Bc tranh t bnh trong bi Vit Bc

Nhc n Vit Bc l nhc n ci ngun ca cch mng, nhc n mnh t trung du ngho
kh m nng ngha nng tnh - ni in su bao k nim ca mt thi k cch mng gian kh nhng
ho hng si ni khin khi chia xa, lng ta sao khi xuyn xao bi hi. V c th si nh, si thng
c th m an ci xon xut nh ting gi "Ta - mnh" ca i la yu nhau. ng nh li th Ch
Lan Vin tng vit " Khi ta t ch l ni / Khi ta i t bng ha tm hn". Vng! Vit Bc
ha tm hn do dt ngha yu thng trong th T Hu vi nhng li th nh ting nhc ngn nga,
vi cnh vi ngi m p nhng k nim n tnh c bao gi qun c.
"Ta v mnh c nh ta
Nh ai ting ht n tnh thy chung"
T Hu l nh th tr tnh chnh tr, th ng din t nhng tnh cm cch mng tht nh nhng
m cng tht m su. Vit Bc l nh cao ca th T Hu ni ring, ca th ca khng chin chng
Php ni chung. Bi th c vit vo thng 10/1954, khi Trung ng ng v Chnh ph, Bc H
v cn b khng chin t gi "Th gi ngn" v vi "Th Hoa vng nng Ba nh". C bi th
l mt nim hoi nim nh thng tun chy v nhng nm thng chin khu Vit Bc rt gian kh
nhng vui ti ho hng. Nhng c l li n tng su m nht trong bi ca Vit Bc c l l
on th v bc tranh t bnh vi bn ma xun - h - thu - ng.
M u on th l hai cu th gii thiu ni dung bao qut cm xc chung ca on th:
"Ta v mnh c nh ta
Ta v ta nh nhng hoa cng ngi"
Cu th u tin s dng cu hi tu t "mnh c nh ta", cu th th hai l t tr li, ip t "ta"
lp li bn ln cng vi m "a" l m m khin cu th mang m hng ngn xa, tha thit nng nn.
Vi T Hu, ngi cn b ra i khng ch nh n nhng ngy thng gian kh "bt cm s na chn
sui p cng", m cn nh n v p ng yu ca Hoa cng Ngi. y, hoa tng trng cho v
p thin nhin Vit Bc. Cn con ngi l con ngi Vit Bc vi tm o chm ngho kh nhng
m lng son. Hoa v Ngi qun qut vi nhau trong v p hi ha m thm to nn ci nt
ring bit, c o ca vng t ny.Chnh iu y to nn ci cu trc c sc cho on th.Trong
bn cp lc bt cn li cu su dnh cho nh hoa, nh cnh, cu tm dnh cho nh ngi.Cnh v
Ngi trong mi cu li c nhng sc thi c im ring tht hp dn.
Nhc n ma ng, ta thng nh n ci lnh thu xng da, ci m m ca nhng ngy
ma phn gi bc, ci bun b ca kh tri u ut. Nhng n vi Vit Bc trong th T Hu th tht
l. Ma ng bng m p l thng:
Rng xanh hoa chui ti
o cao nng nh dao gi tht lng
im xuyt trn ci nn mu xanh bt ngt bao la ca cnh rng, l mu hoa chui ti ang
n r lung linh di nh nng mt tri. T xa trng ti, bng hoa nh nhng b uc thp sng rc
to nn mt bc tranh vi ng nt, mu sc va i lp, va hi ha,va c in va hin i.Ci
mu " ti" - gam mu nng ca bng chui ni ln gia mu xanh bt ngt ca ni rng, lm cho
thin nhin Vit Bc tr nn ti sng, m p v nh tim n mt sc sng, xua i ci hoang s lnh
gi hiu ht vn c ca ni rng. Cu th lm ta lin tng n mu ca hoa lu trong th Nguyn
Tri:
Thch lu hin cn phun thc
Hng lin tr tn mi hng
1

T lin tng y ta thy, ma ng trong th T Hu cng lan ta hi m ca ma h ch

khng lnh lo hoang s bi mu ca hoa chui cng nh ang phun tro t gia mu xanh ca
ni rng.
Cng hin ln vi ci lung linh ca hoa chui y l con ngi ca vng chin khu ln ni lm
nng, pht ry sn xut ra nhiu la khoai cung cp cho khng chin "o cao nng nh dao gi tht
lng" .Trc thin nhin bao la, con ngi dng nh cng tr nn k v, hng trng hn. y nh
th khng khc ha gng mt m chp ly mt nt thn tnh rc sng nht. l nh mt tri chp
le trn li dao rng ngang lng. y cu th va mang ngn ng th nhng li va mang ngn
ng ca ngh thut nhip nh. Con ngi nh mt t im ca nh sng. Con ngi y cng xut
hin mt v tr, mt t th p nht - " o cao". Con ngi ang chim lnh nh cao, chim lnh
ni rng, t do " Ni rng y l ca chng ta/ Tri xanh y l ca chng ta". y l ci t th lm
ch y kiu hnh v vng chi: Gia ni v nng, gia tri cao bao la v rng xanh mnh mang.
Con ngi y tr thnh linh hn ca bc tranh ma ng Vit Bc.
ng qua, xun li ti. Nhc n ma xun ta lin tng ngay n sc sng mi ca c cy, hoa
l, ca trm loi ang ca mnh thc dy sau ma ng di. Ma xun Vit bc cng vy:
Ngy xun m n trng rng
Nh ngi an nn chut tng si giang
Bao trm ln cnh vt ma xun l mu trng du dng, trong tro, tinh khit ca hoa m n
khp rng: "Ngy xun m n trng rng". "trng rng" c vit theo php o ng v t "trng"
c dng nh ng t c tc dng nhn mnh vo mu sc, mu trng dng nh ln t tt c mi
mu xanh ca l, v lm bng sng c khu rng bi sc trng m mng, bng khung, du mt ca
hoa m . ng t "n" lm sc sng ma xun lan ta v trn tr nha sng. y khng phi l ln
u tin T Hu vit v mu trng y, nm 1941 Vit Bc cng n Bc H trong mu sc hoa m:
i sng xun nay xun bn mt
Trng rng bin gii n hoa m
Bc v im lng con chim ht
Thnh tht b lau vui ngn ng
Ma xun cng tr nn ti tn hn na bi s xut hin ca hnh nh con ngi vi hot ng
"chut tng si giang". Con ngi p t nhin trong nhng cng vic hng ngy. T "chut" v hnh
nh th ni ln c bn tay ca con ngi lao ng: cn mn, kho lo, ti hoa, nhanh nhn,
chm cht - cng chnh l phm cht tn to ca con ngi Vit Bc.
Ma h n trong m thanh rn r ca ting ve, bc tranh Vit Bc li sng ng hn bao gi
ht:
Ve ku rng phch vng
Nh c em gi hi mng mt mnh
Thi im ve ku cng l thi im rng phch vng. ng t "" l ng t mnh, din t
s vng ln ng lot ca hoa phch u h. Mu ca cy phch vng c sui ngn dng nh lm
cho nh nng ca ma h v c ting ve ku rm ran kia na cng tr nn ng vng ra. y l mt
bc tranh sn mi c v ln bng hoi nim, nn lung linh nh sng, mu sc v rn r m
thanh.T Hu khng ch c bit ti trong vic miu t v p ring ca tng ma, m cn c ti trong
vic miu t s vn ng i thay ca thi gian v cnh vt. Ch trong mt cu th trn m ta thy
c c thi gian lun chuyn sng ng: ting ve ku bo hiu ma h n v cy Phch ng sang
mu vng rc r. y chnh l mt biu hin c sc ca tnh dn tc.
2

Hin ln trong ci thin nhin ng vng v rn r y, l hnh nh c gi o chm cn mn i hi

bp mng rng cung cp cho b i khng chin: "Nh c em gi hi mng mt mnh". Hi mng
mt mnh m khng gi ln n tng v s c n, hiu ht nh bng dng ca ngi sn n trong th
xa; tri li rt tr tnh, th mng, gn gi thn thng tha thit. Hnh nh th cng gi ln c v
p chu kh chu thng ca c gi. ng sau , n cha bit bao nim cm thng, trn trng ca
tc gi.
Thu sang, khung cnh ni rng chin khu nh c tm trong nh trng xanh huyn o lung
lunh du mt:
"Rng thu trng ri ha bnh
Nh ai ting ht n tnh thy chung"
Khng gian bao la trn ngp nh trng, l nh trng ca t do, ca ha bnh di sng nim
vui ln tng ni rng, tng bn lng Vit Bc. Ta cng tng bit n ma thu y nh trng trong th
ca Bc khi cn chin khu:
Trng vo ca s i th
Vic qun ang bn xin ch hm sau
Chung lu cht tnh gic thu
y tin thng trn lin khu bo v
y khng c ting chung bo thng trn nhng li vang ln ting ht. l ting ht trong
tro ca ng bo dn tc, l ting ht nhc nh thy chung n tnh. y cng chnh l ting ht ca
Vit Bc ca ni rng ca tnh cm mi lm nm gn b thit tha mn nng.
Vng! Bc tranh ma thu Vit Bc lm hon chnh bc tranh tuyt m ca ni rng v khp
li on th bng ting ht "n tnh thy chung" gi cho ngi v v c ngi c nhng rung ng
su xa ca tnh yu qu hng t nc.
Vi nhng nt chm ph n s gin d, va c in va hin i, on th trn ca T Hu
lm ni bt c bc tranh cnh v ngi qua bn ma ca chin khu Vit Bc. Cnh v ngi ha
hp vi nhau t im cho nhau, lm cho bc tranh tr nn gn gi thn quen, sng ng v c hn
hn. Tt c tan chy thnh ni nh nhung quyn luyn thit tha trong tm hn ngi cn b v
xui.
---------------