Arkusz zawiera informacje MGE

prawnie chronione do momentu

rozpoczcia egzaminu. 2016
UZUPENIA ZDAJCY
KOD PESEL
miejsce
na naklejk

EGZAMIN MATURALNY Z GEOGRAFII

POZIOM ROZSZERZONY

DATA: 13 maja 2016 r.

GODZINA ROZPOCZCIA: 14:00
CZAS PRACY: 180 minut
LICZBA PUNKTW DO UZYSKANIA: 60

Instrukcja dla zdajcego

1. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 26 stron (zadania 135) oraz

barwny materia rdowy (strony IIV). Ewentualny brak zgo
przewodniczcemu zespou nadzorujcego egzamin.
2. Barwny materia rdowy moesz wyrwa ze rodka, ale po zakoczeniu
pracy w go do arkusza egzaminacyjnego.
3. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy kadym zadaniu.
4. Pisz czytelnie. Uywaj dugopisu albo pira tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
5. Nie uywaj korektora, a bdne zapisy wyranie przekrel.
6. Pamitaj, e zapisy w brudnopisie nie bd oceniane.
7. Moesz korzysta z linijki, lupy i kalkulatora prostego.
8. Na tej stronie oraz na karcie odpowiedzi wpisz swj numer PESEL
i przyklej naklejk z kodem.
9. Nie wpisuj adnych znakw w czci przeznaczonej dla egzaminatora.

MGE-R1_1P-162

MGE
Ukad graficzny
CKE 2015 2016
Wskazane zadania wykonaj na podstawie barwnego materiau rdowego. Barwn
map szczegow materia rdowy do zada od 9. do 15. zamieszczono na stronie II
zacznika.

Zadanie 1.1. (01)

Na fotografii wykonanej w jednym z dni rwnonocy przedstawiono pomnik rwnika
atrakcj turystyczn Ekwadoru zbudowany w miejscu o wsprzdnych geograficznych:
000, 7827W.

Oce, czy ponisze informacje s prawdziwe. Zaznacz P, jeli informacja jest

prawdziwa, albo F jeli jest faszywa.

1. Pomnik rwnika w cigu caego roku w poudnie nie rzuca cienia. P F

2. Na rwniku 22 czerwca dzie trwa krcej ni na biegunie pnocnym. P F

W dniu przesilenia letniego i w dniu przesilenia zimowego Soce

3. obserwowane z miejsca, w ktrym zbudowano pomnik, gruje na tej P F
samej wysokoci, ale po innych stronach nieba.

Zadanie 1.2. (02)

Podaj stron nieba, po ktrej 22 czerwca Soce gruje w Guayaquil (2S, 80W)
najwikszym miecie Ekwadoru. Oblicz wysoko, na ktrej gruje Soce w Guayaquil
w tym dniu. Zapisz obliczenia.

Soce gruje po ............................................ stronie nieba.

Obliczenia:

Wysoko growania Soca: ......................

Strona 2 z 26 MGE_1R
 Zadanie 2. (01)
Na rysunku przedstawiono owietlenie pkuli pnocnej promieniami wiata z Gwiazdy
Polarnej.
promienie wiata z Gwiazdy Polarnej

Na podstawie: www.freeusandworldmaps.com

Przyjmuje si, e wysoko Gwiazdy Polarnej nad horyzontem jest miar szerokoci
geograficznej.
Na podstawie rysunku sformuuj prawidowo dotyczc zalenoci wysokoci Gwiazdy
Polarnej nad horyzontem od szerokoci geograficznej na pkuli pnocnej.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 3. (01)
Tylko na jednym z czterech poniszych rysunkw przedstawiono poprawnie zmian kierunku
wiatrw w okolicach rwnika pod wpywem siy Coriolisa.

Rzeczywisty
rwnik rwnik rwnik rwnik kierunek wiatru.
0 0 0 0

Kierunek wiatru,
ktry wystpowaby,
gdyby nie oddziaywaa
1 2 3 4 sia Coriolisa.

Zaznacz poprawne dokoczenie zdania.

Zmian kierunku wiatrw pod wpywem siy Coriolisa przedstawiono poprawnie na rysunku
oznaczonym numerem

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

Nr zadania 1.1. 1.2. 2. 3.

Wypenia Maks. liczba pkt 1 2 1 1
egzaminator
Uzyskana liczba pkt

MGE_1R Strona 3 z 26
Zadanie 4. (01)
Zadanie wykonaj na podstawie mapy, na ktrej przedstawiono zasig staego lodu morskiego
w Arktyce w marcu 2014 r. na tle redniego zasigu staego lodu w marcu z lat 19812010
(strona I barwnego materiau rdowego).

Dokocz zdanie wybierz i zaznacz odpowied A albo B oraz jej uzasadnienie spord
odpowiedzi 1.3.

Gdy porwnuje si wystpowanie lodu staego na Morzu Beringa i na Morzu Barentsa, mona
zauway, e granica zasigu lodu staego w wieloleciu przebiega bardziej na pnoc na

Morzu 1. na tym morzu pynie zimny prd.

A.
Beringa,
wymian wd pomidzy tym morzem
poniewa 2.
a Oceanem Arktycznym utrudnia cienina.
Morzu
B. na tym morzu zaznacza si oddziaywanie
Barentsa, 3.
Prdu Norweskiego.

Zadanie 5. (02)
Zadanie wykonaj na podstawie mapy, na ktrej przedstawiono rozkad rocznych sum opadw
atmosferycznych w Ameryce Poudniowej. Na mapie literami AC oznaczono trzy obszary
o skrajnych sumach opadw atmosferycznych na tym kontynencie (strona I barwnego materiau
rdowego).

Poniej podano wybrane czynniki, ktre wpywaj na wielko rocznej sumy opadw
atmosferycznych na kuli ziemskiej.

1. Stay ni baryczny.
2. Stay dynamiczny wy baryczny.
3. Oddziaywanie zimnego prdu morskiego.
4. Orograficzne wznoszenie si mas powietrza.
5. Intensywna konwekcja wilgotnych mas powietrza.
6. Oddziaywanie wiatrw nioscych morskie masy powietrza.
7. Zwikszenie wilgotnoci mas powietrza nad ciepym prdem morskim.

Przyporzdkuj do kadego z obszarw AC po dwa czynniki, ktre w najwikszym

stopniu wpywaj na roczn sum opadw atmosferycznych na danym obszarze. Wpisz
obok liter numery, ktrymi oznaczono waciwe czynniki.

A. ........ , ........

B. ........ , ........

C. ........ , ........

Strona 4 z 26 MGE_1R
 Zadanie 6. (02)
Poniej przedstawiono klimatogram wykonany dla stacji meteorologicznej pooonej
na obszarze delty Gangesu i Brahmaputry.

Na podstawie: www.klimadiagramme.de

Wyjanij, uwzgldniajc zmienno orodkw barycznych w cigu roku, dlaczego

wystpuj rnice w wielkoci opadw atmosferycznych w cigu roku na stacji
meteorologicznej, dla ktrej wykonano klimatogram.

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Nr zadania 4. 5. 6.
Wypenia Maks. liczba pkt 1 2 2
egzaminator
Uzyskana liczba pkt

MGE_1R Strona 5 z 26
Zadanie 7. (02)
Na mapie Polski obszary rnice si warunkami hydrologicznymi wskazano deseniami
i oznaczono w legendzie numerami od 1 do 5.

Na podstawie: L. Starkel, Geografia Polski. rodowisko przyrodnicze, Warszawa 1991.

Uzupenij tabel. Wpisz obok podanych informacji dotyczcych warunkw

hydrologicznych odpowiadajcy im numer obszaru przedstawionego na mapie.

Obszar
Informacje
(wpisz numer)
Wezbrania wd powierzchniowych s sporadyczne.
A. Infiltracja wd opadowych w uszczelinione skay wglanowe,
takie jak wapienie, sprzyja wystpowaniu duych zasobw wd
podziemnych.
Szybki spyw powierzchniowy, ktry powoduje letnie wezbrania
opadowe.
B.
Zasoby wd podziemnych s niewielkie z powodu niekorzystnych
warunkw infiltracji.
Dua retencja powierzchniowa ogranicza wezbrania i niwki.
C. Infiltracja wd opadowych w lune skay osadowe oraz obecno
licznych zagbie bezodpywowych sprzyjaj wystpowaniu
duych zasobw wd podziemnych.
Wezbrania wd powierzchniowych s sporadyczne.
D. Krenie wd podziemnych jest silnie zmienione na skutek
gospodarczej dziaalnoci czowieka.

Strona 6 z 26 MGE_1R
 Zadanie 8. (01)
Na wykresach przedstawiono zmiany wielkoci redniego miesicznego przepywu rzecznego
(w cigu roku) pomierzonego w czterech wybranych stacjach hydrologicznych w Europie,
w tym w dwch pooonych nad Wis.

1. 2.

3. 4.

Na podstawie: www.sage.wisc.edu

Przyporzdkuj kadej z podanych stacji hydrologicznych waciwy wykres, na ktrym

przedstawiono przepywy Wisy. Wpisz do tabeli numery wykresw.

Stacja Wsprzdne Numer

hydrologiczna geograficzne wykresu

Tczew 5405N, 1846E

Warszawa 5213N, 2100E

Nr zadania 7. 8.
Wypenia Maks. liczba pkt 2 1
egzaminator
Uzyskana liczba pkt

MGE_1R Strona 7 z 26
Zadania od 9. do 15. rozwi, korzystajc z barwnej mapy szczegowej okolic Sandomierza
i Tarnobrzega (strona II barwnego materiau rdowego).

Zadanie 9. (01)
Na zdjciu przedstawiono panoram Sandomierza.

www.strefabiznesu.echodnia.eu

Zaznacz poprawne dokoczenie zdania.

Wisa na odcinku przedstawionym na fotografii pynie w kierunku

A. NW. B. NE. C. SW. D. SE.

Zadanie 10. (01)

Rowerzysta ze skrzyowania drg w miejscowoci Rki (C2) jedzie na pnocny zachd
drog asfaltow do mostu na rzece Koprzywiance (C2) ze redni prdkoci 250 metrw
na minut.
Zaznacz poprawne dokoczenie zdania.
Rowerzysta pokona ten odcinek drogi w czasie okoo
A. 9 minut. Brudnopis (miejsce na obliczenia)
B. 18 minut.
C. 27 minut.
D. 36 minut.

Zadanie 11. (01)

Uzupenij tabel. Na podstawie mapy wpisz nazw formy rolniczego uytkowania ziemi,
ktra dominuje na kadym z podanych obszarw.

Obszar Forma rolniczego uytkowania ziemi

Terasa zalewowa w dolinie Wisy w polu D3.

Obszar pooony na zachd od Sandomierza.

Strona 8 z 26 MGE_1R
 Zadanie 12.
Zadanie wykonaj na podstawie barwnej mapy szczegowej (strona II barwnego materiau
rdowego), zdjcia satelitarnego przedstawiajcego okolice Sandomierza podczas powodzi
w 2010 roku (strona III barwnego materiau rdowego) i opisu tego wydarzenia.

W maju 2010 roku w poudniowej Polsce wystpiy obfite opady deszczu, na skutek ktrych
podnis si stan wody w dorzeczu Wisy. W Sandomierzu 17 maja Wisa przekroczya stan
ostrzegawczy. Rano 19 maja rzeka osigna stan 842 cm. Pomimo pracy stray poarnej
i miejscowej ludnoci wa na poudniowy zachd od Zarzekowic nie wytrzyma naporu wody
i pk. Na kilka dni woda zalaa wikszo prawobrzenej czci Sandomierza. W nastpnych
dniach trwaa walka o utrzymanie wau przy hucie szka. 22 maja do akcji ratunkowej
wczono nurkw, ktrzy przez cay dzie rozkadali pod wod geowknin w celu
uszczelnienia nasiknitych waw, co zakoczyo si sukcesem i uratowao hut. Dopiero
24 maja Wisa obniya si do poziomu stanu alarmowego.
Na podstawie: swietokrzyskie.regiopedia.pl

Zadanie 12.1. (02)

Na zdjciu satelitarnym, wykonanym 22 maja 2010 roku, tereny zalane maj jasn barw.
Literami A i B oznaczono dwa wybrane obszary, ktre nie zostay zalane podczas opisanej
powodzi.
Na podstawie barwnej mapy szczegowej, zdjcia satelitarnego i opisu uzasadnij,
dlaczego kady z obszarw A i B nie uleg zalaniu.

Obszar A: .....................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Obszar B: ......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 12.2. (01)

Podczas powodzi zosta zalany obszar o powierzchni 11 km2.
Oblicz powierzchni, ktr zajmuje ten obszar na barwnej mapie szczegowej. Wynik
zaokrglij do dziesitnej czci cm2. Zapisz obliczenia.

Obliczenia:

Odpowied: ....................... cm2

Nr zadania 9. 10. 11. 12.1. 12.2.

Wypenia Maks. liczba pkt 1 1 1 2 1
egzaminator
Uzyskana liczba pkt

MGE_1R Strona 9 z 26
Zadanie 13. (02)
Jezioro Tarnobrzeskie (B5) powstao w wyniku zalania wyrobiska po eksploatacji surowca
chemicznego, ktrego wydobycie w Polsce ze z rodzimych w ostatnim dwudziestoleciu
znacznie zmalao.
Podaj nazw surowca chemicznego wydobywanego w przeszoci w pobliu Tarnobrzega
oraz inny sposb pozyskiwania tego surowca obecnie w Polsce.

Nazwa surowca chemicznego: ...............................................

Inny sposb pozyskiwania tego surowca:

.......................................................................................................................................................

Zadanie 14. (01)

Uzasadnij dwoma argumentami, e usytuowanie Jeziora Tarnobrzeskiego sprzyja
rozwojowi funkcji rekreacyjnej tego zbiornika wodnego.

1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 15.
Zadanie wykonaj na podstawie fotografii przedstawiajcej form rzeby utworzon w lessach
(strona III barwnego materiau rdowego) oraz poziomicowego rysunku rzeby na barwnej
mapie szczegowej.

Zadanie 15.1. (01)

Zaznacz poprawne dokoczenie zdania.
Obszar, dla ktrego charakterystyczn cech rzeby jest wystpowanie formy takiej jak
na fotografii, przedstawiono na mapie w polu

A. C5. B. D5. C. F1. D. F2.

Zadanie 15.2. (01)

Dokocz zdanie wybierz i zaznacz odpowied A albo B oraz jej uzasadnienie spord
odpowiedzi 1.3.

Na fotografii przedstawiono

erodowanie materiau skalnego

1.
A. wwz, przez lodowiec.
czyli form rzeby,
erodowanie materiau skalnego
do powstania ktrej 2.
przez wody rzeczne.
dolin przyczynio si
B. wymywanie materiau skalnego
U-ksztatn, 3.
przez wody epizodyczne.

Strona 10 z 26 MGE_1R
 Zadanie 15.3. (01)
Ponisze opisy odnosz si do wybranych ska osadowych.
Zaznacz liter, ktr oznaczono opis lessu.
A. Skaa zoona z niezwizanych spoiwem ziaren mineralnych, gwnie kwarcu, o rednicy
od 0,1 do 2 mm. Na skutek procesu diagenezy moe przeksztaci si w ska zwiz.
B. Skaa pochodzenia eolicznego. Przewaa w niej py zoony przede wszystkim z drobnych
ziaren kwarcu z domieszk wglanu wapnia i iu.
C. Skaa zoona ze skadnikw rnych frakcji. Zawiera mineray ilaste, py i piasek, a czasem
rwnie wiksze okruchy i otoczaki.
D. Bardzo drobnoziarnista skaa zoona gwnie z mineraw ilastych. Po nasikniciu wod
charakteryzuje si wysok plastycznoci.

Zadanie 16. (01)

Na mapie numerami od 1 do 3 oznaczono zasigi wybranych zlodowace plejstoceskich,
a literami X, Y, Z wskazano wyznaczone tymi liniami trzy obszary w Polsce, z ktrych
kady by objty przynajmniej jednym ze zlodowace.

X Y

Na podstawie: Geograficzny atlas Polski, Warszawa 2000.

Zaznacz dwie cechy obszaru oznaczonego na mapie liter Y, odrniajce go od obszaru

oznaczonego liter X.
A. Mniejsza jeziorno.
B. Wystpowanie pradolin.
C. Silniej zdenudowane way moren czoowych.
D. Wiksze deniwelacje polodowcowych form terenu.
E. Wiksza rnorodno form rzeby polodowcowej.

Nr zadania 13. 14. 15.1. 15.2. 15.3. 16.

Wypenia Maks. liczba pkt 2 1 1 1 1 1
egzaminator
Uzyskana liczba pkt

MGE_1R Strona 11 z 26
Zadanie 17. (01)
Podaj dwa przykady utrudnie dla prowadzenia dziaalnoci gospodarczej, zwizanych
z dziaalnoci ldolodu na obszarze oznaczonym na mapie w zadaniu 16. liter X.

1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 18.
Na mapie przedstawiono izosejsty linie czce punkty o tym samym nateniu trzsienia
ziemi naniesione na obszar pooony w regionie Morza Marmara, po zarejestrowaniu
jednego ze wstrzsw sejsmicznych. Liter E oznaczono epicentrum trzsienia ziemi.

Na podstawie: T. Szczepanik, Geologia dynamiczna, Warszawa 1971.

Zadanie 18.1. (01)

Zaznacz poprawne dokoczenie zdania.
Zasig izosejst przedstawionych na mapie wskazuje, e najsilniejsze wstrzsy sejsmiczne
miay miejsce na obszarze

A. Chorwacji. B. Gruzji. C. Rumunii. D. Turcji.

Zadanie 18.2. (01)

Zaznacz poprawne dokoczenie zdania.
Aktywno sejsmiczna regionu przedstawionego na mapie jest skutkiem
A. izostatycznych ruchw w poudniowej Europie.
B. wystpowania strefy ryftu na przedstawionym obszarze.
C. wystpowania gorcego punktu w gbi litosfery na tym obszarze.
D. uwolnienia napre w skorupie ziemskiej wystpujcych na granicy pyt litosfery.

Strona 12 z 26 MGE_1R
 Zadanie 19.
Zadanie wykonaj na podstawie rysunku, na ktrym przedstawiono fragment terenu wraz
z budow geologiczn. Numerami od 1 do 4 oznaczono zakady produkcyjne rnice si
profilem produkcji (strona III barwnego materiau rdowego).

Zadanie 19.1. (01)

Uzupenij schemat tak, aby ilustrowa wydarzenia geologiczne, w kolejnoci od
najstarszego do najmodszego, ktre zaszy na obszarze przedstawionym na rysunku.
Wpisz we waciwe miejsca odpowiednie litery.
A. Denudacja wypitrzonych warstw ska osadowych.
B. Powstanie intruzji magmowych.
C. Fadowanie warstw skalnych.
D. Sedymentacja ska osadowych.
E. Powstanie dyslokacji niecigych.

wydarzenie wydarzenie
najstarsze najmodsze

B A

Zadanie 19.2. (02)

Lokalizacja zakadw produkcyjnych oznaczonych na rysunku numerami od 1 do 4 jest cile
zwizana z podoem skalnym. Trzy z nich w procesie produkcyjnym wykorzystuj
wydobywane na miejscu, metod odkrywkow, skay warstwy przypowierzchniowej.
Uzupenij tabel. Wpisz w odpowiednie komrki numery, ktrymi oznaczono
na rysunku miejsca lokalizacji poniej wymienionych zakadw produkcyjnych.

Miejsce lokalizacji
Zakad produkcyjny
(wpisz numer)

cementownia

fabryka porcelany

huta szka

Nr zadania 17. 18.1. 18.2. 19.1. 19.2.

Wypenia Maks. liczba pkt 1 1 1 1 2
egzaminator
Uzyskana liczba pkt

MGE_1R Strona 13 z 26
Zadanie 19.3. (01)
Oce, czy ponisze informacje s prawdziwe. Zaznacz P, jeli informacja jest
prawdziwa, albo F jeli jest faszywa.

Podoe skalne obszaru, na ktrym znajduje si zakad produkcyjny

1. P F
oznaczony numerem 1., charakteryzuje si obecnoci zrbu tektonicznego.
Ze ska osadowych, ktre wystpuj wok intruzji magmowych,
2. P F
na skutek metamorfizmu powstay gnejsy.
Bezporednio pod zakadami produkcyjnymi oznaczonymi numerami
3. P F
2. i 3. znajduj si skay osadowe okruchowe.

Zadanie 20. (01)

Na mapie numerami od 1 do 5 oznaczono wybrane obszary.

Na podstawie: Atlas geograficzny dla szk ponadgimnazjalnych, Warszawa 2012.

Zaznacz poprawne dokoczenie zdania.

Obszary, na ktrych dominuj gleby astrefowe, oznaczono na mapie numerami

A. 1 i 3. B. 2 i 4. C. 3 i 4. D. 2 i 5.

Strona 14 z 26 MGE_1R
 Zadanie 21.
Zadanie wykonaj, korzystajc z mapy, na ktrej przedstawiono masyw Kilimandaro (strona
IV barwnego materiau rdowego).

Zadanie 21.1. (01)

Uzasadnij, e warunki przyrodnicze u podna Kilimandaro sprzyjaj gospodarce
rolnej na tym obszarze.

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 21.2. (01)

Zadanie wykonaj na podstawie poniszej fotografii, na ktrej przedstawiono podna masywu
wulkanicznego Kilimandaro.

www.multita.info

Dokocz zdanie wybierz i zaznacz odpowied A albo B oraz jej uzasadnienie spord
odpowiedzi 1.3.

Podna masywu Kilimandaro porasta przedstawiona na fotografii formacja rolinna

zoona z

odpornych na susz rolin 1. kasztanowych.

A. zielnych z nielicznymi
drzewami i krzewami, wystpujcych
2. czarnych ziemiach.
na glebach
wiecznie zielonych drzew
B.
i namorzynw, 3. brzowoczerwonych.

Nr zadania 19.3. 20. 21.1. 21.2.

Wypenia Maks. liczba pkt 1 1 1 1
egzaminator
Uzyskana liczba pkt

MGE_1R Strona 15 z 26
Zadanie 22.
Na rysunku przedstawiono piramid wieku i pci ludnoci Polski w 2013 roku. Literami A i B
oznaczono wybrane grupy ludnoci.

B

Na podstawie: Rocznik Demograficzny 2014, GUS, Warszawa 2014.

Zadanie 22.1. (01)

Podaj po jednej przyczynie powstania kadego z wyw demograficznych oznaczonych
na piramidzie wieku i pci literami A i B.

A. ..................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
B. ..................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 22.2. (01)

Sformuuj wniosek odnoszcy si do zmiany wraz z rosncym wiekiem wartoci
wspczynnika feminizacji w grupie ludnoci w wieku od 35 do 60 lat.

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Strona 16 z 26 MGE_1R
 Zadanie 23.
Na fotografii przedstawiono widok oglny stolicy Ekwadoru Quito. Liter X oznaczono
zwart cz miasta, ktra powstaa w okresie kolonizacji Ameryki Poudniowej.

X
Zadanie 23.1. (01)
Zaznacz poprawne dokoczenie zdania.

Cz miasta Quito, oznaczona na fotografii liter X, zostaa wybudowana w fazie

A. reurbanizacji.
B. dezurbanizacji.
C. suburbanizacji.
D. urbanizacji wstpnej.

Zadanie 23.2. (02)

Podaj trzy przykady problemw spoecznych, z ktrymi borykaj si mieszkacy
rozbudowanych i przeludnionych aglomeracji miejskich, takich jak Quito.

1. ...................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
3. ...................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................

Nr zadania 22.1. 22.2. 23.1. 23.2.

Wypenia Maks. liczba pkt 1 1 1 2
egzaminator
Uzyskana liczba pkt

MGE_1R Strona 17 z 26
Zadanie 24. (02)
Na mapie numerami od 1 do 4 oznaczono wybrane pastwa, ktre w przeszoci wchodziy
w skad ZSRR.

Na podstawie: Atlas geograficzny. wiat. Polska, Warszawa 2005.

Uzupenij tabel. Wpisz w odpowiednie miejsca tabeli numery, ktrymi oznaczono

pastwa na mapie, oraz informacje wybrane spord zamieszczonych poniej.
Najliczniejsza mniejszo narodowa:
fiska polska rosyjska

Rodzina jzykowa, z ktrej wywodzi si jzyk urzdowy pastwa:

atajska indoeuropejska uralska

Rodzina jzykowa,
Numer Najliczniejsza mniejszo
Pastwo z ktrej wywodzi si
na mapie narodowa
jzyk urzdowy pastwa

Litwa ........... ................................... ...................................

Estonia ........... ................................... ...................................

Strona 18 z 26 MGE_1R
 Zadanie 25. (02)
Na mapie literami AC oznaczono trzy grupy pastw. Kada grupa skada si z trzech
najwikszych producentw wybranych rolin oleistych.

B
A

Na podstawie: Rocznik Statystyki Midzynarodowej 2015, Warszawa 2015.

W kadym wierszu tabeli podkrel rolin oleist, ktrej gwnych producentw

przedstawiono na powyszej mapie.

Grupa
Roliny oleiste
pastw

A oliwka sezam soja

B kukurydza rzepak sonecznik

C bawena orzechy ziemne palma oleista

Nr zadania 24. 25.

Wypenia Maks. liczba pkt 2 2
egzaminator
Uzyskana liczba pkt

MGE_1R Strona 19 z 26
Zadanie 26. (02)
W tabeli przedstawiono informacje o rolnictwie wybranych pastw.

Zuycie nawozw
mineralnych Powierzchnia Zbiory Grunty orne
lub chemicznych zasieww zb zb w ha
Pastwo
w kg na 1 ha w tys. ha w mln ton na 1 cignik
uytkw rolnych (2012) (2012) (2008)
(2012/13)
Holandia 170,2 203 1,7 7,4
Niemcy 141,3 6 513 44,9 15,6
Francja 86,9 9 434 70,9 16,1
Stany Zjednoczone 49,8 60 244 356,9 36,9
Na podstawie: Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2014, Warszawa 2014.

Podaj nazw pastwa, ktre spord wymienionych w tabeli stosuje najbardziej

intensywn upraw zb. Na podstawie tabeli uzasadnij swj wybr, podajc dwa
argumenty.
Nazwa pastwa: ...........................................................................
Uzasadnienie:

1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 27. (02)

W tabeli przedstawiono udzia w % wybranych zb w powierzchni zasieww w Polsce
w podanych latach.

1960 1980 2000 2014

Nazwa zboa
%
pszenica 8,9 11,1 21,2 22,4
owies 10,7 6,9 4,6 4,6
Na podstawie: J. Kdzioka, K. Kocimowski, E. Woonciej, wiat w liczbach 2013, Warszawa 2013,
May Rocznik Statystyczny Polski 2015, Warszawa 2015.

Podaj przyczyny zmian w strukturze zasieww w Polsce zb wymienionych w tabeli.

Pszenica:
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Owies:
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Strona 20 z 26 MGE_1R
 Zadanie 28. (01)
Ponisz fotografi wykonano w Uzbekistanie w pobliu miasta Mujnak, pooonego okoo
100 km na poudnie od obecnej linii brzegowej Jeziora Aralskiego. Przedstawiony teren to
fragment jednego z najwikszych na wiecie obszarw klski ekologicznej, ktra zostaa
spowodowana poborem wody z rzek wpadajcych do tego jeziora.

www.ambassadorsilkroaddrive.files.wordpress.com

Podaj dwie negatywne konsekwencje przyrodnicze i/lub gospodarcze dla obszaru

przedstawionego na fotografii, spowodowane poborem wody z rzek wpadajcych
do Jeziora Aralskiego.

1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 29. (01)

Wedug Organizacji Narodw Zjednoczonych ds. Wyywienia i Rolnictwa (FAO) okoo 90%
wiatowych zasobw ryb jest nadmiernie eksploatowanych lub zagroonych przeowieniem.
Na podstawie: www.msc.org

Zaznacz dwa czynniki, ktre sprzyjaj ograniczeniu nadmiernej eksploatacji owisk

morskich i su zrwnowaonej wiatowej gospodarce morskiej.

A. Rozwj akwakultury.
B. Zwikszenie pooww ryb gbinowych.
C. Wzrost zatrudnienia we flocie trawlerw.
D. Wzrost przemysowych pooww ssakw morskich.
E. Dostosowywanie limitw pooww do zasobnoci owisk.

Nr zadania 26. 27. 28. 29.

Wypenia Maks. liczba pkt 2 2 1 1
egzaminator
Uzyskana liczba pkt

MGE_1R Strona 21 z 26
Zadanie 30. (02)
W tabeli przedstawiono udzia gwnych nonikw energii wykorzystywanych do produkcji
energii elektrycznej w Polsce w roku 2012 i udzia tych nonikw prognozowany na rok 2030.

2012 r. 2030 r.
Wyszczeglnienie
Udzia w %
wgiel kamienny i brunatny 83,0 56,6
gaz ziemny 3,9 6,6
produkty naftowe 1,8 1,5
energia odnawialna 11,3 19,6
Na podstawie: . Lelek, J. Kulczycka, A. Lewandowska, rodowiskowa ocena prognozowanej struktury
wytwarzania energii elektrycznej w Polsce do 2030 roku, www.min-pan.krakow.pl

Przedstaw dwie przyczyny prognozowanych zmian w udziale gwnych nonikw

energii wykorzystywanych w Polsce do produkcji energii elektrycznej.

1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 31. (01)

W tabeli, w ktrej przedstawiono najwikszych eksporterw wgla kamiennego w 2013 roku,
literami X i Y oznaczono dwa pastwa.

Lp. Pastwo Eksport (w mln ton)

1. X 426
2. Y 336
3. Rosja 141
4. Stany Zjednoczone 107
5. Kolumbia 74
6. RPA 73
Na podstawie: Coal Facts 2014, www.worldcoal.org

Zaznacz poprawne dokoczenie zdania.

W powyszej tabeli literami X i Y oznaczono odpowiednio
A. Indie i Japoni.
B. Niemcy i Polsk.
C. Indonezj i Australi.
D. Francj i Wielk Brytani.

Strona 22 z 26 MGE_1R
 Zadanie 32. (02)
Na mapie Polski numerami od 1 do 6 oznaczono miejsca, w ktrych zlokalizowano zakady
przemysowe podane poniej:
rafineri w Gdasku
hut aluminium w Koninie
zakady meblarskie w Kronie
fabryk telewizorw w Mawie
zakady azotowe we Wocawku
fabryk samochodw w Tychach.

Uzupenij brakujce komrki w tabeli. Wpisz:

numery, ktrymi oznaczono na mapie pooenie zakadw przemysowych
nazwy miast, w ktrych zlokalizowano zakady przemysowe
gwne czynniki lokalizacji zakadw przemysowych wybrane z podanych poniej.
A. zasoby wodne
B. baza surowcowa
C. infrastruktura techniczna
D. kooperacja z zakadami przemysu metalowego i hutniczego
E. baza energetyczna

Zakad
Nazwa miasta, w ktrym zlokalizowano Gwny czynnik lokalizacji
przemysowy
zakad przemysowy (wpisz liter)
(wpisz numer)
1.
Tychy
E

Nr zadania 30. 31. 32.

Wypenia Maks. liczba pkt 2 1 2
egzaminator
Uzyskana liczba pkt

MGE_1R Strona 23 z 26
Zadanie 33. (01)
Zadanie wykonaj na podstawie poniszej tabeli, w ktrej zamieszczono dla wybranych
pastw wysoko rozwinitych gospodarczo dugo utwardzonych drg koowych w tys. km,
oraz na podstawie mapy, na ktrej przedstawiono gsto na wiecie utwardzonych drg
koowych w km na 100 km2 (strona IV barwnego materiau rdowego).

Pastwo Drogi koowe ogem w tys. km

Australia 823,2
Austria 124,5
Belgia 154,0
Holandia 139,3
Kanada 1 042,3
Stany Zjednoczone 6 586,6
Na podstawie: Tablice geograficzne, Warszawa 2014.

Na podstawie informacji zawartych w tabeli oraz przedstawionych na mapie sformuuj

wniosek odnoszcy si do zwizku midzy wielkoci powierzchni pastw wysoko
rozwinitych oraz dugoci i gstoci utwardzonych drg koowych na ich obszarze.

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

Zadanie 34. (01)

W tabeli przedstawiono struktur procentow wytwarzania PKB w 2014 r. wedug sektorw
gospodarki w Chinach, Indiach, Korei Poudniowej i Singapurze.

Udzia w wytwarzaniu PKB w %

Pastwo
sektor I sektor II sektor III
1. 9,2 42,6 48,2
2. 0,0 25,0 75,0
3. 17,9 24,2 57,9
4. 2,3 38,3 59,4
Na podstawie: www.cia.gov

Zaznacz odpowied z poprawn kolejnoci pastw, dla ktrych przedstawiono w tabeli

struktur procentow wytwarzania PKB wedug sektorw gospodarki.
A. 1. Singapur, 2. Korea Poudniowa, 3. Chiny, 4. Indie
B. 1. Chiny, 2. Singapur, 3. Indie, 4. Korea Poudniowa
C. 1. Indie, 2. Korea Poudniowa, 3. Chiny, 4. Singapur
D. 1. Korea Poudniowa, 2. Singapur, 3. Indie, 4. Chiny

Strona 24 z 26 MGE_1R
 Zadanie 35. (02)
Na mapie numerami od 1 do 4 oznaczono wybrane pastwa wiata.

Na podstawie: Atlas geograficzny wiata. Liceum, Wrocaw 2012.

Poniej podano wybrane informacje o niektrych pastwach wiata.

Dobierz do podanych informacji tylko te pastwa spord oznaczonych numerami
na mapie, do ktrych te informacje si odnosz. Wpisz obok informacji o kadym
pastwie jego nazw oraz numer oznaczajcy pooenie pastwa na mapie.

Numer
Informacje o pastwie Nazwa pastwa
na mapie
Pastwo, w ktrym wikszo ludnoci wyznaje
islam. Wydzielone zostao z innego pastwa
A. w konsekwencji dugoletniego konfliktu
i dziaa zbrojnych. Nie jest uznawane przez
wszystkie pastwa wiata.
Pastwo, ktre powstao nie w wyniku dziaa
zbrojnych, ale zostao proklamowane
B. w warunkach pokojowych. Kilka lat po
uzyskaniu suwerennoci podjto decyzj
o przeniesieniu stolicy pastwa.
Pastwo, w ktrym liczebnie przewaaj
chrzecijanie. Pomimo uzyskania suwerennoci
C. sytuacja polityczna si nie ustabilizowaa,
do czego przyczyniaj si spory o przygraniczne
regiony naftowe.

Nr zadania 33. 34. 35.

Wypenia Maks. liczba pkt 1 1 2
egzaminator
Uzyskana liczba pkt

MGE_1R Strona 25 z 26
BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)

Strona 26 z 26 MGE_1R