Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ...... / 26 p.

Imię ..................................................................................

1 Podkreśl poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 4 p.)

Podczas obliczania rozciągłości południkowej obszaru należy uwzględnić długość / szerokość geograficzną
punktów wysuniętych najdalej na północ i południe / wschód i zachód. W Polsce są nimi Jastrzębia Góra i
szczyt Opołonek / zakole Bugu w Zosinie i zakole Odry w Osinowie Dolnym. Rozciągłość południkowa
naszego kraju wynosi 10°02′ / 5°50′. Jej konsekwencją jest różnica długości trwania dnia i nocy między
północną a południową częścią Polski / różnica czasowa wschodu i zachodu Słońca między wschodnią a
zachodnią częścią Polski.
2 Na podstawie mapy wykonaj podane polecenia. ( ... / 2 p.)
a) Podkreśl poprawne uzupełnienia zdania.
Najstarszą jednostką tektoniczną na obszarze Polski jest platforma
paleozoiczna / wschodnioeuropejska, którą oznaczono na mapie literą
A / B / C.
b) Zaznacz dwie informacje, które dotyczą jednostki tektonicznej
wskazanej w podpunkcie a).
A. Uformowała się w erze kenozoicznej.
B. Jej częścią jest zapadlisko przedkarpackie.
C. W jej obrębie leży obniżenie podlaskie.
D. Jej fundament tworzą skały magmowe i metamorficzne.
E. Znajdują się tam Sudety.

3 Zaznacz dwa podpunkty, które zawierają prawdziwe ( ... / 1 p.)

informacje. Skorzystaj z mapy średnich wartości
temperatury powietrza w lipcu.
A. Najwyższe wartości temperatury powietrza w lipcu
obserwuje się na zachodzie i w centrum kraju oraz w pasie
kotlin.
B. Poza terenami górskimi najniższe średnie wartości
temperatury powietrza w lipcu odnotowuje się na Nizinie
Mazowieckiej.
C. Bliskość Morza Bałtyckiego latem wpływa na obniżenie
temperatury powietrza w pasie pobrzeży.
D. Rozkład średniej temperatury powietrza w lipcu ma przebieg
zbliżony do południkowego.
E. Na wschód od południka 19°E średnia temperatura powietrza w lipcu nie spada poniżej 17°C.
4 Do wymienionych cech dopisz właściwą nazwę pasa rzeźby terenu. ( ... / 3 p.)
A. Występują tu klify i mierzeje. _______________
B. W tym pasie znajdują się Karkonosze. _______________
C. Częścią tego pasa jest zbudowana z wapieni Brama Krakowska. _______________
D. Najwyższym wzniesieniem tego pasa jest Wieżyca. _______________
5 Do wymienionych surowców mineralnych (1–4) dopasuj region ich występowania (A–D) oraz przykład ( ... / 4 p.)
gospodarczego wykorzystania (a–d).
1. rudy miedzi A. szelf Bałtyku a. produkcja zapałek i barwników

2. siarka B. okolice Tarnobrzega b. produkcja olejów i smarów

3. sól kamienna C. okolice Kłodawy c. produkcja drutów, blach i rur

4. ropa naftowa D. okolice Polkowic i Lubina d. produkcja chloru

KPKPJQODOIPLILO Grupa A | strona 1 z 2

6 Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli ( ... / 3 p.)
jest fałszywa.
Przestrzenny układ sieci rzecznej w Polsce nie sprzyja rozwojowi transportu
1. P F
śródlądowego.
2. Gęstość sieci rzecznej w Polsce jest niższa od średniej w Unii Europejskiej. P F
3. Kanał Bydgoski łączy dorzecze Wisły z dorzeczem Odry. P F
4. Transport śródlądowy ma znikomy udział w przewozach ładunków w Polsce. P F

7 Wykonaj polecenia. Skorzystaj z mapy. ( ... / 4 p.)

a) Na podstawie mapy zapisz wniosek dotyczący
rozmieszczenia obszarów zagrożonych deficytem wody dla
przemysłu i gospodarki komunalnej.
________________________________________
________________________________________
________________________________________
________________________________________
b) Podaj dwie przyczyny niedoborów wody w Polsce.
________________________________________
________________________________________
________________________________________

8 Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli ( ... / 3 p.)
jest fałszywa.
Bałtyk jest płytkim śródziemnym morzem położonym na szelfie
1. P F
kontynentalnym.
2. Bałtyk należy do mórz bardzo silnie zanieczyszczonych. P F
3. Przykładami roślin występujących w Bałtyku są zielenice i brunatnice. P F
4. Bałtyk jest morzem charakteryzującym się bardzo dużą bioróżnorodnością. P F

9 Podaj trzy przykłady przyrodniczego znaczenia jezior. ( ... / 2 p.)

KPKPJQODOIPLILO Grupa A | strona 2 z 2

Grupa B Klasa .................... Liczba punktów ...... / 26 p.
Imię ..................................................................................

1 Podkreśl poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 4 p.)

Podczas obliczania rozciągłości równoleżnikowej obszaru należy uwzględnić długość / szerokość
geograficzną punktów wysuniętych najdalej na północ i południe / wschód i zachód. W Polsce są nimi
Jastrzębia Góra i szczyt Opołonek / zakole Bugu w Zosinie i zakole Odry w Osinowie Dolnym. Rozciągłość
południkowa naszego kraju wynosi 10°02′ / 5°50′. Jej konsekwencją jest położenie kraju w dwóch strefach
czasowych / różnica długości trwania dnia i nocy między północną a południową częścią Polski.
2 Na podstawie mapy wykonaj podane polecenia. ( ... / 2 p.)
a) Podkreśl poprawne uzupełnienia zdań.
Najmłodszą jednostką tektoniczną na obszarze Polski jest platforma
wschodnioeuropejska / obszar fałdowań alpejskich. Ta jednostka
została oznaczona na mapie literą A / B / C.
b) Zaznacz dwie informacje, które dotyczą jednostki tektonicznej
wskazanej w podpunkcie a).
A. Powstała na skutek kolizji płyty afrykańskiej z płytą eurazjatycką.
B. Uformowała się w paleozoiku.
C. W jej obrębie znajdują się Góry Świętokrzyskie.
D. Na jej obszarze leżą Beskidy.
E. Skały osadowe występują tam na krystalicznym podłożu.

3 Zaznacz dwa podpunkty, które zawierają prawdziwe ( ... / 1 p.)

informacje. Skorzystaj z mapy średnich wartości
temperatury powietrza w styczniu.
A. Bliskość Morza Bałtyckiego zimą wpływa na obniżenie
temperatury powietrza w pasie pobrzeży.
B. Rozkład średniej temperatury powietrza w styczniu ma
przebieg południkowy.
C. Poza terenami górskimi najniższe wartości temperatury
powietrza w styczniu występują na Nizinie Śląskiej.
D. Średnie wartości temperatury powietrza w styczniu rosną w
kierunku zachodnim.
E. Na zachód od południka 19°E średnia temperatura powietrza
w styczniu nie spada poniżej –2°C.
4 Do wymienionych cech dopisz właściwą nazwę pasa rzeźby terenu. ( ... / 3 p.)
A. Przeważają tu równiny poprzecinane szerokimi dolinami rzecznymi. _______________
B. Częścią tego pasa są Bieszczady. _______________
C. W obrębie tego pasa znajdują się obszary depresyjne. _______________
D. Występują tu wąwozy lessowe. _______________
5 Do wymienionych surowców mineralnych (1–4) dopasuj region ich występowania (A–D) oraz przykład ( ... / 4 p.)
gospodarczego wykorzystania (a–d).

1. gaz ziemny A. Wyżyna Śląska a. produkcja układów scalonych

rudy cynku
2. B. Wieliczka b. produkcja sody
i ołowiu

3. sól kamienna C. okolice Polkowic i Lubina c. produkcja płyt akumulatorowych

4. rudy miedzi D. Pojezierze Wielkopolskie d. produkcja włókien sztucznych

KPKPJQODOIPLILO Grupa B | strona 1 z 2

6 Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli ( ... / 3 p.)
jest fałszywa.
Najważniejszym wodnym korytarzem transportowym w Polsce jest Odrzański
1. P F
Szlak Wodny.
Zdecydowana większość (ok. 90%) eksploatowanych dróg wodnych w Polsce
2. P F
jest uregulowana.
3. Sieć dróg wodnych w Polsce charakteryzuje się małą gęstością. P F
Kanał Gliwicki łączy Noteć z Odrą, co umożliwia transport węgla i koksu z
4. P F
Górnego Śląska do portu w Szczecinie.

7 Wykonaj polecenia. Skorzystaj z mapy. ( ... / 4 p.)

a) Na podstawie mapy zapisz wniosek dotyczący
rozmieszczenia obszarów zagrożonych deficytem wody dla
rolnictwa.
________________________________________
________________________________________
________________________________________
________________________________________
b) Podaj dwa skutki gospodarcze niedoborów wody w Polsce.
________________________________________
________________________________________
________________________________________

8 Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli ( ... / 3 p.)
jest fałszywa.
1. Bałtyk należy do najmłodszych mórz świata. P F
2. U wybrzeży Danii zasolenie Bałtyku jest mniejsze niż u wybrzeży Finlandii. P F
3. Eutrofizacja wód Bałtyku wpływa na intensywny rozwój sinic i glonów. P F
4. Przykładami ssaków żyjących w Morzu Bałtyckim są foki szare i morświny. P F

9 Podaj trzy przykłady gospodarczego znaczenia jezior. ( ... / 2 p.)

KPKPJQODOIPLILO Grupa B | strona 2 z 2