Lapho Ufelwa

Othandekayo...
 Ingabe uye wafelwa othile
omthandayo?
Uselusizi yini namanje?
Uyaludinga yini usizo lokubhekana
nosizi lwakho?
Likhona yini ithemba ngabafileyo?
Uma likhona, liyini?
Singaqiniseka kanjani?

Kule ncwajana, imibuzo enjalo izophendulwa

ngezimpendulo eziduduzayo ezivela
eBhayibhelini. Sikumema ukuba uyifundisise.

Akunakuba Iqiniso!
I KHASI 3

Kungokwemvelo
Yini Ukuzizwa Ngale Ndlela?
I KHASI 7

Ngingaphila Kanjani Nosizi Engikulo?

I KHASI 14

Abanye Bangasiza Kanjani?

I KHASI 20

Ithemba Eliqinisekile Ngabafileyo

I KHASI 26
5 1994, 2000, 2005
Watch Tower Bible and Tract S o ciety of Pennsylvania
Lapho Ufelwa Othandekayo
Abanyathelisi
Printed by Watch Tower Bible and Tract S o ciety of S outh Africa NPC
1 Rob ert Bro om Drive East, Rangeview, Krugersdorp, 1739, R.S.A.
Inyatheliswe Ngo-Novemb er 2014
Le ncwajana ilungiselelwe njengengxenye yomseb enzi womhlaba wonke
wokufundisa ngeBhayibheli osekelwa ngeminikelo yokuzithandela.
Izingcaphuno zemiBhalo yesiGreki zithathwe kweyolimi lwanamuhla
INguqulo Yezwe Elisha YemiBhalo YamaKristu YesiGreki, kanti izingcaphuno
zemiBhalo YesiHeb eru zithathwe eBhayibhelini lesiZulu elivamile, ngaphandle
kokuba kub oniswe ngenye indlela. Lapho kuno-NW ngemva kwengcaphuno,
kub onisa ukuthi ihunyushwe isuselwa eBhayibhelini lesiNgisi
i-New World Translation of the Holy ScripturesWith References.
When Some one You Love Dies
Zulu (we -ZU)
Made in the Republic of S outh Africa
Yenziwe ERepublic YaseNingizimu Afrika
Akunakuba Iqiniso!
I NDODA ethile yaseNew York (U.S.A.) iyalandisa:
Indodana yami uJonathan yayivakashele aba-
ngane bayo abaqhele ngamamayela ambalwa.
Umkami, uValentina, wayengathandi ukuba aye lapho. Wayesa-
ba izimoto. Kodwa uJonathan wayekuthanda ukusebenza ngama-
electronic, futhi abangane bakhe babeneshabhu lapho ayenga-
ziqeqesha khona. Ngangisekhaya entsho-
nalanga Manhattan, eNew York. Umka-
mi wayevakashele abakubo ePuerto Rico.
UJonathan usezobuya, ngicabanga. Kwa-
se kuzwakala ukungqongqoza emnyango.
Nakanjani nguye lowo. Kwakungeyena.
Kwakungamaphoyisa nezisebenzi zeze-
mpilo. Uyayazi le ncwadi yokushayela?
kubuza iphoyisa. Yebo, eyendodana yami,
uJonathan. Sikuphathele izindaba ezimbi. Kwenzeke ingozi, i-. . .
indodana yakho, . . . indodana yakho ifile. Ukusabela kwami ko-
kuqala kwaba ukuthi, Akunakuba iqiniso! Leso sigemegeme sa-
vula inxeba ezinhliziyweni zethu, elisaphola namanje, nakuba se-
kwadlula iminyaka.
 Sikuphathele izindaba ezimbi. Kwenzeke ingozi,
i- . . . indodana yakho, . . . indodana yakho ifile.

Ubaba othile eBarcelona (eSpain) uyabhala:
Eminyakeni yawo-1960 eSpain, sasiwumkhaya
ojabulayo. Kwakukhona uMar a, umkami, nezinga-
ne zethu ezintathu, uDavid, uPaquito, no-Isabel, be-
neminyaka engu-13, 11 nengu-9.
Ngolunye usuku ngo-March 1963, uPaquito wa-
fika ekhaya ephuma esikoleni ekhala ngezinhlu-
ngu ezinkenkethayo zekhanda. Savele sadideka nje
ukuthi zibangelwa yinikodwa ukudideka aku-
thathanga sikhathi. Ngemva kwamahora amatha-
thu wayesefile. Wayebulawe ukopha ebuchosheni.
UPaquito wafa eminyakeni engu-30 edlule. Ngi-
sho noma kunjalo, sisezwa ubuhlungu obujuli-
le ngalokho kulahlekelwa. Ngeke kwenzeke ukuba
abazali bafelwe ingane kodwa bangezwa ukuthi ba-
lahlekelwe okuthile okungokwabokungakhatha-
liseki ukuthi side kangakanani isikhathi esesadlula
noma zingaki ezinye izingane abanazo.
Lokhu okuhlangenwe nakho okubili, lapho aba-
zali belahlekelwa izingane, kubonisa ukuthi liju-

4 Lapho Ufelwa Othandekayo

la kangakanani futhi lihlala isikhathi eside kanga-
kanani inxeba lokufelwa ingane. Yeka ukuthi ayi-
qiniso kanjani amazwi kadokotela othile owabha-
la: Kuvamile ukuba ukufa kwengane kube buhlu-
ngu futhi kuhlasimulise kunokufa komuntu omda-
la ngoba ingane ingumuntu wokugcina ekhaya
okulindeleke ukuba afe. . . . Ukufa kwanoma iyi-
phi ingane kusho ukuphela kwamaphupho ekusasa,
ukulahlekelwa izihlobo ebezingaba khona [indoda-
na, umalokazana, abazukulu], okuhlangenwe na-
kho . . . obekungakajatshulelwa. Futhi lo muzwa
ojulile wokulahlekelwa uyezwakala kunoma yimu-
phi owesifazane olahlekelwe ingane ngokuphuphu-
nyelwa yisisu.
Inkosikazi eyashonelwa iyachaza: Umyeni
wami, uRussell, wayesebenze njengesisebenzi sezo-
kwelapha endaweni okwakulwelwa kuyo ePacific
phakathi neMpi Yezwe II. Wayebone izimpi eze-
sabekayo futhi wasinda kuzo. Wabuyela e-Unit-
ed States ekuphileni okuthe ukuthula. Kamu-
va wakhonza njengesikhonzi seZwi likaNkulunku-
lu. Lapho esanda kweva eminyakeni engu-60 wa-
qala ukuba nezimpawu zesifo senhliziyo. Wazama
ukuzigcina ematasa. Kwathi ngolunye usuku, ngo-
July 1988, wamelwa inhliziyo wafa. Ukufa kwakhe
kwakukhungathekisa. Angizange ngikwazi ngisho
nokuvalelisa. Wayengeyena nje umyeni wami. Wa-
yengumngane wami omkhulu. Sase sihlale ndawo-
nye iminyaka engu-40. Manje kwabonakala senga-
thi kuzodingeka ngibhekane nomzwangedwa nge-
ndlela ekhethekile.
Lezi kumane kuyizinhlekelele ezimbalwa kwe-
ziyizinkulungwane eziningi ezihlasela imikhaya
nsuku zonke emhlabeni wonke. Njengoba abantu
abaningi abasosizini lokufelwa bengakutshela, la-
pho ukufa kuthatha ingane yakho, umyeni wakho,
umkakho, umzali wakho, umngane wakho, kuba
yilokho umlobi ongumKristu uPawulu akubiza nga-
Lapho Ufelwa Othandekayo
kho, isitha sokugcina. Ngokuvamile ukusabela ko-
kuqala okungokwemvelo lapho uzwa izindaba ezi-
mbi kungase kube ukuphika, Akunakuba iqiniso!
Angikholwa. Kuvamise ukuba kulandele okunye
ukusabela kamuva, njengoba sizobona.1 Korinte
15:25, 26.
Nokho, ngaphambi kokuba sicabangele imizwa
yosizi lokufelwa, ake siphendule imibuzo ebaluleki-
le. Ingabe ukufa kusho ukuphela kwalowo muntu?
Likhona yini ithemba lokuthi siyophinde sibabone
abathandekayo bethu?
Likhona Ithemba Langempela
Umlobi weBhayibheli uPawulu wanikeza ithe-
mba lokukhululwa esitheni sokugcina, ukufa. Wa-
bhala: Ukufa kuyakuchithwa. Isitha sokugcina
esiyoshatshalaliswa singukufa. (1 Korinte 15:26,
The New English Bible) Kungani uPawulu aye-
ngaqiniseka kangaka ngalokho? Yingoba wayefu-
ndiswe yilowo owayevuswe kwabafileyo, uJesu Kri-
stu. (IzEnzo 9:3-19) Yingakho uPawulu ayenga-
bhala nokuthi: Ngoba njengoba ukufa kukhona
ngomuntu [u-Adamu], novuko lwabafileyo lukhona
ngomuntu [uJesu Kristu]. Ngoba njengoba nje bonke
befa ku-Adamu, kanjalo nakuKristu bonke bayo-
kwenziwa baphile.1 Korinte 15:21, 22.
UJesu waba lusizi ngokujulile lapho ehlanga-
na nomfelokazi waseNayini futhi ebona nendodana
yakhe eyayisifile. Ukulandisa kweBhayibheli kusi-
tshela ukuthi: Njengoba [UJesu] ayesondela eduze
kwesango lomuzi [waseNayini], bheka! kwakukho-
na umuntu ofile owayethwelwe ekhishelwa nga-
phandle, indodana ezelwe yodwa kunina. Ngapha-
ndle kwalokho, wayengumfelokazi. Isixuku esikhu-
lu esivela emzini naso sasinaye. Futhi lapho iNko-
si imbona, yaba nesihawu ngaye, futhi yathi kuye:
Yeka ukukhala. Ngemva kwalokho yasondela ya-
thinta uhlaka, futhi abathwali bema banganyakaza,
5
yathi: Nsizwa, ngithi kuwe, Vuka! Futhi lomuntu Ngakho, uPetru wayengabhala ngokukhulu uku-
ofile wavuka wahlala futhi waqala ukukhuluma, qiniseka: Makatuswe uNkulunkulu noYise weNko-
yamnika unina. Manje bonke bagajwa ukwesaba, si yethu uJesu Kristu, ngoba ngokwesihe sakhe esi-
baqala ukukhazimulisa uNkulunkulu, bethi: Kuve- khulu wasipha ukuzalwa okusha ethembeni eli-
zwe umprofethi omkhulu phakathi kwethu, bethi philayo ngokuvuka kukaJesu Kristu kwabafileyo.
futhi, UNkulunkulu ubanakile abantu bakhe. Qa- 1 Petru 1:3.
phela indlela uJesu aba nozwela ngayo, waze wavu- Umphostoli uPawulu wayezwakalisa ithemba la-
sa indodana yalo mfelokazi! Ake ucabange nje uku- khe eliqinile lapho ethi: Ngikholelwa zonke izi-
thi lokho kubonisani ngekusasa!Luka 7:12-16. nto ezibekwe eMthethweni nezilotshwe kubaPro-
Kuleyo ndawo, phambi kofakazi bokuzibonela, fethi; futhi nginethemba kuNkulunkulu, okuyithe-
uJesu wenza uvuko olungelibaleke. Lwaluyisiqini- mba nalababantu ngokwabo abalibambile, lokuthi
sekiso sovuko ayeselubikeze- luyoba khona uvuko kokubi-
le kakade esikhathini esithile li olwabalungileyo nabanga-
ngaphambi kwalesi senzaka- Imibuzo Yokucatshangelwa lungile.IzEnzo 24:14, 15.
lo, ukubuyiselwa ekuphileni Ngakho-ke, izigidi zinga-
emhlabeni ngaphansi kwa- Kuyini ukusabela okungokwemvelo
lapho othandekayo efa? ba nethemba eliqinile lo-
mazulu amasha. Kuleso se- kuphinde zibone abathande-
UJesu wamenzelani
nzakalo uJesu wayeth e: Ni- umfelokazi waseNayini? kayo bazo bephila emhlabe-
ngamangali ngalokhu, ngo- ni kodwa ngaphansi kwe-
Yisiphi isithembiso esiphathelene
ba ihora liyeza lapho bonke nabafileyo uJesu asinikeza? zimo ezihluke kakhulu. Zi-
abasemathuneni ayisikhu- yoba yini lezo zimo? Imini-
Kungani uPetru noPawulu
mbuzo beyozwa khona izwi babengaqiniseka kangaka ngokuthi ningwane eyengeziwe yethe-
layo futhi baphume.IsA- kuyoba khona uvuko? mba elisekelwe eBhayibhe-
mbulo 21:1, 3, 4; Johane 5: Yimiphi imibuzo lini ngabathandekayo bethu
28, 29; 2 Petru 3:13. edinga impendulo?
abafileyo kuzoxoxwa ngayo
Abanye abazibonela nga- engxenyeni yokugcina yale
wabo uvuko bahlanganisa uPetru, kanye nabanye ncwajana, enesihloko esithi Ithemba Eliqinisekile
babangu-12 ababephelezela uJesu ohambweni lwa- Ngabafileyo.
khe. Bamuzwa ngezabo uJesu ovusiwe ekhuluma Kodwa ake siqale sicabangele imibuzo okunge-
ngasoLwandle LwaseGalile. Ukulandisa kusitshela nzeka unayo uma usosizini lokufelwa othandeka-
ukuthi: UJesu wathi kubo: Wozani, yidlani uku- yo: Ingabe kungokwemvelo ukuba lusizi ngale ndle-
dla kwenu kwasekuseni. Akekho noyedwa kubafu- la? Ngingaphila kanjani nalolu sizi engikulo? Yini
ndi owaba nesibindi sokumbuza ukuthi: Unguba- abanye abangayenza ukuze bangisize ngibhekane
ni? ngoba babazi ukuthi kwakuyiNkosi. UJesu weza nesimo? Ngingabasiza kanjani abanye abasosizini
wathatha isinkwa wabanika sona, nenhlanzi ngo- lokufelwa? Futhi ngokuyinhloko, IBhayibheli lithi-
kufanayo. Manje lokhu kwakungokwesithathu uJe- ni ngethemba eliqinisekile ngabafileyo? Ngiyophi-
su ebonakala kubafundi ngemva kokuvuswa kwa- nde ngibabone yini abathandekayo bami? Futhi ngi-
khe kwabafileyo.Johane 21:12-14. babone kuphi?

6 Lapho Ufelwa Othandekayo

 Kungokwemvelo Yini
Ukuzizwa Ngale Ndlela?
O THILE owashonelwa uyabhala: Ngesikhathi ngiseyingane ngihlala eNgila-
ndi, ngafundiswa ukungayivezi imizwa yami. Ngikhumbula ubaba owaye-
ke waba yisosha, uma kukhona okungizwise ubuhlungu, wayekhuluma nami
ehlanganise amazinyo athi, Ungalokothi ukhale!
Angikhumbuli noma umama wake wasiqabula yini
noma wasigona thina zingane (sasibane). Ngangi-
neminyaka engu-56 lapho ngibona ubaba efa. Nga-
zizwa ngilahlekelwe kakhulu. Kodwa ekuqaleni,
angikwazanga ukukhala.
Kwamanye amasiko, abantu bayiveza obala imi-
zwa yabo. Kungakhathaliseki ukuthi baneme noma
badabukile, abanye bayayazi indlela abazizwa nga-
yo. Ngakolunye uhlangothi, kwezinye izingxe-
nye zomhlaba, ngokuphawulekayo enyakatho Yu-
rophu naseBrithani, abantu, ikakhulukazi amado-
da, baye bafundiswa ukufihla imizwa yabo, ukuci-
ndezela imizwelo yabo, badle imihlathi, futhi bafe-
le ngaphakathi. Kodwa uma ulahlekelwa othande-
kayo, ingabe ngandlela-thile akulungile yini ukulu-
veza obala usizi? IBhayibheli lithini?
Labo Abakhala EBhayibhelini
IBhayibheli labhalwa amaHeberu asesifunde-
ni esingasempumalanga yeMedithera, ayengabantu
abangayifihli indlela abazizwa ngayo. Linezibonelo
eziningi zabantu abaluveza obala usizi lwabo loku-
felwa. INkosi uDavide yakhalela ukulahlekelwa yi-
Lapho Ufelwa Othandekayo
ndodana yayo u-Amnoni, eyabulawa. Eqinisweni,
yakhala ngokukhala okukhulu kakhulu. (2 Samu-
weli 13:28-39) Yaze yalusizi ngisho nangokulahle-
kelwa yindodana yayo engathembekile u-Abisalo-
mu, eyayizame ukuketula ubukhosi bayo. Ukula-
ndisa kweBhayibheli kusitshela ukuthi: Yayisida-
buka kakhulu inkosi [uDavide], yakhuphukela eka-
melweni elingaphezu kwesango, yakhala; isaha-
mba yathi: Hhawu, ndodana yami Abisalomu, ndo-
dana yami, ndodana yami Abisalomu! Sengathi nga
ngifile esikhundleni sakho, Abisalomu, ndodana
yami, ndodana yami! (2 Samuweli 18:33) UDavi-
de walila njenganoma yimuphi ubaba ovamile. Fu-
thi kukangaki abazali befisa sengathi nga kufe bona
esikhundleni sezingane zabo! Kubonakala kunge-
khona okwemvelo ukuba ingane ife ngaphambi ko-
mzali.
UJesu wasabela kanjani ekufeni komngane wa-
khe uLazaru? Lapho esesondela ethuneni lakhe wa-
khala. (Johane 11:30-38) Kamuva, uMariya Mag-
dalena wakhala ngesikhathi esondela ethuneni li-
kaJesu. (Johane 20:11-16) Yiqiniso, umKristu oli-
qondayo ithemba leBhayibheli lovuko akabi lusizi
7
ngokungaduduzeki, njengoba kwenza labo abange-
naso isisekelo seBhayibheli esicacile ngezinkolelo
zabo ngokuphathelene nesimo sabafileyo. Kodwa
njengomuntu onemizwa efana neyabanye, ngisho
noma umKristu weqiniso enethemba lovuko, uyaba
lusizi futhi alilele ukulahlekelwa yinoma yimuphi
othandekayo.1 Thesalonika 4:13, 14.
Ukhale Noma Ungakhali
Kuthiwani ngendlela esisabela ngayo namuhla?
Ukuthola kunzima yini noma kukubangela amahlo-
ni ukuveza imizwa yakho? Abeluleki batusa uku-
ba kwenziwe njani? Imibono yabo yesimanje ngo-
kuvamile imane inanela ukuhlakanipha kweBhayi-
bheli kwamandulo okuphefumulelwe. Bathi kufa-
nele siluveze obala usizi lwethu lokufelwa, singa-
lucindezeli. Lokhu kusikhumbuza amadoda akuda-
la athembekile, anjengoJobe, uDavide noJeremiya,
izinkulumo zawo zosizi ezitholakala eBhayibhelini.
Ngempela abazange bayivalele ngaphakathi imizwa
yabo. Ngakho-ke, akukhona ukuhlakanipha uku-
ba unkom idla yodwa. (IzAga 18:1) Yebo, uku-

Kungokwemvelo ukuba lusizi nokukhala lapho kufa othandekayo

8 Lapho Ufelwa Othandekayo

lila kwenziwa ngezindlela ezihlukene emasikweni
ahlukene, kuxhomeke nasekutheni yiziphi izinkole-
lo ezivelele kuleyo ndawo.1
Kuthiwani uma kuthi khala? Ukukhala kuyi-
ngxenye yobuntu. Khumbula futhi isenzakalo soku-
fa kukaLazaru, lapho uJesu ebubula emoyeni . . .
ekhala izinyembezi. (Johane 11:33, 35) Ngaleyo
ndlela wabonisa ukuthi ukukhala kuyindlela ye-
mvelo yokusabela lapho kufa othandekayo.
Lokhu kufakazelwa indaba kamama othile,
u-Anne, ongane yakhe uRachel yabulawa iSIDS
(Sudden Infant Death Syndrome [Ukufa Kwezinsa-
na Ngokuzumayo]). Umyeni wakhe wathi: Into
eyamangalisa ukuthi mina no-Anne asizange sikha-
le emngcwabeni. Bonke babekhala. Mayelana na-
lokhu, u-Anne wathi: Yebo, kodwa sengikhale ka-
khulu ngikhalela thina sobabili. Ngicabanga ukuthi
ngazwela kakhulu emasontweni ambalwa ngemva
kwesifo, ngesikhathi sengingedwa endlini ngolu-
nye usuku. Ngakhala usuku lonke. Kodwa ngikhole-
lwa ukuthi kwangisiza. Ngazizwa ngingcono. Kwa-
kudingeka ngikhalele ukulahlekelwa umntanami.
Empeleni ngikholelwa ukuthi abantu abasosizini lo-
kufelwa kufanele bakhale. Nakuba kuvamile nga-
banye ukuba bathi, Ungakhali, lokho akusizi nge-
mpela.
Indlela Abanye Abasabela Ngayo
Abanye baye basabela kanjani lapho bedanga-
liswe ukulahlekelwa othandekayo? Ngokwesibone-
lo, cabanga ngoJuanita. Uyazi ukuthi kunjani uku-
1 Ngokwesibonelo, abantu baseNigeria abangamaYoruba banenko-
lelo eyisiko yokuphindukuzalwa komphefumulo. Ngakho lapho uma-
ma elahlekelwa ingane, kuba khona usizi olunamandla kodwa olu-
tha th a is ik has ha na , ng ob a n j e ng ob a ing om a y e s i Yor ub a is ho :
Amanzi achithekile. Igula alifanga. NgokwamaYoruba, lokhu kusho
ukuthi igula lamanzi, umama, lisengazala enye inganemhlawumbe
kube ukuphindukuzalwa kwengane efile. OFakazi BakaJehova aba-
landeli masiko asekelwe ezinkolelweni eziyize ezivela emibonweni
engamanga yomphefumulo ongafi nokuphindukuzalwa, engasekelwe
eBhayibhelini.UmShumayeli 9:5, 10; Hezekeli 18:4, 20.
Lapho Ufelwa Othandekayo
Inqubo Yokuba Lusizi
L eli gama elithi inqubo alisho ukuthi usizi lunesimi-
so esithile esihleliwe. Izindlela zokusabela osizini
zingashiyashiyana zithathe isikhathi esingefani, kuye
ngomuntu ngamunye. Lolu hlu aluphelele. Kungase
kubonakale nezinye izindlela zokusabela. Okulandela-
yo kuyizimpawu zosizi umuntu angase abe nazo.
Ukusabela kokuqala: Ukushaqeka kokuqala;
ukungakholelwa, ukuphika; ukuba ndikindiki ngo-
komzwelo; umuzwa wokuba necala; intukuthelo.
Usizi olunamandla lungahlanganisa: Ukulahle-
ka kwenkumbulo nokuqwasha; ukukhathala ube
ingcuba; ukuguquguquka ngokushesha kwemizwa;
ukwahlulela nokucabanga okuyiphutha; iziqubu zo-
kukhala; ukushintshashintsha kwesifiso sokudla,
okuholela ekuncipheni noma ekukhuluphaleni; izi-
mpawu ezinhlobonhlobo zokuphazamiseka kwempilo;
ukucobeka; ukuvilapha; ukuhayizaukuzwa umufi
ngemizwa, ukumuzwa ngezindlebe nokumbona; uma
kufe ingane, ukucasuka okungenangqondo komngane
wakho womshado.
Inkathi yokululama: Ukudabuka okuhambisana
nokukhumbula izikhathi ezidlule; izinkumbulo ezini-
ngana ezinhle nezihlekisayo ngomufi.
lahlekelwa umntwana. Wayesephuphunyelwe izisu
ezinhlanu. Manje wayesephinde wakhulelwa. Nga-
kho lapho ingozi yemoto imphoqa ukuba ala-
liswe esibhedlela, kuyaqondakala ukuthi kungani
ayekhathazekile. Kwadlula amasonto amabili wabe
eseba nemihelongaphambi kwesikhathi. Ngoku-
shesha ngemva kwalokho uVanessa omncane wa-
zalwaenesisindo esicishe sibe ikhilogremu elilo-
dwa. Ngangijabule kakhulu, kukhumbula uJuani-
ta. Ekugcineni ngase ngingumama!
Kodwa injabulo yakhe yaba ngeyesikhasha-
na. Ngemva kwezinsuku ezine uVanessa washona.
9
 Ukuphuphuma Kwesisu Nokuzala Ingane Ishonille
Usizi Lukamama
N akuba ayesenazo ezinye izingane, uMonna wayeku-
lindele ngabomvu ukuzalwa kwenye ingane yakhe.
Ngisho engakazalwa, kwakungumntwana ayedlala
naye, akhulume naye, futhi aphuphe ngaye.
Ubuhlobo obuseduze phakathi kukamama nengane
engakazalwa babunamandla. Uyaqhubeka: URachel
Anne wayengumntwana owayekhahlela izincwadi ese-
sesiswini, ebusuku ngangingalali. Ngisakukhumbula
ukukhahlela okuncanyana kokuqala, kwakunjengoku-
qhukuluzwa okuthambile, kothando. Isikhathi ngasi-
nye lapho enyakaza, ngangizizwa ngimthanda. Ngangi-
mazi kahle kamhlophe kangangokuba ngangazi uma
esezinhlungwini nalapho egula.
UMonna uyaqhubeka nokulandisa kwakhe: Udoko-
tela akazange angikholelwe kwaze kwephuza kakhulu.
Wangitshela ukuthi angiyeke ukukhathazeka. Ngicaba-
nga ukuthi ngamuzwa efa. Wamane waphenduka nga-
mandla. Ngosuku olulandelayo wayesefile.
Okuhlangenwe nakho kukaMonna akukona okunga-
vamile. Ngokwabalobi uFriedman noGradstein, encwa-
dini yabo ethi Surviving Pregnancy Loss, e-Unit-
ed States kuphela ukukhulelwa kwabesifazane
abacela esigidini ngonyaka akuphumeleli. Yiqi-
niso, inani lomhlaba wonke likhulu kakhulu.
Ngokuvamile abantu abaqapheli ukuthi
ukuphuphuma kwesisu noma ukuzala
ingane ifile kuyinhlekelele ebuhlu-
ngu kowesifazane nayohlala eyikhu-
mbulamhlawumbe ukuphila
kwakhe konke. Ngokwesibone-
lo, uVeronica, osekhulile impe-
la manje, ukhumbula uku-
phuphunyelwa kwakhe yizisu
futhi ukhumbula ngokukhe-
thekile umntwana amzala efi-
le owaphila kwaze kwaba
inyanga yesishiyagalolu-
nye futhi wazalwa ene-
sisindo esingamakhi-
10
logremu ayisithupha. Amasonto amabili okugcina
wayemthwele esefile. Uthi: Ukuzala umntwana ofile
kuyinto ebuhlungu kabi kumama.
Ukusabela kwalab omama abakhungathekile aku-
qondakali njalo, ngisho nakwabanye besifazane. Owe-
sifazane owalahlekelwa ingane yakhe ngokuphuphu-
nyelwa yisisu wabhala: Into engiyifunde kabuhlungu
kube ukuthi ngaphambi kokuba lokhu kwenzeke kimi,
ngangingazi nhlobo ukuthi abangane bami kudingeka
babhekane nani. Ngangingabazweli futhi ngingazi uku-
thi kuqhubekani kubo njengoba nje nginomuzwa wo-
kuthi abantu benza okufanayo kimi manje.
Enye inkinga kamama okulolu sizi iwumuzwa wo-
kuthi umyeni wakhe angase angabi nomuzwa wokula-
hlekelwa njengaye. Omunye unkosikazi wakubeka nga-
le ndlela: Umyeni wami wangidumaza ngempela
ngaleso sikhathi. Ngokwakhe, ngangingakhulelwe
kwasekuqaleni. Wayengaluzwa usizi engangikulo. Wa-
yengizwela kakhulu ngoba ngangesaba kodwa enga-
ngizweli ngenxa yosizi engangikulo.
Cishe le ndlela yokusabela ingokwemvelo endo-
deniayibi nokusondelana ngokwenyama na-
ngokomzwelo umkakhe okhulelwe aba na-
kho nombungu. Nakuba kunjalo, uyabuzwa
ubuhlungu bokulahlekelwa. Futhi kubalu-
lekile ukuba indoda nomfazi baqa-
phele ukuthi bezwa ubuhlungu
bobabili, nakuba kungezindle-
la ezingefani. Kufanele balu-
hlanganyele usizi lwabo. Uma
indoda ilufihla, umkayo angase
acabange ukuthi ayimzweli.
Ngakho-ke khalani nobabili,
nitshelane enikucabangayo,
nangane. Bonisanani ukuthi
nidingana ngendlela okunga-
kaze kwenzeke ngayo ngapha-
mbili. Yebo, madoda, bonisani
isihawu senu.
Lapho Ufelwa Othandekayo
UJuanita uyakhumbula: Kwaphela nasozwaneni.
Ngase ngiphuciwe ukuba umama. Ngazizwa nginga-
phelele. Kwakubuhlungu ukufika ekhaya egumbini
esase sililungiselele uVanessa nokubuka izingutsha-
na ezincanyana engase ngimthengele zona. Ezinya-
ngeni ezimbalwa ezalandela, ngaphinde ngalubona
ngamehlo engqondo usuku azalwa ngalo. Ngangi-
ngafuni kuhlangana namuntu.
Ingabe lokhu ukusabela okweqisayo? Kungase
kube nzima ngabanye ukuqonda, kodwa labo, nje-
ngoJuanita, asebeke badlula kukho bachaza ukuthi
baba lusizi ngokushonelwa ingane yabo ngendle-
la abebengaba lusizi ngayo ngomuntu obesephile
isikhathi esithile. Bathi ngaphambi kokuba ingane
izalwe, isuke isithandwa abazali bayo. Kusuke se-
kwakheke ubuhlobo obukhethekile nonina. Lapho
lowo mntwana eshona, umama uba nomuzwa wo-
kuthi kusuke kufe umuntu wangempela. Futhi yilo-
kho kanye abanye okudingeka bakuqonde.

Indlela Intukuthelo Nomuzwa Wokuba

Necala Okungakuthinta Ngayo
Omunye umama wazwakalisa imizwa yakhe la-
pho etshelwa ukuthi indodana yakhe eneminya-
ka eyisithupha ife ngokuzumayo, ibulawa isifo se-
nhliziyo eyayizalwe naso. Ngasabela ngezindlela
ezihlukahlukeneukuba ndikindiki, ukungakhole-
lwa, umuzwa wecala, ukuthukuthelela umyeni
wami nodokotela ngokungaqapheli ukuthi isimo sa-
khe sasibucayi kangakanani.
Intukuthelo ingaba olunye uphawu lokuba lusizi
ngenxa yokufelwa. Kungase kube ukuthukuthele-
la odokotela nabahlengikazi, ube nomuzwa woku-
thi kufanele ngabe benze okwengeziwe ekunake-
keleni umufi. Noma kungase kube ukuthukuthele-
la abangane nezihlobo okubonakala sengathi basho
noma benze izinto ezingalungile. Abanye bathu-
kuthelela umufi ngokungayinakekeli impilo yakhe.
Ukulahlekelwa ingane kuyisigemegeme
esibuhlungu kabiuzwela lwangempela
nobubele kungabasiza abazali
UStella uyakhumbula: Ngikhumbula ngithukuthe-
lela umyeni wami ngoba ngangazi ukuthi ngabe
akubanga njena. Wayebangwa nezibi, kodwa aka-
zinakanga izixwayiso zodokotela. Futhi ngezinye
izikhathi umufi uthukuthelelwa ngenxa yemithwa-
lo ukufa kwakhe okuyithwesa osele.
Abanye bazizwa benecala ngenxa yentukuthe-
lookusho ukuthi, bangase bazisole ngoba bethu-
kuthele. Abanye bazisola bona ngokufa kothande-
kayo wabo. Bazitshela ukuthi, Ubengeke afe uku-
be nje bengimtshele masinyane ukuba aye ku-
dokotela noma ukube bengimkhuthazile ukuba
aye komunye udokotela noma ukube bengimenze

Lapho Ufelwa Othandekayo 11

wathi ukuyinakekela kangconywana impilo yakhe.
Kwabanye umuzwa wecala udlulela ngal e kwalo-
kho, ikakhulukazi uma othandekayo wabo efe ngo-
kuzumayo nangokungazelele. Baqala ukukhumbu-
la izikhathi ababemthukuthelele ngazo umufi noma
ababexabana ngazo naye. Noma bangase babe no-
muzwa wokuthi abazange babe yilokho okwakufa-
nele babe yikho kumufi.
Inqubo ende yokuba lusizi komama abaningi
ngenxa yokufelwa isekela lokho okushiwo ochwe-
pheshe abaningi, ukuthi ukulahlekelwa ingane ku-
bangela usizi olungapheli kubazali, ikakhulukazi
kumama.
Ukufa Kwezinsana NgokuzumayoUkubhekana Nosizi
U kufa komntwana ngokuzumayo kuyinhlekelele
ekhungathekisayo. Ngolunye usuku umntwana
obonakala ephile saka, ewumqemane, akavuki. Lokhu
kusuke kungalindelekile ngempela, ngoba ubani nje
ongacabanga ukuthi usana noma ingane izokufa nga-
phambi kwabazali bayo? Umntwana unina abesegxilise
kuye uthando lwakhe olukhulu, uba imbangela yosizi
lwakhe olukhulu kungazelelwe.
Imizwa yokuba necala iqala ukunqwabelana. Abazali
bangase bazizwe benecala ngokufa, njengokungathi ku-
bangelwe ukunganaki okuthile. Bayazibuza, Yini ebesi-
ngayenza ukuze sikuvimbele?1 Kwezinye izimo indoda,
ngaphandle kwesizathu, ingase isole umkayo ingaqo-
ndile. Ngesikhathi iya emsebenzini, umntwana ubephila
ewumqemane. Lapho ibuya, ubesefile embhedeni wa-
1 Ukufa Kwezinsana Ngokuzumayo (Sudden Infant Death Syn-
drome, [SIDS]) okuvamise ukuhlasela abantwana abanenyanga
eyodwa kuya kweziyisithupha, kuyigama elisetshenziswayo lapho
abantwana abayimiqemane befa ngokuzumayo ngaphandle kwe-
mbangela echazekayo. Kwezinye izimo kuthiwa lokhu kungagwe-
nywa uma umntwana elaliswa ngomhlane noma ngohlangothi ko-
dwa angabhekiswa phansi. Ayikho-ke nokho indlela yokulala
eyonqanda konke ukufa kwezinsana ngokuzumayo.
12
Lapho Ulahlekelwa Umngane Womshado
Ukulahlekelwa umngane womshado kungolunye
uhlobo lwesigemegeme esibuhlungu, ikakhulukazi
uma bobabili bebephila ukuphila okumatasa kakhu-
lu. Kungasho ukushabalala kwayo yonke indlela yo-
kuphila abebeyiphila, ukuvakasha, umsebenzi, uku-
zijabulisa nokuncika komunye nomunye.
U-Eunice uchaza okwenzeka ngesikhathi umye-
ni wakhe ebulawa isifo senhliziyo ngokuzuma.
Ngesonto lokuqala, ngangindikindiki ngokomzwe-
lo, njengokungathi ngangingaphili. Ngangingakwa-
zi ngisho nokunambitha noma ukuhogela. Nokho,
ingqondo yami yaqhubeka isebenza kahle. Ngenxa
khe! Umkakhe ubenzani? Ubekuphi ngaleso sikhathi? Le
mibuzo ehluphayo kufanele icaciswe ukuze ingabangeli
ukungezwani emshadweni.
Izimo ezingalindelekile nezingabonakali kusenga-
phambili yizona ezibangele le nhlekelele. IBhayibheli li-
thi: Ngabuye ngabona phansi kwelanga ukuthi ukujaha
akuyi ngabanejubane, nokulwa ngamaqhawe, nesinkwa
ngabahlakaniphileyo, nengcebo ngabaqondileyo, nomu-
sa ngabanokwazi, ngokuba bonke bahlangabezana
nesikhathi nethuba [nezenzakalo ezingalindeleki-
le, NW].UmShumayeli 9:11.
Abanye bangasiza kanjani lapho umkhaya othile ula-
hlekelwa umntwana? Omunye umama owashonelwa
wathi: Kwafika omunye umngane wahlanza indlu yami
ngingashongo lutho. Abanye basenzela ukudla. Abanye
basiza ngokumane bangigonebangasho lutho, bama-
ne bangigone nje. Ngangingafuni ukukhuluma ngakho.
Ngangingafuni ukulokhu ngichaza ukuthi kwenzekeni.
Ngangingayifuni imibuzo eqhwandayo, njengokungathi
ngangihlulekile ukwenza okuthile. Kwakuyimina uma-
ma; ngangingenza noma yini ukuze ngisindise umnta-
nami.
Lapho Ufelwa Othandekayo
yokuthi ngangilokhu nginomyeni wami ngesikha- ngase bacabange ukuthi ulusizi ngokweqile noma
thi bezama ukwenza ngcono isimo sakhe ngokum- ngokungenelefuthi bakutshele ukuthi bacabanga
phefumulisa nangemithi, angizange ngibe nezimpa- kanjalo. Bathethelele bese uyakhohlwa. Ngokuza-
wu ezivamile zokungakwamukeli. Nakuba kunja- ma ukuziphoqa ukuba uvumelane nesimo esakhi-
lo, nganginomuzwa onamandla wokukhungatheka, we abanye noma umphakathi wonkana, uzivimbe-

njengokungathi ngangibukela imoto ishona ngal e la ukuba ungalulami ngokomzwelo.
kwewa kungekho lutho engi- Yiqiniso, abantu abehlu-
ngalwenza. ke n e b a l u s i ng a t h a n g e z i -
Imibuzo Yokucatshangelwa
Wakhala yini? Ngokuqi- ndlela ezihlukene usizi lwa-
nisekile ngakhala, ikakhu- Ukuba lusizi kwabanye abantu bo. Asizami ukusikisela uku-
lukazi lapho ngifunda ama- kuthonywa kanjani amasiko abo? thi indlela ethile ingcono ku-
khulukhulu amakhadi oku- Yiziphi izibonelo esinazo nenye kuwo wonke umuntu.
ngizwela engangiwatholile. eBhayibhelini zalabo abalubonisa obala
usizi lwabo? Nokho, ingozi iphakama la-
Ngangibe ngisafunde khadi, pho umuntu engalulami, la-
Abanye baye basabela kanjani
ngikhale. Kwakungisiza ngi- pho umuntu okhungethwe
lapho belahlekelwa othandekayo?
kwazi ukubhekana nalo lo- Uye wasabela kanjani wena usizi engasakwazi ukuzivu-
nke usuku. Kodwa kwaku- ezimweni ezifanayo?
melanisa nesimo esingoko-
ngangisizi neze ukulokhu Yini eyenza ukulahlekelwa umngane
qobo. Khona-ke, kungase ku-
womshado kube okuhlangenwe
ngibuzwa ukuthi ngizizwa
nakho okuhlukile? dingeke usizo lwabangane
kanjani. Vele ngangisosizini
Inqubo yokuba lusizi isebenza kanjani? abanesihawu. IBhayibheli li-
nje. Ingabe akulungile ukuba lusizi? thi: Umngane uthanda nge-
Yini eyasiza u-Eunice uku-
Yiziphi ezinye zezici zikhathi zonke, nomzalwa-
ba abhekane nosizi lwakhe? zendaba yokuba lusizi? ne uzalwa ekuhluphekeni.
Uthi: Ngingaqaphele, nge- (Bheka ibhokisi elisekhasini 9.)
Ngakho, ungesabi ukufuna
nza isinqumo sokuqhube - Yiziphi izimo ezingavamile
ezithinta abazali lapho kufa usizo futhi ukhulume, ukha-
ka nokuphila kwami. Nokho,
usana ngokuzumayo? le.IzAga 17:17.
ok us angi zwi sa u bu hl ung u (Bheka ibhokisi elisekhasini 12.)
Ukuba lusizi kuyindlela
ukukhumbula ukuthi umye- Omama abaningi kubathinta yemvelo yokusabela ekufe-
ni wami, owayekuthanda ka- kanjani ukuphuphunyelwa yisisu
noma ukuzala ingane isifile? ni kothile, futhi akukho lu-
ngaka ukuphila, akasekho
(Bheka ibhokisi elisekhasini 10.) tho olungalungile ngokubo-
manje ukuba akujabulele.
nakalisa usizi lwakho kwa-
Ungabavumeli Abanye banye. Kodwa kuneminye imibuzo edinga izimpe-
Bakushayele Umthetho . . . ndulo: Ngingaphila kanjani nosizi engikulo? Ingabe
Abalobi bencwadi ethi LeavetakingWhen kungokwemvelo ukuba nemizwa yecala nentuku-
and How to Say Goodbye bayeluleka: Ungabavu- thelo? Kufanele ngibhekane kanjani nalezi zindlela
meli abanye bakushayele umthetho ngokuthi kufa- zokusabela? Yini engangisiza ukuba ngikhuthazele-
nele wenzenjani noma uzizwe kanjani. Indaba yo- le ukufelwa nosizi? Ingxenye elandelayo izophe-
kuba lusizi iyehlukahluka kithi sonke. Abanye ba- ndula leyo mibuzo kanye neminye.

Lapho Ufelwa Othandekayo 13

 Ngingaphila Kanjani
Nosizi Engikulo?
N GAZIZWA ngicindezeleka kakhulu ukuba ngiyibambe imizwa yami, ku-
chaza uMike ekhumbula ukufa kukayise. KuMike, ukucindezela usizi aye-
kulo kwakuyinto ebonisa ubudoda ayengayenza. Kodwa kamuva waqaphela
ukuthi wayenza iphutha. Ngakho lapho umngane
kaMike elahlekelwa umkhulu wakhe, uMike wa-
yekwazi okwakudingeka akwenze. Uthi: Eminya-
keni embalwa edlule, ngangiyommbambatha ehlo-
mbe ngithi: Yiba yindoda. Manje ngambamba nge-
ngalo ngathi, Zizwe nganoma iyiphi indlela okuthi
zizwe ngayo. Kuzokusiza ukuba ubhekane nakho.
Uma ufuna ngihambe, ngizohamba. Uma ufuna ngi-
hlale, ngizohlala. Kodwa ungesabi ukuveza indlela
ozizwa ngayo.
UMaryAnne naye wazizwa ecindezeleka ukuba
ayibambe imizwa yakhe lapho kufe umyeni wakhe.
Uyakhumbula, Ngangikhathazeke kakhulu ngoku-
ba isibonelo esihle kwabanye kangangokuba angi-
zange ngizivumele ukuba ngizizwe ngendlela engo-
kwemvelo. Kodwa kamuva ngafunda ukuthi ukuza-
ma ukuba insika yabanye yokuthola amandla kwa-
kungangisizi. Ngaqala ukuhlaziya isimo sami nga-
thi, Khala uma kuthi khala. Ungazami ukuziqinisa
kakhulu. Kukhiphe ngaphakathi.
Ngakho uMike noMaryAnne batusa lokhu: Zivu-
mele ukuba ube lusizi! Futhi baqinisile. Ngani?
Ngoba ukuba lusizi kuyinto edingekayo yokukhi-
14
phela ngaphandle imizwelo. Ukudedela imizwa ya-
kho kungaqeda ukucindezeleka ongaphansi kwa-
kho. Indlela yemvelo yokuveza imizwelo yakho,
uma ihambisana nokuqonda nokwaziswa okuqo-
ndile, ikwenza ukwazi ukubheka imizwa yakho
ngombono ofanele.
Yiqiniso, abantu abalubonisi usizi ngendlela efa-
nayo. Futhi izici ezinjengokuthi lo muntu othande-
kayo ufe ngokuzuma noma ufe esegule isikhathi
eside zingase zithinte indlela abasabela ngayo ngo-
komzwelo abasele. Kodwa kunento eyodwa ebona-
kala iyiqiniso: Ukucindezela imizwa yakho kungaba
yingozi ngokomzimba nangokomzwelo. Kunempilo
kakhudlwana ukuluveza obala usizi okulo. Kanja-
ni? ImiBhalo iqukethe izeluleko eziwusizo.
Ukukhipha UsiziKanjani?
Ukukhuluma kungaba yindlela ewusizo yokulu-
khipha. Ngemva ko kufa kwa zo zonke i zingane
zayo eziyishumi, kanye nezinye izinhlekelele zayo
siqu, inzalamizi yasendulo uJobe yathi: Umphefu-
mulo wami ukhathele ukuhamba kwami; ngiyazi-
nikela [ngesiHeberu, dedela] ekukhaleni, ngikhu-
lume ngomunyu womphefumulo wami. (Jobe 1:
Lapho Ufelwa Othandekayo
2, 18, 19; 10:1) UJobe wayengasakwazi ukubamba
ukukhathazeka kwakhe. Kwakudingeka akudedele;
kwakudingeka akhulume. Ngokufanayo, umbha-
li wemidlalo oyiNgisi uShakespeare encwadini ethi
Macbeth wabhala: Kuveze ukudabuka; ukudabu-
ka okungavezwa obala kungamkhungathekisa bu-
thule umuntu.
Ngakho-ke, ukukhuluma ngemizwa yakho kum-
ngane [weqiniso, NW] oyolalela ngesineke na-
ngozwela kungakuphumuza ngezinga elithile. (IzA-
ga 17:17) Ukukhuluma ngokuhlangenwe nakho ka-
nye nemizwa yakho ngokuvamile kwenza kube lula
ukukuqonda nokubhekana nakho. Futhi uma umu-
ntu okulalele naye ake washo-
nelwa futhi wabhekana ngoku-
phumelelayo nokulahlekelwa
kwakhe, ungase ukwazi uku-
tho la u k u si k i se l a ok u wus i z o
kwendlela ongabhekana ngayo
nakho. Lapho omunye umama
efelwa ingane yakhe, wachaza
ukuthi kungani kwamsiza uku-
khuluma nomunye wesifaza-
ne owayeke walahlekelwa nge-
ndlela efanayo: Ukwazi ukuthi
othile wake wabhekana nento
efanayo, wadlula kuyo enge-
Izibonelo zeBhayibheli zibonisa
namyocu ngokwengqondo na- ukuthi ukubhala phansi indlela
ngokomzwelo, nokuthi usaphi- ozizwa ngayo kungakusiza
la futhi ukuphila kwakhe kuya
ukuba uveze usizi lwakho obala
kuba sesimweni esivamile nakho kwakungiqinisa
kakhulu.
Kuthiwani uma uzizwa ungakhululekile ukukhu-
luma ngemizwa yakho? Ngemva kokufa kukaSa-
wule noJanathani, uDavide waqamba isililo esithi-
nta imizwelo kakhulu akhiphela kuso usizi lwakhe.
Ekugcineni lesi sililo asiqamba saba ingxenye yom-
bhalo ogciniwe wencwadi yeBhayibheli kaSamuwe-
Lapho Ufelwa Othandekayo
li wesiBili. (2 Samuweli 1:17-27; 2 IziKronike 35:
25) Ngokufanayo, abanye bakuthola kulula ukuve-
za imizwa yabo ngokuyibhala. Omunye umfeloka-
zi wabika ukuthi wayeyibhala phansi indlela azi-
zwa ngayo bese kuthi ngemva kwezinsuku ezithile
akufunde lokho akubhalile. Wakuthola kuyindlela
ewusizo yokukhipha usizi.
Kungakhathaliseki ukuthi ukwenza ngokukhu-
luma noma ngokubhala, ukuxoxa ngemizwa ya-
kho kungakusiza ukuba ukhiphe usizi lwakho. Ku-
ngasiza futhi nasekucaciseni ukungaqondi okuthi-
le. Umama owashonelwa uyachaza: Mina nomye-
ni wami sasizwe ngeminye imibhangqwana eyahlu-
kanisa ngemva kokulahlekelwa
ingane, futhi sasingafuni ukuba
lokho kwenzeke kithina. Nga-
kho noma nini lapho sizizwa
sithukuthela, sifuna ukusola-
na, sasikhuluma ngakho. Ngi-
cabanga ukuthi ngokwenza lo-
kho s a s o nd e l ana ng e mp e l a .
Ngakho, ukuveza imizwa yakho
kwabanye kungakusiza ukuba
uqonde ukuthi ngisho noma ni-
ngase nilahlekelwe ngendlela
efanayo, abanye bangaba lusi-
zi ngendlela ehlukilebatha-
the isikhathi sabo futhi bakwe-
nze ngeyabo indlela.
Okunye futhi okungakusiza
ekukhipheni usizi ukukhala. Kukhona isikhathi
sokukhala, kusho iBhayibheli. (UmShumayeli 3:
1, 4) Ngokuqinisekile, ukushonelwa othile esimtha-
ndayo kuletha isikhathi esinjalo. Ukukhala izinye-
mbezi zosizi kubonakala kuyingxenye edingekayo
yenqubo yokululama.
Omunye wesifazane osemusha uchaza indle-
la umngane wakhe oseduze amsiza ngayo ukuba
15
 Kuwo wonke amasiko, abantu abasosizini lokufelwa bayayazisa induduzo
abhekane nesimo lapho kushona unina. Uyakhu-
mbula: Umngane wami wayezenza atholakale la-
pho ngimdinga. Wayekhala nami. Axoxe nami. Nga-
ngimane ngiyiveze imizwelo yami futhi lokho kwa-
kubalulekile kimi. Kwakungadingeki ngizizwe ngi-
namahloni ngokukhala. (Bheka eyabaseRoma 12:
15.) Akudingeki futhi uzizwe unamahloni ngezi-
nyembezi zakho. Njengoba sesibonile, iBhayibheli
ligcwele izibonelo zamadoda nabesifazane bokholo
kuhlanganis e noJes u Kristua bakha la obal a
ngenxa yokuba lusizi bangaba namahloni ngakho.
Genesise 50:3; 2 Samuweli 1:11, 12; Johane 11:
33, 35.
Ungase uthole ukuthi imizwelo yakho izoke itha-
the isikhathi ingaqondakali. Izinyembezi zingase zi-
zigelezele nje kungonakele lutho. Omunye umfelo-
kazi wathola ukuthi ukuyothenga esitolo (into aye-
vame ukuyenza nomyeni wakhe) kwakumkhalisa,
ikakhulukazi lapho ethatha izinto ezaziyintandoka-
zi yomyeni wakhe, ngenxa yenjwayelo. Zibekezele-
le. Futhi ungabi nomuzwa wokuthi kufanele uziba-
mbe izinyembezi. Khumbula, zingezemvelo futhi zi-
yingxenye edingekayo yokuba lusizi.
16
Ukubhekana Nomuzwa Wokuba Necala
Njengoba kubonisiwe ngaphambili, abanye baba
nomuzwa wecala ngemva kokufelwa othandekayo.
Lokhu kungasisiza siqonde ukuthi kungani indoda
ethembekile uJakobe yaba lusizi ngokujulile lapho
ikhohliswa ngokuthi indodana yayo uJosefa yayi-
bulawe isilwane esibi. UJosefa wayethunywe uJa-
kobe uqobo lwakhe ukuba ayohlola inhlalakahle
yabafowabo. Cishe uJakobe wahlushwa imizwa ye-
cala, enjengokuthi Ngimthumeleni yedwa uJosefa?
Ngimthumeleni endaweni egcwele izilwane zase-
ndle?Genesise 37:33-35.
Mhlawumbe unomuzwa wokuthi ukuyekelela
kwakho okuthile kube nengxenye ekufeni kotha-
ndekayo wakho. Ukuqaphela ukuthi ukuba nomu-
zwa wecalakungakhathaliseki ukuthi ungowoqo-
bo noma uyacatshangelwakuyindlela evamile yo-
kusabela osizini kungaba usizo ngokwako. Nalapha
futhi, ungabi nomuzwa wokuthi kufanele uyigcine
kuwe imizwa enjalo. Ukukhuluma ngokuthi uzizwa
unecala kanjani kungaba yindlela edingekayo yo-
kukhipha usizi.
Nokho, qaphela ukuthi kungakhathaliseki uku-
Lapho Ufelwa Othandekayo
thi simthanda kangakanani omunye umuntu, nge-
ke sikwazi ukulawula ukuphila kwakhe, singe-
ke sikwazi nokuvimbela isikhathi nethuba [ne-
zenzakalo ezingalindelekile, NW] ukuba kwehle-
le esibathandayo. (UmShumayeli 9:11) Ngaphandle
kwalokho, akungabazeki ukuthi izisusa zakho zazi-
ngezimbi. Ngokwesibonelo, ngokungamphuthumisi
kudokotela, ingabe wawuhlose ukuba othandeka-
yo wakho agule abese efa? Lutho neze! Ingabe-ke
unecala ngempela lokufa kwakhe? Cha.
Omunye umama wafunda indlela yokubhekana
nomuzwa wokuba necala ngemva kokufa kwendo-
dakazi yakhe engozini yemoto. Uyachaza: Nga-
zizwa nginecala lokuthi ngangimthumile. Kodwa
ngaqaphela ukuthi kwakungenangqondo ukuzizwa
ngaleyo ndlela. Kwakungekho lutho olungalungile
ngokumthuma noyise ukuba benze okuthile. Kwa-
kuyingozi nje embi kakhulu.
Ungase uthi, Kodwa kunezinto eziningi engifi-
sa ukuba ngabe ngazisho noma ngazenza. Yiqini-
so, kodwa ubani kithi ongathi besilokhu singoba-
ba, omama noma izingane eziphelele? IBhayibheli
liyasikhumbuza: Sonke siyakhubeka izikhathi ezi-
ningi. Uma noma ubani engakhubeki ngezwi, lowo
uyindoda ephelele. (Jakobe 3:2; Roma 5:12) Nga-
kho-ke, lamukele iqiniso lokuthi awuphelele. Uku-
lokhu ucabanga ngezinto ezinjengokuthi ukube
nje ngeke kushintshe lutho, kodwa kungase ku-
kwenze wephuze ukululama.
Uma unezizathu ezinengqondo zokukholelwa
ukuthi umuzwa wakho wokuba necala ungokoqo-
bo, awucatshangelwa, cabangela-ke isici esibalule-
ke kunazo zonke sokudambisa umuzwa wecala
intethelelo kaNkulunkulu. IBhayibheli liyasi-
qinisekisa: Uma wena Jehova uqaphela izipha-
mbeko, Nkosi, ngubani ongema na? Kepha ukuthe-
thelela kukuwe. (IHubo 130:3 4) Ngeke ukwazi
Lapho Ufelwa Othandekayo
ukuphindela kokudlule futhi ushintshe noma yini.
Nokho, ungacela intethelelo kaNkulunkulu ngama-
phutha esikhathi esidlule. Bese kuba njani? Uma
uNkulunkulu ethembisa ukukuthethelela, akufane-
le yini uzithethelele nawe?IzAga 28:13; 1 Johane
1:9.
Ukubhekana Nentukuthelo
Ingabe uzizwa uthukuthele, mhlawumbe uthu-
ku t he l el e o d ok o te l a , ab a hl e ngi k az i , a ba nga ne ,
noma ngisho umufi? Qaphela ukuthi nakho lokhu
kuyindlela evamile yokusabela lapho ulahlekelwe
othile. Mhlawumbe intukuthelo yakho ngokwemve-
lo ihambisana nobuhlungu obuzwayo. Omunye um-
bhali wathi: Kungokuyiqaphela intukuthelohha-
yi ukwenza ngokuvumelana nayo kodwa ukwazi
ukuthi unayolapho ungakhululeka khona emi-
phumeleni yayo ebulalayo.
Kungasiza futhi ukuveza noma ukutshela aba-
nye ngentukuthelo yakho. Kanjani? Ngokuqiniseki-
le ungakwenzi ngokubhavumula okungalawuleki.
IBhayibheli lixwayisa ngokuthi intukuthelo etha-
tha isikhathi eside iyingozi. (IzAga 14:29, 30) Ko-
dwa ungaduduzeka lapho uxoxa ngakho nomnga-
ne oqondayo. Futhi abanye bathola ukuthi ukuvi-
vinya umzimba ngamandla lapho bethukuthele ku-
yindlela ewusizo yokukhipha intukuthelo.Bheka
futhi eyabase-Efesu 4:25, 26.
Nakuba kubalulekile ukuba ukhulume ngoku-
khululekile nangokwethembeka ngemizwa yakho,
izwi lesixwayiso liyadingeka. Kunomehluko om-
khulu phakathi kokuveza imizwa yakho nokuyifu-
lukuhlela kwabanye. Asikho isidingo sokusola aba-
nye ngentukuthelo onayo nokukhungatheka. Nga-
kho-ke, qikelela ukuba ukhulume ngemizwa yakho,
kodwa hhayi ngendlela enonya. (IzAga 18:21) Ku-
nosizo olubalulekile lokubhekana nosizi, futhi sesi-
zoxoxa ngalo manje.
17
 Ukusikisela Okuwusizo
hembela kubangane: Unganqikazi ukuvumela
T abanye bakusize uma becela futhi uludinga nge-
mpela usizo oluthile. Yazi ukuthi kungase kube indlela
yabo yokukubonisa indlela abazizwa ngayo; mhlawu-
mbe abazi ukuthi bathini.IzAga 18:24.
Nakekela impilo yakho: Ukuba lusizi kungakucoba
amathambo, ikakhulukazi ekuqaleni. Umzimba wakho
udinga ukuphumula okwanele, ukuvivinywa okune-
mpilo nokondliwa okufanele kunanini ngaphambili.
Ukuhlolwa udokotela womkhaya ngezikhathi ezithile
kungafaneleka.
Zihlehlise izinqumo ezinkulu: Uma kungenzeka, li-
nda okungenani isikhathi esithile kuze kube yilapho
usukwazi ukucabangisisa ngaphambi kokunquma uku-
thi uyidayise yini indlu yakho noma ushintshe umsebe-
nzi. (IzAga 21:5) Omunye umfelokazi ukhumbula uku-
thi ezinsukwini ezimbalwa ngemva kokufa komyeni
wakhe, waphana ngezimpahla zomyeni wakhe ezini-
ngi. Kamuva, waqaphela ukuthi wayephane ngezinto
eziyisikhumbuzo somyeni wakhe ezaziyigugu kuye.
Zibekezelele: Ukuba lusizi kuvamise ukuthatha isi-
khathi eside kunokuba abantu beqaphela. Izinto zami-
nyaka yonke ezikukhumbuza ngomufi othandekayo zi-
ngase zivuse amanxeba. Izithombe ezikhethekile,
izingoma, ngisho namaphunga athile kungakuhlenge-
zelisa izinyembezi. Okunye ukuhlola okungokwesaye-
nsi ngokushonelwa kwayichaza kanjena inqubo yosizi:
Abashonelwe bangase bashintshe ngokuphawulekayo
nangokusheshayo besuka kwesinye isimo beya kwesi-
nye, futhi ukugwema izinto ezibakhumbuza umufi ku-
ngase kushintshane nokuzihlakulela ngamabomu izi-
nkumbulo okungathatha isikhathi esithile. Khumbula
izithembiso zikaJehova eziyigugu.Filipi 4:8, 9.
Babonelele abanye: Zama ukubabekezelela abanye.
Khumbula ukuthi kunzima ngabo. Njengoba bengazi
ukuthi bathini, bangase basho into engalungile benga-
nakile.Kolose 3:12, 13.
18
Qaphela ukusebenzisa imithi noma uphuzo olu-
dakayo ukuze ubhekane nosizi okulo: Noma ikuphi
ukuba ngcono okwenziwa izidakamizwa noma uphuzo
oludakayo kungokwesikhashana uma kukhona. Imithi
kufanele isetshenziswe ngaphansi kokuqondisa kuka-
dokotela. Kodwa qaphela; izinto eziningi ziyalutha.
Ngaphezu kwalokho, zingase zibambezele inqubo yo-
kuba lusizi. Isazi sezifo siyaxwayisa: Le nhlekelele ku-
fanele ibekezelelwe, izwiwe futhi ekugcineni yamuke-
lwe kodwa ukuyivimba ngokungafanele ngokugxisha
[umuntu] ngemilaliso kungase kuyenze ithathe isikha-
thi eside le nqubo noma kuyihlanekezele. Impumuzo
ehlala njalo uyoyithola ngokuzindla ngezinjongo ezi-
nhle zikaJehova.IHubo 1:2; 119:97.
Phindela esimisweni esivamile: Ekuqaleni kungase
kudingeke uzihudule uye emsebenzini, uyothenga
noma wenze eminye imisebenzi. Kodwa ungase uthole
ukuthi indlela isimiso sakho esivamile esihleleke ngayo
iyokusiza kakhulu. Zigcine umatasa ngemisebenzi yo-
buKristu.Qhathanisa neyoku-1 Korinte 15:58.
Ungesabi ukuvumela usizi olunamandla ludlule:
Nakuba kungase kuzwakale kungavamile, abanye
abantu abashonelwe bayesaba ukuvumela usizi oluna-
mandla ludlule, bekholelwa ukuthi lokho kungase
kubonise ukuthi uthando lwabo ngomufi luyaphela.
Lokho akulona neze iqiniso. Ukuvumela ubuhlungu
budlule kuvula indlela yezinkumbulo eziyigugu oku-
ngangabazeki ukuthi uyohlale unazo.UmShumayeli
3:1, 4.
Ungakhathazeki ngokweqile: Ungase uzithole ukha-
thazekile uthi, Sengizoba umtshingo ubethwa ubani
manje? IBhayibheli liseluleka ukuba sibhekane nezimo
zosuku ngalunye. Ukuphilela usuku nosuku kungisiza
ngempela, kuchaza omunye umfelokazi. UJesu wathi
kubafundi bakhe: Ningalokothi nikhathazeke ngosuku
olulandelayo, ngoba usuku olulandelayo luyoba nezalo
izinkathazo.Mathewu 6:25-34.
Lapho Ufelwa Othandekayo
 Usizo Oluvela KuNkulunkulu ni wakhe kuleso sikhathi. Uyachaza: Uma sisekhaya
IBhayibheli liyasiqinisekisa: UJehova useduze ebusuku nosizi lwethu luba olungabekezeleleki, sa-
nabo abanenhliziyo eyaphukileyo; uyabasindisa aba- sithandaza ndawonye siphimisele. Isikhathi sokuqa-
nomoya odabukileyo. (IHubo 34:18) Yebo, ngaphezu la okwadingeka senze ngaso utho ngaphandle kwa-
kwanoma yini, ubuhlobo noNkulunkulu bungakusiza kheumhlangano wokuqala webandla esaya kuwo,
ukuba ubhekane nokufa kothandekayo. Kanjani? Ko- umhlangano omkhulu wokuqala esaba kuwosa-
nke ukusikisela okuwusizo okusanikeziwe bekuseke- sithandazela ukuthola amandla. Lapho sivuka eku-
lwe noma kuvumelana neZwi likaNkulunkulu, iBha- seni futhi ukuba yiqiniso kwakho kungabekezele-
yibheli. Ukukusebenzisa kungakusiza ukuba ukwazi leki, sasithandaza kuJehova ukuba asisize. Ngesiza-
ukubhekana nesimo. thu esithile, kwakubuhlungu ngempela kimi ukunge-
Ngaphezu kwalokho, unga- na ngedwa endlini. Ngakho-
weyi amandla omthandazo. ke, njalo lapho ngifika ngedwa
IBhayibheli liyasinxusa: Pho- Imibuzo Yokucatshangelwa ekhaya, ngangimane ngitha-
nsa phezu kukaJ eh ova um- ndaze kuJehova ukuba angisi-
thwalo wakho, uzakukupha- Kungani kubalulekile ze ngizole. Lona wesifazane
ukuzivumela ukuba ube lusizi?
s a . ( I H u b o 5 5 :2 2 ) U m a onokholo ukholelwa ngoku-
ukukhuluma ngemizwa yakho Ungalukhipha kanjani qinile nangokufanele ukuthi
usizi lwakho?
kumngane onozwela kunga- leyo mithandazo yenza ume-
kusiza, kungakusiza kakhulu ImiBhalo ingakusiza kanjani hluko. Nawe futhi ungatho-
ukuba ukwazi ukubhekana
kangakanani-ke ukuthulula nemizwa yokuba necala la ukuthi ngenxa yemithanda-
inhliziyo yakho kuNkulunku- nentukuthelo? zo yakho ephikelelayo, uku-
lu wenduduzo yonke!2 Ko- Ubuhlobo noNkulunkulu thula kukaNkulunkulu oku-
rinte 1:3. bungakusiza ngayiphi indlela ukuba dlula konke ukucabanga ku-
ubhekane nokufa kothandekayo?
Akukhona nje ukuthi um- yoqapha inhliziyo yakho na-
thandazo umane usenze sizi- Yikuphi ukusikisela okuwusizo mandla akho engqondo.Fi-
kokubhekana nosizi lokufelwa?
zwe kangcono. UMuzwi we- lipi 4:6, 7; Roma 12:12.
mikhuleko uthembisa ukuzi- Usizo olunikezwa nguNku-
nikeza umoya ongcwele izinceku zakhe eziwucela lunkulu luyawenza umehluko. Umphostoli uPawulu
ngobuqotho. (IHubo 65:2; Luka 11:13) Futhi umoya ongumKristu wathi uNkulunkulu osiduduza osizini
ongcwele kaNkulunkulu, noma amandla ayisipheku- lwethu lonke, ukuze sikwazi ukududuza labo abaku-
pheku, ungakuhlomisa ngamandla angaphezu kwa- noma yiluphi uhlobo losizi. Yiqiniso, usizo lwaphe-
vamile ukuze uqhubeke uphila usuku nosuku. (2 Ko- zulu alubuqedi ubuhlungu, kodwa lungenza kube lula
rinte 4:7, qhathanisa ne-NW.) Khumbula: UNkulu- ukububekezelela. Lokho akusho ukuthi ngeke usakha-
nkulu angazisiza izinceku zakhe ezithembekile ukuba la nhlobo noma uyomkhohlwa othandekayo wakho.
zikhuthazelele noma yiziphi izinkinga ezingase zibhe- Kodwa ungalulama. Futhi lapho ululama, lokho ohla-
kane nazo. ngabezane nakho kungakwenza ube ngoqondayo no-
Owesifazane owafelwa ingane ukhumbula ukuthi nozwela kakhudlwana ekusizeni abanye ukuba ba-
amandla omthandazo amsiza kanjani yena nomye- bhekane nokulahlekelwa okufanayo.2 Korinte 1:4.

Lapho Ufelwa Othandekayo 19

 Abanye Bangasiza Kanjani?
U MA kukhona engingakwenza, ungazise. Iningi lethu lisho kanjalo ku-
mngane noma esihlotsheni esisanda kushonelwa. Yebo, sisuke siqinisile
ngempela. Singenza noma yini ukuze sisize. Kodwa oshonelwe uke asibize yini
athi: Sengikucabangile on gan gisiza n gakho?
Akuvamile. Kusobala ukuthi kungase kudingeke
sithathe isinyathelo kuqala uma ngempela sifuna
ukusiza nokududuza ososizini.
Isaga seBhayibheli sithi: Izwi elikhulunywa-
yo ngesikhathi esiyiso linjengama-apula asezitshe-
ni zesiliva. (IzAga 15:23; 25:11) Kuwukuhlakani-
pha ukwazi ukuthi yini ongase uyisho nokuthi yini
okungafanele uyisho, nokuthi yini okufanele uye-
nze nongafanele uyenze. Nakhu ukusikisela oku-
mbalwa okungokomBhalo abanye abantu abasho-
nelwa abakuthole kuwusizo.
Okufanele Ukwenze . . .
Lalela: Shesha ngokuphathelene nokuzwa, ku-
sho uJakobe 1:19. Enye yezinto eziwusizo kakhu-
lu ongayenza iwukuzwelana nomuntu oshonelwe
ngokulalela. Abanye abantu abashonelwe bangase
badinge ukuxoxa ngothandekayo wabo ofile, nge-
ngozi noma ebulewe yisifo, noma ngendlela abazi-
zwa ngayo selokhu efile. Ngakho-ke buza: Unga-
thanda yini ukuxoxa ngakho? Mabazinqumele.
Lapho enye insizwa ikhumbula ukufa kukayise, ya-
thi: Kwakungisiza ngempela uma abanye bebu-
za okwakwenzekile bese belalelisisa. Lalela nge-
20
sineke nangozwela ngaphandle kokuba nomuzwa
wokuthi kudingeka unikeze izimpendulo noma
amakhambi. Bavumele bakhulume noma yini aba-
funa ukuyihlanganyela nawe.
Nikeza isiqinisekiso: Baqinisekise ukuthi benze
konke abebengakwenza (noma usho noma yikuphi
okunye okwaziyo ukuthi kuyiqiniso futhi kuya-
kha). Baqinisekise ngokuthi indlela abazizwa nga-
youkudabuka, intukuthelo, umuzwa wokuba ne-
cala, noma eminye imizweloingase ingabi neze
engavamile. Baxoxele ngabanye obaziyo abalulama
ngempumelelo ekulahlekelweni okufana nokwabo.
Amazwi amahle anjalo ayimpiliso emathanjeni,
kusho izAga 16:24.1 Thesalonika 5:11, 14.
Zenze utholakale: Zenze utholakale, hhayi nge-
zinsuku ezimbalwa zokuqala nje kuphela lapho
abangane abaningi nezihlobo besekhona, kodwa
nangemva kwezinyanga ezithile lapho abanye se-
bebuyele esimisweni sabo esivamile sokuphila. Uma
wenze njalo uzibonakalisa ungumngane weqiniso,
uhlobo lomngane olusiza umngane walo ngezikha-
thi zokuhlupheka. (IzAga 17:17) Abangane bethu
babeqikelela ukuthi senza okuthile ngezikhathi za-
ntambama ukuze singachithi isikhathi esiningi si-
sodwa ekhaya, kuchaza uTeresea, owafelwa inga-
Lapho Ufelwa Othandekayo
ne yakhe engozini yemoto. Lokho kwasisiza sa-
kwazi ukubhekana nomuzwa wokulahlekelwa esa-
sinawo. Ngemva kweminyaka eminingi, izinsuku
zokukhumbula okuthile, njengosuku lokukhumbu-
la umshado noma usuku lokufa, zingaba izikhathi
ezicindezelayo kwabasele. Kungani ungaziphawuli
lezo zinsuku ekhalendeni lakho ukuze kuthi nga-
zo, uzenze utholakale, uma kudingekile, ubasekele
ngozwela?
Thatha isinyathelo esifanele kuqala: Ingabe
kukhona okudinga ukwenziwa? Uyadingeka yini
ozogada izingane? Abangane nezihlobo ezivakashi-
le bayayidinga indawo yokuhlala? Abantu abasa-
Uma ubona isidingo sangempela, ungalindi ukuthi uyoze
ucelwethatha isinyathelo esifanele
Lapho Ufelwa Othandekayo
nda kushonelwa bavame ukukhungatheka kakhu-
lu kangangokuba bangazi ngisho nokuthi benzeni,
ingasaphathwa-ke eyokutshela abanye ukuthi ba-
ngasiza kanjani. Ngakho uma ubona isidingo sa-
ngempela, ungalindi ukuthi uyoze ucelwe; thatha
isinyathelo sokwenza okufanele. (1 Korinte 10:24;
qhathanisa neyoku-1 Johane 3:17, 18.) Owesifaza-
ne othile owafelwa umyeni wakhe uyakhumbula:
Abaningi babethi, Uma kukhona engingakwenza,
ungazise. Kodwa omunye umngane akabuzanga.
Wavele washona ekamelweni, wandlula umbhe-
de, wawasha okokulala okwakungcole ngesikha-
thi eshona. Omunye wathatha ibhakede, amanzi
nezinto zokuhlanza wakolobha uma-
ta owawuhlanzelwe umyeni wami.
Ngemva kwamasonto ambalwa, omu-
nye wabadala bebandla wafika egqo-
ke izingubo zakhe zokusebenza ephe-
the amathuluzi akhe wathi, Ngiya-
zi ukuthi kukhona okudinga uku-
lungiswa. Kuyini? Yeka ukuthi leyo
ndoda ithandeka kanjani enhliziywe-
ni yami ngokulungisa isicabha esase
sixega nangokulungisa izinto zikage-
si!Qhathanisa noJakobe 1:27.
Yiba ngongenisa izihambi: Ni-
ngakukhohlwa ukungenisa iziha-
mbi, sikhunjuzwa iBhayibheli. (He-
beru 13:2) Kufanele sikhumbule uku-
bonisa umoya wokungenisa iziha-
mbi ikakhulukazi kulabo abasosizi-
ni. Esikhundleni sokubamema uku-
ba beze noma nini, misa usuku
nesikhathi. Uma benqaba, ungashe-
shi udikibale. Kungenzeka kudinge-
ke isikhuthazo somusa. Mhlawumbe
benqaba isimemo sakho nje besaba
21
ukuthi bazohluleka ukubamba imizwelo yabo pha-
mbi kwabanye. Noma bangase bazizwe benecala
ngokujabulela isidlo nobudlelwano ngesikhathi esi-
njengalesi. Khumbula owesifazane uLidiya owaye-
nomoya wokungenisa izihambi okukhulunywa
ngaye eBhayibhelini. Ngemva kokuba uLuka eme-
nyelwe emzini wakhe, uthi, Wasicindezela ukuba
sihambe naye.IzEnzo 16:15.
Yiba ngobekezelayo noqondayo: Ungamanga-
liswa yilokho abantu abashonelwe abangase baqa-
le bakusho. Khumbula, kungenzeka bazizwa bethu-
kuthele futhi benecala. Uma bekudla luhlaza ku-
yodingeka ubonise ukuqonda nokubekezela ukuze
ungaphenduli ngokucasuka. Gqokani uthando lo-
bubele olunesisa, umusa, ukuthobeka kwengqondo,
ubumnene, nokubhekakade, kutusa iBhayibheli.
Kolose 3:12, 13.
Bhala incwadi: Ngokuvamile akunakwa uku-
baluleka kwencwadi yokulilela oshonelwe noma
ikhadi lokuzwelana naye. Iyini inzuzo yayo? UCin-
dy owalahlekelwa unina ngenxa yomdlavuza, uya-
phendula: Umngane othile wangibhalela incwadi
emnandi. Lokho kwasiza ngempela ngoba ngangi-
yifunda ngiphindelela. Incwadi noma ikhadi eli-
njalo lesikhuthazo lingabhalwa ngamazwi amba-
lwa, kodwa kufanele liveze okusenhliziyweni ya-
kho. (Heberu 13:22) Lingabonisa ukuthi uyamkha-
thalela futhi unenkumbulo ekhethekile ngomufi,
noma libonise indlela umufi akuthinta ngayo uku-
phila kwakho.
Thandaza nabo: Ungakubukeli phansi uku-
baluleka kokuthandaza nabashonelwe nokubatha-
ndazela. IBhayibheli lithi: Ukunxusa komuntu olu-
ngile . . . kunamandla amakhulu. (Jakobe 5:16)
Ngokwesibonelo, ukukuzwa ubathandazela kunga-
basiza balungise imizwa ephambene enjengeyoku-
ba necala.Qhathanisa noJakobe 5:13-15.
22
Okungafanele Ukwenze . . .
Ungabahlamuki ngoba ungazi ukuthi uzo-
thini noma wenzeni: Singase sizitshele ukuthi,
Ngiyaqiniseka bafuna ukuba bodwa manje. Ko-
dwa cishe iqiniso liwukuthi sibahlamuka nje ngo-
ba sesaba ukwenza noma ukusho into engalungile.
Nokho, ukugwenywa ngabangane, izihlobo, noma
abakholwa naye kungenza oshonelwe azizwe ene-
sizungu ngisho nakakhulu, okunezela ebuhlu-
ngwini. Khumbula, amazwi nezenzo zomusa ngo-
kuvamile kulula. (Efesu 4:32) Ukuba khona kwa-
kho nje kukodwa kungaba umthombo wesikhu-
thazo. (Qhathanisa nezEnzo 28:15.) Lapho uTere-
sea ekhumbula usuku okwashona ngalo indoda-
kazi yakhe, uthi: Ngehora elilodwa nje, iphasishi
lesibhedlela lase ligcwele abangane bethu; bonke
abadala nomkabo babekhona. Abanye besifaza-
ne babesafake izinto zokulungisa izinwele ema-
khanda, abanye besagqoke izingubo zokusebenza.
Bamane bashiya konke ababekwenza beza. Iningi
labo lasitshela ukuthi lalingazi ukuthi kufanele li-
thini, kodwa kwakungenandaba ngoba babekho-
na.
Ungabacindezeli ukuba bayeke ukuba lusi-
zi: Singase sithande ukuthi: Kahleni, kahleni,
musani ukukhala. Kodwa kungaba ngcono uku-
ziyeka izinyembezi zizehlele. Ngicabanga ukuthi
kubalulekile ukuvumela abashonelwe baveze imi-
zwelo yabo futhi bayikhiphele ngaphandle, kusho
uKatherine, ecabanga ngokufa komyeni wakhe.
Gwema ukuthambekela kokutshela abanye indlela
okufanele bazizwe ngayo. Futhi ungacabangi uku-
thi kufanele ufihle imizwa yakho ukuze uvikele
eyabo. Kunalokho, khalani nabantu abakhalayo,
kutusa iBhayibheli.Roma 12:15.
Ungasheshi ubeluleke ngokuthi abalahle izi-
ngubo noma ezinye izinto zikamufi bengaka-
Lapho Ufelwa Othandekayo
 Ukuba khona kwakho esibhedlela kungamkhuthaza oshonelwe
kulungeli: Singase sibe nomuzwa wokuthi ku-
ngaba ngcono balahle izinto ezibakhumbuza umu-
fi ngoba ngandlela-thile zenza usizi ludonse isi-
khathi eside. Kodwa isisho sesiNgisi esisho uku-
thi Khohlwa osekudlulile singase singasebenzi la-
pha. Umuntu oshonelwe angase athande ukunga-
sheshe amkhohlwe umufi. Khumbula incazelo ye-
Bhayibheli yendlela inzalamizi uJakobe eyasabela
ngayo lapho ikhohliswa ngokuthi indodana yayo
encane uJosefa yayibulawe isilwane sasendle. Nge-
Lapho Ufelwa Othandekayo
mva kokunikezwa ingubo ende kaJosefa eyayini-
ndwe igazi, uJakobe walilela indodana yakhe izi-
nsuku eziningi. Onke amadodana akhe nawo onke
amadodakazi akhe asuka ukuyomduduza, kepha
wala ukududuzwa.Genesise 37:31-35.
Ungasho ukuthi, Ningabuye nimthole omu-
nye umntwana: Kwakungicasula ukuzwa aba-
ntu bengitshela ukuthi ngingayithola enye inga-
ne, kukhumbula umama owafelwa ingane yakhe.
Kungenzeka banezisusa ezinhle, kodwa kumzali
23
ososizini, amazwi abonisa ukuthi isikhala sengane Kungaba ngcono ukungasho ukuthi, Ngiya-
elahlekile singavalwa angahlaba njengenkemba. zi ukuthi uzizwa kanjani: Ingabe kunjalo nge-
(IzAga 12:18) Enye ingane ayisoze yasivala isikha- mpela? Ngokwesibonelo, kungenzeka yini wazi
la senye. Ngani? Ngoba ingane ngayinye yehlukile ukuthi umzali uzizwa kanjani lapho efelwa ingane
kwenye. uma ungakaze ubhekane nokulahlekelwa okunja-
Un ga ku gw em i ng am ab om u uk uk hu lu m a lo wena? Ngisho noma ngabe wake wabhekana na-
ngomufi: Abantu abaningi babengaliphathi kwa- kho, khumbula ukuthi abanye bangase bangazizwa

kuliphatha igama lendodana yami uJimmy noma ncamash ngendlela owazizwa ngayo. (Qhathani-
bakhulume ngaye, kukhumbula omunye uma- sa nesiLilo 1:12.) Ngakolunye uhlangothi, uma ku-
ma. Angivume ukuthi ngangiphatheka kabuhlu- faneleka, kungaba okuzuzisayo ukuxoxa ngendle-
ngwana lapho abanye benza la owalulama ngayo ngemva
lokho. Ngakho-ke, ungayi- kokulahlekelwa othandeka-
shintshi indaba ngokunga- yo wakho. Owesifazane othi-
Imibuzo Yokucatshangelwa
dingekile lapho kuphathwa le ondodakazi yakhe yabula-
igama likamufi. Mbuze umu- Kungani kusiza ukuzwelana wa wakuthola kuqinisekisa
ntu ukuthi uyathanda yini nomuntu oshonelwe ngokulalela? lapho unina wenye intomba-
ukukhuluma ngothandeka- zane eyafa emxoxela nge-
Yiziphi izinto esingazenza
yo wakhe. (Qhathanisa no- ukuze siduduze ososizini ndlela abuyela ngayo eku-
Jobe 1:18, 19 no-10:1.) Aba- lokufelwa? phileni okuvamile. Wathi:
nye abantu abashonelwe ba- Yini okufanele sigweme Unina wentombazane eyafa
yakwazisa ukuzwa abanga- ukuyisho noma ukuyenza akazange ethule indaba ya-
kumuntu olilayo?
ne bekhuluma ngezimfanelo khe ngokuthi Ngiyazi uku-
zikamufi ezikhethekile eza- thi uzizwa kanjani. Wama-
zenza bamthande.Qhathanisa nezEnzo 9:36-39. ne wangitshela ukuthi izinto zazimmele kanjani
Ungasheshi uthi, Kwaba ngcono: Ukuzama yena wangiyeka ngazitholela mina ukuthi nginga-
ukuthola okuthile okuhle ngokufa akududuzi kusebenzisa kanjani lokho.
ngaso sonke isikhathi emiphefumulweni ecindeze- Ukusiza umuntu oshonelwe kudinga isihawu,
lekile nesosizini lokufelwa. (1 Thesalonika 5:14) ukuqonda nothando olukhulu kuwena. Ungalinde-
Owesifazane othile, lapho ekhumbula ukufa ku- li ukuba oshonelwe eze kuwe. Ungavele nje uthi,
kanina, wathi: Abanye babethi, Akezwa buhlu- Uma ikhona into engingayenza . . . Zitholele
ngu noma, Okungenani-ke usendaweni enokuthu- wena leyo nto, bese uthatha isinyathelo esifane-
la. Kodwa ngangingafuni ukuzwa lokho. Kwaba- le sokuyenza.
sele izinkulumo ezinjalo zingasikisela ukuthi aku- Kusasele imibuzo embalwa: Kuthiwani ngethe-
fanele badabuke noma ukulahlekelwa kwabo aku- m ba l eB h a yi bh el i lo vu ko ? Li n g as h o u ku th in i
yona into eyisimanga. Nokho, kungenzeka badabu- kuwe nothandekayo wakho ofileyo? Singaqini-
ke ngempela ngoba bamkhumbula kakhulu otha- seka kanjani ukuthi liyithemba elinokwethenje-
ndekayo wabo. lwa?

24 Lapho Ufelwa Othandekayo

 Ukusiza Izingane Zibhekane Nokufelwa
L apho ukufa kugadla emkhayeni, abazali kanye
nezinye izihlobo nabangane bavame ukungazi
ukuthi bathini noma benzeni ukuze basize izingane
zibhekane nokusuke kwenzekile. Nakuba kunjalo,
izingane ziyabadinga abantu abadala ukuba bazisize
zibhekane nokufelwa. Ake ucabangele imibuzo evame
ukubuzwa mayelana nokusiza izingane ziqonde
indaba yokufa.
Uyichaza kanjani indaba yokufa ezinganeni?
Kubalulekile ukuchaza indaba ngamagama alula.
Futhi ayibe yiqiniso njalo. Unganqikazi
ukusebenzisa amagama angempela, anjengokuthi
ufile nelithi ukufa. Ngokwesibonelo, ungahlala ngandlela-thile uzenze zizizwe zinecala ngokungayi.
phansi nengane, uyigone, bese uthi: Kwenzeke into
edabukisa ngempela. Ubaba uye waphathwa isifo
esingabaphathi abantu abaningi [noma yini oyaziyo
ukuthi iyiqiniso], wafa. Akulona iphutha lomunye
umuntu ukuthi ufile. Sizomkhumbula kakhulu ngoba
besimthanda, naye esithanda. Nokho, kungaba usizo
ukuchaza ukuthi akusho ukuthi le ngane noma
umzali wayo osele usezokufa-ke ngoba uke agule
ngezinye izikhathi.
Zikhuthaze ukuba zibuze imibuzo. Zingase zibuze
ukuthi Kusho ukuthini ukuthi umuntu ufile?
Ungase uphendule kanje: Ukuthi umuntu ufile yikhona okubangele ukufa. Kungase kudingeke
kusho ukuthi umzimba uyekile ukusebenza
futhi awusakwazi ukwenza noma yini owawuyenza
awukhulumi, awuboni, noma uzwe ngezindlebe,
futhi imizwa ayisasebenzi. Umzali osikholelwayo
isithembiso seBhayibheli sovuko angasebenzisa leli
thuba ukuba achaze ukuthi uJehova uNkulunkulu
uyamkhumbula umufi futhi angambuyisela
ekuphileni ePharadesi lasemhlabeni lesikhathi
esizayo. (Luka 23:43; Johane 5:28, 29)Bheka
ingxenye ethi Ithemba Eliqinisekile Ngabafileyo.
Ikhona yini into okungafanele uyisho? Akusizi
ngalutho ukuthi umufi uthathe uhambo olude.
Ukukhathazeka okuyinhloko kwengane ukwesaba
Lapho Ufelwa Othandekayo
ukuthi ilahliwe, ikakhulukazi lapho kufe umzali.
Uma itshelwa ukuthi umufi uthathe uhambo
kungase kuqinisekise imizwa yengane yokuthi
ilahliwe futhi ingase icabange kanje: Ugogo
uhambile, engasavalelisanga nakuvalelisa, pho!
Uma kuyizingane ezincane, ukuqaphele ukuzitshela
ukuthi umufi ulele. Izingane zithanda ukubheka into
ngomqondo ongokoqobo. Uma enganeni ukulala
kufana nokufa, ingase yesabe ukuyolala ebusuku.
Ingabe kufanele izingane ziye ezinkonzweni
zemingcwabo? Abazali kufanele bacabangele imizwa
yezingane. Uma zingafuni ukuya, ungaziphoqi noma
Uma zifuna ukuya, zichazele kahle ngokuzokwenzeka,
ukuthi lizoba khona yini ibhokisi lesidumbu nokuthi
lizobe livuliwe noma livaliwe. Zichazele futhi nokuthi
zingase zibone inqwaba yabantu bekhala ngoba
bedabukile. Nalapho, zivumele zibuze. Ziqinisekise
ukuthi zingagoduka uma zithanda.
Izingane zisabela kanjani lapho zifelwe?
Ngokuvamile izingane zizizwa zinecala ngokufa
kothandekayo. Ngenxa yokuthi kungenzeka ingane
yake yamcasukela umufi, ingase icabange ukuthi
ukumcasukela kwayo noma amazwi ayo entukuthelo
uyiduduze: Imicabango yakho nokushoyo akukhona
okubangela abantu bagule, futhi akubabulali.
Ingane encane ingase idinge ukuqinisekiswa kanjalo
ngokuphindaphindiwe.
Ingabe kufanele uzifihlele izingane usizi okulo?
Ukukhala phambi kwezingane kungokwemvelo futhi
kuyimpilo. Ngaphandle kwalokho, cishe
akunakwenzeka ukufihlela izingane imizwa yakho
ngokuphelele; ziyakwazi ukuqonda futhi ngokuvamile
ziyezwa ukuthi kukhona okushaya amanzi. Uma uba
ngoqotho ngokuphathelene nosizi okulo uzenza zazi
ukuthi kungokwemvelo ukuba lusizi nokubonisa
imizwa yakho ngezinye izikhathi.
25
 Ithemba Eliqinisekile
Ngabafileyo
I NTOKAZI eneminyaka engu-25 yabhala: Usingamama wami washona ngo-
1981 ebulawa umdlavuza. Ukufa kwakhe kwaba buhlungu kakhulu kimi na-
kumfowethu wokutholwa. Ngangineminyaka engu-17, umfowethu enengu-11.
Ngangimkhumbula kakhulu. Njengoba ngangifundi-
swe ukuthi usezulwini, ngafuna ukuzibulala ukuze
ngibe naye. Wayengumngane wami omkhulu.
Kubonakala kungokungafanele ngempela ukuba
ukufa kube namandla okuthatha othile omthanda-
yo. Futhi lapho kwenzeka, umcabango wokuthi nge-
ke uphinde ukwazi ukukhuluma nokuhleka naye,
noma ukumbamba othandekayo kungaba nzima ka-
khulu ukubhekana nawo. Lobo buhlungu abuqedwa
nje ukutshelwa ukuthi othandekayo wakho uphezu-
lu ezulwini.
Nokho, iBhayibheli linikeza ithemba elihluke ka-
khulu. Njengoba sesibonile ngaphambili, imiBhalo
ibonisa ukuthi kungenzeka ukuba esikhathini esi-
Isihe sikaJesu lapho evusa uLazaru
sabonisa isifiso sakhe esinamandla sokuqeda
umonakalo obangelwe ukufa
ngekude esizayo uphinde ube nothandekayo wakho
owafa, hhayi ezulwini elingaziwa kodwa khona la-
pha emhlabeni ngaphansi kwezimo zokuthula noku-
Lapho Ufelwa Othandekayo
lunga. Futhi ngaleso sikhathi, abantu bayobe bene-
themba lokujabulela impilo ephelele, futhi ngeke ba-
phinde bafe. Abanye bangathi, Kodwa iphupho nje
lelo!
Kungadingekani ukuze wenziwe ukholwe ukuthi
leli themba liqinisekile? Ukuze ukholelwe esithembi-
sweni esithile, kungadinga uqiniseke ukuthi lowo
osenzayo uzimisele futhi unamandla okusigcwalisa.
Ubani-ke othembisa ukuthi abafileyo bayophinde ba-
phile?
Entwasahlobo ka-31 C.E., uJesu Kristu wathembi-
sa ngesibindi: Njengoba nje uYise evusa abafileyo fu-
thi ebaphilisa, kanjalo neNdodana iyabaphilisa labo
efuna ukubaphilisa. Ningamangali ngalokhu, ngoba
ihora liyeza lapho bonke abasemathuneni ayisikhu-
mbuzo beyozwa khona izwi layo [likaJesu] futhi ba-
phume. (Johane 5:21, 28, 29) Yebo, uJesu Kristu
wathembisa ukuthi izigidi ezifile manje ziyophinde
ziphile kulo mhlaba futhi zibe nethemba lokuhlala
kuwo phakade ngaphansi kwezimo zokuthula neze-
pharadesi. (Luka 23:43; Johane 3:16; 17:3; qhathani-
sa neHubo 37:29 noMathewu 5:5.) Njengoba kungu-
Jesu owenza lesi sithembiso, kungcono ukuphetha
27

Imibhalo Eduduzayo
N gaso sonke isikhathi lapho amaKristu
athembekile echaza indlela abhekana
ngayo nosizi lwawo lokufelwa, aye athi:
Ake ngikutshele umbhalo weBhayibheli
engiwuthandayo. Uma nawe usosizini
lokufelwa, mhlawumbe eminye yale mibhalo
izokusiza.
Makatuswe . . . uYise wesihe sesisa
noNkulunkulu wenduduzo yonke, osiduduza
osizini lwethu lonke.2 Korinte 1:3, 4.
Uyavula isandla sakho, usuthise ukufisa
kwakho konke okuphilayo.IHubo 145:16.
[UNkulunkulu] umise usuku ajonge
ukwahlulela ngalo ngokulunga umhlaba
owakhiwe ngomuntu ammisile, futhi
unikeze isiqinisekiso kubo bonke abantu
njengoba eye wamvusa kwabafileyo.
IzEnzo 17:31.
Yimina, yimi enginguye oniduduzayo.
Isaya 51:12.
Njengoduduzwa ngunina, kanjalo
ngiyakuniduduza nina.Isaya 66:13.
Lokhu kuyinduduzo ekuhluphekeni
kwami, ngokuba izwi lakho lingiphilisile.
Ngiyakhumbula izahlulelo zakho zasendulo,
Jehova; ngiyaduduzeka. Umusa wakho
mawube yinduduzo encekwini yakho
ngokwezwi lakho.IHubo 119:50, 52, 76.
Ihora liyeza lapho bonke abasemathuneni
ayisikhumbuzo beyozwa khona izwi layo
futhi baphume, labo ababenze izinto ezinhle
baphumele ovukweni lokuphila.Johane 5:
28, 29.
28
ngokuthi uzimisele ukusigcwalisa. Kodwa uyakwazi
yini ukwenza kanjalo?
Kungakapheli neminyaka emibili enze leso sithe-
mbiso, uJesu wabonisa ngendlela enamandla ukuthi
uzimisele futhi uyakwazi ukuvusa abafileyo.
Lazaru, Phuma
Kwakuyisenzakalo esithinta inhliziyo. ULazaru
wayebangwa nezibi. Odadewabo ababili, uMariya
noMarta, bathumela umyalezo kuJesu, owayenga-
phesheya koMfula iJordani: Nkosi, bheka, lowo om-
thandayo uyagula. (Johane 11:3) Babazi ukuthi
uJesu wayemthanda uLazaru. UJesu wayengeke yini
athande ukubona umngane wakhe ogulayo? Kwe-
nzeka inqaba, esikhundleni sokulibhekisa eBethani-
ya ngokushesha, uJesu wahlala lapho ayekhona izi-
nsuku ezimbili ezalandela.Johane 11:5, 6.
ULazaru wafa ngemva kwesikhathi esithile ku-
thunyelwe isigijimi sokugula kwakhe. UJesu wazi
lapho uLazaru efa, futhi wazimisela ukwenza oku-
thile ngakho. Ngesikhathi uJesu eqambe efika eBe-
thaniya, umngane wakhe othandekayo wayesenezi-
nsuku ezine efile. (Johane 11:17, 39) Ingabe uJesu
wayeyokwazi ukuvusa umuntu owayesefe isikhathi
eside kangako?
Lapho uMarta, owesifazane okhuthele, ezwa uku-
thi uJesu uyeza, wagijima wayomhlangabeza. (Qha-
thanisa noLuka 10:38-42.) UJesu ethintwe ukuda-
buka kwakhe, wamqinisekisa: Umfowenu uzovu-
ka. Lapho ebonisa ukholo lwakhe ovukweni lwesi-
khathi esizayo, uJesu wamtshela ngokucacile: Mina
ngingukuvuka nokuphila. Lowo obonisa ukholo
kimi, ngisho noma efa, uyophila.Johane 11:
20-25.
Lapho uJesu efika ethuneni, wayala ukuba kusu-
swe itshe elalivale umnyango walo. Kwathi esetha-
ndaze ngokuzwakalayo, wathi: Lazaru, phuma!
Johane 11:38-43.
Lapho Ufelwa Othandekayo

Wonke amehlo ayethe nj o ethuneni. Kwabe seku-
thushuka umuntu ebumnyameni. Izandla nezinya-
wo zakhe zazisongwe ngezindwangu, nobuso bakhe
busongwe ngeduku. UJesu wathi: Mthukululeni ni-
myeke ahambe. Izinto ezazimsongile zawela pha-
nsi. Yebo, kwakunguLazaru, indoda eyayisinezinsu-
ku ezine ifile!Johane 11:44.
Kwenzeka Ngempela?
Ukulandisa kokuvuswa kukaLazaru kulotshwe
eVangelini likaJohane njengokuyiqiniso elingoko-
mlando. Imininingwane yako icace kakhulu ukuba
kungaba umfanekiso nje. Ukungabaza ukuba kwa-
ko ngokomlando kuwukungabaza zonke izimangali-
so eziseBhayibhelini, kuhlanganise novuko lukaJe-
su Kristu uqobo. Futhi-ke ukuphika ukuthi uJesu
wavuswa kuwukuphika ukholo lobuKristu lulonke.
1 Korinte 15:13-15.
Eqinisweni, uma uvuma ukuthi uNkulunkulu
ukhona, akufanele ube nenkinga yokukholelwa ovu-
kweni. Nasi isibonelo: Umuntu angase asebenzise
i-video aqophe amazwi akhe okugcina ngokuqonde-
ne nefa lakhe, bese kuthi uma esefile, izihlobo za-
khe nabangane zikwazi ukumbona futhi zimuzwe
sengathi kungokoqobo lapho echaza ukuthi impa-
hla yakhe ufuna iphathwe kanjani. Eminyakeni eyi-
khulu edlule, into enjalo yayingacatshangwa kwaku-
catshangwa. Futhi kwabanye abantu manje abahla-
la ezindaweni zomhlaba eziqhelelene nempucuko,
ubuchwepheshe bokuqopha nge-video abuqondaka-
li kangangokuthi bufana nesimangaliso. Uma izimiso
zesayensi ezamiswa uMdali zingase zisetshenziswe
abantu ukuba baphinde benze umuntu abuye abona-
kale futhi akhulume, akufanele yini uMdali akwa-
zi ukwenza okungaphezu kwalokho? Akukhona-ke
yini okunengqondo ukuthi Lowo owadala ukuphila
unekhono lokukudala kabusha futhi?
Isimangaliso sokubuyiselwa kukaLazaru ekuphi-
Lapho Ufelwa Othandekayo
leni sakhulisa ukholo lwabantu kuJesu nasovukwe-
ni. (Johane 11:41, 42; 12:9-11, 17-19) Ngendlela
ethinta inhliziyo, kwembula nokuzimisela nesifiso
sikaJehova neNdodana yakhe sokuvusa abafile.
UNkulunkulu Uyakulangazelela
Indlela uJesu asabela ngayo ekufeni kukaLaza-
ru yembula isihe seNdodana kaNkulunkulu. Imi-
zwa yakhe ejulile kulesi senzakalo isiveza ngokuca-
cile isifiso sakhe esinamandla sokuvusa abafile. Sifu-
nda ukuthi: Lapho uMariya efika lapho uJesu aye-
khona futhi embona wawa ngasezinyaweni zakhe
ethi kuye: Nkosi ukube ubulapha umfowethu nga-
be akafanga. Ngakho-ke, uJesu lapho embona ekha-
la namaJuda ayeze naye ekhala wabubula emoyeni
futhi wakhathazeka; futhi wathi: Nimbekephi? Ba-
thi kuye: Nkosi woza uzobona. UJesu wakhala izi-
nyembezi. Ngakho-ke amaJuda aqala ukuthi: Bheka-
ni ukuthi ubesondelene kangakanani naye ngokom-
zwelo! Johane 11:32-36.
Isihawu sikaJesu esisuka enhliziyweni lapha sibo-
niswa amagama amathathu: wabubula, wakha-
thazeka, wakhala izinyembezi. Amagama olimi
lokuqala asetshenziswa ekulobeni lesi senzakalo esi-
thinta inhliziyo abonisa ukuthi uJesu wayethinteke
ngokujulile ngokufa komngane wakhe othandekayo
uLazaru nokubona udadewabo kaLazaru ekhala ka-
ngangokuthi amehlo aKhe agcwala izinyembezi.1
Okuphawuleka kakhulu ukuthi uJesu wa-
yebuyisele abantu ababili ekuphileni. Futhi wa-
yezimisele ngokugcwele ukwenza okufanayo
1 Igama lesiGreki elihunyushwe ngokuthi wabubula livela ese-
nzweni esithi (embrimaomai) esibonisa ukuthinteka kabuhlungu
noma ngokujulile. Esinye isazi seBhayibheli siyaphawula: Lapha li-
ngasho kuphela ukuthi uJesu wafikelwa umuzwa ojulile kangango-
kuthi enhliziyweni yaKhe kwaphuma ukububula okuzenzakalelayo.
Inkulumo ehunyushwe ngokuthi wakhathazeka ivela egameni lesi-
Greki elithi (tarasso) elisho ukuphazamiseka. Ngokomlobi wesi-
chazamazwi, lisho ukubangela umuntu ukukhungatheka kwanga-
phakathi, . . . ukubangela ubuhlungu noma usizi olukhulu. Inku-
lumo ethi wakhala izinyembezi ivela esenzweni sesiGreki esithi
(dakryo) esisho ukukhipha izinyembezi, ukukhala buthule.
29
kuLazaru. (Johane 11:11, 23, 25) Nakuba kunjalo,
wakhala izinyembezi. Ngakho, ukubuyisela abantu
Uvuko olusekelwe emhlatshelweni
ekuphileni akuyona nje inqubo evamile ngoJesu. Isi- wesihlengo sikaKristu Jesu, luyolethela
he sakhe nemizwa yakhe ejulile njengoba ibonakali- izizwe zonke intokozo
swa kulesi senzakalo isibonisa ngokucacile isifiso sa-
khe esijulile sokuqeda umonakalo obangelwe ukufa.
Njengoba uJesu ewumfanekiso kaJehova uNkulu- zikaJesu Kristu osekhazinyulisiwe. (Genesise 2:7-9;
nkulu uqobo, kufanelekile ukuba silindele okufana- Mathewu 6:10; Luka 23:42, 43) Kulelo Pharadesi
yo kuBaba wethu wasezulwini. (Heberu 1:3) Ngo- elibuyiselwe, umkhaya wesintu uyobheka phambi-
kuqondene nokuzimisela kukaJehova ukuvusa abafi- li ekujabuleleni ukuphila okungenasiphelo, ukhulu-
le, indoda ethembekile uJobe yathi: Uma umuntu lekile kukho konke ukugula nezifo. (IsAmbulo 21:
efa, uyakubuye aphile na? . . . Ubuyakubiza, mina 1-4; qhathanisa noJobe 33:25; Isaya 35:5-7.) Inzo-
ngiphendule; ubuyakulangazelela umsebenzi we- ndo, ukucwasana kwezinhlanga, ubudlova phaka-
zandla zakho. (Omalukeke abethu.) (Jobe 14:14, thi kwezizwe, nokungasimami kwezomnotho ku-
15) Lapha igama lolimi loku- yobe kungasekho. UJehova
qala elihunyushwa ngokuthi uNkulunkulu ngoJesu Kristu,
ubuyakulangazelela liboni- Imibuzo Yokucatshangelwa uyovusela abafile emhlabeni
sa ukulangazelela kukaNku- ohlanzeke kanjalo.
Lapho umngane kaJesu uLazaru efa,
lun k ulu o k u qot h o n es ifis o Yilelo manje ithemba lo-
uJesu wabonisa kanjani ukuthi uzimisele
sakhe. (Genesise 31:30; IHu- futhi unamandla okuvusa abafile? wesifazane ongumKristu
bo 84:2) Ngokusobala, kume- okukhulunywe ngaye ekuqa-
Kungani ukulandisa kweBhayibheli
lwe ukuthi uJehova ukula- kokuvuswa kukaLazaru singakwamuke- leni kwale ngxenye. Ngemva
ngazelela ngobuqotho ukuvu- la njengokuyiqiniso elingokomlando?
kweminyaka eminingi uni-
sa abafile. Ukulandisa okukuJohane isahluko 11 na efile, oFakazi BakaJeho-
Ingabe singasikholelwa kusembula kanjani isifiso esinamandla va bamsiza ukuba alitadi-
sikaJesu sokuqeda umonakalo
ngempela isithembiso sovu- obangelwe ukufa? she ngokucophelela iBhayi-
ko? Yebo, akungabazeki uku- bheli. Uyakhumbula: Nge-
Yini ebonisa ukuthi uJehova
thi uJehova neNdodana ya- uNkulunkulu ukulangazelela mva kokufunda ngethemba
khe bazimisele futhi bana- ngobuqotho ukuvusa abafileyo? lovuko, ngakhala. Kwakuku-
wo amandla okusifeza. Lokhu hle ukwazi ukuthi ngizophi-
kusho ukuthini ngawe? Kusho ukuthi unethemba lo- nde ngimbone umama.
kuphinde uhlanganiswe nabathandekayo abafile Uma inhliziyo yakho ikulangazelela ngokufanayo
khona lapha emhlabeni kodwa ngaphansi kwezimo ukuphinde ibone othandekayo, oFakazi BakaJehova
ezihluke kakhulu! bayokujabulela ukukusiza ufunde ukuthi ungalenza
UJehova uNkulunkulu, owasungula ukuphila kanjani leli themba eliqinisekile libe ngelakho. Ku-
kwesintu ngokusibeka ensimini enhle, uthembise ngani ungathintani nabo eHholo LoMbuso eliseduze
ukubuyisela iPharadesi kulo mhlaba ngaphansi ko- nawe, noma ubhalele ekhelini eliseduze kwasekhasi-
kubusa koMbuso waKhe wasezulwini osezandleni ni 32.

30 Lapho Ufelwa Othandekayo

 Ngena engosini ethi www.jw.org/zu, noma uthintane
noFakazi BakaJehova ukuze uthole ukwaziswa okwengeziwe.

s
150610
we-ZU