Professional Documents
Culture Documents
dalam
Sakapua Siriah
Kaganti siriah nan sakapua, umpamo rokok nan sabatang, tacinto
bajawek tangan, jo diri dunsanak nan basamo, nan niaik di dalam hati, nak
manatiang carano basa, nan barisi langgam barih adaik, falsafah pakaian dek
pangulu, kok untuang pambari Allah, kasuri tuladan kain, kacupak taladan
batuang, tulisan nan ambo buek ko, untuak dunsanak nan basamo, sabab ba
alah dek baitu, aluran badan diri ambo, tantangan tulih manulih, aka singkek
pandapek kurang, ilimu di tuhan tasimpan nyo, tapi samantangpun baitu,
bapalun paham nan haluih, dalam lilitan aka budi, dek ujuik manantang bana,
jan kalah sabalun parang,
di pabulek alu panggali
indak nan labiah dari puntuang
di pabulek hati nurani
indak nan labiah dari untuang
Nan niaik di hati ambo, hanyo mancari ridha Allah, untuang tasarah ka
bagian, walau ka angok angok ikan, bogo ka nyawo nyawo patuang, patah
kapak batungkek paruah, namun nan niaik dalam hati, mungkasuik tatap
basampai kan, di cubo manulih bagulambek, kok indak bilo ka sampai, molah
di ansua bak bajalan, walau kawan balari kancang, ambo bajalan basiensuik,
kok lai dapek jalan maminteh, indak manampuah rusuak jalan, kok untuang
basuo nan di angan. Hanyo harapan dari ambo, kapado dunsanak bakuliliang,
kok basuo kalimaik nan tak jaleh, titiak jo koma nan salah latak, usah di cacek
langkah sumbang, sabab baitu kato ambo, dalam diri ambolah yakin, sado nyo
dunsanak nan datang ko, tantu bakandak tabu nan manih, kok tabu tibarau
tasuo, itu nan ado diambo, pado manjadi upek puji, jan jatuah di himpok
janjang, nak jan mambarek ka akiraik, ambo nak mintak di maafkan.
Barieh balabeh minangkabau, sanitiak tiado hilang, sabarih bapantang
lipua, nan salilik gunuang marapi, sa edaran sago jo singgalang, salingka
talang jo kurinci, sampai kalauik nan sabideh, warih nan samo kito jawek, kato
pusako nan di ganggam, ka ateh ta ambun jantan, kabawah ta kasik bulan,
niniak moyang punyo hulayaik, hak nyato bapu nyo, ganggam nyato ba
untuak, salaruik salamo nangko, namo nyo kito urang minang, dek ketek
kurang pangana, lah gadang aka pailang, jalan lah dialiah urang lalu, cupak di
papek rang panggaleh, dek elok kilek loyang datang, intan tasangko kilek
kaco,
di sangko bulek daun nipah
kiro nyo picak ba pasagi
di liek lipek tak barubah
di kambang tabuak tiok ragi
1
pado wakatu iko kini, lalok sakalok ba rasian, pikia nan palito hati, nanang nan
baribu aka, aniang itu hulu bicaro, dalam tanang bana mandatang, paham tibo
aka baranti, bana lah timbua sandiri nyo, asah kamudi di samo kan, jikok
padoman di batua kan, samo mancinto ka nan baiak, kok indak tajajak tanah
tapi, indak kudaraik dari kito, hanyo kuaso dari tuhan, sasek suruik talangkah
kumbali, pulang nyo ka balabeh juo, baitu adaik nan bapakai, kok sasek di
ujuang jalan, ba baliak ka pangka jalan, kito pilin aka nan tigo, suatu nan jahia
janyo aka, kaduo mustahia janyo aka, katigo nan wajib janyo aka, baiyo iyo jo
adi, ba tido tido jo kako, barundiang niniak jo mamak, sarato nan tuo cadiak
pandai, langkok jo imam jo tuangku, nan mudo arih budiman, bundo kanduang
samo di dalam, dalam lingkuangan barih juo, mari kito samo bahimpun, kito
satu kan pamikiran, mambangkik batang tarandam, buliah tatabuih gadai lamo,
untuak palawan dunia urang, nak ta tantang matohari, asah sapakaik bakarajo,
kudaraik sahabih tulang, pikiran sa habih aka, asah lai duduak jo mupakaik,
nak dapek bulek nan sagoloang, nak buliah picak nan salayang, saukua kito
nan basamo, kito babaliak ba nagari.
Melah nyo barih dek pangulu
Nan mudo utang mamakai
Kok lah janiah aia di ulu
Tando muaro kasalasai
Di minang kabau hari kini, kalau di lengoang dinan tarang, sangaik
bana rancak sumarak nyo, tantangan uda jo uni, kalau di badan diri ambo sulik
raso nyo ambo cari, mancari kato gak sabarih, ka untuak jadi padoman, nak
dapek sabuah kasimpulan, tantangan uda jo uni, bapadoman kapado papatah,
nan ado di alam minangkabau, tarutamo untuak sabutan uni, sabab ba alah dek
baitu, manuruik pitua minangkabau, kalau nan gadih tanah minang, ijan kan
mancaliak muko, mancaliak batih tak kadapek, baitu banalah agak nyo, anak
gadih di minang kabau, kito ambiak arati kato, gadih pusako tanah minang,
tasimpan di kasah rumin, nan diam di ateh anjuang, nan bak padi di lereang
bukik, sacotok usah dek ayam, sasapiah usah dek pipik, ujuik mungkasuik nan
baitu, anak gadih di minang kabau, bajago bana elok elok, iyo bana bak kato
urang, hari paneh jamua balingkuik, hari hujan jamua bakaka, manjamua
hanyo bakutiko, itulah misa gadih minang, hanyo ma unyi anjuang sajo untuak
manjaik manarawang, jokok dicaliak salampih lai, di zaman maso saisuak,
niniak mamak mambuek rumah, labiah banyak marusuak jalan, kok indak
mambalakang bana, ka jalan nan alah ado, indak buliah manjadi cover, samisa
iyasan sampul majalah, nan banyak kito caliak kini, sabab kan baa dek baitu,
wanita di minang kabau, bamulia an sapanjang adaik, lah rintang duduak jo
sukatan, dek sabutan untuak baliau, ambun puro ganggaman kunci, kok harato
lah tibo ateh rumah, padi lah naiak kateh lumbuang, kunci baliau nan
mamacik, pandai mambagi samo banyak, bijak manimbang samo barek, walau
dicaliak maso kini, dek laku satangah niniak mamak, bakato kareh tiok hari,
ma hariak ma antam tanah, batampuak buliah nyo jinjiang, batali buliah nyo
irik, buliah nyo itam nyo putiahan, bulek sagolek kato inyo, dek sabab karano
itu, lah banyak sawah nan tagadai, baiak tasando jo tajua, lah tandeh sawah jo
lading, gurun caia taruko tandeh, itu pulo pangka bala nyo, lah banyak padusi
nan tatakan, langkah lah banyak nan takabek, nan indak untuak nan nyo tariak,
nan indak baban nan inyo pikua, lah pai manjawek upah, baiak manumbuak
jamua urang, atau pai basiang parak, ado nan pai batanam, komah lah samo
kito caliak, dek harato lah licin tandeh, kutiko badan lah gaek, pai ma unyi
panti jompo, anak indak lo ma acuahan, kok lai juo bapusa ko, tantu indak co
itu bana.
Elok nagari dek pangulu
Rancak nyo kampuang dek nan tuo
Elok musajik dek tuanku
Rancak tapian dek nan mudo
Babantaian Kabau
Kutiko batagak gadang, malewakan gala pangulu, caro adaik sabatang
panjang, didalam alam minang kabau, wakatu alek bajamuan, tiok lubang
makanan, tiok lantak makanan cicia, sabanyak pangulu di nagari, sikua surang
kabau di dabiah, apolah sabab dek baitu, dek taranak nan paliang maha, dan
juo nan paliang kuaik, nan ado di kampuang kito, hanyokabau nan paliang
maha, itulah sabab nan partamu, mako kabau nan kito dabiah. Kalau dalam
alek pangulu, hanyo jawi nan kito dabiah, dek urang nan banyak pitih, samaso
alek marapulai, kabau nan nyo bantaian, tinggi malah marwah kabau, dari
pado marwahnyo jawi,
Falsafah Pakaian Pangulu Dalam Pantun Adaik
Takanak saluak palangai
Bayangan isi dalam kulik
Panjang ndak dapek kito ukua
-- Nan sipaik baliau cadiak pandai
-- Walau batenggang di nan rumik
-- Bapantang langkah ka talanjua
Leba ndak dapek kito bidai
Tiok karuik aka manjala
Tiok katuak budi marangkak
-- Jadi pangulu kok lai pandai
-- Pandai bacupak di nan data
-- Indak namuah bakisa tagak
Dalam lilik ba undang-undang
Salilik lingkaran kaniang
Ikek santuang di kapalo
-- Kalau nyo langkah nan lah sumbang
-- Tando nyo paham lah bapaliang
-- Dunia akiraik kabinaso
Tampuak dek paham tiok lipek
Leba nyo pandindiang kampuang
Panjang pandukuang anak kamanakan
-- Suko pangasiah ka nan ketek
-- Batu ketek acok manaruang
-- Ukua lah langkah ka bajalan
10
11
12
13
14
15
16
17