Kinhthcqunl

TS Hong Vn Hoan
P. Trng khoa, Ph trch Khoa qun l Kinh t
- Hc vin Chnh tr - Hnh chnh Khu vc I

http://hoangvanhoan.blogspot.com
Email:hoanhvct@gmail.com
Mobile: 091.323.05.03
 Mc tiu mn hc

Gii thiu nhng vn ct li ca kinh t

qun l

Hng dn cch ng dng nhng khi nim

mang tnh l thuyt vo nhng vn kinh t
thc tin
 Ni dung chng trnh
Bi 1: Gii thiu mn hc
Bi 2: Phn tch cu
Bi 3: L thuyt sn xut
Bi 4: L thuyt chi ph
Bi 5: Hnh vi ca hng trong cc cu trc th trng
Bi 6: nh gi sn phm
Bi 7: L thuyt tr chi v chin lc cnh tranh
Bi 8: u t, yu t thi gian v cc th trng vn
 Ti liu tham kho
Bi ging Kinh t hc qun l:
http://facweb.furman.edu/%7Edstanford/mecon/mecon1.htm
Bi ging Kinh t hc qun l:
http://www.mbs.edu/home/jgans/mecon/
TS. V Kim Dng & TS. Phm Vn Minh. (2005). Hng dn
thc hnh Kinh t qun l. i hc Kinh t quc dn.
Cao Thu Xim: Kinh t vi m: Cu hi trc nghim v Bi
Tp, Nh xut bn Thng k, 2000.
Pindyck, R.S. & Rubinfeld, D.L. (1999). Kinh t hc vi m. (i
hc Kinh t Quc dn dch). Nh xut bn Thng k.
Frank, R.H. (2003). Microeconomics and Behavior. New York:
McGraw-Hill.
 K hoch hc tp (d kin)
Ngy 1
Bui sng: L thuyt bi 1 + bi 2
Bi tp trn lp
Bui chiu: L thuyt bi 3 + bi 4
Bui ti: Bi tp nh

Ngy 2
Bui sng: c ti liu
Bi tp nh
Bui chiu: Bi tp cng c l L thuyt
Bui ti: c ti liu v lm bi tp
Ngy 3
Bui sng: L thuyt bi 5 + bi 6
Bi tp trn lp
Bui chiu: L thuyt bi 7 + bi 8
Tng kt v n tp
Bui ti:
 Chng 1: GII THIU MN HC

Kinh t qun l c g khc so vi cc mn hc kinh t thng

thng khc?

Khng c g khc bit v l thuyt; kinh t qun l c nn

tng l l thuyt kinh t chun tc.

S khc nhau cch ng dng l thuyt kinh t.

 Kinh t qun l l g?

Kinh t qun l l mn khoa hc v vn dng l thuyt kinh

t v cc cng c ca khoa hc ra quyt nh v vic s dng
(phn b) ti u cc ngun lc khan him ca mt t chc.

Kinh t qun l c th c gi l kinh t hc vi m ng

dng
 Bn cht ca kinh t hc qun l

Cc vn ra
quyt nh qun l

Cc l thuyt kinh t Khoa hc ra quyt nh

Kinhthcqunl

Cc gii php ti u i vi
vn ra quyt nh qun l
 Cc vn ra quyt nh qun l

Gi v sn lng
Sn xut hay l i mua
Cng ngh sn xut
Mc tn kho
Phng tin v mc qung co
Thu v o to lao ng
u t v ti tr cho u t
 Cc l thuyt kinh t

L thuyt kinh t v m
L thuyt kinh t vi m
L thuyt hnh vi ngi tiu dng
L thuyt doanh nghip
L thuyt v cu trc th trng v nh gi

Cc l thuyt kinh t tm cch d on v gii thch cc

hnh vi kinh t, v thng c xy dng da trn c
s cc m hnh
 Khoa hc ra quyt nh
Cng c v k thut phn tch
Phn tch s liu
c lng thng k
D bo
L thuyt tr chi
Ti u ho
M phng

Cc cng c v k thut trn c s dng xy dng v

c lng cc m hnh kinh t nhm mc tiu xc nh
hnh vi ti u ca doanh nghip
 Kinh t hc qun l

S dng cc l thuyt kinh t v phng php

khoa hc ra quyt nh gii quyt cc vn
ra quyt nh qun l
 V d

L thuyt kinh t cho bit lng cu i vi mt hng ha (Q)

thay i theo gi (P), thu nhp (Y) v gi hng ha lin quan (Pl)
xy dng m hnh:
Q = f(P,Y, Pl)

Da vo nhng s liu v Q, P,Y, Pl i vi mt hng ha c

th, chng ta c th c lng mi quan h thc nghim

T mi quan h c c lng trn, nh qun l ca doanh

nghip c th a c nhng quyt sch quan trng nhm t
mc tiu ti a ha li nhun
 L thuyt doanh nghip

Loi hnh doanh nghip

- DN mt ch s hu (proprietorship)
- DN ng s hu (partnership)
- Cng ty c phn (JSC)

u nhc im ca mi loi doanh nghip?

 Mc tiu ca doanh nghip

o Ti a ho li nhun
o Ti a ho doanh thu
o Ti a ha li ch qun l
o T tho mn
Chng 2: PHN TCH CU

Khi lp k hoch v ra quyt nh chnh

sch, cc nh qun l phi nm c cc
c tnh ca cu v sn phm ca h nhm
t c mc tiu ca doanh nghip, thm
ch nhm m bo s sng cn ca doanh
nghip.
 Mt s khi nim
Cu: Mt hng ha hay dch v no c hiu l s lng hng ho
hay dch v m ngi mua (hay ngi tiu dng) c kh nng v sn
sng mua cc mc gi khch nay trong mt khong thi gian nht
nh.
Lng cu mt hng ho hay dch v m ngi mua hay ngi tiu
dng c kh nng v sn sng mua mt mc gi xc nh no trong
khong thi gian xc nh.
T khi nim cu v lng cu, cho thy: cu hng ho hay dch v
phn nh mi quan h gia lng cu v gi c hng ho hay dch
v.
C hai khi nim lin quan l cu c nhn v cu th trng. Cu th
trng l tng hp ca tt c cu c nhn li vi nhau theo chiu
ngang.
Cu c nhn c hiu l cu ca mt c nhn ngi mua no
trn th trng.
Cu th trng c hiu l tng cc cu c nhn trn th trng.
Cu th trng c xc nh bng cch cng cc lng cu c
nhn tng mc gi.
 Mt s khi nim
Quy lut cu: S lng hng ho c cu trong khong thi gian
cho tng ln khi gi ca hng ho gim xung v ngc li
(ceteris paribus)

Quy lut cu tng ng vi trc gic: kh gi (P) gim xung,

ngi tiu dng cho c th sn sng v c kh nng mua mt
lng nhiu hn v cc ngi tiu dng mi cng sn sng v c
kh nng xm nhp th trng.

Chng ta lu rng cc mi quan h v cu xem xt trn l trong

iu kin cc yu t khc khng i. Ngoi ra quy lut cu ng vi
hu ht cc hng ho.

Trong thc t c mt s loi hng ho c bit khng tun theo quy

lut cu. Chng ta gi l nhng trng hp ngoi l ca quy
lut cu: hng theo mt; Hng xa x; hng ho cp thp.
 Cc nhn t nh hng n
cu
1. QXD = f (UX): cc yu t khc constant:
Hm ny cho thy khi U => QD
2. QXD = f (PX): cc yu t khc constant.
Hm ny cho thy khi PX => QD
3. QXD = f (PY): cc yu t khc constant.
Hm ny cho thy khi PY => QD
4. QXD = f (PZ): cc yu t khc constant.
Hm ny cho thy khi PZ => QD

Y: Hng Thay th; Z: hng ho b sung

 Cc nhn t nh hng n cu
5. QXD = f (T): cc yu t khc khng i. xt mi quan h gia
T v QXD cn phn bit hng ha hay dch v X theo 3 trng hp:
a. X l hng ho hay dch v thit yu (cn thit cho s tn ti
ca con ngi) nh mui n, nc ung, lng thc,... => Thu
nhp cho php s dng ca ngi tiu dng khng c nh hng
n cu hng ho hay dch v.
b. X l hng ho hay dch v xa x nh bia, ru, thuc l, son,
phn, m phm khc,... => T v QXD thng c mi quan h
cng chiu.
c. X l hng ho, dch v tm thng (hng ho c gi tr thp)
nh chi qut nh, st ng rc bng tre na... => T v QXD
quan h ngc chiu.
Gi: a v b l hng ho bnh thng; c l hng ho th cp
6. s lng ngi tiu dng: Mt th trng c nhiu ngi tiu
dng hn th cu s ln hn v ngc li.
 Khi c mt s thay i ca mt trong cc yu t u lm
cho lng cu thay i mi mc gi tr: n lm cu thay
i.
Chng ta cn phn bit s thay i ca lng cu v s thay i
ca cu.
S vn ng dc ng cu c hiu l s thay i lng
cu khi gi c hng ho thay i.
S dch chuyn ca ng cu l s thay i cu khi mt
nhn t khc gi c hng ho hay dch v ang xt thay i.
Nh vy, cu biu din mun v kh nng ca ngi mua,
cu ph thuc vo rt nhiu yu t nh thu nhp, th hiu, s
lng ngi tiu dng, ga ca cc hng ho c lin quan,...
Chng ta c th biu din mi quan h gia cu v cc yu t
di dng phng trnh nh sau: QXD = f (UX, PX, PY, PZ,
T...)
 Thng tin cu v phn ng ca khch
hng i vi:
S thay i gi

Qung co

ng gi

S i mi ca sn phm

Cc iu kin kinh t

l cn thit i vi chin lc pht trin sn phm

i vi chin lc cnh tranh, nhng thng tin v s phn ng
ca khch hng i vi nhng thay i v gi c ca cc i th
cnh tranh, v cht lng ca sn phm cnh tranh ng mt vai
tr cc k quan trng
 S co dn ca cu
Xt mt hm cu di dng tng qut: QXD = f (i)
Nhn thy: Trong iu kin cc nhn t khc khng i. Khi nhn t
i thay i s tc ng lm thay i lng cu hng ho hay dch v
X => s co dn cu khi i thay i.
Mc co dn cu c xc nh ngha l % thay i ca lng
cu hng ho hay dch v X chia cho % thay i ca i.
Tu theo j l nhn t nh hng no m tng ng c thut ng ch
s co dn ca cung (co dn ca cu theo gi; co dn cho ca cu
i vi hng ho hay dch v thay th, b sung, thu nhp...)
 Co dn im v co dn khong
Co dn im ca cu c hiu l co dn cu
xt ti mt im trn ng cu
Co dn khong ca cu c hiu l co dn cu
xt trn mt khong (hay on) hu hn trn
ng cu.
Phng php nh gi co dn cu
Phng php chung: gm 3 bc:
Bc 1: Xc nh h s co dn cu.
H s co dn ca cu khi i thay i l EiD
Bc 2: Xc nh "tr tuyt i" ca h s
co dn cu
Bc 3: nh gi co dn cu da vo kt
qu bc 2.
 C 5 trng hp c phn bit khi nh gi:
|E| = : Khi i thay i 1% lm cho lng cu hng ho
hay dch v thay i v hn => cu co dn hon ton (co
dn v hn) i i
|E| > 1: Khi i thay i 1% lm cho lng cu hng ho
hay dch v thay i > 1% => cu co dn i vi i
|E| = 1: Khi i thay i > 1% lm cho lng cu hng
ho hay dch v cng thay i 1% => cu co dn n v
i vi i.
|E| < 1: Khi i thay i 1% lm cho lng cu hng ho
hay dch v thay i < 1% => cu khng co dn i vi i.
|E| = 0: Khi i thay i 1% lm cho lng cu hng ho
dch v thay i khng ng k => cu hon ton khng
co dn i vi i.
Phng php nh gi co dn im ca cu

Xt hm cu tnh c dng QXD = A.i + B. Gi s cn nh

gi co dn cu hng ho hay dch v X i vi i ti
im H trn ng cu, c QXD = QH v i = iH. Khi ,
cng thc nh ngha xc nh h s co dn cu ti
im H (EiDH) c dng:
EiDH = A. IH /QH
Hm cu c dng tng qut: QXD = f (i)
Cng thc: EiDN = (QXD). IH /QH
 Phng php nh gi co dn khong ca
cu

Xt hm cu tuyn tnh c dng QDX = A.i +

B. Gi s cn nh gi co dn cu hng ho
hay dch v X i vi i ti im khong [a,b]
trn ng cu:
EiD[a,b] = A. [(ia+Ib)/2]/[(Qa+Qb)/2]

Hm cu c dng tng qut: QXD = f (i)

Cng thc: EiD[a,b] = (QXD ). [(ia+Ib)/2]/
[(Qa+Qb)/2]
 Cc trng hp c th v co dn
- Co dn ca cu theo gi:
+ Cng thc: tnh p dng nh trn, c th s dng: ED = + Tnh cht:
Nu % QD > % P ngi tiu dng phn ng ng k i vi s thay
i ca gi c, gi tr ca ED>1 => cu co dn nhiu.
Nu % QD < % P ngi tiu dng phn ng nh i vi s thay i
ca gi c, gi tr ca ED < 1, cu t co dn
Nu % QD = % P, gi tr ca ED=1, cu co dn n v.
Nu % QD = 0, hoc khng i so % P => ED = 1, cu hon ton
khng c dn. Trong trng hp ny ng cu thng ng, song song
vi trc gi c (VD nh mui n, n l mt loi hng ho m nhng n
v u tiu l rt cn thit, sau gi mui d c gim cc thp ngi
tiu dng s khng mua nhiu).
Nu % QD = khi gi c khng thay i hay thay i rt t, gi tr ca
ED = , cu hon ton co dn, trong trng hp ny ng cu nm
ngang.
co dn ca cu theo gi tc ng n tng chi tiu ca ngi tiu
dng v tng doanh thu ca cc hng kinh doanh.
 Tng chi tiu ca ngi tiu dng hay tng doanh thu ca hng l
tch s ca gi bn v sn lng: TR = PQ
- Khi cu c dn nhiu |E| > 1, % QD > % P, P&TR nghch
bin, do TR s tng khi gi gim v TR s gim khi gi tng.
- Khi cu co dn t |E| 1, % QD < % P, P&TR s tng khi gi
gim v TR ng bin s tng khi gi tng v TR s gim khi gi
gim.
- Khi cu co dn n v ED = 1, % QD = % P, P&TR c lp,
do TR s khng i khi gi thay i.
 + Cc nhn t nh hng n co dn ca cu theo gi:
Tnh thay th ca sn phm: mt sn phm cng c nhiu sn
phm thay th, th co dn ca cu theo gi cng ln.
Thi gian: i vi mt hng lu bn, thng th c co dn ca
cu trong ngn hn thng ln hn co dn ca cu trong di
hn; i vi cc mt hng khc, thng th co dn ca cu trong
ngn hn thng nh hn co dn ca cu trong di hn.
T phn chi tiu ca sn phm trong thu nhp: phn chi tiu ca
sn phm chim t trng cng cao trong thu nhp ca ngi tiu
th th cu ca n s co dn cng nhiu.
V tr ca mc gi trn ng cu: da vo cng thc xc nh.
 - Co dn ca cu theo thu nhp:
Cng thc E1 = Tnh cht:
E1 thng thng c gi tr dng, v thu nhp v lng cu thay i
cng chiu. Theo quy lut ca Egel, i vi cc mt hng thit yu
% QD < % I, gi tr ca E1 < 1. i vi cc hng cao cp, %
QD > % I, gi tr ca E1 > 1.
i vi sn phm cp thp, E1 c gi tr m v thu nhp v lng
cu thay i ngc chiu nhau.
 - Co dn cho ca cu theo gi:
Cng thc: EXY = Tnh cht:
Khi hai mt hng X v Y thay th cho nhau,
EXY > 0
Ki X v Y l hai mt hng b sung cho nhau,
EXY > 0
 CU V CO GIN
co gin o lng s nhy cm ca lng cu i vi s thay
i ca cc nhn t nh hng n lng cu.

Mt s co gin:
co gin ca cu theo gi
co gin cho ca cu
co gin ca cu theo thu nhp
 co gin ca cu theo gi
Cc nhn t quyt nh

1. S lng v s sn c ca cc hng ho thay th

2. Chi tiu cho hng ho so vi tng ngn sch ca ngi tiu

dng

3. bn ca sn phm

4. Khong thi gian xem xt

 V d

co gin ca cu theo gi mt s mt hng M

Mt hng Ngn hn Di hn
Qun o 0.90 2.90
Gas tiu dng 1.40 2.10
Thuc l 0.46 1.89
in 0.13 1.89
N trang 0.41 0.67
 co gin ca cu theo gi
Mi quan h gia co gin v tng doanh
thu
Nu Cu l

P Q co gin nu TR ( % Q > % P)

P Q km co gin nu TR ( % Q < % P)

P Q Co gin nu TR ( % Q >% P)

P Q km co gin nu TR ( % Q < % P)
 co gin ca cu theo gi
Cu, tng doanh thu, doanh thu bin, v
co gin
Gi v Doanh thu

D E>1
E=1
bin ($)

p0 E<1
D
0 q0 Lng
MR
doanh thu
Tng

($)

0 q0 Lng
 co gin cho
co gin cho o lng mc phn ng
tng i ca lng mua mt hng ho no
khi gi ca hng ho khc thay i, trong
iu kin gi ca hng ho v thu nhp
khng i.

co gin cho = phn trm thay i ca

lng cu theo phn trm thay i ca gi
hng ho khc.

%QA
EX =
%PB
cogincho

co gin cho c th dng hoc m.

co gin cho l dng i vi hng ho

thay th

co gin cho l m i vi hng ho b

sung.
 V d
co gin cho ca cu theogi hng ha khc mt s mt hng M

Mt hng Co gin cho theo hng ha co gin

Ga in 0.80
Tht ln Tht b 0.40
Qun o Thc phm -0.18
Gii tr Thc phm -0.72
Ng cc C ti -0.87
 co gin theo thu nhp

Cp cao
Q
Thit
yu

Cp thp

Y
co gin theo thu nhp > 1: hng ho cp cao (xa x)
co gin theo thu nhp > 0, v <1: hng ho thit yu
co gin theo thu nhp < 0: hng ho cp thp
V d

co gin ca cu theothu nhp mt s mt hng M

Mt hng co gin
Ru 2.59
in 1.94
Tht b 1.06
Bia 0.46
Tht g 0.28
 co gin ca cu v gnh nng
thu
Cu cng co gin nh cung cp cng chu nhiu thu.

P P S
S S

D D
D
0 Q 0 Q
 co gin ca cung v gnh nng thu
Cung cng co gin, ngi tiu dng cng chu nhiu thu.

P
S1
S1
S
P1
P2
S
P*

D
Q1 Q2 Q* Q
 Bi tp 1
Gi s c hm cu v hng ho:
Q= -2P+10. Hy nh gi co dn cu i vi
gi ti cc im trn ng cu ng vi mc
gi Px=5; Px=4; Px=2,5; Px=1 v Px=0.
 Bi tp 2
Gi s c hm cu v hng ho X: Q = 400/
(Px+2). Hy nh gi co dn cu i vi gi
ti cc im trn ng cu ng vi cc mc
gi Px=0; Px-2; Px=3 v Px=8
Xc nh h
 Bi tp vn dng 2
Cho hm cu vsn phm X ca doanh nghip A nh- sau :

Qx = 5 - 2PX + 1,5I + 0,8PY - 3PZ

Trong : QX : l- ng b n ca doanh nghip ; PX : Gi ca sn phm X

I : Thu nhp dnh cho chi tiu ; PY : Gi ca sn phm Y (Y v X l 2 hng ho thay th)

PZ : Gi ca sn phm Z (Z v X l 2 hng ho bsung)

Trong n m nay, PX =2, I = 4, PY = 2,5 v PZ = 1

a. Tnh l- ng b n ca sn phm X trong n m nay; b. Tnh hs co d n ca cu theo gi

hng ho X, theo thu nhp, theo gi c hng ho kh c; c: D o n l- ng b n sn phm
X trong n m t i nu h ng gim gi X 10%, thu nhp t ng 5%, gi ca Y gim 10%, v
gi hng ho Z khng i; dH ng phi thay i gi bao nhiu nu mun t ng 10%
l- ng b n so v i n m nay.
 C LNG CU

Bncthxcnhchnhvica
khchhngthno?

Lmthnocthclngc
ngcuthct?
T L thuyt n Thc t

D:Qx=f(px,Y,pr,pe,,N)

ulmiquanhnhlnggiacuv
ccnhntnhhng?

Lmthnocthclngchm
cu?

Ccnhqunlcthhiuvsdng
nhngclngnynhthno?
 Cc phng php ph bin nht
c s dng bao gm:
a) Phng vn hay iu tra khch hng
c lng cu v cc sn phm mi

kim nh s phn ng ca khch hng i vi s thay

i ca gi c v qung co
kim nh s gn b i vi cc sn phm hin c

b) Nghin cu v th nghim th trng

th nghim sn phm mi hay nhng sn phm c

ci tin trong nhng iu kin nht nh.

c) Phn tch hi quy
s dng nhng s liu qu kh c lng hm cu
 Phng vn khch hng (iu tra)

Hinhngkhchhngtimnngxemhphnngth
novinhngthayicthvgi,thunhp,gihng
halinquan,ccchiphqungco,cckhuynkhch
vaytndng,

Tipcntrctip(ticctrungtmthngmi,hay
chnmugmnhngngitiudngidinph
hpvimcch)

Phngvnquainthoi
 Phng vn khch hng (iu tra)
tip theo

Nhnghnch
Lachnmtmuidin

thnolmtmutt?

chchcaccphnng

mctincycanthno?

Khngckhnnghaykhngsnlngtrli
cuhimtcchchnhxc
Phng vn khch hng (iu tra)
tip theo

Vnhnghnchtrn,ccdoanhnghip
thngbsunghoclpkhochph
choiutrangitiudngbngnghin
cuquanst

Nghincuquanstlthuthpccthng
tinvsthchcangitiudngthng
quavicxemhmuavsdngsn
phm(thngsdngmyquaycamera
siuth)
 Nghin cu v th nghim th trng

Cththcnghimtrongcciukinthnghimhaythchin
trongthtrngthc
nhngngitnhnguynthamgiathnghimcchomts

tinnhtnhvcyucuphichitiuhttrongmtca
hnghocdndngxemhphnngthnovinhng
thayivgi,baogi,

chnmtsthtrngcccctnhkinhtxhitngt,
sauthayigic(baob,kiumarketing,)mtsth
trnghaycahngvghichplinhngphnng(muasm)
cangitiudng.Cthkthpviphngphpphngvn
Nghin cu v th nghim th trng
tip theo

Ccvnphtsinhkhitinhnhnghin
cuvthnghimthtrng:

chiphcao

thiungilmthnghim

nhngngicchnthnghim
clinquannvncnnghincu
haykhng?Liuhclmnghimtc
haykhng?
Phn tch hi quy v c lng cu

ylkthutthngxuyncs
dngclngcu

clngmiquanhlnghogia
binphthucvccbinclp
Phn tch hi quy v c lng cu
tip theo

Dngtngqutcangcu
Qi=f(Y,pi,ps,pc,Z)

Nucnclngcchscahmcu
thcnchnmtdnghmcth

Dnghmphbincginhlhm
cutuyntnhvhmcum
 Hm cu c dng tng qut
Hmcutuyntnh

Qi=+1Y+2pi+3ps+4pc+5Z+e
Qi=lngcuvhnghoI;Y=thunhp
p =gihnghoI;p =gihnghothayth
i s
p =gihnghobsung;Z=ccnhntquytnhcu
c
hnghoikhc
e=sais
Hmcum

Qi=AY1pi2ps3pc4Z5
logQi=+1logY+2logpi+3logps+4logpc+5logZ+e

Gitrcavi?
 v i phi c c lng t s liu
trong qu kh

Sliusdngtrongphntchhiquy
sliucho(crosssectionaldata)
cungcpthngtinvccbins
trongmtthiknhtnh

sliuchuithigian(timeseries
data)cungcpthngtinvccbin
strongnhiuthik
c lng phng trnh hi quy

Tmmtngphhpnhtvisliu

ngphhpnhtlmttphpcc
imsliuX,Ylmtithiuhotng
ccbnhphngkhongcchtheo
chiudctccimsliunng

ngnycgilnghiquy,
vphngtrnhcgilphng
Y

trnhhiquy

Chng3:LTHUYTSNXUT
Lthuytsnxuttnnmngchol
thuytcung

Vicraquytnhqunllinquan
n2loiquytnhsnxut

1. Kthpsdngnhnguvono
2. Sdngcngnghno
Hm sn xut
Hmsnxutlmtphngtrnh
tonhcchobitmcsnlngti
acthsnxutctmttp
hpccyutuvovcngngh
hinc.

Q f2(x) Tin b cng ngh

f1(x) f0(x) - f2(x)
f0(x)

Q = sn lng
x = u vo
x
Hm sn xut tip theo

Q=f(X1,X2,,Xk)

Q =snlng
X1,,Xk =uvo

ngin,gischchaiyutu
vo:vn(K)vlaong(L):
Q=f(L,K)
 Bng sn xut
SnvK
csdng Snlng(Q)
8 37 60 83 96 107 117 127
7 42 64 78 90 101 110 119
6 37 52 64 73 82 90 97
5 31 47 58 67 75 82 89
4 24 39 52 60 67 73 79
3 17 29 41 52 58 64 69
2 8 18 29 39 47 52 56
1 4 8 14 20 27 24 21
1 2 3 4 5 6 7
SnvLcsdng
Cngmtmc sn lng Q c th c to ra vi nhiu cch kt
hp khc nhau gia cc yu t u vo,cc yu t u vo c th
thay th ln nhau mt mc nht nh
 Sn xut trong ngn hn v di hn
Trongngnhnmtsyutuvolcnhvmtskhcc
ththayi
Vd,doanhnghipcththayislaong,nhngkhngth
thayilngtbn
Trongngnhnchngtacthbnvnngsutnhnt

Trongdihnmiyutuvoucththayi
Vd,dihnlkhongthigianmmtdoanhnghipcth
iuchnhmiyutuvotheonhngtnhhungkhcnhau
Trongdihnchngtacthbnvhiusuttheoquym
 Nhng thay i ngn hn ca qu trnh
sn xut
Nng sut nhn t
SnvK
csdng Mcsnlng(Q)
8 37 60 83 96 107 117 127 128
7 42 64 78 90 101 110 119 120
6 37 52 64 73 82 90 97 104
5 31 47 58 67 75 82 89 95
4 24 39 52 60 67 73 79 85
3 17 29 41 52 58 64 69 73
2 8 18 29 39 47 52 56 52
1 4 8 14 20 27 24 21 17
1 2 3 4 5 6 7 8
SnvLcsdng
Sn lng Q thay i th no khi lng L tng?
 Nhng thay i di hn ca qu trnh
sn xut
Hiu sut theo quy m
SnvK
csdng Mcsnlng
8 37 60 83 96 107 117 127 128
7 42 64 78 90 101 110 119 120
6 37 52 64 73 82 90 97 104
5 31 47 58 67 75 82 89 95
4 24 39 52 60 67 73 79 85
3 17 29 41 52 58 64 69 73
2 8 18 29 39 47 52 56 52
1 4 8 14 20 27 24 21 17
1 2 3 4 5 6 7 8
SnvLcsdng
Mc sn lng thay i th no khi c L v K tng?
SN XUT TRONG NGN HN

Mi quan h gia Tng sn lng, Sn lng trung

bnh v Sn lng cn bin

Tngsnlng(TP)=tngslngsn
phm

Snlngtrungbnh(AP)=tngsn
lngtrntnguvo

Snlngcnbin(MP)=sthayica
snlngkhisdngthmmtnvu
vo
 Snlngcnbincalaonglsthayi
casnlngkhisdngthmmtnvlao
ng(ccyutuvokhcginguyn)

MPL=Q/L(ginguynK)
=Q/L

SnlngtrungbnhcaL:
APL=Q/L(ginguynK)
 NuMP>APth
APtng
NuMP<APth
APgim
MP=APkhiAP
llnnht
TPltiakhi
MP=0
 Quy lut sn phm cn bin gim
dn

Khitiptctngthmmtyutuvonotrongiukincc
yutkhckhngi,nmtimnosnvsnlng
tngthmsbtugim

Vd,tngyutlaongmkhngngthitngtbns
dnnsnphmcnbincalaongcxuhnggim
dn

Chngtakhngthnitrcckhinosnphmcn
bingimdn,mchbitrngnsxyratimtim
no
 Ba giai on sn xut trong ngn hn

AP,MP
G I G II G III

APX

MPX X
Yu t u vo c Chuyn mn ho v Cng sut ca
nh khng c tn lm vic nhm tip yu t u vo
dng ti a; chuyn tc lm cho mc sn c nh ti
mn ho v lm vic lng tng khi s a; vic s
nhm s gip cho AP dng thm X; yu t dng thm X
tng khi s dng u vo c nh lm sn lng
thm X c s dng hp l gim
Nguyn tc xc nh mc u vo ti
u

Mtdoanhnghipvimctiutiaho
linhunhotngtrnthtrngura
vuvocnhtranhhonhoskt
hpuvotiukhidoanhthuthm
ctvicbnccsnphmmnv
laongtora(snphmdoanhthu
cnbincalaong)bngvichiphb
thmthuthmnv(chiphlao
ngcnbin)

MRP=MLC
 Bi tp vn dng 1: Xc nh lao ng
ti u trong ngn hn
P = Gi sn phm = $2
W = Chi ph mt n v lao ng = $10000
TRP = TP x P, MRP = MP x P
TLC = L x W
MLC = TLC / L

K t hp Sn phm doanh thu bin c a lao ng (MRP) v i Chi ph lao ng bin (MLC)
Tng S.phm Tng Chi ph
Lao ng Tng SL SL SL Doanh D.thu Chi ph Lao ng
trung bnh bin Thu Bin Lao ng Bin
(L) (Q hoc TP) (AP) (MP) (TRP) (MRP) (TLC) (MLC) TRP-TLC MRP-MLC
0 0 0 0 0 0 0
1 10000 10000 10000 20000 20000 10000 10000 10000 10000
2 25000 12500 15000 50000 30000 20000 10000 30000 20000
3 45000 15000 20000 90000 40000 30000 10000 60000 30000
4 60000 15000 15000 120000 30000 40000 10000 80000 20000
5 70000 14000 10000 140000 20000 50000 10000 90000 10000
6 75000 12500 5000 150000 10000 60000 10000 90000 0
7 78000 11143 3000 156000 6000 70000 10000 86000 -4000
8 80000 10000 2000 160000 4000 80000 10000 80000 -6000
SN XUT TRONG DI HN

Miuvo(cKvL)ucththayi
Lmthnoxcnhckthptiu
giaccyutuvo?

minhhochotrnghpnychngta
sdngccngnglngvng
ngph
ng ng lng

ngnglnglmtngth
hincccchkthpcthc
giaccyutuvosn
xutracngmtmcsnlng
ura.
 ng ng lng

SnvK ng
Snlng(Q) ng
lng
8 37 60 83 96 107 117 127
7 42 64 78 90 101 110 119
6 37 52 64 73 82 90 97
5 31 47 58 67 75 82 89
4 24 39 52 60 67 73 79
3 17 29 41 52 58 64 69
2 8 18 29 39 47 52 56
1 4 8 14 20 27 24 21
1 2 3 4 5 6 7
SnvL
 Graph of Isoquant

Y
7

0
1 2 3 4 5 6 7 X
 S thay th gia cc yu t u vo
Ccyutuvocththaythlnnhau
mtmcno.
Ccmcthaythkhcnhau:

ng
ho Xe taxi
T bn
hc

K 1 K2 K 3 K 4
Q

ng Ngi li xe L1 L2 L3 L4 Lao ng

a) Thay th hon ho b) B sung hon ho c) Thay th khng

hon ho
 S thay th gia cc yu t u vo
tip theo

Mcthaythgiaccyutcolngbng
tlthaythkthutcnbin(MRTS):

MRTS=K/L

MRTSchobitmtsnvLnocthc
thaythbiKtrongkhivnduytrcmcsn
lngnhc

MRTSchnhldccangnglng
 MRTS = K/ L = - MPL/MPK

SnvK
csdng Mcsnlng(Q)
8 37 60 83 96 107 117 127
7 42 64 78 90 101 110 119
6 37 52 64 73 82 90 97
5 31 47 58 67 75 82 89
4 24 39 52 60 67 73 79
3 17 29 41 52 58 64 69
2 8 18 29 39 47 52 56
1 4 8 14 20 27 24 21
1 2 3 4 5 6 7
SnvL
ng ng ph
ngngphlmtngth
hincccchkthpcthcgia
ccyutuvomvimtmc
chiphnhtnh,doanhnghipcth
thumuac.
V d: ng ng ph

Gi nh PL =$100 and PK =$200

Cch kt hp cc yu t u vo
v i ngn sch l $1000
Cc kt hp L K
A 0 5
B 2 4
C 4 3
D 6 2
E 8 1
G 10 0
 Kt hp ti u cc yu t u vo

100L + 200K = 1000

5
B

A
Q52
C

10 L
im kt hp ti u: im A: khi ng ng lng tip xc
vi ng ng ph, dc ca hai ng bng nhau.85
 Kt hp ti u cc yu t u vo
Giychngtacthtrliccuhilmth
noxcnhcskthptiugiaccyut
uvo

Nhnitrn,skthptiunyxyrakhi
dcngnglng(mcthaythgiaccyu
tuvo)bngdcngngph(gitngi
caccyutuvo).

Miquanhnycthcbiudinnhsau:
MPL/MPK=PL/PK
(hayMPL/PL=MPK/PK)
 Bi tp vn dng 2: Kt hp u vo ti
u trong di hn
Mtcngtymuntithiuhochiphsnxutchomtmc
snlngtrongmtgi,Q

SlngcngnhnsdngtrongmtgilL,smymcs
dngtrongmtgilK,vhmsnxutcdng

Q=10(LK)0.5.

Tinlngl$8mtgi,vgithumtchicmyl$2mt
gi

Cngtynynnsdngbaonhiucngnhnvbaonhiu
mymcnunhhmunsnxut80nvsnphmmt
gi?
Q=10(LK)0.5
Tnhccsnlngbin:
MPL=0.5(10)K0.5L0.5=5(K/L)0.5

MPK=0.5(10)L0.5K0.5=5(L/K)0.5
K 0.5 L 0.5
Dovy,nuMPL/PL=MPK/P5 ( ) 5( )
K L
= K
8 2

Nhnchaivcaphngtrnhtrnvi(K/L)0.55K/8L=
5/2K=4L.
 Hiu sut theo quy m

Bygichngtaxemxtmcthayicamcsnlngkhi
giatngttcccyutuvotheocngtlkhinimhiu
suttheoquym

Numiyutuvotrongqutrnhsnxuttnggpi,ba
trnghpcthxyra:
Snlngtnglnhailn

Hiusuttngtheoquym(IRTS)

Snlngtnglnhailn

Hiusutkhngitheoquym(CRTS)

Snlngtngthnhailn

Hiusutgimtheoquym(DRTS)
V d: Hiu sut theo qui m

SnvK
csdng Mcsnlng(Q)
8 37 60 83 96 107 117 127 128
7 42 64 78 90 101 110 119 120
6 37 52 64 73 82 90 97 104
5 31 47 58 67 75 82 89 95
4 24 39 52 60 67 73 79 85
3 17 29 41 52 58 64 69 73
2 8 18 29 39 47 52 56 52
1 4 8 14 20 27 24 21 17
1 2 3 4 5 6 7 8
SnvlaongL
Qutrnhsnxutnychiusuttngtheoquym

90
Nguyn nhn ca hiu sut tng theo
quy m:

Phncnglaong(chuynmnho)lmtng
nngsutlaong

Tnhkhngthchianhcamymchocnh
mymctinhvilmtngnngsut

Ldokhnggian
 Nguyn nhn ca hiu sut gim theo
quy m:
Chyudovicqunldoanhnghipvvicphi
hpcchotngccbphnkhcnhaucadoanh
nghiptrnnkhkhnhnkhiquimhotngln
hn:
Nhngvnvthngtin,truynt
Thiquanliu

Trongthct,lclnggyrahiusuttngvgim
theoquimthnghotngsongsong.
KhiQthp,lclnggyraIRTSlntlclng
gyraDRTS
o lng hiu sut theo quy m

Nhncchscahmsnxut:

Nuhmsnxutgccdng
Q=f(X,Y)
Saukhinhnttcccyutuvovihngs
kthhmsnxutcdng
Q=f(kX,kY)
Nu
Q>kQhiusuttngdn
Q=kQhiusutkhngi
Q<kQhiusutgimdn
 Bi tp vn dng 3

Nu hm sn xut ca mt doanh nghip c c l ng l hm Cobb-Douglas Q = 10K0.5L0.7

Xc nh hs co gin ca sn l ng theo vn v lao ng. Nu doanh nghip chtng

s vn hoc s lao ng ln 10% thsn l ng c thtng ln bao nhiu?

Doanh nghip ny c hiu sut tng, gim hay khng i theo qui m?
 Bi tp 4
Mt doanh nghip s dng 2 yu t u vo l t bn K v L
sn xut sn phm. Hm sn xut c cho bi Q= K1/2L2/3.
Ga ca t bn l PK=r=45 USD/n v, gi thu lao ng l
PL=10USD/n v
a- Hm sn xut ny c hiu qu tng, gim hay khng i
theo quy m
b- vi tng chi ph TC =6720USD, xc nh s lng t bn v
lao ng ti u doanh nghip sn xut ra c mc u ra
ln nht. Tnh mc u ra ln nht .
C- Nu mun sn xut c mc u ra l Q=216 sn phm
th doanh nghip s s dng kt hp u vo no ti thiu
ho chi ph.
Chng4:LTHUYTCHIPH

Lthuytchiphlrtquantrngivinh
qunlbivnlcschohaiquytnh
snxutquantrngsau:

1) Cnnngcasnxuthaykhng?
2) Snxutbaonhiu?
Nhng chi ph no l quan
trng?

ChiphchivChiphkton

Chiphchilchiphlinquannnhng
gitrbbquakhiaramtquytnh
kinht

Chiphktonchxemxtnhngchiphni,
nhchiphtinlng,nguynliu,vthuti
sn
Cc chi ph trong ngn hn
Tngsnlnglmthmcaccyutuvo
khbinvccyutuvocnh
Dovy,tngchiphsnxutbngchiphcnh
(chiphchoccuvocnh)cngvichiph
bini(chiphchoccuvokhbin)
Chiphcnh(FC):Chiphkhngthayitheomcsn
lng
Chiphbini(VC):Chiphthayitheomcsnlng
TC=FC+VC
Cc chi ph trong ngn hn
tip theo

Tngchiphtrungbnh(ATC)lchiphtnh
trnmtnvsnlng
Chiphcnhtrungbnh(AFC)lchiph
cnhtnhtrnmtnvsnlng
Chiphbinitrungbnh(AVC)lchiph
binitnhtrnmtnvsnlng

TC FC VC
ATC = = + = AFC + AVC
Q Q Q
Cc chi ph trong ngn hn
tip theo

Chiphcnbin(MC)lchiphbsung
thmkhitngthmmtnvsnlng.
Dovy,chiphcnh(FC)khngnh
hngnchiphcnbin

TC VC + FC VC
MC = = =
Q Q Q
 th cc chi ph ngn hn

AFClintcgim
MCctAVCvATCtiimtithiucachng
imtithiucaAVCxyramcsnlngthphnsovi
imtithiucaATCdocFC

P
100 MC

75

50 ATC
AVC
25
AFC 101

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Q
 Hm chi ph trong di hn

ngchiphdihnbiudinchiphthpnht
timimcsnlngkhidoanhnghipcthtdo
thayimcuvo.

Mttrongnhngquytnhutinphiara
camtnhqunldoanhnghiplphixcnh
quymsnxut(quymdoanhnghip).
 ng chi ph trung bnh di hn LRAC: ng
bao ngoi cc ng chi ph ngn hn

Mi quy m nh my
Chi ph trung bnh

SRATC4 c thit k cho mt

SRATC2 SRATC1 LRAC mc sn lng nht nh
SRATC3

Do vy tn ti mt chui cc
ng SRATC, mi ng
tng ng vi mt mc sn
lng ti u khc nhau.

Sn lng

Trong di hn, quy m nh my c th thay i c. V ng chi ph trung

bnh di hn LRAC s l ng bao ngoi ca cc ng SRATCs
 Quyt nh sn lng ca doanh
nghip

iu kin cn bin Kim tra xem c nn

sn xut khng
Quyt la chn mc sn Sn xut mc sn lng
nh lng ti MR = ny tr khi gi thp hn
trong SRMC SRAVC. Nu iu xy
ngn hn ra DN khng sn xut.

Quyt la chn mc sn Sn xut mc sn lng

nh lng ti MR = ny tr khi gi thp hn
trong di LRMC hn LRAC. Nu iu
hn xy ra DN khng sn
xut.
 La chn mc sn lng
CHI PH DOANH THU
Cng ngh &
chi ph thu cc NG CU
nhn t sn xut

TC
(ngn &
AC P
(ngn &
di hn) di hn)

KIM TRA: sn xut trong ngn hn?

ng ca trong di hn?
MR
MC La chn mc sn lng
Li th kinh t theo quy m

Li th kinh t theo quy m xy ra khi chi ph

trung bnh di hn gim khi sn lng tng:

Chi ph trung bnh

LRAC

Sn lng
Li th kinh t theo quy m tip theo
ylmtkhinimlinquannchiph1

Khimtcngtycclithkinhttheoquy
m(economiesofscale)LRACcansgim
khisnlngtng

Btlikinhttheoquym(diseconomiesof
scale):LRACtngkhisnlngtng

1
Sosnhvihiusuttheoquym(returnstoscale):ylkhi
nimlinquannsnxut!
 Hm chi ph di hn: biu din li
th/bt li kinh t theo quy m

LRAC

MC tng

Q
Li th kinh t theo quy m Bt li kinh t theo quy m
Ti sao doanh nghip c th hiu
qu hn khi quy m sn xut tng?

Lithkinhttheoquim
Lithvcngngh
Lithvmarketing
Lithvtichnh
Lithvqunl
Lithvmcchuriro
Lithvhnhchnh
Ti sao doanh nghip c th km hiu
qu hn khi quy m sn xut tng?

Btlikinhttheoquym:
Quymhotngqulncthlmtnggiuvo
Sgiatngkhngtngxngcachiphvnchuyn
Thiquanliu
Nhngvnviuphiqunlkhiquimdoanh
nghiptng
Chuynmnholaongvnhngcngviclpilp
linhmchn,nngsutlaongbnhhng
Sn xut hai (hoc nhiu) sn
phm: Li th kinh t theo phm vi
Lithkinhttheophmvi(economiesofscope)tn
tikhichiphnvcavicsnxuthaihaynhiu
snphm/dchvcngnhaulthphnsovivic
snxutchngringl
Snxutnhngsnphmlinquan,nhngsnphmb
sung
Tngchiphtrungbnhgimnhvictngchngloi
snphmtrongsnxut
Thngxyrakhisnxutccsnphmkhcnhau
cchunguvohocvicphnphivxctin
dinrangthi
Ti sao li c nhng li th ny

1) Chaisnphmsdngcng
yutuvo(tbnvlaong)
2) Ccdoanhnghipchias
ngunlcqunl
3) Chaisnphmsdngcng
knnglaongvloimymc
Li th kinh t theo phm vi tip theo

Vd:
Trangtriggiacmvtrng
Cngtysnxutxehixeconv
xeti
Trngihcgingdyvnghin
cu
Vd:CngtyPepsiCo,Inc.
Li th kinh t theo phm vi tip theo

MtvdkhclcngtyProctor&Gamble,
snxuthngtrmloisnphmtx
phngchonkemnhrng.Hcth
tuyndngnhngnhthitkhov
chuyngiamarketingttin,nhngngi
nycthsdngknngcahchocc
dngsnphm.Dochiphcdntri,iu
nylmgimtngchiphsnxuttrungbnh
chomisnphm
V d: P&G mua li cng ty Gillette
(29.1.2005)
Chaicngtyucchuynmnbsungcho
nhauvlnhvcchmscsckhevcnhn
Haicngtynyccngnntngcngnghv
chmscdavcbitlchmscrng
ming
Ccngnhngknhphnphi(WalMart)
 Mc li th kinh t theo phm vi

Mclithkinhttheophmviolngmctitkimchi
ph:
C(Q1) + C(Q2) C(Q1, Q2)
SC =
C(Q1, Q2)
C(Q1)lchiphsnxutsnphmQ1
C(Q2)lchiphsnxutsnphmQ2
C(Q1Q2)lchiphchungsnxutngthihaisnphm

IfSC>0Lithkinhttheophmvi
IfSC<0Btlikinhttheophmvi
Nhng thay i ng ca chi ph: ng
nhn thc
ngnhnthc(learningcurves)olngvaitrkinhnghimca
ngilaongivichiphsnxut
Nthhinmiquanhgiasnlngtchly(cngdn)camt
doanhnghipvlnguvocnthitsnxutramtnv
snlng
ngnhnthchm:
slaongcnthitchomtnvsnlnggim
chiphbanuslnsausgimnhshchicangilaong
ng nhn thc
S gi lao ng
sn xut ra
mt chic my

10
Trchonholnglngmy
tchlu(cngdn)mdoanh
8 nghipsnxutra
Trctungphnnhsgilao
6 ngcnthitsnxutra
mtnvmy
4

0 10 20 30 40 50
Lng my tch lu (cng dn) c sn xut
Li th kinh t theo quy m v s nhn thc
tip theo

Chi ph
($ trn mt
n v
sn lng)

Li th kinh t theo quy m

A
B
AC1

Sn lng
Li ch kinh t theo quy m v s
nhn thc tip theo

Chi ph
($ trn mt
n v
sn lng)

Li ch kinh t theo quy m

A
B
AC1
S nhn thc
(nh kinh nghim) C AC2

Sn lng
 L thuyt v li nhun
1. Doanh thu tiu th hng ho hay dch v ca doanh nghip
Tng doanh thu (TR) c hiu l s tin thu c do tiu th sn phm hng
ho hay dch v ca doanh nghip trong mt thi k. TR = P.Q

Doanh thu cn bin (MR) c hiu l mc tng tng doanh thu khi tiu th
thm mt n v sn phm hng ho hay dch v MR = khi AQ = 1 th
MR = TR.
TR
Q
Nu tng doanh thu TR = f(Q) lin tc v kh v i vi Q th c th tnh o hm
ca TR theo Q

MR =
TR
= TR ' Q
Q
Doanh thu bnh qun (AR) c hiu l doanh thu tnh bnh qun cho mt n v
sn phm hng ho hay dch v tiu th. AR = TR/Q
 Li nhun tiu th hng ho hay dch v ca
doanh nghip
Tng li nhun (TG) c hiu l hiu s ca tng doanh thu (TR) v tng chi ph
(TC): TG = TR - TC. V TR = f(Q) v TC = f(Q) ngha l tng li nhu n cng ph thu c
vo khi lng sn phm tiu th Q.

Tng li nhun (TG) c hiu l hiu s ca tng doanh thu (TR) v tng chi ph
(TC): TG = TR - TC. V TR = f(Q) v TC = f(Q) ngha l tng li nhu n cng ph thu c
vo khi lng sn phm tiu th Q.
Tng li nhun kinh t (TGK) = TR - TCK
Tng li nhun tnh ton (TGT) = TR - TCT
V TCT thng nh hn TCK nn TGK cng thng nh hn TC1 v trong kinh t vi m ni ti
tng chi ph c hiu l ni ti tng chi ph kinh t TCK do vy khi ni tng l i nhu n c
hiu l ni ti tng li nhun kinh t (TGK)

Li nhun cn bin (MG) c hiu l mc gia tng tng li nhun khi tiu th thm
mt n v sn phm hng ho hay dch v MG = TG/Q; khi Q = 1 th MG = TG.
Nu hm tng li nhun TG = f(Q) lin tc kh v i vi Q th tnh b ng o hm.
Li nhun n v (g) c hiu l li nhun bnh qun cho mt n v sn ph m tiu th
ca doanh nghip; g = TG/Q = (TR - TC)/Q = P - ATC
iu kin ti a ho li nhun tng qut
Mt trong nhng mc tiu ca doanh nghip l ti a ho li
nhun t c trong mt thi k sn xut kinh doanh. t
mc tiu ny i hi doanh nghip phi c nhng quyt nh ng
n trong sn xut.
Trong trng hp tng qut: TG= TR TC

Vn t ra l cn quyt nh sn xut v cung ng bao nhiu

n v sn phm trong k (Q = ?) tng li nhun l ln nht
(TG = max)

Trc ht mun TGmax th hm TG phi t cc tr, ngha l iu

kin cn phi c tho mn l (TG)'maxQ = 0,

Ta c TG = (TR)Q-(TC)Q= MC = MR=0 hay MR = MC

Ngoi ra, iu kin (TG)''Q < 0

 Bi tp
Mt doanh nghip xc nh c ng cu sn phm ca mnh l:
P = 100 0,01Q
(Q tnh bng n v sn phm).
Hm tng chi ph ca doanh nghip l
TC = 50Q + 30.000
a. Vit phng trnh biu din tng doanh thu, doanh thu bin v chi ph bin.
b. Xc nh mc sn lng doanh nghip c tng doanh thu t i a, l i nhu n t i
a.
c. Gi s chnh ph nh thu mi n v sn ph m bn ra l 10 th s n l ng, gi
l bao nhiu c li nhun ti a.
d. Gi s chnh ph nh thu 1 ln l 10.000 th quy t nh c a doanh nghi p thay
i nh th no.
Chng 5: HNH VI CA HNG TRONG
CC CU TRC TH TRNG

Quytnhvsnlngvnhgisnphmca
doanhnghipphthucvocutrcthtrng
hintimdoanhnghipanghotng,tcl
phthucvomckimsotgicadoanh
nghip.
Liudoanhnghipanghotngtrnthtrngcnh
tranhhonho,cquyn,cnhtranhcquyn,hay
cquynnhm?
 Cc cu trc th trng

Ccmhnhcinvcutrcth
trng
Cnhtranhhonho
cquyn

Cnhtranhcquyn

cquyntpon

Mhnhnmlclngcnhtranh
 Cc cu trc th trng
khc nhau
Mt ngnh c quyn tuyt i l mt
ngnh ch c mt cng ty duy nht:
sn phm: khng c sn phm thay

th tng t
Ro cn gia nhp ngnh: rt cao n

ni cng ty khc khng th gia nhp

Quyn lc th trng

c
Cnh tranh c quyn: ngnh
gm c nhiu cng ty vi mt kh c quyn
nng kim sot gi c nht nh. tuyt i
Cc sn phm: khc nhau nhng
c quyn
tng i
c th thay th tt cho nhau.
Gia nhp ngnh t do

Cnh tranh c
quyn c quyn tng i: ngnh
Cnh tranh hon gm c mt s t cng ty, mi
ho cng ty c mt mc kim sot
gi c nht nh.
Ro cn gia nhp ngnh: cao

Cnh tranh hon ho: ngnh gm rt

nhiu cng ty nh khng c nh hng
g n th trng
 Cc c im ca cc cu trc
th trng khc nhau

Sn phm khc t gi vi
Gia c phn
bit hay ng sc mnh
S DN nhp bit bi
nht th trng V d
t do

Cnh tranh Nng dn trng

ch cnh tranh
rt nhiu ng nht Khng C khoai ty
hon ho bng gi c
Cng ty dt

Cnh tranh nhiu Khc bit

C nhng hn
C
cnh tranh bng gi c Nh hng
c quyn ch v cht lng X phng thm

c quyn t
hoc khc bit hoc ng
c hn ch
Hnh vi t
tng i nht chin lc Nhm

c quyn vn cn b hn in, nc
mt sn phm
mt c khng ch bi cu dc phm c
tuyt i duy nht
trn th trng cp bng

Khng phi mi ngnh u thuc mt trong nhng cu trc ny; tuy

nhin, y l mt khun kh hu ch phn tch cu trc ngnh
v hnh vi ca ngnh.
Cnh tranh hon ho
Doanhnghiplngichpnhngi
Himtvingcuhontoncogin(nmngang)
Gicthtrngthayichkhicunghoccuthtrng
thayi
Vigicthtrngnhvy,mcsnlngnol
hpl?
Dogicthtrngcthitlptiimtichcli
nhunthngthngsnlngsmcc
p=MC=AC=MR
Tiahalinhunvidoanhnghipcnh
tranh

Chiphv
doanhthu

MC

P0=MR0 ATC
A
P=AR=MR
AVC

MC1

0 Q1 QMAX Lng
Cnh tranh hon ho v li ch cng cng

NhnguimcaCTHH

VicP=MCcthdnnsphnbngunlcmtcchhiuqu
Cnhtranhgiaccdoanhnghipdnnshiuqu
Khuynkhchsphttrincacngnghmi
Khngcnphiqungco!?
trngthicnbngdihn:LRACimthpnht,dovydoanh
nghipcthsnxutmcchiphthpnht
Ngitiudngclinhgithp
Phnngnhanhvithhiukhchhng
Cnh tranh hon ho v li ch cng cng tip theo

NhngnhcimcaCTHH:
CcdoanhnghipqunhcthtinhnhR&D!

Chsnxutnhngsnphmkhngcskhcbit
Thhiuvsnphmvinhngctnhkhcnhauthsao?!
Quyt nh sn xut ca doanh nghip cnh tranh
hon ho
ng gi ca doanh nghip cnh tranh hon ho

ng gi ca ngi cung ng cn c gi l ng tiu th hay ng

cu ca ngi cung ng, n xc nh mc gi bn trong mi quan h v i
khi lng hng ho tiu th.

V trong iu kin th trng cnh tranh hon h o mi ngi cung ng ch p

nhn gi c th trng nh mi i lng c sn v c kh nng tiu th h t
khi lng hng ho ca mnh nn ng gi ca doanh nghip CTHH c
dng ng thng nm ngang ( mc gi th trng) song song v i trc kh i
lng hng ho tiu th Q
Quyt nh sn xut ca doanh nghip cnh tranh
hon ho
Doanh thu cn bin ca DNCTHH:
T hm doanh thu cn bin: MR = (TR)Q. Trong
iu kin th trng cnh tranh hon ho, doanh
nghip CTHH l ngi chp nhn gi ngha l
P=const, do vy MR = P.
Nh vy, doanh thu cn bin ca doanh nghip
CTHH lun bng vi gi bn hng ho hay dch
v ca doanh nghip (mc gi cn bng th
trng)

 Quyt nh sn xut ti a ho li nhun ca

DNCTHH
ti a ho li nhun, DNCTHH phi da vo iu kin ti a ho li nhun tng qut
MR= MC xc nh khi lng cn sn xut v cung ng.

V doanh thu cn bin ca DNCTHH: MR = P nn khi lng sn xut ti a ho li nhun

ca DNCTHH c xc nh t iu kin MC = P. Khi lng ny ng vi im ct nhau
gia ng gi (P) v ng chi ph cn bin (MC).

Li nhun ti a ca DNCTHH c xc nh bng tch s ca khi lng ti a ho li

nhun v chnh lch gia gi c th trng (P) v tng chi ph bnh qun (ATC) ng v i
mc khi lng ti a ho li nhun.

Nh vy, do chi ph cn bin tng dn doanh nghip CTHH mun ti a ho li nhun

s chi quyt nh sn xut v cung ng nhng mc sn lng tng ln khi gi c th
trng ca hng ho hay dch v tng ln v ngc li.
Quyt nh sn xut ti a ho li nhun ca
DNCTHH

Xut pht t c s l lun ny m kinh t hc vi m gii thch

rng bn cht ca ng cung c nhn (ngn hn) ca
DNCTHH l mt phn ng chi ph cn bin ca n tnh t
im ng ca sn xut.

Do , nn bit c hm chi ph cn bin ca doanh

nghip CTHH c th suy ra hm cung c nhn ca n bng
cch thay MC ca hm chi ph cn bin bng mc gi th
trng P v ngc li nu bit hm cung c nhn ca doanh
nghip CTHH cng c th suy ra hm chi ph cn bin ca n
bng cch thay P ca hm cung bng MC.
 im ho vn v im ng ca sn xut ca
doanh nghip CTHH

Vn t ra l i vi DNCTHH th iu kin ti a ho li nhun l MC =

P.

Tuy nhin, khng phi trong mi trng hp DNCTHH u c th thu c

li nhun ng ti a v vic DNCTHH c th thu gi c th trng) v vo
mi quan h gia gi c th trng v mc chi ph bnh qun (ATC) ca
doanh nghip.

Vy DNCTHH s quyt nh sn xut nh th no khi gi c th trng ca

hng ho hay dch v thay i?

Xt mt s tnh hung sau:

 im ho vn v im ng ca sn xut ca
doanh nghip CTHH
1. P > ATCmin
Trong trng hp ny, ti a ho li nhun DNCTHH s sn xut v cung ng mt
khi lng hng ho hay dch v Q = Q1 ng vi im giao nhau ca ng gi (P) v
ng chi ph bin (MC).
Li nhun ti a DNCTHH c th t c trong trng hp ny c th tnh nh sau:
TGmax = (P - ATC).Q1>0
TGmax>0 v trong trng hp ny P > ATCQ1

2. P = ATCmin
Khi gi c th trng ca hng ho hay dch v gim xung ti mc ATCmin th ti a
ho li nhun DNCTHH s sn xut v cung ng mt khi lng hng ho hay dch v Q
= Q-B (v ng MC i qua im cc tiu ca ng ATC).
Li nhun ti a doanh nghip c th t c trong trng hp ny c th tnh ton nh
sau:
Tgmax = (P- ATCmin)QB = 0, nh vy Tgmax = 0 v trong tng hp ny P = ATCmin
Mc khi lng QB: mc khi lng ho vn; mc gi P= ATCmin gi l mc gi ho vn
ca DNCTHH. im giao nhau gia MC v ATC gi l im ho vn ca DNCTHH
 3. AVC<P<ATCmin
TGmax = (P-ATCQ2).Q2 < 0
TGmax < 0 v trong trng hp ny P < ATCQ2
Nh vy tng li nhun m (tng mc l) trong ngn hn ca DNCTHH
Tnh hung ny, mt cu hi t ra cho DNCTHH l c nn ti p t c s n
xut hay ng ca sn xut? tr li cu hi ny, DNCTHH cn so snh
tng doanh thu (TR) thu c vi tng chi ph bin i (VC) nu:
TR > VC th mc d TG < 0 DN vn c th tip tc sn xut mt thi gian v
ch t tng doanh thu cn b p chi ph bin i (VC) v mt phn chi
ph c nh (FC).
TR VC th doanh nghip nn ng ca sn xut v TG < 0 m ton b chi
ph c nh khng c ngun b p.
4. P AVCmin
Khi gi c th trng gim xung qu thp nh vy th doanh nghi p
CTHH nn quyt nh ng ca sn xut v:
TG < 0 v TR VC
Mc gi P = AVCmin c gi l mc gi ng ca sn xut ca
DNCTHH.
im giao nhau gia ng chi ph cn bin MC v ng chi ph bi n i
bnh qun AVC gi l im ng ca sn xut ca DNCTHH.
 Bi tp
Hng cnh tranh hon ho c hm tng chi
ph TC=10+2q+0.1q^2.Gi th trng l 12$.
a.Vit phng trnh cc hm chi ph cn
bin,chi ph bnh qun v chi ch bin i
bnh qun ca hng
b.Sn lng ti a ha li nhun ca hng
l bao nhiu?tnh li nhun
c.Tnh gi v sn lng ha vn ca hng
 Bi 2
Hm tng chi ph ca 1 doanh nghip cnh tranh hon ho l USD

TC = Q 2 + Q + 100
1.Doanhnghipssnxutbaonhiusnphaarmtiaho
linhun,nugibnsnphmtrnthtrngl27$.Tnhli
nhuntia?
2.Xcnhmcgivsnlnghovncadoanhnghip.Khi
githtrngl9$thdoanhnghipngcahaytiptcsn
xut?Vsao?
3.ngcungsnphmcadoanhnghiplngno?
 Bi 3
Mt hng cnh tranh hon ho c hm tng chi ph la TC=Q2 +Q+169 trong
Q l sn lng sn phm con TC o bng $
a. hy cho bit FC,VC,AVC,ATC,v MC
b. nu gi th trng l 55$,hy xc nh li nhun ti a hng c th thu
c
c. xc nh sn lng ha vn ca hng
d. khi no hng phi ng ca sn xut
e. xc nh ng cung ca hng
f. gi s chnh ph nh thu 5$/n v sp th iu g s xy ra?
g. khi mc gi trn thi trng l 30$ th hng c tip tc sn xut ko v sn
lng l bao nhiu?
c Quyn
Tisaocquynlitnti?
Ccrocngianhpthtrng
Kimsotccngunlchayuvokhanhim
vdnhkimcng(DeBeers)

Lithkinhttheoquym
cquyntnhin

Tnhsiuvitvcngngh
Tuynhinkhngcgmbonutntingoing
cahthng
Nhngrocntorabichnhph
Bngsngch,bnquyn
 Hmcucadoanhnghipcquynl
hmcucathtrngsnphm

Khnngthitlpgicadoanhnghipc
quynbhnchbingcu(hsco
gin)
ngcuvngMRdcxung

Tuynhincthkimcsiulinhun
ngayctrongdihn
phthucvomccnhtranhcathtrng
Ti a ha li nhun ca nh
c quyn
MC

ATC

P1

D = AR
MR
Q1
c quyn v li ch cng cng

Nhcimcacquyn:

gicaovsnlngthphncnhtranhhonho

khnngccngchiphcaohndothiutnh
cnhtranh
Thiuhiuqu

phnphithunhpkhngbnhng
Linhuncquyn
c quyn v li ch cng cng
tip theo

Nhnguimcacquyn:
Lithkinhttheoquym

khnngccngchiphthphnnhcnhiu
nghincu&phttrin(R&D),vnhiuuthn

Phtminhvsnphmmi
 Cnh tranh c quyn

Nhiu ngi bn
Phn bit sn phm
Gia nhp v rt khi th trng t do
 Nh cnh tranh c quyn trong ngn hn

(a) Hng c li nhun

P
MC
ATC

P0
ATC0
Li nhun Cu
MR
0 Q0 Q
 Nh cnh tranh c quyn trong ngn hn

(b) Hng b l
P MC ATC
L
ATC0
P0

Cu
MR
Lng
0 ti thiu ha thua Q
l
 Cnh tranh c quyn trong ngn hn

Li nhun kinh t trong ngn hn hp dn cc doanh nghip

mi gia nhp th trng. iu ny:

lm tng s lng sn phm m ngi tiu dng c th la chn.

lm gim cu ca mi doanh nghip ang tn ti trn th trng.

ng cu ca cc doanh nghip hin c dch chuyn sang tri.

Cc doanh nghip hin c thu c t li nhun hn.

 Nh cnh tranh c quyn trong di hn

Gi c
MC
ATC

P=A
TC

MR Cu
0 Lng Lng
Ti a ha li nhun
 Hai c im ca trng thi cn bng di hn

Ging nh trong th trng c quyn, gi cao hn chi

ph cn bin.
Ti a ha li nhun i hi doanh thu cn bin bng chi ph cn bin.
Do ng cu dc xung, doanh thu cn bin thp hn gi c.

Ging nh trong th trng cnh tranh, gi bng tng chi

ph bnh qun.
S gia nhp v ri b ngnh t do lm li nhun kinh t bng 0.
Nhng hn ch ca cnh tranh c quyn

Thngtincthkhnghonho;ccdoanhnghipskhng
gianhpngnhnuhkhngbitcsiulinhuntnti
trongngnh

Ccdoanhnghipnhiukhnngkhcbitkhngchvsn
phmhaydchvhcungcp,mcnkhcbitvquymv
ccuchiph.Ngoirasgianhpcthkhnghonton
khngcrocn

Mhnhnynhnmnhvoquytnhgivsnlng.
Nhngtrongthctccdoanhnghiptiaholinhun
trongcnhtranhcquyncngcnquytnhvtnha
dngcasnphmvchiphqungco
Nhng hn ch ca cnh tranh c quyn tip theo

Sosnhvicnhtranhhonho:
Lngbnt,gicaohn
Doanhnghipskhngsnxutimchiphthpnht(tc
lACmin)doanhnghipccngsutdtha,khngkhai
thcctialithkinhttheoquim

Tuynhin,ccnhkinhtchorngslngphnylkhng
ln(dongcucgincaovlichkinhttheoquym
phnnoctndng)vclbpivingitiu
dngbitnhadngcasnphm
c quyn nhm

Thtrnggmmtvidoanhnghipln

ctnhcacquynnhmlmchodoanhnghiplunphixtxem
mihnhvicachnhhnhhngnhthnonccquytnh
camtviithcnhtranh

CcDNchyuquantmnchinlccnhtranhcamnhvcoi
ccithcnhtranhlngichitrongmttrchirtphctp

cquynnhmcthdngcukthockhngcukt
Cu kt v Cartel

Cukt
scuktngmhaycngkhaigiaccdoanhnghip
nhmtrnhhochnchscnhtranhvinhau

Cartel
Lmtvdvcuktcngkhai:nhngthothun
chnhthc(gimsnlngvtngginmcc
quyn)giaccdoanhnghipcphplutchophp
vd.OPEC
Cu kt l kh
mphnvquotasnxutlcckkhkhn
Nhiudoanhnghiptrongngnh
Snphmkhngctiuchunho(tnhkhcbitcasn
phm)
Nhngtinbkthut
Cciukinvcuvchiphthayilintc
Miedatsgianhpmi
Snghincuccsnphmthayth
NgayckhiCartelcthmphnvquotasnxut
thvncxuhnghipnhspdosgianlnv
nghinggianlnphaccthnhvin
 Cu kt ngm: Ch o gi

Schogicadoanhnghipchiphithtrng
Doanhnghip chi phi thit lp gi cho ngnh, tuy nhin n
cho nhng doanh nghip theo sau bn c tt c sn
phm m h mun ti mc gi . Doanh nghip chi phi s
p ng phn cn li ca cu th trng

Nhng doanh nghip theo sau, ging cnh tranh hon ho,
chp nhn mc gi c a ramc cung chung ca h
bng vi tng ca cc ng MC(ging trong cnh tranh
hon ho)

DNchogiphicvaitrlntrongngnhcth
aramtmiedangmvstrngphtivi
nhngDNnokhnghnhngnhnhngngitheo
sau
Khng cu kt: L thuyt tr chi

ylmtphngphpphntchhnhvichinlc
Hnhvicamtdoanhnghipphthucvodonv
sphnngcaccithiviccchnhschcan

carabiJohnvonNeuman(1937)
vcmrngbiOskarMorgenstern(1944)

JohnNash:cnbngNash(19491950)
cnbngchinlcvttri
 TrongkhiCartelvktcungmlhaiktquc
thctrongcquynnhm,thscnhtranhgia
ccithkhngphilcnocngthunlinhth
Cnhngtnhhungmscnhtranhtrnncng
thngnmcchintranhgiccthxyra
Gicthbgimxungdimcchiphcnbinm
miDNcgngmtcchtuytvnggilythphn
camnh
hiuctnhhungny:sdnglthuyttr
chi
 Tnh th lng nan ca ngi t
Trchigmhaingi,khnghptc,vichinlcvt
tri

Tnhthlngnan:thtihaykhngthti
Nuthti,cthnhnntnhhn,tuynhinliungbnc
thtihaykhng?

Ktccttnhtchochailchaiuphnhn

Nuchmtngithnhnanhtascmcnthpnhtcnngi
kiachumcnnngnht

Nuchaithnhn,ntsmcvaphichochai

 Tnh th lng nan ca ngi t :

Ma trn li ch
Chin lc ca Hng
Th nhn ph nhn

Th 3nm 10nm
nhn
Chin lc ca Lan

3nm 1nm

1nm 2nm
ph
nhn 10nm 2nm
 ng cu gp khc ca mt doanh nghip
c quyn nhm
ng cu gp khc ti mc gi hin hnh:
Doanh nghip c th d on s phn ng ca cc i th nu
n ct gim gi, y s c coi l hnh ng khiu chin, do
vy
nhiu kh nng cu s tng i km co gin khi phn
ng li s ct gim gi
P1
tuy nhin i vi s tng gi,
Kt qu ca s cu kt
cc i th cnh tranh nhiu
ngm kh nng s khng phn ng,
do vy cu c th tng i co
gin mc gi ln hn P1

O
Gi c n nh trong iu kin ng
cu gp khc

KhiQ<Q1ng MR tng ng vi phn

trn ca ng AR

P1

MR

a
D = AR

O Q
Q1
 Gi c n nh trong iu kin ng cu
gp khc tip theo

Ch khong cch gia hai im a

v b

P1

aa
D = AR
bb
O Q1 MR Q
 Gi c n nh trong iu kin ng cu
gp khc tip theo
Gi c c xu hng n nh, thm ch khi chi
ph cn bin tng:

Nu MC nm gia av bmc gi
v sn lng ti a ho li nhun
P1 s l P1vQ1

aa
D = AR
b
b

O Q1 Q
MR
 Gi c n nh trong iu kin ng
cu gp khc tip theo

MC2

P1 MC1

a
D = AR
b

O Q
Q1 MR
c quyn nhm v li ch cng cng
Nuccnhcquynnhmcuktvcngnhauti
aholinhunngnhhnhngcngnhauging
nhcquynthithiivixhi(gingnh
trongcquyn)

Ngoira,cquynnhmcthcnhcimsovi
cquyn:
Ccnhcquynnhmnhiukhnngthchinccchin
lcqungcotnkmhncquyn
Phthucvoquymcamithnhvincquynnhm,kh
nnglithkinhttheoquymlmgimhiungcasc
mnhthtrnglnh
Nhng li ch ca c quyn nhm i vi x
hi so vi cc cu trc th trng khc

Cthsdngmtphnsiulinhunnghincu
vphttrin(R&D)cnhiungclmvicny
hncquyn

Cnhtranhphigithngquaskhcbitcasn
phmcthlmchongitiudngcnhiusla
chnhn
S thay i ca cu trc th trng

Ccdngthtrngtrongthctkhngphilcnocngrrngvnnh
Ccphntchkhngbaoqutmikhacnhcacutrccnhtranh
Chachnkhnngcoscmnhthtrngttphakhchhng
hocngicungngchoDN
Chachnccyutnhhngncckhacnhthenchtca
cccutrcthtrng(yutnoquytnhvicgianhpltdohay
phongta)
Dngthtrngmmtdoanhnghipanghotngtrongcththay
itheochuksngcasnphm

MichaelPorteraramtphngphphuhiutnhnkhnngthay
icacutrcthtrngthngquamtphntchcutrcthtrng:m
hnhnmlclngcnhtranh

172
 M hnh cnh tranh ca Porter

Nhngdoanhnghipmi
timnng

Miedoca
ccDNmigia
nhp

Scmnhmphn Cnhtranhtrong Scmnhmphn

canhcungng cangimua
nibngnh
Nhcungng Khchhng

Sedocaccsnphm
hocdchvthayth

Ccthtrngthay
th
M hnh nm lc lng cnh tranh

Mhnhnyhonchnhhnccmhnhcutrc
thtrnghc,nhngcngkmrrnghn
nhiu
khngcungcpnhngdonrrngvquytnh
givasnlng

Tuynhin,mhnhnycungcpchoccnhqun
lnhngcimquantrngnhtcascnh
tranhtrongngnhxutphtimccDNxy
dngchinlccnhtranh
Nhng yu t xc nh nm lc lng cnh tranh

Mccnhtranhnibngnh
Tngtrngcangnh
Chiphcnhhocchiphlukho
Svtcngsutkhnglintc
Nhngkhcbitvsnphm,sxcnhcanhnhng,v
chiphchuyncakhchhng
SdoanhnghipvquimtngicaDN
Sadngcaccithcnhtranh
Lichcacngty
Hngrortkhithtrng
 Nhng yu t xc nh nm lc lng
cnh tranh tip theo
MiedocaccDNmigianhp
Tnhkinhtnhquim
Skhcbitsnphmvlngtrungthnhvinhnhng
Yucuvvn
Chiphchuyniivingimua
Ccccknhphnphi
Lithchiphtuyti
cquyncngngh,kimsotuvo
cquynnhhngrtkinhnghim
Vtrthunli
Stra
Chnhschcachnhph
 Nhng yu t xc nh nm lc lng cnh
tranh tip theo
Scmnhmphncangimua
nhycmivigi:phthucvo
Tlmuasnphmcangnhtrntnglngmua
Skhcbitsnphm
Sathchnhnhng
Lichcabnthnngimuahng
ngccangiraquytnh
Khnngmcc:phthucvo
Mctptrungvkhilngmuacangimua
Chiphchuynsangmuasnphmcangnhkhc
Thngtincangimua
Sedacavicngimuacmilinktdcngctrli
viyutuvo
Stnticacchnghathayth
Nhng yu t xc nh nm lc lng cnh
tranh tip theo
Scmnhmphncanhcungng
Skhcbitcaccyutuvo
Chiphchuynsangnhcungngkhc
Ssnccaccuvothayth
Mctptrungcanhcungng
Tmquantrngcakhilnggiadchivinhcungng
Tlchiphmuatnhcungngtrntngchiphmuaca
ngnh
nhhngcauvonchiphhocskhcbitsn
phm
Miedatslinktxuicaccnhcungng
Nhng yu t xc nh nm lc lng
cnh tranh tip theo
Sedocaccsnphmhocdchv
thayth
Givcngdngcahnghathayth
Chiphchuyniivikhchhng
Khuynhhngtmhnghathaythcangi
mua
Chng 6: NH GI SN PHM

nhgitrongcccutrcthtrng

nhgisnphmmi

nhgicngchiph
nh gi trong cc cu trc th trng
nh gi trong cnh tranh hon ho

Gidocungcuthtrngquytnh

Doanhnghiplngichpnhngi

Tmcgithtrng,doanhnghipxc
nhmcsnlngtiahalinhun
nh gi trong cc cu trc th trng
nh gi trong c quyn

tlinhuntia,DNcquynchnmc
gimMR=MC
R ( PQ )
MR = =
Q Q
P Q P
MR =P +Q =P +P ( )( )
Q P Q
MR =P +P (1 / Ed )
P +P (1 / Ed ) =MC
( P MC ) / P = 1 / Ed
MC
P =
1 +(1 / Ed )
nh gi trong c quyn
CucngtcoginthchnhlchgiaPvMCcng
ln
Ch:nucuhontoncogin(trnghpcnh
tranhhonho)P=MC

Nuvicgianhpngnhkhngbphongtahon
tonDNcquyncthphichnnh
hngcagivlinhuncannhnhvica
nhngDNgianhptimnng
 1 PHN BIT GI

Phn bit gi cp 1

Phn bit gi cp 1: t cho mi khch hng mc gi

m h sn sng tr

Li nhun tng thm khi phn bit

gi cp 1 (phn bit gi hon ho)

Do hng t cho mi khch hng mc

gi m h sn sng tr nn hng c th
tng c mc sn lng n Q**.
Khi ch nh gi P* duy nht, li nhun
bin i ca hng l phn din tch
gia ng MR v MC.
Khi phn bit gi hon ho, phn li
nhun bin i thu c m rng ti
phn din tch gia ng cu v
ng MC.
Li nhun bin i: Phn li nhun khng tnh n chi
ph c nh.
 1 PHN BIT GI

Phn bit gi cp 2
Phn bit gi cp 2: t mc gi n v khc nhau cho nhng khi
tiu dng khc nhau.
nh gi theo khi: t gi khc nhau cho nhng khi lng tiu
dng mt hng ha khc nhau.
y c 3 khi tiu dng
khc nhau, v c t cc
mc gi khc nhau: P1, P2,
and P3.

Hnh bn cho thy hng c

tnh kinh t nh quy m,
ng AC v ng MC
dc xung pha di. Do
phn bit gi cp 2 c th
lm li hn cho ngi tiu
dng khi hng tng sn
lng v theo gim chi
ph.
 1 PHN BIT GI

Phn bit gi cp 3
Phn bit gi cp 3: Chia khch hng thnh nhng nhm khch hng c ng
cu khc nhau, v t cho mi nhm mt mc gi.

iu kin phn bit gi

Th trng tng th phi c chia thnh cc th trng nh c cc co gin
khc nhau

Cc th trng nh phi tch ri: ngi mua trong th trng ny khng th bn

li cho ngi mua th trng khc

Tiu thc phn chia th trng nh

V tr a l
Thu nhp
a v x hi
tui
 1 PHN BIT GI

Phn bit gi cp 3

Cch xc nh gi v sn lng cho mi th trng

1 PHN BIT GI

V d 1:
Phiu thng khi mua hng ging nh phn bit gi.
Nghin cu cho thy ch c 20 n 30% ngi tiu dng
thng xuyn tit kim v s dng phiu thng khi mua
hng.

Nhng chng trnh gim gi cng l mt v d ca phn bit gi. Thng

nhng khch hng nhy cm tng i vi s thay i gi s a thch cc
chng trnh ny.
1 PHN BIT GI

Bng 1 co gin ca cu theo gi ca nhng ngi s dng

phiu thng v nhng ngi cn li
co gin theo gi
Sn phm Khng s dng S dng
Giy v sinh 0.60 0.66
Qun o 0.71 0.96
Du gi 0.84 1.04
Du n 1.22 1.32
Thc n sn 0.88 1.09
Bnh ngt 0.21 0.43
Thc n cho vt nui 0.49 1.13
ng lnh 0.60 0.95
Nc st spagetti 1.65 1.81
Bnh kp tht 0.59 0.77
 1 PHN BIT GI

V d 2: V my bay

Khch hng c th la chn rt nhiu loi v my bay cho cc tuyn bay t Hanoi vo
thnh ph H Ch Minh.
V d, c cc loi v VIP, hng thng gia, hng bnh dn la chn. Ngoi ra, nu t
mua v sm, hoc chn bay vo nhng gi thp im (nh bui ti hoc sng sm), khch
hng c th c c gi v gim hn.
Cch thc t gi v my bay l v d in hnh ca phn bit gi. Li nhun thu c t
vic phn bit gi ny l rt ln do c nhiu loi khch hng, c co gin ca cu rt khc
nhau v sn sng mua cc loi v khc nhau.

Bng 2 co gin ca cu v my bay

Loi v
co gin Hng nht Bnh dn Gim gi
Theo gi 0.3 0.4 0.9

Theo thu nhp 1.2 1.2 1.8

2 PHN BIT GI THEO THI GIAN V T GI VO LC CAO
IM

Phn bit gi theo thi gian: Phn tch khch hng vo

nhng nhm c ng cu khc nhau v t gi thay i theo
thi gian

t gi gi cao im: t gi cao hn trong nhng gi cao

im khi kh nng cng sut hn ch khin chi ph cn bin
MC tng cao.
2 PHN BIT GI THEO THI GIAN V T GI
VO LC CAO IM

V d 3: Lm th no nh gi cun
tiu thuyt bn chy nht?
Xut bn c sch ba cng v ba mm cho
php NXB phn bit c gi.
Mt s khch hng mun mua tp mi nht
Harry Porter 7, ba cng ngay khi mi ra
mt vi gi 34.99 USD. Nhng mt s khch
hng khc li sn sng ch khong 6 thng
cho n khi cun sch c xut bn di
dng ba mm vi gi ch 10 USD.
Nh vy NXB chia khch hng thnh hai nhm, nhm sn sng tr gi cao
c sch ngay khi mi xut bn, v nhm khng mun tr gi cao v ch i
cho n khi c bn mm.

R rng l nhm khch th 2 c ng cu rt co gin so vi nhm th nht.

V v th, s khng ngc nhin nu bn mm ca cun sch thng c bn
vi s lng t hn rt nhiu so vi bn cng khi mi ra l.
3 T GI HAI PHN

t gi hai phn: Khch hng phi tr c gi vo

ca v gi s dng thm dch v.

Khch hng c ng cu D.

Hng ti a ha li nhun bng cch t ph s dng P

bng vi chi ph cn bin MC; v gi vo ca T* bng vi
ton b thng d ca ngi tiu dng.
3 T GI HAI PHN

V d 4: t gi dich v in thoi di ng

Phn ln dch v di ng ca cc nc trn th

gii u p dng t gi hai phn: ph thu bao
hng thng (c th bao gm mt s pht m
thoi min ph) v ph t cho s pht b sung.

V nhng nh cung cp dch v c sc mnh th trng nn h phi tnh ton

rt cn thn chin lc t gi ti a ha li nhun.
Cch t gi hai phn l cch thc l tng nh cung cp dch v di ng
chim ot thng d ca ngi tiu dng v chuyn ha thnh li nhun
ca mnh.
4 BN TRN GI
BN TRN GI Bn hai hay nhiu sn phm
cng nhau.
thy mt hng phim khai thc tnh khng ng nht v cu ca khch hng, gi
s c hai rp chiu phim v di y l gi m h sn sng tr cho hai b phim:

Nu cc phim c thu ring bit, gi cao nht c th t cho Wind l $10,000 v

nu t cao hn s loi B. Tng t, gi cao nht c th t cho Gertie l $3000.
Nhng gi s cc phim c cho thu cng nhau. Rp A sn sng tr $15,000
($12,000 + $3000), v Rp B sn sng tr $14,000 ($10,000 + $4000). Do ,
chng ta c th cho mi rp thu trn gi $14,000 v nhn tng doanh thu $28,000.
4
BN TRN GI

Gi sn sng tr
Hnh 11.12

Gi sn sng tr r1 v r2 i vi hai sn phm c biu din

cho ba khch hng, k hiu l A, B, v C.
4
BN TRN GI

Quyt nh tiu dng khi sn phm c bn ring r

Gi sn sng tr ca khch hng vng I cao hn gi P1 v P2

i vi c hai sn phm, do vy nhng khch hng ny mua c
hai sn phm.
Nhng khch hng vng II v IV ch mua mt sn phm,
V khch hng vng III khng mua sn phm no.
4
BN TRN GI

Quyt nh tiu dng khi sn phm c bn theo gi

Khch hng so snh tng ca cc gi sn sng tr

r1 + r2, vi gi ca gi PB.

H mua gi ch khi r1 + r2 t nht cng nh PB.

4
BN TRN GI

V d v thu phim
Khch hng A v B l hai rp
chiu phim. Biu cho thy
gi sn sng tr cho phim Gone
with the Wind v Getting Gerties
Garter.
V cu c mi tng quan
ngc, BN TRN GI s c
li.
 4
BN TRN GI
Bn trn gi hn hp
Bn trn gi hn hp Bn hai hay nhiu sn phm theo c hai hnh
thc: ring bit ln trn gi trong gi trn gi thp hn gi ring bit.

Hnh 11.17
Bn trn gi hn hp so vi thun ty

Vi chi ph bin dng, bn trn gi hn

hp c th li hn bn trn gi thun ty.
Khch hng A c gi sn sng thanh ton
i vi sn phm 1 thp hn chi ph bin
c1,
v khch hng D c gi sn sng thanh
ton i vi sn phm 2 thp hn chi ph
bin c2.

Vi bn trn gi hn hp, khch hng A

ch mua sn phm 2, v khch hng D ch
mua sn phm 1, nh vy gim c chi
ph cho hng.
 4
BN TRN GI
Bn trn gi hn hp

Hy so snh ba chin lc:

1. Bn ring r cc sn phm vi P1 = $50 v P2 = $90.

2. Ch bn trn gi vi gi $100.
3. Bn trn gi hn hp, theo cc sn phm c bn ring r
vi gi P1 = P2 = $89.95, hay bn trng gi vi gi $100.
nh gi trong cc cu trc th trng
nh gi trong cnh tranh c quyn

MiDNcmtngcudcxungivi
snphmcamnhtrongngnhncch
nhgirtgingnhcquyn
MR=MC

Trongdihn,stnticasiulinhun
gianhpmigimcuivisn
phmcaDNDNtgibngchiph
trungbnhACtipimgiangcu
vngAC
nh gi cho sn phm mi

Chinlchtvng
Cchnhgi
DNtgicaochosnphm,cbnchomt
nhmchnlcnhngngitiudngsnsngtr
gicao
Khisnphmiquavngi,vcsbtchc
trnthtrnggicthgimdnkhicutrnn
cogin
Thngsdngkhi
Cngisnsngtrgicao
Curtkhngcogin
Gicaokhnghpdnsgianhp
Mccukhngchcchnvngimuaghtstng
gitgicaolhnhthcththtrng
nh gi cho sn phm mi tip theo

Chinlcthmnhp
Cchnhgi
DNtgithpxydngthphnlntrong
khongthigianngn
Thngsdngkhi
Cucogin
Ccdoanhnghipcthgianhpthtrngnhanh
chngnubhpdnbigicao
Cclithchiphnuhotngmcsnxut
ln
ivimtshnghamcogincaculcao
tronggiaionucavngisnphm,gim
tronggiaionchnmivlitngtronggiaion
gimst
nh gi cng chi ph

Tnhchiphtrungbnhtrctipsnxut,
cngthmccchiphgintip,vcng
thmmtphncli
Khngtngngvimtcchtrctipvi
nhgimttrongmhnhchunvtia
halinhun,nhngkhngphikhngnht
qun
Phctpv:
Nuchiphnvphthucvomcsn
lngDNphibitchcchnmcsn
lng.Mcsnlngbncliphthuc
vogi
nh gi cng chi ph tip theo

Vth
DNthngtinhtonchiphchun,bngcchgi
nhmtmcsnlngchun,rilychiphcc
yutchominvsnlngcngthmphn
chiphgintipphnbchomisnphm
Phncngbsungthmngoichiphnvc
iuchnhtheocciukinthtrngvtheoli
khuyncabphnMarketingtcktqu
tichnhtthn

Thct:DNcoigichlmtkhacnhcahn
hpMarketingnnvicnhgikhngtchri
xcnhchtlngsnphm,qungco,bob,
dchvvsphttrinsnphm