2015 Adli̇ Yargi Mülakat Sorulari Ve Cevaplari

mit Kaymak Koordinatrlnde
THEMIS ETM KURUMLARI & JUSTICE & THEMIS HUKUK KTAPLARI

(ADL HAKMLK SINAVI 2015 ADL YARGI MLAKAT SORULARI VE CEVAPLARI)
ANKARA: 0532 449 0 542 - ZMR: 0532 06 888 35 www.themisegitim.com
1
ANAYASA HUKUKU
1- BAKANIN DEVREDEMEYECE YETKLER NELERDR ?
-siyasi yetkiler
-ynetmelik karma
-atama
-baka bir bakana vekalet etme
-vesayet denetimi yapma
-Bakanlar Kurulu toplantlarna katlma
2-HSYKNIN YAPISINI AIKLAYINIZ?
12 Eyll 2010 tarihinde yaplan Anayasa deiiklii ile HSYKnn;

Geni tabanl temsil esasna dayal olarak ye says 7 den 22 ye karlm, Genel Kurul ve
daire eklinde almas benimsenmi, Kendi sekretaryasna kavuturulmu, Meslekten karma
kararlarna kar yarg yolu almtr. Hkim ve savclarn denetlenmesinden sorumlu Tefti
Kurulu, HSYKya balanmtr.
6087 sayl Yasaya gre HSYK, Genel Kurul ve daire halinde almaktadr. HSYKda, Genel
Sekreterlik ve Tefti Kurulu olmak zere iki hizmet birimi bulunmaktadr. Kurulun sekretarya 2
hizmetleri Genel Sekreterlik tarafndan yerine getirilmektedir. Tefti Kurulu Bakannn
gzetiminde Kurul adna grev yapmaktadr. Genel Sekreterlik ve Tefti Kurulu brolar eklinde
tekilatlanmtr.
3-ANAYASA MAHKEMESNN YAPISINI AIKLAYINIZ?
Anayasa Mahkemesi 17 yeden oluur. yelerini cumhurbakan ve TBMM seer. Anayasa

Mahkemesi iki blme ayrlmtr. Blmler, bakanvekili bakanlnda drt yenin katlmyla
toplanr. Blmler yalnzca bireysel bavurulara bakmaktadr. Siyasi partilere ilikin dava ve
bavurulara, iptal ve itiraz davalarna ve Yce Divan sfatyla grlecek yarglamalara ise Genel
Kurul bakar. Anayasa deiikliinin iptali ve siyasi parti kapatma davalarnda yelerin 3/5'i
yerine 2/3'nn oyu aranr. yeler ekimser oy kullanamazlar. Yarglamann aleniyeti ilkesi
Anayasa Mahkemesi davalarnda geerli deildir.
4-ANAYASA MAHKEMES YELER HAKKINDA NCELEME VE SORUTURMAYI

ANLATINIZ?
Madde 16- (1) Bakan ve yelerin grevlerinden doan veya grevleri srasnda iledikleri iddia
edilen sular, kiisel sular ve disiplin eylemleri iin soruturma almas Genel Kurulun kararna
baldr. Ancak, ar ceza mahkemesinin grevine giren sust hllerinde, soruturma genel
hkmlere gre yrtlr.
(2) Bakan, mstear adla yaplan veya yapld anlalan imzasz, adressiz yahut belli bir olay ve
nedeni iermeyen, delilleri ve dayanaklar gsterilmeyen ihbar ve ikyetleri ileme koymaz.
Ancak, bu ihbar ve ikyetlerin somut delillere dayanmas durumunda konu hakknda gerekli
inceleme ve aratrma yaplr.
(3) Bakan gereken hllerde, ii Genel Kurula gtrmeden nce yelerden birine n inceleme
yaptrabilir. Soruturma almasna yer olup olmadnn belirlenmesi iin gerekli incelemeyi
yapmak zere grevlendirilen ye, incelemesini tamamladktan sonra, durumu bir raporla
Bakana bildirir.
(4) Konu, Bakan tarafndan gndeme alnarak Genel Kurulda grlr. Hakknda ilem yaplan
ye grmeye katlamaz. Genel Kurulca, soruturma almasna yer olmadna karar verildii
takdirde, karar ilgili ye ile ihbar ve ikyette bulunanlara tebli edilir.
(5) Soruturma almasna karar verildii takdirde, Genel Kurul, yeler arasndan kiiyi
Soruturma Kurulunu oluturmak zere seer. Kdemli ye Soruturma Kuruluna bakanlk eder.
Soruturma Kurulu, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayl Ceza Muhakemesi Kanununun Cumhuriyet
savcsna tand btn yetkilere sahiptir. Kurulun soruturma ile ilgili yaplmasn istedii
ilemler, mahallinde yetkili adli makamlar tarafndan derhl yerine getirilir.
(6) n inceleme yaptrlmasna, Soruturma Kurulu yelerinin seilmesine, soruturmann
yaplmasna ve gereken dier kararlarn verilmesine dair esaslar tzkle dzenlenir.
(7) Bakann yukarda yazl hl ve hareketlerinin grlmesi veya renilmesi hlinde, Bakan
tarafndan yaplmas gereken ilemler kdemli bakanvekilince yrtlr.
5-ANAYASA MAHKEMESNN YELERNN SEMN ANLATINIZ?
1) Trkiye Byk Millet Meclisi; iki yeyi Saytay Genel Kurulunun kendi Bakan ve yeleri
arasndan, her bo yer iin gsterecei er aday iinden, bir yeyi ise baro bakanlarnn serbest
avukatlar arasndan gsterecekleri aday iinden yapaca gizli oylamayla seer. Trkiye Byk 3
Millet Meclisinde yaplacak bu seimde, her bo yelik iin ilk oylamada ye tam saysnn te iki
ve ikinci oylamada ye tam saysnn salt ounluu aranr. kinci oylamada salt ounluk
salanamazsa, bu oylamada en ok oy alan iki aday iin nc oylama yaplr; nc oylamada
en fazla oy alan aday ye seilmi olur. kinci ve nc tur oylamalarda oylar eit olan adaylar
arasnda eitlik bozulana kadar oylama tekrarlanr.
(2) Cumhurbakan; yeyi Yargtay, iki yeyi Dantay, bir yeyi Asker Yargtay, bir yeyi
Asker Yksek dare Mahkemesi genel kurullarnca kendi bakan ve yeleri arasndan her bo yer
iin gsterecekleri er aday iinden; en az ikisi hukuk bilim dallarndan olmak zere yeyi
Yksekretim Kurulunun yksekretim kurumlarnn hukuk, iktisat ve siyasal bilimler
dallarnda grev yapan ve kendi yesi olmayan retim yeleri arasndan her bo yer iin
gsterecei er aday iinden; drt yeyi st kademe yneticileri, serbest avukatlar, birinci snf
hkim ve savclar ile en az be yl raportrlk yapm Anayasa Mahkemesi raportrleri arasndan
seer.
(3) Yargtay, Dantay, Asker Yargtay, Asker Yksek dare Mahkemesi ve Saytay genel
kurullar ile Yksekretim Kurulu ve baro bakanlarnca Mahkeme yeliine aday gstermek
iin yaplacak seimlerde en fazla oy alan kii aday gsterilmi saylr. Bu fkra uyarnca
yaplacak seimler tek turda yaplr ve her bir ye her bo yelik iin bir adaya oy kullanabilir.
Oylar eit olan adaylar arasnda eitlik bozulana kadar oylama tekrarlanr.
6- ANAYASADAK EGEMENLK YETKS NASIL TANIMLANMITIR?
Anayasas'nn 6. Maddesi; egemenlik, kaytsz artsz milletindir.
7-HAKMLK TEMNATINI AIKLAYINIZ?

1982 Anayasas, 139. Madde: B. Hakimlik ve Savclk Teminat Hakimler ve savclar azlolunamaz,
kendileri istemedike Anayasada gsterilen yatan nce emekliye ayrlamaz; bir mahkemenin
veya kadronun kaldrlmas sebebiyle de olsa, aylk, denek ve dier zlk haklarndan yoksun
klnamaz.
Meslekten karlmay gerektiren bir sutan dolay hkm giymi olanlar, grevini salk
bakmndan yerine getiremeyecei kesin olarak anlalanlar veya meslekte kalmalarnn uygun
olmadna karar verilenler hakknda kanundaki istisnalar sakldr.
8- AYM YELERNN GREV SRES VE GREVLERNN SONA ERME HALLER

NELERDR?
-yelik sresi ve teminat

MADDE 10- (1) Mahkeme yeleri oniki yl iin seilirler. Bir kimse iki defa ye seilemez.
(2) Bakan ve yeler azlolunamaz; kendileri istemedike grev sreleri dolmadan veya altmbe
yandan nce emekliye sevk edilemezler.
(3) Bakan ve yelerin grevleri yalnzca Anayasada ve bu Kanunda ngrlen hllerde sona erer.
- yeliin boalmas ve sona ermesi
MADDE 11- (1) Bakan, bir yenin grev sresinin dolaca tarihten iki ay nce, bunun dnda bir
boalma olduu takdirde ise derhl, keyfiyeti yeyi semeye ve aday gstermeye yetkili olanlara
yazyla bildirir ve bu tarihten itibaren iki ay iinde 7 nci maddedeki usule gre boalan yelik
kaynandan seim yaplr. 4
(2) Bakan ve yeler, yazl olarak emekliliklerini isteyebilecekleri gibi, mddet ve kabule bal
olmakszn grevlerinden ekilebilirler; seildikleri tarihten itibaren oniki yln sonunda grevleri
sona erer ve her hlkrda altmbe yan doldurunca emekliye ayrlrlar.
(3) Bakanlk ve yelik; 24/2/1983 tarihli ve 2802 sayl Hkimler ve Savclar Kanununa gre
hkimlik ve savclk mesleinden karlmay gerektiren bir sutan dolay kesin hkm giyilmesi
veya Trk vatandalnn kaybedilmesi hlinde kendiliinden; grevin salk bakmndan yerine
getirilemeyeceinin salk kurulu raporuyla kesin olarak anlalmas hlinde Mahkeme ye tam
saysnn salt ounluunun kararyla ya da 19 uncu maddeye gre Genel Kurulun kararyla
yelikten ekilmeye davet edilme cezas verilen yenin kendiliinden ekilmesi veya istifa etmi
saylmas hllerinde sona erer.
(4) Asker Yargtay ve Asker Yksek dare Mahkemesi tarafndan gsterilecek adaylar arasndan
seilen yenin, ordu mensubu olmaktan doan emeklilikle ilgili btn haklar sakldr.
9-ULUSLARARASI SZLEMELERN NORMLAR HYERARSNDEK YER NEDR?
-Anayasann 90. maddesinin son fkrasnda ''Usulne gre yrrle konulmu milletleraras
andlamalar kanun hkmndedir. Bunlar hakknda Anayasaya aykrlk iddias ile Anayasa
Mahkemesine bavurulamaz. (Ek cmle: 5170 - 7.5.2004 / m.7) Usulne gre yrrle konulmu
temel hak ve zgrlklere ilikin milletleraras andlamalarla kanunlarn ayn konuda farkl
hkmler iermesi nedeniyle kabilecek uyumazlklarda milletleraras andlama hkmleri esas
alnr.''90. madde milletleraras antlamalar ile kanunlar arasnda bir uyumazlk kt zaman
uygulanacak prosedr belirtmiken milletleraras antlamalar ile anayasa arasnda bir
uyumazlk kmas halinde uygulanmas gereken prosedr belirtmemitir.
10-ZEL HAYATIN GZLLN SINIRLAMA SEBEPLER NELERDR?

zel Hayatn Gizlilii ve Korunmas

Herkes, zel hayatna ve aile hayatna sayg gsterilmesini isteme hakkna sahiptir. zel hayatn
ve aile hayatnn gizliliine dokunulamaz.
Mill gvenlik, kamu dzeni, su ilenmesinin nlenmesi, genel salk ve genel ahlkn korunmas
veya bakalarnn hak ve zgrlklerinin korunmas sebeplerinden biri veya birkana bal
olarak, usulne gre verilmi hkim karar olmadka; yine bu sebeplere bal olarak
gecikmesinde saknca bulunan hallerde de kanunla yetkili klnm merciin YAZILI EMR
bulunmadka; kimsenin st, zel ktlar ve eyas aranamaz ve bunlara el konulamaz. Yetkili
merciin karar 24 saat iinde grevli hkimin onayna sunulur. Hkim, kararn el koymadan
itibaren 48 saat iinde aklar; aksi halde, el koyma kendiliinden kalkar.
11-ACELE KAMULATIRMA NEDR?
3634 sayl Milli Mdafaa Mkellefiyeti Kanununun uygulanmasnda yurt savunmas ihtiyacna
veya aceleliine Bakanlar Kurulunca karar alnacak hallerde veya zel kanunlarla ngrlen
olaanst durumlarda gerekli olan tanmaz mallarn kamulatrlmasnda kymet takdiri
dndaki ilemler sonradan tamamlanmak zere ilgili idarenin istemi ile mahkemece yedi gn
iinde o tanmaz maln (Deiik ibare: 24/4/2001 - 4650/15 md.) 10 uncu madde esaslar
dairesinde ve 15 inci madde uyarnca seilecek bilirkiilerce tespit edilecek deeri, idare tarafndan
mal sahibi adna (Deiik ibare: 24/4/2001 - 4650/15 md.) 10 uncu maddeye gre yaplacak
davetiye ve ilanda belirtilen bankaya yatrlarak o tanmaz mala el konulabilir. 5
DARE HUKUKU
1-YK YELERNN SORUTURMA USULN ANLATINIZ?
(1) lk soruturma: Yksekretim Kurulu Bakan iin, kendisinin katlmad, Milli Eitim
Bakannn bakanlndaki bir toplantda, Yksekretim Kurulu yelerinden tekil edilecek en az
kiilik bir kurulca, dierleri iin, Yksekretim Kurulu Bakannca veya dier disiplin
amirlerince dorudan veya grevlendirecekleri uygun sayda soruturmac tarafndan yaplr.
retim elemanlarndan soruturmac tayin edilmesi halinde, bunlarn, hakknda soruturma
yaplacak retim elemannn akademik unvanna veya daha st akademik unvana sahip olmalar
arttr.
(2) Son soruturmann alp almamasna;

a) Yksekretim Kurulu Bakan ve yeleri ile Yksekretim Denetleme Kurulu Bakan ve
yeleri hakknda Dantayn 2 nci Dairesi,
b) niversite rektrleri, rektr yardmclar ile st kurulu genel sekreterleri hakknda,
Yksekretim Kurulu yelerinden tekil edilecek kiilik kurul,
c) niversite, faklte, enstit ve yksekokul ynetim kurulu yeleri, faklte dekanlar ve dekan
yardmclar, enstit ve yksekokul mdrleri ve yardmclar ile niversite genel sekreterleri
hakknda, rektrn bakanlnda rektrce grevlendirilen rektr yardmclarndan oluacak
kiilik kurul,
6
d) retim elemanlar, faklte, enstit ve yksekokul sekreterleri hakknda niversite ynetim
kurulu yeleri arasndan oluturulacak kiilik kurul,
e) 657 sayl Devlet Memurlar Kanununa tabi memurlar hakknda, mahal itibariyle yetkili il idare
kurulu, Karar verir.
f) Yksekretim Kurulu ile niversite ynetim kurullarnca oluturulacak kurullarda
grevlendirilecek asl ve yedek yeler bir yl iin seilirler. Sresi sona erenlerin tekrar seilmeleri
mmkndr.
(3) Son soruturmann alp almamasna karar verecek kurullar ye tamsays ile toplanr.
Kurullara ilk soruturmay yapm olan yeler ile haklarnda karar verilecek yeler katlamazlar.
Noksanlar yedek yelerle tamamlanr. Dier hususlarda bu Kanunun 61 inci maddesi hkmleri
uygulanr.
2-DANITAY YELERNN DENETMN ANLATINIZ?
Dantay Bakan, Basavcs, bakanvekilleri, daire bakanlar ve yelerin, yksek hakimlik vakar
ve erefi ile badamayan veya hizmetin aksamasna yol aan hal ve hareketleri grlr veya
renilirse haklarnda bu Kanun hkmleri uyarnca disiplin kovuturmas yaplr.
Dantay Bakan, Basavc, bakanvekilleri, daire bakanlar ve yelerin yukardaki maddede
yazl hal ve hareketlerinin grlmesi veya renilmesi halinde konunun Yksek Disiplin
Kuruluna intikal ettirilmesi Bakanlk Kurulu tarafndan duruma gre takdir edilir ve karara
balanr.
3- KAYMAKAM VE VALNN ATANMA EKLLER NELERDR?

- Vali: ileri Bakanlnn nerisi zerine, Bakanlar Kurulu'nun karar ve Cumhurbakannn

onay ile atanr.
- Kaymakam: ileri Bakannn teklifi Babakann karar ve Cumhurbakannn onay ile atanr.
4-DANITAYIN GREVLER NELERDR?
Dantayn hem bir temyiz mercii (m.25), hem de ilk derece mahkemesi (m.24) olarak yargsal
grevleri bulunduu grlmektedir. Dantay, uyumazlk yeri olarak, ayrca, ilk derece idari
yarg yerleri arasnda kan grev ve yetki uyumazlklarn gidermekte (m.26) ve kendi daireleri
arasnda uyum salamak amacyla itihad birletirme kararlar (m.37) almaktadr.
Dantay'n idari grevleri, danma ve inceleme niteliindedir. Kamu ynetiminin ileyiinde
karlalan idare hukuku ile ilgili sorunlar olduunda Cumhurbakanl veya Babakanlk
aracl ile Dantay'a bavurulabilir. Baz durumlarda Dantay'n grnn alnmas kanun
gerei de olabilir. Ayrca Dantay, Babakan ve Bakanlar Kurulu'nca gerekli grlmesi halinde
gnderilen kanun tasarlar hakknda dncelerini bildirmekte ykmldr. Bir yerde belediye
kurulmas iin Dantay'n grne bavurulur. Dantay ayrca, tzk tasarlaryla imtiyaz
artlarn ve szlemelerini incelemekle yetkilidir.
5-KMLER SORUTURMA ZNNE TAB?
Madde 4 Cumhuriyet basavclar, memurlar ve dier kamu grevlilerinin bu Kanun kapsamna

giren sularna ilikin herhangi bir ihbar veya ikayet aldklarnda veya byle bir durumu 7
rendiklerinde ivedilikle toplanmas gerekli ve kaybolma ihtimali bulunan delilleri tespitten
baka hibir ilem yapmayarak ve hakknda ihbar veya ikayette bulunulan memur veya dier
kamu grevlisinin ifadesine bavurmakszn evrakn bir rneini ilgili makama gndererek
soruturma izni isterler.
Dier makam ve memurlarla kamu grevlileri de, bu Kanun kapsamna giren bir su ilendiini
ihbar, ikayet, bilgi, belge veya bulgulara dayanarak rendiklerinde durumu izin vermeye yetkili
mercie iletirler.
Madde 3 Soruturma izni yetkisi

a) lede grevli memurlar ve dier kamu grevlileri hakknda kaymakam,
b) lde ve merkez ilede grevli memurlar ve dier kamu grevlileri hakknda vali,
c) Blge dzeyinde tekilatlanan kurum ve kurulularda grev yapan memurlar ve dier kamu
grevlileri hakknda grev yaptklar ilin valisi,
d) Babakanlk ve bakanlklarn merkez ve bal veya ilgili kurulularnda grev yapan dier
memur ve kamu grevlileri hakknda o kuruluun en st idari amiri,
e) (Deiik : 17/7/2004-5232/1 md.) Bakanlar Kurulu karar ile veya Babakanlk ve bakanlklar ile
bal kurulularn merkez tekiltnda grevli olup, ortak kararla atanan memurlar ve dier kamu
grevlileri hakknda ilgili bakan veya Babakan,
f) Trkiye Byk Millet Meclisinde grevli memurlar ve dier kamu grevlileri hakknda Trkiye
Byk Millet Meclisi Genel Sekreteri, Trkiye Byk Millet Meclisi Genel Sekreteri ve yardmclar
hakknda Trkiye Byk Millet Meclisi Bakan,
g) Cumhurbakanlnda grevli memurlar ve dier kamu grevlileri hakknda Cumhurbakanl
Genel Sekreteri, Cumhurbakanl Genel Sekreteri hakknda Cumhurbakan,
h) Bykehir belediye bakanlar, il ve ile belediye bakanlar; bykehir, il ve ile belediye
meclisi yeleri ile il genel meclisi yeleri hakknda ileri Bakan,
i) lelerdeki belde belediye bakanlar ve belde belediye meclisi yeleri hakknda kaymakam,
merkez ilelerdeki belde belediye bakanlar ve belde belediye meclisi yeleri hakknda
bulunduklar ilin valisi,
j) Ky ve mahalle muhtarlar ile bu Kanun kapsamna giren dier memurlar ve kamu grevlileri
hakknda ilelerde kaymakam, merkez ilede vali,
Yokluklarnda ise vekilleri tarafndan bizzat kullanlr.
Yetkili mercilerin saptanmasnda, memur veya kamu grevlisinin su tarihindeki grevi esas
alnr. Ast memur ile st memurun ayn fiile itiraki halinde izin, st memurun bal olduu
merciden istenir.
8
DAR YARGI
1- DAR YARGI YETKSNN SINIRLARI NELERDR?
dari yarg yetkisi, idari eylem ve ilemlerin hukuka uygunluunun denetimi ile snrldr. dari
mahkemeler; yerindelik denetimi yapamazlar, yrtme grevinin kanunlarda gsterilen ekil ve
esaslara uygun olarak yerine getirilmesini kstlayacak, idari eylem ve ilem niteliinde veya
idarenin takdir yetkisini kaldracak biimde yarg karar veremezler.
2-DAR YARGIDA TARAF DEKLN ANLATINIZ ?
Dava esnasnda lm veya herhangi bir sebeple taraflarn kiilik veya niteliinde deiiklik olursa,
davay takip hakk kendisine geenin bavurmasna kadar; gerek kiilerden olan tarafn lm
halinde, idarenin miraslar aleyhine takibi yenilemesine kadar dosyann ilemden kaldrlmasna
ilgili mahkemece karar verilir. Drt ay iinde yenileme dilekesi verilmemi ise, varsa yrtmenin
durdurulmas karar kendiliinden hkmsz kalr. (2577/26-1)
Yalnz leni ilgilendiren davalara ait dilekeler iptal edilir. (2577/26-2)
Dosyalarn ilemden kaldrlmasna dair karar dier tarafa tebli edilir. (2577/26-4)
3-YUKTAN HMKYA YAPILAN ATIFLAR NELERDR?

9
-Ehliyet -Keif
-Hakimin yasakll ve reddi -Duruma dzeni
-nc ahslarn davaya katlmas, davann ihbar -Adli yardm
- Taraflarn vekilleri - Bilirkii
-Feragat ve kabul -Kar Dava
-Teminat -Yarglama giderleri
-Delillerin tespiti
CEZA HUKUKU
1- SAHTE DEMR PARA VEYA BANKNOT BLRK NCELEMES NASIL YAPILIR?
Normalde bilirkiiye gitmek hakimin takdirindedir. Ancak baz hallerde bu zorunludur. Biri de bu
durumdur. lgili ynetmelie gre:
Madde 7 - Soruturma veya kovuturma evresinde, ele geirilen sahteliinden phe edilen
banknotlar inceleme ve deerlendirmeye Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankas merkez ve tara
birimleri yetkilidir.
2-CEZA NEDR?
Ceza, genel anlamyla su karlnda uygulanan bir yaptrmdr. Ceza Arapa kkenli
bir kelimedir. Anlam, yaplan kt bir eylemin karldr. Su ileyen kimseye, kendisini doru
yola getirmek ve bakalarna ibret olmak amacyla, suun derecesine gre, ektirilen her trl ac
hal. Suu ilemi olana kar tatbik edilen ac ekme hali, cezay, tatbik edile gelen meyyidelerden
ayran balca zelliktir.
3-HAPS CEZASININ SEENEK YAPTIRIMLARA EVRLMESNN ZORUNLU OLDUU

DURUMLAR? 10
Mevzuatmzda ksa sreli hapis cezalarnn seenek yaptrmlara evrilmesinin zorunlu olduu
iki ihtimal bulunmaktadr. Bunlardan; birincisi, daha nce hapis cezasna mahkm edilmemi
olmak koulu ile fiili iledii tarihte onsekiz yan doldurmam veya altmbe yan bitirmi
olan failin mahkm edildii bir yl ve daha az sreli hapis cezasdr. kincisi, daha nce hapis
cezasna mahkm edilmemi olmak koulu ile otuz gn ve daha az sreli hapis cezasdr. Bu iki
ihtimalde hkim mutlaka hapis cezasn seenek yaptrmlardan birine evirmek zorundadr. Bu
konuda takdir hakk bulunmamaktadr.
4- GENEL AF ZEL AF NEDR ANLATINIZ?
Bir affn genel mi zel mi olduunu affa urayan sularn veya yararlanan kiilerin saysna gre
deil, affn sonularna gre belirlenir.
Hukuk kitaplarn anz, genel af tanmn bulunuz. Tanm ksaca yle der: Suun btn
sonularyla ortadan kaldrlmasdr genel af. Bu tanmn iinde neler var? nce bir sulamayla
ceza soruturmas ya da ceza yarglamas sryorsa, soruturma kapatlr, dava drlr. ayet
kii sulu bulunmu ve cezaevindeyse, salverilir; deilse infaz balamaz. Btn sonularyla af
ne anlama gelir? Sula oluan dier hukuki sonular da ortadan kalkar. Su faili kamu grevlisi
olup da grevden ihra edildiyse greve geri dner. Ayn sonu okuldan ihra edilen renci iin
de geerli olur. rnekleri oaltmak mmkn.
Bu arada kck bir hatrlatma: Genel af bir lkede tm sularn affedilmesi deildir. Genellikle
amalanan, tm sonularn kaldrlmasdr. Bu balamda genel af yetkisi TBMMnindir. TBMM bu
yetkisini kullanrken genel affn kapsamn belirlemek yetkisine sahiptir, yani hangi sularn
affedileceini TBMM belirler. Anayasada bu yetki kullanlrken ye tam saysnn bete
ounluu ile karar vermek mecburiyeti vardr. Bu, 330 milletvekilinin oyu demektir.
zel af ise; hapis cezasnn infaz kurumunda ektirilmesine son veren ya da infaz kurumunda
ektirilecek sreyi ksaltan ya da adli para cezasna eviren aftr. zel af yalnzca hapis cezalar
ynnden kabul edilmitir. Dolaysyla adli para cezasnn zel afla ortadan kaldrlmas mmkn
deildir. zel af karmaya kural olarak TBMM yetkilidir. Ancak cumhurbakan da srekli
hastalk, sakatlk veya kocama nedeniyle snrl olarak bireysel af karma yetkisine sahiptir.
zel af kamu davasnn dmesine neden olmaz. Hak yoksunluklar zel affa ramen devam eder.
zel affa uram mahkmiyet tekerrre esas alnr.
Mnhasran orman sular iin genel ve zel af karlamaz.
5-KESN HKM NEDR?
Kesin hkm, yarg merciinin bir hukuki uyumazl kesin olarak zen son karardr. Devletin
yarg etkinliinin amac toplumda hukuki ekime ve uyumazlklar gidererek hukuk gvenlii
yaratmaktr. Buna ancak herkesi balayc nitelikte ve yarg otoritesini ieren kesin hkmle
eriilir. Hukuk yarglama usulnde kesin hkm, ekli anlamda ya da maddi anlamda olabilir. Bir
mahkeme kararnn ekli anlamda kesinlii, o karara kar artk olaan kanun yoluna
bavurulamamasn ifade eder. ekli anlamda kesinlik bir yarg kararna kar temyiz yoluna
bavurulmasnn yasal olarak kabul edilmemi olmas, byle bir kanun yolu kabul edilmekle
birlikte temyiz bavurusunun sresinin geirilmi olmas, temyiz yoluna bavurulmasndan
vazgeildiinin aka bildirilmi olmas, temyiz bavurusunun Yargtayda reddedilerek dava
mahkemesinin yarg kararnn onanm olmas gibi durumlarda gerekleir. ekli anlamda kesin
hkme kar ancak olaanst kanun yollarna bavurulabilir. Maddi anlamda kesinlik ise bir 11
yarg karar sonucunda konusu, taraflar ve nedeni ayn olan bir uyumazln bir daha dava
konusu yaplamamas demektir. Yarg kararna yasann verdii bu nitelik, onun hukuki gerek
olarak kabul edilmesini zorunlu klar. Davann konusunun ayn olmas, davacnn ileri srd
hakkn ayn nitelikte olmas demektir. Davann nedeninin ayn olmas ise onun dayandrld
maddi olgunun ayn olmas anlamna gelir. ekimesiz yarg kapsamna giren mahkeme kararlar
yalnzca ekli anlamda kesinlik kazanabilir. Maddi anlamda kesinlik kural olarak yarg kararnn
hkm fkrasn kapsar. Bununla birlikte hkm fkrasnn belirsiz olmas durumunda onun
belirlilik kazanmasna yardmc olan gereke ile hkm fkrasna skca bal olan gereke de
maddi anlamda kesin hkm kapsamna girer.
Ceza yarglama usulnde mahkemenin son kararnn kesin hkm nitelii tamas, hakknda
hkm verilmi olan bir sann ayn eylemden dolay bir daha yarglana- mamasn zorunlu klar.
Son karar olaan kanun yoluna sresi iinde bavurulmamas ya da bavurunun Yargtayda
reddedilmesi durumunda kesinleir.
6-ADL KONTROL NEDR?
-Tutuklama sebeplerinin varl halinde, st snr yl veya daha az hapis cezasn gerektiren bir
su sebebiyle yrtlen soruturmada, phelinin tutuklanmas yerine adl kontrol altna
alnmasna karar verilebilir.
Ayrca Kanunda tutuklama yasa ngrlen hallerde de, adl kontrole ilikin hkmler
uygulanabilir.
-Adl kontrol, phelinin tutuklanarak cezaevine konmas yerine aada gsterilen bir veya
birden fazla ykmlle tabi tutulmasn ierir:
a) Yurt dna kamamak.
b) Hkim tarafndan belirlenen yerlere, belirtilen sreler iinde dzenli olarak bavurmak.
c) Hkimin belirttii merci veya kiilerin arlarna ve gerektiinde meslek uralarna ilikin
veya eitime devam konularndaki kontrol tedbirlerine uymak.
d) Her trl tatlar veya bunlardan bazlarn kullanamamak ve gerektiinde kaleme, makbuz
karlnda src belgesini teslim etmek.
e) zellikle uyuturucu, uyarc veya uucu maddeler ile alkol bamllndan arnmak amacyla,
hastaneye yatmak dahil, tedavi veya muayene tedbirlerine tbi olmak ve bunlar kabul etmek.
f) phelinin parasal durumu gz nnde bulundurularak, miktar ve bir defada veya birden ok
taksitlerle deme sreleri, Cumhuriyet savcsnn istei zerine hkimce belirlenecek bir gvence
miktarn yatrmak.
g) Silh bulunduramamak veya tayamamak, gerektiinde sahip olunan silhlar makbuz
karlnda adl emanete teslim etmek.
h) Cumhuriyet savcsnn istemi zerine hkim tarafndan miktar ve deme sresi belirlenecek
paray su madurunun haklarn gvence altna almak zere ayn veya kiisel gvenceye
balamak.
i) Aile ykmllklerini yerine getireceine ve adl kararlar gereince demeye mahkm edildii
nafakay dzenli olarak deyeceine dair gvence vermek.
J) ocuklar hakknda ocuk koruma kanunun 20. maddesine gre belirlenen evre snrlar dna
kmamak, belirlenen baz yerlere gidememek veya ancak baz yerlere gidebilmek, belirlenen kii
ve kurulularla iliki kurmamak eklinde adli kontrol kararlar verilmektedir.
i) Aile ykmllklerini yerine getireceine ve adl kararlar gereince demeye mahkm edildii
nafakay dzenli olarak deyeceine dair gvence vermek.
J) ocuklar hakknda ocuk koruma kanunun 20. maddesine gre belirlenen evre snrlar dna 12
kmamak, belirlenen baz yerlere gidememek veya ancak baz yerlere gidebilmek, belirlenen kii
ve kurulularla iliki kurmamak eklinde adli kontrol kararlar verilmektedir
7- GVENLK PAKET VE GZALTI SRELERN ANLATINIZ?
Yenilikler: Yeni dzenlemeyle birlikte molotofkokteyli saldr arac saylacak.

-Maskeli eylemcilere ceza gelecek.
-Gsteriye silahla katlanlara verilecek ceza artrlyor. Silahl eylemciye 2.5-4 yl arasnda hapis
cezas verilecek.
-Polisin ahs ve ara aramalarnda yetkisi geniletilecek.
-Polisin gzalt sresi vali yardmcs ve s amirin denetiminde 24 saat olacak. Bu sre, savc
kararyla 48 saate uzatlabilecek.
-Dzenlenen eylemlerde verilen zararlar bundan sonra eylemci deyecek.
-Sanal ortamda nefret ve terre ar da artk su saylacak.
-Polisin yetkilerinin denetimi iin Kolluk Gzetim Komisyonu kurulacak. Komisyonda STKlar da
yer alacak.
-stihbari dinlemeleri denetlemek iin de Meclis'te komisyon kurulacak. Bu komisyona tm
partilerden milletvekilleri katlacak.
Gzalt sreleri ise:
- Gvenlik paketinde gzalt sresi konusunda Avrupa'daki en dk uygulamann alndn
anlatan Davutolu, "Polis, alnan kiiyi 24 saat tutabilsin, savc da bunu en fazla 48 saate kadar
uzatabilsin ve 4 gn iinde de hakim huzuruna kma zorunluluu zaten var, bu gereklesin"
diye konutu.
- Mevcut durum: Polis pheliyi savcnn emriyle 24 saat gzaltnda tutabiliyor. Savcnn sreyi
uzatabilmesi hakimin kararyla oluyor. Savcnn nne gelen bir kii en ge 48 saat iinde hakim
karsna karlmak zorunda.
- Pakette ne var: Yeni dzenleme btn silsileyi neredeyse bir kademe aaya ekiyor. Polise 24
saat gzalt yapma hakk veriliyor. Bu yetki st amir ya da mlki amirden onay alma ve savcya
bilgi verme artyla kullanlabilecek. Savc gzalt sresini 48 saat uzatabilecek. Savcla gelen
pheli en ge 4 gnde hakim karsna karlacak.
8-DAR PARA CEZASINI VE ADL PARA CEZASINI TANIMLAYINIZ?
-dari para cezas, kabahat olarak nitelendirilen ve deiik kanunlarda dzenlenen haksz fiiller
karlnda uygulanan tr, miktar ve sresi ancak kanunla belirlenen belli miktardaki parann,
kabahat fiilini ileyen gerek veya tzel kiiden alnarak kamuya geirilmesi olarak tanmlanabilir.
-Adli para cezas; TCK nn 52/1 maddesine gre adli para cezas; be gnden az ve kanunda
aksine hkm bulunmamas halinde yediyzotuz gnden fazla olmamak zere belirlenen tam
gn saysnn, bir gn karl olarak takdir edilen miktar ile arplmas suretiyle hesaplanan
meblan hkml tarafndan Devlet Hazinesine denmesinden ibarettir.
9-TZEL KLERE GVENLK TEDBR UYGULANMASINI CEZA HUKUKUNUN HANG

LKESNE DAYANDIRIRSINIZ?
Tzel kiilerin ceza sorumluluu konusundaki gr ve dnceler bir btn olarak

deerlendirildiinde, toplumun korunmas ve sululuun nlenmesi amacyla dahi olsa, tzel 13
kiilerin ceza sorumluluunun kabul edilemedii, ceza yasalarnda tzel kiilerin ceza
sorumluluuna yer verilmedii sonucuna ulalmaktadr. Bu sonucun aksine bir dzenleme
mevcut sistem asndan ceza hukukunun temel baz ilkelerine tmyle aykr debilecektir.
Anayasada deiiklik yaplmadan kabul edilecek byle bir dzenlemenin su ve cezalarn ahsilii
ilkesinin ihlali anlamna gelecei aktr.
10-CEZA ZAMANAIMINI KESEN SEBEPLER NELERDR?
Bir kere mahkumiyet hkmnn yerine getirilmesi iin yetkili merciden hkmlye usulne
uygun olarak yaplan tebligat, ceza zamanamn keser. Tabii, ayrca, hkmn yerine getirilmesi
maksad ile hkmlnn yakalanmas, ceza zamanamn keser.
11-FKR TMA NEDR?
Trk ceza kanununun 44. maddesinde yer alr. yle ki; iledii bir fiille birden fazla farkl sucun
olumasna sebebiyet veren kii, bunlardan en ar cezay gerektiren sutan dolay cezalandrlr.
rnein; bir kiiye tahkir kastyla tokat atmak hem yaralama hem hakaret vardr.
12-BLEK SU NEDR?
Biri dierinin unsurunu ya da arlatrc nedenini oluturan tek bir fiil ve bu fiil iin ngrlm
bir ceza sz konudur. rnein, yama suunda iki ayr su olan hrszlk ve tehdit bir araya gelmi
ve yeni bir su tipi ortaya karmtr
13-ZNCRLEME SUU AIKLAYINIZ?
(1) Bir su ileme kararnn icras kapsamnda, deiik zamanlarda bir kiiye kar ayn suun
birden fazla ilenmesi durumunda, bir cezaya hkmedilir. Ancak bu ceza, drtte birinden drtte
ne kadar artrlr. Bir suun temel ekli ile daha ar veya daha az cezay gerektiren nitelikli
ekilleri, ayn su saylr. Maduru belli bir kii olmayan sularda da bu fkra hkm uygulanr.
(2) Ayn suun birden fazla kiiye kar tek bir fiille ilenmesi durumunda da, birinci fkra hkm
uygulanr.
(3) Kasten ldrme, kasten yaralama, ikence ve yama sularnda bu madde hkmleri
uygulanmaz.
14-YKMLLKLERN ATIMASINI ANLATINIZ?
Ykmllklerin atmas nedeniyle ihmal suretiyle insan ldrmek suu hukuka uygun hale
geliyor. rnein doktor ameliyata giderken yolda kaza olduunu gryor lmek zere olan
yaralya mdahale ediyor fakat ameliyat edecei hasta ameliyata gidemediinden dolay lyor.
14
15- RTKAP SUU NEDR, UNSURLARI NELERDR?
5237 Sayl kanun madde 250; bu suta kamu grevlisi, idare ile ilikisi olanlardan haksz bir ksm
menfaatler salamak iin grevinin salad nfuzu, gveni ktye kullanarak veya kiinin
hatasndan yararlanarak meru olmayan biimde bu konumundan yararlanmaktadr.
Suun maddi unsurunda iki unsur dikkatimizi ekecektir. Bunlardan ilki bu suun icbar, ikna
veya hatadan yararlanma suretiyle karmza kmasdr. Bu haller 250.maddenin 1.,2. ve 3.
fkralarnda belirtilen sralama ile ifadesini bulmutur. Suun sz konusu ileni biimlerinden her
biri birbirinden bamsz olup, ayn suun seimlik hareketi niteliinde deildir. Suun maddi
unsurunun ikincisi ise suun kamu grevlisinin kendisine veya bakasna yarar salanmas veya
bu yolda vaatte bulunulmasdr.
Suun manevi unsuru ise ayr bir inceleme konusu yaplacak ve bu suun ancak kasten
ilenebileceine deinilecektir. Suun zel grn biimleri de inceleme konumuz olacaktr;
bylelikle bu sua teebbsn mmkn olup olamayaca, itirak ve de itima hkmlerinin
uygulanp uygulanamayaca farkl grler sunularak incelenecektir.
16- KAYETE TAB SULAR HANGLERDR?
Bu sular, TCKnn;
a) 102. maddesindeki Cinsel Saldr, 104/1 maddesindeki Reit Olmayanla Cinsel liki, 105.
maddesinin 1. fkrasndaki Cinsel Taciz,
b) 106. maddede Tehdit, 116/1-2. maddesinde yer alan, Konut Dokunulmazlnn hlali,
c) 86. maddenin 2. fkrasnda yer alan hafif nitelikte Kasten Yaralama,
d) 125. maddesinde yazl Hakaret (125/3-a hari),
e) 132. maddesindeki Haberlemenin Gizliliini hlal, 133. maddesindeki Kiiler arasndaki
konumalarn dinlenmesi ve kayda alnmas ve 134. maddesinde yazl zel hayatn gizliliini
ihlal;
f) 144 ve 159. maddelerinde yer alan ve daha az cezay gerektiren Hrszlk ve Dolandrclk,
g) 151. maddesinde Mala Zarar Verme,
) 155. maddesinin 1 inci fkrasndaki Gveni Ktye Kullanma,
i) 156. maddesindeki, Bedelsiz Senedi Kullanma, 209/1 maddesindeki Aa mzann Ktye
Kullanlmas,
k)117. maddesindeki ve alma Hrriyetinin hlali,
l) 123. maddesindeki Kiilerin huzur ve skununu bozma,
m)160. maddesindeki Kaybolmu veya hata sonucu ele gemi eya zerinde tasarruf,
Takibi ikayete bal olup da ikayetinin iradesi herhangi bir sebeple devreden kmsa sizin
belirttiiniz ocukluk yallk akl hastal vs gibi burda polis iradeyi nazara almaz savcla
bildirir.
17-OTOPS NEDR?
Otopsi, ceset zerinde yaplan tansal amal bir tbbi incelemedir. Ama, lm nedeninin
saptanmas veya hangi organlarn lme yol aan hastalklardan ne biimde ve ne kadar
etkilendiklerinin saptanmas olabilir. Otopsinin bir hasta muayenesinden veya ameliyattan tek
fark "ceset" zerinde yaplmasdr. Otopsinin temel amac, hastann niin ve nasl ldne ilikin
sorulara karlk bulmaktr.
15
18-TUTUKLAMA NEDENLER NELERDR?
5271 Sayl kanun Madde 100.

(1) Kuvvetli su phesinin varln gsteren olgularn ve bir tutuklama nedeninin bulunmas
halinde, pheli veya sank hakknda tutuklama karar verilebilir. in nemi, verilmesi beklenen
ceza veya gvenlik tedbiri ile ll olmamas halinde, tutuklama karar verilemez.
(2) Aadaki hallerde bir tutuklama nedeni var saylabilir:
a) pheli veya sann kamas, saklanmas veya kaaca phesini uyandran somut olgular
varsa.
b) pheli veya sann davranlar;
1. Delilleri yok etme, gizleme veya deitirme,
2.Tank, madur veya bakalar zerinde bask yaplmas giriiminde bulunma,
Hususlarnda kuvvetli phe oluturuyorsa.
19- CUMHURBAKANINA HAKARET SUUNU ANLATINIZ?
MADDE 299 (1) Cumhurbakanna hakaret eden kii, bir yldan drt yla kadar hapis cezas ile
cezalandrlr.
(2) Verilecek ceza, suun alenen ilenmesi halinde, altda biri; basn ve yayn yolu ile ilenmesi
halinde, te biri orannda artrlr.(Deiik 2. fkra: 5377 29.6.2005 / m.35) (2) Suun alenen
ilenmesi halinde, verilecek ceza altda biri orannda artrlr.
(3) Bu sutan dolay kovuturma yaplmas, Adalet Bakannn iznine baldr.
Bu sula ilgili olarak Adalet Bakanl izin vermezse, kovuturma yaplamaz. Soruturma izni
verilmemesi ve kararn kesinlemesi durumunda Cumhuriyet Savcsnca ilemden kaldrma karar
yerine CMK 172/1. maddesi uyarnca, kovuturma olanann bulunmamas sebebiyle

kovuturmaya yer olmadna dair karar verilmelidir.
20-CEZA HUKUKUNDA HMANZMN ETKLERN AIKLAYINIZ?
Ceza hukukunda hmanist doktrin, hmanist deerlerin Ceza hukukunda var olmasn ngrr.
Bu doktrine gre suu ne olursa olsun sulu, bir insandr ve insan haysiyetinin korunmas
gerekmektedir. Hmanist doktrinin nem verdii tek deer insan haysiyeti deildir; o, insana ve
insani olan tm deerlere nem verir ve onlar korumay amalar. Bu balamda ahlakn hukuktan
ayr tutulmasn hmanist doktrin onaylamaz.
Hmanist doktrin evrenseldir. Bu adan tm hukukular arasnda birletirici bir rol

oynayabilecek bir doktrindir. Hmanizmin bu birletirici karakteri onu ak toplumu
savunmaya itecektir. Ak toplum, bir ksm insan toplumun dnda brakmayan toplumdur.9
Hmanist doktrin ak toplumun yaratlmasn amalar. Bunu baarmann yolu da suluyu, sulu
doduunu dnerek dlamak, ondan midi kesmek yerine onu slah ederek topluma
kazandrmaktr. Buradan hmanist doktrininin bir yn daha ortaya kmaktadr; o da cezann
amacn sulunun slah olarak grmesidir.
Hmanist doktrin, hmanizmin insan haysiyetine verilen nem dndaki esaslarn da
benimsemitir. Hrriyet de bu kavramlardan biridir. Hmanist doktrin, hrriyete, zellikle de
fikir hrriyetine nem verir. Adalet kavram da hmanist doktrinin nemsedii kavramlardandr.
Adaletsizlii kabullenmi bir halk insan topluluu olarak kabul etmez. 16
21-ADL YARGILANMA HAKK AHMDE KAINCI MADDEDE DZENLENMTR VE

ADL YARGILANMA HAKKN AIKLAYINIZ?
-AHS - Madde 6
Adil yarglama hakk, Szlemenin 6. , Anayasamzn 36,37,38 maddelerinde dzenlenmitir.
Anayasamzn 36. maddesinde Herkes adil yarglanma hakkna sahiptir denilmi, 36, 37 ve
38. maddelerde bu hakknda temel unsurlar dzenlenmitir. Adil yarglanma hakk 36. maddede
yer alsa da adil yarglanma hakknn unsuru ya da tamamlaycs niteliindeki hak ve gvenceler
36, 37, 38, 138, 139, 140, 141, 142. Maddelerde yer almaktadr.
rnein,
Cezalarn yasall ve cezalarn ahsilii ilkesi (AY md.38)
Susuzluk karinesi (AY md. 38)
Kendi ve yaknlar aleyhine beyanda bulunmama ve delil gstermekten kanma hakk (AY md.
38)
Vatandan su nedeniyle baka lkeye verilmesi yasa (AY md.38)
Mahkemelerin bamszl ve kuruluu (AY md. 9, 139 ve 142)
Yarglk ve Savclk Gvencesi (AY md. 140)
Durumalarn aleni olmas, mahkeme kararlarnn gerekeli olmas kural (AY md. 141)
AHS - MADDE 6 ADL YARGILANMA HAKKI
1. Herkes, gerek medeni hak ve ykmllkleriyle ilgili nizalar, gerek cezai alanda kendisine
yneltilen sulamalar konusunda karar verecek olan, yasayla kurulmu bamsz ve tarafsz bir
mahkeme tarafndan davasnn makul bir sre iinde, hakkaniyete uygun ve ak olarak
grlmesini istemek hakkna sahiptir. Hkm ak oturumda verilir; ancak, demokratik bir
toplumda genel ahlak, kamu dzeni ve ulusal gvenlik yararna, kklerin korunmas veya
davaya taraf olanlarn zel hayatlarnn gizlilii gerektirdiinde, veya davann ak oturumda
grlmesinin adaletin selametine zarar verebilecei baz zel durumlarda, mahkemenin zorunlu
grecei lde, durumalar dava sresince tamamen veya ksmen basna ve dinleyicilere kapal
olarak srdrlebilir.
2. Bir su ile itham edilen herkes, sululuu yasal olarak sabit oluncaya kadar susuz saylr.
3. Her sank en azndan aadaki haklara sahiptir:
a) Kendisine yneltilen sulamann nitelii ve nedeninden en ksa zamanda, anlad bir dille ve
ayrntl olarak haberdar edilmek;
b) Savunmasn hazrlamak iin gerekli zamana ve kolaylklara sahip olmak;
c) Kendi kendini savunmak veya kendi seecei bir savunmacnn yardmndan yararlanmak ve
eer savunmac tutmak iin mali olanaklardan yoksun bulunuyor ve adaletin selameti
gerektiriyorsa, mahkemece grevlendirilecek bir avukatn para demeksizin yardmndan
yararlanabilmek;
d) ddia tanklarn sorguya ekmek veya ektirmek, savunma tanklarnn da iddia tanklaryla
ayn koullar altnda arlmasnn ve dinlenmesinin salanmasn istemek;
e) Durumada kullanlan dili anlama d veya konuma d takdirde bir tercmann yardmndan
para demeksizin yararlanmak.
22- KANUNLK LKES LE GERYE YRME YASAI NEDR TANIMLAYINIZ? 17
-Kanunilik ilkesi, kanunlarn ak, belirli olmasn ve geriye yrmemesini gerektiren yasal bir
terimdir. lke Latince nullum crimen nulla poena sine lege (kanunsuz su ve ceza olmaz)
cmlesiyle ifade edilebilir. Trkiye Cumhutiyeti Anayasasnn 38. maddesine gre; kimse,
ilendii zaman yrrlkte bulunan kanunun su saymad bir fiilden dolay cezalandrlamaz;
kimseye suu iledii zaman kanunda o su iin konulmu olan cezadan daha ar bir ceza
verilemez.
- Geriye yrme yasa, yrrle giren yeni kuraln yrrlk tarihinden nceki dnemde
hukuki sonular dourmasn yasaklayan ve kuraln ancak yrrle girdii tarihten sonraki
olaylara uygulanmasn emreden hukukun genel prensibidir.
23-MSADERE NEDR ?
Ceza Hukukunda, bir ceza eidi, ahsn mal varlna zorla el koyma. Msadere, bir
kimsenin menkul veya gayrimenkul bir malnn kendi rzasna baklmakszn kanuni
sebeplerle devlet tarafndan zorla elinden alnmasdr. Lgatte, zulm, cebir ve bask manalarna
gelir. Arapa Sadr kelimesinden tremitir
lenen bir su karl sulunun malvarlnn btn veya bir ksm zerindeki mlkiyetinin
ortadan kaldrlmas veya mlkiyetinin bir kamu kurumuna devredilmesi Ceza Hukukunda ok
eski zamanlardan beri tatbik edilmitir.
24- DAVA ZAMANAIMINI(SORUTURMA, KOVUTURMA ) NELERDR?
Dava zamanam
MADDE 66. - (1) Kanunda baka trl yazlm olan hller dnda kamu davas;
a) Arlatrlm mebbet hapis cezasn gerektiren sularda otuz yl,
b) Mebbet hapis cezasn gerektiren sularda yirmi be yl,
c) Yirmi yldan aa olmamak zere hapis cezasn gerektiren sularda yirmi yl,
d) Be yldan fazla ve yirmi yldan az hapis cezasn gerektiren sularda on be yl,
e) Be yldan fazla olmamak zere hapis veya adl para cezasn gerektiren sularda sekiz yl,
Gemesiyle der.
(2) Fiili iledii srada on iki yan doldurmu olup da on be yan doldurmam olanlar
hakknda, bu srelerin yarsnn; on be yan doldurmu olup da on sekiz yan doldurmam
olan kiiler hakknda ise, te ikisinin gemesiyle kamu davas der.
Ceza zamanam
MADDE 68. - (1) Bu maddede yazl cezalar aadaki srelerin gemesiyle infaz edilmez:
a) Arlatrlm mebbet hapis cezalarnda krk yl.
b) Mebbet hapis cezalarnda otuz yl.
c) Yirmi yl ve daha fazla sreli hapis cezalarnda yirmidrt yl.
d) Be yldan fazla hapis cezalarnda yirmi yl.
e) Be yla kadar hapis ve adl para cezalarnda on yl.
(2) Fiili iledii srada oniki yan doldurmu olup da onbe yan doldurmam olanlar
hakknda, bu srelerin yarsnn; onbe yan doldurmu olup da onsekiz yan doldurmam
olan kiiler hakknda ise, te ikisinin gemesiyle ceza infaz edilmez.
(3) Bu Kanunun kinci Kitabnn Drdnc Ksmnda yazl yurt dnda ilenmi sular 18
dolaysyla verilmi arlatrlm mebbet hapis veya mebbet hapis veya on yldan fazla hapis
cezalarnda zamanam uygulanmaz.
(4) Trleri baka baka cezalar ieren hkmler, en ar ceza iin konulan srenin gemesiyle
infaz edilmez.
(5) Ceza zamanam, hkmn kesinletii veya infazn herhangi bir suretle kesintiye urad
gnden itibaren ilemeye balar ve kalan ceza miktar esas alnarak sre hesaplanr.
25- SLAH NEDR?
5237 Sayl kanun, m.6/f; silh deyiminden;

1. Ateli silhlar,
2. Patlayc maddeler,
3. Saldr ve savunmada kullanlmak zere yaplm her trl kesici, delici veya bereleyici alet,
4. Saldr ve savunma amacyla yaplm olmasa bile fiilen saldr ve savunmada kullanlmaya
elverili dier eyler,
26-CEZANIN BELRLENMESN AIKLAYINIZ?
5237 Sayl Kanun Madde 61 - (1) Hkim, somut olayda;

a) Suun ileni biimini,
b) Suun ilenmesinde kullanlan aralar,
c) Suun ilendii zaman ve yeri,
d) Suun konusunun nem ve deerini,
e) Meydana gelen zarar veya tehlikenin arln,
f) Failin kast veya taksire dayal kusurunun arln,
g) Failin gtt ama ve saiki,
Gz nnde bulundurarak, ilenen suun kanun tanmnda ngrlen cezann alt ve st snr
arasnda temel cezay belirler.
(2) Suun olas kastla ya da bilinli taksirle ilenmesi nedeniyle indirim veya artrm, birinci fkra
hkmne gre belirlenen ceza zerinden yaplr.
(3) Birinci fkrada belirtilen hususlarn suun unsurunu oluturduu hllerde, bunlar temel
cezann belirlenmesinde ayrca gz nnde bulundurulmaz.
(4) Bir suun temel ekline nazaran daha ar veya daha az cezay gerektiren birden fazla nitelikli
hllerin gereklemesi durumunda; temel cezada nce artrma sonra indirme yaplr.
(5) Yukardaki fkralara gre belirlenen ceza zerinden srasyla teebbs, itirak, zincirleme su,
haksz tahrik, ya kkl, akl hastal ve cezada indirim yaplmasn gerektiren ahs
sebeplere ilikin hkmler ile takdiri indirim nedenleri uygulanarak sonu ceza belirlenir.
(6) Hapis cezasnn sresi gn, ay ve yl hesabyla belirlenir. Bir gn, yirmi drt saat; bir ay, otuz
gndr. Yl, resm takvime gre hesap edilir. Hapis cezas iin bir gnn, adl para cezas iin bir
Trk Lirasnn artakalan hesaba katlmaz ve bu cezalar infaz edilmez.
(7) (Ek fkra: 29/06/2005-5377 S.K./7.mad) *1* Sreli hapis cezasn gerektiren bir sutan dolay bu
Madde hkmlerine gre belirlenen sonu ceza, otuz yldan fazla olamaz.
(8) (Ek fkra: 29/06/2005-5377 S.K./7.mad) *1* Adl para cezas hesaplanrken, bu Madde
hkmne gre cezann belirlenmesi ve bireyselletirilmesine ynelik artrma ve indirimler, gn
zerinden yaplr. Adl para cezas, belirlenen sonu gn ile kiinin bir gn karl deyebilecei
miktarn arplmas suretiyle bulunur.
(9) (Ek fkra: 06/12/2006 - 5560 S.K. 1.md) Adl para cezasnn seimlik ceza olarak ngrld
sularda bu cezaya ilikin gn biriminin alt snr, o su tanmndaki hapis cezasnn alt snrndan 19
az; st snr da, hapis cezasnn st snrndan fazla olamaz.
(10) Kanunda aka yazlm olmadka cezalar ne artrlabilir, ne eksiltilebilir, ne de
deitirilebilir.
27-SUUN UNSURLARI NELERDR?
Suun unsuru vardr;

1-) Kanuni Unsur (Tipiklik),
2-) Maddi Unsur (Hareket);
a-) cra (Yapma),
b-) hmal (Yapmama),
3-) Manevi Unsur (Kusurluluk)
a-) Kast
b-) Taksir
1-) Kanuni Unsur

Fiilin ceza kanununda yazl olan tanma uygun olmasdr. Bu unsura tipiklik de denilmektedir.
Bu unsur kanunsuz su ve ceza olmaz ilkesinin bir sonucudur.
2-) Maddi Unsur

Harekete dayanr. Maddi Unsur da kendi ierisinde ikiye ayrlr
a-) cra (Yapmak); Hrszlk suu, menkul bir maln bir yerden alnmasyla ilendii yani bir
yapmay gerektirdii iin icra-i bir sutur.
b-) hmal (Yapmamak); rnein geit bekisinin tren yolunu kapatmas, hemirenin ldrmek
istedii hastaya ila vermemesi gibi.
3-) Manevi Unsur

Fiilin kusurlu bir irade tarafndan yaratlm olmasdr ki buna ksaca kusurluluk denilmektedir.
Kusurluluk kendi ierisinde ikiye ayrlr;
a-) Kast; Kanunun su sayd bir eylemi bilerek ve isteyerek ilernek iradesidir. Bilmek ve istemek
kast unsurunun zetidir. Kanunu bilmek mazeret saylmaz ilkesinin sonucudur.
b-) Taksir; Hukuka aykr sonucu grmek fakat istememektir. Kasttan sonucun istenmesi olmas
ile ayrlr.
28-CEZA VERLMESNE YER OLMADIINA DAR KARARI AIKLAYINIZ?
Ceza Muhakemesi Kanunu ceza verilmesine yer olmad kararlarnn verilmesi gereken halleri iki
grupta ele almtr. Kusurunun bulunmamas nedeni ve cezaszlk halleri nedeniyle fail hakknda
ceza verilmesine yer olmad karar verilebilecektir. Sank hakknda;
1) Yklenen sula balantl olarak ya kkl, akl hastal veya sar ve dilsizlik hali ya da
geici nedenlerin bulunmas,
2) Yklenen suun hukuka aykr fakat balayc emrin yerine getirilmesi suretiyle veya
zorunluluk hali ya da cebir veya tehdit etkisiyle ilenmesi,
3) Meru savunmada snrn heyecan, korku ve tela nedeniyle almas,
4) Kusurluluu ortadan kaldran hataya dlmesi, hallerinde, kusurunun bulunmamas
dolaysyla ceza verilmesine yer olmad karar verilir (CMK m. 223/3).
lenen fiilin su olma zelliini devam ettirmesine ramen; 20
1) Etkin pimanlk,
2) ahs cezaszlk sebebinin varl,
3) Karlkl hakaret,
4) lenen fiilin hakszlk ieriinin azl hallerinde de sank hakknda ceza verilmemesi
hallerinde, ceza verilmesine yer olmad karar verilir (CMK m. 223/4).
Ceza verilmesine yer olmadna dair kararn gerekesinde, 223 nc maddenin nc ve
drdnc fkralarnda belirtilen hallerden hangisine dayanldnn gsterilmesi gerekir (CMK m.
230/3). Bunun nedeni kusur yokluu nedeniyle ceza verilmesine yer olmad karar verildiinde,
bu kararn adli sicile kaydedilmemesidir.
29-KORUMA TEDBRLER NEDENYLE TAZMNAT HANG HALLERDE STENEBLR?
-Tazminat istemi Madde 141

(1) Su soruturmas veya kovuturmas srasnda;
a) Kanunlarda belirtilen koullar dnda yakalanan, tutuklanan veya tutukluluunun devamna
karar verilen,
b) Kanun gzalt sresi iinde hkim nne karlmayan,
c) Kanun haklar hatrlatlmadan veya hatrlatlan haklarndan yararlandrlma istei yerine
getirilmeden tutuklanan,
d) Kanuna uygun olarak tutukland hlde makul srede yarglama mercii huzuruna
karlmayan ve bu sre iinde hakknda hkm verilmeyen,
e) Kanuna uygun olarak yakalandktan veya tutuklandktan sonra haklarnda kovuturmaya yer
olmadna veya beraatlerine karar verilen,
f) Mahkm olup da gzalt ve tutuklulukta geirdii sreleri, hkmllk srelerinden fazla olan
veya iledii su iin kanunda ngrlen cezann sadece para cezas olmas nedeniyle zorunlu
olarak bu cezayla cezalandrlan,
g) Yakalama veya tutuklama nedenleri ve haklarndaki sulamalar kendilerine, yazyla veya
bunun hemen olanakl bulunmad hllerde szle aklanmayan,
h) Yakalanmalar veya tutuklanmalar yaknlarna bildirilmeyen,
i) Hakkndaki arama karar lsz bir ekilde gerekletirilen,
j) Eyasna veya dier malvarl deerlerine, koullar olumad halde elkonulan veya
korunmas iin gerekli tedbirler alnmayan ya da eyas veya dier malvarl deerleri ama d
kullanlan veya zamannda geri verilmeyen,
k) (Ek: 11/4/2013-6459/17 md.) Yakalama veya tutuklama ilemine kar Kanunda ngrlen
bavuru imknlarndan yararlandrlmayan, 9141 Kiiler, madd ve manev her trl zararlarn,
Devletten isteyebilirler.
(2) Birinci fkrann (e) ve (f) bentlerinde belirtilen kararlar veren merciler, ilgiliye tazminat haklar
bulunduunu bildirirler ve bu husus verilen karara geirilir.
(3) (Ek:18/6/2014-6545/70 md.) Birinci fkrada yazan hller dnda, su soruturmas veya
kovuturmas srasnda kiisel kusur, haksz fiil veya dier sorumluluk hlleri de dhil olmak
zere hkimler ve Cumhuriyet savclarnn verdikleri kararlar veya yaptklar ilemler nedeniyle
tazminat davalar ancak Devlet aleyhine alabilir.
(4) (Ek:18/6/2014-6545/70 md.) Devlet, dedii tazminattan dolay grevinin gereklerine aykr
hareket etmek suretiyle grevini ktye kullanan hkimler ve Cumhuriyet savclarna bir yl
iinde rcu eder. 21
-Tazminat isteminin koullar: Madde 142

(1) Karar veya hkmlerin kesinletiinin ilgilisine tebliinden itibaren ay ve her hlde karar
veya hkmlerin kesinleme tarihini izleyen bir yl iinde tazminat isteminde bulunulabilir.
(2) stem, zarara urayann oturduu yer ar ceza mahkemesinde ve eer o yer ar ceza
mahkemesi tazminat konusu ilemle ilikili ise ve ayn yerde baka bir ar ceza dairesi yoksa, en
yakn yer ar ceza mahkemesinde karara balanr.
(3) Tazminat isteminde bulunan kiinin dilekesine, ak kimlik ve adresini, zarara urad
ilemin ve zararn nitelik ve niceliini kaydetmesi ve bunlarn belgelerini eklemesi gereklidir.
(4) Dilekesindeki bilgi ve belgelerin yetersizlii durumunda mahkeme, eksikliin bir ay iinde
giderilmesini, aksi hlde istemin reddedileceini ilgiliye duyurur. Sresinde eksii
tamamlanmayan dileke, mahkemece, itiraz yolu ak olmak zere reddolunur.
(5) Mahkeme, dosyay inceledikten sonra yeterliliini belirledii dileke ve eki belgelerin bir
rneini Devlet Hazinesinin kendi yarg evresindeki temsilcisine tebli ederek, varsa beyan ve
itirazlarn onbe gn iinde yazl olarak bildirmesini ister.
(6) stemin ve ispat belgelerinin deerlendirilmesinde ve tazminat hukukunun genel prensiplerine
gre verilecek tazminat miktarnn saptanmasnda mahkeme gerekli grd her trl
aratrmay yapmaya veya hkimlerinden birine yaptrmaya yetkilidir.
(7) (Deiik: 25/5/2005 - 5353/20 md.) Mahkeme, kararn durumal olarak verir. stemde
bulunan ile Hazine temsilcisi, aklamal ar kd tebliine ramen gelmezlerse, yokluklarnda
karar verilebilir.
(8) Karara kar, istemde bulunan, Cumhuriyet savcs veya Hazine temsilcisi, istinaf yoluna
bavurabilir; inceleme ncelikle ve ivedilikle yaplr.
Tazminatn geri alnmas

Madde 143 (1) Kovuturmaya yer olmadna ilikin karar sonradan kaldrlarak, hakknda
kamu davas alan ve mahkm edilenlerle, yarglamann aleyhte yenilenmesiyle beraat karar
kaldrlp mahkm edilenlere denmi tazminatlarn mahkmiyet sresine ilikin ksm,
Cumhuriyet savcsnn yazl istemi ile ayn mahkemeden alnacak kararla kamu alacaklarnn
tahsiline ilikin mevzuat hkmleri uygulanarak geri alnr. Bu karara itiraz edilebilir. (2) (Mlga:
18/6/2014 - 6545/103 md.) (3) ftira konusunu oluturan su veya yalan tanklk nedeniyle
gzaltna alnma ve tutuklama halinde; Devlet, iftira eden veya yalan tanklkta bulunan kiiye de
rcu eder.
Tazminat isteyemeyecek kiiler
Madde 144 (1) Kanuna uygun olarak yakalanan veya tutuklanan kiilerden aada belirtilenler
tazminat isteyemezler:
a) (Mlga: 11/4/2013-6459/18 md.)
b) Tazminata hak kazanmad hlde, sonradan yrrle giren ve lehte dzenlemeler getiren
kanun gerei, durumlar tazminat istemeye uygun hle dnenler. 9142
c) Genel veya zel af, ikyetten vazgeme, uzlama gibi nedenlerle hakknda kovuturmaya yer
olmadna veya davann dmesine karar verilen veya kamu davas geici olarak durdurulan
veya kamu davas ertelenen veya drlenler.
d) Kusur yeteneinin bulunmamas nedeniyle hakknda ceza verilmesine yer olmadna karar
verilenler. e) Adl makamlar huzurunda gerek d beyanla su ilediini veya sua katldn
bildirerek gzaltna alnmasna veya tutuklanmasna neden olanlar.
22
30-MSADARE GVENLK TEDBR, EL KOYMA KORUMA TEDBRN AIKLAYINIZ?
-Msadere, bir eyin mlkiyetinin devlete gemesini sonulayan bir yaptrmdr. Dier bir deyimle
ilenen bir su karl olarak, sulunun malvarlnn tamam veya bir blm zerindeki
mlkiyete son verilmesi ve bu mlkiyetin kamusal bir teekkle (Devlete) devredilmesi anlamna
gelen ve bir yaptrm eididir. Hukuk nitelii bakmndan msadere gvenlik nlemi olarak
dzenlenmitir.
-Elkoyma; suun veya tehlikelerin nlenmesi amacyla veya suun delili olabilecei veya
msadereye tbi olduu iin, bir eya zerinde, rzas olmamasna ramen, zilyedin tasarruf
yetkisinin kaldrlmas ilemine el koyma denilir. Arama sonucunda baz eyaya elkoyma sz
konusu olduunda, hkim karar veya gecikmesinde saknca bulunan hllerde Cumhuriyet
savcsnn, Cumhuriyet savcsna ulalamad hllerde ise kolluk mirinin yazl emri ile elkoyma
ilemi gerekletirilebilir. Hkim karar olmakszn yaplan elkoyma ilemi, yirmidrt saat iinde
grevli hkimin onayna sunulur. Hkim, kararn elkoymadan itibaren krksekiz saat iinde
aklar; aksi hlde elkoyma kendiliinden kalkar
31-MSADARE GVENLK TEDBR, EL KOYMA KORUMA TEDBRN AIKLAYINIZ?
-Msadere, bir eyin mlkiyetinin devlete gemesini sonulayan bir yaptrmdr. Dier bir
deyimle ilenen bir su karl olarak, sulunun malvarlnn tamam veya bir blm
zerindeki mlkiyete son verilmesi ve bu mlkiyetin kamusal bir teekkle (Devlete)
devredilmesi anlamna gelen ve bir yaptrm eididir. Hukuk nitelii bakmndan msadere
gvenlik nlemi olarak dzenlenmitir.
-Elkoyma; suun veya tehlikelerin nlenmesi amacyla veya suun delili olabilecei veya
msadereye tbi olduu iin, bir eya zerinde, rzas olmamasna ramen, zilyedin tasarruf
yetkisinin kaldrlmas ilemine el koyma denilir. Arama sonucunda baz eyaya elkoyma sz
konusu olduunda, hkim karar veya gecikmesinde saknca bulunan hllerde Cumhuriyet
savcsnn, Cumhuriyet savcsna ulalamad hllerde ise kolluk mirinin yazl emri ile elkoyma
ilemi gerekletirilebilir. Hkim karar olmakszn yaplan elkoyma ilemi, yirmidrt saat iinde
grevli hkimin onayna sunulur. Hkim, kararn elkoymadan itibaren krksekiz saat iinde
aklar; aksi hlde elkoyma kendiliinden kalkar
32-HUKUKA UYGUNLUK NEDENLER NELERDR?
TCKda hukuka uygunluk nedenleri drt ana grupta toplanmtr. Bunlar;

1)Hakkn kullanlmas ( m. 26 /1),
2)Kanunun hkmn yerine getirme (m. 24 / 1),
3)Meru savunma (m. 25 / 1),
4)lgilinin rzas ( m. 26 /2), hukuka uygunluk nedenleridir
33- TEKERRR HKMLERNN UYGULANMAYACAI HLLER NELERDR?
Tekerrr hkmlerini dzenleyen TCKnn 58. maddesinde kural olarak btn sulardan dolay
tekerrr hkmlerinin uygulanmasn benimsemitir. Bununla birlikte, madde metninde tekerrr
hkmlerinin uygulanmayaca hller de ayrca belirtilmitir. Buna gre; 23
-Kastl sularla taksirli sular arasnda tekerrr hkmleri uygulanmaz. Tekerrr hkmlerinin
uygulanabilmesi iin, nceki su kastl su ise sonraki suun da kastl su olmas; nceki su
taksirli su ise sonraki suun da taksirli su olmas gerekmektedir. nceki suun taksirli, sonraki
suun kastl olmas ya da nceki suun kastl, sonraki suun taksirli olmas hlinde tekerrr
hkmleri uygulanamayacaktr. Kastl sularla taksirli sular arasnda tekerrr hkmlerinin
uygulanmamasnn nedeni, kastl sularda kanunu aykr davranma iradesinin bulunmasna
ramen, taksirli sularda byle bir iradenin olmamasdr.
- Srf asker sularla dier sular arasnda tekerrr hkmleri uygulanmaz. Srf asker sularn
tekerrre esas alnmamasnn nedeni, bu sularn asker tarafndan gerekletirilen zel grev
nedeniyle, asker zellikteki ihlalleri ilgilendiren zel yaptrmlar gerektirmesidir. Bunun yan
sra, Adl Sicil Kanununun 5. maddesinde srf asker sulara ilikin mahkmiyet hkmlerinin,
adl sicile kaydedilmeyecekleri hkm altna alnmtr.
- Kasten ldrme, kasten yaralama, yama, dolandrclk, uyuturucu veya uyarc madde iml ve
ticareti ile parada veya kymetli damgada sahtecilik sular hari olmak zere; yabanc lke
mahkemelerinden verilen hkmler tekerrre esas olmaz (m. 58/4)
Yukarda Tekerrr eitleri blmnde de akland zere, 5237 sayl TCKda kural olarak
ulusal tekerrr sistemi benimsenmitir. Ancak bununla birlikte kasten ldrme, kasten yaralama,
yama, dolandrclk, uyuturucu veya uyarc madde imal ve ticareti ile parada veya kymetli
damgada sahtecilik sular bakmndan yabanc lke mahkemeleri tarafndan verilen mahkmi-
yet kararlarnn tekerrre esas alnaca hkm altna alnmak suretiyle, karma bir sistem
uyguland sylenebilir.
Fiili iledii srada on sekiz yan doldurmam olan kiilerin iledii sular dolaysyla tekerrr
hkmleri uygulanmaz(m. 58/5).Kanun koyucu, on sekiz yan doldurmadan su ileyerek
mkerrir duruma den kiilerin, su ilemekteki srarn bu kiilerin davranlarn ynlendirme
yeteneinin yeterince gelimemi olmasna balad iin, bu kiilerde tehlikelilik hlinin
olmadn kabul etmektedir. Maddede nceki suun mu yoksa sonraki suun mu on sekiz yan
doldurmadan ileneceine dair bir aklk bulunmamakla birlikte, on sekiz yan doldurmadan
nce ilenen fiiller hibir ekilde tekerrre esas oluturmayacandan, nceki suun on sekiz yan
doldurmadan nce ilenip ilenmediine baklmaldr.
34-ETKN PMANLII AIKLAYINIZ?
5237 sayl TCKda genel nitelikli bir hkm olarak yer almayp, baz sonularla ilgili zel
hkmlerde yer verilen etkin pimanlk (faal nedamet) geni anlamyla failin suu nlemesi veya
suu iledikten sonra sonularn ortadan kaldrmas faaliyetidir. Su tamamlandktan sonra,
ilenmemi hale getirilmesi olanaksz ise de, fail gerekletirdii hakszln sonularn ortadan
kaldrabilir. te bu dnceler ve amalarla yasa koyucu, baz sular asndan faal nedameti
cezada indirim yaplmasn gerektiren bir hal, baz sular asndan ise cezay ortadan kaldran bir
neden olarak kabul etmitir.
24
CEZA MUHAKEMELER HUKUKU
1- LETMN TESPT KORUMA TEDBR MDR?
CMK da koruma tedbirleri bal altda dzenlenmitir.
2- CMKDA ESK HALE GETRME USULN ANLATINIZ?
Madde 40
(1) Kusuru olmakszn bir sreyi geirmi olan kii, eski hale getirme isteminde bulunabilir.
(2) Kanun yoluna bavuru hakk kendisine bildirilmemesi halinde de, kii kusursuz saylr.
Madde 41
(1) Eski hle getirme dilekesi, engelin kalkmasndan itibaren yedi gn iinde, sreye
uyulduunda usule ilikin ilemleri yapacak olan mahkemeye verilir.
(2) Dileke sahibi, srenin gemesinde kusuru olmadna ilikin olgular, varsa belgelerini de
ekleyerek aklar. Dileke verildii anda usule ilikin yaplamayan ilemler de yerine getirilir.
Madde 42 25
(1) Sresi iinde usul ilemi yaplsayd, esasa hangi mahkeme hkmedecek idiyse, eski hle
getirme dilekesi hakknda da o mahkeme karar verir.
(2) Eski hle getirme isteminin kabulne ilikin karar kesindir; reddine ilikin karara kar itiraz
yoluna gidilebilir.
(3) Eski hle getirme dilekesi, kararn yerine getirilmesini durdurmaz; ancak, mahkeme yerine
getirmeyi erteleyebilir.
3- ARAMAYI TUTUKLAMAYI TOPLU SULARDA GZALTI SRELERN ANLATINIZ?
CMK 116 117 118 119120

CMK 100 101 102 103
CMK 90 91 92
CMK 135 139 140 oku yani koruma tedbirlerin tamamn oku gncel mevzuattan.
4- DAVANIN NAKLN ANLATINIZ?
CMK MADDE 19.

(1) Yetkili hkim veya mahkeme, hukuk veya fiil sebeplerle grevini yerine getiremeyecek hlde
bulunursa; yksek grevli mahkeme, davann baka yerde bulunan ayn derecede bir mahkemeye
nakline karar verir.
(2) Kovuturmann grevli ve yetkili olan mahkemenin bulunduu yerde yaplmas kamu
gvenlii iin tehlikeli olursa, davann naklini Adalet Bakan Yargtaydan ister.
5-TANIKLIIN ZNE BALI OLDUU HLLER NELERDR?

MADDE 245- (1) Kamu grevlileri, grevlerinden ayrlm olsalar bile, grevleri gereince sr
olarak saklamak zorunda olduklar hususlar hakknda, srrn ait olduu resm makamn yazl izni
olmadka tank olarak dinlenemezler. Bu izin, milletvekilleri hakknda Trkiye Byk Millet
Meclisi, Bakanlar Kurulu yeleri hakknda Cumhurbakan ve dierleri hakknda bal olduklar
bakan veya kuruluun amiri tarafndan verilir. (2) Tanklk kamu yararna aykr bulunmadka
izin verilmesinden kanlamaz. (3) Bu izin, mahkeme karar zerine yaz ile istenir ve izin
verilince tank davet edilerek dinlenir.
6-ADL KONTROL KARARINA UYULMAZSA NE OLUR?
Ceza Muhakemesi Kanunu'nun "Tedbirlere uymama" balkl 112. maddesine gre, "Adli kontrol
hkmlerini isteyerek yerine getirmeyen pheli veya sank hakknda, hkmedilebilecek hapis
cezasnn sresi ne olursa olsun, yetkili yarg mercii hemen tutuklama karar verebilir".
113-CMKYA GRE HAKMN EKNMESN ANLATINIZ?
Hkimin ekinmesi ve inceleme mercii Madde 30 (1) Hkim, yasaklln gerektiren sebeplere
dayanarak ekindiinde; merci, bir baka hkimi veya mahkemeyi davaya bakmakla
grevlendirir. (2) Hkim, tarafszln pheye drecek sebepler ileri srerek ekindiinde,
merci ekinmenin uygun olup olmadna karar verir. ekinmenin uygun bulunmas halinde,
davaya bakmakla bir baka hkim veya mahkeme grevlendirilir. (3) Gecikmesinde saknca 26
bulunan hllerde yaplan iler hakknda 29 uncu madde hkm uygulanr.
7-HAKMN REDD STEM HANG HALLERDE GER EVRLR?
Ret isteminin geri evrilmesi Madde 31 (1) Mahkeme, kovuturma evresinde ileri srlen
hkimin reddi istemini aadaki durumlarda geri evirir: a) Ret istemi sresinde yaplmamsa. b)
Ret sebebi ve delili gsterilmemise. c) Ret isteminin durumay uzatmak amac ile yapld
aka anlalyorsa. (2) Bu hllerde ret istemi, toplu mahkemelerde reddedilen hkimin
mzakereye katlmasyla, tek hkimli mahkemelerde de reddedilen hkimin kendisi tarafndan
geri evrilir.
8- KORUMA TEDBRLERN AIKLAYINIZ?
Koruma tedbirleri soruturma ve kovuturma evresinde etkin bir soruturmay yrtmek veya
kovuturmann selametini salamak iin geici olarak bavurulan, kesinlikle ceza nitelii
tamayan nlemlerdir. Kanunlarda dzenlenen koruma tedbirleri u ekildedir:
1- Durdurma
2- Yakalama
3- Gzalt
4- Tutuklama
5- Adli kontrol
6- Gvence gsterilmesi
7- Arama
8- El koyma
9- Bilgisayarlarda, bilgisayar programlarnda ve ktklerinde arama, kopyalama ve el koyma
10- irket ynetimi iin kayym tayini

11- Telekomnikasyon yoluyla yaplan iletiimin denetlenmesi (telefon dinlemeleri bu
kapsamdadr)
12- Gizli soruturmac
13- Teknik aralarla izleme
9- GVENLK PAKET VE GZALTI SRELERN ANLATINIZ?
Yenilikler: Yeni dzenlemeyle birlikte molotofkokteyli saldr arac saylacak.

-Maskeli eylemcilere ceza gelecek.
-Gsteriye silahla katlanlara verilecek ceza artrlyor. Silahl eylemciye 2.5-4 yl arasnda hapis
cezas verilecek.
-Polisin ahs ve ara aramalarnda yetkisi geniletilecek.
-Polisin gzalt sresi vali yardmcs ve s amirin denetiminde 24 saat olacak. Bu sre, savc
kararyla 48 saate uzatlabilecek.
-Dzenlenen eylemlerde verilen zararlar bundan sonra eylemci deyecek.
-Sanal ortamda nefret ve terre ar da artk su saylacak.
-Polisin yetkilerinin denetimi iin Kolluk Gzetim Komisyonu kurulacak. Komisyonda STKlar da
yer alacak.
-stihbari dinlemeleri denetlemek iin de Meclis'te komisyon kurulacak. Bu komisyona tm
partilerden milletvekilleri katlacak.
Gzalt sreleri ise:
- Gvenlik paketinde gzalt sresi konusunda Avrupa'daki en dk uygulamann alndn 27
anlatan Davutolu, "Polis, alnan kiiyi 24 saat tutabilsin, savc da bunu en fazla 48 saate kadar
uzatabilsin ve 4 gn iinde de hakim huzuruna kma zorunluluu zaten var, bu gereklesin"
diye konutu.
- Mevcut durum: Polis pheliyi savcnn emriyle 24 saat gzaltnda tutabiliyor. Savcnn sreyi
uzatabilmesi hakimin kararyla oluyor. Savcnn nne gelen bir kii en ge 48 saat iinde hakim
karsna karlmak zorunda.
- Pakette ne var: Yeni dzenleme btn silsileyi neredeyse bir kademe aaya ekiyor. Polise 24
saat gzalt yapma hakk veriliyor. Bu yetki st amir ya da mlki amirden onay alma ve savcya
bilgi verme artyla kullanlabilecek. Savc gzalt sresini 48 saat uzatabilecek. Savcla gelen
pheli en ge 4 gnde hakim karsna karlacak.
10- CEZA YARGILAMASINDA YEMNSZ DNLENECEKLER VE TANIKLIKTAN

EKNME USULN ANLATINIZ?
MADDE 50. - (1) Aadaki kimseler yeminsiz dinlenir:

a) Dinlenme srasnda onbe yan doldurmam olanlar.
b) Ayrt etme gcne sahip olmamalar nedeniyle yeminin nitelii ve nemini kavrayamayanlar.
c) Soruturma veya kovuturma konusu sulara itirakten veya bu sular nedeniyle suluyu
kayrmaktan ya da su delillerini yok etme, gizleme veya deitirmekten pheli, sank veya
hkml olanlar.
Tanklktan ekinebilecek olan kimselere, dinlenmeden nce tanklktan ekinebilecekleri bildirilir.
Bu kimseler, dinlenirken de her zaman tanklktan ekinebilirler.
11-LETMN DENETLENMESN ANLATINIZ?

Madde 135 (1) (Deiik: 21/2/20146526/12 md.) Bir su dolaysyla yaplan soruturma ve
kovuturmada, su ilendiine ilikin somut delillere dayanan kuvvetli phe sebeplerinin varl
ve baka suretle delil elde edilmesi imknnn bulunmamas durumunda, ar ceza mahkemesi
veya gecikmesinde saknca bulunan hllerde Cumhuriyet savcsnn kararyla pheli veya sann
telekomnikasyon yoluyla iletiim dinlenebilir, kayda alnabilir ve sinyal bilgileri
deerlendirilebilir. Cumhuriyet savcs kararn derhl mahkemenin onayna sunar ve mahkeme,
kararn en ge yirmi drt saat iinde verir. Srenin dolmas veya mahkeme tarafndan aksine
karar verilmesi hlinde tedbir Cumhuriyet savcs tarafndan derhl kaldrlr. Bu fkra uyarnca
alnacak tedbire ar ceza mahkemesince oy birliiyle karar verilir. tiraz zerine bu tedbire karar
verilebilmesi iin de oy birlii aranr.
12-KAMU DAVASINA KATILMAYI AIKLAYINIZ?
CMK m.237; kanun yolu muhakemesi ncesinde madur, sutan zarar gren gerek ve tzel
kiiler ile malen sorumlu olanlarn kovuturmann her aamasnda hkm verilinceye kadar
ikayeti olduklarn bildirmek suretiyle kamu davasna katlabileceklerini ngrmtr.
Kamu davasna katlmann iki n art vardr; ilki, davaya katlmak isteyen kiinin sutan somut
olarak zarar grdne dair delil veya belirtilerin varl ve ikincisi de, ikayeti olma gereidir.
Bunlardan birisi eksik olursa, yerel mahkeme tarafndan katlma talebi reddedilir.
13-CMKDA YETKSZLK TRAZI NE ZAMANA KADAR LER SRLEBLR? 28

-Yer itibari ile yetki de kesindir. Yani taraflar anlaarak yetkili mahkemeyi deitiremez. Yer itibari
ile yetkisizlik iddias her zaman ileri srlemez. lk derece mahkemelerinde sorgudan, blge
adliye mahkemelerinde inceleme balamazdan evvel ileri srlebilir. Ancak yer itibari ile verilen
yetkisizlik ya da yetkililik kararlarna kar itiraz edilebilir. Bu aamalardan sonra yetkisizlik
iddias davann taraflarnca ileri srlemeyecei gibi, mahkeme de bu hususu resen dikkate
alamaz. Yer itibari ile yetkisiz mahkeme gecikmesinde saknca olan ileri yapabilir.
-Madde itibari ile aralarnda olumlu veya olumsuz grev uyumazl kabilir. ster olumlu ister
olumsuz grev uyumazl olsun, bu konuda karar veren mahkemelerden biri mutlaka
gerektende grevli mahkeme olmaldr ve verilen kararlar kesin olmaldr. ster olumlu ister
olumsuz grev uyumazl olsun, bu problemi ortak (mterek) yksek grevli mahkeme zer.
Eer olumlu grev uyumazl km ise, gerekte grevli olmayan mahkemenin kararn bozar.
14-DDANAMENN ADES SEBEPLER NELERDR?
ddianamenin iadesi Madde 174 (Deiik: 25/5/2005 - 5353/27 md.) (1) Mahkeme tarafndan,
iddianamenin ve soruturma evraknn verildii tarihten itibaren onbe gn iinde soruturma
evresine ilikin btn belgeler incelendikten sonra, eksik veya hatal noktalar belirtilmek suretiyle;
a) 170 inci maddeye aykr olarak dzenlenen,
b) Suun sbtuna etki edecei mutlak saylan mevcut bir delil toplanmadan dzenlenen,
c) n demeye veya uzlamaya tbi olduu soruturma dosyasndan aka anlalan ilerde n
deme veya uzlama usul uygulanmakszn dzenlenen, ddianamenin Cumhuriyet
Basavclna iadesine karar verilir.
(2) Suun hukuk nitelendirilmesi sebebiyle iddianame iade edilemez.

(3) En ge birinci fkrada belirtilen sre sonunda iade edilmeyen iddianame kabul edilmi saylr.
4)Cumhuriyet savcs, iddianamenin iadesi zerine, kararda gsterilen eksiklikleri tamamladktan
ve hatal noktalar dzelttikten sonra, kovuturmaya yer olmad karar verilmesini gerektiren bir
durumun bulunmamas halinde, yeniden iddianame dzenleyerek dosyay mahkemeye gnderir.
lk kararda belirtilmeyen sebeplere dayanlarak yeniden iddianamenin iadesi yoluna gidilemez.
(5) ade kararna kar Cumhuriyet savcs itiraz edebilir.
15- HUKUKA AYKIRI OLARAK ELDE EDLEN DELLN GEERLLN AIKLAYINIZ?
Hukuka aykr olarak elde edilen delil yasak delildir ve delil olarak kabul edilemez. Bu ilkenin
eski ceza hukukumuzda baz istisnalar vard. Ancak yeni kanunumuz bu ilkeyi istisnasz kabul
etmitir. Bir yarglama srasnda ceza yargc bu delil hukuka aykr olarak ele geirilmi olsa sank
lehinedir. Kukudan da sank yararlanr. Dolaysyla bu delil sank lehine olduundan bunu delil
olarak kabul edelim diyemez.
Ayrca hukuk dzeninin ve dolaysyla kanunlarmzn amac hukuk devleti ilkesini ve insan
haklarna saygl olmay amalar. Biz bir delil hukuka aykr da olsa sank lehine kullanlabilir
dersek eer bu bir uygulama haline gelir ve sank iin hukuka aykr yollardan delil toplamay
tevik edici bir hkm oluturmu oluruz. Hukuka aykr yollardan delil toplamak da insan
haklarna aykrlk tekil eder bildiimiz gibi. O sebeple benim naizane kanaatim; bir delil
hukuka aykr olarak ele geirilmise sank lehine de aleyhine de kullanlamaz. Nitekim bunun en
gzel rneini Almanya bir kararnda vermitir. Bir baba kzn ldryor ve adama suunu itiraf 29
ettirebilmek iin kznn cesedini gsteriyorlar. Adam da vicdan azabna dayanamayp suunu
itiraf ediyor. Mahkeme bu itiraf kiiye manevi cebir uyguland gerekesiyle kabul etmiyor ve
babann ocuunu ldrdn ispatlanmam sayyor. Bana gre mkemmel bir karar. Hukuk
devleti ilkesinin en gzel rnei
16-KANUN YARARINA BOZMA NEDR?
Ceza hukukunda yarglamann uslne ilikin bir uygulamadr. Ceza muhakemesi kanunun 309.
maddesinde ayrntl olarak dzenlenmitir. Buna gre, mahkeme tarafndan verilen ve temyiz
edilmeksizin kesinleen karar veya hkmde hukuka aykrlk bulunduunu renen adalet
bakanl, o karar veya hkmn Yargtayca bozulmas ister. Bunun iin yargtay cumhuriyet
savcsna yazl bir dileke sunar. Yargtay ceza dairesi, dilekede ileri srlen nedenleri yerinde
grrse, karar veya hkm kanun yararna bozar. Bozma nedenleri ceza usul kanununun 309.
maddesinde saylmtr.
17-UZLAMA NEDR, NASIL YAPILIR, ARTLARI NELERDR?
Uzlama ancak kanunda belirtilen sulara ilikin soruturma ve kovuturmalarda mmkndr.

Bu sular unlardr:
Soruturulmas ve kovuturulmas ikyete bal olan sular (cinsel saldr sular ve etkin
pimanlk hkmleri olan sular hari)
Kasten yaralama suu (nc fkras hari, TCK madde 86; madde 88),
Taksirle yaralama (TCK madde 89),
Konut dokunulmazlnn ihlali (TCK madde 116),
ocuun karlmas ve alkonulmas (TCK madde 234),
Ticari sr, bankaclk srr veya mteri srr niteliindeki bilgi veya belgelerin aklanmas
(drdnc fkras hari, TCK madde 239),
Uzlama Nasl Yaplr?
Kolluk grevlileri, Cumhuriyet savcs ya da hkim, taraflara uzlamann ne demek olduunu ve
sonularn ayrntl bir ekilde anlatr.
Taraflara uzlama isteyip istemedikleri sorulur.
Taraflar, uzlamak isteyip istemediklerini 3 gn ierisinde bildirirler.
Her iki taraf da uzlamak istediini bildirirse bir uzlatrmac grevlendirilir.
Uzlamada taraflar uzlatrmac nnde anlaarak kendileri hakkndaki karar yine kendileri
verirler.
Su phelisinin ortaklaa kararlatrlan eyi yapmasyla uzlama sreci tamamlanr ve ceza
yarglamas biter.
18-KAMU DAVASININ ERTELENMESN AIKLAYINIZ?
(2) 253nc maddenin on dokuzuncu fkras hkmleri sakl kalmak zere, Cumhuriyet savcs,
soruturulmas ve kovuturulmas ikyete bal olup, st snr bir yl veya daha az sreli hapis
cezasn gerektiren sulardan dolay, yeterli phenin varlna ramen, kamu davasnn
almasnn be yl sreyle ertelenmesine karar verebilir. Sutan zarar gren, bu karara 173 nc
madde hkmlerine gre itiraz edebilir.
(3) Kamu davasnn almasnn ertelenmesine karar verilebilmesi iin, uzlamaya ilikin
hkmler sakl kalmak zere; 30
a) phelinin daha nce kastl bir sutan dolay hapis cezas ile mahkm olmam bulunmas,
b) Yaplan soruturmann, kamu davasnn almasnn ertelenmesi halinde phelinin su
ilemekten ekinecei kanaatini vermesi,
c)Kamu davas almasnn ertelenmesinin, pheli ve toplum asndan kamu davas
almasndan daha yararl olmas,
d) Suun ilenmesiyle madurun veya kamunun urad zararn, aynen iade, sutan nceki hale
getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi, koullarnn birlikte gereklemesi gerekir.
(4) Erteleme sresi iinde kastl bir su ilenmedii takdirde, kovuturmaya yer olmadna karar
verilir. Erteleme sresi ierisinde kastl bir su ilenmesi halinde, kamu davas alr. Erteleme
sresince zamanam ilemez.
(5) Kamu davasnn almasnn ertelenmesine ilikin kararlar, bunlara mahsus bir sisteme
kaydedilir. Bu kaytlar, ancak bir soruturma veya kovuturmayla balantl olarak Cumhuriyet
savcs, hkim veya mahkeme tarafndan istenmesi halinde bu maddede belirtilen ama iin
kullanlabilir denilmektedir.
Grld zere CMK, Cumhuriyet savcsna bu dzenleme ile nemli bir yetki vermektedir.
Cumhuriyet savcs suun ilendii konusunda yeterli delile ulam olsa dahi, cezay kaldran
ahs sebep olarak etkin pimanlk hallerinin ya da ahs cezaszlk sebebinin mevcudiyetini tespit
ettiinde dava amayabilecei gibi, koullar varsa kamu davasnn almasnn ertelenmesine de
karar verebilir.
Cumhuriyet savcsnn kararna itiraz dzenleyen 173 nc maddenin 5 inci
fkrasnda Cumhuriyet savcsnn kamu davasnn almamas hususunda takdir yetkisini
kulland hallerde bu madde hkm uygulanmaz denilmek suretiyle savcnn konuya ilikin
kulland takdir yetkisi, kanuni dzenleme ile korunmutur.
MEDEN HUKUK
1- DERNEKLERN KENDLNDEN FESH NEDENLER?
Madde 87- Dernekler, aadaki hallerde kendiliinden sona erer:

1. Amacn gereklemesi, gereklemesinin olanaksz hale gelmesi veya srenin sona ermesi,
2. lk genel kurul toplantsnn kanunda ngrlen srede yaplmam ve zorunlu organlarn
oluturulmam olmas,
3. Bor demede acze dm olmas,
4. Tzk gereince ynetim kurulunun oluturulmasnn olanaksz hale gelmesi,
5. Olaan genel kurul toplantsnn iki defa st ste yaplamamas
Her ilgili, (Yukardaki 5 halden herhangi birinin mevcut olmas halinde) sulh hkiminden,
dernein kendiliinden sonra erdiinin tespitini isteyebilir.
2-TAINIR MALLARIN KAZANILMASINI ANLATINIZ?
-Tanr (menkul) mlkiyetinin aslen kazanlmas

Bir maln mlkiyetinin bir baka kiinin mlkiyet hakkna dayanmakszn kazanlmasna, tanr
mlkiyetinin aslen kazanlmas denir. Bu durumda, kii ya daha nce hi kimsenin mlkiyetine
girmemi bir mal zerinde mlkiyet hakk kazanmaktadr ya da kii bir mlkiyet hakk
31
kazanrken bir bakas hakkn kaybetmekte; ama bir intikal sz konusu olmamaktadr.
Aslen kazanma hallerinden bir ksmnda kazanm, kazanann bu yoldaki arzusuna, iradesine
baldr. Sahiplenme (ihraz), bulunmu eya (Lukata) ve zamanam yoluyla aslen kazanmda,
mlkiyeti kazanann iradesi aranr. Birleme ve karma ile kazanm, ileme sonucu kazanm
(hukuki tayir), define gibi yollarda ise mlkiyeti kazanann iradesi rol oynamaz.
1. Sahiplenme (hraz, Occupation)

Sahiplenme, bir kiinin sahipsiz tanr bir malda, malik olma istei ile zilyet olmasdr. Buradan
da anlalaca gibi, bir tanr maln mlkiyetinin sahiplenme yoluyla kazanlmas iin nemli
art aranr. Bunlardan ilki, tanr maln sahipsiz olmasdr. Ancak, sahiplenme anna kadar hi
kimsenin mlkiyeti altna girmemi (balklar, av hayvanlar, yabani meyveler vs.) veya bir nceki
maliki tarafndan terk edilerek sahipsiz hale gelmi olan tanr mallar sahiplenmek mmkndr.
Sahiplenme iin aranlan ikinci art ise, zilyetliin malik olma iradesiyle geirilmesidir. (TMK. 767
2. leme Sonucu Kazanm (Hukuki Tayir, Specification)

Bir kimse, bakasna ait bir mal iler ya da eklini deitirirse, rnein bir bakasna ait
mermerden heykel yaparsa ya da bir bakasna ait bir kda resim izerse, bu yeni maln
mlkiyetinin kime ait olaca Roma Hukukundan beri tartla gelen bir konudur. Eer ileyenle
malik arasnda bir anlama varsa ve bu ekil deiiklii ya da ileme, bu anlamadan doan bir
sonusa; her trl sorun anlamaya dayanlarak zlr. Ancak bu ve benzeri bir anlama sz
konusu deilse kanun koyucu buna farkl bir zm getirmitir. Eer bakasna ait mal ileyerek
ondan eser yaratan kimsenin sarf ettii emek, maln deerinden fazla ise, ileyen maln maliki
olur. Ancak ileyen kii iyi niyetli deilse, hkim maln mlkiyetini maln sahibine de brakabilir.
(TMK. 775)
Maln mlkiyeti kime verilirse verilsin, kar tarafn haksz fiil veya sebepsiz zenginleme
hkmlerine gre urad zarar talep etme hakk vardr.
3. Karma ve Birleme ile Kazanma

eitli kimselere ait mallar nemli bir surette tahrip olmakszn veya ar bir emek ve masraf
yaplmakszn, ayrlamayacak derecede birlemise (iki farkl ahsa ait unun ayn torbaya
koyulmas, bir ahsn masasna bir bakasnn cilasnn srlmesi gibi); meydana gelen birleim,
eer mallardan biri, dierinin btnleyici paras haline gelmise, asl eyin mlkiyetine sahip
olan kimseye ait olur. Aksi halde, mallarn birleim anndaki deerine gre, malikler payl
mlkiyet hakkna sahip olurlar.
Karma ve birlemenin, insan emei ya da doal bir olay sonucu gereklemi olmas bir fark
oluturmaz. TMKnin 776. maddesinin son fkrasna gre, haksz fiile kar tazminat ve sebepsiz
zenginlemelerden doan istem haklar sakldr.
4. Bulunmu Eya (Lukata, Fund)

Bulunmu eya, sahipsiz olmayan bir tanr zerinde mlkiyet hakknn kazanlmasdr.
Bulunmu eya, sahipsiz olmayan bir eyadr; fakat mal zerindeki zilyetlik sona erse de mlkiyet
devam etmektedir.
5. Define (Gm)
Kefinden ok zaman nce gmlm veya saklanm olan ve artk maliki bulunmad kesin
grlen kymetli eya, define olarak adlandrlr. Eer definenin, ilmi kymeti varsa veya eski eser 32
ise, zel kanun hkmleri uygulanr ve define devlete ait olur. Aksi halde, iine gmld veya
sakland tanmazn sahibine ait olur. (TMK. 772)
Define, bir bakas tarafndan kefedilmise ve taraflar arasnda bu define kefini nizamlayan bir
anlama sz konusu deilse, bu kiini definenin kymetinin yarsn amamak zere makul bir
dl talep etme hakk vardr.
Kimsenin mlk olmayan ve bir ilmi kymet tayan tabii eyalar ve antikalar, kefedilince devlet
mlkiyetine tabi olur. (TMK. 773) Tanmaz mlknde byle bir gmye rastlanan kii, kazya izin
verme zorunluluuna ve malna gelen zararn tazminini ve bulunan eyin deeri dnlerek
belirlenecek makul bir ikramiyeyi talep etme hakkna sahiptir.
6. Kazandrc Zamanam:
Bakasna ait bir maln zamanam yoluyla kazanlmas iin iki koul ngrlmektedir: iyi niyet
ve be yl sreyle aralksz ve davasz zilyet olma durumu. (TMK. 777) yi niyetli bir kimse tanr
bir maln zilyetliini davasz ve aralksz (nizasz ve faslasz) be yl sreyle devam ettirmise, bu
sre sonunda maln mlkiyetini kazanr.
Bir mala zamanam yoluyla iktisap olmak iin gerekli olan o mala malik sfatyla zilyet olmaktr.
Bir tanr mala bu yolla zilyet olan kii, ayn mal farkl bir sebeple (terk edilme, nakil vb.)
kazanm olmamaldr. Zilyet, iyi niyetli olmal, henz mlkiyeti kazanmadn bilmemeli ve
bilecek durumda olmamaldr. yi niyet, btn zamanam sresince devam etmelidir. Sz
konusu srenin davasz ve kesintisiz geirilmi olmas gerekir. Bu sre iinde alm bir istihkak
davas olmamaldr ve ayn zamanda zilyetlik sz konusu srede hi kaybedilmemi olmaldr.
Her zilyet, kendisinden nce kazandrc zamanamndan yaralanan zilyedin zilyetlik sresini,
kendi zilyetlik sresine ekleyebilir. Ancak zilyetliin iraded kaybedilmesi halinde zilyedin
aaca dava yoluyla tanr yeniden elde etmesi veya bir yl iinde eyay yeniden ele geirmesi
durumlarnda, kazandrc zamanam sresi kesilmi olur.
Bu srenin hesaplanmasnda, kesilmesinde ve durmasnda Borlar Kanununun zamanamna

ilikin hkmleri uygulanr. (TMK. 777)
3- KAZA RT NEDR ANLATINIZ ?
15 yan dolduran kk, kendi istei ve velisinin rzas ile asliye mahkemesince reit klnabilir
(medeni kanun madde 12) ayet kk vesayet altnda ise vesayet dairelerinin izni gerekir. burada
ana babann muvafakatinden farkl olarak, vasinin muvafakati aranmaz: yalnzca gr alnr.
ayrca kn menfaatinin de bulunmas gerekir. yargsal rt karar kesindir, geri alnamaz. bir
kimse reit olmakla yaa bytlm olmaz. bir dier ifadeyle, mahkemece verilen rt karar
belirli bir ilem iin ngrlen yan yerine geemez.
4- MRAS SEBEBYLE STHKAK DAVASINI ANLATINIZ?
-Yasal veya atanm miras, terekeyi veya baz tereke mallarn elinde bulunduran kimseye kar
miraslktaki stn hakkn ileri srerek miras sebebiyle istihkak davas aabilir (TMK. m:
637/1).
-Miras Sebebiyle stihkak Davasn Kimler aabilir?

Terekenin tamam veya bir ksmnda zilyed olanlara kar stn hak iddiasnda bulunan
miraslar aar.
Dava amaya hakk olanlar birden fazla ise, nc kiilere kar, miras ortakl ortaklar 33
olarak elbirliiyle hareket etmek zorundadrlar.
Miras ortaklna dahil miraslardan biri dierine kar Miras Sebebiyle stihkak Davas amak
isterse, paylamadan nce sadece Mirasn Taksimini talep edebilir.
Mirasn paylalmasndan sonra, miraslardan her biri kendi payna den mallar iin nc
kiilere kar Miras Sebebiyle stihkak Davas aabilir.
Miras sebebiyle istihkak davasnda daval, tereke malm zamanam yoluyla kazandn ileri
sremez (TMK. m: 638/2).
-Miras Sebebiyle stihkak Davasnda Husumet kime yneltilir?

Terekeye veya bir ksmn elinde bulunduranlara yneltilir.
-Miras Sebebiyle stihkak Davas nerede alr?

Miras brakann son yerleim yeri Hukuk Mahkemesinde alr (TMK. m: 576).
-Miras Sebebiyle stihkak Davas ne zaman alr?

Miras sebebiyle istihkak davas, davacnn kendisinin miras olduunu ve iyi niyetli davalnn
terekeyi veya tereke maln elinde bulundurduunu rendii tarihten balayarak 1 yl ve her
halde miras brakann lmnn veya vasiyetnamenin almasnn zerinden 10 yl gemekle
zamanamna urar (TMK. m: 639/1).
yi niyetli olmayanlara kar zamanam sresi 20 yldr (TMK. m: 639/2).
5-EVLLK BRLNN TEMELDEN SARSILMASINI ANLATINIZ?
Trk Medeni kanunu madde 166/I ye gre Evlilik birlii, ortak hayat srdrmeleri
kendilerinden beklenemeyecek derecede temelden sarslm olursa, elerden her biri boanma
davas aabilir. demektedir. Buna gre evlilikte ortak yaam srdrmede elerden
beklenemeyecek derecede evlilik birliinin sarslmas durumu var ise boanma davas almasna
sebep olumu demektir. Boanma sebebinin varl ya da yokluu hkim tarafndan takdir
edilecektir.
6-VASYETNAME NASIL AILIR?
Madde 596.- Vasiyetname, geerli olup olmadna baklmakszn tesliminden balayarak bir ay
iinde miras brakann yerleim yeri sulh hkimi tarafndan alr ve ilgililere okunur. Bilinen
miraslar ve dier ilgililer vasiyetnamenin almas srasnda diledikleri takdirde hazr bulunmak
zere arlr. Miras brakann sonradan ortaya kan vasiyetnameleri iin de ayn ilemler yaplr.
7- MRASIN REDDN ANLATINIZ ?
1. Ret hakk
Madde 605.- Yasal ve atanm miraslar miras reddedebilirler.

lm tarihinde mirasbrakann demeden aczi aka belli veya resmen tespit edilmi ise, miras
reddedilmi saylr.
2. Sre
34
a. Genel olarak
Madde 606.- Miras, ay iinde reddolunabilir.
Bu sre, yasal miraslar iin miras olduklarn daha sonra rendikleri ispat edilmedike
mirasbrakann lmn rendikleri; vasiyetname ile atanm miraslar iin mirasbrakann
tasarrufunun kendilerine resmen bildirildii tarihten ilemeye balar.
b. Terekenin yazmnda
Madde 607.- Koruma nlemi olarak terekenin yazm hlinde miras ret sresi, yasal ve atanm
miraslar iin yazm ileminin sona erdiinin sulh hkimi tarafndan kendilerine bildirilmesiyle
balar.
4. Reddin ekli
Madde 609.- Mirasn reddi, miraslar tarafndan sulh mahkemesine szl veya yazl beyanla
yaplr.
Reddin kaytsz ve artsz olmas gerekir.
Sulh hkimi, szl veya yazl ret beyann bir tutanakla tespit eder.
Sresi iinde yaplm olan ret beyan, mirasn ald yerin sulh mahkemesince zel ktne
yazlr ve reddeden miras isterse kendisine reddi gsteren bir belge verilir.
Tutanan ve ktn nasl tutulaca tzkle dzenlenir.
8-KMLER VAS OLAMAZ KMLER VASLKTEN KAINABLR ANLATINIZ ?
TMK madde 418 gre , vasi olamayacaklar:

-kstllar
-kamu hizmetinden yasakllar ile haysiyetsiz hayat srenler
-menfaati kendisine vasi atanacak kiinin menfaati ile nemli lde atanlar veya onunla
aralarnda dmanlk bulunanlar
-ilgili vesayet daireleri hakimleri vasi olamaz!
Vasilikten Kanabilecekler ise;
Aadaki kiiler vasilii kabul etmeyebilirler:
1. Altm yan doldurmu olanlar,
2.Bedensel engelleri veya srekli hastalklar sebebiyle bu grevi glkle yapabilecek olanlar,
3. Drtten ok ocuun velisi olanlar,
4. zerinde vasilik grevi olanlar,
5. Cumhurbakan, Trkiye Byk Millet Meclisi ve Bakanlar Kurulu yeleri, hakimlik ve savclk
meslei mensuplar.
9- BOANMA SEBEPLER NELERDR?
- 4721 Sayl Trk Medeni Kanununa gre zel boanma sebepleri 5 maddede dzenlenmitir:
- Zina
- Hayata kast
- Pek kt veya onur krc davran
- Su ileme
- Haysiyetsiz hayat srme
- Terk
- Akl hastal 35
Yukardaki bu durumlar yasada boanma sebebi olarak dzenlenmilerdir. zel sebepler
snrl saydadr. Yasada belirlenen olay ve koullara uymayan hibir durum boanma sebebi
saylamaz.
- Genel boanma sebepleri 421 Sayl TMK' nn 166. maddesinde dzenlenmitir :
- Evlilik birliinin sarslmas
- Anlamal Boanma
- Eylemli ayrlk sebebiyle boanma
Yasa koyucu hakime ayrntlar ile gsterilmeyen bir ok durumdan dolay boanma
karar verebilme olana vermitir. Eler arasnda meydana gelen olayn evlilik birliini
temelinden sarsp sarsmadn hakim takdir edecektir.
10-TAPU SCLNDE ALENYET LKESN AIKLAYINIZ?
Trk Medeni Kanunu'nun 1020. maddesinde tapuda aleniyetlik ilkesi u ekilde ele alnmtr;
"Tapu sicili herkese aktr. lgisini inanlr klan herkes, tapu ktndeki ilgili sayfann ve
belgelerin tapu memuru nnde kendisine gsterilmesini veya bunlarn rneklerinin verilmesini
isteyebilir. Kimse tapu sicilindeki bir kayd bilmediini ileri sremez."
Bu ilkeye gre, tapu aktr. Tapu hakknda ilgisi olduunu ispatlayabilen kimseler; tapu sahibi,
miraslar, yetkili vekilleri ve avukatlar tapu sicilini inceleme hakkna sahiptir. Buna gre tapu
ktndeki belgeler, ilgilisi tarafndan tapu memuru nnde kendisine gsterilmesini veya
rneklerinin verilmesini talep edebilir.
Tapuda aleniyetlik, ana sicillerle snrldr. lgili kiiler, tapu ktn inceleyebilirler ancak, feri;
mal sahipleri sicili, hacizler sicili, alacakllar sicili gibi unsurlarn incelemesi memurlar tarafndan
yaplmaktadr
11-BOANMA DAVASININ FER SONULARI NELERDR?
Boanmann feri (ikincil) sonular unlardr: Maddi tazminat, manevi tazminat, yoksulluk
nafakas, velayet, kiisel iliki, itirak nafakas.
Taraflarn bu konularda yaptklar anlamann geerli olmas iin mutlak surette hakimin bu
anlamay onaylamas gerekmektedir. Hakimce onaylanmam taraflar aras anlama geersizdir.
12-DERNEN ORGANLARINI AIKLAYINIZ?
Dernein zorunlu organlar, genel kurul, ynetim kurulu ve denetim kuruludur. Dernekler
zorunlu organlar dnda baka organlar da oluturabilirler. Ancak, bu organlara zorunlu
organlarn grev, yetki ve sorumluluklar devredilemez.
Genel kurul, dernein en yetkili karar organ olup; dernee kaytl yelerden oluur. Genel kurul,
dernek organlarn seer ve dernein dier bir organna verilmemi olan ileri grr. Genel kurul,
yelie kabul ve yelikten karma hakknda son karar verir, dernein dier organlarn denetler
ve onlar hakl sebeplerle her zaman grevden alabilir.
Ynetim kurulu, be asl ve be yedek yeden az olmamak zere dernek tznde belirtilen
sayda yeden oluur. Ynetim kurulu, dernein yrtme ve temsil organdr; bu grevini kanuna
ve dernek tzne uygun olarak yerine getirir. Temsil grevi, ynetim kurulunca, yelerden
birine veya bir nc kiiye verilebilir.
Denetim kurulu, asl ve yedek yeden az olmamak zere dernek tznde belirtilen sayda
yeden oluur. Denetim kurulu, denetleme grevini, dernek tznde belirtilen esas ve usullere 36
gre yapar; denetleme sonularn bir raporla ynetim kuruluna ve genel kurula sunar.
13-EVLAT EDNME EKL VE USULLER NELERDR?
a) Evlatlk ilikisi mahkeme kararyla kurulur. Kararn hkm ifade etmesi iin kesinlemesi
arttr.
b) Evlat edinme bavurusundan sonra evlat edinenin lm veya ayrt etme gcn kaybetmesi
halinde, dier koullar bundan etkilenmedii takdirde evlat edinmeye engel tekil etmez.
c) Evlat edinme bavurusundan sonra kk ergin olursa, koullar daha nceden yerine getirilmi
olmak kaydyla kklerin evlat edinilmesine ilikin hkmler uygulanr.
A-Kklerin birlikte evlat edinilmesi;
1) Yalnzca eler birlikte evlat edinebilirler. Evli olmayanlar birlikte evlat edinemezler.
2) Elerin en az be yldan beri evli olmalar veya otuz yan doldurmu bulunmalar gerekir.
3) Elerden birinin, en az iki yldan beri evli olmas veya kendisinin otuz yan doldurmu
bulunmas durumunda dier ein ocuunu evlat edinebilir.
B-Kklerin tek bana evlat edinilmesi;
1) Evli olmayan kii otuz yan doldurmu ise tek bana evlat edinebilir.
2) Otuz yan doldurmu olan e, dier ein ayrt etme gcnden srekli olarak yoksun
bulunmas veya iki yl gekin bir sreden beri nerede olduunun bilinememesi ya da mahkeme
kararyla iki yl gekin bir sreden beri einden ayr yaamakta olmas nedenlerinden dolay
birlikte evlat edinmelerinin imkansz olduunun kantlanmas halinde evli kii de tek bana evlat
edinebilir.
14-EVLAT EDNMENN ARTLARI NELERDR?

A-Kklerin birlikte evlat edinilmesi;

1) Yalnzca eler birlikte evlat edinebilirler. Evli olmayanlar birlikte evlat edinemezler.
2) Elerin en az be yldan beri evli olmalar veya otuz yan doldurmu bulunmalar gerekir.
3) Elerden birinin, en az iki yldan beri evli olmas veya kendisinin otuz yan doldurmu
bulunmas durumunda dier ein ocuunu evlat edinebilir.
B-Kklerin tek bana evlat edinilmesi;
1) Evli olmayan kii otuz yan doldurmu ise tek bana evlat edinebilir.
2) Otuz yan doldurmu olan e, dier ein ayrt etme gcnden srekli olarak yoksun
bulunmas veya iki yl gekin bir sreden beri nerede olduunun bilinememesi ya da mahkeme
kararyla iki yl gekin bir sreden beri einden ayr yaamakta olmas nedenlerinden dolay
birlikte evlat edinmelerinin imkansz olduunun kantlanmas halinde evli kii de tek bana evlat
edinebilir.
15-VASLKTEN KAINMA SEBEPLER VE VASLE ENGEL OLAN SEBEPLER

NELERDR?
Madde 417.- Aadaki kiiler vasilii kabul etmeyebilirler:

1. Altm yan doldurmu olanlar,
2.Bedensel zrleri veya srekli hastalklar sebebiyle bu grevi glkle yapabilecek olanlar,
3. Drtten ok ocuun velisi olanlar,
4. zerinde vasilik grevi olanlar,
5. Cumhurbakan, Trkiye Byk Millet Meclisi ve Bakanlar Kurulu yeleri, hkimlik ve savclk 37
meslei mensuplar.
MADDE 418.- Aadaki kiiler vasi olamazlar:

1. Kstllar,
2. Kamu hizmetinden yasakllar veya haysiyetsiz hayat srenler,
16- EVLLN MUTLAK BUTLAN SEBEPLER NELERDR?
-Elerden birinin, evlilik srasna zaten evli olmas,

-Elerden birinin, evlilik srasnda srekli olarak temyiz kudretinden yoksun olmas,
-Elerden birinin, evlenmeye engel bir akl hastalnn bulunmas,
-Eler arasnda evlilie engel tekil edecek bir hsmlk (akrabalk) bulunmas.
17- ALE KONUTUNU AIKLAYINIZ?
Aile konutu, elerin ocuklaryla beraber oturmak iin birlikte setikleri, yaamlarn
srdrdkleri, herkese bilinen ve belirlenebilen yerleim yeridir. Ayn zamanda barnma
ihtiyacn karlayan, aileyi bir arada ve ayakta tutan, ekonomik deerinin yan sra manevi deeri
de bulunan bir gayrimenkuldr. Aile konutu erhi, tapu kendisine ait olmayan ee verilmi ok
nemli bir haktr. Bir konutun tapuda aile konutu olarak erh edilmesi iin birtakm artlarn
gereklemesi gerekmektedir.
Aile konutu erhi ile aile konutu olarak kullanlan gayrimenkule ilikin kira szlemesi veya
mlkiyet hakk, malik (sahip) veya taraf olmayan ein rzas olmadka devredilemez, konut
zerindeki haklar snrlanamaz.
18-VESAYET MAKAMININ ZNNE TAB LER NELERDR?

Madde 462 - Aadaki hallerde vesayet makamnn izni gereklidir:

1. Tanmazlarn alm, satm, rehnedilmesi ve bunlar zerinde baka bir ayni hak kurulmas,
2. Olaan ynetim ve iletme ihtiyalar dnda kalan tanr veya dier hak ve deerlerin alm,
satm, devri ve rehnedilmesi,
3. Olaan ynetim snrlarn aan yap ileri,
4. dn verme ve alma,
5. Kambiyo taahhd altna girme,
6. Bir yl veya daha uzun sreli rn ve yl veya daha uzun sreli tanmaz kiras szlemeleri
yaplmas,
7. Vesayet altndaki kiinin bir sanat veya meslekle uramas,
8. Acele hallerde vasinin geici nlemler alma yetkisi sakl kalmak zere, dava ama, sulh olma,
tahkim ve konkordato yaplmas,
9.Mal rejimi szlemeleri, mirasn paylatrlmas ve miras paynn devri szlemeleri yaplmas,
10. Bor demeden aciz beyan,
11. Vesayet altndaki kii hakknda hayat sigortas yaplmas,
12. raklk szlemesi yaplmas,
13. Vesayet altndaki kiinin bir eitim, bakm veya salk kurumuna yerletirilmesi,
14. Vesayet altndaki kiinin yerleim yerinin deitirilmesi.
19-DENETM MAKAMININ ZNNE TAB LER NELERDR?

38
Madde 463 - Aadaki hallerde vesayet makamnn izninden sonra denetim makamnn da izni
gereklidir:
1. Vesayet altndaki kiinin evlat edinmesi veya evlat edinilmesi,
2. Vesayet altndaki kiinin vatandala girmesi veya kmas,
3. Bir iletmenin devralnmas veya tasfiyesi, kiisel sorumluluu gerektiren bir ortakla girilmesi
veya nemli bir sermaye ile bir irkete ortak olunmas,
4. mr boyu aylk veya gelir balama veya lnceye kadar bakma szlemeleri yaplmas,
5. Mirasn kabul, reddi veya miras szlemesi yaplmas,
6. Kn ergin klnmas,
7. Vesayet altndaki kii ile vasi arasnda szleme yaplmas.
20-KLK HAKLARINA SALDIRI HALNDE HANG DAVALAR AILABLR?
- Durdurma(Saldrya son verme),

- nleme,
- Hukuka Aykrln Tespiti,
- Maddi Tazminat,
- Manevi Tazminat, davalar alabilmektedir.
21-ZORUNLU GET HAKKI NEDR?
Geit hakk, Trk Medeni Kanununda da belirtildii zere, tanmazndan genel yola kmak iin
yeterli bir yolu olmayan tanmaz sahibinin (malik), tam bir bedel karlnda komularndan
birinin veya birkann tanmaz zerinden genel yola balantsn salayan bir haktr. Burada
genel yol ile kast edilen; umumi, herkesin yararlanmaya hakk olduu yoldur.
Kanunda geit haklar zorunlu geit hakk ve dier geit haklar olmak zere ikiye ayrlmtr.
Geit hakk eyaya yani tanmaza bal bir hak olduu iin tanmaza kim sahip olursa, geit
hakk da ona ait olur. Yani kiilerin leh ve aleyhine deil, tanmazlarn leh ve aleyhine kurulur.
Geit hakk, arta ve sreye bal olarak karar verilemez; daimidir.
22-ST HAKKI NEDR?
Sahibine bakasna ait bir arazi zerinde veya altnda inaat yapmak veya arazi zerinde mevcut
bir inaat muhafaza ederek yap zerinde malik olma hakk veren bir irtifak hakk dr.
st hakk sahibinin iki ana hakk vardr;
a- Bakasnn arazisi zerine bina ina etmek,
b- Yaplm binann mlkiyetine sahip olmak.
39
BORLAR HUKUKU
1-KONUT TAHLYE SEBEPLER VE YER TAHLYESN ANLATINIZ?
-Ev sahibi hangi gerekelerle tahliye davas aabilir?

Ev sahibi ile kirac arasndaki ilikiyi dzenleyen Trk Borlar Kanunu'na gre, ev sahibi kiracnn
tahliyesi isteyebilmesi iin hakl nedenlerinin olmas gerekiyor.
Kanuna gre taraflardan her biri, kira ilikisinin devamn kendisi iin nemli sebeplerin varl
durumunda, szlemeyi yasal fesih bildirim sresine uyarak her zaman feshedebiliyor.
Kiraclk hukukuna gre, ev sahibinin kiracsn evinden karabilmesi iin baz hakl nedenlerin
olmas gerekiyor. Peki, ev sahibi hangi gerekelerle tahliye davas aabilir?
-Mesken ihtiyac:
Ev sahibi, ei veya ocuklarnn kiradaki gayrimenkul mesken olarak kullanmaya ihtiyalar
varsa bu madde geerli olur. Kira szlemesinin bitiminden 1 ay sonra dava alabilir.
-yeri ihtiyac:
Ev sahibi, ei veya ocuklar kiradaki gayrimenkul meslek veya sanat amacyla iyeri olarak
kullanacaksa bu madde uygulanr. Kira kontratnn bitimini takiben 1 ay iinde dava alabilir.
-Esasl tamir: Y
eniden ina veya imar, tevsi, tadil: Ev sahibi gayrimenkul yeniden ina ettirmek veya ierde
40
byk apl tamirat, geniletme veya deiiklik ilemi yapmak istiyorsa bu nedenle evi
boalttrabilir. Kira szlemesinin bitimini takiben 1 ay iinde dava alabilir.
-Yeniden iktisap eden ahsn iyeri veya mesken ihtiyac:

Kiradaki bir gayrimenkul satn alan veya ona sahip olan kii buray kendisi, ei veya ocuklar
iin ev veya iyeri olarak kullanmak isteyebilir. Bu durumda mala sahip olunan tarihten itibaren 1
ay iinde kiracya ihtarname ekilir, ihtarname tarihinden 6 ay sonra, 1 aylk sre iinde dava
almaldr.
-Kira bedelinin denmemesi:

Kiracnn kira bedelini dzenli dememesi durumunda ev sahibi ncelikle 1 yl iinde 2 geerli
ihtarname ekebilir ve sonrasnda dava aabilir. htarname ekilmemise, kira kontratnn bitim
tarihi beklenip 1 ay iinde dorudan dava da alabilir.
-Kiracnn veya einin ayn belediye snrlar iinde oturabilecei konutu varsa:
Bu durum ev sahibine ihtarnameye gerek olmadan her zaman tahliye davas aabilme hakk verir.
2- RDAVANS SZLEMESN ANLAT?
Rdovans szlemesinde ruhsat sahibi olan madenci iletme iznini devretmekte ve bunun
karlnda rdovans bedeli denen pay almaktadr. Adliye mahkemeleri yerinde olarak, rdovans
szlemesine Borlar Yasas'ndaki haslat kirasna ait hkmleri uygulamaktadrlar.
Rdovans szlemesinin Maden leri Genel Mdrlne bir ay iinde bildirilerek uygun gr
alnmas zorunludur. Ruhsat sahibi ile rdovans arasnda maden hukukuyla ilgili konularda
kan uyumazlklarda Bakanlk karar geerlidir.
Gnmz literatrnde rdvans, maden ruhsat alanlarnn, hukuki hak ve sorumluluklar

kendisinde kalmas kouluyla hak sahibi tarafndan szleme ile zel veya tzel bir kiiye, bir sre
tahsis edilmesi durumunda, maden ocann iletilmesini stlenen zel veya tzel kiinin, esas
ruhsat sahibine, rettii her bir ton maden iin demeyi taahht ettii mebla olarak
aklanmaktadr. Rdvansn bir zelletirme yntemi olduu aktr.
zelletirme literatrnde Kiralama olarak adlandrlan yntem, rdvans ile birebir
uyumaktadr. Fransa kkenli rdvans (redevance) kelimesi feodal dnem de hara anlamnda
da kullanlmtr.
3-MENF ZARAR, MSPET ZARAR VE MUNZAM ZARAR NEDR AILAYINIZ?
-Mspet (olumlu) zarar, borlunun szlemeden kaynaklanan borcunu hi veya gerei gibi ifa
etmemesi nedeniyle alacaklnn urad zarardr.
-Menfi zarar, alacaklnn szlemenin geerliliine gvenerek yapt masraflara
ilikindir. Alacaklnn mal varlnn sz konusu szleme ilikisine hi girmeselerdi alaca deer
ile geersiz klnan bu szleme ilikisi sonrasnda ald deer fark menfi zarar oluturur.
-Yargtay, munzam zarar su ekilde tanmlamtr: Munzam zarar, borlu temerrde dmeden
borcunu demi olsayd, alacaklnn malvarlnn kazanaca durum ile temerrt sonucunda
ortaya kan ve oluan durum arasndaki farktr. Baka bir anlatmla, temerrt faizini aan ve
kusur sorumluluu kurallarna bal bir zarardr.
Yani, borlu temerrde dmeden borcunu vadesinde demi olsa idi, alacaklnn mal varlnn 41
kazanaca durum ile temerrt sonucunda oluan durum ararsndaki farkn temerrt faizi ile
karlanmayan blmne isabet eden zarardr.
4-ALACAIN DEVR VE KANUNEN DEVR YASAKLANMI ALACAKLAR?
Yeni Borlar Kanununun 183. maddesi ise Kanun, szleme veya iin nitelii engel olmadka
alacakl borlunun rzasn aramakszn alacan nc bir kiiye devredebilir. eklinde
dzenlenmitir;
Genel olarak bir bor ilikisi kimler arasnda kurulmusa, alacakllk ve borluluk sfatlar da
onlara ait olacak ve borlu, kime kar ifa ykm altna girmise, alacak hakk da ona ait
olacaktr. Bununla beraber kanunun tarifinden unu aka anlyoruz ki kanun, alacaklnn,
alacan nc bir ahsa devretmesine izin vermektedir.
Alacan devrinde, alacak ayn kalmakla birlikte yani yeni bir alacak domamakta sadece alacan
talep hakk devredilmektedir. Bu devir de borlunun iradesi aranmaz.
Bu konuda Borlar Kanununun 184. maddesine bakacaz Alacan devri yazl ekilde
yaplmadka geerli olmaz. Bu madde ile yasa koyucu alacan devrinin yazl ekilde
yaplacan dzenlemitir.
-Kanunen devri mmkn olmayan alacaklar:

Kanun baz bor ilikilerinden doan alacaklarn devrini borlunun izni olmadan nc kiilere
devrine yasak getirmi
Borlar Kanununun 366. maddesine gre: kirac kiraya verenin rzas olmakszn kiralanan
bakasna kiraya veremeyecei gibi, kullanm ve iletme hakkn da bakasna devredemez.
Uygulamada devir ve ciro yasa olarak karmza kar.
Borlar Kanununun 380. maddesinin ikinci fkrasna gre: dn alan, dn konusunu

bakasna kullandramaz. dn alan bu hkme aykr davrand takdirde beklenmedik
hallerden doan zararlardan dahi sorumlu olur.
Borlar Kanununun 619. maddesine gre: lnceye kadar bakm alacakls, hakkn bakasna
devredemez.
Bu saydmz kanuni devir engelleri emredici karakterde olmayp, bunlarn aksi her zaman
taraflarca kararlatrlabilir. Aksi kararlatrlmad halde bir devir yaplmsa bu devir geerli
olmaz. Lehine alacak devredilen nc ahs alaca hibir ekilde kazanamaz.
-in mahiyeti gerei devredilemeyen alacaklar:

Bir alacan devri, devredenin ahsiyet deerlerini rseleyici sonular douracaksa ya da ifann
asl alacakldan baka bir kimse tarafndan istenmesi, o borcun amacna aykr dyorsa byle
durumlarda da alacan devri mmkn deildir.
Doktrinde iin mahiyeti icab devredilemeyen alacaklara unlar rnek verilmektedir.

Nafaka alacaklar 42
dn szlemeleri
Kooperatif irket, ortaklara kar sahip olduu sermayeye katlma alacan
Rekabet yasana dair yaplan szlemelerden doan alacaklar
Kiracnn kiralayandan isteyebilecei gerekli tamir masraflarndan doan alacaklar
Cari hesaba kaydedilmi alacaklar
Bir mvekkil, vekile kar sahip olduu iin idaresini isteme alacan bakasna devredemez.
Manevi tazminat alacaklar da mahkemece tazminata hkmedilmedike devredilemez.
5- ALACAKLININ TEMERRDNN SONULARINI ANLATINIZ?
Genel olarak sonular; alacakl temerrd borlu lehine baz olumlu sonular dourmaktadr:
Mtemerrit durumda olan alacakl ifa isteinde bulunmu olan borluya kar demezlik defini
ileri sremez. Kendisi temerrde den alacakl borluyu temerrde dremez.
Alacakl temerrde dt anda meydana gelen hasarlardan sorumludur. Alacaklnn temerrde

dmesi ile temerrt faizinin ilemesi durur. Borlu mtemerrit alacaklnn menfaatini korumak
amacyla masraflar isteme hakkna haizdir. Alacakl temerrdnde varsa kefil de borcundan
kurtulacaktr.
B. zel Sonular
1. Borlunun Borlanlan eyi Tevdi Hakk: TBK md.107 hkm uyarnca; Alacaklnn
temerrde dmesi durumunda borlu, hasar ve giderleri alacaklya ait olmak zere, teslim
edecei eyi tevdi ederek borcundan kurtulabilir. Tevdi yerini, ifa yerindeki hkim belirler.
Bununla birlikte ticari mallar, hkim karar olmadan da bir ardiyeye tevdi edilebilir.
Tevdi borcun konusunu oluturan eyin alacakl yerine bir bakasna teslim edilmesidir. Tevdi
borlu asndan nitelii itibariyle bir ykmllk deil, bir haktr. Zira borlu tevdi suretiyle
bortan kurtulma imknna sahiptir. Ancak bu imkn ancak bakasna teslim edilmesi mmkn
olan edimler asndan sz konusu olabilir. rnein edimin para veya tanr mal olmas halinde
tevdie elverili olma art gereklemi olur.
Tevdi yeri kural olarak hkim karar ile belirlenmekle birlikte, ticari mallar asndan ifa yerindeki
herhangi bir ardiye ya da depo olabilir.
Tevdi sonucunda borlu borcundan kurtulmakla beraber, dilerse tevdi ettii eyi sonradan geri
alabilir. Tevdi edilen edimin geri alnmas ile sona eren alacak btn yan haklar ile beraber
yeniden doar. Ancak iki halde borlunun tevdi ettii borcunu geri alma hakk mevcut deildir.
lk olarak alacakl tevdi edilen edimi kabul edeceini bildirmise, artk borlu bu edimi geri
alamayacaktr. kinci halde ise tevdi alacakl lehine mevcut bir rehin hakknn sona ermesine
neden olmusa, borlu geri alma hakkn kullanamayacaktr.
2.Borlunun Borlanlan eyi Satma Hakk TBK md.108 f.I hkm uyarnca Szlemenin
konusu olan eyin nitelii veya iin zellii tevdi edilmesine uygun dmez veya teslim edilecek
ey bozulabilir ya da bakm, korunmas veya tevdi edilmesi nemli bir gideri gerektirir ise,
borlu, alacaklya nceden ihtarda bulunmas kouluyla, hkimin izniyle onu ak artrma yoluyla
sattrp bedelini tevdi edebilir.
Madde hkmnden de anlald zere borcun konusu olan eyin tevdie elverili olmamas,
abuk bozulmas ya da muhafaza edilmesinin ar masraf gerektirmesi halinde borlu alacaklya 43
ihtarda bulunduktan sonra hkimin izniyle sz konusu edimi ak artrma yoluyla sattrarak
bedelini tevdi ettirebilir. Grlmektedir ki maln satlmas ile borlu borcundan kurtulmaz. Zira
sat bedeli maln yerini alr. O halde borlu sat bedelini hkimin belirttii yere yatrmak
suretiyle borcundan kurtulur.
3. Borlunun Szlemeden Dnme Hakk: TBK md.110 hkm uyarnca Borcun konusu bir
eyin teslimini gerektirmiyorsa, alacaklnn temerrd hlinde borlu, borlunun temerrdne
ilikin hkmlere gre szlemeden dnebilir. Bahsi geen madde szlemeden dnme
konusunda borlunun temerrdne ilikin hkmlerin kyas yoluyla alacan temerrdnde de
uygulanacan ifade etmektedir.
Burada borlanlan edimin tevdii ya da sat mmkn olmadndan, borluya szlemeden

dnme hakk tannmtr. rnein borcun konusu bir hizmet edimi olup da alacakl iveren,
borlu iiye iin yaplmas iin gerekli talimat vermez veya iiyi iyerine sokmaz ise, borlu
hizmet szlemesinden dnebilir.
6- BOR LKSN SONA ERDREN SEBEPLER ANLATINIZ?
-fa
-bra
-Yenileme
-Alacakl-borlu sfatlarnn bir kiide birlemesi
-Kusursuz imkanszlk
-Takas
-Zaman am
7-KEFALETTEK ZAMANAIMI NEDR?
6098 sayl TBKnin 598/III. maddesinin Bir gerek kii tarafndan verilmi olan her trl kefalet,
buna ilikin szlemenin kurulmasndan balayarak on yln gemesiyle kendiliinden ortadan
kalkar.
8- BAILAMA HANG HALLERDE GER ALINIR?

- Balanann, balayana veya yaknlarndan birine kar ar bir su ilemesi, balayana veya
onun ailesinden bir kimseye kar kanundan doan ykmllklerine nemli lde aykr
davranmas veya yklemeli balamada hakl bir sebep olmakszn yklemeyi yerine getirmemesi
durumlarnda balayan, elden balamay veya yerine getirdii balama szn geri alabilir
ve balanann istem tarihindeki zenginlemesi lsnde, balama konusunun geri verilmesini
isteyebilir.
9-SZLEMENN HKMSZLK HALLER NELERDR?

1) BUTLAN
2) PTAL KABLYET
(PTAL EDLEBLRLK)
1) BUTLAN ( KESN HKMSZLK)
1) Kesin hkmszlk (Mutlak Butlan) 44

Kanunun emredici hkmlerine, ahlaka, kamu dzenine, kiilik haklarna aykr veya konusu
imknsz olan szlemeler kesin olarak hkmszdr. (BK 27. Md)
Kesin hkmsz (batl) hukuki ilemler (szlemeler) belli bir sakatlk nedeniyle, batan itibaren
kendisine balanan hukuki sonular dourmayan ve geerli hale getirilemeyen ilemlerdir.
Balca Butlan Sebepleri unlardr:

1) Ehliyetsizlik ( temyiz kudretinden yoksunluk nedeniyle tam ehliyetsiz olma hali)
2) ekle aykrlk
3) Muvazaa
4) Szlemenin konusunun emredici hkmlere, kamu dzenine, ahlaka, kiilik haklarna aykr
veya konusunun imkansz olmas
Butlann Sonular:
- Szleme yapld andan itibaren sanki hi yaplmam gibidir ve kanuni sonular dourmaz.
-Taraflardan biri ya da nc bir kii kesin hkmszl ileri srebilir.
- Ayrca bir dava sz konusu olduunda ise kesin hkmszl taraflar ve nc kiiler ileri
srebilecei gibi hkim kendiliinden de bu durumu dikkate alr.
- Kesin hkmszl olan bir szleme, belli bir srenin gemesiyle ya da edimlerin yerine
getirilmesiyle geerli bir szleme haline gelmez.
2) Ksmi Butlan
Szlemenin ierdii hkmlerden bir ksmnn hkmsz olmas, dierlerinin geerliliini
etkilemez. Ancak, bu hkmler olmakszn szlemenin yaplmayaca aka anlalrsa,
szlemenin tamam kesin olarak hkmsz olur. (BK 27. Md)
- Yaplan szlemenin baz hkmleri (emredici hkmler, kiilik haklarna aykr hkmler)
mutlak butlan gerektiriyorsa, szlemenin tamam batl olmamakta, sadece butlan sebebini
oluturan artlar hkmsz saylmaktadr.
- Szleme, batl saylan ksmlarn dnda geerli olarak devam edecektir. Ancak, szlemenin
bundan yararlanan tarafnn batl olan bu ksm olmakszn szlemeyi yapmayaca hal ve
artlardan karlabiliyorsa ya da o taraf bunu ispat ederse, szlemenin tamam batl olur.
- Burada belirtmemiz gerekir ki, szleme serbestlii ilkesi sadece borlar hukuku alannda geerli
olan bir ilkedir. Aile hukuku, miras hukuku, eya hukuku gibi medeni hukukun dier alt hukuk
dallarnda geerli deildir (evlenme szlemeleri, evlat edinme szlemeleri gibi).
2) PTAL KABLYET
- Sakat olan szlemenin tam olarak hkmsz hale gelmesi iin, eksik bulunan geerlilik art ile
korunan tarafa bir iptal hakk tannmaldr. Bu hak bozucu yenilik douran bir haktr.
-Bu hakkn ( iptal hakk ) kullanlmasyla szleme kesin olarak hkmsz hale gelir. rade fesad
hallerinde, iptal hakk sahibi ( hataya den, yanltlan, korkutulan) szlemeye batan itibaren
deildir.
-Kar taraf ise szlemeye baldr. rade fesadna urayan taraf hata ve hilede renme
tarihinden itibaren 1 yl iinde szlemeyi iptal etmezse icazet verilmi saylr ve szleme, onun
bakmndan da balayc hale gelir. 45
- Bu bir yllk hak drc sredir.

- ptal hakk kural olarak kar tarafa yneltilen tek tarafl beyanla kullanlr. Dava almas
gerekmez.
-Kii iptal hakkn kullanmadka, yarg bunu kendiliinden dikkate alamaz.
-ptal kabiliyetinin sz konusu olduu hallerden biri de ar yararlanma bir dier ifadeyle
smrme (gabin)dir.
10-ALACAIN TEMLKN AIKLAYINIZ?
Alacan temliki alacakl ile nc kii arasnda karlkl iradelerin uyumas ile ,tek tarafa
kazandrc , ivazl ya da ivazsz yaplabilen , ekle bal , genel olarak borlunun rzasnn
aranmad(istisnai durumlar hari: kanun, szleme, iin nitelii) bir tasarruf ilemidir. Alacan
temlikinin yazl yaplmas gerekmekle birlikte temlik verme sz ekle tabi deildir.
11-CAR HESAP SZLEMES NEDR?
ki kimsenin para, mal, hizmet ve dier hususlardan dolay birbirlerindeki alacaklarn ayr ayr
istemekten karlkl olarak vazgeip, bunlar kalem kalem bor ve alacak ekline evirerek hesabn
kesilmesinden kacak bakiyeyi isteyebileceklerine dair bulunan szleme.
12-SEBEPSZ ZENGNLEMEY AIKLAYINIZ?
TBK m. 77 uyarnca, hakl bir sebep olmakszn, bir bakasnn malvarlndan veya emeinden
zenginleen, bu zenginlemeyi geri vermekle ykmldr. Sebepsiz zenginlemeden sz
edebilmek iin ncelikle bir kimsenin malvarlnda bir oalmann (bir zenginlemenin) meydana
gelmesi gerekir. Dier taraftan bir baka kimsenin malvarl azalmal (fakirleme) ve zenginleme
ile fakirleme arasnda illiyet ba bulunmaldr.
46
MEDEN USUL HUKUKU

1- HAK DRC SRE LE ZAMANAIMI ARASINDAK FARKI ANLAT?
-Zamanam (yllanma-mrruzaman); alacak hakknn, belli bir sre kullanlmamas yznden

dava edilebilme niteliinden yoksun kalabilmesini ifade eder. Zamanam ile alacak hakk son
bulmaz, yalnzca eksik bor haline gelir.
-Hak drc sreler (skthak): ise dorudan doruya hakk ortadan kaldran srelerdir. Bu
srelerin gemesiyle artk hak dorudan doruya ortadan kalktndan, zamanam srelerinin
gemesi gibi eksik bir bor haline gelmez. Zamanam davalarda bir kan olarak ileri srlr.
Yani usuldeki anlamyla kan bir itiraz niteliinde deildir. Yarg, zamanam kansn
kendiliinden, grevinden tr gz nnde tutamaz. Hak drc sreler ise itiraz niteliinde
olduundan yarg tarafndan kendiliinde gz nnde tutulur.
2- KADASTRO MAHKEMESNN ZELLKLERN SYLEYN?
Kadastro mahkemesi; tanmaz mal mlkiyetine ve snrl ayni haklara, tapuya tescil veya erh
edilecek veyahut beyanlar hanesinde gsterilecek sair haklara, snr ve l uyumazlklarna,
kadastroya ve tapu sicilini ilgilendiren benzeri davalara ve zel kanunlarca kendisine verilen
ilere bakar; Kadastroya veya kadastro ile ilgili verasete ait uyumazlklar zmleyebilecei gibi,
47
istek zerine veraset belgesi de verebilir.
Kadastro mahkemesi, yalnz kadastro ilerine mnhasr olmak zere;

A) Velisi veya vasisi bulunmayan kklere ve kstllara kayym tayin eder. Bunlarn
menfaatlerini korumak amacyla Trk Medeni Kanununun hakimin iznini art kld hallerde bu
izni verir.
B) Hukuk Usul Muhakemeleri Kanunun 465 ve bunu takip eden maddeleri gereince adli
yardm taleplerini inceleyerek kabul edebilir.
C) Tutana dzenlenen tanmaz mallara ait ihtiyati tedbir karar verebilir. Bu karar hemen o
yerin kadastro ve tapu sicil mdrlklerine bildirir. Tedbir karar alan taraf karar gnnden
itibaren usuln rgrd sre iinde kadastro mahkemesinde dava amad takdirde tedbir
kendiliinden hkmsz kalr.
*kadastro mah. Adli tatile tabi deildir
*kadastro davalarnda kendiliinden aratrma ilkesi uygulanr.
* kadastro davalarnda taraflar gelmese bile duruma yaplr. Dosya ilemden kaldrlmaz.
*kadastro ilerinde kar koca birbirini vekil olarak atayabilir.
*kadastro mahkemesi kararlar taraflara resen tebli olunur. Kads. Mah. Kararlar hem taraflar iin
hem de davaya mdahil sfatyla katlanlar iin kesin hkm oluturur.
3-DEF NEDR ANLATINIZ?

Def'i (usul hukuk anlamnda), davalnn aslnda borlu olduu bir edimi zel bir nedenle yerine
getirmekten kanmasna imkan veren bir haktr. Burada daval, borludur; fakat, davalnn zel
bir nedenle o borcu yerine getirmekten kanma hakk vardr.
Def'iler ve itirazlar arasnda u fark vardr. tiraz'da hak ya hi domamtr yada son bulmutur.
Buna karlk def'ide hak vardr; fakat daval, zel bir nedenle o hakk yerine getirmekten
kanabilir.
Daval def'iyi aka ileri srmemise, hakim taraflardan birinin bildirdii vakalardan def'inin
varln rense bile, bunu kendiliinden gzetemez. tirazda ise hakim, taraflarca aka
srlmemi olsa bile ileri srlen vakalardan anlad itirazlar res'en gz nne alacaktr.
4- HAKMLERN HUKUK SORUMLULUUNU ANLAT?
Madde 46-
(1) Hkimlerin yarglama faaliyetinden dolay aadaki sebeplere dayanlarak Devlet aleyhine
tazminat davas alabilir:
a) Kayrma veya taraf tutma yahut taraflardan birine olan kin veya dmanlk sebebiyle hukuka
aykr bir hkm veya karar verilmi olmas.
b) Salanan veya vaat edilen bir menfaat sebebiyle kanuna aykr bir hkm veya karar verilmi
olmas.
c) Farkl bir anlam yklenemeyecek kadar ak ve kesin bir kanun hkmne aykr karar veya
hkm verilmi olmas. 48
) Duruma tutananda mevcut olmayan bir sebebe dayanlarak hkm verilmi olmas.
d) Duruma tutanaklar ile hkm veya kararlarn deitirilmi yahut tahrif edilmi veya
sylenmeyen bir szn hkm ya da karara etkili olacak ekilde sylenmi gibi gsterilmi ve
buna dayanlarak hkm verilmi olmas.
e) Hakkn yerine getirilmesinden kanlm olmas.
(2) Tazminat davasnn almas, hkime kar bir ceza soruturmasnn yaplmas yahut
mahkmiyet artna balanamaz.
(3) Devlet, dedii tazminat nedeniyle, sorumlu hkime deme tarihinden itibaren bir yl iinde
rcu eder.
Madde hkmne gre, hakimlerin mesleki faaliyetlerinden dolay ancak devlet aleyhine tazminat
davas alabilecektir. Ayrca bu haller, maddenin ilk fkrasnda tahdidi olarak saylmtr. Bu
haller dnda bir sebepten dolay hakimin hukuki sorumluluu nedeniyle devlet aleyhine
tazminat davas alamaz. kinci fkra hkmnde de belirtildii gibi, tazminat davas iin hakime
kar cezai bir soruturma alm yahut mahkum edilmi olma koulu aranmamaktadr.
Maddenin son fkras da emredici bir dzenleme olarak, devletin, hakim nedeniyle demi olduu
tazminat iin bir yl iinde hakime rcu edeceini belirtmektedir.
-Davalarn alaca mahkeme

Madde 47-
(1) Devlet aleyhine alan tazminat davas, ilk derece ve blge adliye mahkemesi hkimlerinin fiil
ve kararlarndan dolay, Yargtay ilgili hukuk dairesinde; Yargtay Bakan ve yeleri ile kanunen
onlarla ayn konumda olanlarn fiil ve kararlarndan dolay Yargtay Hukuk Genel Kurulunda
alr ve ilk derece mahkemesi sfatyla grlr. Yargtay ilgili hukuk dairesinin tazminat davas
sonucunda vermi olduu kararlara ilikin temyiz incelemesi Yargtay Hukuk Genel Kurulunca;
bu Kurulun ilk derece mahkemesi sfatyla tazminat davas sonucunda vermi olduu kararlara
ilikin temyiz incelemesi ise Yargtay Byk Genel Kurulunca yaplr.
(2) Devletin sorumlu hkime kar aaca rcu davas, tazminat davasn karara balam olan
mahkemede grlr.
Grevli ve yetkili mahkeme, aleyhine tazminat davas alacak hakimin grev yapt mahkemeye
gre belirlenir. Buna gre, tazminat davas, hakim ilk derece veya blge adliye mahkemesi hakimi
ise, Yargtay ilgili hukuk dairesinde; Yargtay bakan ve yeleri ile onlarla ayn konumda
olanlardan biri ise, Yargtay Hukuk Genel Kurulunda alr. Grevli ve yetkili mercii, ilk derece
mahkemesi sfatyla inceleme yapar. Hukuk dairesinin kararlarnn temyiz incelemesi Hukuk
Genel Kurulu; HGKnn ilk derece mahkemesi sfatyla verdii kararlarn temyiz incelemesi ise
Yargtay Byk Genel Kurulu tarafndan yaplr. Maddede belirtilen ilgili hukuk dairesi ile
kastedilen, o mahkemece verilen kararlarn temyiz mercii olan hukuk dairesidir.
-Davann reddi hlinde verilecek ceza
Madde 49- (1) Dava esastan reddedilirse davac, beyz Trk Lirasndan bebin Trk Lirasna
kadar disiplin para cezasna mahkm edilir 49
Madde, 42. maddede belirtilen, hakimin reddine ilikin kararn reddi halinde disiplin para cezas
uygulanmas kuralna paraleldir. Alan tazminat davasnn, iin esasna girilerek reddedilmesi
halinde, davay aana 500 ila 5.000 TL arasnda disiplin para cezas uygulanr.
5-DELL BALANGICINI ANLATINIZ?
Yazl delil balangc, senetle ispat kuralnn bir istisnasdr. Kesin delil ile ispat olunabilecek bir
hususun, takdiri bir delilin baka bir takdiri delil ile kuvvetlendirilmesi ile ispat olunabilmesidir.
6-AVUKATLARIN GREVLER LE LGL YARGILANMASINI ANLATINIZ?
1136 sayl Avukatlk Kanununun 58inci maddesi, avukatlarn grev sular nedeniyle
soruturma, 59uncu maddesi ise kovuturma usuln dzenlemitir. Bu dzenlemelere gre
avukatlarn grev sularndan tr Adalet Bakanlndan izin alnmadan dorudan doruya
soruturma ve kovuturma yaplamaz.
Cumhuriyet savcs, soruturma izni verilmesi zerine, avukatn savunmasn almak iin
Bakanln soruturma iznini ieren dnce yazs rneini avukata 7201 sayl Tebligat Kanunu
uyarnca usulne uygun olarak tebli edip, savunma vermek zere davetiye ile arr.
Savunmasn yapmas iin avukat ihzaren (zorla) getirtemez, mahkemeden tutuklama karar talep
edemez.
Soruturma aamasn, avukatn savunmasn alp gsterdii deliller ile gerekli grd dier
delilleri de topladktan sonra tamamlayan su yeri Cumhuriyet savcs, bu defa kovuturma izni
verilmesi ya da kovuturma izni verilmemesi ynndeki grn ieren fezlekeli evrak

Adalet Bakanl Ceza leri
Genel Mdrlne gnderir.

Kovuturma usul ise, 1136 sayl Avukatlk Kanununun 59uncu maddesinde dzenlenmitir.
Buna gre; Adalet Bakanl Ceza leri Genel Mdrlnce, soruturmay yapan su yeri
Cumhuriyet basavcl tarafndan gnderilen dosya zerinden yaplan inceleme sonunda, yeterli
delil bulunmamas hlinde kovuturma izni verilmesine yer olmad, ikyet konusunu
dorulayan nitelikte yeterli ve ciddi kantlar bulunmas hlinde ise kovuturma izni verilmesi
eklinde dnce yazs hazrlanr ve Bakanlk Makamnn Oluru alnr.
Kovuturma izni verilmezse dosya ilemden kaldrlr. Kovuturma izni verilmesi durumunda ise,
dosya suun ilendii yer ar ceza mahkemesine en yakn ar ceza mahkemesi Cumhuriyet
basavclna gnderilir. Bu aamadan itibaren ceza kovuturmas balamaktadr. Ceza
kovuturmasnn balamas, avukat hakkndaki phenin kamu davas almasn gerektirecek
derecede younlat anlamna gelmektedir. Kovuturma izni verilmesi zerine pheli avukat
sank sfat kazanmaktadr.
Dosya kendisine gnderilen Cumhuriyet savcs be gn iinde iddianame dzenleyerek, son
soruturmann almasna ya da almamasna karar verilmek zere dosyay o yer ar ceza
mahkemesine vermek zorundadr.
Mahkemece, son soruturmann almas ynndeki inceleme sonunda, son soruturmann 50

almasna karar verilirse, dosya su yeri ar ceza mahkemesine gnderilir, artk yarglama su
yeri ar ceza mahkemesince yaplr.
Bu karara kar sank avukatn, son soruturmann almamasna dair karara kar ise Cumhuriyet
savcsnn itiraz hakk vardr.
Adalet Bakanlnn 1136 sayl Avukatlk Kanununun 58inci ve 59uncu maddeleri uyarnca
soruturmaya ve kovuturmaya izin verme ya da vermeme ilemleri, idar ilem niteliinde
olduundan, bu kararlara kar mteki ile ikayet edilen avukatn idar dava (iptal davas) ama
haklar da bulunmaktadr.
7-ADL TATLDE GRLECEK DAVALAR HANGLERDR?
MADDE 103-
(1) Adli tatilde, ancak aadaki dava ve iler grlr:

a) htiyati tedbir, ihtiyati haciz ve delillerin tespiti gibi geici hukuki koruma, deniz raporlarnn
alnmas ve dispeci atanmas talepleri ile bunlara kar yaplacak itirazlar ve dier bavurular
hakknda karar verilmesi.
b) Her eit nafaka davalar ile soyba, velayet ve vesayete ilikin dava ya da iler.
c) Nfus kaytlarnn dzeltilmesi ileri ve davalar.
) Hizmet akdi veya i szlemesi sebebiyle iilerin atklar davalar.
d) Ticari defterlerin kaybndan dolay kayp belgesi verilmesi talepleri ile kymetli evrakn
kaybndan doan iptal ileri.
e) flas ve konkordato ile sermaye irketleri ve kooperatiflerin uzlama suretiyle yeniden
yaplandrlmasna ilikin iler ve davalar.
f) Adli tatilde yaplmasna karar verilen keifler.
g) Tahkim hkmlerine gre, mahkemenin grev alanna giren dava ve iler.
) ekimesiz yarg ileri.
h) Kanunlarda ivedi olduu belirtilen veya taraflardan birinin talebi zerine, mahkemece ivedi
grlmesine karar verilen dava ve iler.
(2) Taraflarn anlamas hlinde veya dava bir tarafn yokluunda grlmekte ise hazr olan
tarafn talebi zerine, yukardaki i ve davalara baklmas, adli tatilden sonraya braklabilir.
3) Adli tatilde, yukardaki fkralarda gsterilenler dnda kalan dava ve ilerle ilgili olarak verilen
dava, kar dava, istinaf ve temyiz dilekeleri ile bunlara kar verilen cevap dilekelerinin ve
dosyas ilemden kaldrlan davalar yenileme dilekelerinin alnmas, ilam verilmesi, her trl
tebligat, dosyann baka bir mahkemeye, blge adliye mahkemesine veya Yargtaya gnderilmesi
ilemleri de yaplr.
(4) Bu madde hkmleri, blge adliye mahkemeleri ile Yargtay incelemelerinde de uygulanr.
MADDE 104- (1) Adli tatile tabi olan dava ve ilerde, bu Kanunun tayin ettii srelerin bitmesi
tatil zamanna rastlarsa, bu sreler ayrca bir karara gerek olmakszn adli tatilin bittii gnden 51
itibaren bir hafta uzatlm saylr.
8-KESN HKM NEDR?
Kesin hkm, yarg merciinin bir hukuki uyumazl kesin olarak zen son karardr. Devletin
yarg etkinliinin amac toplumda hukuki ekime ve uyumazlklar gidererek hukuk gvenlii
yaratmaktr. Buna ancak herkesi balayc nitelikte ve yarg otoritesini ieren kesin hkmle
eriilir. Hukuk yarglama usulnde kesin hkm, ekli anlamda ya da maddi anlamda olabilir.
Bir mahkeme kararnn ekli anlamda kesinlii, o karara kar artk olaan kanun yoluna
bavurulamamasn ifade eder. ekli anlamda kesinlik bir yarg kararna kar temyiz yoluna
bavurulmasnn yasal olarak kabul edilmemi olmas, byle bir kanun yolu kabul edilmekle
birlikte temyiz bavurusunun sresinin geirilmi olmas, temyiz yoluna bavurulmasndan
vazgeildiinin aka bildirilmi olmas, temyiz bavurusunun Yargtayda reddedilerek dava
mahkemesinin yarg kararnn onanm olmas gibi durumlarda gerekleir. ekli anlamda kesin
hkme kar ancak olaanst kanun yollarna bavurulabilir.
Maddi anlamda kesinlik ise bir yarg karar sonucunda konusu, taraflar ve nedeni ayn olan bir
uyumazln bir daha dava konusu yaplamamas demektir. Yarg kararna yasann verdii bu
nitelik, onun hukuki gerek olarak kabul edilmesini zorunlu klar. Davann konusunun ayn
olmas, davacnn ileri srd hakkn ayn nitelikte olmas demektir. Davann nedeninin ayn
olmas ise onun dayandrld maddi olgunun ayn olmas anlamna gelir.
ekimesiz yarg kapsamna giren mahkeme kararlar yalnzca ekli anlamda kesinlik kazanabilir.
Maddi anlamda kesinlik kural olarak yarg kararnn hkm fkrasn kapsar. Bununla birlikte
hkm fkrasnn belirsiz olmas durumunda onun belirlilik kazanmasna yardmc olan gereke
ile hkm fkrasna skca bal olan gereke de maddi anlamda kesin hkm kapsamna girer.
Ceza yarglama usulnde mahkemenin son kararnn kesin hkm nitelii tamas, hakknda
hkm verilmi olan bir sann ayn eylemden dolay bir daha yarglana- mamasn zorunlu klar.
Son karar olaan kanun yoluna sresi iinde bavurulmamas ya da bavurunun Yargtayda
reddedilmesi durumunda kesinleir.
9-HMKYA GRE YEMN VE HKM ANLAT?
- Madde 225- (1) Yeminin konusu, davann zm bakmndan nem tayan, ekimeli olan ve
kiinin kendisinden kaynaklanan vakalardr. Bir kimsenin bir hususu bilmesi onun kendisinden
kaynaklanan vaka saylr.
10915 Yemine konu olamayacak vakalar
MADDE 226- (1) Aadaki hususlar yemine konu olamaz:

a) Taraflarn zerinde serbeste tasarruf edemeyecei vakalar.
b) Bir ilemin geerlilii iin, kanunen iki tarafn irade aklamalarnn yeterli grlmedii hller.
c) Yemin edecek kimsenin namus ve onurunu etkileyecek veya onu ceza soruturmas ya da
kovuturmas ile kar karya brakacak vakalar. Yemin teklifi
MADDE 227- (1) Uyumazlk konusu vakann ispat iin yeminden baka delili olduunu beyan
etmi olan taraf dahi yemin teklif edebilir. 52
(2) Yemin teklif olunan kimse, yemini edaya hazr olduunu bildirdikten sonra, dier taraf
teklifinden vazgeerek baka bir delile dayanamaz ve yeni bir delil de gsteremez.
Yeminin iade olunamayaca hller,
Madde 230- (1)Yeminin konusunu oluturan vaka, her iki tarafn deil, yalnzca kendisine yemin
teklif edilen tarafn ahsndan kaynaklanyorsa yemin iade edilemez.
-Madde 294- (1) Mahkeme, usule veya esasa ilikin bir nihai kararla davay sona erdirir. Yarglama
sonunda uyumazln esas hakknda verilen nihai karar, hkmdr.
(2) Hkm, yarglamann sona erdii durumada verilir ve tefhim olunur.
(3) Hkmn tefhimi, her hlde hkm sonucunun duruma tutanana geirilerek okunmas
suretiyle olur.
(4) Zorunlu nedenlerle sadece hkm sonucunun tefhim edildii hllerde, gerekeli kararn tefhim
tarihinden balayarak bir ay iinde yazlmas gerekir.
(5) Hkmn tefhimini, durumada bulunanlar ayakta dinler.
(6) Hkme ilikin hususlar, niteliine aykr dmedike, usule ilikin nihai kararlar hakknda da
uygulanr.
10-ASLIN VE VEKLN DURUMADA UYGUN OLMAYAN DAVRANILARI ZERNE NE

YAPILIR
HMK MADDE 79- (1) Vekil, duruma srasnda uygun olmayan tutum ve davranta bulunursa,
hkim tarafndan uyarlr; vekil uyarya uymaz ve fiil disiplin suu veya adl su tekil eder
nitelikte grlrse, duruma salonunda bulunan kiilerin kimlik bilgileri, adresleri de yazlarak
olay tutanaa geirilir ve duruma ertelenir. Vekil hakknda gerekli yasal ilem yaplmak zere
mahkemece vekilin kaytl olduu baroya ve gerekiyorsa Cumhuriyet basavclna bildirimde
bulunulur.
(2) Davasn kendisi takip eden kimse, durumada uygun olmayan tutum ve davranta
bulunursa, hkim kendisini uyarr; bu uyarlara uyulmaz ve gerekli grlrse kendisini vekil ile
temsil ettirmesine karar verip, hemen duruma salonundan darya kartlmasn salar; vekil ile
temsil ettirmemesi hlinde, tarafn yokluu hlinde uygulanacak hkmlere gre ilem yaplr.
11- HMKYA GRE TANIKLIKTAN EKLME VE STSNALARINI ANLATINIZ?
Tanklktan ekinme hakk HMKnn deiik maddelerinde hkm altna alnmtr. HMKya gre
tr tanklktan ekinme sz konusudur. Bunlardan birincisi, kiisel nedenlerle tanklktan
ekinme halidir. Bu konu ncelikle HMKnn 248/1 maddesinde hkme balanmtr.
HUMK 245 maddesinin karl olarak yasalaan bu madde HUMKdan daha geni olarak
dzenlenmitir. HMKda kayn hsmlar da kapsama alnmtr.
Ayrca ikinci dereceye kadar olan akrabalk balarn nc dereceye kadar geniletmi ve her
geen gn uygulamas artan koruyucu aile ban da bu madde kapsamnda deerlendirmitir.
Maddenin birden fazla bent halinde kaleme alnmas nedeniyle, madde metni aynen aaya
alnmtr:
Kiisel nedenlerle tanklktan ekinme 53

MADDE 248- (1) Aadaki kimseler tanklktan ekinebilirler:
a) ki taraftan birinin nianls.
b) Evlilik ba ortadan kalkm olsa dahi iki taraftan birinin ei.
c) Kendisi veya einin altsoy veya stsoyu.
) Taraflardan biri ile arasnda evlatlk ba bulunanlar.
d) nc derece de dhil olmak zere kan veya kendisini oluturan evlilik ba ortadan kalkm
olsa dahi kayn hsmlar.
e) Koruyucu aile ve onlarn ocuklar ile koruma altna alnan ocuk.
Kiisel nedenlerle tanklktan ekinmenin varl halinde HMK 247/2 maddesi gerei, hakim bunu
hatrlatmakla grevlidir.
Tanklktan ekinmenin ikinci gurubu, sr nedeniyle tanklktan ekinme madde bal ile
HMKnn 249/1 maddesinde dzenlenmitir. Bu maddeye gre kendisinin yapm olduu grev
nedeniyle, sr olarak bilgi aktarlan kiiler varsa, rnein doktorlar, meslekleri nedeniyle
rendikleri bilgiler asndan tanlktan ekinebilir. Avukatlar da vekil edenlerinin kendilerine
aktard bilgileri sr olarak saklamakla ykmldrler. Ancak bu madde, avukatlar iin bir farkl
uygulamaya yer vermitir. Madde metnine gre, eer sr sahibi aklanmas iin izin verirse,
avukat tanklktan ekinemez
Tanklktan ekinmenin nc gurubu menfaat ihlali nedeniyle tanklktan ekinme madde
bal ile HMKnn 250. maddesinde dzenlenmitir. Bu maddenin uygulana bilmesi iin,
menfaat ihlalinin tann bizzat kendisinde ya da HMK 248. maddede gsterilen kiilerde yani
kiisel nedenlerle tanklktan ekinme hakk olan kiilerde meydana gelmesi gerekmektedir.
HMK 250/1 maddesi ayr fkrasnda menfaat ihlalinden neyi anladn da belirtmitir.
Bunlar;
- Maddi zararlar
- eref ya da itibarn zedelenmesi
- Ceza kovuturmasna ya da soruturmasna yol alacak olmas
- Meslek ya da sanatna ait srlarn aklanmasna yol aacak olmas
Olarak zetlenebilir.
ekinme sebeplerinden her hangi birinin varl halinde, tank bunu, delilleri ile birlikte,
durumadan nce yazl olarak ya da durumada szl olarak beyan eder. Eer durumadan nce
yazl olarak beyan edilmi ise, tank davet edildii durumaya gelmeyebilir. Bu bildirimi alan
mahkeme, taraflar dinler sunulan delilleri deerlendirir ve tann ekilme talebinin hakl olup
olmad konusunda bir karar verir. Eer bu ekilme istemi mahkemece kabul edilmez ise tank
mahkemede dinlenir. Mahkemenin dinleme kararna ramen tank tanklk yapmamakta
direnirse, tana disiplin para cezas verilir ve bir sonraki celse dinlenebilmesi iin gereken
ilemler tamamlanr.
Yukarda anlatlanlar, tann bir neden gstermeksizin tanklktan ekinmesi ve yemin etmekten
kanmas halinde de uygulanr.
Ayrca, ayn maddenin ikinci fkrasna gre, tank kendisine sorulan sorulara cevap vermez ya da
yemin etmemekte direnirse, iki haftay gememek zere disiplin hapsi ile cezalandrlr.
Tanklktan ekinme bir hak olarak HMK da dzenlenmi olmasna ramen HMKnn 251.
maddesi ekinme hakknn istisnalarn dzenlemitir. Bu maddeye gre, 248 ve 249 uncu
maddeler ile 250 nci maddenin (a) bendindeki hllerde; 54
a) Bir hukuki ilemin yaplmas srasnda tank olarak bulundurulmu olan kimse o ilemin esas
ve ierii hakknda,
b) Aile bireylerinin doum, lm veya evlenmelerinden kaynaklanan olaylar hakknda,
c) Aile bireyleri arasnda, ailevi ilikilerden kaynaklanan mali uyumazlklara ilikin vakalar
hakknda,
) Taraflardan birinin hukuki selefi veya temsilcisi olarak kendisinin yapt iler hakknda,
tanklktan ekinilemez.
12- ARABULUCULUK NEDR ANLATINIZ?
Arabuluculuk, aralarnda davaya konu olmu ve olabilecek bir uyumazlk olan kiilerin
uyumazlklarn bir arabulucu eliinde karlkl olarak mzakere ederek zme kavuturmaya
altklar bir sretir. Arabulucular, taraflarn iletiimini kolaylatrarak onlar masada tutan baz
sistematik yntemler uygular. Taraflarn kendi zmlerini kendilerinin bulmalarna yardmc
olur. Bunu yaparken arabulucu konuyu zmleyen bir karar vermez taraflara zm seenei
sunmaz. Arabulucunun tarafsz ve bamsz bir kii olmas gerekir. Arabulucunun taraflardan
birisiyle ciddi bir ba olmas halinde arabuluculuk yapmamas gerekir.
Arabuluculuun en nemli zellii istee bal olmasdr. Kiiler isterlerse hi arabuluculua

bavurmadan dava da aabilirler. Yine arabuluculua bavuranlarn bu sreci her an sonlandrma
haklar vardr. Taraflar baladklar arabuluculuu bitirmeye zorlanamazlar. Arabulucu, nne
gelen taraflarn eitliini gzetmek zorundadr. Bunu onlara eit zaman ayrarak, eit sz vererek
ve srece eit katlmalarn salayarak yapar. Arabulucu taraflarla birlikte veya zel olarak
grebilir.
Arabuluculukta konuulanlar ve ibraz edilen belgeler taraflar aksini istemedike gizlidir. Bu

gizlilie arabulucular, sorunun taraflar, avukatlar ve yanlarnda gelen kiilerin uymas gerekir.
Gizli bilgi ve belgeleri aklayanlar alt aya kadar hapis cezas alabilir.
Trkiyede arabuluculuu sadece Adalet Bakanl arabuluculuk siciline kaytl arabulucular
yapabilecek.
Hangi uyumazlklarda arabulucuya gidilebilecek?

Hukuk Uyumazlklarnda Arabuluculuk Kanununa gre arabuluculua ancak taraflarn sulh
olabilecei, hakkndan vazgemesi ve iddialar kabul etmesinin mmkn olduu ve bir mahkeme
kararnn gerekmedii hallerde bavurulabilecek. rnein taraflarn boanabilmesi ve ocuun
velayeti iin mutlaka bir mahkeme karar gerektiinden taraflar bu gibi konular arabulucuya
gtremeyecekler. Yine uyumazlk aile ii iddetten kaynaklanyor ve Ceza Muhakemesi
Kanununda uzlama kapsamnda saylan sulardan deilse o olay arabuluculua uygun
olmayacak. Yani rnein elerin birbirlerine iddet uygulamalar, silahla yaralama, lme neden
olan sular sonucunda istenen tazminatlar iin arabulucuya gidilemeyecek.
Fakat; btn kredi szlemeleri, alm satm szlemeleri, tketici uyumazlklar, eser
szlemeleri, kira uyumazlklar, ii alacaklar, deniz ticareti ve sigorta uyumazlklar, marka-
patent uyumazlklar, boanmadan sonraki mal paylam uyumazlklar, taksirle yaralama,
silahsz kasten yaralama, hakaret, tehdit, konut dokunulmazlnn ihlali ticari srrn aklanmas
gibi ikyete bal sularn ilenmesi nedeniyle istenecek tazminatlarda arabulucuya gidilebilecek.
55
13-YUKTAN HMKYA YAPILAN ATIFLAR NELERDR?
-Ehliyet -Keif
-Hakimin yasakll ve reddi -Duruma dzeni
-nc ahslarn davaya katlmas, davann ihbar -Adli yardm
- Taraflarn vekilleri - Bilirkii
-Feragat ve kabul -Kar Dava
-Teminat -Yarglama giderleri
-Delillerin tespiti
14-DAVANIN GER ALINMASINI AIKLAYINIZ?
Madde 123- (1) Davac, hkm kesinleinceye kadar, ancak davalnn ak rzas ile davasn geri
alabilir.
Davacnn vekilinin davay geri alabilmesi iin zel bir davay geri alma yetkisi bulunmasna
gerek yoktur.
Dava davalnn yokluunda devam ediyorsa, davacnn davay geri almasnn imkan yoktur.
Davay geri alma talebi ve buna muvafakatin mahkemeye kar yazlm dileke ya da duruma
tutana yazdrmak ve taraflara imzalatmak suretiyle yaplmas gerekir. Davann geri almas
durumunda mahkeme karar verilmesi yer olmadna eklinde karar verilmesi gerekir. Davalnn
rzas ile davann geri alnmas halinde, daval yararna yarglama giderleri ve vekalet cretine
hkmedilir. Daval davacnn davay geri almasna muvafakat etmezse, davaya devam olunur
ancak davac isterse, davay takip etmeyerek dosyay ilemden kaldrtr.
15-HKMN TAVZH VE TASHHN ANLATINIZ?

Hkmn tashihi
MADDE 304- (1) Hkmdeki yaz ve hesap hatalar ile dier benzeri ak hatalar, mahkemece
resen veya taraflardan birinin talebi zerine dzeltilebilir. Hkm tebli edilmise hkim, taraflar
dinlemeden hatay dzeltemez. Davet zerine taraflar gelmezse, dosya zerinde inceleme
yaplarak karar verilebilir.
(2) Tashih karar verildii takdirde, dzeltilen hususlarla ilgili karar, mahkemede bulunan
nshalar ile verilmi olan suretlerin altna veya bunlara eklenecek ayr bir kda yazlr, imzalanr
ve mhrlenir.
Hkmn tavzihi
MADDE 305- (1) Hkm yeterince ak deilse veya icrasnda tereddt uyandryor yahut
birbirine aykr fkralar ieriyorsa, icras tamamlanncaya kadar taraflardan her biri hkmn
aklanmasn veya tereddt ya da aykrln giderilmesini isteyebilir.
(2) Hkm fkrasnda taraflara tannan haklar ve yklenen borlar, tavzih yolu ile
snrlandrlamaz, geniletilemez ve deitirilemez.
16-LK TRAZLAR NELERDR?
-Yetki
-Tahkim
- blm
56
17-ISLAHI ANLATINIZ?
(1) Taraflardan her biri, yapm olduu usul ilemlerini ksmen veya tamamen slah edebilir.
(2) Ayn davada, taraflar ancak bir kez slah yoluna bavurabilir.
Kanun, 176. maddesi ile, taraflardan her birine, yapm olduu usul ilemlerini bir defaya mahsus
olmak zere slah etme hakk tanmtr. Buradaki nemli husus, yalnzca usul ilemlerinin slah
edilebilmesidir.
rnein, dava dilekesine yeni vakalarn eklenmesi, talep sonucu, iddia veya savunmalarn
deitirilmesi yahut yeni delil gsterilmesi, birer usul ilemidir. Ancak tank ifadeleri, keif, ikrar
gibi ilemler birer usul ilemi olmadndan, slah edilebilmeleri mmkn deildir. Islah,
tamamen veya ksmen yaplabilir ancak taraflarn davada yalnzca bir defa slah yoluna
bavurabilme hakk vardr.
Madde 177- (1) Islah, tahkikatn sona ermesine kadar yaplabilir.

(2) Islah, szl veya yazl olarak yaplabilir. Kar taraf durumada hazr deilse veya slah talebi
duruma dnda yaplyorsa, bu yazl talep veya tutanak rnei, haber vermek amacyla kar
tarafa bildirilir.
18-BAST YARGILAMA USULNE TAB DAVALAR NELERDR?
MADDE 316- (1) Basit yarglama usul, kanunlarda aka belirtilenler dnda, aadaki
durumlarda uygulanr:
a) Sulh hukuk mahkemelerinin grevine giren dava ve iler.
b) Dorudan dosya zerinden karar vermek konusunda kanunun mahkemeye takdir hakk
tand dava ve iler.
c) htiyati tedbir, ihtiyati haciz, delil tespiti gibi geici hukuki koruma talepleri ile deniz
raporlarnn alnmas, dispei atanmas talepleri ve bunlara kar yaplacak olan itirazlar.
) Her eit nafaka davalar ile velayet ve vesayete ilikin dava ve iler.
d) Hizmet ilikisinden doan davalar.
e) Konkordato ve sermaye irketleri veya kooperatiflerin uzlama suretiyle yeniden
yaplandrlmasna ilikin alacak davalar.
f) Tahkim hkmlerine gre, mahkemenin grev alanna giren dava ve iler.
g) Dier kanunlarda yer alan ve yazl yarglama usul dndaki yarglama usullerinin
uygulanaca belirtilen dava ve iler.
19-HTYAT HACZ VE HTYAT TEDBR ANLATINIZ?
-htiyati haciz, para alacaklarnda, alacann vadesinde denmesini teminat altna almak
maksadyla, mahkeme karar ile borlunun mallarna nceden geici olarak el konulmasdr.
Alacakl, borlunun borcunu zamannda ifa edeceinden phe duyuyorsa, ihtiyati haciz karar ile
borlunun mallarna geici olarak el koyar, bu ilemi takiben alacana ilikin takip veya dava
yoluna gider. Alacakl, alan takibin kesinlemesi veya davada hakl karak alacana
hkmedilmesi halinde artk borlunun mallarn haczetmekle uramaz bu mallarn sat ile 57
alacana kavuur.
Genel zellikleri yledir;

1-Duruma yaplmakszn karar verilebilir.
2-Geree yakn ispat yeterlidir.
3-Alnan kararn hkmsz kalmamas iin belirli usul ilemlerinin belirli sreler iinde yaplmas
gerekir. Aksi takdirde karar hkmsz kalr.
4-Maddi anlamda kesin hkm tekil etmez.
5-htiyaten haczedilen/haczedilecek mal ve haklar; alacaklnn at ya da aaca
davann, yapt ya da yapaca icra takibinin konusu deildir.
6-htiyati haciz karar, para ve teminat alacaklar hakkndaki dava ve icra takiplerinde alnr.
7-htiyati Haciz kararn alan kimse borlu hakknda isterse dava ama yoluna gider isterse icra
takibinde de bulunabilir. (htiyati Haczin Kesin Hacze evirmek iin dava ama veya takip
balatma hakkna sahiptir)
8-htiyati Haciz Kararna itiraz edilebilir.
-Davalar uzun srebilir, bu srete davann mddeabihi daval yanca, nc kiilere

devredilebilir veya ekonomik deeri yok olabilir. Bu durumda davac, mahkemece davasnda
hakl dahi bulunsa, dava konusu mala ulaamayabilir. Davann almasndan nce veya dava
srasnda, ekimeye konu olan mal koruyamaya ynelik tedbirlere ihtiyati tedbirler denir.

5-Eda, Teminat ve Dzenleme amal ihtiyati tedbir kararlar verilebilir.
6-Tedbir konulan ey, dava konusudur.
7-htiyati tedbir karar, kural olarak, paradan baka eyler (rnein haklar, menkuller,
gayrimenkuller) hakkndaki davalarda alnr.
8-htiyati tedbir kararn alan kimse yalnz dava aabilir; takip yapma olana yoktur.
9-htiyati Tedbir ancak ekimeli bir mal zerine konulabilir.
10-htiyati Tedbir Kararna itiraz olunabilir.
20-N NCELEME AAMASINDA NELER YAPILIR?
n incelemede yaplacaklar: (m. 140/3).

1) Dava artlar tamam m? Yoksa dava usulden red veya gnderme
2) lk itirazlar tamam m? Yoksa usulden red veya gnderme
3) Taraflarn temel iddia ve savunmalar neler? Tespit ve devam
4) Taraflarn uyumazlk noktalar neler, tespit edildi mi? Tespit ve devam
5) Taraflarn ibraz etmeleri gereken belgeler ve bilgiler verilmi mi, baka yerden getirtilecek belge
ve bilgilere ilikin aklamalar yaplm m? Kesin sre. Yaplmazsa o delillerden vazgemi
saylma, yarglamaya devam 58
6) Taraflar sulh oluyor mu? Sulh oluyorsa, ona gre karar; deilse yarglamaya devam
7) n inceleme iin gerekli hususlar tutanaa geirildi mi? Yukardaki hususlardan zellikle
anlamazlk noktalar ile taraflarn sulh olup olamadklar tutanaa geirilip imzalatlr.
21-TERDTL DAVA NEDR?
(1) Davac, ayn davalya kar birden fazla talebini, aralarnda aslilik-ferlik ilikisi kurmak
suretiyle, ayn dava dilekesinde ileri srebilir. Bunun iin, talepler arasnda hukuki veya
ekonomik bir balantnn bulunmas arttr.
(2) Mahkeme, davacnn asli talebinin esastan reddine karar vermedike, fer talebini inceleyemez
ve hkme balayamaz.
22- ESK HALE GETRMEY HMK VE CMKYE GRE AIKLAYINIZ?
6100 Sayl HMK MADDE 95- (1) Elde olmayan sebeplerle, kanunda belirtilen veya hkimin kesin
olarak belirledii sre iinde bir ilemi yapamayan kimse, eski hle getirme talebinde bulunabilir.
(2) Sresinde yaplamayan ilemle ulalmak istenen ayn sonuca, eski hle getirme dnda, baka
bir hukuki yoldan ulalabiliyorsa, eski hle getirme talebinde bulunulamaz.
MADDE 96- (1) Eski hle getirme, ilemin sresinde yaplamamasna sebep olan engelin ortadan
kalkmasndan itibaren iki hafta iinde talep edilmelidir.
(2) lk derece ve istinaf yarglamalarnda, en ge nihai karar verilinceye kadar eski hle getirme
talebinde bulunmak mmkndr. Ancak, nihai karar bir tarafn yokluunda verilmise, tahkikat
aamasnda karlan sreler iin kararn verilmesinden sonra da eski hle getirme talebinde
bulunulabilir.
5271 Sayl CMK Madde 40 - (1) Kusuru olmakszn bir sreyi geirmi olan kii, eski hale getirme
isteminde bulunabilir.
(2) Kanun yoluna bavuru hakk kendisine bildirilmemesi halinde de, kii kusursuz saylr.
Madde 41 - (1) Eski hle getirme dilekesi, engelin kalkmasndan itibaren yedi gn iinde, sreye
uyulduunda usule ilikin ilemleri yapacak olan mahkemeye verilir.
(2) Dileke sahibi, srenin gemesinde kusuru olmadna ilikin olgular, varsa belgelerini de
ekleyerek aklar. Dileke verildii anda usule ilikin yaplamayan ilemler de yerine getirilir.
23- USUL KAZANILMI HAK NEDR?
Bir davada mahkemenin veya taraflarn yapm olduu bir usul ilemi ile taraflardan biri
lehine(dieri aleyhine) domu ve kendisine uyulmas zorunlu olan haktr. eitleri vardr ve
bunlar HMK de ak biimde dzenlenmemi, Yargtay itihatlaryla kabul edilmilerdir.
Tanmdan pek bir ey anlalmayacan dnerek rnekle aklamaya geiyorum:
mesela Yargtay'n bozma kararna uymu olan mahkeme, bu uyma karar ile baldr; daha sonra
bozmaya uyma kararndan dnerek direnme karar veremez. nk bozma kararna uymakla bir
usuli kazanlm hak ortaya kmtr. Bozma karar gereince incelemede bulunarak yeni bir
hkm tesis etmek zorundadr.
Dier bir rnek; Yargtay tarafndan bozulan bir hkmn bozma sebeplerinin kapsam dnda
kalm olan ksmlar(yani konular) kesinleir. Bozma kararna uyan mahkeme, kesinleen bu 59
ksmlar hakknda yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bunun nedeni kesinlemi olan
ksmlarn, bunlar lehine olan taraf yararna usuli kazanlm hak tekil etmesidir.
24-DAVALARIN YIILMASI NE DEMEKTR?
Davac, ayn davalya kar olan, birbirinden bamsz birden fazla asli talebini, ayn dava
dilekesinde ileri srebilir. Bunun iin, birlikte dava edilen taleplerin tamamnn ayn yarg eidi
iinde yer almas ve taleplerin tm bakmndan ortak yetkili bir mahkemenin bulunmas arttr.
Davalarn ylmas kavramnda birden fazla talep birlikte ileri srlmektedir. Bu taleplerden her
biri kabul edilebilecei gibi hepsi reddedilebilir; taleplerden bir ka kabul edilip dier birka
reddedilebilir. Bu sebeple davacnn bir tek davada ulamak istedii sonu birden fazladr.
25-TANIMA VE TENFZ AIKLAYINIZ?
Tanma, tenfiz davalarnn tipik zellii Devletler aras hkm ifade eden bir dava olarak
grlmesine ramen aslnda yle deildir, hkm ifade etmesi iin kararn baka bir devlet
mahkemeleri tarafndan da tannmas gerekir tanma yabanc lkede boanan kiilerin Trkiye'de
dava ap bu boanma kararn tantmak gerekir. Tenfiz ise biraz kark bir konudur tenfizi
istenen kararlar milletleraras hukuka ve o yer devletinin egemenlik haklarna aykr olmamas
durumunda genelde karar tenfiz edilir. Uygulamada tanma ve tenfiz davlarnn byk bir
blm sadece tanma boanma kararnn tannmas eklinde olmaktadr. Trkiye'de tanma ve
tenfiz iin boanma karar, apostil erhi ve daval tarafn tebligat adresi o da olmasa tebligat
meselesi gazete ilan yoluyla zlmektedir.
26-YARGI YERNN BELRLENMESN AIKLAYINIZ?

Aadaki hllerde, davaya bakacak mahkemenin tayini iin yarg yeri belirlenmesi yoluna
bavurulur:
6100 Sayl HMK madde 21:

a) Davaya bakmakla grevli ve yetkili mahkemenin davaya bakmasna herhangi bir engel karsa.
b) ki mahkeme arasnda yarg evrelerinin snrlarnn belirlenmesi konusunda bir tereddt
ortaya karsa.
c) ki mahkeme de grevsizlik karar verir ve bu kararlar kanun yoluna bavurulmakszn
kesinleirse.
) Kesin yetki hllerinde, iki mahkeme de yetkisizlik karar verir ve bu kararlar kanun yoluna
bavurulmakszn kesinleirse.
27-HAKSIZ FLDEN DOAN DAVALARDA YETKL MAHKEME NERESDR?
MADDE 16- (1) Haksz fiilden doan davalarda, haksz fiilin ilendii veya zararn meydana
geldii yahut gelme ihtimalinin bulunduu yer ya da zarar grenin yerleim yeri mahkemesi de
yetkilidir.
28-YEMNSZ DNLENEN TANIKLAR KMLERDR?
6100 Sayl Kanun Madde 257- (1) Aadaki kimseler yeminsiz dinlenir: 60
a) Dinlendii srada onbe yan bitirmemi olanlar.
b) Yeminin niteliini ve nemini kavrayamayacak derecede ayrt etme gcne sahip olmayanlar.
29-DAVA ARTLARI NELERDR?
Madde 114- (1) Dava artlar unlardr:

a) Trk mahkemelerinin yarg hakknn bulunmas.
b) Yarg yolunun caiz olmas.
c) Mahkemenin grevli olmas.
) Yetkinin kesin olduu hallerde, mahkemenin yetkili bulunmas.
d) Taraflarn, taraf ve dava ehliyetine sahip olmalar, kanuni temsilin sz konusu olduu hallerde,
temsilcinin gerekli nitelie sahip bulunmas.
e) Dava takip yetkisine sahip olunmas.
f) Vekil araclyla takip edilen davalarda, vekilin davaya vekalet ehliyetine sahip olmas ve
usulne uygun dzenlenmi bir vekaletnamesinin bulunmas.
g) Davacnn yatrmas gereken gider avansnn yatrlm olmas.
) Teminat gsterilmesine ilikin kararn gereinin yerine getirilmesi.
h) Davacnn, dava amakta hukuki yararnn bulunmas.
) Ayn davann, daha nceden alm ve halen grlmekte olmamas.
i) Ayn davann, daha nceden kesin hkme balanmam olmas.
30-CEZA YARGILAMASINDA YETKY ANLATINIZ?
5271 Sayl Kanun; Madde 12

(1) Davaya bakmak yetkisi, suun ilendii yer mahkemesine aittir.
(2) Teebbste son icra hareketinin yapld, kesintisiz sularda kesintinin gerekletii ve
zincirleme sularda son suun ilendii yer mahkemesi yetkilidir.
(3) Su, lkede yaymlanan bir basl eserle ilenmise yetki, eserin yaym merkezi olan yer
mahkemesine aittir. Ancak, ayn eserin birden ok yerde baslmas durumunda su, eserin yaym
merkezi dndaki basksnda meydana gelmise, bu su iin eserin basld yer mahkemesi de
yetkilidir.
(4) Soruturulmas ve kovuturulmas ikyete bal olan hakaret suunda eser, madurun
yerleim yerinde veya oturduu yerde datlmsa, o yer mahkemesi de yetkilidir. Madur, suun
ilendii yer dnda tutuklu veya hkml bulunuyorsa, o yer mahkemesi de yetkilidir. (5)
Grsel veya iitsel yaynlarda da bu maddenin nc fkras hkm uygulanr. Grsel ve iitsel
yayn, madurun yerleim yerinde ve oturduu yerde iitilmi veya grlmse o yer mahkemesi
de yetkilidir.
zel yetki Madde 13

(1) Suun ilendii yer belli deilse, pheli veya sann yakaland yer, yakalanmamsa
yerleim yeri mahkemesi yetkilidir.
(2) pheli veya sann Trkiye'de yerleim yeri yoksa Trkiye'de en son adresinin bulunduu
yer mahkemesi yetkilidir.
(3) Mahkemenin bu suretle de belirlenmesi olana yoksa, ilk usul ileminin yapld yer
mahkemesi yetkilidir.
61
31- YARGILAMAYA HAKM OLAN LKELER NELERDR?
Tasarruf ilkesi
MADDE 24- (1) Hkim, iki taraftan birinin talebi olmakszn, kendiliinden bir davay
inceleyemez ve karara balayamaz.
(2) Kanunda aka belirtilmedike, hi kimse kendi lehine olan davay amaya veya hakkn talep
etmeye zorlanamaz.
(3) Taraflarn zerinde serbeste tasarruf edebilecekleri dava konusu hakknda, dava aldktan
sonra da tasarruf yetkisi devam eder.
Taraflarca getirilme ilkesi
MADDE 25- (1) Kanunda ngrlen istisnalar dnda, hkim, iki taraftan birinin sylemedii eyi
veya vakalar kendiliinden dikkate alamaz ve onlar hatrlatabilecek davranlarda dahi
bulunamaz.
(2) Kanunla belirtilen durumlar dnda, hkim, kendiliinden delil toplayamaz.
Taleple ballk ilkesi
MADDE 26- (1) Hkim, taraflarn talep sonularyla baldr; ondan fazlasna veya baka bir eye
karar veremez. Duruma gre, talep sonucundan daha azna karar verebilir.
(2) Hkimin, taraflarn talebiyle bal olmadna ilikin kanun hkmleri sakldr.
Hukuki dinlenilme hakk

MADDE 27- (1) Davann taraflar, mdahiller ve yarglamann dier ilgilileri, kendi haklar ile
balantl olarak hukuki dinlenilme hakkna sahiptirler.
(2) Bu hak;
a) Yarglama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasn,
b) Aklama ve ispat hakkn,
c) Mahkemenin, aklamalar dikkate alarak deerlendirmesini ve kararlarn somut ve ak olarak
gerekelendirilmesini, ierir.
Aleniyet ilkesi
MADDE 28- (1) Duruma ve kararlarn bildirilmesi alenidir.

(2) Durumalarn bir ksmnn veya tamamnn gizli olarak yaplmasna ancak genel ahlkn veya
kamu gvenliinin kesin olarak gerekli kld hllerde, taraflardan birinin talebi zerine yahut
resen mahkemece karar verilebilir.
(3) Taraflarn gizlilik talebi n sorunlar hakkndaki hkmler erevesinde gizli durumada
incelenir ve karara balanr. Hkim, bu kararnn gerekelerini, esas hakkndaki karar ile birlikte
aklar.
(4) Hkim, gizli yarglama ilemleri srasnda hazr bulunanlar o yarglamayla ilgili edindikleri
bilgileri aklamamalar hususunda uyarr ve 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayl Trk Ceza
Kanununun gizliliin ihlaline ilikin hkmnn uygulanacan ihtar ederek bu hususu tutanaa
geirir.
62
Drst davranma ve doruyu syleme ykmll
MADDE 29- (1) Taraflar, drstlk kuralna uygun davranmak zorundadrlar.

(2) Taraflar, davann dayana olan vakalara ilikin aklamalarn geree uygun bir biimde
yapmakla ykmldrler.
Usul ekonomisi ilkesi

MADDE 30- (1) Hkim, yarglamann makul sre iinde ve dzenli bir biimde yrtlmesini ve
gereksiz gider yaplmamasn salamakla ykmldr.
Hkimin davay aydnlatma devi
MADDE 31- (1) Hkim, uyumazln aydnlatlmasnn zorunlu kld durumlarda, maddi veya
hukuki adan belirsiz yahut elikili grd hususlar hakknda, taraflara aklama yaptrabilir;
soru sorabilir; delil gsterilmesini isteyebilir.
CRA VE FLAS HUKUKU

1- TRAZIN KESN KALDIRILMASI N GEREKL BELGELER NELERDR?
Alacakl, borlunun itiraznn kendisine tebliinden itibaren alt ay iinde itirazn kaldrlmas iin
icra mahkemesine bavurmazsa yeniden ilamsz takip yapamaz. Buradaki alt aylk srenin
balangc, borlunun icar dairesine yapt itiraz tarihi olmayp, bu itirazn alacaklya tebli
edildii (K. m.62,II) tarihtir (K. m.67,I)
tirazn kaldrlmasn isteme sresi kural olarak alt ay ise de, baz zel durumlarda, bu sre yedi
gne indirilmitir. rnein; alacakl gecikmi itirazda daha nce borlunun mallarna haciz
konulmusa, mazeretin kabul kararnn tefhim veya tebli tarihinden itibaren yedi gn iinde
(K m.65,V) ve ihtiyati hacizde de itirazn teblii tarihinden itibaren yedi gn iinde (K. m.264,II-
V) icra mahkemesinden itirazn kaldrlmasn istemek zorundadr.
Alacaklnn elinde, K m.68,Ide birer birer saylan, alacaklya itirazn kesin olarak kaldrlmas
yetkisini veren belgeler bulunmaldr.
Bu belgeler unlardr;
I mzas ikrar edilmi adi senet
mzas noterlike onayl senet (onaylama biimindeki noter senetleri)
Resmi dairelerin veya yetkili makamlarn yetkileri dahilinde ve usulne gre verdikleri
belgeler
63
v Kredi kurumlar ile ilgili belgeler
v Borlunun resmi daireler veya memurlar huzurunda bor ikrarnda bulunmas
2-HTYAT HACZ VE HTYAT TEDBR ANLATINIZ?
-htiyati haciz, para alacaklarnda, alacann vadesinde denmesini teminat altna almak
maksadyla, mahkeme karar ile borlunun mallarna nceden geici olarak el konulmasdr.
Alacakl, borlunun borcunu zamannda ifa edeceinden phe duyuyorsa, ihtiyati haciz karar ile
borlunun mallarna geici olarak el koyar, bu ilemi takiben alacana ilikin takip veya dava
yoluna gider. Alacakl, alan takibin kesinlemesi veya davada hakl karak alacana
hkmedilmesi halinde artk borlunun mallarn haczetmekle uramaz bu mallarn sat ile
alacana kavuur.

5-htiyaten haczedilen/haczedilecek mal ve haklar; alacaklnn at ya da aaca
davann, yapt ya da yapaca icra takibinin konusu deildir.
6-htiyati haciz karar, para ve teminat alacaklar hakkndaki dava ve icra takiplerinde alnr.
7-htiyati Haciz kararn alan kimse borlu hakknda isterse dava ama yoluna gider isterse icra
takibinde de bulunabilir. (htiyati Haczin Kesin Hacze evirmek iin dava ama veya takip
balatma hakkna sahiptir)
8-htiyati Haciz Kararna itiraz edilebilir.
-Davalar uzun srebilir, bu srete davann mddeabihi daval yanca, nc kiilere

devredilebilir veya ekonomik deeri yok olabilir. Bu durumda davac, mahkemece davasnda
hakl dahi bulunsa, dava konusu mala ulaamayabilir. Davann almasndan nce veya dava
srasnda, ekimeye konu olan mal koruyamaya ynelik tedbirlere ihtiyati tedbirler denir.

5-Eda, Teminat ve Dzenleme amal ihtiyati tedbir kararlar verilebilir.
6-Tedbir konulan ey, dava konusudur.
7-htiyati tedbir karar, kural olarak, paradan baka eyler
(rnein haklar, menkuller, gayrimenkuller ) hakkndaki davalarda alnr.
8-htiyati tedbir kararn alan kimse yalnz dava aabilir; takip yapma olana yoktur.
9-htiyati Tedbir ancak ekimeli bir mal zerine konulabilir.
10-htiyati Tedbir Kararna itiraz olunabilir.
64
TCARET HUKUKU
1- MARKA ETLERN ANLATINIZ?
Marka eitli ynlerden aadaki gruplara ayrlr:
a) Ticaret markalar
Bir iletmenin imalatn veya ticaretini yapt mallar, baka iletmelerin mallarndan ayrt etmeye
yarayan iaretlerdir. Mallarn zerinde veya ambalajnda kullanlan markalar ticaret markalardr.
b) Hizmet markalar
Bir iletmenin hizmetlerini dier iletmelerin hizmetlerinden ayrt etmeye yarayan iaretlerdir.
Bankalarn, hastanelerin, reklamclk, televizyon-radyo yaynclarnn, otellerin, restaurantlarn ve
elence hizmeti veren firmalarn markalar hizmet markalar kapsamnda korunmaktadr.
c) Garanti markalar
Marka sahibinin kontrol altnda, birok iletme tarafndan o iletmelerin ortak zelliklerini,
retim usullerini, corafi menelerini ve kalitesini garanti etmeye yarayan iaretlerdir. Garanti
Markalarna en iyi rnek; Uluslararas Yn Birlii'ne ait "WOOLMARK" markas, Trk
Standartlar Enstits tarafndan, firmalara verilen standartlara uygunluk belgesiyle kullanlan
TSE markas, ISO 9000, CE iareti, Zrich niversitesi tarafndan di rmesine yol amayan
cikletler zerinde kullanlan zel tasarml di resmi de garanti markalarna rnek gsterilebilir.
65
d) Ortak Markalar
retim, ticaret veya hizmet iletmelerinden oluan, bir grubun mal veya hizmetlerini dier
iletmelerin mal veya hizmetlerinden ayrt etmeye yarayan iaretlerdir.
Markann ayrt etme, mal veya hizmetin meneini gsterme, garanti etme, reklam, mutlak hak,
koruma gibi ekonomik ve hukuki fonksiyonlar bulunmaktadr.
2. ACENTENN ZELLKLERN ANLATINIZ :
Acente TTKnn 102inci maddesi uyarnca; Ticari mmessil, ticari vekil, sat memuru veya
iletmenin alan gibi iletmeye bal bir hukuki konuma sahip olmakszn, bir szlemeye
dayanarak, belirli bir yer veya blge iinde srekli olarak ticari bir iletmeyi ilgilendiren
szlemelerde araclk etmeyi veya bunlar o tacir adna yapmay meslek edinen kimse olarak
tanmlanmtr.
Bu tanm erevesinde, acentelik ilikisinin ana unsurlar aadaki gibi zetlenebilir:

Acentenin, ticari bir iletmeyi ilgilendiren szlemelerde araclk etmesi veya bunlar o tacir adna
yapmas;acentenin araclk veya szleme yapma faaliyetlerinin yasal dayana olan bir szleme
ilikisine dayanmas, bu faaliyetlerin sreklilik gstermesi ve acentenin bu faaliyetleri meslek
olarak srdrmesi.
Bu kapsamda, acente mvekkilin ticari iletmesi ile ilgili szlemelerde araclk faaliyetleri
yrtmekte veya bu faaliyetleri mvekkil hesabna gerekletirmektedir. Mvekkil ve acente
arasndaki iliki bu bakmdan zel bir temsil ilikisi olarak da deerlendirilebilir. Gerek veya
tzel kii olarak acentenin, hukuken acentelik i ve ilemlerini mvekkilin talimatlarna ve

menfaatlerine uygun ekilde gerekletirmesi gerekmektedir.
Szleme serbestisi prensibi temelde acentelik szlemeleri iin de geerlidir. Szlemesel
dzenlemelerin bulunmamas halinde, TTKnn acentelik szlemesine ilikin maddeleri
uygulanacaktr. Bunun yan sra TTKnn acentelik hkmlerinde dzenleme bulunmayan
hallerde, araclk faaliyeti yapan acentelere 6098 sayl yeni Borlar Kanununun (YBK) simsarlk
ile ilgili dzenlemeleri, szleme yapma faaliyetinde bulunan acentelere ise komisyonculuk
dzenlemeleri, burada da hkm bulunmayan hallerde ise veklet ile ilgili dzenlemeler
uygulama alan bulur.
3- ATMA VE GEM JURNAL NEDR?
atma, deniz ticaret hukuku doktrininde iki ya da daha fazla geminin birbiriyle arpmasna
verilen addr. atmann var olmas iin arpan nesnelerin, Trk Ticaret Kanunu'nda yer alan
tanmyla, gemi olmas gerekmektedir. arplan nesne gemi, deil de farkl bir cisim olursa
(rhtm, yal, duba vb.) atma hkmleri uygulanmaz. atma trleri unlardr:
-Kusursuz atma
TTK m. 1216 uyarnca umulmayan hal, mcbir kuvvet ya da neden ileri geldii anlalmayan
atma, kusursuz atmadr. Bu tr atmada dier tarafn zararlar iin sorumluluk sz konusu
olmaz, herkes kendi zararn karlar.
66
-Kusurlu atma
1. Bir tarafn kusuru ile atma
Gemilerden birinin gemi adamlarnn kusurundan doan atma trdr. Bu durumda kusurlu
tarafn donatan TTK m. 1217 gereince zarar karlamakla ykmldr.
2. Mterek kusurlu atma
arpan gemilerin tmnn kusurlu olmas halinde sz konusu olur. TTK m. 1218 uyarnca
arpan gemilerin donatanlar ortaya kan zararlardan kusurlar lsnde sorumlu olurlar.
-Kyasen atma
Geminin manevra yapmak, yaplmas gereken manevray yapmamak ya da kurallara aykr
hareket etmek suretiyle fiili bir arpma olmakszn baka bir gemiye ya da iindeki yk ve
mallara zarar vermesi durumunda TTK m. 1220 anlamnda kyasen atma mevcut olur. Kyasen
atmaya, atmaya ilikin hkmler kyasen uygulanr
-Gemi Jurnali, gemide meydana gelen olaylarn gn gnne yazld deftere denir .
4-NAVLUN NEDR ANLATINIZ?
Navlun szlemesi, konusu bir gemide yoluyla cret karl eya tamak olan her trl
szlemedir.
Navlun szlemesinin taraflar ve ilgili kiileri aadakilerdir:
Tayan: Bir gemide deniz yoluyla yk tamay taahht eden kimsedir.

Tatan: Deniz yoluyla yk tatan kiidir.
Ykleten: Tanacak eyay gemiye getiren ya da tayana teslim eden kimsedir.
Gnderilen: Eyann varaca limanda navlun szlemesinin konusunu oluturan yk teslim

alma yetkisine sahip olan kiidir.
Tayan ve ykleten ya da tatan ve gnderilen sfatlar ayn kiide birleebilecei gibi, alt
szlemeler yoluyla, anlanlarn farkl kiiler olmas da mmkndr.
Krkambar ve arter olmak zere iki farkl trde navlun szlemesi mevcuttur. Krkambar
szlemesinde gemide yer tahsisi olmakszn belirli bir eyann tanmas sz konusudur. Tayan
yk gemide, gverte dnda, istedii yere koyabilir.
arter szlemelerinde ise tanan mal iin gemi veya gemide belirli bir yer tahsis edilir. Gemi
tmyle tanacak eyaya tahsis edilmise buna tam arter szlemesi, geminin sadece belirli bir
blm tanacak eyaya ayrlmsa buna da ksmi arter szlemesi denir.
5- POLEDE VADE VE ZAMANAIMINI ANLAT ?
Polienin ayrca bir vadeyi iermesi gerekir. Polieye 4 trl vade konulabilir. Bunlar belirli bir
vade (1.1.1996 gibi), senedin dzenlenme tarihinden itibaren belirli bir vade (ihdastan itibaren 90
gn gibi), grldnde vade ve grldnden belirli bir mddet sonra (grldnden
itibaren 90 gn gibi) vadedir. Bu drt tr vadeden farkl bir vadeyi veya birbirini takip eden
vadeleri gsteren senetler geersizdir.
Polieye vade konulmas gerekmekle birlikte, polieye vade konulmas esasl ekil art deildir.
Eer polieye bir vade konulmam ise, polie grldnde vadeli polie saylr.
67
MADDE 749-
(1) Polieyi kabul edene kar ileri srlecek polieden doan istemler, vadenin geldii tarihten
itibaren yl gemekle zamanamna urar.
(2) Hamilin, cirantalarla dzenleyene kar ileri srecei istemler, sresinde ekilen protesto
tarihinden veya senette gidersiz iade olunacaktr kayd varsa vadenin dolduu tarihten itibaren
bir yl gemekle zamanamna urar.
(3) Bir cirantann baka cirantalarla dzenleyen aleyhine ileri srecei istemler, cirantann polieyi
dedii veya polienin dava yolu ile kendisine kar ileri srld tarihten itibaren alt ay
gemekle zamanamna urar
6-GEM TASDKNAMES NEDR?
Gemi sicil memurluu tarafndan, geminin sicile kaydolduuna ve Trk Bayra ekme hakkn
haiz bulunduuna dair dzenlenen belgedir (TTK Md. 854).
7-KIRKAMBAR SZLEMES VE ARTER SZLEMES NEDR?
-Krkambar szlemesi, belli bir eyay navlun bedeli karlnda denizyoluyla tamay ngren
szleme. Temelde tayan ile ykleten arasnda yaplr; tayan mal belli bir hedefe gtrmeyi,
ykleten de navlunu demeyi stlenir. ki temel biimi arter szlemesi ve konimentodur.
Krkambar szlemesi Trk Ticaret Kanununda dzenlenmi olmakla birlikte, gnn koullarna
uygun hkmler ieren tip szlemelere ve teaml hukukuna da dayanr. Ayrca yasada
szlemenin yaplmas konusunda bir biim ngrlmemitir. Dzenli posta seferleri yapan
gemilerle tamaclkta tip navlun szlemesi uygulamas yaygndr. Belirli bir tarife uyarnca sefer
yapan bu gemiler yzlerce tccarn para maln tar. Bu durumda her tccarla ayr ayr ve
onlarn isteklerine uygun szleme yapma olana yoktur. Uygulamada tanacak yk tayana ya
da acentesine bildirilir ve bir belge dzenlenir. Bazen yk dorudan tayana, acentesine ya da
gemiye teslim edilir. Yk ister karada, ister gemide teslim edilmi olsun, yk zerine bir
konimento dzenlenir. Konimento, tayan ile gnderilen arasndaki ilikiyi dzenleyen ve krk-
ambar szlemesinin ieriini belirten bir ispat belgesidir.
- arter szlemesi, navlun szlemesinin bir trdr. TK m. 1016/1de yer alan tanm uyarnca,
arter szlemesi, tayann geminin tmn ya da bir blmn veya belirli bir yerini tatana
taahht ederek denizde eya tamay ykmlendii bir szlemedir. Krkambar szlemesinin
aksine, arter szlemesinde belirli bir eyann tanmas taahht olunmayp, sadece eya tamak
amacyla geminin bir blm tatana tahsis edilir.
8-GEMYE SM VERLR M ZORUNLU MU SM KM VERR ?
I- Seme serbestisi
MADDE 938- (1) Geminin ilk Trk maliki, gemiye diledii ad vermekte serbesttir. u kadar ki,
seilen ad kartrlmaya yol amayacak ekilde baka gemilerin adlarndan farkl olmaldr.
(2) Gemi tasdiknamesi verilmi olan bir geminin ad Ulatrma, Denizcilik ve Haberleme
Bakanlnn izniyle deitirilebilir.
TTK. MADDE 960: 68
2. erii
MADDE 960- (1) Tescil istemiyle birlikte aadaki hususlar bildirilir:
a) Geminin ad.
Yani sicile kaytl olmayan gemiler bakmndan ad koyma mecburiyeti yoktur.
9- KAMBYO SENED TRLERN AIKLAYINIZ ?
Kambiyo senetleri, kymetli evrakn tm zelliklerini tar ve uygulamada en yaygn olarak

kullanlan kymetli evrak eididir. Kanunen emre yazl olarak dzenlenen, ierdikleri hak
bakmndan mutlaka bir para alacan konu edinen, ekonomik alanda ok ilem ve etki gren
nemlerine binaen Trk Ticaret Kanununda zel olarak dzenlenmitir.
2. Kambiyo senetlerinin zellikleri unlardr:

- Bir alacak hakkn ierir.
- Uluslararas bir nitelik tar.
- Bir bor ilikisini kurucu niteliktedir.
- mzalarn ve beyanlarn bamszl ilkesi geerlidir.
- denmesi iin senedin ibraz gereklidir.
- Gerekli ekil artlarna uygun olmaldr.
- Emre yazl senetlerdir.
- Senedi imzalayanlar, kefil sfat ile imzalam olsalar dahi mteselsil borlu durumundadr.
- Kambiyo Senedi eitleri: Kambiyo senetleri polie, bono ve ek olarak kabul edilir.
-Polie: Polie belirli bir kii emrine, dier bir kiiye verilen deme yetkisini kapsayan bir senettir.
Poliede tarafl ilikiyi dzenleyen bir senettir. Senedi dzenleyen keideci, bir kiiye borlu
iken dierinden alacakldr. Keideci alacakl olduu kiiye hitaben dzenledii senedi borlu
olduu kiiye teslim eder. Borlu senedi kabul ettiinde keideci aradan ekilmi olur. Borlu
isterse borcunu keideciye veya dier alacaklya demekte serbesttir.
Senedi dzenleyen (keideci), nc bir kiiye (muhatap) poliede gsterilmi olandier bir
ahsa (lehdar) veya onun emri havalesine, senette belirtilen vadede belirli bir mebla deme
emrini, kanunun arad ekil artlarn yerine getirmek kaydyla yneltir. Polieyi dzenleyenin
(keideci) hem muhatapla hem de lehdarla ilikisi vardr. Keidecinin muhataptan alaca, lehdara
da borcu vardr. Keideci polie dzenleyecek ve muhatabn da kabul etmesiyle aradan
ekilmekte, muhataptan kendisine olan borcundan poliede yazd tutar kadarn kendisinin
borcu olan lehdara demesini istemektedir.
-Bono: Borlusu tarafndan imzalanarak alacaklya verilen ve belli bir parann, belli bir sre sonra
deneceini bildiren ticari belgeye bono (emre muharrer senet) denir. Bonoda cmle "deyiniz"
eklinde deil, "deyeceim" eklinde biter. Bu ynyle bono bir deme vaadidir. Bono vadeli
ilemlerde kullanlan bir senettir. Borlu deme iin ayracak nakit paras olmamas dolaysyla
nakit deme yapmak yerine alacaklsna bono vermekle, ileride vade geldiinde demek zere
bor altna girmi olmaktadr.
Bonoda iki taraf bulunur: Borlu (muhatap): Bono bedelini deyecek kiidir. Alacakl (lehtar):
Bono bedelini tahsil edecek kiidir.
-ek: ek bir bankaya hitaben yazlm ve TTK da belirtilen hkmlere gre dzenlenmi, deme
emri niteliinde olan kymetli bir evraktr. 69
ek de taraf bulunur: Keideci, eki dzenleyen. Muhatap, eki deyecek banka ubesi borlu.
Hamil, Keide edilmi eki elinde bulunduran kii alacakl.
10-REASRANS NEDR AIKLAYINIZ?
Reasrans, sigorta irketlerinin polie satt sigortallardan satn ald risklerin bir ksmn veya
tamamn bu konuda uzmanlam dier bir irkete satmasdr.
Reasrans ihtiyac, sigorta irketleri tarafndan alnan byk risklerin ayn anda gereklemeleri
durumunda hasar demelerinde sknt yaanmamas ihtiyacndan kaynaklanmaktadr.
Reasrans yaptrmak; sigorta irketine riski yayabilme, risk kabul kapasitesi ve esnekliini
arttrmas ve kurumun mali yapsn glendirmesi gibi ilave faydalar salar.
Temelde reasrans, sigorta irketlerinin sahip olduu risklerinin baka irketlere (reasrans
irketlerine) sigortalanmasdr.
Reasrans yaptran irkete sedan irket, reasrans yapan irkete reasrr irket denir.
11-KARILIKLI SGORTA NEDR?
Karlkl (mtel) sigorta, sigortal ve sigortac sfatlarnn birlemi olduu sigorta irketi
eididir. Genellikle kooperatif irket eklinde kurulur, sigortallara gerek kar datmak gayesi
gder.
12-CAN SGORTALARI KAA AYRILIR?
- Hayat Sigortas - Hastalk ve Salk Sigortas - Kaza Sigortas

13-EKN UNSURLARI NELERDR?
- ek kelimesi
- Kaytsz ve artsz olarak belirli bir bedelin denmesi iin havaleyi,
- deyecek kimsenin (muhatap-banka) ad(nvan),
- deme yeri,
- Keide gn ve keide yeri,
- eki keide edenin (keidecinin) ismi-nvan ve imzas.
14- BAYRAK AHADETNAMES NEDR
Bayrak ahadetnamesi, Trkiye dnda bulunan ve Trk bayra ekme hakk olan bir gemiye, bu
hakkna ilikin olarak, bulunduu yerdeki Trk konsolosu tarafndan verilen belge. Gemi
tasdiknamesi yerine geen bayrak ahadetnamesi, dzenlendii tarihten sonraki bir yl iin geerli
olur. Yolculuk, zorlayc nedenler yznden uzadnda, bu sre de uzar. Yolculuun ne gibi
zorlayc nedenler yznden ve ne sreyle uzad konusu ancak seyir defteriyle kantlanabilir.
15- DONATMA TRAK NEDR?
(Association of ship owners) Birden fazla kiinin, ortak mlkiyet biiminde sahip olduklar bir
gemiyi, yaptklar szleme uyarnca, tmnn ad ve hesabna deniz ticaretinde kullanmalar
durumunu ifade eder (TTK. m. 951) Szlemede aksi kararlatrlm olmadka, donatma 70
itirakinde iler ortak donatanlarn kararyla yrtlr. Kararlar ounlukla alnr. Donatma
itiraki ilerinin ynetimi iin, ounluk karan ile, bir gemi mdr de atanabilir.
Gemi mdr, donatma itirakinin btn normal ilemlerini ve yasal tasarruflarn yapmaya
yetkilidir. Gemi mdrnn ayrca, kaptan atama ve grevine son verme yetkisi de vardr. Ancak
donatma itirakine kar hesap vermek de onun sorumluluudur.
Kar ve zarar, ortak donatanlara gemideki paylar orannda datlr. Ortak donatanlarn her biri
dierlerinin onay aranmakszn, diledii anda itirak payn bakalarna devredebilir. Donatma
itiraki, ounluk kararyla sona erdirilebilir. Geminin sat da bu ekilde yaplabilir ve ayn
sonucu dourur.
16-BALAMA LMANI NEDR?
Balama liman, gemiye ait seferlerin ynetildii limana verilen addr. Balama liman kural
olarak, donatann ticaret merkezinin bulunduu limandr. Ama geminin sahibi tzel bir kiiyse,
balama liman tzel kiinin merkezinin bulunduu liman olur; geminin seferleri baka bir
limandaki ube tarafndan ynetiliyorsa, ubenin bulunduu liman balama liman kabul edilir.
Bir geminin seferlerinin ynetildii yer, bir limanda deil de karada ya da gemi bordasnda ise,
donatan gemisini diledii sicil dairesine tescil ettirebilir. Tescil liman da geminin balama liman
olur. Eer bu yer bir yabanc limanda ise, gene donatan istedii sicil dairesinde gemiyi tescil
ettirebilir ve gemi seferlerinin ynetildii yabanc liman balama liman saylr.
Trk Ticaret Kanununa gre, her geminin bir balama liman olmaldr. Gemi tescil edilirken
balama limannn tescili de zorunludur. Balama liman geminin k tarafna yazlr.
Donatana kar alacak btn davalarda yetkili mahkeme, balama liman mahkemesidir.
Kaptann donatan temsil yetkisi, gemi balama limannda bulunduu srada daha snrldr.
17-ESNAF LE TACR ARASINDAK FARK NEDR?
507 sayl Esnaf ve Sanatkrlar Kanunu'na gre: esnaf; ticari kazanc, daha ok beden gcne
dayanan, ou zaman kendi bana alan ve tccar saylamayacak olan kimselere denir. TACR;
6762 sayl Trk Ticaret Kanunu'na gre kazanc daha ok sermayesine dayanan, genellikle igc
istihdam eden iletme sahipleridir. TCCAR ise; tacirin oulu olup, tacirler anlamnda
kullanlmaktadr.
3. Menfaati kendisine vasi atanacak kiinin menfaati ile nemli lde atanlar veya onunla
aralarnda dmanlk bulunanlar,
4. lgili vesayet daireleri hkimleri.
18- KAMBYO HUKUKUNDA DEF ETLER NELERDR?
1-)Etkisi Ve Etkili Olduu Kiiler Bakmndan Defiler

A-)Mutlak Defiler: Borlu tarafndan senedin yetkili yasal alacakllarnn hepsine kar ileri
srlebilen defilerdir. RN: Sahtelik iddias, ehliyetsizlik defi, temsil yetkisinin bulunmad
defi, imzann bask ve zor neticesi atld defi, ekil noksan vs.
B-)Nisbi Defiler: Borlu tarafndan yalnzca muayyen bir senet alacaklsna kar ileri srlebilen
defilerdir.
RN: Takas defi, alt ilikinin geersiz olduu defi, muvazaa, gabin, zapt, ayp, hatr senedi 71
olduu defi, yeni vade kararlatrld defi vs.
2-)Nitelikleri Bakmndan Defiler

A-)Senet Metninden Anlalan Defiler: Bu defiler senet metnine yani senedin arkasna, nne,
alonja ve ciro zincirine baklarak anlalabilecek olan defilerdir. Kolay anlalmasnn sonucu
olarak herkese kar ileri srlebilirler yani mutlak defi olutururlar.
19-LMTET RKETTE ORTAKLARIN SORUMLULUKLARI NELERDR?
Yeni TTK'nn 573/2'nci maddesinde ortaklarn sorumluluu dzenlenmitir. Buna gre, ortaklar,
irket borlarndan sorumlu olmayp, sadece taahht ettikleri esas sermaye paylarn demekle ve
irket szlemesinde ngrlen ek deme ve yan edim ykmllklerini yerine getirmekle
ykmldrler. Yani ortaklar iin aslolan irkete sermaye koyma borcudur.
Ancak, irket szlemesinde ngrlmek kaydyla ortaklara ek deme ve yan edim
ykmllkleri de getirilebilecektir.
18-KONMENTO NEDR?
Konimento, ya da tama senedi zerinde ykleyici, alc, ihbar mercii den balayarak her trl
bilginin yer ald kymetli evraktr. Gemiye yklenilen bir maln teslim alndn gsteren,
gnderenin ve alcnn adlarnn yazl olduu hukuki belgedir. Maln alcsna genellikle nceden
gnderilen bu belge, alcnn mal zerindeki mlkiyet hakkn gsterir.
Alc, bu belge olmakszn mallar teslim alamaz
20-CAR HESABA GERLMEYEN ALACAKLAR NELERDR?

Cari hesaba geirilemeyen alacaklar TTK Madde 91'de saylmtr.

Buna gre;
a) Takas mmkn olmayan alacaklar.
b) Belirli bir ynde sarf edilmek zere para ve mallardan doan alacaklar. rnein, bir ahsn
alacann denmesi iin ayrlan para.
c)Emre amade tutulmak zere teslim olunan para ve mallardan doan alacaklar.
Baz alacaklarn cari hesaba geirilmesi, TTK 88/2-3 uyarnca baz artlara balanmtr.
Bunlar; Szlemenin yaplmasndan nce domu alacaklar
Henz muaccel olmayan (vadesi gelmemi olan) alacaklar.
Cari hesaba geirilemeyen ve geirilmesi baz artlara bal alacaklarn dnda, kural olarak cari
hesap szlemesinin yaplmasndan sonra domu ve muaccel hale gelmi tm alacaklar cari
hesaba geirilebilir.
72
1-KENCE YASAINDAN BAHSEDNZ?
AHS m.3 bireylerin vcut btnln ve insanlk onurunu koruyan, insann insanca
yaayabilmesi iin getirilmi olan yasaklardan birini yani ikence yasan dzenlemektedir. lgili
maddeye gre; Hi kimse ikenceye, insanlk d ya da onur krc ceza veya ilemlere tabi
tutulamaz. Hkm AHS in emredici ve en ksa hkmlerinden biridir. Ancak hkm ksa olsa
da yorum yoluyla geniletilmeye msaittir. kence grmeme hakk kiinin yalnzca insan
olmasndan kaynaklanan en temel haklarndan biridir ve mutlaktr.
AHS m.3 taraf devletlere pozitif ve negatif olmak zere iki tr ykmllk yklemektedir.
Negatif ykmllk, devletin herhangi bir organ vastasyla bireyleri ikenceye maruz
brakmamasdr AHS in devletlere yklemi olduu pozitif ykmllk ise, yetki alannda
yaayan herhangi bir bireyin ikence veya insanlk d muamele ile karlamamas iin gerekli
tm tedbirleri almas ve kt muamele iddialarn etkili bir ekilde soruturmadr.
AHS m.3n taraf devletlere yklemi olduu pozitif ykmllklerden bir dieri de devletlerin
yetki alannda yaayan bireylerin ikence ve insanlk d muamele uygulamalarna maruz
kalmamalar iin gerekli nlemleri almalardr.
73
1-KADASTRO NEDR?
Yzey ve engebeleri inceleme, ykseltileri hesaplama metodu. Dnya zerindeki tabii ve yapma
engebelerin harita ve planlarda belirtilmesi gayesiyle bu husus devlet tarafndan tespit edilmitir.
Kadastronun gayesi salam ve ak bir tapu sicili sistemi kurmaktr
2-TZEL KLERE TEBLGAT NASIL YAPILIR?

Tzel kiilere tebli yetkili temsilcisine veya birden fazla yetkili temsilci varsa yalnz birisine
yaplr. Gerek ve tzel kiilere ait ticari iletmelerin ilemlerine ilikin tebligatlar, ticari iletmenin
o ilemde bulunan yetkili temsilcisine yaplr.
Tzel kiiler adna tebligat almaya yetkili kiilerin herhangi bir sebeple mutat i saatlerinde
iyerinde bulunmamas veya o srada evrak bizzat alamayacak durumda olmalar halinde, tzel
kiinin o yerde srekli alan personel veya mstahdemine yaplan tebligat geerli saylr. Ancak
bu kiinin esasen tzel kiinin o yerdeki tekilatnda bu ilerle grevlendirilmi bir kii olmas
gereklidir. Byle bir kiinin bulunmamas halinde bu husus tebli mazbatasnda belirtilerek o
yerdeki dier bir memur veya mstahdeme tebligat yaplr.
3-SVL TAATSZLK NE DEMEKTR?

a) u ya da bir lde adil ilikilerin hkm srd demokratik bir sistemde ortaya kan ciddi
hakszlklara kar, yasal imkanlarn tkendii bir noktada, son bir are olarak bavurulan,
anayasa ya da toplumsal szlemede ifadesini bulan, ortak adalet anlayn temel alan, iddeti
reddeden, yasa d politik bir edimdir.
b) Hukuk devleti idesinin ierdii stn deerler uruna, kamuya ak ve yasaya aykr olarak
gerekletirilen, bu srada nc kiilerin hakkn inemeyen, barl bir protesto eylemidir.
4- SLEYMAN AH TRBESNN YER NEDEN KALDIRILDI , ID BR TERR RGT

M?
Sleyman ah Trbesi ile Sleyman ah Sayg Karakolu [1] ve bulunduu alan Suriye'nin Halep
ilinin Eme ky snrlar ierisinde bulunan, Trkiye'nin kendi snrlar dnda sahip olduu
ekslav statsndeki tek toprak parasdr.
Trbe'de Osmanl mparatorluu'nun kurucusu ve ilk padiah Osman Gazi'nin dedesi ve
Erturul Gazi'nin babas Sleyman ah'n ve iki askerinin naalar bulunmaktadr.[2] Trbede
yatan Sleyman ah'n Osman Gazi'nin dedesi olan Sleyman ah deil, I. Klarslan'n babas
Kutalmolu Sleyman olabilecei konusunda farkl grler bulunmaktadr.
13 Mart 2014 tarihinde zgr Suriye Ordusu (SO) ile Irak ve am slam Devleti (ID) adl grup
arasndaki atmalar sonucu Karakozak ky ve trbenin bulundu blge ID kontrolne
geti.[14] 20 Mart 2014 tarihinde ID, YouTube zerinden yaymlad bildiride Sleyman ah
Trbesi'nin gn ierisinde boaltlp Trk bayra indirilmedii takdirde trbeyi yerle bir
edecekleri tehdidinde bulundu.[15] Bunun zerine Trkiye, gvenlik tedbirlerini artrarak en st
seviyeye getirdi. Gaziantep Beinci Zrhl Tugay Komutanl'ndan da ara ve personel takviyesi
yapld.
Snr hattnda bulunan mevcut nbet kulbelerine ilave kulbeler yaplarak askerler
konulandrld.[16] Ayrca Dileri Bakan Ahmet Davutolu, Sleyman ah Sayg Karakolu iin
kriz masas kurulduunu aklad 22 ubat 2015'te TSK, ah Frat isimli bir operasyon ile trbede
bulunan 40 askeri lkeye geri getirmek iin Suriye'ye girdi.
Operasyonda 572 asker[24] ve 20. Zrhl Tugaya bal M-60 A3 tipi 50 adet tank ile birlikte snrda
devriye grevi yapan F-16 uaklar[25] grev almtr. Trbede bulunan Sleyman ah'n naa ve 74
dier manevi deeri bulunan eyalar alndktan sonra Sleyman ah Trbesi ve yakndaki karakol
patlayclarla havaya uurulmutur.
Trbe imha edildikten sonra blgedeki Trk askerleri, anlurfa zerinden Trkiye'ye geri ekildi.
Operasyon srasnda bir ara kazasnda bir asker hayatn kaybetti.
5- ELEKTRONK TEBLGATI ANLATINIZ?

Elektronik Tebligat (e-Tebligat), Tebligat Kanunu'nda belirlenen tebligat karmaya yetkili
merciler tarafndan elektronik ortamda hazrlanan tebligatlarn e-Tebligat Ynetmeliine uygun
olarak deitirilemez ve inkar edilemez bir ekilde kaytl elektronik posta (PTTKEP) yoluyla
alclarna iletilmesidir. Elektronik ortamda gnderilecek ve posta kutusuna dtkleri tarihten 5
gn sonra tebli edilmi saylacak. Hkme gre, gerek kiiler iin elektronik tebligat isteklerine
braklrken, Anonim, Limited ve Sermayesi Paylara Blnm Komandit irketler iin elektronik
tebligat zorunlu hale getirildi. Maddeye gre elektronik tebligatn zorunlu nedenlerle (teknik
altyap nedenleri) tr yaplmamas durumunda, tebligatn dier usullerle yaplaca kabul
edildi. Elektronik tebligat, muhatabn elektronik posta adresine ulat tarihi izleyen beinci
gnn sonunda muhataba tebli edilmi saylacak.
75
Bu sorularn cevaplandrlmas grup yeleri tarafndan yaplmtr.

Btn haklar
ADL VE DAR HAKMLK PLATFORMU YELERNE ATTR
Themis Eitim Kurumlar

ve
Themis & Justice Hukuk Kitaplar Adna
Baarlar Dilerim
Murat Kaymak
Yrdn yolda, nndeki engelleri gryorsan,

gzn hedeften ayrmsn demektir,
gzn her zaman hedefinde olsun

2015 Adli̇ Yargi Mülakat Sorulari Ve Cevaplari

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

2015 Adli̇ Yargi Mülakat Sorulari Ve Cevaplari

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

mit Kaymak Koordinatrlnde

THEMIS ETM KURUMLARI & JUSTICE & THEMIS HUKUK KTAPLARI

2-HSYKNIN YAPISINI AIKLAYINIZ?

12 Eyll 2010 tarihinde yaplan Anayasa deiiklii ile HSYKnn;

3-ANAYASA MAHKEMESNN YAPISINI AIKLAYINIZ?

Anayasa Mahkemesi 17 yeden oluur. yelerini cumhurbakan ve TBMM seer. Anayasa

4-ANAYASA MAHKEMES YELER HAKKINDA NCELEME VE SORUTURMAYI

5-ANAYASA MAHKEMESNN YELERNN SEMN ANLATINIZ?

6- ANAYASADAK EGEMENLK YETKS NASIL TANIMLANMITIR?

Anayasas'nn 6. Maddesi; egemenlik, kaytsz artsz milletindir.

7-HAKMLK TEMNATINI AIKLAYINIZ?

8- AYM YELERNN GREV SRES VE GREVLERNN SONA ERME HALLER

-yelik sresi ve teminat

9-ULUSLARARASI SZLEMELERN NORMLAR HYERARSNDEK YER NEDR?

10-ZEL HAYATIN GZLLN SINIRLAMA SEBEPLER NELERDR?

zel Hayatn Gizlilii ve Korunmas

11-ACELE KAMULATIRMA NEDR?

(2) Son soruturmann alp almamasna;

2-DANITAY YELERNN DENETMN ANLATINIZ?

3- KAYMAKAM VE VALNN ATANMA EKLLER NELERDR?

- Vali: ileri Bakanlnn nerisi zerine, Bakanlar Kurulu'nun karar ve Cumhurbakannn

4-DANITAYIN GREVLER NELERDR?

5-KMLER SORUTURMA ZNNE TAB?

Madde 4 Cumhuriyet basavclar, memurlar ve dier kamu grevlilerinin bu Kanun kapsamna

Madde 3 Soruturma izni yetkisi

2-DAR YARGIDA TARAF DEKLN ANLATINIZ ?

3-YUKTAN HMKYA YAPILAN ATIFLAR NELERDR?

3-HAPS CEZASININ SEENEK YAPTIRIMLARA EVRLMESNN ZORUNLU OLDUU

4- GENEL AF ZEL AF NEDR ANLATINIZ?

5-KESN HKM NEDR?

6-ADL KONTROL NEDR?

7- GVENLK PAKET VE GZALTI SRELERN ANLATINIZ?

Yenilikler: Yeni dzenlemeyle birlikte molotofkokteyli saldr arac saylacak.

9-TZEL KLERE GVENLK TEDBR UYGULANMASINI CEZA HUKUKUNUN HANG

Tzel kiilerin ceza sorumluluu konusundaki gr ve dnceler bir btn olarak

10-CEZA ZAMANAIMINI KESEN SEBEPLER NELERDR?

11-FKR TMA NEDR?

13-ZNCRLEME SUU AIKLAYINIZ?

14-YKMLLKLERN ATIMASINI ANLATINIZ?

16- KAYETE TAB SULAR HANGLERDR?

5271 Sayl kanun Madde 100.

19- CUMHURBAKANINA HAKARET SUUNU ANLATINIZ?

yerine CMK 172/1. maddesi uyarnca, kovuturma olanann bulunmamas sebebiyle

20-CEZA HUKUKUNDA HMANZMN ETKLERN AIKLAYINIZ?

Hmanist doktrin evrenseldir. Bu adan tm hukukular arasnda birletirici bir rol

21-ADL YARGILANMA HAKK AHMDE KAINCI MADDEDE DZENLENMTR VE

AHS - MADDE 6 ADL YARGILANMA HAKKI

22- KANUNLK LKES LE GERYE YRME YASAI NEDR TANIMLAYINIZ? 17

24- DAVA ZAMANAIMINI(SORUTURMA, KOVUTURMA ) NELERDR?

5237 Sayl kanun, m.6/f; silh deyiminden;

26-CEZANIN BELRLENMESN AIKLAYINIZ?

5237 Sayl Kanun Madde 61 - (1) Hkim, somut olayda;

27-SUUN UNSURLARI NELERDR?

Suun unsuru vardr;

1-) Kanuni Unsur

2-) Maddi Unsur

3-) Manevi Unsur

28-CEZA VERLMESNE YER OLMADIINA DAR KARARI AIKLAYINIZ?

29-KORUMA TEDBRLER NEDENYLE TAZMNAT HANG HALLERDE STENEBLR?

-Tazminat istemi Madde 141

-Tazminat isteminin koullar: Madde 142

Tazminatn geri alnmas

30-MSADARE GVENLK TEDBR, EL KOYMA KORUMA TEDBRN AIKLAYINIZ?