Bijlage 2 Format Toelichting lesontwerp

Student: Merel Nelissen Docent: Monique Peerlings

Vakgebied: Taal stellen Stagegroep: 6, 7 en 8
Klas: PEH16VC
Welke keuzes heb ik hier gemaakt? Toelichting/ onderbouwing van keuzes
(denk hierbij met name kernbegrippen uit (vak-) specifieke
theorie)
Kennis over De groep bestaat uit 28 kinderen, 12 Om de klas goed in beeld te krijgen heb ik gekeken naar het
(kinderen in) de jongens en 16 meisjes. In groep 6 zitten 10 aantal kinderen per klas. Ik heb dit gedaan omdat ik een les
groep is nadrukkelijk kinderen, groep 7 zitten 7 kinderen en in aan de hele klas geef, maar niet alle kinderen op hetzelfde
verwerkt in de niveau kunnen zitten.
groep 8 zitten 11 kinderen. De kinderen
omschrijving van de
beginsituatie van zitten in groepjes van twee tot en met 6 Ik heb met mijn mentor gesprokken wat voor een
de groep, zowel in kinderen. Alle groepjes zitten aan de muur, stelopdrachten de kinderen als eens gemaakt hebben. Dit heb
pedagogische zin hierdoor is er in het midden van de klas ik gevraagd, omdat ik wilde weten wat de kinderen al kunnen.
(gedrag, ruimte voor de matten waar ze met Ik heb hierbij ook gevraagd of er onderscheid wordt gemaakt
groepsverhoudingen materialen kunnen werken. tussen de groepen. Dit wilde ik weten voor welk niveau ik kon
, groepsdynamiek) De kinderen hebben al vaker een tekst aannemen.
als in didactische zin
geschreven. De kinderen kennen al teksten,
(vakspecifieke In andere stel lessen werkten de kinderen ieder voor zich.
beginsituatie). zoals verhaal, elfje, folder, nieuwsbericht en Omdat ik in mijn overdenking heb laten zien dat ik het
een gedicht. samenwerken in de klas erg belangrijk vind. Dit wil ik in deze
De stappen die de kinderen in deze les les laten terug komen, door tips en tops aan elkaar te vragen.
gaan doorlopen, kennen ze nog niet of niet
goed. De stappen lopen als volgt:
1. Onderwerp bepalen
2. Informatie verzamelen
3. Informatie selecteren
4. Informatie structureren en
ordenen
5. Verwoorden van inhoud
6. Tekst verzorgen

Ze schrijven wel eens verhalen. Ze hebben

nog geen verhalen geschreven aan de hand
van de denksleutsels.
Denksleutels zijn sleutels met daarop een
vraag of opdracht die kinderen aanzet tot
creatief, analytisch en praktisch denken.
Vrijwel alle kinderen zijn bekend met het
begrip sleutel als een ding dat je gebruikt
om iets te openen. De denksleutels
gebruiken we om ons denken te openen. Dit
is voor kinderen een makkelijk uit te leggen
concept.
Samenwerken tijdens een stel les zijn de
kinderen gewend om ieder voor zich te
werken. In mijn overdenking heb ik het over
samenwerken. In deze les wil ik de kinderen
samen laten werken aan de informatie voor
het verhaal. Iedereen maakt een eigen
verhaal, maar vragen tips en tops aan
elkaar over de inhoud.
De lesdoelen zijn Kerndoel 5 Ik heb op Tule (Tule,2009) gekeken naar de leerlijn van het
afgestemd op de De leerlingen leren naar inhoud en vorm stellend onderwijs. Voor mij les is kerndoel 5 het belangrijkste
beginsituatie. In de teksten te schrijven met verschillende kerndoel. Kerndoel 9 gaat vooral om het plezier hebben in
formulering ervan functies, zoals: informeren, instrueren, schrijven en in het niet te moeilijke verhalen schrijven.
wordt zichtbaar dat overtuigen of plezier verschaffen.
kennis van - De kinderen kunnen aan het Ik wil de kinderen verschillende schrijfdoelen aanleren.
vakdidactiek en einde van de les een onderwerp Hiervoor heb ik gekeken naar de leerlijn van groep 6 tot en met
leerlijnen op een en een tekstdoel bepalen om een 8. Hieruit blijkt dat informeren, instrueren, overtuigen en plezier
logische manier is tekst (verhaal, folder) te schrijven. verschaffen aan bod moeten komen. In mijn les wil ik ervoor
verwerkt. - De kinderen kunnen een publiek zorgen dat de kinderen aan het einde van de les het verschil
kiezen voor dat ze hun tekst gaan weten tussen informeren, overtuigen en plezier verschaffen.
schrijven.
- De kinderen maken langere Ik heb kerndoel 9 erbij gepakt, omdat mijn mentor vertelde dat
zinnen aan het einde van de les. sommige kinderen het lastig vinden om iets te schrijven. Dit
 - De kinderen kunnen aan het
einde van de les een vorm geven
aan de geschreven tekst.
- De kinderen weten aan het einde
van de les de verschillen tussen
informeren, overtuigen en plezier
verschaffen.
komt denk ik doordat het onderwerp dan te lastig voor ze is. Ik
wil ervoor zorgen dat de kinderen eigen woorden kiezen voor
hun verhaal. Dit benadruk ik in de les.
Door mijn typering van de groep ben ik erachter gekomen dat
de kinderen het fijn vinden om elkaar te helpen. In deze les
kies ik daarom de werkvorm: denken, delen en uitwisselen.

Kerndoel 9
De leerlingen krijgen plezier in het lezen en
schrijven van voor hen bestemde verhalen,
gedichten en informatieve teksten.
- De kinderen schrijven bij hun
leeftijd horende verhalen.

Werk- en Voor een stel les is het belangrijk dat
groeperingsvorme kinderen de mogelijkheid krijgen om samen
n zijn afgestemd op te werken. Sterkere leerlingen kunnen
specifieke informatie krijgen van de zwakkere
kenmerken van de leerlingen waar de sterkere kinderen nog
groep n op niet aan gedacht hadden. Een sterke
specifieke leerling kan leren van het uitleggen en
kenmerken van voordoen. Sterkte leerlingen kunnen elkaar
vakdidactiek. opstuwen naar grotere hoogten.
Paus, H. et al. (2014). Portaal. Bussum:
Coutinho.
Ik heb de werkvorm: denken, delen en uitwisselen gebruikt,
omdat kinderen van elkaar leren. Bij de deze werkvorm gaat
het erom dat de kinderen samen nadenken over een
onderwerp en hierover informatie aan elkaar gaan uitwisselen.
Moduulboek Coperatief leren van Natasja Choinowski
(2001), Saxion Hogeschool IJselland Deventer
https://saxion.nl/wps/wcm/connect/5c9091f7-d3c2-4c2e-
b3f5-
c6217741321f/Samenwerken2_Werkvormen+cooperatief+l
eren.pdf?MOD=AJPERES

Werk- en De kinderen geven elkaar tips en tops over De werkvorm die ik voor deze les heb gekozen is
groeperingsvorme hun onderwerp, publiek en doel. ondersteunend voor het behalen van de doelen, omdat de
n zijn functioneel kinderen elkaar kunnen helpen. Ze geven elkaar feedback en
ondersteunend bij dit zorgt ervoor dat de kinderen verder kunnen.
het behalen van de
lesdoelen.

Een aanzet tot De werkvorm denken, delen en uitwisselen De kinderen krijgen een onderwerp en een paar wat als vragen
samenwerkend leren is effectief bij opgaven met meerdere als titel aangereikt. De kinderen gaan met elkaar hierover in
krijgt op een antwoordmogelijkheden ("noem een aantal gesprek. Ze leren van elkaar.
logische wijze plek in redenen waarom een luipaard een zoogdier
het lesontwerp.* is"), of voor vragen waarbij de antwoorden
elkaar aanvullen ("titels bedenken bij een
verhaal").

De proces- en Ik wil de kinderen enthousiast maken voor Ik wil de kinderen aansturen tijdens het maken van de
productdoelen het schrijven van een soort tekst. Ik wil dat verhalen. Zo wil ik ervoor zorgen dat de kinderen met een
worden expliciet de kinderen hierbij rekening houden met goede voorbereiding beginnen aan hun nette versie van het
gevalueerd met de bepaalde doelen van een tekst. De teksten verhaal.
kinderen. die de kinderen gaan schrijven moeten Door de verhalen van de kinderen te lezen kan ik controleren
informeren, overtuigend of vermakend zijn. of de doelen zijn behaald. Ieder kind is anders en dit maakt
Dit ga ik controleren tijdens het observeren lastig om de verhalen met elkaar te vergelijken. Om de
en als ik kinderen kies die hun verhaal voor verhalen te beoordelen kijk ik naar de doelen die ik aan het
de klas mogen voorlezen. begin van de les gesteld heb. Is er aan de vorm gedacht? Zijn
Door met andere kinderen te discussiren het niet te makkelijke zinnen? Komt het doel van de tekst
over het onderwerp en publiek krijgen de duidelijk naar voor? Is het publiek goed gekozen?
kinderen van elkaar tips en tops en komen
ze er sneller achter of het gekozen publiek
wel past bij je onderwerp en manier van
schrijven. Tijdens de rondes die ik loop in de
klas stuur ik de kinderen aan. Ik geef ze
tips.
De kinderen beginnen in groep 6 met steeds
langere zinnen te schrijven. Ik wil dit
stimuleren door een boek als voorbeeld te
nemen. Ik controleer of de kinderen niet te
makkelijke zinnen hebben gebruikt, tijdens
het lezen van de verhalen.
Verder is de vorm van de tekst belangrijk.
Wil ik dat de titel eruit springt of moeten de
plaatjes juist opvallen? Ik wil de kinderen
stimuleren om te schrijven en niet om te
tekenen, maar ik wil dat ze ook denken aan
de vorm. Past er een plaatje bij ja of nee?
Ook dit controleer ik tijdens het lezen van de
verhalen. Hierbij let ik op de kinderen die
echt op de vorm hebben gelet.
Tenslotte wil ik de kinderen stimuleren om
 niet te makkelijke woorden te gebruiken. Ik
geef ze de tip om het woordenboek te
gebruiken. Ook dit controleer ik door de
verhalen te lezen.
De werkvormen die Ik controleer door rondes te lopen en de Ik ga vooral letten op het schrijven. Ik zal ook kijken naar de
worden gehanteerd kinderen aan te sturen tijdens het schrijven. spelling, maar beoordeel dit niet. Ik heb gekozen voor vooral te
bij evaluatie zijn Ik vergelijk de verhalen niet met elkaar, letten op de vorm van de tekst, ook wel het creatief schrijven.
passend bij maar beoordeel ze een voor een. Paus, H. et al. (2014). Portaal. Bussum: Coutinho.
vakdidactiek en
sluiten aan op
specifieke
kenmerken van de
groep.