PROJEK

T
TEMA : Shkrim
Biografik

Recep Tayip
Erdogan
Punoi : Servete Tahiraj

Pranoi : Suzana Paca

Rexhep Taip Erdogan

(tur. Recep Tayyip Erdoan; lindur m 26 shkurt 1954 n Stamboll)

sht politikan turk, kryetari i Partis s Drejtsis dhe Zhvillimit dhe
presidenti i sapo zgjedhur i Republiks s Turqis. M par ka shrbyer si
Kryeministr i Turqis n vitet 20032014 dhe si Kryetar i Stambollit n vitet
19941998.
Erdoani ishte futbollist gjysm-profesionist dhe ka luajtur pr Klubin Sportiv
"Kasmpaa", n vitet 19691982, para se t zgjidhet Kryetar i Stambollit n
vitin 1994, nga rradht e Partis s Mirqnies. N vitin 1998, ai u shkarkua
nga detyra dhe u dnua me 10 muaj burgim, pasi ai recitoi nj poem fetare
n Sirt. Duke braktisur politikn e hapur islame, Erdoani n vitin 2001
themeloi Partin e Drejtsis dhe Zhvillimit, me t ciln arriti q n zgjedhjet
e prgjithshme t mbajtura pothuajse pas nj viti, t fitoj afro dy t tretat e
vendeve n parlamentin turk. Abdullah Gyl u b kryeministr dhe shrbeu
derisa qeveria e tij anuloi burgimin politik t Erdoanit, duke e lejuar at q t
kandidoj pr deputet n parlament n zgjedhje t prkohshme dhe ta marr
prsipr detyrn e kryeministrit m 14 mars 2003.

Origjina e varfr

Origjina e varfr dhe rrugtimi i tij jotipik e bjn Erdoganin nj model pr

klasn e mesme konservatore. Biri i nj rojeje bregdetare, i rritur npr
rrugt e nj prej lagjeve m famkeqe t Stambollit, i shtrnguar nga
varfria n t ciln dergjej familja e tij t shiste npr rrug limonata dhe
simite, Erdogani ka marr nj arsim islamik shum t ngurt, prpara se t
diplomohej n administrim biznesi n Universitetin e Marmaras.

N ndryshim nga protagonistt e tjer politik t Turqis moderne, karriera

politike e tij nuk i detyrohet as militimit n partin trashgimtare t
ideologjis kemaliste t Ataturkut, as punsimit n burokraci.

N syt e turqve, Erdogan nuk i ka ndyr duart duke bashkpunuar me

sistemin shtetror t korruptuar, q bile e ka burgosur pr idet e tij dhe e ka
pezulluar nga aktiviteti publik.Tifoz futbolli, loj n t ciln ka luajtur si
profesionist gjat viteve t universitetit, sht edhe mysliman konservator,
q deri pak koh m par e shmangte dhnien e dors grave dhe preferonte
q t mos ulej n tavolin nqoftse shokt e tavolins konsumonin pije
alkoolike.Rasti i par pr t demonstruar aftsit politike t tij, pas vitesh
militomi n Partin Refah, i sht paraqitur kur u zgjodh kryebashkiak i
Stambollit n vitin 1994.

Efektiv dhe karizmatik, nga kjo prvoj siguroi nj konsensus t madh pasi
prballoi me aftsi shtje si mungesa e ujit, ndotja dhe trafiku metropolitan,
madje tentoi edhe t ndaloj shitjen e pijeve alkoolike n vendet publike.

Ka mundsi, diplomimi i tij n menaxhim biznesi ka rezultuar i dobishm pr

t shndoshur financat e nj prej qyteteve m kaotike dhe t mbipopulluara
n bot. Lufta kundr korrupsionit i garantoi mbshtetjen e klasave
popullore, n pjesn m t madhe t fes islamike dhe t biznesit t vogl, i
lodhur nga keqqeverisja.N fakt, n nivel ndrkombtar, synimet e Turqis
jan prqendruar n shum fronte. Tradicionalisht, Turqia portretizohej si nj
vend i afrt me Perndimin. Megjithat, koht e fundit, vendi duket se po
largohet nga brigjet perndimore pr t shikuar nga Lindja.

Procesi i gjat dhe i lodhshm n Bashkimin Europian, i nisur n tetor t

2005 dhe i avancuar me vendosmrin e Erdoganit, duket akoma larg nga
nj zgjidhje e mundshme. Krkesat e Bashkimit Europian jan br gjithnj e
m t forta dhe vet popullsia turke sht br e paknaqur ndaj nj projekti
q e kishte mbshtetur me shum entuziazm.

Tani q Turqia, pr tiu shmangur standardeve europiane, ka arritur ta

reduktoj rolin e ushtarakve dhe t Kshillit t Siguris Kombtare, t
prmirsoj paraqitjet e ekonomis kombtare dhe po impenjohet pr t
reformuar Kushtetutn, banort e saj duken m pak t interesuara ndaj
fateve t ksaj fejese t prjetshme me Europn dhe jan t gatshm t
shikojn tjetrkund.

I njjti Erdogan q, pr largpamsi politike apo pr oportunizm, vazhdon q

t mbshtes shpirtin evropian t Turqis, n vitet e fundit ka filluar q t
dizenjoj nj profil t ndryshm t politiks s jashtme turke.

Me pak fjal, megjithse Turqia mbetet nj aleate e Shteteve t Bashkuara

dhe nj antar aspirues i Komunitetit Europian, ajo ka nisur ti riprcaktoj n
mnyr autonome interesat e saj, n disa raste duke u shkputur nga
mbshtetja amerikane dhe europiane.