Professional Documents
Culture Documents
3n 1
O2 (n+1)CO2 + (n+1)H2O
2
C mH 2m1COOH+
(n+1)x
(n+1)x
3m
O2 ( m+ 1)CO2 + mH2O
2
( m+ 1)y
my
y
Phn ng trung ho NaOH d:
NaOH d + HCl = NaCl + H2O
0,1
0,1
0,1
Theo phng trnh:
NaOH phn ng vi cc axit hu c = 0,3 0,1 = 0,2 mol
lng mui ca cc axit hu c = 22,89 - 0,1.58,5 = 17,04 gam
tng khi lng bnh NaOH l tng khi lng CO2 v H2O
x y 0,2
(x y) 0,2
17,04
= 85,2
0,2
0,46
= 4,6 khi m > 3 th n 1 n = 1 ng vi H COOH
0,1
(63,2 0,2) (46 0,1)
KL mol TB ca 2 axit khng no =
=80,4
0,1
v n + m =
H
C
= d C= C + d C I
1200
300
ng phn trans- :
d trans =2 IO
IO =
IC 2 CO 2 2 IC CO cos120 0
I
I
H
C
2,12 +(
1,33 2
1,33
) -22,1
cos1200
2
2
1200
C
H
I
H SO d
H2SO42lo ng
B
HO
2
4
170
D
0
C
H SO d
ddBr2
CH3-CHBr CHBr-CH3.
H
C
CH3
CH3
CH3
cis-but-2,3-en
oxitoxit
cis-2,3-buten
CH3
H
O
H3C
C
C
H3C
CH3
C
C
CH3
trans-2,3-buten
oxit
trans- but-2,3-en oxit
* C ch phn ng: electron ca lin kt i trong anken tn cng SN2 vo oxi ca nhm
OH trong peaxit. Kt qu l chuyn oxi ca Ar-COOOH n C=C to ra epoxit.
B. NNG LC T DUY TON HC
V d 1: ng (Cu) kt tinh c dng tinh th lp phng tm din.
*Tnh cnh lp phng a() ca mng tinh th v khong cch ngn nht gia hai tm ca hai
nguyn t ng trong mng, bit rng nguyn t ng c bn knh bng 1,28 . *Tnh khi
lng ring ca Cu theo g/cm3. ( Cu= 64).
HDG:
Theo hnh v ta thy: 1 mt ca khi lp phng tm din c AC =
a
r
2 =4 Cu
D
C
4 1, 28
a=
= 3,62 ()
M
2
a
Khong cch ngn nht gia 2 tm ca nguyn t l AM
AM = 2 rCu = 1,28 2 = 2,56 ()
A
*S nguyn t Cu trong mt t bo c s n = 8
1
1
+ 6 = 4
8
2
(nguyn t)
64 4
m
d=
=
= 8,96 g/cm3.
23
6, 02.10 (3, 62 108 )3
V
V d 2. Phn t X c cng thc abc .Tng s ht mang in v khng mang in trong phn t X
l 82. Trong s ht mang in nhiu hn s ht khng mang in l 22, hiu s khi gia b
v c gp 10 ln s khi ca a, tng s khi ca b v c gp 27 ln s khi ca a. Tm cng thc
phn t ng ca X.
HDG:
hoc
Obitan nguyn t
trng
c 1 e
c 2 e
V d 2. Liu php phng x c ng dng rng ri cha ung th. C s ca liu php l
s bin i ht nhn.
59
27
Co
n1
X?
X?
60
28
Ni
(1)
+
...
Ag
H2O
c) CH3-CH2-CHBr-CH
3
NaI
SN 2
HOH
SN 1
CH3-CH2-CH+-CH3
CH3-CH2-CH I-CH3
5
CH3-CH2-CHOH-CH3
E1
H
CH3-CH=CH-CH3
V d 4. a/ un nng butaien 1,3 vi Stiren thu c sn phm duy nht X: C 12H14 sn phm
ny c th b hiro ho theo s :
X
+ H2, Ni
250C, 2atm
+ H2, Ni
1000C, 100atm
CTCT X (C12H14)
C6H5
CTCT Y:
CTCT Z:
CH2 CH
CH2 C
CH CH2 n
CH2
C
CH3
CH2
H
C
C
CH2
CH3
CH2
C
CH3
Dng cis
CH3
CH2
P:
C
CH2
CH CH3
CH3
CH3
Dng trans
CH3
Q:
Cl2+ H2O
Theo phng trnh thu c 8,4 lt Cl2 (0.375 mol) th cn
0,125 s mol A 0,375 23,7g mA 47,6 gam.
iu ny tri gi thit mA = 15. Vy B khng th l Cl2
V d 2 : C cn bng N2O4 (k) 2 NO2 (k) . Cho 18,4 gam N2O4 vo bnh dung tch 5,904
0
lt 27 C . Ti cn bng ha hc, p sut ca kh trong bnh bng 1atm. Nguyn l chuyn dch
cn bng ha hc ni rng khi gim p sut th cn bng ca h s dch chuyn v pha lm tng
p sut. Hy chng minh iu .
HDG:
S mol ban u N2O4 = 0,2
[ ]
Tng s mol lc cn bng = 0,2 + x =
PV
1 5,904
= 0,24
RT 0,082 300
x = 0,04 mol
PNO
PN O
2 4
nNO
nN O
2 4
P
1
0,5 P 6
( PNO ) 2 1
1
Kp =
2
PN O
6
2
2 4
2
6P + P 0,5 = 0
PNO
PN O
2 4
0,217
0,767 > 1
0,283
2
Vy, khi gim p sut cn bng s dch chuyn theo chiu to NO 2 (lm tng s mol kh lm
tng p sut)
V d 3: C th ha tan 100 mg bc kim loi trong 100 mL amoniac 0,1M khi tip xc vi
khng kh c khng ?
0,1
= 9,27. 10 4 ;
107,88
0
+
E1 = E 1 + 0,059 lg [Ag ]
O2 + 2H2O + 4e 4OH .
PO
0,059
lg
E2 = E +
4
OH
0
2
5
3
1/2
1/2
[OH ] = (Kb.C)
= (1,74. 10 .0,1)
= 1,32. 10 .
0,059
0,2059
= 0,561 V
lg
4
1,32 10 3
E2 E10
5
+
+
lg [Ag ] =
= 4,034 V [Ag ] = 9,25. 10
M
0,059
E2 = 0,401 +
+
+
+
2
S = [Ag ] + [Ag(NH3) + Ag(NH3) 2 ] = [Ag ] ( 1 + 1[NH3] + 2[NH3] )
= 9,25. 10
( 1 + 10
2,32
+ 10
5,23
- H+
- H+
R - CH - COO
+NH
3
+NH
3
(A)
(C)
R - CH - COO
NH2
(B)
C . H
Cc hng s axit l : K1 =
A
B . H
K2 =
C
(2)
(3)
(4),
(5) hay pH =
pK1 pK 2
2
2,35
9,69 1/2
6,02
+
[H ] = (10
. 10
)
= 10
pH = 6,02
V im ng in ca alanin l 6,02 nn vt di chuyn v pha cc m
pH < 5,0 v v pha cc dng khi pH > 8,0
+
* By gi ta kim chng li [H ] trn bng php tnh ton tm hm lng tng i ca ion
lng cc C ti im ng in:
T (2) :
C
A
K1
K1
K11/2.K21/2 .
1/ 2
H
( K1. K 2 )
C
C
K1 102,35
7,34
7
=
10
hay
2,19.
10
.
= 4680
9,69
A
A
K
10
C
C
1
Nh vy, A B C (2 A C ) 2 A
= 0,99957 1,00
1
C
+
* Sau khi ly o hm ca [C] theo [H ] , trong [C] l hm sau :
C0 .K1. H
[C] =
t phng trnh (2), (3), (4) ta ch tm c mt cc
2
H K 1. H
K1.K 2
+
1/2
tr i vi [H ] = (K1.K2) .
10
Fe2O3
Fe2O3
Mg + 2 HCl MgCl2 + H2
Al + 3 HCl AlCl3 + 1,5 H2
HCl + NaOH NaCl + H2O
MgCl2 + 2NaOH Mg(OH)2 + 2 NaCl
AlCl3 + 3NaOH Al(OH)3 + 3 NaCl
11
16, 2 9
= 0,45 ( mol)
16
V H2 = 10,08 ( lt)
Cui cng bng cch lp h phng trnh hoc bng php tnh s hc tnh c:
% Mg = 40% v % Al = 60%
V d 4: Hn hp 2 kim loi kim c cho tc dng vi dung dch HCl va ri c cn th
nhn c m1 gam mui khan. Cng lng hn hp c cho tc dng vi dung dch H2SO4 va
ri c cn dung dch th nhn c m2 gam mui khan. Tnh tng s mol 2 kim loi kim
* Nu m2 = 1,1807m, th 2 kim loi kim k tip nhau l nguyn t no?
* Vi m1 + m2 = 90,5. Tnh lng hn hp u v lng kt ta to ra t (m1 + m2)
gam mui tc dng vi dung dch BaCl2 d.
HDG:
2R + 2HCl 2RCl + H2 v 2R + H2SO4 R2SO4 + H2
Con ng ngn nht l coi 2RCl ~ R2Cl2 s nhn thy m2 > m1 do lng gc
SO4 = 96 > lng gc Cl2 = 71. ( tng = 96 71 = 25 )Suy ra:
m2 m1
25
m2 m1
12,5
0,1807m1
25
1,1807m1 25
KL mol TB 2 mui sunfat =
= 163,35
0,1807m1
vi m2 = 1,1807 m1 th s mol 2 mui =
163,35 96
= 33,675
2
l Na = 23 v K = 39
Ghp : m2 = 1,1809m1 v m1 + m2 = 90,5 tnh c m1 = 41,5 v m2 = 49
=> S mol mui = 0,3 => lng 2 kim loi kim = 49 - 0,3. 96 = 20,2 (gam)
Ba2+ + SO42- => BaSO4
lng kt ta = 0,3 x 233 = 69,9 (gam)
F. NNG LC SUY LUN, BIN LUN LOGIC
V d 1. Chia hn hp gm 2 ru no mch h P v Q lm 2 phn bng nhau.
- Cho phn th nht tc dng ht vi Na d thu c 0,896 lt kh (ktc).
- t chy ht phn th hai thu c 3,06 gam H2O v 5,28 gam CO2 .
Xc nh Cng thc cu to ca 2 ru, bit rng khi t V th tch hi ca P hoc Q th th
tch CO2 thu c trong cng iu kin nhit v p sut u khng vt qu 3V.
HDG:
12
3n 1 x O n CO + (n +1) H O
2
2
2
2
x
H2
2
0,12
0,04
= 2,4 v x =
2 = 1,6 phi c 1 ru n chc
0,05
0,05
2,4
t s mol
0,4
p dng t s ny tnh x :
C2 H 5OH 0,6 3
C3 H 8Ox 0,4 2
x - 1,6
1,6
x 1,6 3
x = 2,5
0,6
2
0,6
* Trng hp 3 : Ru n chc
c s cacbon = 1
(CH3OH)
5 Mg + 12 H+ + 2 NO 3 5 Mg2+ +
+
4 Mg + 10 H + 2 NO
10 Al + 36 H+ + 6 NO
N2 + 6 H2O
2+
4 Mg + N2O + 5 H2O
10 Al3+ + 3 N2 + 18 H2O
l phn ng :
4 Mg + 10 H+ + NO 3 4 Mg2+ + NH 4 + 3 H2O
8 Al + 30 H+ +3 NO 3 8 Al3+ + 3 NH 4 + 9 H2O
2 NH4NO3 N2 + O2 + 4 H2O
Vy cht D gm : Al(NO3)3 (8,52 gam) ; Mg(NO3)2 (6,66 gam) ; NH4NO3 (2,4 gam) c lng =
17,58 gam. Hn hp ban u c 50% lng mi kim loi.
V d 3. Cht A l mt trong nhng thnh phn c ch s octan thp ca xng. Ankyl ha A bng
isobutan sinh ra hidrocacbon B, c cha hidro nhiu hn A l 1%. Nu reforming, A chuyn
thnh hidrocacbon D. Nitro ha cht D ch cho mt dn xut mono nitro thi. D khng phn ng
vi nc brom, khi un hi lu D vi dung dch KMnO 4 trong axit th thu c axit E. Phn
ng ngng t gia E vi mt lng tng ng ca tetra metylen diamino c dng trong sn
xut mt polime d mua trn th trng. Khi un chy E vi kim sinh ra mt hp cht F, hidro
ha hon ton F cho hidrocacbon X. Cc cht A, X v sn phm hidro ha hon ton D c cng
thnh phn nguyn t. A khng c ng phn hnh hc, khi b ozon phn to ra mt xeton cho
phn ng halofom.
a) Lp lun vit cu to ca A, D, E, F, X. Nu xc tc chuyn A B
b) ng phn no ca E c th to anhidrit vng ? So snh nhit nng chy v tnh axit gia
ng phn v E. Gii thch.
HDG:
- Cc tnh cht ca D nu trn cho thy n l ng ng ca benzen
- Axit E sinh ra khi oxiha D c phn ng ngng t vi diaminohexan to ra nha poliamit nn
axit E l diaxit cacboxylic D l diankyl benzen v phi l dn xut para mi cho mt sn
phm mononitro khi nitro ha E l axit terephtalic.
- Phn ng decacboxyl ha E to ra benzen, cht ny b hidro ha cho xiclohecxan.
( C 6H12
c thnh phn 85,71% C v 14,29% H hay CnH2n )
- Ankyl ha A bng isobutan to ra ankan B c cng thc Cn+4H2n+10.
14
Theo gi thit :
2n 10
= 0,1529 n = 8 cng thc A l C8H16 .
14n 58
CH3
(D)
CH3
(E )
(F )
COOH
(X )
- Cht D sinh ra khi thm ha mt trong hai anken c khung cac bon sau : ( nhng nguyn t C
tham gia ng vng k hiu *)
(I)
(II)
- Hidrocacbon A khng c ng phn hnh hc v khi b ozon phn cho mt metyl xeton (phn
ng halofom) nn ni i c hai nhm tng t nhau mt C v t nht c mt nhm metyl. Vy,
ch c b khung (I) mi tha mn iu ny, cht A c th c mt trong hai cu to sau :
15
MT S NGUYN TC XY DNG BI TP
T c bn n pht trin t duy.
T c im ring l n khi qut, h thng.
Lp i lp li nhng kin thc kh v tru tng.
a dng, loi hnh nhm tng thm kin thc v gip hc sinh c st.
Cp nht nhng thng tin mi.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
16
Kp =
2
PNO
2
PN2O4
1-
1
1
2
1
= 1
1
1
2 NO2(k)
1 + ( l phn ly)
. 0,344
Kc = Kp.(RT)n vi n = 1 v
p dng
tnh c Kc = 0,034
Kx = Kp. P n
Kx = 2,63
1,26
1,63
Kx =
= 2,63 T suy ra Kp v Kc theo biu thc nu.
0,37
1,63
V d 2: Ngi ta d tnh ho tan 10 -3 mol Mg(NO3)2 trong mt lt dung dch NH3 0,5M ;
trnh s to thnh kt ta Mg(OH)2 phi thm vo dung dch ti thiu bao nhiu mol NH4Cl?
Cho KNH3 = 1,8.10-5; Tt Mg(OH)2 = 1,0.10-11
HDG:
CCH TH NHT.
2
2+
iu kin khng to kt ta Mg(OH)2 l [Mg ].[OH ] 10-11.
3
4
0
2+
vi C (Mg ) = 10 th [OH ] 10 .
Cn bng
[ ]
NH3 + H2O NH 4 + OH
0,5 10
x + 10
Kb = 1,8.10-5.
10
17
( x 104 ) 10 4
4
c
= 1,8.10-5 (coi 10 << 0,5 ) x = 0,0899
4
0,5 10
Vy phi thm ti thiu 0,0899 mol NH4Cl khng to c kt ta Mg(OH)2.
CCH TH HAI.
iu kin khng to kt taMg(OH)2 l [Mg
2+
2
].[OH ] 10-11.
4
10
0
2+
+
vi C (Mg ) = 10 th [OH ] 10
[H ] 10
pH 10
Khi thm NH4Cl s c dung dch m baz (NH3 + NH 4 )
NH 4
pHm baz = 14 pKb lg
NH
C6H5-NO2
Khng ph.
Ch phn ng
khi un nng
Ch phn ng
khi un nng
C ph. khng
cn H2SO4
* Hy sp xp cc cht theo th t tng dn v kh nng d phn ng th vng benzen
Gii thch nh hng ca cc nhm th n kh nng
C6H5-NO2 < C6H6 < C6H5-CH3 < C6H5-OH
* V phn ng th nguyn t Hidro vng benzen thuc loi th Electrophin tc l tng tc
gia h electron ca vng benzen vi tc nhn mang in dng nn mt electron trong
vng benzen cng ln th phn ng cng d dng.Ly C 6H6 lm trung gian ta thy: - Cc nhm
-CH3 ; - OH thuc loi nhm th hot ng ha (nhm y e ; +I,+C) lm tng mt e ca
vng benzen,cn nhm-NO2 thuc loi nhm th phn hot ha (ht e; -I,-C) lm gim mt
e ca vng benzen nn kh nng phn ng th ca A,C > B > D.
-So snh gia A v C th trong phn t A do nguyn t oxi cn i e t do nn c s lin hp p-
vi vng benzen in tch dng c th gii to ti nguyn t oxi mt e trong vng
benzen ca A > so vi ca C kh nng phn ng th A > C .
18
NaOH
HNO3
H2SO4
NO2
19
NO2
20
trng thi hi
21
C(CH3)3
CH
C(CH3)3
CH
CH
CH
(CH3)3C
Cu t o A
Cu t o B
Cu to C: (CH3)3C CHO. Do C l sn phm duy nht nn A v B l cc anken i xng
dng R CH = CH R
Phng trnh phn ng A
C
D
(CH3)3C
C(CH3)3
O3
(CH3)3C
C(CH3)3
[O]
Zn
2(CH3)3C-COOH
2(CH3)3C-CHO
H3O+
O O
d) Phn ng ca A
(CH3)3C
F
C(CH3)3
KMnO4
C(CH3)3
(CH3)3C
HO
H
Phn ng ca B
OH
G1 + G2.
(CH3)3C
KMnO4
(CH3)3C
HO
C(CH3)3
C(CH3)3
OH
(CH3)3C
+
HO
C(CH3)3
OH
Hn h p trit quang
O
C
C
CH3
H3C
H3C
CH3
hay
C(CH3)3
(CH3)3C
O
O
C(CH3)3
(CH3)3C
O
O
Br
Br
H
(CH3)3C
Br
Phng trnh to thnh sn phm ni trn:
(CH3)3C
Br
C(CH3)3
H
hoc
Br
(CH3)3C
Br
C(CH3)3
C(CH3)3
Br
Br
R
C(CH3)3
Br
C(CH3)3
g) Cu to ca K , L1 , L2 .
(CH3)3C
C(CH3)3
(CH3)3C
C(CH3)3
(CH3)3C
O
L1 v L2 (C tnh quang ho t)
23
C(CH3)3
2.3. Thay th :
V d 1: Bi s 4 trong K thi olympic ha hc quc t nm 2000 ti an Mch c ni
dung:Mt hp cht A c trong t nhin, ch cha C, H, O v c thnh phn % lng cc nguyn
t: C = 63,2%; H = 5,3%;
O = 31,5%
a) Xc nh cng thc thc nghim ca hp cht A.
b) Ph khi ca cht A nu trong hnh 1, cng thc phn t ca A th no?
c) Lc mt dung dch ca A trong ete vi dung dch NaOH trong nc. Sau khi lc, khng cn
A trong pha ete. Lc mt dung dch khc ca A trong ete vi
dung dch NaHCO3 trong nc. Vn cn A trong pha ete. A thuc loi hp cht no?
d) Hp cht A to c gng bc vi thuc th tollens. Nhm chc no c trong A?
1
e) Ph H-NMR ca cht A ghi ti 300 MHz c nu trong hnh 2a v 2b (dung mi CDCl3
(7,27ppm), cht chun tetrametylsilan). Cc vch ti 3,9; 6,3 v 9,8ppm l vch n, hnh 2b
phng i vng 6,9 7,6ppm. ( di ha hc cho sn). Vch 6,3 ppm bin mt khi thm mt
git D2O. Cng mt vch di v pha c tr s ppm b hn khi pha long vi CDCl3. Hai hin
tng trn cho bit iu g?
f) Vit 4 cng thc cu to c th c ca cht A.
g) Hy cho bit cu to ca mnh b mt ng vi cc mi ti 137 v 123 n v khi lng trong
ph khi.
h) Hai trong s cc ng phn ca A c tr s pKa thp hn cc cht cn li. Vit cng thc cu
to ca hai cht ny.
Ta c th thay cc d kin v ph cho trong bi nh sau:
1. Mt hp cht A c trong t nhin, ch cha C, H, O v c thnh phn nguyn t cu to
gm: 63,2%C; 5,3% H; 31,5% O.
a) Xc nh cng thc nguyn v cng thc phn t A, bit MA=152
b) A tc dng c vi dung dch NaOH trong nc, nhng khng tc dng c vi dung dch
NaHCO3 trong nc. A c th to c gng bc vi dung dch Ag(NH3) 2 . Khi un nng A vi
axit HI, cht hi bc ra c dn vo dung dch AgNO3 trong ancol thy to thnh kt ta AgI.
Hy vit bn cng thc cu to c th c ca hp cht A. Gi tn mi cht theo danh php h
thng.
c) Khi thm vo A mt git D2O hoc khi pha long A vi CDCl3 th nhit si ca A thay i
th no? Gii thch.
d) Hai trong s cc ng phn ca A c tr s pKa thp hn cc cht cn li. Vit cng thc cu
to ca hai cht ny.
Cng thc nguyn v phn t: C8H8O3.
Bn cu to ng phn:
O
O
O
OH
(C)
(B)
CH3 (A)
OH
H3C
OH
CH3
CH3
HO
(D)
* Thm D2O to ra lin kt hidro lin phn t vi A nhit si tng; cn khi pha long A vi
CDCl3 lm gim lin kt hidro lin phn t nhit si gim.
* Hai cu to (A) v (C) c pKa thp hn cc cht cn li
24
1
1620, 1680 v mt di hp th rng 3000 2500cm . Xc nh cu to ca hp cht trn.
1
1
1
2500 3000 cm : OH ; 1680 cm : C=O ; 1620 cm : C=C ;
1
1
1450, 1500 v 1580 cm : C=C (vng benzen) ; 980 cm : =C H (trans -) ;
1
1
935 cm : O H ; 756 v 798 cm : C H (vng benzen). Vy cht hu c trn c cng
thc cu to C6H5 CH = CH COOH v c cu hnh trans.
Ta c th thay bng cc kin thc sau:
- Lp cng thc phn t theo phng php phn tch lng nguyn t
0
- Phn ng vi H2(xt Ni, t ) theo t l s mol 1: 4, nhng ch phn ng vi dung dch brom theo
t l mol 1 : 1
- Tan c trong dung dch NaHCO3 trong nc
- Phn ng vi butadien 1,4 to ra dn xut c 2 vng
- Vit phng trnh iu ch cht ny t axetylen v cc cht v c
V d 3: Bi s 26 trong Ti liu chun b thi IChO 33 ti n l bi thc hnh c ni dung:
Tng hp 1 phenyl azo 2 napthol ta c th thay bng s :
NH2
OH
HCl
NaNO2
HCl
1-phenyl-azo-2-naphtol
Cu trc ca sn phm l :
A l mui cloruaanilin
B l mui benzen diazoni
OH
3. o chiu:
V d 2: a) Vit phng trnh phn ng hon thnh dy bin ha sau:
CH3
H3C C
CH3
CH2 CH3
+ Cl2
askt
+ KOH
- H2O
25
CH3
CH3
CH2 CH3 + Cl2
H3C C
askt
H3C C
CH3 Cl
CH3
CH3
CH3
H3C C
CH
H3C C
CH3 + KOH
CH3
CH3
CH
CH3
H+
H3C C
CH3
+
CH
CH3
chuyn v
- H+
CH CH3
+
CH3 OH2
H3C C
CH3 OH
H3C
CH3 + KCl
CH
CH3 OH
CH3 Cl
H3C C
CH
CH3
H3C C
+
CH
CH3
CH3
CH3
H3C
H3C
- H2O
(B)
(D)
CH3
(B)
(A)
xc tc
H 3O +
(F)
(E)
(D)
C6H10O4 (G)
H2N(CH2)6NH2
Bit A tan c trong dung dch NaHCO3 , D tan c trong H2SO4 c, lnh v khng lm
mt mu dung dch KMnO4 , ng thi ph hng ngoi ca D ch ra khng cha nhm chc
OH. Hy xc nh cu to ca X v cc cht t A n G.
C th thay i hnh thc nh sau:
Cht hu c X c thnh phn khi lng 62,5% C; 4,17% H v 33,33% O. X phn ng vi
thuc th Sip v vi phenylhidrazin. Khi oxiha X bng dung dch KMnO4 to ra axit hu c A,
decacboxyl ha A thu c hp cht B . B b kh bi hidro c xc tc cho sn phm D tan c
trong H2SO4 c, lnh v khng lm mt mu dung dch KMnO4. Ph hng ngoi ch ra D
khng cha nhm chc OH, tc dng ca HCl vi D thu c dn xut dihalogen E. S th
SN2 cht E bi KCN to ra cht F m sau khi thy phn th sn phm sinh ra c th ngng t vi
hexametyleniamin cho T nilon 6,6.
Theo bi cng thc thc nghim ca X l C5H4O2 , sn phm c th ngng t vi
hexametyleniamin to t nilon 6,6 l axit adipic
HOOC (CH2)6 COOH (C6H10O4).
Qu trnh t X n cht ny khng c s gim nhiu s nguyn t cacbon nn cng thc phn t
ca X l C5H4O2 .
- T E n F tng thm 2 nguyn t cacbon v mch ca E, F ging axit adipic cho thy F l
dn xut xianua NC (CH2)4 CN v E l Cl (CH2)4 Cl
- E c iu ch t D khi tc dng vi HCl d (2 Cl thay th 1 O), ng thi D c mt nguyn
t oxi khng thuc chc OH v khng bn vi H2SO4c, lnh D l mt ete vng no. B khng
no to ra bi s decacboxyl A nn B l mt d vng 5 cnh cha oxi v A c nhm COOH nh
vo d vng .
- Cht X c nhm cacbonyl v phn ng vi thuc th Sip v phenylhidrazin ng thi b oxiha
to ra axit A, suy ra X l mt fufuran.
KMnO4
O
(X)
CHO
t0
COOH
(A)
xt
(B)
H 3O +
O
(D)
HOOC-(CH2)4-COOH (G)
27
KCN
HCl d
H2
Cl
Cl
(E)
H2N-(CH2)4-NH2
CN CN
(F)
Tnilon-6,6
3OH
CHHCl
2)1)BrH2 3/OH 2O HOOCCOOH + HOCH2-COOH
DArabinoz
A HIO4 B
Hi D Arabinoz c cu to vng 5 cnh hay 6 cnh ? V cu to
Nu l vng 5 cnh th :
OH
CHO
OH
H
H
OH
OH
OH
OCH3
OH
CH3OH OH
HCl
CH2OH
OH
H
CH2OH
(D-Arabinoz)
OCH3
HIO4
CHO
CHO
COOH
Br2
H2O
H
CH2OH
COOH
COOH
CH
CH2OH
OH
CH2OH
CHO
OH
H
H
OH
OH
OH
OCH3
H
OH
OH
CH2OH
CH3OH OH
HCl
CH2
(D-Arabinoz)
OH
OH
OCH3
HIO4 CHO
CH2
Cu to vng ca D Arabinoz l :
OH
HO
COOH
CH2
CH2OH
O
HO
HO
OH
b) Nu phng php phn bit D glucoz vi D fructoz
Oxiha bng HIO4 :
28
H3O+
COOH
CH2
hay
OH
Br2
CHO
O
OH
COOH
OH
CHO
H
OH
OH
OH
HO
H
HO
OH
OH
+ 5 HIO4
HCHO + 5 H-COOH
- 5 HIO3
H
OH
H
CH2OH
CH2OH
(D- Glucoz)
CH2OH
HO
CH2OH
HO
HO
OH
OH
OH
OH
CH2OH
+ 4 HIO4
O
- 4 HIO3
CH2
(D-Fructoz)
(+)
Br CH2 CH2
Br
Br CH2 CH2 Br
Cl
Br CH2 CH2 Cl
OCH3
* i vi thm HCl :
HCl H+ + Cl .
29
CH2 CH2 + H
(+)
CH3 CH2 Br
Cl
CH3 CH2
CH3 CH2 Cl
OCH3
CH3-CH2-CH2-CH2
+ Cl +
-H
CH3-CH2-CH2-CH2OH
(C4H10O)
CH3-CH2-CH2-CH2Cl
(C4H9Cl)
CH3-CH2-CH = CH2
(C4H8)
Chuyn v
+ Cl +
(+)
-H
CH3-CH2-CH-CH3
+ H2O
Cl
CH3-CH2- CH - CH3
(C4H9Cl)
CH3- CH = CH - CH
3
(C4H8)
CH3-CH2- CH - CH3
(C4H10O)
OH
CH2 - CH - COOH
CH2 - CH - COOH
NH2
NH
Ar
(H p cht Y )
-Khi thu phn khng hon ton X cho cc ipeptit: His- Ala, Ala- Ala , Ala- Glu.
Trt t sp xp cc aminoaxit trong mch : His-Ala-Ala-Glu-Lys
Cng thc cu to ca X:
H2N
N
CH
CO
NH
CH2
CH
CO
NH
CH
CO
NH
CH3
CH3
CH
CO
(CH2)2
COOH
NH
CH
COOH
(CH2)4
NH2
(Lys)
(His)
(Glu)
(Ala)
(Ala)
(c th vit cu to trong c nhm : CO-NH- gia Glu v Lys c to ra bi nhm -COOH
v tr ca Glu vi nhm -NH2 v tr ca Lys).
Bi tng t l:
Khi thu phn hon ton 1 mol tripeptit X thu c 2 mol axit glutamic
( HOOC(CH2)2CH(NH2)COOH ), 1 mol alanin ( CH 3CH(NH2)COOH ) v 1 mol NH 3. X khng
phn ng vi 2,4-initroflobenzen v X ch c mt nhm cacboxyl t do. Thu phn X nh
enzim cacboxipeptiaza thu c alanin v
mt ipeptit Y. Vit cng thc cu to ca X , Y v gi tn chng.
Tripeptit X c cu to theo trt t Glu-Glu-Ala. V theo d kin u bi aminoaxit ui (ui
C) l Ala, nhm NH2 ca aminoaxit u (u N) to thnh lactam vi nhm -COOH ca
n v Glu th nht, nhm -COOH ca n v th Glu hai dng chc amit CONH 2 (do thu
phnto ra NH3). Vy:
Cu to v tn gi ca X (Glutamolactam--yl glutaminylalanin)
H
H
N
CH
CO
NH
C
C
H2
CH
CO
NH
CH3
(CH2)2
CH2
CH
CO - NH2
Cu to v tn gi ca Y (-Glutamolactam--yl glutamin):
H
N
CH
C
C
H2
CH2
CO
NH
CH
COOH
(CH2)2
CO - NH2
31
COOH