:

:

______________________________

:
_________________________________
. : __________ / __________

2015. .

1. ..................................................................................................................................3
2. ..........................................................................................4
2.1 .............................................................................................5
3. .........................................................................7
4. ...........................................................................8
4.1 .......................................................................9
5. .............................................11
5.1 ...............................................................................................12
5.2 ........................................................................................12
5.3 ........................................................................................................13
5.4 ..........................................................................................................13
5.5 .......................................................................................................................15
5.6 .........................................................................................................15
5.7 ............................................................................................................17
6. .....................18
6.1 oe, ee, aoae oe ...................................18
6.2 oe, ee, aoae oe ....................................20
6.3 .............................................................................21
6.3.1

....................................................21

6.3.2

.......................................................22

6.3.3

............................................................22

6.4 - .....................................................................23
7. ....................................................................................................................25
................................................................................................................26

-2-

1.
.
. ,
. , .
.
, , ,
, .
,
.
.
. , .
.

,
.
;
, ,
,
.
,
. , ,
.
,
(<http://web.bryant.edu/~ehu/h364proj/sprg_97/dirksen/brakes.html>).

-3-

2.
a e je e e a eaae eo eeje aae
oe.
je ao ea : eaae eae eeje a (
oo), eo eeje jee oaje a ooaaje aae. Mej
a eaae eo eeje je eo. a ea oe e
ee eo ja e aea e e aajo ea o eoae oe
e. aj e oa oa e. oa e
eo eej oeo ee eeje je ae eo. ee eeje
a je aeao. oa e eo eej oeo eeje
a je ae eo. ee ee eeje oe je o ao (o
0,5%).
oao je (aao ao) a e oeeaj aa ejo oe e a
eo aoeo oe a e ae jeao a eo (o a a
a e eo) (< http://www.mikroknjiga.rs/Knjige/HIDR/01_HIDR.pdf>).

. 1 :
: <http://www.mikroknjiga.rs/Knjige/HIDR/01_HIDR.pdf>
-4-

Ao e eje oo o F a oe a (ea aao a

. 1) eo e a aa e a p. eo e oeje
a F oja eje a o oeo a A (aa oa a oja je
eo oa a eo):
p=

F
A

:
p [Pa] -
F [N] -
A [m2] - .

2.1

eaa a eo je a e je je eaae
eo eeje; ojeoaeo je aa a . 2. Oo eee
ao eoa : aa a, aa eo, eoo a
oo.
. 2 :

-5-

: <http://www.mikroknjiga.rs/Knjige/HIDR/01_HIDR.pdf>

eoaa e a je aa eo eaa (je a oa) a e

ao eo e eeja.
ae e oe A1 o eoae e F1 oje e ee
a eo aa a P 1 oj. a eo e o eoo
oa ooo oje oooa oe A2. a a , P1,
jea je P2 a ooo (ea o aa, ea aa eeje).
p1 =

F1
A1

F2

= p2 = A 2

F2 :
F2 =

A2
A1

F1

Oo a oa a ooa e, A2/A1, jee oeje ojaaa e

ao eo. ao eoae ea o, e a
oooa oea a a eo ae e, j. ooj jeao
aea.
v1 A1 = v2 A2
: v1 v2 [m/s] - .
-6-

Oo a oa a ooa e, A1/A2, jee oeje ojaaa e

oo eo. a a eaaj je aaa ao
eejo ao e (ao eo) ej e a aa:
- ae ooa ae eo e aa a oo (o
aae),
- oea ae aee ae e ooa o oea eoea
eeje (aeo aae)
(< http://www.mikroknjiga.rs/Knjige/HIDR/01_HIDR.pdf>).

3.

, .

.

, . . 3
.

-7-

. 3:

: < http://www.aplusphysics.com/courses/honors/fluids/images/PascalPrinciple.png>

. 4:
: <https://sr.scribd.com/doc/99593625/23/Prenosni-mehanizmi-sistema-za-ko%C4%8Denje>

4.
.

.
, , ,
( 5). .

-8-

. 5:

: <http://www.dbrake.com/braking-history.php>

2000 , .
, ,
.

. 6: Benz "Velo" 1894.

: < http://nsportal.info/forum/index.php/topic/2468-istorijski-razvoj-automobila/>

, , .
, , .
,
,
.
.
, . ,
-9-

. ,
.

4.1
,
.
1918., (Malcolm Lougheed)
. ,
, ,
. ,
, .
.
1921. ,
. (Model A Duesenberg)
(<http://www.secondchancegarage.com/public/history-of-automotive-brakes-1.cfm>).

. 7: Model A Duesenberg
: < http://en.wikipedia.org/wiki/Duesenberg_Model_A >

1960- ,
. ,
,
. ,
. ,
( . 8). ,
, , .
, ,
. ,
-10-

(<http://www.dbrake.com/braking-history.php>).

. 8:
: <http://www.dbrake.com/braking-history.php>

5.

. 9.

-11-

. 9:
: <https://sr.scribd.com/doc/99593625/23/Prenosni-mehanizmi-sistema-za-ko%C4%8Denje>

1 -
2 -
3 -
4 -
5 -
6 -
7 -
8 - /
9 -
5.1
.

. ,
, .
-12-

. 10:
: < http://ww2.justanswer.com/uploads/fixurnissan/2012-04-05_194958_brake_switch.jpg>

5.2

, .
.
,
, .

. 11:
: < http://s.hswstatic.com/gif/master-brake3.jpg >

5.3
.
, ;
,
,
. ,
-13-

- ,
,
.

. 12:
: < http://s.hswstatic.com/gif/master-brake2.jpg>

5.4
je oae a a oe oaa je a
o . aj o ao aa a eo eaj, a
o e e ae a. o ooa e oa a oeo ojaee
ao e oo o ae, aeaa. ao je eo
eaja oe, o e ae a, ao e eao oo
o oea ao aj.
oaa je ea a o oea o o a ojo eje a
ea oe. o je ao o, je e a oa a oea e eo
eaj. eao aa eo eaja oea o ea a ojo ea eoa
a a oe a e oao oea ee oea. oee e eo eaja
ajoe je a oe aa e o oe a oo. ea
eo ea a a ea oe, eo aa oo oo eo eaja
oe.

-14-

. 13:
: < http://en.wikipedia.org/wiki/Vacuum_servo#mediaviewer/File:Servofreno_seccionado.jpg>

aa eo eaja oe aa e eoae o a a
ea eaja. e aa e o oa ao oe.
o e a eo eaj ej e e o a, o a ojo oa
eje a ea oe a oj aa eaj o eoae o.
eo eaj je e e oo eo oea oeoo oj
je o a o e o a oo. ao a eaj o e, a ao
e ojae oa je oe ao oae a a a ao
eaja a o oeo. Oeee ae eae eaja oe aa
o oaa oe ao oo a, aa e a
oe eo a e eo eaja oeje oe ea.

5.5
.
, ,

, . ,
.
(, , ...) ,
-15-

,
.

. 14:
:<http://lh4.ggpht.com/_Ii1ukGkfijY/Sqerqf1fRVI/AAAAAAAABLE/9AS0TX3_4tU/clip
_image0013.jpg?imgmax=800>

5.6
.
( )
( )
oo ao eo e a
, o oea a oea je eo oaea eaa. oo e
, oeeo o aoa e , .
oo 80% oea e o a ee ea oee eo ea
ae. o je ao ao e a e o aa o o oj e eao
aa .
,
.
,
. - .
, .

(<https://sr.scribd.com/doc/99593625/23/Prenosni-mehanizmi-sistema-za-ko%C4%8Denje>).

-16-

. 15:
:< http://www.motorera.com/dictionary/pics/d/disc_brake.jpg >

. 16:
:< http://www.khulsey.com/portfolioimages/car-disk-brake-diagram.jpg>

5.7
.
.
. ,
, .

-17-

,
. ,
, .
.
, .
, ,
,
.

. 17:
:< http://www.auto-info.hr/images/phocagallery/tehnologije/kocnice/bubanjkocnicaza1.jpg>

. 18:
:< http://petrolsmell.com/wp-content/uploads/2012/10/car-drum-brakes.gif>

-18-

6.
,
, . ,

,
. ,
.

6.1 oe, ee, aoae oe

eoo aoaaj oa ooja oo a e o aa a ao oeeo
e. a e o oo o e oo oea ooo oee. oa e ae
oeaj oaa je e ejj oo o aa eaa. Oo aaa
oe a ee oa jee a ee , aa eeo oo
oee a o aooeaa. .
aaa eea oa oeaj e aoa e oaa oje
oej eee eeee ( 19):

oeo ao o ajeo aa a e eeo ooo.

a a oooaa aea je aa a.
a eeoa a e e o aa jeo aa.
-19-

o e ea eaj (oa) o oo oa aooa a jeo

ea je oaa.
a o aoj o jee e oja je eea o oa ( o
oooe o oa) . a a o e aoe a
oo eeoaa o a. a ajea ao oa, a
eo aaa ooa, o e oo aaa jeo eoo ao.
aoe e jea o ajaj eoa oe oj o aoa
e oa a ee ea a a ao oa oo
eeoa. oe a a ooo eeoaa o a a
ooa a a oo a aoe a a
ao oa oo eeoa j. oje a.
o a - e e aa oea a a oee. je a e
a oo e a oo a a. oj o, a
oo a ( a), oja e eo oo oja eo a
oe ae a a aa ejje a oa.

. 19:
: <https://sr.scribd.com/doc/180870446/Kocenje-i-Kocnice>

aa e o oa a oo eo eja ee a a o
aoa aa o oee.
o o oa ooo a ao o aa a o 5 a-.
o o oa a e oe e a eo j.
aoea ooo eeoaa.

oeo

aa je oa ea a ejo, ooo aa e aa ooo a a

aa ao o o 5 a-a. o o aa o 5 a -a ao o
aoe o aoe oa e o ooaj e o ee e:
-20-

a o oo eeoa o a aoea. oao a oo

eeoa e a o a e a.
aa e e oe oee, oa e oo oa ea oa
aa ao oa aoe j a o e a a. e oee
a ao o ooo aee a aoe e e aoe
o o aoe o ee e: oo eeoa o a, a
ee e a o oo eeoa o a.
oo je oea ea e ooo eeoaa oo a, a e
ooo eeoaa a o a oj , eo oje e e ao
oea a ee a oo oje ae a oe ae
(<https://sr.scribd.com/doc/180870446/Kocenje-i-Kocnice>).
, ,
,
. ,
.
,
.

6.2 oe, ee, aoae oe

o o oa o oea a e eo ao eeoaa eo
ao oa a o a. aj aa oa o o oa ee
o o oea a e ao oe oe aaj eaoae oe. oaao o
aoj a oa, ee oe e ae oe oo
eja. o oea, a e o o ao eeoaa a eo
oa a o. ao oa a e oo oe e oa a
oj o a eo oa o aa oo oea.
ooo a a o o oea a aoeo eo oa
e aa aoe a (<https://sr.scribd.com/doc/180870446/Kocenje-iKocnice>).
,
. ,
, .

-21-

. 20:
: <https://sr.scribd.com/doc/180870446/Kocenje-i-Kocnice>

6.3
O oaa e oe e aa o a e o eo o a eae
e oa a ee eaa oaae e a aoa. Oa e oa
eje a aea oea oeea o eeeaa eaaa oo
eeaa (<https://sr.scribd.com/doc/180870446/Kocenje-i-Kocnice>).

6.3.1

Oe oe ae e oea eeeaa ooe a ooe e a. oa

a eeoae oe je aa o oejea aeje. aa a a
ao e e eae oea a o o, a aea e oa,
oo eaj e aa j. ae ao eeao. Oao oeea eea
eeja oe ooa eoea oo a ao eeoao
oee e eeaje (ooo oee) ( 21). Ao e oao aaa eeja
aa oa e aa e eeoao oee a eeajo. Oo
ooje e eee eeje oaaa o o 10 20%
-22-

e eeje oja e o a (<https://sr.scribd.com/doc/180870446/Kocenje-iKocnice>).

,

.

. 21:
: < http://www.engineeringexpert.net/Engineering-Expert-WitnessBlog/http://www.engineeringexpert.net/web/Engineering-Expert-Witness-Blog/wpcontent/uploads//2010/06/loco2a2.jpg >

6.3.2

eaaj oeo aee oae oje aaj oe oaa oj e eo a

ooe ooe a e jaaj o ej e eje oa
(<https://sr.scribd.com/doc/180870446/Kocenje-i-Kocnice>).

,
.

-23-

. 22:
: < http://www.readbag.com/nikolavujic-weebly-uploads-3-4-8-0-3480733-sistem-za-kocenje>

6.3.3

o e oooaa a oo eoo ae oe e o eao o

a oee o a oa oa , a aoa, oo a a a
a ee, a ea a ee eoa oj ooaa eoj .
Tao e e ea eeja oa o a aae oeje a ooa
j. a e e o oa a, oja e ae eo a ooe ooe
(<https://sr.scribd.com/doc/180870446/Kocenje-i-Kocnice>).

,
,
.
()
.

6.4 -

.

O OOJE (1885-1967)
-24-

(aa, 23.12.1885. - eoa, 13.10.1967.),

ee aa, oaaa oo e
aeee oe a oee ee oa.
ao eaoj a ooj eoj o
ae ee. ae je eaao o e,
e oo e ooa.
o ae ja 1911.oe, ooje o e
j.

aa

. 23:

: <http://www.iks.rs/dobrivojebozic.html>

ee a aoe oa o oa eeoj ao , e
oeeo oe eo aa a oa oea ee oa.
o je ao a je oa, ao eaj eeo oa, o ao oea, 1770. o.
(oeae oa a a, a Nicolas Joseph Cugnot) ojae e oooe 1813.
o. (George Stivenson) ooa oe a aoj oa o oo
oeaa e eaa oo.
e ea je ao George Westinghouse 1869. o. oao o a je a,
a e ejo aeo je 1872. o. ao jeooo, aoa o a
e ejo.
o je aaa eo a ee o eo aa aao oe ooaa
aa ae ae, eoa ae.
Meaooj j eea, oje eee oe ee oa, jao je
eo eee aee a aa oeaa 1925. oe. oe a
eaa, a ae-jea, ooa eoo ee o ae eaa
aa 1928. o. a je eo ae ea oea, ao ea oa Boi.
o je oj o aeo o aa eee oee oea ooa o:
eea aoea (a eaj oe) a aa a, oeae ooje
e aa ao ao o ( oa) a 80 a 150 m/sec, eee oea
oeeo ooaa oa, eee eo oe oa oo oea, eee
eea ae ooe, eee oea aoae oee e oea
ao o oeeea eeo oa.
je eoo oee ooa j e (oe a a aa
a).
-25-

oao ajeaj o (oe eaj oe) oj e a oooe

aa oo oa.
oea eea oe ee oa oaa ao ooa a e oe o
aa ee a oa eeo aoaaj.
oe, aa e ooaa, ao aee oje oe o.
oe o eo aa eo je ao Ae, oae e oao ao
eoa 1964. oe, e je eo 1967. oe (<http://www.iks.rs/dobrivojebozic.html>).

7.

,
.
-26-

,
.
, .
,
, . ,
, , .
.
,
.
, .
.

<http://web.bryant.edu/~ehu/h364proj/sprg_97/dirksen/brakes.html>
[ 21.01.2015.]

<http://www.mikroknjiga.rs/Knjige/HIDR/01_HIDR.pdf> [ 21.01.2015.]
-27-

<http://www.aplusphysics.com/courses/honors/fluids/images/PascalPrinciple.png>

[ 21.01.2015.]

<https://sr.scribd.com/doc/99593625/23/Prenosni-mehanizmi-sistema-za-ko%C4%8Denje>

[ 21.01.2015.]

<http://www.dbrake.com/braking-history.php> [ 21.01.2015.]

<http://nsportal.info/forum/index.php/topic/2468-istorijski-razvoj-automobila/>

[ 21.01.2015.]

<http://www.secondchancegarage.com/public/history-of-automotive-brakes-1.cfm>

[ 21.01.2015.]

<http://en.wikipedia.org/wiki/Duesenberg_Model_A> [ 21.01.2015.]

<http://ww2.justanswer.com/uploads/fixurnissan/2012-04-05_194958_brake_switch.jpg>

[ 21.01.2015.]

< http://s.hswstatic.com/gif/master-brake3.jpg> [ 21.01.2015.]

< http://s.hswstatic.com/gif/master-brake2.jpg> [ 21.01.2015.]

< http://en.wikipedia.org/wiki/Vacuum_servo#mediaviewer/File:Servofreno_seccionado.jpg>

[ 21.01.2015.]

<http://lh4.ggpht.com/_Ii1ukGkfijY/Sqerqf1fRVI/AAAAAAAABLE/9AS0TX3_4tU/clip_i

mage0013.jpg?imgmax=800> [ 21.01.2015.]

< http://www.motorera.com/dictionary/pics/d/disc_brake.jpg> [ 21.01.2015.]

< http://www.khulsey.com/portfolioimages/car-disk-brake-diagram.jpg>

[ 21.01.2015.]

< http://www.auto-info.hr/images/phocagallery/tehnologije/kocnice/bubanjkocnicaza1.jpg>

[ 21.01.2015.]

< http://petrolsmell.com/wp-content/uploads/2012/10/car-drum-brakes.gif>

[ 21.01.2015.]

<https://sr.scribd.com/doc/180870446/Kocenje-i-Kocnice> [ 21.01.2015.]

< http://www.engineeringexpert.net/Engineering-Expert-WitnessBlog/http://www.engineeringexpert.net/web/Engineering-Expert-Witness-Blog/wpcontent/uploads//2010/06/loco2a2.jpg > [ 02.02.2015.]

<http://www.readbag.com/nikolavujic-weebly-uploads-3-4-8-0-3480733-sistem-za-kocenje>

[ 02.02.2015.]

<http://www.iks.rs/dobrivojebozic.html> [ 02.02.2015.]
-28-

-29-