ALOI

1. Aloi ialah bahan yang terbina dari percampuran 2 atau lebih logam
berlainan.
2. Sifat aloi adalah kuat, lebih keras, tahan kakisan dan mempunyai
rupabentuk yang menarik.
3. Contoh-contoh aloi dan kegunaannya adalah seperti jadual dibawah :-

LOGAM UTAMA

ATOM ASING UTAMA

NAMA ALOI YANG TERBENTUK

Besi

Karbon

Keluli

Timah

Antimoni, Plumbum dan Kuprum

Piuter

Kuprum

Timah

Gangsa

Kuprum

Zink

Loyang

Aluminium

Kuprum

Duralamin

4. Proses mencampur logam-logam untuk membentuk bahan aloi disebut

proses PENGALOIAN.
5. Kehadiran atom lain dalam susunan atom logam utama mengelakkan
kelongsoran, inilah sebabnya aloi sangat kuat dan keras.
6. Beberapa kegunaan aloi dalam kehidupan harian ialah :-

ALOI

KEGUNAAN

Piuter

Bahan perhiasan seperti piala

Gangsa

Duit syiling dan loceng

Loyang

Kunci dan alat musik

Duralumin

Bahagian-bahagian kapal terbang

Keluli

Jambatan dan bangunan

7. Proses pengaloian dijalankan dengan memanaskan 2 atau lebih logam

tulen didalam "relau bagas".
8. "Aloi superkonduktor" ialah aloi yang boleh mengalirkan arus elektrik
dalam keadaan tanpa rintangan pada suhu yang sangat rendah. Ia mempunyai
sifat yang sangat istimewa kerana aloi ini ditolak oleh magnet. Kegunaan
aloi ini pada masa hadapan ialah untuk membina keretapi "terapung".
Keretapi ini boleh mencapai kelajuan yang sangat tinggi.

Sifat dan Kegunaan Aloi

Pengaloian (alloying) menghasilkan struktur zarah yang lebih kuat.

Ini dapat memperbaiki kelemahan struktur pada logam tulen.

Aloi digunakan untuk:

1.
2.
3.

Menambahkan kekerasan logam.

Mencegah kakisan (corrosion) logam.
Memperbaiki rupa bentuk logam.

Menambahkan kekerasan logam

Logam tulen seperti aluminium dan magnesium adalah lembut danringan.

Oleh itu, logam tersebut tidak sesuai digunakan sebagai bahan binaan untuk
pelbagai barangan.

Melalui pengaloian, magnesium dan aluminium dicampurkan pada peratusan

30 g dan 70 g masing-masing untuk membentuk magnalium. Magnalium yang
terhasil bersifat keras tetapi masih mengekalkan sifat ringan aluminium dan
magnesium.

Percampuran kuprum dan nikel pula membentuk aloi kupronikel yang sangat
keras. Kupronikel biasanya digunakan dalam pembuatan duit syiling.

Bahan bukan logam seperti karbon juga dicampurkan dengan logam tulen untuk
membentuk aloi yang sangat keras. Contohnya, aloi keluliadalah hasil
campuran besi dan karbon. Keluli karbon banyak digunakan dalam industri
pembuatan kereta, jambatan, bangunan dan paip.

Mencegah kakisan logam

Logam tulen seperti besi adalah mudah terkakis dan berkarat.

Pengaratan menjadikan logam tersebut tidak sesuai digunakan dalam industri

pembuatan dan pembinaan.

Keadaan ini disebabkan pengaratan atau kakisan

logam menjadi tidak tahan lasak dan tidak kuat.

menyebabkan

sesuatu

Kakisan logan dapat dicegah melalui pengaloian.

Sejenis logam yang berkesan dalam mencegah kakisan logam ialahkromium.

Kromium dan nikel yang dicampurkan ke dalam besi akan membentuk satu
lapisan kromium oksida yang menyaluti permukaan besi. Lapisan kromium
oksida ini dapat menghalang pengaratan dan kakisan besi.

Aloi jenis ini dikenali sebagai keluli nirkarat (stainless steel) dan banyak
digunakan dalam pembuatan alat kegunaan harian seperti pisau, sudu, basikal
dan sebagainya.

Memperbaiki rupa bentuk logam

Sesetengah logam tulen mempunyai permukaan yang kurang elok akibat
daripada pembentukan lapisan oksida pada permukaan logam. Contohnya,
logam kuprum yang dioksidakan akan mempunyai permukaan yang berwarna
peran dan malap.

Rupa bentuk logam dapat diperbaiki melalui pengaloian.

Logam nikel dan kromium biasanya

digunakan
untuk
membentuk
aloi
yang cantik
dan
berkilat.
Contohnya,
campuran kuprum dengan nikelmembentuk aloi kupronikel yang mempunyai
rupa bentuk yang berkilat seperti perak.

Aloi
lain
yang
kelihatan
menarik
termasuklah piuter (pewter)
dan gangsa(bronze) yang biasanya digunakan untuk membuat barang
perhiasan dan pingat.

Jadual di bawah menunjukkan jenis dan komposisi aloi yang biasa digunakan.

Jenis
Aloi
Loyang

Komposis
i

Sifat

Kegunaan

70%
kuprum

Lebih keras daripada

kuprum.

Alat elektrik, alat dapur

Cantik dan keras.

Barang perhiasan, pingat

30% zink
Gangsa

80%
kuprum

Tidak berkarat.

20% timah
Kupronike
l

75%
kuprum
25% nikel

Keluli
karbon

99% besi
1% karbon

Cantik dan berkilat.

Duit syiling

Keras dan tahan lasak.

Tidak berkarat.
Sangat keras dan
tahan tekanan.

Bangunan, kereta, kabel

Tahan kakisan.
Keluli
nirkarat

74% besi
8% karbon
18%
kromium

Duralumi
n

93%
aluminium
3%
kuprum

Serupa dengan keluli

karbon tetapi berkilat.

Sudu, garfu dan pisau

Lebih tahan kakisan

daripada keluli karbon.
Keras tetapi sangat
ringan.

Kapal terbang, tangga

mudah alih

3%
magnesiu
m
1%
mangan
Piuter

96% timah
1%
antimoni
3% kuprim

Berkilat, keras dan

tahan kakisan.

Barang perhiasan seperti

teko, dulang dan pasu

ALOI
SIFAT ALOI DAN PENGGUNAANNYA

Apakah itu Aloi?

Pengaloian ialah proses pencampuran satu jenis logam dengan yang lain atau
dengan karbon.
Aloi ialah hasil pencampuran daripada pengaloian.
Aloi merupakan campuran dua atau lebih unsur di mana salah satu unsur itu
ialah logam
Sifat Aloi
keras
kuat
tahan hakisan
Tujuan Pengaloian
1.
Menambah kekerasan logam
2.
mencegah kakisan atau pengaratan
3.
memperbaiki rupa bentuk logam
Contoh Aloi
1.
Aloi
Komposisi
Sifat Khas
Kegunaan
2.
Aloi
Komposisi
Sifat khas
Kegunaan
3.
Aloi
Komposisi
Sifat Khas
Kegunaan
4.
Aloi
Komposisi
Sifat Khas
Kegunaan
5.
Aloi
Komposisi
Sifat Khas
Kegunaan
6.
Aloi
Komposisi
Kegunaan

: Duralumin
: Aluminium (95%), Kuprum (4%)
: Ringan, Kuat, dan tahan kakisan
: Pesawat Terbang
: Keluli
: Besi (99%), Karbon (1%)
: keras, kuat
: Rangka bangunan, jambatan, kereta api
: Keluli nirkarat
: Besi (72%), kromium (18%), nikel (8%), lain-lain(2%)
: tidak berkarat dan tahan kakisan
: Alat dapur seperti pisau, sudu dan garpu
: loyang
: Kuprum (96%), zink (20%)
: Kuat, berkilat dan mudah diuruskan
: Alat muzik, loceng, tombol pintu
: Piuter
: Timah (89%), antimoni (7%), plumbum (2%), kuprum (2%)
: Teguh, berkilat dan tahan kakisan
: Barangan perhiasan seperti pingat
: Kuprunikel
: Kuprum (75%), nikel (25%)
: Duit syiling

Perbezaan aloi dan logam tulen

logam tulen adalah lembut dan kurang kuat kerana lapisan atom logam tulen
mudah menggelongsor di antara satu sama lain.
aloi adalah keras dan kuat kerana atom asing dalam logam tulen mencegah
atom-atom logam tulen daripada menggelongsor di antara satu sama lain

SIFAT ALOI DAN PENGGUNAANNYA

Pengaloian ialah proses pencampuran satu jenis logam dengan yang lain atau dengan karbon
Aloi ialah hasil pencampuran daripada pengaloian
Sifat aloi : keras, kuat dan tahan kakisan
Aloi
Duralumin
Keluli
Keluli nirkarat

Loyang
Piuter

Kuprunikel

Komposisi
Aluminium 95%
Kuprum 4%
Besi 99%
Karbon 1%
Besi 72%
Kromium 18%
Nikel 8%
Lain-lain 2%
Kuprum 96%
Zink 20%
Timah 89%
Antimoni 7%
Plumbum 2%
Kuprum 2%
Kuprum 75%
Nikel 25%

Sifat khas
Ringan, kuat dan tahan
kakisan
Keras, kuat

Kegunaan
Pesawat terbang

Kuat, berkilat dan mudah

dibentuk
Teguh berkilat , tahan
kakisan

Alat muzik, loceng,

tombol pintu
Barangan perhiasan seperti
pingat

Kuat, berkilat

Duit syiling

Rangka bangunan.
Jambatan, keretapi
Tidak berkarat dan tahan Alat dapur seperti pisau,
kakisan
sudu dan garfu

Tujuan pengaloian
1.
menambah kekerasan logam
2.
mencegah kakisan / pengaratan
3.
memperbaiki rupa bentuk logam
hubungkait antara sifat aloi dengan susunan zarahnya
Susunan atom dalam logam tulen

Logam tulen adalah lembut dan kurang kuat

kerana lapisan atom logam tulen mudah
menggelongsor ASSL apabila dikenakan daya

Susunan atom dalam aloi

- aloi adalah keras dan kuat

- atom asing mencegah atom-atom logam
tulen drp menggelongsor ASSL

Atom tulen + atom asing ----------------(Pengaloian)------------> Aloi