TEMA:

REAVANJE PROBLEMA LEVIH SKRETANJA

NA TRASI DRAVNOG PUTA M-22.1 (IIA REDA BROJ 100)
NA 12 RASKRSNICA KROZ GRAD SUBOTICA

PREDAVAI:
Branimir Ivankovi, dipl. gra. ing.
Roland Eper, dipl.ing.saob.
 UVODNI DEO

Cilj ovog predavanja je upoznavanje lanova Inenjerske komore u regionalnom

centru Subotica sa reavanjem jednog od znaajnijih saobraajnih problema u
gradu Subotica, a to je problem levih skretanja na raskrsnicama na trasi dravnog
puta M-22.1 (IIA reda broj 100) kroz grad Subotica.
Projekat levih skretanja je obuhvatio ureenje 12 raskrsnica u gradu Subotica (od
raskrsnice Segedinskog puta sa ul. Boze arevia do raskrsnice Beogradskog
puta sa ul. Aksentije Marodia) u ukupnoj duini trase L=5.160,0m.
Projekat reavanja levih skretanja je uraen u okviru glavnog projekta pojaanog
odravanja kolovoza dravnog puta IIA reda broj 100 na raskrsnicama u gradu
Subotica, (stara oznaka M-22.1 od km 27+640,00 do km 32+800,00) sa
zadravanjem postojeeg stanja izmeu raskrsnica.
Zakonski osnov za izradu ove projektne dokumentacije pojaanog odravanja je
lan 59, Radovi na periodinom odravanju Zakona o javnim putevima
(Sl. Glasnik R.S. 101/2005).
PREGLEDNA KARTA RASKRSNICA
 Trasa dravnog puta M-22.1 (Segedinski put, ul. Maksima
Gorkog i Beogradski put) od km 27+640,00 do km 32+800,00 u
gradu Subotica projektom je podeljena na ukupno sedam lokacija
kojim je obuhvaeno 12 raskrsnica u gradu Subotica.
 LOKACIJA 1
Raskrsnica 1 (Segedinski put sa ulicama Boze arevia i Kizur Itvana)
Raskrsnica 2 (Segedinski put sa ulicom Ante Paretia)
 LOKACIJA 2
Raskrsnica 3 (Ul. M. Gorkog sa ulicom Brae Radi)
Raskrsnica 4 (Ul. M. Gorkog sa ulicama trosmajerova, Prvomajska i I.L.Ribara)
Raskrsnica 5 (Ul. M. Gorkog sa ulicama Huga Badalia i Matije Gupca)
Ul. Maksima Gorkog sa ulicom Brae Radi
Ul. Maksima Gorkog sa ulicama trosmajerova,
Prvomajska i Ive Lole Ribara
Ul. Maksima Gorkog sa ulicama
Huga Badalia i Matije Gupca
 LOKACIJA 3
Raskrsnica 6 (Ulica Maksima Gorkog sa ulicom Zagrebaka)
 LOKACIJA 4
Raskrsnica 7 (Beogradski put sa ulicama Kumiieva i Ivangradska)
 LOKACIJA 5
Raskrsnica 8 (Beogradski put sa ulicom Blaka Rajia)
Raskrsnica 9 (Beogradski put sa ulicom Nade Dimi)
 LOKACIJA 6
Raskrsnica 10 (Beogradski put sa ulicama Ivana Antunovia i Bajnatska)
Raskrsnica 11 (Beogradski put sa ulicom Izvorska)
 LOKACIJA 7
Raskrsnica 12 (Beogradski put sa ulicom Aksentija Marodia)
 SADRAJ GLAVNOG PROJEKTA

Glavni projekat sadri sledee delove:

A) Glavni graevinski projekat (saobraajne povrine i kolovozna konstrukcija)

B) Glavni projekat saobraajne signalizacije

C) Glavni projekat semaforizacije

D) Projekat saobraajno tehnike regulacije saobraaja za vreme izvoenja

radova
GLAVNI PROJEKAT SEMAFORIZACIJE
 DEFINISANJE OSNOVNIH PROBLEMA
ULINE MREE GRADA SUBOTICE

Brojni problemi i tekoe u svakodnevnom odvijanju saobraaja, pravci budueg

urbanog razvoja grada i saobraajne mogunosti koje ga mogu podrati ili
osporavati, bili su povod za pokretanje radova na Projektu reavanja levih skretanja
na raskrsnicama na trasi dravnog puta drugog reda (II) broj 102, (M-22.1) kroz
Suboticu.
Jedan od problema sa kojim se suoava saobraajni sistem Subotice se odnosi na
tranzitni saobraaj, odnosno sva vozila koja idu prema Maarskoj, i Evropi uopte,
prolaze upravo ulicama koje presecaju centar grada.
U urbanom tkivu Subotice, istiu se i koridori eleznikih pruga, koji presecaju
urbano tkivo grada, tangirajui gotovo sam centar grada i predstavljajui barijeru za
drumski saobraaj. Krakovi pruge prema Somboru, Baji i meunarodnoj granici
(prema Budimpeti) redukuju komunikaciju meu svojim suprotnim stranama svodei
je na manji broj denivelisanih elemenata uline mree (nadvonjaka ili podvonjaka).
Ukupno posmatrano, postoje dve radijalne (saobraajne) mree sa dva razliita
teita: drumska, sa teitem na raskrsnici kod hotela Patrija i eleznika, sa
teitem na glavnoj eleznikoj stanici, koje se ukrtaju, dodiruju i prepliu. Takva
struktura, na izvestan nain predstavlja i jedan od najvanijih ograniavajuih
faktora razvoja urbanog podruja.
Na radijalnu strukturu puteva u urbanom podruju Subotice, nadovezuju se i potezi
Somborskog, Karaorevog i Segedinskog puta. Meuprostori izmeu ovih delova
uline mree i saobraajnica vieg ranga u ulinoj mrei Subotice, kao i sam prostor
centra grada, formiraju jednu manje-vie nepravilno razvijenu blokovsku strukturu.
Nju karakterie pre svega manji broj raskrsnica pravilne etvorokrake konfiguracije i
vei broj trokrakih raskrsnica i ravi, posebno kada se posmatra ulina mrea
najnieg ranga. Povean broj trokrakih raskrsnica i ravi je karakteristika mrea
sloenije i manje pravilne strukture, a ea pojava kosouglih raskrsnica i ravi je
pokazatelj nepravilnosti u geometriji koja nastaje kod radijalnih mrea. Drugim
reima, nepravilnosti u razvoju uline mree su logina posledica radijalne strukture
putne i eleznike mree, ali i same izrazite monocentrine strukture grada, koja se
uklapa u takvu sliku.
 Radijalni sistem uline mree:
- glavni pravci se stiu u jednoj taki, koja predstavlja centar grada (mana!-u centru
velika saobraajna optereenja)
- karakteristian je za stare gradove
- periferni delovi grada su sa centrom najkrae povezani (prednost!)
- meusobna povezanost perifernih delova grada je loa (mana!)

Najvei broj raskrsnica formiranih u datim prostornim okolnostima, uglavnom su

povrinske. Uglavnom nisu kanalisane, posebno ne na saobraajnicama vieg ranga.
Veliki broj meovitih traka i prostorno nerazvijenih prilaza na ovim raskrsnicama,
pokazuje da se radi o mrei sa niskim stepenom fizikih ogranienja za vozae (i
motorne tokove) odnosno da se radi o ulinoj mrei sa velikom ponudom pravaca i
opte reeno, mogunosti za kretanje.

Svi gradovi koji imaju radijalne mree, tokom razvoja i remodulacije, uvek tee da se
razviju u tzv. radijalnoprstenaste mree, koja okruuje centar, to je i u Subotici sluaj.
Ulina mrea u naseljima koja pripadaju optini Subotica, je uglavnom razvijena oko
jedne glavne osovine odnosno puta koji prolazi ili tangira naselje.

Reim saobraaja na svim raskrsnicama u Subotici potpun, bez ikakvih restrikcija, a

redukcija pojedinanih smerova kretanja je uslovljena eventualnoj jednosmernosti
saobraajnica. Ova injenica je bitna sa aspekta primene savremenih tehnologija
upravljanja saobraajem na koridorima, gde primena koridorskog upravljanja kao
nunu posledicu imaju redukciju odreenih smerova kretanja na raskrsnici. Ova
konstatacija se pre svega odnosi na realizacije levih skretanja na raskrsnicama du
glavnih koridora uline mree (tipian primer saobraajnica Maksima Gorkog).
Izgled putne mree grada Subotica
Konstatacija je da u Subotici nema saobraajnica koje u celosti ili delimino okruuju
delove ili ukupnu gradsku mreu po periferiji sa bilo koje strane, tako da nema mnogo
alternativa za sprovoenje tereta. Teretni saobraaj prolazi kroz samu centralnu
zonu, a prolazi na samo 150 metara od peake zone Subotice. Deo manevara
(skretanje levo ili desno) obavlja se na raskrsnici Maksima Gorkog-Trg Lazara
Neia-ure akovia koja predstavlja centralnu raskrsnicu Subotice, a pored toga je
i najoptereenija po saobraajnom optereenju, peakim kretanjima i biciklistikim
saobraajem.
Saobraajni koridor

Segedinski put - Ulica Maksima Gorkog predstavlja granicu izmeu saobraajne

mree na severu i jugu Subotice. Taj koridor predstavlja okosnicu saobraajne mree
teretnog saobraaja Subotice jer ni na severu, a i ni na jugu nema alternativnih
pravaca koji sprovode u takvom kontinuitetu saobraaj u pravcu istok zapad. Sa tog
glavnog koridora odvajaju se ka severu, kao jedino mogue da prihvate teretni
saobraaj, dve saobraajnice Jovana Mikia u istonom delu i Zagrebaka u
zapadnom delu.

Zagrebaka ulica je na obodu ire centralne zone, a predstavlja nasleeno stanje jer
ni po jednom svom saobraajnom ili graevinskom elementu ne bi trebala da prihvata
teretni saobraaj. Njen poloaj, veze koje ostvaruje sa drugim putevima u gradskoj
mrei i nepostojanje bolje alternative predodredile su znaaj ove ulice. Na ovu ulicu
se vezuje Somborski put, Karaorev put (put za Kelebiju) i indirektno i Bajski put.
Ova veza je, takoe, mnogo blizu centralne zone da bi prihvatala sav teretni
saobraaj sa glavnog koridora i sa juga.
Svetlosni signali na raskrsnicama u Subotici rade:

7 raskrsnica u individualnom radu i

23 raskrsnice u 4 razdvojene-nezavisne, po koridorima, linijske koordinacije

Raskrsnice u linijskoj koordinaciji, takoe, rade ceo dan po jednom signalnom

programu gde se duina ciklusa razlikuje po koridorima. Ulice ili koridori na kojima su
raskrsnice u linijskoj koordinaciji su:
Na Beogradskom putu od Izvorske do Kumiieve
ulice 5 raskrsnica je u koordinaciji na ukupnom
rastojanju od 985 metara;
Na saobraajnici ulica Maksima Gorkog i
Segedinski put od Zagrebake ulice do
uliceMagnetna polja 13 raskrsnica je u linijskoj
koordinaciji na ukupnom rastojanju od 3425
metara;
Na Senanskom putu od Bajnatske ulice do
Pukinovog trga u linijskoj koordinaciji ima 3
raskrsnice i 2 peaka prelaza na ukupnoj duini
od 1750 metara;

Na Ulici Zmaj Jovina od Ulice ure akovia do

ulice Arsenija arnojevia 2 raskrsnice su u linijskoj
koordinaciji na ukupnom rastojanju od 235 metara.
 ISTRAIVANJE KARAKTERISTIKA SAOBRAAJA

Da bi se obezbedili podaci koji reprezentuju jedan prosean dan u prosenom

periodu izabrana je raskrsnica Maksima Gorkog- ure akovia (Patria) jer je to
rasksnica koja i po poloaju, a i po saobraajnom optereenju, predstavlja
reprezentativnu raskrsnicu u gradskoj mrei.

Raskrsnica ulica Maksima Gorkog ure akovia (Patria) predstavlja najznaajniju

raskrsnicu na primarnoj ulinoj mrei grada Subotice. Raskrsnica je formirana kao
ukrtanje najznaajnijih ulazno-izlaznih pravaca sueljenih u najuoj centralnoj zoni.
S aspekta njenog poloaja i funkcionalnih karakteristika ova raskrsnica predstavlja
reper za analizu merodavnih pokazatelja stanja saobraajnog sistema. Snimanje
saobraajnog optereenja na predmetnoj raskrsnici obavljeno je tokom dva dana i to:
u sredu 26.09, i etvrtak 27.09.2007. godine u periodu od 07-17 sati. Radi lakeg
razumevanja analiziranih podataka na narednoj slici prikazana je ema raskrsnice sa
oznakama smerova i prilaza, koja je koriena tokom realizacije istraivanja.
 Prilaz SEVER (iz pravca eleznike stanice)
Saobraajno opreteenje se kree u granicama 450-600 vozila
na sat. Optereenje relativno ujednaeno (etvrtak).
Prepodnevno vrno optereenje iznosi oko 550 vozila na sat,
poslepodnevno izmeu 550-600 vozila na sat. Maksimalna
asovna vrednost protoka 625 vozila na sat
Prilaz ISTOK (iz pravca Palia)
Nosi epitet najoptereenijeg prilaza raskrsnici. Period najveeg
saobraajnog optereenja realizuje se u prepodnevnom
vrnom periodu (07-10 sati), sa protokom izmeu 1000-1050
vozila/sat. Tokom preostalog perioda dana saobraajno
optereenje opada, i to u periodu od 11-13 sati (oko 900 vozila
na sat), odnosno u poslepodnevnom periodu izmeu 750-800
vozila na sat.
Prilaz JUG (iz pravca autobuske stanice)
Prilaz ima relativno stabilno saobraajno optereenje tokom
perioda posmatranja (izmeu 500-600 voz/sat). Najvea
asovna optereenja se javljaju u 10, 13, 15 sati sa
maksimalno evidentiranom vrednosti protoka od 619 voz/sat.
Prilaz ZAPAD (iz Vatrogasnog doma)
Vrednosti protoka prilino ujednaene tokom perioda
posmatranja. Kao dominantni izdvajaju se 9 sat (8-9 sati) sa
protokom oko 750-800 voz/sat, i 13 i 14 sat, sa protokom oko
900 vozila na sat. Vrednosti dobijene u etvrtak, za razliku od
srede, iskazuju loginiji trend promene. ema raskrsnice ulica Maksima Gorkog-ure akovia-
Trg Lazara Neia
Na osnovu analize ukupnog saobraajnog optereenja u sredu 26.09. moe se
konstatovati da je na raskrsnici tokom perioda posmatranja (07-17 sati) evidentirano
ukupno 27093 vozila. Saobraajno optereenje na raskrsnici se kretalo u granicama
od 2500-3000 vozila na sat. Kao maksimalan na nivou raskrsnice, pojavljuje se 11 sat
(10-11 sati) sa vrednosti protoka od oko 3000 vozila na sat. U prepodnevnom vrnom
periodu merodavna vrednost protoka iznosi oko 2850 vozila na sat, (identino i u
poslepodnevnom vrnom), dok je u poslepodnevnom periodu ova vrednost u
granicama oko 2700 vozila.
Leva skretanja na potezu Beogradskog puta i Segedinskog puta izdvojena su u
posebnu fazu, a signalisana su direkcionim signalima, na sledeim raskrsnicama:

Zagrebaka
ure akovia-Trg Lazara Neia
Jovana Mikia-Pavla Papa
ora Natoevia
Partizanskih baza

Na svim ostalim raskrsnicama leva skretanja nisu zabranjena, ali se ostvaruju iz

meovitih traka na glavnom pravcu to bitno optereuje drugu saobraajnu traku koja
je, takoe, meovita, poveava vremenske gubitke i bitno smanjuje ukupni kapacitet
saobraajnice.
 RASKRSNICA ULICA MAKSIMA GORKOG - BRAE RADIA

Postojee stanje dispozicije signala Novoprojektovano stanje dispozicije signala

 RASKRSNICA ULICA MAKSIMA GORKOG - TROSMAJEROVA

Postojee stanje dispozicije signala Novoprojektovano stanje dispozicije signala

 RASKRSNICA ULICA MAKSIMA GORKOG-MATIJE GUPCA

Postojee stanje dispozicije signala Novoprojektovano stanje dispozicije signala

KOORDINACIONI P-V DIJAGRAM

Koordinacioni P-V dijagram za program 1 C= 80 sec

Koordinacioni P-V dijagram za program 2 C= 90 sec
Koordinacioni P-V dijagram za program 3 C= 100 sec
 GLAVNI GRAEVINSKI PROJEKAT
(SAOBRAAJNE POVRINE I KOLOVOZNA KONSTRUKCIJA)
 PODLOGE ZA IZRADU GLAVNOG PROJEKTA

Za izradu glavnog projekta pojaanog odravanja kolovoza dravnog puta M-22.1 u

gradu Subotica koritene su podloge:

- Projektni zadatak Investitora,

- Geodetski snimak postojeeg stanja raskrsnica,
- Tehnika informacija i pravila graenja za ureenje raskrsnica, uraena od strane
JP Zavod za urbanizam grada Subotica, avgust - oktobar 2012. godine,
- Prethodni uslovi za projektovanje javnih preduzea
(JKP Vodovod i kanalizacija, JKP Suboticagas, Elektrodistribucija Subotica,
JKP Subotika toplana, Telekom Srbija- IJ Subotica, JP PTT saobraaja
Srbija, JP Rasveta, Meuoptinski zavod za zatitu spomenika kulture),
- Geomehanika ispitivanja terena, sa analizom postojee kolovozne konstrukcije
kolovoza, uraena od straneZavod za geotehniku a.d. Subotica,
- Vaei zakoni, propisi i standardi za projektovanje ove vrste radova.
 SITUACIONO REENJE
Postojea irina kolovoza dravnog puta u zonama raskrsnica iznosi
priblino12,0m (etiri saobraajne trake irine po 3,0m).
Projektnim reenjem u zonama raskrsnica kolovoz dravnog puta ima pet
saobraajnih traka irine 3,0m i ukupnu irinu 15,0m.
Izvan zona raskrsnica izvreno je uklapanje u postojee irine kolovoza.
Rekonstrukcija raskrsnica je na pojedinim raskrsnicama uzrokovala
pomeranje autobuskog stajalita (Segedinski put ul. Boze arevi,
Beogradski put Kumiieva, Blaka Rajia, Aksentija Marodia),
izmetanje autobuskog stajalita (Segedinski put Ante Paretia,
Maksima Gorkog Matije Gupca, Zagrebaka),
izmetanje TAXI stajalita (Segedinski put Ante Paretia).
 SITUACIONO REENJE

Novim graevinskim i saobraajnim reenjem raskrsnica je bilo potrebno izvriti

izmetanje biciklistikih i peakih staza. Posebna panja se vodila da svi peaki
prelazi budu pristupani za osobe sa posebnim potrebama (invalidi, kolica) pa je
na ovim mestima upotrebljen oboreni ivinjak 24/18cm.

Spisak svih glavnih taaka raskrsnice (temena, materijalne take za obeleavanje

kolovoza, peakih i biciklistikih staza, ahtovi, slivnici, rigoli) sa X, Y i Z
koordinatama dat je u numerikom delu projekta.
 NIVELACIJA I ODVODNJAVANJE

Niveleta rekonstruisanog kolovoza u zonama raskrsnica je projektovana tako

da se omogui povrinsko odvodnjavanje preko dograenih povrina u
postojee i novoprojektovane slivnike.

Povrinsko odvodnjavanje atmosferske vode vri se poprenim i podunim

padom kolovoza u slivne reetke. Postojei slivnici koji svojim poloajem
ispunjavaju funkciju se zadravaju uz visinsko regulisanje slivnike reetke.

Novoprojektovani slivnici su gde je to bilo mogue projektovani van kolovoza

(pozitivni uinci udobnija vonja, bolja odvodnja, lake izvoenje).
 INSTALACIJE

Kod ove vrste radova (rekonstrukcija raskrsnica u gradskom jezgru), veoma je

vano da projektanti raspolau tanim podacima o poloaju postojeih instalacija
koje bi trebale biti objedinjene u Katastru podzemnih instalacija (KAT-kom).
Identifikacija instalacija kod izvoenja e se vriti licovanjem. Po identifikaciji i
otkrivanju instalacija na licu mesta nadlene institucije e blie definisati nain
eventualne zatite.
U projektu je prema uslovima javnih preduzea predvieno izmetanje/ zatita
ugroenih instalacija u zoni izvoenja radova (ViK instalacije, tt instalacije,
vrelovod, GRS, stubovi javne rasvete,semaforski stubovi).
Na 12 rekonstruisanih raskrsnica u gradu ukupno je projektovano 223 komada
postojeih ahtova i slivnika iji se poklopci podiu na novu niveletu.
Za svaku raskrsnicu je izraen sinhron plan sa ucrtanim podzemnim i nadzemnim
instalacijama.
NORMALNI PROFIL ULICA MAKSIMA GORKOG
(IZMEU ULICA B. RADI I TROSMAJEROVE)
 KOLOVOZNA KONSTRUKCIJA

Glavnim projektom je prema uslovima iz Projetnog zadatka, izvrena dogradnja

dela kolovoza u zoni proirenja raskrsnica, rehabilitacija postojeeg kolovoza,
izmetanje biciklistikih i peakih staza, u skladu sa novim situacionom reenju
raskrsnica.
Kolovozna konstrukcija - dogradnja dravnog puta sastoji se od sledeih slojeva:
-Asfaltbeton AB 11s PmB.................d=5cm
-BNS 22sA (bit 60)............................d=10cm
-Drobljeni kamen (0/31,5mm)...........d=20cm
-Drobljeni kamen (0/63mm)..............d=30cm
d=65cm

- zamena podtla peskom...................d=35cm

Rehabilitacija kolovoza dravnog puta sastoji se od sledeih slojeva:
- Asfaltbeton AB 11s PmB..................d= 5cm
- Sloj izravnanja BNS 22sA (bit 60)....d=6-7cm
- Postojea konstrukcija
- asfaltni slojevi...............................d=15-20cm
- tamponski slojevi..............................d=40-50cm
- posteljica

Konstrukcija biciklistike staze:

- Asfaltbeton AB 8.............................d= 3cm
- BNHS 16.........................................d= 5cm
- Drobljeni kamen (0/31,5mm).......... d=15cm
- Majdanski pesak.............................d=20cm
- posteljica

Konstrukcija peake staze:

- Asfaltbeton AB 8..............................d= 5cm
- Drobljeni kamen (0/31,5mm)........... d=15cm
- posteljica
Raskrsnica - ulica Maksima Gorkog sa ulicom Brae Radi
Raskrsnica - ulica Maksima Gorkog sa ulicom trosmajerova
REKAPITULACIJA POVRINA
 GLAVNI PROJEKAT
SAOBRAAJNE SIGNALIZACIJE
 SAOBRAAJNA SIGNALIZACIJA

Sastavni deo glavnog projekta raskrsnica ini stalna saobraajna signalizacija i

projekat saobraajno-tehnike regulacije saobraaja za vreme izvoenja radova
(radna signalizacija).
Projekat saobraajne signalizacije obuhvata postavljanje vertikalne i horizontalne
saobraajne signalizacije i saobraajne opreme.
Na 12 rekonstruisanih raskrsnica u gradu Subotica projektovano ukupno
292 nova saobraajna znaka postavljenih na 231 nosau znaka za regulisanje
saobraaja na glavnom i sporednim pravcima u zoni raskrsnica.
Saobraajna signalizacija i oprema je projektovana prema Pravilniku o
saobraajnoj signalizaciji (Sl. Glasnik RS 26/2010) i srpskim standardima.
 Na trasi dravnog puta izmeu raskrsnica sa ulicom Brae Radi i ulicom Matije
Gupca je zbog intenzivnog saobraaja i evidentnog nedozvoljenog kretanja
vozila, prema urbanistikim uslovima za projektovanje, bilo potrebno razdvojiti
dva saobraajna smera razdelnim ostrvom irine 0,25m. Ovaj uslov je ispunjen
postavljanjem montanog gumenog ivinjaka visine 90mm.
Raskrsnica 3 (ul Maksima Gorkog sa ulicom Brae Radi)
Raskrsnica 4 (ul Maksima Gorkog sa ulicom trosmajerova)
Raskrsnica 1 (Segedinski put sa ulicama B.arevia i Kizur Itvana)
Raskrsnica 2 (Segedinski put sa ulicom Ante Paretia)
Raskrsnice 10 i 11 (Beogradski put sa ulicama I.Antunovia, Bajnatska i Izvorska)
PREDMER I PREDRAUN RADOVA
PREDMER I PREDRAUN - REKAPITULACIJA
HVALA NA PANJI !