tin trnh, mt phng php hay mt lot cc mi quan h gia v trong

nhng ngi cng lm vic t cc mc tiu chung trong mt t chc. N

l mt tin trnh lin tc hng ti s tng trng v pht trin ca t chc.
Qun tr x hi, theo Hanlan, ch trng vo cc chnh sch, hoch
nh v qun tr hng ha v dch v c lin quan ti cc thit ch chnh tr,
x hi v kinh t v lin quan ti cc quyt nh phn b ti nguyn quc gia
i vi nhng nhu cu an sinh x hi. Ni chung qun tr x hi ni ti qun
tr trong cc lnh vc sc khe, gio dc v nhng lnh vc pht trin x hi
khc.
Qun tr an sinh x hi cp c th hn ti cc tin trnh qun tr
trong mt c s an sinh x hi, s hnh thnh cc chnh sch v k hoch
ca c s v vic thc hin bng cc chng trnh v dch v cho tng nhm
thn ch c th. N cng c xem nh l qun tr c s x hi.
Qun tr cng tc x hi l mt phng php ca cng tc x hi c
lin quan ti vic cung ng v phn phi cc ngun ti nguyn x hi gip
con ngi p ng nhu cu ca h v pht huy tim nng bn thn. Ngi
ta cho rng khi chuyn i cc chnh sch x hi thnh cc chng trnh v
dch v, nh qun tr cng tc x hi p dng mt s tng hp cc phng
php cng tc x hi vo tin trnh qun tr. Theo Walter Friedlander, qun
tr cng tc x hi l mt phng php ca cng tc x hi da vo cc
nguyn tc v k thut ca khoa hc qun tr ni chung nhng cp n
nhng cng vic c th ca cng tc x hi l nhn din v gii quyt cc
vn ca con ngi v tha mn cc nhu cu con ngi. Skidmore tm tt
qun tr cng tc x hi l hnh ng ca i ng nhn s s dng cc tin
trnh x hi chuyn i cc chnh sch x hi ca c s bng vic cung
ng cc dch v x hi.

BI 1: QUN TR CNG TC X HI

I. Tm quan trng
Qun tr cng tc x hi l phng php quan trng ti a ha tnh
hiu qu ca cc chng trnh hot ng cng tc x hi gii quyt cc
vn x h v ci thin iu kin x hi tt hn.
Qun tr cng tc x hi cung cp nn tng thc hnh cng tc x
hi lin quan n cc chc nng ca c s x hi. Cht lng thc hnh
cng tc x hi phn ln ph thuc vo cch qun tr ngnh cng tc x hi.
II. c im
Sau y l nhng c im ca qun tr cng tc x hi:
1. S dng cc nguyn tc v k thut ca qun tr tng qut;
 2. S dng trit l, mc ch v cc chc nng ca cng tc x hi, cc
phng php chn on x hi, phn tch v tng hp cc nhu cu ca
c nhn, nhm hay cng ng, v s dng vic tng qut ha nhm
thay i v pht trin cc mc ch v chc nng ca c s;
3. Trng tm ch yu l tin trnh gip c nhn, nhm v cng
ng;
4. Qun tr cng tc x hi l lm vic vi con ngi da vo kin thc
v hiu bit hnh vi con ngi, cc mi quan h nhn s v cc t
chc phc v con ngi;
5. Cc phng php cng tc x hi khng ch c s dng cung
cp dch v m cn trong tin trnh qun tr v cc mi quan h vi
nhn vin.
III. Cc hot ng
Theo Trecker nhng hot ng ch yu thuc v trch nhim qun tr
bao gm:
1. Kho st cng ng;
2. Xc nh mc ch ca c s chn la;
3. Cung cp cc ngun ti chnh, lp ngn sch v k ton;
4. Trin khai cc chnh sch ca c s, cc chng trnh v bin
php thc hin;
5. Lm vic vi ban lnh o c s, nhn vin chuyn nghip v
khng chuyn nghip, ban iu hnh, cc y ban chuyn mn v
nhng ngi tnh nguyn;
6. Cung cp v bo tr my mc, thit b v hng ha vt dng;
7. Trin khai k hoch, thit lp v duy tr cc mi quan h hiu
qu vi cng ng v cc chng trnh tng cng s hiu bit
vi cng ng;
8. Gi gn y v chnh xc cc t liu hot ng ca c s v
lp bo co u n;
9. Lng gi lin tc chng trnh hot ng v nhn s, k hoch
v t chc nghin cu kho st.
IV. Cc kha cnh
Cc kha cnh ca qun tr cng tc x hi bao gm chc nng, c cu
t chc v tin trnh.
1. Chc nng
Qun tr cng tc x hi c cc chc nng sau:
 - L phng tin gii quyt cc nhu cu x hi c nhn din
thng qua cc dch v x hi cng hoc t;
- l hnh ng x hi ci tin hoc a ra cc dch v mi
p ng nhu cu ca cc nhm thn ch c th hay ca mt
cng ng;
- l vic ra quyt nh mi cp qun tr.
2. C cu t chc
Cu trc t chc bao gm nhng b phn / n v khc nhau ca c s
thc hin cc nhim v t mc tiu ca t chc. N bao gm :
- Nghin cu cu trc t chc nh l mt thnh phn ca t chc;
- Hiu rng c s an sinh x hi c ra mt cu trc t chc
qun tr.
3. Tin trnh
Qun tr cng tc x hi l mt tin trnh lin tc, nng ng v ton
b nhm tp hp con ngi, ngun ti nguyn v mc ch nhm hon
thnh mc ch ca t chc l cung ng cc dch v x hi. N da vo kin
thc v bn cht con ngi v t chc phc v con ngi thit lp v duy
tr mt h thng n lc tham gia v hp tc tt c cc cp trong t chc.
Trecker ch ra rng tin trnh qun tr cng tc x hi c t nht ba
chiu kch quan trng:
- Ni dung trng tm l nhim v cng vic phn cng trong c
s. S giao ph trch nhim rng ri trong c s nh phn cng
cng vic v chc nng cho mi cp;
- Cng ng ni c s hot ng c nh hng n mc ch v
cc chng trnh ca c s v n va l ngun h tr va l i
tng ca cc dch v;
- Bu khng kh tm l trong con ngi by t cm ngh v s
tch cc mt khi uc nh qun tr khai thc thch hp s to nn
sc mnh t c mc ch ca c s.
V. Cc yu t
Trecker xc nh nhng yu t chung quan trng ca tin trnh qun tr
cng tc x hi l:
- Qun tr l mt tin trnh lin tc, nng ng;
- Tin trnh c vn ng hon thnh mt mc ch chung;
- Ti nguyn nhn s v vt lc c khai thc t mc ch
chung;
 - Phi hp v hp tc l phng tin khai thc ngun ti
nguyn nhn lc v vt lc;
- Hm trong nh ngha l nhng yu t hoch nh, t chc v
lnh o.
VI. Qun tr v Qun l
Rino J.Patti s dng hai thut ng qun tr v qun l nh nhau. ng
ta lu rng qun l c nhn vin x hi s dng ngy cng nhiu m
t cng vic m h lm. c nhiu c gng phn bit hai thut ng nhng
nhng khc bit ny khng c chp nhn hon ton, v mt lch s, trong
cng tc x hi v trong c s an sinh x hi phi li nhun, t qun tr
(administration) c thch s dng hn t qun l (management) bi t
qun l mang v kim sot v nhm ti li nhun vn khng c a thch
trong an sinh x hi thi . Qun l khi c s ng nh l mt danh t
ni ti mt s t ngi nm gi cc v tr cao nht trong s t chc ca c
s. Kettner cho rng c mt s khc bit quan trng gia qun l v qun tr
l qun tr ch yu xy dng chnh sch cn qun l l thc hin chnh
sch. C ngha l qun tr l chc nng ca gim c / ban gim c cn
qun l l hot ng ca nhn vin.
Qun l l hot ng phn b v s dng ngun ti nguyn (nhn lc,
tin bc, my mc vt liu, phng php, thi gian, khng gian, v nhng
th khc) t c mc tiu ca t chc. N bao gm nhng nhim v
thit lp v duy tr mt mi trng ni b trong con ngi lm vic cng
nhau trong cc nhm c kt qu v hiu qu t mc tiu nhm. Nh
vy, qun l l cc chc nng c nhn vin x hi cc cp thc hin
trong cc c s phc v con ngi nhm hon thnh mc ch ca t chc.
VI. Ngun gc qun tr trong khoa hc qun l
c nhng n lc ci thin cng vic ca cc c s x hi nhm t
hiu qu v s chu trch nhim v hc hi kinh nghim qun tr ca cc t
chc kinh doanh. Mt khc cc nh l thuyt qun tr nh Peter Drucker,
chuyn s ch ca h vo cc t chc phi li nhun v mt s ngi a
nhng cng ngh ny vo cc c s x hi. Mc d h nhn ra nhng khc
bit gia t chc li nhun v t chc phi li nhun v khuyn co khng
nn iu hnh t chc phi li nhun nh t chc v li nhun, Drucker v
nhng ngi khc c cng ch ra cch thc p dng nhng cng c p
dng trong kinh doanh vo cc t chc phi li nhun mt cch hu ch.
Nhn vin x hi ngy nay cng ngy cng c gi l nh qun tr v h s
dng cch thc qun tr theo mc tiu (MBO), hoch nh chin lc v cc
cng c khc trong bi cnh qun tr cng tc x hi.
Cc l thuyt qun tr / t chc
Qun tr khoa hc do Frederick Taylor ra vo nhng nm u
1900. Taylor gi nh rng ngi cng nhn c thc y ch yu bng s
m bo v ti chnh v bu khng kh lm vic n nh m bo c tr
lng y v u n. H lm vic hp l. H a thch cng vic gin n
v cn hng dn v gim st. Qun tr vin a ra p dng nhng cch
thc tt hn tng nng sut lao ng ca cng nhn s dng mt
phng thc tt nht lm vic. N nhn mnh vic phn cng lao ng,
s dng ng h bm gi v nghin cu cc ng tc. Ngi cng nhn c
xem l con ngi kinh t hay ngi ta i x nh l ci my, b thc y
bi tin thng, tin hoa hng v tr lng theo sn phm.
Qun tr hnh chnh c bit n nhiu qua cc cng trnh ca
Henry Fayol v Mary Parker Follett. Fayol tn thnh 14 nguyn tc qun tr
cn bn c Follett pht trin su hn gm nhu cu v s nhy cm ca
qun tr vin i vi c nhn con ngi. Henry Gantt a ra mt biu thi
gian (biu Gantt) gip cho cng vic sn xut c hiu qu. Nhng ni
dung ny s c bn lun trong nhng phn khc.
Qun tr c in c lin quan ti thuyt hnh chnh th li ca Max
Weber. ng ta tin rng thuyt hnh chnh th li l l thuyt t chc l
tng ca th k 20. M hnh th li l mt m hnh t chc c xy dng
theo cc nguyn tc cao tnh hiu qu. Weber t trng tm vo vic sp
xp khch hng (x l khch hng) thng qua cc phng php cng tc
nhn s v xy dng c cu t chc c nhn mnh n qun tr khoa hc v
qun tr hnh chnh t hiu qu kinh t (li nhun). Nhng cng vic
ny s c tho lun trong phn T chc.
Trng phi qun tr da vo mi quan h nhn s ra i sau cc
nghin cu ni ting ca Elton Mayo c bit di tn gi l cc th nghim
Hawthorn. Cc tc gi khc c ng gp cho trng phi ny l: Abraham
Maslow, Frederick Herzberg v David McClelland. Nghin cu ca Mayo a
n kt lun rng nhng vn x hi (nh c tham gia vo nhm, s
tha nhn v quan tm trong qun l) cng nh ni dung cng vic nh
hng n nng sut lao ng ca ngi cng nhn. Cc nhu cu ca c
nhn phi c t chc xem xt m bo nng sut cao. Khi nim con
ngi x hi nhn mnh nhng yu t phi vt cht khi thc y ng vin
nng sut ngi cng nhn. Lm vic phc tp nhiu hn v ha nhp vi
nhng ngi khc ch khng phi chuyn mn ha v sn xut dy chuyn
l ph hp vi cc nhu cu x hi ca con ngi.
Trng phi hnh vi gn vi hnh vi lnh o c nhn din, lu
gi v xc minh. Mng qun l ( qun l) pht trin vo nhng nm 1950
v c Robert Blake v Jane Mouton hon chnh sau c s dng rng
ri nh l khung kho st cc kiu lnh o hin hu. Nm 1960, Douglas
McGregor vit mt trong nhng cun sch c gi tr v lnh o, l cun
Kha cnh con ngi ca doanh nghip trong ng a ra hai l thuyt
lnh o da trn bn cht con ngi v cng vic. Mt l thuyt ng gi l
Thuyt X, cn ci kia l Thuyt Y. Nhng l thuyt ny v cng tc lnh o
s c bn lun trong nhng phn khc.
Trng phi Qun tr ngu nhin da vo nghin cu ca Fred E.
Fiedler. ng ta kt lun rng khng c mt phng thc lnh o no l
tng hay mt cch qun l tt nht. Thay vo ng cho rng phong cch
lnh o tt l cch p ng nhng nhu cu ca mt tnh hung c th no
. Nhng tnh hung khc nhau cn nhng quyt nh khc nhau v cch
qun l khc nhau. Tuy nhin, nh qun tr s a ra quyt nh ng n
nu h nh gi ng nhu cu ca tnh hung v c c k nng ra quyt
nh.
Qun tr cht lng ton th l mt cch tip cn khc nhm thay
i cc mi quan h v tin trnh ni lm vic nng cao thc hnh cng
vic do W. E. Deming xng. Trong , nhng cch thc thc hnh cng
vic ch yu nh t trng tm vo khch hng, s cam kt ca ton t
chc trong vic ci tin lin tc v lm vic theo nhm c xem nh dn
n c cht lng (t phi lm li, khch hng hi lng hn hay nhng i
hi hp php ca khch hng) ln nhng thnh qu lin quan n cng vic
nh s tha mn (ca cng nhn), truyn thng (tch cc hn) v nhn thc
(tch cc hn) v mi trng lm vic. ng ta c tnh rng cng nhn ch
chu trch nhim 15% nhng vn cn ngi qun l chu trch nhim
85%. V vy cn n s cam kt ca ton th t chc t ngi iu hnh
cho n nhn vin cp thp nht. Qun tr cht lng ton th (TQM) nhn
mnh ci tin lin tc v loi b cc khim khuyt trong b my t chc v
cc hot ng ca n.

BN CHT CA C S AN SINH X HI

I. nh ngha
C s an sinh x hi l c s thc hin cc nhim v qun tr t
c mc ch x hi.
Mt c s an sinh x hi hnh thnh khi nhiu ngi nhn ra mt nhu
cu cha c p ng, mun p ng nhu cu , xin php cng ng p
ng nhu cu , v nhn trch nhim php l bo m cc ngun ti nguyn
hoc to ra ti nguyn chng c s dng vo mc ch c th ng i
tng, khng s dng vo mc ch khc.
II. Cc kiu c s an sinh x hi
C bn c hai kiu c s x hi: cng v t. Cc c s cng thng
gn vi b my hnh chnh nh cc b / s an sinh x hi. Nhn vin x hi
lm vic cho nh nc theo cc quy nh v lut dch v dn s. Nhng lut
l v quy nh ny c th cp lin bang / quc gia, tiu bang hoc cc cp
a phng. Nh nc thng qua c quan lp php, l c quan thm quyn
iu hnh cc c s cng lp.
Khu vc t bao gm cc c s phi li nhun v c s v li nhun. Cc
c s phi li nhun c phn lm hai loi: thuc gio phi v khng thuc
gio phi. Cc c s thuc gio phi l nhng c s c ti tr bi cc t
chc tn gio hay cung cp dch v cho cc thnh vin ca mt nhm tn
gio no . Th d, cc hi t thin Thin cha gio v cc dch v x hi
Lutheran. Ngy nay, cc c s thuc gio phi ny c gi l cc t chc
da vo lng tin / c tin (FBO).
Cc c s phi li nhun da vo s h tr t thin v c bit n
nh l nhng t chc phi chnh ph (NGO). Chng c th l t chc cp quc
gia hay cp cng ng cung cp dch v p ng cc nhu cu c xc nh
ca cng ng. Quy ch bao gm : cc dng thn ch phc v, phm vi
vng / lnh th hot ng, cc chng trnh v dch v v cc phng php
c s dng. Nhn vin v tnh nguyn vin c trch nhim vi ban iu
hnh, n a ra hu ht cc chnh sch.
Trong nhng nm gn y cc t chc v li nhun ngy cng tr
thnh cc doanh nghip phc v con ngi c bit trong lnh vc nh nui
dng, nh chm sc sc khe, cc trung tm tr liu tp trung, v chm sc
ban ngy ngi ln v tr em. Mc d nhng t chc ny thu mn nhn
vin x hi v nhng chuyn gia khc, cc c s v li nhun c s hu v
l hot ng ging nh bt c doanh nghip khc.
Hai bng sau y trnh by kiu cc t chc theo quyn iu hnh v
theo ngun ti tr.
Bng 1. Kiu c s theo quyn iu hnh

Kiu c s Quyn iu hnh

- Hp nht vi quc gia hay a
phng hot ng c tuyn b v
chc nng, nhim v, ph hp hin
php v lut php;
Phi li nhun
- C b my qun l; v / hoc c
t chc nh l mt c s tn gio c
t cch php nhn hoc nh mt c
s khc c lut php cng nhn.
c php v thnh lp bi lut
php; hoc l mt n v cp di
Cng lp
ca mt c s cng lp vi mi quan
h qun l r rng.
S hu (v li nhun) c t chc nh l mt thc th
 hp php nh mt doanh nghip, c
phn, s hu ring hoc trch
nhim hu hn, c hin chng, hp
ng hp tc hay iu khon lin
kt hp php.
Ngun: thng qua bi Hi ng thm nh cc dch v gia nh v tr em
(1997)
Bng 2. Kiu c s theo ngun ti tr

Kiu c s Ngun ti tr ch yu
- Chnh quyn phn b;
Cng lp - Thnh thong t nhn ti tr vi
mc ch c bit.
- ng gp trc tip (chc th,
khon tng);
- Ph dch v;
Phi li nhun - Chnh quyn tr cp v hp ng;
- Qu ti tr;
- Chin dch vn ng gy qu;
- Chm sc y t / tr gip y t.
- Ph dch v;
V li nhun - Chnh quyn tr cp v hp ng;
- Chm sc y t / tr gip y t.

BN CHT CA CC C S AN SINH X HI

Rosemary C. Sarri v Robert D. Vinter cho rng cc c s an sinh x

hi phi c xem nh l nhng h thng qun l hnh chnh v l nhng
h thng x hi. Chng l nhng h thng qun l hnh chnh trong
chng c thnh lp t nhng mc ch r rng, v c cu ni b, cng
ngh v phng thc lm vic c thit k t c nhng mc ch
ny. Chng c nhng chinh sch v th tc hng dn nhn vin thc hin
cng vic phc v thn ch ph hp vi mc ch ca c s. Trong phn
khc s bn lun n m hnh t chc th li.
 Chng cn l nhng h thng x hi thch ng vi nhng p lc ni b
v bn ngoi v chng to nn nhng m hnh khng chnh thc va to
thun li va lm tn hi n vic t c mc ch ca c s. L nhng h
thng x hi, cc c s x hi chu ng nhng p lc t bn ngoi v bn
trong t chc. Nhng yu t chnh tr can thip vo nhng hot ng bnh
thng ca cc c s cng lp nh vic b nhim nhn vin chng hn.
Nhng yu t vn ha x hi thng th hin qua nhng mi quan h thn
mt c th mu thun vi t chc chnh thc.
I. C s an sinh x hi nh l mt h thng x hi
1. Bn cht ca mt h thng x hi
Mt h thng x hi l mt tng th vi mi b phn c mi quan h
vi mi mt b phn khc v tt c u c quan h ph thuc ln nhau.
Theo William Lint, h thng l tp hp cc quan h h tng c t
chc, c mc ch ca cc b phn trong thnh tch ca tng th h
thng vt tri thnh tch ca tt c cc b phn. Khi ng dng trong qun
tr cng tc x hi n cp n nhng khi nim mc ch ca c s v s
tng quan gia cc n v khc nhau nh l nhng tiu h thng ca t
chc. Mi quan h h tng v s phi hp ca cc tiu h thng c c l
nh thng tin v mng li truyn thng, c ch ra quyt nh v cc c ch
t to khc tn ti trong mi t chc.
2. Cc c im ca cc h thng x hi
Nhng thuc tnh m v ng Cc h thng u c nhng
thuc tnh ng v m.
- Khi xem xt nhng thuc tnh ng v m ca cc h
thng cn nh rng h thng x hi c th lin thng
nhau v nh hng ln nhau. V th, c s x hi chu
s tc ng ca mi trng bn ngoi, l cng ng;
- Khch hng m c s phc v n t cng ng cng
nh ti nguyn u vo h tr v duy tr cng t
cng ng. y l c im ca mt h thng m. Hu
ht cc h thng u m m c s an sinh x hi l mt
v d;
- Mt h thng ng l h thng khng chu tc ng t
mi trng bn ngoi n. Trn thc t c rt t cc h
thng ng. Khi nim h thng ng c th p dng
cho mt c s m cc chng trnh v dch v ca n
khng thay i cho d c nhng thay i v tnh hnh
kinh t x hi v chnh tr.
 a h thng p dng cho nhiu cp ca h thng v tiu h
thng. Theo Link, kho st a h thng i t cp nh nh cp vi m
ti cp ln nh cp v m ca h thng.
Mt chng trnh do mt c s x hi m trch c th xem bn
thn nh l mt h thng hay mt tiu h thng c lin quan ti cc
chng trnh ca cc c s khc trong cng ng. Qun tr x hi,
qun tr an sinh x hi v qun tr cng tc x hi l mt v d v a
h thng.
S cn bng ca cc h thng hay s n nh l khuynh
hng ca mt t chc (h thng) duy tr s nht qun v n nh
c li trong ni b v gia cc b phn. Chc nng qun l trong mt
t chc l a ra c ch cn bng h thng khng ch bn trong h
thng m cn gia cc tiu h thng.
Mt v d v s cn bng h thng trong mt c s c nhn
thy khi o c nhn vin cao, thnh qu cng vic ng hi lng v
c s chng t p ng nhu cu cng ng cng lc duy tr mt mng
li cc quan h vi cc thnh phn khc nhau trong cng ng.
3. Cc thnh phn ca h thng x hi
Cc thnh phn ca h thng x hi l:
- u vo u vo h thng l con ngi, phng
php lm vic, hay mt khuynh hng v nim tin t
mi trng. Chng tm mt phng thc lin h vi
nhau bn trong h thng. Mt s thay i mt u
vo s tc dng n ton th h thng;
- u ra l kt qu nhng g m h thng ang vn
hnh c lin quan n cc mc ch ca n;
- S lng vt liu a vo mt qu trnh x l
tin trnh bin i u vo thnh u ra.
Minh ha sau y v mt m hnh h thng cn bn c th p dng
vo c s x hi nh l mt h thng x hi.

M hnh h thng c bn

u vo => Qu trnh bin i => u ra

Nhn s Qun l Cc chng trnh
v dch v
Ngn sch
 C s h tng
II. C s an sinh x hi v cc t chc kinh doanh
Mt s so snh gia cc t chc dch v phc v con ngi (cc c s
an sinh x hi) v cc doanh nghip (t chc kinh doanh) c thc hin vi
nhiu chi tit. Sau y l tm tt ngn gn.
1. Mt doanh nghip ra i lm ra li nhun trong khi mt c s
x hi ra i cung ng dch v v thng thng c nh hng phi
li nhun. ni c quyn s hu ngi ta thu ph cung ng dch
v, li nhun khng ch l mc ch duy nht m cn p ng nhu cu
ca cng ng. Nh vy phi tm kim ngun ngn sch ch khng ch
da vo thu ph m thi.
2. Cc t chc kinh doanh ch trng ti hiu qu gia tng li
nhun. Nhu cu khch hng, trch nhim x hi, s cng bng v o
c ngh nghip thng l s mnh to ln i vi cc nh qun l
cng tc x hi hn l i hi tnh hiu qu. C nhng yu cu t
hiu qu m nhn vin x hi thy l khng th chp nhn v mt o
c.
3. Vic kinh doanh phi tch cc li ko s trung thnh ca khch
hng i vi sn phm m bo vic tip tc bn c hng nh l
mt ch bo cho s thnh cng. Tri li, nhn vin x hi khng thc
y s trung thnh ca thn ch v nh vy l to ra s l thuc ni
thn ch. S tr li ca thn ch xin s gip tip tc c xem
nh l du hiu cho thy cc dch v ca c s y khng kt qu v
mc tiu can thip (thng l s c lp v t ch) khng t c.
4. Trong kinh doanh, s cnh tranh l yu t ch yu to ra ng
lc kinh doanh mang tnh nng ng. Tri li, s phi hp v hp tc
c thc y cao gia cc c s an sinh x hi thng qua mng
li chuyn tuyn m bo cung ng dch v cho thn ch khi cn.
C th c nhng cng thng v cnh tranh tm kim ti tr t cc qu
t nhn v cc c s ti tr khc nhng thng l n ha.
5. Phn hi ca khch hng thng qua vic bn sn phm hay
nhng phng tin gin tip khc trong khi cc c s x hi c c
phn hi mt-i-mt trong vic quyt nh tnh kt qu ca nhng
can thip v nh nhng bin php gip thn ch tha mn v nhng
dch v c cung cp.
6. Nhng ch bo thnh cng trong kinh doanh l thng qua vic
bn hng v li nhun kim c trong khi cc c s x hi c mt
vi ch bo nh lng. i khi tin b ca thn ch trong gii quyt
vn d dng c quyt nh nh lng t trng nhiu hn v truyn
thng trong gia nh c ci thin.
 BI 2
VIC THIT LP CHNH SCH TRONG MT C S AN SINH X HI

Phn I - Nhng chnh sch quc t, quc gia v a phng; cc k

hoch v chng trnh
A. Cng c v Quyn Tr em (CRC)
Cng c Quyn Tr em (CRC) l vn kin php lut quc t rng buc
u tin a vo y cc quyn con ngi ca tr em. Tr em c xem
l mt c nhn v l mt thnh vin ca gia nh v cng ng vi cc
quyn ph hp vi la tui v giai on pht trin. Tr em khng phi l ti
sn ca cha m chng cng khng phi l i tng cn c gip ca t
thin. Cng c Quc t Quyn Tr em c ph chun ngy 20/11/1989 v
hiu lc thi hnh nm 1990.
Cng c bo v cc quyn tr em thit lp cc tiu chun v cc dch
v chm sc sc khe, gio dc, php lut, dn s v x hi. Mi quyn u
gn vi nhn phm v s pht trin hi ha ca mi a tr. N gii thch r
rng nhng quyn c bn con ngi m tr em khp ni u c : quyn
sng cn pht trin ti mc y nht; quyn c bo v khng b nhng
tc ng gy hi, b xm hi v bc lt; v tham gia y trong gia nh,
i sng vn ha v x hi. Bn nguyn tc cn bn l: khng phn bit i
x; tt c v quyn li tt nht ca a tr; quyn c sng, tn ti v
pht trin; v tn trng quan im ca tr.
Cng c bao gm nhng im sau y:
1. nh ngha tr em l nhng ngi di 18 tui tr phi lut php
quy nh mi nc quy nh thp hn.
2. Nhng nguyn tc chung, bao gm quyn c sng, tn ti v
pht trin, quyn khng b phn bit i x, tn trng quan im
ca tr v quan tm n quyn li tt nht ca tr, v yu cu
quan tm trc ht n nhng quyn li tt nht ca tr v tt
c nhng iu nh hng n chng.
3. Quyn cng dn v s t do, bao gm quyn c tn gi v quc
tch, t do pht biu, t tng v lp hi, tip cn thng tin v
quyn khng b hnh h tra tn.
4. Mi trng gia nh v chm sc thay th bao gm quyn sng
vi cha m v tip xc vi c cha ln m, c on t vi cha
m nu b tch ri v c cung cp chm sc thay th khi cn
thit.
 5. Sc khe v an sinh cn bn, bao gm cc quyn ca tr khuyt
tt, quyn c sc khe v chm sc sc khe, bo m x hi v
mc sng thch hp.
6. Gio dc, vui chi gii tr v hot ng vn ha, bao gm quyn
c hc hnh v quyn vui chi, gii tr v tham gia vo i
sng vn ha v ngh thut.
7. C nhng bin php bo v c bit bao gm cc quyn ca tr
t nn b nh hng bi xung t v trang tr em trong h thng
t php v thnh nin, tr b tc ot quyn t do v tr em
chu thiu thn kinh t, b bc lt tnh dc hay nhng hnh thc
bc lt khc.
Cng c c hai Ngh nh th cn c cc nc hi vin ph chun
ring. Ngh nh th th nht hn ch vic tham gia ca tr em vo cc cuc
xung t v trang v Ngh nh th th hai cm mua bn tr em, mi dm
tr em v khiu dm tr em. Cc nc hi vin bo co cho y ban v quyn
tr em Lin hip quc v tin thc hin Cng c v cc Ngh nh th
ca n mi nc.
B. Cng c v vic loi b mi hnh thc phn bit i x i vi
ph n (CEDAW)
L hip c quc t u tin v duy nht quy nh nhng quyn ca
ph n khng ch trong dn s v chnh tr m cn trong kinh t, x hi, vn
ha v i sng gia nh. N cn c bit nh l d lut quc t v quyn
ca ph n.
Phn bit i x vi ph n vi phm cc nguyn tc bnh ng quyn
v tn trng nhn phm lm cn tr s tham gia ca ph n so vi nam gii
trong mi lnh vc v pht trin v ha bnh (li ta Cng c CEDAW).
Phn bit i x vi ph n c ngha l bt k s phn bit, loi
tr hay hn ch no da trn c s gii tnh lm nh hng hoc nhm mc
ch lm tn hi hoc v hiu ho vic ph n c cng nhn, th hng,
hay thc hin cc quyn con ngi v nhng t do c bn trong lnh vc
chnh tr, kinh t, x hi, vn ho, dn s v cc lnh vc khc trn c s
bnh ng nam n bt k tnh trng hn nhn ca h nh th no. (CEDAW,
Article 1).
Cng c bo m cho ph n:
- Quyn c hc hnh c cht lng tt;
- Quyn tip cn cc dch v sc khe ton din bao gm k
hoch ha gia nh;
- Quyn tip cn cc ngun tin cho vay v cc hnh thc tn dng
ti chnh khc;
 - Quyn tham gia cc hot ng vui chi gii tr, th thao v vn
ha;
- Quyn quyt nh s con v khong cch gia cc ln sinh;
- Quyn c chia s trch nhim lm cha m;
- Quyn tip cn bnh ng vi cng vic lm, tr cp v bo m
x hi;
- Quyn khng b mi hnh thc bo hnh;
- Quyn khng b mi hnh thc n l v mi dm;
- Quyn bu c, ng c v tham gia vo b my nh nc;
- Quyn i din cho t nc trc quc t;
- Quyn c quc tch, thay i quc tch hay gi li quc tch v
quyn cng dn.
Cc nc tham gia cng c c yu cu hy b mi lut l v chnh
sch mang tnh phn bit i x v thc y s bnh ng bng nhng bin
php thch hp.
Cc nc c nhim v tn trng, thc y, bo v v thc thi cc quyn
ca ph n. Ph n phi tip cn c vi cc chng trnh v dch v
thc hin cc quyn ca h.
Cc nc phi trnh bo co quc gia t nht mi bn nm ln y ban
CEDAW v cc bin php lm tun theo cc rng buc ca hip c.
Cng c c mt Ngh nh th ty chn trong ph n c th tm s
n b cho nhng vi phm cc quyn ca h sau khi vn dng ht cc
bin php lut php t chnh quyn ca h.
C. Cng c v cc Quyn ca ngi khuyt tt
Cng c v Quyn ca ngi khuyt tt c ph chun vo ngy
13/12/2006. Cng c thc y s bo v cc quyn ca ngi khuyt tt
(PWDs) chng li s phn bit i x, g b ro cn h c th ha nhp
x hi. Cng c ti xc nhn rng con ngi, khng k n tnh trng ca
h, u c nhng quyn vn c. Ngi khuyt tt cng c nhng quyn con
ngi vn c nh nhng ngi bnh thng. H c xem l thnh phn c
nhiu thit thi, c bit ph n v tr em khi h chu s loi tr bi gii
tnh v khuyt tt ca mnh.
Cng c khng nh cc quyn ca ngi khuyt tt v gio dc, sc
khe, vic lm, nhng iu kin sng y ,, t do di chuyn, khng b bc
lt v c tha nhn bnh ng trc php lut. Cng c i hi cc quc
gia tham gia m bo rng ngi khuyt tt tip cn c cc dch v cn
bn nh gio dc, sc khe v a ra nhng bin php to c hi bnh ng
trong vic lm. Cc quc gia phi p ng cc nhu cu ca ngi khuyt tt
bng cch cung ng nhng chng trnh v dch v c xy dng nhm
m bo cuc sng an sinh v nng cao tnh trng kinh t ca h. Mi lut
php, quy nh, phong tc v tp qun phn bit i x vi ngi khuyt tt
phi c bi b hoc thay i.
Mc ch ca Cng c l thc y, bo v v m bo s th hng
y v bnh ng cc quyn con ngi v s t do cho tt c ngi
khuyt tt v thc y s tn trng nhn phm ca h.
Ngi khuyt tt bao gm nhng ngi khim khuyt lu di v th
cht, tm thn, tr tu hay gic quan khin h gp kh khn trong giao tip
lm cn tr h tham gia y v hiu qu vo x hi mt cch bnh ng
vi ngi khc.
Nhng nguyn tc chung c ra trong Cng c l :
- Tn trng nhn phm, quyn t tr c nhn bao gm quyn t
do la chn v c lp ca con ngi;
- Khng phn bit i x;
- Tham gia v hi nhp y v hiu qu vo x hi;
- Tn trng s khc bit v chp nhn ngi khuyt tt nh l mt
phn a dng ca con ngi v nhn loi;
- Bnh ng v c hi;
- S tip cn;
- Bnh ng gia nam gii v ph n;
- Tn trng cc kh nng pht trin ca tr khuyt tt v tn
trng quyn ca tr khuyt tt, gi gn bn sc ca chng.
Mt y ban quyn ngi khuyt tt c thnh lp bi cc chuyn gia c
lp s nh k nhn cc bo co ca cc nc v tin b t c trong vic
thc hin Cng c.
iu 18 ca Ngh nh th v truyn thng cho php c nhn v nhm
thnh cu y ban mt khi mi bin php trng cy ca quc gia c vn
dng ht.
Phn II - Cc chnh sch quc gia v a phng, cc k hoch v
chng trnh
- V tr em: Lut Bo v, Chm sc v Gio dc tr em; Lut nui
con nui;
- Ngi cao tui: Lut ngi cao tui;
- Ngi khuyt tt: Lut ngi khuyt tt;
 - Ph n: Lut bnh ng gii; Lut phng chng bo hnh trong
gia nh;
- Ngi nhim HIV v AIDS: Lut phng chng hi chng min
nhim mc phi ngi (Lut phng chng HIV / AIDS);
- Ngi nghin ma ty: Lut phng chng ma ty;
- Mi dm : Php lnh phng chng mi dm;
- Bun bn ngi: K hoch phng chng bun bn ph n v tr
em 2004 2010;
- Lut Bo him x hi;
- Lut Bo him y t;
- Lut lao ng;
- Lut gio dc;
- Lut dy ngh;
- Chng trnh mc tiu quc gia xa i gim ngho;
- Chng trinh mc tiu quc gia gii quyt vic lm;
- V.v
Phn III S hnh thnh chnh sch trong mt c s an sinh x hi
Nh lnh o chu trch nhim trin khai v hng dn tin trnh xc
nh chnh sch cho c s. Mt chnh sch l mt phng hng hnh ng
c c s chun thun v theo ui trong thc hin cng vic. l mt
cng b bng vn bn c ban iu hnh / cp thm quyn chun thun v
cng b cho mi ngi bit hng dn vic cung ng dch v. Chnh sch
a vo hnh ng tr thnh cch thc hnh.
Chnh sch l cng c / phng tin cho cc nh qun tr, nhn vin v
cc thnh phn khc s dng trong vic cung ng dch v.
S trnh by chnh sch ng n l s khng nh tch cc v nhng
g m c s tn ti thc hin v bng cch thc no vic c thc
hin. Cc chnh sch a ra trng tm v phng hng cho cng vic ca
nhn vin c bit trong vic ra quyt nh. Griffitths cho rng Mt h
thng chnh sch hiu qu phi ch ra ai l ngi ra quyt nh, quyt nh
c lin quan ti iu gi, v quyt nh c a ra bng cch no.
Cc chnh sch c th l vn bn v c tp hp trong mt ti liu
ring l, thng c xem l Hng dn chnh sch. Chnh sch cn c
ph bin bng li thng qua phng thc chnh thc v khng chnh thc.
Tuy nhin, c nhiu chnh sch c ng bng nhng hnh ng ca ngi
khc, thng l cc kim hun vin / gim st vin.
 Nhng lnh vc cn n chnh sch :
1. Cc chng trnh v dch v ca c s : khch hng phc v, loi
dch v cung ng, vng phc v;
2. C cu ca c s bao gm cc mi quan h gia v trong cc
n v, b phn;
3. Nhn s nh loi nhn s, tuyn dng, thu mn, cc tiu
chun tuyn dng, lng bng, khi lng cng vic, thng
thng v nh gi;
4. Lp ngn sch/qun tr ti chnh nh h tr ti chnh, phn b v
nhng sp xp iu chnh ti chnh c bit khi c tnh chi ph
dch v;
5. Nhng quan h cng ng hng dn c s trong cng vic ca
n vi cng ng tnh nguyn vin, truyn thng v phi hp /
to mng li vi cc c s khc.
S nhn thc v chnh sch trn nhng lnh vc trng yu ny s
khuyn khch s gn kt v s tham gia ca ngi thc hnh chuyn mn
trong vic hnh thnh chnh sch, phn tch v thay i. Nhng ngi thc
hnh chuyn mn trc tip hng ngy thy c cc mi quan h mt thit
gia chnh sch v dch v i vi khch hng l ngun thch hp trong vic
gp cho chnh sch.
L phng hng hnh ng ca c s, mt chnh sch x hi phi
c xem l bi cnh cho mi vic thc hnh cng tc x hi. iu ny quan
trng cho nhng ngi thc hnh ngh cng tc x hi l phi bit r cc
chnh sch iu hnh c s v cc lut phng thc v quy nh c cn c
vo chnh sch.
Trong khi nhiu ngi c tham gia vo tin trnh hnh thnh chnh
sch nhng giai on khc nhau th nh qun tr c mt vai tr c bit
trong ban iu hnh c s hoc b phn xy dng chnh sch ca c s.
- Trin khai v trnh ban iu hnh hoc b phn xy dng chnh
sch nhng ngh lin quan n chnh sch, c xem xt cm
ngh v s ng thun t pha cng ng, cc b phn v nhn
vin v da vo mt cuc kho st ton din v vn ;
- H tr ban iu hnh khi ban iu hnh ra quyt nh v chnh
sch;
- Mt khi chnh sch c xy dng th cng vic ca nh qun
tr l iu hnh / thc thi chnh sch c hiu qu cng vi nhn
vin;
- Phn hi / bo co v vic thc hin chnh sch;
 - xut nhng thay i / iu chnh khi cn ban iu hnh
xem xt.
Thc hnh chnh sch l nhng can thip thay i chnh sch trong
bi cnh lp php, c s hay cng ng t cp thc hnh cp v m.
Tt c nhn vin x hi cn tham gia vo vic sa i chnh sch x hi
gy thit hi cho thn ch v loi b nhng khim khuyt ca chnh sch
bng cch xy dng chnh sch mi. Wyers c gng kt hp mt s cch
tip cn vi m v v m trong thc hnh chnh sch:
1. Nhn vin x hi l mt chuyn gia chnh sch ngi phn tch
chnh sch v cung cp nhng kin thc v k nng lin quan n lnh
vc chnh sch;
2. Nhn vin x hi l tc nhn thay i lm vic mi trng bn ngoi,
c ngha l anh ta / ch ta lm vic ngoi c s ca anh ta / ch ta vn
ng cho nhng sng kin lp php, lm vic trin khai chnh sch
hay thay i cc dch v;
3. Nhn vin x hi lm vic thay i chnh sch trong chnh c s ca
mnh;
4. Nhn vin x hi l chuyn gia trong lnh vc thc hnh, cung cp gio
dc khi c s thay i cn thit cho cc nh lm chnh sch.
Nhn vin x hi nh l ngi lm chnh sch: c th v cn phi cam kt
vi vic thc y quyn cng dn tng quyn cho cc cu trc x hi,
tng cng vic thc hin chc nng x hi v m bo cng bng tt c
cc cp ;
Cng tc x hi v Chnh sch x hi: S gn kt gia thc hnh
cng tc x hi v chnh sch chnh sch nh hng n vic thc
hnh v thc hnh phn hi / thng bo cho chnh sch (xem t pht
tay).
Nhn vin x hi ra quyt nh v chnh sch cp vi m xc nh
cht lng ca s tng tc gia cc thn ch. Th d, quyt nh cc
phng php no, chin lc no s dng vi mt thn ch c th no
thc s l nhng quyt nh chnh sch. La chn khch hng c ngha l
nhn s ngi ny b nhng ngi khc cng l ra quyt nh chnh sch.
in hnh l vic thc hnh cng tc x hi trong bi cnh cc c s hay cc
t chc an sinh x hi. y cng th, cc quyt nh chnh sch nh hng
n vic thc hnh. Th d, cc quyt nh chnh sch xc nh nhng
chng trnh v dch v no m c s h tr.
Nhiu lnh vc khc nhau ca cng tc x hi nh an sinh nhi ng, dch
v gia nh, gio ha cung cp cch lm cho v s cc c s / t chc dch
v x hi cng v t. Chnh sch x hi mi lnh vc thc hnh thit lp
nhng u tin, nhn din nhng nhm i tng ch, quy nh gii hn cp
ngn sch v ch r gii hn php l iu hnh cc chng trnh v dch v
ca mi c s.
H thng dch v x hi bao gm tt c cc lnh vc thc hnh cng tc
x hi khu vc cng lp v t nhn, cc hi chuyn nghip, cc t chc kim
nh, cc c quan cp ngn sch v cc nhm cng dn c mi quan tm.
Nhng quan tm c bit hoc cc tiu chun chuyn mn do nhng h
thng ny ra hnh thnh nhng dch v thc s cung ng v hp php
ha vic cung ng cc dch v y.
H thng dch v x hi l mt b phn trong c s an sinh x hi - c
cu x hi chu trch nhim thc y nng cao cht lng sng trong cc
lnh vc sc khe, gio dc v an sinh cho mi ngi dn. Chnh sch ca c
s an sinh ch yu phn nh mc ch ngha ca lut php an sinh x hi,
cc lut l th hin php lut. Thng qua nghin cu thc hnh, vn ng
hnh lang v s chng thc ca chuyn gia, nhn vin x hi thng tin phn
hi cho cc c quan l chnh sch cng. V th ngay c nhng ngi cung
cp dch v trc tip cng gp phn hnh thnh c im ca cc c s an
sinh x hi.
Vn ha, cc h t tng v gi tr ni tri v cc c cu t chc ca x
hi nh hng n chnh sch x hi. c im x hi l bi cnh cho cc
quyt nh chnh sch nh mc sng, quyn cng dn, quyn dn s, quyn
t do c nhn, s hng n cng bng x hi. Cc h t tng ca x hi
nh hng n cch x hi c tin hay khng rng nhng vn x hi l
nhng vn chung v lm th no p ng thng qua cc chnh sch an
sinh x hi. Nhng yu t nh hng x hi c xc nh mt vn x hi l
mt vn chung hay khng bao gm s xc ng v tnh hung, tnh lan
ta ca vn v tc ng v mt kinh t v chnh tr (Hilgartner & Bosk,
1988).
Cui cng, x hi ton cu tr thnh bi cnh tt cng cho cc chnh
sch x hi. Cc chnh sch quc t cnh bo nn i trn th gii, ti
nguyn thin nhin, bo v mi trng v cc sng kin ha bnh. Chnh
sch bao gm cp v m phn nh nhng sp xp v an sinh cp quc
t, nhng tha thun v quyn con ngi v s ph thuc v mt x hi ca
cng ng th gii.
Ghi ch: y l khun kh trong tho lun ca chng ta t cc chnh
sch quc t cho n quc gia v a phng.
Vn ng / Bin h chnh sch: thc hnh chnh sch nhm mc ch
gip cc nhm khng quyn lc ci thin ti nguyn v c hi ca h. Nhn
vin x hi bin h nhn danh thn ch ca h gip c c hay ci thin
vic cung cp dch v. Vic ny c th thay i mt chnh sch hoc khng.
Ngoi ra bin h l mt khi nim bao trm bao gm mt vin cnh rng.
N a ra lun c cho nh qun tr c s c ngoi l trong mt s lut l v
quyn li thn ch. N cng c ngha vn ng ci tin chnh sch tr gip
cng nhm cung cp cc quyn li chnh ng cho thn ch.
Bin h thay i trong vic thc hin mt chnh sch hay chng
trnh - d cp quc gia, a phng hay c s - bao gm mt s trong cc
cch tip cn ny. Sau y l tm tt mt vi cch tin cn ny:
- Thuyt phc;
- Khiu ni, than phin;
- Khi xng hnh ng php l;
- Hnh thnh lin minh vi cc nhn vin x hi v c s khc;
- Cung cp chng c ca chuyn gia trong nhng bi cnh chnh
thc;
- Thu thp thng tin v d liu h tr bnh vc nhng khiu
ni v nhng vn v nhng khuyn ngh thay i;
- Gio dc nhng nhm cng ng thch hp;
- T chc nhng nhm thn ch vi thng tin lin quan;
- Thc hnh bin h lp php.

BI 3
HOCH NH, XY DNG CHNG TRNH V LP NGN SCH

I. Cng tc hoch nh trong mt c s an sinh x hi

Hoch nh l mt chc nng c bn ca qun l, l mt tin trnh t
duy v iu mong mun t c v lm th no iu s c hon
thnh. C ngnh qun l v ngnh cng tc x hi u tha nhn rng
hoch nh hiu qu l cn thit cho vic sn xut v cung ng cc dch v
x hi. N l mt b phn ch yu ca vic thc hnh cng tc x hi v
c xem l cn thit cho hot ng ca cc c s x hi v vic cung ng
cc dch v x hi.
Hoch nh l vch ra nhng vic cn lm trc khi tin hnh. N ni
lin khong cch t ni chng ta ang ti ni chng ta mun ti. y l
mt tin trnh cn s tham gia ca nhng ngi thc hin (l nhn vin x
hi thc hnh trc tip hay tc vin cng ng); nhng ngi tip nhn cc
dch v hay mc tiu ca hoch nh (thn ch hay cc nhm c t chc);
nhng ngi ra quyt nh hay ngi lm chnh sch; v nh qun tr.
Nhng c im chung ca tin trnh hch nh :
 - Hoch nh x l s thay i. Hoch nh c gng d bo lm
th no nhu cu v ti nguyn s pht hin v thay i trong
tng lai;
- Hoch nh gm o lng v nh lng. N c gng o lng
nhu cu, nh gi kt qu ca cc cch tip cn khc nhau v o
lng thnh tch cng vic s dng cc mc tiu tha thun
trc;
- Hoch nh nh hng n s phn phi ti nguyn. Hoch nh
cn cc nh ra quyt nh suy ngh v ph tn ca mi hot
ng;
- Hoch nh i hi hnh ng. Mt k hoch a ra cc hot
ng cn c theo di t kt qu c th.
Bn bc c bn trong hoch nh cng ty do Robert H. Schaffer a
ra:
1. Nghin cu phn tch nhng im mnh, im yu v nhng
yu t khc v xc nh cc c hi v ri ro gy ra bi cc xu
hng bn ngoi;
2. Hnh thnh cc mc tiu - xc nh cng ty mun t n ci g
trong tng lai di hn;
3. Hoch nh chin lc - trin khai mt k hoch tng th ch ra
lm cch no cng ty n c mc tiu cao nht ca n;
4. Hoch nh tc nghip a ra nhng bc i m mi phng
ban v b phn chc nng m nhim thc hin nhng k
hoch chin lc.
Mt k hoch hp nht l k hoch ton din ca c s an sinh x hi
m mi k hoch khc u bt ngun t n.
8 bc trong chu k hoch nh di hn do Howard M. Carlisle a ra :
1. Xc nh ch ng ca bn hm nay ang u;
2. Xy dng nhng gi thuyt lin quan n cc xu hng v iu
kin tng lai s xy ra;
3. Xy dng v nh gi li cc mc tiu;
4. Hnh thnh cc chin lc t mc tiu;
5. Ln chng trnh cc hot ng t kt qu mong mun;
6. Xc nh cc ngun lc h tr cn tin hnh cc hot ng
bc 5;
7. Thc hin k hoch;
 8. Kim sot k hoch.
Hoch nh chin lc l phng php c bit n nhiu nht v
c s dng rng ri nht hoch nh trung v di hn trong cc dch v
phc v con ngi. N c xc nh nh l mt n lc c k lut a ra
nhng quyt nh c bn v nhng hnh ng hnh thnh v hng dn
mt t chc s nh th no, lm g v ti sao li lm vic y. Bryson lu
rng c im quan trng nht ca hoch nh chin lc l thc y pht
trin t duy chin lc vn ging nh t duy phn bin.
Nh Berman lu , hoch nh chin lc l mt h thng cc
phng thc gip cc t chc v cng ng sp xp cc u tin ph hp vi
nhng iu kin thay i v nhng c hi mi. N c s dng :
- Phc ha mt tng lai p ng tt hn cho nhu cu ca h v
a ra nhng hng hnh ng v ch dn;
- To s ng thun gia cc c nhn v t chc khc chnh kin
v hnh thnh cc quan im khc nhau (ban iu hnh, nhn
vin, thn ch, cng ng, v.v.);
- Thc y cc t chc p ng mt mi trng ang thay i;
- Xc nh nhu cu cng c, ti t chc hoc khi phc s cn
bng gia cc t chc cung cp dch v khc nhau.
Cc hot ng trong hoch nh chin lc :
- Ti nh gi s mng ca c s v trin khai tm nhn tng lai
ca c s;
- nh gi mi trng ngoi vi v s cnh tranh;
- nh gi cc hot ng ni b v cc dch v cung ng cho thn
ch;
- Trin khai mt k hoch bao gm cc chin lc, nhim v,
thnh qu, khung thi gian v cc bc thc hin.
Hoch nh tc v gm vic chuyn i nhng sng kin ch yu trong k
hoch chin lc thnh nhng mc ch v mc tiu c th bao gm nhng
bc hnh ng cho nhn vin v nhng ngi khc thc hin. Hoch nh
tc v bao gm nhng thnh phn sau:
- Tin trnh xc nh v cc mc tiu u ra;
- Xc nh trch nhim nhn vin thc hin k hoch;
- Mt khun mu gim st thn thin ghi nhn qu trnh
thc hin;
- Xem xt lin tc vic vn hnh k hoch chin lc;
- nh gi lin tc m bo k hoch hot ng l thc t;
 - To c hi lin tc a ra nhng xut cho nhng k
hoch hng nm trong tng lai.
Hoch nh phng nga l mt hnh thc hoch nh tc nghip nhm
bin khng hong thnh c hi cho t chc. V d gim ngn sch c s,
khng th b tr ngi vo v tr cn trng, v.v. Vic ny cn quan tm c
bit s dng cch tip cn lin ngnh mt cch c h thng :
- Tham kho s mng ca c s thng xuyn;
- Tm kim thng tin c sn;
- Thc y s tham gia tch cc ca nhn vin v cc nh
lnh o khng chuyn mn;
- Tng cng gim st v theo di.
Hoch nh lin c s l cn thit c s phi hp v hp tc ca cc
c s nhm cung cp cc dch v x hi mt cch tt nht cho thn ch.
Nhng nh qun tr gii lun tm c hi hoch nh vi cc nh qun tr khc
nhm tng cng vic thc hnh cng tc x hi, trnh s trng lp khng
cn thit v p ng nhu cu ca cng ng.
K hoch b phn dnh cho nhng lnh vc c th nh K hoch quc
gia v chm sc tr em, K hoch chm sc ngi khuyt tt v cc lnh vc
khc. Nhng k hoch ny l sn phm ca vic hoch nh lin c s ni thi
hnh lut php v sc khe, gio dc v nhng lnh vc khc gp phn vo
hnh thnh k hoch c lin quan ti nhim v, vai tr v trch nhim ca
h.

XY DNG CHNG TRNH V THIT K CHNG TRNH

Chu trnh xy dng chng trnh:
- Phn tch tnh hnh hay xem xt / phn tch mi trng s cho
thy cc nhu cu v vn m cng chng quan tm. K thut
thu thp d liu hu ch trong phn tch tnh hnh bao gm cc
din n cng ng, tho lun nhm tiu im, phng vn ngi
cung cp thng tin ch cht, xem xt truyn thng v r sot li
nhng d kin hin c;
- Nhng k thut thit lp u tin c s dng chn nhng
mc tiu ca cc chng trnh c s;
- Trong giai on thit k chng trnh, mt k hoch chng trnh
c xy dng cho mi chng trnh u tin cao. Mt k hoch
chng trnh (hay k hoch cng vic) ch r lm th no nhng
kinh nghim hc hi c chn lc, c mc ch s cho ra mt lot
nhng thnh qu c gi tr cho mt c nhn, nhm hay x hi;
 - Trong giai on thc hin chng trnh, cc ti nguyn cn thit
xc tin chng trnh i hi phi c v c trin khai. Cc
tnh nguyn vin c hun luyn v huy ng. Nhng kinh
nghim hc c, cc hot ng ca chng trnh v nhng s
kin khc cn hng dn;
- Lng gi v chu trch nhim, bao gm vic ra cc nh gi v
cht lng, gi tr hay tnh ch li ca chng trnh v thng bo
nhng nh gi cho cc ngi ra quyt nh c lin quan.
S Gantt thng dng cung cp mt bc tranh r rng v cc
hot ng phi hon thnh hoc ng thi hoc sau mt hot ng khc v
thi gian biu cho mi hot ng.
Gim st thc hin nhiu cp :
- u vo (ti chnh, vt cht, hun luyn v nhng ti nguyn /
dch v khc);
- u ra (hng ha v dch v);
- Thnh qu (tip cn, s dng v tha mn ca khch hng /
ngi th hng);

- Tc ng (nhng nh hng n c hi cuc sng v mc sng /

cht lng sng).
Ba kiu lng gi c th p dng xc nh s thch hp v thc hin
cc mc tiu, tnh hiu qu, kt qu, tc ng v tnh bn vng ca mi
chng trnh / d n:
- Tin trnh lng gi xem xt bn cht hot ng, c cu t chc
ca d n v cch thc t chc thc hin v cung ng cc u
vo ca d n t c cc mc tiu / u ra ca d n;
- Lng gi Chi ph li ch hay ph tn hiu qu l o lng
ph tn chng trnh so vi cc phng n s dng ngn sch v
li ch do chng trnh sinh ra;
- nh gi tc ng l xc nh nhng nh hng mong mun t
c t chng trnh i vi cc c nhn, h gia nh v cc
thit ch v nhng nh hng ny c h tr cho vic phng
nga ca chng trnh hay khng.
Lng gi c th thc hin trc khi thc hin d n, gia k thc hin
d n v sau khi thc hin d n.
Qun tr theo mc tiu c s dng rng ri mt s c s cng tc x
hi nhm gip lng gi chng trnh v tnh chu trch nhim.
 Trong qun tr v thc hnh cng tc x hi ngy nay, c nhu cu ln v
nghin cu cng tc x hi v hai l do :
- Nhu cu v d liu c bn v cc dch v ca c s;
- Nhu cu on chc tnh hiu qu ca vic thc hnh cng tc
qun tr.
Lp ngn sch v qun tr ti chnh
Qun tr ti chnh m bo c c ngn sch t cc ngun thch hp,
hoch nh v s dng ngn sch h tr cc ph tn hnh chnh v
chng trnh cng nh m bo tnh chu trch nhim thng qua cng vic
k ton, kim ton v gi gn h s ti chnh khc.
Ngn sch cng l mt k hoch hnh ng v ti chnh c t quyt
nh ca ban iu hnh cho chng trnh trong tng lai.

BI 4
LP NGN SCH V R SOT CC CHNH SCH, K HOCH V
CHNG TRNH CA C S

Gii thiu
Phn th nht l phn ni tip ca phn Lp ngn sch v qun tr ti
chnh.
Phn th hai l hi tho gia hc vin r sot cc chnh sch, k
hoch v chng
trnh ca c s ca h v s trnh by trong bui hc chung tho lun v
gp .
Lp ngn sch (tip theo ca phn Lp ngn sch v qun tr ti
chnh)
Nhng yu t ca mt ngn sch l tng:
1. Ngn sch ton din (bao gm mi chi tiu c k hoch v mi thu
nhp d kin);
2. Ngn sch phi r rng v d hiu;
3. Ngn sch phi linh hot;
4. Ngn sch c th hot ng c;
5. Ngn sch phi chnh xc v hin thc.
6. Nhng yu t trong iu hnh ngn sch:
7. Ngn sch phi c hnh thnh ng v c ban iu hnh chun b
v ph chun;
 8. Ngn sch cn c chia nh thnh tng thi k ph hp vi thi k
bo co ngn sch;
9. Cc bo co ngn sch cn phi c son tho ng thi gian quy
nh sut c nm v c s so snh vi ngn sch ngay trong bo co;
10. Ban iu hnh cn chun b hnh ng khi s so snh vi ngn
sch cho thy c s chch hng r rt.
Cc loi ngn sch:
1. Lp ngn sch theo hng mc l c hu ht cc c s an sinh x hi
s ng. N da trn k ton theo hng mc v tng gia s trong lp
d n trong mt nm ti hay nhiu hn. H thng ny ch ra cho thy
tin c chi tiu nh th no nhng khng m t nhng g c s
lm. Nhng chi tiu d tr ca mi phng ban c lit k trong
tng thi k c th. N khng trnh by mc ch c s, mc tiu,
chng trnh hay kt qu.
2. Lp ngn sch cho chng trnh bao gm cc dch v m c s cung
cp. Mc ch v mc tiu l mt phn quan trng ca h thng. Mt
ngn sch nh th bao gm nhiu nm, c bit khi mt chng trnh
c a ra v ph chun trong mt qung thi gian c th. Chi ph
d kin v nhng chi tit ca mi chng trnh cn c a vo.
Mt v d v lp ngn sch chng trnh l phng php Hoch nh, Xy
dng chng trnh, Lp ngn sch (PPBS) nhn mnh rng chng trnh phi
c hoch nh v lp ngn sch nh nhng n v, cho d khi chng chia
s cc chc nng h tr. Phng php cn n nhn din cc chng trnh
v mi chi ph lin quan. Ngn sch c trin khai cho ton b d n, cho
d n ko di nhiu nm... Phng php to ra nhng trin vng v tnh
chu trch nhim, v mang li cch s dng li ch phn tch chi ph v kho
st tnh hiu qu ca h thng.
3. Ngn sch chc nng bao gm cc dch v ca chng trnh nhng
nhn mnh nhng dch v h tr qun l cn thit mt c s hot
ng. Cc chng trnh v dch v c t vo cc tiu chun iu hnh
bi chc nng k ton. y l mt phng php lit k mi thu nhp v
chi tiu, c bit khi chng lin quan ti cc chc nng qun l v chc
nng tng qut, chc nng vn ng ngn sch (nu c), v nhng
chng trnh c th nhn bit m c s cung cp.
4. Lp ngn sch da vo s khng (ZBB) l c gng sit cht nhng
chui ngn sch v cn iu chnh cc chi tiu c lin quan ti thnh qu
ca dch v. N hot ng trn tin l mt c s phi bt u t con
s khng v mi nm iu chnh mi yu cu v ti chnh m c s lm.
Hi tho : R sot cc Chnh sch, K hoch v Chng trnh ca
c s ca hc vin.
Nhng cu hi tho lun:
 1. Nhng vn g v nhng lnh vc no quan tm ni c cc chnh
sch? Xc nh nhng lnh vc cn n s trnh by chnh sch.
2. Nhng loi k hoch m c s c l g ? K ra nhng k hoch ny.
3. Nhng chng trnh v dch v g m c s cung ng cho cc nhm
thn ch c th? Lit k nhng chng trnh v ch v ny v thn
ch c phc v.
Nhng cch lm ngh vi cc v d, khi hng dn tho lun v ghi
li kt qu:
A. Cc chnh sch ca c s

Nhng lnh vc quan Nhng chnh sch Nhng chnh sch c

tm chung th
1. Tuyn dng;
2. Thu mn;
3. nh hng cho
nhn vin mi;
4. B tr cng vic m
t cng vic;
5. nh gi cng vic;
Hng dn cng tc
Nhn s 6. Thng thng v
nhn s thuyn chuyn;
7. Kt thc;
8. Quyn li k ngh /
ngh php v au m;
bo him y t, khuyt
tt, hu tr;
9. Khch l v phn
thng.

B. Cc k hoch trin khai

Cc loi k hoch Cc k hoch c th / Cc ch

K hoch chung ca c s Khng
K hoch chin lc K hoch chin lc giai on 2010-
2016
K hoch tc nghip Hng dn tc nghip
K hoch ngu nhin Khng
K hoch b phn / lnh vc K hoch quc gia v tr em
K hoch quc gia v ngi khuyt
tt
K hoch di hn K hoch 2000-2025
K hoch ngn hn / K hoch hng K hoch hng nm ca c s bao
nm gm ngn sch hng nm

C. Chng trnh v Dch v

Thn ch Chng trnh Dch v

Chng trnh gio dc Tham vn tr em;
cho tr ng ph; H tr vt cht ng
phc, tp v, v.v..
Chm sc tp trung cho Chm sc h;
tr b b ri; Nhng dch v gia
Tr em nh;
Gio dc chnh quy
v phi chnh quy, v.v..
Dch v y t;
Dch v nha khoa;
Dch v tm l.
Ngi khuyt tt
Ngi cao tui
Ngi sng chung vi
HIV

BI 5
T CHC
I. nh ngha
T chc c 2 ngha chnh:
- Cu trc ca c s;
- Tin trnh lm cho c s c / tr thnh c t chc.
Theo Barnard : T chc hnh thnh khi con ngi giao tip vi ngi khc v
mong mun hnh ng v mc ch chung.
Nhng yu t ca mt t chc (theo Barnard):
- S giao tip (thng t, truyn thng);
- Quyt tm phc v;
- V mt mc ch chung.
1. T chc chnh thc v t chc khng chnh thc
- T chc chnh thc: l c cu c tha nhn ca mt c s;
- T chc khng chnh thc : nhng sp xp v hot ng ngoi
c cu chnh thc, khng quan st c, khng v c s t
chc, khng thng xuyn, khng c iu l, khng c k
hoch,...
2. T chc theo chiu dc v theo chiu ngang
- Cu trc t chc theo chiu ngang : phng, ban chc nng,...
- Cu trc t chc theo chiu dc : phn chia theo th bc t trn
xung hoc t di ln.
II. M hnh Hnh chnh t chc (hay hnh chnh th li)
Do Max Weber khi xng. ng cho rng: kiu t chc hnh chnh
n thun c kh nng t n mc hiu qu cao nht do c s kim tra
bt buc i vi mi ngi. N hn hn bt c hnh thc no v tnh chnh
xc, tnh n nh, s cht ch v k lut v ng tin cy.... i vi h thng
hnh chnh th mi s vt u lun bnh ng...
B my hnh chnh c nhng yu t sau:
1. Mt h thng cc phng thc v nguyn tc c nh sn
x l nhng bt trc xy ra vi cc hot ng;
2. Phn cng lao ng theo chuyn mn (chuyn mn ha lao
ng);
3. Thng thng v tuyn chn da vo s ti gii k thut;
4. S khng thin v trong mi quan h con ngi.
H thng hnh chnh v t chc:
Stein cho rng c nhng u im v hn ch trong cu trc v chc
nng b my hnh chnh. Mt tch cc l :
1. Tnh kinh t v hiu qu, do phn cng lao ng hp l v huy
ng c kin chuyn mn;
2. n nh v lu di;
 3. Vai tr an ton vi nhng k vng cng vic c th c xc
nh r;
4. S an ton tng i trong cng vic vi ph cp thm, o to
ti chc v cc chng trnh hu tr;
5. S khng thin v ca cc chnh sch gip gim thiu nhng yu
t ch quan trong vic xc ph chnh sch v ti a ha vic
thit lp nhng tiu chun khch quan v khng thin v.
S hn ch, theo Stein, c th c xem xt theo kha cnh:
1. Nhn s l nghi v kh nng tm thng v s tun th lut
l qu mc;
2. Khch hng tnh khch quan ca cc tiu chun... c th gy
kh khn cho c nhn khng c phc v ng mc v lm cho
t chc khng th p ng vi nhng tnh hung khng hong
hay khn cp.
3. Qun l - c nhng mi nguy v hnh vi nghi thc, thiu sng
to v nghi thc cao.
4. Cng ng - h thng hnh chnh c khuynh hung t bo v
v kh cho cng ng bn ngoi tip cn vi t chc hay nh
hng n cu trc ca n.
Nhng c im ca mt t chc dn ch:
1. Nhng quyt nh lin quan n mc ch v mc tiu, k hoch
v phng thc u do nhng ngi lin quan hoc do nhng
ngi i din xy dng nn;
2. S hp tc gia nhn vin, ban iu hnh, cc y ban c nui
dng thit lp mi quan h lm vic thun li;
3. Thng thng v chn lc nhng c hi cng vic mi v khc
nhau da vo nhng kh nng v kinh nghim khc nhau ca
cng nhn, c s quan tm ti s pht trin c nhn cng nh
iu tt p cho c s ;
4. Nhng mi quan h m p, thn thin v hp tc da trn tinh
thn lm vic nhm lun c khuyn khch.
Trecker a ra mt trt t hnh chnh c iu chnh bng cch lm
bt c cu t chc hnh nn (kim t thp). N c cc c im sau y:
1. Vn duy tr s kim sot qun tr t cp cao;
2. Quyt nh v vic cung ng dch v c phn quyn v chia
s;
3. ng dy thng t (truyn thng) t nh ti y ngn hn.
 Nhng c im ca m hnh i / nhm chuyn nghip:
1. Cc nhm vin tin cy nhau;
2. Cc quyt nh c a ra bng cch no v u cng nh s
chu trch nhim u c lm r;
3. S gn b / tham gia ca cc nhm vin trong cng vic;
4. Nhn din cc ti nguyn c bit trong c s v ngoi cng
ng;
5. Giao trch nhim v quyn hn vi vic lng gi i km xc
nh trch nhim c thc hin ra so;
6. Nhn mnh s pht trin ca nhng ngi trong cuc.
Cc kiu s t chc:
1. S dc ch v tr ngi iu hnh nh vi cc cp di v
tr hng ngang v thc hin chc nng theo hng dc.
2. S ngang - ch v tr ngi iu hnh pha bn tri v cho
thy cc cp di v tr hng dc v thc hin chc nng theo
hng ngang.
3. S vng trn ch v tr ngi iu hnh gia vng trn v
cc chc nng ta ra t trung tm.
Nhng li ch ca s t chc:
1. S gip lm r v xc nh ng dy trch nhim v quyn
hnh;
2. S gip phng nga nhng ri ro tr ngi nh vt cp v
mu quyn lc;
3. S gip trin khai nhng phng thc lm vic vng chc v
n a ra s h tr bng hnh nh;
4. S tr gip cho truyn thng v n cho thy ni no ra quyt
nh;
5. S thc y tnh hiu qu nhiu hn v n gip duy tr s n
nh, linh hot v cn bng ca t chc.
Nhng bc cng vic t chc:
Trong khi k hoch thit lp mc tiu, chnh sch, chc nng v
phng thc hot ng th cng tc t chc tri li xc nh cc n v cng
tc v mi quan h gia n v ny vi n v khc.
Mt yu t quan trng cn ghi nh l cng tc t chc phi da vo
cng vic ch khng phi con ngi. Ni cch khc, cng vic t chc phi
c xy dng xung quanh cng vic s lm ch khng phi xung quanh
nhng c nhn hay nhm nhng c nhn.
Cc nguyn tc cng tc t chc:
1. Chuyn mn ha cng vic hay phn cng cng vic t
cc mc tiu t chc th cng vic cn c phn cng v giao
vic cho nhn s gii thc hin. Vic ny s thc y cng vic
c hon thin;
2. n v c thm quyn Mi thnh vin ca t chc phi bo
co cho mt v ch mt cp trn ca mnh;
3. Tm hn kim sot C s gii hn v s ngi m mt cp
qun tr c th gim st tt; thng l 5 7 ngi l tt nht.
Nhng yu t nh hng n tm hn kim sot bao gm :
khong cch, thi gian, nng lc v ti nng chuyn mn ca
nhn vin v s y phng tin nh in thoi, xe c, v.v.
4. Nhim v ng nht:
- Cng vic phi c lin h nhau hay tng t nhau;
- Chc nng phi r rng c th, dt khot;
- Mi nhim v hay cng vic phi trong phm vi m ngi c
phn cng c th hon thnh;
- Mi chc nng ca tng n v cn c giao ph cho tng ngi
c th.
5. y quyn:
- Trch nhim c giao phi i km vi quyn hn ra quyt nh;
- Quyn hn theo th bc t nh xung y;
- Hn ch s lng cc chc nng c y quyn;
- y quyn v trch nhim bt u t cp tc v thp nht;
- Trch nhim iu hnh, lnh o vn trong tay nh qun tr.
6. Nguyn tc th bc hay bc thang nhn vin c t chc
thnh cc nhm di quyn cc nhm trng vi cc cp thm
quyn t di i ln v t trn xung. Khi biu th trn s , h
thng th bc c hnh kim t thp.
7. Nguyn tc nhn vin lm vic trc tip - V nhn vin iu
hnh. Nhng ngi lm vic trc tip (nhn vin tha hnh) l
ngi trc tip thc hin v hon thnh cc mc tiu. Nhng
ngi iu hnh gip cho nhn vin tha hnh nhng kin thc
v tng, chuyn mn. Cng vic ca h l hoch nh, t vn,
v.v.
 8. Phn cng lao ng i vi t chc ln, t mc tiu cn
phi phn cng lao ng. Ch nhng ngi c nng lc thc hin
mt chc nng c bit no mi c giao vic;
9. Xch lnh o cn c mt t cp gim st gia cp cao v
cc cp khc. Tm hn qun tr cng ngn th mnh lnh cng t
b hiu sai v dng thng tin truyn t cng tt hn;
10. Cn i Cn c s cn i hp l v tm c cc phng ban
khc nhau v tp trung quyn hay phn tn quyn trong vic ra
quyt nh.
Ci tin t chc :
Hiu qu v kt qu l hai mc tiu ch yu ca cc c s an sinh x
hi trong vic cung ng dch v x hi. Savas a ra nhiu k thut lm
li trong vic qun l cc t chc an sinh x hi.
1. Phn tch h thng:
V n l mt phng php phn tch vn nn phn tch h thng
khng c cng c tng t. N l phng php khng nh lng v gm 11
bc sau: .
i. Xc nh vn ;
ii. Nhn din nhu cu;
iii. Thit lp mc tiu;
iv. Ch r nhng tr ngi;
v. a ra nhng gii php chn la cho vn ;
vi. Hnh thnh tiu chun chn phng n ti u;
vii. Chn gii php tt nht;
viii. Thc hin gii php trn mt a bn th im;
ix. Lng gi kt qu;
x. Ghi nhn phn hi v iu chnh gii php;
xi. Thc hin gii php sau cng trn din rng.
2. Phn tch phuong tin / kt qu
y l cy cc phng n. Cch ny thit lp mt kt qu cho mt
mc tiu v sau nhn din cc phng tin khc nhau t tng kt
qu.
3. Phn tch lnh o
 Bao gm mt lot cc cng c v k thut bao gm nghin cu tc v
v khoa hc qun l, s dng cc m hnh ton hc, phn tch ph tn - li
ch, chi ph - kt qu, v nhng m hnh khc.
y quyn l mt phng thc ca cng tc t chc
Cng tc t chc gip cho nhn vin s dng thi gian ca h tt nht
c th. N cng m bo thi gian ca chnh nh qun tr c s dng c
hiu qu. iu ny c ngha lm cc cng vic v ra cc quyt nh l trch
nhim c th ca nh qun tr bi v khng ai khc c th x l c chng.
N cng c ngha l giao nhng cng vic v quyt nh khc nhau cho
nhng ngi khc nhau, y quyn thng l cn thit nu mt nh qun tr
c kh nng th hin ht mi trch nhim ca mnh.
L nh qun tr, ngi y c th chn la y quyn giao vic cho c
nhn hoc cc y ban chuyn mn v cc nhm hnh ng c bit v cp
thm quyn hon thnh n. Nhng trch nhim hon thnh nhim v vn
thuc v nh qun tr ngi y quyn giao vic.
Cc y ban v nhm hnh ng c bit thng c s dng t
chc cc hot ng cng vic giao tng nhim v. Cc y ban c xu hng
lm vic thng xuyn, lin tc, ra cc quyt nh / khuyn ngh vi nh
qun tr i vi cc vn ang xy ra. Tri li, nhm hnh ng c bit
c hnh thnh xc nh mt vn c th hay hon thnh mt nhim
v c th. Mt khi h hon thnh cng vic th h gii tn.
Kim sot
Bng k cng vic kim sot:
1. Cc k hoch cc cu trc c t vo mt ni hnh thnh
nn nhng s kin trong ni b mt t chc; nhng ch dn
hnh ng chnh thc c thit k nhm xc nh nhng hnh
vi no ca nhn vin c th chp nhn v khng th chp nhn.
2. Hun luyn v kim hun/gm st x hi ha c thit k
tiu chun ha hnh vi nhn vin thng qua mt s phi hp
gm hng dn ch dn v nhng kinh nghim c kt c v
gim st v hng dn thng xuyn trong vic thc hin cc
nhim v c yu cu.
3. Lng gi cng vic ca nhn vin thng xuyn, nh k v
cc phng tin phn hi c thit k a ra s tng cng
tch cc hnh vi mong i v khng khuyn khch hnh vi khng
ng n.
4. Thng tin c ln k hoch chia s kin thc c thit k
gip nhn vin hiu (v trnh) nhng g lm nn hnh vi khng
mong i.
 5. T vn nhng xut c v khng nh hng t cp cao ti
nhn vin tha hnh c thit k thay i hnh vi trong mt
phong cch tng i khng lng m ngi khc.
6. Nhng ch th nhng mnh lnh hay nhng hng dn cng
khai th hin bng li hay bng vn bn c thit k truyn
thng r rng v khng mp m nhng iu nhn vin lm, ni
v.v.
7. Nhng trng pht tiu cc nhng hnh pht phi chu khi mt
hnh vi qu qut ca nhn vin xy ra m trc b cm.
8. S trung thnh lng trung thnh ca nhn vin i vi mt
vi nhm hay t chc dn ti hnh vi ng n mong i hay s
cng hin c bit.
9. Gi tr v o c ngh nghip nim tin v nhng nguyn tc
o c l ph hp vi mt ngh. Chng thng c c hay
c tng cng thng qua mt tin trnh x hi ha xy ra nh
l mt phn trong gio c ca mt ngi.
10. Nhng kt qu t nhin hin tng qua mi hnh vi t
chc c khuynh hng t nhin t sa i mnh m khng c s
n lc ca nh qun tr.
11. Gng mu ca nh qun tr - hin tng qua mi hnh vi
nhn vin c sa i nh l kt qu ca s quan st v th thi
ua lm theo hnh vi ca nh qun tr.
Phi hp
Cc loi phi hp:
1. Phi hp v t tng vic ny phi lm vi mi quan h trong
cc hot ng tinh thn. Vic trin khai nhng tiu chun t
tng v hnh ng l quan trng v n gip mi ngi hiu
hnh ng c thc hin nh th no. Nhng bin php chung,
thut ng, chi tit k thut hay trit l l nhng v d v nhng
h tr c bn cho s phi hp t tng. Mt s thng nht t
tng cn l mt iu kin tin quyt cho s gp g tm hn tr
tu, y l iu quan trng trong vic pht trin v duy tr ch,
tinh thn lm vic.
2. Phi hp hnh ng vic ny phi lm ch yu l thit lp mi
quan h hi ha gia cc hot ng vt cht. Vic hun luyn
thch hp v phi hp cc hot ng vt cht cn c hnh
thnh.
Nhng hnh thc phi hp:
 1. Phi hp theo chiu d., y l phi hp chu nh hng ca vic
giao trch nhim v quyn hn km theo thc hin cng vic
t ln nht cho n nh nht.
Nguyn tc thang bc ca t chc i t nh ti y vi quyn
hn n t cp cao cng nh vic nm gi trch nhim thy
c cng vic c hon tt sau khi n c giao l mt v d
v phi hp theo chiu dc.
2. Phi hp theo chiu ngang hay phi hp cho. Ni ti cc gim
st vin hay cc nh qun tr cung cp phi hp v lin h cc
hot ng hay chc nng ca h gia h vi nhau.
y l iu cn thit v nhng hot ng trong phm vi trch nhim
ca ngi ny s nh hng n nhng b phn khc ca c s v ngc li.

BI 6
TRUYN THNG TRONG QUN TR

Gii thiu
Bi 6 gii thiu v truyn thng trong qun tr. y l mt k nng c
th xy dng v hon thin qua thc hnh. Truyn thng trong t chc
mi cp l mang tnh mnh lnh t c mc tiu ca n., Thit lp s
tin cy trong truyn thng v c c s h tr ca cng ng, c s an sinh
x hi cn phi truyn thng vi cng chng bn ngoi cng ng bao
gm khch hng mc tiu, chnh quyn, gii truyn thng, cc nh ti tr v
nhng c s / t chc khc.
Truyn thng trong Qun tr
Truyn thng l mt giai on trong tin trnh qun tr nhm chuyn
ti nhng kin t ngi ny sang ngi khc thc hin cc chc nng
qun tr.
Truyn thng hai chiu hng ti tt c nhn vin v / hoc cc thnh
vin ban iu hnh chuyn ti nhng kin, k hoch, mnh lnh, bo
co v xut lin quan ti nhim v, mc ch v mc tiu ca c s cn
t c. V vy, truyn thng l s ni kt quan trng hp nht cc nh
qun tr, cc thnh vin ban iu hnh, nhn vin v thn ch ca mt c s
hay mt chng trnh v thit lp mi lin lc gia c s, i din chnh
quyn v nhng thnh vin c lin quan trong cng ng.
Tm quan trng ca truyn thng:
1. Truyn thng l mt trong hai tin trnh kt ni ca cng tc
qun tr. N l c s cho s tng tc x hi lm nn tng cho
 mi hat ng ca con ngi trong mt t chc. S tng tc
trong mt t chc cng ging nh t bo i vi c th con
ngi.
2. Truyn thng l phng tin ch yu ca con ngi thu nhn v
trao i thng tin. Vic ra quyt nh v thc hin chc nng ca
nh qun tr ty thuc vo cht lng v s lng thng tin nhn
c.
3. Truyn thng l hot ng tiu tn thi gian nhiu nht ca nh
qun tr, mt nh qun tr trung bnh s dng t 70 90% thi
gian ca h truyn thng / giao tip. Mt cuc kho st ca
John Henriche cho thy cc qun tr vin cp c s (trc tip vi
nhn vin) s dng 74% thi gian ca h giao tip; cc qun
tr vin cp trung 81% v cc qun tr vin cp cao 87%.
4. Thng tin v truyn thng biu th quyn lc trong t chc...
ngi no c c thng tin lin quan n mc ch, k hoch v
hot ng ca cng ty th ngi tr thnh trung tm quyn
lc trong mt t chc.
Mc ch ca truyn thng trong qun tr:
1. lm r vic cn lm, bng cch no v ai lm;
2. tng cng tnh ng nht vi mc ch ca c s;
3. chuyn ti / truyn t nhng vn , xut, kin;
4. bo co tin cng vic;
5. thc y s tham gia;
6. thc y s trao i x hi hay a ra s tha nhn.
Cc kiu truyn thng:
1. Truyn thng chnh thc h thng cc phng thc v knh
lung hp l, c hoch nh nh dng thng tin i t cc
cp qun tr nh c th thy trong s t chc. N khng ch
i t trn xung m cn t di ln v theo chiu ngang.
2. Truyn thng khng chnh thc truyn thng khng theo cc
knh lung ca nh qun tr m thay vo l thng qua cc
giao tip x hi gia con ngi trong c s. N thng c bit
di ci tn l tin vt c truyn i nhanh hn truyn thng
chnh thc nhng khng chnh xc trong vic gi nguyn tnh
chn tht ca cc d kin ban u.
Cc loi truyn thng:
 1. Truyn thng bng li = mt ngi ni v ngi khc nghe. Vic
ny xy ra trong cc cuc hp nhn vin, hp y ban, vn m
v hi ngh gia hai hay nhiu ngi.
2. Truyn thng khng li bao gm hot ng ca c th - mt, c
ch, dng i, ni nhanh hay chm, cng ging ni, cng
ca mi, m , nc mt chy. Thng th cm xc v tng
c chuyn ti thng qua hnh ng khng li ca c th hiu
qu nht so vi thng qua li ni.
Tin trnh truyn thng:
1. Chia s thng tin tin trnh gi tin v nhn tin;
2. Hiu thng tin nhng g c ni ra v nhng g nghe c c
bn l ging nhau;
3. Lm r thng tin hiu nhng g ngi ta ni.
Fulmer a ra nm iu lu truyn thng hiu qu:
1. R rng. S m h d lm cho ngi ta a ra nhng du hiu
v ch dn khc nhau cho d cng mt lc. Thng ip phi n
gin v r rng;
2. Hon tt. Mt ch dn a ra m hon tt mt phn thi th kh
cho ngi thc hin;
3. Ngn gn. Trnh by cng ngn gn cng tt min sao bao qut
c ch ;
4. C th. Truyn thng phi nhm vo mc tiu; phi c th, dn
ra cc tn v nhng mong i nh th khng b hiu lm;
5. Chnh xc. Nu thng tin sai c ghi nhn th nhng kh khn
s xy ra ngay t u, v vy tnh chnh xc trong thng tin l
cn thit.
Tm quan trng truyn thng hiu qu:
1. Tnh kt qu;
2. Tnh hiu qu;
3. S quyt tm.
Nhng tiu chun truyn thng hiu qu:
1. Mc ch truyn thng phi r rng v c ngi truyn thng
cng nh ngi nhn thng tin am hiu;

2. C ti liu ni v vit phi cng r rng cng tt v ch mt din

gii. Nu khng th c c tin ny th c gng gim s
lng cc ngoi l v cc phng n m khi din gii;
 3. Truyn thng hiu qu l mt lot cc hnh ng thch hp. Ni
cch khc, cc truyn thng xy ra sau c lin quan n nhng
truyn thng trc v trnh nguy c v hiu;
4. Truyn thng tt l thch hp cho vic hon thnh mc ch; n
khng qu nhiu cng khng qu t; n c trng tm r rng v
c chn lc ph hp vi ni dung;
5. Truyn thng tt l kp thi, ng lc trong tng c a
ra ng vn v ngi nhn sn sng tip nhn;
6. Trong truyn thng tt, tng c truyn qua cc knh
chuyn nh ngi nhn s nhn c thng tin. Vic ny cn
ti mt h thng thng t khng ch t trn xung m cn t
di i ln v c truyn thng theo chiu ngang.
Cc phng php truyn thng:
1. Bin bn cuc hp;
2. Cc cuc hp nhn vin;
3. Nhng th t v ghi ch;
4. Nhng hi ngh khng chnh thc;
5. Th tin (Newsletter);
6. Bng tin;
7. Nhng hot ng x hi;
8. Hp th kin ngh;
9. Nhng cuc in thoi;
10. H thng thng tin mt;
11. Bo co;
12. Email, internet v tin nhn (SMS).
Khng c chc nng no ca c s li tch bit nhau. N trung tm
ca nhiu vng trn ng tm, tiu biu cho cc yu t trong cng ng m
chng phi duy tr mi quan h sng cn nu n mun hon thnh nhim
v.
1. N phi thit lp bn sc ring v cc chc nng lin quan ti
cc t chc khc;
2. Mt c s phi xy dng bn sc ring c lin quan ti thn ch
hin c v tim nng;
3. Bn sc ca mt c s cn c xy dng trong cng ng.
 Quan h cng chng l chc nng qun tr nh gi thi cng
chng, xc nh cc chnh sch v cc phng thc ca mt c nhn hay
mt t chc quan tm ti quyn li chung v thc thi mt chng trnh hnh
ng cng chng hiu v chp nhn.
Chc nng ca quan h cng chng l thc y cng chng hiu v
chp nhn mt c s v cc dch v ca n. V th, n phi c mi quan h
tt vi cng ng v cng chng thng qua cc phng php khc nhau nh
th tin, cc hot ng truyn thng ba bn. Nh qun tr c s an sinh x
hi thng l l ngi i din chnh thc cho c s. Nhng ngi ch c s
cng phi hnh din v c s ca h.
Hi tho
Trong khi gp cho trnh by ca mi nhm, hy s dng cc 5 iu
ca Fulmer v nhng tiu chun truyn thng hiu qu khc.
Truyn thng trong Qun tr
Cc thnh phn ca tin trnh truyn thng:
Ngi truyn thng (ngi ni, ngi gi, ngi pht hnh)
Ai

Truyn t (ni, gi, pht hnh)

Nhng thng ip (mnh lnh, bo co, kin ngh)

Ti

Ngi nhn (ngi nhn th, ngi phn hi, ngi

nghe nh hng ti hnh vi ca ngi nhn, c th
thy trong

Phn hi (tr li, phn ng)

BI 7
CC THNH PHN / TIN TRNH CNG TC NHN S V NH GI
CNG VIC
 Cng tc nhn s l mt tin trnh qun tr quan trng bao gm tm
c nhn s, duy tr v lm vic vi nhn vin v kt thc cng vic ca h
khi cn thit. S hiu qu v kt qu hot ng ca mt c s c lin quan
trc tip vi nhn s.
Mi c s thng c chnh sch nhn s v phng thc tuyn chn
ring. Vic ny trc ht bao gm son mt bng m t cng vic sau khi
phn tch cng vic. Ray Johns cho rng mt bn m t cng vic bao gm:
1. M t v tr cng vic, v tr g v chu trch nhim vi ai;
2. Nhim v v trch nhim;
3. Yu cu v nng lc chuyn mn;
4. Cc mi quan h.
Cc yu t phm cht nng lc ca mt nhn vin x hi gii:
1. Ti nng, c c t hun luyn chuyn mn v kinh nghim
lm vic;
2. Cn trng - quan tm, biu l trong c giao tip bng li v
khng li;
3. Cam kt gn b, mong mun ng gp cho cc dch v ca c s
v sn sng s dng ti nng ca mnh lm vic y.
Nhng thnh phn ch yu / tin trnh cng tc nhn s l:
1. Tuyn m, tuyn chn v thu mn / b nhim;
- Tuyn m. Mc ch tuyn m l tm c nhng nhn vin gii
v c kh nng ha hp vi thn ch v nhng nhn vin khc.
Mt s phng php c s dng nh :
+ Qung co trn bo, tp ch, v nhng phng tin khc;
+ Thng bo ngn gn trn cc tp ch chuyn ngnh, cc
trng hc v cc mng li x hi (Facebooh v nhng
mng khc);
+ Nhng tip xc c nhn.
- Tuyn chn:
+ C hai yu t quan trng xem xt trong tin trnh tuyn
chn: nhu cu v k vng ca c s; v mong mun ca
ngi c tuyn chn.
+ Tin trnh tuyn chn gm nhiu bc: Xem xt thng tin
trong n xin vic gm:
a) Thng tin c nhn v gia nh v trnh hc vn, hun
luyn v kinh nghim lm vic;
 b) Nhng t liu vit nh nhn xt ca nhng c s tuyn
dng trc y, nhn xt ca trng v hc b;
c) Kt qu cc trc nghim nh trc nghim y khoa v tm
l;
d) Nhng cuc phng vn c nhn.
+ Trch nhim tin trnh tuyn chn : mt s c s, gim
c c s c trch nhim duy nht; nhng ni khc th
giao cho mt y ban tuyn chn nhng nhn chung c cp
qun tr ln y ban nhn s ra quyt nh.
- Thu mn hay b nhim. Mt khi ng vin c bo tin l c
chp nhn th ngi y phi c cung cp thng tin v lng
bng, nhim v, trch nhim, v cc mi quan h cng nh bn
m t cng vic v chnh sch nhn s ca c s. Vi thng tin
nh th ng vin c th ra quyt nh nu chp nhn nhng iu
kin y th ng vin c thu mn hay b nhim. Quyt nh
b nhim s do cp c thm quyn cp.
2. B tr cng vic. Mt khi ng vin c thu mn ngi ta cho
rng ngi y l ng ngi ng vic. Nhn vin x hi phi
c b tr / b nhim da vo nng lc chuyn mn ca ngi
y.
3. nh hng v hun luyn. l vic gii thiu mt ngi mi
vo lm vi c s, cc dch v v cng ng. y l bc u
tr thnh nhn vin y ha hn ca c s.
- Trong nh hng cn m t nhng iu sau y:
+ Lch s ca c s v cc dch v;
+ Cc chnh sch c bn, cc quy nh v phng thc lm
vic;
+ C cu t chc c s bao gm cp bc v chc v ca
nhn vin mi;
+ Thng tin c bn v lng, gi lm vic, k ngh v ngh
php v m au;
+ Sp xp vn phng cho nhn vin ngi lm vic, v.v.
+ Cc khon ph cp thm nh bo him y t, bo him x
hi, k hoch hu tr v nhng phng tin gii tr;
+ Cc c hi v thch thc bao gm thng tin v thng
thng, tng lng v cc c hi sng to.
- Hun luyn l s pht trin c h thng v kin thc, k nng v
thi cn thit cho vic thc hin cng vic giao mt cch
 thch hp, y . nh hng c th l bc u ca mt
chng trnh hun luyn. Vic ny tng nng sut v hiu qu
ca nhn vin cng nh tng cng tinh thn lm vic, thi /
k nng / kin thc ca nhn vin lin quan cng vic, bn ng
nghip v gim st vin.
- C s cn c mt chng trnh lin tc pht trin lc lng nhn
s ca mnh. Kim hun / gim st v pht trin nhn s s
c ni ti trong hai phn ring bit.
4. Thng thng. iu ny ni ti s thng tin ca mt nhn vin
n mt cng vic tt hn hay v tr cao hn vi trch nhim ln
hn, danh ting nhiu hn v thng l lng cng cao hn.
Nhng yu t c xem xt l phm cht xut sc v cht lng
cng vic cao cng nh thm nin kinh nghim (mc d
khng phi l yu t chnh xem xt).
5. Thuyn chuyn / iu ng. S chuyn dch nhn vin t v tr
ny sang v tr khc vi cng trch nhim v mc lng. Vic
ny nhm iu chnh khi lng cng vic t tnh a dng
cao hn ca lc lng lao ng v gip nhn vin tha mn
nhiu hn vi cng vic. i khi, vic ny do chnh nhn vin
yu cu v l do c nhn nh ph hp vi gia nh ngi y.
y l thuyn chuyn theo chiu ngang tri vi thuyn chuyn
theo chiu dc.
6. nh gi thnh tch. y l kim im nh k hay nh gi
nhng c im, tim nng v thnh tch cng vic ca mt
ngi thng qua quan st ca ngi nh gi hoc trn c s
mt tiu chun c tnh h thng v ng b hoc cc mc ch
c ngi nhn vin v cp trn thit lp. N c s dng
quyt nh thng thng, iu ng, gim bt hay cho tm dng
ngh vic nhn vin mt cch cng bng v c cn nhc ng
n, xc nh nhu cu hun luyn v nh l mt ng lc
khuyn khch v c s cho cng vic kim hun / gim st c
hiu qu.
7. Qun tr tin cng v tin lng. Tin tr cho nhn vin l s
ng vin khch l i vi cng vic m h lm tt. Mc d nhn
vin x hi c ch l lm vic v l tng phc v nhng h
cng phi sng; do h lm vic l kim sng. Mc tin
cng v tin lng ty thuc vo iu kin ti chnh ca c s
tuyn dng, tin lng c tr bi cc t chc khc, ph tn hay
mc sng hin ti v quy nh ca chnh ph.
8. K lut. y l sc mnh buc mt c nhn hay mt nhm tun
th lut l, quy nh v phng thc cn thit t cc mc
 tiu ca c s. N khng phi l hnh pht m ch l mt hnh
thc gio dc. l hnh ng ca cp trn i vi mt cp
di vi phm lut l hay chnh sch. l mt tin trnh kim
sot.
9. Nhng quyn li v dch v cho nhn vin. Ngoi tin lng m
nhn vin nhn c c s cn c khon ph cp thm cho h.
Vic ny bao gm dch v sc khe hay y t, v hu va lng
hu, cc dch v gii tr, dch v x hi v th dc, dch v t
vn v tr cp i sng.
10. Thay th, thi vic / kt thc, v hu.
Thay th ni ti vic lun chuyn v thay th nhn s do thi
vic, v hu, t trn v khuyt tt.
Thi vic hay kt thc cng vic do nhn vin t nguyn hay t
chc hay khng t nguyn hoc b p lc thi vic do c s
ngng vic hay b ui vic. T chc c th do ngi nhn vin
mong mun tm vic khc tt hn bn ngoi, hoc v gia nh
hay v c nhn mong mun c nhiu thi gian hn vi gia nh,
theo ui nhng mi quan tm/ngh nghip mi. Tri li, ui
vic mt nhn vin phi c c s php l v nhn vin c th kin
tng c s. Kt thc cng vic phi do nh qun tr x l vi s
chn chn v nhy cm v quyn li ca c c nhn ln c s.
Mt khi nhn vin n tui ngh hu, nhiu quyn li v hu tr
cn c thc hin cho ngi y da trn cc chnh sch ca c
s v lut bo him x hi ca quc gia.
Nhng cuc vn m thng c t chc trc khi nhn vin
ri c s.
nh gi thnh tch cng vic
nh gi thnh tch nn da vo s hon thnh cng vic ca nhn
vin hn lng gi nhn vin nh l mt con ngi.
Cc phng php nh gi thnh tch cng vic:
1. Phng php da vo tnh cch: Danh mc nhng c im
tnh cch c cho l quan trng i vi cng vic c nh gi
(bi lun / k chuyn, cc thang bc nh gi ha, xp hng,
chn la bt buc);
2. Phng php m t khi qut ha: Tng t vi phng
php da vo tnh cch, phng php m t v thnh tch ca
ngi nhn vin gii c s dng nh t chc, giao tip, nh
gi v ng vin nhng thng th khng c nh ngha y
 (bi lun / k chuyn, cc thang bc nh gi ha, xp hng,
chn la bt buc);
3. Phong php t trng tm vo kt qu: Nhng phng
php ny c bit lin quan ti cng vic v gim st vin v
nhn vin cng nhau xc nh mc tiu cng vic v cc bin
php thc hin (qun tr theo mc tiu v kt qu (MBO/MOK);
4. Phng php m t hnh vi: S dng phn tch chi tit cng
vic hay bn m t cng vic, hnh vi cng vic cn thit cho
thnh cng c xc nh. Thang im nh gi da vo hnh vi
(BARS), danh mc o lng, m hnh nhng bin c nghim
trng v nhng trung tm nh gi.
5. Phng php hn hp: Phng php t c s dng, n
tng i c o v phi hp vi cc thnh phn khc nhau ca
cc phng php khc.
ng vin v tha mn cng vic, gim skim hun v pht trin
nhn s
Tm l hc v ng vin :
Bn c bao gi t hi v ci cch m mi ngi em li iu tt nht
cho ngi khc? C v ngi ta bit cch lm sao ngi m h lnh
o c c n lc phi thng. Thng th h khng c v b ngoi d
nhn hay tr thng minh xut chng nhng h c c ti ring hoc
truyn cm hng cho ngi khc. y l mt k nng khc thng
trong ngh thut ng vin lm cho h t thnh cng cao trong hu
ht cng vic h lm.
Tri li, c nhng ngi c v em li iu t hi n cho chng ta. Khi
chng ta gn ai , ta cm thy vng v v lc lng v t thy mnh
hnh x theo cch khng hay lm m sao mnh thy kh x, bi
ri. Nhng li ng vin ca h kt thc tr thnh bi thuyt ging v
d h c nh truyn cm hng cho ta nhng thc s h da dm ta.
Cc l thuyt v ng vin
1. L thuyt c in
Frederick W. Taylor vo nm 1911 kt lun sau nhng kho
st ca ng ta l nu mt ngi c nhiu tham vng c tr
cng cho cng vic cng khi lng nh tr cho mt ngi long
xong hay li bing v t nng sut th khng chng th chy
ngi c tham vng hay ngi c nhit tnh lm s chm li v
gim nng sut. V vy ng ta ch trng a ra nhng phn
thng m ngi nhit tnh vn yu thch v h s em li mc
sn xut cao hn. L thuyt c in c xy dng trn tng
 c bn l tin v thu nhp gia tng l nhng yu t ng vin
ch yu trong sn xut.
Taylor a vo cng vic 2 yu t quan trng:
- Phng php bm gi - nhng o lng v ghi nhn
li cng vic tin hnh trong bao lu, nh th c th ci
thin tnh hiu qu v kt qu. N lm cho bn m t cng
vic, yu cu cng vic v mc ch r hn. ng ta a ra
mt phng php tt nht lm vic. Mong i v 1
cng vic no c a ra v nh mc c thit lp
c lin quan ti nhng mc tiu c th.
- Phng php tr lng theo sn phm gii thiu
mt phng php thng cho nhng ngi sn xut nhiu
sn phm hn so vi mc quy nh.
2. L thuyt ca Maslow
Abraham Maslow, nm 1943, ni rng nu ngi nhn vin cn
c ng vin trong mt c s no , th h cn hiu rng
nhng nhu cu c nhn v nhm ca h cn c xem xt v
cc iu kin lm vic v nhng thch thc nhm p ng
nhng nhu cu ca h phi c cung cp. C th, h cn c
nhng c hi p ng cc nhu cu ngy cng phc tp c bit
l nhu cu t th hin.
Figure 1.1. Nhng c hi tha mn nhng bc thang nhu cu con
ngi ca Maslow

Nhng g tha mn cc nhu cu bc cao?

- Cng vic sng to v
y th thch;
- C tham gia trong
Nhu cu t th hin =>
vic ra quyt nh;
- Tnh linh hot ca
cng vic v s t tr.
- Trch nhim i vi
mt cng vic quan
trng;
Nhu cu t trng => - Thng tin ln cng
vic cao hn;
- Biu dng v tha
nhn ca sp.
Nhng g tha mn cc nhu cu bc thp?
 - Nhng bn cng lm
vic thn thit;
- Giao tip vi khch
Nhu cu x hi =>
hng;
- Gim st vin vui v,
d chu.
- iu kin lm vic an
ton;
Nhu cu an ton => - Cng vic m bo;
- n b tha ng v
ph cp thm.
- Ngh ngi v ngh gii
lao;
- Thoi mi trong cng
Nhu cu vt cht =>
vic;
- Gi gic lm vic hp
l.

3. L thuyt cc mi quan h nhn s

Likert nhn mnh tm quan hng ca con ngi v mi quan h
ca h vi nhng ngi khc. L thuyt cc mi quan h nhn
s cho rng cc n v c mc sn lng cao l do c c im
mi thnh vin c thi thin ch. tng l ngi tha mn
lm vic vi ngi tha mn l ngi thch v gip h tr
ngi khc, ng vin ngi khc t mc sn lng mong
mun. L thuyt ny i hi s tham gia rng ri ca nhn vin
trong vic ra quyt nh v tin trnh hoch nh.
4. L thuyt sa i hnh vi hay iu kin ha c th quan st
c
Thuyt tm l ny cho rng hnh vi con ngi, ring l hay trong
cc nhm u b nh hng bi k vng c thng hay pht.
Hnh vi c th thay i hoc thng qua hnh pht thch hp hoc
phn thng thch hp. B.F. Skinner lu rng hnh vi c th
sa i v nh hng bi bng cch kim sot mi trng v s
kch thch t bn ngoi. S cng c tng cng tnh tch cc c
th a n s thay i trong hnh vi; s tng cng tnh tch
cc gip ngn cn s ti din hnh vi khng mong mun.
5. Thuyt X v Y
 Douglas McGregor gii thiu thuyt X v Y vo nm 1960. ng
cho rng c hai loi iu kin lm vic, mt loi c bn l tch
cc v loi kia c bn l tiu cc.
- Thuyt X cho rng ngi lao ng cn s ch dn v kim sot,
tp trung ha quyn hnh, t c tham gia mt cch dn ch.
Thuyt ny pht biu rng con ngi trung bnh vn khng thch
lm vic v s trnh n cng vic khi c th. V vy ngi lao
ng cn phi b cng bc, b kim sot v e da mi chu lm
vic.
- Thuyt Y th ngc li vi thuyt X trong nhiu cch thc. N cho
rng ngi lao ng cn tham gia vo vic ra quyt nh, t tp
trung quyn hnh, v ch trng kim sot v ch dn mc ti
thiu. Tin c bn ca n l nhng n lc th cht v tm
thn trong cng vic l t nhin nh vui chi v ngh ngi, mt
yu t gim thiu nhu cu kim sot t bn ngoi v e da
hnh pht.
6. Thuyt Z
y l mt cch tip cn qun l c o ln u tin c
William Ouchi a ra. Ouchi i chiu cc kiu t chc M (kiu
A) bt ngun t truyn thng ca ch ngha c nhn Hoa K vi
cc t chc Nht Bn (kiu J) rt ra t truyn thng ch ngha
tp th Nht Bn. ng l lun rng mt trit l qun l mi ni
ln c gi l thuyt Z, cho php cc t chc hng c cc
li th ca c hai phng php. Ouchi trnh by cc tng ca
ng trong cun sch xut bn nm 1981 la l: Thuyt Z:
lm th no cc doanh nghip M p ng nhng thch thc
Nht Bn. y l mt trong nhng sch bn chy nht trong
thp k 1980.
N rt ra t thuyt X v Y ca McGregor vn l mt cch tip
cn tm l da vo b i mi quan h gia hai ngi: ngi ch
- ngi lao ng trong khi thuyt Z thay i cp phn tch
l ton b t chc. N ni ti vn ha t chc theo gng vn
ha Nht Bn trong ngi lao ng tham gia nhiu hn v c
kh nng lm c nhiu cng vic khc nhau. N ch trng gia
tng lng trung thnh ca ngi lao ng vi cng ty bng cch
cho lm vic sut i v chm lo i sng cho h k c khi h
khng cn lm vic.
N tin rng con ngi c sn s nng ng khng ch trong cng
vic m cn trung thnh vi cng ty v mong mun lm cho
cng ty thnh cng. Nhng nh qun tr theo thuyt Z c lng
tin ln lao rng nhng ngi lao ng ca h c th a ra
 nhng quyt nh vng vng. Nh qun tr ng vai tr nh l
hun luyn vin nhiu hn v ngi lao ng a ra hu
ht quyt nh. N nhn mnh nhng vic nh lun chuyn cng
vic, nhn rng cc k nng, ph qut ha ch khng chuyn
mn ha, v nhu cu hun luyn cng nhn lin tc.
7. L thuyt ng vin - V sinh
Frederick Herzberg c gi l cha ca vic lm phong ph
ha cng vic cho rng cng vic ca con ngi phi tha mn
hai nhu cu c bn: trnh au n v pht trin v tm l v
tha mn tm l. Nhng iu ny c miu t nh l nhng
yu t v sinh v ng vin.
8. L thuyt S thch - K vng
Nm 1964, Victor Vroom gii thiu l thuyt cho rng con ngi
c khuyn khch lm vic khi h mong i cng vic y s thu
li v cho c nhn. V th, nu ngi cng nhn nhn thc nng
sut cao l con ng dn n vic t c cc mc ch th h
s c khuynh hng tr thnh ngi sn xut c nng sut cao.
L thuyt ny ch r cch m cc nhu cu ca ngi cng nhn
pht trin bng cch phc ha ng c thc y l kt qu ca
ba kiu khc nhau ca u vo nhn thc.
- K vng: d kin ca ngi cng nhn v kh nng t c
mc ch;
- Cng c: suy ngh ca ngi cng nhn cho rng phn thng
thc ra c lin quan ti thnh tch ca mt ngi no v
ngi cng nhn c kh nng nhn c phn thng;
- Tr s gi tr: mc gi tr ca ngi cng nhn gn vi phn
thng.
L thuyt a ra lun im cho rng nhng mc thc y ca
ngi cng nhn cng cao th a n kt qu c ba u vo
u cao.