiricimln.
Gialchaivchngangact,cmtngikhchquang,ngtmangoihinchtnghe
tingcibntrongthtmghmtdmvo.Chngthyvythphlnci,cinghing,cinga,
citlnching.
Chnhcht nghetingcibnngoi thgitmnh,bitc kbitchuynkncamnh, bntctc
mcqunochyra,ththykhchquangnmchtnhnrngmihin.Svomnhthycnm,
chnhnhlitingcilcny,mionchngkhchvcimcht.
Khngcnbitcchnohn,chnhliniboviltrng.Ltrngkhngdmtchuynxtxv
likhaimcachnh,nhtlldocacichttngtkia,milmttrnhlnquanhuyn.
Quanhuynctheophpnchstnhnthgit,nnktnthnhchai.Vchngngnhgiu,
khngdmgiugimsthtna.Clngikiavcimcht.Quanhuynmihitisaongikiali
ci.Ngichngnitimnhaviv.Quanhuynhialmsaophilmlithcoiccic
khng.
Ngichngxinviquanhuynuihtsainharangoi,ricngvdinlicitrgtrngvevng
mi.choquanHuynxem.Quanhuynthyllngqucngphimbngmci,cinqunauc
rut.Bygiquanhuynminghimthy,vchngnhgiucl:conngitackhivciqutrut
mcht,nnthachochaivchngvdntnayngcrnmtdinlicitrcichtngina.

STCHCHATHHUN
Thutrc,titnhGianh,cmtngilmthlitidinhTngTrnGianhtnlThHun.Khng
philngihinnhntic,hngngyThHuncythhipngi,chmongvvtchoytitham.
Phmnhngngi cchuynncynh, ThHunbtphia lvttrcmilm. Trnbnmi
tuiri,ThHunvnchacconcichinidng.vy,vThHuntnhinmramnngri
cht.
T,ThHunbunvgiacnh,nnkhngthitnviclmthlina.ngtaxinthi,rilnng
ingaoduy.
Ngyn, ThHunntnh QungYn,va gpphinhp chManhMa,c ngidng gian,m
phnmuabn.Tnhc,tronglcdoch,ThHungpvangngibntiy.Hiramibitvt
mphtrv.ThHunlinhivmphlmg.Vthttnhchobitmphlmvnuiconca
Dimvng.ThHunngmuntheovxungmphxemquachobit.vThHuntchiiba
lnkhngc,btcdphiaThHunxungcimTy.
Xungtimph,ThHuntmunxemcccangc,ngivxinphpviDimvng.Dimcha

linchoquttai.ThHunititrccangcthymtcigngtolnkhngbitdnglmti
ai m khngthy ngi mang. ThHun mi hi. Chngc p rng: Gngny lm sn gng Th
Hun.
Ngheninmnh,ThHunvcngkhips,gnggohitip:VychThHunlngiu?
Trndnggianlmnhngtigmbhnhphtny.
Chngctrasrip:ThHunlngitnhGianh,lmthlitidinhTngTrn,cythhipc,
vtinbcmdnlnhvtisnglmracht,philmraquy,chovaymtvnmili,lmnhiuiu
btnhn,btngha,tingngitathnrtnhiu,clmngiuco,titrngcghirnhrnhti
y.
ThHuntotmhitrn,nghrngnhngviclmmmuicamnhbylutngchngaibit,bygi
mty ghichpr rngkhngsai mtmy.Vy thkhi chtxungs vcngth thm.Van nnTh
Hunvahi:ThHunlmti,vThHunclincankhng?
Chngcni:Chnglmchngchu,cnvvti,xanayphplutphnminhnhvy,cnhilmg.
ThHunlihichngc:Ngibtinhvy,munhttiphilmsao?
Chngcp:Muntiuti c,phibitcitquychnh,thin,bc, lmiuphcthin,gipk
nghokh, ngst sanhhi vt,iucn yul lngmnh phirnluyn chohin lnh,tu tmdng
tnh,nhhachngmikhiti.
ThHunlintgichngcrimaumauitmvboamnhtrvdngth.
TchMnhMa,ThHunlptctrvGianh,rcthylmchaycuvong,vemhtchnphn
mitincavvtbylu,rabth,cugipkngho,lmcubccng,khngmtvicphcthin
noThHunkhnglm.Nhngngixungquanh,thykcnhThHunbngdnglmlnhlnhd
thcmng.
Mynmsau,ThHuntrlichMnhMatmngi vdimtylnna,ThHunntrcca
ngcxemcigngrasao,ththycigngnhhtchnphncnmt.
ThHunlylmmngr, thyviclmlnhcamnhchiuqu,mihi chngcrng:Tisaoci
gngtrckialn,bygilinhnhvy?
Chngcp:Vlcsaunydnggian,ThHunlmnhiuiuphccnnphigim,gngnh
i.
ThHuntrvdngth,lilmchaylmphc,dngmtcibgiasngbthtingo.Lixy
ctmtngichatiBinHa,quyyPhtphp.
ChaThHunhinnayhycnBinHa.

NGTLMDAVITNAM
VothinhMc(nm1582)lngTrcLmtngPhanX,tnhHiDngcngNguynThiTrung,
thucphiquanvn,cvuaMcngDungctheophionemlvtsangcnghinYnKinh.
LcquaHngChu,mtthngcnhcancTu,ngNguynThiTrungthydnchngaphngly
dathvtemithucrilmgiydpmmang.ngrtlylmhoanhxinvingiTuhcngh,
ngiTumungibmtnhnghnnnhtnhkhngdy.
ngkhng nnch,ikhi cngvichinl vtxong,bn vngcidng lmngiTu,tr trnsng
chungvih.ngHngChucmtnmththngthonghthucda.Bygingvivvnc,
emnghthucdadyngilngTrcLm.

Banukhngaitinngthnhcng,dndnngccngthucthnhnhngtmdatt,rnchckhngc
mihi.Ringdyngilngcchthcnggiy,chngbaolunghthucdanggiytrnnthnh
hnh,dnchngcclngkcncphinhcnghrtng.Vinmsau,cncubitting.
RinglngTrcLmnhnghthucgiamtrnngiuc,ngNguynThiTrungcmingitnl
ngTnghthucdaVitNam.Saukhingcht,dnchnglpnthlngTrcLm,hngnmc
lmltrttrngth.

TRUYNKHOVNGTNHSNTY
VocuiinhLtnhSnTychaianhemnhkiartngho.Chaianhemchchuynnghhi
rau,nciigosngquangy.
Tuy ngho,hai anhem vnnhn tphc huthng hay bth chncm, chngo chok giyu tt
nguyn.Trongnhcnuiconchci,lcnramtconchtrngchcbachn.Lngxmcholqui
vthinlnkhuyphbogiti,anhemchngnhngkhnggitmcnnuidngconchnngy
khnln.
Mthmhaianhemangngimcm,chtthymtlonmychnggyvocaxincm.Chaiu
nhngcmcholonmynno.nxongnglonmyni:Tingnquthtkhngsai,haianhem
mtnhulnginhnc,ngcthng.Tanaykhngphilknmynghokhmlthn
gikhovngSnTy,lcnymunthlngccngi,naytabitri.Tamunbanchoccngikho
vng.
nglonmytcthngicakhovngtiprng:NgyxacmtvquanTutnlMK,cchn
giutimtkhu vnthuchuynLpThch,tnhSn Tymtkhovngvphongta lmthngica,
ng hnmt trm nm thcho ngi tr lily. Ta trngi mi, hn mttrm nm ri chngh thy
ngicaM Ktrli,nhn thyccngingho khmclngnhn cnntanh emkhotng
tngchoccngi.Nhngccngiphiimttrmngy,vphicconchtrng(tcchc)ba
chnemtrccakhotng,tcltamiuc khuvn,btnsabating,tnhincakhotng
bnmtcibsmra.Thi,ccngihycnhli,taxinkiu.
Niri,thngicabini.Haianhemingmttrmngy,dtconchcnmiuhoang,tibn
cib,btconchsalnbating,tcthmtcnhcatngmtrongcibmtoang,nhnvo
trongththymtdychumvinmkbnnhau.Haianhembcvomnpchumviraxemthyton
vngvbc.emvmcmtnghncnvngvbavncnbc.
T,haianhemtrnngiucln.Gplc McngDungchimotnginhL,haianhemnh
ngicnthntindnembiuMcngDungmttrmcnvng,mttrmcnbc.VuaMcchothu
nhnriphongchohaianhemtcQunCng.
Cchbanmsau,cnmsungiTudtmtconchtrngnngaytamiuchncamcakho
tng,hchthykhovngtrngtrn.Hkukhcthmthit.HaianhemQunCngsainginhith
hprng:ChngtilconchuMKbnTrungQuc,trmnmtrctphcachngticti
SnTymtkhotngchubu,hincngiaphlinghong,nhngchngtinyri,thkho
tngkhngbitailymtri,vvychngtibunkhmkhc.
HaianhemQunCngnirng:Nhthnnhnchbo,nnanhemchngtilyckhovng.
MyngiTulinhi:Lmsaoccngilyckhovng,vmunmcakhovngphicconch
trngbachnmimcac.
AnhemQunCngborng:Nhchngticsn.
Rianhemthutchohnghe,chuynconchcinhmnhraconchtrngmmingicholqui
vtchohnghe.

Hni:Thltridnhchoccngi,chgingchtrngcbachnthchcqunSmChutnh
Qungng bnTumi cmthi.By gicacc ngilyri, chngticngi conchny lmg
na,xintnglunchoccngi.
HaianhemQunCngthngtnh,chohbachccnvngvmttrmcnbchlmlphtrv
Tu.

NGIHATHNHCHIM
Thuxa,LngSnlminrngthingncc,lmchiynhngngitrngti.Ccngilnh
thcinLngSn,ngngnghayKLacnguchulycnhkhnhngiiy:
gicTuthngtrnsangquynhiugithinhiungi,lithmnixagianh,ngithnthch,khng
bgitthcngbrngthingncchaycibunlmhohtlngngi.
ThucngilnhthhTrn,tminxuiinmtncanhLngSn.nthbnnm
rngr,ngilnhthvnchacphpvthmnhlnno.
Mtmn,nphinanhgctcanhhaincanhttrccatin.Tnhanhvatrmngmsuyngh
nhmttritgia.Lunayanhthi:Tisaoconc,congtrng,concc,cycao,cymctrisanhra
nhthkia?
Tisaoconchcrngmkhngncla?Tisaocongkhngcrnglincla?Tisaocon
babadinclilntmtrng?Tisaocymccnggingvicycao,cymcchoagia
thncy,cncycauthlichoaungn?
Baonhiucuhiycdndphinratrongtr,anhhTrnvnkhngtmccugiipno.Trong
lctrong dinh,vinquanhthnhlitrn trcmikhngngc.nglng nghebnngoi,ting
trngcmcanh,bamtthnhthuu.Chcmttinthimlmkhngnghetingtrng.Myngyry
ctinmtbomtbncpangtbnTukosang,chngncththamtitnhpvothnh
cpca.Nubnmtthnhkhngcanhtunnghimngt,thtaihachodnchngchngva.
Nghnhvy,vinquanrtlylmlongi,migimttnlnhhutheomnhiquanstbncathnh.
Bacathu,huuccanhtunrtnghim,chngncatinthuliimphngphc.Sanh
nghi,vinquanbclign,thyanhlnhhTrnangngimmng,cysnggcsaulngkhng
bunngti.Vinquanhthnhitign,anhhTrncngchnghaybitchi.Thalcanhchmm
trongssuyt,vinquanlyngaycysngemvdinhrisaivininhi.BygianhhTrnmi
gitmnhtmcysngthcysngbinmtri.
Hiurng,canhgcmlmmtsngthphinthnh,anhhTrnlintheovinivohuquanxin
thati.
Vinquanlnhlngbo:Canhgcmhnhvy,riquncpnythsao?Bitbaotnhmng
trongtaynhngi,vymnginxemthngthittngcchtcngngi.
AnhhTrnkuvan:Conngtichttht,songquanchoconphntili,ricchtconcngcam
nh.
Vinquanbo:Thngicphngiii.
AnhhTrnni:Concnhiuiukhngthctnghac.Tdtisaoconchcrngmkhngn
cla?Tisaocongkhngcrnglincla?Tisaoconbabadinclilntm
trng?Cnconcctrntlixungncmtrng?Tisaocymccnggingvicycau,cy
mcchoagiathncy,cncycaulitrhoaungn.Baonhiuchuyntringcnyxinquan
lmnctnghadm,nuquanctnghac,conduccht,lngcngkhngcnmc.
Vinquan suynghntc cngkhnglm saoctnghac nhnghintng mToha anbi.
NhngkhnglnithtvianhhTrnchngharamnhcngdtnhanhta?Nnnhbogiamanh

talichmnhsuyngh.
Ngythngtriqua,mthmvinquanclnhivHNi.Thikny,ccnhtruyngioTyphng
lnltnHNikhng,gpmtlinhmc,vinquanbnemnhnghintngtringcnhaura
hi.Vlinhmcvnlmtnhvnvthcnntrlirtrnhmch,nhvy:Chthuclointht,nn
Tohasanhrachmrngcngvbnnhaixmi.Gchcmmkhngcrng,songcnhiu
dung dch (ncming) thm chomm nhng ht cngnh ht la, rim g nh mtci xay lm
nhuynccvtcngthnhrachtbt.Conbabamcdusngdinc,songthbnghailphic
bc khngkh, cho nnthnh thong baba phi triln mtnc htth kh tri.Khi hai lphi y
khngkhri,ncthlnxungncnhthng.Babaconcngcbphnhhpnhth,nncon
ciphilntrnt,khinrahtthkhtrichochnglnrimixungnc.
Concclgingvtthbngphinhconra,songconlloinngncththbngmangnnnngnc
chcthsngdinc,nhngnlctrngthnhthrnguivbindng,phithnhhnh,nng
nchathnhccmnhylnb.Vthmtathyccdinc,babalitrnmttbotn
niging.
RingcymcvcycautuycngmtgingnhngTohamunchohaithcynysanhhoaktqu
khcnhau.Cymctrhoagiathncy,thchnhoamtlnthiritnrngcngnhcychuich
choaktqumtln.Cncycautrhoaungn,minmcthnnhaibungcau,vktip
trhoakttrinhiuln.
NhkhmphcnhngiubmtnhtcaToha,vinquanrtlylmhilngsungsng,tc
tctrvLngSngpanhhTrnngctnghachoanhtanghe.
Nhngkhivinquanvtini,thanhhTrnbbnhmchttrcmyhm,xcanhtacchn
cnhbsng.
Anhchtnhmgilinhnnhathnhchimmngycttingkuthmthitnhngliny:
Baba,concc,bungmc,bungcau.
VinquanchornganhhTrnchtoanvhncnvnvngnhngiuthcmcnnhalmging
chimlinh,bndnglnmttamiuthtrnbsngKCng,nnayvncn.

CHUYNNICTUKHNG
Ngy xati chaPhc Th,c mt nic trp, phpdanh lTu Khng. p vsc, nic Tu
Khnglilbcvnhaychtttcknamnhinosnhbng.
BivychaPhcTh,khnglcnovngbngnginchimngngticanic.
Ngibtnhtranhnhaunxintranh,xinchvit,nhngnicTuKhngchngtngchoaic,chlm
rahxemticharithi.
vy, nhiungivngng mticca nicnntng vngbcrtnhiu, trcsaunic ut
chi,khngnhncabgia.
NgykianicTuKhngrikhichaPhcThirangoingoncnh.Giangnicgpmtlo
nmykuvanxinn.Nicmungiplonmy,ngtvkhngtin,cngkhngccmgomang
theo.Rtcucnicnhhnvilonmyngymainchascgip.
Ngysau,lonmyyhnnchaPhcThtmTuKhng.Nictraocholonmynhngchvit
rtpcamnhvbo:Cccmtgiychochvitnynccnhgiumbntccnhiutin,
khinohtcliny.
LonmynghetheoliTuKhngemmnhgiycchvitibn,nhiungitranhnhaumua,nn

bncgicao.Lonmylinxinnicchvitna,nicstsngemcho.Nhiulnnhvy,lo
nmytrnngiuc,thanthamchngcnhmno.Bygilominghnspnchoni
c.LodnglnmtcitholngoicatamquanchaPhcTh,xinlmthh,ngyngylovic
qutdntrongcha.
Tronglng,ckthhomanhtmmunchcghonic,nhiulnrinicctuytnnhnmra
thon,bnngmmnmtbncnchchilmnhcnic.
MthmTuKhngrikhichaivonitmrcylmthuc.Thadpnybncnnomtheo.
inqungvng,chnglinarabaovy,actrtlthb.Mtmnhgiachvngv,nict
bitmnhkhthotkhitaybnchng,nnemliphitrikhuynlnchngkhngnnlmiusiquy.
Nhngbnchngtonlkvlngcnbitgphitri.khngnghelikhuynln,chnglicnm
rakhinh ln,anm tay,a gilychn, atoangi trcnghip. Nic chngcgn uisc,
tngphinhc,rtmayvolc,lonmychyndnggyhnchinvibncn.Nhliu
chtvlngqucmnnlonmynhuibncn,anictrvchabnhynvs.
T,lonmylunlocngquchochavhtlngbovnic,thnhratnthhovbncn
khngdmdtrgna.
TctruynrngnicTuKhnglQuanThmtith,cnlonmylmtvhphphakip.

MIDAODYV
Ngyxacmtanhnhqurthinlnhnhnhu,nhngligpphingivrtlchanhchuacc.
Trongnhcnmtbmgi,bclilngikhcnghit,thnhragiamchngvnngduthng
haycchuynlcc,gunhau.Gianhmthakhmhngxmcngchci.Ngichngchu
lmsbcmnh,ngaongn.Mtbnthhiu,mtbnthtnh,nghingbnnythbnkiagin,nghing
theobnkiathbnnytrch,thnhraanhtanhnhchlmthinh.Chikhinovngvthdngli
phichngnivim,lcnovngmthhtsckhuynrnvnnnhnnhnmmnh.Chvchng
nghelicntotingtrtreovichng.
Anhtakhqu,chbitthvnthandibunchosphnchbitlmsao.Mthmanhbptrnnghra
mtk,rirachmuamtcondaobuthtln,emvclyrami,mixongemlic,licrilimi,
ngynyquangykhcanhtachuynchvovicmidao.
Chvchanhchuathyvylylmlqu,tonhhianhtathanhtachlcukhngp.Chvtc
lm,quyttmchoral,nnlmmlnchohngxmbitchuynanhchngmidao.Bygianhchng
michuni:Myucbittaomidaochobnct cdplmthtmthi.Mgirichng
chtnaycngchtmai,rtcucricngphicht.Chibnggitmchori,chmsngi,ngy
nocngtotingvimy,trongnhxoxo,mythkhngnhn,hngxmchci,nhcnhucho
ht.Vythlmthtmchomchuynvmykhngcnciviaina.
Chvnghechngnivythcvsuynghrimrahihn,bitlicamnhkhngnh,nnthm
khngdmtotingvimchngna.Ngichngmngthm,nhngchachcvththitm.i
tlusau,mthmngichngliemdaoramirithithlinmbaln.Ngivnhnthylng
naonaoshi.Ngichnglinkuvlignrilmbququytnirng:Banaytaolmthtmy,
myhyvotrongnunci.
Nirixchdaoxmxmlichbmangnmlmbnhgitm.
Chvthyvythtkinhhnva,chylimlychngkukhcnnn:Thitrmlymnh,ngnlymnh,
chuyngcngdotic,chkhngmgi,tibithiciri,mnhnggitm.Tnaytixintutnh
nghetheolimnh,tixinhakhngbaogicivvimna.
Ngichngbygimichutin,khngtnhgitmna.Qunhin,tvsautrongnhthunhavui
v,mchngnngduhtlngknhtrngthngyunhau.

NIHMRNGTHANHHA
ThanhHa,venbsngMcmtthngcnhlngdanh:niHmRng.
ngvhnhthmxtthtonthdyninygmchnmichnngn,gingnhthnconrngang
blncongqueo.sauchtlngnnicaonhln,ginghtuconrng.
urng,chaicihang,hangthnhtchacnmsuchcngi,hangthnhnhhnchac
chngnmsungi.
Ngitabolhaiconmtrng,hangtolmtc,hangnhlmtCi(mvdng).Mtngnni
khcnilngingnhmirng.Mingrngnhhrastmtsng,hmtrnnicao,hmdildy
nngmdiysng.
lconrngangungnc.Nhiunginhnhnhthllngynnsosnhkhcnhau.
Ngithbolbyrngangdnhnhautrichu,kthchornglconrnganggintrichu.
HnhthniHmRngrthimtr,ncchystvch,ysnglngmlmchmrtnguyhim
chothuynb.inhMinh,ngiTrungHoanhnnhnrngncVitNamcthngcnhmniHm
Rnglkquanngu.VuanhMinhTrungHoasainginxtatltiHmRng.
Nhiuthisnythngngon,ngmthvnhph.
Thi Phpthuc, ni yc bccy cu treocho xe lachy qua, philm cutreo v ncchy qu
mnh,khbtchncudiysng.
CutreochcmtnhpnilinnibnnyquanibnbsngM.
CMaiSnNguynThngHinmtchsgiulngyunclmmycuthsauy,nhndpn
HmRng:
Munthulychnnguynphct,
Minmhngtuytdytnnon.
Snghtmsmythulng,
Tritthanhdanhmingcn.
(BndchcaTuTrai)

VOITPTRN
Thuxa,voingvaitrquantrngvmtquns.Chngtacthvmtconvoilmtchicxethit
gip,xngtiphtanhngngchqun.Scvoirtmnh,vivoiqunvomtngitoln,pxung
tquddng.Gpnhngchngngivt,voidngvimnhln,scmnhbngibachcngi.
inhNguyn,voicchmsccnthn,connonhgicgiithcphongtc.
Nuivoi,tpdtchovoiquenngincbcngphlcratrnmcliukhkhn,ihi
nhiucngphu.Munbtvoirng,ngitadnghaiconvoicichovorng.Khigpvoil,haiconnh
bnicphaibncngbchavchung.
Lcbanuvoirngcnngngnh,hunghng.Mundyd,ngitabucchnvoivogccyto,b
chovoinhni. Bygingini 1min gn,chovoi ungnc,n c.Ld nhin,voibt uc
cmtnhvingini,vsaunngoanngontunlnh.
Voinicbit,gilxngtng.Mixnggmvitrmqunsgitrttbnvngngoi.Squn

snyloctcchovoin,ctrongmng.Voicngthchnrmhocxcma.
Hngnm,nhvuathamdcuctptrngi.Trongngyloainghimy,voisphng,mihngmi
con.Lngvoimangcibnhkhto,trnbnhcbangimangtrngthng(loigmdi).
Thngningitrnvaivoicthcchovoitinthi.idinvibyvoilhngtrmquns,bnny
ngvaitungcaqunth.Saulngqunslnhnghnhnmbnbngrm,ngthngginghthnh
ngi.
Theolnhchung,khingncphtlnthtrngchingnivangrn.Byvoingsnnhchi.Quns
xngtinhgitnvoi.
Hichingthnhbohiucuctncngcanvoi.Thngnidngmcstpvou,voivoi.
Voixcti,myngicmtrngthngngsntrnlngvoi,chmivphatrc.
Qunsthyvoi tncngmnhlitbngivthua chy.Tcthbyvoiuitheo.By gingitat
nhiungkhim.
Qunsbnnlnhsau lnkhi.Tuynhinvquhnghi,byvoichng tinophnbitcngi
thtvhnhnm.Chngquvi,cunlyhnhnmrimangv,nhmangmtchinliphm.
Milntptrn,nhiuthtvoibthngnngvthngnirascmvodathtchovoichynhanh.Con
voinomangchnhnmchytrvtrctin,hnhnmdikhnithckhenthng.
1 Ni:ngitrngnomviukhinvoihocnga.

MTMTHANHHA
clchsVitNam,chngtahnnhngiaionnichinludidochaTrnhvchaNguyngy
ra,gilNamBcphntranh.
Vngun gcca chaTrnh, ds cnchp linhsau: Ngigy thlc utin chocha Trnhl
TrnhKim.Thunh,TrnhKimlngihubn,thmrtchiu.Gpkhiikm,ngtadohng
xm,rnhxemnhnodlagotrongnh.Banm,ngratay,nhcpthcgovnuim.Nhxoay
trtitnh,lanhtaylanhchnnnchngbaogingtabbttitrn.
Lmkhi,mgiauyu,thmthtg,ngcngdmmohimintrm,emmnngonvchomn.
Ngitrongxmlylmbtbnhvmynmlintip,aicngbtrmcpkhngtthnhiu.Mtngin
bnakin:Ngynomhncnsngthhncnntrm.Tisaotachagitmhn?
C k tn thnh: Vy th git m hn l xong chuyn. Nhng git bng cch no, ko ha h bt
thnh.bntathocbchmvtistnhn.
ccch,thdnhtrimhn,qungxungmtmcuixm.myncsu,bylausy

Khochycthihnhnhanhchng,tronglcTrnhKimivng.Haingitrailngxngvonh,bt
mTrnhKimtrili,sitcnchtrinmxungmtm(gilmtmvyctmrtnhiu).
Dngnhdotinnhnnmy,khingimgibnmxunglltsautritrungchuyn,smst
vangrn.Matunxungnhcmchnhm.
Snghmsau,haikstnhnnmtmxemth,erngcixcnniln.Nhnghngcnhin
trckhungcnhmi.Nctrnngpbm,vngaygiammtcicntniln.
Dnlngmrasst,chnghiulimg?

Cthy al Tuingang qua ngmnghari bnbcvi nhngv blotrong lng:y lthin


tng.
Thintngnghalngimdotrixynn,gipchoconchukbcphccphttvsau.
Myvblonhnnhaumci:Khtinqu.Nmmnyxybngtbnnhthkiathliuconchu
phttcbaonm?Phichilmbng,xytrnsnnithlubntkhibsp.
Thyalp:Bivyconchucablonygiusangkhnglucholm.Hlmchcto,cquyn
linhiu,vuakhngravua,quankhngraquan.
Qunhin,vsauhTrnhponhL,xnglchanhngvnghilthvndiquynvua.Vhn
haitrmnmsau,hTrnhmtttcoaiquyn.

HINVNGGITNGIP
HinVnglvchaNguynlilcnht,ngitrvtnm1648n1687.Diingi,minNamtri
quagiaionccthnh,chinthngchaTrnh,lysngGianhlmbingii,phaNamthranhgiivt
quaChimThnh,ngilichophpngiTrungHoabiMnphcMinhnkhaithcvngMTho,ng
Nai,HTin,nhvymminngbngsngCuLongsaunytrthnhlnhthVitNam.Lccnl
thit,ngichthniukhinmttrnhichin,chngviqunHaLan,emthnglivvangmc
dulcykhgiirtths.
Tronghuthipcvocunginhuh,lcyHinVngchchnmtngixinhplngly,
tnlTha.
NngTha hthay,ngii, tNghAnvo KimLong,lc bygith chadiquavng Hungy
nay.
Saym nhanscl vicringt, thucvs thchcangi,cc quancnthn chngmtai dmcan
gin.Hmy,ngics,chnbNgVitXunThu,trongynngTyThidngnhansclm
chovuaNgPhSaiqunvicnc,rtcuckhiqunthtrnvothkhngphngchng.
Ngitngh:KhngkhotaliphmvolilmNgPhSai.Lcnytuyyntnhnhngbituqun
thangchunbtrnquabci.
Ngicng quytdt bngip. Nhngdt bbngcch no?Nu uinngth nngvn cn,
thnhthongtilui,liungicmlngcchng?ChcnmtcchlgitNhnggitngip,ngi
khngcanmchngkiniuy.Nubncungphibitcngismangtingc.
Hmsau,nginghramtbinphp.Ngivitmtbcth,gichongNguynCuKinlvcngthn
rtctincy.
Vitxong,ngiphongthtrongcitinh,tiylitrongtichicogmmitinh.Ltsaungigi
nngTha,ngicungnyumnyn:Nngemonyquadinhbnkia,traotntayquanchng
dinhnirngtabanchorichigiylt.
Ringitruynchoqunthvxpchicogmvohpsnson.
NngThatunli,chthnmangcihpngpquanchngdinhNguynCuKin.
NhncmnquvkhinghenngThaborngchtrli,quanchngdinhlptcmhpra,xem
kchicogm.ngbtgpphongthtrongyghitmttmych:KhanhgitnngThachotang
bnrntmtr.Tamunlovicln.
Lptc,quanchngdinhminngThavotrong,cmgili.mn,ngralnhchotnqunthn

tngitnng,emxcbnihoangvng,trnngnsngHng.
ViclmtrnylcchcngquytcaHinVng,ngiisaukhngkhingmngithngxt
chongipbgitoanc.

CONTR,LOICHIMQUCAVITNAM
VitNam,cloichimqunhtthgii,hinnaykhtm.lchimtr,ginmnalcontr.
TrungHoalnctoln,loicmthymvnthiucontr.
Thiphongkin,trlloichimqubucvuachaTrungHoaathch,ccphionVitNamis
bnTrungHoathngdngcontr.Nukhngcchimtrcnsngthdnglngtrmthayth.Dtlng
trsaulng,trnmolduhiusangtrng.
inhHn,schprngCuChn,NhtNamtclvngThanhHa,QungBnhxtacncVit
Thngemdngcontrlngtrng.lloitrkhkimnht.
Ngoiloibchtrnitrn,dyniTrngSnxtacnviloikhc:
Bchtr,tctrclngmuvngv.Hitr,lngenhixanh.Sntr,lngcvn.TChutr,ni
ccvng.PhThytr,trnlngchnhvun,hocvung,hoctrn.TrlngtrnggilHm
tr.
Theotruynthuythoangngthnucontrsnggnmncsu,lungycthharamtlois
hn.
VuaMinhMngchotrmhnhcontrvoCaonh,tclcivcbachntiubiuchouyquynnhvua,
tiThMiu,nikinhHu.
Ccnhkhocxcnhn:Chimphnghongkhngbaogictht,ngitanrngphnghongni
cao,lulmmixut hin,taithy!Sthtlcc hasthixadnghnhdngcon chimtrvra
chimphnghongchothmvhuynb.
Chimtrquthtlkquancanctavy!

CONTMNN
KinVnTngThoilnhanmtbdsmisonsauny,inhNguyn.
Theotiliunitrnthcchyhntrmnm(1826)ngHi(tclngHi)thuctnhQungBnh
cngirabinnhc.
Tnhchmychngngphthyliqunngnngimyngibn:Anhemkolnchokho,chc
lgpcto.
Cbnhhckoli.Khililnkhimtncthainysngst.Mtngibnlahong:Conqui
thxuthin.
Chghetrmtnhhn,nhnkthlcontm,dicchicgheli.Anhtani:nglcontmln.
ngsstght.emlnghechoti.
Contmny thucloicbit, mnhmyyvn vnnhcaisn phtngoiv.My cngrucng
ngnhn,micngtonhsidyluc,ditnuitm.
Ltsau,ng phemcontmln b,khingnch.Dnchng buliennght.C ngibn:Nguy
him,nbitcsaokhng?Ritaxcphmnthnthnh.TmnyltngtcaLongvng,rii

thtlc.
MtngiHoakiuhTngngmnghacontmhiluringhthmrngchcnlloicbit,n
vothbkhevcng.Xanay,chaaichtvntm.
Rtcuc,contmvotayhT.Anhtaemvnh,contmgiynhchtrnmtt.Bncnhnhh
Tlmtngikhc,khngrtng,chbitlngihDngchyquangncn:ngnthtn.
H Tvn cngquyt, t la nunc. H Dngni n, muacon tmy vi gigp iri th
xungbin.
Thigiantriqua,chngaicnnhchuyncontmkhnglyna.HDngtiptcnghclmua
bntheongbin,tngHivoHu.
Gphmnsngtogiln,chicthuyncahDngbltp,anhtatmcchlivob,tnhcgp
mingvnkhtotrilnhbnhtrnmtbin.Nhmingvny,anhtathotnn,vob.Khingtrn
bictnhnkthmihayrnglcontmtolnmanhmuariphngsinhnmtrc.Contmqu
mycngrutolnkhimtnc.HDngchptayni:Hmntacumi,hmnaymicuta.ngl
cuvtthvttrn.Taclitn.
Contmbnlivtrakhi,mtdngtrongsngbinmuntrng.
T,dnaphnggitmnlih.chngaicngplnnokhcna.

NGIKHUTMTRNGUMINH
RngUMinh,thuctnhKinGianglnihoangvu,chackhaiphngmc,ldortdhiuvcy
cikhnggitr,cytrmlmcichkhngquginhcysao,cydu.
tli thp,saukhi phrngkhb lmry,lm rung,chmt stngikin nhnmira cngbin
rngthnhrung.
Cngvickhnhcnyihinmminm,lmkhiquaichakhaiph,iconmichng.t
rng nhiuphn, phi tn cngo kinh rch,hn na, khhu khng tt carng U minhkhin nhiu
ngimyuvmangbnhstrtkinhnin.
Trcthi Phpthuc,cchy hntrmnm, nhiungit MTho,TnAn tncxung RchGi,
nvenrngUMinh.
Hctchi,phvilmtvenrng.Hthngthpnhaulcbanmnichuynkhochoqua
cnbun niholnh. Giamlm ngilngnghenhiu tingkhcthng. Nginyni: gia
rng,chsavngvng.
Ngikhcchobit:mqua,tinghetingchygigo.
Magtla,ikhidntronglnggpnhiubrmtgiarngtrixung.Ainyungnhaumt
im:rngUMinhchahnhoangvng.
Vingithlnrng.tnhin,hgpvngttrngtri,vixmnhnonhit.Hvoxm.thych
chy,heoku,thycmsitrnbpnhngtuytnhinkhngthybngngi.
Khitr v,hnh duchuyn sautrli xemk hn.Nhnghi i,nhngk tmy mangbnh
nnglnhnhcu.Vkhitmcchtrlichncthhlchng,gptonllausy,aosenvcyci
thatht.PhichngrngUMinhlnicngcanhngngikhutmt?Hlai?
Minhmn,mtthngbgichimmalachn,banmngtrongchithmmttchvc.Vi
ngisuylun:Chclnbrncn,hocvorngbcpcngmtxc.

Nhngvinmsau,thngbtrvxm,thutlirngphen cnglontichi,rnvrng,g
congicho.Vchngsngmm,sinhcacontrai.Mthm,lcmivng,aconkhc.Ngi
chngdcon:Nni,mmyichmuabnhv,
Ngivvthyaconkhc,histnhthbitrngchngnidicon.Bivyngichngbui
rakhixmvtinidi.
Khivxm,thngbnmxabunru,nhvnhconnhngkhngtinotmcvtrc.Nghen
thutli,ainyphci,chorngnbmabt,emgiugiarngnnbcungtrnibybvythi.
Nhngmn,trngsngmm,ngitrongxmnghetingnodisng.lnhngonxung
tnc,chtheononb,trcon,gvt.Hithhtrli:Bntiringmtci,ghtnhngngini
di.Miy,nhiungixati,hathatichomtngingaythng,vymkhingiuhngth
bnngibtlngligit.Bnngntiyri.Bivy,bntiixa.
Hithmthnhngngitncchobit:ivtrnnhnicaolm,tntrntri.
Tvsau,pharngUMinhimbttingggy,chsa.Ngiisaunhcnchuync,gil
nhngngikhutmtrngUMinh.NhngnginyonghtthcdnPhp,vthcdngitlits
NguynTrungTrckhingnyrahng,cumdnvtibbtlmcontin.

GNGVLILNH
Tronglica,bihtthixa,ngitathngdngbnchGngvlilnh.chnhngtrnghp
ting,giaitnhnhnhocvchng.
.ng.lming ngen, hnhtrn, mtmt cchm bngla,mt mtth nhtrn lng soimt.
Thixa, lcchatmra loikingthytinh, cccthiu ntmsoimt imtrangnh tmgng
bngng,gingnhngynaychngtanhnvocimmthauchisngthcththynhiuchitittrn
mt.
Gngbngngtiubiucholithchungthy,sngchtkhngri,lmncbitcanb.
ChuyngngvlilnhnhclimitnhgiaLcXngcngchavphmTcNgn,iTrn
HuchabnTrungHoa.
Phmvcngchasngynvuitronghnhphc,thbngunhTykoqunntnph.Tronglc
tnlon,dbtuthotkhigidngthngdn,haivchngnhtmbit.NhngTcNgnvn
tintngvongyontnnborng:Cngchahytraochotamtvtgsaunylmtin.
CngchaLcXngemtmgngng,pbthnhhairitraochoTcNgnmtmnh.
Chngnngithtk.
T cNgn bn nghra mt k:Rm thng gingnm sau, tatm gp nhauti TrngAn,em na
mnhgngrabn.
Nixong, TcNgntu thottrongkhi chquntrn vocungin,cng chaLcXng btng
DngTbtsng.
TuynhinDngTlngihinc,ngtanvicngcha,chngbaogidnglilthbo.Cng
chasuthmvcng,nngvnnhnngichngc,khngbitsngchthaylulcphngno.
Rmthnggingnmsau,TcNgntrthnhksbnhn,chngvnnTrngAn,dotidolui
monggpngivhin.Chngthtvngvkhnggpcngcha,nhngcuichcmtthiun
ngingng,namnhgngtrongcithng.Chngngn,xinxemthmnhgng.Lcu,thiu

nkhngchochngsvovihichngphitrgicao.
onchnglngitn cncacngcha,chngmithiunvoquntht ticriyucunis
tht.chngminhlngmnh,chnganamnhgngra.
Bygithiuntraomnhgngchochng,thrpliththyrtkhtkhao.
Chnglmbithnhthiunemvchocngcha.Cngchalmthpli.Nhnrangichng
xa,cngchaLcXngkhclc,thnthhaomn.DngThi,nngniuuits:tlng
mnhlkhchhohoa,DngTni:Nngcmichngcny.
PhmTcNgnvodinhDngT.
Thyphmlnging n,DngTbnglngchocngchaLcXng vphmtihpnh
trc.
NgiisaukhenngiDngTlqunt.
Trnylstchgngvlilnh.ncta,theodsthlctuquc,vuaGiaLongvhonghu
cngnhauthc,tmgngbplmhai,mingigimtmnh.

NGINBGHENTUNG
TrongtruynKiucacNguynDu,ccu:
Ci1ulunxungminh,
Dmchualitibngbalanng.
Dm chua l in tch c thng dng m chngi n b ghen qu mc. Nhiu ngi cho rng
chua.lchuacht,chanhchua,tclnimamaicayc.Nhngcintchlthnhsau,ngtincy
hn:VuancKimcbhonghuqughen.Hng ngy,vuapyuhaingicungphixinhp,ti
tr.Honghukhngcnngnc,vlunlthixakhngcmonvicath.
Khilmbnhnng,bitmnhspbngh,nhvuanivihonghu:Sauny,honghuphichnhai
ngicungphiybncnhtasnscta.
Honghunhnli.Khivuabngh,bmngrvcngvxemldpgithaingicungphi.B
truynlnh:Qunsemchnsnghaia,theolidichc.
Nhngbkhngyntm,mughenkhinbsuytnhlihi:Nutachnsngthhaiacungphishu
hnhvua,nhvuashnghnhphcringvibnnmqunta.
Nghvy,bralnhgitchthaicungphirilctht,chohnhhingichttrnnxux,khinvonghn
nhvuachnch,khngyuna.
Lcthtxong,honghuvnchahtcnghen.Bphngtrnghpnhngbxngnystr
nnmp mp,cda thtkhi xungmph. Saurt,b truynlnhngm haib xngnvo dm,loi
dmthtchua xngtanmt.Sau bemchnbncnh lngnhvua,tinrngnu munhara
ngipthbxngnbntri,khngtinouthai,honctc.

1 Trongschchpl:Cui.

OSNINA
ThanhHacngnniNa,nglkhuNaSn,tclngnniuima.Xakia,theolitruynkhuth

tronghangngninaymaquthngtilui,quyribntiuphu.Vsau,mtosvdanhnc
thnch,maqubinmt.
i nhTrn, dnchng ni rng: Trongci ng ngnni pha t,thnh thongmt os xut
hin,nmcths.Trckiangtaltiuphu,saunyvonitutin.
Cui i Trnh H son ngi,H Hn Thng (conca H Qu Ly) isn, n ni Nabng gp mt
ngiangcaht nghungao,onchnglvos tutinmdnchngthngn i.osht
nhnglitaonhnhsau(bndchTuTrai):
NgnNasn,mcminman,
Cyxanhxanh,khimtmt,ncsnsn.
Smtarai,chiutalihon,
otadtbngl,
Giytaktbnglau.
Catacyxanhchenngsm,
Rungtalattgithctrn.
Mcaidanhli,
Mcaixenga.
Bihngkhngchttigiangsan,
TriuTnggiogmclp.
iTnximomtn,
VngTphonglu,TiuTosnghip.
Rtlitctikimkhanhtng,biarumn,
Saobngta:Ngcutnhdy,tribacan.
Licabiultmtrngcamtngikhngmngcngdanh,sngnginkhngxahoa,tvmnhl
ngtinnhonh,khnglou,cngtikhimttrimcbasomithcdy.Conngibnbacholm
thtichtcngnmhaibntaykhng.
HHnThngbitrnglbcktinnmunmirahivicnc.Nhngosnmtdng
trongng.HHnThnggicnthn:Miosygpta.
Cnthnvohang,thytrnvchchaibica,nhanliMinviKbiulrngosch
thchchaiviclngthnggicvnhctng.Mcducninkhnkhon,oscngquyt
tchi,borngchthchsngthungdungvicychoa.
HHnThngkhngbchi,tmcchtrling,tin rngoslbckti,chnivquhiu
i.NucngtagipmttaythHHnThngbitusthnhcnglnlao,khiLuBgpKhng
Minh.
Lnsau,HHnThngdnglianxa,nniNa.ylloixenhnhng,khnggytingng.Mc
chcangtalrnhgposmotrctip,chng,oskhtchi.
Hii!KhitrlicangthHHnThngthygaimcy.Trnvchhaicuthsntbao
gi, i tin on rng ca bin K La v ni Cao Vng l ni su thm (tc l ni cha con H Hn
Thngthtbi).HHnThngtcgintruynchoquanstla,xngkhivotrongoschy
ra.Nhngtrnlnkhi,conhcbaychpchnnhcangithphonglu,nhchctckhamdanhli.
y lchuyn c tch,chng ta onrng do mtnho s tra, vi dng kchH Qu Ly,H Hn
Thngmmudngmttriuimi,khisonnginhTrn.

CTHNVCMA
HuGiang, thnhthong chngta cn nghetruyn tngnhiu giaithoi v loic to sngCi (Hu
Giang).

TirchCiTc(CnTh)ccpcvctolnkhcthng.Thnhthongcni,cictonhlnkh
cao(k=c),ctiulcicrncnhnisng.Ltsau,clnmt.Ngitachorngchang
ngoisngCi,nuxuthinlemimdchodnchng.
Sdcsmtnyvtxa,thinhnirngsngrchlkhuvcdoHBcaiqun(cngnh
Longvngcaiqunngoibinc).CtolnqumctrungbnhphichnglbinhtngcaHB?Ai
ngchmhocgitcnthxcphmnngikhutmt.
CpcvCiTcniln,tnhctronglcchaconlonvaqungchixung.icdnhtrongming
chi,caquyrichytrn.
Lcmtbnhtnh,lonivicon:Gicichi,bucvghe!
Thl ic kocichi vchic ghe,dnchng haibn bng xem,ngcnhin. Cqu mnhko
chicghechynisng.
Lochikucu.Cngiasngkin:Chtbsidy.ngticcichimmangha.
Lolmyli.Haiconcnlnxungysngmtdng.Vsau,cpcnybbn,theolinith
trongbaotccvngvng,chuihtchngtnnthtngi.
CnTh,cngiaithoikhcvcvma.nglonnuihaihmc,mtdnhchoccv,mtdnh
choctrtrng.
Lngigiuc, ngbycsngnhiunm,c lnthbncgihn.Gnhai aony,byludn
trongxmemthnnhntichnctvvngttrngtri,thucvcngin.
Nmminmsau,gianhnglogpnhiutaibinxyralintip:vcht,conaum.mkhuya
thanhvng,niaocnhiubngdngmaquichpchn,kmtheoltingkuh.
Mtthyalingangqua,xemkhaihmcvvctrrilcu:Cthnhma,nnbngp.
Licnni,chugivchnhbnvigirmt.Hmsau,chnhchobnngibnttnc.L
thay,khincgncnaothbaonhiucubinmt.
Licni:Nhvylchnhgttilytincc!
Chnhcili:Hmqua,diaoclinhungnhc,tibtlnlmg?Lmsaotibthngmytrm
conc,khinccnlnhlngdiao?Mayrithchchu.Ticngchulnhch.
Myngklonghechuynlbntiniribyrasngkin:Chnhthpnhangkhnvingikhut
mt,hachnglbyctrv.
msau,ctrvyao.Chnhvchlivcngmngr.Cxungghenhngkhitchbnmt
ithainylahong:Cbinmtri!
Lixy rachuynthcmc giachnhv chli.Thp nhangkhnvikhng emliktqu noc.
Chnhnhttaoctrbithngchochlinmuacv.
Chuyncvma.cloantruynt.
Ctra,cv,chu lloisngCi,tBinH(CaoMin)trnxung. NgiVitNamtavxa
nnchagpnhngconcBinH.Baloiktrnrtto,nusnglunm.Chngtixinnuvicon
s:
Ctra,bditsutctyntmtcty,bcaohaitc,bngangbaitcrihocbatc.Cvln
hnc tra,di tial haithc ty,trung bnhlmt thchai hocmtthc ba.C h,di tmt
thctmnhaithc,lcnhthuivkmuhng,lnnhiunmthiramuen.

ivingiBinH,thconccvdinonhaithcchngcgll.xta,viconctotBin
Htrixunghoclnnhnuilunmlitrthnhchuynhoangng,cncvogithuytsnglu
nmthnhtinh.tconcp,consunconc!

CONRANH,CONLN
Minnay,nhiubmkhiniginkhngticlimngnhicconcitrongnh:Mylconranh,con
ln!
Hocl:conranh,const!
ng raphi nia bbt hiuy lcon cam ranhCn St,ch nhogi lCn Stqu mu.Tc
truynrngnmtnhHng(minBc)cthngbchntruvasingnng,vakhnngoan.N
thngnivicharut:Mconmtri,connhngngoibngoi.Htisaukhilatruvchung,xin
chachophpconquabny.
Ngichathunchoabqualngkcnmngnhbngoi.Thngbivngnh,sngtrvlo
chn tru.Ch cathng bthy vythng lnting ngn cn:Tri magi, chub vtqua cnh
ng,rimangbnhhonthtinghip,lchanintainnrnrtdcng.tiquanivib
ngoin,chonngbnny,thnhthonghytithm.
Ngichngpbngoithngb,chngnghehithbtrlisngst:Mythngri,nucti
ythmti.Haylnchihoangvichngbn?
Ngichsinhnghivthngbhnmituiquhinlnhychnglmsaytusc.Chiuhmsau,
khithngblnng,ngichbnnomtheophasau.Nkhnghaybit,ithtnhanhncydac
thgiacnhng.Tritihn,nhvymngichnnpknomt,gngccy.
Ttrnngncyda,mtgingnbgitheth:Coni!Myn!Saovtrvy?
Ringinbytngncynhyxungtgngng,hngchcabnhytheo,eotrnvai,sau
lng.Tronglngmta,mtabangb.
Ngichhiumnlmaquibnlngtaingheachutrli:Conbunqu,smmungch
nhcnghaybit,mythngri,convngmtlcbanmnnhnghing.Mnndnconixkhc.
Mn trli:Cn phnchamn, haibanm namidtc. Connnchu ccmchn tru.Tuy
vngmnhngaidmmhicon.Mkhuynconiuny:nuchnhdncchphoclconbabath
ngnmnguyhi,mconmnhkhgpmtnhau.
Mnvthngbngignnhau,minhtingnnngichkhngngher.Nhngcng!Ttcbmt
ubtitlri,ngichchynhanhvnh,khngnilinochochaabhaybit.
Hmsau,ngichmuacchpvbaba,bmhaithbvonimnu.nbanngichmi
mcnhngthngbvntrlimtmc:Chunori.
Ngichngn,dngtayxungricyming,thtbabavcchpvomingachu.Nku
la,khngc.trkh,ngichhtcthcnlnun,trtlnu.
Chiuti,thngbvivchyrangoingvng,n gngccyda.Khichytheongngktqu,
ngichgitmnh,vmgitrnngncyqutto:bthiu.Tadnngnnhngmncmk
,micilithcncchnocuvtcna.
Thngbalnkhc:Xinmthngconmthathcho.Hdngvlclnhip,conyuui
Mgicchimng.Ngichnigin,cmcctmnt:Mkia!nghngtiluixmnymquy

rydnchng.Xemny!
Cctnmti,mgivltrconbinmt.Rikhngbmtchi,ngvnhlyxngcchpv
cimaiconbabaemngccy,nmbabixungquanh.
Thngb vnh, nmyn trongmng.Vi thi kiuhnh, ngichngi trongnh, tn lnm
ungru.ngnhsdon,uvokhongcanht,mginntrcsnvanni:ngem
xngcchpvimaibabambnikhc.Tikhngninngta,nunguithtirikhicyda,
ilangthangphttcxmny.Tikhnghingnau.
Ngichragccy,lmmymncmknemqungxungdngsnggn.
Thngbtiptcchntru,khnglnirangoigc danhtrc.Nlnkhn,hchnhbitc,bit
vit,nuainhcchuynmgithntrmt,khngnhiugc.
MycgilmranhCnSt.

QUTHNBTTRC
Myngbugnhhtbithngkhoekhoang:Banmtikhngbaogisntrm,ccba
bisaukhivnht,sngraomoucnnguyn,nhtlkhihtnhlng.
Nuhildothmyngtrlivuv:ntrmvihtbithchungmtt!
Tisaochungmtt?Theosuyluncachngtithktrmvokphtbigingnhauimthay
hnhidng,nhtltrongtrnghpktrmthucvolointrmti.lnquntrongxm.Hnphi
bil,vrukhngcainhnctungtch.
Xa kia,ti lng nc ngi nhnh, tt ccc mn t kh( th phng)u bng vng,bng bc.
Nhiuknglngtham,lnnnhcpnhnghii,saukhithihnhthonbtlng,chngai
rakhisnc.Tayktrmnhtcng,cortli.Hnnhllt,kurribbttitrnvosnghm
sau.
Thnthnhlinhthing,nhngikhivbnrnichuNgchongnnktrmvonh,vvtvimn
rivnh,bnhynvs.Duhmsaukhitrvththnthnhlmim,khinchomtabln
xc.imchngdanhthphm.
Bivy,sutmynmlin,trongnhkhngbaogimtmt.nnmn,nhthnglvodpkyn,
ccvthnhovblorcgnhhtn,htlintipmym.uvokhongucanht,tunght
tmchmdt,aivnhny,okpnmxungngkh,saukhithayximy.
Mt tntrm nghra sngkin kdiu ly trmnhng mnqu gitrong nh.Hn nch okp
angng,lyogipmtvomnh,lymoilnu.Hnkhngquneoru,lyphnsontymt.
Lmnhth mhnvnchayntm. Hnxungbsng,mc bntdibimtrt vochntay.
uxongxui,hncithm:Nhvythlmsaothnthnhnhnrac!
Ltsau,hntinvochnhin.Cngvicutinlpchicngai.
Chicngaingspxung.Hnnhthm:Thnlinhphichytrn,khngcnchngi.
Rihnthngtayvvtmychicmbngvng,mybchnbngbcsntrnbnth.Saucng,
hnungdungrakhisnnhvolcggyr,bohiucanhnm.
Trivahng sng,vinchnhtbng thcdy,pxbngh trongnhkhinvcon lahong:ng
lmgvy?mriungrusaymmvyngmtgicmchatnhhaysao?

Vinchnhtchythngrangcirinchnhincanhlngmqutmng:Chngbytinng
lm.Tisaokhngcanhchng,ccatamthtri.
Dn lng t hpli, ngh rng thn linh nhp voxc vin chnh t. H kim sot lithy mt tt c
nhngmnbngvngbc,chicngaithgy.Chngmtaidmtrli,cqulinghequmng.
Hilu,mtvblothlnting:Xinthnlinhthathcho,tbaolurichngcanodmvonh.
Lngiphmmttht,lmsaochngconbithnhdngktrm.Xinthnlinhmchbo,lptcchng
connhnmmxcvtiphmthngchchngconudungtng.
Thnlinhcgimchnmtrli:mri,bnngidngru,dngxithtchota.Taunghinhiu,
phnmtvxemhtnnkhngch.abtlnghttarakhingai.
Vblobnnin:Xinthnlinhchdysquahnhdngagian,mphaym,caohaythp,ncda
trnghayenchngcontruytm.
Thnlinhp:Hnhdngayllngqu,uimocngcha,mnhmcogiptngcp,chn
tayenthui,mingthcrunhknnh.Phitmkim,trthtaqumng.
Nixongthnlinhthng.khixc.Dnlngtheodiminhngdgbitchnhdanhthphmlai.ng
lkbtlngvonh,mcomocaokpthayhnhidng.
Rtcuc,hnhgptin,muasmvimnkhcrtinhnnbchothnlinh.
Chuyntrnychngtrngkkhnngoancthlmnhngchuynbtngmthnthnhchngon
trcc.Cngichorngktrmnumunvonhlngvncthdngthonkhc,khnhc
hn:hnbngc,dayurangoisn,dnghaichnmququo,thnthnhchthychnchkhng
thycimtcahntrongbngti.

You might also like