STANBUL TCARET ODASI

KIRTASIYE

SEKTOR ARATIRMASI

Eyll2001

Hazrlayan

Dr. lkay AKALI

 iiNDEKiLER

1. KIRTASiYENiN TAN IMI VE KAPSAMI 1

1.1. Krtasiyenin Tanm 1
1.2. Krtasiye Eyalar Gmrk 1
Tarife istatistik Pozisyonu
2. KIRTASiYE SEKTRNN GELiiMi VE POTANSiYELi 2
2.1. Krtasiye Sektrnn Gemii 2
2.2. Krtasiye Sektrnn Geliimi ve Potansiyeli 3
3. KIRTASiYE SEKTRNN GNCEL DURUMU VE PERFORMANSI 6
3.1. Krtasiye Sektrnn Kapasite, Arz ve Talep Durumu 6
3.2. Krtasiye Sektrnde Tketici Eilimleri 9
3.3. Krtasiye Sektr D Ticareti 1O
3.3.1. Krtasiye Sektr ihracat 1O
3.3.2. Krtasiye Sektr ithalat 12
4.SEKTRDEKiKURULULAR 15
4.1. Kamu Sektr 15
4.2. zel Sektr 15
4.3. Yabanc Sermaye 15
4.4. ithalatlar, ihracatlar, reticiler, 16
Satclar ve Zincir Maazalar, internet

4.4.1. ithalatlar ve ihracatlar 17

4.4.2. retici ve Satc 17
4.4.3. Zincir Maazalar 17
4.5. Meslek rgtleri 19
4.5.1. istanbul Ticaret Odas 83 No'lu Meslek Komitesi 19
4.5.2. Dernekler 19
5. SEKTRDEKi YAPISAL SORUNLAR VE ZM NERiLERi 20
5.1. Sektr Kimlii 20
5.2. Oturmam i Disiplini 21
5.3. Taklit rnler 21
5.4. Haksz Rekabet 22
5.5. Tahsilat Konusunda Yaanan Sorunlar 22
6. SEKTR iLE iLGiLi YASAL DZENLEMELER 25
7. TiCARi PAZAR BiLGiLERi 26
8. ULUSLARARASI REKABET VE iLiKiLER 27
8.1. Franchising 27
8.2. Marka-Patent 28
8.2.1. Patent 28
8.2.2. Marka 29
8.3. Krtasiye Sektrndeki Organizasyonlar 30
8.4. Elektronik iletiim 31
9. SONU VE DEGERLENDiRME 31

EKLER
- Yararl Adresler 35
-Kaynaklar 36

ll
TABLOLAR

1. 1999/2000 retim Yl itibariyle Eitim 6

Kademelerine Gre Okul, renci ve
retmen Saylar

2. iktisadi Faaliyet Koliarna Gre 8

iyeri Says ve istihdam
3. 48 20 Pozisyonunda Yer Alan 11
"Krtasiye Eyalarnn" ihracat
(Bin Dolar)
4. rn gruplarna gre krtasiye 11
malzemeleri ihracat 2000 yl itibariyle
5. Krtasiye D Ticaret (Bin ABD Dolar) 12
6. 2000 Yl itibariyle rn gruplarna gre krtasiye 13
malzemeleri ithalat

7. 1999-2000 Yllarndaki D Ticaret 14

Rakamlarnn Karlatrlmas

8. Krtasiye Mallar imalat iin Verilen Tevikler 26

lll
1. KJRTASiYENiN TANIMI VE KAPSAMI

1.1. KIRTASiYENiN TANIMI

Krtasiye, okul, bro, ev ve benzeri ortamlarda kullanlabilen, direkt yazmaya
ya da bu faaliyeti desteklemeye ynelik ekipmanlara verilen genel isimdir.

Krtasiye denince eskiden akla sadece kalem, silgi, defter, kalemtra, cetvel
gibi ana mamuller gelirken, gnmzde ofis spermarketlerinin de yaygnlamas ile
bu kapsam ve rn yelpazesi genilemitir.

1.2. KIRTASiYE EYALARI GMRK TARiFE iSTATiSTiK POZiSYONU

Gmrk Giri Tarife Cetvelinin 48.20 pozisyonunda yer alan "krtasiye

eyalar" aratrmann kapsamna alnmtr. Ancak krtasiye rnlerinin auna

temel oluturduu iin kat sektrne de deinilmitir.

Fas1/ No rn Tamm1
48.20 Kat veya kartondan kayt defterleri, hesap defterleri, not
defterleri, sipari defterleri, makbuz defterleri, ajandalar,
hatra defterleri, mektupluk bloknotlar ve benzeri eya,

msvette defterleri, smen, klasrler, ciltler (sayfalar taklp

karlabilen veya dierleri), dosya gmlekleri ve kapaklar,

dier okul, bro veya krtasiye eyas, ok yzl i formlar ve

karbon kad ile ikinci kopyas karlan defterler (iinde
karbon katlar olsun olmasn), koleksiyon ve numunelerin
konduu albmler ve kitap kapaklar

1
GTiP(Gmrk Tarife istatistik Pozisyonu)
4820.1 O Kayt defterleri, hesap defterleri, not defterleri, sipari

defterleri, makbuz defterleri, ajandalar, hatra defterleri ve

benzeri eya

4820.10.10.00.00 Kayt defterleri, hesap defterleri, sipari veya makbuz

4820.10.30.00.00 defterleri
Not defterleri, mektupluk bloknotlar, hatra defterleri
4820.10.50.00.00 Ajandalar
4820.10.90.00.11 Okul defterleri
4820.10.90.00.19 Dierleri

4820.20.00.00.00 Msvette defterleri

4820.30.00.00.00 Klasrler, ciltler (kitap kapaklar hari), dosya gmlekleri ve
kapaklar

4820.40 ok yzl i formlar ve karbon kad ile ikinci kopyas

karlan defterler(iinde karbon katlar olsun olmasn)

4820.40.10.00.00 Kesiksiz olanlar

4820.40.90.00.00 Dierleri

4820.50.00.00.00 Koleksiyon ve numunelerin konduu albmler

4820.90.00.00.00 Dierleri

2. KIRTASiYE SEKTRNN GELiiMi VE POTANSiYELi

2.1. KIRTASiYE SEKTRNN GEMii

Sanayi lkesi olma yolunda byk admlarla ilerleyen lkemizde krtasiye

sektr de bu gelimeye paralel olarak bymektedir. Kurulduu yllarda fakir bir

lke konumunda bulunan Cumhuriyet Trkiyesi' nde olduka dk okuryazar oran

ve iptidai metodlarla yaplan tarmsal retimden bugnk modern yapya ulamak

kolay olmamtr. Daha nceleri istanbul ve izmir'e bal olarak tamamen

kapitlasyonlarn salad imkanlarla ticareti elinde tutan akalliyet ve levanten
denilen tabakann yerini, Cumhuriyet' e geile birlikte Trkler almaya balamtr.

Anadolu'da krtasiye, birok rn elinde bulunduran bakkal karm

dkkaniarda satlrd. Bunlar da defter, kalem ve silgiden ibaret birka tr

malzemeden oluurdu. Daha fazlas gerekirse istanbul'dan zel olarak getirtilirdi.
2
Krtasiyenin merkezi istanbul'da Karaky, Babali ve Beyolu gibi birka yerdi. Bu
blgelerde krtasiyeyi ttncler satard .

Trkiye'nin sanayilemesi, ticaretin gelimesi krtasiye sektrnde de etkilerini

gstermi, iletmeler gerekli ofis malzemesi ve donanm iin eitlerini aaltmak

zorunda kalmlardr. nceleri taptanc olarak bir tek Tahtakale mevcut iken,
zamanla birok blgede toptan sat yapan krtasiye dkkaniar faaliyete gemitir.

1970'1i yllara kadar Tahtakale' de 25-30 firmann ticari faaliyeti ile devam eden
toptan krtasiye pazarlamas, 1970 -1980 yllar arasnda Ankara ve izmir'de, 1980
sonras ise Trkiye'nin gelien tm kentlerinde oluan taptanclar tarafndan

yaplmaya balanmtr.

ounlukla orta lekli firmalarn oluturduu Tahtakale esnaf, ie dnk

yaps, ekonomik alkantlar ve kalitesiz Uzak Dou mallarnn igali nedeniyle
kendisinden beklenen atlm gerekletirememitir.

Sektrn Anadolu' daki beyni durumunda olan Tahtakale' nin datm

alarndaki gelimelere ve Anadolu'da ortaya kan byk toptanclara bal olarak

ve byk reticilerin kendi datm olanaklaryla Anadolu pazarna ulamalar

sonucunda, pazar pay d gstermi ve sadece Marmara Blgesi ile kstl

kalmtr. Bir zamanlar krtasiye sektrnn kalbi olan ve 200-300 civarnda krtasiye

firmasnn bulunduu Tahtakale piyasasnn Anadolu zerindeki hakimiyeti gn

getike azalmtr. Tahtakale bugn, krtasiye sektrnden sadece % 20'1ik bir pay
almaktadr.

Bugn Trkiye'de krtasiye sektrnn gerek kitap, gerekse kitap-krtasiyeci

gibi dier perakende noktalarna giren yerleri dnlrse, 50 farkl perakende sat

noktas mevcuttur. Saylar 200' bulan krtasiye toptanclarnn ise istanbul, Ankara,
izmir, Bursa, Balkesir, Antalya gibi byk kentlerde younlat grlmektedir.

2.2. KIRTASiYE SEKTRNN GELiiMi VE POTANSiYELi

Hipermarketlerin hzla gelimesiyle klasik anlamda alan krtasiye

perakendecileri kabuk deitirmitir. Perakendecilikte 90'1 yllarn belirleyici fark,

tketicinin kendilerine seim ans sunan yeni sat noktalarnn olumasdr. Byk
3
alanlarda bol eit sunumu salayan modern maazalar, markay tketicinin ayana

gtren zincir maazalar, katalogtan sat yapp rn adrese teslim eden firmalar,
promosyonu ap bedeli karlnda sata balayan gazeteler, televizyondan
pazarlama yapanlar bunlara birer rnek tekil etmektedir. Bu sayede, rnler
tketiciye daha geni bir rn yelpazesiyle, ok daha hzl ve ucuz ulatrlmaya

balanmtr.

Geliime paralel olarak perakendeciler, hipermarket fiyatlarn takip etmek

durumunda kalm ve bu da piyasaya bir anlamda fiyat kontrol getirmitir. Bu
gelimelerin bir sonraki basama olarak tpk ABD ve Avrupa'da olduu gibi,
Trkiye'deki perakendeciler de bir araya gelerek krtasiye marketleri oluturma

abasna girmilerdir. Birlemelerdeki ama, geimini perakende krtasiyecilikle

srdren kk esnafn, yabanc sermayeli byk retici ve toptanclarla rekabet

edebilmesidir.

Bugn Trkiye'de krtasiye sektrne giren birok yabanc sermayeli firma

vardr. Bu da sektrde tam olarak deerlendirilerneyen bir potansiyelin olduunun bir ~

iaretidir. Bu firmalar sadece sat iin deil, retim iin de Trk pazarnda yer alma
abasndadrlar.

i pazarn yansra, nemli bir blgede yer alan Trkiye'yi s olarak kullanan
yabanc firmalar, pazardaki arlklarn her geen gn artrmakta, birou franchising
yntemi ile alarak maaza saysn artrma yolunda ilerlemektedirler.

lkemizdeki krtasiye sektr, dnyadaki yenilikleri ok yakndan takip eden

ve ticareti en modern usullerle yrten bir sektr konumundadr. ok byk
krtasiye maazalar almakta, bunlar isim hakk vererek birok yerde ubeler

amakta ve mterilere hizmet kolayl salamaktadrlar.

Doal olarak, gelien dnyada krtasiye eitleri de gelimektedir.

Krtasiyecilik bu anlamda bir ihtisas dal haline gelmektedir. Hesap makinesi,

bilgisayar, faks, fotokopi ve boya malzemelerinin eitlilii, internet ve bunun
kullanm, satlmas, pazarlanmas hepsi konusunda uzman, kalifiye elemanlar

gerekli klmaktadr. Bu yzden bir takm rnleri satanlar birbirinden ayrlmakta ve

belli rnleri satan zel maazalar almaktadr. Okul krtasiyesine dnk
4
krtasiyeciler, bilgisayar satan iletmeler, bro aksesuarlar satan maazalar,
fotokopi rnleri satanlar gibi. ..

lkemizde byk iletmelerin oalmas onlarn ihtiyalarn karlayacak

byk krtasiyecilerin kurulmasn gerektirmitir. Bu byk krtasiye marketleri i

yerlerinde sattklar rnn katalounu karmakta, tketiciye gndererek alaca

rn hakknda onu ynlendirmekte, istenilen rn en ksa zamanda tketicinin

ofisine gndermektedir. Bu yntem, ehir trafiinin younluunda ve park sorunu
olan byk ehirlerde mal almak iin nemli bir tercih nedenidir.

Byk krtasiye maazalarnn oalmas ile fiyatlardaki istikrar ve hizmet

kolayl baz krtasiyecileri rahatsz ederek bir blmnn kapanmasna, bazlarnn

da o byk maazalarn ubeleri olmalar sonucunu dourmaktadr. Bu da toplumun

gelimesini gsteren nne geilmez bir durumdur. Ancak bu, semt krtasiyeciliinin

yok olaca anlamna gelmemektedir.

Krtasiye sektrnn nemli bir hedef kitlesi, says artan iletmelerin dnda

nfus ve buna bal olarak da gen nfus; dolaysyla renci says hayli fazla olan
lkemizdeki eitim retim potansiyelidir.

Aadaki tablodan da anlalaca gibi krtasiye sektrnde belki de en

nemli pazar payn bu grup tekil etmektedir. lkemizde 17.5 milyona yaklaan
renci says ve 8 yllk kesintisiz eitim uygulamas bu sektrn kukusuz ki
geleceinin daha parlak olaca anlamna gelmektedir.

5
 Tablo: 1
1999/2000 retim Yl itibariyle Eitim Kademelerine Gre Okul, renci ve
retmen Saylar

Eithl'r. . . ~,r :.l Okul Says . renci Says retmen Says

<~<i~ffi~~(':<.
,. -: <':':. :
,~,:
.
-:2' ; '
J<:/ ; ' '' ..... -~ -~ :~/

Okulncesi 9.882 251.596. 15.696

k&t~~~~ :: " . :i 43.324 10.053.127 324.924
rt~~r~tnr: ~ ' i 6.168 .2.444.4.o7 143.469
.. G~b~ILi~~ . .. . 2.663 1.506.379 70.249

,: ; /~-';i.':'.''
73.220
Teknikuse . :'
Jit~ri g~itlm . 59.374 12.749.130 484.089
Y~y~l1 Eitin 2.978.799 48.506
vol<sJ<< 6.531 64.169
Qi,~t~~, . 71
. 596.764
..... 65.976

Kaynak: il Eitim Bakanl istatistikleri

Not: Yaygn eitim kurumlarna ait renci says bilgisi 1998-1999 retim yl sonu
itibari ile verilmitir.

3. KIRTASiYE SEKTRNN GNCEL DURUMU VE PERFORMANSI

3.1. KIRTASiYE SEKTRNN KAPASiTE, ARZ VE TALEP DURUMU

Genelde pek ok sektrde olduu gibi istatistiki bilgi eksiklii, krtasiye

sektrnde de byk bir sorun tekil etmektedir. retimden ithalata, istihdamdan

yatrma dek birok konuda doru bilgi edinmek mmkn deildir.

Ofis malzemelerini de iine katarak hzla byyen ve 8 milyar dolarn

zerinde bir pazar hacmine ulat tahmin edilen Trk krtasiye sektrnde

6
yaanan marketleme eilimi, kurumsallamay da beraberinde getirerek sektrn

hacminin bymesine neden olmaktadr.

Trkiye'nin byyen dinamik yaps krtasiye sektrne de yansmaktadr.

Gelien lke ekonomisi ve teknoloji, sektrn her geen gn daha da bymesine $

ve gelimesine katkda bulunmaktadr. Dier yandan ithalat arlkl olan sektrde

byme, yava yava da olsa ihracat an balatmtr.

Amerika ve Avrupa'da pazarn %50-80 aras zincir dkkaniarn elinde

bulunurken, Trkiye'de bu orann %5-1 O arasnda olduu tahmin edilmektedir.
Dnyada ofis malzemelerinin %25 sperstorlarda, % 50'si klasik krtasiye

noktalarnda, % 5' i katalogla sipari, % 20'si ise discountstorelarda satlmaktadr.

Trkiye'de ise rnlerin sadece %20'si zincir maazalarda, %80'i ise klasik krtasiye

noktalarnda satlmaktadr. Fakat son dnemde ahs irketleri birleme ynnde

nemli eilimler gstermektedirler. Ankara'da faaliyet gsteren 150 krtasiyeci, her
geen gn saylar artan byk krtasiye maazalar karsnda, bir anonim irket

bnyesinde birleme karar alm ve Orta Anadolu Krtasiyeciler Birlii adn

almtr. Sektrde says artan yerli ve yabanc yatrmclarda kurulan

superstorelarla ve franchasing sistemi ile gelecekte bu rakamlarn artmas

beklenmektedir. Zincir maazalar sektrde arttka; katalog, grsel basn ve

telemarketing sistemi kullanldka tketirnde art grlmekte ve daha bilinli bir
tketici yaps olumaktadr.

Ayrca son yllarda tketiciye sunulan rn eitlilii arttka ayn oranda

talepte artmaktadr. Ancak tketici daha seici hale geldii iin firmalar ve kiiler

"kalite" ye daha da nem vermeye balamlardr. Bunun dnda firmalarn nem

verdii dier bir konuda artk taklit mal retmek yerine zgn tasanma ynelmeye
zen gstermektir. Trkiye'de krtasiye sektrnde 1980'den bu yana ithalat arlkl

bir pazar vardr. Ancak lkedeki ekonomik istikrarszlk ithalatn avantajn ortadan
kaldrmaya balamtr. Bylece bu sektrde imalat arlkl bir sektr oluturulmaya

allmakta ve ihracata ynelinmektedir. Arlkl olarak masa kalemlikleri, klasr,

fantezi ve hatra defterleri, bro gereleri, tebrik kartlar gibi rnler, Trki
Cumhuriyetleri bata olmak zere Balkan lkeleri, Ortadou lkeleri ile Avrupa
lkelerine gnderilmektedir. Gemi yllarda Uzakdou'dan krtasiye rnleri
ithalinde bulunulurken artk Uzakdou'ya ihracat yaplmaya balanmtr. ~

7
 Sektrn zellikle zerinde durduu konu "kalite" olup, hem retilen hem de
ithal edilen rnlerle sektrde kalite imaj yerletirilmeye allmaktadr. Firma
yetkilileri Uzakdou rnlerinin yerini Avrupa markalarnn almaya baladna

dikkat ekerek stok maliyetinin dmesi ve teslimatn ksa srelerde gereklemesi

nedeniyle, Avrupal firmalarla almay tercih ettiklerini belirtmektedirler. Sektrn

toplam cirosu konusunda deiik rakamlar telaffuz edilmektedir. rn eidinin
fazla, firma saysnn ok olmas nedeniyle ciro rakam net olarak belirlenemese de
krtasiye sektrnn 7 milyar ile 8 milyar dolar arasnda ciro gerekletirdii tahmin
i . .
edilmektediti Istanbul Defter ve Krtasiye Malzemeleri Imalatlar ve Satclar Esnaf
Odas'na kaytl (Austos 2001 itibariyle) 1050 krtasiyeci bulunmaktadr. Bunlarn

yaklak 20 tanesi imalat durumundadr.

Trkiye'deki istihdam durumuna baktmzda aadaki tablodan da

grlecei zere, 1992 yl itibariyle iyeri says 9.382, cretle alanlarn yllk

ortalama says 4.254 ve alanlarn yllk ortalama says 14.653 kiidir.

Tablo: 2
iktisadi Faaliyet Koliarna Gre iyeri Says ve istihdam, 1992
iktisadi faaliyet iyeri says cretle alanlarn alanlarn yllk

Kolu yllk ortalama says ortalamas

Kitap,dergi,gazete, krtasiye

ve bro malzemesi sat yeri

9.382 4.254 14.653

Kaynak: Genel Sanayi ve iyerleri Saym, ikinci Aama Sonular, Ticaret

istatistikleri, 1992

NOT: Bu istatistikler her 1O ylda bir yaplmaktadr.

Kat, zarf ve kalemden oluan krtasiye retimi 1998 ylnda yaanan

ekonomik zorluklara ramen, hem miktar hem de deer olarak bir art kaydetmitir.

Ancak bu art 1999 ylnda ayn hareketi gsterememitir. Yaanan ekonomik krizin
etkisiyle baz iyerleri devre d kalm ve bazlarnda ise retim kslmak zorunda
kalmtr.

8
 Devlet istatistik Enstits (DiE)'nin er aylk dnemleri itibariyle kat reten
1O, zarf reten 5, bilyal kalem reten 4, kee ulu, gzenek ulu yaz ve iaret

kalemi reten 3, kurun kalem reten 4 iyerinden derledii bilgilere gre; 1998
ylnda yaz kad retimi yzde 4,4 orannda artarak 180 bin ton, zarf retimi yzde
1,1 orannda artarak 663 milyon adet, bilyal kalem retimi yzde 7,7 orannda

artarak 68,2 milyon adet, kee ulu, gzenek ulu kalem yzde 53,2 orannda artarak
70,6 milyon adet, kurun kalem retimi yzde 27,7 orannda artarak 261,5 milyon
adet olarak gereklemitir.

Bu retim cari fiyatlarla kat 35 trilyon 730 milyar, zarf 3 trilyon 242 milyar,
bilyal kalem 1.470 milyar, kee ulu ve gzenekli kalem 964 milyar, kurun kalem 7
trilyon 291 milyar TL olmak zere toplam 48 trilyon 697 milyar liraya ulamtr.

1999 ylnda sektrde faaliyet gsteren firma saysndaki azalma nedeniyle,

1998/1999 Ocak-Mart dnemleri arasndaki retim miktar katta 40,9 bin tondan
36,6 bin tona, zarfta 151,5 milyon adetten 15 milyon adete, bilyal kalem 11,9 milyon
adetten 8,9 milyon adete dmtr. 1998 Ocak-Mart dneminde 17,6 milyon adet
olan kee ulu ve gzenekli kalem retiminde ise iyeri saysnn 2 adete inmesiyle
kesin bilgi edinilememitir.

Buna ramen, kurun kalem retiminin yzde 61,6 orannda artarak 49,6
milyon adete kt belirlenmitir. 10,3 trilyon lira olarak belirlenen toplam retimin
8,6 trilyon liralk blm de kurun kalemden olumaktadr. Tespit edilen 10,3 trilyon
liralk toplam retim bir nceki yla gre yzde 17,3 orannda bir reel azalma
gstermitir.

3.2. KIRTASiYE SEKTRNDE TKETiCi EGiLiMLERi

Gittike artan bir talep ve sat potansiyeline sahip krtasiye piyasasnda

tketici tercihleri giderek moda, alkanlklar, bir markann kullancya sunduu kalite,
eit ve fiyat bileeni ile ekillenmektedir.

Globalleme, iletiimdeki boyut, teknolojinin ulat seviye ile sosyal ve kltrel

gelimeler sonucu bilin dzeyi artan tketicinin satn alma alkanlklar

deimektedir. Artk sadece satn alaca maln ucuzluuna bakarak karar veren
9
tketici yerine, satn alaca maln fiyat ve kalite karlatrmasn yapan ve satt
maln arkasnda olunmasn isteyen bir tketici mevcuttur. rnler kadar, rn veya

hizmetin satn alnd, sata sunulduu ortamlar da deimeye balamtr.

Pazar ekonomisini uygulamakta dahi olsalar, gelimi lkelerin yal nfuslar

nedeniyle tketim eilimleri her geen gn d gstermektedir. lkemizde ise gen

ve tketime hazr bir neslin varoluu, perakende sektrmz nitelik ve nicelik olarak
devaml bymeye zorlamaktadr.

Ayrca toplumun hemen her bireyinin mutlaka bu sektrdeki bir veya birka
mamul kullanma ihtiyac duymasndan ve bunun yannda irketlemenin hzla

artmasndan tr krtasiye sektrne nemli bir talep potansiyeli olduu aka

grlmektedir.

Trkiye' de kii bana den krtasiye tketiminin Avrupa ve ABD'ye gre

kyaslanamayacak derecede az olmas, krtasiye pazarnn nemli bir avantaj olarak
dikkati ekmektedir.

3.3. KIRTASiYE SEKTR DI TiCARETi

3.3.1. Krtasiye Sektr ihracat

1996 ylnda 5.7 bin ABD Dolar civarnda olan kat, basl malzeme, metal
eya ve kalemden oluan krtasiye mallar ihracat 1999 ylna kadar istikrarl bir art

kaydetmitir. 1997 ylnda 6.9 bin iken 1998 ylnda 10.44 bin Dolara ykselmitir.

1999 ylnda ise 8.7 bin ABD Delarna dm 2000 ylnda tekrar artarak 10.16 bin
ABD Dolar olmutur.

2000 yl itibariyle Gmrk Giri Tarife Cetvelinin 48.20 pozisyonunda yer

alan "krtasiye eya lar" nn ihracat deeri 1O milyon 155 bin ABD dolar

dzeyindedir. Devlet istatistik Enstits' nn (DiE) d ticaret istatistikleri arasndan

deerlendirilen kat, basl malzeme, metal eya, kalem vb. madde ihracat son
yllarda olduka iyi bir gelime gstermektedir.

10
Tablo 3
48 20 Pozisyonunda Yer Alan "Krtasiye Eyalarnn" ihracat (Bin Dolar)

YILLAR iHRACAT
1996 5.7
1997 6.9
1998 10.44
1999 8.7
2000 10.16

Kaynak: Devlet istatistik Enstits

Tablo: 4
rn gruplarna gre krtasiye malzemeleri ihracat 2000 yl itibariyle
GTiP No.su Madde isimleri Miktar Deer

(Kg.) ($)
482010100000 Kayt, hesap, sipari veya makbuz defterleri 97940 165634
482010300000 Not defterleri, mektupluk bloknotlar, hatra 564330 789778
defterleri
482010500000 Ajandalar 240824 985771
482010900011 Okul defterleri 3611852 4590736
482010900019 Dier defterler vb. eya 974522 1760052
482020000000 Msvette defterleri 11546 17081
482030000000 Klasrler, ciltler, dosya gmlekleri 318749 780769
482040100000 ok yzl i formlar, karbon kad ile ikinci 14404 5877
kopyas karlan defter
482040900000 ok yzl i formlar, karbon kad ile ikinci 148744 341699
kopyas karlan

482050000000 Koleksiyon ve numunelerin konduu 22102 17994

albmler
482090000000 Kat veya kartondan dier bro/ krtasiye 560711 699888
eyas, defter vb.
TOPLAM 6565724 10155279

Kaynak: Devlet istatistik Enstits

11
 Ayn dnemde, ocuklar iin resimli kitap, harita, kartma, kartpostal, takvim,
resim, fotoraf, gravr vb. basl malzeme ihracat yzde 15.2 orannda azalarak 3.4
milyon Dolar' a gerilemitir. Bunlara karlk yzde 22.4 orannda artan kalem ihracat

3.8 milyon Dolar olarak kaytlara gemitir. Kalemtra, dosya ve fi kutular, metal
dosya, klasr, zmba teli, yaz makinesi, hesap makinesi, yazar kasa vb. makine
ihracat da yzde 17.4 orannda artarak 818 bin Dolar olmutur.

Firmalarn, kendi markalarn yaratmalar, fuarlara katlmalar, internet gibi

etkin yollarla markalarn ve firmalarn tantmas da ihracatn artmasna katkda

bulunabilecek yntemlerdendir.

3.3.2. Krtasiye Sektr ithalat

1996 ylnda 4.5 milyon dolar olan krtasiye eya ithalat 1999 yl hari her yl

artarak 1997 sonunda 6.21 milyon dolar, 1998 ylnda 6.65 milyon dolar dzeyine
erimitir. 1999 ylnda gerileyerek 4.97 milyon dolara inmitir. 2000 ylnda

gerekletirilen ithalat ise 12.337 milyon dolar ve 2.494.827 kg. olarak belirlenmitir.

Yllar itibariyle krtasiye sektr d ticareti aadaki gibidir;

Tablo 5
Krtasiye D Ticaret (Bin ABD Dolar)

YILLAR iHRACAT iTHALAT

1996 5.7 4.5
1997 6.9 6.21
1998 10.435 6.65
1999 8.7 4.971
2000 10.155 12.337

Kaynak: Dnya Gazetesi Eki

Devlet istatistik Enstits

Trkiye'de krtasiye sektr ithalata baml olarak gelien bir sektrdr.

Bunun nedeni, Trk firmalarnn yeterli know-how' a ve uluslararas alanda baarl

olabilecek markalara sahip olmamalardr. ithalat hem mamul baznda, hem de yar
12
mamul dzeyinde gerekletirilmektedir. Bugn birok retici firma hammaddeyi
ithal etmekte ve bunun yannda da rn yelpazesinde ithal rn bulundurmaktadr.

Tablo 6
rn gruplarna gre krtasiye malzemeleri ithalat 2000 yl itibariyle
GTiP No.su Madde isimleri Miktar Deer

(Kg.) ($)
482010100000 Kayt, hesap, sipari veya makbuz defterleri 7773 51612
482010300000 Not defteri eri, mektupluk bloknotlar, hatra 260689 1238113
defterleri
482010500000 Ajandalar 152308 877956
482010900011 Okul defterleri 92957 121080
482010900019 Dier defterler vb. eya 54781 280186
482020000000 Msvette defterleri 14108 61750
482030000000 Klasrler, ciltler, dosya gmlekleri 257058 790719
482040100000 ok yzl i formlar, karbon ka.ile ikinci kopyas 7301 16286
karlan defter
482040900000 ok yzl i formlar, karbon kad ile ikinci 3943 21619
kopyas karlan

482050000000 Koleksiyon ve numunelerin konduu albmler 247562 985681

482090000000 Kat veya kartondan dier bro/ krtasiye eyas, 1396347 7892742
defter vb.
TOPLAM 2494827 12307744

Kaynak: Devlet istatistik Enstits.

13
 Tablo 7: 1999-2000 Yllarndaki D Ticaret Rakamlarnn Karlatrlmas

Fasl no Maln cinsi 1999 1999 2000 2000

ithalat Deeri ihracat ihracat ithalat
($) Deeri($) Deeri($) Deeri($)

48.20.1 0.1 0.00.00 Kayt defterleri, hesap defterleri, sipari veya makbuz 18.735 188.965 165.634 51.612
defterleri
48.20.1 0.30.00.00 Not defterleri, mektupluk bloknotlar, hatra defterleri 1.490.099 2.439.896 789.778 1.238.113
48.20.1 0.50.00.00 Ajandalar 993.409 751.165 985.771 877.956
48.20.1 0.90.00.11 Okul defterleri 4.125 2.827.534 4.590.736 121.080
48.20.1 0.90.00.19 Dier defterler vb. eya 224.156 839.278 1.760.052 280.186
48.20.20.00.00.00 Msvette defterleri 156.977 4.717 17.081 61.750
48.20.30.00.00.00 Klasrler, ciltler (kitap kapaklar hari) dosya gmlekleri 853.774 672.470 780.769 790.719
48.20.40.1 0.00.00 ok yzl i formlar, karbon kad ile ikinci kopyas 13.878 5.877 16.286
karlan defterler
'

48.20.40.90.00.00 ok yzl i formlar, karbon kad ile ikinci kopyas 341.699 21.619 !

karlan defterler
48.20.50.00.00.00 Koleksiyon ve numunelerin konduu albmler 709.575 49.023 17.994 985.681


48.20.90.00.00.00 Kat veya kartondan dier bro/krtasiye eyas, defter vb . 466.296 669.888 7.892.742
48.20.1 0.90.00 Dier defter vb .
- - - . - --- - - - - - - - - - - - ~-

Kaynak: Devlet istatistik Enstits

4.SEKTRDEKiKURULULAR

Byk bir ksm zel sektr iinde olmak zere Trkiye'de bulunan birok yerli
ve yabanc yatrmc, retim ve kapasitesini srekli geniletmek zorunda kalmaktadr.

Bugn Trkiye'de rnlerin yzde 20'si zincir maazalarda, yzde 80'i ise
klasik krtasiye maazalarnda satlmaktadr. Ancak, arlkl olarak ahs irketleri

altnda yrtlen Trk krtasiye sektrnde birleme ynnde nemli eilimler

grlmektedir.

4.1. KAMU SEKTR

lkemizde, krtasiye malzemeleri konusunda kamu kurumlarnn

ihtiyalarn karlamak zere retim yapmakta olan tek kurulu Devlet Malzeme
Ofisi (DMO)'dir. DMO, bugn retimde baz gl zel sektr kurulularyla ortaklk

yapma yoluna gitmektedir. Bylece kamu kurumlarnn ihtiyac olan krtasiye

malzemelerinin kaliteli ve yeter sayda karlanmas salanm olmaktadr.

4.2. ZEL SEKTR

zel sektrde, mteriye eksiksiz ve her istediini annda bulabilme olanan
veren, potansiyel bir pazar olarak grlen krtasiye marketleri her geen gn hzla

yaygnlamaktadrlar.

Krtasiye marketlerine ynelik ilginin temel nedenleri; profesyonel hizmet

anlay, birok eit ve markann bir arada bulunmas ve kk kar marjlaryla

almalarndan dolay piyasaya gre daha ucuz fiyatiandrma avantajna sahip

olmalardr.

4.3. YABANCISERMAYE
Son yllarda yapsal bir deiim iinde olan krtasiye sektr yabanc

sermayenin de ilgi adan oluturmaktadr. i pazarn potansiyeli yannda zellikle

evre pazarlar iin de nemli bir konumda olan lkemiz, yabanc sermayeli yatrmlar

iin bir ekicilik unsuru olarak grlmektedir. Yabanc firmalarn Trkiye'nin eitli
15
yerlerinde showroom amalar, Trk firmalaryla irket evlilii yapmalar zellikle son
yllarda bu ilginin boyutlarn gstermektedir. u anda Faber Castell, Leitz, Schaefer
Shop gibi Alman firmalar ile Office 1 Superstore ve 3M gibi Amerikan firmalar Trk
pazarnda yerini alm durumdadrlar. Yabanc yatrmclar arasnda Alman ve
Amerikan firmalar ba ekmesine ramen Japon firmalar da pazara girmi ya da
girme hazrlndadrlar.

Japon Mitsubishi Pencil %100 Japon sermayeli Uni-Trkiye'yi kurarak Trk

pazarndaki yerini almtr. Max, Tombow gibi kaliteli Japon krtasiye markalar da
i pazarmzda yer almaktadrlar.

Pazar hacminin, gelien ekonomi ve kurumsallaan yap ile birlikte giderek

artmas kanlmazdr. Sektre yabanc sermaye giriinin devam edecei tahmin
edilmekte ve bu nedenle krtasiye sektrnn kendine daha fazla eki dzen
vermesi gerekmektedir. Yerli krtasiye sektrnn sistemli bir ekilde

kurumsallaamamas, yabanc sermayenin lkemiz i pazarn ele geirecei

anlamna geleceinden bunun da yerli firmalarn aleyhine olaca kanlmazdr.

Grld gibi yabanc sermayenin bu sektrde de lkemize girii; yerli

firmalarn kurumsallamas, fiyat istikrar, vadeli alveri yerine pein parayla
alveriin yaygnlamas gibi etkiler gsterecektir.

Krtasiye sektrnn bykl birok yabanc yatrmcnn da itahn

kabartmaktadr.

4.4. iTHALATILAR, iHRACATlLAR, RETiCiLER, SATlClLAR VE

ZiNCiR MAGAZALAR, iNTERNET
Krtasiye sektrndeki byk retici ve ithalat firmalar, kurumsallama

ynnde byk admlar atmaktadrlar .. Bunun en byk nedeni olarak ise,

yabanclarn Trkiye'de yatrm yapmaya balamas eklinde gsterilmektedir.
Krtasiye ve ofis marketleri sektrdeki kurumsallama asndan nemli olsa da,
gnmzde kurumsallama says halen gerekenin ok altndadr.

16
 Sektrde tabana yaylan kurumsallamay engelleyen nemli nedenler olarak;
para deme disiplininin oluturulmam olmas ve kk sermayesi olan herkesin
sektre girebilmesidir.

Olduka blnm bir yapya sahip olan sektrn son yllarda blgesel
anlamda gelitirilen birlemelerle kurumsal bir kimlik kazanmasnn sektre faydas

byk olacaktr.

4.4.1. ithalatlar ve ihracatlar

Tm Krtasiye ithalatlar, imalatlar, Taptanclar Dernei (TKiD)' nin
kaytlarnda gre bugn krtasiye sektrnde, 200 kadar ithalat ve imalat, 500
kadar taptanc ve 50 bin kadar sat noktas bulunmaktadr.

Bugn ithalatlarmzn bir araya gelerek, sermayesi gl irketler

oluturmalar gerekmektedir. nk kk sermayeli ithalatlarmz, Uzakdou'dan

ithal ettikleri taklit rnler ile yerli retime zarar vermektedirler.

ihracatl gelitirmek iin, d pazarlardan talep edilen rnlerin yapsn

bilmek, gerekli Ar-Ge almalarn yapmak, retim kapasitesi ve rn kalitesini d

ticarete uyacak ekilde planlamak gerekmektedir.

4.4.2. retici ve Satc

istanbul Defter ve Krtasiye Malzemeleri imalatlar ve Satclar Esnaf Odas
tarafndan yaplan aklamaya gre, bugn Trkiye apnda 15 bin krtasiye retici ve
satcs bulunmaktadr. Mevcut olan imalatlarn byk ounluunun sermaye
yaplarnn yetersiz olduu ve aralarnda olmas gereken diyaloun henz
salanamad, bu nedenle pek ok rnde arz fazlasna rastland grlmektedir.

4.4.3. Zincir Maazalar

Globalleme, iletiimin vard boyut, teknolojinin ulat nokta, sosyal ve

kltrel gelimeler sonucu bilinlenen tketicinin de satn alma alkanlklar da bir
deiim gstermektedir. Trk krtasiye sektr, daha bilinli bir tketiciye hizmet
17
vermenin zorluunu aniayarak kendini yenilemi ve tketiciye daha kolay ulamann
yntemlerini bulmutur.

Ofis malzemelerini de kapsayan krtasiye sektrnde firmalar, marketleme

eilimi gstermi ve zincir maazalar alarak, franchising verilmeye balanmtr.

Hipermarketlerin iinde alan krtasiye reyonlarndaki rnler daha ucuz ve daha

eitli olduu gibi ayrca daha fazla tketiciye de ulat iin klasik krtasiye

malzemelerinin geleceini zorlamaktadrlar. Her geen gn daha fazla tketiciye

ulaan krtasiye zincir maazalarnn dier krtasiyecilerderi fark; franchise vermeleri,
ileri teknoloji kullanmalar, eit bolluu, daha dk stok maliyetlere sahip olmalar,

ucuz fiyat politikas uygulamalar ve aktif pazarlama yapmalardr.

En byk zellii franchise vermeleri olan zincir maazalarn satn alma

avantajlar tek bir maazaya gre ok olmakta, daha ucuza ve daha uzun vadeli alm

yaparak reticilerden ve ithalatlardan promosyon destei grmektedirler.

Zincir maazalarn birou, modern pazarlama yntemlerini kullanarak

tannm markalarn ve denenmi sistemlerini istekli mteebbislerin eline
brakmaktadrlar.

Yatrm, ynetim ve mteri ilikileri bu kiiler tarafndan yrtlrken daha

kolay yaylma salanmakta ve daha verimli allmaktadr. ileri teknoloji kullanan
zincir maazalar ynetim, iletme ve pazarlama sistemlerini kurarlarken gerekli para
ve insan yatrmn yapabilmektedirler. Daha dk stok maliyetleri de sistemi cazip
klmaktadr. Sradan krtasiyeciler stoklarn ylda 2 ile 4 kez devirirken, bilgisayar
destekli alan, yksek ciro yapan bu tr iletmeler 5 ila 6 kere
devredebilmektedirler.

Bu firmalar bol eit bulundurmakta, katalog bastrarak talebi arttrabilmekte,

geni alanlar ve organizasyonlar sayesinde mterilerinin ihtiya duyaca ek

hizmetleri kaliteli olarak sunabilmektedirler. Bununla birlikte rnleri de piyasaya gre
% 1O ile %30 orannda daha ucuza satlmakta ve daha fazla kar elde edilmektedir.
Piyasadaki sradan krtasiyeciler dkkaniarnda mteri beklerken zincir maazalar

siparileri adrese teslim etmekte, katalog datmakta, mteri bilgilerini bilgisayarlarla

18 V
takip etmekte ve bylece de daha aktif ve etkin olabilmekte; tketimi artrrken, ayn
zamanda tketicinin bilinlenmesini de beraberinde getirmektedir.

Dolaysyla artk geleneksel krtasiye dkkaniarnn yerine;

1. Byk lekli Maazalar; Binlerce rnn gzel ve nitelikli ortamda

tketiciye sunulduu, standart iletim sistemli maazalar,
2. Franchise iletmeleri; zellikle farkl rn ve hizmetlerin tketiciye
sunulduu, standartlar olan birer ihtisas maazas zelliine sahip
iletmeler,

3. Sanal Ortamlar, internet hizmetleri

tercih edilmektedir.

Krtasiye ve ofis zincir maazalar henz Avrupa ve Amerika'daki kadar ilgi

grmemektedir. Bu ilgisizliin nedeni, tketicinin krtasiye ihtiyacn en yakn yerden
gidermeyi tercih etme alkanlna balanabilir. Ne zaman tketici bu tr rnleri
btn zenginliiyle grebilecei mekanlar mesafe ne olursa olsun gitme alkanln

kazanrsa, o zaman bu maazalarn gerek anlamda bir ilgi grecei

dnlmektedir.

4.5. MESLEK RGTLERi

4.5.1. istanbul Ticaret Odas 83 No'lu Meslek Komitesi

nceleri, istanbul Ticaret Odas bnyesinde "Kat Meslek Komitesi" iinde
yer alan krtasiye, sektrel yapsndaki gelime nedeniyle bugn 83 No'lu "Bilgisayar,
Bro Makineleri ve Ktrtasiye Meslek Komitesi" nde temsil edilmektedir.

4.5.2. Dernekler
Tm Krtasiye ithalatlar, imalatlar, Toptanelan Dernei (TKiD), 1986
ylndan beri Trk krtasiye sektrne hizmet etmektedir. Ancak TKiD tm krtasiye

firmalarn temsil etmemekte, istanbul dndaki illerde TKiD' i temsil edecek gruplar
mevcut bulunmamaktadr.

19
 5. SEKTRDEKi YAPISAL SORUNLAR VE ZM NERiLERi
Sektrn, zellikle zerinde durduu konu "kalite" dir. Hem retilen hem de
ithal edilen rnlerde sektrde "kalite imaj" yerletirilmeye allmaktadr. zellikle
firma yetkilileri, Uzakdou rnlerinin yerini Avrupa mallarnn almaya baladna
dikkat ekerek, stok maliyetinin dmesi ve teslimatn ksa srelerde gereklemesi
nedeniyle Avrupal firmalarla almay tercih ettiklerini belirtmektedirler.

Bugn krtasiye sektrndeki sorunlar ksaca u ekilde sralanabilir;

1. Sektr Kimliinin Oturmam Olmas,
2. Oturmam i Disiplini,
3. Taklit rnler,
4. Haksz Rekabet,
5. Tahsilat Konusunda Yaanan Sorunlar.

5.1. Sektr Kimlii

Bugn Trkiye'de saylar yzn stnde olan krtasiye imalatlar, saysz

ithalat ve ihracatlar, onbinin zerindeki sat ular, datm tekilat, ihtisaslam

byk maaza zincirleri ile krtasiye sektr bal bana bir dnyadr.

Ancak ortada oturmu bir sektr kimlii mevcut deildir. Bunun nedeni ise
krtasiye sektrnn, ok sayda reticinin, markann ve ok eitli rnn
olmasndan dolay blnm bir sektr olmas ve kk bir sermayesi olan herkesin
sektre akn etmesidir.

Ayrca sektrde faaliyet gsteren firmalar mevcut sorunlar ile organize bir
ekilde deil, dank bir ekilde tek tek mcadele yoluna gitmektedir.

Sonu olarak, ithalat ve retici firmalar ile sektr alanlarnn her aamada

eitilmesi, sektrle ilgili istatistiki verilerin taptanclar tarafndan firmalara iletilmesi ve

firmalarda toplanarak raporlar oluturulmas, gelien teknolojinin iyi takip edilmesi ve
sektr mensuplarnn eitli aktivitelerle biraraya gelmeleri gerekmektedir.

20
 5.2. Oturmam i Disiplini
Krtasiye sektrnde i disiplininin oturmay byk bir sorun tekil

etmektedir. Elinde kk sermayesi olan krtasiye sektrne ynelmekte, zellikle

okullarn ald aylarda hareketlenen pazardan pay kapmak amacyla ortaya
dnemsel olarak faaliyet gsteren firmalar kmakta ve bu tr firmalar sektrde
haksz rekabete neden olmaktadrlar.

Bu ufak giriimciler aldklar mal satamamakta, vadeyi uzatmakta ve fiyat

drmektedirler. Bu durum piyasay bozan ve sektrn oturmamasna neden olan

nemli bir etkendir.

Bugn krtasiye sektrnde, kurumsal kimliini oluturmu, sermaye ve

organizasyon yaps kuvvetli, baarl planlama ve stratejiler oluturabilen, kalifiye
kadro sahibi firmalarn says artmakta dahi olsa, henz yeterli bir sayya

ulaamamtr.

5.3. Taklit rnler

Trkiye'de krtasiye piyasasnda kabul grm rn ve markalarn, zellikle
Uzakdou'dan kalitesiz olarak yaptrlan taklitleri, bugn sektrdeki firmalarn en
nemli sorunlarndan birisi durumundadr. ithalat firmalarn, Uzakdou mamullerine
youn talep gstermesi nedeniyle, piyasada kalitesiz rnler artmaktadr. Uzakdou'

dan gelen bu rnler, zellikle reticiler asndan nemli bir sorun tekil

etmektedirler.

Tketidierin alm gcnn dk olmas, bu rnlere olan taleplerinin

artmasna neden olmaktadr. Firmalar maliyeti drmek iin taklit rnler imal
etmekte, perakendeciler fiyat avantaj nedeniyle bu rnleri satmaktadrlar. Taklit
rnlerin tketici tarafndan tercih edilmesinin nedeni fiyat avantaj ve orijinal
rnlerle ayrt edilememesidir.

Bu nedenle Trkiye'deki retim kapasitesinin artrlmas ve sektrn

canlandrlmas gerekmektedir. Tketiciyi yanl ynlendiren bu rnlerle her birimde,
zellikle de firmalar dzeyinde hukuki sava verilmektedir. Ancak bir rgtlenme
dahilinde (toptanc, retici, ithalat) tm sektrn biraraya gelerek sektr yelerinin
21
ve tketicinin taklit mallarn zararlar hakknda bilinlendirilmesi daha etkin bir yntem
olacaktr.

5.4. Haksz Rekabet

Pazarda yaanan haksz rekabet sektrdeki firmalar olumsuz etkilemektedir.
Bir markann tketici tarafndan ben.imsenebilmesi iin, o markann belli standartlarda
kaliteyi ve belli ambalaj standartlarn tamas gerekmektedir. Bunun arkasnda da iyi
bir tantrnn olmas gerekmektedir. Yalnzca maln kaliteli olmas yeterli
olmamaktadr. O maln tketiciye drst bir reklam anlay ile tantlmas

gerekmektedir.

Bunun engellenmesi iin;

1. eitli kanuni dzenlemeler ve yaptrmlar ile bu rnleri ithal eden ve/veya
pazarlayan firmalar engellenmelidir.
2. Firmalar, sat noktalar ve tketiciler taklit rnlere kar bilinlendirilmelidirler.
Sektrde tketidierin bilinsizlii, perakendecilerin kendilerini doru rne
yneltmemelerinden kaynaklanmaktadr. Bu nedenle ncelikle perakendecilerin
rnler hakknda bilinlendirilmesi ve tketiciyi doru ekilde ynlendirmesi
gerekmektedir. Bu, firmalar tarafndan yaplabilecek eitim almalar ve rnler
hakknda bilgi veren brorlerin baslmas ve hedef kitlelere ulatrlmasyla mmkn
olabilecektir.

5.5. Tahsilat Konusunda Yaanan Sorunlar

Sektrdeki dier bir sorun olarak, ek vadelerinin uzunluu ve demelerin
gnnde yaplamamas gsterilmektedir. Vade ve iskontolar, serbest piyasa
ekonomisinin bir paras olduundan, vadeli veya iskontolu satlar engellemek
imkanszdr. Ancak retici, taptanc ve ithalat arasndaki vade uygulamalar,

taraflar zor durumda brakmayacak, haksz rekabete, irket iflaslar ve arz talep
dengesizliklerine neden olmayacak ekilde dzenlenmelidir.

Sektrn finansal yaps ile ilgili olarak, ithalat ve retici firmalarn, vadeleri
sezonun almasndan nce yapmamas, sermayelerin glendirilmesi, sat teknii

olarak kullanlan iskontolarn dzenlenmesi ve mterilerin iyi ett edilmesi, mal

22
alrken uygulanan vade ile sat vadesine bir paralellik kazandrmak, pein alverii
cazip hale getirmek gerekmektedir.

Krtasiyecilik sektr, ihracat potansiyeli yksek olan ancak bu potansiyelini

kullanamayan bir sektr konumundadr. Bu sektrde yaplan ihracatn byk bir ksm

gayri resmi olarak gereklemektedir. Bunun nedeni kayt d olarak yaplan bavul
ticaretindeki dzensizliktir.

Bu sektrdeki kk reticilerin beklentileri, bavul ticaretinin dzene sokulmas

ynndedir. Bylece, ihracatn nnn alaca ve lkeye salanan girdinin artaca

umulmaktadr.

Bir yandan ihracat glendirilmeye allrken dier yandan olduka yksek

bir nfusa ramen krtasiye tketiminin yetersiz olduu lkemizde, yurtii talebin
arttrlmas gereklilii kanlmazdr. Bu sektrdeki reticilerin de beklentileri dier

sektrlerde olduu gibi ekonomik istikrardr.

Krtasiye sektrnn en byk eksiklikliklerinden birini de sektrel eitim

oluturmaktadr. Her ne kadar ihracatta bir art grlse de, sektr daha ok ithalata
ynelmektedir. Bu durumun en byk sebebi Trk firmalarnn yeterli know-how' a ve
uluslararas alanda baarl olabilecek kendi markalarna sahip olmamalar ve
potansiyel ihracat pazarlarnda, Uzakdou lkeleri ve zellikle in ile maliyetler ve
fiyatlar asndan rekabet etmenin olduka zor olmasdr.

Sektrde yeralan kk reticilerin en nemli sorunlarndan birini de vadeli

satlar oluturmaktadr. Bu sektrdeki hareketlilik zellikle Austos ve Eyll
aylarnda balamasna ramen byk taptanclar ikinci aydan itibaren vadeli satiara

balamaktadrlar. Bu da satlarn % 90'na yaknnn vadeli olarak gereklemesine

neden olmaktadr. Sektrde arz-talep dengesinin kurulamamas vadeli satlarn

temel nedenini oluturmaktadr. Vadeli satlarn dourduu en nemli sorun ise

vade farklarnn rne yansmas ve demelerin ngrlen vadede yaplamamasdr.

Sektrn ana merkezi istanbul olmasna ramen datm ann % 70'i

Anadolu'ya kaym durumdadr. Bunun nedeni Anadolu'da byk taptanclarn ortaya
kmasdr.

23
 Tahtakale piyasas bulunduu konum itibariyle trafik skklndan

etkilenmekte, zellikle mal sevkiyatlarnda bu skklktan dolay glkler

yaanmaktadr. Buna ramen, piyasada bulunan taptanclarn istanbul Taptanclar

arsna (iSTO) tanmalar beklenen dzeyde gereklememektedir.

Mal sevkiyatnda yaanan bu glklerin yansra Tahtakale piyasasnda

yaanan dier bir sorun da, krtasiye toptanclarnn mlk sahibi olamamalarndan

dolay dedikleri yksek kiralardr. Depolama ve sevkiyat asndan isto'un zm

olabilmesi, Rusya ve Balkan lkelerinden gelen turistlerin isto'a

ynlendirilebilmesiyle olabilecektir.

Sektrde yaanan en byk sorunlardan biri de kurumsallama sorunudur.

Ancak son dnemde sektrde kurumsallama almalar yaplmaktadr. Ankara'da
perakendeciler rgtlenerek sat maazalarn bytp modernleme eilimine

girmiler, ayn ey izmir'de de yaanmtr. istanbul'da baz taptanclar rgtlenerek

sektr baznda kurumsal bir kimlie kavumulardr. Sektrde baz firmalar iMKB'ye
(istanbul Menkul Kymetler Borsas) girerek bu konuda nemli bir adm atmlardr.
(Adel Kalemeilik ve Serve Krtasiye)

Pazarda belli bir yere sahip olan firmalar, retilen taklit mallar sebebi ile haksz

rekabete maruz kalmaktadrlar. Taklit rnler kalitesiz olduklar iin orijinal markann

imajn sarsmakta ve bu durum sektrde firmalarn, orijinal rnleri satmaya alan

sat noktalarnn ve tketidierin zarara urad bir haksz rekabet ortam

yaratmaktadr. Bu taklitler hem Trkiye'de hem de yurt dnda deiik firmalar

tarafndan yaplabilmektedir.

Yzde 80-85 orannda ithalata bal olan sektrde, Uzakdou nemli bir etkendir.
iiliin ok ucuz olduu bu lkelerin ounda standartiara uygun retim
yaplmamaktadr.

Fiyat asndan ok cazip olan bu ithal rnler, yerli reticileri olumsuz ynde
etkilemekte ve toplumumuzda bu tr rnlerde kalite arama bilinci gelimediinden

ve fiyata dayal bir alveri sistemi mevcut olduundan, haksz rekabete neden
olmaktadrlar. Ayrca piyasadaki i denetim yetersizliinden dolay baz kurum veya
kiiler haksz rekabete urayarak zarar grmektedirler.
24
 Denetim eksikliinden dolay mal Trkiye'ye gelmekte bu da haksz rekabete
neden olmaktadr. Tketici ise mal kullandktan sonra bunun bir taklit olduunu
anlamaktadr. Bylelikle hem tketici hem de bu ie yatrm yapan sanayici ya da
ithalat madur durumda kalmaktadr.

Bunun nlenmesi iin, Trkiye'de mevcut kanunlar hakknda sektr

alanlarnn ve kamuoyunun daha fazla bilgilendirilmesi gerekmektedir.

Patent brolarnda ise nemli bir ylma grlmektedir. Bunun sebebi

insanlarn kendi markasn koruyabilmeleri iin bir takm giriimler ierisinde
olmalardr.

6. SEKTR iLE iLGiLi YASAL DZENLEMELER

Hazine Mstearl, 1999 ylnn ilk 7 aylk dneminde yatrm tutar 2,7 trilyon
olan 3 projeyi tevik kapsamna almtr. Bir 1998 ylnn e dneminde ise 4,5 trilyon
TL'!ik 7 proje tevik kapsamna alnmtr. 1999 ylnda 3 yatrm projesiyle 2.7
Trilyon, 2000 ylnda ise 1.09 Trilyonluk 2 yatrm projesi tevik kapsamna alnmtr.

Hazine Mstearl'ndan alnan bilgilere gre, 1995 ylnda 1,1 trilyon TL'Iik
15, 1996 ylnda 1,9 trilyonluk TL'Iik 13, 1997 ylnda 2,2 trilyon TL'Iik 9 ve 1998
ylnda 8,3 trilyon TL'Iik 12 yatrm projesi tevik kapsamna alnmtr.

25
Tablo 8
Krtasiye Mallar imalat iin Verilen Tevikler

Toplam Yatrm Tutar Dviz Kullanm Istihdam

Yllar Belge Says
(Milyon TL) (Bin Dolar) (Kii)

1995 15 1.105.526 16.719 752

1996 13 1.857.107 18.823 131
1997 9 2.196.262 11.578 217
1998 12 8.269.487 47.453 387
1999 3 2.741.391 6.561 441
2000 2 1.092.000 1.131 45
2001* 3 4.154.402. 4.247 90

*:Ocak-Temmuz
Kaynak: Hazine Mstearlrr

7. TiCARi PAZAR BiLGiLERi

Her ne kadar kat (48.fasl), krtasiye eyas iinde yer almasa da, birok .
krtasiye malzemesine temel oluturduu iin ksaca aada bu konuya
deinilmektedir. 1997 ylnda artan yaz kad retimi 1998 ylnda azalmtr. Yln

ilk yarsnda % 4. 7 orannda azalan retim 36 bin 223 ton olarak gereklemitir.

1997 yl retiminin ise% 16.4 artla 80 bin 864 tona ulat saptanmtr.

Devlet istatistik Enstits (DiE)'nn daha kapsaml olarak 1998 ylnn ilk
eyreine ilikin olarak byk imalat sanayii iyerlerinden derledii bilgilere gre
birinci ve ikinci hamur kat retimi hem miktar hem de deer olarak reel azalma
gstererek, bir nceki yln ayn dnemine gre miktar olarak % 33.0 orannda
azalarak retim 15 bin 944 tona dmtr. Toptan Eya Fiyatlaryla indirgenen
retim deeri ise % 40.3'1k azalma kaydetmitir.

1998 yl itibariyle ise, 1. hamur kat 54.458 ton, 1. hamur kue kat 13.061
ton, ll. hamur kat 7.090 ton, kitap kad 3.370, pelr kad 1.185 ton retim
gerekletirilmitir.

26
 1996 ylnda azalan kurun ve tkenmez kalem retimi ise 1997 ylnda miktar
olarak % 26.8, deer olarak % 8.2 reel art kaydetmitir. 169 milyon adedi kurun
kalem, 53 milyon adedi tkenmez kalem olmak zere 222.4 milyon adetlik retim
gereklemitir. retim deeri ise cari fiyatlarla 2 trilyon 476 milyar lira kalem, 785
milyar lira tkenmez kalem olmak zere 3 trilyon 260 milyar lira olarak kaydedilmitir.

1997 ylnda cari fiyatlarla 1.471 milyar liray bulan eitim cihaz ve malzemeleri
retimi de 1998 Ocak-Mart dneminde 396 milyar lira olarak tespit edilmitir. Bylece
1997 ylnda % 23.2 orannda reel olarak azalan retim 1998 ylnn ilk eyreinde %
12.8 orannda artmtr.

Sonu olarak kat, kalem ve eitim malzemeleri retimi enflasyondan

arndrlm deerlerle 1997 ylnda % 5.0, 1998 Ocak-Mart dneminde % 25.9
orannda azalmtr.

8. ULUSLARARASI REKABET VE iLiKiLER

8.1. FRANCHISING
Krtasiyecilerin yaadklar zorluklar giderecek bir sistem olarak
deerlendirilen franchising sistemi "geni kitlelere en salkl ve seri ekilde hitap
edebilen bir markay oluturabilmektir".

Franchising sistemi, deien ve gelien ihtiyalara kar kendini srekli

gelitirebilme ve en ekonomik yoldan hedef kitlesine ulamasna imkan tand iin
dier perakendecilik sistemlerine nazaran daha etkin sonular dourmaktadr.

Bu sistemin sektre uygulanmas halinde, iletmeler ar stok yknden tapan

mal riski ile mal temin ederneme gibi risklerden kurtulmu olmakta, bunun sonucunda
da, daha az iletme sermayesi ile iletmeler daha rantabl almakta; yksek
finansman maliyetleri de ortadan kalkt iin rnler nihai tketiciye daha ekonomik
fiyatlarla sunulabilmektedir.

Ekonomik fiyatlarn yannda, tketiciyi franchising sistemi ile ynetilen

maazalara ynlendiren dier faktrler, tketicinin salkl ortamda salanacak

27
yksek ve kaliteli retimin gzel ve farkl maazalarda, nitelikli personel tarafndan
kendisine sunulacak olmasn bilmesidir.

Trkiye'de franchising yapan markalarn da bu tarz gtt grlmekte, az

ubeli ancak yksek metrekareli bu zincirler, genelde iyerlerine dnk krtasiye, her
trl ofis malzemeleri ile kopyalama nitelerini ilerinde barndrmaktadrlar.

ounlukla, hedef kitlelerine de biliim teknolojisi ile ulalmaktadr.

ABD'de franchising bu sektrde nemli bir yere sahip olup ortalama 200'er
maazas olan, 15 kadar ofis malzemeleri franchise vereni bulunmaktadr. Krtasiye

sektr bu lkede franchisor'n bulunduu 5.sektr durumundadr. Toplam 60 kadar

franchisor, 500'e yakn dkkana sahip olup, bunlar Trkiye'yi nemli bir pazar olarak
grmektedirler.

Trkiye'de krtasiye sektrn, ofis arlkl franchise'lerin dnda krtasiye

perakendecilii ile ilgilenen ve Trkiye genelinde saylar onbinleri geen meslekten

krtasiyeciler (il merkezlerinde bro ve okul krtasiyesi gereleri yaynlar bulunduran)
ve kk krtasiyeciler (semtlerde renciye dnk fotokopi, oyuncak, hediyelik
bulunduran) oluturmaktadr.

8.2. MARKA-PATENT

8.2.1. Patent
Menkul mallar-gayri menkul mallar dnda gayri maddi mallar; bunlar arasnda

da fikri ve snai mlkiyet haklar bulunmaktadr. Bu haklar endstriyel tasarm, marka,

patent ve corafi iaretler, sinai haklar cmlesinde, Dnya Hukuku'nda Snai

Mlkiyet Haklar olarak kabul edilmektedir.

Trkiye, endstriyel mlkiyet haklarn, 1995 ylnda Avrupa Birlii'ne giri

srecinde, 25.06.1995 tarihinde bir btn olarak kabul etmitir.

Endstriyel tasarmlarn krtasiye ile ilgili blmnde, krtasiye makine

seviyesine getirilmeden bir alttaki dzeyinde dnlrse, patent denilen olgularn

28
krtasiye sektrnde pek anlam olmamaktadr. Krtasiyeye uygulanabilecek
hkmler, Marka Mevzuat ile Endstriyel Tasarm Mevzuat hkmleridir.

Bugn Patent kullanm, retim maliyetlerinin byk lde artmasna ve rn

eitliliinin snrl kalmasna neden olmakta, bu nedenle izinsiz, patentsiz ve kopya

yoluyla retim yapan firmalarn says artmaktadr.

8.2.2. Marka
Marka, bir iletmenin mal veya hizmetlerini bir baka iletmenin mal veya
hizmetlerinden ayrt etmeyi salamas kouluyla kii adlar dahil, zellikle szckler,
ekiller, harfler, saylar, mallarn biimi veya ambalajlar gibi izimle grntlenebilen
veya benzer biimde ifade edilebilen, bask yoluyla yaynlanabilen ve oaltlabilen

her trl iaretleri iermektedir.

Markalar hakkndaki 556 sayl Kanun Hkmnde Kararname' ye 4128 sayl

Yasa ile eklenen 61/6 Maddesi'nde, tescilli bir markann ayn veya benzerlerinin
sahibinin izni olmakszn nc kiiler tarafndan kullanlmas ciddi bir marka
tecavz ve suu olarak belirtilmitir. Yasa, marka sahibine, su konusu taklit ve
sahte mallarn ithalini, ihracn, depolanmasn, datlmasn, sata sunulmasn,

nleme ve sata sunulmu ise toplatlmasn isteme hakkn vermitir.

Bu sularn cezalar, 4128 Sayl Yasa ile, 2 ila 4 yl hapis ve 4.800.000.000.-

TL ila 8.000.000.000.-TL para, iyerinin en az bir yl sre ile kapatlmas olarak
belirlenmitir.

Ayrca taklitilik ve sahtecilik, Trk Ticaret Kanunu' nun (TIK) 56, 57/5 ve 56
son maddeleri gereince haksz rekabet fiili tekil eder ve failieri yukardaki

yaptrrnlara ilaveten, TTK 58 ve 556 sayl Kanun Hkmnde Kararname' nin 66.
maddeleri uyarnca, marka sahibine tazminat demek zorundadr. Marka sahibinin,
bu tr ihlalden dolay salam olduu veya salanmas mmkn olan gelirin tamam

kadar tazminat talep etme hakk vardr.

29
 Bir mal ithal edilmeden nce, o maln sahip olduu markann Trkiye'de tescil
edilip edilmediinin, tescilli ise kimin adna tescilli olduunun aratrlmas
gerekmektedir.

ihracat szkonusu olduunda ise; tasarmn, satld lkedeki durumunun,

ithal ederken de markadaki durumunun nceden bilinmesi gerekmektedir. ithalat,
imalat ve krtasiyecinin de markas olabilmektedir. rnn mutlaka imalat yaplyor
olmas gerekmemektedir. Yalnzca, ticareti ile ilgilenen krtasiyecinin de markas
olabilmektedir.

Marka yetki belgesi, iyi bir aratrma sonucu alnd zaman, istenildii kadar
kullanlabilmektedir. Endstriyel tasarmn da krtasiye sektrndeki nemi artm

bulunmaktadr. Bir izgi, renk bile marka olarak tescil ettirilmektedir. Bir mal veya
hizmeti, dierlerinin mal veya hizmetlerinden ayrt etmek iin bu gayeye mahsus
ayrma zelliidir. Tketici iki rengin tanmlad rn rafta grnce taklit edilen
rn talep edebilmektedirler. Maln cinsine bal olarak tel zmba iin alnan tescil,
dolmakalem iin alnana gre daha nemsiz gibi gelebilmektedir.

8.3. KIRTASiYE SEKTRNDEKi ORGANiZASYONLAR

Yerli ve ithal rnler, yabanc sermayeli yatrmlar, ksaca sektrn gc ve
dnya ile btnleme dzeyi en arpc ekliyle fuarlarda grlebilmektedir.
Almanya'daki PaperWorld, Amerika'daki Shopa yzbinler tarafndan ziyaret edilen,
nde gelen krtasiye fuarlarndandr.

lkemizde, krtasiye sektrnn gncel durumunu gzler nne seren

fuar ise, bu yl beincisi dzenlenen Uluslararas Krtasiye ve Oyuncak Fuar'

dr. Fuara bu sene 215 firma katlm olup, yaklak 38 bin kii ziyaret etmitir.

Sektrn tek ihtisas fuar niteliinde bulunan "Krtasiye ve Oyuncak Fuar" nda,
ofis malzemeleri, okullara ynelik krtasiye rnleri ve oyuncaklar
sergilenmektedir. Temsilci firmalarn ve yabanc markalarn arlkta olduu
k rta s iye sektrnde yerli retim de byme trendindedir. Ayrca, Trkiye'nin pek
ok yerinden gelen sektr alanlarnn bulunduu fuar, bu anlamda byk
nem kazanmaktadr.

30
 Ayrca, geen sene Krtasiye Dergisi ve Tm Krtasiye ithalatlar, imalatlar,
Taptanclar Dernei (TKiD) tarafndan 10-11 Mays 2000 tarihinde, sektrleme
almalarna bir ilke imza atlarak 1. Krtasiye Kurultay Dzenlenmitir. Elektronik

iletiim, Taklit rnler, Vadeli Satlar gibi konularn tartld Kurultay' n her sene
dzenli olarak organize edilmesi beklenmektedir.

8.4. ELEKTRONiK iLETiiM

internet tm dnyada yeni gelimekte olan yepyeni bir pazarlama kanaldr.
Bugn dnyada milyonlarca kii internet kullanmakta ve kullanclarnn says her geen
gn hzla artmaktadr. stelik yalnzca rn tanmak deil, kredi kartyla annda satn
lmakta mmkndr. Her sektrde olduu gibi, krtasiye sektrnde de stok tutmadan,
dkkan kirasn, personel maan dnmeden, sadece sevkiyat masrafyla tm
dnyaya sat yaplabilmektedir.

Elektronik iletiim, imalat-ithalat ve toptanc-perakendeci arasndaki bilgi

alveriini salayan bir unsurdur. Ancak bugn Tm Krtasiye ithalatlar,

imalatlar, Taptanclar Dernei (TKiD) bnyesinde henz alt yapsn

tamamlamam ye says ok fazladr ve bilgi alverii ok zor olmaktadr. Yeterli alt
yapya sahip datm zincirlerinin tm halkalarnn e-ticarete gemesi gerektedir. E-
ticaretin krtasiye sektrnde 3 yl ierisinde 250 kat artmas beklenmektedir.

9. SONU VE DEGERLENDiRME
zellikle 1990'1 yllarda krtasiye sektrnde balayan atlmn, son 3-4 ylda
hzlanarak ivme kazand grlmektedir. Trk ekonomisinin dinamik yapsyla balantl

olarak 8 milyar dolarlk ilem hacmine ulaan krtasiye sektrnn ahs firmalardan
zincir maazalara kayan bir kurumsallama yaps kazanmaya balad

gzlenmektedir. Toplumun hemen her bireyinin mutlaka bu sektrdeki bir veya birka
mamul kullanma ihtiyac duymasndan, nfusumuzun gen ve eitim anda

olmasndan ve bunun yannda irketlemenin hzla artmasndan tr krtasiye

sektrne nemli bir talep potansiyeli olduu aka grlmektedir. Kii bana den

krtasiye tketiminin Avrupa ve ABD'ye gre kyaslanamayacak derecede az olmas, bu

durumun Trkiye krtasiye pazarnn nemli bir avantaj olarak dikkat ekmektedir.
Zorunlu 8 yllk eitim uygulamasna geilmesi ve 17.5 milyona yaklaan renci

31 ,/
potansiyeline sahip lkemiz asndan sektr, bir dier nemli avantaj tekil etmektedir.
Bugn krtasiye sektrndeki temel sorun, krtasiyenin bal bana bir sektr
oluturduu bilincine varlamam olunmas ve "krtasiye" nin sektrel anlamda temel
edilememesidir. Son yllarda younluu artan sadece krtasiye rnleri satan
maazalarn kuruluuyla birlikte ihracat da hedefleyen retime ynelik yatrmlar,

sektrn kendi kimliine kavumasna ynelik nemli bir gelime olarak deerlendirilse

de yeterli grlmemektedir. Bugn sektrn nde gelen frma yetkilileri arasnda

piyasann boyutuyla, sektrn sorunlar ve zm nerileri konusunda farkllklar olduu

grlmektedir. Bu konudaki paralanmln, krtasiyeciliin kendi kimliini bulma

sreciyle birlikte ortadan kalkaca tahmin edilmektedir.

Bir yandan yerli, dier yandan yabanc sermayeli frmalar ile zincir maazalar

bugn sektrde kurumsal yapnn ulat dzeyi ortaya koyan ve says ok da

olmayan rneklerden olumaktadr. Buna ramen sektrdeki kurumsallama eilimi
olumlu ynde grlmektedir. Bugnk gelimeler sektrn kabuunu atlatan nemli
birer adm olarak deerlendirilmelidir.

Pazarn pay tam olarak tespit edilememi olsa da piyasada geleneksel yapy

temsil eden Tahtakale'nin ilevinin azald, bunun gerek imalat gerekse taptanc

ve perakendeciler arasnda yaand ve baz firmalarn piyasadan ekilmek zorunda

kald grlmektedir.

Tahtakale'nin krtasiye sektrnde olan % 70-80'1ik hakimiyeti son 1O ylda

gerileyerek bugn % 30'1ara kadar dmtr.

Krtasiyenin sektrel yapsndaki gelime nedeniyle krtasiye istanbul Ticaret

Odas Meslek Komiteleri arasnda "Bilgisayar, Bro Makineleri ve Krtasiye Meslek

Komitesi" iinde yeralmaktadr.

Krtasiye sektrne saygnlk kazandrlmas ancak sektr iinden doacak

gbirlii ile mmkn olacaktr. Sat ularnn denetlenmesi ve eitilmesi, sektr

bnyesine yllardr hizmet veren yeterli bilgi ve yurtd deneyimlerine sahip kiilerin

katlmyla oluturulacak ve yurt apnda dzenlenecek periyodik blgesel fuarlarla

baarlabilecektir. Sektrle ilgili olarak yaplan ve sektr asndan nemli bir yeri olan
krtasiyecilik fuarnn geni kapsaml olabilmesidir. Bu alanda yaplan ve yaplacak olan
32J
yurtii ve yurtd fuarlarn imalat, taptanc ve perakendeciler asndan dolaysyla
lke ekonomisi asndan olumlu etkiler yapaca kanlmazdr.

Sektrle ilgili olarak yaplan ve sektr asndan nemli bir yeri olabilecek ve
gerek anlamda, kalc uluslararas bir krtasiye fuarnn periyodik olarak
dzenlenmesi, Trk krtasiye sektrne gereken saygnl kazandrrken, lkemize de
uluslararas platformda yeni ticaret olanaklar salayacaktr. Bu alanda yaplan ve
yaplacak olan yurtii ve yurtd fuarlarn imalat, taptanc ve perakendeciler
asndan dolaysyla da lke ekonomisi asndan olumlu etkiler yapaca bir
gerektir.

Ayrca firmalarn ihracat yapabilmeleri iin kendi markalarn yaratmas,

fuarlara katlmas, internet gibi etkin yollarla markalarn ve firmalarn tantmas

ihracat potansiyelinin artmasna katkda bulunabilecek yntemlerden bazlardr.

Sonu olarak, byk bir pazara (talep hacmine) sahip lkemiz asndan

krtasiyeciliin kurumsallamas, ekonomik ve siyasi istikrarn salanmas ile bu

alanda yaplacak fuarlarn yaygnlatrtlmas sektrn gelimesi asndan nemli
grlmektedir.

ithal edilen kalitesiz taklit rnler, kalite farknn alglanmas g olan

ortamlarda, tketicinin taklit rnde kalite asndan sorun yaamasna ve ana rnn
imajnn olumsuz ynde etkilenmesine, rekabetin ve piyasa sat artlarnn

bozulmasna ve tketicinin bilinlendirilmesine byk engel tekil etmektedir.

Bugn bilinsiz bir ithalat gerekletirilmektedir. Piyasada, ayn rnden

olduka geni bir marka enflasyonu bulunmaktadr. ok ksa srede piyasaya giren ve
daha sonra piyasadan bir ekilde kan veya kaybolan firmalar, tketicinin gvenilir ve
istikrarl bir satc bulamamasma neden olmaktadr. Krtasiye rnlerinin ithalat iin bir
kontrol sisteminin olmay, kalite seviyesinin muhafazasn zorlatrmaktadr.

Ayrca, Trkiye genelinde deikenlik arz eden ekonomik ve sosyal faktrler,

satn alma kararnda ilk belirleyici unsur olan fiyat yannda markann tketiciye sunduu

kalite, alternatif, sreklilik gibi unsurlara yeterince dikkat ekilememesi, marka

enflasyonunun yaanmasna neden olmaktadr.
33
 Kalitesizlik ve taklitilik gibi, sektrdeki mevcut olan sorunlar ile mcadele ancak
bilinlenmeyle mmkndr. Bilinlenme ise sektrn eitilmesiyle baarlabilir. Bunun
iin ise krtasiye sektrnn toparianarak ve organize olarak, kendi arasnda iletiimi

salamas ve kendisine bir kimlik oluturmas ile mmkn olacaktr. Bu nedenle

sektrn hizmet boyutunun gelimesi gerekmektedir. Mterinin grd rn deil de
hakknda bilgi sahibi olduu rn satn almas, rn zelliklerinin mteriye

aktarlmas, sektrn hizmet boyutunda gelime salayacaktr.

34 l
EKLER

- YARARLI ADRESLER

Tm Krtasiye ithalatlar, imalatlar, Toptanelan Dernei (TKiD)

Tahtakale Cad. Meneke ihan 0:67 34460
Tahtakale 1 istanbul
Tel (0212) 511 76 57
Faks (0212) 528 67 47

istanbul Defter ve Krtasiye Malzemeleri imalatlar ve Satclar Esnaf Odas

Kantarclar Odunkap Yokuu Hrdavatlar ars

No: 23 Eminn 1 istanbul

Tel (0212) 520 71 64
Faks (0212) 511 64 42

35
-KAYNAKLAR

Krtasiye Dergisi, Ocak- ubat 2000

Krtasiye Dergisi, Mart- Nisan 2000
Krtasiye Dergisi, Mays- Haziran 2000
Krtasiye Dergisi, Temmuz- Austos 2000
Krtasiye Dergisi, Ocak- ubat 2000
Dnya Gazetesi Eki "Krtasiye", 2 Eyll1999
Dnya Gazetesi Eki "Krtasiye", 24 Austos 1998
Dnya Gazetesi Eki "Krtasiye", 23 Austos 2001
Finans Forum 24.8.1998
Dnya Gazetesi Eki 7.9.1998
Dnya Gazetesi Eki 4.9.1997
Ofis Donatm ve Ynetimi Dergisi Yl; 1 Say, 13, s.?
Krtasiye Dergisi Ocak-ubat 1998 Say: 26
Devlet istatistik Enstits Verileri

36