You are on page 1of 54

Section IV: Calculus

15

DERIVATIVES

Definition of a Derivative
Suppose y = f(x). The derivative of y or f(x) is defined as
15.1.

dy
f ( x + h) f ( x )
f ( x + x ) f ( x )
= lim
= lim
x
dx h0
h
x 0

where h = x. The derivative is also denoted by y, df/dx or f (x). The process of taking a derivative is called
differentiation.

General Rules of Differentiation


In the following, u, , w are functions of x; a, b, c, n are constants (restricted if indicated); e = 2.71828 is the
natural base of logarithms; ln u is the natural logarithm of u (i.e., the logarithm to the base e) where it is assumed
that u > 0 and all angles are in radians.
15.2.

d
(c) = 0
dx

15.3.

d
(cx ) = c
dx

15.4.

d
(cx n ) = ncx n1
dx

15.5.

d
(u w
dx

15.6.

d
du
(cu) = c
dx
dx

15.7.

d
d
du
+
(u ) = u
dx
dx
dx

15.8.

d
dw
d
du
+ uw
+ w
(u w) = u
dx
dx
dx
dx

15.9.

d u (du /dx ) u(d /dx )


=
2
dx

)=

15.10.

d n
du
(u ) = nu n1
dx
dx

15.11.

dy dy du
=
dx du dx

du d dw

dx dx dx

(Chain rule)

62
Copyright 2009, 1999, 1968 by The McGraw-Hill Companies, Inc. Click here for terms of use.

DERIVATIVES

15.12.

du
1
=
dx dx/du

15.13.

dy dy/du
=
dx dx/du

63

Derivatives of Trigonometric and Inverse Trigonometric Functions


15.14.

d
du
sin u = cos u
dx
dx

15.15.

d
du
cos u = sin u
dx
dx

15.16.

d
du
tan u = sec 2 u
dx
dx

15.17.

d
du
cot u = csc 2 u
dx
dx

15.18.

d
du
sec u = sec u tan u
dx
dx

15.19.

d
du
csc u = csc u cot u
dx
dx

15.20.

d
1
du
sin 1 u =
dx
1 u 2 dx


1
2 < sin u < 2

15.21.

d
1 du
cos 1 u =
dx
1 u 2 dx

[0 < cos 1 u < ]

15.22.

d
1 du
tan 1 u =
dx
1 + u 2 dx


1
2 < tan u < 2

15.23.

d
1 du
cot 1 u =
dx
1 + u 2 dx

[0 < cot 1 u < ]

15.24.

d
1
1
du
du
=
sec 1 u =
dx
| u | u 2 1 dx u u 2 1 dx

+ if 0 < sec 1 u < / 2


if / 2 < sec 1 u <

15.25.

d
du
1
1
du
=
csc 1 u =
2
2
dx
| u | u 1 dx u u 1 dx

if 0 < csc 1 u < / 2


+ if / 2 < csc 1 u < 0

Derivatives of Exponential and Logarithmic Functions


15.26.

loga e du
d
loga u =
dx
u dx

15.27.

d
d
1 du
ln u =
loge u =
dx
dx
u dx

15.28.

d u
du
a = a u ln a
dx
dx

a 0, 1

DERIVATIVES

64

15.29.

d u
du
e = eu
dx
dx

15.30.

d
d ln u
d
du
d
u =
e
= e ln u
[ ln u] = u 1
+ u ln u
dx
dx
dx
dx
dx

Derivatives of Hyperbolic and Inverse Hyperbolic Functions


15.31.

d
du
sinh u = cosh u
dx
dx

15.32.

d
du
cosh u = sinh u
dx
dx

15.33.

d
du
tanh u = sech 2 u
dx
dx

15.34.

d
du
coth u = csch 2 u
dx
dx

15.35.

d
du
sech u = sech u tanh u
dx
dx

15.36.

d
du
csch u = csch u coth u
dx
dx

15.37.

d
sinh 1 u =
dx

1
du
u 2 + 1 dx

15.38.

d
cosh 1 u =
dx

1 du
u 2 1 dx

15.39.

d
1 du
tanh 1 u =
dx
1 u 2 dx

[1 < u < 1]

15.40.

d
1 du
coth 1 u =
dx
1 u 2 dx

[u > 1 or u < 1]

15.41.

d
1
du
sech 1u =
2
dx
u 1 u dx

if sech 1 u > 0, 0 < u < 1


+ if sech 1 u < 0, 0 < u < 1

15.42.

d
du
1
1
du
=
csch 1u =
2 dx
2 dx
dx
| u | 1+ u
u 1+ u

[ if u > 0, + if u < 0]

Higher Derivatives
The second, third, and higher derivatives are defined as follows.
15.43.

Second derivative =

d dy d 2 y
=
= f ( x ) = y
dx dx dx 2

2
3
15.44. Third derivative = d d y = d y = f ( x ) = y

2
dx dx dx 3

15.45.

n 1
n
nth derivative = d d y = d y = f ( n ) ( x ) = y ( n )

n 1
dx dx dx n

+ if cosh 1 u > 0, u > 1


if cosh 1 u < 0, u > 1

DERIVATIVES

65

Leibnizs Rule for Higher Derivatives of Products


Let Dp stand for the operator
15.46.

dp
d pu
so that D p u = p = the pth derivative of u. Then
p
dx
dx

n
n
D n (u ) = uD n + ( Du)( D n 1 ) + ( D 2 u)( D n 2 ) +
1
2

+ D nu

n n
where , , are the binomial coefficients (see 3.5).
1 2
As special cases we have
15.47.

d2
d 2
du d
d 2u
(u ) = u 2 + 2
+ 2
2
dx
dx
dx dx
dx

15.48.

d3
d 3u
d 3
du d 2
d 2 u d
(u ) = u 3 + 3
+3 2
+ 3
3
2
dx
dx
dx
dx dx
dx dx

Differentials
Let y = f(x) and y = f ( x + x ) f ( x ). Then
15.49.

y f ( x + x ) f ( x )
dy
=
= f ( x ) + =
+
x
x
dx

where 0 as x 0. Thus,
15.50.

y = f ( x )x + x

If we call x = dx the differential of x, then we define the differential of y to be


15.51.

dy = f ( x ) dx

Rules for Differentials


The rules for differentials are exactly analogous to those for derivatives. As examples we observe that
15.52.

d (u w

) = du d dw

15.53.

d (u ) = u d + du

15.54.

u du u d
d =
2

15.55.

d (u n ) = nu n1du

15.56.

d (sin u) = cos u du

15.57.

d (cos u) = sin u du

DERIVATIVES
66

DERIVATIVES

Partial Derivatives
Let z = f (x, y) be a function of the two variables x and y. Then we define the partial derivative of z or f(x, y) with
respect to x, keeping y constant, to be
15.58.

f
f ( x + x , y) f ( x , y)
= lim
x
x x 0

This partial derivative is also denoted by z/x , f x , or z x .


Similarly the partial derivative of z = f (x, y) with respect to y, keeping x constant, is defined to be
15.59.

f
f ( x , y + y) f ( x , y)
= lim
y
y y0

This partial derivative is also denoted by z/y, f y , or z y .


Partial derivatives of higher order can be defined as follows:
15.60.

2 f
f
,
2 =
x x
x

15.61.

2 f
f
=
,
x y x y

2 f
f
2 =
y y
y
2 f
f
=
y x y x

The results in 15.61 will be equal if the function and its partial derivatives are continuous; that is, in such
cases, the order of differentiation makes no difference.
Extensions to functions of more than two variables are exactly analogous.

Multivariable Differentials
The differential of z = f(x, y) is defined as
15.62.

dz = df =

f
f
dx + dy
x
y

where dx = x and dy = y. Note that dz is a function of four variables, namely x, y, dx, dy, and is linear in the
variables dx and dy.
Extensions to functions of more than two variables are exactly analogous.
EXAMPLE:

Let z = x2 + 5xy + 2y3. Then

zx = 2x + 5y

and

zy = 5x + 6y2

and hence

dz = (2x + 5y) dx + (5x + 6y2) dy


Suppose we want to find dz for dx = 2, dy = 3 and at the point P (4, 1), i.e., when x = 4 and y = 1. Substitution
yields

dz = (8 + 5)2 + (20 + 6)3 = 26 + 78 = 104

16

INDEFINITE INTEGRALS

Definition of an Indefinite Integral


dy
= f ( x ), then y is the function whose derivative is f(x) and is called the anti-derivative of f(x) or the indefidx
dy
nite integral of f(x), denoted by f ( x ) dx. Similarly if y = f (u) du, then
= f (u). Since the derivative of a
du
constant is zero, all indefinite integrals differ by an arbitrary constant.
For the definition of a definite integral, see 18.1. The process of finding an integral is called integration.

If

General Rules of Integration


In the following, u, , w are functions of x; a, b, p, q, n any constants, restricted if indicated; e = 2.71828 is
the natural base of logarithms; ln u denotes the natural logarithm of u where it is assumed that u > 0 (in general,
to extend formulas to cases where u < 0 as well, replace ln u by ln |u|); all angles are in radians; all constants of
integration are omitted but implied.
16.1.

a dx = ax

16.2.

af ( x ) dx = a f ( x ) dx

16.3.

(u w

16.4.

u d = u du

) dx = u dx

dx w dx

(Integration by parts)

For generalized integration by parts, see 16.48.

16.5.

f (ax ) dx = a f (u) du

16.6.

F{ f ( x )} dx = F(u) du du =

16.7.

u du = n + 1 ,

16.8.

dx

u n+1

F (u)
du where u = f ( x )
f ( x )

n 1 (For n = 1, see 16.8)

du
= ln u if u > 0 or ln(u) if u < 0
u
= ln | u |

16.9.
16.10.

e du = e
u

a du = e
u

u ln a

du =

e u ln a
au
=
, a > 0, a 1
ln a ln a

67

INDEFINITE INTEGRALS

68

16.11.

sin u du = cos u

16.12.

cos u du = sin u

16.13.

tan u du = ln sec u = ln cos u

16.14.

cot u du = ln sin u

16.15.

sec u du = ln (sec u + tan u) = ln tan 2 + 4

16.16.

csc u du = ln(csc u cot u) = ln tan 2

16.17.

sec

16.18.

csc

16.19.

tan

16.20.

cot

16.21.

sin

16.22.

cos

16.23.

sec u tan u du = sec u

16.24.

csc u cot u du = csc u

16.25.

sinh u du = cosh u

16.26.

cosh u du = sinh u

16.27.

tanh u du = ln cosh u

16.28.

coth u du = ln sinh u

16.29.

sech u du = sin

16.30.

csch u du = ln tanh 2

16.31.

sech u du = tanh u

u du = tan u

u du = cot u

u du = tan u u

u du = cot u u

u du =

u sin 2u 1

= (u sin u cos u)
2
4
2

u du =

u sin 2u 1
+
= (u + sin u cos u)
2
4
2

(tanh u) or 2 tan 1 eu
u

or coth 1 e u

INDEFINITE INTEGRALS

69

16.32.

csch u du = coth u

16.33.

tanh u du = u tanh u

16.34.

coth u du = u coth u

16.35.

sinh u du =

sinh 2u u 1
= (sinh u cosh u u)
4
2 2

16.36.

cosh u du =

sinh 2u u 1
+ = (sinh u cosh u + u)
4
2 2

16.37.

sech u tanh u du = sech u

16.38.

csch u coth u du = csch u

16.39.

16.40.

16.41.

16.42.

du
u
= sin 1
2
a
a u

16.43.

du
u
= ln(u + u 2 + a 2 ) or sinh 1
2
a
u +a

16.44.

du
= ln (u + u 2 a 2 )
u a2

16.45.

u a

16.46.

du
1 a + u2 + a2
=

ln

a
u
u2 + a2

16.47.

du
1 a + a2 u2
=

u a 2 u 2 a ln
u

16.48.

u
du
1
= tan 1
a
+ a2 a
u
du
1 u a
1
=
ln
= coth 1 u 2 > a 2
a
a
a 2 2a u + a
u
du
1 a + u 1
=
ln
= tanh 1 u 2 < a 2
a
u 2 2a a u a
2

du
2

(n)

u
1
sec 1
a
a

g dx = f ( n 1) g f ( n 2) g + f ( n 3) g

This is called generalized integration by parts.

(1)n

fg

(n)

dx

INDEFINITE INTEGRALS

70

Important Transformations
Often in practice an integral can be simplified by using an appropriate transformation or substitution together
with Formula 16.6. The following list gives some transformations and their effects.

16.49.

F(ax + b)dx = a F(u) du

16.50.

F(

16.51.

F(

16.52.

F(

a 2 x 2 ) dx = a

F(a cos u) cos u du

where x = a sin u

16.53.

F(

x 2 + a 2 ) dx = a

F(a sec u) sec

where x = a tan u

16.54.

F(

x 2 a 2 ) dx = a

F(a tan u) sec u tan u du

16.55.

F (e

16.56.

F(ln x ) dx = F(u) e du

16.57.

F sin

where u = ax + b

ax + b ) dx =

2
a

u F(u) du

where u = ax + b

ax + b ) dx =

n
a

where u = n ax + b

ax

) dx =

1
a

n 1

F(u) du

u du

F (u)
du
u

where u = eax
where u = ln x

x
dx = a
a

where x = a sec u

F(u) cos u du

where u = sin 1

Similar results apply for other inverse trigonometric functions.


16.58.

2u

F(sin x , cos x ) dx = 2 F 1 + u

1 u 2 du
1 + u 2 1 + u 2

where u = tan

x
2

x
a

17

TABLES of SPECIAL INDEFINITE


INTEGRALS

Here we provide tables of special indefinite integrals. As stated in the remarks on page 67, here a, b, p, q, n
are constants, restricted if indicated; e = 2.71828 . . . is the natural base of logarithms; ln u denotes the natural
logarithm of u, where it is assumed that u > 0 (in general, to extend formulas to cases where u < 0 as well, replace
ln u by ln |u|); all angles are in radians; and all constants of integration are omitted but implied. It is assumed in
all cases that division by zero is excluded.
Our integrals are divided into types which involve the following algebraic expressions and functions:
(1)

ax + b

ax + b

(2)
(3)

ax + b and px + q

ax + b and px + q
ax + b and px + q

(4)
(5)
(6)
(7)
(8)

ax 2 + bx + c

(13)

(25)

eax

(14)

x3 + a3

(26)

ln x

(15)

(27)

sinh ax

(16)

x a
x n an

(28)

cosh ax

(17)

sin ax

(29)

sinh ax and cosh ax

(18)

cos ax

(30)

tanh ax

(19)

sin ax and cos ax

(31)

coth ax

x +a

x a , with x > a
a x , with x < a

(20)

tan ax

(32)

sech ax

(9)

x +a

(21)

cot ax

(33)

csch ax

(10)

x 2 a2

(22)

sec ax

(34)

inverse hyperbolic functions

(23)

csc ax

(24)

inverse trigonometric functions

a2 x 2
(12) ax2 + bx + c
(11)

Some integrals contain the Bernouilli numbers Bn and the Euler numbers En defined in Chapter 23.

(1) Integrals Involving ax b


dx

x dx

17.1.1.

ax + b = a ln (ax + b)

17.1.2.

ax + b = a a

17.1.3.

ax + b =

17.1.4.

17.1.5.

17.1.6.

(ax + b)

17.1.7.

b
2

ln (ax + b)

(ax + b)2 2b(ax + b) b 2

+ 3 ln (ax + b)
a3
a
2a 3
dx
1 x
= ln
x (ax + b) b ax + b
x 2dx

a ax + b
dx
1
=
+ ln
bx b 2 x
(ax + b)

1
a(ax + b)
x dx
b
1
(ax + b)2 = a 2 (ax + b) + a 2 ln (ax + b)
dx

17.1.8.

x 2 dx
ax + b
b2
2b
=

(ax + b)2 a3 a3 (ax + b) a3 ln (ax + b)

17.1.9.

x (ax + b)

dx

1
1 x
+ ln
b(ax + b) b 2 ax + b

71

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

72

dx
a
1
2a ax + b
=

+
ln
(ax + b)2 b 2 (ax + b) b 2 x b 3 x

17.1.10.

17.1.11.

(ax + b)

17.1.12.

(ax + b)

17.1.13.

x 2 dx
2b
b2
1
=

(ax + b)3 a3 (ax + b) 2a3 (ax + b)2 + a3 ln (ax + b)

17.1.14.

(ax + b)n dx =

17.1.15.

x (ax + b)n dx =

1
2(ax + b)2

1
b
+ 2
a (ax + b) 2a (ax + b)2

dx

x dx

(ax + b)n+1
. If n = 1, see 17.1.1.
(n + 1)a
(ax + b)n+ 2 b(ax + b)n+1
, n 1, 2

(n + 2)a 2
(n + 1))a 2

If n = 1, 2, see 17.1.2 and 17.1.7.

17.1.16.

(ax + b)n dx =

(ax + b)n+3 2b(ax + b)n+ 2 b 2 (ax + b)n+1

+
(n + 3)a 3
(n + 2)a 3
(n + 1)a 3

If n = 1, 2, 3, see 17.1.3, 17.1.8, and 17.1.13.

nb
x m +1 (ax + b)n
n 1
m
m + n + 1 + m + n + 1 x (ax + b) dx
x m (ax + b)n+1
mb
x m (ax + b)n dx = (m + n + 1)a (m + n + 1)a x m1 (ax + b)n dx
m +1
n +1
x (ax + b) + m + n + 2 x m (ax + b)n+1 dx
(n + 1)b
(n + 1)b

17.1.17.

(2) Integrals Involving

ax b

17.2.1.

dx
2 ax + b
=
a
ax + b

17.2.2.

x dx
2(ax 2b)
=
ax + b
3a 2
ax + b

x 2 dx
2(3a 2 x 2 4 abx + 8b 2 )
=
ax + b
15a 3
ax + b

17.2.3.

17.2.4.

dx

=
x ax + b

17.2.5.

17.2.6.

17.2.7.

dx
2

ax + b

ax + b dx =

ax + b b
ln

b ax + b + b

2
b

tan 1

ax + b
b

ax + b
a

2b
bx

dx
ax + b

2 (ax + b)3
3a

ax + b dx =

2(3ax 2b)
(ax + b)3
15a 2

(see 17.2.12.)

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

2(15a 2 x 2 12abx + 8b 2 )
(ax + b)3
105a 3

17.2.8.

x 2 ax + b dx =

17.2.9.

ax + b
dx = 2 ax + b + b
x

17.2.10.

ax + b
ax + b a
dx =
+
2
x2
x

17.2.11.

xm
2 x m ax + b
2mb
dx =

(2m + 1)a
(2m + 1)a
ax + b

17.2.12.

17.2.13.

x m ax + b dx =

17.2.14.

ax + b
ax + b
a
dx =
+
xm
(m 1) x m 1 2(m 1)

17.2.15.

ax + b
(ax + b)3/ 2 (2m 5)a
dx
=

xm
(m 1)bx m 1 (2m 2)b

17.2.16.

(ax + b)

17.2.17.

x (ax + b)

17.2.18.

x 2 (ax + b)m / 2 dx =

17.2.19.

(ax + b)m / 2
2(ax + b)m / 2
+b
dx =
x
m

17.2.20.

(ax + b)m / 2
(ax + b)( m + 2)/ 2 ma
dx =
+
2
2b
bx
x

17.2.21.

x (ax + b)

dx

(See 17.2.12.)

ax + b
dx

(See 17.2.12.)

ax + b

dx =

m/2

dx =

dx

m/2

x m 1
dx
ax + b

dx
ax + b
(2m 3)a
=

(m 1)bx m 1 (2m 2)b


ax + b

m/2

73

m 1

dx
ax + b

2x m
2mb
(ax + b)3/ 2
(2m + 3)a
(2m + 3)a

m 1

m 1

ax + b dx

dx
ax + b

ax + b
dx
x m 1

2(ax + b)( m + 2)/ 2


a 2 (m + 2)
2(ax + b)( m + 4 )/ 2 2b(ax + b)( m + 2)/ 2

a 2 (m + 2)
a 2 (m + 4)
2(ax + b)( m +6)/ 2 4 b(ax + b)( m + 4 )/ 2 2b 2 (ax + b)( m + 2)/ 2

+
a 3 (m + 4)
a 3 (m + 2)
a 3 (m + 6)

(ax + b)( m 2)/ 2


dx
x

(ax + b)m / 2
dx
x

2
1
( m 2 )/ 2 +
b
(m 2)b(ax + b)

dx

x(ax + b)

( m 2 )/ 2

(3) Integrals Involving ax b and px q


dx

x dx

px + q

17.3.1.

(ax + b)( px + q) = bp aq ln ax + b

17.3.2.

(ax + b)( px + q) = bp aq a ln (ax + b) p ln ( px + q)

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

74

dx

px + q

17.3.3.

(ax + b) ( px + q) = bp aq ax + b + bp aq ln ax + b

17.3.4.

(ax + b) ( px + q) = bp aq bp aq ln px + q a(ax + b)

17.3.5.

q2

x 2 dx
b2
1
b(bp 2aq)
=
+
(ax + b)2 ( px + q) (bp aq)a 2 (ax + b) (bp aq)2 p ln ( px + q) + a 2 ln (ax + b)

17.3.6.

(ax + b)

x dx

ax + b

dx
1
1
=
( px + q)n (n 1)(bp aq) (ax + b)m 1 ( px + q)n1

(ax + b)

+ a(m + n 2)
ax + b

dx
( px + q)n1

ax bp aq
ln( px + q)
+
p
p2

17.3.7.

px + q dx =

17.3.8.

(ax + b)m +1

(ax + b)m
1
+ (n m 2)a
dx

n 1
n 1
+
q
)
(
n
)(
bp
aq
)
(
px
1
(
px
+
q
)

(ax + b)m
(ax + b)m
(ax + b)m 1
1
( px + q)n dx = (n m 1) p ( px + q)n1 + m(bp aq) ( px + q)n dx

1 (ax + b)m
(ax + b)m 1
a
m

( px + q)n1 dx
n 1
(n 1) p ( px + q)

(4) Integrals Involving

ax b and px q

px + q
2(apx + 3aq 2bp)
dx =
3a 2
ax + b

17.4.1.

17.4.2.

p(ax + b) bp aq
1

ln

bp aq p p(ax + b) + bp aq
dx
( px + q) ax + b =
2
p(ax + b)

tan 1

aq bp
aq bp p

ax + b

2 ax + b
bp aq p(ax + b) bp aq

+
ln

p p
ax + b
p(ax + b) + bp aq
dx =
px + q
p(ax + b)
2 ax + b 2 aq bp
tan 1

p
aq bp
p p

17.4.3.

17.4.4.

( px + q)

17.4.5.

( px + q)

17.4.6.

17.4.7.

( px + q)

ax + b dx =

dx
n

ax + b

2( px + q)n+1 ax + b
bp aq
+
(2n + 3) p
(2n + 3) p

dx =

( px + q)n
ax + b

ax + b
(2n 3)a
+
(n 1)(aq bp)( px + q)n1 2(n 1)(aq bp)

( px + q)n
2( px + q)n ax + b 2n(aq bp)
dx =
+
(2n + 1)a
(2n + 1)a
ax + b
ax + b

ax + b
a
n 1 +
1) p
2
(
n
(n 1) p( px + q)

( px + q)n1 dx
ax + b

( px + q)

dx
n 1

ax + b

( px + q)

dx
n 1

ax + b

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

(5) Integrals Involving

17.5.1.

ax b and

dx

=
(ax + b)( px + q)

ln

ap
2
ap

75

px + q

a( px + q ) + p(ax + b)

tan 1

p(ax + b)
a( px + q)

17.5.2.

x dx
=
(ax + b)( px + q)

(ax + b)( px + q) bp + aq

ap
2ap

17.5.3.

(ax + b)( px + q) dx =

2apx + bp + aq
(bp aq)2
(ax + b)( px + q)
8ap
4 ap

17.5.4.

px + q
dx =
ax + b

17.5.5.

( px + q)

(ax + b)( px + q) aq bp
+
a
2a

dx
2 ax + b
=
(ax + b)( px + q) (aq bp) px + q

(6) Integrals Involving x2 a2


17.6.1.

17.6.2.

17.6.3.

x
dx
1
= tan 1
a
+ a2 a

x dx
1
= ln ( x 2 + a 2 )
+ a2 2

x 2 dx
x
= x a tan 1
2
a
+ a2

x 3 dx
x 2 a2
=
ln ( x 2 + a 2 )
2
2
x 2 + a2

17.6.4.

17.6.5.

x(x

17.6.6.

17.6.7.

x (x

17.6.8.

(x

17.6.9.

(x

17.6.10.

x2
dx
1
= 2 ln 2
2
x + a 2
+ a ) 2a

dx
1
1
1 x
2
2 = 2 3 tan
a
(x + a )
a x a
x2
dx
1
1
= 2 2 4 ln 2
2
2
x + a 2
+a )
2a x
2a

dx
x
x
1
tan 1
=
+
a
+ a 2 ) 2 2a 2 ( x 2 + a 2 ) 2a 3

x dx
1
=
+ a 2 )2 2( x 2 + a 2 )

(x

x
x 2 dx
1
x
tan 1
2 2 =
2
2 +
a
2( x + a ) 2a
+a )

dx
(ax + b)( px + q)

dx
(ax + b)( px + q)

dx
(ax + b)( px + q)

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

76

x 3dx
a2
1
=
+ ln ( x 2 + a 2 )
2 2
2
+a )
2( x + a 2 ) 2

17.6.11.

(x

17.6.12.

x(x

17.6.13.

17.6.14.

x (x

17.6.15.

(x

17.6.16.

(x

17.6.17.

x(x

17.6.18.

x m dx
( x 2 + a 2 )n =

17.6.19.

dx
1
1
x2
2 2 =
2
2
2 +
4 ln 2
+a )
2a ( x + a ) 2a
x + a 2

dx
1
x
3
1 x
4 2
2 2 = 4
2
5 tan
a
(x + a )
a x 2a ( x + a ) 2a
2

dx
1
1
1 x2
2 2 =
4 2
4
2
2 6 ln 2
+a )
2a x
2a ( x + a ) a
x + a 2

dx
x
2n 3
=
+
+ a 2 )n 2(n 1)a 2 ( x 2 + a 2 )n1 (2n 2)a 2

dx
1
1
=
+
+ a 2 )n 2(n 1)a 2 ( x 2 + a 2 )n1 a 2
x m 2 dx
( x 2 + a 2 )n1 a 2

dx
1
=
( x 2 + a 2 )n a 2

dx
1 x a
=
ln
a 2 2a x + a

17.7.1.

17.7.2.

dx
+ a 2 )n1

dx
1

( x 2 + a 2 )n1 a 2

17.7.3.

x 2 dx
a x a
= x + ln
2
2 x + a
a2

or

x
1
coth 1
a
a

x 3dx
x 2 a2
=
+ ln ( x 2 a 2 )
x 2 a2 2
2

17.7.4.

17.7.5.

x(x

17.7.6.

x (x

17.7.7.

x (x

17.7.8.

(x

dx
1
x 2 a2
2 =
2 ln
a ) 2a
x 2

dx
1
1
x a
2
2 =
2 +
3 ln
a ) a x 2a
x + a

x(x

dx
+ a 2 )n1

x m 2 dx
( x 2 + a 2 )n

x dx
1
ln ( x 2 a 2 )
2 =
2
a

x dx
1
2 n =
+a )
2(n 1)( x 2 + a 2 )n1

(7) Integrals Involving x2 a2, x2 > a2

(x

dx
1
1
x2
2
2 =
2 2
4 ln 2
a ) 2a x
2a
x a 2

dx
x
1
x a
2 2 =
2
2
2
3 ln
a )
2a ( x a ) 4 a
x + a

m2

dx
( x 2 + a 2 )n

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

x dx
1
=
a 2 )2 2( x 2 a 2 )

17.7.9.

(x

17.7.10.

(x

17.7.11.

x 3dx
a2
1
=
( x 2 a 2 )2 2( x 2 a 2 ) + 2 ln ( x 2 a 2 )

17.7.12.

x(x

17.7.13.

x (x

17.7.14.

x (x

17.7.15.

(x

17.7.16.

(x

17.7.17.

x(x

17.7.18.

(x

17.7.19.

x 2 dx
x
1 x a
=
+
ln
a 2 )2 2( x 2 a 2 ) 4 a x + a

dx
1
1
x2
2 2 =
2
2
2 +
4 ln 2
a )
2a ( x a ) 2a
x a 2
dx
1
x
3
x a
= 4 4 2

ln
a 2 )2
a x 2a ( x a 2 ) 4 a 5 x + a

dx
1
1
1 x2
2 2 =
4 2
4
2
2 + 6 ln 2
a )
2a x
2a ( x a ) a
x a 2

dx
x
2n 3
=

a 2 )n 2(n 1)a 2 ( x 2 a 2 )n1 (2n 2)a 2

dx
1
1
2 n =
2
2
2 n 1 2
a )
2(n 1)a ( x a )
a

x m dx
=
a 2 )n

(x

dx
a 2 )n1

x dx
1
=
a 2 )n 2(n 1)( x 2 a 2 )n1

(x

x m 2 dx
+ a2
a 2 )n1

dx
1
=
( x 2 a 2 )n a 2

m2

dx
1 a + x
=
ln
x 2 2a a x

1
x
tanh 1
a
a

17.8.2.

17.8.3.

x 2 dx
a a + x
a 2 x 2 = x + 2 ln a x

17.8.4.

x 3dx
x 2 a2
=

a 2 x 2 2 2 ln (a 2 x 2 )

17.8.5.

x (a

17.8.6.

or

dx
a 2 )n1

x m 2 dx
2
a 2 )n

dx
1

( x 2 a 2 )n a 2

17.8.1.

x(x

(x

(8) Integrals Involving x2 a2, x2 < a2

x dx
1
= ln (a 2 x 2 )
2
x2

77

dx
1
x2
2 =
2 ln 2
x ) 2a
a x 2

dx
1
1
a + x
= 2 + 3 ln
(a 2 x 2 )
a x 2a
a x

dx
( x 2 a 2 )n1

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

78

dx
1
1
x2
2
2 =
2 2 +
4 ln 2
(a x )
2a x
2a
a x 2

17.8.7.

17.8.8.

(a

17.8.9.

(a

17.8.10.

(a

17.8.11.

(a

17.8.12.

x (a

17.8.13.

x (a

dx
x
1
a + x
=
+
ln
x 2 )2 2a 2 (a 2 x 2 ) 4a 3 a x
x dx
1
=
x 2 )2 2(a 2 x 2 )

x 2 dx
x
1 a + x
=

ln
x 2 )2 2(a 2 x 2 ) 4 a a x

x 3dx
a2
1
=
+ ln (a 2 x 2 )
2 2
2
x )
2(a x 2 ) 2
2

dx
1
1
x2
2 2 =
2
2
2 +
4 ln 2
x )
2a (a x ) 2a
a x 2
dx
1
x
3
a + x
=
+
+
ln
x 2 )2 a 4 x 2a 4 (a 2 x 2 ) 4 a 5 a x

dx
1
1
1 x2
2 2 =
4 2 +
4
2
2 + 6 ln 2
x (a x )
2a x
2a (a x ) a
a x 2

17.8.14.

17.8.15.

(a

17.8.16.

(a

17.8.17.

x (a

17.8.18.

x m dx
(a x 2 ) n = a 2

17.8.19.

dx
x
2n 3
=
+
x 2 )n 2(n 1)a 2 (a 2 x 2 )n1 (2n 2)a 2

dx
1
1
2 n =
2
2
2 n 1 + 2
x )
2(n 1)a (a x )
a
x m 2 dx
(a 2 x 2 ) n

dx
1
=
(a 2 x 2 ) n a 2

(9) Integrals Involving


dx

x (a

dx
1
+
(a 2 x 2 )n1 a 2

x 2 + a2
x
a

x +a

17.9.2.

x dx
= x 2 + a2
x 2 + a2

17.9.3.

x 2 dx
x x 2 + a2 a2
=
ln( x + x 2 + a 2 )
2
2
2
2
x +a

x 3 dx
( x 2 + a 2 )3 / 2
=
a2 x 2 + a2
3
x 2 + a2

dx
x 2 )n1

x m 2 dx
(a x 2 )n1

17.9.4.

dx
x 2 )n1

17.9.1.

x dx
1
=
x 2 )n 2(n 1)(a 2 x 2 )n1

(a

= ln ( x + x 2 + a 2 ) or sinh 1

m2

dx
(a 2 x 2 ) n

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

17.9.5.

17.9.6.

17.9.7.
17.9.8.
17.9.9.

dx
1 a + x 2 + a2
=

ln

a
x
x x 2 + a2

dx
x 2 + a2
=

a2 x
x 2 + a2

a + x 2 + a2
dx
x 2 + a2
1
=

+
ln
2
2
3

x 3 x 2 + a2
x
2a x
2a

2
2
2
x x +a
a
x 2 + a 2 dx = 2 + 2 ln ( x + x 2 + a 2 )
( x 2 + a 2 )3 / 2
2
2
x
x
a
dx
+
=

3
x ( x 2 + a 2 )3 / 2 a 2 x x 2 + a 2 a 4

ln ( x + x 2 + a 2 )
4
8
8

17.9.10.

17.9.11.

x 3 x 2 + a 2 dx =

17.9.12.

a + x 2 + a2
x 2 + a2
dx = x 2 + a 2 a ln

x
x

17.9.13.

x 2 + a2
x 2 + a2
dx =
+ ln ( x + x 2 + a 2 )
2
x
x

17.9.14.

x 2 + a2
x 2 + a2
1 a + x 2 + a2
dx =
ln

3
2

x
2a
x
2x

17.9.15.

(x

17.9.16.

(x

17.9.17.

(x

17.9.18.

x 3 dx
( x + a 2 )3 / 2 = x 2 + a 2 +

17.9.19.

x(x

17.9.20.

x (x

17.9.21.

x (x

17.9.22.

( x 2 + a 2 )3/ 2 dx =

17.9.23.

x(x

x 2 + a 2 dx =

( x 2 + a 2 )5 / 2 a 2 ( x 2 + a 2 )3 / 2

5
3

dx
x
=
+ a 2 )3 / 2 a 2 x 2 + a 2
x dx
=
+ a 2 )3 / 2

1
x + a2

x 2 dx
=
+ a 2 )3 / 2

x
+ ln ( x + x 2 + a 2 )
x + a2

a2
x 2 + a2

dx
1
1 a + x 2 + a2
3 ln
2 3/ 2 =

2
2
2
x
+a )
a
a x +a

dx
x 2 + a2
x
4 2
2 3/ 2 =
a4 x
+a )
a x + a2
a + x 2 + a2
dx
3
3
1
l

+
n
2 3/ 2 =
5

x
+a )
2a 2 x 2 x 2 + a 2 2a 4 x 2 + a 2 2a

x ( x 2 + a 2 )3/ 2 3a 2 x x 2 + a 2 3 4
+
+ a ln ( x + x 2 + a 2 )
4
8
8

+ a 2 )3/ 2 dx =

( x 2 + a 2 )5 / 2
5

79

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

80

17.9.24.

x 2( x 2 + a 2 )3/ 2 dx =

x ( x 2 + a 2 )5 / 2 a 2 x ( x 2 + a 2 )3 / 2 a 4 x x 2 + a 2 a 6

ln ( x + x 2 + a 2 )
6
24
16
16

17.9.25.

x 3( x 2 + a 2 )3/ 2 dx =

( x 2 + a 2 ) 7 / 2 a 2 ( x 2 + a 2 )5 / 2

7
5

17.9.26.

a + x 2 + a2
( x 2 + a 2 )3 / 2
( x 2 + a 2 )3 / 2
2
2
2
3
=
+
+

ln
dx
a
x
a
a

3
x
x

17.9.27.

( x 2 + a 2 )3 / 2
( x 2 + a 2 )3 / 2 3 x x 2 + a 2 3 2
=

+
+ a ln ( x + x 2 + a 2 )
dx
x2
2
2
x

17.9.28.

a + x 2 + a2
( x 2 + a 2 )3 / 2
( x 2 + a 2 )3 / 2 3 2
3
2
dx
x
a
a
ln
=

+
+

3
2

x
x
2
2
2x

(10) Integrals Involving


dx

x 2 a2

x a

17.10.2.

x 2 dx
x x 2 a2 a2
=
+ ln ( x + x 2 a 2 )
2
2
x 2 a2

17.10.3.

x 3 dx
( x 2 a 2 )3 / 2
=
+ a2 x 2 a2
3
x 2 a2

17.10.4.

17.10.5.

= ln ( x + x 2 a 2 ),

dx
x a
2

dx
=
x 2 a2

x 2 a2
a2 x

dx

1
x 2 a2
x
+ 3 sec 1
2 2
2a x
2a
a

17.10.7.

17.10.8.

x x 2 a 2 dx =

17.10.9.

x 2 x 2 a 2 dx =

17.10.10.

17.10.11.

17.10.12.

x 2 a2

x 2 a2

x 2 a 2 dx =

= x 2 a2

x
1
sec 1
a
a

17.10.6.

x dx

17.10.1.

x x 2 a2 a2
ln ( x + x 2 a 2 )
2
2
( x 2 a 2 )3 / 2
3
x ( x 2 a 2 )3 / 2 a 2 x x 2 a 2 a 4
+

ln ( x + x 2 a 2 )
4
8
8

x 3 x 2 a 2 dx =

( x 2 a 2 )5 / 2 a 2 ( x 2 a 2 )3 / 2
+
5
3

x 2 a2
x
dx = x 2 a 2 a sec 1
x
a

x 2 a2
x 2 a2
dx =
+ ln ( x + x 2 a 2 )
2
x
x

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

1
x 2 a2
x 2 a2
x
=

+
dx
sec 1
3
2
2x
2a
x
a

17.10.13.

17.10.14.

(x

17.10.15.

(x

17.10.16.

(x

17.10.17.

x 3 dx
( x 2 a 2 )3 / 2 = x 2 a 2

17.10.18.

x(x

dx
x
= 2 2
a 2 )3 / 2
a x a2
x dx
=
a 2 )3 / 2

1
x a2
2

x 2dx
x
=
+ ln ( x + x 2 a 2 )
2
2
a 2 )3 / 2
x a

a2
x 2 a2

dx
1
x
1
=
sec 1
a 2 )3 / 2 a 2 x 2 a 2 a 3
a

dx
x 2 a2
x
4 2
2 3/ 2 =
x (x a )
a4 x
a x a2

17.10.19.

17.10.20.

17.10.21.

( x 2 a 2 )3/ 2 dx =

17.10.22.

x(x

17.10.23.

17.10.24.

x 3 ( x 2 a 2 )3/ 2 dx =

17.10.25.

( x 2 a 2 )3 / 2
( x 2 a 2 )3 / 2
x
dx
=
a 2 x 2 a 2 + a 3 sec 1
x
3
a

17.10.26.

( x 2 a 2 )3 / 2
( x 2 a 2 )3 / 2 3 x x 2 a 2 3 2
dx
=

+
a ln ( x + x 2 a 2 )
2
x
x
2
2

17.10.27.

dx
1
3
3
x
=

sec 1
( x 2 a 2 )3 / 2 2a 2 x 2 x 2 a 2 2a 4 x 2 a 2 2a 5
a

x ( x 2 a 2 )3/ 2 3a 2 x x 2 a 2 3 4

+ a ln ( x + x 2 a 2 )
4
8
8

a 2 )3/ 2 dx =

( x 2 a 2 )5 / 2
5

( x 2 a 2 )3/ 2 dx =

x ( x 2 a 2 )5 / 2 a 2 x ( x 2 a 2 )3 / 2 a 4 x x 2 a 2 a 6
+

+ ln ( x + x 2 a 2 )
6
24
16
16
( x 2 a 2 ) 7 / 2 a 2 ( x 2 a 2 )5 / 2
+
7
5

( x 2 a 2 )3 / 2
( x 2 a 2 )3 / 2 3 x 2 a 2 3
x
+
a sec 1
dx =
3
2x 2
2
2
x
a

(11) Integrals Involving


17.11.1.

dx
x
= sin 1
a
a2 x 2

17.11.2.

x dx
= a2 x 2
a2 x 2

a2 x 2

81

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

82

x 2 dx
x a2 x 2 a2
x
=

+ sin 1
2
2
a
2
2
a x

17.11.4.

x 3 dx
(a 2 x 2 )3 / 2
=
a2 a2 x 2
3
a2 x 2

17.11.5.

17.11.6.

17.11.3.

dx
1 a + a2 x 2
=

ln

a
x
a2 x 2

dx
a2 x 2
=
2
2
a2 x
a x

a + a2 x 2
dx
a2 x 2
1
=

ln

x
2a 2 x 2
2a 3
a2 x 2

17.11.7.

17.11.8.

17.11.9.

x a 2 x 2 dx =

17.11.10.

x 2 a 2 x 2 dx =

17.11.11.

x 3 a 2 x 2 dx =

a 2 x 2 dx =

x a2 x 2 a2
x
+ sin 1
2
2
a
(a 2 x 2 ) 3 / 2
3
x
x (a 2 x 2 )3 / 2 a 2 x a 2 x 2 a 4
+
+ sin 1
4
8
8
a

(a 2 x 2 ) 5 / 2 a 2 (a 2 x 2 )3 / 2

5
3

17.11.12.

a + a2 x 2
a2 x 2
dx = a 2 x 2 a ln

x
x

17.11.13.

a2 x 2
a2 x 2
x
dx =
sin 1
2
x
a
x

17.11.14.

a2 x 2
a2 x 2
1 a + a2 x 2
dx =
+
ln
3
2

x
2a
x
2x

17.11.15.

(a

17.11.16.

(a

17.11.17.

x 2 dx
(a 2 x 2 )3 / 2 =

17.11.18.

(a

17.11.20.

x dx
=
x 2 )3 / 2

1
a x2
2

x
x
sin 1
2
a
a x
2

x 3 dx
a2
a2 x 2 +
2 3/ 2 =
2
x )
a x2

dx
1
1 a + a2 x 2

2 3/ 2 =
3 ln

x
x (a x )
a2 a2 x 2 a

17.11.19.

17.11.21.

dx
x
=
x 2 )3 / 2 a 2 a 2 x 2

dx
a2 x 2
x
+ 4 2
2 3/ 2 =
a4 x
(a x )
a a x2
2

a + a2 x 2
dx
3
3
1
=
+

l
n

x
x 3 (a 2 x 2 )3/ 2 2a 2 x 2 a 2 x 2 2a 4 a 2 x 2 2a 5

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

83

x (a 2 x 2 )3/ 2 3a 2 x a 2 x 2 3 4 1 x
+
+ a sin
a
4
8
8

17.11.22.

(a 2 x 2 )3/ 2 dx =

17.11.23.

x (a 2 x 2 )3/ 2 dx =

17.11.24.

17.11.25.

x 3 (a 2 x 2 )3/ 2 dx =

17.11.26.

17.11.27.

(a 2 x 2 )3 / 2
(a 2 x 2 )3/ 2 3x a 2 x 2 3 2 1 x
dx
=

a sin
x2
x
2
2
a

17.11.28.

a + a2 x 2
(a 2 x 2 )3 / 2
(a 2 x 2 )3 / 2 3 a 2 x 2 3
dx
a
l
=

+
n

x3
x
2
2
2x 2

(a 2 x 2 )5 / 2
5

(a 2 x 2 )3/ 2 dx =

x
x (a 2 x 2 ) 5 / 2 a 2 x (a 2 x 2 ) 3 / 2 a 4 x a 2 x 2 a 6
+
+
+ sin 1
6
24
16
16
a

(a 2 x 2 ) 7 / 2 a 2 (a 2 x 2 )5 / 2

7
5

a + a2 x 2
(a 2 x 2 )3 / 2
(a 2 x 2 )3 / 2
dx =
+ a 2 a 2 x 2 a 3 ln

x
x
3

(12) Integrals Involving ax2 bx c


17.12.1.

2
2ax + b
tan 1

2
4 ac b 2
dx
4 ac b
=

ax 2 + bx + c
2ax + b b 2 4 ac
1

ln
b 2 4 ac 2ax + b + b 2 4 ac

If b 2 = 4 ac, ax 2 + bx + c = a( x + b / 2a)2 and the results 17.1.6 to 17.1.10 and 17.1.14 to 17.1.17 can be used.
If b = 0 use results on page 75. If a or c = 0 use results on pages 7172.
17.12.2.

ax

17.12.3.

ax

17.12.4.

ax

x dx
1
b
=
ln (ax 2 + bx + c)
2a
+ bx + c 2a

ax

dx
+ bx + c

x 2 dx
x
b
b 2 2ac
= 2 ln (ax 2 + bx + c) +
+ bx + c a 2a
2a 2
x m dx
x m 1
c
=

+ bx + c (m 1)a a

ax

x m 2 dx
b

+ bx + c a

ax

ax

x m1dx
+ bx + c

17.12.6.

dx
b
ax 2 + bx + c 1 b 2 2ac
= 2 ln
cx + 2c 2
x (ax + bx + c) 2c
x2

17.12.7.

17.12.8.

(ax

17.12.9.

(ax

ax

dx
+ bx + c

dx
1
b
=

(ax 2 + bx + c)
(n 1)cx n1 c

n 1

dx
+ bx + c

x2
dx
1
b
ln
=

2
2
c
2
x (ax + bx + c)
ax + bx + c 2c

17.12.5.

ax

dx
a

(ax 2 + bx + c) c

dx
2ax + b
2a
=
+
+ bx + c)2 (4 ac b 2 )(ax 2 + bx + c) 4 ac b 2
x dx
bx + 2c
b
=

+ bx + c)2
(4 ac b 2 )(ax 2 + bx + c) 4 ac b 2

ax

dx
+ bx + c

n 2

dx
(ax 2 + bx + c)

dx
+ bx + c

ax

dx
+ bx + c

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

84

17.12.10.

x 2 dx
(b 2 2ac) x + bc
2c
=
(ax 2 + bx + c)2 a(4ac b 2 )(ax 2 + bx + c) + 4ac b 2

17.12.11.

x m dx
x m 1
(m 1)c
=

(ax 2 + bx + c)n (2n m 1)a(ax 2 + bx + c)n1 + (2n m 1)a

x 2 n1dx
1
=
+ bx + c)n a

17.12.12.

(ax

17.12.13.

x (ax

17.12.14.

17.12.15.

(n m )b
(2n m 1)a

(ax

(ax

x 2 n3 dx
c

+ bx + c)n1 a

dx
1
b
=

+ bx + c)2 2c(ax 2 + bx + c) 2c

(ax

dx
1
3a

2 =
2
(ax + bx + c)
cx (ax + bx + c) c

dx
+ bx + c
x m 2 dx
(ax 2 + bx + c)n

x m 1dx
+ bx + c)n

(ax
2

x 2 n3 dx
b

+ bx + c)n a

dx
1
+
+ bx + c)2 c

(ax

ax

(ax

x (ax

dx
2b
2
c
+ bx + c)

dx
1
(m + 2n 3)a
=

(m 1)c
(ax 2 + bx + c)n
(m 1)cx m 1 (ax 2 + bx + c)n1

(13) Integrals Involving

(m + n 2)b
(m 1)c

m 1

x 2 n 2 dx
+ bx + c)n

dx
+ bx + c)

x (ax
x

m2

dx
+ bx + c)2

dx
(ax 2 + bx + c)n

dx
(ax 2 + bx + c)n

ax 2 bx c

In the following results if b 2 = 4 ac, ax 2 + bx + c = a ( x + b / 2a) and the results 17.1 can be used. If b = 0
use the results 17.9. If a = 0 or c = 0 use the results 17.2 and 17.5.

17.13.1.

1
2
a ln (2 a ax + bx + c + 2ax + b)
dx
=
ax 2 + bx + c 1 sin 1 2ax + b or 1 sinh 1 2ax + b
b 2 4 ac
4 ac b 2
a
a

17.13.2.

x dx
=
ax + bx + c

17.13.3.

x 2 dx
2ax 3b
3b 2 4 ac
2
=
ax
+
bx
+
c
+
2
4a
8a 2
ax 2 + bx + c

17.13.4.

ax 2 + bx + c
b

2a
a

dx
ax 2 + bx + c
dx
ax + bx + c

1
2 c ax 2 + bx + c + bx + 2c
ln

x
dx
c

2
x ax + bx + c 1

1
bx + 2c
bx + 2c
1
1
c sin | x | b 2 4 ac or c sinh | x | 4 ac b 2

17.13.5.

17.13.6.

dx
ax 2 + bx + c b
=

2c
cx
ax 2 + bx + c

ax 2 + bx + c dx =

dx
ax + bx + c
2

(2ax + b) ax 2 + bx + c 4 ac b 2
+
4a
8a

dx
ax + bx + c
2

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

17.13.7.

x ax 2 + bx + c dx =

85

(ax 2 + bx + c)3/ 2 b(2ax + b)

ax 2 + bx + c
3a
8a 2

b(4 ac b 2 )
16a 2

dx
ax + bx + c
2

6ax 5b
5b 2 4 ac
(ax 2 + bx + c)3/ 2 +
2
24 a
16a 2

17.13.8.

17.13.9.

ax 2 + bx + c
b
dx = ax 2 + bx + c +
x
2

17.13.10.

ax 2 + bx + c
ax 2 + bx + c
dx
=

+a
x2
x

17.13.11.

(ax

17.13.12.

(ax

17.13.13.

x 2 dx
(2b 2 4 ac) x + 2bc
1
=
/
3
2
(ax + bx + c) a(4ac b 2 ) ax 2 + bx + c + a

17.13.14.

x (ax

17.13.15.

ax 2 + bx + c dx =

ax + bx + c
2

dx

ax + bx + c
2

x
b
2

dx
ax + bx + c
2

dx
ax + bx + c
2

x dx
2(bx + 2c)
3/ 2 =
2
+ bx + c)
(b 4 ac) ax 2 + bx + c

+c

ax 2 + bx + c dx

dx
2(2ax + b)
3/ 2 =
+ bx + c)
(4 ac b 2 ) ax 2 + bx + c

dx
1
1
=
+
+ bx + c)3/ 2 c ax 2 + bx + c c

dx
ax 2 + 2bx + c
b 2 2ac
+
3/ 2 = 2
2
(ax + bx + c)
2c 2
c x ax + bx + c

17.13.16.

(ax 2 + bx + c)n+1/ 2 dx =

17.13.17.

x (ax

17.13.18.

(ax

(ax

(ax

dx
+ bx + c)3/ 2

dx
+ bx + c)3/ 2

dx
ax + bx + c
2

(2ax + b)(ax 2 + bx + c)n+1/ 2 (2n + 1)(4 ac b 2 )


+
(ax 2 + bx + c)n1/ 2 dx
4 a(n + 1)
8a(n + 1)

+ bx + c)n+1/ 2 dx =

b
(ax 2 + bx + c)n+3/ 2

2a
a(2n + 3)

(ax

+ bx + c)n+1/ 2 dx

dx
2(2ax + b)
n +1/ 2 =
+ bx + c)
(2n 1)(4 ac b 2 )(ax 2 + bx + c)n1/ 2
+

x (ax

3b
2c 2

dx
ax + bx + c
2

dx
b

ax 2 + bx + c 2c

17.13.19.

dx

8a(n 1)
(2n 1)(4 ac b 2 )

(ax

dx
+ bx + c)n1/ 2

dx
1
n +1/ 2 =
2
+ bx + c)
(2n 1)c(ax + bx + c)n1/ 2
+

1
c

x (ax

dx
b
n 1/ 2
2c
+ bx + c)

(ax

dx
+ bx + c)n+1/22

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

86

(14) Integrals Involving x3 a3


Note that for formulas involving x3 a3 replace a with a.
17.14.1.

17.14.2.

17.14.3.

( x + a) 2
dx
1
1
2x a
= 2 ln 2
tan 1
+

3
2
x ax + a a 2 3
+a
6a
a 3

x dx
1 x 2 ax + a 2
1
2x a
=
ln
tan 1
+

3
2
+a
6a ( x + a) a 3
a 3

x 2 dx
1
ln ( x 3 + a 3 )
3
3 =
3
+a

dx
1
x3
=
ln
x ( x 3 + a 3 ) 3a 3 x 3 + a 3

17.14.4.

17.14.5.

17.14.6.

(x

( x + a) 2
1
dx
x
2
2x a
tan 1
=
+
ln

+
3
+ a 3 )2 3a 3 ( x 3 + a 3 ) 9a 5 x 2 ax + a 2 3a 5 3
a 3

17.14.7.

(x

x 2 ax + a 2
1
x dx
x2
1
2x a
=
+
tan 1
ln
+
3
+ a 3 )2 3a 3 ( x 3 + a 3 ) 18a 4 ( x + a)2 3a 4 3
a 3

17.14.8.

(x

17.14.9.

x(x

17.14.10.

17.14.11.

17.14.12.

x 2 ax + a 2
dx
1
1
1
2x a

tan 1
= 3 4 ln
3
3
( x + a)2 a 4 3
(x + a )
a x 6a
a 3

x 2 dx
1
=
+ a 3 )2
3( x 3 + a 3 )

dx
1
1
x3
3 2 =
3
3
3 +
6 ln 3
+a )
3a ( x + a ) 3a
x + a 3

dx
1
x2
4
= 6 6 3
6
3 2
3
(x + a )
a x 3a ( x + a ) 3a
3

x dx
+ a3

(See 17.14.2.)

x m dx
x m2
x m 3dx
=
a3 3
3
3
m2
x + a3
+a
n

dx
1
1
3
3 =
3
n 1 3
a
( x + a ) a (n 1) x

n3

dx
( x 3 + a3 )

(15) Integrals Involving x4 a4


x 2 + ax 2 + a 2
x 2
dx
1
1 1 x 2
3
ln
tan 1 a tan 1 1 + a
4 =

3
2
2
+a
4 a 2 x ax 2 + a 2a 2

17.15.1.

17.15.2.

17.15.3.

x 2 ax 2 + a 2
x 2
x 2 dx
1
1 1 x 2

ln 2
tan 1 1 +
tan 1

4
4 =

2
a
a
+a
4 a 2 x + ax 2 + a 2a 2

2
x dx
1
1 x
4 =
2 tan
2
+a
2a
a

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

x 3 dx
1
= ln ( x 4 + a 4 )
x 4 + a4 4

17.15.5.

dx
1
x4
4 =
4 ln 4
x ( x + a ) 4a
x + a 4

17.15.6.

17.15.4.

x 2 ax 2 + a 2
dx
1
1
5
ln 2
4
4 = 4
(x + a )
a x 4 a 2 x + ax 2 + a 2
+

17.15.8.

2a

1 x 2
x 2
tan 1 a tan 1 1 + a
2

dx
1
1
x
x a
=
ln
tan 1

a
a 4 4 a 3 x + a 2a 3

x dx
1
x 2 a2
4 =
2 ln 2
x a
4a
x + a 2

x
x 2 dx
1 x a 1
ln
tan 1
=
+
4
a
a 4 4 a x + a 2a

17.15.10.

1
5

2
dx
1
1
1 x
4
4 =
4 2
6 tan
2
x (x + a )
2a x
2a
a

17.15.7.

17.15.9.

87

x 3dx
1
= ln ( x 4 a 4 )
4
4
x a
4

17.15.11.

17.15.12.

x(x

17.15.13.

17.15.14.

dx
1
x 4 a4
4 =
4 ln
a ) 4a
x 4

dx
1
1
1
x
x a
=
+
ln
tan 1
+
a
( x 4 a 4 ) a 4 x 4 a 5 x + a 2a 5
dx
1
1
x 2 a2
4
4 =
4 2 +
6 ln 2
( x a ) 2a x
4a
x + a 2

(16) Integrals Involving xn an


17.16.1.

x(x

17.16.2.

17.16.3.

(x

17.16.4.

xn
dx
1
= n ln n
n
x + a n
+ a ) na

x n1dx 1
= ln ( x n + a n )
n
+ an n
x m dx
=
+ a n )r

(x

x m n dx
an
+ a n )r 1

dx
1
=
( x n + a n )r a n

x m n dx
n
+ a n )r

(x

dx
1

( x n + a n )r 1 a n

x n + an an
dx
1
ln
=
x x n + a n n a n x n + a n + a n

17.16.5.

17.16.6.

x(x

dx
1
x n an
n =
n ln
a ) na
x n

mn

dx
( x n + a n )r

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

88

x n 1dx 1
= ln ( x n a n )
x n an n

17.16.7.

17.16.8.

(x

17.16.9.

17.16.10.

17.16.11.

x m dx
x m n dx
x m n dx
n
n r = a
n
n r +
n
a )
(x a )
( x a n )r 1

dx
1
=
( x n a n )r a n
dx
x n an

n an

mn

cos 1

dx
1

( x n a n )r a n

dx
( x n a n )r

an
xn

m
x + a cos[(2k 1) /2m]
x p1dx
1
(2k 1) p
sin
tan 1
=

2m
2m
2m p
x +a
ma
2m
a sin[(2k 1) /2m]
k =1

1
(2k 1) p 2
(2k 1)
cos
ln x + 2ax cos
+ a 2
2m p
2ma
2m
2m

k =1

where 0 < p 2m.


17.16.12.

m 1

x p1dx
1
kp 2
k
cos
ln x 2ax cos
+ a 2
=

2m
2m
2m p
x a
2ma
m
m

k =1

x a cos (k /m)
1 m 1 kp
sin
tan 1
2m p
ma
m
a sin (k /m)
k =1
1
{ln ( x a) + (1) p ln ( x + a)}
2ma 2 m p

+
where 0 < p 2m.
17.16.13.

m
x + a cos[2k /(2m + 1)]
x p1dx
2(1) p1
2kp
sin
tan 1
=
2 m +1
2 m p+1
(2m + 1)a
m
+a
2
+
1
a sin[2k /(2m + 1)]
k =1

2 m +1

p 2
(1) p1
2kp
2k
ln x + 2ax cos
cos
+ a 2
2 m p+1
m
m
(2m + 1)a
2
+
1
2
+
1

k =1

(1) p1 ln( x + a)
(2m + 1)a 2 m p+1

where 0 < p 2m + 1.
17.16.14.

m
x a cos[2k /(2m + 1)]
x p1dx
2kp
2
sin
tan 1
=
2 m +1
2 m p+1
(2m + 1)a
2m + 1
a
a sin[2k /(2m + 1)]
k =1

2 m +1

1
2kp 2
2k
cos
ln x 2ax cos
+ a 2
2 m p+1
(2m + 1)a
2
1
2
m
1
m
+
+

k =1

+
where 0 < p 2m + 1.

ln ( x a)
(2m + 1)a 2 m p+1

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

89

(17) Integrals Involving sin ax


17.17.1.

sin ax dx =

cos ax
a

17.17.2.

x sin ax dx =

sin ax x cos ax

a
a2

17.17.3.

x 2 sin ax dx =

17.17.4.

3x 2 6
6x x 3
3
sin
=

sin
x
ax
dx
ax
+
a 2 a 4
a 3 a cos ax

17.17.5.

sin ax
(ax )3 (ax )5
dx = ax
+

3 3! 5 5!
x

17.17.6.

sin ax
sin ax
cos ax
+ a
dx =
dx (See 17.18.5.)
2
x
x
x

17.17.7.

sin ax = ln(csc ax cot ax ) = ln tan

ax
2

(ax )3 7(ax )5
x dx
1
=
+
+
+
ax

sin ax a 2
18
1800

x sin 2ax
sin 2 ax dx = 2 4a

2(22 n 1 1) Bn (ax )2 n+1

+
(2n + 1)!

17.17.8.
17.17.9.

2x
2 x2
sin
+
ax
a 3 a cos ax
a2

dx

17.17.10.

x sin 2 ax dx =

x 2 x sin 2ax cos 2ax

4
4a
8a 2

17.17.11.

sin

cos ax cos3 ax
+
3a
a

17.17.12.

sin ax dx =

17.17.13.

sin

17.17.14.

sin

17.17.15.

sin px sin qx dx =

17.17.16.

1 sin ax = a tan 4 +

17.17.17.

1 sin ax = a tan 4 +

17.17.18.

1 + sin ax = tan 4

17.17.19.

1 + sin ax = a tan 4

ax dx =

3x sin 2ax sin 4 ax

+
8
4a
32a

dx
1
= cot ax
2
a
ax

cos ax
ax
dx
1
ln tan
=
+
3
2
ax
2a sin 2 ax 2a
sin ( p q) x sin ( p + q) x

2( p q)
2( p + q)

(If p = q, see 17.17.9.)

dx

ax
2

x dx

ax
ax 2
+ 2 ln sin

2 a
4 2

dx

ax
2

x dx

ax 2
ax
+ ln sin +
2 a 2
4 2

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

90

dx

17.17.20.

(1 sin ax)

17.17.21.

(1 + sin ax)

17.17.22.

dx

1
ax 1
ax
tan + +
tan 3 +
2a
4 2 6a
4 2

ax 1
ax
1
tan
tan 3
2a
4 2 6a
4 2

1
2

1 p tan 2 ax + q
a p2 q 2 tan
2
p q2

dx
=
p + q sin ax
p tan 12 ax + q q 2 p2

1
ln

2
2
p tan 12 ax + q + q 2 p2
a q p

(If p = q, see 17.17.16 and 17.17.18.)


17.17.23.

dx

( p + q sin ax)

q cos ax
p
+
a( p2 q 2 )( p + q sin ax ) p2 q 2

dx

p + q sin ax

(If p = q, see 17.17.20 and 17.17.21.)

p2 + q 2 tan ax
p

dx
1
=
tan 1
p + q 2 sin 2 ax ap p2 + q 2

17.17.25.

p2 q 2 tan ax
1
1
tan

2
2
p
dx
ap p q
=
p2 q 2 sin 2 ax
q 2 p2 tan ax + p
1

ln 2

2
2
2ap q p
q p2 tan ax p

17.17.26.

x m sin ax dx =

17.17.27.

17.17.28.

sin n ax dx =

17.17.29.

sin

17.17.30.

sin

17.17.24.

x m cos ax mx m 1 sin ax m(m 1)


+

a
a2
a2

sin ax
sin ax
a
+
dx =
n
n 1
x
(n 1) x
n 1

m2

sin ax dx

cos ax
dx (See 17.18.30.)
x n 1

sin n1 ax cos ax n 1
+
an
n

dx
n2
cos ax
=
+
n
ax a(n 1) sin n1 ax n 1

sin

sin

n 2

ax dx

dx
n 2

ax

x dx
x cos ax
1
n2
+
=

n
ax a(n 1) sin n1 ax a 2 (n 1)(n 2) sin n 2 ax n 1

(18) Integrals Involving cos ax


sin ax
a

17.18.1.

cos ax dx =

17.18.2.

x cos ax dx =

17.18.3.

cos ax x sin ax
+
a
a2

cos ax dx =

2x
x2 2

sin ax
2 cos ax +
a
a a 3

x dx
n 2
ax

sin

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

3x 2 6
x 3 6x
cos ax dx = 2 4 cos ax + 3 sin ax
a
a
a a

17.18.4.

17.18.5.

cos ax
(ax )2 (ax )4 (ax )6
dx = ln x
+

+
x
2 2! 4 4 ! 6 6!

17.18.6.

cos ax
cos ax
a
dx =
2
x
x

17.18.7.

cos ax = a ln (sec ax + tan ax ) = a ln tan 4 +

17.18.8.

cos ax = a

17.18.9.

cos

sin ax
dx (See 17.17.5.)
x

dx

x dx

1 (ax )2 (ax )4 5(ax )6


+
+
+
2
8
144
2

ax dx =

17.18.11.

cos

17.18.12.

cos

17.18.13.

cos

17.18.14.

cos

17.18.15.

cos ax cos px dx =

17.18.16.

1 cos ax = a cot

17.18.17.

1 cos ax = a cot

17.18.18.

1 + cos ax = a tan

17.18.19.

1 + cos ax = a tan

17.18.20.

(1 cos ax)

17.18.21.

(1 + cos ax)

ax dx =

ax dx =

sin ax sin 3 ax

3a
a

ax dx =

3x sin 2ax sin 4 ax


+
+
8
4a
32a

dx
2

ax

ax
2

En (ax )2 n+ 2
+
(2n + 2)(2n)!

x 2 x sin 2ax cos 2ax


+
+
4
4a
8a 2

x cos

x sin 2ax
+
2
4a

17.18.10.

17.18.22.

91

tan ax
a

sin ax
dx
1
ax
ln tan +
=
+
3
ax 2a cos 2 ax 2a
4 2

dx

ax
2

x dx

ax 2
ax
+ ln sin
2 a2
2

dx

ax
2

x dx

ax 2
ax
+ ln cos
2 a2
2

dx

dx

sin(a p) x sin(a + p) x
+
2(a p)
2(a + p)

(If a = p, see 17.18.9.)

1
ax 1
ax
cot
cot 3

2a
2 6a
2

1
ax 1
ax
tan
tan 3
+
2a
2 6a
2

2
1
tan 1 ( p q) / ( p + q) tan ax

2
2
2
dx
a p q
=
tan 1 ax + (q + p) / (q p)
p + q cos ax
1
2
ln
a q 2 p2 tan 1 ax (q + p) / (q p)
2

(If p = q, see 17.18.16


and 17.18.18.)

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

92

dx

17.18.23.

( p + q cos ax )

17.18.24.

q sin ax
p

a(q 2 p2 )( p + q cos ax ) q 2 p2

(If p = q see 17.18.19


and 17.18.20.)

dx

p + q cos ax

dx
1
p tan ax
=
tan 1
+ q 2 cos 2 ax ap p2 + q 2
p2 + q 2

1 p tan ax
ap p2 q 2 tan
p2 q 2
dx

=
p tan ax q 2 p2
p2 q 2 cos 2 ax
1

ln
2ap q 2 p2 p tan ax + q 2 p2

17.18.25.

17.18.26.

17.18.27.

17.18.28.

cos

17.18.29.

cos

17.18.30.

cos

x m sin ax mx m 1
m(m 1)
+
cos ax
a
a2
a2

cos ax dx =

cos ax
cos ax
a

dx =
xn
(n 1) x n 1 n 1
n

ax

m2

cos ax dx

sin ax
dx (Seee 17.17.27.)
x n 1

sin ax cos n1 ax n 1
+
an
n

cos

n2
sin ax
+
a(n 1) cos n1 ax b 1

cos

ax dx =

dx

n 2

ax dx

dx
n 2

ax

x dx
x sin ax
1
n2
=

+
n
ax a(n 1) cos n1 ax a 2 (n 1)(n 2) cos n 2 ax n 1

(19) Integrals Involving sin ax and cos ax


17.19.1.

sin ax cos ax dx =

sin 2 ax
2a

17.19.2.

sin px cos qx dx =

cos( p q) x cos( p + q) x

2( p q)
2( p + q)

17.19.3.

sin ax cos ax dx =

sin n+1 ax
(n + 1)a

17.19.4.

cosn ax sin ax dx =

cos n+1 ax
(n + 1)a

17.19.5.

sin

x sin 4 ax

8
32a

17.19.6.

sin ax cos ax = a ln tan ax

17.19.7.

sin

17.19.8.

sin ax cos

17.19.9.

sin

ax cos 2 ax dx =

dx
1
1
ax
= ln tan +
ax cos ax a
4 2 a sin ax
dx

(If n = 1, see 17.20.1.)

dx

(If n = 1, see 17.21.1.)

ax

ax
1
1
ln tan
+
a
2 a cos ax

dx
2 cot 2ax
=
a
ax cos 2 ax

x dx

cos

n 2

ax

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

sin 2 ax

93

sin ax 1
ax
+ ln tan +
a
a
2 4

17.19.10.

cos ax dx =

17.19.11.

cos 2 ax
cos ax 1
ax
sin ax dx = a + a ln tan 2

17.19.12.

cos ax (1 sin ax ) = 2a(1 sin ax ) + 2a ln tan 2

17.19.13.

sin ax (1 cos ax ) = 2a(1 cos ax ) + 2a ln tan

17.19.14.

sin ax cos ax = a

17.19.15.

sin ax cos ax = 2 2a ln (sin ax cos ax )

17.19.16.

sin ax cos ax = 2 + 2a ln (sin ax cos ax )

17.19.17.

p + q cos ax = aq ln ( p + q cos ax )

17.19.18.

p + q sin ax = aq ln ( p + q sin ax )

17.19.19.

( p + q cos ax )

17.19.20.

( p + q sin ax)

17.19.21.

p sin ax + q cos ax = a

17.19.22.

dx

ax

dx

ax
2

dx

sin ax dx

1
2

sin ax dx

cos ax dx

sin ax dx

cos ax dx

1
aq(n 1)( p + q cos ax )n1

1
aq(n 1)( p + q sin ax )n1

dx

ax
ln tan
2 8
1

cos ax dx

+
4

ax + tan 1 (q / p)
ln tan

p2 + q 2
1

p + (r q) tan(ax / 2 )
2

tan 1

a r 2 p2 q 2
r 2 p2 q 2

dx
=
2
2
2
p sin ax + q cos ax + r

p p + q r + (r q) tan (ax / 2 )
1
ln

2
2
2
p + p2 + q 2 r 2 + (r q) tan (ax / 2 )
a p + q r

(If r = q see 17.19.23. If r2 = p2 + q2 see 17.19.24.)

dx

17.19.23.

p sin ax + q(1 + cos ax ) = ap ln q + p tan

17.19.24.

p sin ax + q cos ax

17.19.25.

17.19.26.

dx

p2 + q 2

ax
2

1
ax + tan 1 (q / p)
tan
4

2
a p2 + q 2

dx
1
p tan ax
=
tan 1
sin 2 ax + q 2 cos 2 ax apq
q
dx
1
p tan ax q
ln
=
sin 2 ax q 2 cos 2 ax 2apq p tan ax + q

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

94

17.19.27.

sin m 1 ax cos n+1 ax m 1


sin m 2 ax cos n ax dx
+

a(m + n )
m+n
m
n
sin ax cos ax dx = sin m+1 ax cosn1 ax n 1

sin m ax cos n 2 ax dx
+
m+n
a (m + n )

17.19.28.

sin m 1 ax
m 1 sin m 2 ax

a(n 1) cos n1 ax n 1 cos n 2 ax dx

sin m +1 ax
sin m ax
mn+2
sin m ax

cosn ax dx = a(n 1) cosn1 ax n 1 cosn2 ax dx

m 1 sin m 2 ax
sin m 1 ax

dx
+
a(m n) co
os n1 ax m n cos n ax

17.19.29.

cos m 1 ax
m 1 cos m 2 ax

1
n
a(n 1) sin ax n 1 sin n 2 ax dx
cos m +1 ax
cos m ax
cos m ax
mn+2

dx
=
a(n 1) sin n1 ax n 1
sin n2 ax dx
sin n ax

cos m 1 ax
m 1 cos m 2 ax

dx
+
n 1
a(m n) sin ax m n sin n ax

17.19.30.

1
m+n2

a(n 1) sin m 1 ax cos n1 ax + n 1


dx
sin m ax cosn ax =
1
m+n2

+
m 1
a(m 1) sin m 1 ax cos n1 ax

dx
ax cos n 2 ax
dx
sin m2 ax cosn ax

sin

(20) Integrals Involving tan ax


1

17.20.1.

tan ax dx = a ln cos ax = a ln sec ax

17.20.2.

tan

17.20.3.

tan

17.20.4.

tan n ax sec2 ax dx =

17.20.5.

sec 2 ax
1
tan ax dx = a ln tan ax

17.20.6.

tan ax = a ln sin ax

17.20.7.

x tan ax dx = a

17.20.8.

17.20.9.

x tan 2 ax dx =

ax dx =

tan ax
x
a

ax dx =

tan 2 ax 1
+ ln cos ax
2a
a

dx

tan n+1 ax
(n + 1)a

1 (ax )3 (ax )5 2(ax )7


+
+
+
2
15
105
3

tan ax
(ax )3 2(ax )5
+
+
dx = ax +
9
75
x

22 n (22 n 1) Bn (ax )2 n+1


+
(2n + 1)!

22 n (22 n 1) Bn (ax )2 n1
+
(2n 1)(2n)!

x tan ax 1
x2
+ 2 ln cos ax
2
a
a

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

dx

17.20.10.

p + q tan ax =

17.20.11.

tan n ax dx =

95

px
q
ln (q sin ax + p cos ax )
2 +
2
p +q
a( p + q 2 )
2

tan n 1 ax
tan n 2 ax dx
(n 1)a

(21) Integrals Involving cot ax


1

17.21.1.

cot ax dx = a ln sin ax

17.21.2.

cot

17.21.3.

cot 3ax dx =

17.21.4.

cot

17.21.5.

csc 2 ax
1
cot ax dx = a ln cot ax

17.21.6.

cot ax = a ln cos ax

17.21.7.

x cot ax dx = a

17.21.8.

cot ax
1 ax (ax )3
=

dx
x
ax 3
135

17.21.9.

x cot 2 ax dx =

ax dx =

cot ax
x
a
cot 2 ax 1
ln sin ax
2a
a

ax csc 2 ax dx =

cot n+1 ax
(n + 1)a

dx

1
(ax )3 (ax )5
ax

2
9
225

dx

22 n Bn (ax )2 n+1

(2n + 1)!

22 n Bn (ax )2 n 1

(2n 1)(2n)!

x cot ax 1
x2
+ 2 ln sin ax
2
a
a

px
q

ln (q sin ax + q cos ax )
2
2
p +q
a( p + q 2 )

17.21.10.

p + q cot ax =

17.21.11.

cot ax dx = (n 1)a cot

cot n 1 ax

n2

ax dx

(22) Integrals Involving sec ax


1

ax

+
4

17.22.1.

sec ax dx = a ln (sec ax + tan ax) = a ln tan 2

17.22.2.

sec ax dx =

tan ax
a

17.22.3.

sec ax dx =

sec ax tan ax 1
+
ln (sec ax + tan ax )
2a
2a

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

96

sec n ax
na

17.22.4.

sec

17.22.5.

sec ax =

17.22.6.

x sec ax dx = a

17.22.7.

sec ax
(ax )2 5(ax )4 61(ax )6
x dx = ln x + 4 + 96 + 4320 +

17.22.8.

x sec ax dx = a tan ax + a

17.22.9.

q + p sec ax = q q p + q cos ax

ax tan ax dx =

dx

sin ax
a
1 (ax )2 (ax )4 5(ax )6
+
+
+
2
8
144
2

dx

En (ax )2 n+ 2
+
(2n + 2)(2n)!
+

En (ax )2 n
+
2n(2n)!

ln cos ax

dx

sec n 2 ax tan ax n 2
+
a(n 1)
n 1

sec

n2

17.23.1.

csc ax dx = a ln (csc ax cot ax) = a ln tan

ax
2

17.23.2.

csc ax dx =

cot ax
a

17.23.3.

csc ax dx =

csc ax cot ax 1
ax
+
ln tan
2a
2a
2

17.23.4.

csc ax cot ax dx =

17.23.5.

csc ax =

17.23.6.

x csc ax dx =

17.23.7.

csc ax
1 ax 7(ax )3
dx
=

+
+
+
x
ax 6
1080

17.23.8.

x csc ax dx =

17.23.9.

q + p csc ax = q q p + q sin ax

17.22.10.

secn ax dx =

ax dx

(23) Integrals Involving csc ax

17.23.10.

dx

cos ax
a

(ax )3 7(ax )5
+
+
ax +
18
1800

1
a2

csc

csc n ax
na

2(22 n 1 1) Bn (ax )2 n+1


+
(2n + 1)!

2(22 n 1 1) Bn (ax )2 n 1
+
(2n 1)(2n)!

x cot ax 1
+ 2 ln sin ax
a
a

dx

dx

ax dx =

csc n 2 ax cot ax n 2
+
a(n 1)
n 1

(See 17.17.22.)

csc

n2

ax dx

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

(24) Integrals Involving Inverse Trigonometric Functions


x
x
dx = x sin 1 + a 2 x 2
a
a

17.24.1.

sin

17.24.2.

x sin

17.24.3.

17.24.4.

sin 1 ( x /a)
x ( x/a)3 1 i 3( x/a)5 1 i 3 i 5( x /a)7
=
+
+
+
+
dx
x
a 2i 3i 3 2i 4 i 5i 5 2i 4 i 6i 7i 7

17.24.5.

17.24.6.

sin 1 a dx =

17.24.7.

cos

17.24.8.

x cos

17.24.9.

x
x x a2 x 2
x 2 a2
dx = sin 1 +
4
4
a
a
2
x
x3
x ( x 2 + 2a 2 ) a 2 x 2
sin 1 +
dx =
3
9
a
a

sin 1

sin 1 ( x /a)
sin 1 ( x/a) 1 a + a 2 x 2
dx =
ln
2

x
a
x
x

x
x

x sin 1 2 x + 2 a 2 x 2 sin 1
a
a

x
x
dx = x cos 1 a 2 x 2
a
a

x
x x a2 x 2
x 2 a2
dx = cos 1
a
a
4
4
2

cos 1

x
x3
x ( x 2 + 2a 2 ) a 2 x 2
dx =
cos 1
a
a
3
9

17.24.10.

cos 1 ( x /a)

sin 1 ( x/a)
dx = ln x
dx (See 17.2
24.4.)
x
2
x

17.24.11.

cos 1 ( x /a)
cos 1 ( x/a) 1 a + a 2 x 2
dx =
+ ln
2

x
a
x
x

17.24.12.

cos1 a dx =

17.24.13.

tan

17.24.14.

x tan

17.24.15.

x 2 tan 1

x
x

x cos 1 2 x 2 a 2 x 2 cos 1
a
a

x
x a
dx = x tan 1 ln ( x 2 + a 2 )
a
a 2
1

1
x
x ax
dx = ( x 2 + a 2 ) tan 1
2
a
a 2
x
x3
x ax 2 a 3
dx =
+ ln ( x 2 + a 2 )
tan 1
a
a
3
6
6

tan 1 ( x/a)
x ( x/a)3 ( x/a)5 ( x/a)7
+

dx =
+
x
a
32
52
72

17.24.16.

17.24.17.

tan 1 ( x/a)
1 1 x 1 x 2 + a 2
dx
tan
ln
=

x2
x
a 2a x 2

97

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

98

x
x a
+ ln (x 2 + a 2 )
dx = x cot 1
a
a 2

17.24.18.

cot

17.24.19.

x cot

17.24.20.

17.24.21.

cot 1 ( x/a)

tan 1 ( x /a)
dx = ln x
dx
x
2
x

17.24.22.

cot 1 ( x /a)
cot 1 ( x /a) 1 x 2 + a 2
+
dx =
ln
2
x
2a x 2
x

17.24.23.

1
x sec
x
1
sec a dx = 1
x sec

17.24.24.

x2
a x 2 a2
1 x

sec

2
a
x sec 1 a dx = x22
2
2
sec 1 x + a x a
2
2
a

17.24.25.

x3
ax x 2 a 2 a 3
1 x

ln(x + x 2 a 2 )
sec

3
6
6
a
2
1 x
x sec a dx = x 3
2
2
3
sec 1 x + ax x a + a ln(x + x 2 a 2 )
3
6
6
a

17.24.26.

17.24.27.

sec 1 ( x /a)
+

1
sec ( x/a)

x 2 dx = sec 1 ( x/a)

17.24.28.

1 x
2
2
x csc a + a ln ( x + x a )
x
csc
=
dx

a
x csc 1 x a ln ( x + x 2 a 2 )
a

17.24.29.

x2
csc 1
1 x
x csc a dx = x22
csc 1
2

17.24.30.

x3
x ax x 2 a 2 a 3
+ ln ( x + x 2 a 2 )
csc 1 +
3
6
6
a
x

x 2 csc 1 a dx = 3
x
ax x 2 a 2 a 3
1 x

ln ( x + x 2 a 2 )
csc
6
6
a
3

1
x
x ax
+
dx = ( x 2 + a 2 ) cot 1
2
2
a
a

cot 1

x
x3
x
ax 2
a3
+

ln ( x 2 + a 2 )
cot 1
dx =
3
6
6
a
a
(See 17.24.16.)

x
<
a 2

x
< sec 1 <
2
a

x
a ln ( x + x 2 a 2 )
a
x
+ a ln (x + x 2 a 2 )
a

0 < sec 1

x
<
a 2

x
< sec 1 <
2
a
0 < sec 1

x
<
a 2

x
< sec 1 <
2
a
0 < sec 1

sec 1 ( x /a)

a (a/x )3 1i3(a/x )5 1 i 3 i 5(a/x )7


+
dx = ln x + +
+
+
x
2
x 2 i 3 i 3 2 i 4 i 5i 5 2 i 4 i 6 i 7i 7

x
<
a
2

x 2 a2
ax

0 < sec 1

x 2 a2
ax

x
< sec 1 <
2
a
x
<
a 2

x
< csc 1 < 0
2
a
0 < csc 1

x
a x 2 a2
x

+
<
0 < csc 1
a
a
2
2
2
2
x a x a

< csc 1
<0
2
2
a
a
0 < csc 1

x
<
a 2

x
< csc 1 < 0
2
a

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

99

17.24.31.

csc 1 ( x /a)
a (a /x )3 1 i 3(a /x )5 1 i 3 i 5(a /x )7

dx
x + 2i 3 i 3 + 2i 4 i 5 i 5 + 2i 4 i 6 i 7i 7 +
x

17.24.32.

csc 1 ( x /a)

x
csc ( x /a)

x 2 dx = 1
csc ( x /a)
+

x 2 a2
ax

0 < csc 1

x 2 a2
ax

17.24.33.

sin 1

1
x
x m +1
x
dx =
sin 1
a
m +1
a m +1

17.24.34.

x m cos1

1
x
x m +1
x
dx =
cos 1 +
a
m +1
a m +1

17.24.35.

x m tan 1

x
x m +1
x
a
tan 1
dx =
a
m +1
a m +1

17.24.36.

x m cot 1

x
x m +1
x
a
cot 1 +
dx =
a
m +1
a m +1

17.24.37.

x m +1 sec 1 ( x/a)
a

1
+
+1
m
m

m
1 x
x
sec
=
dx

a
a
x m +1 sec 1 ( x/a)
+

m +1
m +1

17.24.38.

x
< csc 1 < 0
2
a

x m +1
dx
a2 x 2
x m +1

a2 x 2

x m +1
dx
x 2 + a2

x m +1
dx
x 2 + a2

x m +1 sec 1 ( x /a)
a
+

1
+
+1
m
m

m
1 x
x
csc
=
dx

a
a
x m +1 csc 1 ( x /a)

m +1
m +1

x
<
a 2

dx

x m dx
x a
2

x m dx
x 2 a2
x m dx
x a
2

x m dx
x 2 a2

0 < sec 1

x
<
a 2

x
< sec 1 <
2
a
0 < csc 1

x
<
a
2

x
< csc 1 < 0
2
a

(25) Integrals Involving eax


e ax
a

17.25.1.

eax dx =

17.25.2.

xe

17.25.3.

x 2eax dx =

e ax
a

17.25.4.

x e

x n e ax n

a
a

ax

dx =

n ax

e ax
a

dx =
=

1
x a

e ax
a

2 2x 2
x a + a 2

n 1 ax

e dx

n(n 1) x n 2
(1)n n !
n nx n1

x a +
2
a
a n

e ax
ax (ax )2 (ax )3
+
+
+
dx = ln x +
1 i 1! 2 i 2! 3 i3!
x

17.25.5.

17.25.6.

e ax
a
e ax
dx
=
+
n
x
n 1
(n 1) x n1

e ax
dx
x n1

if n = positivee integer

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

100

17.25.7.

dx
x
1
=

ln (p + qe ax )
ax
p + qe
p ap

17.25.8.

dx
x
1
1
= 2 +
2 ln (p + qe ax )
ax 2
ax
( p + qe )
p
ap( p + qe ) ap

pe

17.25.9.

ax

dx
+ qe ax

1
p ax
tan 1
e

q
a pq
=
e ax q /p

1
ln ax

2a pq e + q /p

17.25.10.

eax sin bx dx =

e ax (a sin bx b cos bx )
a2 + b2

17.25.11.

eax cos bx dx =

e ax (a cos bx + b sin bx )
a2 + b2

17.25.12.

xeax sin bx dx =

xe ax (a sin bx b cos bx ) e ax {(a 2 b 2 ) sin bx 2ab cos bx}

(a 2 + b 2 ) 2
a2 + b2

17.25.13.

xeax cos bx dx =

xe ax (a cos bx + b sin bx ) e ax {(a 2 b 2 ) cos bx + 2ab sin bx}

(a 2 + b 2 ) 2
a2 + b2

17.25.14.

17.25.15.

17.25.16.

e ax ln x 1

a
a

e ax
dx
x

ax

ln x dx =

ax

sin n bx dx =

e ax sin n1 bx
n(n 1)b 2 ax n 2
(a sin bx nb cos bx ) + 2
e sin bx dx
2
2 2
a +n b
a + n2b2

ax

cos n bx dx =

e ax cos n1 bx
n(n 1)b 2 ax
(a cos bx + nb sin bx ) + 2
e cos n 2 bx dx
2
2 2
a +n b
a + n2b2

(26) Integrals Involving ln x


17.26.1.

ln x dx = x ln x x

17.26.2.

x ln x dx =

17.26.3.

x m ln x dx =

17.26.4.

ln x
1
dx = ln 2 x
x
2

17.26.5.

ln x
ln x 1
dx =

x
x
x2

17.26.6.

ln

17.26.7.

ln n x dx ln n+1 x
=
x
n +1

17.26.8.

dx
= ln (ln x )
x ln x

x2
ln x
2

1
x m +1
ln x

m +1
m + 1

( If m = 1, see 17.26.4.)

x dx = x ln 2 x 2 x ln x + 2 x
(If n = 1, see 17.26.8.)

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

dx
ln 2 x ln 3 x
= ln (ln x ) + ln x +
+
+
2 i 2 ! 3 i 3!
ln x

17.26.9.

17.26.10.

17.26.11.

ln x dx = x ln

17.26.12.

101

(m + 1)2 ln 2 x
(m + 1)3 ln 3 x
x m dx
= ln (ln x ) + (m + 1) ln x +
+
+
ln x
2 i 2!
3 i 3!
n

ln

xn

n 1

x dx

x m +1 ln n x
n

m +1
m +1
If m = 1, see 17.26.7.

x m ln n x dx =

17.26.13.

ln (x

17.26.14.

ln ( x

17.26.15.

ln n 1 xdx

x
a

+ a 2 ) dx = x ln (x 2 + a 2 ) 2 x + 2a tan 1

x + a
a 2 ) dx = x ln ( x 2 a 2 ) 2 x + a ln
x a

ln (x 2 a 2 ) dx =

2
x m +1 ln ( x 2 a 2 )

m +1
m +1

x m+2
dx
a2

(27) Integrals Involving sinh ax


cosh ax
a

17.27.1.

sinh ax dx =

17.27.2.

x sinh ax dx =

17.27.3.

17.27.4.

sinh ax
(ax )3 (ax )5
dx
=
ax
+
+
+
x
3 i3 !
5 i5 !

17.27.5.

17.27.6.

sinh ax

17.27.7.

x cosh ax sinh ax

a
a2

x2
2
2x
sinh ax dx =
+ 3 cosh ax 2 sinh ax
a
a a

sinh ax
sinh ax
dx =
+a
2
x
x
dx

1
ax
ln tanh
a
2

x dx

1
a2

sinh ax

sinh ax cosh ax x

2a
2

sinh

17.27.9.

x sinh 2 ax dx =

ax dx =

cosh ax
dx
x

(See 17.28.4.)

2(1)n (22 n 1) Bn (ax )2 n+1


(ax )3 7(ax )5

+
ax 18 + 1800 +
(
2
n
+
1
)!

17.27.8.

x sinh 2ax
cosh 2ax x 2

4a
4
8a 2

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

102

dx

coth ax
a

17.27.10.

sinh

17.27.11.

sinh ax sinh px dx =

ax

sinh (a + p) x sinh (a p) x

2(a + p)
2(a p)

For a = p see 17.27.8.

x m cosh ax
a

m m 1
x cosh ax dx
a

17.27.12.

x m sinh ax dx =

17.27.13.

sinh

17.27.14.

sinh ax
a
sinh ax
dx =
+
n
n 1
(n 1) x
x
n 1

17.27.15.

dx
n2
cosh ax
=

sinh n ax
a(n 1) sinh n 1 ax
n 1

17.27.16.

sinh

sinh n1 ax cosh ax
an

ax dx =

n 1
n

sinh

n 2

cosh ax
dx
x n 1

(See 17.28.12.)

ax dx

(See 17.28.14.)

dx

sinh

n2

ax

x dx
x cosh ax
1
n2
=

n
ax a(n 1)sinh n 1 ax a 2 (n 1)(n 2)sinh n 2 ax n 1

(28) Integrals Involving cosh ax


sinh ax
a

17.28.1.

cosh ax dx =

17.28.2.

x cosh ax dx =

17.28.3.

17.28.4.

cosh ax
(ax )2 (ax )4 (ax )6
+
dx = ln x +
+
+
2 i 2! 4 i 4 ! 6 i 6!
x

17.28.5.

cosh ax
cosh ax
dx =
+a
x
x2

17.28.6.

cosh ax

17.28.7.

cosh ax

17.28.8.

cosh

17.28.9.

x cosh

x sinh ax cosh ax

a
a2

cosh ax dx =

2 x cosh ax x 2
2
sinh ax
+
+
a2
a a 3

sinh ax
dx
x

(See 17.27.4.)

dx

2
tan 1 e ax
a

x dx

(1)n En (ax )2 n+ 2
1 (ax )2 (ax )4 5(ax )6

+
+ +
2
(2n + 2)(2n)!
8
144
a 2

ax dx =
2

x sinh ax cosh ax
+
2
2a

ax dx =

x 2 x sinh 2ax
cosh 2ax
+

4
4a
8a 2

x dx

sinh

n2

ax

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

dx

103

tanh ax
a

17.28.10.

cosh

17.28.11.

cosh ax cosh px dx =

17.28.12.

x m cosh ax dx =

17.28.13.

cosh n ax dx =

17.28.14.

cosh ax
a
cosh ax
dx =
+
n
n 1
x
(n 1) x
n 1

17.28.15.

sinh ax
dx
n2
=
+
cosh n ax
a(n 1) cosh n 1 ax
n 1

17.28.16.

1
n2
x dx
x sinh ax
+
=
+
cosh n ax
a(n 1) cosh n 1 ax (n 1) (n 2)a 2 cosh n 2 ax n 1

ax

sinh (a + p) x
sinh (a p) x
+
2(a p)
2(a + p)

x m sinh ax
a

m m 1
x sinh ax dx
a

cosh n 1 ax sinh ax
an

n 1
n

cosh

dx

cosh

sinh ax cosh ax dx =

sinh 2 ax
2a

17.29.2.

sinh px cosh qx dx =

cosh ( p + q) x cosh ( p q) x
+
2( p + q)
2( p q)

17.29.3.

sinh

17.29.4.

sinh ax cosh ax

17.29.5.

sinh

17.29.6.

sinh 2 ax
sinh ax 1
cosh ax dx = a a tan 1 sinh ax

17.29.7.

cosh 2 ax
cosh ax 1
ax
sinh ax dx = a + a ln tanh 2

dx

sinh 4 ax x

32a
8

1
ln tanh ax
a

dx
2 coth 2ax
=
2
ax cosh ax
a

ax dx

(See 17.27.14.)

17.29.1.

ax cosh 2 ax dx =

n2

sinh ax
dx
x n 1

(29) Integrals Involving sinh ax and cosh ax

(See 17.27.12.)

n2

ax
x dx

cosh

n2

ax

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

104

(30) Integrals Involving tanh ax


1
ln cosh ax
a

17.30.1.

tanh ax dx

17.30.2.

tanh

17.30.3.

tanh

17.30.4.

x tanh ax dx =

17.30.5.

ax dx = x

ax dx =

tanh ax
a

1
tanh 2 ax
ln cosh ax
a
2a

(1)n 1 22 n (22 n 1) Bn (ax )2 n+1


(ax )3 (ax )5 2(ax )7

+

+

15
105
(2n + 1)!
3

1
x 2 x tanh ax
x tanh 2 ax dx = 2 a + a 2 ln cosh ax
1
a2

(1)n 1 22 n (22 n 1) Bn (ax )2 n 1


tanh ax
(ax )3 2(ax )5
+

+
dx = ax
9
75
(2n 1)(2n)!
x

17.30.6.

17.30.7.

p + q tanh ax

17.30.8.

tanh

dx

ax dx =

px
q

ln (q sinh ax + p cosh ax )
p 2 q 2 a( p 2 q 2 )

tanh n1 ax
+ tanh n 2 ax dx
a(a 1)

(31) Integrals Involving coth ax


1
ln sinh ax
a

17.31.1.

coth ax dx =

17.31.2.

coth

17.31.3.

coth

17.31.4.

x coth ax dx = a

17.31.5.

x coth

ax dx = x

ax dx =

coth ax
a

1
coth 2 ax
ln sinh ax
a
2a
(1)n1 22 n Bn (ax )2 n+1
1
(ax )3 (ax )5

+
+
2 ax +
+
(
2
n
1
)!
9
225

ax dx =

x 2 x coth ax
1

+ 2 ln sinh ax
2
a
a

(1)n 22 n Bn (ax )2 n1
coth ax
1 ax (ax )3
+

+
+
dx =
(2n 1)(2n)!
x
ax 3
135

17.31.6.

17.31.7.

p + q coth ax

17.31.8.

coth

dx

ax dx =

px
q
ln ( p sinh ax + q cosh ax )
2
2
p q
a( p q 2 )
2

coth n1 ax
+
a(n 1)

coth

n 2

ax dx

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

105

(32) Integrals Involving sech ax


2

17.32.1.

sech ax dx = a tan

17.32.2.

sech

17.32.3.

sech

17.32.4.

x sech ax dx = a

17.32.5.

x sech

e ax

ax dx =

tanh ax
a

ax dx =

1
sech ax tanh ax
tan 1 sinh ax
+
2a
2a
(1)n En (ax )2 n+ 2
1 (ax )2 (ax )4
5(ax )6

+
+
+
2
+
(
2
n
2
)(
2
n
)!
2
8
144

ax dx =

x tanh ax 1
2 ln cosh ax
a
a

(1)n En (ax )2 n
sech ax
(ax )2 5(ax )4 61(ax )6
+
dx = ln x
+

+
4
96
4320
2n(2n)!
x

17.32.6.

17.32.7.

sech

ax dx =

sech n 2 ax tanh ax n 2
+
a(n 1)
n 1

sech

n 2

ax dx

(33) Integrals Involving csch ax


1

17.33.1.

csch ax dx = a ln tanh

17.33.2.

csch

17.33.3.

csch

17.33.4.

x csch ax dx =

17.33.5.

x csch

ax
2

ax dx =

coth ax
a

ax dx =

csch ax coth ax
1
ax
ln tanh

2a
2a
2

2(1)n (22 n1 1) Bn (ax )2 n+1


1
(ax )3 7(ax )5

ax

+
+

+
+

(2n + 1)!
18
1800
a2

ax dx =

x coth ax 1
+ 2 ln sinh ax
a
a

(1)n 2(22 n1 1) Bn (ax )2 n1


1
csch ax
ax 7(ax )3

+
+
+
dx =
6
1080
(2n 1) (2n)!
x
ax

17.33.6.

17.33.7.

csch n ax dx =

csch n 2 ax coth ax n 2

a(n 1)
n 1

csch

n 2

ax dx

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

106

(34) Integrals Involving Inverse Hyperbolic Functions


x
x
dx = x sinh 1 x 2 + a 2
a
a

17.34.1.

sinh

17.34.2.

x sinh

17.34.3.

x ( x /a)3 1 i 3( x /a)5 1 i 3 i 5( x /a)7


|x| < a
a 2 i3 i3 + 2 i 4 i 5 i 5 2 i 4 i 6 i 7i7 +

ln 2 (2 x /a) (a /x )2 1 i 3(a /x )4 1 i3 i5(a /x )6


sinh 1 ( x /a)
=

dx
+
x>a

x
2
2i2i2 2 i 4 i 4 i 4 2i 4 i 6 i 6 i 6

4
6
2
2
ln (2 x /a) + (a /x ) 1 i 3(a /x ) + 1 i3 i5(a /x )
x < a
2
2i2i2

2 i 4 i 4 i 4 2i 4 i 6 i 6 i 6

17.34.4.

cosh 1

17.34.5.

1
1
2
2
1
2
2
1
4 (2 x a ) cosh ( x /a) 4 x x a , cosh ( x /a) > 0
x

1
x cosh a dx = 1
(2 x 2 a 2 ) cosh 1 ( x /a) + 1 x x 2 a 2 , cosh 1 ( x /a) < 0
4
4

17.34.6.

x
x
x 2 + a2
x 2 a2
dx = + sinh 1 x
a
a
4
4
2

x cosh 1 ( x /a) x 2 a 2 , cosh 1 ( x /a) > 0


x

dx =
a
x cosh 1 ( x /a) + x 2 a 2 , cosh 1 ( x /a) < 0

cosh 1 ( x /a)
(a /x )2 1 i 3(a /x )4 1 i 3 i 5(a /x )6
1

+
+
+
dx = ln 2 (2 x /a) +
2
2
i
4
i
4
i
4
2
i
4
i
6
i
6
i
6
x
2
i
2
i
2

+ if cosh 1 ( x /a) > 0, if cosh 1 ( x /a) < 0

17.34.7.

tanh

17.34.8.

x tanh

17.34.9.

x
x a
dx = x tanh 1 + ln (a 2 x 2 )
a
a 2

x
ax 1 2
x
+ ( x a 2 ) tanh 1
dx =
2 2
a
a

tanh 1 ( x /a)
x ( x /a)3 ( x /a)5
+
+
dx = +
x
a
32
52
x
a
dx = x coth 1 x + ln ( x 2 a 2 )
a
2

17.34.10.

coth

17.34.11.

x coth

17.34.12.

17.34.13.

sech 1

x sech 1 ( x /a) + a sin 1 ( x /a), sech 1 ( x /a) > 0


x
dx =
a
x sech 1 ( x /a) a sin 1 ( x /a), sech 1 ( x /a) < 0

17.34.14.

csch

x
x
x
dx = x csch 1 a sinh 1
a
a
a

x
ax 1 2
x
dx =
+ ( x a 2 ) coth 1
a
a
2 2

coth 1 ( x /a)
a (a /x )3 (a /x )5

+ 2 +
dx = +
x
32
5
x

(+ if x > 0, if x < 0)

TABLES OF SPECIAL INDEFINITE INTEGRALS

1
x
x m +1
x
sinh 1
dx =
a
m +1
a m +1

17.34.15.

17.34.16.

x m +1
1
m + 1 cosh
x

x m cosh 1 a dx = x m+1

1
m + 1 cosh

sinh 1

17.34.17.

tanh 1

x
x m +1
x
a
dx =
tanh 1
a
m +1
a m +1

17.34.18.

x m coth 1

1
x
x m +1
x
coth 1
dx =
a
m +1
a m +1

17.34.19.

x m +1
1
m + 1 sech
x

x m sech 1 a dx = x m+1

1
m + 1 sech

17.34.20.

csch 1

x m +1

x 2 + a2

1
x

a m +1
x
1
+
a m +1

107

x m +1

x 2 a2
x m +1

dx

x 2 a2

cosh 1 ( x /a) > 0

dx

cosh 1 ( x /a) < 0

x m +1
dx
x2

x m +1
dx
a2 x 2

x
a
+
a m +1

x m dx

x
1

a m +1

a2 x 2

x m dx
x 2 + a2

x
x m +1
x
a
csch 1
dx =
a
m +1
a m +1

dx

a2 x 2
x m dx

sech 1 ( x /a) > 0


sech 1 ( x /a) < 0

(+ if x > 0, if x < 0)

18

DEFINITE INTEGRALS

Definition of a Definite Integral


Let f(x) be defined in an interval a x b. Divide the interval into n equal parts of length x = (b a)/n. Then
the definite integral of f(x) between x = a and x = b is defined as
18.1.

f ( x ) dx = lim{ f (a) x + f (a + x ) x + f (a + 2x ) x +

+ f (a + (n 1) x ) x}

The limit will certainly exist if f(x) is piecewise continuous.


d
If f ( x ) =
g( x ), then by the fundamental theorem of the integral calculus the above definite integral can
dx
be evaluated by using the result
18.2.

f ( x ) dx =

b
d
g( x ) dx = g( x ) = g(b) g(a)
a
dx

b
a

If the interval is infinite or if f(x) has a singularity at some point in the interval, the definite integral is called
an improper integral and can be defined by using appropriate limiting procedures. For example,
18.3.

18.4.

18.5.
18.6.

f ( x ) dx = lim f ( x ) dx
b a

f ( x ) dx = lim f ( x ) dx

a a

f ( x ) dx = lim

f ( x ) dx = lim

a +

f ( x ) dx

if b is a singular point..

f ( x ) dx if a is a singulaar point.

General Formulas Involving Definite Integrals


b

18.7.

18.8.

18.9.

18.10.

18.11.

108

{ f ( x ) g( x ) h( x ) } dx =

b
a

f ( x ) dx

b
a

cf ( x ) dx = c f ( x ) dx where c is any constant.


a

f ( x ) dx = 0
a

f ( x ) dx = f ( x ) dx
b

f ( x ) dx = f ( x ) dx + f ( x ) dx

g( x ) dx h( x ) dx
a

DEFINITE INTEGRALS

18.12.

109

f ( x ) dx = (b a) f (c)

where c is between a and b.

This is called the mean value theorem for definite integrals and is valid if f(x) is continuous in
a x b.
18.13.

f ( x ) g( x ) dx = f (c) g( x ) dx

where c is between a and b

This is a generalization of 18.12 and is valid if f(x) and g(x) are continuous in a x b and g(x) 0.

Leibnitzs Rules for Differentiation of Integrals


18.14.

d
d

2 ( )

1 ( )

F ( x , ) dx =

2 ( )

1( )

d
d
F
dx + F (2 , ) 2 F (1 , ) 1
d
d
d

Approximate Formulas for Definite Integrals


In the following the interval from x = a to x = b is subdivided into n equal parts by the points
a = x0, x1, x2, , xn1, xn = b and we let y0 = f(x0), y1 = f(x1), y2 = f(x2), , yn = f(xn), h = (b a)/n.
Rectangular formula:
18.15.

b
a

f ( x ) dx h( y0 + y1 + y2 +

+ yn1 )

Trapezoidal formula:
18.16.

b
a

f ( x ) dx

h
( y + 2 y1 + 2 y2 +
2 0

+ 2 yn1 + yn )

Simpsons formula (or parabolic formula) for n even:


18.17.

b
a

f ( x ) dx

h
( y + 4 y1 + 2 y2 + 4 y3 +
3 0

+ 2 yn 2 + 4 yn1 + yn )

Definite Integrals Involving Rational or Irrational Expressions


18.18.

18.19.

18.20.

dx

=
x 2 + a 2 2a
x p1dx

=
,
1+ x
sin p

0 < p<1

x m dx
a m +1 n
,
n
n =
n sin[(m + 1) /n]
x +a

0 < m +1< n

18.21.

x m dx
sin m
0 1 + 2 x cos + x 2 = sin m sin

18.22.

18.23.

a
0

a
0

dx

=
2
a2 x 2
a 2 x 2 dx =

a2
4

DEFINITE INTEGRALS

110

18.24.

18.25.

a
0

x m (a n x n ) p dx =

a m +1+ np [(m + 1)/n] ( p + 1)


n [(m + 1)/n + p + 1]

x m dx
(1)r 1 a m +1 nr [(m + 1)/n]
,
n r =
n sin[(m + 1) /n](r 1)! [(m + 1) /n r + 1]
(x + a )
n

0 < m + 1 < nr

Definite Integrals Involving Trigonometric Functions


All letters are considered positive unless otherwise indicated.
18.26.

18.27.

18.28.

18.29.

18.30.

18.31.

18.32.

18.33.

18.34.

18.35.

18.36.

18.37.

0
m, n integers and m + n even

sin mx cos nx dx =
2
2
2m/ (m n ) m, n integers and m + n odd

/2
0

/2
0

/2

m, n integers and m = n

0 m, n integers and m n
cos mx cos nx dx =
ntegers and m = n
/2 m, n in

/2

m, n integers and m n

0
sin mx sin nx dx =
/2

sin 2 x dx =

sin 2 m x dx =

/2
0

sin 2 m +1 x dx =

cos 2 x dx =

/2
0

cos 2 m x dx =

/2
0

1 i 3 i 5 2m 1
,
2 i 4 i 6 2m 2

cos 2 m +1 x dx =

sin 2p1 x cos 2 q1 x dx =

2 i 4 i 6 2m
,
1 i 3 i 5 2m + 1

( p) (q)
2 ( p + q)

/2 p > 0

sin px
dx = 0 p = 0
x

/2 p < 0
0

sin px cos qx
dx = /2
x

/4
sin px sin qx
p/2
dx
=

x2
q/2
sin 2 px
p
dx =
2
x2
1 cos px
p
dx =
2
x2

p>q>0
0< p<q
p=q>0
0 < pq
pq > 0

m = 1, 2,
m = 1, 2,

DEFINITE INTEGRALS

18.38.

18.39.

18.40.

18.41.

18.42.

18.43.

18.44.

cos mx
ma
dx =
e
2a
x 2 + a2
x sin mx

dx = e ma
2
x 2 + a2
sin mx

dx = 2 (1 e ma )
x(x 2 + a2 )
2a

/2
0

18.46.

18.47.

18.48.

18.49.

18.50.

cos px cos qx
(q p)
dx =
2
x2

18.51.

cos px cos qx
q
dx = ln
x
p

18.45.

dx
=
a + b sin x

2
a b2

dx
=
a + b cos x

2
a b2

cos 1 (b / a)
dx
=
a + b cos x
a2 b2
dx
=
(a + b sin x )2

sin ax 2 dx =
sin ax n dx =

18.53.

18.54.

18.55.

18.56.

2
0

dx
2 a
2 =
2
(a + b cos x )
(a b 2 )3/2
0 < a <1

cos ax 2 dx =

1
2

a <1
a >1
m = 0, 1, 2,

2a
n >1

(1/n) cos ,
2n
na1/n

cos ax n dx =
sin x
dx =
x

a 2 < 1,

(1/n) sin ,
2n
na1/n

dx
2
,
2 =
1 2a cos x + a
1 a2

18.52.

cos mx dx
am
,
2 =
1 2a cos x + a
1 a2

( /a) ln (1 + a),
x sin x dx
2 =
1 2a cos x + a
ln (1 + 1/a),

111

n >1

cos x

dx =
2
x

sin x

,
p dx =
(
p
)
sin
( p /2)
2

x
cos x

,
p dx =
2

(
p
)
cos
( p /2)
x

sin ax 2 cos 2bx dx =

1
2

2a

0 < p<1
0 < p<1

b2
b2

cos a sin a

DEFINITE INTEGRALS

112

18.57.

18.58.

18.59.

18.60.

18.61.

18.62.

18.63.

cos ax 2 cos 2bx dx =

1
2

2a

b2
b2

cos a + sin a

sin 3 x
3
dx =
8
x3
sin 4 x

dx =
3
x4
tan x

dx =
x
2

/2

/2

dx

=
1 + tan m x 4

x
1 1
1
1
dx = 2 2 2 + 2 2 +
sin x
1 3
5
7

tan 1 x
1 1
1
1
dx = 2 2 + 2 2 +
x
1 3
5
7

1
0

18.64.

sin 1 x

0 x dx = 2 ln 2

18.65.

cos x
1 cos x
dx
dx =
0
1
x
x

18.66.

18.67.

1
dx
1 + x 2 cos x x =
tan 1 px tan 1 qx
p
dx = ln
x
2 q

Definite Integrals Involving Exponential Functions


Some integrals contain Eulers constant g = 0.5772156 . . . (see 1.3, page 3).

a
18.68. e ax cos bx dx = 2
0
a + b2
18.69.

18.70.

18.71.

18.72.

18.73.

ax

0
ax

e ax sin bx dx =

b
sin bx
dx = tan 1
x
a
e bx
b
dx = ln
x
a

e ax dx =
2

b
a + b2

1
2 a

e ax cos bx dx =
2

1 b /4 a
e
2 a
2

DEFINITE INTEGRALS

18.74.

18.75.

18.76.

18.77.

18.78.

18.79.

18.80.

1 ( b 4 ac )/4 a
b
e
erfc
2 a
2 a

e ( ax + bx +c ) dx =
2

where erfc (p) =

e x dx
2

e ( ax + bx +c ) dx =
2

x n e ax dx =
2

[(m + 1)/2]
2a ( m +1)/2

e ( ax + b/x ) dx =
2

( b 4 ac )/4 a
e
a

(n + 1)
a n+1

x m e ax dx =

113

1 2
e
2 a

ab

x dx
1 1
1
1
= +
+ +
+
e x 1 12 22 32 4 2

2
6

x n1
1
1
1

dx = (n) n + n + n +
x
e 1
2
3
1

For even n this can be summed in terms of Bernoulli numbers (see pages 142143).
18.81.

18.82.

x dx
1 1
1
1
=
+
+
e x + 1 12 22 32 4 2

2
12

x n1
1
1
1

dx = (n) n n + n
ex + 1
2
3
1

For some positive integer values of n the series can be summed (see 23.10).

18.83.

18.84.

sin mx
m
1
1
dx = coth
2 x
m
4
2
2
e 1

1
x dx
1 + x e x =

2
x

e x
dx = 12
x

18.85.

18.86.

e x
1

dx =

x
0 e 1
x

18.87.

18.88.

18.89.

e bx
1 b 2 + p2
dx = ln 2
x sec px
2 a + p2

ax

e bx
b
a
dx = tan 1 tan 1
x csc px
p
p

ax

ax

(1 cos x )
a
dx = cot 1 a ln (a 2 + 1)
2
2
x

DEFINITE INTEGRALS

114

Definite Integrals Involving Logarithmic Functions


18.90.

1
0

x m (ln x )n dx =

(1)n n !
(m + 1)n+1

m > 1,

n = 0, 1, 2,

If n 0, 1, 2, replace n! by (n + 1).
18.91.

ln x
2
dx =
0 1+ x
12

18.92.

ln x
2
dx =
0 1 x
6

18.93.

18.94.

18.95.

18.96.

18.97.

18.98.

18.99.

18.100.

18.101.

2
e x + 1
ln x dx =
0
4
e 1

18.102.

18.103.

18.104.

18.105.

18.106.

18.107.

ln (1 + x )
2
dx =
x
12

1
0

ln (1 x )
2
dx =
x
6

1
0
1
0
1
0

ln x ln (1 + x ) dx = 2 2 ln 2
ln x ln (1 x ) dx = 2

2
12

2
6

x p1 ln x
dx = 2 csc p cot p
1+ x

0 < p<1

xm xn
m +1
dx = ln
ln x
n +1

1
0

e x ln x dx =

( + 2 ln 2)
4

e x ln x dx =
2

/2
0

/2
0

0
2

/2
0

(ln sin x )2 dx =

x ln sin x dx =

/2

ln sin x dx =

ln cos x dx =
/2

ln 2
2

(ln cos x )2 dx =

3
(ln 2)2 +
2
24

2
ln 2
2

sin x ln sin x dx = ln 2 1
ln (a + b sin x ) dx =

2
0

ln (a + b cos x ) dx = 2 ln (a + a 2 b 2 )

a + a2 b2
ln(a + b cos x ) dx = ln

DEFINITE INTEGRALS

18.108.

18.109.

18.110.

18.111.

2 ln a, a b > 0
ln (a 2 2ab cos x + b 2 ) dx =
2 ln b, b a > 0

/4

/2

115

ln (1 + tan x ) dx =

ln 2
8

1 + b cos x
1
sec x ln
dx = {(cos 1 a)2 (cos 1 b)2}
2
1 + a cos x

sin a sin 2a sin 3a

ln 2 sin dx = 2 +
+ 2 +
2
22
3

See also 18.102.

Definite Integrals Involving Hyperbolic Functions

18.112.

18.113.

18.114.
18.115.

sin ax

a
dx =
tanh
2b
2b
sinh bx
cos ax

a
sech
dx =
2b
2b
cosh bx
x dx
2
= 2
sinh ax 4 a

x n dx
2n+1 1
1
1
1
= n n+1 (n + 1) n+1 + n+1 + n+1 +
sinh ax 2 a
1
2
3

If n is an odd positive integer, the series can be summed.

18.116.

18.117.

1
sinh ax

a
dx =
csc

b 2a
2b
e bx + 1
a
sinh ax

1
dx =
cot

b
2a 2b
e bx 1

Miscellaneous Definite Integrals


18.118.

f (ax ) f (bx )
b
dx = { f (0) f ()}ln
x
a

This is called Frullanis integral. It holds if f (x) is continuous and


1

dx 1 1
1
= +
+ +
x x 11 22 33

18.119.

18.120.

(a + x )m 1 (a x )n1 dx = (2a)m + n1

(m ) (n)
(m + n)

f ( x ) f ()
dx converges.
x

You might also like