Cho gia nh bn

$1$
GIA NH NG PHC
NG PHC:
ng ni, v hu tui 65. Rt cn trng v bo
th trong vic qun l tin bc.

ANH LC:
(40 tui) ngi cha. ang lm qun l ti cng ty
ABC. Mt ngi cha c trch nhim, ht lng chm
lo cho gia nh hn l bn thn. Lun suy ngh lm
sao p ng tt hn na nhu cu ca gia nh.

CH GIU:
(35 tui) ngi m. Mt ngi ni tr, lun t ho v
bn thn rng mnh c th tm c nhng giao dch
gi tt nht, nhng li thiu kin thc v hoch nh
ti chnh c nhn.

ANH PHT:
(25 tui) em trai anh Lc. C nhiu c m v
tng, nhng mc tiu c th li khng thc t.

EM AN:
(15 tui) Con gi. Mt c gi nhanh nhn vi nhiu c
m v tr thnh triu ph u tin trong gia nh.

B TI
(2 tui) Con trai. Cu b khu khnh, nim vui mi
ca c gia nh.

$2$
TIN CA CHNG TI
I U MT RI ?
TI MT BA TI CA GIA NH
Lc: Em , anh ngh chng ta cn iu
chnh li chi tiu trong gia nh. Do
ny chng ta c thm b ti, dng nh
thng no cng tiu sch ht c tin.
Giu: Anh ng lo! Chng ta cn tin
tit kim trong ngn hng m.
Lc: Em ! Tin l dnh cho nhng
trng hp khn cp. Chng ta cn c
mt k hoch ti chnh r rng. Nu (chi
tiu) khng c k hoch chc chn s
tht bi y.
Phc: ng y con trai! Cc con cn
lp mt bng ngn sch gia nh
kim sot tt hn cc khon chi tiu,
ging nh b lm ngy xa khi nui
cc con khn ln!
Khng c nhiu gia nh Vit Nam c thi
quen lp k hoch ngn sch gia nh. iu
quan trng l cc gia nh cn kim sot c
cc khon chi tiu nh vo bng ngn sch gia
nh, v c rt nhiu p lc lin quan n tin
bc xy ra do thiu thi quen lp ngn sch hay
khng c k hoch chi tiu r rng.
Cng ging nh ch Giu, rt d dng cho rng
mnh lun lun c tin mua cc th lt vt
cho cuc sng, min l ta vn cn tin tit kim
trong ngn hng. Vn ch pht sinh khi vo cui
thng c hng lot cc ha n cn thanh ton
dn v, v Bn mi nhn thy rng rt kh c
th cn i gia rt nhiu nhu cu pht sinh v
ngun thu nhp c gii hn ca gia nh.

4 BC N GIN LP BNG NGN SCH GIA NH:

1 Lit k tt c cc khon thu nhp hng thng ca gia nh (thu nhp kim c)

Lp danh sch cc khon mc cn chi tiu (chi ph mc tiu) v danh sch tt c cc khon chi
ph thc t chi tiu trong thng (cc khon phi chi). Nu cc chi ph khng xy ra nh k hng
2 thng, Bn c th phn b u ra thnh chi ph hng thng. V d, nu Bn thanh ton cc
thu bao truyn hnh k thut s cho mt nm l 2,4 triu ng, vy tng ng chi ph l
200.000 ng mt thng.

dnh ra mt s tin nht nh tit kim mi thng. Thng thng, Bn nn c mt

3 khon tit kim tng ng 6 thng chi tiu ca Bn nh l mt qu khn cp d phng cho
nhng trng hp cn thit.

4 Lp bng ngn sch gia nh v thc hin theo mt cch c k lut.

CNG C THC HNH

in cc s liu thu nhp v cc khon chi ph/chi tiu d kin v thc t hin ti hng
thng vo Bng Ngn sch gia nh mu (trang 5). Mi cc thnh vin trong gia nh cng
tham gia lp Bng k hoch ngn sch gia nh l rt quan trng, mi ngi hiu c
tm quan trng ca vic lm ny.

$3$
MUA hay KHNG MUA ?
Quyt nh tiu tin ca chng ta thng b thc y bi
TRONG LC ANH LC cn v mun. CN l nhng th thit yu trong
ANG IN VO MU cuc sng, l nhng th m bn khng th sng nu
BNG NGN SCH GIA thiu chng. MUN thng l nhng th ta mong
NH c v d nh xa x phm. Thng th, nhng th ta
mun th khng thc s cn thit.
Pht: Anh hai, cho em xin t
tin c khng? Em mun Ln ti, trc khi quyt nh mua mt th g , hy t hi
mua mt ci ng h mnh cc cu hi sau y xc nh l th ta mun
hay ci ta cn.
Lc: Nhng em c mt ci
ri cn g! L do ti phi chi tin ra mua th ny l g? Ti
c thc s cn n khng?
Pht: Nhng ci ng h C g khc bit khng khi ti c n? iu g xy ra
hin ti ca em khng c
y cc chc nng v ghi
nu ti khng mua n?
thi gian. Tt c cc Bn ca Ti c cn thit phi tiu thm tin nu ti c
em u c. i m anh hai th ?
C g khc c th thay th, nhng chi ph thp hn
Phc: Con , con phi hiu khng?
s khc nhau gia ci con
cn v th con mun
nh! C mt ci ng h l
cn thit, nhng c mt
ci ng h mu mi nht
l mong mun ca con. V
Mua? Khng ?
hu ht nhng ci mun
thng l nhng th khng Khng? Mua?
cn thit.
Mua?

CNG C THC HNH 2

Hy xem li cn thn cc khon chi ph m Bn vit xung trong Bng chi tiu ngn
sch gia nh (trang 5) v xc nh li xem khon no l th ta cn, ci no l mun.
nh s 1 bn cnh cn v s 2 cnh bn mun. n y th Bn c th xc nh
c nhng th Bn c th ct gim c th tit kim c nhiu tin hn.

Hy nh ku gi mi ngi trong gia nh cng tham gia cng vic ny c gia nh

cng chia s trch nhim thc thi k hoch ngn sch gia inh c lp.

$4$
BNG CHI TIU NGN SCH GIA NH
THU NHP HNG THNG : Thu nhp thun hng thng (bao gm c tc, li sut, tin cho thu ti sn
v li vn bn c phn)

CHI PH HNG THNG S DNG TIN MT (u tin: 1 cn, 2 mun)

Chi ph thc Chi ph mc Mc
t (VN) tiu (VN) u tin
CHI PH C NH
Tit kim
Tr tin mua nh (cash)/tin thu
Ph bo him
Thu thu nhp
Hc ph cho con
Tr cp cho cha m v con ci
Chi ph ngi gip vic
CHI PH CHO PHNG TIN DI CHUYN
Tr tin vay mua xe t/Xe my
Bo him xe, chi ph cu ng
Ph xe
Nhin liu v bo tr
Giao thng cng cng
TIN CH V BO TR NH CA
Chi ph tin ch
in thoi
Truyn hnh cable & Internet
THC PHM V NHU YU PHM
Thc phm
i n ngoi
Qun o v dng c nhn
Chm sc y t, sc khe
LINH TINH KHC
Du lch v d ngoi ca gia nh
Gii tr
S thch v th thao
Chi ph khc
TNG CNG

$5$
C PHI CH NGI GIU C MI
CN HOCH NH TI CHNH KHNG?
Anh Lc: Mnh i,
Hoch nh ti chnh c nhn l tin trnh gii quyt cc
chng trnh Financial vn ti chnh v t c cc mc tiu ti chnh thng
Fitness ca VinaWealth qua vic thit lp v thc hin k hoch ti chnh trn c
m ti mi tham d ti s nh gi hon cnh hin ti ca mt c nhn hay mt
hm qua thc s rt
hu ch! By gi th ti gia nh v cc mc tiu tng lai ca h.
hiu c tm quan
trng ca vic hoch HOCH NH TI CHNH C NHN BAO
GM CC LNH VC SAU Y:
nh ti chnh.

Ch Giu: i do!
Chng ta c giu c g 1 QUN L DNG TIN. Cng vic ny c lin quan n cch
thc Bn phn b thu nhp p ng cc nhu cu chi tiu
cho lm u m cn
hng ngy v cch thc Bn dnh ra tin v ti sn khc
hoch vi ch nh ti
p ng cc mc tiu ti chnh trong tng lai.
chnh. Chng ta u c
lm ca nhiu tin m
2 QUN L RI RO. y l mt trong nhng lnh vc quan
v ra cc k hoch to
trng nht ca hoch nh ti chnh c nhn. C ngha l
tt cho ci tng lai cn
phi chc chn rng Bn c thu nhp cho gia nh nu c
xa vi kia. Ch c nhng
nhng tnh hung khng lng trc xy ra nh cht sm,
ngi giu mi c tin
thng tt hay bnh him ngho.
u t.
3 K HOCH U T. Cng vic ny bao gm vic phn b ti
Anh Lc: Chnh suy
sn ca Bn u t vo cc cng c ti chnh khc nhau nhm
ngh y ca mnh l
p ng cc mc tiu u t v tng trng ti sn ca Bn
sai y. Hoch nh ti
chnh khng phi ch
4 K HOCH HU TR. Cng vic ny tp trung vo vic tch
lin quan n u t.
ly ti sn trong qung thi gian cn lm vic c th c
N bt u t nhng
lp v ti chnh khi ngh hu.
vic n gin nh qun
l dng tin (vo ra) ca
gia nh, cho n vic
bit r chnh xc chng
ta cn c bao nhiu
tin cho con ci hc
hnh n ni n chn
v cuc sng ca chnh
chng ta khi ngh hu.

Ch Giu: i, vy m ti
ch ngh rng c mt t
tin tit kim trong ti
khon ngn hng l tt
lm ri ch

$6$
U TIN CA CHNG TA L G ?
Bc u tin trong vic TUI 20.
hoch nh ti chnh c tui ny, mt s ngi c th mi bt u (i) lm vic.
nhn bao gm vic xc Bn lo lng n vic p ng nhu cu chi tiu hng ngy
nh cc mc ch v mc ca Bn ng thi c th dnh dm c t tin lp gia
nh hay cn nh ring u tin. Mc d c v nh trong
tiu ti chnh u tin. Ti
giai on ny Bn cha c nhng trch nhim ti chnh
tng giai on khc nhau quan trng (i vi ngi ph thuc), tuy nhin, Bn cng
trong cuc sng, Bn nn xem vic bo v ngun thu nhp l u tin hng u.
c nhng nhu cu khc Bn cnh , Bn cn m bo rng c bo him trong
nhng trng hp ri ro khng mong i nh bnh tt,
nhau v ng u vi
bnh him ngho v thng tt. S tin cn d ra sau khi
nhng thch thc khc trch ra phn dnh cho tit kim p ng cc mc tiu
nhau. iu quan trng ngn hn nn c u t vo cc ti sn c kh nng sinh
l xc nh c cc mc li cao hn.
tiu ti chinh u tin ca
Bn l g thit lp cc TUI 30 V 40
mc tiu thc t (c th
tui ny, thng th Bn c gia nh v c con ci.
thc hin c) v s Cc cam kt v ti chnh v trch nhim i vi gia nh
dng hiu qu ngun lc cng ln hn, vic bo v gia nh (nhng ngi ph
ti chnh ca mnh. thuc) tr nn quan trng hn trc. Bn cn xem li cc
k hoch bo him khi thu nhp ca Bn tng ln v trch
nhim i vi gia nh cng tng ln. Bn cng bt u
quan tm n vic dnh tin cho con ci hc hnh
n ni n chn. Bn cng nn dnh mt s tin no y
cho qu hu tr ca Bn, bi l, cng bt u tit kim cng
sm, cng d dng t c mc tiu hn.

TUI 50 V CAO HN
Khi m cc con ca ng/b trng thnh, c lp v ti
chnh v cc khon vay mua nh (nu c) v cc cam kt
ti chnh khc gn nh tt ton xong, cng l lc ng/
B cn xem xt li cc hp ng bo him ca mnh. Lu
rng, y l giai on m tn sut chng ta b mc bnh
nhiu hn. ng/B nn cn nhc k hoch bo him y t
di hn bo v trong trng hp ng/B khng th t
chm sc tt bn thn do m au hay thng tt. Vi nm
trc khi ngh hu, xem li ti sn mnh c l rt quan trng,
m bo rng ng/B dnh tin cho cuc sng
khi ngh hu.

$7$
 CNG C THC HNH 3
S d dng hn cho Bn khi thit lp cc mc tiu ti chnh thc t nu Bn xc nh r
cc k hoch u tin.

Hy m bo rng, Bn thng xuyn xem xt li Danh sch cc k hoch u tin, c

bit trong tng giai on khc nhau ca cuc sng v mi khi hon cnh gia nh c s
thay i quan trng. Nhng s kin quan trng bao gm khi bt u i lm, chun b
lp gia nh, sp mua nh, u t, sp c con hoc chun b ngh hu.

CHO BIT TH T U TIN CA BN BNG CCH NH DU

VO THCH HP
Thp Cao Trung bnh

Bo v ti sn gia nh trong trng hp

c t vong hay thng tt xy ra

Bo v thu nhp gia nh nu khng may

mc bnh him ngho

Bo him chi ph iu tr trong bnh vin

v chi ph cha bnh him ngho

Bo him tn tt do tui gi

Dnh tin qu hc vn cho con ci

Qu hu tr

Tit kim cho cc mc tiu

ngn hn (3-5 nm, nh mua xe -t mi)

Tit kim cho mc tiu trung hn (6-10 nm,

nh tr bt n mua nh tr gp)

Di chc

$8$
CHNG TA
NG GI BAO NHIU?
Ch Giu: Anh , nh ch Tho giu thit Bc k tip trong vic hoch
! H mi mua mt cn chung c na
v mt chic xe t mi.
nh ti chnh c nhn l xem
li tnh hnh ti chnh hin
Anh Lc: Em i, ti sn thc s ca ti v nh gi gi tr ti sn
mt ngi khng c xc nh bng
nhng th m ngi ta s hu. Nu h
thun ca Bn. Ti sn thun
i vay mn mt s tin ln mua sm l s chnh lch gia gi tr
nhng th th cng c ngha l ngha ti sn c v (cc) khon n
v tr n ca h cng tng ln.
phi tr. Chng ta cn lu
Ch Giu: , ra th! Th c ngha l ti khng lm pht sinh thm
sn thc ca chng ta c th cn cao nhng khon n khng cn
hn ca h , mc d chng ta ang
sng trong cn nh nh hn v cng i
thit, ng thi lun tn dng
xe b hn h sao? c hi tch ly thm ti sn.

Anh Lc: C th lm ch!

$9$
CNG C THC HNH 4
Hy hon thnh bng cn i ti sn di y, xc nh gi tr ti sn thun ca bn.

TI SN C S liu ca Bn
TIN/TNG NG TIN
Ti khon thanh ton
Tit kim
Tit kim k hn
USD/Ngoi t khc
Khc
Tng tin
TI SN S DNG C NHN
Nh
Xe t/Xe my
Khc
Tng ti sn c nhn
TI SN U T
Ti sn c nhn
C phiu/Chng ch qu
Tri phiu
BHNT (cash values)
Bt ng sn cho thu
Vng
Khc
Tng ti sn u t
TIT KIM HU TR
Bo him hu tr t nguyn
Phc li Hu tr nhn vin
Tng tit kim Hu tr
TNG TI SN
N PHI TR
D n mua nh
N vay mua xe
D n th tn dng
Thu chi th Ghi n
N khc
TNG N PHI TR
*Ti sn thc = tng ti sn - tng n phi tr

$ 10 $
BO HIM BAO NHIU L ?
Anh Lc: cui cng th chng ta
cng lm xong danh sch cc ti
sn c v n ca gia nh. Bn cnh
, ngoi vic chng ta s dnh
ra mt s tin tng ng 6 thng
thu nhp ca cha phng trong
nhng trng hp khn cp, chng
ta cng cn phi dnh tin cho
qu gio dc ca cc con v m bo
rng chng ta cn c tin b
p cc chi ph sinh hot ca gia nh
nu khng may cha khng cn bn
chng ta na!
Ch Giu: Tri ! Thi i anh, ni ton
chuyn sui xo khng !
Anh Lc: Hoch nh ti chnh l
nh vy , chun b cho nhng tnh
hung khng mong i c th xy
n na, em hiu khng!
Em An: Cha , lm th no m chng
ta c tin chi tr cho mi th
c ?
Anh Lc: Con gi , cha mun ni n
hai t bo him. Thng qua vic s
dng mt cch thn trng cc cng
c ti chnh nh bo him v qu u
t, chng ta c th t c cc nhu
cu v mc tiu ti chnh t ra.
Bo him nhn th (BHNT) bo v Bn
v gia nh v mt ti chnh trong
trng hp ri ro c t vong, thng
tt ton b vnh vin hay bnh him
ngho xy ra. Di y l mt s sn
phm BHNT ph bin trn th trng:
BHNT TRN I
Tham gia sn phm ny, Bn c bo him sut
i min l Bn ng ph bo him y . Hu
ht cc hp ng BHNT trn i c tch ly gi
tr tin mt m khch hng c th rt ra, trong
trng hp khn cp (cn tin), di hnh thc
vay gi tr hp ng. Khch hng cng c th
mua thm mt s sn phm bo him b tr
km theo Hp ng bo him chnh, bo v
trong trng hp bnh tt v thng tt ton b
vnh vin.
BHNT HN HP
BHNT hn hp nhm mc ch tch ly tit kim
trong mt giai on thi gian nht nh. Cng
ty bo him s chi tr s tin bo him cng vi
bo tc/li (nu c) khi Hp ng o hn, hay
khi ngi c bo him t vong hoc b thng
tt ton b vnh vin khi Hp ng cn hiu lc.
Ty theo nhu cu ca Bn l g, Hp ng BHNT
hn hp c th xem nh mt k hoch tit kim
cho nhiu mc ch khc nhau, tit kim cho qu
gio dc ca con ci hay k hoch hu tr.
BO HIM T K
C bo him t k, Bn c bo him trong mt
thi gian nht nh. Nu c t vong hay thng
tt ton b vnh vin xy ra i vi ngi c
bo him, cng ty bo him s chi tr s tin bo
him (mnh gi hp ng bo him) cho ngi
th hng. Bo him t k khng c gi tr tin
mt khi hy ngang hp ng hay khi hp ng
o hn. Tuy nhin, ph bo him t k cng thp
hn so vi ph ca BHNT trng i/hn hp. Bo
him t k thng c k hn 5 n 40 nm v c
th gia hn mi khi o hn.
BHNT LIN KT U T (Investment-
Linked Policy)
ILP u t vo nhiu cng c ti chnh khc nhau
ng thi cung cp cho khch hng mt s la
chn k hoch bo him ty theo nhu cu ca
khch hng.
$ 11 $
BN C BIT BN CN C BO HIM BAO NHIU TIN L
KHNG? Tng s tin BH Tng s tin BH
Nm ko di thu nhp cn thit (VN) Nm ko di thu nhp cn thit (VN)
Di y l mt v d n gin 10 9.162 21 17.351
xc nh Bn cn (c 11 22 18.011
9.983
bo him) bao nhiu tin. 12 10.787 23 18.658
S dng Bng A (cho bit tng 13 11.575 24 19.292
s tin bo him thu nhp 14 12.348 25 19.914
cn thit cho mi 1.000 VN 15 26 20.523
13.106
thu nhp cn cho mt nm), 16 13.849 27 21.121
hy th tnh nhu cu bo him
17 14.578 28 21.707
thu nhp ca gia nh anh Lc.
18 15.292 29 22.281
19 15.992 30 22.844
20 16.678

Gi s gia nh anh Lc cn 300 triu ng mt nm v qu bo v thu nhp gia nh cn chi dng

cho n khi b Ti c th t lp khi em c 22 tui.

Gia nh anh Lc Gia nh Bn th sao?

A Thu nhp cn cho 1 nm (triu ng) 300

B S nm cn tin (nm) 20

C Mi 1.000 VN mt nm s cn 16.678
(theo Bng A trn s tin BH thu nhp cn thit)

D Tng s tin cn (A * C/1.000) (Triu ng) 5.003,4

E Tng n phi tr (s liu t Bng cn i ti sn) 1.007,6

F Cc qu tin mt kh dng khc (Triu ng)

(Tin/tng ng tin + ti sn u t 3.000,0
+ Lng hu + Bo him nhn th)

G S tin cn c bo him (D+E-F) (Triu ng) 3.011,0

CNG C THC HNH 5

By gi Bn c th tnh ton c s tin bo him cn thit c th bo v ngun thu
nhp gia nh s dng bng mu trn. c thng tin thm v cc sn phm BHNT, qu
khch hng c th tham kho ti website cc cng ty bo him.

$ 12 $
LM SAO C TIN TRANG TRI
CHI PH HC VN NGY CNG CAO?
Bn c bit Bn cn phi dnh ra bao nhiu tin cho qu gio dc ca con Bn khng?
Di y l mt v d v chi ph hc vn hng nm ca em An du hc ti ch ti mt trng
i hc Quc t trong nc (RMIT) v b Ti du hc M sau ny.

CHI PH HC I HC TRONG NC
Anh Lc c tin cho em An i hc i hc v bt RMIT (Vit Nam) Du hc M
u tit kim cho b Ti n nm 18 tui du hc M. Chi ph (USD/nm) (USD/nm)
Vi cc gi thit lm pht bnh qun mi nm tng
5% v khon tin tit kim v u t nh k ca anh Hc ph 7.000 45.000
Lc k vng mang li mc sinh li 14% mt nm, mi
thng anh Lc phi dnh cho qu gio dc ny l Sch v, dng c hc tp 500 1.000
khong 20 triu ng.
Chi ph sinh hot khc 2.000 15.000
i khi, chi ph hc vn c th tng nhanh hn so vi TNG CNG 9.500 61.000
t l lm pht. Khi , Bn cng cn nhiu tin hn
cho qu gio dc ny.

NGUN NGN SCH CHO QU GIO DC

tit kim cho qu gio dc ca con, Bn c th cn nhc mt s la chn sau:
Gi tit kim ngn hng
Mua Bo him nhn th hn hp
u t vo mt sn phm (qu) u t di hn

SC MNH CA LI KP
Mt cng c ti chnh c t sut sinh li cao hn c th
gip Bn t c mc tiu ti chnh vi s tin tit
kim nh k hng nm nh hn. Mt khc, bt u tit
kim cng sm, ti sn Bn tch ly c cng nhiu. Tuy
nhin, bt k sn phm u t no cng c mt mc
ri ro nht nh.

Bn c bit, nu Bn mun c 5 t ng trong vng 20

nm ti, Bn cn dnh ra 6,6 triu ng mt thng
nu u t vo mt cng c c t sut sinh li 10% mt
nm? Tuy nhin, nu Bn 10 nm sau mi bt u tit
kim, th s tin Bn cn phi dnh ra tit kim mi
thng l 24,4 triu ng!

V vy, hy bt u tit kim sm. Vi li kp, Bn ch cn

dnh ra 2 triu ng/thng u t vo Qu m VFF ca
VinaWealth (gi s VFF tng trng bnh qun 8% mt
nm), sau 20 nm, ti khon ca Bn c th tng ln
gn 1,2 t ng.

$ 13 $
KHNG TIN (SINH SNG)
KHI NGH HU
ng Phc: Do ny, mi th t qu i! Mt
t ph ngy xa ch c 10.000 ng. Cn by gi,
49.000 ng mt t ph t xu!
Anh Lc: B , l do (gi l) lm pht.
ng Phc: i ch, B tng hy vng rng, khi b
v hu nm 65 tui, s tin dnh dm c tnh ton c mnh cn c (tch ly ) bao
B chi tiu n nm 80 tui. Nhng, nhn nhng g
ang din ra, khng bit n cn chi tiu thm
ch ch trong vi nm ti na khng bit!
Anh Lc: B ng lo, cn c con lo cho B y m.
ng Phc: B bit con l a hiu tho. Nhng con
c gng thu xp mi th n tha ri. Nh vy
m B c th tit kim cho mnh khi ngh hu t
nhiu nm nay ri.
l khong 10,6 t ng khi ngh hu vo nm
60 tui. Ni cch khc, anh y phi dnh ra
khong 1/3 thu nhp (36%) tit kim v
u t sinh li cho mc tiu hu tr ny, vi
mc sinh li gi thit l 10%/nm.
Bn cng vy! Qua v d trn, Bn c th
nhiu tin c thu nhp khi ngh hu
nh mong mun. Mt s chuyn gia t vn
ti chnh khuyn rng, theo kinh nghim, Bn
cn ti thiu 70% thu nhp nm gn nht
c th duy tr mc sng hin ti khi ngh hu.
Nhiu ngi nhn thc sai lm rng lng
hu t BHXH bt buc l c th cho h
sng khi v hu.

Cn nh rng, lng hu t BHXH ch c th

BN C BIT BN CN BAO NHIU
TIN KHI NGH HU KHNG?
Mt v d:
Gi s Anh Lc hin ti 40 tui. Nu anh y tip tc lm
vic cho n khi v hu nm 60 tui, anh y c th tip
tc tch ly thu nhp v ti sn thm 20 nm na (60-40).
Thu nhp hin ti ca anh Lc l 360 triu ng mt nm
(30 triu/thng) v tng bnh qun 5%/nm.
Anh y mun khi ngh hu c thu nhp hng nm l 250
triu ng (theo gi tr tin hin ti). Do nh hng ca
lm pht, gi s bnh qun 5%/nm, vo thi im ngh
hu, s tin ny tng ng vi 663 triu ng.
Gi s tui th trung bnh ca n ng l 83 tui (ph n l
88 tui), anh y cn c thu nhp cho cuc sng khi ngh
hu trong 23 nm (83-60).
t c mc tiu , anh y cn tch ly c s tin c thm thng tin v cc la chn trn.
cho nhng nhu cu chi tiu rt c bn. Nu
Bn ng y BHXH t khi bt u i lm
cho n khi ngh hu (lin tc trong vng 25
nm tr ln), tin lng hu m Bn nhn
c l t 45% - 75% mc lng bnh qun
ng BHXH ca Bn m thi.
Ty theo Bn mun c cuc sng nh th
no sau khi ngh hu, nu ch c tin lng
t BHXH chc chn l khng . V vy, Bn
cn c thm ngun tit kim v u t ring
ci thin thu nhp khi ngh hu.
Nu Bn c suy ngh v vic to ra ngun
thu nhp khi v hu, Bn c th cn nhc cc
cng c sau y:
Bo him nin kim
Ti khon tit kim hay u t
Chng ch tin gi ngn hng
Hy hi kin chuyn gia t vn ca Bn

CNG C THC HNH 6

Hy lp k hoch hu tr cng sm cng tt. Tin lng t BHXH ch cho nhng chi ph
rt c bn. S dng cng c hoch nh ti chnh khi ngh hu ca VinaWealth ti www.
vinawealth.com.vn xem Bn dnh tin cho hu tr hay cha.

$ 14 $
TI SAO PHI U T?
V SAO KHNG NN CT TIN TRONG T NH?
Anh Pht: Anh, em nghe c
mt s thng tin qun caf.
H ni gi c phiu ABC s tng
trong vi ngy ti. C th y l
thi im tt anh u t y?
Anh Lc: Em trai , chng ta cn
c ci nhn di hn khi u t.
La chn (canh) thi im (tt)
u t khng phi l cch u phiu o hn. Khi Bn nm gi chng khon li sut c
t an ton. Bn cnh , tin n
trn th trng thng him khi
l s tht. C rt nhiu yu t cn
nh gi trc khi a ra quyt
nh u t.
ng Phc: u t ? Ri ro lm!
tt hn ta nn gi tin trong tay,
nh B ang lm y ny. Nm
c tin trong tay lun l cch
t cc an ton nht.
Anh Lc: Khng phi vy u B.
u t mt cch thn trng l cn
thit ng tin ca chng ta
c th sinh li. Sc mua ca ng
tin theo thi gian c th b n
mn i bi chi ph gia tng do lm
pht nu chng ta khng u t
sinh li mt cch thn trng.
Nhiu ngi thng ngh rng u t cha ng rt nhiu
ri ro. Thc t, u t c hiu l ti a ha li nhun
khon tin/ti sn m Bn dnh dm c bng cch s
dng (u t vo) nhiu cng c ti chnh khc nhau. Mt
s loi cng c u t ph bin bao gm:
Chng khon c li sut c nh (tri phiu)
y l loi cng c (chng khon) n do Chnh ph hoc
Doanh nghip pht hnh huy ng vn. Nh u t (l
ngi cho vay) s c hon tr li vn u t gc khi tri
nh, Bn cng s nhn c tin li c nh theo nh k.
C phiu
C phiu l mt hnh thc s hu trong mt cng ty c
phn. T l s hu ca nh u t trong mt cng ty c
phn ty thuc vo s lng c phiu m h ang nm gi,
tnh theo t l phn trm trn tng s c phn m cng ty
pht hnh. C ng c c hi c nhn c tc hay hng
li (li vn) khi gi c phiu ca cng ty tng ln.
Qu m
Qu m l qu u t do mt cng ty qun l qu chuyn
nghip lp v qun l. Qu c th u t vo mt hoc hn
vo ba loi ti sn u t c bn sau y tin gi, tri phiu
v c phiu.
Bo him nhn th lin kt u t (ILP)
ILP l mt sn phm BHNT c yu t (la chn) u t, do
cng ty qun l qu chuyn nghip qun l, gn km trong
sn phm. Tng t nh Qu u t, ILP c nhiu la chn
phn b u t ph hp vi khu v ri ro ca nhiu khch
hng khc nhau.

C BN V U T
1.Xc nh mc tiu u t v thi hn u t
2.Cn nhc mc ri ro Bn c th chp nhn v mc sinh li k vng.
3.Quyt nh t l phn b ti sn u t ph hp. Ngha l t l phn b tin u t vo nhiu loi ti sn
khc nhau nh th no, bao gm bt ng sn, c phiu, tri phiu v tin gi/tin mt.
4.Cn nhc lm th no a dng ha (danh mc) u t ca Bn
5.Nghin cu k la chn chuyn vin t vn chuyn nghip c th gip Bn ra cc quyt nh u t
6.Cn nhc cc loi ph v chi ph giao dch lin quan n khon u t m Bn d nh la chn.
7.Thng xuyn theo di cc khon u t ca mnh v nh k xem xt li cc mc tiu u t.

c thm thng tin hng dn v u t, Qu khch hng c th truy cp website ca VinaWealth ti

www.vinawealth.com.vn tm hiu thm.

$ 15 $
10 IU NN LM
C TNG LAI TI CHNH TI SNG CHO BN V GIA NH

BN LP K HOCH TI CHNH CHO TNG LAI CHA?

Tr li v nh du vo cc di y, Bn s bit c mnh hoch nh ti chnh tt hay cha?

Ti c lp Bng chi tiu ngn sch gia nh hng thng

Ti c mt qu d phng khn cp tng ng 6 thng chi tiu hng thng

Ti xc nh c cc mc tiu (di hn) v nhu cu ti chnh ca ti

Ti bit ti sn rng ca ti l bao nhiu (ti sn tr n phi tr)

Ti c mt k hoch r rang t c cc mc tiu ti chnh ca ti

Ti v gia nh c bo him y trong cc trng hp ri ro bnh tt,

tai nn hay mt ngun thu nhp (khng cn kh nng lm vic)

Ti bit c (cch tnh) tin lng hu t BHXH m ti c nhn khi v hu

Ti bit ti cn bao nhiu tin sinh sng sau khi ngh hu

v bt u dnh tch ly cho qu hu tr ca ti.

Ti dnh ra mt phn thu nhp u t sinh li tt hn

Ti c nh k xem xt li k hoch ti chnh ca mnh

$ 16 $