165.

Na osnovu lana 48 Zakona o vanjskim poslovima (Slubeni list CG, broj 46/10),
uz prethodno pribavljeno miljenje Ministarstva unutranjih poslova, Ministarstvo vanjskih
poslova i evropskih integracija donijelo je
P R AV I L N IK
O PROGRAMU I NAINU POLAGANJA
DIPLOMATSKO-KONZULARNOG ISPITA

I. OSNOVNE ODREDBE
lan 1
Diplomatsko-konzularni ispit (u daljem tekstu: ispit) polae se po programu i na nain
koji su utvreni ovim pravilnikom.
lan 2
Izrazi koji se u ovom pravilniku koriste za fizika lica u mukom rodu,
podrazumijevaju iste izraze u enskom rodu.
II. PROGRAM ISPITA
lan 3
Program ispita sadri sljedee predmete:
1. Istorija Crne Gore, crnogorske diplomatije i iseljenitva,
2. Meunarodno pravo i meunarodni odnosi,
3. Diplomatske vjetine i praksa,
4. Konzularno pravo i praksa,
5. Ekonomska i kulturna diplomatija.
Program ispita i pregled propisa i strune literature sastavni su dio ovog pravilnika
(Prilog 1).
III. NAIN POLAGANJA ISPITA
lan 4
Polaganje ispita organizuje se, po pravilu, dva puta godinje.
lan 5
Ispit se polae pred Komisijom za polaganje ispita (u daljem tekstu: Komisija) koju
obrazuje ministar vanjskih poslova i evropskih integracija (u daljem tekstu: ministar).
Komisiju ine predsjednik i etiri lana.
Predsjednik i lanovi Komisije imaju zamjenike.
lan 6
Predsjednik, lanovi Komisije i njihovi zamjenici imenuju se iz reda istaknutih
strunjaka u odgovarajuoj oblasti, koji imaju najmanje 15 godina radnog iskustva.

Rjeenjem o obrazovanju Komisije odreuje se koje e predmete ispitivati

predsjednik Komisije, a koje lanovi Komisije.
Struno-administrativne poslove za potrebe Komisije obavlja sekretar, koji se
odreuje rjeenjem o obrazovanju Komisije.
lan 7
Predsjedniku, lanovima i sekretaru Komisije pripada naknada za rad, u skladu sa
propisom Vlade Crne Gore kojim se ureuju naknade za lanstvo u radnim tijelima koje
obrazuje ministar.
lan 8
Predsjednik Komisije odreuje datum, vrijeme i mjesto polaganja ispita.
Obavjetenje o datumu, vremenu i mjestu polaganja ispita objavljuje se najkasnije 30
dana prije polaganja ispita na oglasnoj tabli Ministarstva vanjskih poslova i evropskih
integracija (u daljem tekstu: Ministarstvo).
lan 9
Prijava za polaganje ispita podnosi se Diplomatskoj akademiji, najkasnije 10 dana
prije polaganja ispita.
lan 10
Ispit se sastoji iz pismenog zadatka i usmenog dijela, za svaki od predmeta iz lana
3 ovog pravilnika.
lan 11
Pismeni zadatak za odreeni predmet odreuje lan Komisije koji ispituje taj
predmet.
lan 12
Prije poetka izrade pismenog zadatka sekretar Komisije utvruje identitet kandidata
uvidom u linu kartu ili drugu ispravu iz koje se moe utvrditi identitet i upoznaje ga sa
pravilima kojih se mora pridravati tokom ispita.
lan 13
Sekretar Komisije ili lan Komisije koji ispituje predmet iz kojeg se polae pismeni
zadatak duan je da prisustvuje izradi pismenog zadatka.
Za vrijeme izrade pismenog zadatka nije dozvoljena meusobna komunikacija
kandidata, upotreba mobilnog telefona ili drugih sredstava koja ometaju polaganje ispita.
Prilikom izrade pismenog zadatka kandidat moe koristiti zakone, druge propise i
strunu literaturu.
lan 14
Vrijeme za izradu pismenog zadatka ne moe biti krae od jednog niti due od tri
asa.
Kandidat je duan da sekretaru ili lanu Komisije preda pismeni zadatak, najkasnije
istekom vremena odreenog za njegovu izradu.
Kandidat je duan da poslije predaje pismenog zadatka napusti prostoriju u kojoj se
odrava ispit.

lan 15
lan Komisije koji ispituje odreeni predmet pregleda izraene pismene zadatke iz
tog predmeta i ocjenjuje ih ocjenom zadovoljava ili ne zadovoljava.
lan Komisije iz stava 1 ovog lana, u vrijeme koje odredi predsjednik Komisije,
upoznaje lanove Komisije sa ocjenama koje su kandidati postigli na pismenom zadatku.
lan 16
Rezultati pismenog zadatka saoptavaju se kandidatima prije poetka usmenog
dijela ispita.
lan 17
Kandidat iji je pismeni zadatak ocijenjen ocjenom ne zadovoljava nema pravo da
polae usmeni dio ispita.
lan 18
Usmeni dio ispita je javan i polae se, po pravilu, pred svim lanovima Komisije.
Na usmenom dijelu ispita kandidat se ispituje iz pojedinanih predmeta po redu koji
odredi predsjednik Komisije, a na nain koji odredi Komisija.
Usmeni dio ispita ocjenjeuje se ocjenom zadovoljava ili ne zadovoljava.
lan 19
Kandidat se ocjenjuje iz svakog predmeta posebno, a zatim Komisija utvruje opti
uspjeh kandidata na ispitu.
Predsjenik Komisije, javno, u prisustvu svih lanova Komisije, saoptava kandidatu
ocjenu opteg uspjeha na ispitu, a ako je kandidat opravdano odsutan o tome se
pismeno obavjetava.
lan 20
Konaan uspjeh kandidata na ispitu ocjenjuje se prema znanju pokazanom na
pismenom zadatku i usmenom dijelu ispita.
Konaan uspjeh kandidata na ispitu ocjenjuje se ocjenom poloio ili nije poloio.
lan 21
Kandidat koji je na ispitu ocijenjen ocjenom nezadovoljva iz najvie dva predmeta,
ima pravo da iz tih predmeta polae popravni ispit.
Popravni ispit polae se u roku koji ne moe biti krai od 30, niti dui od 60 dana od
dana polaganja ispita.
lan 22
Kandidat koji prije poetka izrade pismenog zadatka izjavi da odsutaje od ispita, ne
preda pismeni zadatak, ne pristupi usmenom dijelu ispita, smatra se da ispit nije poloio.
Kandidat koji nije poloio ispit moe ga ponovo polagati u sljedeem roku za
polaganje ispita.
Ocjenom nije poloio ocjenjuje se kandidat koji na ispitu, iz najmanje tri predameta,
bude ocijenjen ocjenom ne zadovoljava.
Ocjenom nije poloio ocjenjuje se i kandidat koji na popravnom ispitu, iz najmanje
jednog predmeta, bude ocijenjen ocjenom ne zadovoljava.

lan 23
Komisija moe, na pisani zahtjev kandidata, odloiti polaganje ispita, odnosno
zapoeto polaganje ispita, zbog bolesti ili drugih opravdanih razloga, ali ne due od 30
dana, i odrediti rok za polaganja odloenog ispita.
lan 24
O toku ispita sekretar Komisije vodi zapisnik koji sadri:
- ime, oevo ime i prezime kandidata,
- datum i mjesto roenja kandidata,
- broj line karte ili druge isprave kandidata,
- vrstu i stepen kolske spreme kandidata,
- program ispita,
- sastav Komisije,
- dan, as i mjesto polaganja pismenog zadatka i usmenog dijela ispita,
- da li je traeno odlaganje zapoetog ispita,
- ocjenu pismenog zadatka iz pojednih predmeta,
- pitanja postavljena kandidatu na usmenom dijelu ispita, iz pojednih predmeta,
- ocjenu kandidata na usmenom dijelu ispita iz pojednih predmeta,
- ocjenu konanog uspjeha ispita,
- rok za popravni ispit,
- uspjeh na popravnom ispitu iz pojednih predmeta.
Zapisnik iz stava 1 ovog lana potpisuju predsjednik, lanovi Komisije i
sekretar Komisije.
Uz zapisnik se prilau i pismeni zadaci.
lan 25
Ministarstvo vodi evidenciju i izdaje uvjerenje o poloenom ispitu.
Obrazac uvjerenja o poloenom ispitu sastavni je dio ovog pravilnika (Prilog 2).
IV. ZAVRNA ODREDBA
lan 26
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u Slubenom listu
Crne Gore.

Broj: 05/4-165/2-2
Podgorica, 27. januara 2014. godine

Ministar,
dr Igor Luki, s.r.

PRILOG 1
PROGRAM DIPLOMATSKO-KONZULARNOG ISPITA
1. Istorija Crne Gore, crnogorske diplomatije i iseljenitva
-

Drutvena ureenja tokom istorije na teritoriji Crne Gore od srednjeg vijeka do danas
Domae dinastije koje su vladale dananjom Crnom Gorom (Vojislavljevii, Balii, Crnojevii i Petrovii)
Vladavina epana Malog
Opti crnogorski zbor
Obodska tamparija
Ujedinjenje Crne Gore i Boke 1813. godine
Znaajnije bitke u crnogorskoj istoriji (Tuemilska bitka, bitka na Carevom Lazu, Martinii i Krusi, bitka na Grahovcu,
Crnogorsko-turski rat 1852-1853. godine, bitka na Vuijem Dolu, Skadarska operacija, Mojkovaka bitka, Oruani otpor nakon
boinog ustanka, bitke u vrijeme NOB-a)
Berlinski kongres
Ratovi u XX vijeku
Uloga Crne Gore u I i II balkanskom ratu
Crna Gora u I svjetskom ratu
Boini ustanak
Crna Gora izmeu dva svjetska rata
Crna Gora u II svjetskom ratu
Drugo zasijedanje AVNOJ-a 29. novembra 1943. godine
Diplomatska poslanstva u Knjaevini Crnoj Gori i Kraljevini Crnoj Gori
Diplomatija u funkciji zatite suvereniteta Crne Gore
Iseljenitvo Crne Gore u nematinim dravama (brojnost, status, organizovanost)
Prva iseljenika drutva i oblasti sa najveom koncentracijom iseljenika iz Crne Gore u Sjevernoj i Junoj Americi od poetka XX
vijeka do danas
Crna Gora kao visokomigratorna zemlja Mediterana, istorijski presjek iseljavanja iz Crne Gore od kraja XVIII vijeka do II
svjetskog rata
Pojava republikanskih ideja u crnogorskoj politikoj emigraciji u Sjedinjenim Amerikim Dravama krajem dvadesetih godina XX
vijeka

Literatura:
Istorija Crne Gore od najstarijih vremena do 2003. godine - ivko Andrijaevi, erbo Rastoder
Istorija crnogorskog naroda - dr Dragoje ivkovi
Crna Gora i velike sile - ivko Andrijaevi, erbo Rastoder
Ministarstvo inostranih djela 1879-1915. godine - S. Burzanovi
Diplomatija Crne Gore 1711-1918. godine Radoslav Raspopovi
Diplomatska poslanstva u Knjaevini i Kraljevini Crnoj Gori - S. Roganovi, M. padijer
Iseljavanje Crnogoraca u XIX vijeku - ordjije-oko D. Pejovi
Crnogorsko ogledalo - Nikola Petanovi
Crnogorci u Junoj Americi - Gordan Stojovi i Marjan Mao Milji
Crnogorci u Americi: prve iseljenike organizacije - Vlado Gojni
Zakon o vanjs kim poslovima
Zakon o dravnim simbolima Crne Gore
2. Meunarodno pravo i meunarodni odnosi
Meunarodno pravo
Osnovi meunarodnog javnog prava (pojam, sadrina, izvori, subjekti, znaaj)
Osnovi meunarodnog privatnog prava (kolizija zakona, sukobi nadlenosti sudova i nain njihovog rjeavanja)
Aktuelna pitanja meunarodnog prava (sukcesija, odgovornost za krenje meunarodnog prava, univerzalna jurisdikcija,
secesija)
Objekti meunarodnog prava (dravna teritorija, dravne granice i prostor pod posebnim meunarodnim reimom)
Pravo meunarodnih ugovora, odnos meunarodnog i nacionalnog prava
Meunarodno humanitarno pravo i meunarodni krivini sudovi (genocid, ratni zloin, zloin protiv ovjenosti)
Mirno rjeavanje sporova, sa posebnim akcentom na Meunarodni sud pravde i meunarodnu arbitrau
Pravo mora, sa posebnim osvrtom na razgranienje
Meunarodne organizacije i institucije, kao subjekti meunarodnog prava
Demokratija, vladavina prava i ljudska prava
Multikulturalizam i ljudska prava / prava manjina
Osnovi meunarodnog prava ljudskih prava-univerzalni i evropski okvir
Evropski sud za ljudska prava, Sud pravde Evropske unije i ostali organi implementacije ljudskih prava
Pravo naroda na samoopredjeljenje, kolektivna prava
Osnovi diplomatskog prava
Osnovi konzularnog prava

Meunarodni odnosi
Meunarodni politiki odnosi
Subjekti i akteri meunarodnih politikih odnosa
Faktori meunarodnih politikih odnosa
Sadraj meunarodnih odnosa
Meunarodne organizacije kao subjekti meunarodnih odnosa (pojam, vrste, ciljevi)
Crna Gora i meunarodne organizacije
Politika Crne Gore u oblasti ljudskih prava i prava manjina
Razvojna i humanitarna pomo
Literatura:
Meunarodno javno pravo - Rodoljub Etinski
Meunarodno javno pravo - Vojin Dimitrijevi i grupa autora
Odgovornost drava u meunarodnom pravu - Ivana Jeli
Meunarodna ljudska prava - Milan Paunovi, Boris Krivokapi, Ivana Krsti
Ljudska prava i multikulturalizam - Ivana Jeli
Politika i diplomacija - Radovan Vukadinovi
Teorije meunarodnih odnosa - Radovan Vukadinovi
Meunarodni odnosi - Vojin Dimitrijevi, Radoslav Stojanovi
Sila i mo u meunarodnim odnosima - Radoslav Stojanovi
Pravo meunarodnih organizacija - Davorin Lapas
3. Diplom atske vjetine i praksa
Diplomatija i diplomate (zadaci, prava i obaveze)
Organizacija slube vanjskih poslova
Specifi na podruja u diplomatiji
Nain i sredstva diplomatskog komuniciranja
Tehnika diplomatskog pregovaranja
Bilateralna diplomatija
Multilateralna diplomatija i meunarodne organizacije
Diplomatija i mediji
Diplomatski protokol (uloga i znaaj protokola, ceremonijal i preseans, diplomatski kor, elementi etikecije i drugo)
Diplomatske privilegije i imuniteti
Bezbjednost u slubi vanjskih poslova
Literatura:
Diplomacija - Stanko Nik
Diplomatski i poslovni protocol - Mario Mikuli
Diplomacija i diplomatska profesija - Svjetlan Berkovi
Beka konvencija o diplomatskim odnosima
Diplomatija Henri Kisinder
4. Konzularno pravo i praksa
Beka konvencija o konzularnim odnosima
Osnove konzularnog prava
Konzularno pravo i izvori konzularnog prava
Konzularne privilegije i imuniteti
Konzularne funkcije
Uzajamno zastupanje i regionalne aktivnosti
Organizacija rada konzularne slube u Ministarstvu vanjs kih poslova i evropskih integracija
Meunarodna pravna pomo u krivinim i graanskim stvarima
Odnos sa dijasporom, migracije, reintegracija povratnika
Glasanje u diplomatsko-konzularnim predstvnitvima Crne Gore u inostranstvu
Vizni reim
Ilegalne migracije
Readmisija
Poasni konzuli Crne Gore (ovlaenja, prava i obaveze poasnih konzula)
Diplomatski i slubeni pasoi
Ostavine, legalizacija javnih i privatnih isprava
Matiarske funkcije
Literatura:
Beka konvencija o konzularnim odnosima
Zakon o vanjs kim poslovima i podzakonska akta
Zakon o strancima
Konzularna praksa - Georgije Trajkovski
5. Ekonomska i kulturna diplom atija

Meunarodni ekonomski odnosi (osnovna obiljeja savremenih meunarodnih ekonomskih odnosa, meunarodne ekonomske i
finansijske organizacije, savremeni trendovi u meunarodnoj ekonomiji)

Meunarodni marketing (uloga marketinga u valorizaciji ekonomskih potencijala Crne Gore na meunaronom planu, odnosi sa
meunaronom javnou, odnosi sa meunarodnim medijima i njihova uloga u kreiranju i realizaciji vanjske politike)
Komunikacione strategije u funkciji ekonomskih odnosa sa inostranstvom
Uloga ekonomske diplomatije na nacionalnom i meunarodnom nivou
Meunarodna promocija Crne Gore
Kulturna diplomatija u funkciji meunarodne valorizacije
Ekonomski sistem Crne Gore (pravni ekonomski okvir, ekonomska politika Crne Gore, privredni razvoj, spoljna trgovina, poreski
sistem)
Makroekonomski pokazatelji

Literatura:
Meunarodni ekonomski odnosi - Ljubia Adamovi
Strateka javna diplomatija - Mladen Andrli, Andrea Gustovic Ercegovac
Javna diplomatija i mediji - Mladen Andrli, Irena Zubevi
Uvod u diplomatiju - David Dai
Identitet i vrijednost - Sonja Tomovi undi
Ustav Crne Gore, Nacionalni plan razvoja Crne Gore 2013-2016, Strategija promocije stranih investicija i druga vaea strateka
dokumenta
Statistiki godinjak Crne Gore - Zavod za statistiku

PRILOG 2

Crna Gora
Ministarstvo vanjskih poslova i evropskih integracija
Na osnovu lana 25 Pravilnika o programu i nainu polaganja diplomatsko-konzularnog
ispita izdaje se

UVJERENJE
o poloenom
DIPLOMATSKO-KONZULARNOM ISPITU
_______________________________________________
(ime i prezime kandidata)

Broj: ____________
Podgorica, _______ godine
ministar,
M.P.