TCVN 9151:2012

CNG TRNH THY LI QUY TRNH TNH TON

THY LC CNG
DI SU

TIU CHUN: TCVN 9151:2012

CNG TRNH THY LI - QUY TRNH

TNH TON THY LC CNG
DI SU
Download ti Tiu chun xy dng - http://tieuchuanxaydung.com

Website trong ngnh xy dng nn tham kho:

i siu th Sn phm & Vt liu Xy dng XAYDUNG.ORG

Trang thng tin Kin trc & Xy dng Vit Nam KIENTRUC.VN
Ca nha li thp 3AWindow

http://cuanhualoithep.com

T vn thit k nh & Thi cng xy dng

http://wedo.com.vn

Thng tin u thu - thng bo mi thu

http://thongtindauthau.com

Th trng xy dng

http://thitruongxaydung.com

Trin lm VietBuild Online

http://vietbuild.vn

Xin giy php xy dng

http://giayphepxaydung.com

Kin trc s Vit nam

http://kientrucsu.org

p cc b tng

http://epcocbetong.net

Sa cha nh, sa vn phng

http://suachuanha.com

TIU CHUN QUC GIA

TCVN 9151 : 2012
CNG TRNH THY LI - QUY TRNH TNH TON THY LC CNG DI SU
Hydraulic structures - Hydraulic calculation process of ground sluice
Li ni u
TCVN 9151:2012 c chuyn i t QP-TL-C-1-75 ca B Nng nghip v Pht trin Nng
thn theo quy nh ti khon 1 iu 69 ca Lut tiu chun v Quy chun k thut v im a
khon 1 iu 7 Ngh nh s 127/2007/N-CP ngy 1/8/2007 ca Chnh ph quy nh chi tit thi
hnh mt s iu ca Lut tiu chun v Quy chun k thut.
TCVN 9151:2012 do Vin thy in v nng lng ti to - Vin khoa hc thy li Vit Nam bin
son, B Nng nghip v Pht trin Nng thn ngh, Tng cc Tiu chun o lng Cht
lng thm nh, B Khoa hc v Cng ngh cng b.

CNG TRNH THY LI - QUY TRNH TNH TON THY LC CNG DI SU

Hydraulic structures - Hydraulic calculation process of ground sluice
1. Phm vi p dng
Tiu chun ny c dng tnh ton thy lc cng di su cho cc cp cng trnh, trong cc
giai on thit k.
Ngoi vic p dng tiu chun ny, khi thit k cn vn dng nhng kinh nghim khai thc v kt
qu nghin cu ca cng trnh tng t.
i vi nhng cng trnh cp I v cp II hoc cp thp hn nhng phc tp (khng th dng cc
cng thc thng thng tnh ton thy lc) cn tin hnh th nghim thy lc m hnh.
CH THCH: Khi nghin cu trng thi dng chy trong cng, s lin hip ca dng chy sau
cng vi h lu v tiu nng cng, cn thc hin vi nhiu m (lu lng) khc nhau.
2. Ti liu vin dn
Cc ti liu vin dn sau rt cn thit cho vic p dng tiu chun ny. i vi ti liu vin dn
ghi nm cng b th p dng phin bn c nu. i vi cc ti liu vin dn khng ghi nm
cng b th p dng phin bn mi nht, bao gm c sa i, b sung (nu c).
TCVN 9147:2012 Cng trnh thy li - Yu cu tnh ton thy lc p trn.
3. Thut ng v nh ngha
3.1. Cng di su (sluice)
Cng c cao trn cng ti ca vo thp hn cao mc nc thng lu (H 1,5h), trong
:
H l chiu su nc thng lu, tnh n ngng cng;
h l chiu cao cng ti cui u vo (cc k hiu c biu th trn Hnh 1).
CH THCH:
1) Khi ni cng c th hiu l cng ly nc hoc tho nc.
2) Cng di su c chia thnh cc phn hoc on theo Hnh 1 v nhng tn gi c quy
nh ti 3.1 n 3.8.

3) Ngoi chiu su nc thng lu H v chiu cao cng ti cui u vo h, ngp ca vo

cn ph thuc nhiu yu t khc nh: hnh dng v kch thc phn vo (3.2), ca vo, ca ra,
ch lin hip thng h lu... do nu ch quy nh nh trn th cha y v thiu chnh
xc. c y v chnh xc cn tin hnh th nghim xc nh ngp ca vo.
3.2. Phn vo (inlet)
Phn b tr cc kt cu (tng bin, tng dn dng v.v...) trc ca vo (phn 1, Hnh 1).

Hnh 1 - B tr chung ca cng

3.3. on chuyn tip (inlet contraction)
on t ca vo n mt ct bnh thng, thng l on ng thu hp dn (phn 2, Hnh 1).
3.4. on sau chuyn tip (upstream sluice)
on t u vo n bung ca van (phn 3, Hnh 1).
3.5. Bung ca van (gate chamber of sluice well)
Phn b tr ca van, tng ngn v phn chuyn tip t mt ct bnh thng n mt ct phn
b tr ca van (phn 4, Hnh 1).
3.6. on ra (downstream sluice)
on t bung ca van n u ra (phn 5, Hnh 1).
3.7. u ra (Outlet)
Phn chuyn tip t mt ct bnh thng n mt ct ra (phn 6, Hnh 1). u ra c th l on
ng m rng hoc thu hp theo chiu dng chy.
3.8. Phn lin hip (Energy dissipating device)
Phn ni tip gia cng vi h lu (phn 7, Hnh 1). Phn ny c th l on knh chuyn tip,
kt cu tiu nng, mi phun v.v...
CH THCH: Trong nhng cng trnh c th, cc phn v on ring ca cng c th khng c
hoc kt hp. V d, khi ca van b tr cui u vo th khng c on vo; khi ca van t ti
ca ra, cng trnh khng c on ra; trng hp ca ra khng m rng hoc thu hp, cng
khng c u ra v.v...
3.9. Kh ha (Gasify)
Hin tng xut hin hng lot cc bong bng cha kh v hi trong lng cht lng khi c
nhit bnh thng, nhng p sut b gim xung di mt tr s gii hn gi l p sut phn
gii.
3.10. p sut phn gii (Delimited pressure)
p sut ha hi.

3.11. Kh thc (Cavitation)

Hin tng trc r, ph hoi xm thc b mt vt liu lng dn do kh ha mnh v tc ng
trong mt thi gian di.
3.12. H s kh ha K (Coefficient of gasify)
i lng dng biu th mc mnh yu ca kh ha trong nc.
3.13. Vt chy bao
Vt rn c mt ngoi (hay mt phn ca mt ngoi) tip xc vi dng nc chy.
3.14. Hm kh
Hin tng trong cht lng c cha mt th tch khng kh nht nh, khng kh cha trong cht
lng c th l kh ha tan t nhin hoc kh b ht vo dng chy t mt thong khi dng chy c
lu tc ln hoc khng kh c a vo dng chy thng qua cc b phn tip kh.
3.15. Ct nc phc hi
Hiu s gia cao mc nc h lu v cao mc nc trc tip sau ca ra.
4. K hiu
b

l chiu rng cng, tnh bng mt (m);

l h s Sedi;

l m ca van tuyt i, tnh bng mt (m);

Fr

l s Froude;

l chiu cao cng, tnh bng mt (m);

h2

l chiu su lin hip vi chiu su thu hp hc, tnh bng mt (m);

hc

l chiu su ti mt ct co hp, tnh bng mt (m);

hk

l su phn gii, tnh bng mt (m);

hr

l chiu su mc nc ti ca ra, tnh bng mt (m);

l chiu su mc nc thng lu tnh n ngng cng, tnh bng mt (m);

HDT
l ct nc p lc ton phn c trng ca dng chy bao quanh cng trnh hay b
phn ang xt, tnh bng mt (m);
g l gia tc trng trng, g = 9,81 m/s2;
K

l h s kh ha;

Kpg

l h s kh ha phn gii;

l chiu di cng, tnh bng mt (m);

l lu lng qua cng, tnh bng mt khi trn giy (m3/s);

Qa

l lu lng khng kh, tnh bng mt khi trn giy (m3/s);

Qac
l lu lng do t hm kh trn mt thong dng chy, tnh bng mt khi trn giy
3
(m /s);
Qax
l lu lng khng kh b ht vo cng do nc nhy, tnh bng mt khi trn giy
(m3/s);
R

l bn knh thy lc, tnh bng mt (m);

l chiu su mc nc h lu, tnh bng mt (m);

l lu tc bnh qun ti mt ct cui u vo, tnh bng mt trn giy (m/s);

Vc

l lu tc bnh qun ti mt ct co hp, tnh bng mt trn giy (m/s);

VDT
l lu tc (tr s trung bnh thi gian) c trng ca dng chy bao quanh cng trnh hay
b phn ang xt, tnh bng mt trn giy (m/s);
Z

l ct nc tc dng ca cng, tnh bng mt (m);

Zv
l chnh lch cao mc nc thng lu vi cao trnh trn cng ti mt ct cui u
vo, tnh bng mt (m);
Zph

l ct nc phc hi, tnh bng mt (m);

l h s ng lng;

l din tch mt ct ti ca ra, tnh bng mt vung (m2);

l h s lu lng ca cng;

l h s lu lng ca ng dn kh;

l h s vn tc ti mt ct co hp;

l trng lng ring ca nc, tnh bng kilgam trn mt khi (kg/m3).

5. Nhng yu cu k thut trong vic tnh ton thy lc cng di su

5.1. Kh nng tho ca cng di su phi ph hp vi mc tiu v nhim v ca cng.
5.2. Cng di su cng vi cc cng trnh khc (cng trnh x mt, u thuyn, nh my thy
in v.v...) phi m bo c lu lng tnh ton vi mc nc thng lu nh.
5.3. Cng di su cn bo m tho cn nc h trong thi gian quy nh ca thit k. Khi
tho cn nc h cn li dng chc nng tho ca cc cng trnh khc (cng trnh x mt, u
thuyn, nh my thy in v.v...). Nu xy dng cng trnh x chuyn tho cn nc h cn
phi c lun chng v kinh t v k thut.
5.4. Khi dng chy c bn ct cn nghin cu bin php x ct qua cng.
5.5. V tr, kch thc v s lng cng trnh x ph thuc c bn vo cc yu t sau:
- Thnh phn, kt cu v nhim v cng trnh;
- Cc thit b c kh;
- iu kin a hnh, a cht;
- Lu lng v ct nc tnh ton;
- iu kin thi cng, kh nng kt hp gia cc chc nng ca cng trnh x l thi cng v
khai thc;
- iu kin thy lc ca cng trnh (ch dng chy trong cng, lin hip thng h lu, tiu
nng v.v...);
- iu kin vn hnh ca cng trnh.
CH THCH: Kch thc ca ca cng khi c ca van cn xc nh vi trng hp mc nc
thp nht cng m hon ton c th ly lu lng thit k.
5.6. Khi la chn v tr, kch thc, s lng v kt cu cng trnh cn phi so snh cc phng
n trn c s kinh t, k thut. Cc phng n cn tha mn nhng yu cu nu ti 5.1 n 5.4.
Trong lc so snh cc phng n cn xt n kh nng kt hp cc cng trnh ly nc v tho
nc.
5.7. Vic la chn hnh dng v kch thc ng hm cng nh cc kt cu bc tin hnh theo
cc tiu chun thit k ng hm thy li hin hnh.
5.8. Tu theo kiu p, kt cu cc ng x c th l:

- Cc ng c hoc khng c lp bc nm trong thn p;

- Cc ng b tng ct thp nm trong thn p b tng ct thp;
- Cc ng b tng ct thp t nn p vt liu a phng;
- Cc ng kim loi nm t do trong hnh lang b tng hoc b tng ct thp.
5.9. Cc kiu bc ca ng x c th nh sau:
- Trt hoc phun va xi mng vo mt trong ca ng c ct thp hoc trong trng hp c bit
khng c ct thp, sau tip tc lm nhn b mt;
- Nhng tm b tng ct thp v cc khe ni, ni lin cc tm vi nhau;
- Nhng lp o c cng c bit bng b tng mc cao, b tng v kim loi, b tng v b
tng ct thp theo phng php chn khng v.v...
- Trong trng hp c bit - lp o kim loi c dng ng.
CH THCH: Trong trng hp c bit, trn c s lun chng y v kinh t v k thut c
th dng cc lp bc khc nhau nh tt, cc tm gang v.v...
5.10. Kiu bc ph thuc vo i lng p sut tc dng ln mt trong ca ng, mc b tng ca
p khu vc t cng trnh x, vn tc dng chy, kh nng pht sinh kh thc, s lng,
ln v rn ca cc ht ct b dng chy cun qua cng, thi gian lm vic ca cng trnh v
iu kin thi cng.
Khi ct p trong ng nh hn 30 m v tha mn cc iu kin k trn c th khng cn lm lp
bc.
Khi ct p trong ng t 30 m n 50 m nn lm lp bc. Vn chng thm ca lp bc gii
quyt theo tng iu kin lm vic ca cng trnh.
Khi ct p trong ng t 50 m n 100 m hoc cng kt hp vi nh my ca trm thy in th
bt k ct nc no cng phi lm lp bc bng b tng thy cng chng thm mc B8 hoc
b tng bng phng php chn khng.
Khi ct p trong ng ln hn 100 m hoc vi t hp bt li nht ca p sut (chn khng) v vn
tc th kt cu v kiu bc cn c la chn trn c s nghin cu c xt n iu kin thc
t.
CH THCH: Trng hp pha mt chu p lc ca p c lp b tng chng thm hoc b
tng c cht lng cao, c th lm thm lp bc ca cng trnh x bng ngay loi b-tng .
5.11. Trong trng hp chung, o hoc lp v ca cng di su cn tha mn cc iu kin v
chc, tnh chng thm, chng tc dng xm thc v bo mn. Tnh ton cc yu cu ni trn
khi la chn kiu bc cn tin hnh trn c s nghin cu.
5.12. Ty theo cch b tr, bung ca van c th chia thnh mt khoang, hai khoang hoc nhiu
khoang. Ch chuyn ng ca nc trong phm vi bung ca van c th l chuyn ng c
p hoc hn hp - trc ca van c p cn sau ca khng p. Bung ca van c th b tr trn
on nm ngang hoc on dc trong cng trnh x.
Mt ct ca bung ca van c th khng i hoc bin i theo din tch.
Bung ca van gm phn b tr ca van v phn chuyn tip. Chiu di ca phn b tr ca van
xc nh theo s lng v cch b tr ca d tr, ca sa cha v ph thuc vo chiu rng khe
ca van, khong cch cho php nh nht gia cc khe ca theo iu kin b tr cc thit b c
kh, quan st v sa cha ca van chnh (cng tc).
Chiu di on chuyn tip ph thuc vo s bin i hnh dng v kch thc trong phm vi
phn ny hoc ph thuc vo gc m rng cho php (xem Bng 1).

5.13. Vi mc ch gim hoc loi tr i lng chn khng, bung ca van v nhng tr ngn
cn c dng hnh thoi thun v mt ct ngang thay i u n theo chiu di bung. Ni chung
cn tho mn iu kin:

i .i Z i i +1.i +1 Z i +1

(1)

trong i, i, Zi l h s lu lng, din tch mt ct ngang v ngp ca trn bung ca van

di mc nc thng lu ti mt ct th i xc nh theo 7.3 v 7.4.
CH THCH:
1. Khi chn khng trong bung ca van ln, khng nn lm bung ca van theo kiu m
rng.
2. Trong bung ca van c phn m rng th gc m rng khng c ln hn nhng tr s ghi
trong Bng 1.
Bng 1 - Gc m rng gii hn trong bung ca van
Vn tc dng chy ti mt ct nh nht (m/s)
Gc tm gii hn ca on M rng phng
m rng trc thng
M rng khng gian

25

40

60

430

215'

030

5.14. Khi thit k bung ca van cn nh gi tnh cht nguy him do hin tng xm thc trn
cc cu kin ca bung v trn c s nghin cu thc nghim ra cc bin php khc phc s
h hng do hin tng ny gy ra.
5.15. c th quan st v sa cha, chiu cao v chiu rng ca mt ct cng khng nh hn
1,6 m v 1,2 m. Khi khng thc hin theo ng quy nh ny cn phn tch k trong tng iu
kin c th.
5.16. dc ca y cng di khi cn tho cn nc trong cng khng c nh hn 0,001.
5.17. Trng hp trc ca vo ca cng c b tr li chn rc, ty theo iu kin vt rc th
cng hay bng my nn khng ch vn tc trc li t 0,5 m/s n 1,0 m/s.
6. Cc thit b chnh ca cng
6.1. Cng di su c th c nhng thit b ch yu sau y:
6.1.1. Ca van chnh dng ngn nc khi cng khng lm vic v iu tit lu lng khi cn
thit. Theo iu kin lm vic, ca van chnh c chia thnh hai loi: ca van iu tit lu
lng v ca van khng iu tit lu lng. Ca van iu tit lu lng lm vic m bt k
cn ca van khng iu tit lu lng ch lm vic khi ng hoc m hon ton.
6.1.2. Ca van d tr dng ng cng trong trng hp c s c khi thi cng hoc khai thc:
C th dng cnh ca d tr ng cng trong thi gian sa cha ca van chnh hoc cng
(trong trng hp ny gi l cnh ca d tr - sa cha).
6.1.3. Cnh ca sa cha dng ng cng trong thi gian sa cha. Trong thc t thng
dng cnh ca d tr - sa cha.
6.1.4. Li chn rc dng ngn rc v cc vt ni tng i ln b dng chy cun vo cng.
6.1.5. Cc thit b c kh ng, m ca v li chn rc.
6.2. Kiu cnh ca c quyt nh bi kch thc v kt cu cng, i lng ct nc trc
cnh ca v yu cu khai thc.
Khi so snh kinh t v k thut cc phng n cn xt:
- iu kin thy lc ca ca van, kh nng pht sinh hin tng kh thc v rung ng;
- c im tng mc nc thng lu khi c l v tc m ca cn thit lc ;

- iu kin tiu nng ca dng nc chy qua cng;

- Kh nng kt hp nhng cng trnh x l thi cng v khai thc;
- iu kin b tr cc thit b ng m, quan st v sa cha;
- iu kin sa cha v lm kn nc ca van.
CH THCH: Khi la chn kiu ca van cn da vo nhng c tnh cng tc v cc c trng
thy lc ca cc loi cnh ca di su ghi trong Ph lc A v B.
6.3. Ct nc tc dng ln ca van nh hng ti cc c trng thy lc v ti trng tc dng
ln ca do khi xc nh kch thc ca v lc nng cn ch ti i lng ny.
6.4. Khi chn kiu ca van v v tr ca trong cng cn theo cc quy nh sau:
6.4.1. Khi din tch ca ln hn 20 m2, theo th t hp l dng ca cung hoc phng.
6.4.2. Khi din tch ca t 8 m2 n 20 m2 theo th t hp l dng ca cung, ca phng, van kim
hoc van hnh nn (t phn cui ng).
6.4.3. Khi din tch ca nh hn 8 m2 c th dng tt c cc loi ca di su. Nu b tr ca
phn cui cng, c th dng van kim hoc van hnh nn.
6.4.4. Khi b tr ca cui cng c th loi tr c hin tng chn khng trong cng, d dng
quan st v sa cha ca v.v... Song, trong trng hp ny, on ng trc ca van lun chu
tc dng ca p lc nc v iu kin lin hip thng h lu cng s xu hn so vi trng
hp b tr ca cui u vo hoc on vo.
6.4.5. Khi thit k cng c ca t cui u vo hoc on vo, ct nc ln, cn thay i dn
dn mt ct ca cng trong phm vi gn ca bo m ch chy khng p n nh v a
khng kh vo trong cng. Trong trng hp ny cn nghin cu lp bc mt trong ca ng ti
khu vc sau ca, hnh dng cc khe van, mp di ca van v ngng to ra cc ch
thy lc tt sau ca.
6.4.6. Nu chuyn ng ca nc sau ca van l chuyn ng c p th tt nht nn dng cc
loi ca van khng cn khe van v gim din tch mt ct ra. Khi gim din tch mt ct ra, kh
nng tho ca cng s gim do cn phi lun chng kinh t.
6.4.7. Trong bung ca van cho php chy chuyn tip trong trng hp a khng kh vo
cng y v khng c nc chy trc tip sau ca hoc chuyn dch trong bung ca van.
6.5. i vi ca d tr - sa cha nn dng loi ca phng.
6.6. Khi ti cc b phn ca cng c kh nng kh ha dng chy cn p dng cc bin php
phng chng kh thc nh thay i ng bin cng trnh, dng loi vt liu c bn kh thc
hoc b tr ng dn khng kh vo cng. ng dn khng kh tnh ton cn m bo vn tc
khng kh trong ng khng ln hn 60 m/s.
CH THCH: gim i lng chn khng, c th tng tr s sc khng phn sau ca hoc
h thp cao trc ng ti mt ct ra khi ca ra ngp di nc h lu.
6.7. Cn la chn cc thit b ng m c th ng m ca nhanh chng v kp thi, ng
thi b tr cc thit b nng trn ch kh ro (bung hoc hm), v.v...
CH THCH: C th ng dng cc thit b iu khin t xa hoc t ng.
6.8. Cn thit k cc thit b ng m ring i vi ca chnh. Trong trng hp cng c nhiu
ca nh nhau c th dng mt thit b ng m mt s ca.
7. Ni dung v trnh t tnh ton thy lc cng di su
7.1. Cc ni dung cn tnh ton
Trong trng hp chung, tnh ton thy lc cng di su gm:
- Nghin cu ch dng chy trn mi phn cng;

- Xc nh kh nng tho (lu lng) ca cng;

- Kim tra kh nng hnh thnh phu kh;
- Kim tra kh ha, kh thc v xc nh p sut thy ng trong cng;
- Tnh ton lin hip dng chy sau cng v h lu.
7.2. Ch dng chy trong cng di su v s tnh ton thy lc
7.2.1. Theo ch thy lc, cng di su c chia ra:
- Cng c p, ca ra khng ngp hoc ngp (Hnh 2a,b);
- Cng lm vic theo ch chy hn hp (Hnh 2c,d);
- Cng khng p (Hnh 2e).
7.2.2. Cng di su cn m bo ch c p hoc khng p n nh.
Khi thit k cng di su lm vic theo ch chuyn tip t c p sang khng p hoc ngc
li, t khng p sang c p hay trong ch hn hp cn nghin cu thc nghim v lun
chng v kinh t, k thut.
7.2.3. Khi ct nc trn ngng ca vo H < 1,15h cng s lm vic theo s chy qua p
trn. Trong trng hp ny, kh nng tho ca cng xc nh theo TCVN 9147:2012.
7.2.4. Trng hp H 1,5h cng c th lm vic theo s chy qua l, qua vi (ng ngn)
hoc ng c p.
Nu chiu di cng L nh hn chiu di gii hn Lgh, cng s lm vic theo s chy qua l.
Tr s Lgh, ph thuc hnh dng ca vo, ly theo Bng 2.
Khi L > Lgh, cng s lm vic theo ch chy c p nu tho mn iu kin nu trong 7.2.5.
CH THCH:
1) ng c coi l ng ngn (c th b qua tn tht do ma st theo chiu di ng) nu Lgh < L <
40R (R l bn knh thy lc)
2) Nhng vn tn ti v tiu chun ngp ca vo trong iu ny v 7.2.3 xem ch thch 3
ca 3.1.

Hnh 2 - Cc ch dng chy qua cng

Bng 2 - Chiu di gii hn ca cng

Hnh dng u vo
1. Ca vo mp sc

Lgh
4h

2. Ca vo c mp trn vi:
r/h 0,5

3h

r/h 1,0

2h

3. Ca vo c hnh dng thun (khng c hin tng tia dng tch khi ming ng)

7.2.5. Cng c th lm vic trong ch c p n nh khi:

- B tr ca van ti ca ra;
- Ca cng t ti u vo, m hon ton v tho mn iu kin:
a) Ca vo thun;
b) Tha mn bt ng thc.

v + 1

.v . Z v >

+ 1

. r . Z

(2)

trong :
v l h s tn tht ti u vo;
v l din tch mt ct ti cui u vo, tnh bng m ;
2

r l din tch mt ct ti ca ra, tnh bng m2;

Zv l hiu s cao mc nc thng lu v cao trn cng ti mt ct cui u vo, tnh
bng m;
Z l ct nc tc dng ca cng, tnh bng m;

l tng cc h s tn tht t ca vo n ca ra tnh vi mt ct ra

CH THCH: Nu khng tha mn iu kin (2) cn thu hp mt ct ra, tng nhm trn phn
x hay b tr ca ra di mc nc h lu.
7.2.6. Cng s lm vic theo ch khng p n nh nu thc hin cc bin php sau:
- Tng khong khng gia mt thong v trn cng;
- B tr trn cng ti ca ra cao hn mc nc h lu;
- Tng dc y;
- a khng kh vo u on khng p.
CH THCH:
1) m bo ch chy khng p n nh i vi cng di (L/h > 10) v khi s Froude ln (Fr
> 10), trong tt c mi trng hp cn a khng kh vo u on khng p.
2) Tnh n nh ca ch khng p v bin php a khng kh vo cng trnh cp I, cp II
hoc nhng cng trnh phc tp (tuyn cng, Fr > 15 20) bt k cp no cn phi lun chng
bng nhng nghin cu chuyn .
3) Kch thc ca ng dn khi cn tnh ton c th (xem 7.8) v khng c nh hn min xc
nh theo iu kin:

k.min = 0,04.

(3)

trong :
k l h s lu lng ca ng dn kh, xc nh theo cc cng thc thy lc thng thng;
min l din tch mt ct ngang ti thiu ca ng dn kh, tnh bng mt vung (m );
2

l in tch mt ct ngang cng, tnh bng mt vung (m2).

4) dy (theo din tch) ca ng khng p khng c ln hn cc tr s ghi trong Bng 3.
Bng 3 - dy gii hn ca ng khng p
Fr

< 10

10-20

n/

0,90

0,80

> 20
0,75

CH THCH 1: n l din tch mt ct t ca dng chy, tnh bng mt vung (m );

2

CH THCH 2: l din tch mt ct ngang ca cng, tnh bng mt vung (m2).

7.2.7. Tnh n nh theo ch chy khng p c xc nh theo s Froude (Fr) ca dng chy
trong cng v s Froude gii hn (Frgh). Khi:
Fr < Frgh

(4)

ch chy khng p trn phn x ca cng n nh. S Frgh xc nh theo 7.2.8.

7.2.8. i vi cng di (L/h > 10), mt ct ch nht, chuyn ng ca dng chy trong cng gn
nh chuyn ng u v 5 < Fr < 45, s Frgh xc nh theo th Hnh 3 (Khi s Fr > 45 cn
nghin cu thy lc trn m hnh).
CH THCH:
1) Khi mt ct cng khng phi hnh ch nht c th tnh tng ng theo din tch mt ct
ch nht c kch thc tng ng vi din tch tnh i;
2) Trng hp Fr < 5, khi xc nh tnh n nh ca ch chy khng p, khng cn xt n
nh hng ca khng kh, tc l c th dng cc phng php v ng mt nc theo cc
cng thc thy lc thng thng (7.2.9) nghin cu tnh n nh ca ch chy khng p
trong cng (khi khng c nc nhy trong cng v chiu su dng chy trong cng nh hn
chiu cao cng th ch chy qua cng l khng p n nh);
3) Khi dy n/ ln hn 0,7 n 0,8 v Fr < 5 c th pht sinh hin tng to sng trong cng
hoc trng hp c bit, khi chiu su dng chy trong cng gn bng chiu su phn gii hk
c th pht sinh hin tng nhy sng.

CH THCH:

hn l chiu su dng chy trong cng; K =

k .
b.h

l din tch mt ct ngang ca ng dn kh; cc k hiu khc xem iu 4.

Hnh 3 - th xc nh s Froude gii hn
7.2.9. Khi b qua nh hng ca khng kh (Fr < 5), chiu su dng chy trong cng xc nh
theo quan h:

2 =1 + (i J ).l

(5)

trong :
1 v 2 l t nng mt ct ti tuyn 1-1 v 2-2, tnh bng mt (m);
Cc ch s 1 v 2 l th t theo chiu dng chy (hnh 22); i l dc y;
I l khong cch gia hai mt ct 1-1 v 2-2, tnh bng mt (m);

J l dc thy lc trung bnh trong on I, tnh theo cng thc:

v2
J= 2
C .R

(6)

v , C , R l tr s vn tc, h s Sedi v bn knh thy lc trung bnh i vi cc mt ct 1-1 v 22

v=

v1 + v2
C + C2
R + R2
;C = 1
;R= 1
2
2
2

(7)

CH THCH: Phng trnh (5) phi gii bng cch th dn. V d, gi thit cc tr s l v h2,

v22
tnh 2 theo cng thc (5) v 2' theo cng thc: 2 ' = h2 +
2. g
Nu cc tr s 2 v 2' bng nhau th cc tr s I v h2 gi thit l cc nghim cn tm.
7.3. Xc nh kh nng tho ca cng di su
7.3.1. Kh nng tho (lu lng) ca cng c p xc nh theo cng thc:

Q = .r . 2. g.Z

(8)

1
r

(9)

+ i .
trong :

r l h s ng nng ti mt ct ra. Khi khng c g c bit (gn ca ra khng c ch un

cong, gy khc hoc chng ngi vt v.v...), c th ly r = 1;
i l h s sc khng thy lc ti mt ct cn tnh tn tht ct nc cc b v h s tn tht do
ma st theo chiu di;

i . r
l tng cc h s tn tht cc b v ma st theo chiu di t mt ct vo n mt
i
ct ra quy i v lu tc ti ca ra;

i l din tch ti mt ct tnh tn tht cc b hoc din tch ti on tnh tn tht ma st theo
chiu di;
Cc k hiu khc xem iu 4.
CH THCH:
1) Cc h s tn tht cc b trong cng c p cn tnh i vi: ca vo, ca van (khi m khng
hon ton), cc khe van, ch cong, phn thu hp v m rng v.v... Cc h s tn tht cc b k
trn xc nh theo Ph lc A;
2) Trng hp sc khng cc b phc tp hoc i vi nhng cng trnh quan trng, cc tn
tht ct nc cc b cn xc nh bng thc nghim;
3) Tn tht ct nc do ma st theo chiu di ng c p xc nh theo tiu chun tnh ton tn
tht thy lc do ma st dc theo chiu di ng hin hnh, c th tham kho Ph lc E;
4) Ct nc tc dng ca cng xc nh theo 7.4.
5) Khi khng c s thay i mt ct trn ton b chiu di cng h s lu lng c th tnh
theo cng thc (10);

(10)

L
r + c +
D

trong :
c l h s sc khng thy lc ti mt ct cn tnh tn tht ct nc cc b;

L
l h s tn tht do ma st theo chiu di, xem ch thch 3 ca 7.3.1 v iu E.1 Ph lc
D

E.

7.3.2. Kh nng tho ca cng ngn (xem ch thch 7.2.4) xc nh theo 7.3.1 nhng b qua tn
tht thy lc do ma st chiu di ng.
7.3.3. Kh nng tho ca cng theo s chy qua l xc nh theo cng thc:

Q = c . .e . 2.g .Z

(11)

trong :
c l h s vn tc ti mt ct co hp, c th ly c = 0,97 khi trc ca vo khng c khe van v
c = 0,94 nu trc ca vo c khe van;

l h s co hp ng, xc nh theo 7.3.4 v 7.3.5;

e l din tch ca l, tnh bng mt (m);
Z l ct nc tc dng xc nh theo 7.4, nhng thay hr = hc = .h (h l chiu cao l). Trng
hp sau l (sau ca van m khng hon ton) tn ti chn khng, i lng Z trong cng thc
(11) xc nh nh sau:
Z = H0 - e. + hck;
Ho l nng lng ring ti mt ct trc l (hoc trc van) k c ct nc tn tht t ca vo
n mt ct ny v ct nc vn tc ti gn, tnh bng mt (m);

hck l i lng chn khng trong ng dn kh sau l (hoc sau ca van), tnh bng mt (m).

7.3.4. Trong trng hp chung, h s co hp dng khi chy qua l xc nh theo cng thc:

(12)

c (c + c2 + v 1)

CH THCH:
1) v l h s sc khng thy lc xc nh theo Ph lc A;
2) C th ly c = 0,97 - 0,98. Khi ca vo (l) c mp sc, h s c th ly theo Bng 4.

Bng 4 - H s co hp trng hp chy qua l

h/H

0,10

0,20

0,25

0,30

0,35

0,40

0,45

0,50

0,55

0,60

0,617

0,620

0,622

0,625

0,628

0,633

0,638

0,645

0,650

0,660

7.3.5. H s co hp dng chy khi chy di cc loi ca di su xc nh theo cng thc:

(13)

n.c (c + c2 + cc 1)

trong
n l m tng i, n = e/h;
cc l h s tn tht thy lc ca ca, xc nh theo Ph lc A;
c l h s vn tc ti mt ct co hp, ly theo tr s c trong cng thc (12).

i vi ca phng, thng ng, mp sc, dng chy c p (cc tia ngp) h s c th ly theo
Bng 5. Trng hp dng chy khng p (cc tia khng ngp) h s ly theo Bng 4.
Bng 5 - H s co hp i vi dng chy di ca phng c p
e/h

0,10

0,20

0,25

0,30

0,35

0,40

0,45

0,50

0,55

0,60

0,630

0,635

0,647

0,665

0,689

0,717

0,755

0,800

0,870

1,00

7.4. Xc nh ct nc tc dng ca cng di su

7.4.1. Cc trng hp khi xc nh ct nc tc dng ca cng di su:
- Chiu rng ca phn lin hip bng chiu rng ca ca ra (Hnh 4);
- Chiu rng ca phn lin hip ln hn chiu rng ca ca ra (Hnh 5);
- Sau ca ra khng c bc (Hnh 4 v 5);
- Sau ca ra c bc (Hnh 6);
- Ca ra khng ngp (Hnh 4 v 6);
- Ca ra ngp (Hnh 7 v 9).

Hnh 4 - S dng chy qua cng khi

chiu rng lin hip bng chiu rng
cng v sau cng khng c bc

Hnh 5 - S dng chy qua cng khi chiu

rng lin hip ln hn chiu rng cng v sau
cng khng c bc

Hnh 6 - S dng chy qua cng trng hp sau ca ra c bc khng ngp

7.4.2. Khi xc nh ct nc tc dng ca cng khng c bc cn phn bit cc trng hp:
7.4.2.1. Ca ra khng ngp
t h2

(14)

h2 l chiu su lin hip vi chiu su thu hp hc. Trng hp phn lin hip lng tr, y bng
( dc y i = 0) v b = B (Hnh 4), chiu su h2 l chiu su lin hip vi chiu su nc ti
ca ra hr.

7.4.2.2. Ca ra ngp
t > h2

(15)

CH THCH: i lng h2 xc nh theo Ph lc C.

7.4.3. Trng hp sau ca ra khng c bc, ct nc tc dng Z xc nh theo cc cng thc:

7.4.3.1. Khi ca ra khng ngp:
Z = To - hr;

(16)

Khi ca ra ngp:
Z = To - 1 + Zph
To = T +

(17)

v02
2. g

To l nng lng ring trc cng trnh ng vi mt phng so snh, tnh bng mt (m);

(17)

vo l lu tc tin gn, tnh bng mt trn giy (m/s).

7.4.4. Ct nc phc hi Zph xc nh theo cng thc :

Zph = A0.

v2
(vr v2 )
g

(18)

trong :
vr l vn tc trung bnh ti mt ct ra (mt ct 1-1, Hnh 7), tnh bng mt trn giy (m/s);
v2 l vn tc trung bnh ti mt ct cui phn lin hip (Hnh 7), tnh bng mt trn giy (m/s);
Ao l h s hiu chnh, xc nh theo cc cng thc (19), (20).
a) Trng hp chiu rng ca ra bng chiu rng phn lin hip (b= B),

Ao =

2t
,
2t + Z ph

(19)

b) Trng hp chiu rng phn lin hip ln hn chiu rng ca ra (Hnh 5).

Ao =

2. 2
2.2 + B.Z ph

(20)

Trong :
2 l din tch t ca dng chy ti cui phn lin hip (mt ct 2-2, Hnh 7), tnh bng m ;
2

B l chiu rng phn lin hip, tnh bng mt (m).

CH THCH: Cng thc (18) dng trong trng hp lng dn lng tr, mt ct ch nht.

Hnh 7 - S dng chy qua cng trng hp ca ra khng c bc v ngp

7.4.5. Tiu chun ngp ca cng c bc c quy nh nh sau :
7.4.5.1. Ca ra khng ngp
t tgh;

(21)

7.4.5.2. Ca ra ngp (Hnh 9)

t > tgh

(22)

tgh l chiu su gii hn, xc nh theo 7.4.6, tnh bng mt (m)

7.4.6. Khi xc nh chiu su gii hn tgh cn phn bit cc trng hp:

7.4.6.1. Trng hp =

b
> 0,65 0,70
B

t gh = a2 + 2.a.h0 gh + o .hr2 + (1 0 ).h02gh + A

(23)

trong :

o =

b
. Khi tr ngn lt < h0gh hoc khng c tr c th ly o = 1; cc k hiu b, Bo, B v hr ghi
B0

trn Hnh 8;
hogh l ct nc gii hn, xc nh theo cng thc:
h0gh = 0,58.hr. 2. '.Frr + 1
' = 0 =

b
khi lt > hr v
B0

' = 0 =

b
khi lt < hr;
B

(24)

q2
Q
Fr =
;q = ;
3
g.hr
b
A=

2.Q 2 r t

g.B r t

(25)

r v t l h s ng lng ti mt ct ra v cui phn lin hip, c th ly r = 1 v t =1,03;

r v t l din tch mt ct ra v cui phn lin hip, tnh bng mt vung (m ).
2

7.4.6.2. Trng hp < 0,65 cn chia ra cc trng hp:

a) Khi b 4.(hopg - hr), tr di hay ngn
tgh = a + hopg
hopg xc nh theo cng thc (24).
b) Khi b < 4.(h0pg - hr) cn tnh nh sau:
- i vi tr ngn tgh xc nh theo (23);
- trng hp tr di tgh xc nh theo (26);
CH THCH: Chiu di tr lt, tnh t u n mp bc (Hnh 8).

(26)

Hnh 8 - S dng chy qua cng khi ca ra c tr pin

7.4.7. Ct nc tc dng ca cng c bc xc nh nh sau:
7.4.7.1. Khi ca ra khng ngp:
a) trng hp b = B
Z = T0 - hr;

(27)

b) trng hp b < B, p sut di tia bng p sut khng kh:

1
Z = T0 hr
2

(28)

7.4.7.2. Khi ca ra ngp:

Z = To - hr -

(29

l ngp tnh bng mt (hnh 8) xc nh theo 7.4.8.

7.4.8. su ngp xc nh nh sau:

7.4.8.1. Khi =

b
> 0,65 - 0,70 cn chia thnh hai trng hp:
B

a) Trng hp > 3 (hopg - hr), i lng = ho - hr

(30)

h0 = t 2 A a

(31)

tr s A xc nh theo biu thc (25);

l hiu s cao mc nc h lu v y cng ti ca ra (hnh 8), tnh bng mt; = t - a.
b) Trng hp 3(hogh - hr) tr s xc nh theo h thng phng trnh:

Khi gii h phng trnh trn nn xy dng nhng ng cong = f(h0) theo cc phng trnh
(32) v (33). im ct nhau ca hai ng ny cho tr s v ho cn tm.

Hnh 9 - S dng chy qua cng trng hp ca ra c bc v ngp

7.4.8.2. Khi < 0,65 cn chia thnh hai trng hp:
a) Trng hp khng c tr hoc chiu di ca tr ngn (It 0):
= t - a - hr

(35)

b) Trng hp c tr, i lng xc nh theo cng thc (33) vi tr s:

h0 = t - a

(36)

CH THCH: Khi khong cch t ca ra n bc ln (I hr) c th tnh nh khng c bc.

7.5. Cc yu t nh hng n kh nng tho ca cng

7.5.1. Cc bin php tng cng kh nng tho ca cng:

Ngoi vic tng din tch mt ct ngang, kh nng tho ca cng c th tng nu thc hin cc
bin php sau:
- Thit k u vo c dng cong thun gim bt tn tht ct nc ti ca vo (xem Ph lc
A);
- La chn ca van c hnh dng hp l v thy lc (xem Ph lc A v B);
- Nghin cu gim bt nhm ca thnh ng i vi cng ngm - L < 40R; bin php gim
nhm thnh cng tng kh nng tho ca cng t c hiu qu;
- Khi cng c on cong, trong iu kin c th nn chn bn knh cong hp l vn tc trn
ch cong phn b u n, khng pht sinh hin tng kh thc v tng cc h s tn tht trn
on cong nh nht (7.5.2);
- Khi h s kh ha trn cc b phn ca cng nh hn h s kh ha phn gii (7.7.2) nn m
rng ca ra vi gc v din tch r hp l (7.5.5);
- Nghin cu hnh dng hp l ca phn lin hip h lu tng ct nc phc hi (7.5.6).

7.5.2. Bn knh cong li nht v sc khng thy lc c th xc nh theo cng thc:

7.5.2.1. i vi on cong c tit din trn.

rt

4, 5

d 2,17
= 0,003. 2
n

(37)

trong :
rt l bn knh cong tnh n trc ng, tnh bng mt (m);
d l ng knh ng, tnh bng mt (m);
n l h s nhm.

7.5.2.2. Khi on cong c tit din hnh ch nht:

rt 4,5 =

0,032.h 3, 5 .R 4 / 3
,
n2

(38)

trong :
R l bn knh thy lc, tnh bng mt (m);
h l kch thc mt ct theo hng bn knh cong, tnh bng mt (m);
n l h s nhm.

7.5.3. nh hng ca on m rng ti kh nng tho ca cng c th nh gi theo cng thc

sau:

trong :
l h s lu lng khi phn ra khng m rng;
m.r l h s lu lng khi phn ra m rng;

i r l tng cc h s tn tht t mt ct vo n mt ct ra (tnh trong trng hp on
i
ra khng m rng). Cc k hiu i, r v i xem trong 7.3.1;
ph l h s phc hi ng nng trong phn m rng, xc nh theo 7.5.4.

7.5.4. H s phc hi ng nng trong on ra m rng tnh theo cng thc (40)

ph = - m.r - r.
r

(40)

trong :
m.r l h s tn tht trong on ng m rng, tnh theo mt ct u ca phn m rng (xem Ph
lc A);
v r l din tch mt ct u v cui (mt ct bnh thng v mt ct ra) on m rng;
v r l h s hiu chnh vn tc ti mt ct u v cui on m rng. Trong nhng tnh
ton gn ng c th ly = 1,0 v r = 1,1 1,3.

7.5.5. m bo khng c hin tng tia dng tch khi thnh ng, gc m rng ton b theo
mt bng nn ly nh sau:
10 khi V 10 m/s;
o

5 8 khi 10 m/s < V < 20 m/s

o

Khi vn tc dng chy V > 20 m/s khng nn m rng phn ra v c th pht sinh hin tng kh
thc.
CH THCH: Khi m rng mt hng nn m rng theo mt bng gim tr s lu lng ring.

7.5.6. Hiu qu ca phng php tng kh nng tho ca cng bng bin php lm tng ct
nc phc hi trn phn lin hip nh gi theo cng thc:

Z ph
Q2
= 1+ '
Q1
Z

(41)

trong :
Q1 l lu lng cng khi cao trn cng ti ca ra cao hn cao mc nc h lu;
Q2 l lu lng cng khi b tr cao trn cng ti ca ra thp hn cao mc nc h lu mt
i lng Zph;
Z l chnh mc nc thng h lu cng; Zph l ct nc phc hi.
Trng hp hr > hk ct nc phc hi Zph xc nh theo 7.4.4.
Khi hr < hk, cao trn cng ti ca ra thp hn mc nc h lu nhung ca ra khng ngp
(hnh 10), phn lin hip lng tr, mt ct ch nht, ct nc phc hi Zph c th tnh gn ng
theo cc cng thc (42) (44).

7.5.6.1. i vi s hnh 10a,

hoc theo ng cong a (Hnh 11);

7.5.6.2. i vi s Hnh 10b

Trng hp c bit P = hk c th ly Zph theo ng cong b Hnh 11;

Hnh 10 - Cc trng hp mc nc h lu ln hn cao trn cng

7.5.6.3. i vi s hnh 10c.

l gc nghing (Hnh 10c). i vi gc nghing ti u = 18 c th ly Zph theo ng cong c

Hnh 11;

Hnh 11 - Biu xc nh ct nc phc hi Zph

7.5.6.4. i vi s hnh 10d c th ly Zph theo ng cong d Hnh 11.
7.6. Kim tra kh nng hnh thnh phu kh
7.6.1. S hnh thnh phu kh
Khi cht lng chy qua l ln cc ct nc nh v khi tho cn bnh cha thng hnh thnh
cc phu. Qu trnh chy ny phc tp v c lin quan n s quay ca cht lng i vi ng
trc ca phu. Cng quay ca phu c th ln n mc to nn mt di khng kh (li) ca

phu, chim ton b chiu dy ca cht lng v n su vo l x (Hnh 12). Khi din tch lm
vic ca l v kh nng thot ca n s b gim xung.

Hnh 12 - S phu kh
7.6.2. iu kin khng hnh thnh phu kh
H1 < Hk

(45)

trong :
Hk l ct nc phn gii, tnh bng mt (m);
H1 l ct nc trc cng tnh n trung tm l, tnh bng mt (m).

7.6.3. Ct nc phn gii tng ng vi s xut hin s gin on ca li khng kh i vo l

y c th xc nh theo cng thc:

trong :
D l ng knh l, tnh bng mt (m);
Vo l vn tc trung bnh ti mt ct co hp (n-n) ti khong cch gn bng 0,5D thp hn mt
phng l, tnh bng mt trn giy (m/s).

a) L t nm ngang

b) L t trn vch ng

Hnh 13 - th xc nh ct nc phn gii

CH THCH: tnh ton theo cng thc (46), nn dng th Hnh 13a.

7.6.4. Nu l t trn vch ng v ngay gn y th vic kim tra kh nng gin on ca

phu khng kh vo trong l cng tin hnh tng t trng hp trc, nhng s dng th

hnh 13b. Cng trng hp ny nu l t xa y th tnh ton s tin hnh tng t nh tnh
ton l y theo th Hnh 13a.

7.7. Kim tra kh nng xut hin kh ha

7.7.1. Yu cu tnh ton
Tnh ton kim tra kh nng xut hin kh ha trong cng nhm mc ch xc nh h s kh ha
trn cc cu kin ca cng v ngn nga kh nng xut hin chn khng trong cng dn ti hin
tng kh thc lm mt tnh n nh ca dng c p do khng kh qua bung ca van v cc li
khc.
Kim tra kh nng xut hin kh ha trong cng cn c tin hnh trn cc phn sau: cc b
phn ca bung ca van, u vo v cc on ng. i lc, ngoi cc phn ni trn cn xy
dng ng p sut dc tuyn cng trnh.
Trnh t v phng php tnh ton cn tun theo cc tiu chun v tnh ton kh thc hin hnh.

i vi cc cng trnh cp I v II hoc trong trng hp phc tp cn xc nh bng thc

nghim.
7.7.2. iu kin khng pht sinh kh ha ti mt b phn (vt chy bao) no trn thnh
lng dn:
K > Kpg.

(47)

H s Kpg xc nh theo 7.7.5 n 7.7.8

7.7.3. Trong mt s trng hp, nu vic tha mn 7.7.2 dn n kch thc cng trnh qu ln
c th xem xt phng n cho php hnh thnh kh ha nhng khng ch giai on u, kh
nng xm thc yu hoc khng c. Khi K > 0,85.Kpg.
Cc b phn cng trnh c ng bin c thit k theo iu kin ny cn c nh k kim
tra tnh hnh xm thc v c th sa cha khi thy cn thit.

7.7.4. H s kh ha K c xc nh theo cng thc

7.7.4.1. Ct nc c trng c xc nh theo cng thc (49)

HDT = Ha + hd

(49)

trong :
Ha l ct nc p lc kh tri (Bng 6), tnh bng mt (m);
hd l ct nc p lc d, tnh bng mt (m).
- i vi dng khng p hd = hn.cos
hn l chiu su dng chy ti mt ct tnh ton, tnh bng mt (m);
l gc nghing ca y lng dn so vi phng ngang, tnh bng radian (rad).
- i vi dng chy c p hd = Z1 - hw
Z1 l chnh lch cao mc nc thng lu n trn ca mt ct ang xt, tnh bng mt (m);
hw l ct nc tn tht tnh t mt ct trc ca vo n mt ct ang xt, tnh bng mt (m).

Bng 6 - Bin i ca ct nc p lc kh tri theo cao

Cao
,

100

200 300 400 500 600 700 800 900 1000 1200 1500 2000 2500 3000

m
Ha,
10,33 10,23 10,09 9,98 9,84 9,74 9,62 9,52 9,38 9,28 9,18 8,95 8,64 8,14 7,70 7,34
m

7.7.4.2. Ct nc phn gii

Tr s ct nc phn gii ca nc theo nhit c xc nh theo Bng 7

Bng 7 - Bin i ca ct nc p lc phn gii theo nhit

Nhit (C)
Hpg (m)

10

15

20

25

30

40

0,09

0,13

0,17

0,24

0,32

0,44

0,75

7.7.4.3. Lu tc c trng
Khi tnh ton cho trng hp ca van m hon ton VDT ly bng lu tc bnh qun ca dng
chy ti cui u vo V.
Trng hp khi ca van m mt phn VDT c ly bng lu tc bnh qun ti mt ct co hp
Vc .

7.7.5. H s kh ha phn gii ca ca vo

Kpg =

C pmax + .p

(50)

trong :

C max l h s gim p lc ln nht xc nh theo 7.7.6;

p l h s tiu chun mch ng p lc ti ca vo xc nh theo 7.7.7;
l h s mch ng ln nht, ph thuc vo mc m bo P% v h s i xng Cs.
Trng hp quy lut phn b bnh thng (Cs = 0) tr s ly theo Bng 8.

Bng 8 - H s mch ng khi Cs = 0

P%

3,0

2,0

1,0

0,5

0,2

0,1

0,05

0,025

0,01

0,005

0,001

1,88

2,05

2,33

2,58

2,88

3,09

3,29

3,48

3,72

3,83

4,26

CH THCH:
1) Khi p sut tc thi gn bng p sut to hi hoc quy lut phn b khng bnh thng (Cs
0) cn nghin cu mch ng p sut bng thc nghim.
2) Mc m bo P% cn xt n thi gian lm vic ca cng trnh, nhim v ca cng trnh, mt
trong cng trnh c bc hay khng v.v... Trong tnh ton s b tr s P% c th ly nh sau:
- i vi cc cng trnh vnh cu v cc ca khng iu tit P% = 0,01 0,1;
- i vi cc cng trnh tm thi t hot ng v i vi cc ca sa cha P% = 2 0,5.

7.7.6. H s gim p lc ln nht (tr s trung bnh thi gian)

trong :
-1

pv l p sut d (tr s trung bnh thi gian) ti trn cng mt ct cui u vo, tnh bng 10
2
Pa (1 kg/m ); Cc k hiu khc xem iu 4.
Tr s C p max c th xc nh theo cc biu Hnh 14 v 15.

A. Min chy khng tch dng

B. Min chy tch dng

Hnh 14 - Quan h Cpmax = f(Ks, Kr) ca cc

ca vo ng x su

Hnh 15 - Quan h Cpmax = f(Kr, ) ca cc

ca vo elip c Ks = 2 v mi thng lu
nghing gc

7.7.7. H s tiu chun mch ng p lc ti ca vo:

p =

(52)

V / 2.g

p l tr s tiu chun mch ng ct nc p lc ti mt ct cui on vo.

Tr s p ca cc dng ca vo khc nhau c th xc nh theo biu Hnh 16 v 17

CH DN:

ng 1 dng cho u vo kiu I;

ng 2 dng cho tt c cc kt cu kiu II, trn v tng kiu V;
ng 3 i vi trn v y kiu III, trn kiu IV, VI;
ng 4 i vi tng kiu III, IV v y kiu IV.
Hnh 16 - Tr s p ca cc dng ca vo

Hnh 17 - Tr s p ca
cc ca vo elip ch m
rng pha trn

CH THCH: Khi khng tha mn iu kin (47) nn thu hp mt ct ra gim chn khng
trong cng. Hnh dng v mc thu hp ph thuc ch dng chy trn phn lin hip sau
ca ra.

7.7.8. H s kh ha phn gii ti cc b phn ca bung van

H s kh ha ca bung van cn xc nh ti cc b phn sau:
- Cc mu g gh b mt bung v ca van;
- Cc khe, ca vo ging van, bc tht y (nu c)... khi m van hon ton;
- Cc khe v ca van khi van m mt phn;
- Cc u tr pin trong bung van;
- Cc thit b chng r c nc chy qua.

7.7.8.1. H s kh ha phn gii ti cc mu g gh b mt

Bng 9 - H s kh ha phn gii Kpg ca cc dng mu g gh c trng

7.7.8.2. H s kh ha phn gii khi van m hon ton

- Mt trc ca khe van

- Mt sau ca khe

Trong
Kpgy xc nh theo bng 9, loi mu s 2;

W l b rng khe; a l chiu su khe, tnh bng mt (m);

Kd l h s sa cha do thay i b rng lng dn pha sau khe van xc nh theo Bng 10.

Hnh 18 - Cc thng s v kh ha ca khe van khi m van hon ton

Hnh 18 - Cc thng s v kh ha ca khe van khi m van hon ton (tip)

Bng 10 - Tr s Kd
d/w

0,00

0,04

0,08

0,12

Kd

0,55

0,75

0,90

1,00

7.7.8.3. H s kh ha phn gii khi ca van m mt phn

Trong trng hp ny kh ha c th pht sinh t hai ngun: s tch dng khi cc b phn c
nh ca bung van v s tch dng khi b phn ng ca van. Ngun th nht nguy him vi
mi ch chy di ca van (c p hay khng p, ngp hay khng ngp). Ngun th hai ch
nguy him khi chy c p hoc chy ngp khng p.
- Trng hp tch dng khi ca van tr s Kpg xc nh theo Hnh 19

CH DN:
a) Van phng khi chon > 75%

Kpg = 1,6 - 2,0;

b) Van cung t xui

Kpg = 1,2 - 1,5;

c) Van cung t ngc: Mp h lu sc

Kpg = 1,9 - 2,0;

Mp h lu t

Kpg = 1,3 - 1,6;

Hnh 19 - Tr s Kpg khi chy tch dng khi ca van

- Trng hp tch dng khi khe van, bn khe, bc tht:
+ Khi van c b phn kn nc pha sau Kpg = 1,6 2,2;
+ Khi van c b phn kn nc pha trc Kpg = 1,2 1,6;
+ i vi bn khe, bc tht khng ni thng vi ng dn kh Kpg 1;
+ Cc phn khe van nm cch xa u van tr s Kpg xc nh nh 7.7.8.2 nhng vi Kw = 1.

CH THCH: chon l t l gia din tch hnh chiu ln mt phng nm ngang ca kt cu

van nm trong phm vi khe v din tch mt ct ngang khe.

7.7.8.4. H s kh ha phn gii u cc tr pin trong bung van

Hnh 20 - Tr pin
Bng 11 - Tr s Kpg ca cc u tr pin
u tr dng ba cung lin hp

Thng s hnh
dng

u tr dng
trn

Loi 1

Loi 2

Loi 3

Loi 4

= l0/d

2.500

1,25

1,00

1,15

2,00

= d/b

0,125

0,25

0,50

0,40

0,50

R1/d

0,500

5,12

1,48

2,10

9,20

R2/d

1,48

0,70

0,75

1,60

R3/d

0,15

0,15

0,15

Kpg

1,150

0,75

0,22

0,21

0,20

CH THCH: Khi khng chn c ng vin u tr tha mn v mt kh thc th c th chp

nhn lm bung van thu hp sau tr. on thu hp c tnh ton theo cng thc:

trong :

k l din tch mt ct ti v tr khe van trn c th pht sinh kh ha, tnh bng mt vung
2
(m );
c l din tch mt ct thu hp, tnh bng mt vung (m );
2

l h s lu lng khi tnh theo mt ct c;

Kpg l tr s h s kh ha phn gii khi cha lm on thu hp;
Ht l ct nc tc dng tnh n trn mt ct thu hp, tnh bng mt (m);

pc

l ct nc o p ti mt ct c, tnh bng mt (m);

hc* l chnh lch cao ca nh mt ct c v k, tnh bng mt (m).

7.7.8.5. H s kh ha phn gii ti khe h vt chn nc
Nc lch qua vt chn cc van di su khi ct nc H > 10 m thng gy nn kh ha khe
h. Loi ny ph thuc nhiu vo hnh dng u vt chn nc v kch thc khe h gia vt
chn nc v mt ta. S kh ha dng chy qua khe h trn kt cu van v phn c nh

thng l khng trnh khi. Tuy nhin khi khe h rt nh th kh ha ti y thng khng nguy
him.
H s kh ha phn gii i vi cc dng khc nhau ca u vt chn nc tra trn Hnh 21

Hnh 21 - Biu xc nh tr s kh ha ti u vt chn nc

7.8. Xc nh kh nng tho ca ng dn khng kh
7.8.1. Tnh ton lu lng thng kh cn thit
7.8.1.1. Khi sau van l khng p, chiu di ng dn nh (chiu di khng vt qu 30-50 ln
chiu su dng chy):
Qa = QaB

(56)

trong :
3

QaB l lu lng kh b cun vo vng tch dng sau ngng, khe van, bc tht, tnh bng m /s;
QaB = 0,1.lb.hb.VTB

(57)

hb l chiu cao bc tht (ngng), tnh bng mt (m);

lb l chiu di bc khe, ngng, tnh bng mt (m);
VTB l lu tc bnh qun ca dng chy trc v tr tch dng, tnh bng mt trn giy (m/s).
Trong trng hp c nhiu b phn tch dng th QaB phi l tng ca cc lu lng kh b ht
vo trn tng b phn.

7.8.1.2. Khi sau van l dng khng p, chiu di ng dn ln (hn 50 ln chiu su dng
chy):
Qa = QaB + Qac
Qac = 0,04.

Fr 40.Q

(58)
(59)

Fr l s Frut ca dng chy ngay sau van. Khi Fr 40 th coi nh khng c t hm kh.

7.8.1.3. Khi sau van dng chy chuyn sang c p thng qua nc nhy
Qa = QaB + Qac + Qax
Qax = .

(60)

Fr1 1)1, 4 .Q

(61)

CH THCH: Khi xc nh v tr nc nhy theo cc phng trnh trong 7.8.1, c th ly =

0,007; Trng hp chy khng p n nh = 0,005, cn i vi ch chy c p n nh =
0,012.

7.8.2. Kh nng tho ca ng dn kh xc nh theo cng thc:

trong :

k l h s lu lng ca ng dn kh, xc nh theo cc cng thc tnh ton thy lc thng

thng, ph hp vi 7.3.1.
l din tch mt ct ngang ca ng dn kh, tnh bng mt vung (m );
2

hck l chn khng trong ng dn khng kh biu th bng chiu cao ct nc, tnh bng m (m);
Cc k hiu khc xem iu 4.
CH THCH:
1) Din tch ca ng dn kh cn tha mn iu kin ghi trong ch thch 3 ca 7.2.6 v vn tc
cho php trong ng khng ln hn 60 m/s.
2) Theo iu kin an ton:
a) Khng c ly khng kh trong cc bung lm vic;
b) Cn t cc thanh chn ming ng nu phn vo l thin.

7.8.3. i lng chn khng hck v lng khng kh Qa bung ca ch nht sau ca van m
khng hon ton trong ch c p tnh theo h phng trnh:

V cng thc (62)

trong :

c l din tch co hp sau ca van, tnh bng mt vung (m );

2

l din tch mt ct bnh thng, tnh bng mt vung (m );

2

a0 l ct nc p sut d trn trn cng ti mt ct 2-2 (Hnh 22), tnh bng mt (m);
a l ngp ca trn cng ti ca ra di mc nc trc tip sau mt ct ny (Hnh 24), tnh
bng mt (m);

1 l h s lu lng ca on t ca vo n mt ct co hp sau ca van, tnh theo din tch

mt ct sau ca;
hr l chiu cao ca cng sau ca van, tnh bng mt (m);
hw l ct nc tn tht t mt ct 2-2 n ca ra, tnh bng mt (m);
i l dc y cng (on t mt ct 2-2 n ca ra);
L2 l khong cch t mt ct 2-2 n ca ra (Hnh 22), tnh bng mt (m).

Hnh 22 - S p sut trn trn cng

7.9. Xc nh v tr nc nhy trong cng:
7.9.1. Trong trng hp chung, v tr nc nhy trong cng xc nh theo cc phng trnh:

V cng thc (61), (62), phng trnh ng mt nc gia mt ct C-C v 1-1 (Hnh 23)
trong :

1, 2 v r l din tch mt ct 1-1, 2-2 v ca ra, tnh bng mt vung (m );

2

a2 l ct nc p sut d ti trng tm mt ct 2-2, tnh bng mt (m);

t l ngp ca trng tm mt ct ra di mc nc h lu trc tip sau mt ct ny, tnh bng
mt (m);
y1 l ct nc p sut d trng tm mt ct 1-1, tnh bng mt (m);
h1 l chiu su dng chy ti mt ct trc nc nhy (mt ct 1-1), tnh bng mt (m);
Qac xc nh theo cng thc (59);

Qax l lu lng khng kh b ht vo cng do nc nhy, tnh bng mt khi trn giy (m /s);
V1 l vn tc trung bnh ti mt ct 1-1, tnh bng mt trn giy (m/s).

Hnh 23 - S dng chy khi c nc nhy trong cng

H phng trnh trong 7.9.1 phi gii bng th dn. V tr nc nhy c xc nh bi khong
cch L1 gia mt ct C-C v 1-1.
CH THCH:
1) Nu tr s L1 ln hn chiu di phn tho, cng s lm vic theo ch khng p n nh.
Trng hp ngc li, khi L1<0, ch chy trong cng l c p, n nh. Khi c p n nh Qac
= 0;
2) V tr nc nhy v cc trng thi chy trong cng cn nghin cu vi tt c cc m trong
mi trng hp c th;
3) Cn loi tr m pht sinh hin tng nc nhy ngp ti mt ct co hp sau ca van.

7.9.2. Khi tnh ton s b, v tr nc nhy trong ng ch nht c th xc nh theo phng trnh:

trong
hck l chn khng trc nc nhy; h l chiu cao ca cng, tnh bng mt (m);
h1 l chiu su lin hip th nht ti mt ct 1-1 (trc nc nhy), tnh bng mt (m);
a* l ngp ca trn cng ti mt ct 2-2 di mc nc h lu trc tip sau ca ra (Hnh 22),
tnh bng mt (m);

2r

l tng cc h s tn tht t mt ct 2-2 n ca ra;

r l h s hiu chnh vn tc ti ca ra;

v l vn tc trung bnh ca dng chy sau nc nhy, tnh bng mt trn giy (m/s).
V tr nc nhy c xc nh bi khong cch L1 gia mt ct C-C v 1-1, xc nh bng
phng trnh ng mt nc gia hai mt ct ni trn.
CH THCH:
1) C th b qua i lng chn khng khi hck < 1 m;
2) i vi ng trn, khi tnh ton s b c th dng phng trnh (69) nhng cn tnh i din
tch hnh trn ra hnh vung tng ng c cnh h = b = 0.88D (D l ng knh hnh trn).

7.10. Xc nh p sut thy ng trong cng

7.10.1. Xc nh p sut thy ng sau ca van
7.10.1.1. Trong trng hp chung, khi khng a khng kh vo cng, p sut thy ng trung
bnh (theo thi gian) nh nht sau ca van tnh theo cng thc:

trong :

1 v 2 l h s hiu chnh ng nng ti mt ct co hp v mt ct 2-2;

cc l h s tn tht thy lc qua ca van, tnh vi mt ct bnh thng;
c l h s vn tc ti mt ct co hp;

'= mr .
=

mr

l h s lu lng i vi mt ct m rng;

; c v l din tch mt ct co hp v mt ct bnh thng;

Khi bung ca van c mt ct ch nht tr s = n. , y n =

e
;
h

e l m tuyt i (hnh 22), tnh bng mt (m);

h l chiu cao ca cng ti bung ca van, tnh bng mt (m);

l h s co hp dng chy qua ca xc nh 7.3.5;

Z l ct nc tc dng ca cng, xc nh 7.4;
a0 l ct nc p sut tnh t trn cng ti mt ct 2-2 (Hnh 22), tnh bng mt (m), xc nh
theo cng thc (72)

a* l hiu s gia cao mc nc h lu trc tip sau ca ra v cao im tnh p sut ti

mt ct 2-2 (Hnh 22), tnh bng mt (m);

CH l tng cc h s tn tht t mt ct 2-2 n mt ct ra tnh vi vn tc trung bnh ti mt ct

bnh thng (Hnh 23);
r l h s hiu chnh ng nng ti mt ct ra;
r l din tch mt ct ra, tnh bng mt vung (m );
2

 l din tch mt ct bnh thng, tnh bng mt vung (m ).

2

CH THCH:
1) Cn c vo cng thc (71) v (72) cn xy dng th hp = f() theo cc m tng ng

xc nh i lng p sut nh nht ( hp )min;

2) Nu i lng hp nhn c c tr s m ( hp < 0) th trn trn cng, sau ca bung van c
chn khng.

7.10.1.2. Khi phn cng sau ca van l lng tr v dc y nh (i 0,05), i lng p sut
thy ng hp c th xc nh theo cng thc:

CB l tng cc h s tn tht t thng lu n mt ct co hp sau ca van, tnh vi vn tc

trung bnh ti mt ct bnh thng .

trong :

CB' l tng cc h s tn tht thy lc t thng lu n ca van;

1
1
2 1. 2 l h s tn tht thy lc t ca van n mt ct co hp.

CH THCH: Tr s p sut nh nht sau ca van ( hp ) min xc nh theo cng thc (73) hoc
(74) vi tr s min hoc xy dng ng cong hp = f(). Tr s min xc nh theo cng thc:

trong

CH ' = CH

+ 1
r

7.10.1.3. Tr s p sut thy ng tc thi xc nh theo cng thc:

trong :

hp l p sut thy ng trung bnh theo thi gian, xc nh theo 7.10.1.1 hoc 7.10.1.2;
l h s ly theo 7.7.5;
l sai s trung bnh phng ca p sut mch ng. Trong tnh ton s b c th ly

7.10.2. Xc nh p sut thy ng sau ca vo

7.10.2.1. Tr s nh nht ca p sut thy ng trung bnh (theo thi gian) trn trn u vo (hnh
24) c hnh dng mt ct ngang bt k, xc nh theo cng thc:

hay hp = Z v C p max . .Z
2

trong
a* l ngp ca trn cng ti cui u vo di mc nc trc tip sau ca ra (hnh 24), tnh
bng mt (m);

CH l tng cc h s tn tht thy lc t mt ct 2-2 n ca ra;

l h s co hp dng chy, ph thuc vo hnh dng u vo, xc nh theo cng thc (11);
Cc k hiu khc xem iu 4.

Hnh 24 - S xc nh p sut thy ng sau ca vo

7.10.2.2. Tr s p sut tc thi ti trn u vo xc nh theo cng thc (77) nhng tr s ly
bng tr s p theo th Hnh 16.
CH THCH: Tr s vn ly theo Bng 8.

7.10.2.3. p sut thy ng trung bnh theo thi gian nh nht trn thnh li on ng cong c
th xc nh theo cng thc gn ng:

trong :
ai l hiu s gia cao im i trn thnh li v cao mc nc h lu trc tip sau ca ra
(Hnh 25), tnh bng mt (m);
Ni l kch thc mt ct i theo hng bn knh cong, tnh bng mt (m);
Trng hp mt ct ngang ch nht: Ni = hi nu on cong nm trong mt phng thng ng;
Ni = bi nu on cong nm trong mt phng nm ngang;
Khi on cong c mt ct trn Ni = di;
hi l chiu cao mt ct ngang, tnh bng mt (m);
bi l chiu rng v di l ng knh tit din (Hnh 24), tnh bng mt (m);
Ri l bn knh cong ca thnh li ti mt ct i, tnh bng mt (m);

i l h s lu lng ca cng i vi mt ct i; i = mr -

mr
i

CH THCH: Khi thit k cng khng nn ly Ri < 2.Ni

Hnh 25 - S xc nh p sut
thy ng trn thnh li on cong

Hnh 26 - Biu xc nh h s trn thnh li

on cong

7.10.2.4. p sut thy ng tc thi trn thnh li on cong xc nh theo cng thc (77) nhng
tr s ly theo th Hnh 26 (tr s ly theo Bng 8).
CH THCH: i vi cc cng trnh cp I v II hoc trong trng hp phc tp cn xc nh
bng thc nghim.

7.10.2.5. Tr s nh nht cho php ca p sut thy ng trn phn vo, bung ca van v on
cong cn tha mn iu kin:

trong :

-1

Pa l p sut khng kh ph thuc cao so vi mc nc bin, tnh bng 10 Pa (1 kg/m );

Pa

l ct nc p lc kh tri, tr s

Pa

ly bng tr s Ha trong Bng 6;

-1

Po l p sut hi nc bo ha nhit tnh ton, tnh bng 10 Pa (1 kg/m );

l khi lng ring ca nc, tnh bng kilgam trn mt khi (kg/m );
3

Cc h s , xc nh theo 7.10.1.3.

PH LC A
(Quy nh)

Xc nh cc h s tn tht cc b trong cng

Cc h s tn tht cc b di y khng bao gm h s tn tht do ma st theo chiu di phn
tnh tn tht cc b. Tnh ton tn tht do ma st di ca nhng phn trn theo ch thch 3 ca
7.3.1 i vi mt ct trung bnh ca phn tnh ton.

A.1. H s tn tht ti ca vo
Khi u vo c dng cong trn, h s sc khng thy lc ti ca vo xc nh theo th Hnh
A.1.

Hnh A.1 - H s tn tht ti ca vo

Trn Hnh A.1, r l bn knh cong ca u vo; N l kch thc mt ct theo hng bn knh
cong. Nu mt ct u vo l hnh ch nht th N = h (h l chiu cao ca cng ti cui u vo).
Trng hp u vo c tit din trn N = D, y D l ng knh ng.

A.2. H s tn tht qua li chn rc

H s sc cn cc b qua li chn rc c xc nh nh sau:
+ Khi li t thng gc vi dng chy ti

trong :

s l chiu dy thanh, tnh bng mt (m);

b l tr s khong trng gia cc thanh, tnh bng mt (m);

l h s ph thuc hnh dng thanh li (Hnh A.2), xc nh theo Bng A.1;

l gc nghing ca li so vi phng ngang.

Bng A.1 - H s ph thuc hnh dng thanh li

Dng thanh li

H s

2,42

1,83

1,67

1,03

1,00

0,76

1,7

Hnh A.2 - Cc hnh dng ca thanh li chn rc

+ Khi li t xin

trong :
K l h s xc nh theo Hnh A.3

Hnh A.3 - Biu xc nh h s K

A.3. H s tn tht khe van phng

H s sc khng thy lc khe van phng n ph thuc vo rng tng i ca khe van bn/b,
y bn l chiu rng khe van; b l chiu rng ca cng trn phn b tr ca van. Tr s n c th
ly nh sau:
Khi bn/b 0,1 tr s n = 0,05;

(A.3)

bn/b 0,2 tr s n = 0,10

(A.4)

Trng hp c hai hoc nhiu ca van cn cng tt c nhng h s tn tht ca khe van i vi
mi ca van. Khi khong cch gia cc khe van nh hn bn ln chiu rng ca khe van cn ly
tr s n vi h s k ly theo Bng A.2.

Bng A.2 - Cc gi tr h s k trong khe van phng

l/bn

0,5

1,5

2,0

3,0

4,0

1,00

0,65

0,60

0,65

0,75

1,0

CH THCH: Khi 0,1 <

bn
<0,2 c th ni suy theo cc iu kin (A.3) v (A.4).
b

A.4. H s tn tht trn ch cong

H s tn tht trn ch cong xc nh theo cng thc

cg = A.B.C

(A.5)

trong :
A l tr s ph thuc gc cong , xc nh theo Bng A.3;
B l i lng ph thuc t s

r0
;
Dr

r0 l bn knh cong tnh n trc ng;

Dr l ng knh thy lc. i vi ng c mt ct ch nht Dr = 4.R; ng trn Dr = D; ng c mt
ct vung Dr = a). Tr s B ly theo Bng A.4.
C l i lng ph thuc t s a/b tc hnh dng mt ct ch nht (i vi mt ct vung v trn
C=1). Kch thc b c b tr trong mt phng ca on cong. i lng C ly theo Bng A.5.

Bng A.3 - Cc gi tr h s A theo gc cong

()

20

30

45

60

75

90

0,31

0,45

0,60

0,78

0,90

1,00

Bng A.4 - Cc gi tr h s B
ro/Dr

10

15

20

0,21

0,15

0,11

0,09

0,07

0,07

0,06

0,05

Bng A.5 - Gi tr h s C
a/b

0,25

0,5

0,75

1,5

2,0

3,0

4,0

5,0

6,0

7,0

8,0

1,80

1,45

1,20

1,00

0,68

0,45

0,40

0,43

0,48

0,55

0,58

0,60

A.5. H s tn tht trn phn m rng

a) H s tn tht trn phn m rng dn mr ph thuc vo gc m rng v tng din tch

tng i. H s mr tnh vi ct nc vn tc ti mt ct trc ch m rng

v12
, xc nh theo
2g

Bng A.6.

Bng A.6 - H s tn tht m rng

TB ()

10

12

3,3

0,01

0,03

0,05

0,07

0,09

0,11

2,5

0,01

0,02

0,04

0,05

0,07

0,08

2,0

0,01

0,01

0,02

0,03

0,05

0,06

1,7

0,01

0,01

0,02

0,02

0,03

0,04

1,5

0,01

0,01

0,01

0,02

0,02

0,03

2/ 1

Trong Bng A.6, TB l gc trung bnh gia cc gc tm m rng trong mt phng nm ngang n
v mt phng thng ng d, tc:

Khi m rng mt mt phng, tr s

CH THCH: C th dng bng A6 xc nh h s tn tht trong on m rng c mt ct

trn. Trong trng hp ny tr s TB s bng gc tm ca hnh nn ct.
b) H s tn tht ti ch m rng t ngt mr' xc nh theo cng thc

trong : 1 v 2 l din tch mt ct trc v sau ch m rng, tnh bng mt vung (m ).

2

Cng thc (A.8) tnh vi ct nc vn tc ti mt ct trc ch m rng cn cng thc (A.9) tnh
vi vn tc sau ch m rng.

A.6. H s tn tht trn phn thu hp

H s tn tht ti ch thu hp xc nh theo cng thc

trong :

1 v 2 l din tch mt ct trc v sau ch thu hp, tnh bng mt vung (m );

2

l h s phn nh hnh dng phn thu hp (on chuyn tip).

a) Trng hp thu hp t ngt, mc thu hp ln (Hnh A.5a, b), h s = 0,5.

b) Trng hp thu hp dn (Hnh A.5c,d) h s tra trn th Hnh A.6a, b.
- i vi s Hnh A.5c theo th A.6a.
- i vi s Hnh A.5d theo th A.6b.

Hnh A.5 - Cc dng thu hp

c) Trng hp thu hp thun (Hnh A.5e, g), h s xc nh nh sau:
- i vi s Hnh A.5e theo ng cong a trn th Hnh A.7.
- i vi s Hnh A.5g theo ng cong b ca th ni trn.

Hnh A.6 - Biu xc nh h s khi thu hp dn

d) H s tn tht trn phn co hp t ca van n mt ct co hp C-C (hnh 22), xc nh theo
cng thc

; c v l din tch mt ct thu hp v mt ct bnh thng.

CH THCH:

1) H s tng quan th quan h vi vn tc trung bnh ti mt ct co hp cn 'th i vi vn tc

trung bnh ti mt ct bnh thng sau phn thu hp (mt ct 2-2 Hnh 22);
2) Tn tht ct nc c bn khng xut hin trn phn thu hp m sau phn , do s thu hp
v m rng dng chy tip theo.

Hnh A.7 - Biu xc nh h s khi thu hp thun

A.7 H s tn tht cc b ti ca van
A.7.1. H s tn tht cc b ti ca van phng.
H s sc khng thy lc ca ca van phng ph thuc hnh dng mp di ca van.

Bng A.7 - H s tn tht ca ca van phng c mp di sc cnh

e/h

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

1,0

cc

186,2

43,8

17,48

8,38

4,27

2,13

1,01

0,38

0,08

a) i vi ca van phng c mp di sc cnh (hnh A8a, b) t trong ng ch nht, h s tn

tht thy lc cc ly theo Bng A.7.
b) Khi ca van c mp di cong thun (hnh A8c) t trong ng ch nht, tr s cc ly theo
Bng A.8.

Hnh A.8 - Cc dng ca van phng

Bng A.8 - H s tn tht ca ca van phng c mp di cong thun
e/h

cc

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

1,0

22,96

10,56

4,71

2,46

1,24

0,72

0,34

0,12

c) Trng hp ca van phng, mp sc, t trong ng trn (hnh A9a), h s cc ly theo Bng
A.9.

Bng A9 - H s tn tht ca ca van phng, mp sc, t trong ng trn

d e
e

1/8

2/8

3/8

4/8

5/8

6/8

7/8

e/

1,000

0,948

0,856

0,740

0,609

0,466

0,315

0,159

cc

0,00

0,07

0,26

0,81

2,06

5,52

17,0

97,8

CH THCH: Trong Bng A.9, e l m, tnh bng mt (m); d l ng knh ng, tnh bng mt
2
(m); e l din tch mt ct ng vi m e, tnh bng mt vung (m ); l din tch mt ct
2
ng, tnh bng mt vung (m ).
d) i vi ca van phng kiu Lu-l (Hnh A.9b) t trong ng trn, tr s cc ly theo Bng A.10.

Bng A.10 - H s tn tht ca ca van phng kiu Lu-l

e/d

0,25

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

1,0

cc

30,0

22,0

12,0

5,3

2,8

1,5

0,8

0,3

0,15

Hnh A.9 - Ca van phng t trong ng trn

A.7.2. H s tn tht ct nc ca van cung.
H s tn tht thy lc ca van hnh cung t trong ng ch nht c bn knh cong r 1,5h,
gc cong khi m hon ton ( = 46) ly theo Bng A.11.

Bng A.11 - H s tn tht thy lc ca ca van cung

e/h

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

1,0

cc

68,7

18,3

7,76

3,74

1,95

0,99

0,47

0,17

0,04

A.7.3. H s tn tht thy lc ca van nn

H s tn tht thy lc ca van nn vi A = 0,68.D v = 50 (Hnh A.10) ly theo Bng A.12.

Hnh A.10- Van nn

Bng A.12 - H s tn tht thy lc ca van nn
m theo % ca m ton phn

D'
D

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1,10

66,3

19,7

9,83

5,77

3,73

2,50

1,71

1,17

0,80

0,52

1,04

128,3

30,5

13,6

7,67

4,86

3,27

2,29

1,63

1,18

0,91

A.7.4. H s tn tht thy lc ca van kim (Hnh B.1).

H s sc khng thy lc ca van kim s b c th ly theo Bng A.13

Bng A.13 - H s tn tht thy lc ca van kim

m

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

1,0

cc

143,3

39,4

19,0

9,4

5,5

3,9

3,0

2,1

1,6

1,4

CH THCH:
1) Cc i lng cc khng bao gm h s tn tht thy lc ca khe van.
2) Ct nc tn tht ca ca van xc nh theo cng thc

v l vn tc trung bnh ti mt ct bnh thng, tnh bng mt trn giy (m/s).

3) Ct nc tn tht cc b c xc nh theo cng thc

trong :

ci l h s tn tht cc b ti v tr tnh ton (tn tht ti ca vo, li chn rc, khe van, on
cong, phn thu hp, m rng ...);
vi l vn tc tnh ton quy nh vi tng loi tn tht, tnh bng mt trn giy (m/s).

i vi cc tn tht thu hp v m rng vn tc tnh ton c quy nh ring ph thuc vo

cch tnh h s tn tht (xem iu A.5 v A.6).
i vi cc tn tht cc b khc tnh vi vn tc trung bnh ti mt ct thng.

PH LC B
(Tham kho)

Nhng c tnh c bn ca cc ca van thng dng

B.1. Ca van phng
Khi ca van m khng hon ton, cc c trng thy lc ph thuc vo m v hnh dng
mp di cnh ca. Theo quan im ca van phng c chia thnh hai loi c bn.
1. Ca van phng c mp di cong (Hnh A.8c);
2. Ca van phng c mp di sc (Hnh A.8a, b).
S Hnh A.8a c ng dng c bn khi nghin cu l thuyt. Trong thc t, ngi ta dng
ca van phng c mp di ty. Khi ca ng, mp di cnh ca ln tm m bng kim

loi mm t ngng l. Thng thng dng ca van c thanh m di (Hnh A.8b). i

vi loi ca ny, khi tnh ton thy lc c th xem nh ca van phng mp sc.
S Hnh A.8c c sc khng thy lc nh nhng khi ca m khng hon ton, ca van phng
mp sc (Hnh A.8b) vn c a thch hn v: ca van phng mp cong khng trnh c hin
tng tia dng tch khi thnh ng tt c cc m. Khi c hin tng ny, ti mt cong ca
mp ca van c th pht sinh cc khu xoy khng n nh v khu p lc gim thp lm bin i
cc lc tc dng vo cnh ca v rung ng ca van. Ngoi ra, trong nhng m nht nh,
cc khu xoy c tc dng nh ti trng ph trn thit b nng. i vi ca van phng mp sc,
cc hin tng trn gim ti mc ti thiu.

B.2. Ca van hnh cung

Ca van hnh cung c th dng c i vi ct nc ln n 120 m, cc ca c kch thc
2
2
khong t 25 m n 30 m v yu cu v lc nng nh.
Do nhng u im c bn k trn, ca van hnh cung thng c ng dng rng trong thc
t.

B.3. Ca van hnh nn

Van nn thng t cui cng. Dng chy t ca van ra khng kh hoc di nc trong
dng vng (Hnh A.10) do c tc dng tiu nng tt. Ngoi ra van nn c tc dng iu chnh
lu lng tt.

B.4. Van kim

Van kim c tc dng iu chnh lu lng rt chnh xc. N c th m khng hon ton ngay c
trng hp ct nc ln nht v yu cu v lc nng nh.
Van kim c ng dng i vi ct nc ln n 800 m v ng knh ca van c th ti 6,5 m.
Thng thng van kim c t cui cng v cc tia nc t ca van chy vo khng kh.
Nhc im ca van kim l: Kt cu phc tp, t v trng hp trong nc c bn ct van kim
s lm vic ti hn.

Hnh B.1 - Van kim

PH LC C
(Tham kho)

Xc nh chiu su lin hip sau cng khng c bc

C.1. Knh lng tr, chiu rng knh bng chiu rng cng
C.1.1. Khi mt ct knh c dng bt k, chiu su h2 xc nh theo phng trnh c bn.

trong :
3

Q l lu lng dng chy, tnh bng mt khi trn giy (m /s);

yr v y2 l khong cch t mt thong n trng tm mt ct ra v mt ct 2-2 trn phn lin
hip, tnh bng mt (m);

r v 2 l din tch mt ct ng vi cc chiu su hr v h2, tnh bng mt vung (m );

2

Phng trnh trn phi gii bng phng php th dn hoc v th h = (h).

C.1.2. Trng hp mt ct ch nht, chiu su h2 xc nh theo cng thc

q l lu lng n v, tnh bng m /s.

C.1.3. Trng hp mt ct hnh thang, chiu su h2 xc nh theo phng trnh (C1) hoc theo
cng thc gn ng ca A.N Ra-kh-ma-np.

hk l chiu su phn gii, tnh bng mt (m), xc nh theo Ph lc D.

Cng thc ca A.N Ra-kh-ma-np dng vi "k 5 cho kt qu vi sai s nh hn 7 %.

C.2. Knh lng tr mt ct ch nht, chiu rng knh rng hn chiu rng cng
Cc c trng thy lc trn on knh lng tr sau cng, chiu rng knh rng hn chiu rng
cng (Hnh C.1) c th xc nh theo phng php sau:

C.2.1. Xc nh ta ca cc ng dng v ng ng su, ng tc theo cng thc:

Trong :
x, y l ta tnh ton theo h xOy (Hnh C.1);
b v Frr l chiu rng cng v s Froude ti mt ct ra;
Tr s Frr xc nh theo quan h:

Vr v hr l tr s vn tc v chiu su ti mt ct ra;

x , y l to tnh i, ly theo Bng C.1.

Bng C.1 - To ng ng su, ng tc

Tr s
ng
ng
su

Q = 0 %

Q = 10 %

Q = 20 %

Q - 30 %

Q = 40 %

Q = 50 %

= h/hr
0,9

0,050 0,503 0,165 0,405 0,270 0,310 0,370 0,210 0,450 0,115 0,480 0,000

0,8

0,150 0,510 0,305 0,420 0,430 0,330 0,520 0,230 0,590 0,125 0,610 0,000

0,7

0,280 0,530 0,460 0,450 0,610 0,360 0,710 0,250 0,750 0,140 0,770 0,000

0,6

0,400 0,565 0,610 0,500 0,780 0,410 0,880 0,290 0,920 0,160 0,940 0,000

0,5

0,500 0,620 0,790 0,575 0,970 0,480 1,060 0,350 1,120 0,190 1,130 0,000

0,4

0,600 0,675 1,000 0,690 1,220 0,580 1,360 0,440 1,430 0,230 1,450 0,000

0,3

0,730 0,760 1,210 0,820 1,590 0,750 1,800 0,560 1,910 0,300 1,950 0,000

0,2

0,860 0,870 1,660 1,110 2,140 1,020 2,460 0,770 2,690 0,410 2,760 0,000

0,1

1,100 1,100 2,770 1,980 3,790 1,840 4,370 1,360 4,770 0,760 4,940 0,000

0,05

4,170 3,380 6,920 3,360 8,140 2,520 9,250 1,350 9,950 0,000

a) Tr s cc ng ng su.
h = .hr;

(C.7)

trong tr s ly theo Bng C.1. Ring i vi ng Q = 0 %, tr s xc nh nh sau:

khi

y 1,1 h s ly theo Bng C.1;

Khi 1,1 <

Khi

y < 1,7, h s 9 tnh theo cng thc

y > 1,7 ly = 0,05.

b) Tr s ng ng tc

C.2.2. T cc s liu tnh ton ni trn v cc ng dng v ng ng su, ng tc trn

mt bng (xem Hnh C.1) sau v cc ng nc nhy thng v nhy xin theo trnh t sau:
a) V ng nc nhy thng:
Mt nc nhy phng thng gc vi cc ng dng do t im D v ng thng thng
gc vi ng dng Q = 0 %, ng ny s ct ng dng Q = 10 % ti im a (Hnh C.1).
T im a tip tc v ng thng gc vi ng dng Q = 10 % s xc nh c im b'.
Theo trnh t trn nh v tr cao im c', d, e v ni cc im xc nh c theo ng
cong thun s c ng nc nhy thng.
b) V ng nc nhy xin.

V tr ca ng nc nhy xin c xc nh bi gc gia ng nc nhy xin vi ng

dng Q = 0 % ti im D (Hnh C.1). Khong cch t mt ct ca ra n mt ct m rng hon
ton LD c xc nh theo cng thc:
LD = (0,15.Frr + 0,27). (B-b)

(C. 10)

B l chiu rng knh sau cng, xem Hnh C.1, tnh bng mt (m);
Cc k hiu khc xem C.2.1.

Hnh C.1 - S nc nhy xin

Tr s gc xc nh theo trnh t sau:
- Xc nh su tng i ti giao im D gia ng dng gii hn (Q = 0 %) v thnh lng
dn theo cng thc (C.7) v (C.9), tc:

hD
0,1
=
hr ( yD 0,1)3 / 2
hoc

hD
= 0,05
hr

khi 1,1 <

khi

y D 1,7

y D > 1,7;

y y D - to tnh i ti im D, tc y D =

- Vi tr s

Frr v

B
;
b

FrD , t th hnh C2 xc nh gc D (gc gia ng dng Q = 0 %

v ng thng song song vi trc Ox). Khi bit D v

FrD , dng th hnh C3 tm gc D

v v ng nc nhy xin trn mt bng (hnh C1) theo gc D xc nh.

CH THCH: Khi v ng nc nhy xin nn xc nh on AE (Hnh C.1) theo cng thc:
AE=

1
.B.ctg(D - D)
2

C.2.3. Trn s nghin cu (hnh C1), xc nh cc i lng , h, v v

b, c ... (giao im ca ng nc nhy xin vi ng dng).

Fr ti cc im a,

C.2.4. Tnh cc chiu su tng ng ha, hb' sau nc nhy xin theo quan h:
ha' = a.ha;

hb' = a.hb;

trong ha, hb... l chiu su nc ti cc im a, b ... cn a, b xc nh trn th Hnh C.3

theo a, b v

Fra ,

Frb bit.

Hnh C.2 - th xc nh gc
C.2.5. Xc nh cc chiu su ha", hb"... lin hip vi ha, hb... theo cng thc (C.2).
C.2.6. Trn c s chiu su nc h lu t, phn tch cc trng thi nhy trong phm vi nghin
cu. V d, khi t = h", nc nhy thng s xut hin mt ct dng chy bt u chon y
chiu rng knh dn. Khi t < hE" c hin tng nc nhy xa v trng hp t< hE xut hin nhy
xa sau phn nhy xin, tc sau im E dng chy vn tip tc chy xit v to ra hin tng
nhy xin tip theo. Khi t > hE", nc s chy vo khu vc sau ng dng Q = 0 %; y to
ra xoy v pht sinh dng chy ph ngc chiu vi hng chuyn ng ca dng chnh.

Hnh C3 - th xc nh h s ca nc nhy xin

C.3. Knh m rng dn, mt ct ch nht
Chiu su lin hip trn on knh m rng dn sau cng c th xc nh theo phng trnh:

trong :
br v hr l chiu rng v chiu su ti mt ct ra;
hr l chiu su lin hip vi chiu su hr;

r v r l cc h s ng lng ti cc mt ct c chiu su hr v hr'. i vi nhng tnh ton

s b c th ly r = r' = 1;
B l chiu rng knh ti mt ct c chiu su hr tnh theo quan h:

l gc m rng, nn dng 7;
ln l chiu di nc nhy trn phn m rng. i lng ln nn xc nh theo cng thc:

In' l chiu di nc nhy trong knh lng tr, mt ct ch nht, tnh theo cng thc:

qr l lu lng ring ti mt ct ra.

PH LC D
(Tham kho)

Xc nh chiu su v dc phn gii

D.1. Xc nh chiu su phn gii
Trong trng hp chung (mt ct knh c dng bt k) chiu su phn gii hk xc nh theo
cng thc:

k3
Bk

.Q 2
g

(D.1)

trong :

k l din tch mt ct t ca knh ng vi chiu su hk, tnh bng mt vung (m );

2

Bk l b rng mt thong ca knh ng vi chiu su hk, tnh bng mt (m);

l h s ng lng; Q l lu lng dng chy, tnh bng mt khi trn giy (m /s).
3

i vi nhng knh c mt ct xc nh, chiu su hk tnh theo cng thc sau:

hkn = 3

D.1.1. Knh c mt ct ch nht:

.q 2
g

(D.2)

q l lu lng n v (m /s). Khi tnh = 1; g = 9,81 m/s

2

2/3

hk = 0,467.q

(D.3)

D.1.2. Knh c mt ct hnh parabol: hk = 0,4554

Q2
P

(D.4)

trong : P l thng s parabol xc nh theo phng trnh

2

x = 2.P.y

(D.5)

D.1.3. Knh c mt ct hnh tam gic: hk = 5

m = tg

2. .Q 2
g .m2

(D.6)

; ( l gc nh)

(D.7)

D.1.4. Knh c mt ct hnh thang:

Hnh D1 - th xc nh h s f()
hkn l chiu su phn gii trong knh ch nht, xc nh theo cng thc (D.2) hoc (D.3);
f() tra bng D1 hoc th Hnh D.1.

b l y di ca mt ct hnh thang;

D.2. Xc nh dc phn gii

dc phn gii ik xc nh theo cng thc:

k, Ck, Rk ln lt l tit din t, h s Sedi v bn knh thy lc ng vi chiu su ti hn hk.

Bng D.1 - Gi tr h s f()

f()

f()

f()

f()

f()

0,120

0,961

0,270

0,927

0,420

0,879

0,640

0,831

0,940

0,780

0,130

0,958

0,280

0,914

0,430

0,876

0,660

0,827

0,960

0,777

0,140

0,955

0,290

0,911

0,440

0,874

0,680

0,834

0,980

0,774

0,150

0,952

0,300

0,909

0,450

0,871

0,700

0,820

1,000

0,771

0,160

0,949

0,310

0,906

0,460

0,869

0,720

0,816

1,050

0,763

0,170

0,946

0,320

0,903

0,470

0,867

0,740

0,813

1,100

0,757

0,180

0,943

0,330

0,901

0,480

0,865

0,760

0,809

1,150

0,750

0,190

0,940

0,340

0,898

0,490

0,862

0,780

0,805

1,200

0,744

0,200

0,937

0,350

0,895

0,500

0,860

0,800

0,802

1,250

0,737

0,210

0,934

0,360

0,893

0,520

0,856

0,820

0,799

1,300

0,731

0,220

0,931

0,370

0,891

0,540

0,852

0,840

0,796

1,350

0,726

0,230

0,928

0,380

0,888

0,560

0,848

0,860

0,793

1,400

0,721

0,240

0,925

0,390

0,886

0,580

0,843

0,880

0,789

0,250

0,922

0,400

0,883

0,600

0,839

0,900

0,786

0,260

0,920

0,410

0,881

0,620

0,835

0,920

0,783

PH LC E
(Tham kho)

Tn tht do ma st theo chiu di cng

E.1. Cng thc tng qut tnh tn tht ct nc dc ng cho dng chy u, dng cho dng
chy tng ln chy ri

trong :
hd l tn tht do ma st theo chiu di ng;

L
l h s tn tht do ma st theo chiu di ng;
D

l h s sc cn dc ng;
L l chiu di on ng; D l ng knh ng, tnh bng mt (m);
V l vn tc trung bnh ca dng chy, tnh bng mt trn giy (m/s).

E.2. H s sc cn dc ng
E.2.1. H s sc cn dc ng khi chy tng

Lin h gia h s v h s sedi C c dng

CH THCH:
1) i vi ng c mt ct trn h s Rynn (Re) xc nh theo cng thc

v v D xem iu E.1; l h s nht ng hc ca cht lng;

2) i vi ng c mt ct ngang khc

3) i vi ng khng phi l mt ct trn c th tnh i v ng knh tng ng

R l bn knh thy lc, tnh bng mt (m);

l din tch mt ct t, tinh bng mt vung (m );

2

x l chu vi t, tnh bng mt (m).

E.2.2. H s sc cn dc ng khi chy ri trong cc thnh trn thy lc

+ Khi Re 100.000

+ Khi Re > 100.000

+ Trng hp Re = 5000 3000000 c th tnh h s theo cng thc

E.2.3. H s sc cn dc ng khi chy ri trong thnh hon ton nhm

l nhm tuyt i tng ng, tra theo Bng E.1 ;

D l ng knh ng, tnh bng mt (m).

E.2.4. H s sc cn dc ng trong khu vc thnh nhm

Cc k hiu ging E.2.3

Bng E.1 - nhm tuyt i

Vt liu v loi ng

Trng thi ca ng

(mm)

ng ko bng thy tinh v kim loi mu Mi trn v k thut

0,001 - 0,01

ng thp khng c khe

0,02 - 0,05

Mi v sch, t cn thn

ng hn bng thp

ng thp ni bng inh tn

ng thp pha km
ng gang

ng g

ng xi mng

Sau mt s nm khai thc

0,15 - 0,30

Mi v sch

0,03 - 0,10

Sau khi lm sch mt t han r

0,10 - 0,20

B r khng nhiu

0,30 - 0,70

B r, c

0,80 - 1,50

B r hoc c nhiu lp lng ng

2,00 - 4,00

Hng inh t dc v ngang theo mt

hng c nh, tnh trng mt ngoi tt.

0,30 - 0,40

Hai hng inh dc v mt hng ngang,

khng b han r.

0,60 - 0,70

Ngang mt hng, dc mt hng, qut

nha hoc sn pha trong

1,20 - 1,30

C 4 - 6 hng inh dc, khai thc

nhiu nm

2,00

Ngang c 4 hng, dc c 6 hng

4,00

Mi v sch

0,10 - 0,20

Sau mt s nm khai thc

0,40 - 0,70

Qut atfan

0,12 - 0,30

Mi

0,20 - 0,50

dng c

0,50 - 1,50

Rt c

di 3,00

Bng cc thanh g bo cn thn

0,10 - 0,30

Bng cc thanh g thng

0,30 - 1,00

Bng cc thanh g khng bo

1,00 - 2,50

Mi

0,05 - 0,10

s dng
ng b tng

C b mt tt, mi nhn
Cht lng trung bnh
B mt th (nhm)

ng ni cao su

0,60
0,30 - 0,80
2,50
3,00 - 9,00
0,03

E.2.4. H s sc cn dc ng trong khu sc cn bnh phng

Cc k hiu xem E.2.3

TH MC TI LIU THAM KHO

[1] 14TCN 198- 2006: Cng trnh thy li - cc cng trnh tho nc - Hng dn tnh ton kh
thc.

[2] QPTL C - 8 - 76: Quy phm tnh ton thy lc p trn.

[3] S tay tnh ton thy lc ca P.G. Kixlep.
[4] S tay k thut thy li.
[5] EM 1110 - 2 - 1602 Hydraulic design of reservoir outlet works.

MC LC
1. Phm vi p dng
2. Ti liu vin dn
3. Thut ng v nh ngha
4. K hiu
5. Nhng yu cu k thut trong vic tnh ton thy lc cng di su
6. Cc thit b chnh ca cng
7. Ni dung v trnh t tnh ton thy lc cng di su
7.1. Cc ni dung cn tnh ton
7.2. Ch dng chy trong cng di su v s tnh ton thy lc
7.3. Xc nh kh nng tho ca cng di su
7.4. Xc nh ct nc tc dng ca cng di su
7.5. Cc yu t nh hng n kh nng tho ca cng
7.6. Kim tra kh nng hnh thnh phu kh
7.7. Kim tra kh nng xut hin kh ha
7.8. Xc nh kh nng tho ca ng dn khng kh
7.9. Xc nh v tr nc nhy trong cng:
7.10. Xc nh p sut thy ng trong cng
Ph lc A: Xc nh cc h s tn tht cc b trong cng (Quy nh)
Ph lc B: Nhng c tnh c bn ca cc ca van thng dng (Tham kho)
Ph lc C: Xc nh chiu su lin hip sau cng khng c bc (Tham kho)
Ph lc D: Xc nh chiu su v dc phn gii (Tham kho)
Ph lc E: Tn tht do ma st theo chiu di cng (Tham kho)